hukuk sozlugu

8/6/2019 hukuk sozlugu

1/67

HUKUK SZL

ABCDEFGHIJKLMNOPRSTUVYZSzlkteki ilgili blme atlamak iin szcn ilk harfini yukardaki listedensein.

A

abideler ve asar- atika: ant ve abideler

abluka: bir devletin dar ile olan ilikilerini zor kullanarak kesmek

acele itiraz: verilen kararn tefhim yada tebliinden itibaren belirli bir sre ierisinde( genellikle bir hafta ) yaplmas gereken, kanunda aka saylan itiraz trdr. itirazzerine karar veren makam deil itiraz mercii bir karar verir. (CMUK. 304)

acenta: ticari mmessil ticari vekil, sat memuru veya mstahdem gibi bir sfatolmakszn bir szlemeye dayanarak belirli bir blge iinde daimi bir suretle ticari biriletmeyi ilgilendiren akidlerde araclk etmeyi veya bunlar o iletme adna yapmaymeslek edinen kimse (TTK 116 vd.)

acir: kiraya veren kimse

aciz: bir ahsn borlarn deyemeyecek durumda bulunmas

aciz vesikas: alacakl alacann tamamn alamamsa kalan miktar iin kendisineverilen vesika (K 143)

ak artrma: bir maln, teklif veren kiiler arasnda en yksek bedeli nerenkimseye satlmasn salayan sat biimi.

ada: evresi yollarla snrlandrlm bulunan, eitli parselleri kapsayan arsa paras.

add: adetler; saylar

adalet: hakllk; hakka uygunluk

adem-i if: yapmamak; yerine getirmemek; borcu dememek

adem-i itirak: katlmamak

adem-i selahiyet: yetkisizlik
http://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryA%23GlossaryAhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryB%23GlossaryBhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryC%23GlossaryChttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C3%87%23Glossary%C3%87http://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryD%23GlossaryDhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryE%23GlossaryEhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryF%23GlossaryFhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryG%23GlossaryGhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryH%23GlossaryHhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryI%23GlossaryIhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryII%23GlossaryIIhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryJ%23GlossaryJhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryK%23GlossaryKhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryL%23GlossaryLhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryM%23GlossaryMhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryN%23GlossaryNhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryO%23GlossaryOhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C3%96%23Glossary%C3%96http://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryP%23GlossaryPhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryR%23GlossaryRhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryS%23GlossaryShttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C5%9E%23Glossary%C5%9Ehttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryT%23GlossaryThttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryU%23GlossaryUhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C3%9C%23Glossary%C3%9Chttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryV%23GlossaryVhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryY%23GlossaryYhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryZ%23GlossaryZhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#glossary%23glossaryhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryA%23GlossaryAhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryB%23GlossaryBhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryC%23GlossaryChttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C3%87%23Glossary%C3%87http://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryD%23GlossaryDhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryE%23GlossaryEhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryF%23GlossaryFhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryG%23GlossaryGhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryH%23GlossaryHhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryI%23GlossaryIhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryII%23GlossaryIIhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryJ%23GlossaryJhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryK%23GlossaryKhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryL%23GlossaryLhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryM%23GlossaryMhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryN%23GlossaryNhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryO%23GlossaryOhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C3%96%23Glossary%C3%96http://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryP%23GlossaryPhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryR%23GlossaryRhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryS%23GlossaryShttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C5%9E%23Glossary%C5%9Ehttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryT%23GlossaryThttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryU%23GlossaryUhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#Glossary%C3%9C%23Glossary%C3%9Chttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryV%23GlossaryVhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryY%23GlossaryYhttp://www.adalet.gov.tr/sozluk.htm#GlossaryZ%23GlossaryZ


2/67

adem-i vsuk: gercek olmamak

adi kira: kiraya verenin, belli bir cret karlnda bir eyin kullanlmasn kiracyabrakt szleme.

adi irket: iki veya daha ok kimsenin, ortak bir amaca ulamak iin emeklerini ve

mallarn birletirmeyi kabul ettikleri szleme ile kurulan ortaklk.

adl kaza: cezai, hukuki, ticari, nizal, nizasz yarg

adl mzaharet: adli yardm

alep: kuvvetli; byk

ahar: bakas; nc kii; yabanc

ahde vefa: sze ballk, szlemeye ballk

hir: son; sondaki; en son; en sondaki

ahit : sz verme

ahkam: hkmler

ahkm huzuriyye: hakim nnde yarglanmayla ilgili yntem hkmleri

ahkm mahsusa: zel hkmler

ahkm mteferia: ayrntl hkmler

ahkm mtehalife: aykr deiik hkmler

ahvl: durumlar; haller; vaziyetler

ahz: almak

aile hukuku: Aile ilikilerini dzeneleyen hukuk kurallardr.

aile irketi: bir ailenin bireylerinden oluan ortaklk.

aile yurdu: bir kimsenin, ailenin gereksiniminden byk olmamak ve bizzatkendisinin veya ailesinin iletmesi ya da oturmas kouluyla, aile bireylerinin geimive oturmasn salamak amacyla ayrd tanmaz ve ekleri.

akar: tanmaz mal; kiraya verilen ve gelir salayan eyler

akart mevkufe: vakfedilmi, gelir getiren mallar

akdetmek: szlemek; kararlatrmak; dzenlemek; balamak

akd-i mebhusnanh: sz geen akit, anlama, szleme

akd-i mezbur: sz geen akit, anlama, szleme


3/67

akd-i muvazaa: karlkl dn verilerek yaplan akit, anlama, szleme

akd-i sahih: geerli, doru, kusursuz akit, anlama, szleme

kideyn:her akitte akdi yapan iki taraf

kidn: szleenler; szleme yapanlar

kit: bir ii karlkl olarak kararlatrp stlerine alan taraflardan her biri; szlemeveya mukavele yapan

alhilf'l-kanun: kanun hilafna; yasaya aykr olarak

alkadar: ilgili; ilikili

alt: aletler; aralar

aledderecat: srasyla; derecesine gre

alelhesap: hesaplamak zere; hesaba sayarak; saylmak zere; doan krdan birblmnn ileride tamam zerinde hesaplatlmak zere nceden denmesi

ale-l-tlak: genel olarak; rasgele; bir snr ile bal olmayarak

ale-l-umm: genel olarak; umumi bir biimde; btn

alelusul: usulne uygun;

aleniyet: aklk

alettakrib: takriben; yaklak olarak

amade: bir ii yapmaya hazr; hazrlanm

amel: i; edim; fiil

amele: ii; emeki, rgat

amel: ie dayanan; i stnde; tatbik; pratik; uygulamal

amenajman:doal kaynaklarn iletilmesi

mil: yapan; etken; etmen; sebep; faktr

mir: emreden; buyuran; bir memurun vazife bakmndan by; bir fiili yapmayaveya yapmamaya zorlayan, buna gc yeten

mm:genel; umumi; herkese ait

amme :kamu

mme hkm ahsiyeti: kamu tzel kiilii

amme intizam: kamu dzeni


4/67

anagayrimenkul: Kat mlkiyetine konu olan tanmazn btn.

anayap: Kat mlkiyetine konu olan tanmazn esas yap ksm.

angaje: szle veya yazl olarak balanan; baml

nif'l-beyan: az nce beyan olunan, bildirilen

anmuhakemetin: muhakeme yaparak; yarglama yoluyla

antrepo: gmrklere gelen ticari eyann konulduu, korunduu yer; ardiye; ambar

ra: reyler; oylar

arazi mahlule: mutasarrfn miras brakmadan lm ile mahll olan arazi-iemiriyye

arazi-i emiriyye: beytlmle ait olarak devlet tarafndan kiilere datlan yerler,topraklar; beylik arazi

arzi-i haraciyye: haraca bal arazi;

arzi-i memlke: mlk; timar topra; mlkiyet yolu ile tasarruf olunan yerler

arzi-i metrke: halkn gereksinimi ve kullanm iin terk edilen arazi

arzi-i mevt: hi kimsenin tasarrufu altnda olmayan ve halka terk ve tahsisedilmemi bulunan,yksek sesli bir kimsenin sesi iitilmeyecek derecede ky vekasabalar gibi yerlerden uzak bulunan kra, talk, prnallk gibi yerler

arazi-i mevkufe: geliri belirli bir konuya tahsis olunan yer; vakf olunmu arazi

arazi-i miriye: devlete ait arazi

arzi-i riye: rnnden onda bir Devlet pay alnan ve zerinde her trl mlkiyettasarruflar bulunan arazi

ri: bo; plak; soyut; arnm; yksz

riyet: dn; ereti; dn szlemesi

arz ve amk: genilik ve derinliine; enine boyuna;

arz: sunma; gsterme; bildirme; nne koyma; anlatma (bir bye)

arsa pay: Kat mlkiyetinde arsann, kanunda belirtilen esasa gre bamszblmlere ayrlan ortak mlkiyet pay.

arsa: Belediye snrlar iinde, belediye tarafndan parsellenerek zerine inaatyapmak iin ayrlan arazi paras.

arzuhal: dileke


5/67

asgar: en az; en aa; en azndan; en dk; en kk

ashab- intikal: verasetin geiinde hak sahipleri

asr: zamana uygun; ada; modern

ateh: bunama; bunaklkatf: yollama; yneltme; ykleme; balama; eme; meylettirme; ilikili bulma

t: gelecek; gelen (kii veya ey); gelecek zaman; istikbal

avans: alacana saylmak zere nceden yaplan deme; ndelik

avrz: kazalar; bellar; borlanma ve hak kazanma yeterliliini ksan veya yok edenhaller

avdet: dn; geri gelme; dnme

ayn: para dnda, kazanlabilen btn servet eleri

ayn: mala ilikin; eyaya bal; maln mlkiyeti ile ilgili; herkese kar ilerisrlebilen

ayni haklar: Eya zerinde dorudan doruya mutlak egemenlik yetkisi veren veherkese kar ileri srlebilen haklar.

z: uzuvlar; yeler; organlar

zde: serbest; hr; zgr

azam: en ok; en byk; en yksek

azimet: gidi; yola kma

azil: Verilen temsil yetkisinin ortadan kaldrlmas

B

b tapu: tapulu; tapu ile tasarruf olunan

b'de'l-isticar: kira szlemesinden sonra

b'de'l-istirdad: geri aldktan sonra


6/67

ba'deh: daha sonra

bb: kap

bd olmak: sebep olmak

bat: akit

bamsz blm: Kat Mlkiyeti Kanunu'na gre, ana gayrimenkulun ayr ayr ve balbana kullanlmaya msait bamsz mlkiyete konu olabilen blmleri.

bhir: belli; besbelli; ak; apak

bahri: denize ait

b-husus: hele; zellikle; stelik

bad: uzak; rak

bs olmak: sebep olmak; gndermek; gerektirmek

baki: srekli; daim; artan; kalan; kalml; kalc; lmsz; sakl duran

bakiye: artan

bl: yukar; yksek; st; yce

blign-mbel: ziyadesiyle; bol bol

bali: eren; varan; bulan; yetien; toplam; blua; ergin;

bariz: ak; gze arpan; belirginbasiret : doru gr; uza gr; nceden gr; sezi; uyanklk; anlay;kavray; dikkat; sagr

batl : doru ve hakl olmayan; rk; bozuk; sakat; bo; hukuken geersiz;dayanaksz; temelsiz; beyhude; hkm ifade etmeyen

bayi : baz maddeleri satma izni olan kimse; satc; sat yeri

bec : yerine; uygun; bedava; karlksz; parasz; emeksiz

bedy : sermayeler; anamallar;

bedialar: gze gzel grnen eyler; estetik

bedel-i misil : emsaline uygun pein para

bedih : ak olan; besbelli; apak; akla; kendiliinden gelen

bedi: gzellik llerine uyan; gzel; gzellik

beher: her biri


7/67

belagat:iyi konuma; szle inandrma yetenei; sz sanatlarn inceleyen bilgi dal

bert : rtbe, nian ve imtiyaz verildiini bildiren ferman

beraat : aklanma

bery tetkik: inceliyerek

berhava : havaya gitmi; kaybolmu; uurulmu; yararsz; bo

ber-z-zimme : zimmetten kurtulmu; aklanm

ber-mucib-i talep: talep mucibince; istem gibi

ber-vech: olduu gibi; olarak

ber-vechi pein: pein olarak

ber-vech-i bl : yukarda olduu gibibeer : insanolu ile ilgili; insan; insana mensup

betekrar : tekraren; tekrarla

bey ira: almak ve satmak

bey'i bt: kesin sat

bey'i bi-l vef: kararlatrlan sre iinde satlan geri almak koulu ile yaplan satszlemesi

bey'i mukayaza: mal mal ile deitirmek; trampa

bey'i : satm; satma; sat; satlma;

bey-i sarf: paray paraya satmak; para bozmak

beyn: ara

beyn'en-ns: halk arasnda

beytlmal : maliye hazinesi

beyyine : bir olayn veya ilemin doruluunu ortaya koyabilmek iin hakimi iknaya

ynelik yntem veya her trl vasta ; delil, ahit

beyyine klfeti:mahkemede bir beyan ve iddiay kantlama ykmll MK 6.madde

bidyet : balama; balang

bidyet mahkemesi: ilk mahkeme; davalar birinci derecede gren ve zmleyenmercii


8/67

bi-eyyi-hl: herhalde; mutlaka; elbette

bigna: herhangi bir

bi-hakkn: hakkyle; hakk olarak, gerekten; tamamiyle

bi-haseb-il verase: veraset nedeniyle; verasetten doma

bi-hkm'l-kanun: kanun hkm gereince; yasa kural ile

bila: .sz

bil kayd art: kaytsz ve artsz

bil-ahire: sonra; sonradan

bilkis: tersine olarak; tam tersine; aksine; sonunda

bil-mddet: sresiz

bil-sebeb: sebepsiz

bililtizam: bile bile

beyanname: Bir makama veya kamuoyuna yaplan aklama belgesi.

