ﺮﻈﻨﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ كرد Omomi... · 2020. 6. 10. · ﻒ yﺆ \ ﻦ ø d ﺎﻫهﺎﮕﺸﻧاد زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻪﻧﺎﻔﺳﺎﺘﻣ

درك عمومي معماري منظر ارشد يكارشناس يكمك آموزش يها كتاب يسر

معماري مجموعه سيمين عسگري: مؤلف

3883944 : شماره کتابشناسی ملی

درک عمومی معماری منظر .............................................. نام کتاب:

سیمین عسگری ....................................................................... مولف: ماهانمشاوران صعود ............................................................ ناشر:

نوبت و تاریخ چاپ: نسخه 1000 .............................................................................. .......................................................................... قیمت:

4-829-458-600-978: ISBN

انتشــارات مشاوران صعود ماهان: خیابان ولیعصر، باالتر از تقـاطع مطهری،2050روبروی قنادی هتل بزرگ تهــران، جنب بانک ملی، پالک

88100113 -4تلفن:

سرشناسه : عسگری، سیمین عنوان : درک عمومی معماری منظر مشخصات نشر : تهران : مشاوران صعود ماهان،1399 مشخصات ظاهری : 377 ص فروست : سری کتابهای کمک آموزشی کارشناسی ارشد شابک :978-600-458-829-4 وضعیت فهرست نویسی : فیپای مختصر یادداشت :این مدرک در آدرس http://opac.nlai.ir قابل دسترسی است.

....................................................... اول/ 1399 تیراژ:

950/000 ریال شابک: ..........................................

3054Typewritten Text

3054Typewritten Text

ر ن

»ن والقلم و ما يسطرون« .كلمه نزد خدا بود و خدا آن را با قلم بر ما نازل كرد

به پاس تشكر از چنين موهبت الهي، موسسه ماهان درصدد برآمده است تا در راستاي انتقال دانش و مفـاهيم بـا كمـك . اساتيد مجرب و مجموعه كتب آموزشي خود براي شما داوطلبان ادامه تحصيل در مقطع كارشناسي ارشد گام موثري بردارد

. هاي بلند فرداي شما باشد گذار گام يههاي خدمتگزاران شما در اين موسسه پا اميد است تالشمنظور استفاده داوطلبـان كنكـور كارشناسـي ارشـد سراسـري و آزاد تـاليف هاي كمك آموزشي ماهان به مجموعه كتاب

هـاي گيري از تجربه اساتيد بزرگ و كتب معتبر، داوطلبان را از مطالعـه كتـاب ايم با بهره ها سعي كرده در اين كتاب. اند شده . نياز كنيم دد در هر درس بيمتع

:باشد صورت ذيل مي ديگر تاليفات ماهان براي ساير دانشجويان بهمرحله آزمون تاليفي 3سال اخير به همراه 5مرحله كنكور كارشناسي ارشد 5شامل :آزمون 8هاي مجموعه كتاب ●

ها با اين مجموعه كتاب. كنكور طراحي شده استباشد كه براي آشنايي با نمونه سواالت ماهان همراه با پاسخ تشريحي ميريزي درسي در بندي مباحث در هريك از دروس، اطالعات مناسبي جهت برنامه ساله اخير كنكور و بودجه 3توجه به تحليل

.دهد اختيار دانشجو قرار ميباشد كه براي ي ارشد ميهاي مختلف كنكور كارشناس شامل كليه نكات كاربردي در گرايش :هاي كوچك مجموعه كتاب ●

.باشد ماهه آخر قبل از كنكور مفيد مي 2بندي مباحث در دانشجويان جهت جمعروزرساني تاليفات ماهان وسيله از مجموعه اساتيد، مولفان و همكاران محترم خانواده بزرگ ماهان كه در توليد و به بدين

.نماييم اند، صميمانه تقدير و تشكر مي نقش موثري داشتهتوانند هرگونه انتقاد و پيشنهاد درخصوص تاليفات ماهان را از طريق سايت ماهان به آدرس دانشجويان عزيز و اساتيد محترم مي

mahan.ac.ir با ما در ميان بگذارند.

موسسه آموزش عالي آزاد ماهان

ف ن ؤ

ها درس درك عمومي معماري منظر، از دروس مهم رشته معماري و معماري منظر است كه متاسفانه در بسياري از دانشگاهدر تدوين اين كتاب تالش شده تا مطالب مورد پرسش در كنكور كارشناسي . از دروس دوره كارشناسي حذف شده است

. همچنين شناخت منظر در نگاه ايراني و منظر مناسب با فرهنگ ايراني مورد توجه قرار گرفته است. دارشد پوشش داده شواي باشد براي مطالعه و تعمق بيشتر در شناخت باغ و منظر ايراني تا طرح تقليدي كه در حال اميد است كتاب حاضر انگيزه

.شود، اصالح گردد حاضر در طراحي منظر ديده مي

عسگريسيمين

فهرست

صفحه عنوان

7 .............................................................................................................................. مباني شناخت معماري منظر : فصل اول

8.......................................................................................................................................................................................... تعريف معماري منظر 1- 1 9.......................................................................................................................................................................................... اهداف معماري منظر 1- 2 9.......................................................................................................................................................................................... ادراك معماري منظر 1- 3 13 ......................................................................................................................................................................................تفاسير محيط و منظر 1- 4 15 ................................................................................................................................................................................... و منظر سازي تفاوت باغ 1- 5

16 ........................................................................................................................................... و پاسخنامه فصل اولتاليفي اي چهارگزينهسؤاالت 17 ....................................................................................................................................... و پاسخنامه فصل اولسراسري اي سؤاالت چهارگزينه

21 .............................................................................................................. دانش فني و محيطي در طراحي منظر : فصل دوم 22 ...................................................................................................................................................................................... فرآيند محيط و منظر 2- 1 23 ........................................................................................................................................................................................ عوامل بوم شناختي 2- 2 25 ................................................................................................................................................................ عوامل تاثيرگذار در طراحي منظر 2- 3 27 ................................................................................................................................................................................. گياهان در طراحي منظر 2- 4 83 ....................................................................................................................................................................................اقليم و جغرافياي ايران 2- 5

89 .......................................................................................................................................... و پاسخنامه فصل دومتاليفي اي سؤاالت چهارگزينه 90 ...................................................................................................................................... و پاسخنامه فصل دومسراسري اي سؤاالت چهارگزينه

101 ..................................................................................................................................... در ايرانسازي هنر باغ: فصل سوم 102 ....................................................................................................................................................................................... باغ در تصاوير ايران 3- 1 103 ........................................................................................................................................................................................ باغ در فرش ايراني 3- 2 104 ....................................................................................................................................................................................... باغ در ادبيات ايران 3- 3 105 ..................................................................................................................................................................................... ي ايرانها معرفي باغ 3- 4 260 ................................................................................................................................................................................... سازي ايراني اصول باغ 3- 5

277 ...................................................................................................................................... و پاسخنامه فصل سومتاليفي اي سؤاالت چهارگزينه 281 .................................................................................................................................. و پاسخنامه فصل سومسراسري اي سؤاالت چهارگزينه

307 ........................................................................................................ سازي ايران بر ساير كشورها تاثير باغ: فصل چهارم 308 .............................................................................................................................................................................................. هاي اسالمي باغ 4- 1 309 ............................................................................................................................................................................................. ندلوسي آها باغ 4- 2 312 .................................................................................................................................................................................................... ي هندها باغ 4- 3

316 ................................................................................................................................... چهارمو پاسخنامه فصل تاليفي اي سؤاالت چهارگزينه 317 ............................................................................................................................... چهارمو پاسخنامه فصل سراسري اي سؤاالت چهارگزينه

319 .................................................................................................................................. سازي جهان تاريخ باغ: فصل پنجم

320 ............................................................................................................................................................................................... سازي تاريخ باغ 5- 1 320 .......................................................................................................................................................................................... در غربي زاس باغ 5- 2 323 ...................................................................................................................................................................... در اروپا ي قرون وسطيها باغ 5- 3 323 .................................................................................................................... تا امروز يا عصر طاليي سازي در زمان رنسانس توسعه باغ 5- 4 329 ........................................................................................................................................................................................... دور هاي خاور باغ 5- 5

333 .................................................................................................................................... و پاسخنامه فصل پنجمتاليفي اي سؤاالت چهارگزينه 334 ................................................................................................................................ و پاسخنامه فصل پنجمسراسري اي سؤاالت چهارگزينه

