I- KİŞİSEL BİLGİLER

II- ACcedilIKLAMALAR

A- Kamu guumlcuumlnuumln işlem eylem ya da ihmaline dair olayların tarih sırasına goumlre oumlzeti

1 İstanbul Aydınlık Gelecek Uumlniversitesi Hukuk Fakuumlltesinde oumlğretim goumlrevlisi olarak

ccedilalışmakta olan muumlvekkilimiz Avukat Meryem Sevinccedil Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları

Soumlzleşmesi bağlamında Temel Hak ve Oumlzguumlrluumlkler isimli seccedilmeli dersi vermektedir

Muumlvekkilimiz derslerinde guumlncel olarak meydana gelen hak ihlallerini Avrupa İnsan Hakları

Mahkemesi (AİHM) kararlarından oumlrnekler vererek anlatmaktadır

2 Muumlvekkilimiz 4 Nisan 2015 tarihinde gerccedilekleştirilen vize sınavında da buna youmlnelik bir

olay ile ilgili olarak Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesirsquone (AİHS) taraf devletlerin yaşam

hakkı ve etkili soruşturma yuumlruumltme yuumlkuumlmluumlluumlklerini anlatmalarını istemiştir

Muumlvekkilimizin oumlğrencilerinden anlatmasını istediği olay

lsquo (hellip) 1994 yılında boumllgedeki koumlylerin varlığı devam ettiği suumlrece teroumlrle muumlcadelede başarılı

olunamayacağına karar verilmiş ve koumlylerin boşaltılması iccedilin askeri operasyonlar

duumlzenlenmiştir Boumllgedeki koumlylerin neredeyse tamamının bombalandığı ve boşaltıldığı bu

operasyonlardan biri de 26 Mart 1994 tarihinde Şırnakrsquoın Kuşkonar ve Koccedilağılı koumlylerinde

gerccedilekleştirilmiş ve uccedilaklardan atılan masa buumlyuumlkluumlğuumlnde bombalar nedeniyle 38 kişi

hayatını kaybetmiştir

Oumllen kişilerin herhangi bir dini toumlren yapılmaksızın toplu mezarlara goumlmuumllmesi ve koumlylerde

sağ kalan sivillerin başka illere goumlccedil etmesi ile sonuccedillanan olaya ilişkin olarak yakınlarını

kaybeden kişilerin adlicirc makamlara yaptığı şikayetlerde ise 2012 yılına kadar herhangi bir

adım atılmamıştır

AİHSrsquoye taraf Tuumlrkiyersquode gerccedilekleşen yukarıdaki olayda anlatılan katliamın sonucunda

meydana gelen hak ihlallerini AİHM iccediltihadı doğrultusunda değerlendirinizrsquo şeklindedir

3 Hukuk Fakuumlltesi Dekanı MD 27 Nisan 2015 tarihinde muumlvekkilimizi yanına ccedilağırıp

BİMERrsquoe şikayet edildiğini ve BArsquonın şikayetini anlatmıştır Şikayette muumlvekkilimizin

derslerde suumlrekli devleti koumltuumllediği huumlkuumlmeti insan hakları konusunda eleştirdiği sınavlarda

da bu şekilde sorular sorup istediği yanıtları vermeyenlere duumlşuumlk not verdiği yer almaktadır

4 Vize sınavı sonrası muumlvekkilimiz derste soruları yanıtlarken oumlğrencilerinden BA

tarafından lsquoTeroumlrle muumlcadele gibi AİHM tarafından da meşru kabul edilen bir amaccedil taşıyan

devleti derslerde suumlrekli olarak katliam yapmakla itham etmeklersquo succedillanmıştır Meryem

Sevinccedil ise soumlz konusu sınav sorusunun yaşanmış bir AİHM kararına dayandığını oumlzellikle

90rsquolı yıllarda yaşanan işkence ve oumlluumlmlerden devletin sorumlu olduğuna dair pek ccedilok AİHM

kararı olduğunu belirtmiştir

5 İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 25 Mayıs 2015 tarihinde muumlvekkilimiz

hakkında derslerde oumlrguumlt propagandası yaptığı ve devleti aşağıladığı youmlnuumlndeki ihbarı dikkate

alarak 3713 sayılı Teroumlrle Muumlcadele Kanunursquonun 7 maddesinin 2 fıkrası uyarınca oumlrguumlt

propagandası yapma succedilundan soruşturma başlatmıştır

6 26 Mayıs 2015 tarihinde ise Savcı SUuml tarafından verilen karar ile muumlvekkilimiz ve iki

avukat arkadaşı ile ortak kullandığı ofisinde stajyer avukat eşliğinde polis tarafından arama

yapılmış muumlvekkilimizin bilgisayarına ve buumlrodaki avukatlar tarafından ortak kullanılan hard

diske el konulmuştur

7 Aynı guumln iccedilerisinde Savcı SUuml tarafından verilen karar ile muumlvekkilimizin ofisinde arama

gerccedilekleştiği sırada bir grup polis de hukuk fakuumlltesine gelmiş ve ders verdiği sırada sınıfa

girerek muumlvekkilimizi ters kelepccedile uygulamak suretiyle goumlzaltına almıştır

8 Yapılan sağlık kontroluumlnde herhangi bir koumltuuml muamele belirtisine rastlanılmamıştır Daha

sonra muumlvekkilimiz bir kez de Savcılıkrsquoa goumltuumlruumllmeden oumlnce adlicirc tıpta muayene edilmiştir

Muayene sonucu hazırlanan raporda vuumlcudunun ccedileşitli yerlerinde darp ve cebir izine

rastlandığı goumlruumllmuumlştuumlr

9 Muumlvekkilimiz Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ofisinde usule aykırı arama gerccedilekleştirilmesi

ve oumlğrencilerinin goumlzuuml oumlnuumlnde kelepccedilelenerek uumlniversiteden ccedilıkartılması nedeniyle sorumlu

polislerden şikacircyetccedili olmuştur

10 Muumlvekkilimiz tutuklanması talebiyle Sulh Ceza Hacirckimliğine sevk edilmiş burada kaccedilma

ve delilleri karartma şuumlphesi gerekccedile goumlsterilerek yurt dışına ccedilıkış yasağı kararı ile tutuksuz

yargılanmasına karar verilmiştir

11 Tutuksuz yargılanma kararından 3 guumln sonra muumlvekkilimiz psikiyatriste başvurup

oumlğrencilerinin oumlnuumlnde kelepccedilelenmesi suretiyle goumlzaltına alınması ve goumlzaltında darp edilmesi

nedeniyle yaşadığı psikolojik travma sonucu 20 guumln iş goumlremez raporu almıştır Bu rapor daha

sonra akut depresyon teşhisi nedeniyle birkaccedil kez daha uzatılmıştır

12 3 Haziran tarihinde tekrar Savcılıkrsquoa giderek polisler hakkında hukuka aykırı olarak

avukatlık ofisinde arama gerccedilekleştirdikleri ve işkence yasağını ihlacircl ettikleri iddiasıyla

şikacircyette bulunmuştur Savcılıktan şikacircyetlerine ilişkin bir cevap gelmemesi uumlzerine bilgi

almak amacıyla 9 Kasım 2015 tarihine kadar Savcılıka her gidişinde sorumlu polislerin tespit

edilmesi suumlrecinin devam ettiği yanıtını almıştır Savcılık 13 Kasım 2015 tarihinde şikacircyet

hakkında takipsizlik kararı vermiştir 18 Kasım 2015 tarihinde takipsizlik kararına yapılan

itiraz da 20 Ocak 2016 tarihinde reddedilmiştir

13 Muumlvekkilimiz hakkında 2 Temmuz 2015 tarihinde Teroumlrle Muumlcadele Kanunursquonun 7

maddesinin 2 fıkrası ve Tuumlrk Ceza Kanunursquonun 301 maddesi gereğince dava accedilılmıştır 21

Ocak 2016 tarihinde sırasıyla 1 yıl 8 ay ve 1 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve

hakkında verilen huumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir

B- Bireysel başvuru kapsamındaki haklardan hangisinin hangi nedenlerle ihlal edildiği

ve buna ilişkin gerekccedileler ve delillere ait oumlzluuml accedilıklamalar

İŞKENCE VE KOumlTUuml MUAMELE YASAĞI (AİHS MD3 ANAYASA MD17)

I) Devlet işkence ve koumltuuml muamele yapmama şeklindeki negatif yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal

etmiştir

1 ndash Anayasarsquonın 17 maddesinde herkesin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme

hakkı guumlvence altına alınmıştır Anılan maddenin birinci fıkrasında insan onurunun

korunması uumlccediluumlnuuml fıkrasında da kimseye rsquoişkencersquo ve rsquoeziyetrsquo yapılamayacağı

kimsenin rsquoinsan haysiyetiyle bağdaşmayanrsquo ceza veya muameleye tabi tutulamayacağı huumlkuumlm

altına alınmıştır AİHS madde 3 işkenceyi insanlık dışı ve aşağılayıcı muameleyi ve cezayı

mutlak bir biccedilimde yasaklamış hiccedilbir istisnaya yer vermemiştir AİHM goumlre AİHS madde 3

demokratik toplumun en temel değerlerinden birini iccedilerdiği iccedilin teroumlr succedilunda dahi ilgili

kişinin eylemi ne olursa olsun ihlal edilmeyeceğini belirtmiştir (2677295 60400 Par119

Labıta 5128409 300914 Par65 Anzhelo Georgiev ve Diğerleri 2338009 281015

Par81 Par86Bouyid AYM 2241493 151196 Par79)

2 - Devletin Anayasa madde 17rsquodeki yuumlkuumlmluumlluumlğuuml oumlncelikle kamu otoritelerinin bu hakka

muumldahale etmemelerini yani anılan maddenin uumlccediluumlncuuml fıkrasında belirtilen şekillerde kişilerin

fiziksel ve ruhsal zarar goumlrmelerine neden olmamalarını gerektirir Bu devletin bireyin vuumlcut

ve ruh buumltuumlnluumlğuumlne saygı goumlsterme yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnden kaynaklanan negatif oumldevidir (AYM

2013293 17714 Par81 AYM 20136359 101214 Par61)

3 - Muumlvekkilimizin oumlğrencilerinin oumlnuumlnde ters kelepccedilelenmesi utandırma ve kuumlccediluumlk duumlşuumlrme

amacı taşıdığı iccedilin aşağılayıcı muamele soumlz konusudur Fiziksel ve ruhsal direncini kırma

amacı taşıyan bu muumldahale şekli AİHS madde 3 ile Anayasa madde 17rsquoyi ihlal etmektedir

(531071 180178 Par167 İrlanda 3021096 261000 Par 92 Kudla)

AİHM devletlerin goumlzaltında tutulan herkesin esenliğinden sorumlu olduğu hatırlatır

Savunmasız durumda olan muumlvekkilimiz oumlzguumlrluumlğuumlnden yoksun bırakıldıktan sonra

goumlzaltında iken polisler tarafından kendi davranışının kesinlikle gerektirmediği halde fiziksel

muumldahalelere maruz kalmıştır ( 4794099 200704 Balogh Kararı 4015498 200704

Mehmet Emin Yuumlksel) AİHM Adli Tıp Kurumdan verilen sağlık raporunun delil niteliği

taşıdığı ve bu nedenle başvuranın AİHSrsquonin 3 maddesi bağlamındaki iddialarının

incelenmesi hususunda delil olarak kullanılabileceğini belirtmiştir (3035705 270510

Biccedilici) Bu bağlamda muumlvekkilimizin darp edildiği iddiaları sağlık raporu ile desteklenmiş

olup Anayasa madde 17 ihlal edilmiştir

4 - AİHMrsquoye goumlre yapılan muumldahalenin 3 Madde kapsamında yasak kabul edilebilmesi iccedilin

acı veya ıstırabın asgari ağırlık duumlzeyine ulaşması gerekir Muumlvekkilimize yapılan

muumldahalenin asgari ağırlık duumlzeyine ulaşma testi uygulanırken bakılacak noktalardan ruhsal

ve fiziksel etki dikkate alındığında muumlvekkilimizin goumlzaltında darp edilmesi ve oumlğrencileri

oumlnuumlnde kelepccedilelenmesi sonucunda iş goumlremez raporu verilmesi ve akut depresyon teşhisi

konması yapılan muumldahalenin asgari ağırlık duumlzeyine ulaştığından Anayasa madde 17 ihlal

edilmiştir

II) Devlet soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihmal ve ihlal etmiştir

AİHS madde 3 kapsamında devletin etkili bir soruşturma yuumlruumltebilmesi iccedilin soruşturmanın

rersquosen başlatılması etkililiği soruşturma organlarının bağımsızlığı soruşmanın makul oumlzen

ve hızla yapılması yaptırımın caydırıcı olması gerekir

5 - İşkence ve koumltuuml muamele yapıldığına dair doğrudan bir şikacircyetin olmadığı durumlarda

bile accedilık belirtilerin mevcut olması halinde soruşturma başlatılması gerekirken Savcılık adli

tıp raporunda yer alan darp ve cebir izlerine rağmen rersquosen soruşturma başlatmayarak

soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal etmiştir (3309796 030604 Par133 Batı ve Diğerleri)

6 - Devletin pozitif yuumlkuumlmluumlluumlğuuml kapsamında bazen tek başına soruşturma yapılmamış olması

yahut yeterli soruşturma yapılmamış olması da koumltuuml muamele teşkil edebilmektedir

Dolayısıyla şartlar ne olursa olsun yetkililerin resmi şikacircyet yapılır yapılmaz harekete

geccedilmesi gerekir (AYM 2012969 180913 Par25 3309796 030604 Par133134 Batı ve

Diğerleri) Muumlvekkilimiz Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ve 3 Haziran tarihinde yaptığı

şikacircyetin uumlzerinden 5 ay geccedilmesine rağmen polislerin kimlikleri tespit edilmediğinden

soruşturman oumlzenli yuumlruumltuumllmemiş ve soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ihlal edilmiştir

7 Aynı guumln iccedilerisinde Savcı SUuml tarafından verilen karar ile muumlvekkilimizin ofisinde arama

gerccedilekleştiği sırada bir grup polis de hukuk fakuumlltesine gelmiş ve ders verdiği sırada sınıfa

girerek muumlvekkilimizi ters kelepccedile uygulamak suretiyle goumlzaltına almıştır

8 Yapılan sağlık kontroluumlnde herhangi bir koumltuuml muamele belirtisine rastlanılmamıştır Daha

sonra muumlvekkilimiz bir kez de Savcılıkrsquoa goumltuumlruumllmeden oumlnce adlicirc tıpta muayene edilmiştir

Muayene sonucu hazırlanan raporda vuumlcudunun ccedileşitli yerlerinde darp ve cebir izine

rastlandığı goumlruumllmuumlştuumlr

9 Muumlvekkilimiz Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ofisinde usule aykırı arama gerccedilekleştirilmesi

ve oumlğrencilerinin goumlzuuml oumlnuumlnde kelepccedilelenerek uumlniversiteden ccedilıkartılması nedeniyle sorumlu

polislerden şikacircyetccedili olmuştur

10 Muumlvekkilimiz tutuklanması talebiyle Sulh Ceza Hacirckimliğine sevk edilmiş burada kaccedilma

ve delilleri karartma şuumlphesi gerekccedile goumlsterilerek yurt dışına ccedilıkış yasağı kararı ile tutuksuz

yargılanmasına karar verilmiştir

11 Tutuksuz yargılanma kararından 3 guumln sonra muumlvekkilimiz psikiyatriste başvurup

oumlğrencilerinin oumlnuumlnde kelepccedilelenmesi suretiyle goumlzaltına alınması ve goumlzaltında darp edilmesi

nedeniyle yaşadığı psikolojik travma sonucu 20 guumln iş goumlremez raporu almıştır Bu rapor daha

sonra akut depresyon teşhisi nedeniyle birkaccedil kez daha uzatılmıştır

12 3 Haziran tarihinde tekrar Savcılıkrsquoa giderek polisler hakkında hukuka aykırı olarak

avukatlık ofisinde arama gerccedilekleştirdikleri ve işkence yasağını ihlacircl ettikleri iddiasıyla

şikacircyette bulunmuştur Savcılıktan şikacircyetlerine ilişkin bir cevap gelmemesi uumlzerine bilgi

almak amacıyla 9 Kasım 2015 tarihine kadar Savcılıka her gidişinde sorumlu polislerin tespit

edilmesi suumlrecinin devam ettiği yanıtını almıştır Savcılık 13 Kasım 2015 tarihinde şikacircyet

hakkında takipsizlik kararı vermiştir 18 Kasım 2015 tarihinde takipsizlik kararına yapılan

itiraz da 20 Ocak 2016 tarihinde reddedilmiştir

13 Muumlvekkilimiz hakkında 2 Temmuz 2015 tarihinde Teroumlrle Muumlcadele Kanunursquonun 7

maddesinin 2 fıkrası ve Tuumlrk Ceza Kanunursquonun 301 maddesi gereğince dava accedilılmıştır 21

Ocak 2016 tarihinde sırasıyla 1 yıl 8 ay ve 1 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve

hakkında verilen huumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir

B- Bireysel başvuru kapsamındaki haklardan hangisinin hangi nedenlerle ihlal edildiği

ve buna ilişkin gerekccedileler ve delillere ait oumlzluuml accedilıklamalar

İŞKENCE VE KOumlTUuml MUAMELE YASAĞI (AİHS MD3 ANAYASA MD17)

I) Devlet işkence ve koumltuuml muamele yapmama şeklindeki negatif yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal

etmiştir

1 ndash Anayasarsquonın 17 maddesinde herkesin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme

hakkı guumlvence altına alınmıştır Anılan maddenin birinci fıkrasında insan onurunun

korunması uumlccediluumlnuuml fıkrasında da kimseye rsquoişkencersquo ve rsquoeziyetrsquo yapılamayacağı

kimsenin rsquoinsan haysiyetiyle bağdaşmayanrsquo ceza veya muameleye tabi tutulamayacağı huumlkuumlm

altına alınmıştır AİHS madde 3 işkenceyi insanlık dışı ve aşağılayıcı muameleyi ve cezayı

mutlak bir biccedilimde yasaklamış hiccedilbir istisnaya yer vermemiştir AİHM goumlre AİHS madde 3

demokratik toplumun en temel değerlerinden birini iccedilerdiği iccedilin teroumlr succedilunda dahi ilgili

kişinin eylemi ne olursa olsun ihlal edilmeyeceğini belirtmiştir (2677295 60400 Par119

Labıta 5128409 300914 Par65 Anzhelo Georgiev ve Diğerleri 2338009 281015

Par81 Par86Bouyid AYM 2241493 151196 Par79)

2 - Devletin Anayasa madde 17rsquodeki yuumlkuumlmluumlluumlğuuml oumlncelikle kamu otoritelerinin bu hakka

muumldahale etmemelerini yani anılan maddenin uumlccediluumlncuuml fıkrasında belirtilen şekillerde kişilerin

fiziksel ve ruhsal zarar goumlrmelerine neden olmamalarını gerektirir Bu devletin bireyin vuumlcut

ve ruh buumltuumlnluumlğuumlne saygı goumlsterme yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnden kaynaklanan negatif oumldevidir (AYM

2013293 17714 Par81 AYM 20136359 101214 Par61)

3 - Muumlvekkilimizin oumlğrencilerinin oumlnuumlnde ters kelepccedilelenmesi utandırma ve kuumlccediluumlk duumlşuumlrme

amacı taşıdığı iccedilin aşağılayıcı muamele soumlz konusudur Fiziksel ve ruhsal direncini kırma

amacı taşıyan bu muumldahale şekli AİHS madde 3 ile Anayasa madde 17rsquoyi ihlal etmektedir

(531071 180178 Par167 İrlanda 3021096 261000 Par 92 Kudla)

AİHM devletlerin goumlzaltında tutulan herkesin esenliğinden sorumlu olduğu hatırlatır