bilano: Bir kuruluun, belli bir tarihte, alacakl ve borlu bulunduu deerlerigsteren zet muhasebe cetveli; iletmenin finansal durumu ve faaliyet sonularngsteren tablo.

biltefrik: tefrik etmeksizin; ayrmakszn

bilbeyyine: delil ile; tank ile; ispat ile

bil-cmle: btn; hepsi; tamam

bil-farz: tutalm ki; diyelim ki; sayalm ki; sz gelii

bilfiil: gerekten; fiilen; hakiki olarak; i olarak; i edinerek

bilistirdad: geri alarak; geri alnarak

bilmuvafakat : raz olarak

bilmzakere: mzakere ederek; zerinde grp tartarak

bilmzayede: artrma ile; artrarak

bi-l-mzayede: mzayede ile

bi-l-r'ye: grerek; grlerek


9/67

b-ma'n: manasz; anlamsz

binberin: bundan dolay; bunun zerine; bu nedenle

binen-al-zlik: bundan dolay; bunun zerine

binen-aleyh: bunun zerine; dolaysyla; bundan dolaybi-n-netce: netice olarak; sonu olarak

binniyabe: naip eliyle; vekillik ile; vekaleten

btp: bitkin; gsz; takatsz; yorgun

b-taraf: tarafsz

bitarkl'evl: evveliyetle; ncelikle

bi-t-tabi: tabiatiyle; doal olarak

bono: Bir kimsenin dier bir kimseye veya onun emir ve havalesine, belirlenenvadede, belirli bir tutar deme taahhdn ieren, zel biim ve hkmlere tabiticari senet; emre yazl senet.

bor ilikisi: ki taraf arasnda mevcut olup bir eyin verilmesi,yaplmas veyayaplmamasn ngren hukuki badr.

butlan: geersizlik

brz: belirme; ortaya kma

C

cmi: cem eden;: iine alan; iinde bulunduran; tayan; toplayan

cmia : topluluk; zmre

cn: cinayet ilemi olan kimse

canb-i beytlmal : hazine taraf

canb-i vakf : vakf taraf

canp : yn; taraf; cihet; yan

cari : uygulanan; yrrlkte olan


10/67

cy-i teemml : etraflca dnlmeye deer; dnlmesi yerinde olur

cebr : zorla yaplan; zor kullanarak yaptrlan; zor altnda; g kullanarak

cebri icra: kendi istekleriyle borlarn demeyen borlularn, borlarn Devletkuvveti ile demelerinin salanmas; ilgili icra dairelerinin, (gereinde) zor kullanarak,

borluyu borcunu demeye zorlamalar

cebri satm: Malikinin isteine baklmakszn, resmi makamlar tarafndan yaplansatm

celesat- ti: gelecekteki celseler, oturumlar

celile: byk; ulu

celpname: yarglamada,davac,daval,tank,bilirkii gibi kimseleri mahkemeyegetirtmek iin yaplan ar

cemetmek: toplamak; bir araya getirmek

cemi ezmn: btn zamanlar; zamanlarn toplam

cereme: bakas tarafndan yaplan veya kaza sonucu ortaya kan zarar deme;para cezas

cerh iptal: rtme ve yok sayma; geersiz hale getirme

cevmi': camiler; mescitler; toplanlan yerler

cevz: izin; msaade; caiz olma

cevz bah: izin veren; msaade eden

cevher: maya; z; deerli ta; elmas

ceza: Su ileyen kiilerin karlaacaklar tepkidir,yani kanunun su ileyen kimseyeuygulanmasn ngrd meyyidedir.

ceza art: ceza koulu; alacaklnn zararn karlama art

cezr: asl ile ilgili; kkle ilgili; kkten; temelden

cibyet: alma; toplama; vergilerin ve bakaca devlet gelirlerinin tahsili

cihet: yn; taraf; ama

cins tashihi: Tapu ktnde kaytl bir tanmazn niteliinin deitirilerek kte,baka bir nitelikte tescil edilmesi.

ciro: ifte yetki veren havale; ticari senedin, arkasna yazlan yaz veya imza ilebakasna devri.

cisman : cisimle, bedenle ilgili; bedensel


11/67

cism-i cmid: cansz cisim

crmiyet : su hali; sululuk

crm mehut: sust; gz nnde ilenen su

crm tasnii : bir kimse hakknda crm uydurmakcz: bir btn oluturan blmlerden her biri; ksm; para; blk

ek: deme arac; kanun ile belirlenen ekilde dzenlenen, keidecinin emrinde parabulunan banka zerinden ekilebilen havalesi

D

dfi: defi'de, savuda bulunan kimse

Dahiliye Vekleti: ileri Bakanl

dyin: bor veren; alacakl

dev: davalar

def'aten: bir defada; birden

def'i def: def'e kar def'; savuya kar savudefat: kereler; kezler; yollar

deftir: defterler; birlikte dikilmi katlar

defter-hne: tanmaz mallara ilikin tasarruflarn kayt

defter-i hakan: eskiden tanmaz mala ilikin tasarruf ilemlerinin kayt ve tesciledildii defter

defter-i hakan idaresi: eskiden tanmaz mala ilikin tasarruf ilemlerinin kayt vetescil edildii daire

deer baha: bir maln iktisadi duruma gre kymetini ifade eden fiyat

dellet: gsterme; yol gsterme; klavuzluk; iz; iaret; araclk

dellet-i bil'iare: iaret ederek, hatrlatarak gsterme

delil: kant; tant; ipucu

delil-i cel: aikar delil; belli, apak kant


12/67

demirba: Bir tanmazn kiraya verilmesinde kiraya dahil olan, kiralamann sonundaayn cins ve deerde iade edilen veya deer eksilmesi kirac tarafndan tazmin edileneya

demokratik devlet: halkn devlet ynetimine katlmas esasna dayanan devlettir.

depozito: Bir szlemeden dolay doabilecek zararlara kar verilen teminat; birtaahht srasnda yatrlan gvence paras.

der-akap: hemen; arkasndan

derc etmek: araya sokmak; arasna sktrmak

derceb etmek: cebe atmak; kendine alkoymak

der: sokma; arasna sktrma; gazeteye yazma; toplama; biriktirme

der-dest-i r'yet: dava grlmek zere ele alnan, eldeki dava

der-kr: malum; aikar; bilinen; belli

dermeyan etmek: ileri srmek; ne srmek; ortaya koymak; anlatmak

der-pi: en nde; gz nnde bulunan; ngr

der-p etmek: ngrme; gz nnde bulundurma

der-uhte: stne alma; yklenme; stlenme; salama

desise : hile; oyun; entrika

devair:daireler

Devlet uras: Dantay

Devletler zel Hukuku: Kiilerle devlet arasndaki ba (tabiyeti), bir lkedeyabanclarn sahip olduu haklar ve eitli lkelerde geerli olan kanunlarn atmasnedeniyle ortaya kan uyumazlklar zmeyi ve bunun iin eitli balama kurallargetirmeyi konu alan hukuk dal.

devremlk hakk: Mesken olarak kullanlmaya elverili bir yap veya bamszblmn ortak maliklerinden her biri lehine, bu yap veya bamsz blmden ylnbelli dnemlerinde istifade etmek zere, mterek mlkiyet payna bal olarakkurulan irtifak hakk.

deyn: bor

disiplin cezalar : Belli bir stat iinde bulunan kimselere hizmet ve i dzenle ilgilikurallara aykr davranta bulunduklar zaman uygulanan cezalardr.

Dvn- Muhasebat: Saytay

donatan : gemisini gemi ticaretinde kullanan gemi sahibidir


13/67

dr: tutulmu; uram; yakalanm

dn: aa; aalk; altta; aada

dr: uzak

dstr: kanun; kaide; yasa; devlet yasalarn iine alan kitap; genel kural; bayasa;yasalar dergisi

dzenleme: Bir szlemeyi veya ilemi yapan kimsenin iradesini dinledikten sonra,iki tank nnde ve yntemine uygun olarak noter tarafndan batan sona kadaryazlarak, ilgililer ve hazr bulunanlar tarafndan imzalanp noter tarafndan da onanansenet

E

ebniye: binalar; yaplar

ecneb: yabanc; bir devlete gre,kendi uyruunda bulunmayan gerek veya tzelkiiler

ecr-i msemm: taraflar arasnda belirlenen cret

ecrimisil: bir maln kullanlmasndan doan yararlarn para lleriyle takdiri

eda: edim; borlanlan ey; borcun konusueda davas: davalnn bir i yapmaya,bir ifada bulunmaya veya bir i yapmamaya,birifada bulunmamaya mahkum edilmesinin istenildii dava

edeb: iyi terbiye; naziklik; usluluk

ef'l :eylemler; fiiller, iler; ameller

efrd: fertler; bireyler

ehil: ehliyetli; hak sahibi; bir hukuki ilem yapabilme yeteneine sahip

ehl-i hibre: bilirkii

ehl-i vukf: bilirkii

ekalliyet(akalliyet): aznlk

ekser: daha ziyade; enok; ou; ounca

ekseriyet: ounluk


14/67

ekseriyeti ara : oy okluu

eklenti: Bir konutun veya bir binann kullanl amalarndan herhangi birinitamamlayan ya da kolaylatran yap.

elfaz: kelimeler; szler

elm: elemli; kederli acl

el-yevm: bugn; imdi; halen

emlk-i sirfe: yeri ve zerinde binalar ve aalar mlk olan tanmaz mallar

emlak vergisi: Konusu bina ve arazi olup, bu bina veya arazi malikinin, intifa hakksahibinin, her ikisi de yoksa malik gibi tasarruf eden kimsenin, bina ve arazinin deeriesas alnarak kanunda belirtilen oranlara gre dedii vergi.

emr-i makz: hkme balanm i

emtea: ticaret konusu her trl mal

emval: mallar; mlkler

emvli menkule: tanr mallar;tanabilir mallar

enfsi: znel; subjektif

enkaz: bina ykntlar; yknt; moloz; eski hayvanlarn bakiyeleri

envai mesalih: ilerin eitlii

erbaa: drt

erbb: ehil; becerikli; muktedir; yetenekler; sahipler; malikler

erbb- vukuf: bilirkiiler

esbab- mucibe: gereke; gerektirici sebepler

eshb: sahipler; bir eyin malikleri

esham: pay senedi; hisse senedi

eslem : en selmetli; en emin; en doru; en salam

ecar : aalar

esnaf : ister gezici, ister bir dkkan veya bir sokan belli bir yerinde sabit olsun,iktisadi faaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni almasna dayanan ve kazancancak geimini salamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleridir.

ehas : ahslar; kiiler; kimseler


15/67

ekl : biimler; suretler; tarzlar

evkaf : vakflar

evleviyet: tercihli; haydihaydi; ncelikle

evrk : yapraklar; katlar; arivevrk msbite: ispat edici belgeler; tesbit edici yazlar; tapu ktn tamamlayanbelgeler

evsaf: nitelikler

evsaf mmeyyize: belirgin nitelikler

evvel :birinci olarak; hereyden nce; ilk nce

evvelemirde: hereyden evvel; iin balangcnda; ilk i olarak

ezcmle : zellikle; zet olarak; szn ksas; toplucas

ezmn : zamanlar, vakitler; anlar; alar

F

fhi: ar; ar; ok fazla

fari: bir eyi veya hakk bakasna devreden; ferada bulunan; feragat eden;tanmaz maldaki tasarruf hakkn bakasna brakan kii

farz: zorunlu; ba koul; boyun borcu; ok gerekli; varsayma

fsl: ayran; blen

fsla: aralk; ara

fasl etme: halletme; neticelendirme

fehime: anlay

fek: kaldrma; bir hukuki snrlamann kaldrlmas; sona erdirme; bitirme

fer' : baml; ekli; eklentili; ikinci derecede olan

fergat: vazgeme; el ekme; dinlenme

fera: devir; devretme; bir hakk birine geirme; mir veya vakf arazinin yararlanmahakknn sat


