Hướng dẫn sử dụng card test Mainboard

Hiện nay, trên thị trường có bán loại card test mainboard có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc, sách hướng dẫn toàn tiếng Hoa nên có nhiều bạn thắc mắc về cách sử dụng. Qua bài viết này rất mong các bạn có được một vài kiến thức cơ bản để sử dụng.Về cấu tạo:Card test main thường có 02 (hoặc 04) LED 7 đoạn để hiển thị các số từ 00 –> FF (hệ thập lục phân). Các LED báo hiệu nguồn điện -5V, +5V, +12V, -12, +3.3V, Reset LED, RUN LED. Giao tiếp với mainboard bằng khe cắm PCI hoặc ISA (các card test main trước đây chỉ có loại ISA, rồi ra loại PCI, và cả 2 loại khe cắm ISA và PCI). Trên card có một chíp xử lý chính. Trước đây do card test còn rất đắc tiền (~100$ đối với loại có nguồn gốc Âu, Mỹ, ~50$ đối với loại có nguồn gốc Đài Loan, TQ) nên chúng tôi tự mày mò lập trình vi xử lý (họ 805x) để làm card test tự xài, chi phí cũng không rẻ gầm 20$. Hiện nay thì giá bán loại card test này khá bèo 3$/card nên nhiều bạn mới có điều kiện mua xài thử.Nguyên tắc hoạt động:Các LED báo nguồn thì khỏi bàn rồi đủ LED là đủ nguồn. Vì một số nguồn hoặc dây nối nguồn hỡ hoặc đứt sẽ cấp nguồn không đủ (loại điện thế) cho main –> main ko hoạt động. Nếu main chạy bình thường thì LED Reset chóp một cái, nếu quá trình POST diễn ra OK thì LED RUN sẽ nháy liên tục.Nguyên tắc hoạt động thì rất đơn giản. Chủ yếu dựa trên quá trên quá trình POST của BIOS (một số main có tích hợp card này trên main = 02 LED 7 đoạn hoặc 4/8 LED thường).

Khi bật máy lên (đối với loại nguồn AT) hoặc khi nhấn nút “Power” thì trước tiên Main + CPU phải chạy được, kế đó là quá trình POST của BIOS hoạt động, nó kiểm tra Main + CPU + RAM + HDD + FDD… nói chung là kiểm tra từng thành phần kết nối với mainboard.Quá trình này đang diễn ra thì trên màn hình chưa hiện lên gì cả cho đến khi nghe một tiếng Beep thì màn hình mới hiện lên. Khi đã nghe được một tiếng Beep (dứt khoát rỏ ràng) thi quá trình POST gần như xong.Nếu để ý ta sẽ thấy POST tiếp tục test RAM, HDD, FDD, CD-ROM.. nhưng thật ra đây chỉ là quá trình báo kết quả hoặc test lại lần nữa thôi.Nhưng khi màn hình hiện lên thì coi như card test main “không còn giá trị lợi dụng” vì ta có thể nhìn vào màn hình để chuẩn đoán các lỗi để khắc phục.Vậy ta thấy card test chỉ được sử dụng từ khi bật “power” cho đến khi man hình hiện lên là OK.Thực sự thì Card Test Mainboard làm gì?Thực sự thì Card Test Mainboard không làm gì cả, nếu có chút ít kiến thức về vi xử lý, bạn có thể tự làm một card test mainboard với chức năng tương tự (như cách chúng tôi đã từng làm, nhưng bây giờ mà tự làm thì không kinh tế đâu vì làm mạnh in (2 mặt), mua chip ROM, LED, lk.. giá thành lên chóng mặt mà cực khổ nữa, để dành làm bài tập cho ai học Vi xử lý thì tuyệt vời).Tại sao tôi dám tuyên bố là Card Test Mainboard không làm gì cả.? Bạn xem nè, như trên tôi đã nêu, trong quá trình POST, nếu như POST kiểm tra một thiết bị nào thì sẽ gởi một mã (HEX) qua một địa chỉ cố định, ví dụ: nếu test CPU thì lần lượt gởi các mã từ C1..C5, test RAM thì gởi mã C6… (các mã này, và địa chỉ mã được gởi đến chỉ có nhà sản xuất chip BIOS mới biết nên không loại trừ trường hợp card test mainboard không thể sử dụng trên một số đời mainboard) và card test mainboard chỉ có nhiệm vụ lấy giá trị này, tại địa chỉ này và hiện số lên để cho Kỷ thuật viên “Debug”.Nếu card hiện số C6 thì do POST đang test RAM (chỉ là ví dụ vì mỗi đời BIOS mã lỗi, địa chỉ đều khác nhau) rồi đứng hoài chổ này chứng tỏ RAM có vấn đề. Tương tự nếu card báo C1..C5 thì CPU có vấn đề. Những mã hiện lên, tương ứng với lỗi. cái này thì chắc chắn trong sách hướng dẫn có vì bạn lật sách ra thì thấy các bản liệt kê và cũng có lưu ý bảng tra tương ứng chỉ sử dụng cho “dòng” BIOS nào. Nếu như vậy, thì thực sự nếu muốn đầy đủ thì khi test main nào phải có Bảng tra của nhà sản xuất bios tương ứng. Cái này thì bạn có thể