Savunmasız durumda olan muumlvekkilimiz oumlzguumlrluumlğuumlnden yoksun bırakıldıktan sonra

goumlzaltında iken polisler tarafından kendi davranışının kesinlikle gerektirmediği halde fiziksel

muumldahalelere maruz kalmıştır ( 4794099 200704 Balogh Kararı 4015498 200704

Mehmet Emin Yuumlksel) AİHM Adli Tıp Kurumdan verilen sağlık raporunun delil niteliği

taşıdığı ve bu nedenle başvuranın AİHSrsquonin 3 maddesi bağlamındaki iddialarının

incelenmesi hususunda delil olarak kullanılabileceğini belirtmiştir (3035705 270510

Biccedilici) Bu bağlamda muumlvekkilimizin darp edildiği iddiaları sağlık raporu ile desteklenmiş

olup Anayasa madde 17 ihlal edilmiştir

4 - AİHMrsquoye goumlre yapılan muumldahalenin 3 Madde kapsamında yasak kabul edilebilmesi iccedilin

acı veya ıstırabın asgari ağırlık duumlzeyine ulaşması gerekir Muumlvekkilimize yapılan

muumldahalenin asgari ağırlık duumlzeyine ulaşma testi uygulanırken bakılacak noktalardan ruhsal

ve fiziksel etki dikkate alındığında muumlvekkilimizin goumlzaltında darp edilmesi ve oumlğrencileri

oumlnuumlnde kelepccedilelenmesi sonucunda iş goumlremez raporu verilmesi ve akut depresyon teşhisi

konması yapılan muumldahalenin asgari ağırlık duumlzeyine ulaştığından Anayasa madde 17 ihlal

edilmiştir

II) Devlet soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihmal ve ihlal etmiştir

AİHS madde 3 kapsamında devletin etkili bir soruşturma yuumlruumltebilmesi iccedilin soruşturmanın

rersquosen başlatılması etkililiği soruşturma organlarının bağımsızlığı soruşmanın makul oumlzen

ve hızla yapılması yaptırımın caydırıcı olması gerekir

5 - İşkence ve koumltuuml muamele yapıldığına dair doğrudan bir şikacircyetin olmadığı durumlarda

bile accedilık belirtilerin mevcut olması halinde soruşturma başlatılması gerekirken Savcılık adli

tıp raporunda yer alan darp ve cebir izlerine rağmen rersquosen soruşturma başlatmayarak

soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal etmiştir (3309796 030604 Par133 Batı ve Diğerleri)

6 - Devletin pozitif yuumlkuumlmluumlluumlğuuml kapsamında bazen tek başına soruşturma yapılmamış olması

yahut yeterli soruşturma yapılmamış olması da koumltuuml muamele teşkil edebilmektedir

Dolayısıyla şartlar ne olursa olsun yetkililerin resmi şikacircyet yapılır yapılmaz harekete

geccedilmesi gerekir (AYM 2012969 180913 Par25 3309796 030604 Par133134 Batı ve

Diğerleri) Muumlvekkilimiz Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ve 3 Haziran tarihinde yaptığı

şikacircyetin uumlzerinden 5 ay geccedilmesine rağmen polislerin kimlikleri tespit edilmediğinden

soruşturman oumlzenli yuumlruumltuumllmemiş ve soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ihlal edilmiştir

Labıta 5128409 300914 Par65 Anzhelo Georgiev ve Diğerleri 2338009 281015

Par81 Par86Bouyid AYM 2241493 151196 Par79)

2 - Devletin Anayasa madde 17rsquodeki yuumlkuumlmluumlluumlğuuml oumlncelikle kamu otoritelerinin bu hakka

muumldahale etmemelerini yani anılan maddenin uumlccediluumlncuuml fıkrasında belirtilen şekillerde kişilerin

fiziksel ve ruhsal zarar goumlrmelerine neden olmamalarını gerektirir Bu devletin bireyin vuumlcut

ve ruh buumltuumlnluumlğuumlne saygı goumlsterme yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnden kaynaklanan negatif oumldevidir (AYM

2013293 17714 Par81 AYM 20136359 101214 Par61)

3 - Muumlvekkilimizin oumlğrencilerinin oumlnuumlnde ters kelepccedilelenmesi utandırma ve kuumlccediluumlk duumlşuumlrme

amacı taşıdığı iccedilin aşağılayıcı muamele soumlz konusudur Fiziksel ve ruhsal direncini kırma

amacı taşıyan bu muumldahale şekli AİHS madde 3 ile Anayasa madde 17rsquoyi ihlal etmektedir

(531071 180178 Par167 İrlanda 3021096 261000 Par 92 Kudla)

AİHM devletlerin goumlzaltında tutulan herkesin esenliğinden sorumlu olduğu hatırlatır

Savunmasız durumda olan muumlvekkilimiz oumlzguumlrluumlğuumlnden yoksun bırakıldıktan sonra

goumlzaltında iken polisler tarafından kendi davranışının kesinlikle gerektirmediği halde fiziksel

muumldahalelere maruz kalmıştır ( 4794099 200704 Balogh Kararı 4015498 200704

Mehmet Emin Yuumlksel) AİHM Adli Tıp Kurumdan verilen sağlık raporunun delil niteliği

taşıdığı ve bu nedenle başvuranın AİHSrsquonin 3 maddesi bağlamındaki iddialarının

incelenmesi hususunda delil olarak kullanılabileceğini belirtmiştir (3035705 270510

Biccedilici) Bu bağlamda muumlvekkilimizin darp edildiği iddiaları sağlık raporu ile desteklenmiş

olup Anayasa madde 17 ihlal edilmiştir

4 - AİHMrsquoye goumlre yapılan muumldahalenin 3 Madde kapsamında yasak kabul edilebilmesi iccedilin

acı veya ıstırabın asgari ağırlık duumlzeyine ulaşması gerekir Muumlvekkilimize yapılan

muumldahalenin asgari ağırlık duumlzeyine ulaşma testi uygulanırken bakılacak noktalardan ruhsal

ve fiziksel etki dikkate alındığında muumlvekkilimizin goumlzaltında darp edilmesi ve oumlğrencileri

oumlnuumlnde kelepccedilelenmesi sonucunda iş goumlremez raporu verilmesi ve akut depresyon teşhisi

konması yapılan muumldahalenin asgari ağırlık duumlzeyine ulaştığından Anayasa madde 17 ihlal

edilmiştir

II) Devlet soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihmal ve ihlal etmiştir

AİHS madde 3 kapsamında devletin etkili bir soruşturma yuumlruumltebilmesi iccedilin soruşturmanın

rersquosen başlatılması etkililiği soruşturma organlarının bağımsızlığı soruşmanın makul oumlzen

ve hızla yapılması yaptırımın caydırıcı olması gerekir

5 - İşkence ve koumltuuml muamele yapıldığına dair doğrudan bir şikacircyetin olmadığı durumlarda

bile accedilık belirtilerin mevcut olması halinde soruşturma başlatılması gerekirken Savcılık adli

tıp raporunda yer alan darp ve cebir izlerine rağmen rersquosen soruşturma başlatmayarak

soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal etmiştir (3309796 030604 Par133 Batı ve Diğerleri)

6 - Devletin pozitif yuumlkuumlmluumlluumlğuuml kapsamında bazen tek başına soruşturma yapılmamış olması

yahut yeterli soruşturma yapılmamış olması da koumltuuml muamele teşkil edebilmektedir

Dolayısıyla şartlar ne olursa olsun yetkililerin resmi şikacircyet yapılır yapılmaz harekete

geccedilmesi gerekir (AYM 2012969 180913 Par25 3309796 030604 Par133134 Batı ve

Diğerleri) Muumlvekkilimiz Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ve 3 Haziran tarihinde yaptığı

şikacircyetin uumlzerinden 5 ay geccedilmesine rağmen polislerin kimlikleri tespit edilmediğinden

soruşturman oumlzenli yuumlruumltuumllmemiş ve soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ihlal edilmiştir

7 - İşkence ve koumltuuml muamele mağduru olduğunu iddia eden kişilerin soruşturma

işlemlerinden haberdar edilmesi gerekir Muumlvekkilimizin şikacircyetlerine ilişkin Savcılıktan

cevap gelmemesi Savcılıkrsquoa her gidişinde yalnızca suumlrecin devam ettiğine ilişkin bilgi alması

kısaca gerekli bilgileri alamaması ile soruşturma suumlrecine etkili bir biccedilimde katılma imkacircnının

sağlanmaması soruşturmanın şeffaflığını zedelemektedir (2198793 181296 Par68 Aksoy

2834095 211200 Par67 Buumlyuumlk)

8 - Devlet doğal olmayan her tuumlrluuml fiziksel ve ruhsal saldırı olayının sorumlularının

belirlenmesini ve gerekiyorsa cezalandırılmasını sağlayabilecek etkili resmi bir soruşturma

yuumlruumltmek durumundadır Muumlvekkilimiz 13 Kasımrsquoda verilen takipsizlik kararına 5 guumln sonra

itiraz etmesine rağmen itirazının reddedilmesi uumlzerine polisler cezasız kalmıştır Bu tarz bir

soruşturmanın temel amacı soumlz konusu saldırıları oumlnleyen hukukun etkin bir şekilde

uygulanmasını guumlvenceye almak ve kamu goumlrevlilerinin ya da kurumlarının karıştığı

olaylarda bunların sorumlulukları altında meydana gelen olaylar iccedilin hesap vermelerini

sağlamak olduğundan soruşturma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ihlal edilmiştir (AYM 2013293 17714

Par106 3836197 13602 Par137 Anguelova 4574408 211210 Par72 Jasinskis)

KİŞİ OumlZGUumlRLUumlĞUuml VE GUumlVENLİĞİ HAKKI (AİHS MD5 ANAYASA MD19)

I) Succedil işlendiğine dair makul bir şuumlphe soumlz konusu olmadığından goumlzaltı hukuka

aykırıdır

9 - AİHS madde 5 kişi oumlzguumlrluumlğuuml ve guumlvenliği hakkı bireyin bedeni hareket serbestliğinden

alıkonulamaması istediği gibi hareket edebilme oumlzguumlrluumlğuumlne ve bunun guumlvencesine sahip

olması demektir Anayasanın 19 maddesinin birinci fıkrasında herkesin kişi oumlzguumlrluumlğuuml ve

guumlvenliği hakkına sahip olduğu ilke olarak konduktan sonra ikinci ve uumlccediluumlncuuml fıkralarında

şekil ve şartları kanunda goumlsterilmek şartıyla kişilerin oumlzguumlrluumlğuumlnden mahrum bırakılabileceği

durumlar sınırlı olarak sayılmıştır Dolayısıyla kişinin oumlzguumlrluumlk ve guumlvenlik hakkının

kısıtlanması ancak Anayasanın anılan maddesi kapsamında belirlenen durumlardan herhangi

birinin varlığı halinde soumlz konusu olabilir (AYM 2012239 2713 Par43 AYM 2014184

16714 Par27)

10 - Kişinin succedil işlediğine dair lsquomakul şuumlphersquo ifadesi bir kişinin succedil işlemiş olabileceği

konusunda tarafsız bir goumlzlemciyi ikna edebilecek olayların ve bilgilerin varlığı anlamına

gelmektedir (2189093 221097 Par51 Erdagoumlz 1224486 300890 Par32 Fox

Campbell ve Hartley ) Mahkemenin kanaatine goumlre teroumlr succedillarıyla muumlcadelenin gerekliliği

lsquomakulluumlkrsquo kavramının Madde 51(c) kapsamındaki guumlvenceye halel getirecek şekilde

genişletilmesini haklı kılamaz (3755597 161001 Par35 OHara) Muumlvekkilimizin

goumlzaltına alınmasına dayanak teşkil eden CMK md912rsquoye goumlre Savcı tarafından goumlzaltına

alma kararının verebilmesi iccedilin goumlzaltına almanın soruşturma youmlnuumlnden zorunlu olması ve

kişinin bir succedilu işlediğini duumlşuumlnduumlrebilecek emarelerin bulunması gerekmektedir Meryem

Sevinccedilrsquoin bir succedilu işlediğini duumlşuumlnduumlrebilecek emarelerin bulunması şartına bakıldığında succedilu

genel hatları ile ortaya koyabilecek belirtilerin bulunması soumlz konusu değildir ve somut

olgulara dayanan ve ilk bakışta tarafsız bir goumlzlemciyi ikna edebilecek şuumlphenin

bulunmamasına rağmen Cumhuriyet Savcısı goumlzaltına alma kararı vermesi AİHS madde 5rsquoin

ihlalidir

11 - Goumlzaltı bakımından makul şuumlphe olsa dahi oumlğretim uumlyesi olan muumlvekkilimizin ikameti ve

ccedilalışma yeri belli olduğundan CMK md147 de belirtildiği uumlzere davetiye ile ccedilağrı usuluumlnuumln

uygulanması gerekliliği goumlz oumlnuumlne alındığında goumlzaltı gerekli bir tedbir değildir

OumlZEL HAYATA VE AİLE HAYATINA SAYGI HAKKI (AİHS MD8 ANAYASA

MD20 MD21 MD22)

I) Konut dokunulmazlığına yapılan muumldahale hukuka goumlre yapılmamıştır

12 - Oumlzel hayata ve aile hayatına saygı hakkı Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesinin 8

maddesinde guumlvence altına alınmıştır Anayasanın 20 21 ve 22 maddelerinde AİHSnin 8

maddesinde guumlvencelenen haklar duumlzenlenmiştir Duumlzenlemelerle korunan hakların amacı

bireyi kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı korumaktır Bu amaca bir bireyin

kişisel oumlzerkliğinin doumlrt boyutunun korunmasıyla ulaşılır bunlar kişinin oumlzel yaşamı aile

yaşamı konutu ve iletişimidir Mahkemersquonin iccediltihatlarında yorumlandığı şekliyle lsquokonutrsquo

daimi veya geccedilici olarak iccedilinde oturulan taşınmazları kapsadığı gibi belirli iş ve mesleklerin

yuumlruumltuumllduumlğuuml taşınmazları da kapsar Daha genel olarak lsquooumlzel yaşamrsquo ve lsquokonutrsquo kelimelerini

bazı mesleki veya işle ilgili faaliyetleri ve mekacircnları iccedilerecek biccedilimde yorumlamak 8

maddenin ana hedefi ve amacı olan kamu otoritelerinin keyfi muumldahalelerine karşı bireyi

korumakla uyumludur (1371088 161292 Par30 Niemietz) AİHMnin bir kararı da

avukata ait iş yerlerinin aranmasının onun konutuna saygı goumlsterilmesi hakkına muumldahale

anlamına geleceğini doğrulamaktadır(5088299 270905 Par71 Petri Sallinen ve Diğerleri)

13 - Anayasarsquonın temel hak ve oumlzguumlrluumlklerini sınırlandırma rejimini duumlzenleyen 13maddeye

goumlre temel hak ve oumlzguumlrluumlkler ancak kanunla ve kanunun goumlsterdiği sebeplere dayanılarak

sınırlandırılabilir Anayasanın 21 maddesinde konut dokunulmazlığının sınırlama sebepleri

ve usuluumlne goumlre verilmiş hacirckim kararı olmadıkccedila yine bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde

sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkccedila

kimsenin konutuna girilemeyeceği arama yapılamayacağı ve buradaki eşyaya el

konulamayacağı duumlzenlenmiştir

14 - 26 Mayıs 2015 tarihinde muumlvekkilimizin buumlrosunda yapılan arama ve el koyma

tedbirlerine youmlnelik Anayasanın 21 maddesinde belirtildiği uumlzere usuluumlne uygun alınmış bir

mahkeme kararı bulunmamaktadır Duumlzenlemenin devamında gecikmesinde sakınca bulunan

hallerde kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emriyle tedbirin uygulanabileceği oumlngoumlruumllse

de CMK m130 uyarınca tedbirin uygulandığı tarihte muumlvekkilimizin avukat olması

sebebiyle bu tedbir kararını vermeye tek yetkili mercii olarak mahkeme belirlenmiştir

Dolayısıyla bu tedbir kararıyla ilgili Savcılık Anayasada belirtilen kanunla yetkili kılınmış

mercii değildir Savcı SUuml nuumln yetkili olmaksızın verdiği karar uumlzerine muumlvekkilimizin

buumlrosunda arama yapılmıştır Bu arama tedbiri Anayasa m21e aykırıdır

15 - El koyma tedbiriyle ilgili Anayasanın 21 maddesinde belirtildiği gibi usuluumlne goumlre

verilmiş hacirckim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış

merciin yazılı emri gerekmektedir El koyulan eşyanın mahiyeti gereği CMK m134 uyarınca

muumlstakilen ve muumlnhasıran el koyma tedbiri iccedilin mahkeme kararı bulunmalıdır

Muumlvekkilimizin aleyhine alınan bir el koyma kararı bulunmadığı halde Anayasa m21e aykırı

olarak bilgisayar ve hard diske el koyulmuştur Dolayısıyla muumlvekkilimiz hakkında arama ve

el koyma tedbirleri usuluumlne goumlre verilmiş arama izninden yoksun olarak gerccedilekleştirilmiştir

Bu muumldahale lsquohukuka goumlrersquo yapılmış bir muumldahale değildir (2314593 131113 Par693-699

Elccedili ve Diğerleri) Anayasarsquonın 21 maddesini ve AİHSrsquonin 8 maddesini ihlal etmektedir

16 - CMK m130rsquoda avukatlık ofisinin arama tedbirine konu olmasıyla ilgili usuli teminatlar

duumlzenlenmiştir Buna goumlre hukuk buumlrolarının aranması sırasında baro başkanı veya onu

temsil eden bir avukatın aramada hazır bulunması ve aramanın Savcının denetiminde

gerccedilekleşmesi gerekmektedir Avukat olan muumlvekkilimizin buumlrosunda arama ve el koyma

OumlZEL HAYATA VE AİLE HAYATINA SAYGI HAKKI (AİHS MD8 ANAYASA

MD20 MD21 MD22)

I) Konut dokunulmazlığına yapılan muumldahale hukuka goumlre yapılmamıştır

12 - Oumlzel hayata ve aile hayatına saygı hakkı Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesinin 8

maddesinde guumlvence altına alınmıştır Anayasanın 20 21 ve 22 maddelerinde AİHSnin 8

maddesinde guumlvencelenen haklar duumlzenlenmiştir Duumlzenlemelerle korunan hakların amacı

bireyi kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı korumaktır Bu amaca bir bireyin

kişisel oumlzerkliğinin doumlrt boyutunun korunmasıyla ulaşılır bunlar kişinin oumlzel yaşamı aile

yaşamı konutu ve iletişimidir Mahkemersquonin iccediltihatlarında yorumlandığı şekliyle lsquokonutrsquo

daimi veya geccedilici olarak iccedilinde oturulan taşınmazları kapsadığı gibi belirli iş ve mesleklerin

yuumlruumltuumllduumlğuuml taşınmazları da kapsar Daha genel olarak lsquooumlzel yaşamrsquo ve lsquokonutrsquo kelimelerini

bazı mesleki veya işle ilgili faaliyetleri ve mekacircnları iccedilerecek biccedilimde yorumlamak 8

maddenin ana hedefi ve amacı olan kamu otoritelerinin keyfi muumldahalelerine karşı bireyi

korumakla uyumludur (1371088 161292 Par30 Niemietz) AİHMnin bir kararı da

avukata ait iş yerlerinin aranmasının onun konutuna saygı goumlsterilmesi hakkına muumldahale

anlamına geleceğini doğrulamaktadır(5088299 270905 Par71 Petri Sallinen ve Diğerleri)

