I.brag rm@ - · PDF fileQuan d¢i Nhat d6ng rai rtic ti`ong cac do thi lan cfia Vie,I-Nan : Hai-Ph6iig, Ha_N¢i, Vinh, HL€ va nhc ... nhien xutit hi¢n, nhao xu6ng ban tdrng loat

I.brag rm@

nh€,-]S-giallg

LdNG ME®

NHA XUAT-BAN

ANN-HUY292, Phan,thanh,Gian

Sa,Son

£

K'Inh nh6. Me yeu d5u,Su6{ d&i tàn tdo nu6i cori.Con nhdrng u6Ic mong mist ngay n3o,Duqfc dan d6p rnu6n mat c6ng crn trbì bê M€.Ngb. dau, con den tu6i 16n kh6n,Me d5 ro ngur&i th;6ri c6 I

N.L.C.

a Long M? boo la nhur bien Thai-Binh r?i r2;a,

Tlnh M? tha th;6t nhur gi6ng su6i hian ngot ng3o,

Ldr.I M? €m 6i nhu d6ng Iba chièu ri rao...

Tieng ru ben them tr5ng ta sol b6ng Me y6u...»

(Tri'ch nhac ph€ìm a Long Me a cia Y-Van

1E}aunaml945,chi8nlranhM}~J-Nhat6Thai-E3inh-Du'o'ng cang ngi\y Gang tr& men ac liet. Vi

y6u the, Phdp phai cho Nh.it mug.n D6ng-Duro.nglam dur6`ng. d3 di6u dong binh sl va tai giditdr Nhat qua Tan-Gia-Ba. Quan d¢i Nhat d6ngrai rtic tiòng cac do thi lan cfia Vie,I-Nan : Hai-Ph6iig, Ha_N¢i, Vinh, HL€ va nhc{t la Saigon, hautram t|uan he Nhat dung d8 ti8p vien cac noi cankip. Va b6ì the', Vi¢t-Nam tuy kh6ng than chie'n,ci~ing bi lam vao canh chi6n tranh tan kh6c. Hangngay, cdc doan may bay phdng phao +\15:T, th` methang khong m€=ù ham dan ngoai bi8n kho.i, dotnhien xutit hi¢n, nhao xu6ng ban tdrng loat I.len

6 LONG ME

thanh vao cac cliuy6n xe lrfua clang cha}r, va dSihang t2{n born nang nh? xu6ng ti.en cac niia ci9ratinh nghi cd quan d©i Nhat chi€rn ddng.

Thanh ph5 Saigon cd le }]i nang nh€{t: khongmfiy ngay rna kh6ng cd may bay M}r t6.i doi bomoMat s6 gia dinh keo nhau tan cu. v6 Lt.ic Tinhlalih nan. Cac ngu'6.i vi hoaii canh phai 6. k.ì, s6ng

ph{ip ph6ng lo sQ., an kh6ng ngon, ngfi kli6ng }'em.Net mat ngurd'i nao cfiiig h6c hac xanh xao, 1¢v6 kiiih hoang. ChQ. Ben-Thanh thua thd.i nguto.i>lhanh ph6 ban nga}r rift it k€ qufl lai...

Sdiig ham fly, hieu ban xe dqp Nghla-Flung,ch2 m6' met canh cfra. Ong Nghla -Hungclang coi thoJ lap may clii8c xe dai] cho khaclihang da hen td.i lay. Ba Nghla-I-Iung chay v¢i I.achg mua cdc thti'c can dting. 86n dtrfi con, 3 tl`fli 1

gdi: Thai 18 tu8i, Thong 15, Thu-Tliao 12, vaThanh 10 tu8i, clang ng6i cho.i I]ai v6ì nhautrong phdng. Da may thaiig nay, tru.6'ng hQcd6ng cfra; khong c6 viec lam, lqi kh6ng du.a.i.bu.6.c chan ià kh6i nha, cac co cau that ]]ii:3n ljatii h'ing. Ong Nghla-Hung bao Thai da}' cac emm6i ngay vai gid, k6o d3 chting quen ca sach v&.ACho.i bai mat ldc, Thai bao hai em nh& :

LONG ME 7

_ Th6j nghi choi, Tliu-Thao va Thanh l€iy baihQc cho thu¢c di. C6n Thong len ph6ng anhl€iyfoai lam.

Thu-Thao ban tlnh hi§n lank, vang lb.i anhva ph6ng lay sfich ra hQc. C6n cau Thanh vanmg6i li d6, tay man me c6 bai : ctiu ti6c r6 bu8iOho-i con clang hang, lai bi c€it ngang ! Thong ditheo €mh len g{'ic. Thai lam hieu bao em vao ph6ngI.6i nhin xu6ng cau thang nhu. sg ai theo d6i doqnd6ng cfra lqi. Thong th2{)I anh can thcin khc4cthur6'ng, v¢i h6i :

-C6 chuy¢n gi t]i8 anh Thai?

Thc4i keo Tlrfilii.;. {.hng ng6i xu6ng thaiih

gill[C}.ng, n6i nh6 :

- Ch6c nfi'a anh s6 di xa, c6 Ie lau lt`tmm6.i v8 !

Thong ngac nhien trQ'n tr6n dc>i mat :

- Anh di dau ? Sao anh khcing cho ba rnai),i€jt?

Thc4i cau mat xi met ti€ng :_ `Te'u |]a rna bi6t thi anh dan c6 di duqc.

B€``y gi6. ann cho em bi€t r6i em s6 thy d6 rna trinhbay lai v6ì ba rna gil.ip anh. Nhu.ng em nhd chin6i rieng v6.i ba md thai, chd dtmg Oho Thu.Thao va thEing Thanh bi6t, chulng nd con nh6dai, bi€t cang them nguy hi8m.

8 LONG ME

Th€{y anh cat nglila dai d6ng qua, rJ.`h6ngch!u kh611g n?5i :

-Bi6t r6i, cat nghEa inai! Ma anh di dfiumd.i du.o'c clid?

Git.>ng Thai ha xu6ng ti.am ho.n m~].a, chf df[Oho Thong nghe :

- Anh va m2{y ngu.d'i ban di theo quan dt:>iP\Th€:it d€S cht">ng Phap I N6u tui anli kh6ng di, Lllir6i cfing bi Phap liat. Ht.] da nglii tui anh lien lacv6.i Nhtit d8 ch6ng hQ. Clii b!ing di tru.('yc di, d{~j'lo ! Fall t|uci quy€t v6'i ba rna la anh s`6 kliong bjngu}r hi6`m gi d{iu, vi h(.) s6 deln anh di ch6 khLic

yen lian l€°im. Mt:>t [li¢j.i gian tinh lhe' lliav d8i~,

anh se ti`6. v6 !

Nghe Th.ii n6i, Thong` cfing nh€}n th2i}' vi¢c,Thai ra di la can kill iicn g€:it d€ìu t.4n thanh :

- Vaiig, em s6 c6 g:ìig giai tlif ch cho I]a im'ihi6û. Nhu.ng anh nh6. c'£ii tli€:in gii~i' gin k6o laKay ra truy€Ii gi nguy hi8m thi ch€¢ic ba md bu6nnat ru¢t gan. Anh bi6t ]]a rnA d€:`t hy v(.),ng I`2{inhi6u vao anh.

RTghl de'n n6i lo lang cfia ba rna sau khi anl~ira di, Thai iò.in I.6'm nu.dc mat. Thu x6p voivang vai d6 can dhng Sdi vao chie'c khan nhs,haianh em dan nhau ra cfra sau. Thfii l€:ing

LONG ME 9

18 bat tay ttr gis em, I`6i Each minh ra ngoai.Thong khda cfra lai, doan lr& va ph6iig hQc.

Ba Ng-hla-Hu.ng di chq v6 vh.a bud.c chanvao nha thi cdi bao dong vang len :

~ U u u u...U u u u...U u u u...EJ u u u ....

Ra chay v¢i xu6ng l>e'p c€{t [hi'rc €V+n vao tfi,n]i¢ng keu cc4c con :

-Thai o'i, Thong oi, dan cac em xu6ng hiimmau len, mau len !

Thu-Thao nhcqt gan, vdra ng.he cdi bao d¢ng-,{`,6 lj6 d€i chay tu¢t xu6Iig ng6i run I.{'i}T trong

96c ham. Th€i.ng Tlianh chua chin xu€;ng, nd lanI`€i phla cfi.a nhin len lrdi xem may bay, bi cham6 chu mat bat lai va that :

-. Thai dau, sao khong loi c8 thfinh r{mhc{>n na}T xu€jng ham, con Oho n6 di I€ing [hang

day!

Thong 6! trong ph6ng chay v¢i I-a keo emvao ham trti. viì.a c€;c in?{y cai vao dau n6 \rtramcpmg :

- May la thfing gan li nh€it, nghe }]ao d¢ngtini chqy xu6ng ham li§n di con tt`> n6 cai ginfra hfr ? chura nghe born n8 a ? sao rna lieu the ?

10 LONG ME

Hai ngur6i the. nghe bao dong cfing Kin v8ngay, k6o vQ. con & nha lo sQ.. Ong Nghla-Hungd6ng v¢i cfra sat r`6i hai 6ng ba xu6ng ham. Tie'ngc6i bio d¢ng van vang len c%p bach. Vtrfl xu6ngkh6i cfra ham, 6ng ba chi th§iy c6 ba dti'a conv¢i h6i :

-Thong, aiih Thdi may dau, sao kh6ngxu6n8 ?

Thong 2{p ulngtra 16,i :

- Anh 8[y i.abai cho chtingcon lam r`6i di,con h6i anh didau, anh bao litanh di sang nhangu6'i ban hQcc6 chuy¢n can.

Ba N8hla-Hung keu len :

-Chu).?ncan g`1 rnachuyen c,an?Ma da dan :thdi bu6i naynguy hi8m lam

LONG ME 11

dtrng ra khtp>i nha, the rna cdc con c6 nghe ldidau!

86ng cd ti6iig dong ccr ken nhu. x6, ti8ptheo lci nhL~mg ti6ng born n6 ram trdi. Can ph6NghTa-Hu.ng lung lay nhu mu5n sap xu6ng : d6dac trong nha ro'i loang xoang. NgQn den dientrong ham vut tat. Thu-Thao sQ. qua 6m ch€:itEfiy in?, keu thet len:

- Ma oi, con sQ. lam !

Ba Nglila-Hung 6m con vao long, v6 v8 :- Con sq gi, cd rna day rna !

(`)ng Nghla-Hurng thi tham ben tai vg. :-Hinh nhu born n8 rat gan nha ta, minh a !

Ba Ngh¥a-Hung chf gat dau d8 tra ld.i ch6ng,vi long ti.i bd clang lo Icing kh6ng bie't Thai atdau, cd nap kip vao ham trtinha ai kh6ng. NghT

den tham canh cb th8 xay den cho con, bat giacha nghen ngao, hai hang nu.dc mat ttT ti`r chayxu6n8...

Ti8ng c6i lqi rti len bao tin may bay dichda di xa. Ong Nghla-Hung voi vang di tim Thai.Cach nha 6ng kh6ng xa, mat canh d8 v6. tantanh, nhi6u xac cli6t nam ng6n ngang, mau mechan h6a mat dat. Quan doi Nhat Gang dao b6.i,

12 LONG ME

d8 ctru ngudi bi ket dudi d6ng gach da. Tiùdcday, quan doi Nhcit trti d6ng trong nha ]au,thudrng bi may bay dich doi born, men ht.> da bimat ddi den 6 trong cac phs fret, the rna khtînghi8u sao dich quan van bi8t du.Q.c. Cu¢c n6m lxnnh6m nay, k8 la tl`ting muc tieu : t|uan d¢i Nhatbi ch6t khc4 nhi6u, nhung mat s6' ngu69i dan lanl]cfing bi ch8t oan.

OngNghia-Hung di h6i th5m may nha quenbi6't, thi I.a con trai ldn cda hQ cting b6 di d£îutdr sang, va hQ cfing clang dao dac di tim.Bie't chcic c6 mat t6 chri.c gi day, 6ng tr& v6 vanh6i thang Thong, va Thong da k8 lai LIùrdc samcho cha me yen tarn. Nhung yen taln lam sacdu'Q'c : ba NghTa IIurng ruot ngau nhu tu.o.ng, vikh6ng bi€t con di dau, a dan...

Sau vu n6m bon ay, quan doi Nlicit dam ranghi ng6' thien chi cfia Phap. Nhat tlira hi8uPhap vi ye'u the', men phai chiu cho Nh€:it lnu.Q'nVi¢t-Nam, nhung Phap van ngam ngam lien lacvdi M}~r, di6m chl cho mchy bay M}7 den Lha bornnhfrng ch6 quan doi Nhat ti.d d6ng. Cho mendem m6ng 8 rang m6ng 9 thing 3 duong Itch n5m1945, Nhat lat d8 Phap, chi€m 12{y Viet-Nan. Vahanh chanh, b6 ngoai Nhat giao nude Vi¢t-NalnOho ngudriviet-Nam cai tri, nhung squ that Nhatvan toin quy§n halih d¢ng. Tinh the tr& men

LONG ME 15

cang th&ng hcyn. May bay My c6 ngu.6'i Phapchi dudlig,Iaj li6m l]om plid hoai nhi8u co. s6'quan trQng Nhat hon tiù6`c...

Mat bu8i t6i. cdc con da ngfi yen ca, 6ng bdNghTa-Hung vcin con ban chu`ren to nh6 v6'inhau. Ong th& dai bao vQ. :

-T6ixem tinh the' nay con k6o dai, kh6ngthe lam an gi dugc nfi.a ! Quan d¢i Nh€:it bay gi6.Iai den d6ng gan nha minh. t6i tu6'ng miiih c6ngay cfing bi lfi}r born dan. Hay la minh kh6acfra nha ,dem con cai xu6ng MP-Tho 6. [am ±t lau,dQ.i tinh the )Ten 6n i`t`)i lai ti`6. v6. Mai minh

salig ban chuyen v6.i anh chi Dti.c-Ht.>'p xem anhchi ay c6di thi di mat th6` cho vui,

Ba NghTa-Hurng bu6n rau tra 16'i :

-The' con n6 ti`& v6 thi bie't dau rna tim ?

- a, n6 lan ri5i chd nhs nhlt gi ni~_I.a ? Minhdan ph6ng hd cac nlia lan cctn day, n6u n6 v§thi nh6. bao xu6ng M5;--tho tim gia dinli.

Ong ba Dri.c-Hqp buon hang tap hda a ctlngdud.ng I)h6 vdi 6ng bd Nghla-Hung. Hai ben qufllai choi vdi nhau 1-c{t than. Ong ba Dti.c-HQ.p hie'mcon, chi duQc mat trai mat gai: dtra con traiten Hung bfing tu8i Thanh, c6 gai ht la Tliuy-Haph mdi len bay.

14 LONG ME

Sang ham sau, ba NghTa-Hung sang nha ongba Dtrc-Hgp ban chuyen tan cu. Ong ba Dtrc-HQ.p cfing clang lo lang mu6n di, nhung sQ di matminh, nay c6 gia dinh 6ng ba nghEa-Hurng chngdi, rat lay lam vui mdrng. Hai ba ban bac vdinhau dau vao dd, ba Nghla-Hung v§ thuat truy¢nlai v6ì ch5ng. Ca nha lo don d?p, cat dat cacthtr clang gia vao trong ham trti, kh6a cfra h€ìlnlai can lli€:in, con cac d6 k§nh cang thi cfing thuvao mat phong, khda kin lad. Ong ba chi demtheo cdc thin can dtlng va ti§n bac. Sau gid chiauhorn dd, khi mat ti`6.i sc*p lan, hai gia dinh thushai chi6c xe «10-ca-xong » di MS-Tho.

Ban ngay vi sg may bay ban, men du.b.ng scqvang teo, nhung ttr chapt6i, xe c¢ qua lai rc{tnhisu. Vi luat phdng thfi, xe chay phai, che den,Iien di rat chc4m, mai den gan 10 gi6. dem md.iden M}r-Tho.,

®

2Thanh phs +`15LTho hep, ngudi tan cu venhi6u nen chat n]ch. Cd ngudri 6' lc?i dd timphu.o.ng k6 lam sinh s6ng, k6 khdc con di vacac mien xa hon nfi'a. Mat ngu.dri bu6n bc4n 6. day,tru'dc van lhud'ng le]i Saigon cat hang ncyi hi¢uDdrc-HQ.p, nay th2{y hal gia dinh quen bi€t tallcu v8, hp ti€pd6n r2{t tfr t6. HQ thu xe'p xu6ng6' tang dudi, nhu`6'ng tièn gac cho hai gia {Iinh

£'aiamd.iraHac±og:achde}[[tt[]ci:i]c]Ltrb86:]gn£L6Ttd±c:+Pngavc:k8^ cfing chat choi, nhu.ng hoan canh tan cu. duo'cnhu the nay la dcqng mtrng r6i.

Ch6 6. tqmyen, ba Nghla-Hung va ba Dri'c-hgp ban tinli v6-i nhau, hu6n ban vcit va.nh d8 ki6mti ld.i, chd .fin kh6ng ng6i r6i thi bac ti6n baonhieu cfing s§ h€t. Nhd c6 6ng bti `chfi nha gitipy ki6n, men vai ham sau, m6i bu6i sang, ccrmmud.c xong, hai ba v6 Cai-Lay mua trai trang,thit ca, tdr mien que dora ra, den v6 MS-Thoban lai. Ldri lai, ngay it ngay nhi§u clap d6i.

16 LONG ME

Nhd d6 rna ti§n van mang di kh6ng den n6ihao hut.

Viec sinh s6ng hang ngay tarn yen. hai balai lo lang `'6 n6i con cAi ; chhng n6 kh6ng c6ch6 hoc hanh, an r6i nghich plia, nhi8u khi lamcho chh aha cfing phai kl]6 chiu. Hai ba di doht']i, bi6t cd met co giao cfing tan cu va a dfi}r,hai ba li6n dell nh6. co, m6i ngay day cho tt.iitr6 vai gi6., d6` cho chting kh6i quen sach v6 vacfing d6` cho chi'mg I]6't nghich phci lam phianlong k6 khdc. Co giat> cting clang tim vi¢c, lianvui v§ nh€:lil ldi. Ttr ham d6, bu8i sang hai Sid.,bu8i chiau m¢>t gi6., ecic ct±j c€ìu Thu-Thao, Tlii'iy-Hanh, Thanh va Ilhiig phai ciJip `sfroii den nha c6giao d6 hQc. Ch[ cd Thong hQc cao, kht^>ng cdldp, men dut.>.c di cho.i ]ang thang ca ngay.

Phan cac 6ng T\Tgh¥a-I-lung \'a Di'i.c~HQ.p thithat la nhan ha. Kh6ng c6 viec gi lam, ccic6ng hop nhau daiih t6 tom va u6ng ruQ'u. hTha6ng ba Dirc-Hgp c6 ngu'6'i a lo cQ.in nu.dc, connha Nglila-Hung kh6ng c6, men bu8i saiig, tru'Cj'ckhi di mua hang, ijd phai nau lu6n com truasi~1n d6 I.6i mdi di, den chi§u v§ dfiu met m6ih8t si'I.c, ba cfing phai chi'ii dau vao b6p lam comt6i ; 6ng Nghla-Hung cnfing da dan ba dug.avi¢c gi ca. Tuy vay, ba v€1n vui long chin di.in.g ;bA bi6t 6ng clang bu`6n v6 thfing Thfii. Trong

d;

L6NGME 17

may dtra con, ong thuong thang Thai hon h€t.IÌdi 18 tu8i, n6 da dau ttl tai toan phan, onghy vpng v§ sau dtra con dau long 6ng s8 thanhin,¢l nha lu€:it su tai gi6i. Turo.ng lai n6 duo.craig r6., rna 6ng cfing duo.c nd d6` dan khi v8gia. 13ay gi6. nd b6 nha di biet tich, khong bi6tse ra the nao cho men 6ng dam ra chan nan,ch&mg ihi€t lam an gi ni~ra. Hang ngay ong chidanl\ c6. u6ng rirQ.u r6i ngfi, b6 mQi squmac baI() lallg.

M¢t bu8i chi6u, Thong d?in em Thanh dic`hoì v6'i clu'mg bt.in Thong vi`ra quen biet. Cac*jau vao phs mua iTi¢t il keo risi dan nhau rakh5i th:iiih phs cho.i cho mat. Di ngang quamat lhm ri:im ri.iij, cd nhisu cay cao, canhla rn.6.in ra, Tlit^>ng d6 nghi chi'ing ban vao ddcho'i. M¢Ji ct:in l€'ic dcriu qu.riy quay :

-Anh c6 gan lhi vao, ch6. tui t6i thi sQ. lam !'l`h6ng ngc?c nhien, li6i lai ;

-Ltim cay cd gi rna cac anh sq? Cd ranha?

-Kh6ng phai sQ. r€Cm, nhu.rig sQ chi khcic .Anh th€{y phia sau trong ltim cay cd cai mi€uthd' nho nh6 d6 kh6ng? Mi6u nay thieng lam.T6i nghe ba toi ka^ truyen : Ngay xfl.a, ngay xua,a vtmg nay c6 mt:>t 6ng phti h¢ thQt chan, 6ng

18 LONG ME

:£t6ihgu£;nygdn±gui%£a]:f}h:,?o]¥:16.xoT±u?;:]ggTg:¥'t:1:icirc, 6ng keu de'n cho ltia lhdc dem v6 nuoi co'icfii. Nhan dan ti.t>ng vting, ai cfing cam men i^ndi'rc cfia 6ng. Khi ong mc{t, ht.] lc4p mi6u nay d8thd 6ng. Cai gay ong dting liic sinh thdi, ht.> d6`tren ban th6' nhu mat biu vat. Ltic dau ngurdita tdri kinh vie'ng, can khan lu6n. V6 sau nair, 3tngu6'i bi€ttruy¢n ong, men thinh thoang in(`:i cdngu6'i tdi, Mie'u 6ng vi th6 md'i vans v6, !ìm u,d6 so !