16/67

ferd: tek; yalnz olan ey; ei olmayan; tek olan say

fesd: kartrc; arabozucu; karklk; bozukluk; dolan

fesh: bozma; bozulma; dalma; datma; kapatma; kaldrma

fesih: Devam etmekte olan bir hukuki ilikiyi, tek tarafl olarak ve ileriye dnkolmak zere sonlandran bozucu yenilik dourucu irade beyan.

fevkinde: stnde; aan

fktan: yokluk

frka: insan kalabal grubu; parti

ftr: tabii; yaradlndaki; doasndaki

fi-i cr: geer deer

fiil ehliyet: Bir kimsenin, kendi eylemleriyle haklar ve ykmllkler yaratmasyetenei.fi-l-vki

filhakika: hakikatte; gerekte; dorusu

fuh: haddini ama; ktlk; namusa aykr hareket

fuzl: bouna; yersiz; lzumsuz; haksz; boboaz; erkek ad

fuzl igal: bir tanmaz mal sahibinin izin ve rzas olmadan ele geirmek

frht: satma; satm; sat

G

ga (gaiye): gaye, maksat ve netice ile ilgili; amaca ilikin

gaip: grnmeyen; hazr olmayan; yitik; yok olan kii; kaybolan ve kendisinden uzunzaman haber alnamayan kii

galle: gelir; haslat; yarar

garaz: (garez)gizli dmanlk; asl maksat; erek; ama; hn

gars: aa dikme


17/67

gasb: bakasnn bir eya, para yada kymetli maln elinden veya tasarrufundanzorla haksz yere alan kimse

gasp:bakasnn bir eya, para yada kymetli maln elinden veya tasarrufundanzorla ve haksz alnmas

gaybubet: kaybolma; yokluk; gz nnde olmay; yitiklikgayr (gayir): ayr; baka; zge; artk; dier; yabanc

gayrimenkul: Bir yerden bir yere tanmas olanaksz (tanmaz) mal.

gayr-i melhz: beklenmedik; imkansz; olanaksz

gayr-i mmkn: olanaksz; imkansz

gayrimenkul mkellefiyet: Bir tanmaz malikinin, sahip olduu mlk nedeniyleve zellikle o tanmaz (gayrimenkul) teminat olmak zere, dier bir kimse lehine birey yapmaya veya vermeye zorunlu tutulmas.

gayrimenkul tellall: Taraflar arasnda (hibirine srekli olarak bal olmakszn),tanmaza ilikin szlemelerin (kira, satm vb.) yaplmas hususunda cretkarlnda araclk etme meslei; emlaklk.

gayr vazh: kapal

geici tescil: Halen varolup da uyumazla neden olan ayni haklarn korunmasamacyla tapu ktne yaplan tescil.

geit hakk:Bir tanmaz zerinden baka bir tanmaz malikinin geebilmesi iinkurulan bir ayni hak.

genel idare: Btn lkeyi kapsayan idare olup "merkez tekilat" ve "taratekilat"ndan oluur.

genel vekaletname: Bir kimsenin, kendi adna her trl ii yapmas iin baka birkiiye vermi olduu vekillik belgesi.

gerek kii: nsanlar.

geri: gerekten; vaka

gyb: hazr ve mevcut olmama; gz nnde bulunmama; uzaklama; kaybolma;

arka

girift: dolak; kark; bir birinin iine girgin; tutma; yakalama

grev: iilerin aralarnda anlaarak veya bir kurululun kararna uyarak topluca ibrakmalardr.

gna (gne): trl; gidi; tarz; yol; sfat


18/67

gzeran: geici; geen

H

hacet: gerek; gereklilik

hcir: hicret eden; bir yerden baka bir yere gen; sayklayan (hasta)

haciz: Borlunun, borcunu kendi arzusu ile dememesi durumunda, alacaklnntalebiyle, borlunun (borca yetecek miktardaki) mal ve haklarna devlet araclyla(icra dairesi tarafndan) el konulmas.

hdis: meydana gelen; kan; yeni kan

hafiyyen : gizli olarak; sakl olarak; gizlice

hafriyat : kaz; kazlar; toprak kazma; toprak karma

hail : duvar, it, parmaklk, tahta perde gibi tanmazlar birbirinden ayran iaret veengeller

haiz : sahip; elde bulunduran; tayan

hak: Hukuk dzeni tarafndan ahslara tannm olan yetkilerdir

hakikiye: hakikate mensup; gerek; sahici; doru; gerekten

hakk: doruluk ve insaf; bir insana ait olan ey; dava ve iddiada hakikate uygunluk;harcanm emek; pay; hisse

hakkaniyet: hak ve adalete uygunluk; doruluk

hak ehliyeti: Sa domak artyla ana rahmine dt andan lm anna kadarolan dnemde herkesin sahip olduu medeni haklardan (evlenme, mlk edinme vb.)yararlanma yetenei.

hakk- mesil: su yolu hakk

hakk- mrr: geit hakk

hakk- uf'a: nalm hakk

hakk- rb: ime hakk; sudan yararlanmada sra hakk

haksz fiil: hukuk dzeninin izin vermedii, zarar verici eylemlerdir

halel: bozma; bozukluk; eksiklik; zarar


19/67


20/67

hayllet: engel olma; araya girme; yolu kapama

hayr (hayr): iyilik; iyi; faydal i; yarar

hayrt: sevap kazanmak iin yaplan hayrl iler; sevap iin kurulan messese

hazine: Devletten ayr bir kiilik oluturmamakla beraber, bir taraftan bteninuygulanmasna ilikin ilemleri, dier taraftan da kamu gelir ve giderlerinin zamanolarak uygunluunu salayan merkezi rgt; Maliye Bakanl ve maliye dairelerindenoluan rgt; devlet kasas.

heder olma: ziyan olma

hedm: ykma; harap etme

hidemat amme: kamu hizmeti

hfz: saklama; koruma

hibe: balama

hilaf: tersi; aksi; zdd

hilkat: yaratlma; yaratl; tabiat

himaye: koruma; korunma; birine arka kma

hini dava: dava srasnda

hini hacet: gerektiinde

hisse-i ayia: yaygn hisse; ortak pay

hitm: son; bitim; tkenme; nihayet

hizmet szlemesi: inin, belirli veya belirsiz bir zaman sresi iinde i grmeyive iverenin de ona bir cret vermeyi stlendii szleme.

hod-be-hod: kendi bana;kimseye danmadan;kendiliinden

huda: aktarma

huds : sonradan peyda olma

hukuki ilem: Bir veya birden ok kiinin, hukuksal bir sonuca ynelttii iradeaklamas.

hukukun ekl kaynaklar : Hukuk Kurallarnn hangi ekillere brnm olarak bizeverildiini ve nerelerde bulunduklarn gstere kaynaktr.

hulsa:zet


21/67

hull: gelip atma; girme; borcun vadesinin gelmesi

hsn ceryan: iyi icra etmekhusule gelmek: domak; ortaya kmak; meydana gelmek; olumak

husmet: hasm olma durumu; hasmlk; dmanlk; (davada) kar taraf olma

hussat: bakmlar; iler; ekiller; yollar; konular; meseleler; maddeler

husus: zel; kiiye ait

hccet :senet; delil; belge

hkkm: hakimler; yarglar

hkm ahsiyet: tzel kiilik

hkmszlk: bir hukuki ilemin, kanunun ngrd ekilde yaplamamas veya

kanuna aykr olarak yaplmas halinde hukuki sonu dourmamasdr.

hsnniyet: iyiniyet

I

skat: drme; hkmden drme; yok etme; iptal

slah: dzeltme; davada tarafa dzeltme; iyiletirme; iyi bir hale getirme

slaht: dzeltme veya iyiletirme ileri

stlh: terim

tlk: salverme; koyuverme; boamak; demek; denilmek; tabir

ttl: renme; bilgilenme; haberdar olma; tanma

zrar: zarar verme; zarara sokma

ztrr: zorunluluk; aresizlik


22/67

iade : geri verme; geri evirme; eski duruma getirme

iade-i muhakeme : yarglamann yenilenmesi

iae :yaatma; besleme; geinme

ibre : deyi; cmle; paragraf; bir blm sz

ibhm: kapal brakma; aklamama; belli etmeme; gizli kapakl tutma

ibka: devaml, srekli klma; yerinde brakma

ibra : aklanma; temize kma; aklama; temize karma Alacaklnn, borlusundabulunan alacandan tamamen veya ksmen vazgemesi

ibraz: gsterme; meydana karma; sunma

ibtida: balama; balang; ilkin; en nce; bataicb : gerekme; gerek; bir szleme iin ilk sylenen sz

icabet etme: uyma

icbar: zorlamak

icab hal: durumun gerei

icar: kiraya verme; kiraya verilme

icre-i meccele: sonradan alnacak kira

icareteynli vakf: ivedili ve sreye bal kira szlemesi olan vakf mallar

icazet : izin; ruhsat, diploma

iczet-i lhika: bir kimsenin izni olmad halde,yapldktan sonra bir eyi kabuletmesi ve onaylamas:

icbar etme: zorlama

icml : ksaltma; zetleme; z; zet genel toplam

icra tetkik mercii: cra-flas dairesinin zerinde olup, icra-iflas ilemlerinin doru ve

kanuna uygun olup olmadn denetleyen ve ayrca kanunun kendisine verdii davave ileri gren zel mahkeme.

cra Vekilleri Heyeti : Bakanlar Kurulu

itihad: zel gr; anlay; kavray

itima: toplanma; toplant; bir araya gelme


23/67

itima: sosyal; toplumsal

itinap : kanma; ekinme

idame : devam ettirme; srdrme

idre-i hussiyye: il zel idaresiifa: deme; yerine getirme; bir ii yapma; edim

ifadat: szler

ifade: anlatma; anlat; anlatm

ifham: anlatma; anlatlma; bildirme; bildirilme

ifra: bir durumdan baka bir duruma sokma

iflas: Borcunu demeyen veya demelerini tatil eden borlu hakknda yaplan takip

sonucunda, mahkeme karar ile tespit ve ilan edilen durum.

ifraz : arazinin paralanmas; blnmesi; parsellere ayrma; araziyi imar asndanuygun paralara blme

ifasna meddi: aklanma gerei

ihale: Artrma veya eksiltme biimiyle yaplan ve en uygun fiyat teklif edene (en okartran veya eksiltene) iin/maln verildii szleme yntemi.

ihta: bir eyin etrafn evirme; sarma; kuatma; etraf evrilme; anlay; geni bilgi

ihbar: haber verme; bildirme; bildirimihdas: ortaya karma; kurma; bir eyi ilk kez ortaya koyma

ihfa: saklama

ihkak- hak: kendiliinden hak alma

ihlal etmek: zarar vermek; zedelemek; dokunmak; hakkn zedelemek; inemek;bozmak

ihmal: dikkatsizlikten ve zensizlikten kaynaklanan kusur; savsaklama; gerekli zenigstermeme

ihra: karma; darya mal satma; d satm

ihraz: benimseme; sahipsiz bir mal sahiplenme

ihtar : hatrlatma; dikkati ekme; uyarma; uyarm

ihtarname: Bir kimseye, bir hususu yerine getirmesi veya getirmemesi iin yaplanyazl uyar; hatrlatma belgesi.