339 ................................................................................................................................................. منظر معاصر: فصل ششم 340 .................................................................................................................................................................. تاريخچه معماري منظرخالصه 6- 1 341 ............................................................................................................................. 20و 19در قرن عت رشد و توسعهدنياي جديد سر 6- 2 348 ....................................................................................................................................................................................... اروپا در قرن بيستم 6- 3 370 .................................................................................................................................................................................................... هنر محيطي 6- 4

372 ................................................................................................................................ و پاسخنامه فصل ششمسراسري اي سؤاالت چهارگزينه 377 ................................................................................................................................................................................. منابع

منظرمباني شناخت معماري

تعريف معماري منظر اهداف معماري منظر ادراك معماري منظر تفاسير محيط و منظر سازي و منظر تفاوت باغ

اول فصل

مباني شناخت معماري منظر

تعريف معماري منظر 1- 1

كلمه منظر تا چند دهه پيش به معناي . است ما قرار گرفتهست كه در مقابل چشم امنظر در لغت به معناي تصوير از طبيعت اما امروزه منظور از طبيعت . هاي احساس برانگيز و رمانتيك باشد بخشي از طبيعت بود؛ گزيده زيبايي از طبيعت كه داراي جنبه

. هاي ذهني نيز هست چيزي بيش از عينيت است و داراي جنبههنرهاي تجسمي، محيط معماري،: هاي ديگر از جمله كه در تعامل هدفمند با دانشاست اي همعماري منظر هنري بين رشت

معماري منظر با هدف ساماندهي مطبوع محيط، به طراحي . گيرد ، روانشناسي محيط و اوقات فراغت شكل ميشناسي زيست، جامعه . پردازد هاي باز و فضاي بيروني مي عرصه

. يابد تنزل مي سازي رشته در حد تزئين محيط و كاشت گل و گياه و ساخت آب نما و كف در تصور عاميانه از معماري منظر، اينسازد بايد براي درك منظر بايد تمايزهاي فرهنگي، اجتماعي و تاريخي ادراك را شناخت، به عبارت ديگر آنچه كه ذهنيت انسان را مي

. شناخته شوداين منظر ديگر . شود محيط به محصول تعامل انسان و طبيعت بدل مي گراي ترتيب مفهوم منظر از صحنه آراي تجمل اين به

آگوستن برك، در مقدمه كتاب. شد، نخواهد بود چنانكه طي قرون متمادي در غرب انگاشته مي تفاوت، آن موجودي صامت و بيكه جامعه با طبيعت و منظر با وجودي نسبي و پويا، جايي «: كند آن را چنين تعريف مي» پنج پيشنهاد براي مباني نظري منظر«

),Berque 1994:9(» .برند محيط در تعاملي متقابل و دائمي به سر ميزنده و پويا بودن منظر به اين معناست كه از يك سو متاثر از انسان و نحوه زيست اوست و از سوي ديگر با شكل خود و تداعي

منظر تنها . گذارد ست بر تمدن، فرهنگ و نوع زيست آدميان اثر ميهاي طوالني بر بستر آن روي داده ا خاطراتي كه در زمانشود بلكه عنصري ذهني و فرهنگي نيز خواهد بود كه شكل گيري آن در عنصري عيني كه از اجزاي طبيعي باشد، شناخته نميدر اين تعريف منظر ايراني و . استاي، اقليم، سنت زيست و امثال آنها بوده اذهان مردم با دخالت تاريخ، اعتقادات ديني و اسطوره

اند با كرده براي مثال مفهوم كوه دماوند براي ايرانيان كه در قلمرو فرهنگي اين كوه زندگي. كنند چيني و ايتاليايي تفاوت پيدا ميل، اسطوره و ساير ايرانيان بخشي از ذهنيت خود را از طريق شعر، نقاشي، داستان، مث. مفهوم اين كوه براي اروپاييان متفاوت است

.دماوند جزئي از ذهنيت مشترك قوم ايراني شده استرو از اين. اند هاي بعد منتقل كرده توليدات فرهنگي به نسلهاي بيروني براي تدوين مباني نظري خود در گام اول به تعريف منظر معماري منظر به مثابه هنر نوين ساماندهي محيط

در پي آن به طبيعت به مثابه منبع الهام انسان و عنصر متناسب با . پردازد ان و متاثر از او ميفضاي اصلي موثر بر انس عنوان بهگام بعدي در . عملي آرماني و احساسي فراهم آورده است عنوان بهساخت وجودي او توجه كرده و زمينه تعامل انسان و طبيعت را

. طراحي درنظر گرفتن ابعاد محسوس فضا است

9 مباني شناخت معماري منظر/ فصل اول

عماري منظراهداف م - 1- 2

:كند همزمان تعقيب ميطور بهاين رشته سه هدف كاركرد، فرهنگ و زيبايي را اين . مشروط به شناخت تاريخي و ذهني از جامعه استكنندگان طراحي منظر، خلق فضايي و مرتبط با ذهنيت استفاده :فرهنگي

نتيجه اين اقدام تامين هدف فرهنگي و هويتي در . يابد آنها در طراحي محيط تحقق مي كارگيري بهكار از طريق نمادهاي جامعه و .معماري منظر است

ساختن محيط براي اماتي از قبيل خواناسازي يا شفافكاركردي معماري منظر ذيل توجه به اقدهدف : كاركرديهدف بخشي از اهداف معماران منظر عنوان بهشهري شهري و بيرونهاي ها در محيط ساماندهي نشانه. گردد تبيين ميكنندگان استفاده

كه در جستجوي ايجاد محيطي آرام و شناخته شده براي مردم باشد شاهد اهميت كاركرد در اين رشته است؛ متخصصان برآنند كه كنندگان ش روحي استفادهمحيط آشنا، كه انسان بتواند هر دم موقعيت خود را در آن بيابد، موجب آسايش رواني و آرامحضور در .خواهد بود

ساز هدايت و توجه معماران منظر به آراستگي و زيبايي محيط است كه اهميت زيبادوستي فطري انسان نيز زمينه: زيباييهدف .آن براي همگان آشكار است

ك معماري منظرادرا - 1- 3

به Plastic artsهنرهاي تجسمي يا . شوند درام تقسيم ميكالسيك، هنرها به دو گروه هنرهاي تجسمي و هنرهاي بندي در تقسيمتواند با آن اي و در هر زماني مي توليد آثارشان با ماده و مصالح سرو كار دارند، مخاطب بدون واسطه و از هر زاويه در آنكهواسطه

. گيرد آنها به طريق محسوس صورت ميشوند كه ادراك هنرهاي تجسمي آن گروه از آثار را شامل مي درنتيجه،. ارتباط برقرار كندادراك و حس . در اين حالت مخاطب نيازمند دريافت پيام معقول از اثر نبوده و ايجاد حظ و لذت، بالواسطه از روبرويي با اثر است

از جهان شوند، تجربه انساني هايي كه از اين مناظر بر تابلو كشيده مي نقش همچنيناندازهاي طبيعت و ناشي از تماشاي چشممتكي بر احساس شوند درك اين گروه از آثار هنري كه تحت نام هنرهاي تجسمي شناخته مي. خارج و شناخت آن هستند

. گيرد ميصورت بهواسطه انساني است كه از طريق تجر بيكليت آن به طريق هنرهاي دراماتيك آن دسته از هنرهاست كه درك آنها با ايجاد ارتباط ميان عناصر مختلف اثر و دريافت

در اين روند ادراك مقصود نهايي پس از . ..مانند درك مفاهيمي چون محبت، ايثار، عشق، مفاهيم اجتماعي و. معقول ممكن است .)گيرد معماري منظر جزو اين دسته هنرها قرار نمي درنتيجه(. گردد فعل و انفعال ذهني حاصل مي

اهداف منظر شناخته شده است، در روند طراحي منظر متاخرند و عنوان بهكه ي فرهنگي ـ تاريخي و كاركرديها دخالت جنبهها و نمادها نقش اصلي را در در اين عرصه آشنايي و خاطره انگيزبودن نشانه. آيند ميدست بهها و تفسير فضا از طريق نظام نشانه

.تامين اهداف مذكور بر عهده دارند . آيند ميشمار بهراپاپورت و كريستوفر الكساندر منابع اصلي هاي در زمينه نحوه ادراك محيط نوشته