Search trên internet để có thêm có thể bằng từ khóa “HEX Code POST” khác với “POST code” thường chỉ cho bạn bảng tra các tiếng beep (chuẩn đoán PC qua tiếng Beep của BIOS).Vì vậy nếu card test của bạn không “chận” đúng địa chỉ, hoặc là hiện mã lỗi mà bạn không biết mã đó là mã gì thì cũng vô dụng. Các loại card TQ (3$/Card) chỉ chận một địa chỉ cố định –> chắc chắn không thể test được cho mọi loại mainboard. Trường hợp dễ thấy là card không hề hiện gì cả, hoặc hiện lung tung đối với một số loại mainboard.Nếu là card “xịn” thì sẽ có thêm “addr switch” để định địa chỉ lấy dữ liệu, thích hợp cho việc test nhiều đời main khác nhau và dùng để test các thiết bị phần cứng giao tiếp máy tính qua khe PCI/ISA. Dân lập trình vi xử lý/ giao tiếp máy tính qua khe PCI/ISA thậm chí LPT mà có được card này thì rất OK (dĩ nhiên là phải tự làm hoặc mua với giá rất đắt 50-100$ tuỳ nhà sản xuất).Cách sử dụng?Qua bài viết trên chắc hẳn các bạn đã hình dung được cách sử dụng, thậm chí không thèm sử dụng nữa, vì nó có làm được gì đâu ???Thôi cũng nói luôn cho đủ bài: Dĩ nhiên là khi mainboard của bạn có vấn đề hoặc PC của bạn có vấn đề thì mới “móc” card test ra cắm vào khe ISA/PCI còn trống bật máy lên và quan sát. Nếu không hình không tiếng, không đèn không chữ thì (pan về nguồn thì tự làm nha đã nói ở trên rồi) dĩ nhiên là có thể card test chưa cắm thật chắc vào mainboard. Tắt máy cắm lại, nếu hiện lên mã thì, còn làm gì nữa, tra bảng mã xem coi, chip BIOS của nhà sản xuất nào (có 2 nhà sản xuất chíp BIOS lớn nhất là Award và AMI ) đời main/bios nào thì tra bảng tương ứng, không có thì Search cho ra bảng tra rồi tra, sau đó xử lý. Vậy thôi.Nếu không biết thì muốn xài, biết rồi thì chắc dẹp luôn đi xài chi cho mệt. Nó có giúp được gì đâu??? Tuy nhiên tôi vẫn thường dùng loại card này và đã tốn rất nhiều tiền để mua card do cắm vào máy khách rồi quên lấy ra tiêu mất. Lúc card còn 30-40$ còn bị mất nữa là.Lời cuối cùng, loại card này chỉ thích hợp với dân chuyên về phần cứng một tí và nó chỉ giúp mình có chút xíu từ lúc bật “power” đến lúc màn hình chưa hiện lên. Quá trình này rất nhanh, còn sau đó thì… đã nói ở trên rồi đó. Chính xác là chỉ test được 2-3 pan nhỏ thôi như BIOS, CPU, RAM hay VGA còn các thứ khác thì màn hình đã hiện lên thì được báo lỗi rồi. Vài trường hợp như RAM và VGA thì người có kinh nghiệm chút xíu đã chuẩn đoán được = Beep Code POST rồi –> chỉ còn 2 pan, mà pan nào trong 2 pan này cũng tiêu.