13 - Anayasarsquonın temel hak ve oumlzguumlrluumlklerini sınırlandırma rejimini duumlzenleyen 13maddeye

goumlre temel hak ve oumlzguumlrluumlkler ancak kanunla ve kanunun goumlsterdiği sebeplere dayanılarak

sınırlandırılabilir Anayasanın 21 maddesinde konut dokunulmazlığının sınırlama sebepleri

ve usuluumlne goumlre verilmiş hacirckim kararı olmadıkccedila yine bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde

sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkccedila

kimsenin konutuna girilemeyeceği arama yapılamayacağı ve buradaki eşyaya el

konulamayacağı duumlzenlenmiştir

14 - 26 Mayıs 2015 tarihinde muumlvekkilimizin buumlrosunda yapılan arama ve el koyma

tedbirlerine youmlnelik Anayasanın 21 maddesinde belirtildiği uumlzere usuluumlne uygun alınmış bir

mahkeme kararı bulunmamaktadır Duumlzenlemenin devamında gecikmesinde sakınca bulunan

hallerde kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emriyle tedbirin uygulanabileceği oumlngoumlruumllse

de CMK m130 uyarınca tedbirin uygulandığı tarihte muumlvekkilimizin avukat olması

sebebiyle bu tedbir kararını vermeye tek yetkili mercii olarak mahkeme belirlenmiştir

Dolayısıyla bu tedbir kararıyla ilgili Savcılık Anayasada belirtilen kanunla yetkili kılınmış

mercii değildir Savcı SUuml nuumln yetkili olmaksızın verdiği karar uumlzerine muumlvekkilimizin

buumlrosunda arama yapılmıştır Bu arama tedbiri Anayasa m21e aykırıdır

15 - El koyma tedbiriyle ilgili Anayasanın 21 maddesinde belirtildiği gibi usuluumlne goumlre

verilmiş hacirckim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış

merciin yazılı emri gerekmektedir El koyulan eşyanın mahiyeti gereği CMK m134 uyarınca

muumlstakilen ve muumlnhasıran el koyma tedbiri iccedilin mahkeme kararı bulunmalıdır

Muumlvekkilimizin aleyhine alınan bir el koyma kararı bulunmadığı halde Anayasa m21e aykırı

olarak bilgisayar ve hard diske el koyulmuştur Dolayısıyla muumlvekkilimiz hakkında arama ve

el koyma tedbirleri usuluumlne goumlre verilmiş arama izninden yoksun olarak gerccedilekleştirilmiştir

Bu muumldahale lsquohukuka goumlrersquo yapılmış bir muumldahale değildir (2314593 131113 Par693-699

Elccedili ve Diğerleri) Anayasarsquonın 21 maddesini ve AİHSrsquonin 8 maddesini ihlal etmektedir

16 - CMK m130rsquoda avukatlık ofisinin arama tedbirine konu olmasıyla ilgili usuli teminatlar

duumlzenlenmiştir Buna goumlre hukuk buumlrolarının aranması sırasında baro başkanı veya onu

temsil eden bir avukatın aramada hazır bulunması ve aramanın Savcının denetiminde

gerccedilekleşmesi gerekmektedir Avukat olan muumlvekkilimizin buumlrosunda arama ve el koyma

tedbirlerinin Savcı SUumlnuumln denetiminden yoksun olarak ve CMKm130 uyarınca baro

başkanı veya onu temsil eden bir avukatın aramada hazır bulunması gerekirken stajyer avukat

eşliğinde uygulanması hukuka uygun değildir Anayasarsquonın 21 maddesini ve AİHSrsquonin 8

maddesini ihlal etmektedir

II) Muumldahalenin meşru amacı bulunmamaktadır

17 - CMK unda adli arama tedbiri iccedilin makul şuumlphenin varlığı aranmakla birlikte makul

şuumlphenin tanımı yapılmış değildir AİHM ye goumlre hukuk kaynağı yazılı hukukta yani

anayasa yasa tuumlzuumlk youmlnetmelik gibi mevzuat huumlkuumlmlerinde bulunabileceği gibi yazılı

olmayan (kodifiye edilmemiş) hukukta yani yargıccedil yapısı iccediltihat hukukunda da bulunabilir (

653874 260479 Par47 Sunday Times) Bununla birlikte Adlicirc ve Oumlnleme Aramaları

Youmlnetmeliğinde makul şuumlphenin hayatın akışına goumlre somut olaylar karşısında genellikle

duyulan şuumlphe olduğuna ihbar veya şikacircyeti destekleyen emarelerin var olması gerektiğine

belirtilen konularda şuumlphenin somut olgulara dayanması şartına arama sonunda belirli bir

şeyin bulunacağını oumlngoumlrmeyi gerektiren somut olguların mevcut bulunması gerektiğine yer

verilmiştir Mevzuatın arama tedbirine başvurulabilmesi iccedilin aradığı şartlar oluşmadan

muumlvekkilimizin konut dokunulmazlığı hakkına yapılan muumldahale AİHS m8 ve Anayasa

m21 de sayılmış olan meşru amaccedillardan herhangi birini taşımamaktadır

III) Konut dokunulmazlığı hakkına yapılan muumldahale demokratik toplumda gerekli

değildir

18 - AİHSrsquonin 8 maddesinin 2 fıkrasında maddede yer alan haklara demokratik bir

toplumda zorunlu olan oumllccediluumlde muumldahale edilebileceği duumlzenlenmiştir Anayasa m13te ise

muumldahalenin demokratik toplum duumlzeninin ve lacircik Cumhuriyetin gereklerine ve oumllccediluumlluumlluumlk

ilkesine aykırı olamayacağı belirtilmiştir AİHM Soumlzleşmersquonin 8 maddesi bağlamında

hoşgoumlruumlnuumln ve accedilık fikirliliğin demokratik toplumun oumlzellikleri olduğunu teyit etmiş

(752576 221081 Par53Dudgeon) ayrıca Soumlzleşmersquonin başlangıcında belirtilen hukukun

uumlstuumlnluumlğuuml kavramının demokratik toplumun temel ilkelerinden biri olduğunu

soumlylemiştir(502971 060978 Par55 Klass ve Diğerleri)

19 ndash AİHM lsquogereklilikrsquo şartının muumldahalenin bir lsquotoplumsal ihtiyaccedil baskısınarsquo karşılık

gelmesi ve oumlzellikle izlediği meşru amaccedilla orantılı olması anlamına geldiğini soumlylemiştir

(594772 250383 Par97 Silver ve Diğerleri) Muumlvekkilimizin buumlrosunun BİMER

tarafından yapılan saficirc ihbarı destekleyen herhangi bir emare kamu guumlcuumlnuumln şuumlphesine

dayanak olacak herhangi bir somut olgu mevcut olmadığı halde doğrudan arama ve el koyma

tedbirlerine konu olmasında zorlayıcı bir toplumsal ihtiyaccedil yoktur Bu tedbirler Anayasanın

13 maddesindeki demokratik toplum duumlzeninin ve lacircik Cumhuriyetin gereklerine ve AİHS

m82ye aykırıdır Avukatlık mesleği gereğince muumlvekkilimizin sır saklama yuumlkuumlmluumlluumlğuuml

bulunmaktadır Savcılık tarafından bu husus nazara alınmamış ve arama tedbiri dışında aynı

amaca ulaşılabilecek diğer imkacircnlar araştırılmamıştır Kamu guumlcuuml arama ve el koyma

tedbirleri dışında başka surette delil elde etme imkacircnının bulunmadığına youmlnelik ilgili ve

yeterli gerekccedileye sahip değildir Bir muumldahalenin orantılı olduğunun kabul edilebilmesi iccedilin

soumlz konusu temel hakka daha az zarar verebilecek ama aynı zamanda aynı amacı yerine

getirebilecek başka bir muumldahaleye başvurma bulunma ihtimalinin olmaması gerekir

(1059308 120912 Par183 Nada) Muumldahale kamu guumlcuumlnuumln hedeflediği amaccedilla orantılı

değildir ve demokratik toplumda gerekli olmayan bu muumldahale Anayasanın 13 maddesiyle

bağlantılı olarak 21 maddesini ve AİHSnin 8 maddesini ihlal etmektedir

20 - İlgili makam herhangi bir şekilde goumlrevin koumltuumlye kullanılmasını veya keyfi

davranılmasını oumlnlemeyi ayrıca avukatın mesleki sır saklama yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml korumayı

amaccedillayan usuluuml guumlvencelere uygun davranmamıştır Muumlvekkilimizin elektronik verilerinin

aranması ve el konulması işlemleri hedeflenen meşru amaccedil ile orantılı değildir (7433601

161007 Wieser ve Bicos Beteiligungen GMBH) Bu şartlar altında uygulanan tedbirler

Anayasanın 13 maddesiyle bağlantılı olarak 21 maddesini ve AİHSnin 8 maddesini ihlal

etmektedir

IV) Devlet oumlzel hayatın ve aile hayatının korunması hakkı konusundaki pozitif

yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal etmiştir

21 - AİHSrsquonin 8 maddesindeki devletin pozitif yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ulusal duumlzeyde yapılan

soruşturmanın etkililiği sorunlarını ve dolayısıyla usulicirc nitelikteki yuumlkuumlmluumlluumlkleri de kapsar

(3449497 080806 Par26 HM) AİHM soumlz konusu haklara saygıyı sağlama yollarını

tercih ederken Devletrsquoin kullandığı takdir payına rağmen 8 madde uyarınca Devletrsquoin pozitif

yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuumln ulusal duumlzeyde yuumlruumltuumllen soruşturmanın etkililiği ve sonuccedil olarak usule

ilişkin zorunluluklara da saygı goumlsterilmesi konusuna ilişkin sorunlara kadar

genişletilebileceğini belirtmiştir (3239196 191202 MC)

22 - AİHMrsquonin kanaatine goumlre Cumhuriyet Savcısı goumlrevlendirildiği andan itibaren olayı

gerccedilekten aydınlatma isteğiyle succedil duyurusunu ccedilevreleyen koşulları incelemek zorundadır

(3449497 080806 HM) Muumlvekkilimizin Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ve 3 Haziran

tarihinde avukatlık ofisinde hukuka aykırı olarak arama ve el koyma tedbirlerini

gerccedilekleştiren polisler hakkında yaptığı şikacircyetin uumlzerinden 5 ay geccedilmiştir Polislerin

kimlikleri tespit edilmediğinden soruşturma oumlzenli yuumlruumltuumllmemiş nihayet verilen takipsizlik

kararı ile sorumluların cezalandırılmasını sağlayabilecek etkili bir soruşturma

yuumlruumltuumllmediğinden AİHSrsquonin 8 maddesi ve Anayasanın 21 maddesi usulen ihlal edilmiştir

(3449497 080806 HM 1781104 240511 Aydemir )

İFADE OumlZGUumlRLUumlĞUuml (AİHS MD10 ANAYASA MD 26)

I) Duumlşuumlnceyi accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlne yapılan muumldahale oumlngoumlruumllebilir değildir

23 - İfade oumlzguumlrluumlğuuml Anayasamızın 25ve 26maddesinde duumlzenlenmiştir İnsanın kanaat

edinmede oumlzguumlr olması serbestccedile haber ve bilgilere başkalarının fikirlerine ulaşabilmesi

edindiği duumlşuumlnce ve kanaatlerden dolayı kınanamaması ve bunları tek başına veya

başkalarıyla birlikte ccedileşitli yollarla serbestccedile ifade edebilmesi anlatabilmesi savunabilmesi

başkalarına aktarabilmesi ve yayabilmesi anlamına gelir (20133178 250615 Par40 Emin

Aydın) Anayasarsquonın temel hak ve oumlzguumlrluumlklerini sınırlandırma rejimini duumlzenleyen

13maddeye goumlre temel hak ve oumlzguumlrluumlkler ancak kanunla ve kanunun goumlsterdiği sebeplere

dayanılarak sınırlandırılabilir İfade oumlzguumlrluumlğuumlne yapılacak sınırlamalar Anayasarsquonın

13maddesiyle birlikte değerlendirilip AİHS 10maddenin sınırları iccedilinde ancak yasalar daha

alt duumlzeydeki yazılı ve yazılı olmayan hukuk kuralları (283266 180671 Par93 De Wilde

Ooms ve Versyp) ile yetkili mahkemelerin yorumladığı şekliyle yuumlruumlrluumlkte olan huumlkuumlmlerle

(4477498 290604Par88 Leyla Şahin) uygulanabilir AİHS madde 10rsquoun 2fıkrasında

belirtilen sınırlama lsquoyasayla oumlngoumlruumllmuumlşrsquo (hellip) Olmakla birlikte dar bir şekilde

yorumlanmalıdır ve sınırlama ihtiyacı ikna edici bir şekilde ortaya konmalıdır (549372

71276 Par49 Handyside 981582 080786 Par41 Lingens)

24 - Muumlvekkilimiz Meryem Sevinccedil hakkında lsquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Devletini alenen

aşağıladığırsquo gerekccedilesiyle huumlkuumlm giydiği ilgili kanun maddesi olan Tuumlrk Ceza Kanunursquonun

301 maddesinde yer alan terimlerin kapsamı yargı organlarının yorumladığı uumlzere ccedilok geniş

ve belirsizdir ve bu nedenle muumlvekkilimizin ifade oumlzguumlrluumlğuuml hakkının kullanımını

engellemiştir Başka bir ifadeyle madde lafzında geccedilen lsquoTuumlrk milletini (hellip) Tuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmetini alenen aşağılamakrsquo ifadeleri kişilerin eylemlerini duumlzene koyma ve

hareketlerinin sonuccedillarını oumlngoumlrme olanağını vermemektedir Nitekim AİHM konuyla ilgili bir

kararında Ceza Kanunu madde 301rsquoin AİHMrsquonin yerleşik iccediltihatlarındaki lsquoyasa niteliğirsquo ile

buluşmadığını belirtmiştir (2752007 251011 Par93 Altuğ Taner Akccedilam)

25 - Muumlvekkilimiz hakkında 3713 sayılı Teroumlrle Muumlcadele Kanunursquonun 7maddesinin

2fıkrası gereğince lsquoteroumlr oumlrguumltuumlnuumln cebir şiddet veya tehditlerini iccedileren youmlntemlerini meşru

goumlsterecek ya da oumlvecek şekilde propaganda yaptığırsquo gerekccedilesiyle verilen huumlkuumlm lsquoteroumlrrsquo

kavramının muğlaklığı ve geniş yorumlanmış olduğundan oumlngoumlruumllebilirlik temelinden

yoksundur Zira olayda uygulanan bu normlar vatandaşların davranışlarını duumlzenlemelerine

olanak vermek iccedilin yeterli accedilıklıkta duumlzenlenmemiş olmakla birlikte yargı organları tarafından

da dar yorumlanmamıştır (653874 260479 Par49 Sunday Times (no1)) Bu kanun

maddeleri muumlvekkilimiz accedilısından guumlvenilir guumlvenceler sağlamamıştır ve kendisinin

doğrudan etkilenmesine sebep olmuştur Bu bağlamda Anayasamızın 26maddesi ve AİHS

md10 ihlal edilmiştir

II) İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasında meşru bir amaccedil goumlzetilmemiştir

26 - İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanması diğer buumltuumln hakları gibi belirli oumllccediluumltlere bağlıdır

Bunlardan biri sınırlamanın meşru bir amaca youmlnelmesidir Bu sınırlamalara oumlngoumlruumllduumlkleri

amaccedil dışında bir anlam yuumlklenemez ve AİHSrsquonin 10maddesindeki sınırlama nedenleri

istisnai niteliklerinden dolayı geniş yorumlanamaz oumlngoumlruumllenler dışında başka bir sınırlama

sebebine dayanılarak ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlandırılamaz Uumllkenin buumltuumlnluumlğuumlnuumln ve ulusal

guumlvenliğin korunması gerek AİHSrsquonin 10maddesinde gerekse Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Anayasasırsquonın 26maddesinde duumlzenlenmiş bulunan meşru amaccedillar arasında yer almaktadır

27 - Kullanılan ifadelere getirilen sınırlamalar huumlkuumlmetin devlet guumlccedillerinin veya silahlı

kuvvetlerin eleştirilemez bir konuma getirilmesi sonucunu doğurduğundan demokratik bir

toplum duumlzeninden soumlz etmek muumlmkuumln değildir Sınırlandırma amaccedilları ile korunan hukuksal

yararlar uumllke buumltuumlnluumlğuuml veya kamu guumlvenliğinin kendisidir Yoksa milletin kamusal makam

veya kişilerin şerefi saygınlığı gibi hususlar ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlandırılmasında yer

almamaktadır Ayrıca bir kişinin kamu goumlrevlisi olması onun ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln

sınırlandırılmasına ve huumlkuumlmet politikasını eleştirmesinin yasaklanmasına gerekccedile olarak

goumlsterilemez (1785191 020996 Vogt) Bu nedenle bir devlet politikasını veya huumlkuumlmet

uygulamasını eleştiren kişilerin ve mevcut olayda muumlvekkilimizin soumlzleri ne kadar ağır olursa

olsun bu ifadelerin kamu guumlvenliğinin bozulmasının oumlnlenmesi amacıyla değil de bir kişiye

kuruma veya lsquomilletrsquo gibi soyut bir varlığa lsquo hakaretrsquo succedillaması ile karşılaşması doğrudan

doğruya lsquomeşru amaccedilrsquo oumllccediluumltuumlne aykırılık oluşturacaktır Nitekim AİHM silahlı kuvvetler

mensubu kişilerin dahi huumlkuumlmetin savunma politikalarını eleştirme hakkı olduğunu

vurgulamıştır (341993429508 191294 Par38 Vereinigung Demokratischer Soldatenund

ve Gubi) Muumlvekkilimizin ifade huumlrriyetinin kısıtlanması anayasa ve AİHMrsquode sayılan

istisnai nitelikteki meşru amaccedillardan birine youmlnelmemiş olması sebebiyle Anayasamızın

26maddesi ve AİHMrsquonin 10maddesinin ihlaline sebebiyet vermiştir

28 - Kaldı ki muumlvekkilimizin ders esnasındaki ifadeleri 26maddedeki genel ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln yanında lsquobilim ve sanat huumlrriyetirsquo başlıklı 27madde de kendi buumlnyesinde

herkesin bilimin () serbestccedile oumlğrenme ve oumlğretme accedilıklama değiştirme ve bu alanda her

tuumlrluuml araştırma hakkına sahip olduğunu duumlzenlemiştir Bu madde anayasadaki olağan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnden daha oumlzel bir koruma sağlamaktadır Uumlniversite oumlzerkliği ve akademik ifade

oumlzguumlrluumlk hakkı araştırma ve uygulamadaki akademik oumlzguumlrluumlğuumln sınırlamaları olmaksızın

eylem ve ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuuml araştırma suumlrduumlrme bilgileri ve hakikati yayma oumlzguumlrluumlğuumlnuuml

iccedilerir Ve yine akademik oumlzguumlrluumlk ile uumlniversite oumlzerkliğinin ihlal edilmesi tarihte duumlşuumlnsel

sosyal ve ekonomik gerilemeye neden olmuştur (1708903 230909 Par21 Sorguccedil)

Akademik ifade oumlzguumlrluumlğuuml genel ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlama sebeplerine ihtiyaccedil duyulmaksızın

ancak 27madde kapsamında sınırlanabilmelidir Muumlvekkilimizin ifade oumlzguumlrluumlğuuml hakkı