.سازي، معماري، عكاسي، گرافيك، هنرهاي تزئيني و امثال آنهاست هنرهاي تجسمي شامل نقاشي، مجسمهباعث آورد، ميدست بهدليل برتري بر ساير حواس و حجم زياد اطالعات كه ه ادراك منظر ابعاد زيادي دارد، اما حس بينايي ب

مواد كار عنوان بهعناصري كه در هنرهاي تجسمي . هاي بصري محيط معطوف گردد شده تا نگاه اصلي در طراحي منظر به ويژگيرنگ، نور، بافت، شكل، حجم، خط، سطح، نقطه و تركيب آنها، در معماري منظر نيز عينا مورد : شوند از قبيل گرفته ميكار بههنرمند

. توجه هستندها را ها تمام حس محيط. يندي است كه در مركز هرگونه رفتار محيطي قرار دارد زيرا منبع تمام اطالعات محيطي استآفرادراك كردن نيست بلكه حساسبنابراين ادراك چيزي مثل ا. سازند كنند و فرد را با اطالعاتي بيش از توان پردازشش روبرو مي تحريك مي

10 درك عمومي معماري منظر

فرد از فرد خود بخشي از نظام ادراكي است در پردازش ادراكي جداسازي درواقع . است سط فردپردازش صورت گرفته تو نتيجه تصفيه . محيط دشوار است زيرا اين دو هميشه در حال تعاملند و ادراك بستگي به چيزي دارند كه فرد در حال انجام آن در محيط است

.شود ادراك مبادله ميان سرعت و دقت نيز محسوب مي همچنينداراي مختصاتي كه گشتالت كليتي است مادي، رواني يا نهادي،. نظريه مهم در مورد ادراك ما از محيط نظريه گشتالت استيك

.اجزاي آن به طورمنفرد، فاقد چنان مختصاتي هستندشود مي يافتكلِ ساختار است كه دردرواقع كل، چيزي بيشتر از مجموع اجزايش است :كه كر عمده در نظريه گشتالت اين استتف

.و نه تك تك اجزاي آنشوند، ذهن مي زماني كه مقدار اطالعات بصري زياد. محدوديتي وجود دارد ،تواند پيگيري كند براي مقدار اطالعاتي كه ذهن مي

ش مهمي اصول گشتالت در ياري رساندن به ذهن انسان، نقرو از اين. آيد بر ميبندي كردن آنها با استفاده از گروه درصدد ساده .گيرد مي برعهده

و مشابه آن اين كه ها را بيند و نه تك تك نقطه مي ،آمده استوجود بهبراي مثال، فرد خطي را كه از اجتماع تعدادي نقطه .كند بلكه كليت ملودي را ادراك مي ،ودشن انتزاعي نميصورت بهآن را دهنده ي تشكيلها دادن به يك ملودي، نت آدمي با گوش

گشتالتاصول اصل سرنوشت . 6اصل روابط شكل و زمينه . 5يا تكميل اصل يكپارچگي. 4اصل تداوم . 3 اصل مجاورت. 2اصل مشابهت . 1

اصل فراپوشانندگي. 7مشترك

)Similarity( اصل مشابهتصورت بهعناصري را كه داراي خصوصيات مشابه همديگرند، فطريصورت بهچشم ما ؛اثر بصري بندي اجزاي مشابه در يك گروه .بيند مي مجموعه و يا يك گروه واحد يك

.ها هستند بندي عناصر مهم در اين گروه ابعاد، رنگ و شكل، سه عامل عمده مشابهت در اندازه مشابهت در شكل

)Proximity( اصل مجاورتترين شرط بصري ساده نزديكي عناصر. مجموعه واحد و يا يك گروه ديده خواهند شد يك عنوان به ،ترند هم نزديك كه به اجزايي .هم ديدن آنهاست براي با


:از عبارتندبندي براساس اصل مجاورت چهار نوع عمده در گروه

)close edge( ها نزديكي لبهافتد كه خواهند شد و اين زماني اتفاق مي يك گروه واحد ديده عنوان بههم نزديك باشند، بيشتر بههرچه يك ساختار بصري بيشتر

.هاي كناري اجزاي يك ساختار در كنار هم قرار بگيرند لبه

)touch( تماسهنوز آن دو يا چند اگر اجزاي يك ساختار چنان به هم نزديك شوند كه با هم برخورد و همديگر را لمس كنند، مشروط بر اينكه

. جزء بصري از همديگر قابل تشخيص باشند

)overlap( پوشاني همدهد كه عناصر يك ساختار بصري بدون آنكه هويت مستقل خود را از دست بدهند، همديگر را مي ترين گشتالت زماني رخ قوي

. بپوشانند

)combining( كردن تلفيقكردن هاي تلفيق روشترين از معمول. كنار هم است عناصر متفاوت يك ساختار دربندي گروهخارجي براي ه از يك عنصراستفاد

. روشن كردن است- كشيدن زيرآنها، محصوركردن آنها در يك شكل و سايه ي بصري، خطها عناصر و المان


)Continuance( اصل تداوم موجود در يك ساختار بصري را تا جايي كه جهت (contour)اين اصل داللت بر اين دارد كه چشم انسان مايل است كنتورهاي

اساس چشم ما طي يك فرآيند فطري به كنتورهاي منفصل بر اين. تغيير نيافته و مانعي ايجاد نشده است، دنبال كند ها نقش مايه .بخشد مي هاني تغيير كننده، استمرارناگصورت بهو نامنظم) از هم جدا(

)figure/ground relationship( اصل روابط شكل و زمينه .زمينه است كند شكل و غير از آن آنچه توجه ما را بيشتر جلب مي. شود ممكن مي تضاد ميان شكل و زمينه به كمكخوانش يك تصوير

)common fate( اصل سرنوشت مشتركيك گروه واحد يا يك عنوان بهآيند، در يك ساختار بصري، عناصري كه با هم و در يك راستا به جنبش در مي ،رو اين از

.يابد مي اي گيرند، اين اصل كاربرد ويژه مي م متحرك بهرهئدر هنرهايي كه از تصاوير يا عال. شوند مي مجموعه ديده

آن را از گشتالت يا كه طوري بهخوب و قوي است بندي تأاز يك گشتالت يا هي، تلقي ما )گرايي كمال(پراگنانس : پراگنانس

. نمايد مياين اصل هسته مركزي اصول گشتالت را تبيين . سازد ميمتمايز ي موجود ضعيف تر،ها ت بنديأهي

)Inclusiveness( اصل فراپوشانندگيكوچك تشكيل شده باشد كه است از چندين گشتالتكه يك ساختار بصري در مجموع، ممكن اين اصل بيانگر اين است

هاي تري نسبت به گشتالت تر از پراگنانس قوي اين گشتالت بزرگ. تر محسوب شوند بزرگ هاي گشتالت هايي براي زيرمجموعه .تر برخوردار است كوچك


)Closure(اصل يكپارچگي يا تكميلو كند خودكار آن را تكميل ميطور بهشده يا جا افتاده باشد، ذهن ندهبر اساس اين اصل، چنانچه بخشي از تصوير يك شكل پوشا

.بيند مي كامل و يكپارچهصورت بهاشكال ناقص و ناتمام را به بياني ديگر، چشم ما. بيند مي يك شكل كاملصورت به

اك و شناخت افراد از شهرراد .حوزه، گره، نشانه ،لبه ،راه: ي شناختي تعيين كردها و آناليز نقشهدادن پنج عامل را براي نشان در كتاب سيماي شهر لينچكوين الذكر بازيابي از نظام ارتباطي شهر به عنصر فوق. عنصري ذهني است كه شهروند از شبكه حركتي و ترددي شهر خود دارد :ها راه

. اي هاي رودخانه روها و راه ، پيادهها مانند خيابان. گردد آيد كه توسط شهروندان تجربه مي حساب ميكنند بلكه مانند يك ديوار يا ساحل ها عمل نمي كنند اما مانند راه ميخطي جلوه صورت بهعناصري محدود هستند كه :ها لبه

.كنند همانند مرز بين دو حوزه رفتار ميي چيني كه در بسياري از ها مانند محله. هاي مشتركي دارند ي شناختي هستند كه ويژگيها تري از نقشه فضاهاي بزرگ: حوزه

بايد واجد همچنين. يي از شهر هستند كه دست كم ميان اندازه يا بزرگ باشندها ها بنا به تعريف لينچ قسمت وزهح. شهرها هستند . دو بعد باشند تا ناظر احساس كند كه وارد آن شده است