Bài này tôi đăng đầu tiên trên forum vnechip.com (sau là vietdown.com, vietsupport.com cuối cùng cũng die nên tôi đưa về blog của mình) Riêng 1 smod của thuvientinhoc.com sau khi sưu tầm bài viết này thì cố tình bỏ mất tên tác giả còn 3c.com.vn thì rất lịch sự ghi là “sưu tầm” Link tham khảo các bảng mã POST code:http://www.postcodemaster.com/AWARD6.shtmlhttp://www.postcodemaster.com/amibios.shtmlhttp://www.postcodemaster.com/phoenixbios40r6.shtmlhttp://www.postcodemaster.com/orhttp://www.bioscentral.com/postcodes/amibios.htmhttp://www.bioscentral.com/postcodes/awardbios.htmhttp://www.bioscentral.com/postcodes/dellbios.htmhttp://www.bioscentral.com/postcodes/compaqbios.htm

Card Test Mainboard - Toàn tập

Qua bài viết “Hướng dẫn sử dụng card test mainboard” của tôi, nhiều bạn có gởi rất nhiều câu hỏi liên quan đến vấn đề “card test main” này. Nay tôi quyết định lập một chủ đề “Card Test Mainboard - Toàn tập” này với hy vọng tập trung giải thích triệt để mọi vấn đề liên quan đến “Card Test Main”.Cách viết sẽ là, mọi người comments, tôi sẽ viết tiếp đến khi hết ý tưởng. Cho nên, mọi người có thắc mắc liên quan đến “Card Test Main” thì nhanh chân comments: tôi sẽ trực tiếp Update vào bài viết. Gọi là “Viết Blog theo yêu cầu”.

1. Về tên gọi Card Test Mainboard:Tên tiếng anh được các trang nước ngoài sử dụng là “POST card”. Theo nghĩa là card hiển thị POST code. Tạm hiểu: khi máy hay mainboard diễn ra quá trình POST thì từng dòng lệnh của POST sẽ có một “mã lệnh” (còn gọi là POST code) và mã này sẽ được “hứng” thông qua “cổng” (còn gọi là PORT) 80H, 84H, 300H và dữ liệu lấy ra (data) sẽ được hiển thị lên qua 2 hoặc 4 LED 7 đoạn.Cho nên tên gọi POST card được sử dụng rộng rãi nhất. Nếu có như cầu search trên mạng, Dùng từ “POST card” sẽ tìm được rất nhiều thông tin liên quan. Tuy nhiên, nếu chỉ với 2 từ “POST card” thì sẽ không tìm được vì sẽ nhầm với “Bưu thiếp” vì vậy cần thêm các từ sau “Diagnostic Post Card Mainboard” trong đó chỉ thêm có từ Diagnostic (chuẩn đoán) thì mọi chuyện đã khác.Ngoài ra các tên tiếng Anh của card test còn có: PC Analyzer card, PC Diagnostic Card, Mainboard Test Card, PCI Test Card… các tên này chủ yếu để mọi người tìm thông tin liên quan bằng tiếng Anh. Chứ cụm từ “Card Test Main” mà search thì đa số chỉ ra bài viết bằng tiếng việt “Hướng dẫn sử dụng Card Test Main” của lqv77 của tôi mà thôi.2. Xuất xứ:Ở thị trường Việt Nam, loại card thông dụng mà mọi người thấy đó là card của:

GuangZhou QiGuan Electronicshttp://www.61131568.com/

Để tham khảo tín năng, tín năng mới, tính năng đặc biệt, các loại card chuyên dùng cho Desktop, Laptop… đều được review đầy đủ. Kể cả những “lỗi” và các phiên bản mới hơn “fix” lỗi phiên bản củ hơn.Theo trang Web này, một cty khác đã “mô phỏng” lại, nói trắng trợn ra là đã copy lại nguyên bản mà “không hiểu rỏ nguyên lý hoạt động” để mắc một số lỗi cơ bản nhất như không hề sáng một số các LED chức năng (Clock, BIOS…) ngay khi đang cắm vào một mainboard “hoàn toàn bình thường”. Đoạn này để trả lời cho nhiều bạn đã hỏi “tại sao đèn … không sáng khi cắm vào mainboard bình thường”.3. Nguyên lý hoạt động:Trong bài viết “Hướng dẫn sử dụng card test mainboard” của tôi đã trình bày “nguyên lý hoạt động” tuy nhiên một điều mà tôi chưa đề cập rỏ trong bài viết trước nhưng tôi đã đề cập đến trong phần 1 tên gọi của bài viết này. Đó là “Card Test Main” sẽ hứng “dữ liệu” ở

“cổng” 80H, 84H, 300H. Một số máy Laptop sẽ dùng cổng LPT (tức cổng máy in).Vậy khi nào thì 80H, khi nào 84H và khi nào thì 300H. Đó chính là vấn đề tại sao một số Card Test Main khi cắm vào một số mainboard thì không “hứng” được “dữ liệu” nào mặc dầu mainboard đang chạy bình thường.Do Card Test Main đó chỉ “hứng” một “cổng” duy nhất là Port 80H. Theo khuyến cáo của GuangZhou QiGuan Electronics thì dòng Card mang Serial 0049 sẽ chỉ “hứng” Port 80H. Hình minh họa bên dưới là Card Serial PI49N (tôi đang xài đúng card này) là hoàn toàn không hứng cổng 84H và cổng 300H.

Dể hiểu, nếu một mainboard xuất “POST code” ra cổng 84H thì loại card này sẽ “bó tay”. Khi đó “thợ sửa mainboard” như lqv77 tôi chỉ cần dùng các LED chức năng trên card như RESET, CLOCK, RUN, BIOS… là đủ để sửa mainboard rồi. Dĩ nhiên, muốn tốt hơn tôi khuyên bạn nên trang bị các card mới hơn để dể dàng hơn trong việc sửa mainboard.Vậy mainboard nào sử dụng POST code là cổng 80H và mainboard nào dùng POST code là cổng 84H. Nếu muốn tham khảo toàn diện hãy download cuốn: “Tài liệu BIOS toàn tập” mà nghiên cứu thêm nhé. Đây là một tài liệu gần 500 trang của tác giả Phil Croucher biên soạn từ nhiều nguồn tại liệu rất có giá trị tham khảo. Trong đó có tổng kết rất nhiều bảng mã POST code, cũng như đề cập đến vấn đề POST 80H và 84H…4. Port 80H và Port 84H:Xem một link tham khảo về POST code Port 80H của Intel:

