Embed Size (px)
Citation preview
Phát triển năng lực học sinh thông qua dạy học dự án:ĐIỆN NĂNG – SẢN XUẤT, TRUYỀN TẢI, TIÊU THỤ ĐIỆN NĂNG –
VẬT LÍ 12, THPTLê Thị Hà- Võ Thị Hoàng Anh
1. Các bươc tô chưc bài dạy:1.1. Hình thức dạy học:Dạy học theo dự án1.2. Kế hoạch thực hiện dự án:
Bươc 1 : Cho học sinh lựa chọn chủ đề học tập theo dự án. Phân nhóm học sinh: Mỗi nhóm 10-13 học sinh.
Bươc 2: Giới thiệu dự án cho học sinh, giải thích cặn kẽ cho học sinh các nhiệm vụ phải làm trong dự án.
Bươc 3 : Xác định kế hoạch học tập:- GV yêu cầu học sinh xác định được các kiến thức liên quan đến chủ đề: Kiến thức
khoa học và kiến thức thực tiễn.- GV yêu cầu học sinh xây dựng được kế hoạch học tập, đặc biệt là kế hoạch tự học
theo bảng mẫu mà giáo viên cung cấp với các nội dung học tập cụ thể.- GV cung cấp bộ câu hỏi liên quan đến các nhiệm vụ của chủ đề đã chuẩn bị trước để
học sinh lựa chọn cách làm và tìm câu hỏi trả lời khi thực hiện dự án.- GV cung cấp các mốc thời gian quan trọng theo từng nội dung dự kiến tiến trình lên
lớp để học sinh chủ động học tập và hoàn thiện các sản phẩm yêu cầu. Bươc 4 : Phân công nhiệm vụ:Căn cứ vào kế hoạch học tập, giáo viên cùng với học sinh đưa ra bản phân công nhiệm
vụ cụ thể theo nhóm.- Các nhóm tiến hành phân công nhiệm vụ cho các thành viên, thời gian hoàn thành,
địa điểm thực hiện của các thành viên trong nhóm.- Kết quả phân công của học sinh phải được thể hiện bằng biên bản và nộp lại cho
giáo viên để giáo viên tiện theo dõi.Bươc 5 : Thực hiện kế hoạch học tậpLiệt kê công cụ thực hiện các hoạt động học tập:+ Giáo viên liệt kê các công cụ tìm kiếm kiến thức: máy tính, các phần mềm tiện
ích,...+ Cho học sinh lựa chọn công cụ phù hợp với khả năng sử dụng của các thành viên
trong nhóm.- Dự kiến môi trường, địa điểm, thời điểm diễn ra các hoạt dộng học tập: Giáo viên
đưa ra các gợi ý về các địa điểm học tập; học sinh chủ động trao đổi các vướng mắc, khó
1
khăn gặp phải với nhau; giáo viên chủ động quan sát, tìm hiểu kỹ từng đối tượng học sinh để kịp thời nhắc nhở học sinh tham gia không bỏ rơi bất kì em nào.
- Yêu cầu học sinh lập chi tiết kế hoạch thực hiện- GV yêu cầu học sinh lập kế hoạch viết báo cáo, hoàn thiện sản phẩm, định hướng
sản phẩm đạt được của học sinh.Bươc 6 : Tổ chức cho các nhóm báo cáo kết quả sau khi hoàn thiện.
2. Tiến trình tô chưc bài dạy:HOẠT ĐỘNG 1: (Tiết 1)
GIỚI THIỆU DỰ ÁN VÀ LẬP KẾ HOẠCH THỰC HIỆN DỰ ÁN1. Ổn định lớp : 2. Kiểm tra bài cũ : (Không kiểm tra)3. Bài mới:
Đặt vấn đề: Dạy học theo chủ đề tích hợp là một hướng dạy học mới trong nhà trường. Trong đó, GV đóng vai trò là người hướng dẫn, chỉ đạo hoạt động, HS là người chủ động, tích cực trực tiếp tham gia các hoạt động để lĩnh hội kiến thức, vận dụng các kiễn thức để giải quyết các vấn đề đặt ra trong thực tiễn. Để thực hiện tốt dự án dạy học thì cần có sự phối hợp, thống nhất chặt chẽ của cả GV và HS. Vì vậy, HS cần biết được những nhiệm vụ cụ thể cần phải thực hiện và GV cần xây dựng được tiến trình phù hợp, các nhiệm vụ cần giao cho học sinh. Tiết học này với mục đích giới thiệu và lập kế hoạch thực hiện dự án là rất quan trọng, góp phần lớn vào sự thành công của dự án.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
HĐ 1: Lựa chọn chủ đề của dự án:- GV tiến hành phân nhóm học sinh 10-13 người và yêu cầu học sinh hoàn thiện các thông tin cần thiết của nhóm và các cá nhân trong nhóm.- GV giới thiệu dự án có chủ đề liên quan đến điện năng- sản xuất, truyền tải, tiêu thụ điện năng.- Giáo viên đưa ra các tiểu chủ đề liên quan đến dự án cho học sinh lựa chọn: vấn đề sản xuất điện năng, ý thức trách nhiệm bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Vấn đề truyền tải điện năng. Tìm hiểu một số máy biến áp ở trạm 220KV, các đường
- HS ngồi theo nhóm và hoàn thiện các thông tin theo yêu cầu của GV.
- HS làm việc theo nhóm, thảo luận các tiểu chủ đề mà GV đưa ra và thống nhất lựa chọn chủ đề cần thực hiện dự án.
2
dây truyền tải điện ở Quảng Bình. Vấn đề tiêu thụ điện năng, an toàn điện, biện pháp nâng cao hiệu quả và an toàn trong sử dụng điện năng.- GV hoàn thiện tên chủ đề của dự án dạy học: TÍCH HỢP GIÁO DỤC Ý THỨC CON NGƯỜI TRONG VIỆC SỬ DỤNG TIẾT KIỆM, AN TOÀN ĐIỆN NĂNG. BẢO VỆ VÀ SỬ DỤNG BỀN VỮNG TÀI NGUYÊN THIÊN THIÊN, MÔI TRƯỜNG TRONG GIẢNG DẠY CHỦ ĐỀ: ĐIỆN NĂNG – SẢN XUẤT, TRUYỀN TẢI,
TIÊU THỤ ĐIỆN NĂNG – VẬT LÍ 12, THPT.