ها قطع هايي كه در آنجا راه هاي اصلي يا مكان القي راهتجمع ت. يابند ميرفتارهايي در آنجا تمركز درواقع نقاط مهمي كه : گره . شوند همانند ميدان پايين شهر، چرخه ترافيكي مي

ا از مسافتي قابل ديدن ه معمول نشانهطور به. كنند مينقاط مبنا استفاده عنوان بهها و عناصر مشخصي كه مردم ويژگي: نشانه .هستند مانند يك ساختمان بلند در شهر

تفاسير محيط و منظر - 1- 4

كند كه هر منظري نه تنها از آنچه در برابر چشممان قرار دارد، بلكه ميبيان » ده صورت مختلف از يك منظره «ماينينگ در كتاب : اين ده صورت عبارتند از. است گذرد نيز تشكيل شده مياز آنچه در فكرمان

طبيعت عنوان بهمحيط و منظر -1 . شود ها نقش فرعي قائل مي براي طبيعت نقش غالب و اصلي و براي انساندر اين ديدگاه


. اين ديدگاه طرفدار حفظ منابع طبيعي بوده و اعتقاد به حفظ طبيعت داردو پروراندن و پاسداري محيط زيست » محافظت از طبيعت«ترين ارزش اجتماعي خود را اند، مهم كه اين نقش را پذيرفتهطراحاني

.ي رمانتيك زير مجموعه اين رويكرد هستندها ديدگاه .دانند مي

زيستگاه عنوان بهمحيط و منظر -2 . اي براي بشر است در اين ديدگاه، محيط و منظر خانه

سرمايه عنوان بهدهند و آن را كنند تا توليد آن را افزايش آن را اصالح م در حال كار بر روي زمين هستند تا در اين ديدگاه مرددر اين ديدگاه مردم و محيط . كردن زمين هستند كردن و رام خالصه مردم در حال اهليطور به. كنندبع درآمد تعريف و من

.باكمينيستر فولر نيز از طرفداران اين ديدگاه است. كشاورزان اين ديدگاه را دارند. وابستگي متقابل دارند

محصول مصنوعي عنوان بهط و منظر محي -3هاي زيست انسان ها و چرخه مثال خاك از فعاليت. نگرد شده ميچيزي كه توسط انسان خلق عنوان بهبه طبيعت در اين ديدگاه

. در اينجا ديگر طبيعت وجود ندارد و كل محيط و منظر توسط بشر ساخته شده است. شود ميتوليد

سيستم عنوان بهمحيط و منظر -4در اين تفكر . هاي وابسته به يكديگر تشكيل شده است داند كه از زير سيستم مياين ديدگاه جامع، محيط و منظر را سيستمي

. ها و طبيعت تجلي يك كليت سيستماتيك هستند انسان . درستي درك شده و سازمان پيدا كنند هاي آنان براي سالمتي انسان و محيط زيست بايد به سيستم محيط و منظر و زير سيستم

» مديريت سيستم «طراحان اين ايده روش . هايي از سيستم مركب هستند چيزي نيستند بلكه بخشدر اين ديدگاه عناصر خود . گزينند را براي طراحي برمي

يك مسأله عنوان بهمحيط و منظر -5 . شود كه نياز به اصالح دارد وضعيتي نگريسته مي عنوان بهدر اين ديدگاه محيط و منظر

مسائل شهري وجز و مخروبه، آلودگي محيط زيست همههاي مسكوني متروكه ، هواي آلوده، جرايم شهري، محلهنتخريب اليه از . آيند ميشمار به

زيستگاه، حساسيت به طبيعت مانند محصولي عنوان بهاحترام به طبيعت، پذيرش محيط : ديدگاه قبلي را در بر دارد 4اين ديدگاه . ه شكل يك سيستمگويي به طبيعت ب مصنوع و پاسخ

در اين حالت . غالب بود، با اين رويكرد تناقض دارد 1970كه در بسياري مدارس دهه » در چنين وضعي كاري نبايد كرد«تفكر .و فاقد خصوصيت مكاني شود كننده ممكن است منظر خسته

ثروت عنوان بهمحيط و منظر -6 . زمين هستند» مالك«اين ديدگاه بر اين تصور استوار است كه مردم

. گذاري زمين در درجه دوم قرار دارند ها به امكان سرمايه همان ارزش اقتصادي آن است و ساير ارزش ترين ارزش در اينجا مهم

ايدئولوژي عنوان بهمحيط و منظر -7 . ها، اميدها و آرزوهاي يك فرهنگ است ها، آرمان در ديدگاه محيط و منظر نمادي از ارزش

هاي آن فرهنگ و فلسفه زيربنايي و اين ديدگاه متوجه به رمز درآوردن و رمزگشايي از معاني مربوط به مجموع آگاهيطرفداران . باشد خودشناسي آن مي


تاريخ عنوان بهمحيط و منظر -8چه جامعي با توجه هاي طبيعت و انسان در مكاني خاص است كه مانند تاريخ كننده تاريخ فعاليت در اين ديدگاه محيط و منظر بيان

. شود ترتيب زمان نگاشته مي به . شوند كننده عواملي هستند كه باعث ايجاد اين عناصر مي زمينه تاريخي داراي معاني بوده و بيان عناصر محيط و منظر در پس

هاي طراحي براي تعيين قدمت عناصر و ارتباط آنها با الگوهاي سكونت، فرم شهر، سبك معماري، جزئيات سايت و ساير ويژگي . روند ميكار بهترتيب زماني

مكان عنوان بهمحيط و منظر -9 . اي حسي است در اين ديدگاه محيط و منظر تجربه

گيرد تا احساسي كلي را ه به عناصر محيط و منظر، همه آنها را با هم در نظر ميشناختي است كه به جاي توج اين ديدگاهي پديده . بيان كنند

هاي وابسته به هاي حسي از جمله صدا و بو و ويژگي اين ديدگاه در درجه اول ديدگاهي بصري و فضايي است اما همه دادهبودن ساختار ذهني و تداعي معاني كه رواني مكان و پرمعنيدهد و به احساس و سبك و فضاي حس المسه را نيز مورد نظر قرار مي

. ها به خاطر بيايد توجه دارد كند و توانايي آن براي اينكه بعد از مدت ايجاد ميكردن فضاهاي سالم يكي دهند و حس نشدني را تشكيل مي طرفداران اين ديدگاه فرد و محيط اطرافش موجوديتي واحد و تفكيك

. آيد ميشمار بهمتي انسان از ابعاد مهم سال

زيباشناسي عنوان بهمحيط و منظر - 10 . اين ديدگاه تاكيد اصلي را بر كيفيات هنري سيماي محيط و منظر دارد

هاي اقتصادي آن توجه دارند در ها به محيط و منظر كه به معني يا رابطه آن با فرهنگ، كاربري يا جنبه در اين ديدگاه ساير نگرش . شود شوند بلكه تنها به محيط و منظر مانند منظري بصري توجه مينظر گرفته

شدني و ديدني نيستند بلكه آرمان زيباشناسي گويد حقيقت و زيبايي تجربه اين ديدگاه ذهني نسبت به محيط و منظر است كه مي . بوده كه فكري و ذهني هستند

سازي و منظر تفاوت باغ - 1- 5

باغ تركيبي از جماد و نبات است پس : ي تاريخي تعريفي از باغ ارائه كرد كهها منشور فلورانس كميته باغميالدي در 1982در سال هرچند بيان چنين تعريفي براي ميراث تاريخي نشان از . اثري زنده و نمايانگر فرهنگ هر قوم و شرايط اقليمي زادگاهش است

ر مكان بروز عيني خاصي پيدا ي بومي هها اقليمي و در ارتباط با ويژگياهميت اين پديده دارد كه به تبع آن در هر فرهنگ و ي تاريخي جهان بر مبناي معماري طبيعت و مصنوع و يا روش تلفيق گياه، آب و ها به بياني ديگر ساختار اصلي تمام باغ. كرده است

ميراثي فرهنگي و عنوان بهما آنچه باغ را ا. باشد ميابنيه است كه ساماندهي كالبد براي خلق فضايي مناسب جهت زيست انسان ي كالبدي و كاركردي مختص به آن در هر ها هاي مفهومي، معاني و نيز ويژگي سازد اليه طبيعي در هر مكاني از ديگر مكان جدا مي

