ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINHTRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

ĐỀ TÀI

VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC Ở

VIỆT NAM

Thực hiện: Nguyễn Tấn Hùng USSH

Hồ Chí Minh – Ngày 25, tháng 9, 2010

MỤC LỤC

TÓM TẮT CÔNG TRÌNH……………………………………………………...…1MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài:........................................................................................... ......32. Lịch sử vấn đề:................................................................................................. .....33. Mục tiêu của đề tài:....................................................................................... .......44. Phương pháp nghiên cứu:.............................................................................. ......4 CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC1.1 Khái niệm văn học 8X – Trung Quốc................................................................61.1.1 Khái niệm thuật ngữ 8x:………………………………………….……… ….61.1.2 Văn học 8X Trung Quốc:……………………………………….……… ……6

1.2 Quá trình hình thành dòng văn học 8X Trung Quốc......................................71.2.1 Hoàn cảnh xuất hiện:......................................................................................71.2.1.1 Bối cảnh văn học:………………………………………………….…….………….71.2.1.2 Bối cảnh xã hội:…………………………………………………….…………….…91.2.2 Sự vận động của dòng văn học 8X Trung Quốc:...........................................101.2.2.1 Giai đoạn manh nha:………………………………………………………………101.2.2.2 Giai đoạn văn chương 8X nở rộ trên văn đàn Trung Quốc:………………….101.2.2.3 Giai đoạn định hình:……………………………………………………………….11

CHƯƠNG 2: CÁC TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC ĐÃ ĐƯỢC GIỚI THIỆU Ở VIỆT NAM2.1 Giới thiệu các tác giả với các tác phẩm tiêu biểu được dịch và xuất bản ở Việt Nam ...................................................................................................................132.1.1 Các nhà văn 8X Trung Quốc và tác phẩm tiêu biểu:......................................132.1.1.1 Nhà văn 8X Quách Kính Minh:…………………………………………………...142.1.1.2 Nhà văn Trương Duyệt Nhiên:………………………………………………..…..182.1.1.3 Nhà văn 8X Xuân Thụ và tác phẩm Búp bê Bắc Kinh:………………….……..222.1.1.4 Nhà văn mạng Tào Đình – Bảo Thê:……………………………………….…….232.1.2 Đánh giá chung về giá trị văn học của các tác phẩm văn học 8X Trung Quốc:..........................................................................................................................252.1.2.1 Giá trị nội dung:………………………………………………………….………...252.1.2.2 Giá trị nghệ thuật:……………………………………………………….…………25

2.2 Tìm hiểu những đặc điểm chính trong sáng tác của các tác giả 8X Trung Quốc...........................................................................................................................262.2.1 Cảm hứng chính là tư tưởng “lánh loại” (linglei) - khác người:..................262.2.1.1 Tìm hiểu khái niệm mới “Lánh loại” (Linglei-另类):…………………….…..262.2.1.2 Văn học "linglei":…………………………………………………………………..272.2.1.3 Biểu hiện của tư tưởng này trong tác phẩm của các nhà văn 8X:…….……..28

2.2.2 Sự phá cách trong phong cách và nghệ thuật sáng tác so với dòng văn học truyền thống Trung Quốc:........................................................................................362.2.2.1 Về phong cách sáng tác:……………………………...…………………………...362.2.2.2 Về nghệ thuật sáng tác:……………………………………………………………38

2.2.3 Chủ đề chính trong sáng tác của các nhà văn 8X Trung Quốc :...................402.2.4 Phương tiện xuất bản:......................................................................................41

CHƯƠNG 3: VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC VỚI VĂN HỌC 8X VIỆT NAM3.1 Văn học 8X Trung Quốc với độc giả Việt Nam ...............................................433.1.1 Quá trình tiếp nhận văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam:............................433.1.1.1 Giai đoạn làm quen với các tác phẩm 8X:………………………………………433.1.1.2 Giai đoạn văn học 8X Trung Quốc được tiếp nhận:……………………….…..443.1.1.3 Vai trò quan trọng của các dịch giả trẻ trong việc giới thiệu dòng văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam:……………………………………………………………….…...453.1.2 Đánh giá của độc giả Việt Nam về văn học 8X Trung Quốc:........................46

3.2 Văn học 8X Trung Quốc với sáng tác văn học trẻ, văn học 8X Việt Nam............................................................................................................................493.2.1 Những điểm tương đồng:.................................................................................493.2.1.1 Chủ đề sáng tác:…………………………………………………………………….493.2.1.2 Phong cách:………………………………………………………………………….503.2.1.3 Ngôn ngữ:……………………………………………………………………………513.2.1.4 Phương tiện quảng bá:……………………………………………………………..513.2.2 Những điểm dị biệt:...........................................................................................52

KẾT LUẬN: ..............................................................................................................54

PHỤ LỤCDANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………….…..1BIỂU ĐỒ KHẢO SÁT………………………………………………………………4

TÓM TẮT CÔNG TRÌNH

Công trình được chia làm 3 chương. Lần lượt đi giải quyết các vấn đề cơ bản về dòng văn học 8X Trung Quốc đang được bàn luận nhiều ở Trung Quốc trong thời gian gần đây. Dựa vào nguồn tư liệu gồm các tác phẩm của các nhà văn 8X được dịch và xuất bản ở Việt Nam, tài liệu nghiên cứu trên báo, mạng, sách và các nguồn tư liệu khác.Nội dung được triển khai như sau:

Chương 1: Khái quát về văn học 8X Trung Quốc:Chương đầu tiên đi vào tìm hiểu khái niệm cơ bản của dòng văn học 8X Trung

Quốc và quá trình hình thành dòng văn học này. 1.1 Khái niệm văn học 8X – Trung Quốc Phần này chúng tôi trình bày và lý giải những khái niệm cơ bản về dòng văn học

8X Trung Quốc. Đó là những khái niệm được hiểu về dòng văn học này ở Trung Quốc và Việt Nam. Phần này giúp có được hiểu biết cơ bản về dòng văn học mới này.

1.2 Quá trình hình thành dòng văn học 8X Trung Quốc Quá trình hình thành dòng văn học mới này cũng được công trình đi khảo sát cụ

thể thông qua hoàn cảnh xuất hiện và sự vận động theo thời gian của dòng văn học này.Qua chương này công trình giúp có được cái nhìn ban đầu tổng quan về dòng văn

học đang được quan tâm này của Trung Quốc.Chương 2: Các tác giả và tác phẩm văn học 8X Trung Quốc đã được giới

thiệu ở Việt Nam:Đây là chương quan trọng của công trình, chúng tôi đi sâu vào khảo sát đối tượng

mà công trình nghiên cứu. Chương này được phần làm 2 mục lớn cụ thể là: 2.1Giới thiệu các tác giả với các tác phẩm tiêu biểu được dịch và xuất bản ở

Việt Nam Ở mục này công trình tiến hành khảo sát và đánh giá về các tác giả của dòng văn

học 8X Trung Quốc có sách dịch và xuất bản ở Việt Nam cùng tác phẩm của họ. Công trình cũng đề cập đến các tác giả 8X khác thuộc dòng văn học này cũng đang được chú ý ở Trung Quốc.

2.2 Tìm hiểu những đặc điểm chính trong sáng tác của các tác giả 8X Trung Quốc

Mục này công trình khái quát những đặc điểm chính của dòng văn học 8X Trung Quốc biểu hiện qua các tác phẩm của họ, đi sâu vào tìm hiểu từng đặc điểm này để có cái nhìn cụ thể và khách quan hơn về đối tượng nghiên cứu. Tìm hiểu những đặc điểm của dòng văn học 8X Trung Quốc nhằm thông qua đó có cơ sở bước đầu nhận định về giá trị của các tác phẩm thuộc dòng văn học này.

Chương 3: Văn học 8X Trung Quốc với văn học 8X Việt Nam:Ở chương này công trình đi tìm hiểu về sự tiếp nhận văn học 8X Trung Quốc ở

Việt Nam. 3.1 Văn học 8X Trung Quốc với độc giả Việt Nam

Sự tiếp nhận được đánh giá khách quan trong mối tương quan giữa hai nền văn học và thông qua việc khảo sát một bộ phận độc giả Việt Nam. Quá trình tiếp nhận văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam được khảo sát theo diễn biến thời gian, qua đó cho thấy sự quan tâm của độc giả Việt Nam và sức thu hút của dòng văn học này.

3.2 Văn học 8X Trung Quốc với sáng tác văn học trẻ, văn học 8X Việt NamTrong chương này chúng tôi cũng đi so sánh một cách khách quan giữa văn học

8X Trung Quốc và văn học 8X Việt Nam hiện nay. Công trình nêu ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai dòng văn học của các tác giả cùng thế hệ của hai nền văn học. Từ đó, có thể giúp rút ra cho văn học trẻ nước nhà những bài học bổ ích.

MỞ ĐẦU:

1. Lý do chọn đề tài: Có thể nói nền văn học đương đại Trung Quốc hiện nay không chỉ nhận được sự

quan tâm ở khu vực mà còn được cả thế giới đọc và biết đến. Đặc biệt là ở Phương Tây đã quan tâm tìm hiểu nền văn học Trung Quốc cả cổ đại lẫn hiện đại. Sau "Đại cách mạng văn hóa Trung Quốc" (1976) thì giới văn nghệ Trung Quốc xúc tiến xây dựng nền văn học nghệ thuật nước nhà theo hướng đổi mới, hay còn gọi là văn học thời kỳ mới.

Văn học thời kỳ mới phát triển mạnh mẽ với sự xuất hiện của khá nhiều trường phái và trào lưu. Đặc biệt vào thập niên 90 đã xuất hiện trào lưu văn học của thế hệ sinh sau chiến tranh. Trong đó có cả những người sinh vào thập kỷ 80 – sau này dòng văn học này được gọi chung là dòng văn học 8X. Sự phát triển của dòng văn học này khá mạnh thậm chí còn lấn át cả độc giả của các dòng văn học khác ở Trung Quốc. Các tác phẩm được dịch và xuất bản trên thế giới gây tiếng vang lớn cho văn học Trung Quốc. Một số tác phẩm của các nhà văn thế hệ 8X này cũng được dịch và xuất bản ở Việt Nam và có sự ảnh hưởng nhất định đến độc giả Việt Nam. Chúng tôi chọn đối tượng là dòng văn học 8X Trung Quốc đang thịnh hành vì những nguyên do đó.

2. Lịch sử vấn đề:Văn học 8X Trung quốc là một dòng văn học mới xuất hiện tại Trung quốc và mới

chỉ được biết đến ở Việt Nam qua một số bản dịch trong những năm gần đây. Chính vì vậy nó chưa được nghiên cứu một cách kĩ lưỡng ở Việt Nam. Vào thời điểm dòng văn học này mới du nhập vào Việt Nam với việc xuất bản hàng loạt tác phẩm của các tác giả 8X Trung Quốc cũng là thời điểm dòng văn học này đang ở giai đoạn đỉnh điểm nhất với hàng ngàn tác giả cũng như hàng ngàn đầu sách được xuất bản ở Trung Quốc. Nó đã bắt đầu được chú ý ở khu vực và trên thế giới với nhiều bản dịch các tác phẩm ra các ngôn ngữ khác nhau. Các nhà xuất bản ở Việt Nam như Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, Nhà xuất bản Văn học, Nhà xuất bản Phụ nữ, Công ty sách Phương Nam, Công ty sách Bách Việt…cũng bắt đầu giới thiệu các tác phẩm đó đến với đông đảo độc giả Việt Nam. Và đồng thời cũng có một số chuyên gia văn học thể hiện sự quan tâm của mình đối với dòng văn học này.

Ban đầu có nhiều nguồn ý kiến đánh giá khác nhau thậm chí trái ngược nhau về những tư tưởng mới được truyền đạt thông qua những tác phẩm thuộc dòng văn học này.

Nhìn chung có hai luồng ý kiến, luồng ý kiến thứ nhất ra sức phê phán sự nổi loạn trong tư tưởng của các tác giả 8X Trung Quốc, luồng ý kiến thứ hai nhìn nhận theo chiều hướng tích cực hơn cho rằng đó là sự phản ánh những thay đổi về tư tưởng của thế hệ trẻ Trung Quốc trên sự tác động của xã hội Trung Quốc hiện đại. Thế hệ trẻ Trung Quốc muốn thể hiện bản lĩnh và sự năng động của mình trong xã hội hiện đại có nhiều biến động. Một số nhà nghiên cứu Việt Nam đánh giá văn học 8X Trung Quốc theo hướng này tiêu biểu trong đó có nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, nhà nghiên cứu Trần Minh Sơn…Trong những lời giới thiệu các tác phẩm của các tác giả thuộc dòng văn học này nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn đã thể hiện quan điểm đánh giá tích cực

của mình dựa trên những lí luận khoa học của một nhà chuyên môn có kiến thức sâu rộng. Ngoài ra còn có nhiều bài báo trên các báo, tạp chí, website, diễn đàn văn học…có đề cập với mức độ chuyên sâu khác nhau về vấn đề văn học này. Tuy nhiên phần đông các nhà nghiên cứu chỉ đi tìm hiểu một khía cạnh nào đó của dòng văn học này bằng cách đánh giá phân tích riêng rẽ từng vấn đề mà chưa có sự hệ thống toàn bộ các bản dịch tác phẩm tại Việt Nam để rút ra những kết luận chung nhất. Đồng thời cũng chưa có sự so sánh đối chiếu một cách khách quan với văn học 8X Việt Nam trên phương diện tương tác lẫn nhau giữa hai dòng văn học này.

Ở nước ngoài, đặc biệt là trong giới nghiên cứu văn học và học giả Trung Quốc đều đánh giá cao những giá trị tư tưởng mà các tác phẩm của các tác giả trẻ đề xuất. Tuy nhiên ngay chính giới văn học Trung Quốc cũng không phải đồng nhất ý kiến về vấn đề này. Đáng chú ý trong đó là những bài viết của nhà nghiên cứu Ngô Tuấn đã đuợc dịch ra tiếng Việt cùng nhiều nhận định được phát biểu lẻ tẻ của các nhà văn lớp trước của Trung Quốc được ghi nhận.

Trên đà văn học 8X Trung Quốc đang có nhiều thay đổi nghiên về phía nâng cao giá trị nghệ thuật cao hơn khiến giới học giả Việt Nam, Trung Quốc cũng như trên thế giới ngày càng quan tâm nghiên cứu về dòng văn học này nhiều hơn.

3. Mục tiêu của đề tài: Tìm hiểu về dòng văn học mới của nước ngoài, cụ thể là một dòng văn học

hiện đại mới xuất hiện ở Trung Quốc trong những năm gần đây - dòng văn học 8X Trung Quốc cùng với những tư tưởng sáng tác mới của dòng văn học này thông qua những bản dịch tác phẩm và tư liệu nghiên cứu về dòng văn học này ở Việt Nam. Vì nhiều lý do khách quan nên công trình chỉ đi vào tìm hiểu văn xuôi 8X Trung Quốc chứ không khảo sát phần thơ.

Mục đích của việc tìm hiểu về dòng văn học này nhằm giúp độc giả Việt Nam có được sự tiếp cận gần hơn với một khía cạnh của văn học Trung Quốc đương đại. Từ đó đánh giá khách quan và khoa học hơn về dòng văn học 8X Trung Quốc đang gây nhều tranh cãi trong giới phê bình, học thuật ở Việt Nam cũng như trong khu vực. Đồng thời đánh giá được sự ảnh hưởng của dòng văn học này ở Việt Nam.

Đề tài đi vào tìm hiểu cụ thể sáng tác của một số nhà văn 8X tiêu biểu của Trung Quốc có sách dịch ở Việt Nam để thấy được những đặc điểm lớn của dòng văn học này. Từ đó đem so sánh một cách khách quan giữa văn học 8X Việt Nam và văn học 8X Trung Quốc. Qua sự so sánh một cách khách quan này có thể giúp chúng ta nhìn nhận và đánh giá lại nền văn học trẻ, đặc biệt là văn học 8X- Việt Nam. Từ đó rút ra những bài học và kinh nghiệm quý báu cho văn học trẻ nước nhà.

4. Phương pháp nghiên cứu: Do đây là một vấn đề văn học còn mới mẻ và chưa nhận được nhiều sự quan

tâm tìm hiểu, nghiên cứu của các chuyên gia học giả ở Việt Nam nên để thực hiện đề tài này chúng tôi đã phải phối hợp nhiều phương pháp khác nhau trong nghiên cứu khoa học nói chung cũng như trong nghiên cứu văn học nói riêng. Cụ thể bao gồm những phương pháp nghiên cứu chính sau đây:

a. Các phương pháp chung:Phương pháp lịch sử - xã hội: phương pháp này được chúng tôi vận dụng để

khảo sát bối cảnh lịch sử xã hội và bối cảnh văn học của sự xuất hiện và hình thành dòng văn học 8X, diễn tiến sự vận động và phát triển của dòng văn học này một cách đầy đủ nhất.

Phương pháp tổng hợp: phương pháp này được sử dụng nhằm giúp có cái nhìn tổng quan và đầy đủ về đối tượng nghiên cứu. Chúng tôi áp dụng phương pháp này nhằm khảo sát và tổng hợp các nguồn tư liệu, tài liệu liên quan đến đối tượng được nghiên cứu trong công trình.

b. Các phương pháp chuyên ngành:Phương pháp phân tích - phân tích thi học: Đây là phương pháp chuyên ngành

hỗ trợ nhiều nhất trong quá trình thực hiện công trình. Chúng tôi sử dụng phương pháp này để phân tích và rút ra những đặc điểm quan trọng nhất về nội dung và nghệ thuật của dòng văn học 8X Trung Quốc. Đồng thời cũng đánh giá được khách quan những đặc điểm hạn chế của dòng văn học này.

Phương pháp đối chiếu, so sánh văn học: Phương pháp này được sử dụng nhiều nhất trong chương 3 của công trình nhằm đối chiếu và so sánh mối tương quan giữa văn học 8X Trung Quốc và văn học 8X Việt Nam

CHƯƠNG 1:KHÁI QUÁT VỀ VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC

1.1 Khái niệm văn học 8X – Trung Quốc:1.1.1 Khái niệm thuật ngữ 8x:Thuật ngữ 8X là một thuật ngữ quen thuộc được biết đến khá phổ biến trong

những năm gần đây ở Việt Nam và các nước châu Á. Nó là một thuật ngữ dung để chỉ những người trẻ sinh ra trong thập niêm 80 của thế kỉ 20 (từ năm 1980 đến 1989). Thuật ngữ này được dùng phổ biến đến mức đã đi vào đời sống thường ngày và được dùng như một từ ngữ thông dụng. Ban đầu nó là sản phẩm của báo chí, rồi dần dần được chấp nhận trong xã hội như một khái niệm phổ biến. Ngoài khái niệm 8X ra còn có khái niệm 7X gần đây là 9X, người ta cũng theo thói quen sử dụng đó mà gọi những người sinh ra trong những thập niên trước đó là 6X, 5X… tuy nhiên không phổ biến bằng.

Ở phương Tây hầu như người ta không dùng đến khái niệm này. Mà chỉ riêng các nước châu Á và Việt Nam mới sử dụng nó phổ biến như vậy. Trong văn học người ta cũng quen dùng các khái niệm nhà văn 7X, 8X để chỉ lứa tuổi sáng tác của các nhà văn đó. Điều này lý giải bởi xã hội phương Tây không có thói quen đánh giá xếp loại dựa trên độ tuổi như ở châu Á. Các nhà văn phương Tây cũng hầu như không được đánh giá và xếp loại dựa vào độ tuổi sáng tác của họ mà chủ yếu nhìn nhận dựa vào giá trị tác phẩm của họ. Còn ngược lại ở châu Á mà cụ thể như ở Trung Quốc hay Việt Nam thì có thói quen đánh giá dựa theo độ tuổi như vậy nên mới sản sinh ra các khái niệm như 7X, 8X. Điều này có thể được chứng minh bởi việc đánh giá các tác phẩm văn học của các nhà văn còn rất trẻ cũng sinh ra trong những năm 70, 80 ở phương Tây. Ví dụ điển hình cho sự thành công của nhà văn trẻ ở phương Tây là Christopher Paolini. Nhà văn trẻ sinh năm 1983 ở Mỹ này nổi tiếng từ năm 19 tuổi với tiểu thuyết giả tưởng Eragon, đây là một cuốn sách được bán chạy trên thế giới suốt nhiều tuần liền. Ngoài ra còn rất nhiều các nhà văn phương Tây khác cũng thành danh khi còn rất trẻ. Tuy nhiên vẫn chưa có khái niệm về văn học 8X hay 7X… ở phương Tây.

Điều đó cho thấy khái niệm 8X là một khái niệm riêng chỉ có châu Á mới dùng phổ biến, điều này là khác biệt so với phương Tây.

1.1.2 Văn học 8X Trung Quốc:Trong những năm gần đây, độc giả Việt Nam được nghe nhắc nhiều đến cụm từ

"văn học 8X Trung Quốc". Đây là một khái niệm để chỉ dòng văn học mới được hình thành và phát triển mạnh trong những năm gần đây ở Trung Quốc. Dòng văn học này được giới trẻ Trung Quốc ủng hộ và đón nhận nồng nhiệt. Nó cũng nhận được sự quan tâm lớn của giới phê bình văn học Trung Quốc.

Đây là dòng văn học hình thành bởi sáng tác của các tác giả thuộc thế hệ sinh ra trong thập niên 80 (8X). Khái niệm 8X được sử dụng ở đây như một thuật ngữ trong văn học. Những tác phẩm của họ xoay quanh cuộc sống giới trẻ, đề tài gây sốc, văn phong cách tân, một số sáng tác khác mang tính giả tưởng cao, nội dung tác phẩm không hàm

chứa nhiều giá trị nghệ thuật nhưng thường dễ đọc, dễ hiểu và mang tính chất gây ấn tượng mạnh đánh vào thị hiếu người đọc đồng thời phù hợp với đời sống hiện đại của giới trẻ. Qua tác phẩm của mình họ muốn thể hiện những nét cá tính mạnh mẽ mà chỉ có thế hệ họ mới có. Đây là thế mạnh của văn học 8X nói riêng cũng như văn học trẻ Trung Quốc nói chung.

Chính vì sáng tác của những nhà văn thuộc thế hệ 8X gần gũi và phản ánh trực tiếp đời sống, tư tưởng của giới trẻ Trung Quốc nên dòng văn học này nhanh chóng lan rộng trong giới độc giả. Nhất là độc giả trẻ, họ tìm được sự đồng cảm và hình ảnh của chính bản thân mình trong những tác phẩm này.

Một điều nữa khiến dòng văn học này phát triển mạnh trong những năm gần đây là thế hệ 8X ở Trung Quốc khá đông đảo và ngày càng trưởng thành. Hoàn cảnh xã hội Trung Quốc đương đại kích thích các nhà văn trẻ sáng tác. Và tác phẩm của họ nhanh chóng được đón nhận không chỉ ở trong nước mà còn được phổ biến ở các nước trong khu vực, đặc biệt được là dịch và xuất bản khá nhiều ở phương Tây. Các nhà văn trẻ thuộc dòng văn học này trở nên nổi tiếng, thậm chí có người còn được xếp vào hàng minh tinh, ngôi sao ở Trung Quốc. Điều đó khiến họ nỗ lực sáng tác và thúc đẩy dòng văn học này phát triển mạnh hơn.

Có thể kể ra rất nhiều cái tên tiêu biểu cho dòng văn học này mà vị trí của họ đã được khẳng định trong văn đàn Trung Quốc hiện nay như: Quách Kính Minh, Lý Sỏa Sỏa, Trương Duyệt Nhiên, Xuân Thụ, Hàn Hàn, Trịnh Tiểu Quỳnh, Tôn Duệ, Tưởng Phong, Tưởng Phương Chu, Hồ Kiên, Châu Gia Ninh, Bộ Phi Yên, Quỷ Quỷ, Tiểu Phạn, Lý Hải Dương, Hồ Kiên, Tôn Giai Vĩ...

Ở Việt Nam, qua sự giới thiệu của các nhà xuất bản và các dịch giả, độc giả Việt Nam đã khá quen thuộc với các nhà văn trẻ thuộc dòng văn học này như Quách Kính Minh (với các tác phẩm Vương Quốc Ảo, Vô Cực...), Trương Duyệt Nhiên ( Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Mèo đen không ngủ, Anh đào xa tít tắp...), Xuân Thụ (Búp bê Bắc Kinh...). Đặc biệt là sự xuất hiện có thể nói đã gây ra làn sóng chấn động nho nhỏ trong giới văn học Việt Nam trong một thời gian của nhà văn mạng Tào Đình (bút hiệu khác là Bảo Thê) với tác phẩm "Xin lỗi em chỉ là con đĩ" do nhà văn, dịch giả Trang Hạ dịch. Sau đó là hàng loạt tác phẩm của nữ nhà văn này được dịch và xuất bản tại Việt Nam cũng thu hút sự quan tâm của khá nhiều độc giả.

Như vậy, ở Trung Quốc hay ở Việt Nam thì dòng văn học 8X Trung Quốc cũng nhận được sự quan tâm của nhiều đối tượng độc giả mà nhiều nhất phải nói đến là độc giả trẻ. Đây có thể xem là một dòng văn học dành cho giới trẻ Trung Quốc thể hiện bản lĩnh của mình.

1.2 Quá trình hình thành dòng văn học 8X Trung Quốc: 1.2.1 Hoàn cảnh xuất hiện:1.2.1.1 Bối cảnh văn học:Sau khi "Đại cách mạng văn hóa Trung Quốc" kết thúc (1976), để khôi phục nền

văn nghệ nước nhà bị tàn phá và xuống dốc nghiêm trọng do những hệ lụy mà nó gây ra, các nhà làm công tác văn nghệ đã họp đại hội lần thứ 4 vào năm 1979. Đại hội ngoài việc nhìn nhận đánh giá lại nền văn nghệ Trung Quốc từ khi giành được độc lập đến thời điểm

hiện tại thì đại hội còn đưa ra những nhiệm vụ mới nhằm phát triển nền văn nghệ trong thời kỳ mới.

Văn học cũng được chú trọng thúc đẩy với sự khuyến khích về nhiều mặt. Các nhà văn được tự do sáng tác với bất kì đề tài hay chủ đề nào mà họ muốn. Sự nới lỏng về tư tưởng sáng tác khiến "Văn học thời kỳ mới của Trung Quốc, đề tài và chủ đề, hình thức và phong cách nghệ thuật muôn màu muôn vẻ."1

Điều này khiến văn học Trung Quốc ngày càng phát triển, trải qua mấy thập niên sau khi nền văn học của đất nước được vực dậy, văn học Trung Quốc đã xuất hiện khá nhiều trường phái và trào lưu văn học mới. Đặc biệt là sau khi Trung Quốc thực hiện cải cách mở cửa và hội nhập. Văn hóa phương Tây được dịp du nhập vào và ảnh hưởng đến những thế hệ mới sinh sau chiến tranh của Trung Quốc. Chính vì vậy nền văn học Trung Quốc thời kỳ này là sự tồn tại hòa hợp giữa văn học truyền thống của thế hệ trước và văn học cách tân của thế hệ mới.

Các trường phái và trào lưu văn học xuất hiện nhiều một phần là do sự ảnh hưởng của lịch sử. Loại hình văn học phát triển mạnh và tiêu biểu cho văn học Trung Quốc là tiểu thuyết. Sự phát triển của thể loại này phản ánh sự phát triển của nền văn học Trung Quốc. Theo Lê Huy Tiêu, có thể kể ra một số trường phái chính của tiểu thuyết Trung Quốc đương đại như:

Tiểu thuyết văn học vết thương Tiểu thuyết văn học phản tư Tiểu thuyết văn học cải cách Tiểu thuyết văn học tầm căn Tiểu thuyết tiên phong chủ nghĩa Tiểu thuyết tân tả thực Tiểu thuyết thế hệ vãng sinh đại (thế hệ sinh sau)

Sự xuất hiện của tiểu thuyết thế hệ mới sinh sau chiến tranh được xem là một "bông hoa lạ" trong nền văn học đương đại Trung Quốc. Nó xuất hiện vào năm 1994-1995 ở Trung Quốc và phát triển mạnh cho đến hiện nay. Những nhà văn thuộc trào lưu này đều sinh vào thập kỷ 60-70, ban đầu có một số ít sinh vào thập kỷ 80, sau này thì số này phát triển mạnh lên. Trào lưu văn học này được giới phê bình Trung Quốc gọi là "tân sinh đại" (trào lưu của thế hệ mới sinh) hay cũng có người gọi là "vãng sinh đại" (sinh sau) vì so với các trường phái và trào lưu văn học khác thì nó ra đời muộn nhất và cũng do các thế hệ sinh ra sau này xây dựng nên. Về tư tưởng và chủ đề sáng tác, thế hệ này dường như tách rời hẳn so với các thế hệ trước đó. Với những nhà văn sinh sớm hơn vào thập kỉ 60 thì trong tư tưởng và sáng tác của họ còn vương chút ảnh hưởng của thời kì đất nước trong giai đoạn "Đại cách mạng văn hóa" nhưng những thế hệ sinh vào thập kỷ 70-80 sau này thì đã thoát ly hẳn với giai đoạn lịch sử đó. Tiêu biểu cho thế hệ đầu tiên của dòng văn học này có các nhà văn nổi tiếng và có vị trí nhất định trong văn đàn Trung

1 Trích Lê Huy Tiêu (2006), Tiểu thuyết Trung Quốc thời kỳ đổi mới, Nxb.Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.