.HĐ2: Lập kế hoạch thực hiện dự án:- GV yêu cầu các nhóm xác định các kiến thức khoa học và thực tiễn liên quan đến chủ đề.- GV yêu cầu học sinh lập kế hoạch thực hiện dự án.- GV cho học sinh nêu các nhiệm vụ cần thực hiện của dự án và chỉnh sữa hoàn thiện.GV hướng dẫn các nhóm ghi sổ theo dõi dự án và phân công nhiệm vụ trong nhóm.- GV theo dõi và giúp đỡ học sinh lập kế hoạch tự học và thực hiện dự án (đưa ra mẫu lập kế hoạch).HĐ3: Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả lập kế hoạch.- GV cho các nhóm báo cáo kết quả lập kế hoạch.- Theo dõi, nhận xét và bổ sung hoàn thiện kế hoạch cho các nhóm.HĐ 4: Hướng dẫn một số kỹ năng thực hiện dự án và công bố thời gian hoàn thiện dự án:
- Học sinh làm việc theo nhóm, tiến hành thảo luận, phân công nhiệm vụ và xây dựng kế hoạch thực hiện dự án của nhóm (theo mẫu).
- Nhóm trưởng của các nhóm lần lượt báo cáo kết quả lập kế hoạch và phân công nhiệm vụ của nhóm.- Các nhóm khác nhận xét bổ sung.- Cùng tham gia hỏi và phản hồi, nêu các vướng mắc khi thực hiện dự án, lắng nghe tiếp thu ý kiến và hoàn thiện bảng kế hoạch.- Các nhóm sao chép bản kế hoạch thành hai bản: Một bản các nhóm giữ lại, một bản nộp cho giáo viên để tiện theo dõi, giúp đỡ.- Học sinh các nhóm ghi chép các mốc thời gian cần thiết để hoàn thiện sản phẩm.- Ghi chép các mẫu báo cáo sản phẩm do 3
- Giáo viên hướng dẫn các kỹ năng tìm kiếm thông tin và xử lý thông tin: Mạng Internet, sách báo và các tài liệu liên quan đến chủ đề …- GV hướng dẫn kỹ năng trình bày bài báo cáo và sản phẩm dự án, cung cấp cho học sinh các mẫu cần thiết.- GV công bố các mốc thời gian cần thiết trong quá trình thực hiện dự án:+ Thời gian thu thập thông tin và xử lý thông tin, số liệu: 28/12-2/12+ Thời gian nộp sản phẩm: 3/12/2016.+ Thời gian giảng dạy thực nghiệm 4/12-10/12HĐ 5: Đánh giá quá trình làm việc của học sinh: Nhận xét quá trình làm việc của các nhóm, các ưu điểm và hạn chế, cách khắc phục.
giáo viên cung cấp.
- HS lắng nghe, tiếp thu.
3. Củng cố: - GV nhấn mạnh lại các các nội dung HS cần đạt được và các hoạt động học sinh cần
tiến hành trong và sau quá trình thực hiện dự án dạy học.4. Hướng dẫn về nhà:
- Các nhóm tích cực hoạt động, thu thập, xử lí thông tin, tư liệu về các nội dung đã được giao để báo cáo trước lớp trong các tiết học sau của dự án.
4
HOẠT ĐỘNG 2 : (Tiết 2)BÀI 17: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
I. Mục tiêu: 1. Về kiến thưc
- Mô tả được sơ đồ cấu tạo máy phát điện xoay chiều một pha, máy phát điện xoay chiều ba pha.- Nêu được định nghĩa về dòng ba pha.- Trình bày được hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha, máy phát điện xoay chiều ba pha.- Nêu được nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha, máy phát điện xoay chiều ba pha.- Viết được công thức tính tần số dòng điện xoay chiều do máy phát điện xoay chiều một pha tạo ra.- Trình bày được những ưu việt của dòng ba pha.
2. Về kĩ năng
5
+ Vận dụng công thức tính tần số dòng điện xoay chiều do máy phát điện xoay chiều một pha tạo ra giải một số bài tập liên quan.
+ Quan sát, phân tích hình ảnh.+ Làm việc nhóm, làm việc độc lập.+ Khái quát hóa, sơ đồ hóa kiến thức.
3. Về thái độ- Yêu thích môn học- Có ý thức bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Chuẩn bị các mô hình máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha.
2. Học sinh: Ôn kiến thức nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều. Hiện tượng cảm ứng điện từ.
III. Phương pháp:- Phương pháp thuyết trình, vấn đáp.- Phương pháp mô hình
IV. Tiến trình bài học1. Ổn định lơp:2. Tiến trình bài giảng:Đặt vấn đề:
Một thiết bị quan trọng trong quá trình sản xuất ra điện năng đó là máy phát điện. Vậy máy phát điện là gì, nguyên tắc hoạt động của nó như thế nào. Vai trò của máy phát điện như thế nào trong quá trình sản xuất ra điện năng. 3. Nội dung bài mơi:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung kiến thưcHoạt động 1: Tìm hiểu về máy phát điện xoay chiều một pha.- GV chiếu hình ảnhmáy phát điện xoay chiều một pha.
- GV chiếu mô hìnhmáy phát điện xoay chiều một pha
I. Máy phát điện xoay chiều một pha
1. Cấu tạo và hoạt động.
+ Cấu tạo gồm bộ phận chính:
Phần cảm (rôto) tạo ra từ thông biến thiên bằng các nam châm quay có p cặp cực, tốc độ quay n(vòng/s)
Phần ứng (stato) là những cuộn dây giống nhau, cố định trên một vòng tròn.
6
- GV: Nêu cấu tạo của máy phát điện xoay chiều một pha.- GV nhận xét, bổ sung.
- GV: Nhắc lại nguyên tắc chung tạo ra dòng điện xoay chiều.
- GV: Cho học sinh tìm hiểu về nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha. + Trình bày hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha.
-GV: Hướng dẫn HS chứng minh công thức tính tần số của suất điện động xoay chiều.- GV: Giới thiệu cho HS xem
một số máy phát điện xoay
HS quan sát.
HS trả lời câu hỏi.Phần cảm (rôto) tạo ra từ thông biến thiên bằng các nam châm quay.
Phần ứng (stato) là những cuộn dây giống nhau, cố định trên một vòng tròn.
- HS nhớ lại kiến thức đã học, trả lời câu hỏi. Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ.
HS trả lời câu hỏi.
HS theo dõi, chứng minh công thức.
+ Hoạt động: Khi rôto quay, từ thông qua cuộn dây biến thiên, trong cuộn dây xuất hiện suất điện động cảm ứng, suất điện động này được đưa ra ngoài để sử dụng.
2. Tần số của dòng điện xoay 7
chiều dùng trong xe đạp điện , ô tô, máy phát điện gia đình.
Hoạt động 2: Tìm hiểu máy phát điện xoay chiều ba pha- GV: Chiếu hình ảnh máy
phát điện xoay chiều 3 pha.
