Hoofdstuk 2Endogene en exogene processenParagraaf 10 t/m 12

inhoudDe vorming van gebergten (par. 10)Afbraak van gesteente (par. 11)De gesteentekringloop (par. 12)

Daar waar de aardkorst onder druk komt te staan ontstaan gebergten. Dit is het geval bij convergerende / divergerende plaatranden.Daar waar de aardkorst onder druk komt te staan, ontstaan gebergten. Dit is het geval bij convergerende plaatranden.

De vorming van gebergten

Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten?De vorming van gebergten

- vorming van sedimentlagen subductie vulkanisme plooiing van gesteentelagen- aanvoer van sedimentfase 1 fase 2Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten in fase 1?De vorming van gebergten

-aanvoer van sediment-vorming van sedimentlagen fase 1 fase 2De vorming van gebergtenWelke processen dragen bij aan de vorming van gebergten in fase 1?

Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten?De vorming van gebergten

Plooiing en opheffingvan sedimentgesteenteVulkanismeDe vorming van gebergtenWelke processen dragen bij aan de vorming van gebergten?

Het breken van de aardkorstplaat waardoor het ene stuk, de oceanische korst, wegduikt onder de continentale korst.Dankzij welk proces gaat fase 1 over in fase 2?

fase 1 fase 2De vorming van gebergten

Het effect van rek en druk op de aardkorst op de lange termijn is groot!Bij welke foto horen de volgende kenmerken?

-rek-druk-gesteente buigt-gesteente breekt-aardbeving-geleidelijk-aan de oppervlakte-diep in de aardkorstVervorming van de aardkorst

-druk-gesteente buigt-geleidelijk-diep in de aardkorst-rek-gesteente breekt-aardbeving-aan de oppervlakteVervorming van de aardkorst

Horst?Slenk?HorstSlenkBreukOost-Afrika: KeniaPlooiings- of breukgebergte?

Het uiterlijk van de aardkorst wordt bepaald door vele krachten die er op inwerkenVan binnenuitVan buitenafExogene en endogene processen

Van buitenafHet uiterlijk van de aardkorst wordt bepaald door vele krachten die er op inwerkenVan binnenuitExogeneprocessen Welke worden exogeen genoemd en welke endogeen?Endogeneprocessen Exogene en endogene processen

Endogeen:- Aardbevingen- Vulkanisme- Breukvorming- Plooiing van gesteente- Opheffing - DalingWelke van de volgende processen zijn endogeen en welke zijn exogeen?Van binnenuitVan buitenafExogeen:- Verwering- Erosie - Sedimentatie - Verwering- Aardbevingen- Sedimentatie- Daling - Vulkanisme- Breukvorming- Plooiing van gesteente- Opheffing - Erosie

Exogene en endogene processen

Exogene krachten worden aangedreven door processen in de atmosfeer hydrologische kringloop

de zonExogene processen

Endogene processen worden aangedreven door beweging in de mantel platentektoniek

de energie uit de aardkernEndogene processen

Hooggebergten met veel relif veranderen in middelgebergten en heuvelland met afgeronde vormen.

Dit gebeurt dankzij exogene / endogene processen.Dit gebeurt dankzij exogene processen.

De afbraak van gebergten

Dankzij de huidige bewegingen en botsingen van aardkorstplaten!Gebergtevorming op dit moment

Door de andere ligging van de aardkorstplaten bewogen en botsten de platen anders. De toen gevormde gebergten liggen als volgt

Gebergtevorming in het verleden

Door de huidige plaatbewegingenDoor plaat-bewegingen in het verledenJonge gebergtenOude gebergtenDe vorming van oude en jonge gebergten

Sedimentgesteente Metamorf gesteente StollingsgesteenteWat zijn de uiterlijke kenmerken van deze drie gesteentegroepen?zandsteengranietmarmerDrie groepen gesteenten

-gelaagd-vaak met fossielen-de oorspronkelijke sedimentdeeltjes kunnen zichtbaar zijn-geen gelaagdheid-geen fossielen-vaak zijn mineralenzichtbaar als aparte vlekjes?De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de wijze van ontstaan:

De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de wijze van ontstaan:

Sedimentatie Magma of lava Wegzakken stolt Samenpersen?Sedimentgesteente Metamorf gesteente StollingsgesteenteDrie groepen gesteenten

Metamorfose betekent ..Metamorf gesteente ontstaat wanneer sedimentgesteente of stollingsgesteente onder hoge druk en/of temperatuur wordt omgevormd tot een ander gesteente.Metamorfose betekent gedaanteverandering.schistmarmersteenkoolMetamorf gesteente

Wat gebeurt er als klei onder druk wordt gezet?

Let op, de druk wordt steeds Groter!KleiSchalieLeisteenMetamorf gesteente: van klei tot leisteen

Wat gebeurt erals schelpen onder druk worden gezet?

Let op, de druk wordt steeds groter!SchelpenKalksteenMarmerMetamorf gesteente: van schelpen tot marmer

SedimentgesteenteMetamorf gesteenteAls de druk toeneemtPlantenrestenVeenBruinkoolSteenkoolMetamorf gesteente: van veen tot steenkool

Wat gebeurt met gesteente tijdens subductie?

Wat gebeurt met gesteente tijdens subductie?

1 Gesteente wordt de diepte in gesleurd.2 Twee aardkorstplaten schuiven in tegengestelde richting langs elkaar.Metamorfose vindt vooral plaats in subductiezones, maar waarom?

Van sediment, tot sedimentgesteente, tot metamorf gesteentekleischalieleisteenWat gebeurt er met sediment in een subductiezone?

Gesteenten ontstaan en verdwijnenWat gebeurt er bij elke pijl?1234Gesteentekringloop

Gesteenten ontstaan en verdwijnenWat gebeurt er bij elke pijl?1234GesteentekringloopVerwering, riviertransport, sedimentatieWegzakken en samenpersenWordt meegesleurd de diepte in, steeds grotere druk en temperatuur.Gesteente wordt omgesmolten en komt met vulkanisme weer omhoog.

Exogene en endogene processen dragen bij aan de gesteentekringloop.1 Hydrologische kringloop2 Subductie3 Vorming en omhoog komen van magmaExogene en endogene processen dragen bij aan de gesteentekringloop.Exogene en endogene processen dragen bij aan de gesteentekringloop.Gesteentekringloop

Basalt ontstaat bij een midoceanische rug, zakt weg in de mantel en komt weer omhoog.Twee kringlopen