Quốc như Khâu Hoa Đông, Hàn Đông, Tốt Phi Vũ, Trương Mân, Lưu Kế Minh, Lý Bằng, Tập Đấu...

Sau thế hệ này thế hệ 7X-8X lại xuất hiện một cách nổi bật hơn với những tư tưởng sáng tác mới. Vị trí của các nhà văn nữ được khẳng định hơn trước. Đặc biệt là sự xuất hiện của văn học "ling lei"（另类文学） với những tư tưởng sáng tác mới.

Sự ra đời và phát triển mạnh của trào lưu văn học thế hệ mới này ở Trung Quốc tạo tiền đề cho sự hình thành và phát triển của các dòng văn học khác xuất phát từ những nhà văn của thế hệ mới sinh này. Văn học 8X Trung Quốc xuất hiện trong bối cảnh văn học đó.

1.2.1.2 Bối cảnh xã hội: Khi những nhà văn trẻ sinh vào thập kỷ 80 đã đủ bản lĩnh và khả năng khẳng định

mình thì họ dần trở nên độc lập trong tư duy và sáng tác so với các thế hệ trước. Thế hệ nhà văn 8X sinh ra và lớn lên trong bối cảnh xã hội Trung Quốc đang có những biến động mạnh mẽ, một xã hội hiện đại tiện nghi đang dần thay thế xã hội thuần chất Á Đông. Nền kinh tế hàng hóa, kinh tế thị trường đã chi phối toàn bộ xã hội Trung Quốc. Những quan niệm đạo đức truyền thống không còn chỗ đứng trong xã hội ấy. Con người dần sa vào thực dụng, thương mại hóa, coi trọng vật chất hơn tinh thần. Những nét văn hoá cổ truyền tỏ ra không còn phù hợp với nhịp sống hiện đại của giới trẻ nữa. Vai trò của cá nhân trong xã hội Trung Quốc ngày càng trở nên quan trọng. Con người coi trọng cái tôi cá nhân của mình hơn. Tất cả điều đó ảnh hưởng đến tư duy và lối sống của đại bộ phận giới trẻ Trung Quốc. Một bộ phận giới trẻ ý thức rõ nét điều đó và nảy sinh tư tưởng đối kháng, họ muốn sống, muốn suy nghĩ và hành động khác với thế hệ trước. Họ muốn thực hiện tất cả mọi ham muốn và khát khao để được thỏa mãn cái tôi cá nhân. Nhu cầu chứng tỏ bản lĩnh của bản thân cũng là một nhu cầu tất yếu của giới trẻ Trung Quốc trong bối cảnh xã hội như hiện nay. Trong đó các nhà văn thuộc thế hệ 8X là những người đưa ra những tuyên ngôn tiêu biểu nhất cho thế hệ của mình. Có lẽ vì vậy mà một số người đánh giá thế hệ 8X Trung Quốc theo hướng tiêu cực. Họ cho rằng thế hệ này có lối tư duy và ứng xử bốc đồng, điều này cũng thể hiện một phần trong sáng tác của một số nhà văn 8X. Tuy vậy, hầu hết họ đều tự ý thức được bản thân, họ hành động và ứng xử như vậy chỉ vì họ muốn chứng tỏ và khẳng định bản lĩnh của thế hệ mình trong một xã hội mới. Mặc dù có phần phản ứng tiêu cực nhưng chính trong sự phản ứng đó họ trở nên trưởng thành hơn và có đầy đủ ý thức hơn. Tất cả điều đó đều được thể hiện một cách chân thực và trực diện thông qua các tác phẩm của các nhà văn trẻ thuộc thế hệ này.

Bên cạnh sự phản ứng lại với xã hội thì lẽ tất yếu họ cũng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của xã hội ấy. Sau khi thực hiện cải cách mở cửa hội nhập quốc tế, Trung Quốc cũng đón nhận những yếu tố văn hóa lạ lẫm từ phương Tây tràn vào. Sự tiếp nhận này đặc biệt rõ nét ở giới trẻ, cá nhân tính cũng là một nét đặc điểm mà giới trẻ Trung Quốc chịu ảnh hưởng của văn hóa Tây phương.

Hai luồng văn hóa truyền thống và hiện đại cùng tồn tại trong một môi trường xã hội khiến giới trẻ Trung Quốc có những xung đột tư tưởng mà họ chọn cách giải quyết bằng cách bộc lộ bản lĩnh cá nhân và bản lĩnh thế hệ hết mình.

Dòng văn học 8X ra đời trong bối cảnh xã hội như vậy. Một nền văn học mới mẻ, cởi mỡ và không ràng buộc; một xã hội với đầy những biến động và chịu ảnh hưởng của

văn hóa Tây phương. Điều đó khiến cho làn sóng văn học 8X ngay khi mới hình thành đã phát triển mạnh trên khắp cả nước với sự xuất hiện hàng loạt tác giả và tác phẩm thuộc dòng văn học này trong một giai đoạn ngắn.

1.2.2 Sự vận động của dòng văn học 8X Trung Quốc:1.2.2.1 Giai đoạn manh nha:Như đã nói ở trên, dòng văn học 8X Trung Quốc được hình thành từ những cây

bút thuộc trào lưu văn học của thế hệ mới sinh. Trào lưu văn học của thế hệ mới sinh này chỉ mới được hình thành từ những năm 1994 -1995 và phát triển không ngừng cho đến nay với nhiều đặc điểm riêng biệt so với thế hệ trước. Ngay trong giai đoạn mới hình thành thì trào lưu văn học của thế hệ mới sinh đã có nhiều cây bút thuộc thế hệ 8X, tuy nhiên số lượng các tác giả này không lớn và chưa gây được sự chú ý trên văn đàn. Số lượng tác giả cũng như tác phẩm của họ trên văn đàn Trung Quốc không đáng kể so với các nhà văn thuộc thế hệ trước đó, tức những thế hệ 6X-7X thuộc cùng trào lưu văn học tân sinh đại này. Điều này là tất yếu vì thế hệ 8X lúc ấy chưa đủ trưởng thành để có những tác phẩm đáng chú ý như hiện nay.

1.2.2.2 Giai đoạn văn chương 8X nở rộ trên văn đàn Trung Quốc:Nhưng bước sang thế kỷ XXI, đặc biệt là những năm đầu của thế kỷ sự xuất hiện

của các tác giả thuộc thế hệ 8X có thể nói là một cuộc bùng phát với hàng nghìn tác giả trên khắp cả nước. Dòng văn học 8X phát triển mạnh từ những năm 2003-2004 đến nay ở Trung Quốc và ảnh hưởng lớn đến khu vực cũng như đã được biết đến trên thế giới. Theo tài liệu của Hội Nhà văn Trung Quốc năm 2004, Trung Quốc có khoảng 1.000 nhà văn 8X đã xuất bản tác phẩm, số lượng này hiện nay đã tăng lên đáng kể và chất lượng cũng ngày càng được nâng cao hơn. Điều này đã tạo thành làn sóng cực mạnh gây tác động không nhỏ đến làng văn Trung Quốc và cả khu vực.

Ban đầu các nhà xuất bản ở Trung Quốc ra sức tung hô những nhà văn trẻ này và khuyến khích họ ra nhiều sách vì những đầu sách của các tác giả này mang lại lợi nhuận đáng kể cho họ. Trong xã hội Trung Quốc đặc biệt là trong giới văn chương thì có nhiều đánh giá khác nhau. Thậm chí có những đánh giá trái chiều trong giai đoạn này.

Sự xuất hiện quá nhiều tác giả và tác phẩm 8X trên văn đàn không khỏi gây nên những hiệu ứng tiêu cực như sự ăn theo của những cây bút khác. Nhằm thỏa mãn và đáp ứng như cầu của số đông độc giả, thời điểm này văn học 8X Trung Quốc còn khá hỗn loạn và chưa được định hình một cách rõ nét trong nền văn học Trung Quốc đương đại.

Làn sóng văn học này được hình thành mạnh mẽ trong thời điểm này như vậy là do những điều kiện thuận lợi của Trung Quốc trong những năm đầu của thế kỷ XXI. Đây là thời điểm nền kinh tế Trung Quốc có những bức phá ngoạn mục, sự bùng nổ của công nghệ thông tin, sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật...là điều kiện thuận lợi cho những cây bút 8X thỏa sức sáng tạo và trình làng những tác phẩm của mình.

Thế hệ 8X sinh ra và lớn lên đúng thời điểm kinh tế Trung Quốc phát triển thuận lợi cho sự trưởng thành về thể chất và tinh thần của họ. Chính vì vậy mà số lượng người viết ban đầu khá lớn. Nhưng cũng do những thuận lợi đó nên tính chất cạnh tranh trong văn học dù không chủ ý nhưng tất yếu sẽ nảy sinh. Ngoài sự cạnh tranh trong nội hàm sáng tác của những người viết thuộc thế hệ này thì tác phẩm của họ cũng phải chịu sự sàng lọc của giới độc giả trong nước. Điều này giả thích vì sao số lượng tác giả 8X trụ lại

trong văn đàn không nhiều so với thời kỳ bùng nổ của làn sóng văn chương 8x này và theo đó số lượng được dịch và xuất bản ở nước ngoài cũng không tương quan so với số lượng sách xuất bản trong nước.

1.2.2.3 Giai đoạn định hình: Theo thống kê của báo giới Trung Quốc thì cho đến thời điểm hiện nay (2008-

2009), số lượng tác giả 8X Trung Quốc có đầu sách xuất bản là nhiều hơn 1000 người. Tuy nhiên các tác giả có được thành công nhất định và trụ lại không nhiều. Khoảng 100 tác giả trẻ có tác phẩm thành công và được độc giả Trung Quốc ghi nhận. Nhưng trong con số đó thì cũng chỉ có trên dưới chục tác giả trụ vững và khẳng định vị trí của mình trên văn đàn văn học Trung Quốc đương đại. Các tác giả trẻ này đã khẳng định được vị trí của mình trong lòng độc giả Trung Quốc.

Như vậy sau thời kì đỉnh điểm Văn học 8X dần được định hình và trở thành một dòng văn học mới mang tính độc lập với một lớp nhà văn trẻ cùng tư tưởng sáng tác mới của riêng mình. Dòng văn học 8X đã góp đóng vai trò quan trọng và góp phần làm phong phú thêm cho nền văn học Trung Quốc đương đại. Sáng tác cả họ cũng dần trưởng hành hơn và mang nhiều yếu tố nghệ thuật hơn trước. Mặc dù mục đích sáng tác của lớp nhà văn này không phải thuần túy phục vụ văn chương mà còn nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức mới và nhu cầu giải trí của giới trẻ hiện đại.

Các tác phẩm của những tác giả trẻ Trung Quốc được dịch và giới thiệu ra nhiều nước trên thế giới trong đó có Vịêt Nam đã gây ra những làn sóng phản hồi tích cực cũng như tiêu cực.

Ở phương Tây, độc giả đón nhận tác phẩm của dòng văn học 8X Trung Quốc trong trào lưu chung của văn học trẻ Trung Quốc trên thế giới. Những người trẻ phương Tây có nhu cầu muốn tìm hiểu cuộc sống và văn hóa của những người cùng trang lứa ở Trung Quốc, một đại diện của giới trẻ châu Á. Họ tình cờ bắt gặp ở đây những lối tư duy, những lối sống và hành động gần giống với họ và từ đó họ có được sự đồng cảm với giới trẻ ở Trung Quốc nói riêng và giới trẻ châu Á nói chung. Đặc biệt khi trào lưu "linglei" xuất hiện và ảnh hưởng đến văn học ở Trung Quốc cũng như trong khu vực rất mạnh mẽ thì nó cũng được phương Tây chú ý đến. Sáng tác của lớp nhà văn 8X cũng nằm trong cái dòng cảm hứng chung ấy nên cũng đồng thời nhận được sự đón nhận và tán dương ở phương Tây. Cùng với tác phẩm của các nhà văn đàn anh đàn chị như Vuệ Tuệ, An Ni Bảo Bối, Cửu Đan...các nhà văn trẻ 8X cũng được dịch sách ở phương Tây và gây nên sự chú ý trong độc giả ở đây. Tiêu biểu là nữ tác giả trẻ Xuân Thụ với Búp bê Bắc Kinh tạo nên những phản hồi tích cực từ độc giả phương Tây dù trong nước tác phẩm của cô còn gây nhiều dư luận trái chiều.

Ở Việt Nam độc giả biết nhiều hơn đến các tác giả trẻ đã có sách dịch trong những năm gần đây như Quách Kính Minh, Trương Duyệt Nhiên, Xuân Thụ, nhà văn mạng Tào Đình... Báo giới Việt Nam cũng có sự đánh giá tích cực về các tác giả này.

Ở Trung Quốc các nhà văn 8X này là những nhà văn trẻ sớm có được thành công trong sự nghiệp và trụ lại từ làn sóng bùng nổ của dòng văn chương 8X trước đó. Có thể liệt kê nhiều cái tên tiêu biểu thuộc dòng văn học 8X hiện nay đã trụ vững và đang có sức ảnh hưởng với độc giả Trung Quốc và được giới văn học Trung Quốc ghi nhận như

Quách Kính Minh, Lý Sỏa Sỏa, Trịnh Tiểu Quỳnh, Xuân Thụ, Hàn Hàn, Trương Duyệt Nhiên,...

Công lao của các tác giả trẻ này cũng được ghi nhận bằng các giải thưởng văn học được trao bởi Hội nhà văn Trung Quốc:

Hàn Hàn – giải nhân vật gây sức hút nhất. Quách Kính Minh – giải thành tích xuất sắc nhất. Lý Sỏa Sỏa – giải phong cách sáng tạo. Trịnh Tiểu Quỳnh – giải nhà văn trẻ của văn chương mạng. Xuân Thụ – giải sách bán chạy trong năm 2007.

Ngoài những nhà văn 8X tiêu biểu nhận được các giải thưởng nói trên thì còn có 10 nhà văn trẻ khác gồm Trương Duyệt Nhiên, Tôn Duệ, Tưởng Phong, Tưởng Phương Chu, Hồ Kiên, Châu Gia Ninh, Bộ Phi Yên, Quỷ Quỷ, Tiểu Phạn, Lý Hải Dương đã nhận được danh hiệu nhà văn giỏi của thế hệ 8X Trung Quốc trong năm 2007.

Đó là những giải thưởng đánh dấu sự ghi nhận và ủng hộ của giới văn học Trung Quốc đối với thế hệ viết văn 8X và dòng văn học đang thịnh hành do họ xây dựng và phát triển.

Ngoài việc nhận được những giải thưởng, trong năm 2007 một số nhà văn 8X tiêu biểu còn được kết nạp vào hội nhà văn. Các nhà văn 8X được kết nạp vào hội nhà văn đều nhận được sự đánh giá tích cực của giới văn học và phê bình Trung Quốc. Ngoài Quách Kính Minh được nhà văn lão thành Vương Mông và nhà phê bình văn học Trần Hiểu Minh trực tiếp giới thiệu thì còn một số nhà văn 8X khác cũng được kết nạp vào hội như Trương Duyệt Nhiên, Tưởng Phong, Lý Sỏa Sỏa và 6 tác giả trẻ khác, trong đó trẻ nhất là Vương Hồng Hồng, hội viên tỉnh Quảng Đông, sinh năm 1989, khi được kết nạp tác giả trẻ này vẫn đang là học sinh.

Hiện nay dòng văn học này đang tiếp tục phát triển, nó không chỉ được biết đến ở Trung Quốc nữa mà còn được biết nhiều đến trên thế giới. Có thể nói thế hệ viết văn 8X Trung Quốc dù còn nhiều nhược điểm nhưng họ cũng gây dựng được sự thành công đáng kể mà tiêu biểu là thông qua ngôn ngữ văn chương họ đã phản ánh được một phần diện mạo của thế hệ mình.

CHƯƠNG 2:CÁC TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC ĐÃ

ĐƯỢC GIỚI THIỆU Ở VIỆT NAM

2.1 Giới thiệu các tác giả với các tác phẩm tiêu biểu được dịch và xuất bản ở Việt Nam

2.1.1 Các nhà văn 8X Trung Quốc và tác phẩm tiêu biểu:Do nhiều nguyên nhân khách quan nên dòng văn học 8X Trung Quốc với rất nhiều

các tác giả nổi bật nhưng hiện nay ở Việt Nam chỉ mới dịch và giới thiệu một số tác giả trong số mấy chục nhà văn trẻ ấy. Theo tình hình chung của việc tiếp nhận văn học trẻ Trung Quốc ở Việt Nam, văn học 8X Trung Quốc cũng được độc giả Việt Nam đón nhận như một hiện tượng mới lạ của văn học Trung Quốc. Theo phong trào dịch thuật các tác phẩm văn học của các nhà văn thuộc dòng văn học "linglei" Trung Quốc thì các tác phẩm văn học của các nhà văn 8X cũng được chọn dịch từ năm 2005 đến nay.

Tuy nhiên để nắm được bối cảnh chung của văn học 8X Trung Quốc cũng như đặc điểm chung của các nhà văn thuộc dòng văn học này hiện nay, chúng tôi xin giới thiệu một số các tác giả tiêu biểu và đi sâu vào giới thiệu các tác giả 8X có tác phẩm dịch và xuất bản ở Việt Nam, các tác giả đã trở nên quen thuộc với độc giả Việt Nam trong mấy năm trở lại đây:

Hàn Hàn, sinh năm 1982. Nhà văn chuyên viết các tiểu thuyết võ hiệp đậm nét "linglei". Xuất hiện trên văn đàn lần đầu vào năm 2000 với tiểu thuyết đầu tay “Tam trùng môn”. Tác phẩm làm cho Hàn Hàn trở nên nổi tiếng là tiểu thuyết "Năm năm", tác phẩm được dịch sang tiếng Pháp, Hán Quốc và Nhật. Các tác phẩm nổi tiếng khác của nhà văn này là: Linh Hạ Nhất Độ, Loạn Trường An, Ngày vinh quang... Ngoài khả năng văn chương ra Hàn Hàn còn có niềm đam mê với đua xe tốc độ và âm nhạc.

Quách Kính Minh, sinh năm 1983. Chuyên viết tiểu thuyết võ hiệp và bắt đầu sự nghiệp viết lách vào năm 1997. Tác phẩm đầu tay là Vương quốc ảo. Ngoài ra còn nhiều tác phẩm khá nổi tiếng khác như Vô cực, Hoa rơi trong giấc mộng...

Xuân Thụ, sinh năm 1983. Tác phẩm đầu tay cũng là tác phẩm khiến cô nổi tiếng là "Búp bê Bắc Kinh". Xuân Thụ đang học trung học thì bỏ dở giữa chừng để viết tiểu thuyết. Ngoài Búp bê Bắc Kinh, Xuân Thụ còn viết các tác phẩm: Cuộc hoan lạc lúc nửa đêm, Sao Mai.

Trương Duyệt Nhiên, sinh năm 1982, từng học đại học tại Singapore. Tác phẩm đầu tay của cô là "Hoa hướng dương lạc lối năm 1890" được nhà văn Mạc Ngôn viết lời tựa. Ngoài ra cô còn có các tác phẩm nổi tiếng khác như: Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Mười yêu, Mèo đen không ngủ, Anh đào xa tít tắp...

Lý Sỏa Sỏa, sinh năm 1981, tốt nghiệp khoa Trung văn Đại học Tây Bắc. Tác phẩm đầu tay là Hồng X. Quan niệm văn chương của Lý Sỏa Sỏa có khác so với các tác giả cùng lứa. Chí hướng của Lý Sỏa Sỏa là theo đuổi dòng văn học thuần nhất và tập trung toàn bộ tâm trí cho văn học.

Tôn Duệ, sinh năm 1981, tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh. Tác phẩm đầu tay làm cho Tôn Duệ trở nên nổi tiếng là "Thảo dạng hoa niên" (Thời ngây ngô) viết về cuộc sống của sinh viên trong nhà trường đại học. Ngoài ra Tôn Duệ còn có tác phẩm Sống không minh bạch thu được thành công lớn.

Ngoài các tác giả 8X được độc giả Trung Quốc khá chú ý như trên còn có tác giả trẻ Tào Đình, bút danh Bảo Thê (sinh năm 1985), tuy ở Trung Quốc không nổi bật nhưng là một tác giả văn học mạng khá quen thuộc ở Việt Nam với tác phẩm lần đầu được giới thiệu đã gây nên chấn động nho nhỏ với độc giả Việt Nam là "Xin lỗi em chỉ là con đĩ" (Trang Hạ dịch). Ngoài ra tác phẩm của Tào Đình còn được dịch khá nhiều ở Việt Nam trong thời gian gần đây như: Hồng hạnh thổn thức, Anh trai em gái, Thiên thần sa ngã...

Ngoài những nhà văn tiêu biểu trên còn khá nhiều các nhà văn trẻ khác đã góp phần làm phong phú diện mạo văn học Trung Quốc đặc biệt là tạo dựng nên một dòng văn học mới với những thành công không nhỏ trong văn đàn Trung Quốc hiện nay.

Trong số những nhà văn tiêu biểu trên thì ở Việt nam hiện tại đã dịch và giới thiệu tác phẩm của các nhà văn Quách Kính Minh, Trương Duyệt Nhiên, Xuân Thụ và nhà văn mạng Tào Đình. Ở đây xin giới thiệu các tác giả trẻ đó cùng với tác phẩm của họ.

2.1.1.1 Nhà văn 8X Quách Kính Minh:Quách Kính Minh có thể xem là nhà văn 8X thành công nhất hiện nay. Hơn thế

nữa nhà văn này còn vượt lên trên các thế hệ nhà văn trước về thu nhập do viết văn mang lại và số lượng đầu sách được bán ra.

Sinh năm 1983 tại tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, tuy còn rất trẻ nhưng tài sản cá nhân đã lên hàng chục triệu nhân dân tệ, là "hiện tượng văn học mới” ở Trung Quốc, 3 năm liền có tên trong danh sách 100 nhân vật nổi tiếng của “Forbes Trung Quốc”. Quách Kính Minh cũng là thần tượng của hàng triệu bạn trẻ Trung Quốc mặc dù không phải là ngôi sao điện ảnh hay ca sĩ nổi tiếng.

Có thể nói Quách Kính Minh là một đại biểu tiêu biểu cho thế hệ của mình. Có năng khiếu và tiềm năng văn học từ bé, Quách Kính Minh sinh ra trong một gia đình trí thức tại tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Tác giả trẻ này có điều kiện tiếp xúc với sách vở sớm không chỉ ở trong nhà trường mà còn từ môi trường giáo dục của gia đình. Ngay khi còn học phổ thông Quách Kính Minh đã có cơ hội đọc nhiều loại sách, đặc biệt là các loại sách truyện võ hiệp của Kim Dung, Lương Vũ Sinh, Cổ Long... Chính điều đó đã ảnh hưởng đến sáng tác của Quách Kính Minh sau này khi chọn tiểu thuyết võ hiệp làm thể loại sáng tác chính và đây cũng là sở trường của nhà văn trẻ này.

Năng khiếu văn học của nhà văn bộc lộ khá sớm. Sự nghiệp của Quách Kính Minh được đánh dấu vào năm 1997 khi tạp chí “Nhân sinh thập lục thất” đăng bài thơ “Cô đơn” viết về nỗi lòng nàng Chức Nữ của anh. Xuyên suốt bài thơ là nỗi buồn, sự cô đơn, trống trải của nàng Chức Nữ trong sự chờ đợi người mình yêu. Năm 2000, Quách Kính Minh bắt đầu tham dự cuộc thi “Khái niệm văn học mới” lần thứ 3 với tác phẩm “Kịch bản”. Tháng 1 năm 2001, cũng ở cuộc thi "Văn học khái niệm mới", Quách Kính Minh đã dành được giải nhất với tác phẩm "Nếu ngày mai không có mặt trời”. Đây là cuộc thi do những tác giả, giáo sư có tên tuổi đến từ các trường đại học lớn của Trung Quốc tổ chức và nó cũng được công nhận như “giải thưởng văn học Mao Thuẫn” (giải thưởng

mang tên một tác giả lớn của Trung Quốc) dành cho lứa tuổi học sinh phổ thông. Đây là giải thưởng văn học đầu tiên mà Quách Kính Minh đạt được.

Năm 2002, Quách Kính Minh lại một lần nữa giành giải nhất trong cuộc thi "Văn học khái niệm mới" lần thứ 4 và là tác giả duy nhất hai lần dành giải nhất trong cuộc thi văn học này.

Đó là những thành tích ban đầu chứng tỏ năng khiếu văn chương thực thụ của tác giả này.

Cái tên Quách Kính Minh bắt đầu được độc giả biết tới ở Trung Quốc khi tiểu thuyết đầu tay “Vương quốc ảo” của anh ra đời. Đây cũng là tác phẩm đánh dấu một “Hiện tượng văn học Trung Quốc” khi số lượng sách bán ra lên tới 84 vạn bản, là số lượng tiêu thụ khá lớn so với thị trường sách văn học Trung Quốc đương đại.

Tác phẩm do nhà xuất bản văn nghệ Xuân Phong xuất bản đã gây nên một chấn động lớn trong văn đàn Trung Quốc. Ngày 27/03/2003, trường đại học Thượng Hải, nơi Quách Kính Minh đang theo học, mở một cuộc hội thảo nghiên cứu về tác phẩm “Vương quốc ảo” với sự tham gia của rất nhiều nhà văn nổi tiếng của Trung Quốc và các học giả của thành phố Thượng Hải. Tác phẩm đầu tay của một sinh viên được mở hội thảo để nghiên cứu là chuyện hi hữu, xảy ra lần đầu tiên tại Trung Quốc.

Tiếp theo thành công rực rỡ của “Vương quốc ảo”, tháng 9 năm 2003, Quách Kính Minh tiếp tục cho ra đời tác phẩm “Hoa rơi trong giấc mộng”. Ngay lập tức, tác phẩm này được độc giả đón nhận một cách nồng nhiệt, số lượng phát hành của cuốn tiểu thuyết thứ hai này là 2 triệu bản, vượt xa “Vương quốc ảo”.

Không dừng lại ở đó, năm 2004, một loạt tác phẩm khác ra đời như “Đảo”, “Bóng tay trái, tuổi tay phải”, “1995-2005, hạ chí chưa tới”… đã làm khuynh đảo các kệ sách tại Trung Quốc. Theo thống kê không chính thức thì hơn một nửa số học sinh sinh viên Trung Quốc đã mua hoặc đọc tác phẩm của Quách Kính Minh.

Năm 2005, Quách Kính Minh lại làm độc giả Trung Quốc phải ngạc nhiên với sự ra đời của tác phẩm “Mê tàng”, tác phẩm là sự kết hợp tuyệt vời giữa văn học và âm nhạc trong đó Quách Kính Minh vừa là tác giả vừa là ca sĩ. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử văn học Trung Quốc xuất hiện một tác giả gắn văn học với âm nhạc. Ngoài tiểu thuyết, Quách Kính Minh còn cho ra đời các tập truyện tranh như: “Thiên hạ”, “ Thời khắc hạnh phúc”, “Bình minh chúc ngủ ngon”…

Những thành công nhanh chóng này đã giúp Quách Kính Minh trở thành một trong những người giàu có nhất tại Trung Quốc. Năm 2003, sau thành công vang dội của “Vương quốc ảo”, nhà văn trẻ này trở thành nguời giàu thứ 97 tại Trung Quốc. Năm 2004, tác phẩm “Vương quốc ảo” và “Hoa rơi trong giấc mộng” lần lượt đứng đầu và thứ hai trong danh sách những sách bán chạy nhất Trung Quốc, số tiền thu từ việc bán các tác phẩm này giúp Quách Kính Minh giàu thứ 94 ở Trung Quốc.