-GV chiếu mô hìnhmáy phát điện xoay chiều ba pha
- GV: Đưa ra kí hiệu máy phát điện xoay chiều ba pha.
HS theo dõi
HS quan sát hình ảnh.
HS quan sát, theo dõi
chiều. Khi rô to quay suất điện động xoay chiều sinh ra trong phần ứng có tần số:
f=p.n
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động.
8
O
32
1
- GV:Máy phát điện xoay chiều ba pha là gì?
- GV: Máy phát điện xoay chiều ba pha có cấu tạo như thế nào?
-
GV: Cho HS theo dõi đoạn video về hoạt động máy phát điện xoay chiều ba pha.
+ Trình bày hoạt động của máy phát điện xoay chiều ba pha-GV: Điện năng được sản xuất nhờ các máy phát điện xoay chiều. Đối với máy phát điện xoay chiều ba pha được nối với các mạch tiêu thụ điện năng ( tải), các tải giống nhau gọi là tải đối xứng.(Tích hợp kiến thức môn công
HS trả lời câu hỏi.Máy phát điện ba pha là máy tạo ra ba suất điện động xoay chiều hình sin cùng tần số, cùng biên độ
và lệch nhau
HS trả lời câu hỏi.
HS theo dõi, trả lời câu hỏi.Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ
Máy phát điện ba pha là máy tạo ra ba suất điện động xoay chiều hình sin cùng tần số, cùng biên
độ và lệch nhau .
a. Cấu tạo
Máy phát điện xoay chiều ba pha gồm:
+ Ba cuộn dây hình trụ giống nhau gắn cố định trên một vành tròn tại ba vị trí đối xứng (ba trục của ba cuộn dây đồng quy tại tâm O của đường tròn và lệch nhau 1200).
+ Một nam châm NS có thể quay quanh trục O với tốc độ góc không đổi.
b. Hoạt động
Khi nam châm quay từ thông qua ba cuộn dây biến thiên theo hàm số sin của thời gian với cùng tần số góc , cùng biên độ
nhưng lệch pha nhau . Kết
quả là trong ba cuộn dây xuất hiện ba suất điện động xoay chiều cùng tần số, cùng biên độ
và lệch pha nhau .
9
nghệ 12 (Bài 23: Mạch điện xoay chiều ba pha 1. Cách nối nguồn điện ba pha2. Cách nối tải ba pha3.Sơ đồ mạch điện ba pha.-GV: Hướng dẫn cho HS tìm hiểu hai cách mắc.- Thế nào là mắc hình sao, mắc hình tam giác.
- Vì sao ở nơi tiêu thụ điện các tải sinh hoạt được mắc hình sao ( mạch điện ba pha bốn dây)?
- GV: Thế nào là dòng điện xoay chiều ba pha.
- GV: Dòng ba pha được sử
HS suy nghĩ, trả lời
HS theo dõi, trả lời câu hỏi. Mạch ba pha bốn dây tạo ra hai trị số điện áp khác nhau: điện áp dây và điện áp pha thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng điện.Các tải sinh hoạt thường không đối xứng, sử dụng mạch điện ba pha bốn dây điện áp trên tải bình thường, không vượt quá định mức.HS suy nghĩ, trả lời câu hỏi.HS suy nghĩ, trả lời câu hỏi.
3. Cách mắc mạch ba pha
Có hai cách mắc tải :
Mắc hình sao
Mắc hình tam giác
- Các điện áp u10, u20, u30 điện áp pha.
- Các điện áp u12, u23, u31 điện áp dây.
Ud= Upha
3.Dòng ba pha
Dòng điện xoay chiều do máy phát điện xoay chiều ba pha phát ra là dòng ba pha. Đó là hệ ba
10
Dây trung hoàO
1
32
O
đề sản xuất điện năng chiều một pha và ba pha.
bình thườngha thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng điện. nối với các mạch tiê
dụng rộng rãi trong cuộc sống.Vì sao dòng ba pha lại được sử dụng nhiều trong cuộc sống?
- GV nhận xét, bổ sung hoàn chỉnh kiến thức.- GV phát phiếu học tập, yêu cầu học sinh thảo luận, điền vào phiếuso sánh máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha.- GV yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận.- GV nhận xét, bổ sung hoàn chỉnh kiến thức.
Hoạt động của GV
Hoạt động 3:GV yêu cầu đại diện nhóm HS trình bày báo cáo về vấn đề sản xuất điện năng .- GV nhận xét, đánh giá, hoàn chỉnh kiến thức về sản xuất điện năng. Các nguồn năng lượng tạo ra điện năng. Thực trạng khai thác, sử dụng các nguồn tài nguyên thiện nhiên. Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên vào sản xuất điện năng. Trách nhiệm HS trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.(Tích hợp kiến thức môn Giáo dục công dân 11, Bài 12 :
HS thảo luận làm việc theo nhóm.HS lên bảng trả lời.
Hoạt động của HS
HS hoạt động theo nhóm, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, thu thập thông tin, tài liệu để làm bài báo cáo về nội dung được giao trước khi lên lớp.Đại diện nhóm1 báo cáo về vấn đề sản
dòng điện xoay chiều hình sin có cùng tần số, nhưng lệch pha
nhau từng đôi một. Nếu tải
đối xứng thì ba dòng điện này sẽ có cùng biên độ.
4. Những ưu việt của dòng ba pha
+ Truyền tải điện năng đi xa bằng dòng ba pha tiết kiệm được dây dẫn so với truyền tải bằng dòng một pha.
+ Cung cấp điện cho các động cơ ba pha, dùng phổ biến trong các nhà máy, xí nghiệp.
BÀI SOẠN CỦA HS
Kiến thưc thu được của HS
Sản xuất điện năng
1. Các nguồn năng lượng tạo ra điện năng.+ Nhà máy thủy điện
11
Chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường. Môn Địa lí 12: Bài 14 Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, Bài 15 Bảo vệ môi trường và phòng chống thiên tai. Môn Hóa học 12: Bài 45 Hóa học và vấn đề môi trường.Bài 43: Hóa học và vấn đề phát triển kinh tế, Tiếng Anh lớp 10 Unit 9:Preserving the environment)
xuất điện năng.(Đây là bài tập đã được giao trước cho HS)
Trạm phát điện dùng năng lượng mặt trời, gió, rác thải, thủy triều.