24/67

ihticc: delil veya tank gsterme

ihtilaf : anlamazlk; uyumazlk; ekime; niza; gr farkll

ihtilat: karma; katlma; bir araya gelme

ihtimam: zen; bir ey, i ya da kiiye zel dikkat gstermeihtirzi kayt: ekince; nkoul; belli haklar kullanma hakknn sakl tutulmas

ihtiva etmek: iermek; kapsamak; iine almak; iinde bulundurmak

ihtiyati tedbir: Davacnn, davasn kazanmas durumunda, dava konusu eyekavuabilmesi iin, davadan nce veya dava srasnda o eyi garanti altna almasnayarayan nlem.

ihtiyar etmek: semek; seme hakkn kullanmak; tercih etmek; yelemek

ihtiyar: istee bal; semeli; istemli

ihtiyat: saknma;

ihzr: hazrlama; huzura getirme;

ihzaren celb: san veya tan, kendi arzusu nedeniyle gelmedii iin mahkemenne hakim karar ile zorla getirtme

ihzar: hazrlayc; yetitirici; hazrlk niteliinde olan

ika etmek: yapmak; etmek; oluturmak

ikme: yerine koyma; yerine kullanma; dikme;yerine geme; kaim olma; dava ama

ikametgah: bir kimsenin yerleme kast ve niyetiyle oturduu yer

ikamet etme: Bir yerde yerleme iradesi ve niyetiyle oturma.

ikmal: tamamlama; bitirme; devaml olarak yiyecek iecek ve dier gereklimalzemenin salanmas

ikrh: korkutma; bir kimseyi yapmak istedii eyi yapmamaya, yapmamak istediieyi yapmaya korkutarak zorlamak

ikrar : saklamayp syleme; bildirme; aka syleme; kabul

ikraz: bor verme; dn verme

iktif : yeter bulma; yetinme

iktirn: yakn varma; yanna gelme; yaklama; ulama; erime

iktisab: kazanma ile ilgili; edinme ile ilgili

iktisadi: ekonomik


25/67

iktisap : kazanma; kazanm; edinme; bir eyin mlkiyetini elde etme

ktisat Vekleti: Ekonomi Bakanl

iktiza: gerekme; gerektirme; gereklilik; ie yarama ilm yarg belgesi; mahkemenin

verdii niha (son ) kararn, iki taraftan her birine yntemine gre verilen onamlrnekleri; mahkeme karar rnei (sureti)

ila-nihye: sonuna kadar

i'lmt : bir davann mahkemece nasl bir hkme balandn gsteren resmivesikalar; karar bildiren belge

ilaml icra takibi: Para veya paradan baka bir ey ieren konularda, nce birmahkeme ilam alnp, ilamlara zg icra takibi yaplmas.

ilamsz icra takibi: Elinde bir mahkeme ilam bulunmayan veya bulunmasnaramen ilaml icra yoluna bavurmayan kiilerin, alacaklarn elde etmek iin

bavurduklar icra yolu.

ilga : ortadan kaldrma; yrrlkten kalkma; hkmden drme; geersizletirme

illet: hastalk; sakatlk; bozukluk; neden; sebep

illiyet ba: nedensellik ba; bir neden ile ortaya kan sonu arasndaki iliki

ilm: bilimsel

ilmi itihatler: Hukuk bilginlerinin hukuki sorunlarda ileri sunmu olduklar gr,dnce ve kanaatlerdir.

ilmhaber: belge; birinin herhangi bir durumunu (rnein ikametgahn) gsterendurum belgesi

iltibs: kartrlma; benzeim; karklk

iltihk : katlma; karma

iltisk : yapma; bitime; kavuma

iltizam : kendi iin gerekli sayma; gerektirme

iltizami muamele: bir kimsenin malvarlnn aktifinde yer alan kalemleredokunmakszn, yalnzca pasifini artran bir ilem yapmas; taahht ilemi;

borlandrc ilem;

ilzm : susturma; balama

iml: yapma; yaplma; meydana getirme

imr : bayndrlk; bayndr duruma getirme; gelitirme

imdi : buna gre; u halde; o halde


26/67

imha: yok etme; ortadan kaldrma; mahvetme

imhl : mhlet verilmesi; sre verilmesi; erteleme; yeni bir nel tanma

iml : doldurma; doldurulma; yazdrma; yazdrlma; bir dilin cmlelerini, kelimelerini

doru yazma bilgisiimtina: kanma; ekinme

imtisl: gerekeni yapma; bir rnee gre hareket etme; alnan emre boyun eme

imtiyaz: ayrcalk; farkllk

in'ikad : balama; kurulma; toplanma

inbis: gnderilme; meydana kma; ileri gelme

indinde: yannda

ind-el-hce: lzm olduu; gerektii zaman

ind-ettemyiz: temyiz sonunda; temyiz olunduunda

infk: beslemek; geindirmek; nafakalandrmak

infish: fesh olunma; bozulma; hkmsz kalma; dalma; kendiliinden ortadankalkma

inhisar: tekel; monopol; almn veya satmn tek bir elde toplanmas

infisah: Ortadan kalkma; dalma; fesholma.

inkta : kesilme; kesinti; ara verme

inklp: deime; bir halden baka bir hale dnme; devrim

inkyd: boyun eme; kendini teslim etme

inkism: taksim olma; paralanma; blnme; ayrlma

inkiaf: alma; gelime; geliim; anm

inkiza: bitim; sona erme

insicm: bir dzeye gitme; dzgn sz; dzgnlk; tutarlk

in: inaya, yapya ait

ina hak: yenilik douran hak; bir hukuki durumun ortadan kaldrlmas,deitirilmesi veya yeni bir hukuki durumun yaratlmas iin kiinin kulland hak

intac: sonu verme; nitelendirilme; sonulandrlma; bitirme

intifa: yararlanma; bir eyden istifade etme


27/67

intifa hakk: yararlanma hakk; bakasna ait bir malda, kullanma ve rnlerindenyararlanma yetkilerine sahip olmay ieren irtifak hakk eidiintifa hakk: Bakasna ait bir mal (hak) zerinde, kullanma ve rnlerindenyararlanma yetkilerine sahip olmay ieren irtifak hakk eidi.

intikal: Bir mal zerindeki tasarruf hakknn, kanun ile belli kimselere gemesi

intihb: seme; seilme; seim

intikal: geme; geirim; nakil; birinden dierine geme; yer deitirme; el deitirmebir mal zerindeki tasarruf hakknn kanun ile belli kimselere gemesiintikal: gei; g; anlama; kavrama; yer deitirme; el deitirme

intizm: dzgnlk; eki dzen; dzenlilik

intizr: bekleme; beklenilme; gzleme; gzlenilme

inzibt: yolunda olma; genel emniyetin yolunda olmas; sk dzen

inzimm: eklenme; katlma; ilave

ipham: belirsizlik

ipka: kalma; yerinde brakma; grevinde brakma; yenileme

ipotek akit tablosu: potein kurulmas srasnda tapu memuru tarafndandzenlenen ve ipotein durumunu gsteren resmi senet.

ipotek belgesi: Tapu sicil mdrl tarafndan verilen ve ipotek akit tablosununzetini ieren belge.

ipotek: Hak sahibine, alacan, bir tanmaz maln deerinden elde etme yetkisiniveren snrl bir ayni hak.

ipotekli bor Senedi: Tanmaz rehni ile gvence altna alnm kiisel bir haknedeniyle, yetkili tapu grevlilerince ilgili tanmaza deer biilerek, tanmazdeerinin baland (srmnn kolaylatrld) kymetli evrak.

iptal: hukuk kurallarna aykr biimde yaplmbir idari ilemin yarg organnnkararyla ortadan kaldrlmasdr

ptidai itiraz: ilk itiraz

rd: gelir; gelir getiren yap; syleme, getirme

irae: tayin etme; gsterme

irae edilmek: gsterilmek

iras : yapma; etme; birine (zarar) verme, sebep olma


28/67

irat Senedi: Bir alacak nedeniyle zerinde gayrimenkul mkellefiyeti kurulan birtanmazn deerinin, tanmazdan denmesi gerekli bir para borcu biimindebamszlatrlarak, srmn artrmak iin baland kymetli evrak.

irca : eski duruma evirme; geri dndrme; indirgeme

irca olunma: eski duruma getirme; evirme; dndrme

irsen : irs yoluyla; miras yoluyla (geerek)

irtibat : balant; iliki; ilgili olma

irtifak : hacet talep etme; ihtiya duyma; ykmlenim

irtifak haklar: Bir tanmaz zerinde, bir kullanma ve yararlanmaya rza gstermeyiveya mlkiyete zg baz haklarn kullanlmasndan kanmay gerektiren ve dier birtanmaz veya kii yararna ayni hak olarak tesis edilen hukuki ilem.

irtihan : rehin olarak alma, alnma

is'af : yerine getirme

isl : vardrma; vardrlma; ulatrma; ulatrlmaisbt: ahit ve delil gstererek dorusunu ortaya karma

iskan ruhsat: Bir binada oturulabilmesi iin, yapnn tamamlanmasndan sonra vemar Kanunu'na gre, o yapnn kullanlabileceine ilikin olarak verilen belge.

isnad: bir eyi veya bir ii, birisi iin yapt diyebilme; bir eye dayandrma; ykleme

isti'dd: kabiliyet; aklllk; anlay; yetenek

istiane : yardm isteme

isticar :kira ile tutma; kiralama

isticvap: sorguya ekme; sorguya ekilme

istida : dileke; arzuhal; emanet brakma; himaye (korunma) talep etme

istidll: bir kanta dayanarak, bir nesneden sonu karma; kant ile anlama

istifa: stee bal olarak bir grevden ayrlma.

istifade: yararlanma; faydalanma

istigll : ipotek; ev, dkkn, tarla ve bunlara benzer tanmazlarn geliri, karlkgsterilerek rehine koyma

istihap: yanna almak

istihdf : hedef tutma; ama edinme; amalama


29/67

istihdm: hizmete kabul etme; kullanma; altrma

istihkak : hak istemek; hak edi; bir ey zerinde hak iddiasnda bulunma

istihkak davas: tanr veya tanmaz bir mal zerinde mlkiyet veya dier bir ayn

hak iddiasnda bulunmay konu alan davaistihlk : tketim; kullanarak bitirme

istihr: karma; karlma; netice karma; anlam karma; anlama

istihsal : retim; retme; elde etme

istikraz : bor alma; dn alma

istilzm: gerektirmek

istim: davada dinleme; yargcn durumada iki taraf veya vekillerinin szl olarakileri srdkleri sav ve savunmalar ile,tank ve bilirkiinin beyanlarn dinlemesi

istiml : kullanma

istimlak: kamulatrma; Devlet veya kamu tzel kiilerinin, kamu yararnngerektirdii durumlarda, bedelin pein demek artyla, zel mlkiyette bulunantanmazn tamamna veya bir ksmna kanunda gsterilen yntemlere gre kamuyararna el koymas

istimval: ilgililerin rzas olmasa bile yasa gereince ve deer pahas karlndakiilerin mallarna el konulmas

istina : dayanak; dayanma

istinbe: davann grlmekte olduu mahkemeye gnderilmek iin baka bir yerdebulunan bir tann oradaki mahkemece ifadesinin alnmas

istinad : dayanma; senet, delil sayma

istind etmek: dayanmak; bir eyi dayanak(mesned) olarak almak

istinkf : ekimser kalma; ekinme; geri durma; saknma

istinsah: suret karma

istirdd : geri alma; alnma; geri isteme

istisna : ayr tutma; kural d sayma

istisna szlemesi: Yklenicinin (mteahhidin), cret karlnda, i sahibi iin eserortaya karmay borland szleme; eser szlemesi.

stizah: aklama istemek

i'r : bildirme; yaz ile bildirme; gsterme


30/67

igal: Tapu ktne gre sahipsiz mal durumuna geldii anlalan tanmaz mallaredinme yolu.

ihd: ahit getirme; tanklk ettirme; tank gsterme

ikl : zorlatrma; gletirme

itigal: megul olma; bir ile urama

itir : alm hakk; satn alma hakk; hak sahibine istedii zamanda bir eyinmalikinden, o eyin mlkiyetinin kendisine kararlatrlan bedel karlnda devriniisteme yetkisi veren hak

itira hakk: Hak sahibine, istedii zamanda, bir maln malik

itirk: katlma; ortak olma; ortaklk

itirak halinde mlkiyet: Kanundan veya szlemeden tr birbirlerine ortaklkba ile bal bulunan kimselerin, bu ortaklklar nedeniyle bir maln mlkiyetine

elbirliiyle sahip olduklar ve her birinin hakknn, o maln tamamn kapsadmlkiyet biimi.

ita : verme; deme

itfa : sndrme; deme; bir borcu, deme, takas, af gibi bir sebeple kapatma; sonaerdirme

itmam: tamamlama

ittiba: uyma; itaat etme

ittihd: bir olma; birleme; birlikittihz: edinme; edinilme; kabul etme; sayma; tutma; alma

ittisl : bitime; kavuma; yaknlk

ivaz : karlk; bedel; eder; kar bedel; mukabil eda; fiyat

izaa : kaybetme; yitirme

izafe : zammetmek; katmak; kartrmak

izale: giderme; giderilme

izale-i yuu: Herhangi bir maln kendisinin veya satlarak bedelinin paylatrlmassuretiyle, bu mal zerindeki ortakln (paydaln) giderilmesi.

izhr : aklama


31/67

K

kaan : kanaat eden; yeter bulup fazlasn istemeyen; inanm; kanm

kaasr: zorla ileten; ksa

kabil: kabul eden; kabul edici; olan; olabilir

kabl-el-igal: igalden nce

kabz : alma; elde tutma; edinme

kabzeylemek: almak; elde tutmak; edinmek

kadastro :arazilerin,arsalarn yerini, alann, snrlarn ve sahiplerini belirtip planabalama ii;Kadastro: Arazilerin ve arsalarn yerini, alann, snrlarn ve sahiplerini belirtip plana

balama ii.

kadm : ok eski zaman; eski

kffe: hep; btn; cmle

kfi: yeter; yeterli

kagir: Ta veya tuladan imal edilmi yap; kargir.

kaide: kural; usul; ilke; prensip; esas; temel;yol; taban; ayaklk

kaim : baka bir eyin ya da kiinin yerine geen

kaime: kat para

Kal': koparma; skme; karma; karlma; temelinden ekip alma

kalbetme: deitirme; evirme

kambiyo taahhd: Ticari bir senet zerine imza koymak suretiyle doan soyutbor.

kambiyo senetleri: polie, ek ve bonodan ibarettir.

kamu dzeni: Bir lkedeki kurum ve kurallarn, devletin gvenliini, kamuhizmetlerinin iyi ilemesini ve bireyler arasndaki ilikilerde huzuru, hukuk ve ahlakkurallarna uygunluu salamasyla oluan dzen.

kamu haczi: Devletin, Vergi Usul Kanunu kapsamna giren vergi, resim, har vebunlara bal ceza, faiz ve zamlar ile kamu hizmetleri uygulamasndan doan vedenmeyen alacaklar nedeniyle, borlu durumundaki kiilerin mal ve haklarna elkoymas.