Thong biu moi ttxij> met eai :

- Vay rna d6 squ cai gi ?

Ca bQn nhao nlmo :

-Anh kh6ng Oho la d6 sQ' a? Th6 thi ti.iit6i d6 ann vao trong mi€u mat minh xem. Mie'ultic nao cfing m& cfra, anh vao thrfu di )

Thong hcyi chat da, nhung da ld lam gan,cfing n6i lieu luon :

-Duo.c r6i d8 t6i vao d6 m6t minh chocac anh xem !

Mat ccSu bao :-Nhurng Iffy gi lam chtrng la anh c6 vao

trong mi6u d6 mdi duapc chin? Anh chua vao,rna anh bao da vao r6i thi sao? Th6i the nay:

LONG ME 19

anh lay chi6c g{iy tren ban th6 I.a day Oho tpii(^}i tin.

Ca bQn v6 tay tan thanh. Thay Thong nganmgai, m¢t cciu 16'n hon ca, tuo'i cud.i bao :

~ Chac la ann Thong sQ' I.6i, thai chiu thuadi cho xong!

(`,ham tT ai, Thong cuo.ng quy6t :- Nhc{t dinh t6i se vao lay chi6c gay ay va

nha `cho cac anh xein. Nhung rna cac anh cu¢cgi mdi dugc chl'[ ?

~, Tui t6i cu¢c the na}r : Tdr day cho den 8 gicr`qang mai, n€u anh lay chi6c gay ay v6 nha, thi tuit6i dai anh met ch.riu ph& no ne. con nhu anhkhong lay dug'c thi anh phai dai lai tui toi,chiu khong '?

Thong bi6t minh di qua da, kh6ng th6` thaidui duqc ni~i.a ben gio ngdn tay ra bao :

- Dugc r`6i, sang mai cdc anh den nha toirna xem !

Haiben «ngoeo» tay nhau I`6i giai tan.Tren dudrng v6, Thong mdi cam thay cii daicfia minh. Trong mat phtit b6c d6ng, cau da t6ra minh can dam. Nhung I]ay gid, co'n hangn6ng lang xu6ng, cau lo lang chua bi6t lamicach nao d8 lay chi6c gay trong mi6u thd. ay.

20 LONG ME

Ban ngay thi sg iigurdi gac, ban dem thi, eo cri It6i tan hoang vang nhur the lam sao rna vao!Rfii ong Phhh¢ ay linh thi6ng, 8ng hi¢n ra bdpc8 thi con gi ?

Thring Thanh thi khac. n6 tu.&ng anh Thongn6 cfing « chi » lam, n6 li6i lie'n tho:ing :

- Anh Thong nay, khi nao anh di vactrong mi€u d6, cho em cli v6ì !

Nghe em n6i, Thong mtmg i`t~). nhu ngu'6.ich6t du6i vd duoc ta'm van :

-tJ', com tt3i xong c6 ti`rmg, anh em minhki6m car Kin ph6p I]a mc4 di cho.i ri3i di th&i]g vaomi8u, nghe Thanh !

Com ttii xong, 6ng Nghla_I-Iu.ng va ong Dri.c-`Hqup lai di dinh t8 tom. Hai ba ng6i n6i truv¢Hivdi nhau. Thu~Thao, Hting va Thtiy-I-Ianh sapd6 ra choi. Thong nhay mcit lam hi¢u cho Thanh.r6i ca hai nhe nhang xu€;ng cau thang. Ra kh6ithanh phs, hai anh em di d6n tru6.c ltim cay h6ichi§u. Tr6'ng ngi.i'c Thong d€:ip manh ho.n tr6nglang, nhurng cau vcin lam b¢ tlnh tao bao em :

- Thanh ne,, ca hai dtra cting vao kh6ngti¢n, 16' c6 ai ngoai nay di vao b:it dugc thi sao ?Bay gi6' em vao mat minh d8ành gac ngoai nay.C6 ai, anh se hti Oho em bi6t rna nap di.

L6NG ME 2t

Thanh Oho laphai, I]ang long dim¢)t minh, C.iutheo duchg mdnvao den tru6'cmi8u chi d6ng chdkh6ng kh6a. Caux6 In6t cai la cfram6'. +iòng mi6ut6i om phang ph2{tmhi huo.ng. C€:iuI]{4t met que diem :anh sing btmg len ,cau thay ngfiychi6c g€:iy d8 tiènI]an thd.. C€îu 1]udclai run run camlay va chay in¢tmc?ch ra du.6'ng cdi. Nghe chan em cha}r thinkthjch, Thong di vfio mat quang don em. Th£{ychi6c gtry trong tay em, Thong vui mti.ng. lie'tstrc.

The la nlid em Thanli rna Thong duo.c cu¢c,durQ'c tqi ban |]hi.ic la can dam. Thong dinh bungde'n chisu t6i lai nhd' Thanh dua vao mi€u tralai, nhurng chua ki|] thi hanh thi cau truy¢n lfrv5 : 6ng Th. ]o sach s6 trong mi€u sang horn ddvao qu6t don, thay mat chi6c gay thd, li§n tri

22 L6NG ME

h6 len. Ong chay v6 thanh phs, gap ai 6ng cfingk8 truyen. Tin mfit chi€c gay thd, dan tdr ngu6.inay qua ngu6.i khac, va cu6i ctlng lih6' tui tr6kh€'io lao `'di nhau, hQ tim ra thfi pham. Ong Ti`rli§n de'n tim ong Ngh[a~Hung va trinh I]ay tT.si.i'. Ong NghTa-Hung di€iig ngu6.i: 6ng khong decon cL4i 6ng lai nghich den the. Ong gian conrun ngir6'i len, nhirr+g « con dai cai mang.J>, laivi c6 ngu'd.i ngoai, nan t.>ng c6 cam minh, lay ldittr t6n la 16i, va dem chi8c gay Ira ,Jqi cho 6ngTtl.. Ong Tlr la ngu.6.i hi6ù bi6t, 6ng cho la tr6con dai dot, chd khong phai la cliting nd c6 yxi'ic pham den than lilih.

Ch6. cho 6ng Ttì. ra ve mat lL'ic, 6ng Nghia-Hung mdi gQi Thong, Thanh vao tra h6i. rFhongsQ' tai mat, d8 cho em. Ong Nghla-Hung lcqunay v6n kh6ng Ira th:ing Thanh, vi ban tinhnd gan gdc, !i§u lTnh. Nghe ndi the, Ong li6nchup Iffy c8 thang Thanh, de nam sap xu6ngsam nha, ti-6i Lay ch{qn nd lc?i, i`6i la'y chi8c roimcAy vt[.a quat vh'a th6t :

- May la thang con v6 phtic ! may beu x2{ubeu h8 cho tao, tao phai ddnh ch€t may mdiduoc I

Th±ing Thanh dau qua, lan lan tren samnha, kh6c la om sam. Ong ba chfi nha va ongDtrc-Hqp chay len can ong, nhung thfty ong

LONG ME 23

hung dfr qua, kh6ng ai dam vao. Hai mat 6ngd6 ke nhu. hal ctic than lfra, minh miiy 6ng ndngn.rc. Thu-Thao sQ' ba dinh ch6t em, voi vanschay ra chQ. keu in?. Ba NghEa-Hurng giao hangcho ba Dtrc-HQ.p, ifit ta chay v6. Ba vtra len de'iigc4c thay ch6ng clang mim m6i, miln lgi dc4nhcon chi tfr. Ba x6ng vao 6m choang l€{y ch6ngvll.a kh6c vh.a` n6i :

- Ong o'i, con dai dot thi dc4nh n6 vai roidi'i r6i, ch6. 6ng dinh gie't co|i hay sao rna Ongdanh con dfr to.n th^6 nav ?

Ong Nghla-Hung nliu. dien cu6ng, x(^) vQ. Iàva quat :

-Ba dtrng benh con, lui ra, kht^>ng t6i ddnh`c!i ba I

- Thai Kin 6ng b6.t gian, 6ng dc4nh con daLilam r`6i, Kin ong tha cho con i

Mi¢iig ba n6i, hai lay ba gift. ch{:i£ 1£iy 6ng,in:ic Oho 6ng xo d:îy. L6ng thu.o.ng con themstd.c manh Oho ba. Cu6i chng 6ng danh chiu thua,ong v2{t roi, btp> di xu5ng dudri nha. Ti.u.6.c khi6ng di, 6ng con de :

- T5i nay, toi cam ba kh6ng dugc Oho n6an mat hot cCim nao. Cai thtr con vo phtic d6phai tri Oho mat ki6p n6 di !

24 LONG ME

Ba `Tg`hla-Hung m6 ti.6i cho con, ri5i bringvao g.iu.dlig.. C&i ao con ra, trd.i Of, bathcqyvo s6 lan roi ru6.in mdu, su.ng vti, ngang doctreli than con. Ba kh6c tarn tiro :

- Con oi, saocon dc?i d¢t th{{ !Con lam cho ljtlcon cang gh6t(.on them !

Ba l£{v dau xoaa.tic vet l€in Ohoct>n v€ì nhd lia chilldi mua lhuc;c anlil;£n cho collu5ng. Nghe Thu-'E`liciothu€:it[ruy¢n

lai,jJahi6ùiigii:\rendo ]a tai '[`h6ns. B€ì

gt.ii Thong v€ì bao :-C,hjiili con da xi'ii cm con lam lict5r, ch6.

d€ûi phai tqi n6? The rna con sQ., k.ii d616i chom6. Mfi ]jt9> qua di, ch6. rna phan ljch i`€t thi bacon cfing cho con m¢t lr.in don nan th:în. C6di§ii la cc4ch ct>n xfr stiJ i,'di em L'it n!iur the' I`£ilhen h€.i, cic4ng khinh bi. !

Tht^>ng bie't 16i, xZ{u h3 cili diiu lam thinh.Toi nghiep thfing Thanh, sau tran don cqy, em

LONG ME 25

liet giudrng, liet chi6u mat 3, 4 ngay mdi ng6iday duQ`c. Ba NghTa-Hu.ng b6 ca bu6Ii ban d6`sam sac coil.. Tliu-Tliat>, Hiìiig va Thdy-Hqnhcting kh6ng` di hQc ,a iiha cho.i vdi Thanh. Thoiigxem Iàli6i hall lam, cau d6c he'i tian danh dumltiu nay, di mua keo b.4nh va d6 eho.i v6 cho emd8chuoc 16i. Bcin tinh Tlialih hay quen, emchi°ing odn han gi Thong, chi xu}''t xoa :

•.-Ba danh em dau t|ud ! Ne'u kli6ng c6 Inacan, ch:ic ba dank em ch6t m2{t !

Sau coìi n6ng gi€:in, 6ng Nglila-Hu.ng cfingti.r nhcin minh da tan nhan v6'i con , t^]ng c`5vui ve hi6n tti., d8 han g€¢in lai tinh cha colt.Tuy v€:i}r, t].oiig tham team. Oiig van kht^]r[g u'athang con tit ci'ia 6iig : 6ng. Oho r:ing n6 ngliichngQ.in, ctrng. dau, kli6ng ngoan ngoaii nhu cdcanh chi nd.

Nghì liQc mc{t met tuan, Thu-Thao, Thanh,Hting va Thiiy-Hanh di lit.>c lc?i. C6 gido da ]]i8ttruyen m6.i xci}T ra, c6 sQ. lien lu}: nen kh6ngcl]iu day cho cac em ay ni~ra. Ba. Nglila-Hurngphai muin ni h6t 16'i, c6 m6'i day lai.

®

3Chl6ntranhMP-Nhat6Thai-Binh-Duongtie'p di€n mat cfich ac li¢t ho.n tiùrdc. Dlingm¢t cai, trung tuan thdng 9 nam 1945, M5; thahal t|ua born nguyen tfr dau tien xu6'ng tlèndrE`'t hThat, lam binh dia hai thanh ph6 16.n laHirpshima va Nagasaki, gay thief hai nring n6cho Nhat.Ban. Nhat Hochng lo sp., Kin dau hcingvo di6u kien va ra lenh cho t|u€`m d¢i hThat ti.enkhi¢ip cac mat Iran phai ha khi gidi. That la metti8ng set lam nga ngfra trfi't c{Pi t|uan d¢i r\That~Ban va lam rilug dong ca the' gid'i !

Nhat da dan hang MS! Nhcit da dau hang M}8!Tin ay truyan tdr mieng nguci.i nay qua k6 khdc.Ci.ic dien the gi6'i thay d8i: canh chie'n tiànhchffm dirt ! Cc4c ngu6.i tan cu. sung s`r6`ng thu xe'phanh trang. tr6. v6 thanh phs. DQ'i m¢t vai hamd8 nghe tin ttrc chac chan, 6ng ba Dri.c-Hqp ban

;g£±g66n:gobnagE8ghhT¥aa-.E::%cdhea=£i:]d::ah::i:`'§

LONG ME 27

- Anh chi va cac chau tr& v6 tru6'c di, t6ithi chura dinh sao ca.

R6i ong th& dai n6i ti6p :

-N6u chau Thai c6Ii thi t6i mdi v6 Saigon,b?`ng kh6ng, t6i thue nha a lai day lu6n. Anhchj xem, bao nhieu h]T vQng t6i dat vao chau,n€u chau i`6 the nao, toi con long tri dau marlam an duo`c nti.a !

Thay 6ng tià ldi mat cach cu.o.ng qu)'e't nhuthe, ba Nghla-I-Iung va ba dtra con chi }jie't nhiiinh€iu ri.a nudc mcit. Tti. nga}r tan cu., s6ng cT.csang kh8, ba va con cai t`,hi chd' dQ.i ngay ti.av6, the' rna ba}r gi6' 6ng nhat dinli 6' lai. Bakhdng dam can ng:in 6ng sQ' 6ng n6i khting, themkh8.

Sang h6m sau, 6ng ba Dtrc-HQ'p va hai di'i'{icon thus xe ti`6' vB Saigon. Ba NghTa-Hurng vaba dtra,con ti6n chan ià tan bern xe. Ba nhdr©ng ba Dtrc`,-I]Q`p khi v6 den Saigon h6i tin ttrcThai cho. Hting, Thanh, Thu-Tliao va Thi'iy-Hanhnan 12{y ta}r nhau khdc rang. Lau nay, cac emchoi than vdi nhau, thu.o.ng yeu nhau nhu iìiotthit, bay gid k6 6. ngu.6.i v6, kh6ng bie't 'khinaolai dquQ.c gap nhau.

Ong ba Dtrc-Hgp tr6. v6 Saigon md.i duapcvai ham, rna ba NghTa-Hurng cam thay lau dai

28 LONG ME

qua strc, `m¢t phan vi ba mong tin Thai, phcinkhac vi bui5n. Hai h6m nay, bfi kh6ng di muahang. nfra. Thu_Thao va Thanh cfing & nha vic6 gicio da h6i cu`. Ong Ngh¥a-Hung h€t ban danhcd, 6ngù6ngruQ'u nhi6u ho.n. Ru.gu say, 6ngn`fim ngfi. Cfm gac tiùdc day, ngay con gia dinh€ng ba DT'i.c-HQ'p a chung, ]tic nao cfing vaiigron ti8ng cu.di dtia cfifl ban tr6, I]€ìy Sid thivang ve nhu « Chtia ba Danh » !

Chiau h6m thtr hai, ba Nghla-Hurng don comt€;i I.a, lcii danh tht'rc cht`]ng dt+y. (^)ng le nlie,gigng S€:lc mtli ru.Q.u :

- Ba va cdc con €lii di, tf}i kh6ng ddi !

Ba bu6n ran, x6ì com cho ba dul'a con cxm.L6ng ba nhu to vd, khdiig bie't laln cach naoOho ch6ng hang hai trt']' 1i}i c6ng viec lam €Um,chti' k6o dai cuOc sang nhu. the niîy ri3i tuonglai con cai s€ ra sao ? ]3a dL'Ià con €um da gtinlong bfra, rna I]at co'm i'cfia l>a v£'in chua matmet mi6ng! Ron tr6 vdra an vtra n6i chuT'enthi tham vdi nhau. 86ng c6 ti6ng chan budc

!|ehnu:,LS#atoharne8j yet]tia: thay dau ngu.di ]b vao cfra,

- a kia ! Anh Thai va, in.4 oi !Ba Nghla-Hung quay lai nhin : Thai trd' v6

that ! Ba v¢i b6 bdt c,o.in xu6ng di'mg day omchoang lc{y con, nghen ngao :

LONG ME 29

-Trcri oi, con di dau d8 ba mfi lo lang,m€{t an, mf I ngfi in€iy lau nay ?

Ba di'i'a chay lai danh thtrc 6ng day :-Ba o'i! AnhThai v8!

cung`^,':ggNtiLiaEEIT`:gqcll:ona€T|gfg,t;;ag.:ira:::I.5:

-A, Thai ! con a dau va day ? That ba nhdcon h€t strc I. Thai ng6ixu6ngben canhcha k6chuyennh6

ti6ng :-Con va may di'ra banhi Phfip tinh nghi,

Sg d nha s§ bi ]jat men chthng con tr6n theoquin d¢i Nhat. iMb'i day, Nhat dau hang D6ng-Minh, chtlng con lai tr6n v§. Con v§ den nha,•thfy nha ddng crfua, con sang nha bac Dtrc-Hqp

:Efo ¥:i g¥%n];aia3r:C Vtra tan cu. v6. Hai bac ch|Ba Nghla-Hung clang l€ing tai nghe con n6i,

b6ng ba su'c nhd ra, voi vang di'mg day bao :-Con k6 ti€p cho ba con nghe di, rna chap

ra ph6 Inua theln ti dt`] an, ba con cfing chuadhng co'm t6idau.

Gap du.Q'c con, Ong Nghla-Hrmg vui mirngh6t strc, vtra an vdra ban chuyen vdi con. Baonhieu hy vgng ctia ong bie'n tan ttr tiùrdrc, nay]ai hien len chac ch£®m rTc ra. Cac em Thai vui

30 LONG ME

vi s€ ch6ng duo.c tr6. va Saigon, gap lai ban be,ti€p tuc vi¢c hQc. Rieiig ba Nghla-Hung, c6 16ba sung sudng hcrn ca. May tlidng trdi, Thai dibi¢t tich, cd ltic nao long ba lai khong nghT de'ncon. Nay con tr6' v8, that ch&ng khac gi nhuthay con da ch6t rna s6ng lai. Mat di6u lam choba vui mtrng ho'n nfra la nhdr Thai tr6' v6, ch6ng

g:,Sceht:Tj:fngT:£Ccno8nu6c:±a[i[:'T6££dk6h3].an8llcillam

Trua ham sau, 6ng ba va cac con, cam o.inva tdr gia gia dinh 6ng ba chfi da vui long Ohonuong nau m2{y thang nay, i`6i thus xe tr6' v6Saigon. Mat gan mat tuan don dep, sap datmoi squ khang trang`, hi¢u bu6n xe dcTp Nghla-Hung lqi m6. cfra don khach hang. IIai ngu.di thgcfi cfing de'n lam viec lai. C6ng viec lam an m6ingay mat tie'n, 6ng Nghla-Hung vay them tiE;nd8 mua dung cii, va gQi them thQ lam d8 cul]gting kip hang cho khfich mua. I.tic nay xe Gapban du.gc nhiau. Ngu.6.i dc4n que da nhan thfiyich l9'i cfia xe clap, men dti ngheo cu.c hQ ctingc6 danh duln d6ng ti6n d8 s€®`m cho duQ'c metchi6c.

Con cai 6ng ba lai ti6p ti.ic vi¢c hQc : Thai

¥i]°u.¥ifa:°vcalit;]aatn|]{[:::;Tt:gtT¥]g:.°frtrrtF]:gghst}acLithd'i cuOc lai thay d8i, nhu'ng 6' Saigon, I{an naykh6ng anh hu6'ng de'n c6ng viec lam an baonhieu.

8?uav nan sau...Gia-cii:ih 6ng bahTghla-flu.ng thayd8i h&n b6 mat.Thai da tr& th€ìnhm6t vi Luat sutr6 tu8i cb tai]iting bien... Daucifr nh€^m lu€:it, ThaiKin vao t.4p sT' vd'im6t vi luat su. lao{hanh. Hai ncimsau, cbang [hanlihon vdi ai nfr ct°|a@ng va duo.c nhqc gia cho in¢tcannha hai tangd8 & va m& van pli6ng ti6p than chfi. Thai dadat dug.c k€t qua mong mu6n cfia than sinh.

Thong hQc h€t tti tai, thi vao tru6.ng MS-Thuat, chuyen v6 nganh hoi hQa. Sau b6n namthanh tai, chang cfinglap gia dinh. Ngudri ban

52 LONG ME

dudrng cfia chang la c6 ban hQc chiig lop. Dt`ji vqch6ng nghe sl na}r xinl.a 6' rieng. m6. xu6.ng va.Hai lan tri8n lam cdc ht.>a ph?im, tai danh ca l]ai daduqc nhi§u ngudri m6 ni6n. Cac bi'i'c hQa cfia hQdugc h6i mua vtyi gia khd cao. Ban ngay, ca halvo. ch6ng cam cui \ ao vi¢c sting lc4c trong xu.&ngv6, nhu.ng bandeln, can nha cfia ht.j, la no.i hoihop cac nghe sl tai hoa son tr€|, v6.i nhi~mgcu¢c vui dtia k6o dai nhi6u li'ic thau dem.