- Ưu điểm : Không gây ô nhiễm môi trường, tận dụng nguồn nhiệt dư thừa của trái đất làm cho nhiệt của trái đất không có nguy cơ tăng cao, chi phí sản xuất ít…
Một nhà máy thủy điệnSơn La
+ Nhà máy nhiệt điện
Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng – Hà Tĩnh
+ Nhà máy điện hạt nhân
Nhà máy sản xuất điện năng lượng mặt trời tập trung ở
Nhật Bản+ Nhà máy điện năng lượng mặt trời
12
Nhà máy sản xuất điện năng lượng mặt trời tập trung Pháp+ Nhà máy điện năng lượng gió
Các trụ điện gió đang sản xuất ra điện hòa vào lươi điệntại
Bình Thuận+ Nhà máy điện năng lượng thủy triều
Nhà máy điện thủy triều ở La Rance (Pháp)
+ Nhà máy điện năng lượng từ rác
13
Thiết kế của nhà máy sản xuất điện từ rác thải lớn nhất thế
giới ở Trung Quốc2.Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên vào sản xuất điện năng- Phát triển các mô hình tiết kiệm năng lượng. Hà Nội đã đẩy mạnh sử dụng các trang thiết bị có hiệu suất cao, thay thế các thiết bị có hiệu suất thấp,loại bỏ các trang thiết bị có công nghệ lạc hậu. Áp dụng tiêu chuẩn và định mức kỹ thuật tiên tiến nhằmcải thiện hiệu suất năng lượng. Ước tính mứcgiảm được 10% cường độ năng lượngtrong các cơ sở sử dụng nhiều năng lượng.- Đồng bộ hóa các công cụ. Khu vực đô thị cần được quy hoạch các công trình xây dựng đồng bộ với hạtầng giao thông. Các công trình xây dựng phải tuân thủ quy chuẩn về công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệuquả trong các tòa nhà để tính toán hiệu quả đầu tư các công trìnhtrước khi xây dựng, xây dựng các trung tâm cung cấp hơi nhiệt để nâng cao hiệu quả làm mát- Cần xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp với
14
trình độ côngnghệ và cần có chiến lược dài hạn về sử dụng năng lượng tiết kiệmvà hiệu quả phù hợp với từng đơn vị.- Việt Nam với lợi thế là một trong những nước nằm trong dải phân bổ ánh nắng mặt trời nhiều nhất,lượng gió tạinhiều vùng miền dồi dào, chúng ta cần nghiên cứu, tiếp cận những công nghệ mới hơn, hiện đại hơn để loại bỏ được những nhược điểm củanguồn năng lượng tái tạo và đưa chúng trở thành nguồncung cấp năng lượng chính trong tương lai. Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo được để sản xuất ra điện năng như năng lượng gió, thủy triều, pin mặt trời, năng lượng từ rác. "Nhà máy biến rác thành điện phải là một giải pháp năng lượng. Chúng là một cách xử lý rác và sử dụng quá trình này để tạo ra điện dưới dạng phụ phẩm. Các thành phố cần phải tiến hành tái chế và giảm lượng rác thải nhiều hơn nữa, cũng như phát triển nhiều nguồn năng lượng tái tạo", - Khai thác sử dụng hợp lí và bền vững tài nguyên khí hậu, tài nguyên biển.
Hệ thống pin năng lượng mặt 15
- GV yêu cầu các nhóm thảo luận, nhận xét, bổ sung.Vậy theo em hiểu các nhà
trời tại tòa nhà làm việc của Bộ Công Thương.
- Bảo vệ và sử dụng có hiệu quả tài nguyên khoáng sản. Than là một trong số tài nguyên khoáng sản sử dụng cho nhà máy nhiệt điện. Khai thác và sử dụng than một cách tiết kiệm và hiệu quả, trong quản lý cũng như ứng dụng công nghệ, và sử dụng than. Đầu tư phát triển và đổi mới công nghệ trong ngành than phù hợp với độ sâu khai thác lớn và có tính an toàn cao cho người và thiết bị.- Bảo vệ tài nguyên nước.Quy định cụ thể về các biện pháp phòng, chống ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước; các biện pháp ứng phó và khắc phục sự cố ô nhiễm nguồn nước; giám sát tài nguyên nước; bảo vệ và phát triển nguồn sinh thủy; hành lang bảo vệ nguồn nước; bảo đảm sự lưu thông dòng chảy,... nhằm tăng cường các biện pháp phòng chống ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước và bảo vệ các dòng sông. 3. Trách nhiệm HS trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trườngNước ta đã ban hành Luật bảo vệ môi trường (2005): Nguyên tắc bảo vệ môi trường; những hoạt động bảo vệ môi trường được khuyến kích; những hành vi bị nghiêm cấm.+ Tuyên truyền, vận động mọi người bảo vệ môi trường
16
máy, trạm phát điện nào thân thiên vơi môi trường ít gây biến đôi khí hậu?
- GV chốt lại kiến thức.
sống.Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn ô nhiễm, cải thiện môi trường+ Khai thác sử dụng hợp lí tài nguyên( Reducing the use of fossil fuels for energy. Re search and replace fossil fuels energy with other renewable fuels such as water, sun, etc…)+ Áp dụng công nghệ hiện đại để khai thác tài nguyên.- Không xả rác xuống sông, suối, ao, hồ, hay ở các bãi biển.
- Giảm bớt lượng nước sử dụng bằng cách tiết kiệm, tái sử dụng hay tái chế. - Tham gia các hoạt động cộng đồng để làm sạch môi trường nơi ở, đường phố, kênh rạch, sông, biển...- Tham gia các hoạt động chống gây ô nhiễm môi trường nguồn nước, sông, biển, đất,không khí.
- Khuyến khích gia đình bạn sử dụng các hợp chất tẩy rửa an toàn cho môi trường, sản phẩm
17
thân thiện môi trường.
Nâng cao nhận thức để cùng hiểu, biết, và hành động vì môi trường xanh, sạch của chúng ta.
- Careful planning of land use for public facilities and in agriculture, proper deforestation plans trees cut down.
- Raise awareness on the problems in the pucblic and in education.
4. Củng cố: Câu 1 : Ba suất điện động xoay chiều do máy phát điện ba pha tạo ra không có đặc điểm nào sau đây?
A. Có cùng biên độ. B. Luôn cùng dấu. C. Có cùng tần số D. Lệch pha nhau 2π/3Câu 2 : Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều dựa trên hiện tượng
A. nhiễm điện do tiếp xúc B. cảm ứng điện từ.
C. tự cảm D. nhiễm điện do hưởng ứng
Câu 3 : Nếu máy phát điện xoay chiều có p cặp cực, rôto quay với vận tốc n vòng/giây thì tần số dòng điện phát ra là
18
A. B. f = np C. f = 2np D.
Câu 4 : Chọn đáp án sai: Trong máy phát điện xoay chiều một pha:
A. Phần tạo ra dòng điện là phần ứng.
B. Phần cảm là bộ phận đứng yên.
C. Hệ thống vành khuyên và chổi quét được gọi là bộ góp.
D. Phần tạo ra từ trường gọi là phần cảm.
Câu 5 : Rôto của máy phát điện xoay chiều một pha là nam châm có bốn cặp cực. Khi rôto quay với tốc độ 900 vòng/phút thì suất điện động do máy tạo ra có tần số là:
A. 50HzB. 30Hz C.100Hz D. 60Hz
Câu 6: Một máy phát điện xoay chiều có hai cặp cực, rôto quay mỗi phút 1800 vòng. Một máy phát điện khác có 6 cặp cực, nó phải quay với vận tốc bằng bao nhiêu để phát ra dòng điện cùng tần số với máy thứ nhất?