.منطقه استكرده و براي هر منطقه فرهنگي هاي مختلف در تاريخ مفهوم آن تغيير م و اقليم زادگاهش است و در زمانباغ نمايانگر فرهنگ و قو

.مفهوم متفاوتي دارد .تواند تعريف كلي و جهاني داشته باشد اما مفهوم آن براي هر فرهنگ و ناحيه فرهنگي متفاوت است باغ مي

. اي محصور و مخصوص كشت گياهان است به معناي ناحيه باغ . رود ميكار بهدادن به فرم زمين سازي به معناي شكل منظره


فصل اول اي تأليفي چهارگزينهسؤاالت اهداف اصلي معماري منظر كدام است؟ -1

، كاركردي و خواناسازي محيط، فرهنگي هويتيشناسي زيبايي )1 عناصر مصنوعي، بهبود محيط زيست، فرهنگي هويتي تزئين محيط با) 2 ، كاركردي و خواناسازي محيط، بهبود محيط زيستشناسي زيبايي) 3 كاركردي و خواناسازي محيط، بهبود مشكالت اجتماعي ،عناصر مصنوعي زئين محيط بات )4

درك و تجربه ما از محيط چگونه است؟ -2 شخصي )4 ذهني )3 عيني ذهني )2 عيني )1

فصل اول اي تأليفي چهارگزينهپاسخنامه سؤاالت »1«گزينه -1 كند ميهمزمان تعقيب طور بهاين رشته سه هدف كاركرد، فرهنگ و زيبايي را. »2«گزينه -2


فصل اول سراسري اي چهارگزينهسؤاالت )81 سراسري( اي است؟ معماري منظر محيط چگونه حرفه -1

.ها و پارك اختصاص دارد اي كه به طراحي باغ حرفه) 1 .اي است كه پاسخگوي نيازهاي زيست محيطي و ساختارهاي محيط طبيعي است حرفه) 2 .پردازد ميي ـ فرهنگي اعم از طبيعي و مصنوعي ريزي و طراحي كل منظر فيزيك ع هنر و علم به سازماندهي، برنامهيماي كه با تج حرفه) 3 .ها اختصاص دارد اي است كه فقط به طراحي و ساخت فضاهاي خارجي ساختمان حرفه) 4

)81 سراسري( يشتري برخوردار است؟يك از موارد زير در معماري منظر از اهميت ب توجه به كدام -2 به كارگيري الگوهاي طبيعي ) 2 به كارگيري عناصر طبيعي در طراحي ) 1 هاي انساني رعايت مقياس) 4 رعايت اصول احساسي و ادراك) 3

)81سراسري ( باشد؟ هاي زير مرتبط و درگير مي يك از رشته رشته معماري منظر با كدام -3 هر سه مورد) 4 طراحي شهري) 3 ريزي شهري برنامه) 2 معماري) 1

)81سراسري ( ؟رود نميشمار بهيك از عناصر منظر كدام -4 درخت) 4 ادورنم) 3 سنگ) 2 آب) 1

)82سراسري ( از موارد ارتباط دارد؟يك كدامدرك معماري منظر با - 5 هاي فرهنگي جنبه )2 حواس پنجگانه) 1 معقولهاي جنبه) 4 اساطير) 3

)82سراسري ( . است. ......................ادراك منظر اقدامي -6 معقول) 2 نيازمند به رمزگشايي) 1 مبتني بر دانش منظر) 4 محسوس) 3

)82سراسري ( : هاي اصلي تاثيرگذار در آن عبارتند از اي است رشته اي ميان رشته معماري منظر، حرفه -7 ، معماريشناسي محيط زيست، ساختمان، مصالح) 2 شناسي، روانشناسي، معماري طراحي صنعتي، گياه) 1 ، تاريخ هنر، عمرانشناسي معماري، جامعه) 4 هنرهاي تجسمي، معماري، محيط زيست، عمران) 3

)82سراسري ( چرا امروزه نياز به معماري منظر در محيط شهري مشهورتر شده است؟ -8 .محيط شهرها از نظر روحي غير قابل تحمل شده است) 2 .گي محيط زيست به شدت گسترش يافته استآسود) 1 .اند شهرها فرسوده شده) 4 .اند ر از ماشين شدهشهرها بسيار متأث) 3

)82سراسري ( :اي است كه معماري منظر حرفه -9 .پردازد سازي مي محوطهبه ساماندهي فضاي سبز و ) 2 .پردازد به ساماندهي فضاي سبز مي) 1 . پردازد سازي و اثاثيه شهري مي به ساماندهي فضاي سبز محوطه) 4 .پردازد به معماري فضاهاي بيروني مي) 3

)82سراسري ( دليل پيدايش پارك در شهرها چيست؟- 10 ها ايجاد محل بازي براي بچه) 2 ايجاد مجموعه فرهنگي براي مردم) 1 ارتباط طبيعت با شهروندان) 4 ايجاد فضاي سبز در شهر ) 3

)83سراسري ( : نسبت معماري به معماري منظر مانند -11 . است ساختمان به درخت) 2 .است فضاي دروني به فضاي بيروني) 1 .است توده به بنا) 4 . است فضاي خالي به فضاي پوشيده از آب و گياه) 3


)83سراسري ( نشيند، كدام است؟ انسان ميشدن با يك فضا، آنچه در ذهن در هنگام مواجه -12 اطالعات صرفاً بصري) 2 تمامي اطالعات موجود به جز اطالعات شنيداري) 1 اطالعات موثر بر ذهن) 4 تمامي اطالعات موجود در فضا) 3

)83سراسري ( : معماري منظر -13 .پردازد به ابعاد عيني فضا مي) 2 .هنر فرم دادن به فضا است) 1 .ارزش شكلي و عملكردي است) 4 .ارزش شكلي استفقط ) 3

)83سراسري ( : هر فضاي معماري - 14 .داردارزش شكلي، عملكردي و معني ) 2 .داردفقط ارزش عملكردي ) 1 .داردارزش شكلي و عملكردي ) 4 .داردفقط ارزش شكلي ) 3

)86سراسري ( ؟ندارنددر معماري منظر در اولويت قرار زيريك از رويكردهاي كدام - 15 رويكرد كاركردي) 4 رويكرد فرهنگي) 3 رويكرد زيباشناسانه) 2 رويكرد حفاظتي) 1

)87سراسري ( اي و علوم طبيعي چگونه است؟ نامه رابطه بيابان و كوير از نظر لغت -16 .هيچ ارتباطي با هم ندارند) 4 .اند كوير و بيابان هم معني)3 .كوير بخشي از بيابان است) 2 .بيابان بخشي از كوير است) 1

)89سراسري ( صحيح است؟» ادراك«كدام جمله در مورد -17 .ادراك چند بعدي و چند كيفيتي است) 2 . ادراك تك بعدي و چند كيفيتي است) 1 هر سه مورد ) 4 . ادراك سه بعدي و كيفيتي ثابت دارد) 3

)89سراسري ( از اصول و قوانين گشتالت هستند؟ يك كداممعرف ترتيب به» ب«و » الف«اشكال -18

تداوم مطلوب - بستگي يا فضاي محصور) 1 مجاورت – بستگي يا فضاي محصور ) 2 مجاورت - تشابه) 3 تكرار - تشابه) 4

)92سراسري ( كدام عبارت در مورد رابطه ميان منظر و محيط صحيح است؟ -19 .از محيط استمنظر بخشي ) 2 .محيط بخشي از منظر است) 1 2و 1موارد ) 4 .منظر و محيط مقياس واحدي دارند) 3

)92سراسري ( رابطه فاصله ناظر با درك بافت اجزاي منظر طبيعي چگونه است؟ - 20 .اي ندارد رابطه) 1 .شود تر ادراك مي بافت نرم ،هرچه فاصله ناظر بيشتر باشد) 2 .شود تر ادراك مي بافت خشن ،هرچه فاصله ناظر بيشتر شود) 3 .شود ها بهتر مشاهده مي تفاوت بافت ،شود هرچه فاصله ناظر بيشتر مي) 4

)93سراسري ( سازنده منظر شهري هستند؟ ها كدام مولفه -21 احساسي، فرهنگي، اكولوژيك )2 اجتماعي، اقتصادي، كاركردي )1 رهنگياكولوژيك، اقتصادي، ف )4 احساسي، فرهنگي، اجتماعي )3