Thu-Thao sau khi d{iu Trung hQc, cting tdr.gis cha in? len xe hoa v6 nha ch6ng. Ch{ing nangla mat tu chtrc, luro.iig pli£.in vtra dfi, nhurng d6ivq ch:5ng ti`6 tu8i niiy hi8u bi6t nh€iu, men bankh6ng khj gia dinh rat em dam hda hc>.p.

Ong Nghla-Himg sung sirdng man nguyennhin dan con dfi 16iig di.I cdlih, lia [{'^> am ra d6.isang tqu lap. Ba NghTa-Hu.ng tuy cfing r2{t vuimtrng vi con cai men danh i]hcin, nhung It`]ngngir6.i me, khi nh6. lai nhfrn6 1t'ic hi`)ng con tièntay, cho con bi'i mdm, lo l€ìng s€uin sac cho con,nghe tigng con vui dtia, liu lo k3 truy¢Ii~~ baygidr trong nha vans v6 quanh hiu, kh6ng connghe ti€ng cudi dtia ct'ia con cdi-ti.I. uhien ba iraiiudc mat, long ba cam tha'y cd doc- nhti.ngni6m an fii xu.a kia, nay nhu mat he't !

Ba chi con Thanh, ni§m an i°ii cu5i chug cfiaba. Nhung ba cam thay I]u6n kh8 hon la an fii

LONG ME 35

`'i ch6ng ba thudng t6 ra ]anh dam vdi Thanhtuy n6 khong lam gi phat .V 6ng. Thanh hQc denth tai I.hai lan thi hang, chang thai hQc. Lticdau chang dinh a nha gitip than sinh, coi sacngudi laln, nhung bh in? sg gifra cha con cddi8u gi bat d6ng }'' ki€n Kay ra chang, men bakhuyen con tarn tim viec khac. Chang xin vaolam thu k}'' cho Halig iiu.dc m€ìin Phi.i-Qu6c, trqs& dat tai Sdi-8dn. Luon8ti§n ducrc baonhieu 6hangdem ca v6 choln?.

Tinh tinhThanh van nhurht`>i con nh6 :

gan da, thichmao hi§m'nhung ndngnay, budngbinh. Tr6ngth2{y chuy¢n batI)ang nao, dt,kh6ng can dqugi den chang,chang cfing lenti6ng phan d6i.

34 LONG ME

Bdi the, cd lan chang bi I]Qn du clang danh su}'Ttch€t !

Mat bu8i chi§u tan sd lam, Thanh clap xevao vurcrn Bach Thti dao choi mat vdng. 86ngchang nghe cd ti8ng keu khdc v§ phja cau songThi~Nghe. Chang chay lai, thi ra b5n cau tlianhmien, dau chai tern, i":ic quan ao ran ri, clangv€ìy quanh ba c6 hQc sinh, choc gh?o nham nhi.Cdc c6 say hai cu6ng cu6ng, nhung kh6ng bie'tlamcdch nao thoat ra durquc, chi diing keu khdc.Trong s6 ba c6 c6 Thtiy-Hanh, con 6ng ba Dtrc-IIQop, Thtiy-Hanh b£{t ng6. thay Thanh, c6 mdrngro gQ1 :

~Anh Thanh o.i ! Ci'ru chring em v6.i. Maycan nay can du6'ng kh6ng cho chiing em v6 !

Thanh du.a xe dc?p vao g6c cay, khuynhlay, mat nhin trtrng trdrng vao liQn m2{t day, h6i :

_ Cac anh lam gi ky vay ? Bat nat ke y€uthi anh hting gi ? Cac anh kht)ng th6i di, toi keucanh sat den bcit cdc anh ngay !

Ca bon gu6'm gu'dm nhin 'I`hanh. ThayThanh to ld'n, v6 mat gan gu6c, lai nghe Thanhdoa g9i Canh sat tdi, bQn hg hoe chrin. Ba c6 gall9'i dung co hoi, keo nhau chay v6 phia cfra.Dq.i cho cac c6 chay khufit, Thanh mdri dat xe.clap di, mat van li€c tr6ng chdrng. Chang dinh

L6NG ME 35

nhay len xe clap, nhung vi ti.r ai chang sQ bonchting che la hen nhat, men chang ctr ung dungdat xe di thong tha.

86 mat vdi gai, va xau h6 vi ban dtra rnathua mat di'I.a, I]Qn chting ca khia laii nhau.

` Mat dtra ham m6i, dam chan li6i :

- Khong 16 ti.ii minh md thua thang d6 ?Nhao dai v6, ch€t thai, bay cyi !

Dtra nQ gil.ic di'ra kia, i`6i nhat loat phdmgtheo, dtra nan lfi}' xe, dtra om lay chanThanh. Bi tan c6ng b2{t ng6., Thanh vat xemat try gat hai di'ra clang x6ng vao, mat taygialig mfiy cri that maiih vao lirng dtra clang omchan, nhung n6 li6u dau khong b6. Ba di'[.a dal}hi]hja tren, m¢]t di'ra om chan phia du.di, cu6icling Thanh bi chi'mg vat nga sap xu6ng matdudn8.

Ca bQn de len ngu'6.i chang, lay da}r tr6itai' chan chang lai, rt`)i thi nhau danh. Thanh bich'ting danh dau lam, nhung chang kh6ng keu,vi bi€t keu cfing v6 ich. Tr6.i da nha iihem t6i,trong vudrn Bach-Thi'i cay c6i urn tiim, lai cont6i how, ai bie't dau rna cti.u ? Thanh can r:lug c6chiu nhfrng cti dam dd nhu mu.a rao. Chang ki¢tsii`c, tin chac the' nao minh cfing bi danh che't.86ng t[r xa mat chi6c tac-xi chay\tdi, anh den

36 LONG ME

pha chi€u sang ca du6'ng dai. Ca ban h6 nhauchay tan loan. M¢t dtra luu manh hcm, laychigc xe dc?p cfia Thanh, nhay len ph6ng di.Chi€c tac-xi ngtrng lai gan ben, mat ngud'i danba nhay xu6ng chay lai da Thanh day, ba khdc6a len :

-Trdi Of ! con toi, sao the con?

Thanhldc d6 da bat tinh, chang khong ngheti€ng in? chang gQi nfra! Ba NghTa-Hung thaycon bi danh bat tinh, cu6ng len, ba khong bi6tmen dem con di nha thuro.ng nao, thi vh.a mayong ba Dtrc_Hay va Thtiy-Haph di xe tdi. ThayThanh vi ci.'ru con minh lna bi danh nhdr tti, 6ngba Di'[.c-HQ.p xuyt xoa thuong `cam, con Thtry-Hanh 6m m€:it kh6c. Oiig ba Dtrc-Hqp bin vdriba NghTa-Hurng den Thanh v6 nha thu.ong riengcfia bac si Hoang, la em trai ba Dirc-HQ.p, d8d6 b6 sam sac thu6c thang ho'n. Sau khi chichmat mfii thu5c h6i sinh, I}ac sE Hoang khannghiem can than cac vet thuo.ng. }It.]i ngudi yenlong, vi bac sT bao cdc vet thuong kh6ng denn6i nguy hi8m, chi can bang b6 va tTnh dur5ngvai tuan 16. Ba Nghla-Hung voi chay v6 tin choong hay, ba n6i vdi ong la Thanh di lam v6 bidung xe bat tinh phai dem vao nha thuong,nhung khong nang lam. Ong NghEa-Hung dinhdi cring ba den nha thuong tham con, nhung

.\

16NG ME 37

ha ndi thac rang bac sT cam khong Oho ai vaotham. Su6t dem ay, bang6i canh chtrng motbencon. D6n gcrm sang, Thanh mdi tinh lai. Changbang hoang nhin me, r6i nhin can phdng nhuvtra qua mat gi€{c m¢ng khfing khi6p. Thay conda h`6i tlnh, ba vui mh.ng bao con neim yen,doan ba lay mu6ng nhs d8 nudc cam cho conu6ng. Ba diu clang k8 Iai cho con nghe tu su :

- H6m qua, sdu gid chi§u r6i rna md chuathay con va`, ti.1. nhien rna b`6n ch6n ndng ruot.Mat ltic sau, Thtiy.Hanh h6t hoang chay sang ndimh6 vdi mc4 Ia cd 16 con bi tui du clang chan danhvi con viÌ'a ctru Thi'iy-Hanh thoat lay ban ay.Nghe vay, rna chcfic la con bi r`6i vi tui chtlngnhdrng b€;n dtra, con mat mirih cqu sao n6i. Malian voi vang thus t5c-xi den dd ngay. Thay rnatdi, ben chring b6 chay h6t, va con thi bat tinhr6i. Md cufjng len khong bi6t dem con v6 dau,1hi may 6ng ba Dirc-Happ va Thtiy-Hanh den xetd.i git'ip rna ch6 con v6 day, la nha thuo.ng tucfia bac sT Hoang, em ruot cfia ba DIE.c-H9.p. Bacs¥ da khalm can than cac vet thuong cfia con, vabao khong can gi, chi can tiem thu6c b8 va tTnhdu'6'ng vai tuan se kh6i...

Ba vu6t tbc con, ndi ti6p :- Md thay con bi bat tinh, rna lo qua ! Sao

con khong k6u d8 ngu'6ì ta tdi ctru?

58 LONG ME

Thanh se nhich met ti, tha}r dau e :îm cangu6.i, chang mim cur6'i nam 12{}' ta}T me :

-Ma`r c6 rna tdi, cli6. h'ic d6 trdi t€;i iì3i,con ai dau lna keu ctru ! A rna I]a con bie't tru}Tenchua rna?

Ba hTgnla-Hu'iig tran tinh con :- Con dtrng lo ! Ma ii6i v6.i ba la eon bi

di.ing xe. Ba con dinli di thiim con ngay, nhirmgrna n6i bAc sl cam kh6ng cho ai gap men hacon lai 6. nha.

Sau hai tuan 16 nam nha thuong, Tlianhda kha ban, bdc sl cho ph6p chang va. Tti. h6may, chang 6. nha gihp cha me coi s6c ligu.6.i lama

M2{y thaiig nay, cfra liang xe clap NghTa-Hung e' am. OIig Nghla-Hung, vi tha}r hang bciiT`chay, men d€~i vay v6n mua nhi6u khung xebangnh6m (duralumin). H6i d6 ai cang thj'cliloai khung xe v{ra ben, vtra ti¢n lQ]i na}r, vikh6ng phai lo so'n quet gi ca. H6 xe bi den chìlay giay rap, hay cat min rna chtii la xe lai sangbang nhui m6'i. P\Thunggan day, cac nhanhapcang mua 6 ngoai qu6c v6 mat loai khung xckT8u m6.i, nh? nhang va thanh nhs hon loai cfi.Cac c6 hQc sinh rat thich loai xe nay. P]&i the.Ioai khung xe bang nhom hau nhu rat kh6 Ijan,kh6ng con ma}r ngu6.i thich. Ong Nghla-Hu.ng

LONG ME 39

gap hoan canh b6 tac, khong con ti6n d8 mualoai mdi. Vay muqu them khong bi6t vay mugnvao dau ? Cd 6ng ba Di'rc-Hgp thi da cho muqumat s6 khd nhi6u r6i. Ti6n thoai luang nan, 6ngNghia-Hung nghl den hai con trai da thanh giathat. Chting n6 lam an kha, chac c6 the gitipong qufl co.n b€ lac nfty du.9'c.

Nuoi con khong n¢ t6n hao, nhung den lricngfra lay nh6. con gii'ip d6, Ong thay ngaingtmg. Ong bao ba den n6i vdi Thdi gitip. 'l`hdicting mu6n giiip cha in?, nhung lai sg vg ky keo,men chang danh tr6ng lang :

- Ba rna thay c.liting con b§ ngoai rm I.alam dugc, iihung sT thcit to thuy§n thi ldn s6Iig,lam ra nlii6u, tieu pha cfing nhieu, nao ti6n dien,ti6n nurdc, ti§n c6ng hal, ba ngudi gitip vieclrong nha. D6 la con chua ke nhfrng tiec lunglhh ti6p b€.in be than chh. C6 thdng chting{`,on cfing phai di mug.n, ch6 c6 du dat gi. Hayla md sang chti Thong xem. Hai vQ. ch6ng chtiay d6u lam I-a ti6n, chac c6 du nhi6u.

Ba hTghla-Hung lfii thfii den nha Thong. Bachua n6i h6t truyen thi Thong da gicy tay lentrdi keu :

- Chao o.i ! Anh Thai lam luat su, cai duQcmat vi.1 kien thi ti6n thti lao b6 vao ket khong

40 L6NG ME

h6t. Hon nti.a, vQ. anh lqi giau, the rna anh tavan con keii thi8u. Tui con da}' 5,7 nga.`7 chhi mai,cht'ii lai mdi xong duqc mat 1]trc hQa, ina}T lcimthi durQ'c may ngan l]ac. Lam ra thi nhu vdy,rna ticù pha thi that kinh khtlng : Iiay th€t ti.iinay, mai the't tui kia, rna kh6ng d{i.ng dueyc,minh di .in cfia hQ, thi phai mdri hQ 2in ci'iii minh.Tui con |]hai cat vat va vai mdi kh6i di v&y.Cd li'ic ti'ing qua, tui con con diiih chc?}' v6 Kinba rna gii'ip ntia la khac !

Dti.a nao cfing keu thi6u th5n, ba Nghla-Hungthtit vgng tr6. va thuat truy¢n i.?i v6.i ch6ng. Ongdi6ng ngudri, bao nliieu hy vt.jng 6ng d*t yaohai dti.a con ldn, tfln l]i€n nhur ma}r khdi. ()ngnam vat xu€;ng giu6.ng, keu tr6.i ken dat, thantrach con I]tit hi€u. 13i~ra com chi6u h6m dd thatla bu6n ba, ong ch{ u6ng ru.Q.u, kh6ng chiu anm¢t mi6ng co.in nao, m€:`c dau ba h6t 16.i nai nl.Dam c*}r 6ng kli6ng chqp lnat, chi ng6i th6. dai.N6i that vt.ing in:ing n6 lam giao dong tinh lh€ìnOng rat inanh. Ba tim ldi khu}Ten giai va d3nghi vdi 6ng de l]a sang nha 6ng Dti.c-HQ.p vaythein mat s6 ti6n ndra, nhung ong kh6ng chiu :

- Con cdi minh gidu cb rna chting nd khong

giti|]. Hai bac a}T da cho minh Iriut.rn nhi§u r6i,chu.a tra lai duQ'c, con mat mfii nao rna sangmLron ndra !

L6NG ME 41

Tti. d6 6ng NghTa-Hung bo phd. nhu ngudimtit h6n. Ba sau kh8 lo lang, khong bi€t lamchch nao d8 an di ong, ba sQ' ong bu`6n ba qua,sinh tl`(.>ng b¢nh thi nguy ! Thanh th{{y cac anhd6i xfr t¢ bqc vdì cha me nhu. the, chang tti.cgian h8t strc. Tuy kiiong tha` lam gi Oho tinhtrang Pd.I den t6i, chang cfing cfj g€`mg « connurdc con tc4t >t chang di§u dinh vdi hai i]gudrithe. tarn nghi vi¢c, va chiu lai hQ s6 ti6n luo'ngchu.a tra du'qc. C,hang quan xuy8n lay h8t moivi¢c trong nha. Cc4c ngud.i thot cfing tli6ng camlioan canh b6 tac cfia ong ba, hQ vui long thaivi¢c va hen khi nao 6ng ba cd tian se tra c6ngcho h(.) cfing duqc.

Quan trj qua hod d€.ii, mat dem kia, char cho vqucon ngd yen, Ong Nghla-Hung nh? nhang xu6ngch6 sfra xe, lfiy met mc`m gis |Cm, t;tin x€vmg I-6iGem ra ph6ng ngoai, cliam lfra d€;I. Th€ìm t€ìmong ti.ti tinh gciy' cu¢c ht']a hoan niiy, d8 la'ys6 ti6n b6i thu.Cflig bao ke nha chay rna 6ngda dt'>ng. V6.i s6 ti6n b6i Lhu6.ng ho'n bfi tramngan, 6ng liy vt.]ng- se g£ìy di.1.ng lai duQ`c co sdlam an.

Thanh n'am ngi'i phong gan cau thang, camthfiy ndng, chang giat minh m& milt ra thay lfrachay 6. phong ban xe day. Chang voi qua danhthtrc in? day. Hai in? con chay xu6ng thay ong

42 LONG ME

clang mi htii 6m sam 16p xe vat vao d6ng chaycho ngQnlfr; b6c len cao.

Tudng ong bi cu6ng tiì, Thanhv¢i ln6' cfrachinh r`6i hai me con diu 6ng ra du'C>.ng,keu ctru. LT'ic d6 ngQn lira trong nha da b6clen cao, nhung nhd c6 tu6'ng I]ang gach. menlfra chl chay phia trong nha thai. Nhi6ungu6.i chngph6 clang thtrc, keo nhau lai xem.Ong Dtrc-Hqup gQi dienthoai cho s6' ci'ru hoa.Mudi phtit sau, xe ci'i.u hoa tdi. Chi trong ch6cldt, ngQn lfra bi nudc Kit vao tat ngam. Canhsdt vao tim xem nguyen nhan gay ra hoa hoan.Ho ti ml bdi d6ng fro tan va nhan ra day lamat vi.1 d6t nha c6 tinh ch6. kh6ng pliai vi v6y. `HQ mdi 6ng ba vao nha d8 di6u tra. Thanhthfty net mi:it cha chang tai met, run lay bay, aphng n6i kh6ng nen ldi. Chang voi chay dentru6'c m€:it Canh sat clang di6u tià va n6i :

- Thua ong, chinh toi da c6 tinh gay r&vu hod hoan nay !

Vien Canh sat chain chii nhin cliang :- Tai sao cau lai lam met viec dien r6 nhur

the?

Thanh chl tay v6 phia cha chang :-Tai sao a ? Tqi vi ba t6i khong ua t6i, men

toi d5t nha cho b5 ghet !

L6NG ME 43

Vi6n Canh sdt dua matlam hi¢u, nhanh nhuch6.p hai nhan vien c6ng 11.I.c dp lc?i nam chatlay cdnh tay Thanh. Thanh nhin cha me eachtriu men va ndi :

- Ba md tha 16i cho con !

Ra tod, Tlianh bi phat ba thang lil 6S va toic6 [inh d5t nha.

Bay gi6. 6ng Nghla-Hung m6.i m6' mat : dtracon 6ng thuò'ng hen h6t, thi an 6. }jat hi8u vdi

£::idotiiagc£E6::gn:tdt,i?I::;]hg'd:a±c:`[:tci¥:Cd[:.:::ra nhan t¢i thay cho 6ng: 'I`hanh da ctru vandanh du' cho ong. Cfr chi cao thug.ng cfia conlain Oho 6ng vtra h6i han vtra thu.ong con h€tsri'c. Ong tu. dan vat minh vat khdc ttrc tudi :

- Con 6i ! Thanh 6i ! Lau nay ba xfr te v6.icon, con tha 16i cho ba. That ba khong ddiigdam 1]a cfia con ntra, con 6i !

Con bi tti, cfra nha hu hc?i, xe clap va d6phi.I thng bi chdy gan h€t : tat ca nhdrng viecRay ra vi met y nghl dien r6 ciia 6ng khi6n~`^

cang h6i han bu6n ba. Nhdrng lo nghl, saulien ti6p ay lam cho sri.c kho6 cfia ong m6i_ ` - I 1,, -

ngay mat k6m dan. Sau ngay Thanh bi bat,I---- _ -_ _ __ _ J| ./

6ng nga benh nang. Tuy vay, tri khan 6ng vancon minh man, 6ng ctr d6i ba dem ong den nha

Ongkh6

44 LONG ME

lao than Thanh. Ba thay ong liet nhuQ'c, mencan ong d8 lanh r6i hay di.

Ch6ng bi dau, con bi giam, ba Nghla-Hungltic nriy that vfit va. H6 ong ngti yell dut.I.c matti, ba lo quet don nha ciia lai cho sach s6. Nhurngch&ng duqc may phi'it nghe ti6ng 6ng gt.ti, balai phai b6 d6' c6ng viec. Thai, Thong nglie tinnha bi chay, cha 5m n€Tmg cfing cd d6n thaln,nhung hQ chl ngt`>i h6i ham mt:]t vai cau qua qul't,I`6i xin v6 vi c6 viec call. VQ. ch6ng Tliu-Thaova hai dri'a coli nli{'> cfing tdi tham. Th2{y in? vcfitva, Thu.Thao diiih 6. lai gii'ip d6' in?, nhungcon cai iiang c6ii nhtot d£.ii qud, men |>a |jicit |]hai va.