Trong 3 năm liền, cái tên Quách Kính Minh nằm trong danh sách 100 nhân vật nổi tiếng của “Forbes Trung Quốc”. Năm 2007, nhà văn Quách Kính Minh đã dẫn đầu danh sách “Những nhà văn triệu phú của Trung Quốc” với khoản thu nhập 11 triệu nhân dân tệ/năm (hơn 23 tỷ đồng Việt Nam). Là nhà văn thành công nhất về mặt thương mại ở Trung Quốc.

Quách Kính Minh còn được kết nạp vào hội nhà văn Trung Quốc và nhận được giải thưởng dành cho các tác giả 8X là giải thưởng "Thành tích xuất sắc nhất".

Quách Kính Minh dù còn rất trẻ và hoạt động trong lĩnh vực văn chương nhưng tác giả trẻ này vẫn được đông đảo giới trẻ Trung Quốc biết đến và thần tượng như những ngôi sao trong lĩnh vực giải trí khác, đây cũng là một điều khá đặc biệt trong giới văn học Trung Quốc vì văn học trước nay vốn là một ngành nghệ thuật tương đối thầm lặng.

Giới phê bình và dư luận ở Trung Quốc cho rằng người thành công nhất ở Trung Quốc hiện nay trong lĩnh vực văn chương không phải là tác giả từng đoạt giải Nô-ben năm 2000 Cao Hành Kiện với cuốn tiểu thuyết nổi tiếng Linh Sơn, cũng không phải các cây đa, cây đề trong làng văn học như Vương Mông, Mạc Ngôn, Dư Hoa hay Khương Nhung với cuốn sách ăn khách vào loại bậc nhất Trung Quốc, Tô-tem sói, tuy họ là những người đã từng thống trị nhiều năm trên văn đàn Trung Quốc, nhưng Quách Kính Minh mới là một hiện tượng của văn chương 8X Trung Quốc đương đại. 2

Tác phẩm của Quách Kính Minh mang đậm chất "linglei", mặc dù sáng tác theo thể loại truyện võ hiệp. Chính vì vậy mà tác phẩm của tác giả này được xếp vào thể loại truyện võ hiệp hiện đại, có người xếp một số tác phẩm của tác giả này vào loại tiểu thuyết võ hiệp "linglei". Với những đặc điểm khác biệt so với truyện võ hiệp truyền thống của các tác gia lớn thuộc thể loại truyện này trước đó.

Hai tác phẩm của Quách Kính Minh được dịch và giới thiệu ở Việt Nam là "Vương Quốc ảo" và "Vô cực".

Tiểu thuyết "Vương quốc ảo": Vương quốc ảo là tiểu thuyết đầu tiên của Quách Kính Minh được dịch ở Việt

Nam năm 2005 do dịch giả Nguyễn Viết Chi chuyển ngữ và Sơn Lê hiệu đính, tác phẩm được in ở nhà xuất bản Phụ nữ. Khi mới ra mắt ở Việt Nam cuốn tiểu thuyết vốn rất ăn khách ở Trung Quốc này cũng được độc giả Việt Nam chú ý. Báo chí viết nhiều về Vương quốc ảo và Quách Kính Minh, tác giả của cuốn tiểu thuyết như một hiện tượng văn học mới tại Trung Quốc.

Vương quốc ảo có thể xem là một cuốn tiểu thuyết võ hiệp hư cấu với rất nhiều tình tiết ly kì đầy chất thần thoại. Câu chuyện kể về vương quốc Ảo Tuyết với chàng hoàng tử trẻ Ca Sách, sau này trở thành nhà vua của Vương Quốc Ảo Tuyết. Vương quốc Ảo Tuyết nằm rất xa trần thế, người ở đó sống lâu nghìn tuổi, máu của họ có màu trắng như sữa. Một bức tường bọc quanh hoàng cung bằng bông tuyết và thứ chất liệu trừu tượng, không nhìn bằng mắt thường được, đó là... nỗi buồn.

Toàn bộ tiểu thuyết xoay quanh chuyện tình của Ca Sách với hai người con gái đẹp mà chàng yêu thương là Lê Lạc và Lam Thường cùng mối quan hệ của chàng với em trai Anh Không Thích. Người đầu tiên mà Ca Sách yêu là nữ pháp sư Lê Lạc. Họ gặp nhau lúc Ca Sách rơi xuống trần thế trong cuộc truy lùng của bộ tộc Lửa. Chính Lê Lạc đã đưa chàng quay về thành Nhẫn Tuyết và họ yêu nhau. Ca Sách muốn Lê Lạc làm vương phi của mình. Nhưng truyền thống của bộ tộc Tuyết ngăn cách họ, Lê Lạc không phải là người mang dòng máu chính thống, điều đó đã dẫn đến bi kịch là sự mất tích của nàng sau trận tuyết lớn, bị vùi dưới đáy biển băng sâu nhất mà chính Ca Sách cũng không rõ nguyên nhân. Người con gái thứ hai là công chúa Lam Thường ở thủy cung. Người 2 Đỗ Ngọc Yên, Những vấn đề của dòng văn chương 8X Trung Quốc, http://suckhoedoisong.vn

dưới đó chưa đến 130 tuổi thì vẫn phải mang hình dáng nhân ngư, nửa người nửa cá. Nên qua 131 tuổi, Lam Thường mới biến dạng thành người hoàn toàn, có sắc đẹp mê hồn được đưa về thành Nhấn Tuyết làm vương phi. Vừa gặp, Ca Sách sững sờ vì khuôn mặt của Lam Thường giống y hệt nàng Lê Lạc ngày nào. Chàng yêu và chuẩn bị lễ cưới với Lam Thường. Nhưng một tháng sau, Lam Thường bỗng chết đột ngột và bí ẩn dưới gốc cây anh đào.

Do sức mạnh của tình yêu chuyển hóa và sự đấu tranh của Ca Sách, hai nàng đều được tái sinh và làm vợ chàng. Nhưng họ không bao giờ có được niềm vui và hạnh phúc trọn vẹn vì luôn luôn bị quyền lực của những ám ảnh vô hình chi phối. Hai nàng đều mang những hóa thân mà kiếp trước họ mong muốn trở thành. Thế nên, Ca Sách ăn nằm với Lê Lạc mà cứ ngỡ là công chúa Lam Thường. Ăn nằm với Lam Thường lại gọi tên Lê Lạc. Ngộ nhận tai hại này khiến tình yêu giữa họ như những đóa hoa rất đẹp nhưng phải lần lượt lìa cành, chết đi lần nữa... Cuối cùng hai nàng đều hy sinh vì bảo vệ Ca Sách và thành Nhẫn Tuyết. Bên cạnh tình yêu của Ca Sách và hai người con gái đẹp là tình yêu cao thượng và đầy hy sinh của Hoàng đệ Anh Không Thích dành cho anh trai mình. Chàng yêu anh trai mình và hy sinh cả tính mạng vì Ca Sách. Dường như mối quan hệ đó mới là bi kịch lớn nhất bao trùm toàn bộ câu chuyện vì điều ước cuối cùng của chàng Ca Sách là gặp lại người em trai thân thiết thì chính điều đó dẫn chàng đến một bi kịch cuối cùng là cái chết. Cái chết ấy lại do chính em trai chàng gây ra.

Đan xen chuyện tình yêu của Ca Sách và hai người con gái đẹp là chính bi kịch của chàng hoàng tử Ca Sách, chàng luôn muốn thoát khỏi nhà tù vô hình giam hãm chàng và bộ tộc Tuyết, tất cả nỗ lực của chàng đều vô vọng. Nhưng cuối cùng chàng mới nhận ra tất cả những gì diễn ra trong cuộc đời chàng, kể cả vương quốc Ảo Tuyết huy hoàng cũng chỉ là trò chơi của Uyên Tế, đấng sáng tạo và cũng là kẻ thích trêu đùa mà thôi. Tất cả bi kịch của Vương Quốc Ảo Tuyết đều đến từ Uyên Tế, một đấng sáng tạo và cũng là kẻ thích bày trò chơi.

Triết lý trong chuyện về tình yêu là sự xuất hiện của một nhân vật sinh ra từ sự kết hợp giữa cỏ hoa và mây nước. Nhân vật này kêu gọi muốn tự do hãy thoát khỏi ràng buộc của tình yêu. Nhưng tình yêu như những sợi dây vô hình, lúc nào cũng siết chặt trái tim người, khiến nàng Lê Lạc từ cõi chết lại về với những vết thương. Lam Thường thì nguyện nếu được sống lại sẽ vẫn tiếp tục cầm đèn chờ Ca Sách trong đêm tuyết.

Tiểu thuyết Vô cực:Tiểu thuyết thứ hai của Quách Kính Minh được dịch là "Vô cực". Đây là cuốn tiểu

thuyết võ hiệp được Quách Kính Minh chuyển thể lại từ kịch bản bộ phim nổi tiếng "Vô Cực" của đạo diễn Trần Khải Ca. Cuốn tiểu thuyết được dịch giả Thành Ân dịch vào năm 2006 và nhà xuất bản Hội nhà văn ấn hành Cuốn tiểu thuyết kể về hành trình chống lại Vô Cực của ba nhân vật chính. Vô Cực được miêu tả là một không gian kỳ ảo giúp con người thấy trước những suy biến của vận mệnh, từ đó nảy sinh khao khát sửa đổi nó và nhận lấy cái chết như một hậu họa tất yếu. Một đại tướng quân Quang Minh bách chiến bách thắng của Nhật Trú Thành, một Vô Hoan Bắc tướng công của Cực Lạc Cung vang danh thiên hạ với bí kíp Dịch Động Thuật, một Bạch Dực của Thiên Vũ Lầu khiến cả kinh thành điên đảo vì nhan sắc và phép thuật. Thay vì xưng hùng xưng bá hay tranh

giành chức minh chủ võ lâm, bộ ba nhiều ân oán ấy đối đầu vì ngôi báu. Sau những cuộc tàn sát đẫm máu, sau những mưu ma trước quỷ, sau những hoán đổi bất ngờ giữa người tốt kẻ xấu..., cả ba đều bị tiêu diệt như Vô Cực đã định đoạt. Câu chuyện kết lại với hình ảnh Côn Lôn, người nô lệ nước Tuyết, kẻ sống sót duy nhất nhờ nỗ lực cuối cùng của Bạch Dực, kiên quyết đi ngược con đường số mệnh, dù biết, mình có thể là người thứ 1.000 chết dưới năng lượng khổng lồ của Vô Cực.

Cuốn tiểu thuyết được chuyển thể từ kịch bản điện ảnh nên mang nhiều yếu tố ảnh hưởng của điện ảnh vào trong truyện. Đó là những cảnh đấu võ công, phép thuật hấp dẫn. Những khung cảnh đầy tráng lệ, huy hoàng và khung cảnh đầy ma lực cuốn hút của Vô cực.

2.1.1.2 Nhà văn Trương Duyệt Nhiên:Trương Duyệt Nhiên được đánh giá là một trong những nữ tác giả trẻ thành công

nhất hiện nay ở Trung Quốc. Trong dòng văn học 8X, cô cũng được xem là một trong những cây bút đầu tiên và thành công sớm. Các tác phẩm của cô được đánh giá cao so với các tác giả cùng thế hệ về mặt nghệ thuật.

Trương Duyệt Nhiên sinh năm 1982 tại Kỳ Nam (tỉnh Sơn Đông – Trung Quốc). Nhà văn trẻ này từng học đại học tại Singapore và cũng viết văn ở đây. Trương Duyệt Nhiên viết văn từ khá sớm, 14 tuổi đã có tác phẩm đăng trên các báo và tạp chí văn học. Cũng như Quách Kính Minh, Trương Duyệt Nhiên từng đạt được nhiều giải thưởng về văn học khi còn khá trẻ: Giải nhất “Cuộc thi Văn mới toàn quốc”; Giải nhì “Giải thưởng văn học cao đẳng đại học” lần thứ 5 của Singapore vào tháng 8/2003. Giải nhì cuộc thi Người viết mới trên tạp chí Văn học Thượng Hải, tháng 11/2003.

Trương Duyệt Nhiên được kết nạp vào hội nhà văn Trung Quốc và nhận được danh hiệu nhà văn giỏi của thế hệ 8X trong năm 2007.

Tác phẩm đầu tay của Trương Duyệt Nhiên là "Hoa hướng dương lạc lối năm 1890", tuy không được quảng bá rộng rãi ở Trung Quốc nhưng cũng gây được sự chú ý trong giới độc giả Trung Quốc, cuốn tiểu thuyết này được nhà văn nổi tiếng Mạc Ngôn đề tựa.

Tiểu thuyết của Trương Duyệt Nhiên dường như không chú trọng lắm vào cốt truyện, yếu tố đem đến thành công cho tiểu thuyết của tác giả trẻ này là sự quan sát và thể nghiệm nhạy bén, sắc sảo cùng những cảm xúc tinh tế giữa tâm hồn tác giả và thế giới bên ngoài. Nhà văn nổi tiếng Mạc Ngôn đã nhận xét về tiểu thuyết của Trương Duyệt Nhiên như sau: "Cô xâu chúng lại thành những chuỗi ngọc chữ mộng mơ, tạo nên những kỳ quan tráng lệ, rực rỡ sắc màu. Sắc màu mơ mộng khiến tiểu thuyết của cô vượt lên mọi phàm tục mà cao quý hoa lệ. Đọc tiểu thuyết của cô, vừa thấy lạnh căm căm vừa thấy nóng bừng bừng, vừa mông lung vừa sáng rõ, vừa chân thật vừa hư ảo. Đó gần như những lời nói mê của sự mẫn cảm khi tuổi thanh xuân bắt đầu, đến từ nỗi âu sầu tự xương tủy, đến từ niềm hân hoan và mang nhiên của sự trưởng thành, có khi sắc nhọn, có khi lặng trầm – chúng bay bổng mà phiền muộn."3

Tiểu thuyết của Trương Duyệt Nhiên đã nói thay những ao ước và nỗi đau khổ của một thế hệ trẻ Trung Quốc. "Khát vọng của họ được hiểu, được nâng niu – và điều quan

3 Mạc Ngôn viết về nhà văn 8x Trương Duyệt Nhiên, Nhuệ Anh dịch, nguồn: http://tuanvietnam.net/.

trọng hơn là, họ muốn học cách nhìn nhận và chăm sóc chính mình, ước mơ của mình và tất cả những gì họ tin yêu và thờ phụng, từng chút một, lớn lên"4

Hiện nay Trương Duyệt Nhiên đã xuất bản 6 cuốn tiểu thuyết và nhiều truyện ngắn được tập hợp trong các tuyển tập truyện ngắn được xuất bản ở Trung Quốc.

Ở Việt Nam tiểu thuyết của Trương Duyệt Nhiên được dịch khá nhiều so với các tác giả 8X khác. Điều khiến tiểu thuyết của Trương Duyệt Nhiên không giống các tác giả trẻ tuổi khác thuộc cùng thế hệ là tác phẩm của tác giả trẻ này không đơn thuần thể hiện sự bứt phá, chống đối lại truyền thống mà trong truyện tác giả còn bộc lộ những khao khát tìm kiếm và mơ ước, suy ngẫm và cảm nhận của lứa tuổi mới lớn trong quá trình trưởng thành. Chính điều đó khiến cho Trương Duyệt Nhiên được đánh giá là một cây bút nữ tài tình nhất của dòng văn học 8X hiện nay ở Trung Quốc.

Các đầu sách của Trương Duyệt Nhiên được dịch ở Việt Nam gồm có: Anh đào xa tít tắp (Phương Linh dịch); Mèo đen không ngủ, Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Mười yêu (Nguyễn Xuân Nhật dịch). Tất cả những đầu sách trên đều do nhà xuất bản Phụ nữ ấn hành.

Tiểu thuyết Anh đào xa tít tắp:Cuốn tiểu thuyết tiêu biểu của Trương Duyệt Nhiên được dịch ở Việt Nam là Anh

đào xa tít tắp. Cuốn tiểu thuyết như là một sự tường thuật về con đường đời của thế hệ nhà văn trẻ, một đại diện cho thế hệ trẻ Trung Quốc. Những vấn đề mà cuốn tiểu thuyết đề cập đến là cuộc sống hiện đại của giới trẻ Trung Quốc ngày nay. "Với những lời kể nhẹ nhàng, trôi chảy, từng trang sách đưa chúng ta bước vào một thế giới khác. Từ nhà trẻ đến trường học, bạn bè tấm bé rồi đến bạn thân, tình bạn rồi đến tình yêu... trong con mắt chúng ta, cuộc sống của thế hệ trẻ hầu như chỉ có bấy nhiêu. Quan hệ cộng đồng giản đơn, cốt truyện không mấy phức tạp. Nhưng dưới ngòi bút của Trương Duyệt Nhiên, những thứ giản đơn ấy mở ra trước mắt chúng ta thành một thế giới mới mẻ ly kỳ, với hành trình của trái tim tưởng bằng lặng nhưng thật ra cũng đầy cheo leo, trắc trở."5

Trong tiểu thuyết của mình, Trương Duyệt Nhiên miêu tả cuộc sống và mối quan hệ trong tình yêu, suy nghĩ và tư duy về cuộc sống của hai nhân vật là Đỗ Uyển Uyển và Đoạn Tiểu Mộc. Hai cô gái có mối gắn kết với nhau vô cùng mật thiết. Tác giả miêu tả quá trình hai cô lớn lên từ nhỏ, từ thù chuyển thành bạn và những tâm tư của hai cô về những vấn đề của cuộc sống như tình bạn, tình yêu, sinh tồn và diệt vong. Qua sự yêu ghét của hai cô với các nhân vật Ký Ngôn, Tiểu Kiệt Tử, Đường Hiểu... Thông qua những tình tiết trong truyện, tác giả đặc biệt muốn nhấn mạnh vào tình yêu giữa người với người, sự hài hòa giữa con người với vạn vật tự nhiên. Đó là một triết lý cuộc sống không đơn giản mà một người trẻ Trung Quốc nghiệm ra và chuyển tải vào câu chuyện này. Câu chuyện còn muốn chuyển tải một triết lý là nhờ có tôn giáo, con người ta trải qua kiếp nạn đến bờ bình an, từ ác quay về với cái thiện. Tuy tôn giáo không thể ngăn bi kịch tái sinh, nhưng có thể cứu rỗi những sinh linh khốn khổ tiếp tục sống trong bình lặng, không đến nỗi cuồng dại trong nỗi đau, hoặc đau đớn quá hóa ác độc với người khác và họ sẽ tìm thấy hạnh phúc ngay trong nỗi thống khổ của mình. Cách nghĩ này có lẽ có nguồn gốc của nó, đồng thời cũng mang đậm dấu ấn riêng của Trương Duyệt Nhiên. 4 Mạc Ngôn viết về nhà văn 8x Trương Duyệt Nhiên, đã dẫn.5 Mạc Ngôn, Lời tựa cuốn Anh đào xa tít tắp, Trương Duyệt Nhiên, Phương Linh dịch – Nxb.Phụ nữ 2005.

Đây là đáp án về cuộc sống mà tác giả đã thay các nhân vật trẻ trong truyện nghiệm ra sau quá trình trăn trở tìm tòi về những vấn đề sinh tồn căn bản của con người. Tôn giáo ở đây không còn bao nhiêu hơi hướng của thần học, mà nó đã hòa đồng vào cuộc sống và trở thành một tư tưởng sống của con người, một phương pháp để con người mà cụ thể ở đây là những người trẻ có được một cuộc sống hài hòa và hạnh phúc. Và cách nghĩ này trở thành hoa tiêu dẫn đường cho những người đi tìm hạnh phúc trong thế giới vốn chỉ là hư vô và bụi trần. Trương Duyệt Nhiên giàu tố chất tưởng tượng và ưu tư, cuốn tiểu thuyết vừa mang yếu tố lãng mạn lại vừa thần bí, vừa uyển chuyển trong lời kể, trong tình tiết vừa u nhã trong không gian truyện. Trương Duyệt Nhiên đã nhanh nhạy nắm bắt từng dấu hiệu mang tính thông tin thời đại, và lắp ghép thành công vào tiểu thuyết của mình.

Tiểu thuyết Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi:Cuốn tiểu thuyết nổi bậc thứ hai của của Trương Duyệt Nhiên đã được giới thiệu ở

Việt Nam là Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi (Nguyên tác là Thủy tiên dĩ thừa lý ngư khứ). Không phải là một truyện thần thoại nhưng một lần nữa, Trương Duyệt Nhiên lại mang vào tiểu thuyết của mình yếu tố tâm linh. Đó là hình ảnh của hoa Thủy tiên. Trong quan niệm của dân gian Trung Quốc thì loài hoa này ứng với tháng 11 tức Lạc Thần (vị thần của sự thần vui vẻ, hoan lạc) và cá chép là biểu hiện của sự may mắn.

Cuốn tiểu thuyết kể về một quảng đời của nhân vật nữ tên Quỳnh. Cả câu chuyện là một khối tâm lý u uất luôn luôn hiện diện trong Quỳnh, những khoảng thời gian hạnh phúc, vui vẻ dường như quá ít ỏi và luôn trêu đùa cô. Tâm trạng cô bị biến đổi theo mỗi khoảng thời gian và nó chỉ càng tồi tệ hơn cho dù sau mỗi lần có một chấn động trong cô thì lại có người xuất hiện giúp cô hồi phục. Tác giả đã sắp xếp rất khéo léo những nhân vật này. Đó là người cha dượng Lục Dật Hán "mối tình" đầu tiên của cô bé Quỳnh, là Trác cậu em ốm yếu kêu cô bằng cái tên thân thương "Chị nhỏ", là Ưu Di cô bạn gái ở cùng ký túc xá những năm Quỳnh học cấp 3, là Trầm Hòa người đã luôn yêu thương chăm sóc cho cô, và đó còn là người mà cả cô và người đó đều căm ghét lẫn đau khổ vì nhau: Mạn, mẹ ruột của Quỳnh.

Nhân vật Quỳnh là một cô gái có tuổi thơ đầy bất hạnh khi sống trong một gia đình mà người cha là một kẻ gia trưởng và bê tha với những cuộc trác táng rượu chè với "chiến hữu" của ông ta. Ông ta không chỉ đối xử tàn tệ với vợ con mà còn đối xử tàn tệ với chính mẹ ruột của mình, đến nỗi biến bà mẹ thành nô lệ cho con trai và chết trong nỗi cô đơn, uất hận. Mẹ Quỳnh lại càng là người mẹ không ra gì, sau khi bố cô chết thì hai mẹ con đến ở nhà Lục Dật Hán, bà mẹ đối xử tàn tệ với con gái và chỉ mong cô biến mất khỏi cuộc đời. Người duy nhất yêu thương cô trong suốt quãng đời tuổi thơ của cô là cha dượng Lục Dật Hán. Tất cả điều đó làm nên bi kịch tuổi thanh xuân của nhân vật Quỳnh.

Câu chuyện là sự miêu tả chân thực và sâu sắc cuộc đời của nhân vật Quỳnh, nhiều lúc ngòi bút của tác giả trở nên tàn nhẫn bởi sự chân thực trong từng tình tiết truyện. Nó như là cuộc sống thường nhật ta vẫn gặp, không bao giờ có thể biết trước được điều gì sẽ xảy ra. Tình huống truyện logic bất ngờ và cũng mang yếu tố hiện đại. Nhân vật Quỳnh trong truyện đã luôn ý thức rằng phải kiên cường, phải mạnh mẽ nhưng cô vẫn luôn bị lún sâu vào những nỗi đau gây ra từ những biến cố từ trong ký ức của mình, lần lượt những người thân yêu rời xa cô mãi mãi: Lục Dật Hán chết trong một vụ tai nạn, Trác vốn ốm yếu chết vì bệnh, ...

Chi tiết cuối cùng của truyện là một lời nhắn gửi sâu sắc khi Quỳnh gặp lại mẹ cô ngay trong bệnh viện, lúc cô đang có ý định phá đứa bé đang mang trong bụng. Những lời tâm sự của một người mẹ mệt mỏi không quen ban phát tình thương cho người khác đã giúp cho cô tỉnh ngộ hơn trong quyết định của mình. Càng trải qua nhiều những vấp ngã con người ta lại càng vững vàng hơn. Không còn đau khổ cùng cực như trước, cũng không phải bàng quan để cố lãng quên, mà hãy chấp nhận nó như một phần cuộc sống.

Dù cuốn tiểu thuyết đầy ắp sự bức bối về nội tâm, những suy tư dằn vặt và những xung đột mãnh liệt về tinh thần trong cuộc đời đầy đau khổ của nhân vật Quỳnh, nhưng xuyên suốt câu chuyện vẫn thắp lên được một ngọn lửa âm thầm mà dai dẳng. Vì trong lửa, hoa Thủy Tiên lung linh tỏa sáng. Và tro của Thủy Tiên sẽ trôi theo cá chép vàng. Cũng giống như sự kiêu hãnh và đơn độc sẽ không còn khi niềm hy vọng đã cháy lên…

Chúng ta cũng thấy những nhân vật khác có số phận tương tự trong truyện của Trương Duyệt Nhiên, dù mỗi nhân vật có một cái kết khác nhau nhưng cũng đều trải qua những biến cố và bi kịch tương tự. Đó có lẽ là nỗi ám ảnh mạnh mẽ nhất trong truyện của nhà văn 8X này.

Ngoài hai cuốn tiểu thuyết trên, còn một số tập truyện ngắn của nữ tác giả trẻ này được xuất bản ở Việt Nam và nhận được sự yêu thích của đông đảo bạn đọc Việt Nam.

Mười yêu của Trương Duyệt Nhiên là tập truyện ngắn tập hợp mười câu chuyện về tình yêu. Những câu chuyện có cùng nhịp đập buồn vui lẫn lộn, hư hư thực thực, có những suy nghĩ như muốn bứt phá, chống đối lại truyền thống và quan điểm tình yêu cũ trong xã hội Trung Quốc. Trong tập truyện ngắn về tình yêu này, Tác giả đã sử dụng khá nhuần nhuyễn ngôn ngữ văn học để chuyển tải những ý tưởng, hành động mà theo cô đó là những khát khao tìm kiếm và mơ ước, suy ngẫm và cảm nhận về tình yêu và cuộc sống của lứa tuổi mới lớn trong quá trình trưởng thành trên đất nước Trung Quốc hiện nay.

Mèo đen không ngủ là một tập truyện khác của Trương Duyệt Nhiên. Toàn bộ những câu chuyện của Trương Duyệt Nhiên xoay quanh chủ đề về tình ruột thịt, tình bạn và tình yêu. Bao trùm lên tất cả là nỗi ám ảnh về sự cô đơn ở những nhân vật chính trong các câu chuyện. Dường như những nhân vật trong các câu chuyện của nhà văn đang bị nhốt ở một ốc đảo không người. Chính vì thế, khi về với cộng đồng, họ khó có thể hòa nhập. Họ luôn thường trực nỗi khát khao đi tìm hạnh phúc đích thực nhưng cuối cùng những nhân vật ấy lại không thể đạt được điều mà mình mong muốn. Cuốn truyện thể hiện một phần sự bế tắc trong đời sống của những người trẻ Trung Quốc, hay nói khác hơn là những người trẻ vốn có hoàn cảnh bất hạnh và họ cố vươn lên thoát ra khỏi sự bất hạnh ấy. Tiêu biểu trong tập truyện là những câu chuyện như Mèo đen không ngủ, Thư về nhà mùa đông, Lụi tàn, Hoa hướng dương lạc lối năm 1890... đã vẽ ra chân dung một thế hệ trẻ Trung Quốc với nhiều phương diện phức tạp đan xen.

2.1.1.3 Nhà văn 8X Xuân Thụ và tác phẩm Búp bê Bắc Kinh:Xuân thụ là tác giả trẻ thuộc dòng văn học 8X Trung Quốc mà sáng tác ảnh hưởng

mạnh mẽ nhất của trào lưu "linglei". Sinh năm 1983 tại Bắc Kinh, Xuân Thụ vì đam mê văn chương và muốn thể hiện mình nên năm 2000 đã bỏ học phổ thông giữa chừng để viết văn. Tác phẩm đầu tay "Búp bê Bắc Kinh" đã đưa Xuân Thụ lên trang bìa ấn bản châu Á của tạp chí Mỹ Time, khiến cô trở thành một trong những gương mặt hàng đầu của thế hệ nhà văn 8X Trung Quốc được nhiều người biết đến.

Ở Việt Nam, tác phẩm của Xuân Thụ là Búp bê Bắc Kinh cũng được dịch (Trác Phong dịch) và giới thiệu từ năm 2005 bởi nhà xuất bản Văn học.