32/67

kamu haklar: ahslar ile devlet arasndaki ilikiyi dzenleyen hukuk kurallarndan,yani kamu hukukundan doan haklardr.

kamu hizmeti: Devlet veya dier kamu tzel kiileri tarafndan veya bunlarngzetimi ve denetimi altndaki dier kiilerce, kamunun genel ve ortakgereksinimlerini salamaya ynelik olarak srdrlen faaliyetler.

kamu hukuku: Devletin rgtlenmesi, faaliyetleri, yetki ve grevleri ile devletlekiiler arasndaki ilikileri dzenleyen hukuk dal.

kamu mallar: zel mlkiyete konu olamayan ve dorudan doruya kamunun(halkn) yararlanmasna ayrlan mallar.

kamu tzel kiileri: Tamamen kamu yararnn gereklemesi iin alan ve kamugc kullanan, kanunla veya kanunun verdii ak yetkiyle kurulan kamu idare vekurumlar.

kamu Yarar: Kamunun, ulusal birliin ve devletin gereksinimleriyle ilgili ve bunlarauygun olan durum.

kamulatrma: Devlet veya kamu tzel kiilerinin, kamu yararnn gerektirdiidurumlarda ve karln (bedelini) pein demek kouluyla, zel mlkiyette bulunantanmaz mallarn tamamn veya bir ksmn, kanunda gsterilen usullere gre mlkedinmesi.

kanaatbah: inandrc

kanun: anayasann yetkili kld organ tarafndan bir ekilde ve bu ad altnda tespitedilmi bulunangenel, srekli ve soyut hukuk kurallardr.

Kanun hkmnde kararnameler: TBMM' nin bir kanunla yetki vermesi zerine

Bakanlar Kurulu tarafndan belli konular dzenlemek amacyla karlan yazl hukukkurallardr.

kanun tasars : Nakanlar kurulunun hazrlayarak TBMM ' ne sunduu kanunprojeleridir.

kanuni intifa hakk: Kanun tarafndan baz kiilere tannan ve hakk douran olaynortadan kalkmasyla son bulan; hak sahibine, bakasna ait bir mal (hak) zerindekullanma ve rnlerinden yararlanma yetkisi veren bir irtifak hakk.

kanuni ipotek hakk: Kanunun ngrd baz durumlarda, baz kiilerin (kanungerei) sahip olduu ipotek kurma hakk.

kanuni mavir: Vesayet altna alnmasna gerek olmayan ancak fiil ehliyetindenksmen mahrum edilmesi kendi yararna olan reit kimseye, baz iler iin gralnmak zere mahkemece atanan danman.

kanuni uf'a hakk: Kanundan (mterek mlkiyet hakkndan) doan ve hissedarlk(paydalk) devam ettii mddete varln koruyan, hak konusu eyin bir nckiiye satlmas halinde hak sahibine o eyi ncelikle satn alma yetkisi veren hak.


33/67

karabet: yaknlk

karr-gr: kararlanm; karar verilmi; karara balanm

krine : ipucu; belirti; bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun (sonucun)karlmas

karineyi hal: duruma gre

karye : ky

kat' : kesme; kesilme; karar verme; sona erdirme

katibi adil: noter

kat irtifak: Yaplmakta veya ileride yaplacak olan bir binann yapm borcunu vebina tamamlandnda da kat mlkiyeti kurulmas ykmn douran bir irtifakhakk.

kat maliki: Bamsz blmler zerinde kurulan kat mlkiyeti hakkna sahip olan kii.

kat malikleri kurulu: Kat mlkiyetine konu tanmazdaki btn kat maliklerininoluturduu kurul.

kat mlkiyeti: Bir yapnn bamsz blmleri zerinde kurulan, arsa pay veanagayrimenkuldeki ortak yerlerle balantl zel bir mlkiyet hakk.

ktib-i adil: noter

katiyet kesbetmek: hale gelmek

kavid :kaideler; usuller; kurallar; yasalar

kavi: kuvvetli

kaynak hakk: Hak sahibine, bir bakasnn arazisindeki kaynan sularn almak vekendi arazisine aktmak (kullanmak) yetkisi veren bir irtifak hakk.

kaza itihatler: Mahkemelerde vermi olduklar kararlarda bir sorununzmlenmesiyle ilgili olarak kabul edilmi olan ilkelerdir

kaza karar:yargsal karar

kaza- merci: yarg organ; mahkeme

kaza tefsir: yargsal yorum

kaziyye-i muhkeme: kesin hkm

ke-en-lem-yekn: sanki yokmu; hi yokmu; hi olmam gibi

kefalet : kefil olma; kefillik, bir kimsenin alacaklsna kar, o kimsenin borcununyerine getirilmesini salamak ykmll altna girmek.


34/67

keff-i yed: elekme; vazgeme; karmama

keml : olgunluk; tamlk; eksiksizlik

kerhen: irenerek; istemiyerek; holanmyarak; zorla; zoraki

kesb: alp kazanma; edinmekesbetmek: kazanmak; edinmek; salamak

ketmetmek: gizlemek; saklamak; sr tutmak

keyfiyet: i; durum; mesele

kezailik: ayn ekilde

ksts: l; lt

klak:kn hayvanlarn yaylp otlamasna uygun yer.Bir veya birka ky ya da

beldeye, ayr ayr veya ortak olarak, k mevsiminde hayvanlarn barndrmalar veotundan yararlanmalar iin tahsis edilen veya teden beri bu amala kullanla gelenarazi.

kys: karlatrma; oranlama; rnekseme

kifyet: kfi olma; yetme; yetime; yeterli olma; yeterlilik

kiisel haklar: kiinin maddi ve manevi tm varl ile ilgili bulunan ve bu varlnserbeste gelitirilmesi amacna ynelik olan hak ve hrriyetlerdir

kitab'l-icare: icar kitab; Mecelle'de kira blm (fasl)

kollektif irket : ticari bir iletmeyi ticari nvan altnda iletmek zere hakikiahslar arasnda kurulan ve ortaklardan hibirinin sorumluluu snrlanmam olanticari irkettir.

konkordato: Drst borlunun nerip de en az te iki alacaklsnn kabul ve ticaretmahkemesinin onamas ile ortaya kan bir anlamayla, alacakllarn bir ksmalacaklarndan vazgemesi ve borlunun da bu anlamaya gre kabul edilen borcunbelli yzdesini, tamamn ya da daha fazlasn, kabul edilen vadede deyerekborcundan kurtulmas.

kontrat :mukavele; szleme

kuru mlkiyet: Bir mal zerinde, (malikin sahip olduu ayrcalk ve yetkilere zarargelmemek zere) bir bakasna tannan intifa veya skna gibi fiili kullanma hakknnvarl durumunda malikin sahip olduu mlkiyet hakk.

kuyd :kaytlar; balar; deftere geirmeler

kuvvei msellaha: gvenlik kuvvetleri

klfet :sknt; zorluk; yk; zahmet; eziyet


35/67

ksur :artk

kad :ama; iletmeye amak

ktb:kitaplar

L

l-akall:en azndan; daha aa olmaz

lfz (lafz):sz

lhik :yetien; ulaan; eklenen; sonradan tayin edilen; yenisi

lbl:iliiksiz; kaytsz; saygsz; senli benli

l-yete gayyer:sabit; deimez; bozulmaz

layiha :dileke; yazl dilek; istek; tasar

lede-l-hce:hacet,ihtiya grld zaman

ledelicap :icap ettiinde

levzm :gerekli eyler; malzeme; malzemeler

liv':bayrak; mlk idarede kaz ile vilyet arasnda bir derece; sancak

lokavt: veren tarafndan kendi teebbsyle veya bir iveren kuruluun kararnauyarak iilerin topluca iten uzaklatrlmasdr

lkata:buluntu; sokakta bulunup alnan sahibi belli olmayan ey.

M

maada: baka

maddi mal: Tanr ve tanmaz mallar gibi fiziksel varl olan, gzle grlp elletutulabilen mal.


36/67

ma'dd:sayl;

madde-i sabka:yukardaki hkmler; geen hkmler; daha nce anlan maddeler

madrb :dvlm; darbolunmu; vurulmu

mafevk: st

masb :gasbedilmi; zorla alnm mahal yer

mahalli idareler: Ky, kasaba ve ehir ad verilen belli yerleim alanlarndakimahalli ihtiyalar gidermek zere eitli kamu hizmetlerini yrtmekte olankurululardr

mahcuz :haczedilen; hacizli; zerine haciz konulmu

mahcur: Vesayet altna alnm kii; kstl

mahdut :snrlanm; tahdit edilmi

mahfuz :sakl; gizli

mahiyet :nitelik; bir eyin asl, esas, iyz

mahkumunbih: hkm konusu

mahll :hallolunmu; zlm; mirass bulunmayan ve hkmete kalan

mahrum: yoksun; dilediini, istediini elde edemeyen

mahsult:mahsuller; rnler

mahsup:hesap edilmi; hesaba dahil edilmi

mahsus:zg; zel; mstakil; zel olarak

makable mil:gemie dokunan; gemie etkili olan; gemiteki olaylar daetkileyen

makable temil:bir hkmn etkisinin geriye yrtlmesi

makrn :yaknlatrlm; yaklatrlm; yakn; ulam

maksr :kasrolunmu; kstlanm; kstl

maktu:gtr; belirli; miktarda; deeri biilmi; pazarlksz

makule:eit; tr; soy

mal birlii: Elerin, (evlilik szlemesinde birlie dahil olmayacaklarn belirttiimallar istisna olmak zere) evlenme zamannda her birinin malik olduu ve evliliindevam sresince mlk edindii btn mallarn dahil olduu birlik zerinde kocann(karnn ahsi mallar hari olmak zere) mlkiyet hakkna sahip olduu mal rejimi.


37/67

mal Ortakl: Elerin, ortakla girecek mal ve gelirleri snrlandrmam olduu vebunlar zerindeki mlkiyet hakkn ortaklaa kullanarak hibir paynda bamszcatasarruf edemedii mal rejimi.

malik: Mlkiyet hakk sahibi; bir eye sahip olan kii.

mamelek:malvarl

mansub:atanm; nasbolunmu

marifetiyle:yoluyla;araclyla

maruz:arzolunmu; bir eyin karsnda etki altnda bulunan

masarif:masraflar; giderler

maslahat:emir; buyruk; madde; husus; dirlik dzenlik; i

masrf :sarfedilmi; harcanm

masarifi muhakeme: muhakeme masraflar

matbu: Basl; baslm

matlab:talep olunan; istenen ey

matlubat:alacaklar; istenen ey

matrah: Bir verginin miktarn belirtmek iin esas alnan deer.

matuf:yneltilmi; ynelik

mazarrat:zarar; zararlar; zarar verici; zarar verme

mazbata :tutanak

mazbut vakf:ynetimi devlet tarafndan ele alnm vakf

mazhar :erien; bir eyden yararlanma; ulama

mazireti sahiha: gerek engel

mazmn:denmesi gereken ey

maznun:zanl; sank

meail: sorunlar

me'cur:kiraya verilen ey; kiralanan

mebali:meblalar; tutarlar; ganimetler; paralar

mebn:binalar; yaplar


38/67

mebde :evvel;balang; prensip; ilk unsur

mebi :satlan ey

mebl:para tutar; ake

mebn:buna dayanan; ....den dolay; ......den tr; bu sebeple; bu yzden; zerindekurulu

mecri :su yollar; aknt yerleri; su yataklar; mecralar

meccan.parasz; bedava

mecmuu:tm; tamam; hepsi

mecra :bir iin gidi, olu yolu; akarsu yata; su yolu

mehul:bilinmeyen; tannmayan

mezum: anlalan

medar :dayanak; yardm; elverili

medar tatbik: uygulanabilir

medll :delillendirilmi; delil getirilmi ey; bir kelimeden veya iaretten anlalan

mefhumu muhalif:kart kavram

mefruunbih:devir konusu ey

mefruunleh :kendisine bir ey ya da hak devrolunan kimse

mefruat: Deme; ev eyas.