A. 600 vòng/phút. B. 300 vòng/phút.
C. 240 vòng/phút. D.120 vòng/phút.
Câu 7: Một máy phát điện xoay chiều một pha phát ra suất điện động . Nếu roto quay với vận tốc 600 vòng/phút thì số cặp cực là:
A. 4 B. 10 C.5 D.8
5. Hướng dẫn về nhà:- Làm các bài tập trong SGK - Chuẩn bị bài 16:
PHIẾU HỌC TẬP
19
So sánh máy phát điện xoay chiều một pha và máy phát điện xoay chiều ba pha
Máy phát điện xoay chiều một pha
Máy phát điện xoay chiều ba pha
Định nghĩa
Cấu tạo
Nguyên tắc hoạt động
Cách mắc
Ứng dụng
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
20
Máy phát điện xoay chiều một pha
Máy phát điện xoay chiều ba pha
Định nghĩaMáy phát điện một pha là máy tạo ramột suất điện
động xoay chiều hình sin.
Máy phát điện ba pha là máy tạo ra ba suất điện
động xoay chiều hình sin cùng tần số, cùng biên độ
và lệch nhau
Cấu tạo
+Phần cảm (rôto) tạo ra từ thông biến thiên bằng các nam châm quay có p cặp cực, tốc độ quay n(vòng/s)
+Phần ứng (stato) là những cuộn dây giống nhau, cố định trên một vòng tròn
+ Phần cảm (rôto): Một nam châm NS có thể quay quanh trục O với tốc độ góc không đổi.
+ Phần ứng (stato):Ba cuộn dây hình trụ giống nhau gắn cố định trên một vành tròn tại ba vị trí đối xứng
Nguyên tắc hoạt động Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ
Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ
Cách mắc Mắc hình sao, hình tam giác
Ứng dụng Trong xe đạp điện, ô tô máy phát điện hộ gia đình…
Trong nhà máy thủy điện, nhà máy nhiệt điện…
21
HOẠT ĐỘNG 3 : (Tiết 3)BÀI 16: TRUYỀN TẢI ĐIỆN NĂNG
MÁY BIẾN ÁP
I. Mục tiêu: 1. Về kiến thưc
- Nêu được cấu tạo máy máy biến áp.. Viết được công thức tính công suất hao phí trên đường dây truyền tải điện.- Trình bày được hoạt động của máy biến áp.- Nêu được ứng dụng của máy biến áp.- Mô tả được quá trình truyền tải điện năng đi xa.
2. Về kĩ năng + Vận dụng công thức máy biến áp lý tưởng giải một số bài tập liên quan.
+ Quan sát, sử dụng thiết bị thí nghiệm.+ Làm việc nhóm, làm việc độc lập.+ Khái quát hóa, sơ đồ hóa kiến thức.
3. Về thái độ- Yêu thích môn học- Có ý thức bảo vệ môi trường sống.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Chuẩn bị các mô hình máy biến áp. Chuẩn bị thiết bị thí nghiệm khảo sát máy biến áp.
2. Học sinh: Ôn kiến thức hiện tượng cảm ứng điện từ ở lớp 11.
III. Phương pháp:- Phương pháp thuyết trình, vấn đáp.- Phương pháp mô hình
IV. Tiến trình bài học1. Ổn định lơp:2. Tiến trình bài giảng:Đặt vấn đề:
Điện năng được sản xuất từ các nhà máy điện thông qua hệ thống đường dây truyền tải và phân phối điện đến nơi tiêu thụ. Trong quá trình truyền tải điện năng đi xa bài toán đặt ra là làm thế nào để giảm tối đa công suất hao phí. Giải quyết được bài toán này là nhiệm vụ quan trọng của một quốc gia. 3. Nội dung bài mơi:
1. Bài mơi:Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung kiến thưc
Hoạt động 1: Tìm hiểu bài I. Bài toán truyền tải điện năng
22
toán truyền tải điện năng đi xa.
- GV phát phiếu học tập, yêu cầu học sinh thảo luận, điền vào phiếuso sánh máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha.- GV yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận.- GV nhận xét, bổ sung hoàn chỉnh kiến thức..+ Sử dụng máy biến áp trong quá trình truyền tải điện năng giảm được công suất hao phí.
Hoạt động 2: Tìm hiểu máy biến áp-GV: Máy biến áp là gì?
-GV: Cho HS xem hình ảnh một số máy biến áp một pha
HS thảo luận làm việc theo nhóm.HS lên bảng trả lờiCông thức tính công suất hao phí
Biện pháp:
+ Giảm r: - giảm ρ
- giảm l
- tăng S
Dùng các dây có điện trở suất nhỏ như bạc, dây siêu dẫn, ... với giá thành quá cao hoặc tăng tiết diện S, mà tăng tiết diện S thì tốn kim loại và phải xây cột điện lớn nên không kinh tế+Tăng U có hiệu quả rỏ rệt: Tăng U lên n lần thì Php giảm n2 lần
HS theo dõi, trả lời câu hỏi.
HS quan sát hình ảnh
đi xa
Công suất phát đi từ nhà máy phát điện
Pphát = Uphát I
Công suất hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây tải:
Với công suất phát P xác định, để giảm Php ta phải giảm r hoặc tăng U
Biện pháp:
+ Giảm r: - giảm ρ
- giảm l
- tăng S
không khả thi
-Tăng U , khả thi. Trong quá trình truyển tải điện năng từ nhà máy điện đi xa phải sử dung thiết bị biến đổi điện áp.
II. Máy biếp áp
Máy biến áp là những thiết bị có khả năng biến đổi điện áp xoay chiều.
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt
23
r/2
Nhàmáy điện
Nơi tiêu thụU r/2
- GV: Cho HS xem mô hình máy biến áp một pha
-GV: Nêu cấu tạo của máy biến áp.+ Giải thích vì sao khung sắt non pha silic không làm từ một khối mà làm từ các tấm silic mỏng ghép vào nhau.
-GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu hoạt động máy biến áp+ Nguồn phát điện tạo ra điện áp xoay chiều có tần số f ở cuộn sơ cấp. Khi đó dòng điện xoay chiều trong cuộn sơ cấp tạo ra sự biến thiên của đại lượng nào?+ Từ thông qua mỗi vòng
HS trả lời câu hỏi.