Tác phẩm Búp bê Bắc Kinh:Búp bê Bắc Kinh không hẳn là một cuốn tiểu thuyết mà là nửa tự truyện nửa tiểu

thuyết. Cuốn sách gần như thuật lại cuộc sống, suy nghĩ và hành động của chính tác giả. Cuốn Tiểu thuyết khi mới ra đời đã gây xôn xao dư luận Trung Quốc vì đã mô tả một cách bộc trực sự thức tỉnh về mặt tình dục của một cô gái trẻ. Trong tiểu thuyết của mình nữ tác giả trẻ này bộc lộ toàn bộ suy nghĩ thầm kín nhất của mình trước mọi vấn đề trong xã hội mà cô gặp phải. Từ một gia đình mà trong đó đứa trẻ không được quan tâm vì bố mẹ bận rộn hoặc đối xử quá thiên vị giữa những đứa con khiến chúng chán ghét chính ngôi nhà của mình, cho đến trường học, nơi chôn vùi những giấc mơ và sự sáng tạo cũng như cá tính của học sinh bằng những luật lệ rập khuôn, khiến họ cảm thấy mình "bị tiêu tán hết tất cả nhiệt tình và sức lực"6 cũng như làm họ ghê tởm đến mức "tưởng như sắp nôn ọe"7. Rồi đến những đường phố Bắc Kinh, nơi một thế hệ trẻ quậy phá sẵn sàng vứt bỏ các lề thói xã hội để sống một cuộc sống thể hiện hết mình, với mọi đam mê, với trào lưu âm nhạc rock-and-roll. Sự say mê nhục cảm thẳng thắn của Xuân Thụ, thái độ điềm nhiên với tình dục, và phong cách vừa trữ tình vừa thô ráp thật sự là một sự đột phá trong văn học Trung Quốc hiện đại.

Nhà văn 8X Xuân Thụ từng phát biểu: "Búp bê Bắc Kinh là tiểu thuyết đầu tiên của tôi, được viết cách đây ba năm khi tôi mười bảy tuổi. Ngay lúc đang viết, tôi đã biết cuốn tiểu thuyết ghi lại tuổi trẻ của tôi và thế hệ tôi này sẽ chỉ bộc lộ ý nghĩa và giá trị thật sự của nó cùng với sự trôi qua của thời gian. Tôi thật sự muốn mọi người đọc cuốn tiểu thuyết để họ có thể hiểu được tuổi trẻ của tôi, với tiếng cười, với nước mắt của nó."8

2.1.1.4 Nhà văn mạng Tào Đình – Bảo Thê:Ngoài những nhà văn 8X khá nổi bậc ở Trung Quốc được giới thiệu ở trên thì nhà

văn Tào Đình (bút danh khác là Bảo Thê), cũng là một tác giả 8X khá quen thuộc với độc giả Việt Nam với hàng loạt truyện và tiểu thuyết của tác giả này được dịch và giới thiệu trong thời gian gần đây. Trong phụ lục về thư mục các tác phẩm, chúng tôi có liệt kê một số tác phẩm được dịch của các tác giả 8X Trung Quốc từ tháng 1, năm 2009 trở về trước. Trong đó riêng tác giả Tào Đình được dịch 6 cuốn, cuốn sách được dịch mới nhất của Tào Đình là Hôn lễ tháng ba (Nguyễn Thành Phước dịch) do nhà xuất bản Văn học Hà Nội ấn hành.

Tào Đình được cho là còn khá trẻ so với văn phong của mình (sinh năm 1985), là một trong những đại biểu của dòng văn học mạng đang gây sự chú ý ở Trung Quốc. Cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Tào Đình được dịch ở Việt Nam và ngay khi nó được giới thiệu đã gây nên sự chú ý mạnh mẽ từ phía độc giả Việt Nam. Cuốn sách được nhà văn trẻ Trang Hạ dịch từ nguyên bản tiếng Hoa. Câu chuyện kể về mối tình giữa cô gái tên Hạ Âu với chàng trai Hà Niệm Bân. Hai người đóng vai một gái điếm và một khách làng chơi. Nhưng rồi Hà Niệm Bân nhận ra cuộc đời Hạ Âu không phải như mình tưởng, tình yêu nảy nở giữa hai người. Lần đầu tiên trong đời Hạ Âu có được một tình yêu thật sự. 6 Búp bê Bắc Kinh, Xuân Thụ, Trác Phong dịch, Nxb.Văn học, Hà Nội.7 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn 4.8 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.

Nhưng đó cũng chính là bi kịch đối với Hạ Âu. Một cô gái với tâm hồn trong sáng và hy sinh hết mình vì tình yêu với Hà Niệm Bân. Vì anh cô sẵn sàng đem thể xác của mình để làm thỏa mãn bất cứ lúc nào cho "kẻ thù" đã hại đời con gái của cô và cũng chính là kẻ trước kia mẹ cô đã phục vụ với vai trò là "gái bao" của hắn. Hạ Âu hy sinh để người yêu được thăng tiến trong sự nghiệp, đến khi hiểu lầm nảy sinh trong lòng Hà Niệm Bân về cô thì cô lại chỉ biết im lặng rời xa anh. Lại một sự hy sinh của người con gái trẻ cho tình yêu mà cô tôn thờ. Kết thúc truyện là cái chết của Hạ Âu bởi hình phạt tử hình cho tội giết người. Bao nhiêu hận thù chất chứa trong lòng khiến cô giết chết một kẻ mượn rượu ép cô phải phục vụ hắn. Cái chết đầy bi kịch của Hạ Âu đã giải đi những oan ức mà cô phải chịu đựng vì Hà Niệm Bân, đó cũng là một sự giải thoát duy nhất cho cuộc đời khốn khổ của Hạ Âu. Hà Niệm Bân đã nhận ra sự hy sinh ấy và trong lòng anh, Hạ Âu mãi mãi chiếm một vị trí không ai có thể thay thế được.

Câu chuyện tuy không có những tình tiết hấp dẫn nhưng nội dung của nó khiến người đọc xúc động và cảm thương cho số phận của người con gái trong trắng Hạ Âu. Với cách kể chân thực và sử dụng ngôn ngữ có phần dung tục theo kiểu đường phố, tự do không gò bó là điều đã giúp cuốn tiểu thuyết cuốn hút độc giả trẻ. Phản ánh bi kịch của cuộc đời một con người qua mắt nhìn của một người trẻ, tác giả một phần cảm thông, một phần muốn lên án những mặt xấu xa trong xã hội. Câu chuyện cho thấy một khía cạnh nhìn cuộc sống mới của giới trẻ Trung Quốc.

Những cuốn tiểu thuyết khác của Tào Đình đều viết về chủ đề tình yêu nam nữ trong xã hội Trung Quốc. Dù tập trung thể hiện những khía cạnh khác nhau trong cuộc sống và tình yêu nhưng thông qua đó, cũng thể hiện một phần những hiện thực xã hội mà tác giả muốn nói. Với cái nhìn của một tác giả trẻ những đầy trải nghiệm, Tào Đình đã vẽ nên những bức tranh tình yêu muôn màu muôn sắc với những nhân vật đa tính cách. Hồng hạnh thổn thức là một câu chuyện tình yêu đầy phức tạp, hai nhân vật trong truyện là chàng trai Đinh Tuấn Kiệt và cô thiên kim tiểu thư Lâm Tiểu Nê. Họ yêu nhau, rồi xa nhau, họ có những vướng mắc trong cuộc sống, họ có khoảnh khắc hạnh phúc, họ đến với nhau, cùng sinh ra những đứa con mà họ hết mực yêu thương, để rồi họ chia tay nhau vì những lý do thật sự không ai ngờ tới. Không ào ạt dồn dập, không đi theo một logic nào, tình cảm của họ cứ trôi một cách ngẫu hứng để rồi họ lại cảm thấy yêu nhau từ lúc nào không biết. Câu chuyện tưởng chừng không thành chuyện nhưng thực sự nó đã diễn tả được những điều rất bình thường trong cuộc sống không mấy ai để ý nhưng đó lại chính là nguyên nhân của mọi khổ đau, hạnh phúc.

Yêu anh hơn cả tử thần là cuốn tiểu thuyết hư cấu với câu chuyện tình yêu thần tiên. Tuy là hư cấu nhưng phần lớn câu chuyện diễn tả những cảnh đời thực, đó là tình yêu thực giữa cuộc đời của hai nhân vật là Mễ Bối và Mạc Ngôn Hy. Ở đây ta lại bắt gặp một sự hy sinh cho tình yêu của nhân vật nữ trong truyện của Tào Đình. Dường như nữ tác giả trẻ này thiên về miêu tả tâm lý, sự chịu đựng, hy sinh trong tình yêu của những nhân vật nữ.

Còn trong Anh trai em gái lại là một cái nhìn thẳng thắng vào một khía cạnh nhạy cảm, đó là bi kịch tâm hồn của cô gái câm Mai Mai với tình yêu dành cho chính người anh trai của mình. Một cách xây dựng truyện khá lạ đã đánh vào tâm lý độc giả, nhất là những độc giả trẻ muốn tìm hiểu mọi khía cạnh tâm lý của con người. Trong truyện cô

gái câm Mai Mai bị cầm tù trong cái thế giới “hư ảo, lặng lẽ, không người”, trống rỗng và cô độc của cô, duy nhất chỉ có người anh trai ngự trị. Yêu anh và muốn độc chiếm người anh, Mai Mai đã tự tước đi niềm vui hồn hậu của tuổi thơ, đẩy mình vào vòng xoáy của những mâu thuẩn giằng xé giữa hờn ghen ích kỷ và tình yêu thương. “Chị em sinh đôi, chị em như hoa, tương thân tương ái không rời xa”. Vậy mà Mai Mai đã ghen với từng tiếng gọi “anh” nũng nịu, ngộ nghĩnh của An An, Người em gái sinh đôi láu lỉnh, thông minh, hoạt bát, dễ thương. Từ đó đã đẩy tất cả vào một bi kịch, không khốc liệt bên ngoài nhưng là sự dằn xé nội tâm và những dư chấn trong tâm hồn của các nhân vật trong truyện.

Không chỉ bàn về vấn đề tình yêu và bi kịch tình yêu trong giới trẻ, Tào Đình còn mạnh dạng đi vào những khía cạnh nhạy cảm đen tối của xã hội và những góc khuất của tâm hồn con người. Đó là sự cám dỗ của vật chất đồng tiền khiến con người từ "thiên thần" cũng có thể biến thành "thiên thần sa ngã". Nhân vật nữ chính trong tiểu thuyết là Nhậm Đạm Ngọc, một cô gái với vẻ đẹp của một thiên thần, có học vấn, tri thức và thông minh nhưng cuối cùng cũng bị sa ngã trước cám dỗ vật chất. Câu chuyện được kể lại một phần qua con mắt nhìn của nhân vật khác trong truyện, đó là Hà Duy, một chàng luật sư trẻ được tỉ phú Tào Lợi Hồng thuê riêng cho mình với vai trò làm giám tuyển cho cuộc “tuyển vợ”. Xung quanh chuyện kén vợ của tỉ phú Tào Lợi Hồng là "một “tấn trò đời” với đủ âm mưu, thủ đoạn, tình tiết éo le, trớ trêu, tiền, tình, hỉ, nộ, ái, ố, tham…đầy bi hài. Tất cả những người trong cuộc ai cũng nghĩ mình là kẻ nhận được của Trời cho nhưng hóa ra đó chỉ là Trò chơi oái oăm của ông Trời, của số phận. "Hạnh phúc không ở tiền bạc", song phải có bao nhiêu tiền người ta mới hiểu ra được điều này?"9. Chỉ đến khi, tình yêu tuột khỏi tay, vụt bay đi mất, mọi người mới nhận ra giá trị của hạnh phúc là gì, và nó có ý nghĩa đối với cuộc sống của mình như thế nào.

2.1.2 Đánh giá chung về giá trị văn học của các tác phẩm văn học 8X Trung Quốc:

Văn học 8X Trung Quốc trước hết là văn học của giới trẻ, phục vụ đầu tiên cho nhu cầu của giới trẻ. Chính vì vậy mà mục đích văn chương của thế hệ 8X viết ra là để phục vụ cho nhu cầu giải trí tinh thần của những người trẻ. Tuy nhiên không phải vì vậy mà các tác phẩm của họ không có giá trị văn học nhất định.

2.1.2.1 Giá trị nội dung:Về mặt giá trị nội dung mà các tác phẩm thuộc dòng văn học này mang lại lớn

nhất là đã phản ánh được hiện thực cuộc sống muôn màu muôn vẻ của đời sống giới trẻ Trung Quốc chân thực đến từng chi tiết, từng ý nghĩ của họ. Bằng cách đi vào các mối quan hệ của người trẻ trong gia đình, trong xã hội và mối quan hệ với chính bản thân họ, các nhà văn 8X vẽ nên chân dung có phần hơi kì quái bởi lẽ nó rất khác so với những thế hệ trước nhưng lại rất chân thực và phản ánh đúng thực tế xã hội như nó vốn có.

Tất cả nỗ lực sáng tác đó đã tạo nên một dòng văn học mới, một trào lưu mới cùng với những tư tưởng mới cho văn học Trung Quốc hiện đại. Điều ấy thể hiện bản lĩnh sáng tạo của những người viết văn trẻ Trung Quốc. Họ đã giúp cho độc giả nước nhà và cả độc giả thế giới có cái nhìn mới mẻ hơn về thế hệ trẻ Trung Quốc ngày nay. Vẽ nên chân

9 Lời dẫn truyện Thiên thần sa ngã , tác giả Tào Đình, Tạ Thu Thủy dịch, Nxb Văn học – 2007.

dung những người trẻ tuy còn nhiều khuyết điểm nhưng dám nghĩ dám làm và chấp nhận tất cả nếu thất bại.

Đó là một nét văn hóa mới của Trung Quốc mà chúng ta nhìn thấy được thông qua chính sự phản ảnh của văn học thế hệ 8X. Độc giả từ đó hiểu thêm về văn hóa Trung Quốc đương đại.

2.1.2.2 Giá trị nghệ thuật:Về mặt nghệ thuật, dòng văn học 8X cũng đóng góp những nét khá mới cho văn

đàn Trung Quốc. Khi đời sống thay đổi, kéo theo nhu cầu thưởng thức tác phẩm văn học cũng thay đổi. Nhịp sống nhanh nhạy hơn khiến ít người ngồi thưởng thức bằng cách nhấm nháp các tác phẩm văn học cổ điển. Họ thích những gì mới mẻ và phụ hợp với nhịp sống đương đại. Văn học 8X đáp ứng được điều đó khi nó được viết bởi những chính những cây bút hiểu rõ hơn ai hết nhu cầu ấy. Với văn phong mới lạ trong các tác phẩm, đặc biệt là đọc dễ hiểu, dễ cảm và nhịp độ nhanh của tình tiết truyện, của lời văn giúp độc giả thỏa mãn nhu cầu thưởng thức của mình.

Các nhà văn 8x cũng chú ý trong việc làm mới lạ tác phẩm của mình khi có những sáng tạo mới về nghệ thuật kết cấu truyện, hình tượng nhân vật, cách kể chuyện và hình thức xây dựng câu chuyện so với văn học truyền thống…

Tuy vậy văn học 8X Trung Quốc vẫn còn chưa chú ý nhiều đến yếu tố nghệ thuật văn chương trong tác phẩm của mình. Điều này là do họ sáng tác trước hết phục vụ nhu cầu giải trí là chính, một mặt thỏa mãn đam mê viết và bộc lộ bản thân của mình. Nghệ thuật viết truyện của họ cũng không gò bó và đi vào kiểu cách như văn chương truyền thống. Đôi lúc vô tình họ phá vỡ yếu tố nghệ thuật của văn học và biến tác phẩm của mình thành sản phẩm giải trí thuần túy. Nhưng bỏ qua những điều đó, văn học 8X vẫn được đông đảo độc giả Trung Quốc quan tâm và ủng hộ. Chính điều đó góp phần cải thiện giá trị nội dung và nghệ thuật trong truyện của các nhà văn 8X hơn khi họ được sự kích thích sáng tạo.

2.2 Tìm hiểu những đặc điểm chính trong sáng tác của các tác giả 8X Trung Quốc

2.2.1 Cảm hứng chính là tư tưởng “lánh loại” (linglei -另类), khác người: 2.2.1.1 Tìm hiểu khái niệm mới “Lánh loại” (Linglei -另类): "Linglei -另类" , có thể nói là một khái niệm mới ở Việt Nam nhưng nó đã sớm

gây được sự chú ý đặc biệt. "Linglei" là một trào lưu hay nói cách khác là một quan niệm sống đã xuất hiện và lan rộng một cách đáng kinh ngạc ở Trung Quốc trong những năm gần đây. Trào lưu này được hình thành từ quan niệm sống của giới trẻ Trung Quốc và sự thể hiện tư duy đó qua những đặc điểm bề ngoài dễ nhận biết. Một bộ phận lớn giới trẻ Trung Quốc đang cố chứng tỏ mình thật khác người, thật nổi bật, và họ muốn thể hiện bản lĩnh của mình trước xã hội. Tư tưởng ấy trong thế hệ trẻ Trung Quốc manh nha hình thành từ những năm cuối thập kỷ 90 của thế kỷ 20, sang đầu thế kỷ 21 thì trở thành một phong trào lớn và có sức ảnh hưởng trong xã hội. Từ năm 2004, ở Trung Quốc đã dành hẳn một mục trong từ điển về thế hệ này mà gọi họ là: "Thế hệ linglei".

Theo đà phát triển đó, càng ngày cách sống theo kiểu "linglei" này càng trở nên phổ biến ở mọi ngõ ngách không chỉ ở Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến khắp nơi trên khắp thế giới, những nơi có người trẻ Hoa kiều sinh sống, những người hâm mộ và sống

theo trào lưu này ở các nước... Năm 2006 được coi là năm bùng nổ của thế hệ này ở Trung Quốc.

"Linglei - 另类 " phiên âm Hán Việt là “lánh loại” có nghĩa là khác loài, khác người. Những người trẻ hưởng ứng trào lưu này đều là những người thuộc thế hệ mới sinh (7X-8X-9X) ở Trung Quốc. Đầu tiên khái niệm này xuất hiện với ý nghĩa tiêu cực và được hiểu theo nghĩa ám chỉ sự du côn, lưu manh. Sở dĩ như vậy là vì ban đầu người ta đánh đồng "thế hệ linglei" ở Trung Quốc cũng giống như những người sống theo trào lưu Beatnik hay Hippie ở Mỹ hoặc Shinjinrui ở Nhật trước đây. Đó là những người trẻ coi thường xã hội và phản ứng bằng cách sống lập dị. Điều này xuất phát từ cách biểu hiện thái quá trào lưu sống này trong một bộ phận giới trẻ. Nhưng hiện nay quan niệm này đã thay đổi, xã hội Trung Quốc dần chấp nhận và hiểu khác về khái niệm nhạy cảm này. Theo định nghĩa mới nhất trong từ điển Trung Quốc, khái niệm này đã mất đi ý nghĩa tiêu cực ban đầu và mang ý nghĩa mới để chỉ sự mạnh mẽ, năng động, bản lĩnh của giới trẻ hiện đại ngày nay ở Trung Quốc.

Những người theo trào lưu "linglei" không phải chỉ là những kẻ bỏ học giữa chừng để để thể hiện cá tính nữa. Họ cũng không phải là những lớp người lệ thuộc vào con đường bước chân vào đại học để xây dựng tương lai sự nghiệp, kiếm việc làm ổn định hay lập gia đình như quan niệm truyền thống. Bằng bản lĩnh của lớp trẻ, họ tự mình lập công ty, trở thành người viết sách, thiết kế thời trang,...và tự do yêu đương không chịu sự ràng buộc nào như những thế hệ trước đó.

Có thể coi tư tưởng này là một sự phản ánh ảnh hưởng của xã hội Trung Quốc đương đại. Một xã hội kết hợp giữa truyền thống và sự hiện đại do chính sách cải cách mở cửa thông thoáng trong thời kỳ mới.

Trào lưu này được biểu hiện trong nhiều lĩnh vực khác nhau như: âm nhạc linglei, điện ảnh linglei, hội họa linglei, mĩ ấu (meiyou) linglei, ẩm thực linglei, kiến trúc linglei…Nó luôn biến động và xâm nhập vào mọi lĩnh vực đời sống giới trẻ Trung Quốc.

2.2.1.2 Văn học "linglei":Trào lưu "linglei" vừa là hiện tượng xã hội vừa là hiện tượng văn học đáng chú ý ở

Trung Quốc. Nó đặc biệt ảnh hưởng mạnh mẽ trong văn học, đặc biệt là văn chương của thế hệ trẻ Trung Quốc. Cũng giống như sự ảnh hưởng trong các lĩnh vực khác, văn học "linglei" cũng có nhiều sự chuyển biến, rất khó có thể đưa ra một định nghĩa chính xác về văn học "linglei". Văn học "linglei" cũng thể hiện ở tất cả các thể loại từ truyện ngắn, tiểu thuyết đến thơ. Nó đặc biệt ảnh hưởng mạnh mẽ trong tiểu thuyết 8X của Trung Quốc. Có thể kể ra các thể loại tác phẩm mà dòng văn học 8X hiện nay chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất của "linglei" như truyện ngắn "linglei", tiểu thuyết tình yêu "linglei", tiểu thuyết võ hiệp "linglei"...

Trào lưu văn học "linglei" được biết đến đầu tiên qua những tác phẩm của nữ tác giả Vệ Tuệ. Một cây bút nữ thế hệ 7X có thể nói là một hiện tượng trên văn đàn văn học Trung Quốc đương đại với ngòi bút khá phóng khoáng trong vấn đề phơi bày cảm xúc và lạc thú nhục dục. Được xem là một trong những người khởi đầu cho trào lưu văn học "linglei" ở Trung Quốc. Tiêu biểu cho sáng tác của Vuệ Tuệ với sự ảnh hưởng rõ nét của tư tưởng này là các tác phẩm Bảo bối Thượng Hải, Điên cuồng như Vuệ Tuệ. Nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn trong lời nhận xét về cuốn sách của Vuệ Tuệ xuất bản ở

Việt Nam có viết: “... Dù có nhiều trang tả cảnh làm tình, song không thể nói nội dung ở đây mang tính khiêu dâm... điều khiến họ quan tâm là sống theo ý mình... họ không bao giờ rơi vào hưởng lạc thuần túy mà vẫn làm việc như điên. Tâm trí họ không ngớt bị giày vò bởi những vấn đề mang tính nhân bản”.10

Hưởng ứng trào lưu sáng tác này còn có một loạt các tác giả trẻ hiện nay như: Miên Miên, Cửu Đan, Hồng Ảnh, An Ni Bảo Bối...

Tiếp nối thế hệ đi trước, các nhà văn 8X Trung Quốc cũng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi trào lưu này. Tiêu biểu là sự thể hiện của tư tưởng này trong các tiểu thuyết võ hiệp của Hàn Hàn, Quách Kính Minh,...Nổi trội nhất là Xuân Thụ với tác phẩm Búp bê Bắc Kinh. Một tác phẩm được so sánh với Bảo bối Thượng Hải của Vuệ Tuệ về tính chân thực trong miêu tả cuộc sống của giới trẻ Trung Quốc, một hiện thực xã hội đã có quá nhiều biến đổi so với xã hội Trung Quốc truyền thống .

Có thể dễ dàng nhận thấy trong trào lưu văn học này, đề tài nổi bật trong các tác phẩm của các nhà văn trẻ là cuộc sống hôm nay với những cảm quan và nhận thức có nhiều thay đổi thậm chí là trái ngược so với những thế hệ trước. Giọng văn tự sự gần gũi, chủ yếu mang tính chất hiện thực từ chính đời sống trải nghiệm của bản thân. Mỗi tác phẩm gần như là những tự truyện của chính tác giả. Các nhà văn trẻ này đã nêu lên được tâm trạng bức bối của lớp thanh niên trưởng thành trong thời đại mới nhưng vẫn phải chịu ràng buộc bởi những lề thói của xã hội cũ.

Vì vậy, khi dòng văn học "linglei" ra đời thì lớp thanh niên này nhanh chóng hưởng ứng và cổ xúy. Không dừng lại ở đó, các tác phẩm của trào lưu văn học Linglei còn vượt ra ngoài biên giới Trung Quốc và gây sốt văn đàn nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là ở phương Tây. Những tác phẩm này được dịch sang nhiều thứ tiếng và được độc giả Mỹ, Pháp, Ý... đón nhận như một sự giới thiệu về văn hóa mới của Trung Quốc.

Thông qua nhân vật của mình, các tác giả trẻ muốn diễn đạt chính tư tưởng của mình, họ muốn chứng tỏ bản lĩnh, sự mạnh mẽ, năng động của bản thân bằng lối sống khác người, hay đúng hơn là họ chọn lối sống khác so với những lớp người của thế hệ trước đó.

2.2.1.3 Biểu hiện của tư tưởng này trong tác phẩm của các nhà văn 8X:1) Truyện của các nhà văn 8X Trung Quốc đầy những sự phản ứng một cách bốc

đồng với lề thói khuôn phép cũ trong xã hội Trung Quốc hiện đại. Sống trong một xã hội đầy những biến động phức tạp như xã hội Trung Quốc đương đại, hơn ai hết giới trẻ chịu sự ảnh hưởng mạnh mẽ của cơ chế xã hội ấy.

Trong họ chứa đựng đầy những mâu thuẫn và để giải quyết những mâu thuẫn ấy, họ chọn cách phá bỏ và sống bất cần theo ý muốn của chính mình. Nữ tác giả Vệ Tuệ khi viết Bảo bối Thượng Hải vào năm 1999, đã khơi mở một thể loại sáng tác mới: hình thức tiểu thuyết nửa tự truyện với đặc điểm là luôn chứa đầy nhục dục, sự phản ứng mạnh mẽ và bốc đồng... Tiếp theo đó là những sự hưởng ứng từ các cây bút trẻ của thế hệ nhà văn mới hình thành ở Trung Quốc. Dường như họ muốn phơi bày ra cả cái hệ tư tưởng của lối sống cứng nhắc trong một đất nước Trung Quốc đang thay đổi nhanh chóng. Từ đó họ nói lên tiếng nói của họ để cổ xúy sự thay đổi trong một đất nước Trung Quốc không chỉ về phương diện kinh tế mà còn trong cả trong tư tưởng. Họ thấy bức bối nếu không làm 10 Điên cuồng như Vuệ Tuệ, Vuệ Tuệ (Sơn Lê dịch), Nxb Văn học – 2003.

như vậy. Trong tiểu thuyết nửa tự truyện Búp bê Bắc Kinh, với ảnh hưởng từ tác phẩm của Vệ Tuệ, nữ tác giả Xuân Thụ đã lại một lần nữa thể hiện rất rõ tư tưởng này.

Búp bê Bắc Kinh là cuốn tiểu thuyết nửa tự truyện được in lần đầu tiên vào năm 2002 khi Xuân Thụ mới mười bảy tuổi. Cuốn tiểu thuyết kể về cuộc sống sôi sục và đầy bốc đồng của Xuân Thụ (nhân vật trùng tên với tác giả) - một cô bé bỏ học trung học để tự do thực hiện những điều mình thích. Với Xuân Thụ, trường học là một sự câu thúc khó chịu ngăn trở cô đến với những mối quan tâm cấp thiết hơn như các bạn trai, các câu lạc bộ punk-rock, các trung tâm mua bán và cửa hàng McDonald. Sau khi bỏ học để viết cho một tờ báo lá cải thời thượng, Xuân Thụ cảm thấy chán nản cuộc sống ấy và trở lại trường học. Nhưng cuối cùng cô cũng không thể chịu đựng được sự độc đoán của các giáo viên khi ra lệnh cho cô phải làm thế này, phải sống thế nọ theo ý họ, và cô lại bỏ học lần nữa, lần này là vĩnh viễn. Môi trường học tập gò bó trong nhà trường khiến Xuân Thụ cảm thấy bức bối: "Trung học Tây X: một ngôi trường đáng ghét chỉ có duy nhất một luật lệ: vâng lời, đúng; giải thích, không... cái trường tôi đã cố hết sức để rời bỏ, và sợ rằng có lẽ tôi chẳng bao giờ ra được. Trong hơn hai năm rưỡi dầm mình ở đó, tôi cảm thấy như là tôi đa bị tiêu tán hết tât cả nhiệt tình và sức lực tôi có. Kể cả đến cái ngày tôi biết rằng tôi sẽ không bao giờ phải trở lại đó nữa, nó vẫn tràn vào những giấc mơ của tôi và biến chúng thành những cơn ác mộng."11

Và thế là Xuân Thụ chọn cách thoát ly khỏi môi trường ấy. Sở dĩ Xuân Thụ có được sự quyết định dứt khoát và dễ dàng như vậy là do chính hoàn cảnh gia đình cô cho phép cô thực hiện điều đó. Đó có lẽ là một gia đình Trung Quốc được gọi là gia đình của thời đại mới khi cha mẹ cô là những người hoặc không thèm quan tâm đến cảm nhận và cuộc sống của con cái hoặc quá dễ dãi nuông chiều những đứa con hư của họ. Bố Xuân Thụ là một người làm trong ngành công an, hiếm khi để ý đến chuyện của cô. Mẹ cô thì đã từng đem cô từ Bắc Kinh đi Khai Phong để chơi bời với ban nhạc Tinh Noãn, một ban nhạc punk mà cô tôn sùng, rồi ở lại một mình trong một nhà khách cho đến khi Xuân Thụ sẵn lòng trở lại Bắc Kinh vào bốn hôm sau. Thế giới của cô luôn ồn ã trong âm nhạc, sự tôn sùng thần tượng và kiếm tìm tình yêu, tình dục một cách buông thả.