Mefsuh: feshedilmi

mehil :sre; nel

melhuz:muhtemel; gerekebilecek; umulur; beklenir

memalik: lke

memnu :menedilmi; yasaklanm; yasak

memur: kamu hizmetlerinin gerektirdii asli ve srekli grevleri yapmak zereatanm olan kiilerdir.

men:yasak etme; brakmama; durdurma; esirgeme; vermeme; nleme

men etmek:engellemek; yasaklamak

menafil: yararlar


39/67

men'i muaraza davas:bir mal zerinde;baka bir kimse tarafndan ileri srlen hakveya yaplarn el atmann nlenmesi isteiyle alan dava

menfi:menfaatler; yararlar; karlar

menba':kaynaklar; k yeri

menfaati amme:kamu yarar

menkul:tanr; tanr mal

menkuz: bozulan

mene: kaynak; kk; balang

mera :bir veya birka ky veya beldeye ayr ayr veya ortak olarak,hayvanlarotlatmalar ve otundan yararlanmalar iin tahsis edilen veya teden beri bu amalakullanlagelen arazi

merbut:balmerhun:rehnedilen mal

mer'i :yrrlkte; geerli

meriyet:yrrlk

mersule: Gnderilen

mesa :izin; ruhsat; cevaz

mesaha:lme; lmleme

mesail: meseleler

meskin:meskenler; oturulacak yerler

meskn :iinde insan oturan; oturulan; yerleilmi

mesmu :dinlenen; dinlenebilir; karar iin incelenebilir

mesned:isnad edilen ey; dayanlan ey; dayanak; rtbe

mesul :sorumlu

mefu :uf'a (nalm) hakknn ilikin olduu mal

mehudat: ahitlik

merut:art koulmu; artl; arta bal

meruta tevliyet davas: vakfeden kiinin mtevellii kime art kld yolundakiuyumazlkla ilgili dava


40/67

mevdadd mahsusa: zel hkmler

mevai :koyun,kei,kz,inek gibi hayvanlar; gevi getiren hayvanlar; hayvan

mevhm:varsaylan; var olarak kabul edilen; kuruntuya dayanan

mevkuf :vakfedilen ey

mevrid :varacak yer

mevsukiyet: salamlk

mezkr:zikredilen; sz edilen; anlan

mezrt:ekilip biilmi tohumlar; ekinler

mezun:izinli; yetkili; bir okulu (kursu) bitiren kii

mezuniyet:izin; yetki; bir okulu (kursu) bitirip diploma alma

mikp:bir eyin kp olarak deeri (rnein; metremikp: metrekp)

milk :kudret; tasarruf; mlk

minval: ekil

miras irketi: Mirasn almasndan, bltrlmesine kadar, mirasa dahil olan mal,hak ve borlarn oluturduu topluluk.

misill :benzer; rnek gibi

muaccel:ivedi; pein; vadesi (eceli) gelmi; denmesi gereken hale gelmi.

muacceliyet:borcun vadesinin gelmi olmas

muaddel: deiik

muaddn-li-l-istigll:kiraya verilmek zere yaplm ey; kiralk eya

muadil:denk; eit

muafiyet:affedilmi olma; baklk; ykmllk dnda tutulmu

muhede: antlama; karlkl ant ime

muahhar:sonraya braklm; tehir edilmi; sonraki

muallak :havada bota duran; srncemede kalm

muamelat:muameleler; ilemler

muaraza :ekime; satama; birbirine kar gelme; bir hak talebi; kavga

muavin :yardmc


41/67

muayyen:belirli; belli; saptanm

muayyen m-ad:baka; dnda

mubayaa :satn alma

mucibince:gereince; uyarnca

mucip :gerektiren; gerektirici; icapc; neri sahibi

mucip sebepler:gerektirici sebepler; gereke

mugayir :aykr; zt; ters

muhakeme:yarglama

muhammen:tahmin edilen

muharrer :yazl; yazlmmuhassas:tahsis olunmu; tayin edilmi; zg

muhatara :riziko; zarara urama tehlikesi; tehlike; zarar ve ziyan

muhayyerlik:bir szleme ile,belirlenen edimin yerine bir bakasn geirmek yetkisi;seimlik hak

muhdesat:sonradan yaplm; sonradan meydana gelmi eyler; yeni eyler

muhik :hakl; geerli; uygun; gerekli

muhkem kaziye:kesin hkmmuhtar:zerk; bamsz; kyde devlet ilerini gren kyn ba

muhtelif:eitli; deiik; farkl

mukabil:karlk; kar

mukabeleihilmisil: karlkllk esas

mukaddem: nce; nce gelen; daha ncede bulunan

mukadderat:kader; yazg; llebilen,saylabilen eyler

mukarrer:kararlatrlm

mukarrerat:kararlar; kararlatrlan eyler

mukataa: arazinin belli bir cret karlnda kiraya verilmesi; ba,bahe,arsadurumuna getirilen ekim topra iin verilen vergi

mukavele:szleme; akit; bat


42/67

mukayyet :kaytl; snrl; kaydolunmu; deftere geirilmi

mukriz :ikraz eden; bor veren; dn veren

muktazi.gerekli

munkati:kesilmi; ara verilmi

munkazi: bitmek

munsifane: insafl lde

muntaf: snme; ortadan kalkma

muntazr:bekleyen; gzetleyen

murabaha: kanunun belirlediinden fazla faiz alnmas; tefecilik

murakabe: denetleme; kontrol; gzetme

muris: kazandran; veren; miras brakan,lmyle, hakknda miras hukukuhkmlerinin uyguland kii; miras brakan.

murtabit:balantl

musaddak:tasdikli; onayl

musakkaf :st tavanla rtlm; tavan,dam olan;

musakkafat.gelir getiren kapal (daml) binalar

mutad :allm; det olunmu; normal

mutalebe.talepte bulunma; istemde bulunma

mutasarrf:tasarruf eden; sancaklarn en byk mlki amiri

mutavasst:arac; araclk eden; vasta olan

mutazammn:iine alan, stne alan; kefil olan; demeyi stlenen

mutazarrr:zarar gren kimse

muteber:geerli; itibarl; hatr saylr; gvenilir; salam

muteberiyet:geerlik; geerlilikmuttali:renme; haberdar olma; bilgilenme

muvcehe:yzletirme; yz yze gelme

muvafakat:uygun grme; onama; raz olma; rzas olma

muvafk:uygun; yerinde


43/67

muvakkat:geici; sreksiz

muvzaa:dankl ilem

muvzene:denge

muzf:izafe edilmi; bal; balanm; katlm; ynelikmbdele:bir eyin baka bir eyle deitirilmesi; deitirme; dei-toku; deiim

mbayaa:satn alma

mbyenet:birbirine zt olan eyler, kaideler, iddialar, hkmler arasndaki grn

mbyin:zt; aykr; ters

mbeyyin:gsterir

mcvir:komu olan; yannda bulunan

mcbir:zorlayc; zorlayan

mcerred:soyut; genel

mcmel:ksa ve z olarak anlatlm; aklanmadka ne anlama geldiianlalamayan ibare

mctemian:topluca; toplu olarak

mdafi:savunucu; savunan

mdahalenin men'i: Tanr veya tanmaz bir mala kar yaplan maddi elatma

veya satamann, ayni hakka dayanlarak nlenmesi.

mddea:davacnn dava ettii ey; dava konusu

mddeaaleyh:daval; hakknda dava alan kii

mddeabih:dava konusu

mddei .:davac; iddia eden kii

mddei aleyh:daval; hakknda dava alan kii

mddei umumi:savc

mebbet :sonsuz; sresiz

meccel:vadeli; vadeye balanm; zaman henz gelmemi

medd:tediye eden; eda eden; douran

messes:kurulmu; kurulu; tesis edilmi

messir:tesir eden; etkili; tesirli


44/67

meyyid:teyid eden; dorulayan; kuvvetlendiren

meyyide:yaptrm; destek; hukuk kurallarnn uygulanmasn salamak ve zorlamakiin yasalara konulan hkmler; bir kuraln emir ve yasaklarna uyulmad zamankarlalacak olan tepkidir.

mflis:iflas eden kii; mahkemelerce iflasna karar verilen kimsedir

mhr: Baz kii ve kurumlarn, yaptklar ilemi veya koruma altna aldklar eyaybelgelendirmek iin kullandklar kazl damga vb. ara.

mkellef:ykml; devli; grevli

mkellefiyet:ykmllk; bir kimseye veya bir eye ykletilen ykm; grev

mktesip:iktisap eden; kazanan; edinen

mlhaza:dnce; gr

mlhazt:dnceler

mlhak evkaf(vakf):vakf yneticileri(mtevelliler) tarafndan ynetilen ve VakflarGenel Mdrl tarafndan denetlenen vakflar

mlki :lke ile ilgili; lke ynetimine ilikin

mlkiyet hakk:Kiiye, kanunlarn ngrd snrlar iinde, sahibi olduu maldanve maln hukuki ve doal rnlerinden yararlanma ve o mal zerinde tasarruf etmeyetkisi veren egemenlik hakk.

mltezem: gerekli grlen; kayrlan

mlzem:bal

mmselet:benzeme; benzeyi; andrma

mmasil:rnek; misl; benzeyen; andran

mmellek-n-leh: kendisine bir ey temlik olunan kimse

mmellik:temlik eden; mlk olarak veren kii

mmessil:temsil eden; temsilci

mmeyyiz:sezgin; temyiz eden; iyiyi ktden ayrma yeteneine (temyiz gcne)sahip kimse.

mmtz .:stn; ayrcalkl; imtiyazl

mmteni:ekinen; imtina eden; olamaz;

mn'akit olmak: bir szlemenin kurulmas; akdin olumas; zerinde anlama


45/67

yaplmakmnzaa :uyumazlk; ekime; anlamazlk

mnazinfih:niza konusu; uyumazlk konusu olan ey; dava konusu

mnbais: doan; ileri gelenmncer: sonulanan; u veya bu sonuca varan

mndemic: iinde bulunan; (iinde)yatan

mnderecat:ierik; kapsam; iindekiler

mnferiden: tek tek; ayr ayr; tek bana

mnfesih: infisah etmi; bozulmu; dalm

mnhasr: ..ye zg; ..ye ayrlm; ..ye mahsus; snrlanm; ayrlm

mnkasem: blnm

mnkati: kesilen; kesilmi; kesik; aralkl

mnkir: inkar eden

mnselip: kaybetme, keybeden

mntakil:intikal eden; geen

mnteh: nihayet bulan; sona eren; son; en son; bir eyi tamamlayan

mrdif: e anlam; ayn anlam

mrafaa:murafaa)szl duruma; genellikle Yargtay'da veya dare Mahkemelerinde yaplandurumaya verilen ad

mraselt:gnderilen eyler; mektuplar; yazmalar

mrettep: tertip edilmi; dzenlenmi

mrtebit: balantl; ilikili; ilgili

mrtefi: kaldrma kaldrlm

mrtehin:rehin alacakls; ipotek hakkna sahip

mrurhakk:geit hakk

mruruzaman:zaman am; bir davann almas veya hkmn yerine getirilmesiiin kanunen belirli zamann gemesi

msaade: izin; yardm; uygun olma; serbestlik


46/67

msadere:zoralm; bir kimsenin tanr veya tanmaz bir malnn, kendi isteiolmakszn devlet tarafndan elinden alnmas

msamaha:ho grme; gz yumma; tolerans tanma

msvt:eitlikmsavi:eit; e dzeyde; ayn seviyede

mseccel:tescilli; yazlm; kaytl; damgalanm

mstacel: ivedi; tez; hemen yaplmas gerekli

mstacelen:ivedi olarak; acele olarak

mstaceliyet:ivedilik; acil olma hali

mstagallt- mevkufe:hayr kurumlarna gerekli geliri salamak zere vakfedilmimallar

mstehak:hak eden

mstehik:istihkak sahibi; hak kazanm; haketmi; layk

mstelzim:gerektirici; dourucu; sonu dourucu

msteniden:dayanarak; bir eye dayanarak; delil gstererek

mstesna:ayrk; istisna olan; kural d

m':ortaklar arasnda beraberce kullanld halde paylara ayrlmam ey; ortakmal

mbehet:benzeyi; benzeme

mbih:benzeyi; benzeme

mrn-ileyh:ad geen; anlan; ilim ve resmi mevkii yksek olan kimse

mkilt:zorluk; glk

mtemilt:eklenti

mter:itira edilmi; satn alnm

mterek mlkiyet: Birden ok kiinin, kanun veya hukuki ilem nedeniyle, birmala, fiilen blmedikleri belirli paylar orannda malik olmalar.

mtlaa:gr; irdeleme; dnce

mteaddit:birden fazla; eitli

mteahhidnbih:taaht edilen,yaplmas istenilen ey


47/67

mteahhit:taahht eden; yklenici; belli bir inaat (eseri) yapmay stlenen

mteallik :ilikin; bir eye dair; ilgili

mteamel :allagelmi

mtebaki:geriye kalan; artanmtedir:dair olan; ilikin; deinmtedavil:elden ele geen; dnen; dolaan; tedavl eden

mteferri:eklenti; eklenmi; ekli; ilikin; ayn kkten

mteferrit:teferruat; ayrnt

mteferrik:dank; eitli; ayr ayr; trl

mtegayyib:kaybolmu; yitmi

mtehammil:tahammll; dayankl

mtehassl:doan; hasl olan; meydana gelen

mtehavvil:deiken; kararsz

mtekabiliyet: karlkllk

mtekabiliyet Esas: Bir devletin, baka bir devletin vatandalarna uyguladhukuki veya fiili bir davran biimine karlk, dier devletin de ayn ekildedavranmas.

mtemyil:eilimli; tarafl grnen

mtemerrid:temerrde den (kimse); yapmas gereken bir eyi yapmamaktadirenen

mtemmimcz:tamamlayc para; mahalli rf ve adete gre, bir nesnenin esaslunsuru olan, o nesne yok edilmedike veya paralanmadka yahut niteliibozulmadka ondan ayrlmas mmkn olmayan paralar, o nesnenin tamamlaycparasdr.

mtenaks: eliik

mtenasip:uygun; denk

mterfik :beraber bulunan; kark; birlikte

mterettib:sralanm; ait olan; .....stne den; gereken; meydana gelen; dolay;meydana gelen

mtesarllfesat: abuk bozulan

mteselsil:zincirleme; dayanmal; ard ardna


48/67

mteselsil Sorumluluk: Birden ok kimsenin, bir borcun veya zararn (tamamnn)denmesinden, zincirleme olarak ve tek bana sorumlu olmas.

mtevakkf:bal

mteveff:vefat etmi; miras brakan

mtevelli:bir vakfn ynetiminin kendisine verildii kii; vakf ynetim kurulu

mtevellit:doan; ileri gelen

mttefik-un-aleyh: zerine ittifak edilmi; anlama salanm

mttehaz:verilen; ittihaz olunan; kabul edilen; yrrlkte bulunan

mttehit: birleik

mvekkil: Kendisini vekil ile temsil ettiren kii; vekil eden.