Trong may ngay nriy, ba NgliTa-Hu.ng dugcvai phan an fii nh6. c6 6ng ba Di'i'c-HQ'p qua l£.titliam nom gii'ip d5 lu6m Mt3i sc4ng, bah Di'i'c-Ilo.pdi chQ. mua d6 an r`6i b.ao Thi'iy-Hauh qua n€iunu6'Iig gitip. B¢nh tinh olig Nghla-I-Iu'ng k6o diìihen nfra thang kh6ng thay thuyen Siam. M¢tdem ba inet qua nam ngfi thie'p di mat h'ic, bangnghe ch`6ng keu li d, ba gist minh d€:iy chay lai,thi 6ng da bi cam khau. Ba cu6Iig cui5ng sangnh6' Ong Dtrc-HQp dem 6ng d€n nha thu.o.ng capcti.u. Bac sT khdm nghi¢m r`6i lac dau :

_ Mu¢n qua, co th8 6ng da b± liet h&n. Bamen dem 6ng v§^ thi ho'n, chac 6ng khong thes5ng du.9.c vai ngdy nfra dau I

LONG ME 45

Ba Nghla-Hurng that vQng, den ch6ng v6.Trua ham sau, tqu' dung 6ng tinh lai, Ong nhinba r6i nhin quanh quat nhu tim ki6m ai, Ini¢ngOn8 d d g9i :

- Thanh ! Thanh I

R6i 6ng nliam mat, di th&ng! Ba Nghla-Hungdti.ng sfrng nhiii ch6ng, long ba nhu ch6t theoch6ng ! Ba thuro.ng xdt 6ng h€t si'[c : gan bamuro.i nam vg ch`6ng chung s5ng, sinh con ra,nu6i duang cho de'n ld.n khan, bay gi6' 6ngnan xu6ng, kh6ng thay mat dtra con iiao bencanh. Ba dau ddn qu}r phiic xu6ng canh ch(`)ngkh6c nhu dien dai !

®

5Sau ngay ch6n cat 6ng, ba Nghla-Hung vaonha giam, xin gap Thanh. Vdra trong thay meban b6 tang, Thanh l]i'e't viec chfing lanh, chaylai 6m me, h6i d8n dai] :

- Md oi, ]]a con lam ì€ò I.6i, rna ?

Ba NghTa-I-lung oa len kli6c :

LONG ME 47

- Con cri, ha con mtit r6i ! Sau ngay conlii giam, ba con liet giudng, rna h8t strc chaythay, chay thu6c, nhung khong thuyen giam. Bc4csl bao vi ba con lo nghl nhi§u, lai kh6ng chiu anu6ng cho day dfi, nen co. th6` }ie'u nhugc han di.Ba con mat da nam ngay r`6i, in.4 va cac anhcon da lo tang 16 cho ba con i`€`:t tfr t€. Ma khongmu5n cho con hay sdm, vi chac kh6ng [h8 Kinphep cho. con v6 duo.c.

-Con oi, khi con dti'ng ra nhan toi d6t nhdthay cho ba con, ba con da th€{y r6 long hi€utl]ao cfia con, men ba coli rat h5i ham vì dahi8u lam con, da d6i xfr vdi con kh6ng duaptfr te' nhu. d6i vdi cc4c anh chi con ! Con cyi,tru6.c ltic ba con m€{t, ba con van gQi ten con !

Thanh di6ng ngu.di lii3i lau, chaiig kh6ngkh6c thanh tie'ng, nhu.ng nu.drc mat trio ra ranrua. Chang m6u mc4o ban vdi me, ban can ph6Oho 6ng ba Di'i.c-Hgp d8 trtr s6 ti6n da vay nitrgncda 6ng ba, va dis thanh toan ti6n c6ng cbo cacngudi the. da nghi viec. Cliang xin me tarn v6 avdi vq ch6ng anh Thai it lau, dQ.i chang man thse ra ki6m viec lam, in? con se a v6.i rihau.

H6t gid, Thanh dtrng day h6n in? r6i divaophdng Siam. Nhd den cha gia crfet, chang kholigduQ'c gap, Thanh sap mat xu5ng nan nha, kh6cto len :

48 L6NG ME

- Ba o.i I Ba oi !

*

in Nghla-Hung tr6tig ngay trong dein chotd'i ngay Thanh duQ'c man tti. Ba udc ao chdgi thdi gian chay vtin vi.it cho ba mau dutyc thc4ydtra con yeu quy.

Chl con ho.n m¢>t tuan ]6 ntia, Thanh se durqcra, ba vui mtrng h€t strc, nhung ba cfing rat phanvan, vi ba khong bi6t dem con v6 6. dau. Cànnha cfi da cam ban di I.6i, Kin 6 {qm ncyi iihaThai kh6ng bi6t Thdi c6 chiu khong. Cu6i chng,ba danh lieu, Ii6i truy¢n vdi Thai. Thai chu.anghe dirt da k®ic dau quay quay :

- Khong dupe ! Khong duo.c ! Ma dem nddi dauthi dem, chtr dtrng dem v6 nhacon. Thandanh la mat luat su lai cd thang em a td vi toid6[ nha, vi¢c dd da lam Oho con mat mat h6tstrc, hu6ng chi nay lai cho n6 va chung trongnha, thi con con lam an gi duo.c ntia ?

thuopnag£To§thTdai¥ucno8nt::n££!:3gp[::ir££[nng'h]Pu:nhung`bi6t lam sao dugc ! .Sing ham sau, badi tim thus mat can nha. Gia nha cho thustrong thanh phs cao qua, ba danh phai di vaGd-vap thus lai mat nfra can nha nh6 cfiahaivg ch`6ng gia. Ngay Thanh man ttl, ba den nha

LONG ME 49

]ao that sdm. Taln gid' sang, giay td xong xudiThanh dirgc phdng thjch, hai in? con om laynhau mdrng mtrng, tdi tdi. Thanh xin in? dan ditham mo cha, Thanh quy phuc xu6ng canh m¢kh6c sut sdi. Ngay chang vao tti, chang hy vQngkhi v6 lai gia dinh, chang se dutrc cha thuongy6u hon trudc. D6i lai, chapg cfing s6 tan lqucxoay xd cho cdng vi¢c buon ban duqc trd laimtrc.binh thudrng, d8 an di nang da cha giamat phan nao. Nhung y ngurdi dinh rna y trdrikhong mu6n, ngay chang man tti, thi cha da ranguid.i thien c6 ! Thanh sut stii kha'n hira :

- Ba cri ! Ba sang linh ch€t thieng, ba Ilo phhcho mc4 kh6i kh6, cho con tiln duq'c cong vieclam an d8 phung duang rna su5t ddi !

Thanh cdng me v6 Gd-vap tarn 6. Viec trudctien cfla chang la di tim vi¢c lam. Kin vao cdccong sfr thi chang danh chiu rt`]i, viec tu. thi aSaigon ltic nay cfing rat khd ki6m. Mien quekh6ng dugc yen 8n, mat s5 ngu6.i b6 ruongjnuong d8 x6 v6 thanh ph6, b6.i the, tu nhannao chi can mat ngudi lam thi cd hang chucngudi [di xili ! Thanh den hang cfi : cong viecchang lam trudc day, da cd ngudi thay the']au 'rr>i. Ong Giam D6c hang thuo.ng tinh cho•ching mat ch6 vdi di§u ki¢n la phai ra lamngoai dao Phtl-Qu6c, sau thAng mdi duquc vS Sdi.gdn mat lan. Suy tinh ky thaykhong con

50 LONG ME

vi¢c nao ho'n ndra, Thanh bfing long nhan. Changv6 ban vdi in? : me con lai tarn xa iihau vi 6ngGialm D6c hti.a lt lau nti.a s€ lieu cho chalng v6lam tai Saigon.

Vai h6m sau, Thanh th. gia in? len tau raPhi'i~Qu6c nhan viec. No.i day, chang lo ki8msoat va ghi chep mtrc sam xuat hang m6i ngay.C6ng viec kh6ng n*ng nhQc lam. P\Thting ngayranh, chang di cau ca, ho.ac vao rdrng choi.Chang mu5n tim mat viec gi lam ngoai git`].. d8ki€m them tian, nhung chua c6 col h¢>i. M0t dipmay, 6ng cai hang chang lam, thfiy chang cbhQc. t]nh tinh dtrllg dan, ong mu6n nh6' changday kem cho cac con 6ng v6 m6n ngoai ngfi'.Ttr ham d6. chang it cd gid nhan r6i, nhung changrat vui sudng. Chang chl mong udc danh diimducrc m6t s6 ti6n kha kha, d8 tr& lei Saigonxoay ngh6 bu6n ban, sdm ham me con s6ngvui vay nucmg tqua nhau. Th2{m thocit, ching radao Phti-Qu6c durqc sdu thang. Theo le thu.ding,chang durQc v§ Saigon hai tuan, nhung changkh6ng mu5n v6, sQ. t6n kem ; chang chl vi8t thov6 than va tin cho in? yen long.

Ba NghTa-Hung ttr ngay Thanh di xa, batra lai nha, tr6' v§ d vdi vq ch6ng Thai. Ba qudnxuy6n cong viec nha cho con, chang khac gi

LONG ME 51

met ngu6'i gitip vi¢c. Sang sdm, ba gitip ngudia nau nudc pha ca phs, quet don, x€p mhngman trong cac ph6ng ngfi, tarn rfra cho cac chauva dan chhng di cho.i. H6t viec nay den vieckhac, ch&ng may khi ba a kh6ng. Thay me ch6nglam dueyc viec, vQ Thai « n8i mau hQ Ha », bdtdi mat ngurdi a cho d6 t6n. Bao nhieu nam vatva, lo lang cho ch6ng cho con, ba Nghia-Hungnay da y€u di nhi6u, cd ltic ba calm thay nhQcmet va hai tay nhu bi te bai, nhung kh6ng baogicr ba than thd mat idi. Thay in? phai lam viecquan quat su5t ngay, Thai khong danh long,nhung ngai khong dc4m ndi ra, sg vQ. ti6ng chiii6ng bac.

Mat ham, vq ch6ng Thai cd khach sang tdilhtim, ba Nghia-Hung xu6ng b€p pha tra, khongmay, ba lu6ng cu6ng the nao danh ro.i bo amch6n qui xu6ng nan nha v& tan. Vg Thai ti6ccfia, ndi nhi§u cau that 16 vdi ba. Thai c¥c long,kh6ng bi€t an n6i the nao. T6i ham fly, chd chovQ' di ngfi r6i, Thai than thd vdi in?:

-Nha con khd tinh, d6i vdi rna thi6u squkinh n8. Con thi ben rna, ben vQ', kh6ng bi8t xfrtri lam sao. Hay la rnA v6 a vdi chti thim Thongit lau, nha chti tliim fly chac vui hon ben con.

Sang ham sau, ba Nghla-Hung ldi thfii xach96i sang a vdi Thong. Nha cfra Thong that la

52 LONG ME

be b6i. Hai ngudri a, mat ngudi lo giti. em, conngudi lo com nudc, c6Iig vi¢c lam kh6ng h6t.Ba Nghia-Hu.ng thuong con, c6 gang thu donmQi say cho khans traiig sach se. Vq ch6ng Thongxu8nhxoang, kh6ng quan cach nhu vQ' cli6ngThai. r\Thurng tinh Thong vo tu, d6i xrfu vdi mehoi lanh dc?in, chang chfing d8 jr h6i ham strc kh6eme the. nao. Da the', t6i den ban be hoi lai daynha, an u6ng vui choi cd khi tdi qua nfra dem,r`6i 6ng khach nay nhdr ba di mua gitip Oho baothu6c. 6ng khach iiQ nh6' ba di mua cho hopdiem. HQ coi ba nhu mat ngu.6.i gii'ip vi¢c tl.ongnha, men m€:ic tinh sai vat. Tht^>ng da kh6ng canngan, rna c6 khi chjnh bhang cting` nhd ba di`mua thtr nay thtr nQ ltic dem ham ni~ra. Canph6ng ba nfim nghl, c6 lrin cfing phai nhudngOho khach, ba h.ii ct.ri xu6ng ngfi du6'i nha b6p.M6i lan Thong phai Kin lne nhud'ng phdng chorihach, chang cfing cam th2{y thiro'ng me, iihurngcd khi chang cfing dam ra bu.c minh : cd me a.vdi, chang th£{y bi vudng tr& the' nao. Mat hamchang bao in? :

-Nha tui con chat clioi qua, khach khtratdi lui luon, nhi6u ltic mar kli6ng c6 ch6 ngfi,tui con thay toi nghi¢p rna qua, rna khong bi€tlam sao duqc. Hay la md v6 6. vd.i anh Thai, nhaanh c{y rollg rinh, mat ngudi a hai, ba phdngctin8 cd !

/ LdNGME 55

Ba P\Tghia-Hung ti'a iiubc mat, trong longcay clang h6t strc : dtra con nao cfing ttr ch5ikheo, kh6ng mu6n cho ba d nfra. Tinh ddi v€=`nthe: mat in? nu6i duo'c mu.di dl'ra con, nhungmudi drtya con kh6ng nuoi durqc mat me !

Sanghom sau, ba lai xdch chie'c lan mavra di: Ba kh6ng tr& v6 nha Thai. Ba di than`gdell tiem vans, ban d6i bong tai ba clang deo.Ra kh6i tiem, ba gap Thu-Th3o di chg v6. ThuThao bat ngd th2[y me, mtrng r6. reo len :

~Ma ! Ma di dau d6? Lau qua con kh6nggap rna ! Thing ti.urd.c vQ. ch6ng con dem cac`chdu t6'i nha anh chi Tliai tham mi, chi Thai

bao la rna di v6 nha a+nh chi Thong 6.lai dd lu6n.Dinh chfi nhat nay, nha con nghi, chi'ing condan tham md. khong ng6' lai gap rna day. D¢ nayin.4 the nao, con xem nhu lna gay di nhi6u. Macd dau 6m gi kh6ng? Cac anh chi ay d6i vdi rnathe I nao ?

Ba P\Tghla-Hung mlm cu.6ì nhin con :- Cac anh chi d6i v6'i rna v£*m lti' t8, chtr

c6 gi dau! Bay gid md v5 lai ncri anli Thair6i. Nha ann chi Thong con ban den khachkhtra ron rang, rna khong ngfi durQ.c.

Thu-Thao xiu mcit :--The' sao rna kh6ng v§ 6' vdri con ? Nha con

van bao con m6'i rna va a cho vui. Ma gia r6i,pr``

54 LONG ME

loan phai dugc nghi ngo.i nhiau. Con nghe ndirna 6J v6.i cac anh ay kh6 nhoc kìm, phai khongrna?

Ba Nghla-Hung cird'i xoa :-Dau c6, rna chi lam so. so. nhi~mg viec rna

lam du.gc, chd cd gi rna khd nhQc. Thai con v6.lam co.in k6o trua, d6` rna di.

Thu_Thao keu :-Md di dau bay gid` ? N€u rna kh6ng mu6n

v6 6. vdi con thi it nfra m6.i rna d6n choi vdìcac chau mat h6m chin? Cc4c chau ngoan lam,rna a' ! Thu-Thdy ndi nhu con sao, chay chcyi`kh€ìp nha,\ con chau Lam thi clang tap di. DO

trurdc, nha neo ngudi, con chci di dau dugc, naycd ba noi len coi sac cac clidu cho, con cfingdc-). met.

Ba Nghla-Hurng vui v6 hao con :~Durp.c nhir the thi hay

li6i vb.i ba va nha con, cho rnamfii kia, md se den thfim vagi6. rna di mua it d6 can dting

comda,

it ham. Bayo em Thanh

ion. A em Thanh con bay lam cho hang nu.d'cmtdim 6 Pht'i-Qu6c, met nam nfra m6ì v6 Saigon.

Ba NghEa-Hung rtit trong bQc ra mat trambac, dua.Oho Thu-Thao va ndi :

- Ma gdi con it ti6n mua qua Oho cac chau.

LONG ME 55

Thu-Thao giay nay :- Kh6ng, kh6ng ! Ma d6^ rna tieu, bay gidr

ida la`m gi ra ti§n ?

Bd Nghla-Hung nhat qu}r6t :-Con cti. cam lay cho cac chau, rna con

ti6n lieu day, con dtrng lo.

Thu-Thao b2{t dac dl phai Iay. Nang nai ni :-The khi rna ranh, rna t6.i 6' lai cho'i vdi

chting con vai ngay,nghe mh ! Nha convan nhac den rnalu6n !

Hai me con ttr gianhau. Thu - Thaobudc v¢i v6 lo co.intrua. Ba NghEa-Hurngli~mg thfrng di ra b€nBach-Bang. Ba ng6ixu6ng gh6 da, mfitdam dam nhin rasong. `Nhrrng chie'ctau Ion im tim canhben. Gifra song,thuyBn be ngu.qcxuoi tap nap. Nhindoan ngudi, k6len tau tray di,

56 LONG ME

ngudi xu6ng tau, tr6 lai nha, ba Nghla-Hung nhd

f[gdn£TXEatnhhfmd.trfiac°bnu6y[:ubguihd&a¥a£?nk°hj6Pnhgug£[%€khi nao me con sum hpp vdi nhau mai mai.

Ba ng6i do rat lau. Den gan chi§u ba m6.idh.ng day v6 chQ. 88n~Thanh mua com an. Anxong. ba trd lai ch6 h6i nay. Dem ham tiy, bang6i ngi'i dqua tren chiec gh8 da canh bd song.•Sfing ham sau, ba trd lai bhiig binh chg. Ben-

Thanh. Day la ch6 cac ngud.i thc{t nghi¢p nanglui t6'i, d6 ki8m viec lam. Trurdc kia, nhi~i.ng ngaynha can ngudri lam, ba da den day tim thue.r\Thd c6 ngudri m5i lai, ba xin vao lam c6ng trongmat tiem ban phd. Cdng viec cfifl ba la rfra cli6nbat. Dugc vi¢c lam, ba Vui mh.ng lam, jt nfra,trong th6'i gian chd dtyi Thanh trd v§, ba dugcyen lam, kh6i phi§n luy con cai. Gong vi¢c balam a trong b6p ]'t ngudi th.{y, ba khong sQ.mat danh gia cac con. Ba lam viec hang hdi vuiv6, cac ngudi lam trong ti¢m, d6i xrfu v6.i bcirat tfr te'. H9 tudng ba a vhng que m6.i len, menh6i th.im nhi6u chuyen, ba ting clap khan kh6o,d8 hQ khong bi6t ba la ai. Tiem ph6. nay m6ingay chi md cfra hai lan : shng th. 4 gid den 8 gid,chi§u tdr 6 gi6. den nfra dem. Ltic dong ngurdian, phai c6 hai ngurdi rt}a, ngur6'i lau bat md.ikip. Ngay nao cfing dtrng hang gi6' ben b8 nu.dc,hai chan ba nhu te liet, nhat la hai tay ba

L6NG ME 57

nhi§u ltic run ray, ccr h6 nhu khong bung,n8i ch6ng bat nfra. Tuy vay ba van c6 gang,lay lam viec,10ngtri ba luon ludn nghi d6pThanh. Ba chi mong cho mau den ngay duo.cgap con, duQc 6m l€{y con vao long. Nghl dencon, ba th€iy c6 strc lain viec.

Mat bu8i t6i, ba da dtrng rfra bat lion l>6nti€ng d6ng h6, ba cam tliay met lam, chan layrun lay bfiy. Ba c6 gang I]ung ch6ng bcht saplen chqn, lj6ng mcit ba hoa len, tru.qt channga xu6ng. danh rcri ch6ng bat b8tan tanh trenm€:it da't. Ngirdi ta voi vang vquc l]a day, lay I)aI)i nhi6u manh bat dam vao, mau chay d6 lamca cinh tay. HQ la|] tirc thus xe ch& ]]a den matb¢nh vieli tu. gan dd. Bac sE chich thu6c cammau va biving b6 vet thuo'ng Oho ba. Vi ba mc{tinau kha nhi§u, men hac sT bao mat c6 y ta tiemthu5c b8 va sam s6c cho ba. C6 y ta dem thuticva him tiem vao. Vti.a nhin thay ba, c6 b6. Iig5.keu len :

-Trdi o'i ! Bdc NghTa-Hung ! Bac lam saothe? Chau s€®ip di ngfi, nghe ndi cd ngudi lamtrong tiem ph&, l]i manh bat lam dirt lay, chdukhong ngdr la bac ! Sao anh Thai, anh Thong laid8 cho .ba'c ra nong nai nfty ? Anh 'I`hanh 'daur`6i bac ?

58 L6NG ME

ThTiy-Hanh h6i mat ho.i, lam cho ba NghTa-Hurng khong bi8t ding nao rna tra ld.i. Ba cfingb6' nga h6t strc, kh6ng ng6. ngudi ta lai ch& bade'n nha thuo'ng tu cfia bac sT Hoang. Ba ctin8kh6ng de la Thtiy-IIaph clang lam y ta gii'ipcau ruot c6 a day.

13a bi6t kh6ng th8 nao giau Thi'iy-Hanh du'Q.c,I]a danh pliai k8 h8t mQi viec xc4y ra cho Thtiy-Hc?nh nghe. Thi'iy~Hanh nan l€{y tay ``ba, kh6cnirc n6. Co khong ng6. cc4c anh Thai, Thong lain6' tarn phi.I bac ba nhu the ! Ba hTghla-I-Iu.ngsQ' cau chuyen v6.15` cd hai den danh gi{4 c5ccon, men ba nai ni Thriy-Hanh gii~r kin dti.ngn6i ra vdri ai. Thtiy-Hanh htr{i vdì ba s6 gift. kin,chi xin phep dura tin cho anh Thanh bi6t. Dem<ffy, Thi'iy-Hanh vi8t v¢i cho Thanh may hang :

-Anh Thanh oi, aiih nan `T6 ngay, rna €mhbay gi6' kh8 lam ! ThL'iy-I-Iqnh khong ngd' anhThai, anh Thong d6i xfr te l]ac v6.i bdc nhu the'..!

®

6BaNgh¥a-Hu.ngnamnhathuongdu.gcmayhoin, ve't thurong da d6`, ba nhat dinh {rd v6lam viec lai. Thi'iy-Hanh nai ni ba thai vi¢c, va6' tan nha l]a rna nang d8 dQi Thanh, nhi].ng I]Amat intrc kh6ng chiu. Nang danh phai d8 choiba di. Ong clii®i tiem th£{y ba khong th8 khandu:Qc viec rfra ch6n bat, giao cho bfi lo sach sgtrongnhi] v£` chung quanh. C6ng vi¢c nay d€;ivdi ba nh? nhang ho'n tlù.d.c.