Trong truyện cô liệt hàng loạt mối tình của cô với các chàng trai, dường như tất cả đều hời hợt dù Xuân Thụ có yêu hay không yêu những chàng trai ấy thật tình. Đó là những "B5, A26: hai anh tư vấn tâm lý ở trường Đại học Sư phạm Bắc Kinh tôi quen khi học lớp chín. Tôi quen họ trong những ngày Bắc Kinh nổi gió, hình như là một ngày mùa xuân". Rồi "một vài cậu chàng mà tôi từng thích"... "Lý Kỳ và Triệu Bình: hai chàng trai tôi từng yêu và căm ghét. Họ xuất hiện ở nửa đầu cuốn truyện... G và T: hai chàng trai tôi đã yêu. Những nhân vật chính của phần sau cuốn truyện...Janne: một chàng trai người Phần Lan rất thích rock’n’roll. Cao, sạch bong lên, và đẹp trai. Một lần khi tôi khóc, anh đã nói, “Mi đã để mất người em gái nhỏ”." 12 Những người bạn trai trong đời cô gái trẻ thậm chí còn được đặt những kí hiệu riêng để cô gọi. Họ đi qua đời cô với sự tự nguyện và hết mình trong tình yêu, rồi sự chán chường đến với những cuộc tình đó khiến cô phải rời xa họ.

11 Búp bê Bắc Kinh - Xuân Thụ,Trác Phong dịch, Nxb.Văn học, Hà Nội.12 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.

Suy nghĩ bốc đồng, hành động bốc đồng và cả yêu bốc đồng. Dường như con người của Xuân Thụ sinh ra là để phản ứng như vậy với cuộc sống xung quanh. Ban đầu cô khẳng định sự tự tin ở mình: "Từ khi còn nhỏ, tôi đã tin mình không phải là đứa trẻ bình thường. Tôi tưởng ra mình là cô gái xinh đẹp nhất, thông minh nhất, và tài năng nhất trong thôn. Tôi biết một ngày rồi tôi sẽ rời làng ra đi, tôi muốn mọi thứ tốt hơn những người khác; tôi muốn có những gì tôi thấy mình xứng đáng. Tình yêu không mê say không phải là tình yêu tôi mong muốn."13 Nhưng rồi khi đã trải qua tất cả những điều mà mình muốn Xuân Thụ rơi vào trạng thái bi quan với cuộc đời, với tình yêu và tuổi thanh xuân: "Tình yêu có nghĩa lý gì nếu mọi chuyện thành ra như thế? Nếu tất cả cứ ảm đạm, tẻ nhạt thì tuổi thanh xuân còn có giá trị gì? Có gì đặc biệt về mùa xuân và khác biệt về cuộc đời nếu mọi thứ không hơn những gì tôi đã trải qua? Đừng bảo với tôi cuộc đời là thế. Nếu vậy, nếu từ giờ tôi cứ sống ngày lại ngày như thế, làm thế nào con tim khát khao của tôi còn đập nổi?" Xuân Thụ ý thức được rằng: "Tôi chưa phải một người đàn bà trưởng thành, sao tôi có thể hiểu được trái tim của một người đàn bà trưởng thành, là điều tôi chưa có?"14

Điều cuối cùng mà cô gái trẻ Xuân Thụ nhận thấy và cũng là ý thức được sau một quãng đời thanh xuân sống sôi sục và bốc đồng của cô là sự giật mình về tương lai, sự chán nản với chính cuộc sống mà trước đây cô từng mơ ước: "Giờ tôi thấy ghê tởm cái tôi ngây thơ đó. Tôi khinh bỉ cái tôi chất phác đó. Tôi ghét những năm khờ dại đó. Thuần khiết là đồ chó chết! Tôi chưa làm được gì và chẳng biết làm bất cứ cái gì. Còn tương lai của tôi? Ngày mai của tôi? Ai bận lòng? Tôi không muốn tiếp tục như thế này nữa."15

Hầu hết các tác giả 8X Trung Quốc đều ít nhiều chịu ảnh hưởng của sự phản ứng theo kiểu "linglei" ấy. Không chỉ thể hiện qua tác phẩm của mình mà chính bản thân những tác giả trẻ ấy cũng đã sống và hành động như vậy. Từ sự trải nghiệm ấy mà tác phẩm của họ phản ánh khá trung thực và sâu sát tư duy của giới trẻ Trung Quốc hiện nay. Chỉ có điều họ ý thức được điều ấy và không đi theo kiểu phản ứng tiêu cực như nhân vật nữ Xuân Thụ trong Búp bê Bắc Kinh, đó có thể nói là xu hướng tiến bộ trong tầng lớp trẻ Trung Quốc. Sự chuyển dần theo hướng tích cực của trào lưu "linglei".

2) Tâm thức cô đơn, trống rỗng, hư vô trong cuộc sống. Đó là cảm hứng bao trùm nhiều tác phẩm của các tác giả 8X. Trong truyện của họ, sự cô đơn, trống rỗng và hư vô ấy thể hiện qua hình ảnh các nhân vật với những xung đột nội tâm và tinh thần từ sự ám ảnh của nỗi cô đơn trong tâm tưởng ấy.

Vương quốc ảo của Quách Kính Minh là là một thiên tiểu thuyết của tác giả trẻ này về sự cô đơn. Trong truyện, dường như mỗi nhân vật đều được hình thành từ sự cô đơn, dù họ có mối quan hệ với những người xung quanh nhưng sâu thẳm trong tâm hồn họ bị nỗi cô đơn ám ảnh và cầm tù. Từ Chàng hoàng tử Ca Sách cô đơn với vương quốc Ảo Tuyết ngay cả khi chàng ngồi trên ngôi vị tối cao. Nàng pháp sư Lê Lạc và nàng công chúa thủy cung Lam Thường chịu nỗi cô đơn ngay cả lúc họ đang sở hữu tình yêu của chàng Ca Sách. Hai người con gái ấy chấp nhận hy sinh vì tình yêu bằng cách nhận nỗi

13 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.14 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.15 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.

cô đơn về mình. Nàng pháp sư Lê Lạc nguyện cầm đèn đợi chàng Ca Sách trở về mỗi đêm, còn người con gái thủy cung Lam Thường kia biết làm gì với sự trống vắng và đơn độc khi chàng Ca Sách ở bên nàng Lê Lạc. Nỗi cô độc ấy càng nhân lên và day dứt mãi khi chàng Ca Sách kia lúc ở bên nàng Lê Lạc lại tưởng mình bên cạnh Lam Thường và bên Lam Thường lại ngỡ là nàng Lê Lạc. Thậm chí chính vương quốc Ảo Tuyết kia cũng bị vây bọc và cầm tù như vậy nữa. Nó được vây kín bởi "nỗi buồn" không thể phá vỡ. Nỗi buồn vây bọc vương quốc ảo ấy khác nào sự cô độc vây lấy tâm hồn mỗi con người của vương quốc Ảo Tuyết. Đúng như lời nhận xét của Trương Duyệt Nhiên dành cho Vương quốc ảo: "Cô độc là ngọn gió câm lặng trong Vương Quốc Ảo. Chúng ta thấy mọi người đều đi qua trận gió đó và đều bị nó làm cho tổn thương. Chúng ta nhìn thấy cơn gió xoay tròn giữa họ và không ngừng kéo dài khoảng cá16ch. Trong Vương Quốc Ảo, Ca Sách là đứa trẻ cô độc. Chàng cứ đi rồi mất đi cùng với sự tìm tòi. Mỗi con người đã trải qua đều chỉ là một đoạn trường. Tất cả đều trôi qua rồi đều được thời gian tái tạo. Do vậy họ không thể tìm lại được con đường lúc đến. Dù cho có theo đuổi tìm tòi, mỗi một cái cây gai góc đều xuyên qua thần kinh ký ức của họ."

Tình yêu trong Vương quốc ảo cũng là một tình yêu cô độc. Đó là tình yêu của Hoàng đệ Anh Không Thích dành cho anh trai mình. Một tình yêu đầy sự hy sinh của người em trai dành cho người đại huynh đã hết lòng bao bọc che chở chàng khi còn bé. Từ tình yêu đó, Anh Không Thích hy sinh cả bản thân để đánh đổi lấy tự do cho anh trai mình. Chàng quyết dành lấy ngôi vị quốc vương của vương quốc Ảo Tuyết để anh mình được tự do. Vì chàng biết giấc mơ của anh chàng không phải là làm quốc vương mà là làm một ẩn sĩ tiêu diêu tự tại nơi núi Tuyết. Nhưng tình yêu và sự hy sinh của chàng đã gây nên tội lỗi khi vì chàng mà Lam Thường chết và gây nên đau khổ cho anh chàng. Sự cô độc còn trổi dậy trong tâm hồn Thích khi anh chàng không còn quan tâm săn sóc và bảo bọc chàng như những ngày lưu lạc nhân gian. Chàng đau khổ vì điều đó. Chàng càng đau khổ hơn khi chứng kiến nỗi cô đơn ám ảnh Ca Sách từng đêm, khi chàng ngồi đơn độc ngắm trăng trên nóc hoàng cung. Như vậy, khởi nguồn từ tình yêu và ám ảnh về sự cô đơn và mất tự do vì tâm hồn bị giam giữ trong nỗi cô đơn ấy đã đưa đến bi kịch những người thương yêu phải xa nhau. Thậm chí phải giết chết nhau vì hiểu lầm.

Các nhân vật trong Vương quốc ảo luôn cố đi tìm sự tự do, luôn muốn thoát khỏi sự cô đơn rợn ngợp của vương quốc ảo. Nhưng rồi họ cứ bị quanh quẩn trong chiếc lồng cô đơn ấy.

Thế giới quan của Vương quốc ảo cũng là cái nhìn hư vô vào vạn vật. Đúng như tên gọi của cuốn tiểu thuyết, vương quốc Ảo Tuyết trong truyện chỉ là một "vương quốc ảo" mà thôi. Nó không có thật ngay cả khi tồn tại chính những nhân vật sống trong đó. Bỏ qua sự hư cấu trong cốt truyện, người ta nhận thấy quan niệm về sự hư vô của cuộc sống tràn ngập trong tiểu thuyết của Quách Kính Minh. Cả vương quốc chìm trong không gian thần bí, hư không của tuyết ngập tràn, của nỗi buồn vây kín bốn bề. Nhân vật trong truyện cũng là những người có số phận đầy hư ảo, cái chết và sự hồi sinh...Tất cả nằm trong sự sắp đặt của đấng sáng tạo Uyên Tế mà chính những nhân vật trong truyện không có cách lựa chọn khác. Khi hình hài vật chất của các nhân vật không còn nữa họ mới thực

16 Vương quốc ảo – Quách Kính Minh, Nguyễn Viết Chi dịch, Nxb Phụ nữ, 2005.

sự ý thức về đời sống của mình. Về tất cả những gì họ trải qua, về bi kịch tình yêu và bi kịch của khát khao tự do.

Cảm thức về sự cô đơn không chỉ ám ảnh trong tác phẩm của Quách Kính Minh mà nó còn xâm nhập vào thế giới các nhân vật trong các tác phẩm của các nhà văn 8X khác như Trương Duyệt Nhiên, Tào Đình hay chính cả Búp bê Bắc Kinh của Xuân Thụ.

Nhân vật tôi trong truyện ngắn Mèo đen không ngủ của Trương Duyệt Nhiên là hiện thân của sự cô độc trong lớp trẻ Trung Quốc. Cô gái trong câu chuyện có một tuổi thơ đơn độc trong một gia đình có người cha gia trưởng, người chồng vũ phu và một người mẹ chịu đựng. Người bạn duy nhất của cô và cũng là "phần linh hồn phía ngoài cơ thể" của cô là một chú mèo tên Mặc Mặc. Cô gái yêu Mặc Mặc như chính bản thân mình và luôn nơm nớp lo sợ người cha bạo hành sẽ làm tổn hại đến nó. Cô gái và Mặc Mặc, cả hai cùng dựa dẫm vào nhau mà sống trong ngôi nhà ấy. Mặc Mặc là một chú mèo đặc biệt bởi nó rất ít ngủ. Mặc Mặc không ngủ bởi lẽ: "Tôi và Mặc Mặc như hai đứa trẻ đang cố vươn mình để sống dưới mãi nhà đã thấp lại càng bị đè thấp hơn bởi áp lực cuộc sống"17

Tâm hồn cô đơn đã khiến cô gái đặt hết tình yêu của mình vào một con vật, và coi nó như con người. Nỗi cô đơn ấy xuất phát từ sự mất mát niềm tin của cô vào cuộc sống, vào tình yêu của những người đàn ông. Cô có nỗi ám ảnh rằng tất cả những người đàn ông đều cũng sẽ như bố cô. Khi cô gặp và yêu Thần Mộc, người hứa cho cô và Mặc Mặc cuộc sống hạnh phúc thì niềm tin và sự ấm áp đã đến với cô. Khi bố Thần Mộc ốm, cô đến nhà Thần Mộc săn sóc gia đình anh như một người dâu hiền trong gia đình. Tất cả chỉ vì Thần Mộc hứa không những yêu thương cô mà còn yêu thương cả Mặc Mặc nữa. Nhưng rồi bi kịch đã xảy đến khi Mặc Mặc chết do chính lỗi của Thần Mộc. Đó là "vết thương không thể hàn gắn" giữa cô và Thần Mộc. Mặc Mặc ở trong câu chuyện không còn đơn thuần là con vật nuôi nữa mà là chỗ dựa tinh thần của cô trong sự cô đơn giữa gia đình. Mặc Mặc chết đồng nghĩa với sự cô đơn trở lại với cô gái. Tình yêu của cô với Thần Mộc không đủ sức xua tan nỗi ám ảnh đó. Dù cho Thần Mộc không phải là người đàn ông như bố cô.

Kết thúc câu chuyện, tác giả cũng không để cho sự cô độc đó rời khỏi cô gái. Khi cô gái nhìn thấy mẫu tin Thần Mộc nhắn anh đã tìm thấy lũ con của Mặc Mặc và hứa nếu cô trở về hai người sẽ cùng nhau săn sóc chúng cùng với dòng địa chỉ để tìm anh thì nước mưa đã xóa nhòa dòng địa chỉ ấy. Sợi dây duy nhất có thể giúp cô gái thoát khỏi tâm thức cô đơn và trở về với thực tại, với Thần Mộc cùng lũ con của Mặc Mặc cuối cùng cũng bị cắt đứt. Phải chăng đó là lời nhắn nhủ của Trương Duyệt Nhiên về một thế hệ trẻ với những con người không thể thoát khỏi tâm thức cô đơn ám ảnh tâm hồn họ vì những di chứng gia đình và xã hội.

Nếu nhân vật tôi trong Mèo đen không ngủ của Trương Duyệt Nhiên đi vào nỗi cô độc do những di chứng mà gia đình cô mang lại thì Mai Mai, cô gái câm trong Anh trai em gái của Tào Đình lại là hiện thân của một nỗi cô độc khác. Cô độc từ tình yêu bất hạnh của một cô gái bất hạnh dành cho chính anh trai ruột của mình. Như lời đề tựa tác phẩm: "Yêu đơn phương đã khổ. Yêu chính anh trai của mình lại càng khổ hơn nữa. Mai Mai yêu anh trai Dương Dương, một tình yêu tội lỗi nhưng không bệnh hoạn, tội lỗi mà 17 Mèo đen không ngủ - Trương Duyệt Nhiên, Nguyễn Xuân Nhật dịch, Nxb Phụ nữ (2005)

vẫn đáng thương. Bởi, Mai Mai là cô gái câm. Trong thế giới “hư ảo, lặng lẽ, không người”, trống rỗng và cô độc của cô, duy nhất chỉ có người anh trai ngự trị. Yêu anh và muốn độc chiếm người anh, Mai Mai đã tự tước đi niềm vui hồn hậu của tuổi thơ, đẩy mình vào vòng xoáy của những mâu thuẫn giằng xé giữa hờn ghen ích kỷ và tình yêu thương".18

Trong thế giới cô độc chỉ riêng mình cô hiểu, Mai Mai dành cho anh trai một tình yêu câm nín và lặng lẽ, nhưng lắm khi nó cũng bùng phát dữ dội khi cô ghen với em gái song sinh của mình, An An. Cô ghen với từng tiếng gọi của An An dành cho anh. Tất cả bởi lẽ cô thèm khát nhưng không thể phát ra những tiếng gọi ấy với anh. Nỗi cô đơn trong cô gái được tích tụ từ bé đến lớn, ngay từ lúc nhỏ điều đó đã khiến Mai Mai trở thành cô bé cứng cỏi. Sự cô độc trong tâm hồn đã khiến cô trở thành một kẻ độc ác trong tình yêu. Cứng cỏi điềm tỉnh nhưng lại đầy dằn xé trong nội tâm. Tình yêu cô dành cho anh là một biểu hiện của sự cô độc trong tâm hồn cô. Bởi từ bé, Mai Mai đã bị nhiều người chế giễu, chỉ có anh Dương Dương là người duy nhất bảo vệ cô, xem cô là thiên xứ. Và cũng vì thế mà anh là tất cả đối với em gái mình.

Sự cô độc trong tâm thức đã khiến cho cô gái Mai Mai lao vào tình yêu mù quán và sự thù hận ích kỉ ghen tuông với chính em gái mình. Mai Mai từ cô bé có bản tính hiền lành trong sáng biến thành kẻ luôn rắp tâm hại em gái An An trở nên xấu xí, không hoàn hảo. Không chỉ dừng lại ở đó, cô còn gây ra sự hiểu lầm giữa anh trai Dương Dương và Hồ Khả, người yêu anh để hai người phải chia tay.

Cuối cùng khi nhận ra sự sai lầm và độc ác của mình, Mai Mai đã bị ăn năn dằn vặt và tìm đến cái chết. Nhưng khi cái chết không thành cô lại trở về với sự cô độc cố hữu của mình: "Mấy tháng nay, anh và An An đều tránh em. Em như lại trở về thời thơ ấu với những lời chế nhạo: “Con câm! Con câm!”, nhưng em không hận anh, tất cả đều do em gây ra, là hậu quả của sự độc ác của em, nó sẽ giày vò suốt đời, khiến em sống trong thế giới đơn độc, tối tăm, không lối thoát".

Cách đề cập đến nỗi cô đơn của Tào Đình trong Anh trai em gái có nét tương đồng với cách thể hiện nỗi cô đơn trong truyện Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi của Trương Duyệt Nhiên. Câu chuyện kể về sự cô đơn của các nhân vật: bà Quỳnh và Quỳnh, cô gái có quãng đời thanh Xuân bất hạnh. Bà cô cũng là một hiện thân của nỗi cô đơn thậm chí mang nó theo đến tận khi bà chết. Bà chết vì vết bỏng ở chân loang ra không cứu chữa được mà nguyên nhân của vết bỏng là do trong một lần nấu ăn phục vụ cho đứa con trai vì sơ ý bà làm đổ thức ăn và bị bỏng. Cơ thể béo phì của bà khiến bà không phản ứng kịp và bà chỉ biết ngồi xuống đất khóc. Chỉ có cô bé Quỳnh quan tâm đến bà nhưng rồi cuộc đời Quỳnh cũng không thoát khỏi sự đeo bám của nỗi bất hạnh khi cô bị chính mẹ ruột ruồng bỏ. Chỉ có cha dượng là Lục Dật Hán yêu thương cô, chính nỗi cô đơn và sự tự ti về bản thân đã khiến cô mắc chứng cuồng ăn. Cũng chính điều ấy cùng tình thương của người cha dượng đã khiến cô yêu ông và thực hiện mọi cố gắng trong học tập, giảm béo để dành được tình yêu ở ông. Quỳnh cũng tựa như Mai Mai bắt đầu tình yêu tội lỗi từ sự ám ảnh của nỗi cô đơn và ngọn lửa xua tan nỗi cô đơn đầu tiên mà họ bắt gặp trong đời.

Dù cảm hứng về sự cô đơn trong cuộc sống đi vào tác phẩm của các nhà văn 8X theo hình thức nào, thì nó cũng là sự phản ánh một phần hiện thực cuộc sống. Là những 18 Anh trai em gái – Tào Đình, Nguyễn Thành Phước dịch, Nxb Hội nhà văn Hà Nội (2008)

trải nghiệm của chính người viết hoặc những gì mà người viết chứng kiến. Đó cũng là một phần tâm trạng của những người sống theo trào lưu "linglei" bởi họ chịu nhiều ức chế. Với cảm thức về nỗi cô đơn, dường như dòng văn học 8X đã tiến gần với cảm hứng văn học chung của nhân loại. Nó khiến văn chương 8X trưởng thành hơn.

3) Sự phô bày yếu tố tính dục, đi ngược quan niệm luân lí Á Đông. Một đặc điểm khá nổi bậc của văn học 8X Trung Quốc là việc đề cập đến yếu tố tình dục một cách tự nhiên và thẳng thắng. Sex trong văn học không phải là một chủ đề mới vì nó tồn tại trong các tác phẩm văn học từ Đông sang Tây, từ cổ chí kim. Yếu tố tính dục dần được con người thừa nhận như một nhu cầu tự nhiên và chính đáng của con người. Và văn chương tìm đến nó một cách tự nhiên như khi khai thác các chủ đề khác của cuộc sống. Yếu tố sex giúp tác phẩm văn học trở nên thực hơn và cuốn hút người đọc hơn.

Văn học Trung Quốc không phải không chứa đựng nhiều yếu tố sex trong các tác phẩm của những thế hệ nhà văn trước đó. Nhưng thực sự đến thế hệ nhà văn "linglei" thì yếu tố sex dường như trở nên đột biến và ào ạt xâm nhập vào các tác phẩm của các tác giả trẻ. Đặc biệt yếu tố tính dục được các tác giả nữ phơi bày một cách thẳng thắng và trần trụi. Trước dòng văn học của thế hệ 8X có thể kể đến hàng loạt những tác phẩm của các tác giả như Vệ Tuệ (Bảo bối Thượng Hải, Điên cuồng như Vệ Tuệ...), Cửu Đan (Quạ đen), Sơn Táp (Thiếu nữ đánh cờ vây)... Tiếp nối trào lưu ấy, các nhà văn 8X cũng đưa yếu tố sex vào truyện và xem nó như một trong những yếu tố chính làm nên câu chuyện, sex được xem như bản chất của nhân vật. Đặc biệt điều ấy thể hiện rõ trong tiểu thuyết Búp bê Bắc Kinh của Xuân Thụ, sex ở nữ tác giả này như là một phần của sự hiện thân ở giới trẻ. Cuốn tiểu thuyết đã gây chấn động Trung Quốc vì nó mô tả cách bộc trực sự thức tỉnh về mặt tình dục của một cô gái trẻ mới 16 tuổi. Tác phẩm dường như đi sâu vào chỗ xâu kín nhất, những khát khao nhục cảm và khoái lạc trong con người Xuân Thụ, nhân vật chính của tiểu thuyết. 16 tuổi, cô nhiều lần bỏ học hẹn hò cùng bạn trai, tình yêu với cô chớp nhoáng như một chuyến vui chơi. Và trong một dịp tình cờ cô quen với Lý Kỳ qua thư làm quen, ngay lần đầu tiên gặp nhau Xuân Thụ đã thản nhiên trao thân cho Lý Kỳ. Ở đây nhân vật Xuân Thụ không còn là hiện thân của những cô gái Á Đông thuần hậu và e thẹn nữa. Cô đã là một mẫu hình khác biệt của một bộ phận trong thế hệ trẻ Trung Quốc. Sự cởi mở về tình dục và đam mê khoái lạc ở Xuân Thụ là sự phản ánh một phần lối sống phóng túng, phớt đời, thiên về hưởng thụ vật chất mà một bộ phận giới trẻ Trung Quốc đang mắc phải mà Xuân Thụ chỉ là một đại diện tiêu biểu của lối sống này.

Vì quan niệm khá cởi mở như vậy về tình yêu, tình dục nên Xuân Thụ đã không quá đau đớn và lệ thuộc vào tình yêu khi cô gặp phải những thất vọng trong tình trường với những người con trai trong đời cô. Đây cũng là một điểm khác biệt giữa nhân vật mang yếu tố sex trong văn học 8X so với những nhân vật mang yếu tố sex trong truyện của các tác giả thuộc thế hệ trước.

Sex trong các tác phẩm của các nhà văn thuộc thế hệ trước ở Trung Quốc, đặc biệt là yếu tố sex đối với nhân vật nữ chủ yếu là để làm hiện lên rõ bản chất yếu mềm dễ bị tổn thương hay những ẩn ức trong tâm hồn người phụ nữ. Còn nhân vật mang yếu tố sex trong văn học 8X thì hoàn toàn khác, sex được đề cập như là bản chất vốn dĩ có ở nhân vật, nhân vật sở hữu nó như sở hữu các đặc tính khác ở con người. Nói như lời tiến sĩ Phạm Tú Châu (Viện Văn học Việt Nam) thì trong các tác phẩm này, tính dục đã được

đặt ở vị trí tột cùng, "thay thế cho tính phong phú của văn học".19 Sex được đưa vào tác phẩm như một sự thể hiện cái Tôi rất mạnh mẽ mà thế hệ 8X thường bộc lộ. Vì vậy mà tác giả chấp nhận để nhân vật xem đó như là một điều bình thường và không có gì phả bó buộc.

Quan niệm đó đi ngược lại với truyền thống người Á Đông về hình ảnh người phụ nữ. Về sự quan trọng của chuyện chăn gối trong tình yêu. Thế hệ nhà văn 8X đã gạt phăng điều đó đi và thay vào đó là một quan niệm mới như trên.

Không chỉ ở Xuân Thụ mà ở các nhà văn 8X khác ta cũng bắt gặp quan niệm về tính dục tương tự. Tào Đình là một ví dụ khi cô khai thác cuộc sống tình dục của lớp trẻ Trung Quốc, trong đó có những người trí thức một cách thẳng thắng. Tác giả không e ngại những chỉ trích hay soi mói khi đề cập đến những vấn đề như thế. Trong Xin lỗi em chỉ là con đĩ, nhân vật Hà Niệm Bân và những người bạn mình xem chuyện "gái điếm" như một điều bình thường trong cuộc sống của họ. Khi nhận được lời đề nghị của Hạ Âu:"Em có thể ngủ cùng ông chứ!" thì Hà Niệm Bân ngay lập tức chấp nhận yêu cầu đó của cô gái mà không cần quan tâm suy tính đến những gì liên quan đến cô gái. Đơn giản anh chỉ quan niệm đó là chuyện giải quyết nhu cầu bản thân.

Dường như trong truyện, Tào Đình tách rời hẳn tình yêu với tình dục khi cô cho nhân vật nữ Hạ Âu yêu Hà Niệm Bân và sẵn sàng hy sinh cho anh khi đem thân xác ra dâng hiến cho kẻ khác từng đêm. Nhân vật Hạ Âu trong tiểu thuyết của Tào Đình tất nhiên không phải là một cô gái thác loạn và hưởng thụ khoái lạc như nhân vật Xuân Thụ trong Búp bê Bắc Kinh, tình dục đối với cô là sự hy sinh cho người mình yêu. Nhưng cho dù nhìn ở khía cạnh nào thì yếu tố sex thể hiện qua các nhân vật trong các tác phẩm này đều trở thành một điều hết sức bình thường. Nó không còn tính thiêng liêng của sự quan niệm theo truyền thống.