Anayasa ve Soumlzleşmedeki genel ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasının meşru amaccedillarına

uymadığı gibi Anayasanın 27maddesi de bu hususta goumlzetilmemiştir Dolayısıyla meşru

amaca uygunluk bakımından Anayasanın 26 ve 27maddelerindeki duumlşuumlnceyi accedilıklama

oumlzguumlrluumlğuuml hakkı ihlal edilmiştir

29 - Muumlvekkilimizin akademik ifade oumlzguumlrluumlğuumlne youmlnelik anayasanın 27maddesindeki

lsquoanayasal duumlzene sadakatrsquo ve lsquodeğiştirilemez maddelerrsquo şeklindeki sınırlar mevcut olayda bir

sınırlama sebebi olarak yer almamaktadır Zira lsquosadakatrsquo oumlğesinin nasıl anlaşılacağı belli

değildir ve bu şekilde bir sınırlama haklılaştırılamaz Kaldı ki muumlvekkilimizin AİHM

kararlarından yola ccedilıkarak bulunduğu ifadeler demokratik toplumlarda sorgulanabilir dahi

olan ilk 3 maddenin değiştirilmesi gibi bir amacı da taşıdığı soumlylenemez Muumlvekkilimiz

accedilısından Anayasa Mahkemesi bu halde bu muumldahalenin Anayasarsquoya uygunluğunu

denetlerken ifadenin akademik niteliğini de dikkate almalıdır Ve muumldahale 27maddede

oumlngoumlruumllen sınırlamanın meşru amaccedillarından birinde yer almadığı iccedilin Anayasa 26 ve 27

bağlamında ifade oumlzguumlrluumlğuuml ihlal edilmiştir

III) İfade oumlzguumlrluumlğuumlne yapılan muumldahale demokratik bir toplum duumlzeninde gerekli ve

orantılı değildir

30 ndash Anayasa Mahkemesi yerleşik iccediltihatlarında lsquoDemokrasiler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin en

geniş oumllccediluumlde sağlanıp guumlvence altına alındığı rejimlerdir Temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin oumlzuumlne

dokunup tuumlmuumlyle kullanılamaz hale getiren sınırlamalar demokratik toplum duumlzeni

gerekleriyle uyum iccedilinde sayılamaz Bu nedenle temel hak ve oumlzguumlrluumlkler istisnaicirc olarak ve

ancak oumlzuumlne dokunmamak koşuluyla demokratik toplum duumlzeninin suumlrekliliği iccedilin zorunlu

olduğu oumllccediluumlde ve ancak yasayla sınırlandırılabilirlerrsquo (AYM 2008148 24908)

31 - Anayasarsquonın 13 maddesinde demokratik toplum duumlzeninin gerekleri ve oumllccediluumlluumlluumlk ilkeleri

iki ayrı kriter olarak duumlzenlenmiş olmakla birlikte bu iki kriter arasında bir ilişki vardır

Nitekim Anayasa Mahkemesi oumlnceki kararlarında demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli

olmak ile oumllccediluumlluumlluumlk arasındaki bu ilişkiye dikkat ccedilekmiştir lsquoTemel hak ve oumlzguumlrluumlklere

youmlnelik herhangi bir sınırlamanın demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli nitelikte başka bir

ifadeyle guumlduumllen kamu yararı amacını gerccedilekleştirmekle birlikte temel haklara en az

muumldahaleye olanak veren oumllccediluumlluuml bir sınırlama niteliğinde olup olmadığının incelenmesi

gerekirrsquo (AYM 200781 181007) diyerek amaca temel haklara en az muumldahaleyle

ulaşmayı sağlayacak aracın tercih edilmesi gerektiğine karar vermiştir

32 - Anayasanın 26maddesine goumlre herkes duumlşuumlnce ve kanaatlerini ccedileşitli yollarla tek başına

veya toplu olarak accedilıklama ve yayma huumlrriyetine sahiptir 27madde de bilim ve sanat

huumlrriyetini inceler İfade oumlzguumlrluumlğuuml toplumun ilerlemesi ve her insanın gelişmesi iccedilin esaslı

koşullardan biri olan demokratik toplumun ana temellerinden birini oluşturur İfade oumlzguumlrluumlğuuml

AİHS 10maddenin sınırları iccedilinde sadece lehte olduğu kabul edilen ve zararsız veya

ilgilenmeye değmez goumlruumllen lsquohaberrsquo ve lsquoduumlşuumlncelerrsquo iccedilin değil ayrıca devletin veya toplumun

bir boumlluumlmuumlnuumln aleyhinde olan onlara ccedilarpıcı gelen onları rahatsız eden haber ve duumlşuumlnceler

iccedilin de uygulanır Bunlar ccediloğulculuğun hoşgoumlruumlnuumln ve accedilık fikirliliğin gerekleridir bunlar

olmaksızın demokratik toplum olmaz ( 3268696 190701 Par51 Handyside 981582

080786 Par41 Lingens 1073784 240588 Par31-33 Muumlller and Others 1347087

200994 Par 49 Otto-Preminger-Institut1179885 230492 Par42-43 Castells)

33 - Amerikan Federal Mahkemesi iccediltihatlarından yola ccedilıkılarak AİHM tarafından da

belirtildiği uumlzere akademisyenler akademik hususlar (intramural) ile politik ve sosyal

meselelere (extramural) dair goumlruumlş bildirme hakkına sahiptirler Ayrıca intramunal soumlylem

AİHM tarafından accedilıkccedila korunur(34604 3977904 270514 Par40-46 Mustafa Erdoğan ve

Diğerleri) Bir ifadenin akademik unsur taşıyıp taşımadığı hususunda AİHMrsquonin yaptığı

oumllccediluumltler dikkate alınırsa dava konusu olan soumlylem(ler)i gerccedilekleştiren muumlvekkilimiz Oumlğretim

Goumlrevlisi Sevinccedilrsquoin akademisyen olarak addedilebilmesi derste yaptığı kamusal yorum ve

soumlylemleri verdiği oumlrneklerin ve AİHM kararına ilişkin yazılı sınav sorusunun kendisinin

ccedilalışma alanı olan ders dahilinde olması ve accedilıklamalarının mesleki uzmanlığına dayanan

yargı ve goumlruumlşleri karşılaması sebepleriyle soumlz konusu ifadeler AİHS madde 10rsquoun

korumasından yararlanır (34604 3977904 270514 Mustafa Erdoğan ve Diğerleri)

34 - Adalet sistemine youmlneltilen eleştirilerin kamu yararını ilgilendirir Herkese tanınan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln aksine duumlşuumlncenin nitelikli oluşu ve kamu yararına potansiyel katkısından

dolayı akademik hususlarda duumlşuumlnce accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlnuumln bu bağlamda oumlnemi

ayrıcalıklıdır Hatta mahkemeye goumlre bu oumlzguumlrluumlk akademik ya da bilimsel araştırma ile

sınırlı değildir ve akademisyenlerin uzmanlık alanlarına dair goumlruumlş ve fikirlerini fikirler

tartışmaya accedilık dahi olsa iletebilmelerini iccedilerir Muumlvekkilimizin hakkında accedilıklama yaptığı

Tuumlrkiye ve duumlnyada meydana gelen guumlncel hak ihlalleri ile ilgili yorumları buumlyuumlk bir

toplumsal tartışmaya denk duumlşen olgusal ifadeler barındırdığı halde muumldahale edilmiş olmakla

demokratik toplum duumlzeninin gereklerinin dışına ccedilıkılmış olmaktadır

35 - Muumlvekkilimizin ifadeleri şiddet silahlı ayaklanma isyan ccedilağrısı iccedilermeyen veya derin ve

mantık dışı bir kini aşılayarak şiddetin artmasına yol accedilacak nitelikte değildir İccedileriği

itibarıyla bu oumlzellikleri taşımadığı iccedilin ve her ne kadar ulusal hukukta lsquoteroumlrrsquo veya lsquoteroumlr

propagandasırsquo succedilu olarak nitelendirilmişse de bu nitelendirme demokratik toplumlarda

sınırlama sebebi olarak goumlsterilemeyeceğinden Tuumlrkiye Cumhuriyetinin de taraf olduğu

AİHSrsquonin 10maddesinin korumasından yararlanır (2668295 80799 Par62 Suumlrek no1)

36 - Demokratik bir toplum duumlzeninde huumlkuumlmetin fiilleri ve ihmalleri sadece yasama ve yargı

otoritelerinin değil aynı zamanda kamuoyunun da incelemesine accedilık olmalıdır ( 2355694

080799 Ceylan ) Demokratik bir sistemde Huumlkuumlmetin eksikliği veya eylemleri gerek

yasama ve yargı erki gerekse kamuoyunun yakın denetimi altında bulunmaları gerekmektedir

(2668295 80799 Par61 Suumlrek no1 AĠHM 1999-IV) lsquoKatliamrsquo ibaresinin geccediltiği bir

makalede AİHMrsquoye goumlre ihtilaf konusu yazıda oumlzellikle bazı sert paragraflar yer almaktadır

Kullanılan ifadeler Tuumlrk Devletinin en olumsuz tablolarından birini ccedilizmiş ve yazıya

duumlşmanca bir anlam katmıştır Ancak yazıda kullanılan ifadeler şiddete başvurmaya orduya

direnişe veya başkaldırmaya teşvik etmediğinden ve kin iccedileren bir soumlylem soumlz konusu

olmadığından 10maddenin ihlal edildiği youmlnuumlnde karar vermiştir (985804 15102013

Par35 MHatip Dicle) Teroumlruumln oumlnlenmesi teroumlrle muumlcadele ulusal guumlvenliğin sağlanması

gibi gerekccedileler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin sistematik ihlaline izin verecek bu oumlzguumlrluumlklere

yapılacak muumldahaleleri kayıtsız şartsız meşrulaştıracak bir niteliğe sahip değildir ve

olmamalıdır Bu bağlamda muumlvekkilimize karşı gerccedilekleştirilen muumldahale lsquoeleştirirsquo ve lsquoşiddet

ccedilağrısırsquo arasındaki ayrım dikkatli yapılmadığı iccedilin demokratik toplumda yerini bulmayacaktır

(2668095 180790 Şener) Zira muumlvekkilimizin accedilıklamaları AİHS bağlamında

uumllkemizdeki guumlncel sorunların değerlendirilmesi ve huumlkuumlmet politikalarına youmlnelik eleştiriler

amaccedillayan usuluuml guumlvencelere uygun davranmamıştır Muumlvekkilimizin elektronik verilerinin

aranması ve el konulması işlemleri hedeflenen meşru amaccedil ile orantılı değildir (7433601

161007 Wieser ve Bicos Beteiligungen GMBH) Bu şartlar altında uygulanan tedbirler

Anayasanın 13 maddesiyle bağlantılı olarak 21 maddesini ve AİHSnin 8 maddesini ihlal

etmektedir

IV) Devlet oumlzel hayatın ve aile hayatının korunması hakkı konusundaki pozitif

yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml ihlal etmiştir

21 - AİHSrsquonin 8 maddesindeki devletin pozitif yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ulusal duumlzeyde yapılan

soruşturmanın etkililiği sorunlarını ve dolayısıyla usulicirc nitelikteki yuumlkuumlmluumlluumlkleri de kapsar

(3449497 080806 Par26 HM) AİHM soumlz konusu haklara saygıyı sağlama yollarını

tercih ederken Devletrsquoin kullandığı takdir payına rağmen 8 madde uyarınca Devletrsquoin pozitif

yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuumln ulusal duumlzeyde yuumlruumltuumllen soruşturmanın etkililiği ve sonuccedil olarak usule

ilişkin zorunluluklara da saygı goumlsterilmesi konusuna ilişkin sorunlara kadar

genişletilebileceğini belirtmiştir (3239196 191202 MC)

22 - AİHMrsquonin kanaatine goumlre Cumhuriyet Savcısı goumlrevlendirildiği andan itibaren olayı

gerccedilekten aydınlatma isteğiyle succedil duyurusunu ccedilevreleyen koşulları incelemek zorundadır

(3449497 080806 HM) Muumlvekkilimizin Savcılık oumlnuumlndeki ifadesinde ve 3 Haziran

tarihinde avukatlık ofisinde hukuka aykırı olarak arama ve el koyma tedbirlerini

gerccedilekleştiren polisler hakkında yaptığı şikacircyetin uumlzerinden 5 ay geccedilmiştir Polislerin

kimlikleri tespit edilmediğinden soruşturma oumlzenli yuumlruumltuumllmemiş nihayet verilen takipsizlik

kararı ile sorumluların cezalandırılmasını sağlayabilecek etkili bir soruşturma

yuumlruumltuumllmediğinden AİHSrsquonin 8 maddesi ve Anayasanın 21 maddesi usulen ihlal edilmiştir

(3449497 080806 HM 1781104 240511 Aydemir )

İFADE OumlZGUumlRLUumlĞUuml (AİHS MD10 ANAYASA MD 26)

I) Duumlşuumlnceyi accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlne yapılan muumldahale oumlngoumlruumllebilir değildir

23 - İfade oumlzguumlrluumlğuuml Anayasamızın 25ve 26maddesinde duumlzenlenmiştir İnsanın kanaat

edinmede oumlzguumlr olması serbestccedile haber ve bilgilere başkalarının fikirlerine ulaşabilmesi

edindiği duumlşuumlnce ve kanaatlerden dolayı kınanamaması ve bunları tek başına veya

başkalarıyla birlikte ccedileşitli yollarla serbestccedile ifade edebilmesi anlatabilmesi savunabilmesi

başkalarına aktarabilmesi ve yayabilmesi anlamına gelir (20133178 250615 Par40 Emin

Aydın) Anayasarsquonın temel hak ve oumlzguumlrluumlklerini sınırlandırma rejimini duumlzenleyen

13maddeye goumlre temel hak ve oumlzguumlrluumlkler ancak kanunla ve kanunun goumlsterdiği sebeplere

dayanılarak sınırlandırılabilir İfade oumlzguumlrluumlğuumlne yapılacak sınırlamalar Anayasarsquonın

13maddesiyle birlikte değerlendirilip AİHS 10maddenin sınırları iccedilinde ancak yasalar daha

alt duumlzeydeki yazılı ve yazılı olmayan hukuk kuralları (283266 180671 Par93 De Wilde

Ooms ve Versyp) ile yetkili mahkemelerin yorumladığı şekliyle yuumlruumlrluumlkte olan huumlkuumlmlerle

(4477498 290604Par88 Leyla Şahin) uygulanabilir AİHS madde 10rsquoun 2fıkrasında

belirtilen sınırlama lsquoyasayla oumlngoumlruumllmuumlşrsquo (hellip) Olmakla birlikte dar bir şekilde

yorumlanmalıdır ve sınırlama ihtiyacı ikna edici bir şekilde ortaya konmalıdır (549372

71276 Par49 Handyside 981582 080786 Par41 Lingens)

24 - Muumlvekkilimiz Meryem Sevinccedil hakkında lsquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Devletini alenen

aşağıladığırsquo gerekccedilesiyle huumlkuumlm giydiği ilgili kanun maddesi olan Tuumlrk Ceza Kanunursquonun

301 maddesinde yer alan terimlerin kapsamı yargı organlarının yorumladığı uumlzere ccedilok geniş

ve belirsizdir ve bu nedenle muumlvekkilimizin ifade oumlzguumlrluumlğuuml hakkının kullanımını

engellemiştir Başka bir ifadeyle madde lafzında geccedilen lsquoTuumlrk milletini (hellip) Tuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmetini alenen aşağılamakrsquo ifadeleri kişilerin eylemlerini duumlzene koyma ve

hareketlerinin sonuccedillarını oumlngoumlrme olanağını vermemektedir Nitekim AİHM konuyla ilgili bir

kararında Ceza Kanunu madde 301rsquoin AİHMrsquonin yerleşik iccediltihatlarındaki lsquoyasa niteliğirsquo ile

buluşmadığını belirtmiştir (2752007 251011 Par93 Altuğ Taner Akccedilam)

25 - Muumlvekkilimiz hakkında 3713 sayılı Teroumlrle Muumlcadele Kanunursquonun 7maddesinin

2fıkrası gereğince lsquoteroumlr oumlrguumltuumlnuumln cebir şiddet veya tehditlerini iccedileren youmlntemlerini meşru

goumlsterecek ya da oumlvecek şekilde propaganda yaptığırsquo gerekccedilesiyle verilen huumlkuumlm lsquoteroumlrrsquo

kavramının muğlaklığı ve geniş yorumlanmış olduğundan oumlngoumlruumllebilirlik temelinden

yoksundur Zira olayda uygulanan bu normlar vatandaşların davranışlarını duumlzenlemelerine

olanak vermek iccedilin yeterli accedilıklıkta duumlzenlenmemiş olmakla birlikte yargı organları tarafından

da dar yorumlanmamıştır (653874 260479 Par49 Sunday Times (no1)) Bu kanun

maddeleri muumlvekkilimiz accedilısından guumlvenilir guumlvenceler sağlamamıştır ve kendisinin

doğrudan etkilenmesine sebep olmuştur Bu bağlamda Anayasamızın 26maddesi ve AİHS

md10 ihlal edilmiştir

II) İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasında meşru bir amaccedil goumlzetilmemiştir

26 - İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanması diğer buumltuumln hakları gibi belirli oumllccediluumltlere bağlıdır

Bunlardan biri sınırlamanın meşru bir amaca youmlnelmesidir Bu sınırlamalara oumlngoumlruumllduumlkleri

amaccedil dışında bir anlam yuumlklenemez ve AİHSrsquonin 10maddesindeki sınırlama nedenleri

istisnai niteliklerinden dolayı geniş yorumlanamaz oumlngoumlruumllenler dışında başka bir sınırlama

sebebine dayanılarak ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlandırılamaz Uumllkenin buumltuumlnluumlğuumlnuumln ve ulusal

guumlvenliğin korunması gerek AİHSrsquonin 10maddesinde gerekse Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Anayasasırsquonın 26maddesinde duumlzenlenmiş bulunan meşru amaccedillar arasında yer almaktadır

27 - Kullanılan ifadelere getirilen sınırlamalar huumlkuumlmetin devlet guumlccedillerinin veya silahlı

kuvvetlerin eleştirilemez bir konuma getirilmesi sonucunu doğurduğundan demokratik bir

toplum duumlzeninden soumlz etmek muumlmkuumln değildir Sınırlandırma amaccedilları ile korunan hukuksal

yararlar uumllke buumltuumlnluumlğuuml veya kamu guumlvenliğinin kendisidir Yoksa milletin kamusal makam

veya kişilerin şerefi saygınlığı gibi hususlar ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlandırılmasında yer

almamaktadır Ayrıca bir kişinin kamu goumlrevlisi olması onun ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln

sınırlandırılmasına ve huumlkuumlmet politikasını eleştirmesinin yasaklanmasına gerekccedile olarak

goumlsterilemez (1785191 020996 Vogt) Bu nedenle bir devlet politikasını veya huumlkuumlmet

uygulamasını eleştiren kişilerin ve mevcut olayda muumlvekkilimizin soumlzleri ne kadar ağır olursa

olsun bu ifadelerin kamu guumlvenliğinin bozulmasının oumlnlenmesi amacıyla değil de bir kişiye

kuruma veya lsquomilletrsquo gibi soyut bir varlığa lsquo hakaretrsquo succedillaması ile karşılaşması doğrudan

doğruya lsquomeşru amaccedilrsquo oumllccediluumltuumlne aykırılık oluşturacaktır Nitekim AİHM silahlı kuvvetler

mensubu kişilerin dahi huumlkuumlmetin savunma politikalarını eleştirme hakkı olduğunu

vurgulamıştır (341993429508 191294 Par38 Vereinigung Demokratischer Soldatenund

ve Gubi) Muumlvekkilimizin ifade huumlrriyetinin kısıtlanması anayasa ve AİHMrsquode sayılan

istisnai nitelikteki meşru amaccedillardan birine youmlnelmemiş olması sebebiyle Anayasamızın

26maddesi ve AİHMrsquonin 10maddesinin ihlaline sebebiyet vermiştir

28 - Kaldı ki muumlvekkilimizin ders esnasındaki ifadeleri 26maddedeki genel ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln yanında lsquobilim ve sanat huumlrriyetirsquo başlıklı 27madde de kendi buumlnyesinde

herkesin bilimin () serbestccedile oumlğrenme ve oumlğretme accedilıklama değiştirme ve bu alanda her

tuumlrluuml araştırma hakkına sahip olduğunu duumlzenlemiştir Bu madde anayasadaki olağan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnden daha oumlzel bir koruma sağlamaktadır Uumlniversite oumlzerkliği ve akademik ifade

oumlzguumlrluumlk hakkı araştırma ve uygulamadaki akademik oumlzguumlrluumlğuumln sınırlamaları olmaksızın

eylem ve ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuuml araştırma suumlrduumlrme bilgileri ve hakikati yayma oumlzguumlrluumlğuumlnuuml

iccedilerir Ve yine akademik oumlzguumlrluumlk ile uumlniversite oumlzerkliğinin ihlal edilmesi tarihte duumlşuumlnsel

sosyal ve ekonomik gerilemeye neden olmuştur (1708903 230909 Par21 Sorguccedil)