http://www.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/CS-025434.htmLink tham khảo trên nêu rằng, trong quá trình Power-On-Self-Test (tức POST), BIOS sẽ gởi mã POST code ra cổng địa chỉ Port 80H, ý nghĩa của các mã sẽ được lý giải theo từng bảng tra và chỉ “áp dụng” với các mainboard mà Intel liệt kê phía cuối bài viết của họ. Vậy Mainboard Intel chỉ có một số mainboard sử dụng được Card Test Main Serial 0049 mà thôi.Một tài liệu khác (eztest.com) thì cho rằng các mainboard thường thì dùng Port 80H còn mainboard của Compaq thì dùng Port 80H. Theo một nguồn khác một số đời IBM xài Port 90H, 190H, một số Card EISA xài Port 300H, Port 680H, một số khác như AT&T, Olivetti, NCR và một số AT Clones thì xài port 3BCH, 278H or 378H. Tham khảo có mà điên cái đầu. Nhưng thông dụng nhất vẫn là Port 80H và Port 84H.Rỏ ràng sự không thống nhất của các nhà sản xuất mainboard đã gây khó dể cho “dân thợ sửa mainboard” như chúng ta. Vậy vấn đề là cần mua một card có thể “tự nhận” được khi nào Port 80H khi nào Port 84H nếu tốt hơn thì mua cả loại có cổng LPT và mini PCI để dùng cho cả máy Laptop (xách tay) lẫn máy Desktop (để bàn).5. Các loại Card Test Main mới thông minh hơn:Thế đó, sự không thống nhất của các nhà sản xuất mainboard đã “làm giàu” cho mấy người bán “Card Test Main” vị họ buộc phải “nâng cấp” card lên phiên bản “mới hơn” “thông minh hơn” và người dùng thì phải “mua Card mới”.Thị trường xuất hiện loại card test main có 4 LED 7 đoạn nhiều người d8a6m đầu vô mua vì cho rằng 4 thì “dữ dằng” hơn 2. Xem hình.

Nhìn rỏ ràng là thấy Pro hơn. Vậy thực sự khác biệt là thế nào? Tôi đã lên Web Site của nhà sản xuất tham khảo và tham khảo tài liệu hướng dẫn sử dụng của dòng card này nhưng tuyệt nhiên không thấy “câu chữ” nào đề “Support port 80h and 84h” có nghĩa là dòng CardSerial 0050 này cũng bó tay với các mainboard xuất POST code ra Port 84H. Vậy 4 LED sử dụng như thế nào? Phải khác hơn loại 2 LED chứ.Tiếp tục đọc “tài liệu hướng dẫn“: nhà sản xuất này cho rằng đã có sáng kiến mới cho việc “đơn giản hóa” cách đọc các mã hiển thị trên 02 LED 7 đọan. Vì các bạn chưa có kinh nghiệm sẽ không biết thực chất mã đó “ý nghĩa” là gì. Đối với 1 mã POST code, người dùng phải xác định đó là loại BIOS nào (Award, AMI, Phoenix…) rồi dòng BIOS nào mới hay củ… thì sẽ có “bảng tra tương ứng” –> có đến hàng vài chục đến cả trăm bản tra khác nhau. Và mỗi mã sẽ có ý nghĩa khác nhau nếu khác loại BIOS, dòng BIOS…Muốn biết có bao nhiêu bảng tra POST code thì vào các link sau:

o http://www.postcodemaster.com/ o http://www.61131568.com/En_post.asp

Hai trang tiêu biểu trên liệt kê hàng trăm bảng tra POST code khác nhau.Như vậy khi một bạn gọi điện thoại hỏi tôi, mã … đó là mã gì ? Cái gì lỗi? Tôi liền hỏi BIOS loại gì ? Bạn lắc đầu thế là tôi cũng bó tay. Và tôi chắc rằng bạn ấy chưa đọc kỹ bài “Hướng dẫn sử dụng Card Test Main” của tôi.Cho nên nhà sản xuất Card Test Main mới nghĩ ra một cách đọc dùm cho mấy bạn mới vô nghề bằng cách dùng 1 phím chuyển và tự động

nhận dạng loại BIOS rồi tự dộng dịch “ý nghĩa” của các POST code ra thành một loại mã mới tạm gọi “Test Card code” và bạn chỉ cần tra 1 bảng duy nhất mà thôi. Bảng tra này nằm trong tài liệu hướng dẫn của nhà sản xuất. Dĩ nhiên, cách hiển thị 2 LED truyền thống vẫn được giữ khi nhấn phím chuyển đưa về dạng bình thường và khi đó Các Card Serial 0050 này không khác các Card Serial 0049 gì cả cũng 1 điểm chung không “hứng” được Port 84H.Giá tiền Card 0050 “thông minh” này gấp 3 gấp 4 lần dòng Card 0049 mà theo tôi thì chức năng chỉ làm rắc rối thêm mà thôi.Còn tiếp các mục dự kiến sau:

o Loại card nào thì hổ trợ cho cả Port 80H và Port 84h o Các lỗi thường gặp của Card Test Main: o Hướng dẫn lựa chọn mua và thử Card Test Main:

Card Test Mainboard - Toàn tập - Phần 2

6. Nên chọn loại Card Test Main thông minh nào?Qua bài viết “Card Test Mainboard - Toàn tập - phần 1” tôi đã phân tích “độ” thông minh “không thực sự cần thiết” của dòng Card 0050 so với dòng Card 0049. Rỏ ràng nếu bạn chưa rành xài “Card Test Mainboard” thì xài loại Card 0050 này chỉ tội thêm rắc rối. Riêng tôi tôi vẫn dùng Card 0049 vì “rẻ tiền” và xài quen rồi.Vấn đề đặt ra là nên chọn loại Card nào để thực sư “thông minh”. Theo tôi tối thiểu Card phải tự nhận biết Port80H và Port84H và hiển thị đúng mã POST code lên 2 LED 7 đoạn là OK rồi.Theo thông tin từ nhà sản xuất Card Test Mainboard cung cấp thì các dòng Card sau đây hổ trợ tốt cho cả 3 Port 80H, 84H, 300H.

Dòng Card P2A hổ trợ Port 80h, 84h

Dòng P2A Chỉ có khe PCI hổ trợ Port 80H và 84H

Dòng Card P2D (English ver) hổ trợ Port 80H, 84HHiện card này có bán tại: http://lqv77.com/forum/index.php?showtopic=187

Hiện tôi đang dùng lọai PT090C này có chữ “C” phía sau nhéhttp://lqv77.com/forum/index.php?showtopic=162

Dòng Card LM2 (cổng LPT) dùng cho Laptop hổ trợ Port 80H và 84HĐiểm khác biệt rất dể thấy đó là các Card thông minh cho dòng này chỉ sử dụng 1 chip duy nhất thay vì nhiều chip như các card 0049 và 0050 đã nêu trên. Nếu xài chỉ riêng Desktop thì chọn dòng P2A, P2D còn Laptop thì chọn dòng LM2 nhé.Hiện tại chưa có Dòng Card mới vừa hổ trợ cho Desktop vừa hổ trợ Laptop vừa hổ trợ Port 80H và Port 84H. Chỉ có dòng card củ không nên xài là LP50A2 trong rất Pro, có cổng USB (chỉ lấy nguồn nuôi

thôi) cồng LPT xài cho Laptop và khe PCI xài cho Desktop nhưng điều tồi tệ là không hổ trợ Port 84H. Cẩn thận đừng mua nhầm nhé.

Card Test Mainboard - Toàn tập - Phần 3

7. Card Test Main mới nhất hiện nay thông minh cở nào?Theo quảng cáo của nhà sản xuất thì các Card Test Mainboard dòng mới nhất “Chuẩn đoán chính xác nhất”. Chính xác đến đâu thì tôi không rỏ vì hình như “User Guide” tài liệu hướng dẫn sử dụng chưa được công bố (không biết sản phẩm có bán chưa nữa. Chỉ thấy quảng cáo trên Web mà thôi.Tham khảo theo link sau:http://www.61131568.com/…The%20most%20accurate%20AnalyzerỞ đây tôi chỉ Review vài Card đáng lưu ý thôi.

Dòng card KP6 cho Desktop hổ trợ Port 80H, 84H

Dòng KLM6 dùng Laptop hổ trợ Port 80H, 84H

Dòng KLPI6 cả Desk lẫn Laptop Port 80h, 84HCác Card được cho là có nhiều tính năng “thông minh”, “chính xác…” nhưng tất cả đều chưa được công bố tài liệu “User Guide” nên Cứ từ từ… chờ.

Nếu muốn mua loại Card vừa Desktop vừa Laptop có hổ trợ Port 84H thì đợi thêm thời gian đi nhé. Hoặc xem tiếp phần sau, tôi sẽ review một số loại Card mà theo nhà sản xuất là “Cực kỳ thông minh”.