Sự cởi mở trong quan niệm về sex cũng thể hiện ở việc các nhà văn 8X không ngại ngần đưa vấn đề tình yêu đồng giới vào trong truyện. Tình yêu đồng giới không còn là một sự trái tự nhiên và bị phản ánh tiêu cực như trước nữa mà nó còn được trân trọng và miêu tả rất thật trong tác phẩm. Tình yêu ấy được đặt ngang bằng với tình yêu nam nữ, thậm chí nó còn cao thượng hơn với sự hy sinh của những người trong cuộc. Đó là tình yêu của Anh Không Thích đối với anh trai Ca Sách. Một tình yêu thánh thiện, cao cả và đầy hy sinh đối người anh. Dù đó là một tình yêu xuất phát từ một phía, nhưng nó cũng không kém phần bi kịch như tình yêu của pháp sư Lê Lạc và công chúa Lam Thường với Ca Sách.

Yếu tố tính dục đi vào văn học 8X đã biến thành một sự điều mới mẻ phản ánh đúng hiện thực đời sống hiện đại ngày nay. Chỉ có sự mạnh bạo của những người trẻ mới dám khai thác yếu tố sex theo khía cạnh đó. Những nhà văn 8X này là những người như vậy.

Sự ảnh hưởng của trào lưu "linglei" trong văn học 8X còn được biểu hiện ở các đặc điểm như sự xuất hiện của bạo lực, tội phạm ở những người trẻ, sự tôn sùng thần tượng và chạy theo những trào lưu mới mẻ có tính lập dị như các trào lưu kích động trong âm nhạc, thời trang...Hay sự thay đổi xoành xoạch những niềm đam mê, những mối quan tâm ở những con người trẻ. Tất cả được các tác giả 8X ghi nhận và phản ánh vào tác 19 Văn học Trung Quốc trên thị trường Việt Nam. nguồn http://thotre.com/

phẩm của mình chân thực. Bởi cuộc sống đó một phần chính là sự trải nghiệm của họ, những nhà văn của thế hệ đầy bản lĩnh và nhiều khuấy động.

2.2.2 Sự phá cách trong phong cách và nghệ thuật sáng tác so với dòng văn học truyền thống Trung Quốc.

2.2.2.1 Về phong cách sáng tác:Văn học 8X Trung Quốc mang phong cách hoàn toàn khác so với tác phẩm thuộc

dòng văn học truyền thống Trung Quốc. Với lối văn phục vụ chủ yếu cho giới trẻ chính vì thế mà văn phong của các tác giả 8X cũng năng động hơn, ít bị gò bó trong câu chữ. Nhà văn 8X thỏa sức sáng tạo lời văn theo ý muốn của mình miễn sao thu hút được sự chú ý và cuốn hút độc giả vào câu chuyện.

Phong cách tự do trong lối hành văn kết hợp với những phương thức kết cấu truyện mới góp phần làm cho dòng văn 8X trở nên mới mẻ và đứng riêng biệt trong văn đàn Trung Quốc hiện nay. Có thể nói một trong những sự thay sáng tạo đáng chú ý trong phong cách sáng tác của các nhà văn 8X là cách kết cấu truyện mới mẻ trong tác phẩm của mình. Với sự sáng tạo đó các tác giả 8X có thể thỏa sức biểu lộ bút lực của mình trên từng trang viết một cách không gò bó.

Cách thức kết cấu cuốn truyện theo lối tự truyện không phải mới trong văn học nhưng với các tác giả 8X thì đó không chỉ là kiểu kết cấu truyện đơn thuần mà còn là một hình thức để thỏa sức biểu hiện bản thân qua tác phẩm. Cái tôi cá nhân được chuyển tải vào trong truyện qua kiểu loại tryện này. Đó là sự thể hiện cái tôi mãnh liệt nhưng đồng thời cũng không đơn thuần như kiểu tự truyện truyền thống hoàn toàn thuật lại chuyện mình. Trong tiểu thuyết của mình các nhà văn 8X còn đại diện những người cùng thế hệ để nói lên suy nghĩ của thế hệ mình vì thế nhân vật tôi trong truyện không hẳn là hiện thân của tác giả mà còn ket hợp sự sáng tạo của tác giả nữ. Cách kết cấu truyện theo kiểu tiểu thuyết kết hợp tự truyện là hình thức kết cấu truyện rất phổ biến của các tác giả trẻ này. Tiêu biểu là tác giả Xuân Thụ với Búp bê Bắc Kinh. Với kiểu xây dựng truyện đó nhân vật trong truyện thoát khỏi sự trói buộc của một nhân vật văn chương mà đến với thực tế cuộc sống như chính nhân vật đó sống ở ngoài đời vậy. Tác giả hóa thân vào nhân vật của mình để miêu tả tâm lý nhân vật và cách nhìn nhận của nhân vật đối với xã hội xung quanh. Với kiểu kết cấu tự truyện đó người đọc dễ dàng tiếp nhận được nội dung tác phẩm. Sự phá cách trong kết cấu truyện này còn thể hiện ở nhiều hình thức khác như lối kể chuyện tự do, thích kể điều gì thì nói điều ấy, đôi chỗ bộc lộ một cách thẳng thắng suy nghĩ của người viết. Điều đó khiến tác phẩm của các nhà văn 8X không chứa nhiều ẩn ý như sáng tác của văn học truyền thống.

Ngoài kết cấu theo kiểu tự truyện, thì các tác giả 8X cũng vận dụng nhiều thể loại và hình thức kể chuyện khác vào tác phẩm của mình. Một trong những thể loại tiểu thuyết của dòng văn 8X Trung Quốc có nhiều sự sáng tạo mới mẻ trong phong cách viết truyện là thể loại truyện võ hiệp.

Thể loại truyện võ hiệp trong sáng tác của nhà văn 8X có đặc điểm hoàn toàn khác biệt so với thể loại truyện này trong sáng tác của các nhà văn thế hệ trước. Truyện võ hiệp của Quách Kính Minh không có tình tiết hay nhân vật kiểu như truyện của Kim Dung, Cổ Long, Ngọa Long Sinh...Sự sáng tạo trong phong cách sáng tác ở thể loại truyện võ hiệp này là do ảnh hưởng của thời đại, giới trẻ Trung Quốc ngày nay thích

những yếu tố hiện đại trong tác phẩm hơn là những yếu tố cổ điển. Tuy nhiên họ vẫn quan tâm và yêu thích sự giả tưởng và tính chất "giang hồ" của các nhân vật trong truyện võ hiệp nên thể loại truyện này vẫn thu hút khá nhiều độc giả. Các nhà văn 8X nắm bắt được điều đó nên đã tha hồ sáng tạo trong truyện của mình. Chủ yếu là không gian truyện và nhân vật trong truyện. Thể loại truyện võ hiệp này ngoài sự kết hợp của yếu tố hiện đại và tăng cường tính giả tưởng trong truyện thì còn chịu sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn học "linglei" nên thường được gọi là thể loại tiểu thuyết võ hiệp "linglei". Nếu đem so sánh phong cách sáng tác truyện võ hiệp của thế hệ nhà văn 8X với truyện võ hiệp của các thế hệ nhà văn trước đó thì có thể nhận thấy nhiều yếu tố khác biệt mới được sáng tạo như:

Truyện võ hiệp truyền thống của Kim Dung, Cổ Long, Ngọa Long Sinh, Lương Vũ Sinh...đều coi trọng bối cảnh lịch sử của câu chuyện và dựa vào bối cảnh lịch sử ấy mà sáng tác nên các nhân vật giang hồ kiệt xuất. Nhưng truyện võ hiệp của các nhà văn 8X thì hầu như bối cảnh lịch sử không còn tồn tại ở truyện nữa, các tác giả 8X đặt câu chuyện của mình ở những không gian khác nhau, trong đó có cả những không gian giả tưởng do họ tưởng tượng ra. Tiêu biểu là Quách Kính Minh với những thế giới "ảo" trong tiểu thuyết võ hiệp đều là những thế giới không tồn tại. Vì thế nó không có bối cảnh lịch sử được. Bối cảnh lịch sử trong truyện nếu có thì cũng rất mờ nhạt, nhiều khi không biết cụ thể là câu chuyện diễn ra ở thời đại nào.

Yếu tố võ được miêu tả trong truyện võ hiệp "linglei" cũng được các tác giả trẻ làm nhạt đi. Thay vào đó là những yếu tố phép thuật hoang đường. Những thế giới kì lạ của sự trường sinh và những nhân vật phi phàm. Ở đây võ hiệp của các tác giả 8X chịu ảnh hưởng của truyện thần thoại và cả truyện khoa học viễn tưởng. Những màn đánh võ trong truyện võ hiệp truyền thống được coi là rất quan trọng thì trong truyện võ hiệp của tác giả này, các màn đấu võ đó bị loại bỏ và thay vào đó là các màn đấu phép thuật hoặc đấu trí giữa những nhân vật siêu phàm.

Trong truyện võ hiệp của các tác giả truyền thống thì văn hóa truyền thống Trung Quốc là một nhân tố hết sức quan trọng làm nên màu sắc của truyện, nhắc đến truyện võ hiệp Trung Quốc truyền thống người ta liên tưởng đến những màu sắc văn hóa dân tộc được lồng vào trong đó. Nhưng trong truyện võ hiệp "linglei" thì nhân tố đó bị tiêu giải đi, không gian văn hóa truyền thống trong truyện được thay bằng những không gian tưởng tượng, kì vĩ và không còn là không gian thực bên ngoài nữa. Chính vì thế mà màu sắc Trung Quốc trong các tác phẩm võ hiệp 8X cũng không còn rõ nét.

Một sự khác biệt quan trọng nữa là trong truyện võ hiệp 8X, dù bất kể về thủ pháp biểu hiện nay ngôn ngữ hoặc tình tiết, cốt truyện, không gian truyện, nhân vật đều được các tác giả pha trộn với những yếu tố mang nhiều tính hiện đại. Điều này đáp ứng tốt nhu cầu đọc của độc giả ngày nay.

Như vậy so với phong cách sáng tác truyện nói chung của văn học truyền thống thì phong cách sáng tác của các tác giả trẻ thuộc dòng văn chương 8X đã có nhiều thay đổi, có nhiều sự phá cách hơn thậm chí đảo ngược hẳn so với phong cách sáng tác văn học truyền thống. Với sự phá cách trong sáng tác đó, các tác giả 8X có thể tự do thể hiện tài năng và sự sáng tạo của mình.

2.2.2.2 Về nghệ thuật sáng tác:

Sự phá cách trong sáng tác văn học 8X thể hiện chủ yếu qua ngôn ngữ được sử dụng trong các tác phẩm. Dù được chuyển thể sang tiếng Việt nhưng các tác phẩm dịch vẫn tái hiện một phần của những nét mới trong ngôn ngữ sáng tác của các tác giả trẻ này.

Có thể nói ngôn ngữ trong các tiểu thuyết thuộc dòng văn học 8X này có thể gây sốc với người ưa thích lối văn chương truyền thống. Đó là sự chuyển tải nguyên vẹn lối sử dụng ngôn ngữ đời sống của thế hệ trẻ Trung Quốc, đặc biệt là ngôn ngữ của thế hệ 8X.

Trong tác phẩm của mình, Xuân Thụ dường như sử dụng một cách tự nhiên không e dè những lối nói văng tục hằng ngày của mình, như: Bố khỉ, cứt, chó chết...và thẳng thừng đưa những lời thoại có phần hơi tục của giới trẻ trong cuộc sống thường ngày vào tác phẩm: "Bố khỉ! Anh không có ý ấy chứ...;đồ đểu...;Chó chết, ta chỉ đi ăn mì thôi mà, đừng lo...;Một bài thơ chó chết, một nhà thơ chết tiệt...;Đ. mẹ anh, cút mẹ anh ra khỏi đời tôi!".20

Không chỉ có kiểu ngôn ngữ văng tục theo lối nói thường ngày được đem nguyên xi vào tác phẩm mà những ngôn ngữ khác như tiếng lóng, ngôn ngữ thành thị cũng được sử dụng tối đa trong các tác phẩm văn học 8X. Những tiếng lóng để chỉ chuyện tế nhị trong quan hệ nam nữ như "XXX", "làm cho một mẻ"21...được tác giả Tào Đình sử dụng trong tác phẩm của mình là bắt nguồn từ những tiếng lóng được sử dụng phổ biến trên mạng hoặc trong kiểu nói tục hằng ngày. Hoặc như Xuân Thụ, trong một đoạn văn cô đã đưa vào khá nhiều những thuật ngữ tiếng lóng phổ biến và những câu văng tục mà giới trẻ ăn chơi Trung Quốc thường dùng để trao đổi hàng ngày:

"Ba chúng tôi đang trò chuyện ở bên cổng thì một thanh niên dắt xe đạp đến trước Vương Đồng chí và thì thầm, “Có tí trắng nào không?” Vương Đồng chí ớ người không hiểu anh ta nói cái gì. “Cái gì?” “Bột ấy!” “Không…” Súyt nữa thì Vương Đồng chí chết ngất đi vì sợ! Và quả là vậy, một tay công an đã xuất hiện ngay khi gã thanh niên vừa đi khỏi. “Cứt! Trông tôi có giống một thằng hít heroin thật không?” Quả Đống và tôi cùng cười nhạo anh ta."22

Ngôn ngữ của giới trẻ thành thị cũng được sử dụng phổ biến trong lời văn 8X. Lời thoại của các nhân vật trong Búp bê Bắc Kinh là sự đan xen giữa tiếng Hoa và tiếng Anh, các nhân vật của tiểu thuyết thậm chí có người không có tên mà được quy ước bằng những kí hiệu như B5, A26, G và T... Ngoài ra tác giả còn trích nhiều bài hát, thơ bằng tiếng Anh, tên riêng bằng tiếng Anh... sự mê cuồng đối với thể loại nhạc ngoại như rock and roll, punk...tràn ngập trong tác phẩm. Hay như cách đặc tên cho ban nhạc khá lập dị theo kiểu quậy phá của giới trẻ như ban nhạc "Những cô em vô đạo"...

Ngôn ngữ chat cũng phổ biến không kém trong tác phẩm 8X. Ảnh hưởng mạnh mẽ của mạng internet trong sáng tác của mình các tác giả 8X dường như kiệm lời hơn mà chú trọng vào nội dung chuyển tải của lời nói, Những câu văn ngắn, có khi không đầu không cuối nhưng lại trực diện thể hiện nội dung cần thông báo được các tác giả 8X sử

20 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.21 Xin lỗi em chỉ là con đĩ, đã dẫn.22 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.

dụng khá nhiều: "Nhưng tôi đã trượt. Tôi và Tiểu Thuỷ cùng thi. Cô ta đỗ, tôi trượt. Tôi chết môn toán."23

Sự phá cách trong việc sử dụng ngôn ngữ của văn chương 8X còn được thể hiện qua lối sử dụng ngôn ngữ một cách hỗn hợp của các tác giả trẻ. Đó là sự xen kẽ giữa ngôn ngữ sách vở, ngôn ngữ nhà trường với lối ngôn ngữ đường phố. Xuân Thụ là đại diện cho lối sử dụng ngôn ngữ kiểu ấy. Trong tác phẩm của mình có những đoạn cô đưa vào những lời thơ, lời triết lý của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng và được học qua sách vở, nhưng đa phần trong truyện lại là lối sử dụng ngôn ngữ theo kiểu đường phố, dung tục và đầy những câu chửi thề, những lời miệt thị...

Không chỉ là sự mới mẻ trong việc sử dụng ngôn ngữ gắn với đời sống hiện đại, một đặc điểm khá nổi bậc nữa trong tác phẩm văn học 8X là sự kết hợp và tiến gần nhau hơn giữa văn học và điện ảnh. Yếu tố điện ảnh trong văn học không phải là điều mới vì vốn dĩ tác phẩm văn học nào cũng có thể chuyển tải thành kịch bản điện ảnh nếu nó hội đủ các điều kiện mà điện ảnh yêu cầu. Trong thập niên 80-90 ở Trung Quốc đã có nhiều tác phẩm văn học của các nhà văn nổi tiếng như nhà văn Tô Đồng với tiểu thuyết Thê thiếp thành đàn đã trở nên nổi tiếng hơn sau khi tác phẩm của ông được cải biên thành phim với tựa đề Đèn lồng đỏ treo cao, tiểu thuyết Hồng cao lương của Mạc Ngôn được chuyển thể thành bộ phim Cao lương đỏ, tiểu thuyết Chọn lựa của nhà văn Trương Bình chuyển thể thành bộ phim nổi tiếng Lựa chọn sinh tử ,Vương Sóc với tiểu thuyết Thiên kim đã được dựng thành phim truyền hình nhiều tập Tiếp viên hàng không vào cuối những năm 80. Nhưng dù sao giữa văn học và điện ảnh vẫn còn ranh giới khi phải lựa chọn tác phẩm thích hợp để chuyển thể thành kịch bản.

Nhưng với nhà văn 8X Trung Quốc, đại biểu là Quách Kính Minh thì ranh giới ấy đã xóa nhòa khi tác phẩm Vô cực của tác giả trẻ này lại được chuyển thể từ kịch bản điện ảnh, một hình thức chuyển thể ngược hay sự gặp gỡ trái chiều giữa điện ảnh với văn học. Vào cuối năm 2005, hai tác phẩm Vô cực một là phim của Trần Khải Ca và một là tiểu thuyết của Quách Kính Minh cùng lúc ra mắt và nhận được sự hưởng ứng nhiệt liệt của khán giả và độc giả. Vô cực dù được chuyển thể từ kịch bản điện ảnh nhưng nó vẫn mang những nét riêng đặc trưng của tác phẩm văn học. Đan xen với nó là yếu tố điện ảnh thể hiện khá rõ. Vô cực là tác phẩm đầu tiên đánh dấu sự kết hợp hài hòa giữa văn chương và điện ảnh. Nó được coi như một thể nghiệm đặc biệt về thể loại văn học – điện ảnh ở Trung Quốc.

Sự phá cách ấy gây cho độc giả những cảm nhận mới về văn chương của thế hệ 8X Trung Quốc. Tuy gặp phải nhiều đánh giá tiêu cực từ giới phê bình, nhưng nó cũng thể hiện sự thể nghiệm cá tính mới trong văn học đương đại Trung Quốc bởi những người trẻ.

2.2.3 Chủ đề chính trong sáng tác của các nhà văn 8X Trung Quốc :Dòng văn chương 8X Trung Quốc là dòng văn học của những cây bút trẻ sinh ra

sau năm 1980, chính vì thế mà cuộc sống của họ gắn liền với sự phát triển hiện đại của Trung Quốc trong giai đoạn này. Tốc độ đô thị hóa nhanh làm lớp trẻ nông thôn ngày càng ít đi hoặc bị ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa thành thị. Hầu hết cấc nhà văn thành danh của thế hệ 8X đều được sinh ở các thành thị nên chủ đề chính trong sáng tác của họ 23 Búp bê Bắc Kinh, đã dẫn.

thường xoay quanh các vấn đề ở thành thị, hầu như không đề cập đến các chủ đề liên quan đến nông thôn Trung Quốc như thế hệ các nhà văn trước đó. Vả lại, họ được sinh ra ở thành phố nên viết về thành phố là vấn đề trực diện và gần gũi đối với họ hơn so với nông thôn.

Búp bê Bắc Kinh kể về lối sống của một cô gái thành thị, Mười yêu của Trương Duyệt Nhiên lại miêu tả các góc độ khác nhau trong tình yêu của thế hệ thanh niên nam nữ thành thị, Thiên thần sa ngã của Tào Đình thì đi vào khía cạnh tha hóa của lớp trẻ thành thị trước cám dỗ vật chất.

Khai thác về thành thị chủ yếu là đi vào tầng lớp thanh niên thành thị. Các tác phẩm 8X dường như mổ xẻ mọi khía cạnh đời sống của lớp thanh niên thành thị Trung Quốc. Từ các mối quan hệ gia đình, xã hội đến sự xung đột nội tâm của giới trẻ trong những mối quan hệ đó. Mà đề tài được đề cập đến nhiều nhất là tình yêu của thế hệ trẻ.

Xã hội thành thị Trung Quốc, đặc biệt là xã hội thu nhỏ của giới trẻ thành thị được phản ánh một cách tiêu cực trong tiểu thuyết của Xuân Thụ. Cô vẽ nên chân dung giới trẻ trong một xã hội tràn ngập văn hóa phương Tây, sự suy đồi của lối sống hưởng thụ trong giới trẻ. Sự thiếu quan tâm của các gia đình thành phố đối với con cái mình, hay ngược lại là sự nuông chiều quá đáng và thả lỏng tự do quá mức của các bậc phụ huynh đối với con cái...Tất cả đã đẩy con cái họ ra ngoài một xã hội đầy cám dỗ của những trào lưu Rock and roll…

Nếu Búp bê Bắc Kinh thu hút độc giả vì vẽ ra một chân dung đặc biệt của một thế hệ trẻ Trung Quốc với niềm đam mê khoái lạc, sự hưởng thụ và lối sống bất cần thì giới trẻ trong tiểu thuyết của Trương Duyệt Nhiên lại dường như có tính cách thâm trầm và ít kích động hơn. Trương Duyệt Nhiên là nhà văn 8X có phần khác biệt so với các nhà văn đồng trang lứa trong sáng tác. Thế giới nhân vật của Trương Duyệt Nhiên thiên về nội tâm hơn và cũng trầm lặng hơn. Dù cô luôn khai thác những bi kịch trong cuộc sống của họ, đó có thể là những bi kịch dữ dội nhưng bản thân các nhân vật lại không phải là những người trẻ luôn kích động và thích cuộc sống hưởng thụ như nhân vật của Xuân Thụ. Các nhân vật nữ thành thị của Trương Duyệt Nhiên như Quỳnh (Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi), Đỗ Uyển Uyển và Đoạn Tiểu Mộc ( Anh đào xa tít tắp) đều là những cô gái có tính cách bình thường như những cô gái Trung Quốc khác, nhưng điều Trương Duyệt Nhiên muốn thể hiện là những bi kịch trong tâm hồn họ chứ không phải lối sống bên ngoài. Đó là một khía cạnh khai thác đặc biệt của nữ tác giả trẻ này đối với chủ đề thanh niên thành thị so với các tác giả khác.

Quách Kính Minh dù viết tiểu thuyết võ hiệp nhưng nhân vật võ hiệp trong tiểu thuyết của tác giả này vẫn mang nhiều yếu tố của những người trẻ Trung Quốc hiện đại. Không quá chú trọng vào tình tiết truyện như thể loại truyện võ hiệp truyền thống, Quách Kính Minh đi vào khai thác tâm lý nhân vật nhiều hơn, đưa nhân vật vào những bi kịch tinh thần hơn là sự tranh hùng tranh bá trong xã hội. Thông qua diễn biến tâm lý và những bi kịch của các nhân vật được cách điệu hóa trong truyện, Quách Kính Minh phàn nào đã thể hiện được đời sống tinh thần phức tạp của giới trẻ. Họ cũng mang những tâm lý tương tự, cũng bị ám ảnh bởi nỗi cô đơn như Ca Sách (nhân vật trong Vương quốc ảo), cũng muốn thoát khỏi sự trói buộc vô hình của xã hội và tìm kiếm tự do, sống theo ý muốn của mình như khát vọng của anh em Ca Sách trong truyện. Và ngoài đời không

hiếm những trường hợp rơi vào bi kịch tình yêu như bi kịch của Ca Sách trong tiểu thuyết.

Tào Đình thì đi sâu hơn vào giới trí thức trẻ thành phố trong thời đại vây bủa của cám dỗ vật chất với Thiên thần sa ngã. Câu chuyện kể về những bước chân sa ngã của cô gái xinh đẹp như thiên thần Nhậm Đạm Ngọc trước cám dỗ vật chất. Trong truyện còn thể hiện lối sống phụ thuộc vào vật chất đến hèn mọn của một bộ phận trí thức trẻ khi phục vụ đến những chuyện tế nhị cho những tay đại gia nhiều tiền lắm của mà tha hóa.

Như vậy cuộc sống thành thị cùng với tầng lớp thanh niên thành thị được các tác giả 8X khai thác triệt để trên mọi phương diện và khía cạnh. Xã hội thành thị hiện đại của Trung Quốc như một mảnh vườn màu mỡ cho các nhà văn trẻ 8X thỏa sức sử dụng ngoài bút. Với các tuyến nhân vật đa dạng từ những cô gái mang số phận bi kịch từ những tai biến trong mối quan hệ gia đình đến các tầng lớp trí thức, học sinh, sinh viên, nhà nghệ thuật, nhà văn, thi sĩ, những người có học thức cao...Tất cả đều được đưa vào thế giới nhân vật của các tác giả 8X.

2.2.4 Phương tiện xuất bản :Ở Trung Quốc hiện nay một phương tiện phổ biến và tiện lợi để đưa tác phẩm văn

chương đến với độc giả là mạng internet. Cùng với tốc độc phát triển vượt bậc của Trung Quốc trong giai đoạn gần đây, Trung Quốc cũng bắt đầu hội nhập thông tin với thế giới. Mạng internet là một phương tiện truyền thông không thể thiếu đối với một bộ phận đông đảo người dân, đặc biệt là giới trẻ. Có thể nói mạng là một thế giới thu nhỏ của xã hội.

Xuất bản sách trên mạng cũng là một nhu cầu nảy sinh tất yếu vì nó là cánh cửa mở và dễ dàng nhất để người viết chuyển tải tác phẩm của mình đến người đọc mà không trải qua các khâu xét duyệt, in ấn tốn kém...

Văn học mạng hiện nay song song tồn tại với văn học truyền thống ở Trung Quốc. Nó không chỉ xuất hiện gần đây mà đã có lịch sử tương đối. Văn học mạng Trung Quốc theo báo giới Trung Quốc thì đã có trên dưới mười năm tồn tại, hiện ở Trung Quốc cũng có đên khoảng 5000 website chuyên đăng tải các tác phẩm văn học. Cũng đã xuất hiện nhiều cuộc thi sáng tác văn học trên mạng và nhận được sự hưởng ứng tích cực. Tác phẩm đầu tiên nổi tiếng trên mạng là Lần đầu bên nhau của tác giả Thái Trí Hằng và khi xuất bản thành sách in đã trở thành best seller với 200 000 bản bán ra trong lần đầu in và tái bản liên tục trong mười năm sau đó. Cuốn sách mở đầu dòng văn học mạng này cũng đã được xuất bản ở Việt Nam.

Chính điều kiện thuận lợi đó đã được các nhà văn 8X Trung Quốc khai thác nhằm đưa tác phẩm của mình đến gần người đọc. Một số nhà văn 8X như Quách Kính Minh, Hàn Hàn...đều đưa tác phẩm mình lên mạng. Tiêu biểu là tác giả Tào Đình có những tác phẩm đến được với độc giả chủ yếu là từ mạng internet rồi sau đó mới xuất bản thành sách in.

Các nhà văn 8X hầu hết đều lập các trang web cá nhân hoặc các trang blog để đưa tác phẩm của mình lên. Điều đó nhận được sự ủng hộ của độc giả vì việc đọc trên mạng vô cùng tiện lợi, có thể tranh thủ đọc ở mọi nơi mọi lúc với quỹ thời gian eo hẹp của nhịp sống hiện đại.

Một hình thức đưa tác phẩm đến với công chúng mới được xuất hiện ở Trung Quốc là hình thức xuất bản theo dạng sách bỏ túi. Đi tiên phong cho dạng xuất bản này là

Quách Kính Minh. Nhà văn trẻ này lập công ty xuât bản sách của riêng mình và hình thức sách bỏ túi nhỏ gọn dễ mang theo ở bất cứ nơi đâu là một lựa chọn để tác giả này đưa tác phẩm đến với công chúng. Tuy hình thức xuất bản này mới được thử nghiệm cùng nhưng nó cũng nhận được sự đón nhận từ phía độc giả nhất là độc giả trẻ vì sự tiện lợi mà nó mang lại.

Bên cạnh các hình thức đưa tác phẩm đến với độc giả mới xuất hiện và mang tính tiện lợi như trên thì hình thức sách in truyền thống vẫn duy trì và tồn tại với vị thế hàng đầu của nó. Tuy hình thức xuất bản này bất tiện với những thủ tục kiểm duyệt sâu xác, độc giả lại phải trả một khoảng tiền để được sở hữu các đầu sách nhưng nó lại là hình thức cơ bản và phổ biến nhất để đưa sách đến với người đọc. Hình thức xuất bản truyền thống cũng giúp thu lại một khoảng nhuận bút không nhỏ cho tác giả và khoảng tiền bán sách khá lớn cho nhà xuất bản. Đồng thời nó cũng thể hiện sự tôn trọng đối với tác phẩm được xuất bản khi in thành sách, chính vì vậy mà xuất bản truyền thống không bao giờ mất đi vị thế của nó dù xuất hiện các hình thức, phương tiện mới thuận tiện hơn trong quá trình chuyển tải sách tới đông đảo công chúng. Vì vậy sách in truyền thống vẫn là phương tiện phổ biến nhất hiện nay để các nhà văn 8X đến với độc giả Trung Quốc và nước ngoài.