Akademik ifade oumlzguumlrluumlğuuml genel ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlama sebeplerine ihtiyaccedil duyulmaksızın

ancak 27madde kapsamında sınırlanabilmelidir Muumlvekkilimizin ifade oumlzguumlrluumlğuuml hakkı

Anayasa ve Soumlzleşmedeki genel ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasının meşru amaccedillarına

uymadığı gibi Anayasanın 27maddesi de bu hususta goumlzetilmemiştir Dolayısıyla meşru

amaca uygunluk bakımından Anayasanın 26 ve 27maddelerindeki duumlşuumlnceyi accedilıklama

oumlzguumlrluumlğuuml hakkı ihlal edilmiştir

29 - Muumlvekkilimizin akademik ifade oumlzguumlrluumlğuumlne youmlnelik anayasanın 27maddesindeki

lsquoanayasal duumlzene sadakatrsquo ve lsquodeğiştirilemez maddelerrsquo şeklindeki sınırlar mevcut olayda bir

sınırlama sebebi olarak yer almamaktadır Zira lsquosadakatrsquo oumlğesinin nasıl anlaşılacağı belli

değildir ve bu şekilde bir sınırlama haklılaştırılamaz Kaldı ki muumlvekkilimizin AİHM

kararlarından yola ccedilıkarak bulunduğu ifadeler demokratik toplumlarda sorgulanabilir dahi

olan ilk 3 maddenin değiştirilmesi gibi bir amacı da taşıdığı soumlylenemez Muumlvekkilimiz

accedilısından Anayasa Mahkemesi bu halde bu muumldahalenin Anayasarsquoya uygunluğunu

denetlerken ifadenin akademik niteliğini de dikkate almalıdır Ve muumldahale 27maddede

oumlngoumlruumllen sınırlamanın meşru amaccedillarından birinde yer almadığı iccedilin Anayasa 26 ve 27

bağlamında ifade oumlzguumlrluumlğuuml ihlal edilmiştir

III) İfade oumlzguumlrluumlğuumlne yapılan muumldahale demokratik bir toplum duumlzeninde gerekli ve

orantılı değildir

30 ndash Anayasa Mahkemesi yerleşik iccediltihatlarında lsquoDemokrasiler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin en

geniş oumllccediluumlde sağlanıp guumlvence altına alındığı rejimlerdir Temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin oumlzuumlne

dokunup tuumlmuumlyle kullanılamaz hale getiren sınırlamalar demokratik toplum duumlzeni

gerekleriyle uyum iccedilinde sayılamaz Bu nedenle temel hak ve oumlzguumlrluumlkler istisnaicirc olarak ve

ancak oumlzuumlne dokunmamak koşuluyla demokratik toplum duumlzeninin suumlrekliliği iccedilin zorunlu

olduğu oumllccediluumlde ve ancak yasayla sınırlandırılabilirlerrsquo (AYM 2008148 24908)

31 - Anayasarsquonın 13 maddesinde demokratik toplum duumlzeninin gerekleri ve oumllccediluumlluumlluumlk ilkeleri

iki ayrı kriter olarak duumlzenlenmiş olmakla birlikte bu iki kriter arasında bir ilişki vardır

Nitekim Anayasa Mahkemesi oumlnceki kararlarında demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli

olmak ile oumllccediluumlluumlluumlk arasındaki bu ilişkiye dikkat ccedilekmiştir lsquoTemel hak ve oumlzguumlrluumlklere

youmlnelik herhangi bir sınırlamanın demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli nitelikte başka bir

ifadeyle guumlduumllen kamu yararı amacını gerccedilekleştirmekle birlikte temel haklara en az

muumldahaleye olanak veren oumllccediluumlluuml bir sınırlama niteliğinde olup olmadığının incelenmesi

gerekirrsquo (AYM 200781 181007) diyerek amaca temel haklara en az muumldahaleyle

ulaşmayı sağlayacak aracın tercih edilmesi gerektiğine karar vermiştir

32 - Anayasanın 26maddesine goumlre herkes duumlşuumlnce ve kanaatlerini ccedileşitli yollarla tek başına

veya toplu olarak accedilıklama ve yayma huumlrriyetine sahiptir 27madde de bilim ve sanat

huumlrriyetini inceler İfade oumlzguumlrluumlğuuml toplumun ilerlemesi ve her insanın gelişmesi iccedilin esaslı

koşullardan biri olan demokratik toplumun ana temellerinden birini oluşturur İfade oumlzguumlrluumlğuuml

AİHS 10maddenin sınırları iccedilinde sadece lehte olduğu kabul edilen ve zararsız veya

ilgilenmeye değmez goumlruumllen lsquohaberrsquo ve lsquoduumlşuumlncelerrsquo iccedilin değil ayrıca devletin veya toplumun

bir boumlluumlmuumlnuumln aleyhinde olan onlara ccedilarpıcı gelen onları rahatsız eden haber ve duumlşuumlnceler

iccedilin de uygulanır Bunlar ccediloğulculuğun hoşgoumlruumlnuumln ve accedilık fikirliliğin gerekleridir bunlar

olmaksızın demokratik toplum olmaz ( 3268696 190701 Par51 Handyside 981582

080786 Par41 Lingens 1073784 240588 Par31-33 Muumlller and Others 1347087

200994 Par 49 Otto-Preminger-Institut1179885 230492 Par42-43 Castells)

33 - Amerikan Federal Mahkemesi iccediltihatlarından yola ccedilıkılarak AİHM tarafından da

belirtildiği uumlzere akademisyenler akademik hususlar (intramural) ile politik ve sosyal

meselelere (extramural) dair goumlruumlş bildirme hakkına sahiptirler Ayrıca intramunal soumlylem

AİHM tarafından accedilıkccedila korunur(34604 3977904 270514 Par40-46 Mustafa Erdoğan ve

Diğerleri) Bir ifadenin akademik unsur taşıyıp taşımadığı hususunda AİHMrsquonin yaptığı

oumllccediluumltler dikkate alınırsa dava konusu olan soumlylem(ler)i gerccedilekleştiren muumlvekkilimiz Oumlğretim

Goumlrevlisi Sevinccedilrsquoin akademisyen olarak addedilebilmesi derste yaptığı kamusal yorum ve

soumlylemleri verdiği oumlrneklerin ve AİHM kararına ilişkin yazılı sınav sorusunun kendisinin

ccedilalışma alanı olan ders dahilinde olması ve accedilıklamalarının mesleki uzmanlığına dayanan

yargı ve goumlruumlşleri karşılaması sebepleriyle soumlz konusu ifadeler AİHS madde 10rsquoun

korumasından yararlanır (34604 3977904 270514 Mustafa Erdoğan ve Diğerleri)

34 - Adalet sistemine youmlneltilen eleştirilerin kamu yararını ilgilendirir Herkese tanınan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln aksine duumlşuumlncenin nitelikli oluşu ve kamu yararına potansiyel katkısından

dolayı akademik hususlarda duumlşuumlnce accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlnuumln bu bağlamda oumlnemi

ayrıcalıklıdır Hatta mahkemeye goumlre bu oumlzguumlrluumlk akademik ya da bilimsel araştırma ile

sınırlı değildir ve akademisyenlerin uzmanlık alanlarına dair goumlruumlş ve fikirlerini fikirler

tartışmaya accedilık dahi olsa iletebilmelerini iccedilerir Muumlvekkilimizin hakkında accedilıklama yaptığı

Tuumlrkiye ve duumlnyada meydana gelen guumlncel hak ihlalleri ile ilgili yorumları buumlyuumlk bir

toplumsal tartışmaya denk duumlşen olgusal ifadeler barındırdığı halde muumldahale edilmiş olmakla

demokratik toplum duumlzeninin gereklerinin dışına ccedilıkılmış olmaktadır

35 - Muumlvekkilimizin ifadeleri şiddet silahlı ayaklanma isyan ccedilağrısı iccedilermeyen veya derin ve

mantık dışı bir kini aşılayarak şiddetin artmasına yol accedilacak nitelikte değildir İccedileriği

itibarıyla bu oumlzellikleri taşımadığı iccedilin ve her ne kadar ulusal hukukta lsquoteroumlrrsquo veya lsquoteroumlr

propagandasırsquo succedilu olarak nitelendirilmişse de bu nitelendirme demokratik toplumlarda

sınırlama sebebi olarak goumlsterilemeyeceğinden Tuumlrkiye Cumhuriyetinin de taraf olduğu

AİHSrsquonin 10maddesinin korumasından yararlanır (2668295 80799 Par62 Suumlrek no1)

36 - Demokratik bir toplum duumlzeninde huumlkuumlmetin fiilleri ve ihmalleri sadece yasama ve yargı

otoritelerinin değil aynı zamanda kamuoyunun da incelemesine accedilık olmalıdır ( 2355694

080799 Ceylan ) Demokratik bir sistemde Huumlkuumlmetin eksikliği veya eylemleri gerek

yasama ve yargı erki gerekse kamuoyunun yakın denetimi altında bulunmaları gerekmektedir

(2668295 80799 Par61 Suumlrek no1 AĠHM 1999-IV) lsquoKatliamrsquo ibaresinin geccediltiği bir

makalede AİHMrsquoye goumlre ihtilaf konusu yazıda oumlzellikle bazı sert paragraflar yer almaktadır

Kullanılan ifadeler Tuumlrk Devletinin en olumsuz tablolarından birini ccedilizmiş ve yazıya

duumlşmanca bir anlam katmıştır Ancak yazıda kullanılan ifadeler şiddete başvurmaya orduya

direnişe veya başkaldırmaya teşvik etmediğinden ve kin iccedileren bir soumlylem soumlz konusu

olmadığından 10maddenin ihlal edildiği youmlnuumlnde karar vermiştir (985804 15102013

Par35 MHatip Dicle) Teroumlruumln oumlnlenmesi teroumlrle muumlcadele ulusal guumlvenliğin sağlanması

gibi gerekccedileler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin sistematik ihlaline izin verecek bu oumlzguumlrluumlklere

yapılacak muumldahaleleri kayıtsız şartsız meşrulaştıracak bir niteliğe sahip değildir ve

olmamalıdır Bu bağlamda muumlvekkilimize karşı gerccedilekleştirilen muumldahale lsquoeleştirirsquo ve lsquoşiddet

ccedilağrısırsquo arasındaki ayrım dikkatli yapılmadığı iccedilin demokratik toplumda yerini bulmayacaktır

(2668095 180790 Şener) Zira muumlvekkilimizin accedilıklamaları AİHS bağlamında

uumllkemizdeki guumlncel sorunların değerlendirilmesi ve huumlkuumlmet politikalarına youmlnelik eleştiriler

engellemiştir Başka bir ifadeyle madde lafzında geccedilen lsquoTuumlrk milletini (hellip) Tuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmetini alenen aşağılamakrsquo ifadeleri kişilerin eylemlerini duumlzene koyma ve

hareketlerinin sonuccedillarını oumlngoumlrme olanağını vermemektedir Nitekim AİHM konuyla ilgili bir

kararında Ceza Kanunu madde 301rsquoin AİHMrsquonin yerleşik iccediltihatlarındaki lsquoyasa niteliğirsquo ile

buluşmadığını belirtmiştir (2752007 251011 Par93 Altuğ Taner Akccedilam)

25 - Muumlvekkilimiz hakkında 3713 sayılı Teroumlrle Muumlcadele Kanunursquonun 7maddesinin

2fıkrası gereğince lsquoteroumlr oumlrguumltuumlnuumln cebir şiddet veya tehditlerini iccedileren youmlntemlerini meşru

goumlsterecek ya da oumlvecek şekilde propaganda yaptığırsquo gerekccedilesiyle verilen huumlkuumlm lsquoteroumlrrsquo

kavramının muğlaklığı ve geniş yorumlanmış olduğundan oumlngoumlruumllebilirlik temelinden

yoksundur Zira olayda uygulanan bu normlar vatandaşların davranışlarını duumlzenlemelerine

olanak vermek iccedilin yeterli accedilıklıkta duumlzenlenmemiş olmakla birlikte yargı organları tarafından

da dar yorumlanmamıştır (653874 260479 Par49 Sunday Times (no1)) Bu kanun

maddeleri muumlvekkilimiz accedilısından guumlvenilir guumlvenceler sağlamamıştır ve kendisinin

doğrudan etkilenmesine sebep olmuştur Bu bağlamda Anayasamızın 26maddesi ve AİHS

md10 ihlal edilmiştir

II) İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasında meşru bir amaccedil goumlzetilmemiştir

26 - İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanması diğer buumltuumln hakları gibi belirli oumllccediluumltlere bağlıdır

Bunlardan biri sınırlamanın meşru bir amaca youmlnelmesidir Bu sınırlamalara oumlngoumlruumllduumlkleri

amaccedil dışında bir anlam yuumlklenemez ve AİHSrsquonin 10maddesindeki sınırlama nedenleri

istisnai niteliklerinden dolayı geniş yorumlanamaz oumlngoumlruumllenler dışında başka bir sınırlama

sebebine dayanılarak ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlandırılamaz Uumllkenin buumltuumlnluumlğuumlnuumln ve ulusal

guumlvenliğin korunması gerek AİHSrsquonin 10maddesinde gerekse Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Anayasasırsquonın 26maddesinde duumlzenlenmiş bulunan meşru amaccedillar arasında yer almaktadır

27 - Kullanılan ifadelere getirilen sınırlamalar huumlkuumlmetin devlet guumlccedillerinin veya silahlı

kuvvetlerin eleştirilemez bir konuma getirilmesi sonucunu doğurduğundan demokratik bir

toplum duumlzeninden soumlz etmek muumlmkuumln değildir Sınırlandırma amaccedilları ile korunan hukuksal

yararlar uumllke buumltuumlnluumlğuuml veya kamu guumlvenliğinin kendisidir Yoksa milletin kamusal makam

veya kişilerin şerefi saygınlığı gibi hususlar ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlandırılmasında yer

almamaktadır Ayrıca bir kişinin kamu goumlrevlisi olması onun ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln

sınırlandırılmasına ve huumlkuumlmet politikasını eleştirmesinin yasaklanmasına gerekccedile olarak

goumlsterilemez (1785191 020996 Vogt) Bu nedenle bir devlet politikasını veya huumlkuumlmet

uygulamasını eleştiren kişilerin ve mevcut olayda muumlvekkilimizin soumlzleri ne kadar ağır olursa

olsun bu ifadelerin kamu guumlvenliğinin bozulmasının oumlnlenmesi amacıyla değil de bir kişiye

kuruma veya lsquomilletrsquo gibi soyut bir varlığa lsquo hakaretrsquo succedillaması ile karşılaşması doğrudan

doğruya lsquomeşru amaccedilrsquo oumllccediluumltuumlne aykırılık oluşturacaktır Nitekim AİHM silahlı kuvvetler

mensubu kişilerin dahi huumlkuumlmetin savunma politikalarını eleştirme hakkı olduğunu

vurgulamıştır (341993429508 191294 Par38 Vereinigung Demokratischer Soldatenund

ve Gubi) Muumlvekkilimizin ifade huumlrriyetinin kısıtlanması anayasa ve AİHMrsquode sayılan

istisnai nitelikteki meşru amaccedillardan birine youmlnelmemiş olması sebebiyle Anayasamızın

26maddesi ve AİHMrsquonin 10maddesinin ihlaline sebebiyet vermiştir

28 - Kaldı ki muumlvekkilimizin ders esnasındaki ifadeleri 26maddedeki genel ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln yanında lsquobilim ve sanat huumlrriyetirsquo başlıklı 27madde de kendi buumlnyesinde

herkesin bilimin () serbestccedile oumlğrenme ve oumlğretme accedilıklama değiştirme ve bu alanda her

tuumlrluuml araştırma hakkına sahip olduğunu duumlzenlemiştir Bu madde anayasadaki olağan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnden daha oumlzel bir koruma sağlamaktadır Uumlniversite oumlzerkliği ve akademik ifade

oumlzguumlrluumlk hakkı araştırma ve uygulamadaki akademik oumlzguumlrluumlğuumln sınırlamaları olmaksızın

eylem ve ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuuml araştırma suumlrduumlrme bilgileri ve hakikati yayma oumlzguumlrluumlğuumlnuuml

iccedilerir Ve yine akademik oumlzguumlrluumlk ile uumlniversite oumlzerkliğinin ihlal edilmesi tarihte duumlşuumlnsel

sosyal ve ekonomik gerilemeye neden olmuştur (1708903 230909 Par21 Sorguccedil)

Akademik ifade oumlzguumlrluumlğuuml genel ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlama sebeplerine ihtiyaccedil duyulmaksızın

ancak 27madde kapsamında sınırlanabilmelidir Muumlvekkilimizin ifade oumlzguumlrluumlğuuml hakkı

Anayasa ve Soumlzleşmedeki genel ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasının meşru amaccedillarına

uymadığı gibi Anayasanın 27maddesi de bu hususta goumlzetilmemiştir Dolayısıyla meşru

amaca uygunluk bakımından Anayasanın 26 ve 27maddelerindeki duumlşuumlnceyi accedilıklama

oumlzguumlrluumlğuuml hakkı ihlal edilmiştir

29 - Muumlvekkilimizin akademik ifade oumlzguumlrluumlğuumlne youmlnelik anayasanın 27maddesindeki

lsquoanayasal duumlzene sadakatrsquo ve lsquodeğiştirilemez maddelerrsquo şeklindeki sınırlar mevcut olayda bir

sınırlama sebebi olarak yer almamaktadır Zira lsquosadakatrsquo oumlğesinin nasıl anlaşılacağı belli

değildir ve bu şekilde bir sınırlama haklılaştırılamaz Kaldı ki muumlvekkilimizin AİHM

kararlarından yola ccedilıkarak bulunduğu ifadeler demokratik toplumlarda sorgulanabilir dahi

olan ilk 3 maddenin değiştirilmesi gibi bir amacı da taşıdığı soumlylenemez Muumlvekkilimiz

accedilısından Anayasa Mahkemesi bu halde bu muumldahalenin Anayasarsquoya uygunluğunu

denetlerken ifadenin akademik niteliğini de dikkate almalıdır Ve muumldahale 27maddede

oumlngoumlruumllen sınırlamanın meşru amaccedillarından birinde yer almadığı iccedilin Anayasa 26 ve 27

bağlamında ifade oumlzguumlrluumlğuuml ihlal edilmiştir

III) İfade oumlzguumlrluumlğuumlne yapılan muumldahale demokratik bir toplum duumlzeninde gerekli ve

orantılı değildir

30 ndash Anayasa Mahkemesi yerleşik iccediltihatlarında lsquoDemokrasiler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin en

geniş oumllccediluumlde sağlanıp guumlvence altına alındığı rejimlerdir Temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin oumlzuumlne

dokunup tuumlmuumlyle kullanılamaz hale getiren sınırlamalar demokratik toplum duumlzeni

gerekleriyle uyum iccedilinde sayılamaz Bu nedenle temel hak ve oumlzguumlrluumlkler istisnaicirc olarak ve

ancak oumlzuumlne dokunmamak koşuluyla demokratik toplum duumlzeninin suumlrekliliği iccedilin zorunlu

olduğu oumllccediluumlde ve ancak yasayla sınırlandırılabilirlerrsquo (AYM 2008148 24908)

31 - Anayasarsquonın 13 maddesinde demokratik toplum duumlzeninin gerekleri ve oumllccediluumlluumlluumlk ilkeleri

iki ayrı kriter olarak duumlzenlenmiş olmakla birlikte bu iki kriter arasında bir ilişki vardır