HS: Do sự xuất hiện của dòng điện Fu cô ở khung sắt non. Khung sắt làm từ các tấm silic mỏng để giảm công suất tỏa nhiệt trên máy biến áp.
HS theo dõi, suy nghĩ , trả lời câu hỏi.HS:Gây ra sự biến thiên của từ thông.
HS:Từ thông qua mỗi vòng dây sơ cấp và thứ cấp là như nhau.
động
a. Cấu tạo:
+Lõi biến áp: Khung sắt non pha silic
+Cuộn sơ cấp : Cuộn có N1 vòng dây nối với nguồn phát điện.
+ Cuộn thứ cấp: Cuộn có N2 vòng dây nối với các cơ sở tiêu thụ điện năng.
Kí hiệu máy biến áp trong mạch điện.
b. Nguyên tắc hoạt động máy biến áp.
Từ thông qua cuộn sơ cấp và thứ cấp
1 = N10cost2 = N20cost
24
dây sơ cấp và thư cấp như thế nào?+ Trong cuộn thư cấp dòng điện xoay chiều biến thiên vơi tần số như thế nào?
GV: Hương dẫn HS tìm hiểu các công thưc về máy biến áp hoạt động ở chế độ không tải và có tải.+ Đưa ra biểu thưc liên hệ giữa điện áp hiệu dụng ở cuộn sơ cấp, cuộn thư cấp và số vòng dây ở cuộn sơ cấp, thư cấp của máy biến áp hoạt động ở chế độ có tải.+Điều kiện để máy biến áp là máy tăng áp.+Điều kiện để máy biến áp là máy hạ áp.+GV: nhận xét và rút ra kết luận, đối với máy biến áp lí tưởng hoạt động ở chế độ không tải thì thì tỉ số của điện áp hiệu dụng của cuộn sơ cấp và thứ cấp với tỉ số số vòng dây cuộn sơ cấp và thứ cấp bằng nhau.- GV: Hương dẫn HS đưa ra biểu thưc liên hệ giữa điện áp hiệu dụng ở cuộn sơ cấp, cuộn thư cấp và số vòng dây ở cuộn sơ cấp, thư cấp của máy biến áp và cường độ dòng điện ở cuộn
HS : Dòng điện xoay chiều trong mach thứ cấp biến thiên với cùng tần số f của dòng điện xoay chiều mạch sơ cấp
HS lắng nghe, ghi nhận nhiệm vụHS trả lời câu hỏi.
HS :
HS: Nếu N2> N1thì U2> U1: Máy tăng ápHS: Nếu N2< N1thì U2< U1: Máy hạ áp.
HS:
Suất điện động trong cuộn thứ cấp
22 2 0
de N sin tdt
Dòng điện xoay chiều trong mach thứ cấp biến thiên với cùng tần số f của dòng điện xoay chiều mạch sơ cấp.
2. Khảo sát thực nghiệm một máy biến áp
a. Máy biến áp hoạt động ở chế độ không tải (máy biến áp lí tưởng)
+ Nếu N2> N1thì U2> U1: Máy tăng áp.
Nếu N2< N1thì U2< U1: Máy hạ áp.
Máy biến áp ở chế độ không tải thì không tiêu thụ điện năng.
b. Máy biến áp hoạt động ở chế độ có tải
Do đó:
Nếu bỏ qua hao phí trên máy biến
25
sơ cấp, thư cấp hoạt động ở chế độ có tải.+ Công suất tiêu thụ ở cuộn sơ cấp và thư cấp
-GV: nhận xét và rút ra kết luận với máy biến áp hoạt động ở chế độ có tải thì tỉ số
, , bằng nhau.
+ Nếu bỏ qua hao phí trên máy biến áp (thật ra hao phí trên máy biến áp rất nhỏ) thì công suất tiêu thụ ở mạch sơ cấp và thứ cấp giống nhau.
Hoạt động 3: Tìm hiểu ưng dụng máy biến áp-GV: Chiếu cho HS xem sơ đồ truyền tải điện năng+ Giải thích sơ đồ truyền tải điện năng trên.
-GV: Chiếu cho HS hỉnh ảnh về nấu chảy kim loại và hàn điện.+ Giải thích máy hàn điện theo nguyên tắc máy biến áp.
HS:
P1 = U1I1 = P2 = U2I2
HS theo dõi, trả lời câu hỏi.
Trong quá trình truyền tải điện năng sử dụng máy tăng áp để giảm công suất hao phí. Đến nơi tiêu thụ dùng máy hạ áp để sử dụng điện áp phù hợp (220V, 380V)
HS theo dõi
Cuộn sơ cấp gồm nhiều 1000 vòng có tiết diện nhỏ, cuộn thứ cấp gồm 5 vòng dây có tiết diện lớn. Do đó cường độ dòng điện ở cuộn thứ cấp rất lớn so với cuộn sơ cấp.
áp (thật ra hao phí trên máy biến áp rất nhỏ) thì:
P1 = U1I1 = P2 = U2I2
Kết luận: Đối với máy biến áp lí tưởng:
+ Tỉ số các điện áp hiệu dụng ở cuộn thứ cấp và cuộn sơ cấp bằng tỉ
số .
+ Tỉ số các cường độ hiệu dụng ở mạch thứ cấp và mạch sơ cấp bằng
nghịch đảo của tỉ số .
III. Ứng dụng máy biến áp1. Truyền tải điện năngMáy biến áp được sử dụng trong
quá trình truyền tải điện năng.
2. Nấu chảy kim loại, hàn điện.
26
Hoạt động của GV
Hoạt động 4: Tìm hiểu về máy biến áp ở trạm 220kV và hệ thống đường dây truyền tải điện trên địa phận tỉnh Quảng Bình- GV yêu cầu đại diện nhóm HS trình bày báo cáo về vấn đề Tìm hiểu về máy biến áp ở trạm 220kV và hệ thống đường dây truyền tải điện trên địa phận tỉnh Quảng Bình.(Tích hợp kiến thức môn Công nghệ lớp 12: Bài 25 – Máy điện xoay chiều ba pha-Máy biến áp ba pha)
Hoạt động của HS
HS hoạt động theo nhóm, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, thu thập thông tin, tài liệu để làm bài báo cáo về nội dung được giao trước khi lên lớp.Đại diện nhóm báo cáo (Đây là bài tập đã được giao trước cho HS)- Các nhóm theo dõi báo cáo, thảo luận, nhận xét, bổ sung.
- HS theo dõi, ghi chép
Nấu chảy kim loại.