CHƯƠNG 3: VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC VỚI VĂN HỌC 8X VIỆT NAM

3.1 Văn học 8X Trung Quốc với độc giả Việt Nam 3.1.1 Quá trình du nhập văn học 8X Trung Quốc vào Việt Nam:3.1.1.1 Giai đoạn làm quen với các tác phẩm 8X:Để nói về quá trình du nhập và tiếp nhận văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam cho

tới nay trước hết cần nhìn nhận lại tình hình tiếp nhận văn học Trung Quốc đương đại ở Việt Nam trong những năm gần đây.

Có thể nói trong những năm gần đây văn học Trung Quốc được giới thiệu khá nhiều trên thị trường văn học Việt Nam. Nó như một làn sóng lan tỏa khắp các nhà sách và được đông đảo bạn đọc đón nhận và yêu thích. Sở dĩ văn học Trung Quốc được đón nhận mạnh mẽ ở Việt Nam là do nguyên nhân nội tại từ chính thị trường sách Việt Nam

trong những năm gần đây thường có ít các tác phẩm hay và thu hút được độc giả. Còn văn học phương Tây với những tác phẩm văn học cổ điển được tái bản và những cuốn sách mới dịch cũng trở nên bảo hòa trong giới độc giả Việt Nam. Văn học phương Tây vốn được độc giả Việt Nam yêu thích nhưng trong thời đại ngày nay nó ít còn tính thu hút mạnh mẽ như trước. Người đọc Việt Nam cần thứ văn chương gần gũi với mình và thể hiện cuộc sống gần gũi với suy nghĩ và văn hóa Việt Nam hơn. Vì vậy văn học Trung Quốc đương đại với các tác phẩm mới, cấp tiến của các nhà văn sáng tác theo tư tưởng mới có nhiều tiến bộ đã mang lại cho độc giả Việt Nam những điều thú vị mới mẻ. Bên cạnh các tác phẩm cổ điển Trung Quốc được tái bản thì sự quay trở lại của thể loại truyện kiếm hiệp Trung Quốc cũng là điều đáng quan tâm của thị trường sách văn học Trung Quốc ở Việt Nam. Đó là thời gian văn học Trung Quốc trở nên phổ biến ở Việt Nam với các tác giả như Mạc Ngôn, Giả Bình Ao...với các tác phẩm như Báu vật của đời, Đàn hương hình, Rừng xanh lá đỏ, Phế đồ, Một nửa đàn ông là đàn bà ...Đó là những cuốn sách được giới phê bình Trung Quốc thẩm định và đánh giá cao về nội dung cũng như nghệ thuật. Các tác phẩm của những nhà văn này cũng đều viết về đề tài người nông dân (Báu vật của đời), xã hội trong giai đoạn đổi mới (Phế đô, Một nửa đàn ông là đàn bà) hay lúc bước qua kinh tế thị trường (Rừng xanh lá đỏ) ở một đất nước có khá nhiều điểm tương đồng với Việt Nam. Nhưng điểm khác biệt là các tác giả Trung Quốc đã chuyển tải vào tác phẩm của họ tính hiện thực, thậm chí hiện thực đến cực đoan, tính phê phán  và cuối cùng điều mới mẻ nhất là tính dục. Sau này còn Khương Nhung với nét mới đầy hoang dã của văn hóa du mục phía Tây Trung Quốc (Totem sói), tác phẩm gây tiếng vang lớn ở Trung Quốc và cũng được đón nhận ở Việt Nam.

Tiếp theo sự chiếm lĩnh mạnh mẽ thị trường sách của văn học Trung Quốc tại Việt Nam phải kể đến sự xuất hiện khá nổi của các tác giả thuộc dòng văn học "linglei" Trung Quốc đặc biệt là các tác giả nữ như Vệ Tuệ (Bảo bối Thượng Hải, Điên cuồng như Vệ Tuệ, Thiền của tôi...), Cửu Đan (Quạ đen), ...Và các cây bút trẻ nổi trội khác ở Trung Quốc như Sơn Táp (Thiếu nữ đánh cờ vây) , Đới Tư Kiệt (Balzac và cô thợ may Trung Hoa)...

Tuy có thời gian thị trường văn học Trung Quốc chững lại do sự xuất hiện của quá nhiều tác phẩm với cùng những chủ đề giống nhau nhưng gần đây khi các dòng văn học mới của Trung Quốc được dịch ở Việt Nam thì độc giả Việt Nam lại quan tâm nhiều hơn đến văn học Trung Quốc. Dòng văn học 8X du nhập vào Việt Nam theo đà của sự phát triển văn học dịch Trung Quốc ở Việt Nam ấy.

Văn học 8X xuất hiện ở Trung Quốc không bao lâu thì nó đã xuất hiện trên các giá sách ở Việt Nam. Ban đầu nó không được chú ý nhiều bởi nhiều độc giả còn đánh đồng văn học 8X với dòng văn học "linglei" của các nhà văn "mĩ nữ" Trung Quốc được dịch trước đó như Vệ Tuệ, Cửu Đan, An Ni Bảo Bối...Nhưng sau đó độc giả Việt Nam nhận ra sự khác biệt của dòng văn 8X so với dòng văn học "linglei" nói chung. Tuy nó chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của văn học "linglei" và yếu tố "linglei" cũng là cảm hứng sáng tác chính của văn học 8X nhưng nó không hẳn là văn học "linglei" mà nếu xét theo phương diện tư tưởng sáng tác thì chỉ là một bộ phận còn xét theo các phương diện khác như sự sáng tạo và đặc điểm tác phẩm thì nó là đại diện cho thế hệ 8X với những lối tư duy mới, có nhiều nét tích cực hơn. Các tác giả thế hệ 8X cũng có nhiều đổi mới hơn trong sáng

tác của mình. Đặc biệt là trong thể loại truyện võ hiệp như của Quách Kính Minh, nhiều yếu tố hoang đường kỳ ảo được đưa vào. Đặc biệt nhà văn 8X chú trọng đi vào khai thác tâm lý của nhân vật trong truyện võ hiệp hơn là tình tiết truyện. Ngoài ra giọng điệu của một số nhà văn 8X cụ thể như Trương Duyệt Nhiên cũng không quá chát chúa trực diện và quá nhiều yếu tố tính dục như các nhà văn nữ theo dòng văn học "linglei" trước đó (Vệ Tuệ, Cửu Đan...).

Văn học 8X được dịch đầu tiên ở Việt Nam là vào năm 2005, cùng thời điểm đó báo chí Việt Nam cũng nói nhiều đến sự thành công và những luồng dư luận liên quan đến các nhà văn 8X Trung Quốc như Quách Kính Minh, Hàn Hàn, Xuân Thụ, Trương Duyệt Nhiên...Điều đó gây nên hiệu ứng tò mò trong giới độc giả trẻ và họ bắt đầu tìm đọc các tác phẩm 8X Trung Quốc này.

Mặc dù có nhiều ý kiến đánh giá khen chê khác nhau của báo giới về dòng văn học 8X của Trung Quốc ở Việt Nam, nhưng thực sự chưa có ý kiến chính thống nào của giới phê bình bàn sâu về vấn đề này. Có một số nhà nghiên cứu chỉ đề cập đến văn học "linglei" nói chung mà không nhắc đến văn học 8X Trung Quốc như một hiện tượng riêng biệt. Chỉ xem các tác phẩm này dưới khía cạnh "linglei". Còn báo giới Việt Nam thì cũng chỉ trích dẫn ý kiến và sự đánh giá của các nhà phê bình cũng như dư luận độc giả Trung Quốc về văn học 8X. Bên cạnh đó là một số sự so sánh chưa đầy đủ giữa văn học 8X Trung Quốc với văn học 8X Việt Nam.

3.1.1.2 Giai đoạn văn học 8X Trung Quốc được tiếp nhận:Tuy vậy, dòng văn học 8X Trung Quốc vẫn âm thầm len lỏi và chinh phục độc giả

Việt Nam nhất là độc giả trẻ. Đặc biệt là các tác phẩm ăn khách ở Trung Quốc của Quách Kính Minh được giới trẻ mê truyện võ hiệp Việt Nam săn lùng. Trên các diễn đàn mạng về truyện võ hiệp như "nhapmonquan.com", "vietkiem.com"...đều có sự bàn luận của độc giả trẻ về các cuốn tiểu thuyết võ hiệp Vương quốc ảo và Vô cực của Quách Kính Minh. Nhìn chung độc giả Việt Nam đánh giá tốt sự sáng tạo của tác giả trong thể loại truyện này.

Dần dần giới độc giả cũng có cái nhìn riêng đối với các tác phẩm thuộc dòng văn học này và phát hiện ra những đặc điểm riêng mà chỉ có các tác phẩm thuộc dòng văn học 8X mới có. Thêm vào đó là dư luận báo chí cũng nhắc nhiều đến thuật ngữ “văn học thế hệ 8X”, không chỉ với văn học Trung Quốc mà còn đề cập đến văn học 8X Việt Nam. Điều này giúp độc giả phân biệt được tác phẩm của nhà văn 8X so với các tác phẩm văn học của các nhà văn khác. Văn học 8X Trung Quốc được tiếp nhận như một dòng riêng biệt với nhiều đặc điểm khác so với dòng chung của văn học Trung Quốc vẫn đang được dịch và xuất bản ở Việt Nam.

Các cuốn sách của Trương Duyệt Nhiên như Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Anh đào xa tít tắp, Mèo đen không ngủ, Mười yêu đều được độc giả Việt Nam đón nhận. Những cuốn sách này được đông đảo độc giả nữ yêu thích vì thể hiện tâm lý nhân vật nữ khá sâu sắc. Đặc biệt là những người nữ trẻ Việt Nam nhận thấy sự đồng cảm với các nhân vật nữ trong truyện của Trương Duyệt Nhiên. Thời điểm năm 2005 – 2006 – 2007 trên các diễn đàn, forum mạng có mục văn học Trung Quốc đều nhận được sự bàn luận sôi nổi của các độc giả nữ về các cuốn sách của Trương Duyệt Nhiên, của Xuân Thụ...Các trang web, diễn đàn văn học như "vnthuquan.com", "thuvien-ebook.com"...và

nhiều website, blog cá nhân khác đều đăng tải lại các bản dịch của các cuốn truyện này. Kèm theo đó là lời bàn luận, đánh giá và nhận xét của các độc giả trẻ đã từng đọc qua các tác phẩm đó.

Một sự kiện đáng chú ý về sự tiếp nhận văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam là sự xuất hiện ồn ào và gây chấn động của tác giả văn học mạng Tào Đình với Xin lỗi em chỉ là con đĩ. Đây là thời điểm văn học Việt Nam khá nhạy cảm với yếu tố sex, đặc biệt là đề cập thẳng thừng như trong truyện. Tác phẩm do Trang Hạ dịch đã tạo nên một làn sóng dư luận độc giả quan tâm đến cuốn truyện dài này. Độc giả Việt Nam tuy có nhiều ý kiến khen chê trái ngược nhau về cái hay của tác phẩm nhưng tựu trung lại vấn đề họ quan tâm chủ yếu là yếu tố sex được đề cập thẳng thắng và mạnh mẽ trong tác phẩm này. Trong thời gian đó yếu tố sex cũng được quan tâm khá nhiều ở các tác phẩm văn học trong nước như Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu.

3.1.1.3 Vai trò quan trọng của các dịch giả trẻ trong việc giới thiệu dòng văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam:

Đóng góp công lớn vào sự giới thiệu các dòng văn học Trung Quốc nói chung và văn học 8X Trung Quốc vào Việt Nam là các dịch giả, nhà văn, nhà nghiên cứu chuyên về văn học Trung Quốc. Các dịch giả chuyên về văn học Trung Quốc khá nhiều và được chia thành hai thế hệ rõ rệt. Lớp các dịch giả thế hệ đi trước nổi bậc là các dịch giả Trần Đình Hiến, Trần Hữu Nùng, Phó Thiên Tùng, Sơn Lê… và lớp thế hệ dịch giả mới hình thành, trong đó đa phần là những dịch giả trẻ thế hệ 7X, 8X… có kinh nghiệm sống vài năm ở Trung Quốc, thích tìm tòi cái mới trong văn học trẻ Trung Quốc như Nguyễn Lệ Chi, Đào Bạch Liên, Nguyễn Xuân Nhật, Nguyễn Xuân Minh, Trang Hạ, Trác Phong, Phương Linh.... Những dịch giả trẻ và đầy tâm huyết này đang góp sức làm mới bầu không khí văn học dịch. Nhờ đó các độc giả trẻ Việt Nam có thêm một cái nhìn mới về văn hóa, đời sống, tư duy con người trong xã hội hiện đại của Trung Quốc ngày nay, đặc biệt là của giới trẻ Trung Quốc với nhiều nét tương đồng và khác biệt so với giới trẻ Việt Nam.

Các dịch giả trẻ là nêu trên là những cái tên quen thuộc đối với những độc giả từng quan tâm đến các đầu sách văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam thời gian qua. Một phần nội dung và nghệ thuật của các tác phẩm văn học 8X Trung Quốc được dịch ở Việt Nam là qua lăng kính của các dịch giả này. Vì vậy vai trò của họ cũng khá quan trọng trong việc tìm hiểu văn học 8X Trung Quốc.

Bên cạnh các dịch giả như Sơn Lê, Nguyễn Lệ Chi với các đầu sách của các tác giả nữ thuộc dòng văn học "linglei" (Vệ Tuệ, Cửu Đan, Bì Bì, Miên Miên...) thì những dịch giả đã dịch các đầu sách 8X Trung Quốc sang tiếng Việt hầu hết đều là thế hệ 8X nên họ dễ hiểu và đồng cảm với câu chuyện của các tác giả Trung Quốc. Sự chuyển tải vì thế trung thực và nguyên bản hơn. Tiêu biểu như dịch giả Nguyễn Xuân Nhật, bắt đầu dịch văn học trong thời gian làm luận văn Master ở Đại Học Thanh Hoa - Trung Quốc từ năm 2001. Dịch giả này là người chuyển ngữ một số tác phẩm văn học mạng được lưu hành rộng rãi trong giới trẻ Việt Nam và có tiếng vang. Với giọng văn dí dỏm, sinh động, khúc triết, và kiến thức đa dạng đã đem đến thành công cho nhiều tác phẩm như Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Mèo đen không ngủ (Trương Duyệt Nhiên), Vô cực (Quách Kính Minh). Hay như dịch giả, nhà văn trẻ Trang Hạ với vốn sống và sự tiếp xúc với văn hóa

Trung Quốc (hiện Trang Hạ đang sống ở Đài Loan), đã chuyển tải thành công tác phẩm của nhà văn mạng Tào Đình sang tiếng Việt, gây ra hiệu ứng văn học không nhỏ ở Việt Nam. Các tác phẩm dịch thuộc dòng văn học 8X Trung Quốc đều chuyển tải gần như toàn bộ nội dung cũng như các yếu tố nghệ thuật mà tác giả đặt vào trong tác phẩm. Sự góp phần của các dịch giả trẻ trong việc đưa tác phẩm của dòng văn học 8X Trung Quốc đến với Việt Nam là không nhỏ. Độc giả Việt Nam nhờ vậy có cơ hội tiếp nhận một dòng văn học mới với nhiều điều thú vị mới mẻ.

Hiện nay các tác phẩm thuộc dòng văn học 8X Trung Quốc vẫn đang tiếp tục ra đời. Các dịch giả trẻ Việt Nam sẽ có cơ hội thử sức với dòng văn này và chuyển tải chân thực các tác phẩm nóng hổi ấy đến với độc giả Việt Nam.

3.1.2 Văn học 8X Trung Quốc với độc giả Việt Nam:Khi văn học 8X Trung Quốc bắt đầu được dịch nhiều ở Việt Nam - từ năm 2005,

với hàng loạt tác phẩm do công ty văn hóa Phương Nam hợp tác với nhà xuất bản Phụ nữ ấn hành - thì cũng là lúc dư luận độc giả Việt Nam đang quan tâm đến dòng văn học "linglei" mà chủ đạo là các cây bút nữ thuộc thế hệ 7X được dịch trước đó. Chính vì vậy trong khoảng thời gian đầu mới xuất hiện văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam chưa thực sự nổi bậc và chưa nhận được sự đánh giá tách biệt. Nguyên nhân là do văn học 8X Trung Quốc cũng chịu ảnh hưởng mạnh bởi nguồn cảm hứng sáng tác chính từ trào lưu "linglei" đang thịnh hành ở Trung Quốc, tiểu biểu là tác phẩm của nữ tác giả 8X Xuân Thụ (Búp bê Bắc Kinh) là một sự nối tiếp đáng chú ý của dòng văn học "linglei" này. Văn học 8X Trung Quốc khi đó nằm trong sự đánh giá chung với dòng văn học "linglei" đang được phổ biến ở Việt Nam trong cùng thời gian này.

Nhìn chung độc giả Việt Nam có sự đánh giá riêng so với nguồn dư luận của giới báo chí và giới văn nghệ Việt Nam về các tác phẩm thuộc dòng văn học "linglei" này. Báo chí Việt Nam phần lớn trích dẫn lại ý kiến đánh giá của các nhà phê bình và dư luận Trung Quốc về văn học "linglei". Trong nước cũng chưa thực sự có nguồn đánh giá riêng và khách quan qua con mắt nhìn của người Việt Nam tiếp nhận văn học Trung Quốc. Giới phê bình Việt Nam thì còn dè dặt chưa đề cập nhiều đến dòng văn học này. Chỉ có một số bài viết của các nhà nghiên cứu như bài viết của tiến sĩ Trần Minh Sơn giới thiệu sơ lược về văn học "linglei" trên báo Người Lao Động, bài viết "Linglei – một hiện tượng mới trên văn đàn Trung Quốc" của tác giả Trần Thị Thu Hương trên trang mạng của Khoa ngữ văn - Đại học sư phạm Hà Nội...Nhìn chung những bài viết này tuy chưa đi sâu phân tích tư tưởng của dòng văn học này nhưng đều có những đánh giá tích cực về dòng văn học này. Trên các diễn đàn văn học các độc giả trẻ đều bày tỏ suy nghĩ của mình về các tác phẩm thuộc dòng văn học "linglei", đặc biệt là tác phẩm của tác giả 8X Xuân Thụ được đánh giá có sự sáng tạo mới mẻ về mặt tư tưởng nhưng nhìn chung các nhận xét đều cho rằng tư tưởng đó chưa phù hợp với giới trẻ Việt Nam. Tuy vậy giới độc giả Việt nam cũng đều cảm thấy sự thu hút bởi những tư tưởng mới lạ này trong các tác phẩm được dịch và xem đó như một cánh cửa để tiếp cận gần hơn với văn hóa của giới trẻ Trung Quốc trong thời đại ngày nay.

Khi văn học 8X Trung Quốc được giới thiệu nhiều hơn ở Việt Nam với những đặc điểm riêng biệt so với những đặc chung với dòng văn học "linglei" thì độc giả Việt Nam

bắt đầu có cái nhìn khác hơn với dòng văn học này. Các tác giả trẻ như Quách Kính Minh, Trương Duyệt Nhiên, Xuân Thụ, Tào Đình được biết đến khá nhiều. Sách văn học của dòng văn chương 8X Trung Quốc tuy được dịch không nhiều ở Việt Nam có thể nói là đếm trên đầu ngón tay nhưng nó lại đa dạng và phù hợp với mọi đối tượng độc giả trẻ.

Công trình đã tiến hành khảo sát với một số đối tượng độc giả trẻ là 200 người tại trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh về một số vấn đề tiếp nhận dòng văn học 8X. Kết quả được biểu diễn bằng sơ đồ trong phần phụ lục kèm theo công trình. Trong đó chúng tôi tiến hành khảo sát độc giả bằng phiếu điều tra với hai câu hỏi nhằm tìm hiểu số lượng độc giả quan tâm đến dòng văn học này ở Việt Nam và sự đánh giá của những độc giả quan tâm đến dòng văn học này như thế nào. Kết quả của cuộc khảo sát cho thấy có đến 50% số người được hỏi đã từng đọc qua các tác phẩm văn học 8X Trung Quốc, 27.5% có nghe qua hoặc biết đến nhưng chưa đọc và 22.5% không quan tâm đến dòng văn học này. Điều này cho thấy số lượng độc giả quan tâm đến dòng văn học này của Trung Quốc cũng khá lớn ở Việt Nam, đa phần trong đó là các độc giả trẻ.24

Trong câu hỏi điều tra thứ hai về đánh giá của những độc giả quan tâm đến dòng văn học này chúng tôi cũng thu được kết quả là sự đánh giá tích cực từ phía độc giả Việt Nam dành cho dòng văn học mới của Trung Quốc này. Trong đó có đến 60% độc giả có nhận xét các tác phẩm văn học này rất hay và nhiều sáng tạo hơn so với văn học truyền thống, 19% độc giả được khảo sát cảm thấy hay và 21% còn lại nhận xét các tác phẩm này bình thường so với những gì của văn học Trung Quốc mà họ đã đọc.25

Giới báo chí cũng giới thiệu nhiều hơn về sự thành công của các nhà văn 8X ở Trung Quốc. Một số bài viết trích lại những ý kiến đánh giá khác nhau, có cả tích cực lẫn tiêu cực của giới phê bình Trung Quốc về dòng văn này, một số bài viết khác thì mang tính chất giới thiệu chân dung của các nhà văn 8X thành công trên văn đàn Trung Quốc với độc giả Việt Nam (các bài viết này chúng tôi có dẫn nguồn kèm theo ở phần phụ lục của đề tài). Một số bài viết khác thì cho độc giả Việt Nam cái nhìn tổng hợp về dòng văn chương 8X Trung Quốc như bài viết của tác giả Đỗ Ngọc Yên "Những vấn đề của dòng văn chương 8X Trung Quốc" đăng trên báo Sức khỏe và đời sống (nguồn http://suckhoedoisong.vn/). Điều này kích thích hơn sự quan tâm của giới độc giả với dòng văn chương này.

Có thể nói dòng văn chương 8X thu hút mọi đối tượng độc giả trẻ và đáp ứng được đa phần những sở thích văn học khác nhau của các độc giả. Với những độc giả yêu thích truyện võ hiệp thì các tác phẩm của Quách Kính Minh là lựa chọn đầu tiên. Khắp các trang web về truyện võ hiệp đều đăng tải lại tiểu thuyết của Quách Kính Minh. Tiểu thuyết võ hiệp mang nhiều yếu tố kỳ ảo mới lạ của nhà văn trẻ này thu hút sự chú ý và yêu thích của độc giả trẻ. Không chỉ ở Trung Quốc mà ở Việt Nam độc giả trẻ đều coi Quách Kính Minh là hiện tượng mới lạ của thế giới truyện võ hiệp. Tuy nhiên độc giả trẻ Việt Nam lại quan tâm nhiều hơn đến yếu tố hấp dẫn trong câu chuyện mà chưa chú ý nhiều đến sự mới mẻ trong cách miêu tả tâm lý nhân vật và sự thể hiện tư tưởng của tác giả qua các câu chuyện. 24 Biểu đồ 1 - Trang 4 Phụ lục25 Biểu đồ 2 - Trang 4 Phụ lục

Bên cạnh đó tiểu thuyết mang nhiều yếu tố sex của Xuân Thụ cũng gây sự quan tâm chú ý của đôc giả Việt Nam, tuy tác giả này không gây nhiều dư luận ở Việt Nam như ở Trung Quốc và các nước phương Tây nhưng độc giả Việt Nam cũng thông qua đó tiếp xúc với một cách sống, cách thể hiện mới trong tư duy của giới trẻ Trung Quốc, biết thêm được một sự sáng tạo mới trong văn học trẻ của nước láng giềng.

Tác phẩm của Trương Duyệt Nhiên tuy tĩnh lặng và ít gây sóng gió hơn trong giới độc giả Việt Nam nhưng cũng nhận được sự yêu thích của khá nhiều độc giả trẻ, mà quan tâm hàng đầu là các độc giả nữ. Cách kể, cách tả và miêu tả tâm lý nhân vật trong truyện của Trương Duyệt Nhiên gần gũi với đời sống của giới trẻ Trung Quốc lẫn Việt Nam nên dễ nhận được sự đồng cảm của độc giả. Không gây ồn ào bằng những yếu tố sex, những sự bốc đồng trong tư tưởng, Trương Duyệt Nhiên chinh phục độc giả Việt Nam bằng sự trầm lặng những đôi khi bùng lên những đốm lửa dữ dội trong tâm lý của các nhân vật nữ. Độc giả Việt Nam, trong đó đa phần là giới sinh viên đều có những cuốn sách của Trương Duyệt Nhiên trong bộ sưu tập tác phẩm văn học của mình. Chính điều đó thúc đẩy việc dịch và xuất bản nhiều hơn các tác phẩm của tác giả 8X này ở Việt nam trong thời gian qua.

Tác giả 8X Tào Đình – Bảo Thê của dòng văn học mạng Trung Quốc cũng nhận được sự quan tâm chú ý của độc giả Việt Nam. Tác phẩm của Tào Đình lần đầu tiên được giới thiệu là Xin lỗi em chỉ là con đĩ qua sự chuyển ngữ của dịch giả Trang Hạ gây sự chú ý mạnh mẽ trong độc giả Việt nam. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện xúc động về sự hy sinh cho tình yêu của một cô gái trẻ, ngây thơ và bi kịch từ sự hy sinh ấy mà còn gây chú ý bởi lần đầu tiên độc giả Việt Nam được tiếp xúc với sự thẳng thắng trong vấn đề sex của một tác giả trẻ Trung Quốc, nó cũng là một trong những cuốn sách văn học mạng đầu tiên của Trung Quốc được dịch ở Việt Nam (sau tác phẩm Lần đầu gặp nhau của Thái Trí Hằng). Ngay sau đó là hàng loạt các tác phẩm khác của Tào Đình được dịch và xuất bản ở Việt Nam theo hiệu ứng ăn khách của cuốn truyện dài đầu tiên (Hồng hạnh thổn thức, Thiên thần sa ngã, Anh trai em gái, Yêu anh hơn cả tử thần, Hôn lễ tháng ba...)

Như vậy có thể nói tuy dòng văn học 8X mới được hình thành ở Trung Quốc nhưng nó không chỉ gây sự ảnh hưởng lớn trên văn đàn Trung Quốc mà nó còn được biết đến ở các nước trên thế giới. Ở Việt Nam nó cũng đã sớm được giới thiệu và tạo hiệu ứng tốt trong giới độc giả trẻ Việt Nam.

3.2 Văn học 8X Trung Quốc với sáng tác văn học trẻ, văn học 8X Việt Nam3.2.1 Những điểm tương đồng:Trung Quốc và Việt Nam là hai nước láng giềng gần gũi với nhiều nét tương đồng

trong văn hóa và tính cách con người. Trong lịch sử văn hóa Việt Nam từng chịu nhiều ảnh hưởng rõ nét của văn hóa Trung Quốc. Tuy văn hóa Việt Nam cũng ít nhiều tác động đến văn hóa Trung Quốc nhưng sự tác động đó là không lớn và không mạnh mẽ như văn hóa Trung Quốc đối với Việt Nam. Sự ảnh hưởng của văn học Trung Quốc đến văn học Việt Nam cũng nằm trong chiều hướng chung ấy. Chúng ta có thể nhận thấy rõ điều này khi đi phân tích sâu quá trình diễn biến văn học Việt Nam trong mối tương quan với văn học Trung Quốc và sự tác động cảu văn học Trong Quốc với văn học Việt nam trong lịch sử.

Sự ảnh hưởng và tác động qua lại giữa hai nền văn học đó được biểu hiện mạnh mẽ trong suốt tiến trình lịch sử phát triển của văn học hai nước. Đặc biệt là trong nền văn học cổ và trung đại Việt Nam có thể nhận thấy dấu ấn rõ nét đó. Văn học Trung Quốc và văn học Việt Nam hiện đại tuy ít chịu mối tương tác như trước nhưng do điều kiện khách quan cũng có sự giao lưu và ảnh hưởng qua lại lẫn nhau. Ở đây chúng tôi không đi vào tìm hiểu sự tác động qua lại và ảnh hưởng lẫn nhau ấy giữa hai nền văn học mà chỉ xét những điểm tương đồng và dị biệt giữa hai bộ phận nhỏ của hai nền văn học hai nước.