)93سراسري ( شود؟ ميمنظر شناخته و تعريف عنوان بهمحيط چه موقع -22 .زماني كه توسط انسان ادراك شود )2 . زماني كه توسط انسان ديده شود )1 .عناصر مصنوع در آن وجود داشته باشد )4 .عناصر طبيعي در آن وجود داشته باشد )3

)93سراسري ( از عوامل زير بايد كاهش داده شود؟يك كدامنظمي آشوب و بيدر فرآيند طراحي منظر براي جلوگيري از -23 هماهنگي )4 سادگي )3 جذابيت )2 تنوع )1

)93سراسري ( انه معماري منظر هستند؟گ از موارد زير جزو اهداف سهيك كدام- 24 اقتصادي، اجتماعي، ترافيكي )2 اجتماعي، عملكردي، تاريخي )1 فرهنگي، اجتماعي، زيباشناسانه )4 عملكردي، زيباشناسانهفرهنگي، )3

)93سراسري ( : ساز در مناظر شهري عبارتند از عوامل هويت- 25 خاطرات جمعي و تعامالت اجتماعي )2 عوامل فرهنگي، محيطي و اقليمي )1 هر سه مورد )4 تعامالت اجتماعي هماهنگ با بافت و فضا )3

فصل اول سراسرياي هچهارگزينپاسخنامه سؤاالت »3«گزينه -1 »3«گزينه -2 »4«گزينه -3 »3«گزينه -4 »1«گزينه - 5 »3«گزينه -6 »3«گزينه -7 »2«گزينه -8 »3«گزينه -9 پردازد مي ،اي است كه به معماري فضاهاي هر آنچه كه بيرون ساختمان قرار دارد معماري منظر حرفه. »4«گزينه - 10 »1«گزينه -11 »4«گزينه -12 »3«گزينه -13 »2«گزينه - 14 »1«گزينه - 15 هاي ها و جنبه در عين حال يكي از ويژگي. در معماري منظر عالوه بر تأكيد بر جوانب زيبايي شناسانه، جنبه كاركردي آن نيز بسيار اهميت دارد

.باشد نظر نمي رويكرد حفاظتي آنها زياد مورداما . تواند باشد كاركردي معماري منظر تاثير بر فرهنگ جامعه مي »2«گزينه -16 كوير لوت"و يا "دشت كوير": هاي مركزي ايران، نوشته شده بينيد كه در قسمت وقتي نقشه جغرافياي ايران را در ذهن مجسم كنيد، مي"

.استبندي شده بنابراين بيابان بخشي از كوير به چندين بيابان تقسيم "كوير لوت"حال


»2«گزينه -17 »1«گزينه -18 »4«گزينه -19 »2«گزينه - 20 گرددحس ميتر نرمصورت بهشود و در فواصل دورتر ديده ميتر خشنصورت بهو منظر ءدر فواصل نزديك بافت اشيا. »2«گزينه -21 منظر شهري عناصر سازنده . رسد ح به نظر ميصحي 4و2گزينه درنتيجه. بيشتر است ها در منظر نقش فرهنگ و محيط زيست از همه مولفه

يي است ها اقتصاد از مولفه. شوند اند، مولفه احساسي محسوب مي ذشتهابعاد خاطره انگيز فضاي شهري كه يادآورگ. است در سوال مطرح شده .شود مين عناصر سازنده اقتصاد مشاهدهكه در هنگام طراحي بايد به آن توجه شود اما در بررسي

»2«گزينه -22 منظور از طراحي منظر نيز طراحي محيطي است كه انسان در آن . شود كه توسط انسان ادراك شود منظر شناخته مي عنوان بهط زماني محي

، ي اين ادراك حواس پنجگانه است كه شامل ديدنها راه. موضوع منظر نيست ،حضور دارد پس محيطي كه انسان آن را درك نكرده باشد .كردن، بوييدن و چشيدن است شنيدن، لمس

»1«گزينه -23 حجم اطالعات كه درصورتي. شود مينظمي در محيط بيشتر بيشتر باشد احساس بي ،را پردازش كندآنها هرچه اطالعاتي كه ذهن بايد

كند يعني اطالعات اضافه را حذف كرده و فقط ، ذهن از روش طونل ديد استفاده ميواردشده به ذهن بيشتر از ظرفيت ذهن براي پردازش باشدبراي جلوگيري از آشوب و سردرگمي و . شود مياين موضوع نوعي بار رواني محسوب . دهد ميمسائلي كه در اولويت هستند را مورد توجه قرار

.بي نظمي بهتر است از طراحي ساده و تنوع كمتر استفاده شود »3«گزينه - 24 كوين لينچ دركتاب خود با عنوان سيماي شهري، خوانايي . كند ميهمزمان تعقيب طور بهرد، فرهنگ و زيبايي را اين رشته سه هدف كارك

. داند مياي كاركردي براي ساماندهي سيماي شهر را هدف اصلي مطالعات منظر شهري خود محيط به مثابه خواسته »2«گزينه - 25 ها از شود اما هويت شهر ميي مشابه بافت شهري مشابهي هم ديده ها در اين اقليم. مشابه استهاي فالت ايران شرايط اقليمي در اكثر شهر

براي . احساس هويت در مناظر شهري بيشتر به اتفاقات و خاطرات جمعي و نوع تعامل اجتماع افراد در شهر بستگي دارد. هم مستقل است .شناسيم اين شهر اثر دارند و ما اين شهر را از آن پس با عنوان ديگري مي مثال اتفاقات خاص در خرمشهر در دوره جنگ تحميلي بر هويت

دانش فني و محيطي در طراحي منظر

فرآيند محيط و منظر شناختي عوامل بوم عوامل تاثيرگذار در طراحي منظر گياهان در طراحي منظر اقليم و جغرافياي ايران

دوم فصل

دانش فني و محيطي در طراحي منظر

منظرفرآيند محيط و - 2- 1

اكوسيستم. تر تشكيل يابد هاي كوچك هر موجود زنده به تنهايي يك سيستم يا مجموعه منظم است و در عين حال ممكن است از سيستم

شود و در نهايت وقتي همه موجودات زنده در مندي بين آنها پديدار مي يابند، روابط نظام وقتي موجودات زنده اجتماع و تشكل مي دهند كه به دليل وجود روابط قانونمند و هدفدار بين محيط و جانداران گيرند، يك سيستم بزرگتر را تشكيل مي مييك محيط قرار

.شود يا اكوسيستم ناميده مي سيستم اكولوژيكاين مجموعه :اكوسيستم از اجزاي زير تشكيل يافته است

مجموعه عوامل غير زنده -1 ارد يا گياهان كلروفيلها توليدكننده -2 .هاي رديف دوم كننده خواران يا مصرف هاي رديف اول و گوشت كننده خواران يا مصرف گياه: شامل دو گروهها كننده مصرف -3 ها كننده تجزيه -4

توالي گياهي .گويند تواليدهد، ها رخ مي كه در مدتي طوالني و در طول قرن را اكوسيستمكلي مراحل تغيير تدريجي يك طور هب

ترتيب اجتماعات كه از روي . آيند معيني پديد ميطور متوالي و منظم در محل هاجتماعات مختلف ب ،در توالي بوم شناختينام دارد، يعني قبال اجتماعي در اين توالي اوليه يابد، شود و مثال تا تشكيل يك جنگل بلوط و گردو ادامه مي سنگ برهنه آغاز مي

.محل وجود نداشته است

23 دانش فني و محيطي در طراحي منظر/ فصل دوم

توالي اوليه

.ذ سنگ مستقرندها در مناف جلبك -1 .اند ها شده ها جايگزين جلبك گلسنگ - 2

سنگ پوشيده شده از خزه، خزه - 3 يك شكاف در سنگ ايجاد شده و - 4

.نمايد ها استفاده مي از بقاياي گلسنگ جا مانده خاك توليد شده از بقاياي به از گلسنگ و خزه در اين شكاف آماده

.باشد هاي گياهان مي پذيرش دانه

مثال عنوان به. هاي محيط فيزيكي اثر خواهند داشت بر ويژگي همچناناند، در موارد ديگر اجتماعاتي كه در گذشته بوده و از بين رفتههاي شود كه با فعاليت توالي در اين محل يعني روي خاكي آغاز مي. سوزي ويران شود دهد كه جنگلي با آتش اين اثر وقتي رخ ميتوالي هاي بنابراين ترتيب اجتماعات در مناطقي كه قبال در آنها اجتماع زيستي وجود داشته، نمونه. يل شده استاجتماعات پيشين تعد