G6'i la tho. clio Thanh du'gc ho.n mat tuan16, Thtiy-Hanh 1]i3n ch6n dQ.i Thanh v§. Nangchua bi€t phai lam the nào, vi mat dalng, nangda hi'i'a v6'i b€i Nghla-Hung lc4 s6 khong n6i chuyennay v6'i ai, nhu.ng mat clang, nang thay tqu minhnang kh6ng th6^ tim ra giai phhp nao kha dl ctruvan dutyc tinli trang bu6n tham cfia b<a Nghla-Hung. Vi¢c phai d6n s8 den, Thtiv-Hanh vi l]antarn v6 viec hay, men nit mat nìng trd men dairichieu, bu6n 1]a khac ham mgi ngay. Ba Dtrc-Hp'p

60 LONG ME

lc{y lam la, g9i con vao phdng gan h6i. Thily-Hqnh ch&ng ddrng duQ'c, phai ndi ra Oho in? haytu. su., nang xin me tim cdch gihp ba Nghla-Hungthe nao Oho em d?p, cho nang kh6i 16i lcyi litra.Ba Dtrc-H9.p ban rieng vdi ch6ng. Hal 6ng liava Tht'iy-Hanh d6ng y vdi nliau met \giai phdi],r6i chd ngay Thanh va.

Thanh duqc tho. Thiiy-Hanh, ch€`mg v6i vi`ngthu x6p c6ng vi¢c ri5i Kin phep v6 Saigon ngay.Tau vdra cap ben, ch{ìng thus xe v6 nha ong baDt'rc-HQ.p, d6 h(')i tham Thtiy-Hcinh ch6 me ch€``ngdung lam viec. Thtiy-Hqnh di kìm chu.a va, 6ngba Dtrc-Heyp mdrng r6. don Thanh vao nhch r[bichuyen. Ba Dtrc-Hgp k8 cho Thanh nghe n6ngn6i me chang ttr ngay cli{ìng ra di cho den nay.Ri3i b€ì din ding n6i ti€p :

-Chac rna chau kh6iig ti`dch Thiiy-Hapnhda n6i ra cho liai bac bi8t hoali canh dau buz5nciia b.a. That ra n€u bac kh6ng b€ìt bu¢c, Thi.iy-Hanh cfing kh6ng li6i ra dau. Hai bac thay mdchau khi khai nhu the cfing pliai, nhung rna chc{pkinh c6 khi cfing phai tang quy6n : kh6ng phaim6i lieu lac gitra gia dinh hai bdc va ba mhchau rat mat thi6t nhau tdr lau hay sao ? Co. trb.id8 cho Kay ra vay, d8 chting ta gitip d6 nhau.Nay hai Pac ban vdi chdu lh€ na_y: canph6 rna chau ban cho hai bac, lan nay

LONG ME 61

bac van khda lai d8 dd, chtr chua Ohothus mudrn gi, va tren giay t6. chinh thtrc vancon dtrng ten ba rna chau. Bay gidr hai bac giaocan ph6 d6 lai cho chau, chau dem md chdu v6a, d8 sdm ham rna con sum hop vdi nhau. Hai bacs§ gidp v5n cho chdu m6. It?i ti¢m ban xe clapnhu ba chau h`6i trurdc. Khi nao chdu an ra lamduo.c, chau s6 tra ti§n lai cho hai bdc sau, khongngai !

Trud.c long tot hi€m cd cfla ong ba Dtrc-Hay,Thanh cam dong khdc sut stii. Chang tan tinhcam o.n ong ba da tinh toan cach ra't em dep d8gitip rna con chang qua co'n bT cquc. Ttr gial]a Di'rc-HQ.p, 'I`hanh v¢i va di tim in?. Tiemphd chua m& cfra, chang di vdng ra phia sau :in? chang dan,g lorn khom quet don trong vudncanh. Chang chay lai, in? con om chain lay nhau,ngh?n ngao. Thfiy me chi trong mfiy thang rnagay y6u di nhiau, Thanh khdc ttrc tu6.i. Changvao xin 6ng chfi tiem cho me thai vi¢c, r6i danme ra thue xe v6 nha.

Bii NghEa-Hung ng6' ngang burdc vao cannha cfi da don d?p sach tfr t6. Khi I]i€t dugclam long qujr boa cfia vQ ch6ng ban, ba voi vangsang cam on.

Hon mat nan tr6.i khong gap, ong ba Dtrc-Hcrp nfim lay tay ba NghTa-Hung chao h6i, vuimdrng khan xi€t.

62 .LONG ME

T6i ham ay, Ong bfi Dtrc-Hqup m6'i in? conba NghTa-Hurng 6' lai an cdm. Bfra ccrm thanmat, china dqung bao tinh thu'o.ng me'n diu dalng>ba Nghla-Himg h6t nhin 6ng ba Dtrc-Hqp lz.iinhin Thtry-Hanh vdi d6i mat day triu me'n,bi6t on. N6i vui strdng tram ngcii) long b{ì, net.mat ba nhu tuoi tr8 lai.

Sang ham sau, Thanh Jangle den nha Thai.Chang dinh sS mang anh in¢t tran, vi da d6ixfr te bac vdi me. Thanh kh6ng clio in? hay, SCDSba ng.in can. \'q ch6ng Thai di vang. Ngurdinha cho bi6t Thai dê'n di€n thuy6t tai in¢t Caulac bo nQ d8 tlành cfr chti.c nghi vien thanh ph6.Thanh ttrc t6c chav t6.i dd. Thinh du.dng chatnich ngudi ti.en di6n dan, Thai con thao thaobat tuyet. Thanh clien lan vao canh di6n dan.Bai di6n van cda Thai sap `sha k6t thtLc, Tli£'iitrinh trQng du.a mat nhin thinh gig mat lu.Q.Ir6i gicr tay len cao, d6ng dqc :

- Thu'a Quj vi, toi xin lai] lai chuong tiìnhctia t6i. Ne'u du.o.c dac cfr, to.I s6 tan lu'c theocac muc tieu t6i da neu len h`6i nay : Tranh dfiu

:%:Snog::i:£|]6%:,nkg[::,d£}anogh:8ncg6Vcj!Cai¢=,:g%f::Thftyr ngud.i anh gia d6i lai len mat dao dti.c

nhan nghia, Thanh ngtra gan qua, quen ca luatle, chang nhay len di6n dan, nam l£{y ao Thai,quat to :

LONG ME 63

-Anh Thai, anh bao anh tranh dau Ohongur¢i'i ngheo, sao anh lai d8 cho rna phai di lamthue ? Anh n6i the' rna kh6ng th.?n ha ?

Thjnh gia x6n xao, tudng bQn d6i lap thusngu6.i tdi phd. HQ hat hoang di'mg day, rhngrting k6onhau ra v6 nhu v6' chCi. Ho chen lfinnhaukeu la chi chde. M¢t s5 ngu.a:i hi€.u ky dirnglai xem. Canh binh gi fr trat tqu 6' ngoai nghe lan

•xon,1ian chay vao. Thay Thanh clang nan aoThai keo di, hg li§n cliTa sting vao ngudi Thanhbat dti.ng yen, hQ c6ng tay chang lai ap giai vaQuan Canh sat tham van. Thai giantdi met mat,1di thfli budrc ra kh6i thinh duchg tim vQ.. Mats5 than chfi vay quanh Thfii h6i tham. Thai chitra ldri am tr cho qua truy¢n r6i cting vqu len xe

64 LdNG ME

v§ nhs. Ltic Kay ra s¥ viec vey Thai ng6iphia dudri men muc kich r6 rang. The la m¢nglam I]a nghi sl tan nhu may khdi. Ng6i trohg xev§ nha, nang giam chan, clap lay, clifri ri®ia Thanh`Thong ti6c ldi.

Chi trong, ch6c lat ca khu ph6 d§u ha}rbi6t truyen vdra xay ra. Vq ch6ng Thong nghetin, cfing chay den hdi tham, '1`hong v§ htiabao Thai:

--Cai thang trd'i danh ay, anh ctr trinh nhachtrc trach, d8 cho ham t¢i pha r5i tri an, the latti mot xurong !

VQ. Thcii gat dau tan thanh :

-T0i cfing nghl the, clii'i thim a. Minh ma'tbao nhieu ti§n bac chay nga nay nga ng, chicon m¢t ti nfra la duo.c vi¢c. Ai ngcr cai thangchd ch6t 2{y 6. tan ben dao Phti-qu6c v§ phadam minh. Khong bi8t ai keu n6 v6, that tdrcch€t di duo'c !

Ngudri nha bu.ng nu.dc len, bah ngu6'i vtra ,u6ng nurdc vdra ban cach xfr tri vdi Thanh Bangto nhs vdi nhau, thi ong gia vQ. Tliai tdi. Mdidat chan vao nlia 6ng da h6i :

-Sao ba nghe n6i anh Thai clang di6nthuy6t thi chti Thanh den keo xu6ng phai.khollg ?

LONG ME 65

Thai chua kip tra lcri, thi chi vQ. da k8 18 :

beu=a:¥Cbqe:C4hb8ac°hfi[:gfct:]na.n%amoatnf]i:TL[d6c'6:%ti.inh chay vay, bi n6 phd ddm h6t I

Ong ngi3i xu6iig gh6, h6i ti6p :

- Ma tai sao chh fly lai lam nhu. vay ? (inay n6i gi v6.i anh Thdi ltic d6 ?

Thai ap ting :- Da thu'a ba, n6 bao con ....

Ong gia cud.i nhat :

- C6 phai chti ay n6i : « Anh n6i tranh daucho ngudi ngheo, rna in? sinh I.a anh thi di lam

!

thus », phai kh6ng?

Vq Thai m6. mieng toan n6i, nliu.ng bi 6nggia trtrng mEit mang :

-Con dinh n6i gi? Kh6ng phai c6 nhuvay a ? Ba cho con hay : Tru.dc khi ba t6'i day,thi ba da nghe rt~] h'6t st.I that va truyen niiyr6i ! Thiet ba kh6ng ng6. cac con lai d6i xfr tebac vdi ba nhu- the !

R6i 6ng nghiem net mat nhin vq Thdi:~ Con con, c6 phai con cciy the la ba rna

giau c6, d8 khinh d6 me ch`6ng kh6ng ? Ba rnarat xau h6 vi c6 met ngudi con nhu con, I,au

66 LONG ME

nay, m6i lan ba rna h6i tham v6 ba, thi con tra16.i ngon lanh, ba rna tu.&ng con kinh trQng in?ch6ng con lam, ai ngd...

(^)ng gia dtrng len, di lai tiòng phdng, giong6ng nhu th6t :

- Bay gid ba m6.i nghe ngu6.i ta k8 Ohobi8t si.I that : H6i Saigon bi n6m born, 6ng baphai tan cu v6 MP-tho. Den ltic Saigon yen,6ng bu6n kh6ng chiu tr6. lai Saigon lam an, viThai di theo Nhat chu.a v6. Ong thu.ong Thaiden mti.c d6, the rna khi 6ng lam an tha't bai,d6n nh6' T1]ai gitip, thi Thai lam ngo, de'n n6i6ng bu6n qua rna ch6t ! Con lam lust su., thaycha me phai kh6n d6n nhu the rna kh6ng gitip,that kh6ng phai la con ngu'6.i nfi.a !

Vg ch`6ng Thai bi 6ng gia phanh phui tat casi.r that, cL'ii dau xu5ng, mat tai met. Vq ch`6ngThong chat da, cfing ng6i im thin thit. Ong giang6i xu5ng ghe', u6ng mat h6.p nudc, r6i ndi ti€p :

-Lam con rna b£{t hi€u vdi cha me thidai lam. Vi trdi c6 mat, trdi se xui khie'n chocon chau chting nd Gin 6. bat hi6u lai bang nganlan. Chtrng d6 h6i ham thi da muon r6i !

Ong th6 dai, im lang met lat, r6i ti6p,giQng 6ng c6 v6 diu ho'n :

LONG ME 67

-Chac cac con da nhan thay 16i tay trdici.ia cdc con, tuy vay, cfing con thai gidr d8 sfrachfra lai duqc i Bay Sid ba ban v6ii cdc connliu the nay : Thai den ngay quan Canh sc4txin bai nai va bao lanh chti Thanh v§. con chi'ithin Thong va con thi di v6.i ba den th2im ba.Ba s6 lieii 16'i xin ba tha thtr 16i dai ngo tru.dccho. Ba la ngu.di hian dtrc, chac ba kh6ng chapti.dch dan. Ba tinh the' cdc con nghi sao ?

H6i nay den gid, vQ' ch`6ng Thai, Th6ngnghe 6ng phan tich, trdch mang, d6u m& mat,nhan thfiy minh c616i 16'n vdi cha me sinh tli€mh.Ho h6i licin lam nliu.ng toi da pham ri3i, bi6tlain sao sfra chfra ? Nay nghe 6ng ban nliu' the,ai n2{y d6u th6' phao nhs nh6m, vui ve theolb'i 6ng day.

®

7Ba NghEa-Hung, sung sud'ng nan lay laycfic con trai, con dau cudi th6a man. L6ng mebao gi6. cfing thuo.ng coli, d6 dcing quen h€tmQi 16i lam cfia con. B€i khong h6 nhac de'nnhfrng n6i kli8 cquc da qua, cli{ boo 10 ni6m sungsu6.ng tram ngap tr.ong long. Ba khong ngdr laiduo.c gap cac con sum hop vui v6 dam €{m lihuthe nay. Hai ngudi con dau bay gid m6.i nhanr6 long me chi3ng that la d¢ lut.>.ng, clang kinhmen.

Thai, Th6ng` Thanh bat tap nhau lamhda, cud.i thong cam. M? con, anh em chi emchuyen trd vui curdri huyen ndo...

Chi6uh6m €{y, Thank den nha bdc sl Hoanggap Thiiy-Hanh. Chang cam o.n 'I`htiy-Hanh,nhd nang rna in? con, anh chi elm gia dinhchang ducrc doan tu em am, turdng chua cd lhcnao du'o.c nhu the.

Thtiy-Hanh mim cu6'i dip nh6 nhe :

LONG ME 69

-Em kh6ng dam tdr ch5i 16.i cam o+n cfiaanh, nhung em nghl rang: ch±nh nh6' si.I nhannai hi€m c6 cfia 6ng ba va long hi€u thao cfiaanh da lam dong long tl.6ì, khi€n Lrdì thu.o'ngOho mQi si.I Kay ra elm d?p, chd. dan cd phai lacons rieng cfia em !

Thanh bang khuang im l€:lug m¢>L IL'ic I`t`>iin;in cu.a.i triu men nhin Tht'ly-Hanh :

-Phai, anh cfing nghl nh`r the em a !

Nh€r-LS-Giang

trorag oapnLY-LOAN

c&a NHAT-LE-®IANO

1

Hting di hoc vira \'6 den nha, da v6ivans qu2ing sdch len ban, chay vao nha trong.Thay in? clang ng6i tren giurdng, cdv6 kh6e honmc)i ngay, Htmg h6i tin tit :

- Md o'i, em Mai con d£ìu rna ?

Chi ljiîm au y€m lihin con :-Em Mai dangngfi liòng n6i d6, con dh.ng

lam `6n rnA elm d€:iy !

Htmg I)udc s6 lai nhin em, r6i d6n ng6i tru6'cchi6c gh6 gall gin.6.ng me :

-Ma sao em con nh6 vay md?

M? n61]t:it cu6'i, n6i nhe :

- Thi em con m6.i sinh vai muoi ngay, lamsao kh6ng nhs ? Dan dan, cm con se ldn lch chd.Bay gi€i. con da mu.d!i hai tu8i, con lorn th6, chdhi5i con m6ì sinh, con cfing nh6 nhu em Mai cond6 chd ldn hon dan !

74 TRONG CON LY lÒAN

R6i chi mang yeu con :~ Con trai 16'n the rna h6i ng6' ngan i

Htiiig nhin nie, cu6'i nacn6. `,Chi8c n6i d{^?ngday, Hting v¢i vang chqy lai b`6ng em l¢m taLynTn8 n|u :

- Eln Mai oi I em Mai o.i !

86 Mai con d6 h6n, hal mat nham, mi¢ngnh6p nh6p, tr6ng d^6n hay. Hting b`6ng em k}ih6i in? :

- Em Hue di dan, sao n6 kh6ng t9>i day

8itip llla ?-Ham Flay rna kh6e ho.n, men clio elm di

Cho'i m¢t chtit. T¢)i nglii¢p, con ngu6ì ta 8,0 tu6ic6ndi cho.i: iiiinh nha ngheo da bat lani vieccirc kh8. Thai con dem em cho rna, r`6i là gQin6 v6, anli em gitip nhau thai co'm. Ba com (Eilam chfic cfing sap v6 r`6i.

Htmg h6n em i`6i dat em vao tay in? :- Thai Oho em Hue di cho'i, con n:ri:u inSt

minli cfing cluQoc. A rna, chi Hai c6 mua d6 amOho minh chua rna ?

- C6, h`6i nay chi di chQ' v6, chi kho nauOho tat ca r6i ; con chl thai co.in nfra thai. Mayrna c6 gia dinh anh chi Hai 6. gan san long gitipd6., clib. khong ina con minh con kh6 ni~i.a i

TRONG CON LY LOAN 75

Hting vo gpo d8 vao n6i, bac len b6p. N6vdra lam vtra htit liu lo.

Hi3i fry, tuy 6 thanh ph6 Hug, th6.i cu¢c c6v6 r¢n rang, nhung vting An-Hod, ngu.di ta condu.qc bang yen. Dan lang v€gm ngay ngay cu6ccay, tr`6ng trot ; tr6 con van cap sacli den tru6'ng.T6i den, ltic trang len, tr6 con reo h6 ngoaidur6'ng, ngudi 16n dem ghe' ra san, ng6i n6icliuyen lam an. Ti6ng chay gia gao van vang lend6u d§u trong than xdm.

Sau my Ire xanh am cting fry, ai c6 ngddau, met bu6i chi6u, c6 ti6ng ban tan x6n xaokhap cac nga du'6'ng. Ann Lam h6t hoang chayv6 hao v9 :

- Minh oi ! hTguy den noi r6i, ngu6'i ta sapdinh nhau !

Chi Lam con cho con bt'i, ngu6c mat nhinch6ng, lo lang :

- Ai danh nhau, minh ?

Anh Lam ngbi xu6ng gh6 1au m6 h6i, th6. ra :

- Viet.Minh va Phap sap danh nhau. Anhthay a ph6 hQ da tan cu v§ vting que nhi6u.Kh6ng bi6t c6 mau yen kh6ng, hay la r`6i chtingta cfing phai chay nfra ?

76 TRONG CON LY LOAN

VQ ch6ng nhin nhau &o nao.Dem 19 thAng Chap, mQi ngud.i clang yen

giac, bang gist minh dcAy nhdn nhac, ti€ng stingn6 lien thanh, th{nh lhoang di8m mat ti€ng n8ldn. Nhi8u ngu.di chqy ra dudng xem. Plii&thanh phs. kh6i lfra lnit tr6'i, ti6ng stingn6lien tigp. Tiòng den t6i, l€`m dan 16e len sangrquc. Ai na'}r nhin nhau, i":it xanh nhu. tdu ld.ho tht'j. dai io au :

-D.inh nhau du'6.i pb€; r6i ! Lang ta kht`]ngxa i]h5 ]iao nhieu, lji`¢t cd 6' yen tlurt}c khcjng.hay |{i ph£9ii ch€.``y ?

®

2M¢t ngal„ hai ngay qua' ri3i m¢t tuan,ngudi ta s6ng ph€:ip ph6ng lo sQ.. Tlùdng hQc d6ngcfra, c6ng vi¢c d6ng ang thu'a lh6't ngu'6.i lam.Ai nay su6t n±r,i€iy cht.im nain, chtim bay ]]an tdnchuyen danh nhau. Mu6ì nLgdy qua, ti€ng sting\'€1n vang l€^m lien h6i \Ta gan ho.n. Met l¢nh tirthuQ.ng crR'p du.{q v6 xa :

-Phai tall cu' ra vting Quang-Tri ngay,

quan Phcip s8i3 tfin ct^jng 16'i no'i !

Cdc cdn bS cli tt[.ng nha h€ji thi'ic mQi ngu.6.i.Tren dud.ng qua;c 1¢, da tli2{y nhi}3u ligu.6'i gi5ng

gdnh b`6ng I)€{. nhau di. Lang An-li6a nh¢n nhjp.ch6ng gQi vQ', cha me gt.]i corn oi di. K6 cu.ong

quy6t 6' lai, ngudi g6i gain ra di, nao d¢ng calang. D6'i s6ng yen vui, bang d2{t b€ying dtryr song.Bay gi6' phai b6 ncyi chon nhau cat r6n di d€nmat phu.o'ng trdi v6 dinh, kli6ng bi6t ltlc naotrd v8, nhit5u ngudi dan ba vtra thu dt.jn d6 dac,

/


VQ ch6ng nhin nhau ao nao.Dem 19 thing Chap, mQi ngudi clang yen

giac, b6ng giat minh d{qy nhdn nhac, ti6ng stingn8 Iien thanh, thinh thoang di8m mat ti€ng n8ldn. Nhiau ngu'di chqy ra dudng xem. Phiathank phs, khdi lfra mit tr6.i, ti8ng stingn8|ien ti8|]. rlìòng. dem t6i, I:in dan 16e len sangru.c. Ai na'}r iihin nhau, im:it xanh nhu. talu lc4,ho th6. dai lo au :

-Banh Iil]au du.6.i i]h6 r6i ! Lang ta kht`]ngxa phs }]ao nliieu, lji€t c6 6. yen du'p'c klit^jng,ha}r lc+ phai ch€:iy ?