Chúng tôi cũng không đi vào phân tích sự ảnh hưởng hay tác động của dòng văn học 8X Trung Quốc đối với văn học 8X Việt Nam mà chỉ so sánh hai bộ phận văn học này để rút ra những điểm giống và khác nhau giữa hai bộ phận. Như vậy có thể giúp những người quan tâm đến văn học 8X Việt Nam nói riêng và văn học trẻ Việt Nam nói chung có được cái nhìn khách quan trong mối tương quan ấy để đánh giá lại văn học tình hình 8X Việt Nam hiện nay.

Do khá nhiều nguyên nhân mà văn học 8X Trung Quốc và văn học 8X Việt Nam có nhiều nét tương đồng với nhau. Có thể tổng hợp những nét tương đồng giữa văn chương 8X Trung Quốc và văn chương 8X Việt Nam như:

Chủ đề sáng tác. Phong cách. Ngôn ngữ. Phương tiện quảng bá.

3.2.1.1 Chủ đề sáng tác:Về chủ đề sáng tác, có thể dễ dàng nhận thấy sự giống nhau khi các tác giả 8X

Trung Quốc và Việt Nam đều lấy chủ đề của tác phẩm xoay quanh lớp trẻ thành thị. Bối cảnh thành thị và khai thác đời sống giới trẻ dường như là đặc điểm nổi bậc nhất của các tác phẩm 8X hai nước. Xung quanh cuộc sống của lớp trẻ ở thành thị, các tác giả trẻ đi vào khai thác nhiều khía cạnh khác nhau từ khía cạnh đời sống, các mối quan hệ xã hội cho đến những bi kịch nội tâm. Sự phản ánh suy nghĩ và tư duy của lớp trẻ thành thị của hai dòng văn học 8X hai nước bắt nguồn từ sự tương đồng giữa hoàn cảnh xã hội, lịch sử và sự phát triển của hai nước trong những năm gần đây. Đặc biệt là sự thay đổi của giới trẻ thành phố cũng đều có nhưng điểm tương tự như nhau.

Chúng ta có thể bắt gặp sự giống nhau đó ở sáng tác của các cây bút trẻ 8X Việt Nam như Nguyễn Quỳnh Trang (1981), Trần Thu Trang (Phải lấy người như anh, Cocktail cho tình yêu), Hà Kin (Chuyện tình New York) Nguyễn Thế Hoàng Linh (Chuyện của thiên tài) và các cây bút trẻ góp mặt trong các tuyển tập truyện ngắn như Từ Nữ Triệu Vương, Nguyễn Thị Cẩm, Trương Quế Chi...(Truyện ngắn 8X, Truyện ngắn 198X, Vũ điệu thân gầy…). Gần đây còn có các tác phẩm của Đào Lê Na (Hẹn gặp anh nơi thiên đường), Nguyễn Thiên Ngân (Đường còn dài còn dài) đều xuất bản tác phẩm khi còn là sinh viên (Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh), đó cũng là những tác phẩm viết về cuộc sống, tâm tư, suy nghĩ của một bộ phận giới trẻ ngày nay, đó là những sinh viên, học sinh mới chập chững vào đời với những nhận thức tốt đẹp về cuộc sống. Các tác phẩm còn mang tính hư cấu giả tưởng cao đáp ứng tâm lý văn học của thế hệ trẻ.

Các nhân vật trong truyện của các tác giả 8X là những người trẻ với những nỗi ám ảnh vệ cuộc sống thời đại. 8X dường như không quan tâm đến các vấn đề lớn lao (hòa bình, chiến tranh, mâu thuẫn giai cấp, tiến bộ xã hội...) mà vấn đề họ quan tâm thường là những chuyện sinh hoạt gần gũi, những cảm giác trong cuộc sống, niềm vui, nỗi buồn, những bi kịch, nỗi đau của chính bản thân họ hoặc của những người xung quanh mà hằng ngày họ được chứng kiến. Họ đưa vào trong truyện của mình những mẫu chuyện về bạn bè, tình yêu, tình dục, gia đình. Hoặc những vấn đề mà họ trông thấy một cách trực diện trong xã hội. Những câu chuyện ấy được viết nên từ chính sự trải nghiệm của các tác giả 8X. Chính vì thế trong truyện của mình, thế hệ 8X thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá riêng của thế hệ mình đối với cuộc đời. Ngay từ cách nhìn nhận, đánh giá này mà ta đã thấy được phần nào thái độ, cách phản ứng đối với hiện thực của họ.

Sự tương đồng về hoàn cảnh sống (cùng sống trong một xã hội châu Á đang trên đà phát triển với nhiều biến động), về tính cách khu vực cũng là một nguyên nhân khiến cho văn học 8X hai nước nói riêng và văn học trẻ hiện nay nói chung có chung những chủ đề giống nhau.

3.2.1.2 Phong cách:Không chỉ giống nhau ở chủ đề thành thị và đời sống giới trẻ, văn học 8X Trung

Quốc và Việt Nam còn có những sự giống nhau tương đối về phong cách sáng tác. Đó là sự thể nghiệm những phong cách sáng tác mới vào văn học. Các nhà văn 8X Việt Nam cũng như các nhà văn 8X Trung Quốc không còn gò bó câu chữ như các thế hệ nhà văn lớp trước. Dường như phong cách của họ là phong cách văn chương tự do, năng động như chính tính cách của thế hệ trẻ vậy. Trong truyện của mình, Nguyễn Thế Hoàng Linh (Chuyện của thiên tài) dường như không quan tâm đến kết cấu truyện, không quan tâm đến diễn biến và nội dung câu chuyện như thế nào. Cốt yếu là sự truyền tải những suy nghĩ và chiêm nghiệm của một người trẻ về những vấn đề cuộc sống vào truyện sao cho rõ ràng và trực diện nhất. Thoát khỏi sự lệ thuộc của văn chương chữ nghĩa truyền thống và đi tìm những phong cách thể nghiệm mới cho mình là đặc điểm tương đồng của các nhà văn trẻ Trung Quốc và cả Việt Nam. Xu hương đó báo hiệu những điều mới mẻ cho văn học đương đại hai nước.

Các cuốn tiểu thuyết bán tự truyện của Hà Kin, Nguyễn Quỳnh Trang được viết với phong cách kể chuyện đời thường, giống với kiểu kể chuyện một cách tự do trên các trang mạng hơn là một tác phẩm văn học. Nhưng chính điều đó góp phần thu hút lượng độc giả lớn vì học tìm thấy sự đồng cảm trong đó.

3.2.1.3 Ngôn ngữ:Bước sang thế kỷ 21, thế hệ trẻ được tiếp xúc với một thế giới khoa học kĩ thuật

hiện đại. Tư duy con người trở nên nhạy bén hơn, đặc biệt là tư duy của thế hệ trẻ. Họ sáng tạo ra những lớp ngôn ngữ mới, thế hệ 8X được biết đến với "ngôn ngữ 8X", ngôn ngữ chat...Và các nhà văn 8X tận dụng sự mới mẻ ấy trong tác phẩm của mình. Các kiểu sử dụng ngôn ngữ đời thường, ngôn ngữ đường phố hay ngôn ngữ chat có thể dể dàng bắt gặp trong sáng tác của các tác giả 8X VIệt Nam, đó gần như là một trong những trào lưu chung trong giới viết văn trẻ ngày nay. Điều này không chỉ là một sự thể nghiệm mới về ngôn ngữ sáng tác văn chương mà còn khiến các độc giả trẻ cảm thấy thú vị hơn khi đọc tác phẩm. Điều này khiến tác phẩm của các tác giả trẻ dễ hiểu dễ tiếp nhận hơn, không

mắc phải sự nhàm chán vì lê thê câu chữ như trong văn chương truyền thống. Một lớp ngôn ngữ đời sống mới được đưa vào văn học phản ánh sự năng động trong sáng tạo nghệ thuật của giới nhà văn 8X. Đó cũng là phản ánh của sự ảnh hưởng yếu tố thời đại vào văn học.

3.2.1.4 Phương tiện quảng bá:Một đặc điểm tương đồng nữa mà văn học trẻ Việt Nam và văn học 8X Trung

Quốc là phương tiện đưa tác phẩm đến với công chúng độc giả. Ngoài các hình thức xuất bản truyền thống như xuất bản sách hay đăng dài kỳ trên báo thì hình thức xuất bản mới rất thuận tiện được các tác giả trẻ tận dụng là xuất bản trên mạng. Mạng internet đã trở thành phương tiện kết nối phổ biến và thuận tiện các tác phẩm văn học của nhà văn trẻ đến với độc giả. Mạng internet đã được sử dụng khá sớm ở Trung Quốc như một kênh xuất bản tự do các tác phẩm văn học. Thậm chí ở Trung Quốc còn hình thành riêng một dòng văn học được gọi là văn học mạng. Còn ở Việt Nam xuất bản trên mạng chỉ mới xuất hiện trong những năm gần đây. Chủ yếu là thế hệ nhà văn trẻ đi tiên phong trong việc xuất bản trên mạng. Đó là các nhà văn như Trần Thu Trang, Nguyễn Thu Phương đã lập những website riêng để quảng bá cho tác phẩm của mình: "sachcuatrang.com", "nguyenthuphuong.com". Tuy nhiên hình thức xuất bản này không mạnh như ở Trung Quốc và còn mang tính tự phát. Một số website chuyên đăng tải văn học mạng thì không chỉ dành riêng cho giới viết văn trẻ mà còn đăng tải tất cả các thể loại văn học của các nhà văn khác. Như "vannghesongcuulong.org", "thotre.com", "vnthuquan.net", ở hải ngoại có "tienve.org"...cũng là một trog những trang web văn học khá nổi, trang web này chuyên giới thiệu tác phẩm của các tác giả trẻ nổi bật. Tuy nhiên tác phẩm của nhà văn 8X đăng tải còn khá ít.

3.2.2 Những điểm dị biệt:Cùng với những điểm tương đồng thì giữa văn học 8X Trung Quốc và văn học 8X

Việt nam cũng có những điểm dị biệt. So với sự phát triển mạnh mẽ của văn học 8X Trung Quốc trong thời gian gần đây thì văn học 8X Việt Nam có phần chìm lặng hơn. Nổi bật chỉ có một số ít tác giả và chưa ghi dấu ấn mạnh mẽ trong lòng độc giả như văn học 8X Trung Quốc.

Do sự phát triển hướng ngoại của xã hội Trung Quốc hiện đại cùng với tốc độ phát triển kinh tế mạnh mẽ khiến giới viết văn trẻ Trung Quốc trở nên nhạy bén và năng động hơn trước những thay đổi về nhu cầu thưởng thức văn chương của xã hội. Văn học 8X Trung Quốc là dòng văn học trước hết phục vụ cho giới trẻ, đáp ứng nhu cầu và sở thích của giới trẻ. Sau đó mới tính đến vấn đề văn chương nghệ thuật. Chính vì thế nhà văn 8X Trung Quốc luôn cố gắng theo sát độc giả và coi độc giả như thượng đế. Họ phản ánh những vấn đề đương đại trong giới trẻ, đi vào khai thác các vấn đề mà giới trẻ quan tâm. Chính điều đó thu hút độc giả trẻ đến với văn học hơn. Sự nhạy bén năng động đó ủa các tác giả 8X thể hiện qua những đặc điểm của dòng văn học 8X. Đó là sự kết hợp giữa cảm hứng, trào lưu của thế hệ mình (linglei), đi sâu vào khai thác những chủ đề mà những người trẻ quan tâm (bi kịch tinh thần của giới trẻ thành thị, tâm lý của thế hệ mới)...Cùng với những sáng tạo trong phương thức kết cấu tác phẩm (văn học khái niệm mới, tiểu thuyết võ hiệp hiện đại, tiểu thuyết võ hiệp "linglei", tiểu thuyết tự truyện...), cách thức vận dụng ngôn ngữ hiện đại, ngôn ngữ của thế hệ mình, lối văn tự do uyển chuyển và phù

hợp tâm lý người trẻ...đã làm nên những tác phẩm văn học 8X xuất sắc được độc giả yêu thích và ủng hộ. Mặc dù vẫn chưa được đánh giá cao về khía cạnh nghệ thuật văn chương, nhưng những tác phẩm văn học 8X đó lại được độc giả đón nhận và say mê hơn cả những tác phẩm trong dòng văn chính thống.

Văn học 8X Việt Nam tuy cũng biết lựa chọn chủ đề sáng tác, có những thay đổi và sáng tạo mới trong phong cách, ngôn ngữ...nhưng chưa thực sự phản ánh được đời sống của giới trẻ Việt Nam một cách chân thực như văn học 8X Trung Quốc. Văn học 8X Việt Nam hầu như chỉ chú trọng đến các vấn đề được cho là nóng và thu hút độc giả đang được thịnh hành như sex, sự nổi loạn...mà chưa tìm ra được cách phản ánh chân thực các khía cạnh đời sống giới trẻ Việt và phù hợp với tư tưởng giới trẻ Việt Nam hiện nay. Điều đó khiến cho văn học 8X Việt Nam chưa chinh phục được đông đảo độc giả trẻ trong nước.

Văn học 8X ở Việt Nam còn chưa tìm được cho mình một đặc trưng riêng để có thể thoát ra khỏi mặt bằng chung của văn học nước nhà và khẳng định vị trí riêng biệt của mình trong văn đàn Việt Nam. Trong khi văn học 8X Trung Quốc lại biết cách bức phá và thu hút sự chú ý của độc giả như một hiện tượng riêng, ít nhiều khác biệt so với các bộ phận văn học khác trong nền văn học Trung Quốc đương đại. Đó cũng là điểm khác biệt của văn học 8X hai nước.

Do sự khác biệt về mặt lịch sử văn học và văn hóa hai nước khác nhau nên văn học trẻ, trong đó có văn học 8X hai nước cũng có sự khác nhau về thể loại sáng tác. Các nhà văn 8X Việt Nam chủ yếu xoay quanh các thể loại truyện ngắn, thơ, tiểu thuyết xã hội trong khi đó thì giới viết văn 8X Trung Quốc thể nghiệm sáng tác trên rất nhiều thể loại khác nhau như truyện ngắn, thơ, tiểu thuyết xã hội, tiểu thuyết tự truyện, tiểu thuyết khoa học viễn tưởng và đặc biệt là thể loại tiểu thuyết võ hiệp hiện đại đang không chỉ rất nổi ở Trung Quốc mà còn được dịch ra các nước trong đó có Việt Nam.

Lực lượng sáng tác của dòng văn học 8X Trung Quốc có thể nói vô cùng đông đảo, trong khi đó lực lượng sáng tác của văn học 8X Việt Nam hầu như có thể đếm được trên đầu ngón tay các tác giả được xem là nổi bậc. Điều này một phần là do sự khác biệt về dân số hai nước nhưng cũng một phần nữa là do sự quan tâm ưu ái của giới văn nghệ và giới xuất bản Trung Quốc với nhà văn 8X. Dòng văn 8X nhờ đó rất phát triển ở Trung Quốc.

Trong thời gian gần đây, văn học 8X Việt Nam đã có những bước trưởng thành hơn, tuy vẫn còn trầm lặng nhưng có những dấu hiệu chứng tỏ sự quan tâm hơn của giới văn nghệ với dòng văn học này. Nhờ vào sự quan tâm thúc đẩy tích cực ấy, có thể văn học 8X Việt Nam trong tương lai sẽ tiến xa hơn và có sức ảnh hưởng trên văn đàn mạnh mẽ hơn hiện tại.

KẾT LUẬNVăn học 8X Trung Quốc ngay từ khi mới hình thành đã là một hiện tượng mới gây

sự chú ý của đông đảo giới văn chương và độc giả văn học Trung Quốc. Không chỉ có vậy, sự phát triển của nó cũng đáng nể hơn khi không chỉ độc giả ở Trung Quốc biết đến mà nó còn gây sự chú ý ở khắp nơi trên thế giới, trong đó có cả các nước phương Tây. Ở Việt Nam, dòng văn học này cũng được giới thiệu ngay khi nó đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất. Tuy chỉ chọn lọc giới thiệu các tác giả tiêu biểu với các khuynh hướng viết truyện khác nhau của dòng văn chương này nhưng cũng đã giúp độc giả Việt Nam tiếp cận và có được cái nhìn cụ thể hơn về một dòng văn chương đang nổi của nước bạn.

1.Văn học 8X Trung Quốc manh nha từ cuối thế kỷ 20 đến những năm đầu thế kỷ 21 thì bắt đầu phát triển rầm rộ. Với sự xuất hiện của hàng nghìn cây bút 8X có tác phẩm xuất bản. Nhưng trải qua quá trình chọn lọc và đào thải của văn chương thì chỉ trong một thời gian ngắn chỉ còn lại một bộ phận trên dưới vài chục tác giả 8X thành danh. Trong đó có những người rất thành công như Quách Kính Minh , Trương Duyệt Nhiên, Hàn Hàn...Cũng sau giai đoạn nở rộ trên văn đàn, dòng văn học 8X Trung Quốc mới định hình và trở thành một bộ phận riêng có sức ảnh hưởng và nhận được sự ủng hộ của độc giả trong nước cũng như sự quan tâm của độc giả các nước.

2. Văn học 8X Trung Quốc phát triển mạnh và thành công như vậy là vì nó mang những đặc điểm riêng biệt so với các bộ phận văn học đương đại khác. Đó là nguồn cảm hứng sáng tác dồi dào từ văn hóa "linglei" và sự ảnh hưởng của văn học "linglei"; tập trung khai thác các vấn đề mà giới trẻ thành thị quan tâm, không chỉ phản ánh chân thực đời sống giới trẻ mà còn miêu tả đúng tâm lý của giới trẻ Trung Quốc, nhất là giới trẻ thành thị; sự phá cách trong phong cách sáng tác và sự sáng tạo mạnh mẽ về kết cấu, ngôn ngữ truyện theo cái nhìn đương đại; cuối cùng là biết cách quảng bá tác phẩm của mình đến với số đông độc giả. Sự chủ động trong văn học đó của các nhà văn 8X đã mang lại thành công cho chính họ và dòng văn học mà họ đại diện.

3. Ở Việt Nam văn học 8X Trung Quốc cũng tạo được hiệu ứng tích cực trong giới độc giả. Các tác phẩm và tác giả nổi bậc của dòng văn học này được dịch và giới thiệu ở Việt Nam khá sớm và nóng hổi. Trong tình hình văn học 8X Việt Nam còn rất trầm lắng thì sự xuất hiện của văn học 8X Trung Quốc trên các giá sách có sự ảnh hưởng ít nhiều đến tâm lý của giới viết văn trẻ và cả giới độc giả quan tâm đến văn chương trẻ Việt Nam. Từ đó cũng nảy sinh tâm lý so sánh giữa hai bộ phận văn học của hai nước và nhìn nhận đánh giá lại văn học của nước nhà, cụ thể là sự quan tâm hơn đến văn học trẻ, văn học 8X.

4. Qua công trình chúng tôi mong muốn những người có trách nhiệm cũng như những người quan tâm đến văn học trẻ nước nhà xem đây như một nguồn tư liệu tham khảo về một vấn đề văn học được xem như một thành tựu mới trong nền văn học Trung Quốc, từ đó có thể so sánh, đánh giá về văn học nước nhà. Rút ra những điều cần quan sát và học hỏi giúp đưa nền văn học Việt Nam đương đại tiến nhanh với thế giới.

PHỤ LỤC 1. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO:

A. TƯ LIỆU SÁCH LÝ LUẬN VÀ TẠP CHÍ:1. Hà Minh Đức (1997), Lý luận văn học, Nxb Giáo dục, Hà Nội.2. Hồ Sĩ Hiệp (2007), Một số vấn đề văn học Trung Quốc đương đại, Nxb.Tổng hợp

Đồng Nai, Đồng Nai.3. Hồ Sĩ Hiệp (2003), Một số vấn đề văn học Trung Quốc thời kỳ mới, Nxb.Đại học

Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hồ Chí Minh.4. Lê Huy Tiêu (2005), Cảm nhận mới về văn hóa và văn học Trung Quốc, Nxb.Đại

học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.5. Lê Huy Tiêu (2006), Tiểu thuyết Trung Quốc thời kỳ đổi mới, Nxb.Đại học Quốc

gia Hà Nội, Hà Nội.6. Nguyễn Trọng Hoàn (1998), Liên tưởng tưởng tượng trong tiếp nhận văn học –

quá trình biểu hiện và thanh lọc cảm xúc thẩm mỹ, Tạp chí Giáo dục – Số 317, trang 20-21.

7. Nguyễn Văn Dân (1999), Tiếp nhận văn học: Một đề tài lớn của nghiên cứu văn học, Tạp chí Nghiên cứu văn học, trang 58-91.

8. Trần Minh Sơn (2004), Phê bình văn học Trung Quốc đương đại, Nxb.Khoa học xã hội, thành phố Hồ Chí Minh.

9. Nhuệ Anh dịch (2007), Hai bông hoa 8X trên văn đàn Trung Quốc , Báo Văn Nghệ Trẻ.

10. Nhuệ Anh (2007), Nhà văn Trương Duyệt Nhiên: Viết văn khi cô độc, Báo Văn Nghệ Trẻ.

B. TƯ LIỆU TÁC PHẨM:11. Cửu Đan (2006), Quạ đen, Sơn Lê dịch, Nxb.Hội nhà văn, Hà Nội.12. Quách Kính Minh (2006), Vô cực, Thành Ân dịch, Nxb.Hội nhà văn, Hà Nội.13. Quách Kính Minh (2005), Vương quốc ảo, Nguyễn Viết Chi dịch, Nxb.Phụ nữ, Hà

Nội.14. Trương Duyệt Nhiên (2005), Anh đào xa tít tắp, Phương Linh dịch, Nxb.Phụ nữ,

Hà Nội.15. Trương Duyệt Nhiên (2006), Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Nguyễn Xuân Nhật

dịch, Nxb.Phụ nữ.16. Trương Duyệt Nhiên (2007), Mười yêu, Nguyễn Xuân Nhật dịch, Nxb Phụ nữ, Hà

Nội 17. Trương Duyệt Nhiên (2005), Mèo đen không ngủ, Nguyễn Xuân Nhật dịch,

Nxb.Phụ nữ, Hà Nội18. Tào Đình – Bảo Thê (2005), Xin lỗi em chỉ là con đĩ, Trang Hạ dịch, Nxb Văn

học, Hà Nội.

19. Tào Đình – Bảo Thê (2007), Thiên thần sa ngã Tạ Thu Thủy dịch, Nxb Văn học, Hà Nội.

20. Tào Đình – Bảo Thê (2008), Anh trai em gái, Nguyễn Thành Phước dịch, Nxb Hội nhà văn, Hà Nội.

21. Tào Đình – Bảo Thê (2008), Yêu anh hơn cả tử thần, Dạ Nguyệt dịch, Nxb Văn học, Hà Nội.

22. Tào Đình – Bảo Thê (2007), Hồng hạnh thổn thức, Nguyễn Thanh An dịch, Nxb Văn học, Hà Nội.

23. Tào Đình – Bảo Thê (2009), Hôn lễ tháng ba, Nguyễn Thành Phước dịch, Nxb Văn học, Hà Nội.

24. Xuân Thụ (2005), Búp bê Bắc Kinh, Trác Phong dịch, Nxb.Văn học, Hà Nội.25. Vệ Tuệ (2007), Bảo bối Thượng Hải, Xuân Oanh dịch, Nxb.Văn học, Hà Nội.26. Vệ Tuệ, (2003) Điên cuồng như Vệ Tuệ, Sơn Lê dịch, Nxb.Hội nhà văn, Hà Nội.27. Đỗ Hoàng Diệu, ( 2005) , Bóng đè, Nxb Đà Nẵng, Đà Nẵng.28. Nguyễn Ngọc Tư (2005), Cánh đồng bất tận, Nxb Trẻ, thành phố Hồ Chí Minh.29. Nhiều tác giả (2007), Vũ điệu thân gầy, Nxb Trẻ, thành phố Hồ Chí Minh.30. Nguyễn Thế Hoàng Linh (2009) Chuyện của thiên tài, NXB Hội Nhà Văn, Hà

Nội.31. Nhiều tác giả, (2007), Truyện ngắn 8X, Nxb Hội nhà văn, Hà Nội.32. Nhiều tác giả (2008), Truyện ngắn 198X, Nxb Hội nhà văn, Hà Nội.33. Nguyễn Quỳnh Trang (2009), 1981, Nxb Văn học, Hà Nội.

C. TÀI LIỆU MẠNG:34. Đỗ Ngọc Yên, Những vấn đề của dòng văn chương 8X Trung Quốc,

http://suckhoedoisong.vn/35. Lan Nhã, Xuân Thụ - Hiện tượng của “thời đại sau 80”,

http://www.Chinawriter.com.cn.36. Nhuệ Anh dịch, Mạc Ngôn viết về nhà văn 8x Trương Duyệt Nhiên,

http://tuanvietnam.net/37. Những nhà văn 8X triệu phú ở Trung Quốc, http://evan.vnexpress.net.38. Phạm Tú Châu, Trung Quốc Sốt văn học 8X, http://tienphong.com/39. Trang Hạ, “Trung Quốc có dòng văn học mạng” http://vnexpress.net/40. Thanh Huyền, Nhà văn 8X Trung Quốc-Thành công và lo lắng,

http://evan.vnexpress.net41. Trần Mạnh Hào, Có nên quay lưng lại với văn học đương đại Trung Quốc?,

http://www.phongdiep.net42. Thuy Thủy, Ầm ĩ chuyện nhà văn 8X Trung Quốc được kết nạp hội nhà văn,

http://vnmedia.vn/43. Trương Thụy - Chris Dalby, Hà Linh dịch, Nhà văn 8X Trung Quốc - thế hệ vàng

xỉn màu, http://evan.com.vn/44. Trần Thị Thu Hương, Văn học linglei- Một hiện tượng mới trên văn đàn Trung

Quốc, http://nguvan.hnue.edu.vn

D. THƯ MỤC CÁC TÁC PHẨM VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC ĐƯỢC DỊCH VÀ XUẤT BẢN Ở VIỆT NAM

1. Quách Kính Minh (2006), Vô cực, Thành Ân dịch, Nxb.Hội nhà văn, Hà Nội.2. Quách Kính Minh (2005), Vương quốc ảo, Nguyễn Viết Chi dịch, Nxb.Phụ nữ,

Hà Nội.3. Trương Duyệt Nhiên (2005), Anh đào xa tít tắp, Phương Linh dịch, Nxb.Phụ nữ,

Hà Nội.4. Trương Duyệt Nhiên (2005), Mèo đen không ngủ, Nguyễn Xuân Nhật dịch,

Nxb.Phụ nữ, Hà Nội.5. Trương Duyệt Nhiên (2006), Thủy tiên đã cưỡi chép vàng đi, Nguyễn Xuân Nhật

dịch, Nxb.Phụ nữ.6. Trương Duyệt Nhiên (2007), Mười yêu, Nguyễn Xuân Nhật dịch, Nxb Phụ nữ,

Hà Nội 7. Tào Đình – Bảo Thê (2005), Xin lỗi em chỉ là con đĩ, Trang Hạ dịch, Nxb Văn

học, Hà Nội.8. Tào Đình – Bảo Thê (2007), Thiên thần sa ngã Tạ Thu Thủy dịch, Nxb Văn học,

Hà Nội.9. Tào Đình – Bảo Thê (2008), Anh trai em gái, dịch, Nxb Hội nhà văn, Hà Nội.10. Tào Đình – Bảo Thê (2008), Yêu anh hơn cả tử thần, Dạ Nguyệt dịch, Nxb Văn

học, Hà Nội.11. Tào Đình – Bảo Thê (2007), Hồng hạnh thổn thức, Nguyễn Thanh An dịch, Nxb

Văn học, Hà Nội.12. Tào Đình – Bảo Thê (2009), Hôn lễ tháng ba, Nguyễn Thành Phước dịch, Nxb

Văn học, Hà Nội.13. Xuân Thụ (2005), Búp bê Bắc Kinh, Trác Phong dịch, Nxb.Văn học, Hà Nội.

2. BIỂU ĐỒ KHẢO SÁT:

Biểu đồ 1: Số lượng độc giả quan tâm đến dòng văn học 8X Trung Quốc (khảo sát trên 200 sinh viên Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Thành phố

Hồ Chí Minh)

Biểu đồ 2: Đánh giá của độc giả quan tâm đến dòng văn học 8X Trung Quốc được khảo sát.