. هستندثانويه

شناختي عوامل بوم- 2- 2

:گيرند كه عبارتند از شناختي شكل مي به عوامل بوم محيط و منظر در طول زمان در واكنش :، باد و هوازدگي است و از جملهها ، يخچالشناسي شكل گيري طبقات زمين، آب هاييندكه شامل فرآ شناسي فرآيند زمين شناختي سازي، فرآيندهاي زيست فرآيند خاك

شناسي فرآيند زمين -2- 1-1 . سنگ درآيندصورت بهنشين شده تا دوباره ها ساخته شده سپس خرد شده، فرسوده و ته در اين فرآيند سنگ

. گذارند ربوط به طبقات زمين هستند كه به وسيله تجزيه راديواكتيو از درون زمين اثر مياين فرآيندها شامل عامل م . شوند را شامل مي) تجزيه فيزيكي و شيميايي(ها و عوامل هوازدگي ل عوامل فرسايشي مثل باد، باران و جريان يخچا

شناسي آب -2- 2-1هاي شدن آن روي سطح و تشكيل آب ارش آن به سطح زمين، جاريها و ورود آن به جو زمين، ب تبخير آب اقيانوس- چرخه آب

. عامل فرسايشي مهم است - سطحي و زيرزميني و بازگشت آب به دريا


هاي سطحي و زيرزميني هر دو در تغيير فرم زمين دخالت دارند آب .

وجود بهها در طول زمان باعث شدن آب به اين حفره وارد و خارج. شوند ها باعث پيدايش حفره مي هاي زيرزميني با حل اليه آب . شود آمدن حوضچه كارستيك مي

ترين عامل فرسايش است كه ميزان فرسايش به حجم آب و شدت جريان و آب سطحي مهم در غالب محيط و منظر جريان . جنس خاك بستگي دارد

هاي پرشيب باالي رود كه آب با سرعت جريان دارد سمتدر ق. جا كردن آبرفت بستگي به سرعت آن دارد توانايي آب در جابه ، )ريز رودخانه برون(. نشين شدن آبرفت است تر محل ته شيب هاي كم تر و در قسمت فرساينده

ها يخچال -2- 3-1 . آيند هاي سطحي هستند كه در طول سال پايا بوده و در اثر وزن خود به حركت درمي برف و يخچال هاي ها توده يخچالكنند آن را از جا در آورده به جلو و اطراف خود حركت ميكه درحالي ،هاي كوه را كنده هاي سنگ اند و توده ها بسيار سنگين يخچال

. غلتانند مي

باد -2- 4-1 نشين شدن مواد رسوبي شود جايي و ته تواند باعث جابه باد مي . آورند ميوجود بههاي شني را هاي روان تپه هاي شن شود كه توده اد ميها زاويه، شكستگي، سوراخ و ترك ايج فرسايش باد در سنگ .

ها توسط باد نحوه حمل ماسه

اشكال ايجاد شده بر اثر فرسايش بادي


هوازدگي -2- 5-1 . شود ترين مكانيسم فرسايشي است كه شامل هوازدگي مكانيكي يا تالشي و هوازدگي شيميايي مي هوازدگي اساسي

: عوامل هوازدگي فيزيكي عبارتند از خوردن آنها به دليل گرم و سردشدن هوا ها و ترك انبساط و انقباض سنگ شود ها مي ن كه باعث خرد شدن سنگرشد ريشه گياها. شود شدن سنگ ميزدگي آب كه باعث خرد ها و يخ واردشدن آب در منافذ سنگ.

: عوامل هوازدگي شيميايي عبارتند از . يميايي مواد در اثر حرارت درون زمين كه به جنس مواد درون زمين و طبقات مختلف زمين بستگي داردتجزيه ش

نكته : مواد فرسايش يافته وارد درياها گرديده و . ي سنگي و خاك توسط باد، رودخانه و يخها جابجايي خرده :ازفرسايش عبارت استوجود بهي رسوبي جديد را ها در نهايت سنگ گذاشته شده وجاي بهرسوباتي از گراول، ماسه، سليت و رس در كف درياها صورت بهفرسايش آبي، فرسايش بادي، فرسايش هوازدگي، فرسايش يخزايي، : انواع فرسايش براساس عوامل فرسايشي عبارتند از. آورند مي

فرسايش زيستي شوند مير فرسايش تر دچا هاي شني سريع زمين. ي ها شيب. هم چنين شيب زمين در ميزان جريان آب تأثيرگذار است. شدت تأثير باران متناسب است با ميزان شيب زمين

شيب با طول و شدت بيشتر، فرسايش بيشتر خواهد طوركلي به. ان آب سطحي بيشتري دارندطوالني، باران بيشتر و درنتيجه جريروي . درجه صادق است 50ي تا ها اين براي شيب. ها شديدتر و بيشتر خواهد شدآب روي آنان داشت به اين دليل كه جري

. ماند ميآبي روي شيب ندرواقع چون . كند ميي بيشتر عمال آب فرصتي براي فرسايش پيدا نها شيب درجه بيشترين فرسايش آبي را دارند 50ي كمتر از ها شيب.

ظرعوامل تاثيرگذار در طراحي من - 2- 3

زمين و فرم آن توپوگرافي

» منحني تراز«يا » منحني ميزان«سطح خارجي زمين واگر يك سطح تراز زمين را قطع نمايد به فصل مشترك اين سطح تراز

آيد كه به آن ميدست بهبه عبارت ديگر چنانچه نقاط هم ارتفاع را روي نقشه به هم وصل نماييم يك منحني . شود گفته مي .شود ميپالن توپوگرافي گفته ،به پالني كه بر روي آن خطوط تراز ترسيم شده باشد. شود ميزان گفته ميمنحني


ولي ممكن است به سبب بزرگي شعاع آنها در يك نقشه بسته . باشند ميبسته صورت بهمعمول طور بهي ميزان ها منحني: نكتهجايي كه خطوط تراز . شوند داخل مي يكديگرمماس و در غارها در يكديگرها بر ها غير متقاطعند ولي در پرتگاه اين منحني. نشوند

.شيب بيشتر استشوند، به هم نزديك مي القعرها ها و خط رأس خط

. دشو ميالرأس گفته به خط اصلي و بلندترين يال بين دوقله كه محل تقسيم آب باشد بخشاب يا خط .نامند ميدار در باالترين نقطه تماس را يال محل برخورد دو دامنه شيب

شيب حصار صورت بهشكل زمين

ميدان ديد ناميده ،بندد و فضاي محصورشده كه قرار دارد فرم زمين جلوي ديد را مي ،ها از ارتفاع چشم باالتر روند الراس اگر خط . شود ميشود و محيط و منظر وسعت بيشتري تر مي بيشتر شده ميدان بزرگ ،آورند ميوجود بههايي كه مرز را چه فاصله بين فرمهر . شود تر مي تر و بافت درشت در اين حالت مقياس آن بزرگ. يابند ميگردد كه بافت ريزتري ميتر و خصوصيتر گشته از لحاظ رواني، محفوظ تر شده يابند، فضا كوچك چه اين فواصل كاهش ميهر

.شود تر مي تر و خصوصي داشته و فضا كوچك

زهكشي فرم زمين و . شود خيز گفته مي كنند كه به آنها آب ها تقسيمات توپوگرافي هستند كه محيط و منظر را به مناطق زهكشي قسمت مي الراس خط

ريزد از زهكش ديگر كند و آبي كه برطرف ديگر آن مي ريزد از يك زهكش عبور مي الراس فرو مي تمامي آبي كه به يك طرف خط . گذرد مي

. كنند هايي هستند كه در اثر نيروي جاذبه كار مي ها مرزهاي طبيعي سيستم الراس خيزها يا خط تقسيمات آب

سايش فرم زمين و آشود و بدن انسان اين وضعيت را ميهاي تابشي، رطوبت و سرعت باد ناشي آسايش حسي است كه از تركيب مناسب حرارت، انرژي

. شود آسايش معموالً توسط اقليم تعيين مي. كند از نظر جسمي مناسب ارزيابي ميريزي اراضي به آن ميان اقليم گفته و در مقياس سايت به آن خرد اي آن را كالن اقليم گفته در مقياس برنامه در مقياس ناحيه

. گويند اقليم ميترين هواي سرد به پاييندر طول شب . هستند ها خرده اقليم در طبيعت و مناظر طبيعي پستي و بلندي كننده نترين عامل تعيي مهم