Hàn điện
BÀI SOẠN CỦA HS
Kiến thưc thu được của HS
Tìm hiểu về máy biến áp ở trạm 220kV và hệ thống đường dây
truyền tải điện trên địa phận tỉnh Quảng Bình
1. Tìm hiểu chung về máy biến áp. a. Khái niệmMáy biến áp là thiết bị biến đổi điện áp xoay chiềub. Phân loạiTheo số pha: MBA một pha, MBA ba pha.Theo cấu tạo bộ dây quấn: MBA
27
~U
cách ly (máy biến áp cảm ứng, MBA hai dây quấn), MBA tự ngẫu.Theo phương pháp làm mát: MBA làm mát bằng dầu, MBA làm mát bằng không khí.c. Công dụng- Người ta dùng Máy biến áp để truyền tải và phân phối điện năng trong hệ thống điện.- Máy biến áp còn được dùng rộng rãi: • Trong kỹ thuật hàn.• Thiết bị lò nung.• Trong kỹ thuật vô tuyến
điện.• Trong lĩnh vực đo lường. • Trong các thiết bị tự động.• Làm nguồn cho thiết bị điện,
điện tử , trong thiết bị sinh hoạt gia đình,...
Mở rộng: Máy biến áp 3 pha( Công nghệ 12 )Máy biến áp ba pha là máy điện tĩnh (làm việc dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ do sự biến thiên từ thông giữa các cuộn dây không có sự chuyển động tương đối với nhau).Công dụng: dùng để biến đổi điện áp của hệ thống dòng điện xoay chiều ba pha nhưng vẫn giữ nguyên tần số2. Một số máy biến áp ở trạm 220kV Quảng BìnhĐể đảm bảo sự truyền đưa năng lượng thì phải có mạch dẫn từ qua lõi cuộn dây. Tần số làm việc liên quan trực tiếp đến mạch dẫn từ. Trạm biến áp là nơi lắp đặt của
28
- HS theo dõi, ghi chép
HS suy nghĩ, bổ sung thêm biện pháp nâng cao việc bảo vệ lưới điện
- Không chơi gần các đường dây cao
các máy biến áp và các thiết bị phân phối điện để tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh cung cấp điện. - Trạm biến áp 220kV Đồng Hới và Ba Đồn được đầu tư xây dựng nhằm tiếp nhận công suất từ các nhà máy điện trên cả nước, tăng cường công suất cho phụ tải tỉnh Quảng Bình và khu vực lân cận, tạo mối liên kết lưới truyền tải trong khu vực, tăng cường độ an toàn, tin cậy và khả năng cung cấp điện cho khu vực Bắc miền Trung.
Hệ thống máy biến áp Trạm biến áp 220kV Đồng Hới
3. Hệ thống đường dây truyền tải và phân phối điện ở tỉnh Quảng Bình
Đường dây 500kV4. Quá trình truyền tải điện năngTruyền tải điện năng là điện năng sản xuất được truyền tải đến nơi tiêu thụ trên đường dây dẫn dài vài mét hoặc hàng trăm km
29
thế500kV, 220kV
- Không leo trèo cột điện.
5.Biện pháp sử dụng an toàn máy biến áp và hệ thống đường dây truyền tải điện.+ Máy biến áp được bảo dưỡng thường xuyên
+ Máy biến áp đặt đúng nơi quy định+ Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện xã hội hóa bảo vệ đường dây. Tuyên truyền cho các các đối tượng sinh sống làm ăn ở khu vực có đường dây và trạm đi qua để họ hiểu về các quy định về hành lang bảo vệ an toàn lưới điện cao áp. + Tăng cường bảo dưỡng; kiểm tra thiết bị, đường dây để phát hiện các hiện tượng bất thường, các nguy cơ gây sự cố bên cạnh đó là việc thực hiện thí nghiệm định kỳ để bảo dưỡng, thay thế các thiết bị.+ Tăng cường bảo dưỡng; kiểm tra thiết bị, đường dây để phát hiện các hiện tượng bất thường, các nguy cơ
30
- GV nhận xét, đánh giá, hoàn chỉnh kiến thức về biện pháp sử dụng an toàn máy biến áp và hệ thống đường dây truyền tải điện.
gây sự cố bên cạnh đó là việc thực hiện thí nghiệm định kỳ để bảo dưỡng, thay thế các thiết bị.
+ Không xây nhà ở và công trình có người thường xuyên sinh sống, làm việc trong hành lang bảo vệ an toàn đường dây dẫn điện trên không có điện áp từ 500kV trở lên.+ Đơn vị quản lý vận hành lưới điện và đơn vị thực hiện sửa chữa, bảo dưỡng phải chịu trách nhiệm thực hiện đầy đủ và đúng trình tự các biện pháp an toàn
+ Các thiết bị và hệ thống chống sét, nối đất của lưới điện truyền tải và phân phối phải được lắp đặt đúng thiết kế và được kiểm tra nghiệm thu, kiểm tra định kỳ theo đúng quy phạm, tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn điện
31
Hoạt động 5: Tìm hiểuvấn đề tiêu thụ điện năng và an toàn điện- GV yêu cầu đại diện nhóm HS trình bày báo cáo về vấn đề Vấn đề tiêu thụ điện năng và an toàn điện(Tích hợp kiến thức môn Tiếng Anh Unit 9:Preserving the environment)
- GV nhận xét, đánh giá, hoàn chỉnh kiến thức về vấn đề tiêu thụ điện năng và an toàn điện. Thực trạng của việc sử dụng điện năng trong cuộc sống. Thực trạng vấn đề an toàn điện. Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng, an toàn, tiết kiệm điện năng.
HS hoạt động theo nhóm, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, thu thập thông tin, tài liệu để làm bài báo cáo về nội dung được giao trước khi lên lớp.Đại diện nhóm báo cáo (Đây là bài tập đã được giao trước cho HS)- Các nhóm theo dõi báo cáo, thảo luận, nhận xét, bổ sung.
- HS theo dõi, ghi chép
Vấn đề tiêu thụ điện năng và an toàn điện.
