62

gezondheid @ di"gnor"€

en ovsrv#rxakk§msen Ën de b*kksnh*dessl

iebeterredryf #*ffp€Verkeerdtillen is eenvan deoorzaken van een verzakkingvan baarmoeder ofblaas. Eénop de vierwouwe, krijgt hierin haarleven mee te maken.Tekst Marte van Santen I Foto Get§ lmages

Waar zittenje bek-kenbodemspieren?Het bekken is een soorttrechter die aan de on-derkant is afgesloten door

een steunende plaat van spieren ensteunweefsel. In het midden zittendrie openingen: de vagina, de plas-buis en de anus.

Waar zijn die spierengoedvoor?Zezijn normaal een beetje

aangespannen en zorgen er zo voordat de organen onder in de buik (debaarmoeder, de darmen, de blaas,de plasbuis en de vagina) op hun

plek blijven zitten en je niet onge-wild urine of ontlasting verliest.

Wat is een verzakking?Een verzakking ontstaatdoordat de bekkenbodem-

spGren uitrekken of beschadigdraken. Ze zijn niet langer in staathun werk naar behoren te doen.De baarmoeder, blaas en/of dar-men zakken dan in de vagina enkunnen zelfs naar buiten komen.

;@ Hoe kan dat ontstaan?;fl ffi Zo'n verslapping of be-re schadigingvan debekken-

Plus Magazine november20'12 ó3

5%vandevÈírwenkrij6inhaarl*venlastvan

eenYerzakking.

oorzaken hebben. De belangrijkstezijn een zwangerschap en een (vagi-nale) bevalling. Overbelasting doorstaand of zwaar werk speelt ook eenrol, net als jarenlang verkeerd plas-en ontlastinggedrag (bijvoorbeelddoor obstipatie), heel veel hoestenen ernstig overgewicht. Kortom:alles wat overmatige druk op debekkenbodem geeft.Verzakkingsklachten ontstaan vaakin de overgang. En als je moedereen verzakking heeft gehad, hebjeeen extra grote kans om daar ooklast van te krijgen.

Wat merkjevan eenverzakking?Als eerste voelen ofzien

vrouwen vaak een uitstulping inhun vagina oftussen hun benen.Andere klachten zijn een zeurendepijn onder in de rug en buik, en eenongemakkelijk gevoel of pijn bijfietsen of wijen. Soms ontstaan erook problemen met het ophoudenvan de urine, het uitplassen ofdestoelgang (obstipatie). De Hachtenverergeren gedurende de dag. Evengaan liggen vermindert het onge-makvaak.

Overigens geeft een verza}king langniet altijd Hachten. De meeste lrou-wen die een kind hebben gebaard,hebben een zekere mate van verzak-king zonder daar iets van te merken.

Komt het veel voor?Heel veel. Eén op de vierwouwen krijgt in haar le-

ven met een verzakking te maken.Vrouwen die nooit een kind hebbengekregen, hebben zelden verzak-kingsklachten.

ffi Kunnen mannen ook§ eenverzakkingkrijgen?

§ Ja, al komt dat veel minder,ràak voor. Bij mannen is het meest-al de darm die verzalt en dan in deanus terechtkomt.

ffi ," het gevaarlijk?6ffi% Een verzakking levert geenL*§ gevaar voor de gezondheidop. (In heel zeldzame gevallen kun-nen de buizen die urine van niernaar blaas brengen, afgekneld ra-ken.) De klachten kunnenwel heelvervelend, oncomfortabel en pijnlijkzijn, en daarmee je leven flink ver-gallen.

Kunje metvrijen eenverzakt orgaanbescha-rligen?

Nëe. Maar vrijen kan wel ongemak-kelijkvoelen of pijnlijk zijn.

* fr Kan het lcwaad als je§ A § hr.S met de proble-

"4&-rLÉF men doorloopt?Dat wel. Veel wouwen schamen zichvoor hun klachten en gaan er nietmee naar de huisarts. Maar hoe lan-ger je wacht, hoe lastiger het meest-al is om er nog iets aan te doen.

Wanneer is hetverstandig om aande bel te treklren?

Zodra je klachten ondervindt. Dehuisarts kan sommige vormenvan incontinentie met medicijnenbehandelen. Bij andere klachtenzal hij meestal doorverwijzen naareen bekkenfysiotherapeut of eengnraecoloog. Overigens kunje ookdirect naar een bekkenÍysiothera-peut gaan; daar is geen verwijsbriefvoor nodig.