Nitekim Anayasa Mahkemesi oumlnceki kararlarında demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli

olmak ile oumllccediluumlluumlluumlk arasındaki bu ilişkiye dikkat ccedilekmiştir lsquoTemel hak ve oumlzguumlrluumlklere

youmlnelik herhangi bir sınırlamanın demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli nitelikte başka bir

ifadeyle guumlduumllen kamu yararı amacını gerccedilekleştirmekle birlikte temel haklara en az

muumldahaleye olanak veren oumllccediluumlluuml bir sınırlama niteliğinde olup olmadığının incelenmesi

gerekirrsquo (AYM 200781 181007) diyerek amaca temel haklara en az muumldahaleyle

ulaşmayı sağlayacak aracın tercih edilmesi gerektiğine karar vermiştir

32 - Anayasanın 26maddesine goumlre herkes duumlşuumlnce ve kanaatlerini ccedileşitli yollarla tek başına

veya toplu olarak accedilıklama ve yayma huumlrriyetine sahiptir 27madde de bilim ve sanat

huumlrriyetini inceler İfade oumlzguumlrluumlğuuml toplumun ilerlemesi ve her insanın gelişmesi iccedilin esaslı

koşullardan biri olan demokratik toplumun ana temellerinden birini oluşturur İfade oumlzguumlrluumlğuuml

AİHS 10maddenin sınırları iccedilinde sadece lehte olduğu kabul edilen ve zararsız veya

ilgilenmeye değmez goumlruumllen lsquohaberrsquo ve lsquoduumlşuumlncelerrsquo iccedilin değil ayrıca devletin veya toplumun

bir boumlluumlmuumlnuumln aleyhinde olan onlara ccedilarpıcı gelen onları rahatsız eden haber ve duumlşuumlnceler

iccedilin de uygulanır Bunlar ccediloğulculuğun hoşgoumlruumlnuumln ve accedilık fikirliliğin gerekleridir bunlar

olmaksızın demokratik toplum olmaz ( 3268696 190701 Par51 Handyside 981582

080786 Par41 Lingens 1073784 240588 Par31-33 Muumlller and Others 1347087

200994 Par 49 Otto-Preminger-Institut1179885 230492 Par42-43 Castells)

33 - Amerikan Federal Mahkemesi iccediltihatlarından yola ccedilıkılarak AİHM tarafından da

belirtildiği uumlzere akademisyenler akademik hususlar (intramural) ile politik ve sosyal

meselelere (extramural) dair goumlruumlş bildirme hakkına sahiptirler Ayrıca intramunal soumlylem

AİHM tarafından accedilıkccedila korunur(34604 3977904 270514 Par40-46 Mustafa Erdoğan ve

Diğerleri) Bir ifadenin akademik unsur taşıyıp taşımadığı hususunda AİHMrsquonin yaptığı

oumllccediluumltler dikkate alınırsa dava konusu olan soumlylem(ler)i gerccedilekleştiren muumlvekkilimiz Oumlğretim

Goumlrevlisi Sevinccedilrsquoin akademisyen olarak addedilebilmesi derste yaptığı kamusal yorum ve

soumlylemleri verdiği oumlrneklerin ve AİHM kararına ilişkin yazılı sınav sorusunun kendisinin

ccedilalışma alanı olan ders dahilinde olması ve accedilıklamalarının mesleki uzmanlığına dayanan

yargı ve goumlruumlşleri karşılaması sebepleriyle soumlz konusu ifadeler AİHS madde 10rsquoun

korumasından yararlanır (34604 3977904 270514 Mustafa Erdoğan ve Diğerleri)

34 - Adalet sistemine youmlneltilen eleştirilerin kamu yararını ilgilendirir Herkese tanınan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln aksine duumlşuumlncenin nitelikli oluşu ve kamu yararına potansiyel katkısından

dolayı akademik hususlarda duumlşuumlnce accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlnuumln bu bağlamda oumlnemi

ayrıcalıklıdır Hatta mahkemeye goumlre bu oumlzguumlrluumlk akademik ya da bilimsel araştırma ile

sınırlı değildir ve akademisyenlerin uzmanlık alanlarına dair goumlruumlş ve fikirlerini fikirler

tartışmaya accedilık dahi olsa iletebilmelerini iccedilerir Muumlvekkilimizin hakkında accedilıklama yaptığı

Tuumlrkiye ve duumlnyada meydana gelen guumlncel hak ihlalleri ile ilgili yorumları buumlyuumlk bir

toplumsal tartışmaya denk duumlşen olgusal ifadeler barındırdığı halde muumldahale edilmiş olmakla

demokratik toplum duumlzeninin gereklerinin dışına ccedilıkılmış olmaktadır

35 - Muumlvekkilimizin ifadeleri şiddet silahlı ayaklanma isyan ccedilağrısı iccedilermeyen veya derin ve

mantık dışı bir kini aşılayarak şiddetin artmasına yol accedilacak nitelikte değildir İccedileriği

itibarıyla bu oumlzellikleri taşımadığı iccedilin ve her ne kadar ulusal hukukta lsquoteroumlrrsquo veya lsquoteroumlr

propagandasırsquo succedilu olarak nitelendirilmişse de bu nitelendirme demokratik toplumlarda

sınırlama sebebi olarak goumlsterilemeyeceğinden Tuumlrkiye Cumhuriyetinin de taraf olduğu

AİHSrsquonin 10maddesinin korumasından yararlanır (2668295 80799 Par62 Suumlrek no1)

36 - Demokratik bir toplum duumlzeninde huumlkuumlmetin fiilleri ve ihmalleri sadece yasama ve yargı

otoritelerinin değil aynı zamanda kamuoyunun da incelemesine accedilık olmalıdır ( 2355694

080799 Ceylan ) Demokratik bir sistemde Huumlkuumlmetin eksikliği veya eylemleri gerek

yasama ve yargı erki gerekse kamuoyunun yakın denetimi altında bulunmaları gerekmektedir

(2668295 80799 Par61 Suumlrek no1 AĠHM 1999-IV) lsquoKatliamrsquo ibaresinin geccediltiği bir

makalede AİHMrsquoye goumlre ihtilaf konusu yazıda oumlzellikle bazı sert paragraflar yer almaktadır

Kullanılan ifadeler Tuumlrk Devletinin en olumsuz tablolarından birini ccedilizmiş ve yazıya

duumlşmanca bir anlam katmıştır Ancak yazıda kullanılan ifadeler şiddete başvurmaya orduya

direnişe veya başkaldırmaya teşvik etmediğinden ve kin iccedileren bir soumlylem soumlz konusu

olmadığından 10maddenin ihlal edildiği youmlnuumlnde karar vermiştir (985804 15102013

Par35 MHatip Dicle) Teroumlruumln oumlnlenmesi teroumlrle muumlcadele ulusal guumlvenliğin sağlanması

gibi gerekccedileler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin sistematik ihlaline izin verecek bu oumlzguumlrluumlklere

yapılacak muumldahaleleri kayıtsız şartsız meşrulaştıracak bir niteliğe sahip değildir ve

olmamalıdır Bu bağlamda muumlvekkilimize karşı gerccedilekleştirilen muumldahale lsquoeleştirirsquo ve lsquoşiddet

ccedilağrısırsquo arasındaki ayrım dikkatli yapılmadığı iccedilin demokratik toplumda yerini bulmayacaktır

(2668095 180790 Şener) Zira muumlvekkilimizin accedilıklamaları AİHS bağlamında

uumllkemizdeki guumlncel sorunların değerlendirilmesi ve huumlkuumlmet politikalarına youmlnelik eleştiriler

oumlzguumlrluumlk hakkı araştırma ve uygulamadaki akademik oumlzguumlrluumlğuumln sınırlamaları olmaksızın

eylem ve ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuuml araştırma suumlrduumlrme bilgileri ve hakikati yayma oumlzguumlrluumlğuumlnuuml

iccedilerir Ve yine akademik oumlzguumlrluumlk ile uumlniversite oumlzerkliğinin ihlal edilmesi tarihte duumlşuumlnsel

sosyal ve ekonomik gerilemeye neden olmuştur (1708903 230909 Par21 Sorguccedil)

Akademik ifade oumlzguumlrluumlğuuml genel ifade oumlzguumlrluumlğuuml sınırlama sebeplerine ihtiyaccedil duyulmaksızın

ancak 27madde kapsamında sınırlanabilmelidir Muumlvekkilimizin ifade oumlzguumlrluumlğuuml hakkı

Anayasa ve Soumlzleşmedeki genel ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasının meşru amaccedillarına

uymadığı gibi Anayasanın 27maddesi de bu hususta goumlzetilmemiştir Dolayısıyla meşru

amaca uygunluk bakımından Anayasanın 26 ve 27maddelerindeki duumlşuumlnceyi accedilıklama

oumlzguumlrluumlğuuml hakkı ihlal edilmiştir

29 - Muumlvekkilimizin akademik ifade oumlzguumlrluumlğuumlne youmlnelik anayasanın 27maddesindeki

lsquoanayasal duumlzene sadakatrsquo ve lsquodeğiştirilemez maddelerrsquo şeklindeki sınırlar mevcut olayda bir

sınırlama sebebi olarak yer almamaktadır Zira lsquosadakatrsquo oumlğesinin nasıl anlaşılacağı belli

değildir ve bu şekilde bir sınırlama haklılaştırılamaz Kaldı ki muumlvekkilimizin AİHM

kararlarından yola ccedilıkarak bulunduğu ifadeler demokratik toplumlarda sorgulanabilir dahi

olan ilk 3 maddenin değiştirilmesi gibi bir amacı da taşıdığı soumlylenemez Muumlvekkilimiz

accedilısından Anayasa Mahkemesi bu halde bu muumldahalenin Anayasarsquoya uygunluğunu

denetlerken ifadenin akademik niteliğini de dikkate almalıdır Ve muumldahale 27maddede

oumlngoumlruumllen sınırlamanın meşru amaccedillarından birinde yer almadığı iccedilin Anayasa 26 ve 27

bağlamında ifade oumlzguumlrluumlğuuml ihlal edilmiştir

III) İfade oumlzguumlrluumlğuumlne yapılan muumldahale demokratik bir toplum duumlzeninde gerekli ve

orantılı değildir

30 ndash Anayasa Mahkemesi yerleşik iccediltihatlarında lsquoDemokrasiler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin en

geniş oumllccediluumlde sağlanıp guumlvence altına alındığı rejimlerdir Temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin oumlzuumlne

dokunup tuumlmuumlyle kullanılamaz hale getiren sınırlamalar demokratik toplum duumlzeni

gerekleriyle uyum iccedilinde sayılamaz Bu nedenle temel hak ve oumlzguumlrluumlkler istisnaicirc olarak ve

ancak oumlzuumlne dokunmamak koşuluyla demokratik toplum duumlzeninin suumlrekliliği iccedilin zorunlu

olduğu oumllccediluumlde ve ancak yasayla sınırlandırılabilirlerrsquo (AYM 2008148 24908)

31 - Anayasarsquonın 13 maddesinde demokratik toplum duumlzeninin gerekleri ve oumllccediluumlluumlluumlk ilkeleri

iki ayrı kriter olarak duumlzenlenmiş olmakla birlikte bu iki kriter arasında bir ilişki vardır

Nitekim Anayasa Mahkemesi oumlnceki kararlarında demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli

olmak ile oumllccediluumlluumlluumlk arasındaki bu ilişkiye dikkat ccedilekmiştir lsquoTemel hak ve oumlzguumlrluumlklere

youmlnelik herhangi bir sınırlamanın demokratik toplum duumlzeni iccedilin gerekli nitelikte başka bir

ifadeyle guumlduumllen kamu yararı amacını gerccedilekleştirmekle birlikte temel haklara en az

muumldahaleye olanak veren oumllccediluumlluuml bir sınırlama niteliğinde olup olmadığının incelenmesi

gerekirrsquo (AYM 200781 181007) diyerek amaca temel haklara en az muumldahaleyle

ulaşmayı sağlayacak aracın tercih edilmesi gerektiğine karar vermiştir

32 - Anayasanın 26maddesine goumlre herkes duumlşuumlnce ve kanaatlerini ccedileşitli yollarla tek başına

veya toplu olarak accedilıklama ve yayma huumlrriyetine sahiptir 27madde de bilim ve sanat

huumlrriyetini inceler İfade oumlzguumlrluumlğuuml toplumun ilerlemesi ve her insanın gelişmesi iccedilin esaslı

koşullardan biri olan demokratik toplumun ana temellerinden birini oluşturur İfade oumlzguumlrluumlğuuml

AİHS 10maddenin sınırları iccedilinde sadece lehte olduğu kabul edilen ve zararsız veya

ilgilenmeye değmez goumlruumllen lsquohaberrsquo ve lsquoduumlşuumlncelerrsquo iccedilin değil ayrıca devletin veya toplumun

bir boumlluumlmuumlnuumln aleyhinde olan onlara ccedilarpıcı gelen onları rahatsız eden haber ve duumlşuumlnceler

iccedilin de uygulanır Bunlar ccediloğulculuğun hoşgoumlruumlnuumln ve accedilık fikirliliğin gerekleridir bunlar

olmaksızın demokratik toplum olmaz ( 3268696 190701 Par51 Handyside 981582

080786 Par41 Lingens 1073784 240588 Par31-33 Muumlller and Others 1347087

200994 Par 49 Otto-Preminger-Institut1179885 230492 Par42-43 Castells)

33 - Amerikan Federal Mahkemesi iccediltihatlarından yola ccedilıkılarak AİHM tarafından da

belirtildiği uumlzere akademisyenler akademik hususlar (intramural) ile politik ve sosyal

meselelere (extramural) dair goumlruumlş bildirme hakkına sahiptirler Ayrıca intramunal soumlylem

AİHM tarafından accedilıkccedila korunur(34604 3977904 270514 Par40-46 Mustafa Erdoğan ve

Diğerleri) Bir ifadenin akademik unsur taşıyıp taşımadığı hususunda AİHMrsquonin yaptığı

oumllccediluumltler dikkate alınırsa dava konusu olan soumlylem(ler)i gerccedilekleştiren muumlvekkilimiz Oumlğretim

Goumlrevlisi Sevinccedilrsquoin akademisyen olarak addedilebilmesi derste yaptığı kamusal yorum ve

soumlylemleri verdiği oumlrneklerin ve AİHM kararına ilişkin yazılı sınav sorusunun kendisinin

ccedilalışma alanı olan ders dahilinde olması ve accedilıklamalarının mesleki uzmanlığına dayanan

yargı ve goumlruumlşleri karşılaması sebepleriyle soumlz konusu ifadeler AİHS madde 10rsquoun

korumasından yararlanır (34604 3977904 270514 Mustafa Erdoğan ve Diğerleri)

34 - Adalet sistemine youmlneltilen eleştirilerin kamu yararını ilgilendirir Herkese tanınan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln aksine duumlşuumlncenin nitelikli oluşu ve kamu yararına potansiyel katkısından

dolayı akademik hususlarda duumlşuumlnce accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlnuumln bu bağlamda oumlnemi

ayrıcalıklıdır Hatta mahkemeye goumlre bu oumlzguumlrluumlk akademik ya da bilimsel araştırma ile

sınırlı değildir ve akademisyenlerin uzmanlık alanlarına dair goumlruumlş ve fikirlerini fikirler

tartışmaya accedilık dahi olsa iletebilmelerini iccedilerir Muumlvekkilimizin hakkında accedilıklama yaptığı

Tuumlrkiye ve duumlnyada meydana gelen guumlncel hak ihlalleri ile ilgili yorumları buumlyuumlk bir

toplumsal tartışmaya denk duumlşen olgusal ifadeler barındırdığı halde muumldahale edilmiş olmakla

demokratik toplum duumlzeninin gereklerinin dışına ccedilıkılmış olmaktadır

35 - Muumlvekkilimizin ifadeleri şiddet silahlı ayaklanma isyan ccedilağrısı iccedilermeyen veya derin ve

mantık dışı bir kini aşılayarak şiddetin artmasına yol accedilacak nitelikte değildir İccedileriği

itibarıyla bu oumlzellikleri taşımadığı iccedilin ve her ne kadar ulusal hukukta lsquoteroumlrrsquo veya lsquoteroumlr

propagandasırsquo succedilu olarak nitelendirilmişse de bu nitelendirme demokratik toplumlarda

sınırlama sebebi olarak goumlsterilemeyeceğinden Tuumlrkiye Cumhuriyetinin de taraf olduğu

AİHSrsquonin 10maddesinin korumasından yararlanır (2668295 80799 Par62 Suumlrek no1)

36 - Demokratik bir toplum duumlzeninde huumlkuumlmetin fiilleri ve ihmalleri sadece yasama ve yargı

otoritelerinin değil aynı zamanda kamuoyunun da incelemesine accedilık olmalıdır ( 2355694

080799 Ceylan ) Demokratik bir sistemde Huumlkuumlmetin eksikliği veya eylemleri gerek

yasama ve yargı erki gerekse kamuoyunun yakın denetimi altında bulunmaları gerekmektedir

(2668295 80799 Par61 Suumlrek no1 AĠHM 1999-IV) lsquoKatliamrsquo ibaresinin geccediltiği bir

makalede AİHMrsquoye goumlre ihtilaf konusu yazıda oumlzellikle bazı sert paragraflar yer almaktadır

Kullanılan ifadeler Tuumlrk Devletinin en olumsuz tablolarından birini ccedilizmiş ve yazıya

duumlşmanca bir anlam katmıştır Ancak yazıda kullanılan ifadeler şiddete başvurmaya orduya

direnişe veya başkaldırmaya teşvik etmediğinden ve kin iccedileren bir soumlylem soumlz konusu

olmadığından 10maddenin ihlal edildiği youmlnuumlnde karar vermiştir (985804 15102013

Par35 MHatip Dicle) Teroumlruumln oumlnlenmesi teroumlrle muumlcadele ulusal guumlvenliğin sağlanması

gibi gerekccedileler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin sistematik ihlaline izin verecek bu oumlzguumlrluumlklere

yapılacak muumldahaleleri kayıtsız şartsız meşrulaştıracak bir niteliğe sahip değildir ve

olmamalıdır Bu bağlamda muumlvekkilimize karşı gerccedilekleştirilen muumldahale lsquoeleştirirsquo ve lsquoşiddet

ccedilağrısırsquo arasındaki ayrım dikkatli yapılmadığı iccedilin demokratik toplumda yerini bulmayacaktır

(2668095 180790 Şener) Zira muumlvekkilimizin accedilıklamaları AİHS bağlamında

uumllkemizdeki guumlncel sorunların değerlendirilmesi ve huumlkuumlmet politikalarına youmlnelik eleştiriler

olmaksızın demokratik toplum olmaz ( 3268696 190701 Par51 Handyside 981582

080786 Par41 Lingens 1073784 240588 Par31-33 Muumlller and Others 1347087

200994 Par 49 Otto-Preminger-Institut1179885 230492 Par42-43 Castells)

33 - Amerikan Federal Mahkemesi iccediltihatlarından yola ccedilıkılarak AİHM tarafından da

belirtildiği uumlzere akademisyenler akademik hususlar (intramural) ile politik ve sosyal

meselelere (extramural) dair goumlruumlş bildirme hakkına sahiptirler Ayrıca intramunal soumlylem

AİHM tarafından accedilıkccedila korunur(34604 3977904 270514 Par40-46 Mustafa Erdoğan ve

Diğerleri) Bir ifadenin akademik unsur taşıyıp taşımadığı hususunda AİHMrsquonin yaptığı

oumllccediluumltler dikkate alınırsa dava konusu olan soumlylem(ler)i gerccedilekleştiren muumlvekkilimiz Oumlğretim

Goumlrevlisi Sevinccedilrsquoin akademisyen olarak addedilebilmesi derste yaptığı kamusal yorum ve

soumlylemleri verdiği oumlrneklerin ve AİHM kararına ilişkin yazılı sınav sorusunun kendisinin

ccedilalışma alanı olan ders dahilinde olması ve accedilıklamalarının mesleki uzmanlığına dayanan

yargı ve goumlruumlşleri karşılaması sebepleriyle soumlz konusu ifadeler AİHS madde 10rsquoun

korumasından yararlanır (34604 3977904 270514 Mustafa Erdoğan ve Diğerleri)