Mvezzi: datc

mzaheret:yardm; koruma

mzayede:artrma; ak artrma

.

N

nafaka ykm: bir kimsenin kanunun ngrd yoksullua dm olanyaknlarna yardm etmekle ykml olmasdr.

nfa: bayndrlk ileri

naahani: anszn

nahiye:bucak; blge; kenar; ksm; evre

nail olmak:erimek; kavumak

naiplik:veklet

nkz:bozma; kaldrma;

nm- mstear:takma ad; ereti ad nasb atama; tayin etme; dikme; saplama

nsb:nasbeden; diken; tayin eden; atayan

n:neet eden; ileri gelen; tr; dolay; sebebiyle


49/67

ntk:bildiren; bildirici; gsterici; syleyen; konuan; idrak eden; dnen nazaraalmak gz nne almak

navlun mukavelesi: deniz yoluyla eya tamak zere yaplan szlemedir.

nazar dikkat: gz nne almak

nebt:bitki

nef':kar ile ilgili; faydac

nema:byme; gelime; kazan; kr; getiri; faiz

neseben: soyla ilgili; soy bakmndan

neetetmek:domak; ileri gelmek; kaynaklanmak

nevi:eit; tr

nez':skme; kaldrma; yoketme

nezaret:denetim; gzetim; bakanlk

nezetmek: kaldrmak; ayrmak; iliii koparmak

nsf:yarm; yar; yars

nid:arma; barma; nlem

nisap:derece; istenilen had; asl; esas; yeter say; bir kurulun toplanabilmesi veyakarar alabilmesi iin gerekli sayda yenin bir araya gelmi olmas

niybet:vekillik;

niza:ihtilaf; ekime; uyumazlk

nizm-nme:tzk

nizasz ve faslasz:uyumazlk konusu olmadan ve hi ara vermeden; ihtilfsz vearasz

nokta-i nazar:gr; bak as

nukud :nakitler; paralar

nkl:vazgeme; cayma; kanma

nmune:rnek

.


50/67

O

Olveche: o ekilde

orta mallar: Yollar, kprler, camiler gibi herkesin kullanabilecei kamu mallar.

ortak Yerler: Kat mlkiyetine tabi anagayrimenkuln, kat maliklerince ortaklaakullanlp yararlanlan yerleri.

otlakbkz. yaylak, klak.

lme bal tasarruf: Gerek kiilerin, lmnden sonra hukuki etki ve hkmlerdourmak zere yapm olduu hukuki ilem.

lnceye Kadar bakma akdi: Taraflardan birinin, lnceye dek bakma ve kendisinigrp gzetme kouluyla, malvarln veya bir ksm mallar brkne geirme(intikal ettirme) borcu altna girdii szleme.

zel haklar: ahslar ile ahslar arasndaki ilikileri dzenleyen hukuk

kurallarndan,yani zel hukukundan doan haklardr.

zel hukuk: Kiiler arasndaki ilikileri dzenleyen hukuk dal.

P

pafta: Kadastrosu yaplan yerlerin ada ve parsellerinin, belli llerle izilmiharitalar.

parsel: mar dzeni bakmndan belli ller gznne alnarak snrlandrlm araziparalarndan her biri.

payda: Bir btnn belli bir ksmndan (paydan) yararlanan; hissedar.


51/67

pedavra:kknar ve ldin aalarndan elde edilen, at rts olarak kullanlan incetahta; hartama.

R

rbta :balant; ba; dzen; tertip

rci :rcu eden; geri dnen; ilgisi olan

rahin:rehin veren; rehneden

rakabe:devri ve devir alnmas olanakl bulunan eyin kendisi; rnein tarla,kle gibi;mala(eye) hakim olabilme kudreti; plak mlkiyet

rapt :balama; balanma; ilitirme; bala

rayi:srm deeri; geerli olan

rayi Deer: Bir iktisadi kymetin, deerleme gnndeki normal alm-satm deeri;piyasa deeri.

ref etmek:kaldrmak; rnein itirazn ref'i (kaldrlmas)

refik: arkada

rehin: Bir borcun yerine getirilmemesi halinde, alacaklarnn teminat olmak zere veparaya evirtme hakkyla birlikte alacakl lehine verilen tanr veya tanmaz malgvencesi.

Reisievvel: birinci reis

resen:kendiliinden; herhangi bir istee gerek olmadan; otomatikman

resim: Devlet daire ve kurumlarnda grlen hizmet ve yaplan giderlerin karlolarak, sadece o ile ilgisi bulunan kiilerden alnan bir gelir.

resmi gazete: Babakanlk tarafndan karlan ve kanunlarn, kanun hkmndeki

kararnamelerin, tzklerin ve baz ynetmeliklerin yrrle girmesi iin yaymladgazetedir.

resmi Senet: Resmi bir makam ve grevlinin, usulne gre dzenledii veyaonaylad belge.

reslml:anamal; sermaye

reit:ergin; rt yan doldurmu; onsekiz yan dolduran veya onsekiz yan


52/67

doldurmamasna ramen evlenen veya yasal olarak erginliine mahkemece kararverilen kii

rcu :dnme; geri dnme; cayma; sznden dnme; szn geri alma; bir demedebulunan kimsenin, bu bedeli, asl deme yapmas gereken kiiden istemesi;

rhan: ncelik; stnlk; imtiyaz

rsum :resimler; devlet dairelerinde ve dier kamu kurulularnda grlen hizmet veharcamalarn karl olarak alnan vergiler

rz-nme:gndem; yevmiye defteri; takvim

r'yet :davann baklmakta olmas.

S

sdr olmak:kmak

sahih:shhatli; gerek; dzgn; doru; legal; hukuka uygun

skt :susan; herhangi bir gr bildirmeyen; den; dc; hkmsz

salhiyet:yetki; bir davaya bakabilme

slif-z-zikr:zikri geen; bildirilen

salih:elverili; uygun

saniyen:ikinci olarak

sarahat:aklk; netlik; sarihlik; aydnlk

sarfiyat:harcamalar; giderler

sari:bulaan; bulac

sat vaadi : Bir kimsenin, tanmaz maln bir bakasna satmay (ileride yaplacak

satm akdini) taahht ettii szleme.

sat Vaadi : Bir kimsenin, tanmaz maln bir bakasna satmay (ileride yaplacaksatm akdini) taahht ettii szleme.

savclk: Devlet adna kamu davasn aan makamdr.

sy:emek; alma


53/67

sebketmek:vki olmak; yaplmak; olmak; ileri gemek

sehim: pay; hisse

selb:zorla alma; kaldrma; giderme

selef: nce gelen kimse

semen:sat paras; sat szlemesinde, satana mal teslimine karlk olarakdenecek para

semere:bir maldan elde edilen rnler; Tabii Semere:Bir eyin kendisinden oluanrn; Medeni Semere:tabii olmayan semere, hukuki ilemlerden doan semere

senedt:senetler

sened-i hkan:tapu senedi

senev:senelik; yllk

serdetmek:ileri srmek; ne srmek; ortaya kmak; belirtmek

seyrn-gh:gezme yeri; dolama yeri

sigorta primi : Sigorta ettirenin sigortacya demekle ykml olduu crettir.

sin: yaanlan sre

sirayet:bulama; yaylma; geme

sirkat:hrszlk; alma; alnma

siyanet:koruma

siyasi haklar: Herhangi bir biimde devletin ynetimine ve siyasi kurulularnakatlmaya ynelik haklardr

sosyal devlet: fertlerin sosyal durumlaryla ilgilenen, onlara asgari bir hayat dzeyisalamay, sosyal adaleti ve sosyal gvenlii gerekletirmeyi dev bilen devlettir.

sosyal ilikiler: ahslarn birbirleriyle veya toplumla olan ilikileridir.

sosyal kurallar: sosyal ilikileri dzenleyen din, ahlak, grg ve hukuk kurallardr.

sosyal ve ekonomik haklar: Kiinin sosyal ve ekonomik faaliyetleriyle ilgili bulunanhak ve hrrriyetlerdir.

szleme: ki veya daha ok kiinin, aralarnda bir hukuki ba yaratmak, bu badeitirmek veya ortadan kaldrmak amacyla, karlkl ve birbirine uygun iradelerinibeyan ederek yapt hukuki ilem; akit.


54/67

szleme: ki veya daha ok kiinin, aralarnda bir hukuki ba yaratmak, bu badeitirmek veya ortadan kaldrmak amacyla, karlkl ve birbirine uygun iradelerinibeyan ederek yapt hukuki ilem; akit.

szlemeden Dnme: Taraflardan birinin, mevcut szlemeden caymas;szlemeden rcu.

Sudur: verilen ; kan

suiniyet:ktniyet

sukut:dme; d

sureti mahsusa: zel olarak; zellikle; belli amala

sureti mmtaze: ncelikli

suveri msaddaka:onanm rnek

sbt:sabit olma; gerekleme; ispatlama; ispatlanma; kantlama

skna:oturma yeri; oturulacak yer; konut

skna hakk:bir evde veya evin bir blmnde oturma hakk veren kiiye bal birirtifak hakk; oturma hakk, bir evde veya evin bir blmnde oturma imkan veren birirtifak hakk.

slsn:te iki

agil:megul eden; megul olmay gerektiren; igal eden; bir mlkte oturan

ahdet:tanklk

ahbender: konsolos

ahsi haklar: Ayni haklarn aksine, herkese kar ileri srlemeyen haklar; kiiselhaklar.

ahsiyet haklar: ahslarn maddi,manevi ve ekonomik btnl zerindekimutlak haktr.

ahs har (her): bakas; nc kii

amil :iine alan; kapsayan; evreleyen


55/67

mil olmak:kapsamak; iine almak

rih :erhi; erh eden; bir konuyu ayrntlaryla aklayan

ayi :pay; hisse

yi hisse:ortak (mterek) mlkiyette, ortaklardan herbirine ait pay

ayian :ortaklaa

efi:ufa (nalm) hakk bulunan kii; nalmc

erait:artlar; koullar

erh:kiisel haklarn, devir snrlamalarnn ve geici tescilin, tapu siciline yazlmasngsteren terim

erik:ortak; itiraki

erh: ahsi haklar, temlik (devir) snrlamalarn ve geici tescilleri tapu ktndebelirten yazlarn (kaytlarn) genel ad.

ibh (ibih):benzer; benzeme; benzeyi

ifah beyan:szl aklama

ufa:nalm; ncelikli alm

ufa hakk:nalm hakk; mkellefin, hakkn konusu olan eyi bir nc kiiyesatmas durumunda, hak sahibine tek tarafl bir irade beyan ile satlan eyinmlkiyetinin kararlatrlan bedel karlnda ncelikle kendisine devrini isteme

yetkisini veren haktr, yenilik douran haklardandr.

uhut: ahitler

mul:kapsam; iine alma; kapsama

yu :paydalk; hissedarlk

T

taaddd: birden ok

taahhtname: Kiinin kendi ad ve hesabna, bir gerek kii veya tzel kiiye kar,szlemeli ya da szlemesiz olarak, bir iin yaplmasn veya bir eyin tesliministlendiini gsterir belge.