Ë=Watdoeteenbek-kenftsiotherapeut?Daar leer je voelen waar

je bekkenbodemspieren zitten en zete trainen, zodatje ze op hetjuistemoment kunt aanspannen en ont-spannen. Gemiddeld gaat het omzes tot negen sessies, verspreid overeen halfjaar.

Wordtbekl«enffsio-ttrerapie vergoed?Als er sprake is van

urineverlies betaalt de basisverze-kering maximaal negen behande-lingen. Het eigen risico is daar welop van toepassing. Bekkenffsio-therapie voor andere problemenwordt uitsluitend vanuit een aan-vullende verzekering vergoed.

Niet de adem vasthouden, maar juist doorademen bij

64 www.plusonline.nl

het tillen: dat is beter voor de bekkenbodemspieren.

€ é watalsbekken-§ C X ffsiotherapiegeen*-T soelaasbiedt?

Er zijn dan twee opties: een pes-sarium ofeen operatie. Een pes-sarium is een ring die in de vaginawordt geplaatst en daar extra steunbiedt, zodat de organen niet (ver-der) verzakken. Je kunt ervoorterecht bij de huisarts of een g,,nae-coloog. Voordeel: het is weinig in-grijpend. Nadeel: het moet twee totvier keer perjaar worden verwis-seld. Overigens kun je desgewenstleren om dat zelfte doen.Een andere mogelijkheid is eenoperatie waarbij een gmaecoloogde verzakte organen via de vaginaweer op de juiste plek zet. Dat ge-beurt ofi,vel door de wanden van devagina te verstevigen, ofi,vel doorhet 'ophangsysteem' van een ver-zakte vagina te herstellen. Hiervoormoet je meestal één tot twee dagenin het ziekenhuis worden opgeno-men. Tegenwoordig lukt het wijwelaltijd om de baarmoeder te behou-den, ook als die is verzakt.

*§ f W-atkunjezelf* gt doen?

ru Heelveel!Hetbelang-rijkste is dat je Ieert om je bekken-bodemspieren op de juiste manier

te belasten. Zonder datjeje erbewust van bent, gaat dat namelijkvaak fout. Een anrare doos ofstapelboeken optillen, een vastzittenddeksel losdraaien, persen bij eenmoeilijke stoelgang: om kracht tezetten houd je hierbij als vanzelfjeadem vast. De druk die daarmee opde buik en bekkenbodem ontstaat,rekt de banden en spieren steedsverder uit en duwt de organen naarbeneden.Door die verhoogde buikdruk goedop te vangen, kunje veel proble-men vóór zijn. Dat doe je door bijzware inspanning de bekkenbo-dem- en buikspieren aan te span-nen en tegelijkertijd dóór te ade-men. Op die manier gaat de drukals het ware van de ketel.

-#* 4* Kunje daarmee een§ e §verzakkinghelemaal't rí' voorkomen?

Nee, want uitgerekte of bescha-digde weefsels en spieren zijn nietmet oefeningen te herstellen. Maarje kunt het proces van verslappingen verzakking wel (flink) vertragen.Vandaar dat het nuttig is om deoefeningen te doen als je nog géénklachten hebt. Bekkenbodemfusio-therapie kan mogelijk ookvoorko-men dat de klachten na een behan-deling terugkomen. r

Met dank aan dr. Marijke Slieker-tenHove, bekkeníysiotherapeut bij hetProFundum lnstituut in Dordrecht(www.profunduminstituut.nl) en hetErasmus Medisch Centrum in Rotter-dam, en gynaecoloog dr. Jan-PaulRoovers, gespecia liseerd in bekken-bodemchirurgie en medisch directeurvan de vrouwenkliniek Alant VrouwAmsterdam (www.alantvrouw.nl).

i Meer informatie i

o De Stichting Bekken-bodem Patiënten {SBP}is een belangenvereni-ging die zich inzet voormeËsen met bekkenbo-demklachten. T 020-ó58ó5 20. Op haar websitewww.bekkenbodem.netstaat een overzicht vanalle bekkenbodemcentrain Nederland.

. Op de website van deNederlandse Verenigingvoor Fysiotherapie bijBekkenproblematiekstaat een overzicht vanbekkenfysiotherapeutenbij je in de buurt. www.bekkenfusiotherapie.nl

r Meer uitleg en tips overwat je zelf kunt doen,lees je ap www.bekken-bodemonline.nl

1L%Yanallewouwenwordtgeopereerdvanwegeeenverzakkiï19.

Plus Magazine november 2012 ó5