34 - Adalet sistemine youmlneltilen eleştirilerin kamu yararını ilgilendirir Herkese tanınan ifade

oumlzguumlrluumlğuumlnuumln aksine duumlşuumlncenin nitelikli oluşu ve kamu yararına potansiyel katkısından

dolayı akademik hususlarda duumlşuumlnce accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlnuumln bu bağlamda oumlnemi

ayrıcalıklıdır Hatta mahkemeye goumlre bu oumlzguumlrluumlk akademik ya da bilimsel araştırma ile

sınırlı değildir ve akademisyenlerin uzmanlık alanlarına dair goumlruumlş ve fikirlerini fikirler

tartışmaya accedilık dahi olsa iletebilmelerini iccedilerir Muumlvekkilimizin hakkında accedilıklama yaptığı

Tuumlrkiye ve duumlnyada meydana gelen guumlncel hak ihlalleri ile ilgili yorumları buumlyuumlk bir

toplumsal tartışmaya denk duumlşen olgusal ifadeler barındırdığı halde muumldahale edilmiş olmakla

demokratik toplum duumlzeninin gereklerinin dışına ccedilıkılmış olmaktadır

35 - Muumlvekkilimizin ifadeleri şiddet silahlı ayaklanma isyan ccedilağrısı iccedilermeyen veya derin ve

mantık dışı bir kini aşılayarak şiddetin artmasına yol accedilacak nitelikte değildir İccedileriği

itibarıyla bu oumlzellikleri taşımadığı iccedilin ve her ne kadar ulusal hukukta lsquoteroumlrrsquo veya lsquoteroumlr

propagandasırsquo succedilu olarak nitelendirilmişse de bu nitelendirme demokratik toplumlarda

sınırlama sebebi olarak goumlsterilemeyeceğinden Tuumlrkiye Cumhuriyetinin de taraf olduğu

AİHSrsquonin 10maddesinin korumasından yararlanır (2668295 80799 Par62 Suumlrek no1)

36 - Demokratik bir toplum duumlzeninde huumlkuumlmetin fiilleri ve ihmalleri sadece yasama ve yargı

otoritelerinin değil aynı zamanda kamuoyunun da incelemesine accedilık olmalıdır ( 2355694

080799 Ceylan ) Demokratik bir sistemde Huumlkuumlmetin eksikliği veya eylemleri gerek

yasama ve yargı erki gerekse kamuoyunun yakın denetimi altında bulunmaları gerekmektedir

(2668295 80799 Par61 Suumlrek no1 AĠHM 1999-IV) lsquoKatliamrsquo ibaresinin geccediltiği bir

makalede AİHMrsquoye goumlre ihtilaf konusu yazıda oumlzellikle bazı sert paragraflar yer almaktadır

Kullanılan ifadeler Tuumlrk Devletinin en olumsuz tablolarından birini ccedilizmiş ve yazıya

duumlşmanca bir anlam katmıştır Ancak yazıda kullanılan ifadeler şiddete başvurmaya orduya

direnişe veya başkaldırmaya teşvik etmediğinden ve kin iccedileren bir soumlylem soumlz konusu

olmadığından 10maddenin ihlal edildiği youmlnuumlnde karar vermiştir (985804 15102013

Par35 MHatip Dicle) Teroumlruumln oumlnlenmesi teroumlrle muumlcadele ulusal guumlvenliğin sağlanması

gibi gerekccedileler temel hak ve oumlzguumlrluumlklerin sistematik ihlaline izin verecek bu oumlzguumlrluumlklere

yapılacak muumldahaleleri kayıtsız şartsız meşrulaştıracak bir niteliğe sahip değildir ve

olmamalıdır Bu bağlamda muumlvekkilimize karşı gerccedilekleştirilen muumldahale lsquoeleştirirsquo ve lsquoşiddet

ccedilağrısırsquo arasındaki ayrım dikkatli yapılmadığı iccedilin demokratik toplumda yerini bulmayacaktır

(2668095 180790 Şener) Zira muumlvekkilimizin accedilıklamaları AİHS bağlamında

uumllkemizdeki guumlncel sorunların değerlendirilmesi ve huumlkuumlmet politikalarına youmlnelik eleştiriler

iccedilermekle birlikte dolaylı bile olsa şiddete ccedilağrı yaptığını soumlylemek muumlmkuumln olmayacağından

soumlz konusu muumldahale ile demokratik toplumun gereklerine aykırı davranılmıştır

IV) İfade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln sınırlanmasında tedbir kararı olarak gerccedilekleştirilen muumldahale

demokratik toplumda gerekli ve orantılı değildir

37 - Temel hak ve oumlzguumlrluumlklere youmlnelik herhangi bir sınırlamanın demokratik toplum duumlzeni

iccedilin gerekli nitelikte başka bir ifadeyle guumlduumllen kamu yararı amacını gerccedilekleştirmekle

birlikte temel haklara en az muumldahaleye olanak veren oumllccediluumlluuml bir sınırlama niteliğinde

olmalıdır (AYM 20074 200781 181007) Dolayısıyla amaca temel haklara en az

muumldahaleyle ulaşmayı sağlayacak aracın tercih edilmesi gerekir (AYM 20121051 20214)

Yapılan sınırlama hak ve oumlzguumlrluumlğuumln oumlzuumlne dokunarak kullanılmasını durduruyor veya aşırı

derecede guumlccedilleştiriyorsa etkisiz hale getiriyorsa veya oumllccediluumlluumlluumlk ilkesine aykırı olarak

sınırlama aracı ile amacı arasındaki denge bozuluyorsa demokratik toplum duumlzenine aykırı

olacaktır ( AYM 201169 2842011 AYM 2006142 2008148 17408)

38 - Muumlvekkilimizi yurt dışına ccedilıkarmama konusunda duumlşuumlnceyi accedilıklama oumlzguumlrluumlğuumlnuumln

kullanılmasından kaynaklanan yarardan ccedilok daha ağır basan korunması gereken bir yararın

varlığını somut olgulara dayanarak goumlstermeleri gerekir(20121272 41213 Par 114) İHAM

iccediltihatları kaccedilma tehlikesinin sadece muhtemel succedilun ciddiyetine goumlre değil kaccedilma

tehlikesinin mevcudiyetini doğrulayan veya bu tehlikenin buumlyuumlk olmadığını goumlsteren diğer

hususların da goumlz oumlnuumlne alınması suretiyle değerlendirilmesini istemektedir Bu bağlamda

oumlzellikle muumlvekkilimizin karakteri ahlak yapısı malvarlığı mesleği (hellip) (1437988

260193 W 193663 270668Neumeister 217864 101169 Matznetter) ve akademisyen

kişiliğinin toplum nezdinde yansıması goumlz oumlnuumlnde bulundurulduğunda kaccedilma riski soumlz

konusu değildir zira muumlvekkilimizin saygın bir mesleği istikrarlı bir yaşam tarzı

bulunmaktadır Hacirclihazırda muumlvekkilimizin buumlrosuna girilmek suretiyle hard disk elde

edilerek delil toplanmıştır ve verilen tedbir kararı delillerin toplanmasıyla geccedilersiz hale

geldiğinden dolayı (706405 10606 Par12 Mamedova) demokratik bir toplumda gerekli

değildir Ayrıca muumlvekkilimiz uumlniversitede İnsan Hakları alanında goumlrev yapmaktadır

Kendisinin yurt dışında konferanslar verdiği akademik toplantılara katıldığı dikkate

alındığında duumlşuumlnceyi accedilıklama huumlrriyetine daha az zarar verebilecek ama aynı zamanda aynı

amacı yerine getirebilecek başka bir muumldahaleye başvurulabilecekken soumlz konusu yurt dışına

ccedilıkarmama tedbiri orantılı olmadığı iccedilin Anayasa madde 26 ihlal edilmiştir

V) Verilen ceza ifade oumlzguumlrluumlğuuml uumlzerinde caydırıcı etki yarattığı iccedilin orantılı değildir

39 - Mahkeme kamusal meselelerdeki fikir ve duumlşuumlncelerin hassas bir yapısı olduğunu

goumlzlemler Bu nedenle resmi yetkililerin veya yeterli denetime tabi olmadan yahut resmi

yetkililerin desteği ile hareket eden oumlzel kişilerin muumldahale olasılığı duumlşuumlncelerin oumlzguumlrce

oluşumu ile demokratik tartışmanın uumlzerine ağır bir yuumlk getirir ve dondurucu bir etkiye

sahiptir (2752007 211011 Par81 Altuğ Taner Akccedilam) Mahkeme bir kişiyi gelecekte

benzer beyanlarda bulunmaktan vazgeccedilirebilecek bir korku ihtimalini dikkate alarak netice

itibariyle beraat verilse dahi ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln kullanımında yaptırım korkusunun

dondurucu etkisini kaydeder ( 733306 240407 Par61 Lombardo ve Diğerleri 3928898

180100 Association Ekin 2086302 230908 Par27-28 Aktan) Muumlvekkilimizin Tuumlrkiye

ve duumlnyadaki insan hakları ihlalleriyle ilgili ifadelerinden dolayı uumlniversite dekanı tarafından

yanına ccedilağrılıp soumlylediklerine dikkat etmesi gerektiği youmlnuumlnde uyarılması kendisinin ileride

duumlşuumlncelerini ifade ederken korku endişe ve tedirginlik yaratacak bir etkiye sahiptir Bu

etkinin ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln uumlzerinde dondurucu bir niteliği olduğu yadsınamaz bir

gerccedilektir Ayrıca muumlvekkilimizin mahkum edildiği ceza huumlkmuumln accedilıklanmasının geri

bırakılması ile hafifletilmeye ccedilalışmış olsa ya da huumlkuumlm uygulanmasa dahi cezanın verilmiş

olması başlı başına caydırıcı nitelik taşır Muumlvekkilimizin ileride bulunacağı intramural veya

extramural soumlylemlerden dolayı ceza alma korkusu ifade oumlzguumlrluumlğuuml uumlzerinde dondurucu etki

yaratması sebebiyle Anayasa madde 26 ve 27 ihlal edilmiştir

SEYAHAT OumlZGUumlRLUumlĞUuml (ANAYASA MD23 EK PROTOKOL 4 MD2)

40 - Tuumlrkiyersquonin AİHS ve protokollerine taraf olup olmamasına bakılmaması gerektiği gibi

Soumlzleşme iccedileriğinin Anayasa huumlkmuumlnuuml daraltıcı iccedileriği de Anayasa şikacircyeti usuluumlne teşmil

edilmemelidir Her ne kadar Ek Protokol 4rsquoe taraf olmasak da Anayasa şikacircyetinde AYMrsquonin

konu youmlnuumlnden yetkisi Anayasa esas alınarak belirlenmelidir Muumlvekkilimizin devletin uumllkesi

iccedilerisinde seyahat oumlzguumlrluumlğuuml hakkı yer aldığı gibi aynı zamanda bulunduğu devletin

uumllkesinden ayrılma oumlzguumlrluumlğuuml hakkı da bulunmaktadır (20121051 20214 Par47 Sebahat

Tuncel) Muumlvekkilimize huumlrriyeti bağlayıcı cezanın yerine getirilmesini sağlamak amacıyla

lsquoyurt dışına ccedilıkamamakrsquo guumlvenlik tedbirine huumlkmedilmiştir Bu tedbir kişinin uumllkeden

ayrılma hakkına youmlnelik bir kısıtlama oluşturmaktadır Anayasa madde 23 ihlal edilmiştir

C ndash Başvurucunun Guumlncel ve Kişisel Bir Temel Hakkının Doğrudan Zedelendiği

İddiasının Accedilıklanması

1 ndash Muumlvekkilimizin kolluk guumlccedilleri tarafından oumlğrencilerinin goumlzuuml oumlnuumlnde ters kelepccedilelenmesi

ve goumlzaltında iken uğradığı darp sonucunda yaşadığı psikolojik travma ile vuumlcut buumltuumlnluumlğuuml

zarar goumlrmesi ve soruşturmanın rersquosen başlatılmaması oumlzenli yuumlruumltuumllmemesi şeffaf olmaması

ve sorumlu kolluk guumlccedillerinin cezasız kalması işkence ve koumltuuml muamele yasağının ihlaline

sebep olmuştur

2 ndash Muumlvekkilimizin succedil işlediğine dair makul bir şuumlphe ve succedilu işlediğine dair belirtilerin

bulunmamasına rağmen yapılan goumlzaltı kişi oumlzguumlrluumlğuuml ve guumlvenliği hakkını ihlal etmiştir

3 ndash Muumlvekkilimizin buumlrosunda yapılan arama ve el koyma tedbiri kanunda oumlngoumlruumllen

sınırlama sebepleri dışında usuluumlne uygun olarak yapılmamış olması ve yapılan muumldahalenin

demokratik toplumda gerekli ve orantılı olmaması oumlzel ve aile yaşamına saygı hakkını ihlal

etmiştir

4 ndash Muumlvekkilimizin succedillandığı kanun huumlkuumlmlerinin muğlaklığı ve geniş yorumlanmış olması

dolayısıyla yapılan muumldahale oumlngoumlruumllebilirlik şartı taşımamaktadır milletin kamusal makam

veya kişilerin şerefi saygınlığı gibi hususlar meşru amaccedil niteliğine sahip değildir

Muumlvekkilimizin mesleki uzmanlığına dayanan ve şiddet ccedilağrısı iccedilermeyen accedilıklamaları

sonucunda verilen huumlkuumlm ile adli kontrol tedbiri demokratik toplum duumlzeninde gerekli ve

orantılı olmaması huumlkmedilen cezanın caydırıcı etki yaratması dolayısıyla ifade oumlzguumlrluumlğuuml

ihlal edilmiştir

5 ndash Her ne kadar AİHS Ek Protokol 4rsquoe taraf olmasak da sırf bu sebep goumlsterilerek anayasal

bir hakkın ihlali konusunda Anayasa Mahkemesinin konu bakımından yetkisizlik kararı

vermesi youmlnuumlndeki iccediltihadını bizce değiştirmelidir

6 ndash Sayılan bu ihlaller yalnızca muumlvekkilimizin haklarını ihlal etmiş olmakla kalmayıp

yaşadığı psikolojik travma ve akut depresyon vuumlcut buumltuumlnluumlğuumlnuuml bozarak manevi zarara

psikiyatra gitmesi ile oumldediği miktar ise maddi zarara yol accedilmıştır

III- BAŞVURU YOLLARININ TUumlKETİLDİĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER

A ndash Başvuru Yollarının Tuumlketilmesine İlişkin Aşamalar

1 - Anayasanın 1483 Maddesine goumlre başvuruda bulunabilmek iccedilin olağan kanun yollarının

tuumlketilmiş olması şarttır Anayasa şikacircyetini ikincil bir yol kılan (AYM 2012363 2313

Par17) bu huumlkuumlm esasen lsquotemel hak ve oumlzguumlrluumlklere saygının devletin tuumlm organlarının

Anayasal oumldevi olmasınınrsquo lsquobu oumldevin ihmal edilmesi nedeniyle ortaya ccedilıkan hak ihlallerinin

duumlzeltilmesinin idari ve yargısal makamlarının goumlrevi sayılmasınınrsquo ve de lsquotemel hak ve

oumlzguumlrluumlklerin ihlal edildiği iddialarının oumlncelikle derece mahkemeleri oumlnuumlnde ileri suumlruumllmesi

ve bu makamlar tarafından değerlendirilip bir ccediloumlzuumlme kavuşturulması gerekliliğininrsquo bir

sonucudur (20131205 17913 Par29 Hayrettin Aktaş Kararı)

2 - Muumlvekkilimizin polisler hakkında hukuka aykırı olarak avukatlık ofisinde arama

gerccedilekleştirdikleri işkence yasağını ihlal ettiklerine dair şikacircyetine verilen takipsizlik kararına

verilen itirazın reddiyle karar kesinleşmiş ve olağan hukuk yolları tuumlkenmiştir

3 - Muumlvekkilimizin hapis cezasıyla cezalandırılması ve hakkında verilen huumlkmuumln

accedilıklanmasının geriye bırakılması kararı verilmesine kadar devam eden psikiyatr raporuyla

belgelediğimiz akut depresyon hastalığı olduğundan dolayı olağan hukuk yolları tuumlketilmiştir

4 - Derece mahkemelerinin lsquohuumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılmasırsquo youmlnuumlndeki kararı

konusunda başvurucunun olağan hukuk yollarına başvurmayıp hareketsiz kalması da olağan

hukuk yollarının tuumlketildiği ve uyuşmazlığın bireysel başvuruya konu olabileceği anlamına

gelmektedir

5 - Muumlvekkilimize 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile cezalandırılması ve

huumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılması kararı olağan hukuk yollarını tuumlketmiştir

B- Başvuru yollarının tuumlketildiği ve başvuru yolu oumlngoumlruumllmemişse ihlalin oumlğrenildiği

tarih

Aşağıda belirtilen kararlar ve gerekccedileleri karar tarihinde oumlğrenilmiştir

a) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 26052015 tarihinde verilen avukatlık

buumlrosunun aranması ve goumlzaltı kararı

b) Sulh Ceza Hacirckimliği tarafından verilen yurt dışına ccedilıkış yasağı ile tutuksuz yargılanması

kararı

c) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 13112015 tarihinde verilen avukatlık

buumlrosunun aranması ve goumlzaltı kararı ile ilgili takipsizlik kararı

d) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen takipsizlik kararına yapılan itirazın

20012016 tarihli red kararı

e) Sulh Ceza Hacirckimliği tarafından 210116 tarihli hapis cezası ve hakkında verilen huumlkmuumln

accedilıklanmasının geri bırakılması kararı

C- Başvuru mazeret nedeniyle suumlresi iccedilinde yapılmamışsa buna dair accedilıklamalar

IV- DİĞER BİLGİLER

A - Başvurucunun Anayasa Mahkemesi oumlnuumlnde devam eden bir başka başvurusu varsa

numarası

B - Başvurucunun kamuya accedilık belgelerde kimliğinin gizli tutulması talebi ve bunun

gerekccedilesi

V - SONUCcedil TALEPLERİ

1 - Accedilıklanan gerekccedilelerle

2 - Muumlvekkilimizin avukatlık ofisinde hukuka aykırı arama gerccedilekleştiren ve işkence

yasağını ihlal eden polisler hakkındaki şikacircyetine savcılık tarafından 13 Kasım 2015 tarihinde

verilen takipsizlik kararına yaptığımız itiraz 20 Ocak 2016 tarihinde reddedilmesiyle

muumlvekkilimizin konut dokunulmazlığı ( Anayasa md21 AİHS md8) ile işkence ve koumltuuml

muamele yasağının (Anayasa md17 AİHS md3) ihlal edildiğine

3 - Muumlvekkilimizin 26 Mayıs 2015 tarihinde makul kuşku olmaksızın goumlzaltına alınması ile

kişi huumlrriyeti ve guumlvenliği hakkının (Anayasa md19 AİHS md5)ihlal edildiğine