1. Thực trạng của việc sử dụng điện năng trong cuộc sống. - Trong nông nghiệp: để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, nhiều nông dân đã điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ cho cây trồng; sử dụng các dụng cụ trong việc sản xuất nông phẩm - Trong công nghiệp: con người sử dụng nhiều điện năng trong khâu sản xuất
-Trong giao thông- vận tải: Đèn tín hiệu, đèn báo, xe máy- xe đạp điện,…. - Trong y tế- giáo dục: Máy siêu âm, máy phát hiện tế bào ung thư ( y tế), trang thiết bị nghe nhìn trong dạy học ( giáo dục),… - Trong y tế- giáo dục: Máy siêu âm, máy phát hiện tế bào ung thư ( y tế), trang thiết bị nghe nhìn trong dạy học ( giáo dục),…
32
2. Thực trạng vấn đề an toàn điện- Các vụ tai nạn do chập điện thường xuyên diễn ra (Cháy nhà văn hóa quảng bình)- Sử dụng điện chưa tiết kiệm, lãng phí- Hệ thống dây điện chưa đảm bảo an toàn3. Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng, an toàn, tiết kiệm điện năng.- Không để vật liệu cháy nổ gần bảng điện-Cẩn thận khi sử dụng thiết bị đốt nóng có công suất cao như bàn là, bếp điện..-Ngắt các thiết bị điện không cần thiết trước khi đi ngủ hoặc ra khỏi nhà- Hưởng ứng các chương trình tiết kiệm điện như ngày trái đất-Lắp actomat, cầu chì phù hợp với công suất sử dụng cho toàn bộ hệ thống điện trong gia đình- Nên dùng các thiết bị điện tiết kiệm điện đèn compact
33
-Thực hiện các biện pháp bố trí hợp lý sản xuất để tiết kiệm điện.
- Tắt các thiết bị điện và đèn chiếu sáng trong giờ nghỉ trưa giữa ca sản xuất, hạn chế các thiết bị hoạt động không tải. Sử dụng quạt gió thay cho máy điều hòa nhiệt độ tại các phân xưởng lớn
- Lắp đặt cầu dao, cầu chì công tắc, ổ cắm điện ở công trình nhà ở: Phải đặt ở nơi cao ráo và thuận tiện cho việc sử dụng. Riêng các hộ sử dụng điện có trẻ nhỏ hoặc nằm trong vùng có thể ngập nước phải đặt cao hơn nền, sàn nhà ít nhất 1,40 mét.
- Lắp đặt cầu dao, cầu chì công tắc, ổ cắm điện ở công trình nhà ở: Phải đặt ở nơi cao ráo và thuận tiện cho việc sử dụng. Riêng các hộ sử dụng điện có trẻ nhỏ hoặc nằm trong
34
- GV nhận xét, đánh giá, hoàn chỉnh kiến thức vềvấn đề tiêu thụ điện năng và an toàn điện
vùng có thể ngập nước phải đặt cao hơn nền, sàn nhà ít nhất 1,40 mét. - Lắp thiết bị đóng cắt, bảo vệ: + Phải lắp đặt trên dây pha khuyến khích lắp đặt thiết bị bảo vệ đóng cắt đồng thời cả dây pha và dây trung tính. + Chọn thiết bị đóng cắt bảo vệ: + Phải phù hợp với công suất sử dụng và có nắp đậy che kín phần mang điện. + Phải lắp đặt thiết bị ở đầu dây cấp điện chính và các nhánh rẽ ở các tầng nhà.
- Tuyên truyền, giáo dục ý thức cho người dân thấy được tầm quan trọng của tiết kiệm điện và hậu quả của lãng phí điện.
- Tổ chức các phong trào, chủ đề sinh hoạt về tiết kiệm điện như “ Tháng tiết kiệm”,..
35
When you leave a room or your home, unpluging electronic devices like television, radio, computer is an easy way to save electricity because these devices still consume energy even though they are off.
4. Củng cố: Câu 1: Máy biến áp có thể dùng để biến đổi điện áp của nguồn điện nào sau đây?
A. Ăcqui B. Nguồn điện xoay chiều
C. Nguồn điện một chiều D. Pin
Câu 2: Nhận xét nào sau đây về máy biến áp là không đúng?
A. Máy biến áp có thể giảm hiệu điện thế.
B. Máy biến áp có thể thay đổi tần số dòng điện xoay chiều.
C. Máy biến áp có thể tăng hiệu điện thế.
D. Máy biến áp có vai trò tích cực trong truyền tải điện năng đi xa.
Câu 3:Trong quá trình truyền tải điện năng, biện pháp giảm hao phí trên đường dây tải điện được sử dụng chủ yếu hiện nay là
A. giảm công suất truyền tải. B. tăng chiều dài đường dây.
C. tăng điện áp trước khi truyền tải. D. giảm tiết diện dây.
Câu 4:Một máy biến thế có tỉ lệ về số vòng dây của cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp là 10. Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng là 200 V, thì điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp là
A. 10 2 V. B. 10 V. C. 20 2 V. D. 20 V.
Câu 5:Một máy biến áp có số vòng cuộn sơ cấp là 2200 vòng. Mắc cuộn sơ cấp với mạng điện xoay chiều 220V–50Hz, khi đó hiệu điện thế hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp để hở là 6V. Số vòng của cuộn thứ cấp là
A. 85 vòng. B. 60 vòng. C. 42 vòng. D. 30 vòng.
Câu 6:Một máy biến áp lí tưởng có tỉ số vòng dây cuộn sơ cấp và thứ cấp là 2:3. Cuộn thứ cấp nối với tải tiêu thụ là mạch điện xoay chiều gồm điện trở thuần R = 60, tụ điện có
điện dung C = . cuộn dây thuần cảm có cảm kháng L = , cuộn sơ cấp nối
với điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 120V và tần số 50Hz. Công suất toả nhiệt trên tải tiêu thụ làA. 180W. B. 135W. C. 26,7W. D. 90W
36
Câu 7:Với cùng một công suất cần truyền tải, nếu tăng điện áp hiệu dụng ở nơi truyền tải lên 20 lần thì công suất hao phí trên đường dây
A. giảm 400 lần. B. giảm 20 lần. C. tăng 400 lần. D. tăng 20 lần
Câu 8:Một máy phát điện xoay chiều có công suất 1000kW. Dòng điện nó phát ra sau khi tăng điện áp lên đến 110kV được truyền đi xa bằng một đường dây có điện trở 20 . Công suất hao phí trên đường dây là
A. 6050W. B. 5500W. C. 2420W. D. 1653W.
Câu 9: Để truyền công suất điện P = 40kW đi xa từ nơi có điện áp U1 = 2000V, người ta dùng dây dẫn bằng đồng, biết điện áp nơi cuối đường dây là U2 = 1800V. Điện trở dây là
A. 50 . B. 40 . C. 10 . D. 1 .
Câu 10: Cuộn thứ cấp của máy biến áp có 1500 vòng và dòng điện có f = 50Hz. Giá trị cực đại của từ thông trong lõi thép là 0,6 Wb. Chọn pha ban đầu bằng không. Biểu thức của suất điện động trong cuộn thứ cấp là:
A. (V). B. (V).
C. (V). D. (V).
5. Hướng dẫn về nhà : - Hướng dẫn HS tạo ra được mô hình máy biến áp đơn giản. Nộp sản phẩm sau 5 ngày.
37
38