®

2Mat ngay liai ngay qua, r6i met tiian,ngudi ta sang phcip ph6ng lo sQ'. Trudng hQc d6ngci'ra, c6ng vi¢c di5ng ang thu.a th6.t ngu'6.i lam.Ai nay su6t iitq€ìy cht.im nam, chum bay lian tanchuyen dcinh nhau. Mud.i ngay qua, tie'ng sting\.an Yang len lien h6i va gan ho.n. Mat l¢`,nh ttrthugng ca'p du.a v6 xa :

-Ph.ii tan cu' ià vting Quang -Tri ngay,

quan PliL4p sfip t2jn c6ng t6'i no'i !

Cac cdn bS di tti.ng nha li6i thiL'ic mQi ngu.6.i.TL.en du6ìig qutîc 1¢>, da thay nhiSu ngu.6'i gang

galnh b`6ng bt; nhau di. Lang An-h6a nhSn nhip:ch6ng gQi v(.I, clia me gQi corn o.i 6.i. K6 cu'o.ng

quy6t 6. Iai, ngu6.i gdi g{im ra di, nao dons calang. D6'i s6ng yen vui, bang dft bang day song.Bay gi6. phai bt9t ncri ch6n nhau cat r6n di d6nmat phuo'ng trdi v6 dinh, kh6ng bi€t ltic naotrd v6, nhi6u ngudi dan ba vdra thu dt.jn d6 dac,


vtra kh6c sut stii. Tr6.i v6 chi6u, k6 trudc ngud'isau len durdng. HQ di v6 dem, kh6i sq may bayban. Kh6ng ai con mu6n tr6 truyen vdi ai, chithinh thoang nghe tie'ng th& dai va ti6ng kh6cmac len. Ti6ng gang gdnh k6o ca k6o k?t lan ti8ngbudc chan dan clap vans len d6u dsu tren condudng nhqua. Gia dinh aiih Lam cfing ra di ttrltic chi6u. Anh ganh mat ganh nang, di.mg gaova cac tht'i' ci`m dting. Chi Lam bang con Mai,mang them met g6i ao quan. Thang Hting cfingmang gdi ao quan ctla n6 va cfia em n6. ConHue burdrc di lting thfrng, tay nam chat lay aome. N6 kh6ng hi6u sao cha in? n6 lai b6 nharna di dau, men khdc thtit thit. Thang Hting hi8ubi€t hon, dtrng lai nam lay em :

- Em dtrng khdc rna ngu6.i ta ban ch6t.Khi nao em met, anh s€ c5ng em !

Anh Lam thinh thoang dtmg lai h6i tham vg :-Minh da met chua, con gang di duapc

quang nfra khong ? Con Mai ngfi r6i a ?Chi Lam mdi sinh day, y6u dt, nhung gang

gu.eyng tra ldi :- Kli6ng can gi minh a ? Chting ta c6 di

them qinang nfra, k6o ban ngay di nguy hi8m.

H9 di mai mi6t den gan ntia dem, su.ongbat dau rcri nang hat, mdi nghi chan. Nhi§u


ngudri kh6e manh, trai chrm chi8u ngfi ngay benve dudng, mat it ligu'6.i khac Kin vao tri'i tarntrong nhfrng nha gan d6. Anh I,am dan vq convao trong x6m, tinh c6' g€:ip mat di€m canhkh6ng ngub.i, anh lieu llnh don Oho vq con tarnnghi. Trdi gan sang, tie'ng ciian ngudi lai danclap budc di. Anh Lam nhs nhe lay vQ con d.iylen durdngr Con Hue clang ngfi ngon, bi tllri.c dayn6 kh6c om sam. Thang Htlng phai bang conMai, d8 me nd bi3ng con Hue. Mgi ngud'i lqi gangganh ra di. Nhi6u ngu6'i manh kh6e ho de'nQuang-Tri vao lhc chi§u. Cia dinh anh I,am, vivQ. y€u, con dai, di mat quang, anh lair phai nghlcho vQ. con la'y strc, men mai t6'i tru.a ham saumdi den gan tinh. De'n ch6 hal nga, phai cht.>nmat : K6 di th&ng vao tlnh, ngud.i len vting La-vang, Phudc-man. Anh Lam th^dy Ià tinh kh6ngbi6t lam ngh6 gi sinh s6ng, nen ban vdi `Tq lenLa-vang, a t€.im nha anh Phan, ngu6'i ba con,d8 lam cfii ban. Den no.i tr6.i da gan t6i, gia diiihanh Ijam duQ'c vQ ch`6ng Phan tie'p don ni§m ndva d8 cho gia dinh anh a tom trong can nhangang, k6 ben nha ldn vQ' ch6ng anh clang a.Anh Phan lo x6p d`6 dac gidp anh Lam, con chiPhan lo com nudc. Ldng tat cfia ngu6'i ba con,da lam cho vq ch6ng anh Lam da b6.t phan naodau kh8 va lo lang. Thang Htlng, con Hue ancom xong, nan lan ra ngfi me met. VQ' ch`6ng


anh Lam sam hai ngay v2{t va, met du6i strc,Inhu-ng su6t den c{y, van kh6ng yen giac. Phanlanh, phan lo Icing ngay mai, kh6ng bi€t hoancanh s€ Kay 1.a the nao.

Nhct. cd vg. ch6ng Phan an fii gii'ip da, dandan vq ch`6ng anh Lam cfing khuay kh6a. Nghichan du'crc ba horn, anh Lam theo Phan vao rdrnglam cfii .ban. Chi Lam a nha tr6ng coi cac con,thinh thoang gia6 con Mai cho thang Hhng d8 vechQ' Inua gao va thtrc an. Th&ng Htmg da hi8u,h6 ine nd a nha thi nd lai rti con Hue, hut:ic dimat minh len d6i gan d6, ki€m cfii v§ cho men6 thai. Anh L€îm sang ngay, vac riu, dem theogao va thirc an vg da don san, di vao rtrng. 86nquh trua, com nudrc xong, anh ginh v6 matganh cfii dem ngay xu6ng chap ban. Gap ltic, cflibalm cfing d6 clang. Ban xong flnh calm ti§n tliangv6 nha. Ban ngay vg. ch`6ng xa nhau, t6i denduQ'c qu£^`y quan v6.i nhau, ai nay cfing con camthay vali phan an I.ii. VQ. ch6ng Lam cfing tu6ngthe la tarn yen sinh s6ng, chd mat ngay tr6. vaFang cfi. Ai ng6', m¢t bu8i t5i, anh vtra don depcho con cai ngfi xong, mdi dat lu.ng xu6ng giurdng,bang nghe ti6ng gt.]i ngoai c8ng. Ann choang daychay ra, thi a nha tren, anh Phan cfing ra in(Prc8ng. Hai ngu.dri ccinb¢ budc vao, sting luc mangben hang, d5ng dac :

`.,\, TRONG CON LY LOAN 81

- Hai d`6ng chi phai dem cu5c, x6ng di pha

!auS::vg;1::i]u:i;i:]tgci8;n#:a;ni:;C]ihot;enng.:::g],a:a::

len trong dem tich mich nghe ghe rQ'n. Tuy metm6i h€t strc, hai ngu.a.i danh phai vans ldi. AnhLain chcTy v¢i vao nha lay cu6c. Chi Lam dang6i len h('ji nh{) chi5ng :

- Gi the minh ?

Anh Lam ci'ii xu6ng, ghe sat vao tai vg, thithan :

- Can b¢ den bfit anh va chi'i Phan di phddurchg. }Iinhd nha yen tan, sang mai anntr& i.§.

Chi Lam ['i.a nudrc lnat, nhin b6ng ch`6ngbudc I.a kh{}i cfra. Ttr li6m ay, kh6ng may dem,rna alih va Phan kh6ng phai di phd hoai. Ban ngayv^dt vi Oho gia dinh kh6i d6i, t6i lai mat ngfi, anhIjam stlt h&n di. Thay ch6ng ci|c kh8, chi Lamgiao .,on cho thang Htmg, theo ch6ng vao rtrng,m<ac can anh I,am kht^tng chiu. Chi bao ch`6ng :

--i!nh d6` em di lam git'ip m¢t tay. DO naytr6nganh ti6u tuy qua. N6u anh cd the nao thiin? con em bi6t trong cay vao dan?

Chi ndi r6i gqc dan vao ch`6ng, da lenkhdc.Anh I,am ti'a nudc mat, khe vu5t t6c vg an fii :

92ELT:±Q;nod;i;T;Lp:0:LINnhho\netmotchul,nhan/

kh6ng sao dau?Tdr h6m ay, sang sang, chi |o com nuddrud6`

danh bfra trua cho cac con xong, hai vQ. ch8ngdi vao rri.ng. Nhung strc dan ba cd ham : dugcgan mat thing, mat bu8i chi6u di lam v6, chiLam cam th2{y minh du6i si'rc, Trong ngnd'i eam nhu. bi ai danh. M6i cfr dong la m6ilanlam Oho c.hi dau di'i.I ruot. Linh cam {h2(y d6'jminh gan tan, thay ch6ng s€ kh8 s6' va con cainhs dai kh6ng ai tr6I}g. n()ni chj kh6c ru.ngrtrc. Trong dam trudng lanh leo, chi sQ. hai qua.quang g9i ch6ng :

- Minh o.i ! minh !

Anh Lam ngfi me met, tie'ng ngdy van d6ud6u. Th2{y chi5ng clang ngon gi2ic, chj lai th6ikh6ng gQi ni~ra. Dem cang v6 khuya, Gang lanh.Anh Lam tr6. miiih day, v6'i tay 12{y chi8c chand phia chan len clap, b6ng nghe ti€ng ai kh6csut stli, anh lang tai nghe I]i€t la ti6ng vo`, vi.}i h6i:

-Sao minh kh6c ! minh dau a?

Chi Lam nhin ch6ng nub.c mat char hda,nghen ngao kh6ng Ira ld.i. Anh Lam ng6ixu6ngben vg', chi Lam nti'c n6] h6i lau, m6i n6f :

-Anh a, em thay trong ngu'6.i met lam,kh6ngcon chtit strc luc nao nfra ! Tr6'i o.i ! em che't thiais§lo Oho anh, cho cdc con? t


Noi xong chi lai khdc. Anh Ijam an di vQ.:-Em dti.ng n6i nham th6! Em ch8t sao

duo.c ? Ngay mai anh se di mdi thay thu5c dentham in.?ch va c:it thu6c Oho em. Em y6u lam,anh da bao em dtrng di lam, rna em kh6ng nghe.Thai em ran ngfi di mat chtlt. Qua nfra demr6i, rna em van chua ngfi, trach sao kh6ng met !

Chi Lam mìm lay tay ch6ng, n6i nh6 :- Em kh6ng ngfi duqc anh a. N6u anh

kh6ng ngfi nfi.a, thi thtrc vdi em cho da bu6n.

Ngoai trdri suong roi lac dac, ti6ng contrtlng keu ri ra, thinh thoang c6 ti6ng chd sfiaxa xa, r6i ndi d6i vQng lai. Durdi anh den leolet,anh I_,am thay net mi:it vq bo phd nhg.tnhat, mat nham lai, hcri th& kh6ng d6u, anhcam thurong vg v6 ham.

- Anh a, n6u em mat di, anh men lieu demcac con v6 lai lang cfi lam an. 6 day kh8 lam,lam an kh6ng ra gi, rna dem nao cfing phai di phahoai. Em nghe ngudi ta n6i vting qu6c gia baygi6. lam an d6 clang ho'n.

Anh Lam t6 v6 kh6ng bang long :-Sao em ci'r nghl de'n chuyen ay mai? Vqu

ch6ng vui sudng c6 nhau, kh8 s& c6 nhau, emran s6ng vdi anh, vdi con. Chuy6n nay em khalai, chrfung ta s§ trd v6 que, em a.

84 TRONG CcrN Ly LOAN

Chi Lam nhin ch6ng laln thinh. Sang hamsau, vQ. ch6ng anh Phan v¢i vang di tim thaythu6c. Mat cu gia c6 tie'ng hay thu6c trong vtingden tham mach Oho chi ljam. 6ng bao :

- Chi vi qud lo lang, kh6ng ngfi duqc, n6nn8udi liet di !

B¢nh n6i c6 phan dting, iihu.ng hi5i a'y lam

8ihc6T.at,:.u6:Ci.t]qmu6i]:i[nvga'£:]`:,L,T8£|i£{\};:gfcE;ydce]::v§ s.ic cho chi u6ng thfr. Mat ngay, hai ngay qua,b¢nh chj I,am tang len them chin kh6iig Siam.Chi kh6ng ?un u6ng gi duQ'c cci. Ann I.am chairngu'Q.c chay xu6i, ai clio thtr gi, liay bay trii.thu€;c ngoai khoa ncio, anh cfiing-c6 tiin `r6 chovQ' u6ng, nhu.ng vcin v6 h].eu. Chi Phan li6ng eonMai len nh€` uèn, n€iu ch£'io eho n6 .in, tlifn\ithoang 1€.ii bi3ng sang Oho n6 b6`t nhd. Th€ingHung tliay me n6, n€iu co'm, Io lfding qut5t dtnitrong nhs. Ca hai di'i.a sut^;t ng'ay kh6ng r6ì m€`

:£i.N£:ill;j¥^]iir£]oTap]:`:i]|]Ji+.ET]g]|:!.:I:i%àtyb:][Lt:td2tiL:khoanh tay char thifn eli€'t sfip cu.6`p ma't ngu't`rivQ. yeu quj. M(:)t bLi8i t6i, ccym nu'6'c. xcmg, anhclang don giu.d'ng chie'u cho càc con ngfi, thi baingudi can b¢ lai vao :

_ Bang chj i]h€9ii di gihp b¢ d¢i van lai sL'ingdan xuO'ng Cfra-Ttiiig d8 ngan dich d8 bS. Phaidi ngay biîy gì6' cho kip !


Anh Lam ng?in ugudi, h`6i lcqu mdi ndi duquc :

_ Cac d6ng chi xem : vg t6i 5m nar]g sapch6t, rna cac d6ng chi bat toi di laln sao ?

\Chi Ijam dua mat ld dd trcping nhgt nhinngudi can bo, nhu.Iig anh ta quay m€:it di :

- Phai di mdi dugc ! Ai cfing keu con danvQ' 6m ca, thi ai se di! Thai d6ng chl' di deinnay thai, ngay mai Oho tr& v6 s6`m.

Anh Lam in:it d6 ke, co.n gian anh s6i len,anh n;im chi:it lay toan gay squ v6'i ten can b¢. ChiLam y6u 6't n€'iin l€{y lay chbng, ndi nht9> :

- Thai cL'[- di aiih i.i ! Mai anli se v6 s6.in, emkh6ng sao dc4u !

Vg ch6ng anh Pl|"an cting chg.y saÌig`, anhPhan n€Cim l£{y tay anh Liûn yen tii :

-Th(}i anh, clii'ing ta ci`mg di. Da c6 iihat6i gii'ip d6` chi h¢) anh.

Sang hf]m sau, chj Ijiîm cd \76 1Zlih tc4o ho.nmQingay. Chi d6i ngi3i d€:iy, iihu.ng chi Phankh6ng cho, bao cL'TL. nam yen clio kli(']e. Th€{y cl]iLam d6i €Vin, chi Plmn \7ui mtrng len nha treiin2{uchao. Chi Lam s6 gpi I-lting :

- Hting cyi, con ra ngoai duo.ng xem bfi vechua !

86 TRONG CcrN LY LOAN

Thang Hung chay di mat lat r`6i tr& lai :~ Chua thav md a!

Chi Lam th& dai, guc dau xu6ng g6i. Chi Phannfiu chao bung qua, tha'y chi Lam nan yen, tu6.ngngfi, nhung LTi sd tay thay lanh, sd. len ngirc conth6. thoi thdp, chi Phan h6t hoang gQi Hting :

- ming o.i, rna con ng2{t di day, con chaymau ra vudn 12{y .Ia cau kh6 dem vao day cho thim.

Thang ming nghe n6i the, vri.a kh6c vtra chayIà clang sau ki€m la 6m vao. Clii Phan d6t lfrax6ng du6'i gain giu6.ng. Kh6i lan nghi ligtit.Bang ltic x6n xao, thi may qua, anh Lam v6. Anhtu&ng vq da ch€t, Oa len kh6c. Chi Phan v¢ivang gio' tay ngan anh :

- Clii fiy chi ngat di thai, kh6ng can gi dauanh a !

Anh Lam ch£.iy ]ai canh giudng vg, ci'ii xu6ngben tai, gQi thfit thanh :

_ Em, em, anh da v6 day ! Em tinh,Ic?i di !

GQi mat h'ic, chi Lam m6 mat ra. Thay ch6ng.da v§, chi qua. quang in.im lay tay ch6ng. nu cud.iy8u 6.t n6. tren m6i kh6 h6o. Anh Lam diu clang :

- Elm lam sao the ? Trong ngu6.i em the nao ?

Chi Lam ih§u thao :

TRONG CO.N I,Y LOAN tt/

-Em met lam, anh Oho em gap cac con mt:tichtit !

Anh Lam nudrc mat v6iig quanh, dan than£!Hhng, con Hue va` b`6iig con Mai lai cho VQJ. ChiLaln gio' tay vu6t ve con Mai rna kh6c. Anh Lanithay than qua, cam minh kh6ng duo.c, voibang con Mai I.a ngoai. Chi Lfim iihin th`€1ng Hhngva con Hue, nbi qua hcyi th& met m6i, dirt ttrngquang :

-Ma kh6ng th8 s5ng durQ.cnfra ! rna Kin ....hai con an d .... cho tfr t8... cho ba con... kh6ibu6n. Nhatla Hting .... con ldii .... con hay tliay...thay... md lo cho... cac em... con !

Thang Hung kh6c to len :- Ma dtrng cherl iiia I Mci 6' v6'i cac con, rna

cyi!

Con I-Iu¢ cfing kh6c theo. Anh L€ûn nhd. chiPhan bang con Mai, tr6. vao k6o ghe ng:5i cqnhvcr. Anh bao hai con :

-Th6i cdc con ra ngoai cho.i, d8 md nghimat chtit !

Chi Lam d6` ban tay kh6 khfing vao taych6ng. VQ ch`6ng nhin n]iau, nghen nghao kh6ngn6i men ldi. 14 nam vQ. ch6ng chung s6ng, cayclang nggt btli chia s6 v6.i nhau, nay k6 6' ngud.i


di, dan ddn bi€t chti.ng nao! lI¢jt lilc lau, chiLam n6i \7di cht`jng :

- Anh c?, em ti.I. I)i€t minh kh6ng lh6^ s6ngdurQ'c nfra. Sau khi em mat, aTih lieu dem caccon v6 lang lam an. Chtrng nao yen.8n, anh radem xac em v6 !

TRONGCON LY LOAN 89

Ann Lfim nglie vg ndi the tham qua, camlong kh6ng duo.c, da len klidc.

Chi6u ham ^d}', chi Lam m2{t, d8 Iai choch6ng ba dri-a con tho., di'ra sfiu he't m6'i duQc13 thhng! Anh I,£îm phi.ic xu6ng ben xdc `Tgkh6c nhu- mu.a nhu. gi6 ! VQ. chi5ng anh Phanva cc4c ngudi k^`n c€:in t6:i thcxim, khuyen giaimai, aiih \'£Rm khong nguoi.

®

3Chon cat vQ. du.o'c mud.i ngay, anh bancac d6 doc khong dtiiig, gdi gcpim c{4c thtr canthi8t. R`6i met bu6i sang, anh ttr gis vg ch6nganh Phan cting bd con lfm can, try bang lay datdem cdc con tr& v§ lang cfi.

Tinh hinh li'ic ay clang h6n don, ai nay d6ukhuven anh tarn a 1ai it kîu, nhurng th2{yanh.nhat quye't, hQ danh d8 anh di. Anh bangcon M€ii, vai mang mat gdi lan di.mg gao va cacthtr di5 clan dting, Thang mmg va con Flu? mangm6i dti.a mat bQc nh6 ao quan. Cha con di lanxu6ng du6'ng ccii. H6 cac c,on met, anh lai nghi.T6i den, anh dem cac con vao tri'i trong chc chtiami€u, di6m canh hay trong cdcnha gan dudng.Thay canh ngo anh, kh6ng ai rna kh6ng thuo.ngx6t ; hQ gitip d& alih gao ti6n, va cho an u6ng.Cha con di lan h6i, vtr-a di vh.aki€m an quangay. Mat bu6i chi6u, cha con v6 tdi song MP-Chanh. Chi6u ham fry, ngudi clang chcy dd cfing


kha dong, c6 khi phai hai chuy6n m69i h6t. Phannhi6u la bo d¢i, c6 vai ngudi di chQ' ve, nhungcfing c6 it ngu'6.i len h'it h6i cu nhu. anh Lam. D6cap ben, ngu.di ta tranh nhau len, Anh sQ. t6i, baoHting chen len trudc d3 dat con I-Iue len. NhuTgthing Htlng vtra len xong, thi ba, b6n nguoidanh lien ti6p, nan anh Lam danh dqi chuy€nsam Thang ming th2iy ba n6 kh6ng len duQ'c,toan nhay xu6ng, nhung d6 da ch6ng ià kh6ib6n. Anh Lam bao con :

- Ctr qua tru6'c di, ba sang chuy6n sau.