4 - Sulh Ceza Hacirckimliğinin vermiş olduğu yurtdışına ccedilıkış yasağı kararı ve muumlvekkilimiz

hakkında 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile huumlkmuumln accedilıklanmasının geri

bırakılması kararı duumlşuumlnceyi accedilıklama huumlrriyetinin (Anayasa md26 AİHS md10) ihlal

edildiğine

5 - İlişkin ihlallerin tespitine 5271 sayılı CMKrsquonın 141 Maddesinin (i) ve (j) bentleri

uyarınca manevi zararın tazminine sorumlu polisler hakkında yeniden soruşturma accedilılmasına

psikiyatr muayene uumlcretinin ve ilaccedil bedellerinin maddi tazminine işkence yasağının

ihlalinden doğan elem ve acının ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln kısıtlanması ile akademik duumlşuumlncuumllerini

accedilıklama korkusundan doğan manevi zararın tazminine ve muumlvekkilimizin yeniden yargılama

yapılmak uumlzere dosyanın ilgili mahkemeye goumlnderilmesine

6 - İşbu başvuru iccedilin yapılan yargılama giderleri ile vekacirclet uumlcretinin başvurucuya

oumldenmesine karar verilmesi iccedilin gereğini bilgilerinize vekacircleten arz ve talep ederiz

gerccedilektir Ayrıca muumlvekkilimizin mahkum edildiği ceza huumlkmuumln accedilıklanmasının geri

bırakılması ile hafifletilmeye ccedilalışmış olsa ya da huumlkuumlm uygulanmasa dahi cezanın verilmiş

olması başlı başına caydırıcı nitelik taşır Muumlvekkilimizin ileride bulunacağı intramural veya

extramural soumlylemlerden dolayı ceza alma korkusu ifade oumlzguumlrluumlğuuml uumlzerinde dondurucu etki

yaratması sebebiyle Anayasa madde 26 ve 27 ihlal edilmiştir

SEYAHAT OumlZGUumlRLUumlĞUuml (ANAYASA MD23 EK PROTOKOL 4 MD2)

40 - Tuumlrkiyersquonin AİHS ve protokollerine taraf olup olmamasına bakılmaması gerektiği gibi

Soumlzleşme iccedileriğinin Anayasa huumlkmuumlnuuml daraltıcı iccedileriği de Anayasa şikacircyeti usuluumlne teşmil

edilmemelidir Her ne kadar Ek Protokol 4rsquoe taraf olmasak da Anayasa şikacircyetinde AYMrsquonin

konu youmlnuumlnden yetkisi Anayasa esas alınarak belirlenmelidir Muumlvekkilimizin devletin uumllkesi

iccedilerisinde seyahat oumlzguumlrluumlğuuml hakkı yer aldığı gibi aynı zamanda bulunduğu devletin

uumllkesinden ayrılma oumlzguumlrluumlğuuml hakkı da bulunmaktadır (20121051 20214 Par47 Sebahat

Tuncel) Muumlvekkilimize huumlrriyeti bağlayıcı cezanın yerine getirilmesini sağlamak amacıyla

lsquoyurt dışına ccedilıkamamakrsquo guumlvenlik tedbirine huumlkmedilmiştir Bu tedbir kişinin uumllkeden

ayrılma hakkına youmlnelik bir kısıtlama oluşturmaktadır Anayasa madde 23 ihlal edilmiştir

C ndash Başvurucunun Guumlncel ve Kişisel Bir Temel Hakkının Doğrudan Zedelendiği

İddiasının Accedilıklanması

1 ndash Muumlvekkilimizin kolluk guumlccedilleri tarafından oumlğrencilerinin goumlzuuml oumlnuumlnde ters kelepccedilelenmesi

ve goumlzaltında iken uğradığı darp sonucunda yaşadığı psikolojik travma ile vuumlcut buumltuumlnluumlğuuml

zarar goumlrmesi ve soruşturmanın rersquosen başlatılmaması oumlzenli yuumlruumltuumllmemesi şeffaf olmaması

ve sorumlu kolluk guumlccedillerinin cezasız kalması işkence ve koumltuuml muamele yasağının ihlaline

sebep olmuştur

2 ndash Muumlvekkilimizin succedil işlediğine dair makul bir şuumlphe ve succedilu işlediğine dair belirtilerin

bulunmamasına rağmen yapılan goumlzaltı kişi oumlzguumlrluumlğuuml ve guumlvenliği hakkını ihlal etmiştir

3 ndash Muumlvekkilimizin buumlrosunda yapılan arama ve el koyma tedbiri kanunda oumlngoumlruumllen

sınırlama sebepleri dışında usuluumlne uygun olarak yapılmamış olması ve yapılan muumldahalenin

demokratik toplumda gerekli ve orantılı olmaması oumlzel ve aile yaşamına saygı hakkını ihlal

etmiştir

4 ndash Muumlvekkilimizin succedillandığı kanun huumlkuumlmlerinin muğlaklığı ve geniş yorumlanmış olması

dolayısıyla yapılan muumldahale oumlngoumlruumllebilirlik şartı taşımamaktadır milletin kamusal makam

veya kişilerin şerefi saygınlığı gibi hususlar meşru amaccedil niteliğine sahip değildir

Muumlvekkilimizin mesleki uzmanlığına dayanan ve şiddet ccedilağrısı iccedilermeyen accedilıklamaları

sonucunda verilen huumlkuumlm ile adli kontrol tedbiri demokratik toplum duumlzeninde gerekli ve

orantılı olmaması huumlkmedilen cezanın caydırıcı etki yaratması dolayısıyla ifade oumlzguumlrluumlğuuml

ihlal edilmiştir

5 ndash Her ne kadar AİHS Ek Protokol 4rsquoe taraf olmasak da sırf bu sebep goumlsterilerek anayasal

bir hakkın ihlali konusunda Anayasa Mahkemesinin konu bakımından yetkisizlik kararı

vermesi youmlnuumlndeki iccediltihadını bizce değiştirmelidir

6 ndash Sayılan bu ihlaller yalnızca muumlvekkilimizin haklarını ihlal etmiş olmakla kalmayıp

yaşadığı psikolojik travma ve akut depresyon vuumlcut buumltuumlnluumlğuumlnuuml bozarak manevi zarara

psikiyatra gitmesi ile oumldediği miktar ise maddi zarara yol accedilmıştır

III- BAŞVURU YOLLARININ TUumlKETİLDİĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER

A ndash Başvuru Yollarının Tuumlketilmesine İlişkin Aşamalar

1 - Anayasanın 1483 Maddesine goumlre başvuruda bulunabilmek iccedilin olağan kanun yollarının

tuumlketilmiş olması şarttır Anayasa şikacircyetini ikincil bir yol kılan (AYM 2012363 2313

Par17) bu huumlkuumlm esasen lsquotemel hak ve oumlzguumlrluumlklere saygının devletin tuumlm organlarının

Anayasal oumldevi olmasınınrsquo lsquobu oumldevin ihmal edilmesi nedeniyle ortaya ccedilıkan hak ihlallerinin

duumlzeltilmesinin idari ve yargısal makamlarının goumlrevi sayılmasınınrsquo ve de lsquotemel hak ve

oumlzguumlrluumlklerin ihlal edildiği iddialarının oumlncelikle derece mahkemeleri oumlnuumlnde ileri suumlruumllmesi

ve bu makamlar tarafından değerlendirilip bir ccediloumlzuumlme kavuşturulması gerekliliğininrsquo bir

sonucudur (20131205 17913 Par29 Hayrettin Aktaş Kararı)

2 - Muumlvekkilimizin polisler hakkında hukuka aykırı olarak avukatlık ofisinde arama

gerccedilekleştirdikleri işkence yasağını ihlal ettiklerine dair şikacircyetine verilen takipsizlik kararına

verilen itirazın reddiyle karar kesinleşmiş ve olağan hukuk yolları tuumlkenmiştir

3 - Muumlvekkilimizin hapis cezasıyla cezalandırılması ve hakkında verilen huumlkmuumln

accedilıklanmasının geriye bırakılması kararı verilmesine kadar devam eden psikiyatr raporuyla

belgelediğimiz akut depresyon hastalığı olduğundan dolayı olağan hukuk yolları tuumlketilmiştir

4 - Derece mahkemelerinin lsquohuumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılmasırsquo youmlnuumlndeki kararı

konusunda başvurucunun olağan hukuk yollarına başvurmayıp hareketsiz kalması da olağan

hukuk yollarının tuumlketildiği ve uyuşmazlığın bireysel başvuruya konu olabileceği anlamına

gelmektedir

5 - Muumlvekkilimize 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile cezalandırılması ve

huumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılması kararı olağan hukuk yollarını tuumlketmiştir

B- Başvuru yollarının tuumlketildiği ve başvuru yolu oumlngoumlruumllmemişse ihlalin oumlğrenildiği

tarih

Aşağıda belirtilen kararlar ve gerekccedileleri karar tarihinde oumlğrenilmiştir

a) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 26052015 tarihinde verilen avukatlık

buumlrosunun aranması ve goumlzaltı kararı

b) Sulh Ceza Hacirckimliği tarafından verilen yurt dışına ccedilıkış yasağı ile tutuksuz yargılanması

kararı

c) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 13112015 tarihinde verilen avukatlık

buumlrosunun aranması ve goumlzaltı kararı ile ilgili takipsizlik kararı

d) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen takipsizlik kararına yapılan itirazın

20012016 tarihli red kararı

e) Sulh Ceza Hacirckimliği tarafından 210116 tarihli hapis cezası ve hakkında verilen huumlkmuumln

accedilıklanmasının geri bırakılması kararı

C- Başvuru mazeret nedeniyle suumlresi iccedilinde yapılmamışsa buna dair accedilıklamalar

IV- DİĞER BİLGİLER

A - Başvurucunun Anayasa Mahkemesi oumlnuumlnde devam eden bir başka başvurusu varsa

numarası

B - Başvurucunun kamuya accedilık belgelerde kimliğinin gizli tutulması talebi ve bunun

gerekccedilesi

V - SONUCcedil TALEPLERİ

1 - Accedilıklanan gerekccedilelerle

2 - Muumlvekkilimizin avukatlık ofisinde hukuka aykırı arama gerccedilekleştiren ve işkence

yasağını ihlal eden polisler hakkındaki şikacircyetine savcılık tarafından 13 Kasım 2015 tarihinde

verilen takipsizlik kararına yaptığımız itiraz 20 Ocak 2016 tarihinde reddedilmesiyle

muumlvekkilimizin konut dokunulmazlığı ( Anayasa md21 AİHS md8) ile işkence ve koumltuuml

muamele yasağının (Anayasa md17 AİHS md3) ihlal edildiğine

3 - Muumlvekkilimizin 26 Mayıs 2015 tarihinde makul kuşku olmaksızın goumlzaltına alınması ile

kişi huumlrriyeti ve guumlvenliği hakkının (Anayasa md19 AİHS md5)ihlal edildiğine

4 - Sulh Ceza Hacirckimliğinin vermiş olduğu yurtdışına ccedilıkış yasağı kararı ve muumlvekkilimiz

hakkında 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile huumlkmuumln accedilıklanmasının geri

bırakılması kararı duumlşuumlnceyi accedilıklama huumlrriyetinin (Anayasa md26 AİHS md10) ihlal

edildiğine

5 - İlişkin ihlallerin tespitine 5271 sayılı CMKrsquonın 141 Maddesinin (i) ve (j) bentleri

uyarınca manevi zararın tazminine sorumlu polisler hakkında yeniden soruşturma accedilılmasına

psikiyatr muayene uumlcretinin ve ilaccedil bedellerinin maddi tazminine işkence yasağının

ihlalinden doğan elem ve acının ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln kısıtlanması ile akademik duumlşuumlncuumllerini

accedilıklama korkusundan doğan manevi zararın tazminine ve muumlvekkilimizin yeniden yargılama

yapılmak uumlzere dosyanın ilgili mahkemeye goumlnderilmesine

6 - İşbu başvuru iccedilin yapılan yargılama giderleri ile vekacirclet uumlcretinin başvurucuya

oumldenmesine karar verilmesi iccedilin gereğini bilgilerinize vekacircleten arz ve talep ederiz

III- BAŞVURU YOLLARININ TUumlKETİLDİĞİNE İLİŞKİN BİLGİLER

A ndash Başvuru Yollarının Tuumlketilmesine İlişkin Aşamalar

1 - Anayasanın 1483 Maddesine goumlre başvuruda bulunabilmek iccedilin olağan kanun yollarının

tuumlketilmiş olması şarttır Anayasa şikacircyetini ikincil bir yol kılan (AYM 2012363 2313

Par17) bu huumlkuumlm esasen lsquotemel hak ve oumlzguumlrluumlklere saygının devletin tuumlm organlarının

Anayasal oumldevi olmasınınrsquo lsquobu oumldevin ihmal edilmesi nedeniyle ortaya ccedilıkan hak ihlallerinin

duumlzeltilmesinin idari ve yargısal makamlarının goumlrevi sayılmasınınrsquo ve de lsquotemel hak ve

oumlzguumlrluumlklerin ihlal edildiği iddialarının oumlncelikle derece mahkemeleri oumlnuumlnde ileri suumlruumllmesi

ve bu makamlar tarafından değerlendirilip bir ccediloumlzuumlme kavuşturulması gerekliliğininrsquo bir

sonucudur (20131205 17913 Par29 Hayrettin Aktaş Kararı)

2 - Muumlvekkilimizin polisler hakkında hukuka aykırı olarak avukatlık ofisinde arama

gerccedilekleştirdikleri işkence yasağını ihlal ettiklerine dair şikacircyetine verilen takipsizlik kararına

verilen itirazın reddiyle karar kesinleşmiş ve olağan hukuk yolları tuumlkenmiştir

3 - Muumlvekkilimizin hapis cezasıyla cezalandırılması ve hakkında verilen huumlkmuumln

accedilıklanmasının geriye bırakılması kararı verilmesine kadar devam eden psikiyatr raporuyla

belgelediğimiz akut depresyon hastalığı olduğundan dolayı olağan hukuk yolları tuumlketilmiştir

4 - Derece mahkemelerinin lsquohuumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılmasırsquo youmlnuumlndeki kararı

konusunda başvurucunun olağan hukuk yollarına başvurmayıp hareketsiz kalması da olağan

hukuk yollarının tuumlketildiği ve uyuşmazlığın bireysel başvuruya konu olabileceği anlamına

gelmektedir

5 - Muumlvekkilimize 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile cezalandırılması ve

huumlkmuumln accedilıklanmasının geri bırakılması kararı olağan hukuk yollarını tuumlketmiştir

B- Başvuru yollarının tuumlketildiği ve başvuru yolu oumlngoumlruumllmemişse ihlalin oumlğrenildiği

tarih

Aşağıda belirtilen kararlar ve gerekccedileleri karar tarihinde oumlğrenilmiştir

a) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 26052015 tarihinde verilen avukatlık

buumlrosunun aranması ve goumlzaltı kararı

b) Sulh Ceza Hacirckimliği tarafından verilen yurt dışına ccedilıkış yasağı ile tutuksuz yargılanması

kararı

c) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 13112015 tarihinde verilen avukatlık

buumlrosunun aranması ve goumlzaltı kararı ile ilgili takipsizlik kararı

d) İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen takipsizlik kararına yapılan itirazın

20012016 tarihli red kararı

e) Sulh Ceza Hacirckimliği tarafından 210116 tarihli hapis cezası ve hakkında verilen huumlkmuumln

accedilıklanmasının geri bırakılması kararı

C- Başvuru mazeret nedeniyle suumlresi iccedilinde yapılmamışsa buna dair accedilıklamalar

IV- DİĞER BİLGİLER

A - Başvurucunun Anayasa Mahkemesi oumlnuumlnde devam eden bir başka başvurusu varsa

numarası

B - Başvurucunun kamuya accedilık belgelerde kimliğinin gizli tutulması talebi ve bunun

gerekccedilesi

V - SONUCcedil TALEPLERİ

1 - Accedilıklanan gerekccedilelerle

2 - Muumlvekkilimizin avukatlık ofisinde hukuka aykırı arama gerccedilekleştiren ve işkence

yasağını ihlal eden polisler hakkındaki şikacircyetine savcılık tarafından 13 Kasım 2015 tarihinde

verilen takipsizlik kararına yaptığımız itiraz 20 Ocak 2016 tarihinde reddedilmesiyle

muumlvekkilimizin konut dokunulmazlığı ( Anayasa md21 AİHS md8) ile işkence ve koumltuuml

muamele yasağının (Anayasa md17 AİHS md3) ihlal edildiğine

3 - Muumlvekkilimizin 26 Mayıs 2015 tarihinde makul kuşku olmaksızın goumlzaltına alınması ile

kişi huumlrriyeti ve guumlvenliği hakkının (Anayasa md19 AİHS md5)ihlal edildiğine

4 - Sulh Ceza Hacirckimliğinin vermiş olduğu yurtdışına ccedilıkış yasağı kararı ve muumlvekkilimiz

hakkında 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile huumlkmuumln accedilıklanmasının geri

bırakılması kararı duumlşuumlnceyi accedilıklama huumlrriyetinin (Anayasa md26 AİHS md10) ihlal

edildiğine

5 - İlişkin ihlallerin tespitine 5271 sayılı CMKrsquonın 141 Maddesinin (i) ve (j) bentleri

uyarınca manevi zararın tazminine sorumlu polisler hakkında yeniden soruşturma accedilılmasına

psikiyatr muayene uumlcretinin ve ilaccedil bedellerinin maddi tazminine işkence yasağının

ihlalinden doğan elem ve acının ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln kısıtlanması ile akademik duumlşuumlncuumllerini

accedilıklama korkusundan doğan manevi zararın tazminine ve muumlvekkilimizin yeniden yargılama

yapılmak uumlzere dosyanın ilgili mahkemeye goumlnderilmesine

6 - İşbu başvuru iccedilin yapılan yargılama giderleri ile vekacirclet uumlcretinin başvurucuya

oumldenmesine karar verilmesi iccedilin gereğini bilgilerinize vekacircleten arz ve talep ederiz

IV- DİĞER BİLGİLER

A - Başvurucunun Anayasa Mahkemesi oumlnuumlnde devam eden bir başka başvurusu varsa

numarası

B - Başvurucunun kamuya accedilık belgelerde kimliğinin gizli tutulması talebi ve bunun

gerekccedilesi

V - SONUCcedil TALEPLERİ

1 - Accedilıklanan gerekccedilelerle

2 - Muumlvekkilimizin avukatlık ofisinde hukuka aykırı arama gerccedilekleştiren ve işkence

yasağını ihlal eden polisler hakkındaki şikacircyetine savcılık tarafından 13 Kasım 2015 tarihinde

verilen takipsizlik kararına yaptığımız itiraz 20 Ocak 2016 tarihinde reddedilmesiyle

muumlvekkilimizin konut dokunulmazlığı ( Anayasa md21 AİHS md8) ile işkence ve koumltuuml

muamele yasağının (Anayasa md17 AİHS md3) ihlal edildiğine

3 - Muumlvekkilimizin 26 Mayıs 2015 tarihinde makul kuşku olmaksızın goumlzaltına alınması ile

kişi huumlrriyeti ve guumlvenliği hakkının (Anayasa md19 AİHS md5)ihlal edildiğine

4 - Sulh Ceza Hacirckimliğinin vermiş olduğu yurtdışına ccedilıkış yasağı kararı ve muumlvekkilimiz

hakkında 21 Ocak 2016 tarihinde verilen hapis cezası ile huumlkmuumln accedilıklanmasının geri

bırakılması kararı duumlşuumlnceyi accedilıklama huumlrriyetinin (Anayasa md26 AİHS md10) ihlal

edildiğine

5 - İlişkin ihlallerin tespitine 5271 sayılı CMKrsquonın 141 Maddesinin (i) ve (j) bentleri

uyarınca manevi zararın tazminine sorumlu polisler hakkında yeniden soruşturma accedilılmasına

psikiyatr muayene uumlcretinin ve ilaccedil bedellerinin maddi tazminine işkence yasağının

ihlalinden doğan elem ve acının ifade oumlzguumlrluumlğuumlnuumln kısıtlanması ile akademik duumlşuumlncuumllerini

accedilıklama korkusundan doğan manevi zararın tazminine ve muumlvekkilimizin yeniden yargılama

yapılmak uumlzere dosyanın ilgili mahkemeye goumlnderilmesine

6 - İşbu başvuru iccedilin yapılan yargılama giderleri ile vekacirclet uumlcretinin başvurucuya

oumldenmesine karar verilmesi iccedilin gereğini bilgilerinize vekacircleten arz ve talep ederiz