56/67

taalluk:iliii olma; aslma; ilgi

taayyn:tayin olunma; belli olma; belirme

tabiyet: kii veya eyleri devlete balayan siyasi ve hukuki ba; vatandalk.yurttalk; bamszlk

tacir:ticaretle uraan; bir ticari iletmeyi ksmen dahi olsa kendi adna iletenkimsedir.

tadt:sayma; saylma; saym

tadil:deitirme; deiiklik

tayir:bakalatrma; deitirme; bozma tahakkuk gerekletirme; gerekleme

tahadds: ortaya kmak

tahassul:hasl olma; sonu olarak ortaya kma

tahavvl:deime; dnme

tahddt:snrlamalar; ksntlar

tahfif:hafifletme; azaltma

tahkikat: soruturma

tahlif: yemin

tahliye taahhtnamesi: Kiracnn, kiralanan belli bir tarihte boaltacana ilikinyapt yazl irade beyan.

tahliye: Boaltma; salverme; serbest brakma.

tahrir: yazm

tahsin: beenme

tahsis: Emrine verme; zgleme.

tahiye: knt yapmak

takas: Vadesi gelmi, ayn cinsten ve karlkl iki alacan birbirine saylmas.

taksim: Ortak mlkiyette bulunan bir maln, ortaklar arasnda yaplan birszlemeyle veya dava amak suretiyle bltrlmesi.

takyit: kstlama


57/67

ta'lk :geciktirme; askda braklma

tahmil:ykleme

tahrip:harabetme; ykma; krma; bozma

tahrir:yazma; yazmtahriren:yazl olarak

taht:alt; aa

tahtani:binann alt ksm

tahtani fevkani.: altl stl

tahvil:deitirme; deitirilme; bor senedi

tahvilat:tahviller

takaddm: nce gelme; nde gelme

takarrr etmek: kararlamak; kararlatrmak; istikrar kazanan kararlar

takrr :nerge; anlatma; anlat; tapuda maln sattn veya ipotek ettiini syleme

takrir etmek:salamlatrmak

takyit :snrlama; kaytlama; arta balama; kstlama

talk: islm hukukunda boanma

talmtnme:ynetmelik

tapuyu misil:tarafsz bilirkiinin belirtecei tapu; bedel; deer baha

tarik :yol; yntem

trik :terkeden; brakan

tariki mm: herkesin geebilmesi iin braklan yol; kamunun yararland yol;

tasarruf: Bir eyden yararlanabilme ve o ey zerinde fiili veya hukuki ilemyapabilme gc.

tashih:dzeltme; resmi bir ktn, bir hukuki ilemin dzeltilmesitasrih etmek: aklamak; belirtmek

tasvib:doru bulma; uygun grme; onaylama

tatbika medar imza:uygulamaya elverili imza

tathir:temizleme


58/67

tavassut:araclk; ara bulma; arac olma

tavazzuh: aydnlanma

tavzh:aklama

tavzif: grevlendirme

tazammun etmek:ngrmek; sonucu dourmak; iine almak; kapsamaktazminat: Maddi veya manevi zarara karlk denen bedel; zarar dencesi;hukukaaykr olarak bakalarna verilen zararlarn detilmesi biiminde meyyidedir.

teadl :beraberlik; denklik; birbirine denk gelme

teahhur(teehhr):gecikme; temerrt

teml :rf ve adet; teden beri olagelen, insanlar arasnda yaplagelen belli bir

davran.

teati: karlkl gnderme

tebaa:uyruk; bir devletin hkm altnda bulunan kimseler

tebdr:akla gelme; hatrlanma

tebrz ettirme:belirtme; ortaya koyma

tebdil :deime; deitirilme

tebeddl:deiiklik

tebell:bir teblii alma; tebli edilen bir yazy imza ile teslim alma

tebellr:netleme; net olarak ortaya kma; aydnlanma

tebeyynetmek: saptanmak ; ortaya kmak; aydnlanmak

tebligat: Bir hukuki ilemin yetkili makamca, ilgili kiinin bilgisine sunulmak zere,kanun ve usule uygun olarak yaz veya ilanla bildirilmesi.

tecdit:yenileme; tazeleme, aka anlalacak ekilde nceki borcun, yeni bir borkurarak ortadan kaldrlmas; yenileme.

tecezz: blnme; doranma

tecvz:ceza verme; caiz grme

tedabir:tedbirler nlemler

tedarik:salama; temin etme

tedavl:srm; elden ele gezme; dolama; kullanlma


59/67

tebdil : deitirmek

tebeddl : deiiklikler

tebeyyn :ortaya kmak

tediye:deme; bir borcun denmesi

tedricen:azar azar; yava yava; aamal olarak

tedvn:hukuku birletirmek amacyla,hukukun bir dal ile ilgili yasa halinde kurallarkoyma

teehhr:gecikme; sonraya kalma

teemml:dnp tanma; etraflca dnme

teesss:kurulu; kurulma; yaplma; yaplanma

tefehhm:anlamak; akl erdirmek

teferruat:ayrnt; blgesel treye (rfe) veya malikin ak isteine gre, bir eyiniletilmesi veya korunmas veya ondan yararlanlmas iin srekli olarak ona tahsisolunan ve kullanta o eye bal klnan yada taklan veya onunla birletirilen tanrmallar, asl eyin teferruatdr.

teferru:satn alann ald mlkn fera ilemini yaptrmas, tapu kaydn kendizerine evirme

teffiz:bkz. tefvz

tefhim:verilmi olan kararn veya hkmn,durumada hazr bulunan taraflara yarg

tarafndan szle bildirilmesi

tefriat:deme aralar; bir yeri demek iin kullanlan eya

tefvz:ihale; sipari etme; havale etme; datm; smarlama; bir tanmaz belli bedelkarlnda nc kiinin zerinde brakma

tehlf:yargcn iki tarafa da yemin vermesi; birbirine zt olma

tehir erteleme; ara verme

tek tarafl irade beyan: Hukuki bir ilikide taraflardan birinin, o iliki bakmndanhkm ve sonu dourmaya yetecek ekilde iradesini aklamas.

tekabl etmek:karlamak; karlk olmak

tekad:emeklilik

tekyd:birbirine hile yapma

tekeffl:birine kefil olma; kefalet verme; garanti etme


60/67

tekemml:tamamlanma; olgunlama

tekevvn etme: yaratlma; meydana gelme

telfi: zarar karlama; giderme; eksiklii giderme

telhuk: birbirine katlma; yarma; haklarn yarmastelhs: hlasa etme; zetleme; zet

telif: yazma; uzlatrma

telif haklar : fikir rn eserler zerinde yaratcsnn sahip bulunduu haktr.

telvis etmek: kirletmek

temadi: srp gitme; sregelme; devamedegelme; srme; uzama

temellk:mlk edinme; kendine mal etme; sahip olma; sahiplenme; devralma

temerrd:direnme; borcun ifasnda gecikme, bir ykmlln yerine getirilmesindeoluan gecikme; direnme

temett: kr; kazan pay; yarar

teminat: Belli bir hukuksal durumu (genellikle borcun denmesini) salamak iinverilen garanti.

teminat akesi: bir szlemenin kurulmas iin taraflardan birinin dierine vermekykmllnde bulunduu para

temlik: devir

temlik: Bir maln veya hakkn, bir hukuki ilemle bakasna devredilmesi; mlkiyetinnakli.

temyiz Kudreti: yiyi ktden ayrma ve makul biimde davranta bulunmayetenei.

tenkz: eliki

tenbih: uyarma; uyar

tenezzl: inme; alalma; dme; kendine aykr gelen bir ii veya durumu kabul

etmetenkis: indirme; azaltma; eksiltme

tenmiye: nemalandrma; artrma; iletme

tensip: uygun grme

tenvrt: aydnlatma; klandrma


61/67

tenzil: indirtme; azaltma

terkm: birikme; biriktirme

tercihe ayan: stn tutulan; yelenen; tercih edilen

tereke (terike): miras brakann miraslarna geen kalt; kalt; miraslara kalanmalvarl

terekkpetmek: olumak

teressbt:tortulanmalar; dibe kmeler; durulmalar

terettp etmek: dmek; domak; ait olmak; sras gelmek; gerektirmek

terhin :rehin olarak verme; emanet brakma

terkin :silme; izme; resmi ktk veya defterde yazl bulunan bir konunun (erhin)izilmesi

termim: tamir etme; onarma; dzeltme; iyiletirme

tersmt: resmetmeler; resmini yapmalar; izmeler

tertip:sra; dzen; dzenleme

teshub: sahip kma; koruma

tescil: Resmi ktk veya defterlere bir konunun (hakkn) yazlmas, kayt dlmesi.

tesellm:teslim alma

tesmiye:ad koyma; isimlendirme; belirleme

tesviye:sonuca balama; zmleme; gereini yapma; seviye; dzdzeltme

teevv: karklk; kargaalk

temil:kapsamna alma; yayma

tevakkuf: bal olma; durma

tevars:bir kimseden miras kalma; mirasa konma; kaltm yoluyla birinden dierinegeme

tevdi etmek: vermek; brakmak; sunmak

tevecch:ynelme; yaknlk duyma; sevgi

tevellt: doum; doma

tevessl etmek: bavurmak; kalkmak; girimek

tevfik:uydurma; uygunlatrma


62/67

tevfikan: uyarnca; (ona) gre

tevhid:birletirme

tevkil: Vekil olarak tayin edilmi kimsenin, vekillik yetkisini bir bakasnadevretmesi.

tevlit etmek: dourmak

tevliyet :vakfn ilerini ynetmek

tevliyet davas: mtevellilik davas; vakfn ilerine bakma greviyle ilgili dava

tevs':genileme

tevsk :belgelendirme

tevzi:datma

tezyd: art; oalma

tezkere-i smiyye: sadrazamlk makamndan yazlan tezkere

tezyinat:sslemeler

toplu i szlemesi: ii sendikalar ile iveren veya iveren sendikalar arasndayaplan ve i artlarn, taraflarn hak ve borlarn dzenleyen yazl bir anlamadr.

trampa: Bir maln baka bir malla veya bir hakkn baka bir hakla deitirilmesinikonu alan szleme.

tzel Kii: Kendisini oluturan gerek kiilerin zerinde ve onlardan bamsz birvarl ve belirli bir amac bulunan.

tzk : Bir kanunun uygulamasn gstermek veya kanunun emrettii ileribelirtmek zere, kanunlara aykr olmamak artyla ve Dantayn incelemesindengeirtilerek Bakanlar Kurulu tarafndan kartlan yazl hukuk kurallardr.

U

uhde:grev; birinin yapmakla ykml olduu i; bir iin yaplacana sz verme

uhdesinde: zerinde; sorumluluunda

ulak:haberci; haber gtrc

umran: bayndr


63/67

umran: bayndrlkla ilgili; imarl hale getirme

umur :iler

urup:arnn sekizde biri

uyrukluk : ahslar veya eyleri devlete balayan hukuki ve siyasi badr.

uygulama imar pln : onayl halihazr haritalar zerinde, varsa kadastral durumuilenmi olarak, nazm imar pln esaslarna gre izilen ve eitli blgelerin yapadalarn, bunlarn younluk ve dzeni, yollar ve uygulama iin gerekli imaruygulama plnlarna esas olacak uygulama etaplarn ve dier bilgileri ayrntlarylagsteren pln

uzatlm mal ortakl: Evlilik birliinin, elerden birinin lmyle son bulmashalinde, sa kalan ein, len ein ocuklaryla birlikte devam ettirdii mal ortaklrejimi.

nc ahs: Bir szlemenin, davann veya icra takibinin taraflarndan olmayankii.

st hakk: Tanmaz malikinin, bir bakasna, arsasnn stnde ya da altnda inaat

yapma veya mevcut inaat koruma (ona sahip olma) yetkisi verdii irtifak hakk.

V

vabeste:bal

vakfiye:vakfedenin vakfa ilikin bildirimini ve hakimin tescilini kapsayan belge

vakf:tesis; bal bana bir varl bulunmak zere bir maln belirli amaca tahsisi

varaka: belge; yazl kat

varant:rehin senedi; umumi maazaya tevdi edilen mallara ve tahla ilikin rehinhakkn gsteren ve bu mallar zerinde herhangi bir alacakl yararna bu hakknyaratlmasn salayan senet


64/67

vard:gelen; vasl olan; gerek olan; varolan

vridt: gelirler; devlet(kamu)gelirleri

vris:miras

vasl olmak :ulamak, erimek

vasi: Kanunun ngrd durumlarda, kk veya kstl kiilerin haklarn korumakzere mahkeme tarafndan atanan kanuni temsilci.

vatandalk : Bir hakiki ahs bir devlete balayan hukuki badr.

vaz' :koyma; konulma (yrrle koyma)

vazyed etme: bir eye veya bir ie el koyma

vaziyet :durum; hal

vecbe:bor

vehile:(bu) ynden; bylece; uyarnca

vefa hakk: hak sahibine, satt eyin mlkiyetinin kararlatrlan bedel karlndatekrar kendisine devrini, tek tarafl irade beyan ile isteme yetkisi veren hak

vehle:ncesi; ba taraf; dakika; an

vehle-i l: ilk balang; birdenbire

vekalet Szlemesi: Kiinin, bedelli veya bedelsiz olarak, bir ii yrtmeyi veyayerine getirmeyi bakas adna stlendii szleme.

vekil: Vekalet szlemesi gerei, mvekkil tarafndan ve onun adna ilem yapm

Documents

hukuk sozlugu