Chi8c d6 da}r ngudi, chi ho'i nghieng mat t,ila nudc c6 th6` tia vao. MQi ngudi ng6i yen

:£±]°rnaggT£:n[::%qs%£);..C8°6nng:nt:lie:g=:i}Pt:[e]i°bt:I:trong thuy6n, ai nay d6u h5t hoang vi c6 ti€ngmay bay ttr phia bi8n vQng len. HQ nhdn nhdcnhin len trdi : met chi6c, r6i hai chi6c may bayda]ig tdr phia dudi ph6ng len. Ti6ng d¢ng com6i luc met r6. Nhti.ng k6 tren 1]6., voi vans chay

:£Pn}:i:Chaac£}::ibvdev£:L].:£g.XXT6i]ntign8ai6htarFnt:I:mdi that la nguy hi8m. Chi6c d6 mdi ra giti'a[v6anog:a::r]:I:6gir5n%:=tgrg::3[:6pnhgaT]]6=h`£%nut[raa:%

doi. Ngudi ta nhao nhdc sq hai, chie'c d6 chtmgchinh, tnudc ao vao. TiA6ng keu kh6c thet len !Vien chi huy bo doi h6t ldn :


-Ng6i yen, kh6ng can gi dau rna sQ>!

Nhung t[r xa, hai chie'c may bay da sa xu6ngthap va nhi~mg lan kh6i nha Ià ti6p li6n nhfrngtie'ng n6 lien thanh. Mat ngudi linh sQ. qua,nhay ttim xu6ng nudrc. Con thuy6n chao di, r6ilat tip lai. Ti6ng keu ctru, la khdc vang trdi,nghe iàt rhng rqn. Nhfi.ng ban tay y8u dt chcyivo.i. qud quang r6i chim lim ! Nhfrng k6 bi8t leira strc bo.i vao b6', nhu.ng lc?i bi ngurdi khongbi€t bcri nam chat lai, vcit len nhau, keu la inh6i! Nhfrng k6 6' tren b6.,1ii8t chie'c d6 chim,nhung hai chie'c may bay vi=iii v6ng quanh trendau, nha dan xu€;ng, iien khong ai dam ra kh6iham trti. Anh Lim va hai con ii{{p trong ham,nghe tj6ng keu la th2{t thanh, bi8t con minh clangbi nguy hi6m, cfing kh6ng dam lieu mang, danh6m hai con kh6c i`6ng` len :

-Oi con o'i, Htmg o.j! qu

Mat ltic sau, hai chi6c mt4}r hay da di xa,mQi ngu6.i b6 ra kh6i no'i t]-L't, cli€.iy ngay ra songnhin xu6ng, nu6.c song v{inl€:lug ltì. chay, nhukholig x<iy ra \+iec gi ca. M¢t s6 b¢ d¢i bcyi vaobd. duo.c, h:'im song suq[ tren bt`]' vi met. Ngudita chia nhau, k6 cap ctru ngird.i bi u5ng mr6.c,ngudi di vdt k6 bi chim. Conthuy6n day nurdcclang lri. din ti`6i x.u6ng kha xa, ngudri ta lei rak6o vao nhung kh6ng con met ngu6'i nao trong

TRONG CcrN Ly LOAN 93

thuy6n ca. Anh Lam bao con Hue gii~r em, r6ic&i ao chay doc theo bar song, h6 ch6 nao sflibet la anh nhao xu6ng tim, nhurng van kli6ngthay I-1ting dau. Hai ben b6' dan dan day ngudi,ke tim cha me, ngurdi tim vQ' ch6ng con cai.mat vai ngudri da tim thay xac than nhan khdcldc tham thie't. Den t6i init, nhi6u ngu.di vanchua tim durQ.c xdc than nhan, hQ ban nhau thusthuy6n v6 xu6i d6` tim. Anh Lam met m6i didoc theo bt`j' song da kha xa rna vfrin kh6ngth2{y tung tjch con. Thay ngu'6'i ta thus thuy6ndi tim anh cfing loan di theo, nhu.ng vi conHue, con Mai th. tiìra den gid chua c6 gi an,anh bu6n r2iu trd lai ch6 cfi. Tdr ding xa, anh danghe ti8ng hai con khdc : con ^\'Iai khdc d6i, conI-Iue d6 em khong du'apc cfing khdc theo.

Anh Lam d€ù darn, bao nhieu tang t6c dandcip tren minh, khie'n anh nhu diendai. M¢tngu.dri [rong` x6m gan d6, cam canh dem cha conanh v6 cho tri'i lam. Ngay thang tr6i qua, mdid6 rna tl]ang ming mat tjch da hai tuan 16.Ngay nao anh Lam cfingbu6.c lan theo b6'song nghe ng6ng. Cu€ji ctmg, kh6ng hy vQnggi nfra, anh m6.i bang con len dud'ng tr6. v§. Matdtra con nu.o.iig Gay, anh that th8u hai tuan nframdi v§ den lang. Tinh tdr ngay anh b6 La-vangde'n nay da hen mat thang.


Lang An-Hda, no'i xua kia vui v6 dam ambao nhieu, nay bu6n ba dieu tan bay nhieu. Lticngu6'i dan trong ling tan cu, bo doi da theochinh sach tttieu {h8 khang chi6n>t, pha binh dianhfrng nha gach, nlia ng6i, tri¢t hc? dinh chtia,d8 cho dich kh6ng c6 ch6 6'. Bay gi6. ngudi tacfing da ri6i cu v6 .nhi6u. Ruong vir6'n d€~i bat daucay cay lai, nhuug chi lam durqc nhfrng no.i ganlang, nhting thi'ra ruang khuat sau ntii kh6ng aidam ra lam. Tuy c6 don binh sl qu6c gia d6ngcaph lang, nhung dem dem thud.ng bi d¢t kich.M6i lan hai ben ban nhau, nhi6u ngu.Cri dan lanhbi ch8t vi dan lac. C6 k6 sQ' nguy hi8m, b6 langvS thanh ph6 lam tliue qua ngay. Aiih Lam v8nha, bu`6n rau kh6ng mu6n di nfra, nhungruong vurdrn lam kh6ng du'p.c, anh danh theohQ ra ph6 kie'm viec s6ng qua ngay.

Thanh phs Hue' sau nhi~i'ng ngay khdi lfra,da khoac lai b¢ mat tuo.i dep. Ngu.6'i ta h6i cukha nhi6u, ht.] clang don m6. cfra phs d8 bu6nban. C6ng viec ki8n thi6t ram r¢>, nhi6u ngu6'inh6. d6 c6 c6ng viec lam an khd. Mang dauvet chi8n tranh nang nhat cd 16 la can Tralig-ti8n, chi8c cau xinh nhat xtr Hug, da bi sap mat hainhip. Trong ldc chd sfra chtia, ngudri ta qua laiphai di dd. Anh Lam bang con v6 den thanh phsHue, thay canh iih¢n nhip ch5n kinh thanh, nan


thanh nfr tti flo quan dep de qua lai clap diu,anh ngao ngdn tt.I h6i :

~Cac con cai minh c6 ngaly nao du.qcsung sudng nhu hQ kh6ng ?

ttDdi thi dau g5i phai b6 » anh lang thanglay bang tay dat, lan budc tdr phs, hanh khatnuoi colt. C6 ngu.6'i thuong x6t canh ng¢ anh,nhu`ng cfing c6 ngucri hat hfii mang nhi6c chacon anh kh6ng ti€c 16.i. Anh bu6n I.au chdn nan,nhi6u ltic kh6ng thi€l sang nfi.a, nhu.ng m6i lannhin hal di'Ta con, anh lai th2iy minh can damsang. Lang thang khap n6o ph6, h6 ai thus vdcxfich, khieng gdnh gi, anh lam ngay. T6i d^6n,anh lai dem con vao ngfi trong chg Dong-Ba,hay trong cong vien. `

Met ham, di lan sang Kin ben chQ' An-CT.i'u, tinh c6. anh gap du.gc anh Hai, ngudilang a canh nha anh luc trudc. Vg ch6ng anhIIai c6 nha 6 canh dinh lang I)u.ong - Pham.j\ii.h di lam the n6, clii bu6n bfin, k8 cfingd{'i scjiig. Th€iy tinh canh anh Lam t6i nghiepqu{'i, i`nh Hai dem cha con ann v6 nhal cho alam tl8 tim viec lam. Cbi Hal nghe n6i chi Lama.a m£{i vat thang Hting ch6t du6i, chi triuongkhdc mai. Nhdr anh Hal cay ngu.di quen bi6txingii'ip, nen sau vai tuan, anh Lam du.qc vaolamviec tiòng xu&ng cu.a may gan d6.


Sau mat nam a nhdr nha anh chi Hai, anhLam danh dun dugc jt ti6n, n6i theni ni¢t cannh6 cqnh nha ann chi Hai d6 a cho rang rcii.Hue da c6 the na'u all va lo lfing cho em Mai,nen anh Ltûn chi nh6. chi Hai mua gidp g£}ova thti.c an, ch6' kh6ng nhd chi nau an nhu.trudc nti.a. Nha anh Hal 6' nga}r tl:oiig dfit cl3nhlang Du.o.ng-Pham, ng6i dinh nay [am thaingudi ki dting lam tru.d'rg hQc cho cac tr6con trong vting. Anh Lam tha'y Hue bi that hQcda lau, nan cho n6 theo hQc 6 d6. Bu8i tiùradi lam v6, cha con lc?i hi hi.ic thai com §n.

Tb€im thoat, cha con aiih Lam liz5i cu' daduQ'c 7 nam. Mai da len 8, anh cho n6 di hoctru.ding An-Cquu, vi lap lioc tu 6' dinh` Du.cmg-Ph?am da b6. Mai cang` 16.n cang ng-oan ngoand6 thuo.ng. Hue nam nay da 18 tu8i . Narig dihQc dugc ban n€Vim r`6i b6 hQc, theo chi Haibu6n ban du6'i chQ. An-Ci.I.u. Dau kh8 da de nanglen vai nang` ltic m6.i len ch]'n, nhuiig tr6.i xanhkh6ng n5 b6 ngu'di thi8u m~i. ngheo nan , chonen Hue cang lan len cans xinh dep . P\Tet matthtly mi, d6i mat liuy6n phang phal m¢t v6 bu6ntrang nghiem, nang gi6ng h¢t me nang h'ic trudc.Da dep ngu6.i, nang con dep net. Tinh tinh Hangdam tham, net na, €Vin n6i 16 d¢, ldng gi§ng aicfing cam phi.ic. Nhi§u cha me da ng6 y cau


than cho con minh. Nhung trucrc b{io nliieuhtra hen, nang van nha nh¥in ch6i tti., vi¢ii 16con phai gitip cha gia, em dai.

Phan anh Lain, ngay ngay di lam trongxu.dng, c6ng viec nhièti, ngu.t`]'i lalm d6ng, nen aiihkhuav kh6a du.qc n6i bu6n. Nhungnhri.ng ngaynglii vi¢c, anh lai hfing khuang nghl den vg hi6ii.den nam mi3 cfiii vg 6' noi x€i xt`>i, c6 khi da 1]!d6 dtin c6 le(p, kh6ng met ai th{Vim vi8ng. Nhingi6ng song An-Cquu laiig ldrchay, anh lien tu.6.ngden Hting, dti.a con 11.ai d¢c nhat da bi vtlisau trong long song M}r-Chdnh. Anh chi conmat clii'it an fii t]èn h{ii dtra con con lai. M6ibu8i t6i, du'di ngQn den dau leo let, anh sungsurdng {Cim Mai valo long, mim cudi nghe conth6 the va nghe Hue k8 chuyen 1]u6n ban ngoai•chp.. Cau cliuyen di lai chi c6 the, rna c6 nhi6u

de,in cha ct>n ti`6 chuyen v6.i nh&u mat de'n khuyamdi di ngfl.

Mol bu8i tt"]i mha d6ng, tr6.i laph lam, Hueb6 them cfii vao b6p rr]i bac gli6 m6.i cha k.ì su6.icho dt~y lanh. Ilo.i lfra n6ng lam lmat nalng btrngd6. Chtyt nhin con, anh Ijam cau màt suy nghI.Con Mai da ngfi thi6p di trong tay, anh nhs nhangdiing dity a.it con vao gin.6'ng, clap chan cho n6r6i tr& 1ai b6p lfra gpi 11u¢:

- Hue o.i !

98 TRONGCON L¥`` I,}bE*9qu

Hue clang b6+`them cfii d8 giti. cho ]fra kh6i tt:it, ngac nhicn ngfrng dau len h6i:

- Ba 8(.,i con ? '

Auh Lam nhin con, ngap ngri'ng mat ltic r6imdj ndi :

-Hue a, con da khon lb'n I`6i, ba khuyen conmen chQn mat no.i nao d6^ nu.o.iig di.1.a, clii'r connliat dinh 6' vay r:3i sau nay d6.i con s6 I.a lam sao ?Ngu6'i. con gai chl c6 mat thdi hoa n6..„

Hue nhin cha, nu.dc mat chay vdng quanh,me'u mc4o :

- Sao ba n6i de'n chuyen ay lam gi ? Bay gi6.ba da y8u nhi6u, rna elm r,dn lih6 dai, con longnalobt.'] ba nhu' the duoc. Vd r6i thien hci se checudi con la h€+ng bat hie'u chi bi6t hqnh phtlc riengminh rna d8 Oho cha me kh8. Dd'i con se ra sao,con kh6ng lo, con chi u.dc ao mat disu la durQ.c6 vdri ba lau dai, d8 dan o.n I]a da v€{t va nuoi conb2{y lau. N€u €inh Htmg con ct`>n s6Iig thi ba baosao con cfing nghe, nhung nay anh con...

Hue 6a len khdc, kh6ng ndi duQ`c iii~I.a. AnhI,am ngh?n ngao, vu6t tdc con, dju clang :

- Thai con dtrng khdc nfra, ba d8 ttiy }'rcon!


I)em ay anh Lam tram trQc mai kh6ng sao ngd{lirt.t.c. Nh6. den vq, den colt, bao nhieu ky iii¢mi`Hii dam, Gay clang lan lugt di6n k.ii tiòng tri, anhlb6' dai c4o nao. Dem v8 khuya cang l£.mh. Ngoaiti`6'i mu.a ri ra, gi6 bfic tli6i ttrng colt ltia gi6 laplit|iiii khe cti.a vao nha, anh cam th€iy long anh nhumat bai tha rna...

®

4Sau may ligay tr6Iig doi, sang li6m nay,I-Iting va Minli, hai anh em d€¢it tfiy nhau ratru'6.ng Nguy6n-tri,Pliu.ting xern k.e'L qua k}' thiTiùng-ht.]c. S€`m trudrng d€i c`,h€:`t nich ht.>c sinh, vamet s6 phu huynh cling 16.i xcm k6tminh. V6 mat ai nay dan lo du, liìn ngidc hdo lit'i.c kh6 tci. Du.6.i liicngic4o vicn ch£{m thi, tllinh thoi'ing qiia 1€.ii\.€ìiig. {lting v€i Minh chcn \'{ìo [iòng bieiinglie clio r6.

Tcim gift.. hTgu.a.i 8dc Ll.ltd.i`g di8m met 1]tsitrtìng hc4o hi(:in dî;n gi(). tuy¢ii b6 k€,1 quci. Tisngcì.6.i n6i daiig huy6n nao`, b6iig im hilt. OngGidm khao va cdc vi ch2{m lhi ta, tu.u dudi'mciihien, g:all l].ic thang len xiit:;tig. (`)ng Giam khaon6i vai 16'i khen ng(.)ì (`,€'lc tl)i' sinh tlì'ing lu}'€in•`'.i klijch 1¢], nliL~i.ng Lhi sinh khong may. d()i.in

mat vi giao sur ti.6 Lu8i cam tai] danh sach bud.cra. MQi ngu6.i nhu nin th&, h6i hop lang tainghe. Btang danh sach s€6`p thin ti.r s6 hi¢u lhi chin

..

TRONGGON LYLOAN 101

kilt.]ng sap theo thtr hang. GiQng vi giao suxir6.ng danh sang sang, ngudi dtrng cu6i san vanni!he r6. M¢t s6 ngu6.i cao ten, bie't dugc k8tqiia tiù6'c. Ke thi dau sung sudiig chqy ra dudngIèt> to len, ngudri hang thi ngam ngtii lau nudemat, mieng meo xech cui dau bu6n ba ra v§.Bao nhieu nam den sdch, hy vQng hay nga 16ng('>. tai giay phiit quan trQng nay ! K6 bie't du'gck8[ qua ra v8 dan. Sam trurdng da thay quang dimat chtit. Luc nay kh6ng duqc yen lang va tratli.r nhu luc dau. Thinh thoang vai ti8ng cu6'isung sudng vanglen, va cfing c6 nhi8u tie'ng kh6cnti'c n6 lan ti8ng n6i xi xao...

Khi nghe gan de'n s6 hieu minh, Htingcam thay h6i h¢p la thudng, tim chang clapmanh, nhu mu6'n vQt ra ngoai 16ng ngquc I S6 190195, 199, r6i s6 200, Nguy6n-slming ! Chao 6i !I[ting sung su.dng qua, tirchg thet len mat tie'ngth{:`t to cho th6a ! Nhung chang nhin sang Minh.Hitafy em clang hd h6c lnieng nhin anh, mat tain#{`'it nhu kh6ng con giQt mau nao, Hting lqi

i{irl. m'?t mat binh than nam lay tay em. Tay Minhii.(}i t|€3irin m6 h6i. ming nghl bung, n6u Minhh{'mg, tlii tha minh dtrng dau con boll. Nhungch:ìn# I::ì ti.I. bao :

- Kliong c6 16, bai v6 Minh con chac hencf)i` niliLh nhisu.


Ti8ng rao cfia vi giao su van vang len daud6u. Bay gicr den lug.t Minh h`6i hop lo sQ.. S6260, ri3i cach quang sang 270, Minh sq hai 6m 12{yng`.I.c nhu.ng r6i lqi nglie s6 271 va 272, Hoang-trQng-Minh! Minh mdrng qua, 6m chain 12{yHtlng, reo to len ! Hhng voi vang bit mieng danem ra c8ng. Anh em nam lay tay nhau sungsud.ng dê'n chay nur6'c mcpit !

Tren du6'ng v6, ming Minh cudi n6i khongngdgt. Anh em cting k8 cho nhau nghe gic4y phTith6i hop ltic dgì chcr va n6i sung su6'ng khi nghexudng den ten minh. Thinh thoang Minh lainhay c6.n len nhu tr6 con. Di v6 dug.c matquang, Minh dirng. lai d§ nghi :

-Anh Hhng a, chting ta sang phs xem matchau «Cin6j> an mtrng r6i hilng v6 !

Htin8 Sat di ,

_ V6 nha cho cau mp bi€t da, em a. Chaccau mqu clang inong chi'ing minh. Cd khi t6i naycau mt.)' lai chng di xem phim vdì chi'ing minhnl-I,a!

Minh tan thanh :

-d phai, v6 nha da anli nhi ! R6i t6i nayc6 ca cau mqu cting di, vui qua, vui qua !

Minh vtra di vtra nhay. Hting h'ic nay tramngam, ctii dau rao budrc, chdr kh6ng hdo htrc

TRONG CcrN LY LOAN 1o3

nliu hic mdi ra kh6i c8ng tru6`ng. Minh ngacnhien dirng lai h6i :

-Anh Htmg nghl gi the ? Anh clang dqu dinhhoe he phai kh6ng anh?

ming clang mai nghE chuyen gi, nghe kh6ngr6' h(),i lai :

_ Em n6i cai gi ? HQc he a?

-Phai anh c6 dinh hQc he d6` sang Ham lenld`p Oho vtr.ng khong ?

Hting nhin em :-Cd 18 em men hQc mat it. Phan anh, c6

16 anh s6 thai...

}[inh cu.d'p ld'i anh :

-Tai sao anh lai thai? Cau ino. htra n6uanh em minh thi dau se cho ti€p tt.ic hoc kiarna?

IItiiig nghiem trang bao em :- Anh cfing bi€t the, nhurng anh thtiy durQ.c

thu o.n cau mQ. nhu the nay la qual lcim r6i. Anhkh6ng mu6n lam phi6n cau mQ. ndra. N6u caumQS khong thurcmg ctru vd't, [hi anh d€\u con de'nh6m nay ? Hu5ng nti.a, anh lai duo.c c€:iu mqcoi nhur con d6, cho hgc hanh, bay gid. duQcthanh dot nhu the' nay, ]dng anh da man nguyen

Eflnill I

io4 TRONG CcrN Ly LOAN

Minh tt9> v6 kh6ng bang long :-Ma biî}' gi6.cau mQ. van thu'o'ng anh nhu.

trudc. C6n em, elm van coi anh nhu' anh I`Li6tcfia em. Cau mo. da htra cho di hQc, thi anh cardi, tai sao anli lai c6 vii, bi quan nhu the ?

- Khong. anh c6 bi quan gi dau em ? Stp].dl anh mucjn th6i ht.]c la vi anh th€{y cl¢ ray caumq bu6n ban kh6ng du.Q.c nhu. h'ic tru.6'c. Anhdinh kie'm viec d8 them vao cho cciu mo. b6.tvtit \7a.

Minh ndng na}+ :- N6u the' thi em cting thai hQc. Chi'mg tit

cting di lam.

miiig phac met cfr clil ngrm cln :- Kh6ng, em dti.ng nghl the'. Em ci'i. theo

hQc cho den no'i de'n ch6n, mat minh anh di lamdti r6i. Va lc?i kh6ng pliai vi l}'r do tren iiia anhth6i hQc dau, anh con m6t vc{n d6 khdc nl~ra. F.inl>i€t, anh lac gia dinh de'n nay da I]ay nam. Baynam ann lo lang tim t6i, nhu-ng cliu.a du.Qc tungtich gi. May sao kjr Te't vhà r6i, met iigu.6.i langtin cho anh bi€t : Mat ham anh fry di xe do (|u€lcau Trudriig-Ti6n tinh c6. thay ba cfia anh d{ung dibo tren cau. Nhu the' cd th6 doan du.Q'c la gia dinhanh da-ng 6. dau gan day, tiòngthanh phs na}r.Anh ra di lam, chac c6 th8 dd h6i d6 clang ho.n.

TRONG CcrN Ly LOAN io5

Minh thay anh n6i c6 ly, kh6ng can nfra,nhung htp>i them :

-The' bay gicr anh dinh lam vi¢c gi?

Hhng min cud.i :

-C6ng vi¢cgi lamcfing duQ'c. Nhung theos6. Lhjch anh, thi anh di dc|y hQc. Ngh6 day hQc]'t du'Q.c ngurdi ta chi'i }r den va hinh nhu bi khinhIè. P\Thu.ng dd la mat ngh6 cao quy nhat : dao taonhfrng mam non cho dft nudc. N6u ininh c6 g€Cmglam tr6n phan squ, thi gitip ich Oho xa hoi khcingphai nh6 ,

Tren con du6'ngv6, anh em I.?i vui v6, ctingnhari tinh loan c6ng viec ngay mai. Ong ba Huo.ngkhi ble't )'r dinh cfia Hting, ban dan 6ng ba kh6ngI>fing long nhurng thay chang nhat quye't, danhd8I ttiy chang. +\ilot ngu6.i bc?n cting thi dau t6'i thcimHting va cho bie't Nha Hoe-chanh s.ip m6. metkh6a su pham cap t5c tr.ong ba thdng he, d8tuy3n dung mat s6 giao viencho mien hQc t6'i. mingvui mti.ng Kin ph6p cau mg cho di ghi ten. Su6tba thang hQctap, Hting t6 ra I`£{t xutit sac. Mankh6a chang duo.c tuy8n di.ing. va duQ'c h8 v6 day]dp ba tru6.ng An-Cu'u, theo 16ì chang }Teu cau.Hting sungsudng v§ baotin cho cau mq va elmbie't.


Ngay khai giang, 6ng Huong chug di v6'iHting xu5ng trurdrng. Ong Hi¢u trur6ng vat cac

giao vien ti€p don Hting rc¥t ni§m nd. M6.i budrcclian vao gialo gidi, Hdng b6' ng6' iigai ngting.Cdc cau hoc tr6 turn nan turn bay td m6 nhintha}`r gido mdi. Mat vai tuan sau, Hting da lam

quen vd'i cac gido vien cting trudrng va ht.]c ti`d16p I]a da, bat dau me'n thriy. D6n gi6' cho.i,Hting thud'ng dti'ng iit'>i chuyen v6'i 6ng Hieutru6.ng va cac l]i.in giao vien duo.i hien tru.t`t.ng.hocic di bach bo gii~I.a sfm xem h(.ic tr6 choi.

Met bu6i sang, chu.a de'n gi6. hQc. Hting clangn6i chnyen v6'i cdc ban, cliQ.t thfiy inot thi6unfr tay dat em gdi chh.ng 7, 8 tu€5i bu'dc vao van

ph6ng 6ng IIieu tl.u.6'ng. I-Iting ng€îy ngu.6.i nhintheo, vi li6t milt va clang di diu clang cfia ngudìthie'ii nfi. lqi gi6ng het mg chdng khi trudc.milig toan bub'c lai gan cfra van pht`]ng d8 xemcho r6 hen, nhung chgt nhd minh clang ddrngvdi cdc ban, Hting then thu:5ng dt') in.?it, v6' t|uayv6 phia sau, ho len vai ti€ng. Chang n6i vdricdc ban :

- Xin 16i cac anh, kh6ng hi3u sao toi th{¥ychoang vang trong ngudi !

Thay giao ldp nhi thanh that :


- Chting ta diing ch6 nay cd anh nangclii6u vao, hay chi'ing ta lai clang kia n6i chuyenva xem hoc fro choi luon tht3.

Htmg u8 oai bu'6c theo. met cam giac lalting xao ti.On dau dc chang. CAc ban ndi chuy¢nrna ming cbang nghe gi nfra. Lau lau, changlai li€c nhanh v6 phia phdng ong Hieu trudng.Ching tu' h6i : C6 nao d6 sao lai gi6iig in? minhthe nhi? Cd le cd ta den elm den xin vao hoe.Kh6ng bi8t con trong van phdng hay v6 r6i ?

Bang ph fm van, b6ng nghe ba ti6ng tr6ng,Htlng voi va di v6 16.p. Chang c6 }'r di ngai]gqua vc¥n phdng d8 xem, nhung co gai da ra v§th. h'ic nao, chl con mat minh 6ng Hieu trudngclang cl]am chd ghi ch6p. Hting th6' dai gi€:inminh da b6 la mat co. hoi t6t. Th. ham 2{y,Hting mat binh tTnh, kh6ng lioc?t dong nhu'trudc nth.a. Hinh anh ngir6.i thi€u nT~r va elm b6luon lu6n hien ra trong tlì chang. Den gidr giaitrj, chang hay tan bo vao gitia dam hQc trdldp nam, 16.p tu d8 d6 xem em b6 ham trudcNhung vi hQc tr6 d6ng, mat ldp hQc bu8i mai,mat lop hQc bu8i chi6u, men khd long rna tim

:g±q:audmn:]avaTeh=g£H¥EianT]:hfgi'n£:at}i?OCE:y£:HurGng d§u lay lam la sT thay d8i bat ngdr cfiaHtmg, nhung hQ lai nghE, cd 16 vi chang qua lolang viec b6n phan.


-,-_ ------ ===;+ ---.- ^ `_--+I-`_ _

M¢t ham bai hQc, Hung len xe dqp v6 nha. Gande'n chQ. An-Cu.u, chang chQ.t thay em b6 hamkia clang di trudc mat. Chang mtrng quynh, nhayxu6ng xe, toan gQi lai h6i tham. Nhung ch6 aygan chQ., ngudi ta qua lai dong, em b6 cfing clangdi vdi nhi6u dtra khtic, chang squ ngurdi ta d8 y menth6i. Chang d?iy xe clap thong tha theo sau. Dencau An-Cquu, thay em be di th&ng theo dudngdoc b6' song, chang li6n dem xe clap g&i vao nha

TRONG CON LY IOAN 109

quen ben cc?Iih, rz}i rao budc theo. Qua An-Dinh-Cung mat quang, Hting thay em be di vao trongsam dinh Duro'ng-Pham den trudc met trip nhanh6, chang vd xem sach d8 nghe ng6ng. Em bedtrng trud.c nha gQi :

- Chi o.i ! em di hQc v6 rz5it chi a !

Cd ti6ng diu clang d dudib8p n6i vong len :- Mai v§ dd a, d8 chi len md cfra cho em !

Hting voi va di lui, sg c6 ngudi bat g+ap.Chang phan van :

- Mai ! Mai ! dting la ten em sau h€t ciaminh. Hay chinh dd la em Mai cfia minh ?

ming ra v6 vtra sung sudng vtra lo. Trong+dau dc chang ron len bao nhieu y nghT :

- Cd phai em Mai cfia minh khong, hay lacon nha ai trting ten €{y. Sau ngudi chi cfia em.Mai lai gi6ng in? minh the ?

86ng chang reo len mat ti6ng :- A, minh ctr h6i mg nu6i xem nha ay la

/cfia ai. tqu khac s€ ra manh m6i !

NghT the, Hting v6 nha vui ve ho'n mQi ngay.Co`m nu.6'c xong, 6ng IIuong ng6i doc bao, baHuo.ng clang nham tinh lqi cdc m6n hang bantrong ngay. Minh chain chri ng`6i hQc. Hting ng6i€ham bai ben canh em, nhung k}r thu.c chang


clang nghl de'n em b6 h`6i chi§u. Ldng changhao htrc mu6n bi6t gap manh m6i ti'ip nha nh6be £}r. Sau chng chang ddnh bao quay sang h6iin? nu6i :

- MQ. a, cai nha nh6 6. sat phia durdi dinhDuo.ng-Pham la cfia ai the' mQ' ?

Ba Huong ng?ang dau len, nheo mat nhinHtlng, mlm cud.i :

- Thay giao Hting rna cfing bi6t nha ay a ?

Hung ngc?c nhien, ch€Vim clii'i nhin ba IIu.ong.Minh clang lnai hQc, nghe the cfing ngfrng daulen nhin in? nhu c6 y h6i :

Ba Huo.ng chain iài :

- Nha €iy cfia 6ng ten gi mQ. kh6ng bi€t.Chl bi8t 6ng ta lam ngh6 tho` mac, c6 hai c6con gdi, c6 gdi dau chdrng 16, 17 tu8i. N¢i x6md6, ai cfiug khen tinh net c6. Mt.]. c6 gap c6 £{}-bu6n ban ngoai chQ', ngutì.i thtiy mi doan tranglam, Nghe dan da c6 nhi6u ngu.di di n6i rna c6khong chiu, vi?n 16 con phai nuoi cha, nu6i em.Dira em c6, mq chua tin€iy, ngu'6'i ta n6i chtrng7, 8tu6i. The anh ming da giip c6 ay r`6i a ?

Hting thfi}' mQ. nu6i hi8u lam, nhung chuatien ndi ra y minh, men chang n6i quanh :

TRONGCON LYLOAN 111

- Con cfing chua gai] c6 ay lan nao, nhurngnghe ngud'i ta ban tan, men h6i tham mqu vayth6i.

Oiig Hu'o'ng va Minh nhili Hting, cu.di h6mhinh. Lieu tie'|] m€{y h6m sau, ming c6 tim dip,rLhung lad ngai ngtmg ^squ rang ngu6ì ta tu.6'nglam chang mu6n can th€^tn vdi c6 gai iiha fly.MQ' nu6i chazlg rna con hi8u kìm nhu the, hue;ngla k6 khic !

®

5M6tbu8isangchfinha„.dimu.ariraJfhitr6'i lanh lanh ; ngoai du6'ng thinh lhoa]ig mdicd ngurd'i qua lai, Hting nghl tham :

- Dciy la dip rat t6t, minh thfr danh boolen h6i than nha c{y xem sao. N6u minh lamthi cfing khong ai bi8t rna cu'6.i. D6i vdi nhaay, thi minh thi6u gi cfich n6i !

Nghl la lam, ming dtrng dciy khodc ao muadat xe clap ra cfra. Ba Hurong ng6i noi quayhang tr6ng th€{y h6i :

-Tr6.i mu.a udt c4t the nay, con di dau chokh8?

- Thua mQ., con de'n nha anh ban cd chL'itvi6c can !

D€n gan cay da canh dinh, Hting xu5n.g xetr6ng ti.udc sau. Du.6.ng sa vang ngudri, lamcho chang them vfrng da. Chang ron r6n datxe vao sam dinh, di`rng vao g6c da, rz)i budc nhe

TRONG CcrN LY LOAN 113

den tru.dc cfra. Cfra d6ng kin, chang thatvQng,toan ra v6, b6ng chqt nghe ti6ng n6i truyendu.dri b€p vQng len. Chang vao dud.i mai hiencdi ao mu.a, ngap ngtrng mat h'ic r6i mdi g6\cfra. Cd ti6ng gil.ic :

-, Ba v6 ! em chavtlen m& cfra cho ba !

Cd ti€ng gu6c di len, i`6i canh cfra m6' he ra,em b6 Mai nliin Hhng, ngac iihien Sip Ting chcho :

- Thura thay !

ming tran tlnh :-Ba con c6 6. nha kiiong?

- Tliu.a thay, ba con vira di cho.i dan d6,d6` con h(P)i chi con.

86 Mfli dinh chay xu6ng b8i] h6i chj thi ti6ng,chi 6. dud.i be'p ht°]i vong len :

- Ai the' em Mai ?

Mai clang li'ing ttlng, nghe ti6ng chi li6i, voivang chay xu6ng :

- Chi o.i, tha}r gido dud'i ti.u.6'ng em llQcden h6i tham ba !

Hue nghe ndi c6 ngurdi la, voi vang 1.ira taybud`c voi len. Hhiig chua h§ n6i truy¢n vb.i matngurdi thi8u nfr nao, men khi thay Hue, chang


cd v6 ngaingting. Hue cfingth6, nang d6 matben I€n culi dau chao :

-Thu.a tliay, thay h6i tham ai ?

Hting danh bao :~ Thura c6, t6i c6 chi'it viec can mu6n gap

6ng nha, khong ngd' 6ng di vans. Thai Kin 16ico, d8 khi khc4c t6i trd lai.

Linh cam cd vi¢c giquan trong s6 xa}r ra,Hue thua lai :

- Thua thay, ba em di sang mua thu6c 6.nha gan day, cd 1€ cfing sap v6 r{3i. Kin thayng6i dqi ba em mat lit.

M¢t ti8ng dons nh?, canh cria ln6' rang them,anh Ijam bud.c vao vri.a c&i .io mua, kh6ng d8y ct'j ming clang ddrng dd. Hue nhin ming :

T Thua thay ba em v6 dd !

Vtra tr6ng th€{y, Hting da nhan dupc chaminh, tuy Iigay nay cd gia di ho'n trudc. Changchay ngay lai trud.c mat, la len :

_ Ba oi ! con la Htlng day ! Hting cfia baday , J

Anh Laln chQ't thfiy Hting, cfing ho.i ng6. ngQ.nhung khi vdra nghe mmg xu.ng ten, anh nhanra dugc con ngay. Hai cha con 6m choang lay

TRONGCON LY LOAN 115

nhau, sung sud.ng qua strc, nghen ngao kh6ngndi men 16.i. 136 Mai ha h5c mieng dti.ng nhin,kh6ng hitiu sao thay giao lai 6m lay ba minhrna khdc. Hue tuy xa cacli anh da lau, iihurng vancon nhd phalig phc{t net mat cfia anh, nen khinghe ten Hting, nang cfing nhan ra duQ'c anh.Nang chay lqi nan l€{y tay anh, kh6c oa len visung sudng qua. Bao nhieu ncim trdi lac nhau,kh6c 16c tim ki6m nhd thuong, giay phtlt chacon, anh em dupe gap mat nhau, ai ta h^6t duqcn6i long vui sudng?

Ntrc n& h6i lau, anh Lam mdi lau nu6cmat bao Hting :

_Trdi oi ! 13a cdr tudng con kh6ng conntia ! Ai ngdr nay duro'c tr6ng thay con 16'n khanmaph kho6 nhu the nay ! Con ng6i xu6ng day,k8 lai clio bfl va cac em nghe lam sao 'ma conthoat ch€t, va ai da ctru con, nu6i nang conbay lan ?

Hting ng6i xu5ng gh6, am em Mai vao long.IIue ng6i sat ben anh, nhu mu6n thong sangngurdì anh h6t n6i sinng surdng tram ngaptrong long nang. Anh Lam keo gh6, ng`6i ngaytrudrc m€:it Hting, nghe ming k8 truy¢n. Thinhthoang cha con lai nac len, vi co.n xtlc dongvan con dao dat trong long. Cha con cting k6


cho nhau nghe nlirrng ngay xa cach. ming kh6csut stii khi nghe lai nhfrng n6i gf an kh6 rna chava hai em da gap ttr li'ic lac mat chang.

Anh Lam n6ng long mu6n gap 6ng ba Huongd8 cam o'n tarn long qu}'r h6a 6ng ba da thu'o.nggii'[p con anh bay lau. VQ' ch`6ng anh Hai va cacIIgu6'i lan cannghe tin anh ljam gi:ip du.Q'c con,k6o nhau de'n chia vui, chuy¢n trd huyen nao.Tin v6 dudi nha, 6ng ba Huo'ng va ca nha k6olen. ai n2{y d6u vui .mdrng h6'nh6'. Nha quchchat, chi Hai bao Hue sang ben nha chi nau an.Ba Huong va chi Hai xu6ng chQ. mua thti.c ?ind8 v8 don tiec mdrng. Mat vai ngud.i ban lamcitri_g x`r&ng vdi anh Lam cfing den mtrng ann.Anh Lam an can m6.i mQi ngud.i 6. lai dqu. ]Ji~raco'm chia vui cting anh. I-Iiing tucri curdri, he-ttra ldi cau h6i ngudi nay lai ti€p truy¢n vdingu6'i khac. Can nha b6 nht'] tti' lciu im vans,nay vang len nhi~mg ti6ng ndi cu.a.i. Ben nha ch±Hai, ba Huo.ng va ngu6'i lam c6ng clang voi v€igitip Hue nau don, thinh thoang ba lai nghi layli6c mat nhin Huelam vi¢c. N6i vui surd.ng trAnngap trong long, khie'n net mat nang cang themxinh dep.

Trudc khi vao tiec, ong Huro.ng vui v6 nangch6n rurgu chia vui vdi anh Lam va Hting, s€lubao nhieu nam cha con xa cach nay lai duo.c doan


ti.I, Tuy tdr sdm den gidr, Hiing da k3 nhi§u lan,cau chuyen chang duqc cti'u vdt va tim lai duQ'c

gia dinh nhu. the nao, nhung y anh ljam mu6nt6 long bi8t o'n 6rig ba Hu.o'ng men xin I-lingk8 lai mat 12in ni~i.a cho r6. Ai nay d6u tan thanhvi thcit ra, k6 den tru`d`c, ngu6'i den sau, churacd ngudi nao duo.c nghe r6 rang cci. Hhng vuiv6 ddrng len k6 lai :

« H0m a'y, khi hai chi€c inc4y hay td.i banmat ngu.di bo d¢i s(.)' qua, nhay xu6Iig iiu6'cl]cyi vao bd. Chi6c d6 m€it mat th.ihgb€ing, chaodi r6i lcit i'ip xu6ng. May nh6` con 6 clang mfiithuy6n, bi wumg ra xa, men kht^]ng ai nam phai.Con c6\ strc bo.i vao b6', iihu.ng vi nu6.c chayxit5t, con c6 kh6ng k.ì, bi iiu.6.c cu€jn di. 'lình c6.con vdt du`t.}.c m¢t cliie'c n6n dalig tr6i, conli6ii lit L'ip lai vjn hai tay vao cho nd tr6i. B&ic()n st.r .qud nen u6ng nu.6`c nhi6u. Con bi ti`6itlu'Q'i`, m¢tquang thi me mall kh6ng hi8l gi nrr!`.

D6n h'ic c()n tlnh lai, thi th€iy c€:iu mg nuoi conday va em Minh clang dirng quanh ct]n, ngudrithi xoa bop. iigu.di d6t hia su.&i. IThay con tinlil€.ii, ong ]]a k6`cho con nghe : Chi6u h6mtl6, oiig dan cln Minh di tarn, vtra xu5ng kh6jb6n, li6n thfiy con troi qua, 6ng voi vang boi ravd`t con vao. (A)ng tu.&ng con da ch6t, nhung s6'

118 Tp\ONG caN Ly LOAN

ngu.c thfiy con ndng, li6n b`6ng v6 nha, vri-a divtra lam cho nudc trong minh con ra. Nhdr oligcd hQc du.eyc cdch c2{p ci'I.u khi a trong Hu6'ngdao. Mai den gan nfra den con mdi tinh lai. Ongbavui mb`ng lil.[a vd.i con, s6 di tim ba c()n.Kh6ng ngd', vi con bi iiurd'c ngam vao ngur6ì lan,men sing ngay ham sau, con bi s6t in:ing vìco.n b¢nh keo dai nisi d`6n gan nira thang m6'id6.. (`)ng biì vi lo siin sac con, kh6ng cd thi gi6'di tim ba con. Ba con khi €{y k.ii tim kie'm conbell kia song, rna con thi& xbm ben nay song,th€mh ra chacon lac lihau tdr d6. Khi con kho€|,lqi, kh6ng tim du'Q.c gi±l dinh, cciu mgvui longnhan con lam ct]n nuoi. II`6i cu'v6 day, condu'qc di hQc theo em Minh. That \con nhd c.iumap con mfi dugc s6ng va durpc hQc hanh Ohoden ngay ham nay...

MQi ngudi d6u nhiii 6ng ba Hucmg criclitriu me'n, nhat la anh ljam.

ming k8 qua chuy¢n nhb` di day hQc rna g¢ipdu.qc em Hue. Tuy 7, 8 naiTi kh6ng g!ip, nhimgv{`, m{:it va clang di¢u ci.ia em gi6ng me iig€\ytrudc, men da c5 c6ng d6 h6i Oho duqc. Cfingvi the, rna cau mo' nu6i va em Minh da hi8ulam, tudng chang }'r khac...

TRONGCON LY LOAN 119

I[hng k8 den d6, mQi ngu6'i d6u cud.i vangI`h{\. Ilue suiig su.6.iig ngudc im¢it nhin anh,uhu'ngnang lai e 1¢ ctii dau xu5ng, vi nangthayoi`g ba Huo.ng va Minh clang chain chti nhin

!\tlg...

Nh€t-ls-Clang

Cid s cod.

LONG ME cta Nhat,le,Giang

ln xong ngay 30-6-1967,

tai nhs in rieng tap chf

TU6I , HOA do ANH - HUY292 Phart-Thanh-Gian Saigon

xu8t ban. Gj5y ph6p s6 1732

va 1735 TBTTCH/BC3/XB

ngay 2-6-1967

Documents

I.brag rm@ - · PDF fileQuan d¢i Nhat d6ng rai rtic ti`ong cac do thi lan cfia Vie,I-Nan : Hai-Ph6iig, Ha_N¢i, Vinh, HL€ va nhc ... nhien xutit hi¢n, nhao xu6ng ban tdrng loat