به عالوه ممكن . ه باالتر از سراشيبي باشددرج 20درجه كمتر و رطوبت نسبي 10درجه حرارت شب ممكن است ها آيد در دره مينقطه كمتر االتر بوده و رطوبت نسبي حرارت ب ها يعني در دره. ل مدت روز موقعيت برعكس استدر طو. تشكيل گردد ها است تا صبح مه در دره

زايي سكني علت هزينه گزاف گرمازايي يا سرماپس به . اليه حرارتي هستند تپه و دره موكد دو منتهي بنابراين. شود ميي باال ها قسمت از .شمالي بهترين مكان مسكن گزيدن در نيمه راه تپه جنوبي است يمكرهندر . ي يخبندان مناسب نيستها و يا در كيسه ها درته دره

خرده اقليم در كننده گياهان و باد تعيين. اقليم كالن است كننده ترين عامل اقليمي است و تعيين يد ثابتتابش خورش: نكته .اند، نه در مناظر طبيعي اريممع

باد و تهويه . كنند مانع و نيز تغييردهنده جهت جريان هوا عمل مي عنوان بههاي سطح زمين برجستگي

. سرعت وزش باد با توجه به شكل زمين نيز تفاوت خواهد كرد


آب : استفاده از آب به صورت

ها مثل آبشارها و فواره: آب از نظر حركت ها در قالب آبگير و حوض. مثل آب ساكن كه نشان صلح است :كنايه و اشارهصورت بهآب استفاده از حجم و سرعت زياد آب نمايش قدرت خدايي نسبت به جهان است :آيين مثلصورت بهآب .

منظر طراحيگياهان در - 2- 4

آنها در برابر نور عمودي يا كمي مايل خورشيد سايه . كننده دارند گياهان مانند درختان بزرگ و متوسط در خرد اقليم نقش تعديل . كنند ايجاد مي

فرم گياهان نقطه كانوني عنوان به(اهان مخروطي تاكيد بر جهت عمودي گي ( گياهان ستوني مانند گياهان مخروطي هستند . دار هستند هاي جهت براي فرماي هگياهان مدور فاقد جهت زمين . هاي معماري استفاده در امتداد دادن فرم(. كنند گياهان چتري بر جهت افقي تاكيد مي ( روند ميكار بهيش استحكام و دوام گياهان هرمي براي نما . درختان مجنون نمايش آبشار هستند . گيرند شكل در اثر شرايط شكل مي گياهان بي.

)فرم گرد و پر(كاج ايتاليايي مخروطي باز مخروطي باز )كاج انگليسي(مخروطي پر

شاه بلوط سرخ هندي زالزالك گوجه گل بوداغ

جينگو توس سفيد ارغوان درخت ابريشم

ي ها درختچه. شود ميبراي ايجاد سايبان استفاده ،كه تاج آنها باالتر از سطح ديد است در فضاي كم و كوچك از درختان بزرگ و بلند

.دهند تر نشان مي پرشاخ و برگ بيشتر سطح را گرفته و محيط را كوچك


رنگ گياهان . دهند انگيز جلوه مي كنند و گياهان تيره رنگ فضا را غم شادتر مي تر و هاي سبز روشن فضا را با روح گياهان با رنگ

بافت گياهان . شود زمينه استفاده مي پس عنوان بهريز كانون ديد استفاده شده و بافت عنوان به هاي درشت گياهان با بافت

. دهند وچك جلوه ميدر فضاهاي كوچك و تنگ نبايد از گياهان با بافت درشت استفاده كرد چرا كه فضا را ك . تر به نظر برسد شوند فضا بزرگ شوند و باعث مي گياهان با بافت ريز در فضاهاي كوچك استفاده مي

. حياط كوچك مانند حياط منازل مسكوني ايجاد تنوع بيش از فضاي بزرگ اهميت دارددر

درختان كوچك و گلدار . شوند زيرا به فضا رنگ و سايه داده اما بر فضا غالب نمي ،بسيار مناسبندهاي صميمانه هاي كوچك و محيط اين درختان در حياط

. عناصر تاكيدكننده يا نقاط كانوني كاربرد دارند عنوان بههايي معموال در چنين زمينه

هاي بلند بوتهتر يا ر جلوي آنها گياهان كوتاهزمينه استفاده شوند كه د پسصورت بهتنديس استفاده شوند يا عنوان بهتوانند در فضاهاي بزرگ مي

. مجسمه نمايش داده شود

متوسط و كوتاه هاي بوته . شود از اين گياهان براي پيوند اجزاي مجزا استفاده مي. اندازه چشم ناظر باشد كه ايجاد تنش نكند قد آنها نبايد هم

: شوند استفاده مي زيردر موارد گياهان پوشاننده كف بخشي به عناصر مستقل وحدت كننده مرزها تعريف

تثبيت شيب و جلوگيري از فرسايش خاك

گياهان و عمق فضا . شود موضوع مطرح مي عنوان بهزمينه، زمينه مياني زمينه، زمينه مياني و پيش تركيب فضا شامل پس

. توان عمق بصري را افزايش داد زمينه مي در پيش زمينه و گياهاني با بافت درشت با قراردادن گياهاني با بافت ريز در پس . شود زمينه از عمق بصري فضا كاسته مي زمينه و گياهاني با بافت درشت در پس با قراردادن گياهاني با بافت در پيش

گياهان و فرم زمين . تواند بر ارتفاع تاكيد كند ها مي الراس متراكم در خطصورت بهكاشتن گياهان

. دهد ها فرم زمين را نشان مي گياهان در گوديكاشتن دهند گياهان خودروي كوتاه نيز شدت قطرات را كاهش مي. دهند درختان قطرات و شدت آنها را در برخورد با زمين كاهش مي

يكي از . دهند ميكنند و مقاومت خاك را در برابر نيروي جريان آب افزايش ذرات خاك را از جداشدگي حفظ مي و ريشه گياهانباشند يا درخت، ground coverكند كه فرقي نمي. ي مهم گياهان در مقابله با فرسايش ميزان پوشش تاج آنها استها مشخصه

.فرسايش كمتر است ،هرچه پوشش آنها بيشتر باشدتنها عامل مهم كاهش ياهانگ ها در اغلب زمين. براي جلوگيري از فرسايش خاك در درجه اول بايد هدف ايجاد پوشش گياهي باشد

هاي ديگري براي نفوذ در اين حالت از روش. ط طبيعي طوري است كه امكان روييدن گياه نيستاما در بعضي نقاط شراي. اند فرسايش و استعمال مالچ نفتي در ها در دامنه كوه ها يا بانكت ها يي مانند حفر جويها روش. شود ميدادن آب به زمين و تثبيت خاك استفاده

ياهان تنها عامل گ ها در اغلب زمين. ي كنترل فرسايش و رسوبات بايد با توجه به شرايط سايت باشدها روش. ..ي روان و ها تثبيت ماسه .اند مهم كاهش فرسايش


ها نقش گياهان در كاهش آلودگيبلوط ( دارند اوايل زمستان نگه ميو صدا بهتر است از درختان پهن برگ كه برگ خود را مدتي در فصل پاييز و كاهش سربراي

.مخلوط استفاده شودصورت بهو درختان سوزني برگ ) و ممرز .نيستاينگونه درختان پهن برگ در فصل رويش در برابر آلودگي صوتي عايق مناسبي هستند اما در زمستان

.كاج استفاده شودخصوص بهدرختان سوزني برگ و بايد از ميهاي داراي راكتورهاي ات و محل ميي انرژي اتها در اطراف كارخانه . بايد درختان كاج و اكاليپتوس استفاده شود جود دارندو ها در مناطقي كه حشرات موذي و ميكروب

.دهند ي اسيدي مقاومت بيشتري از خود نشان ميها درختان پهن برگ در برابر آلودگي هوا و باران .است اما بايد در اشكوب زيرين استفاده شوندتر بردن درختان سوزني برگ مناسبكار بهشكن وجود آوردن باد بهبراي

ي انرژي تبديل ها پس از جذب به ساير فرم. كند ميگيرد معموال به طرف باال حركت وقتي صدا از سطح زمين منشاء ميواضح است كه . گردند اعث ارتعاش آن ميوقتي امواج صدا به سطحي برخورد كنند ب. شود ميل به حرارت يگردد و در نهايت تبد مي

بنابراين درختان و . كنند از سطوح ضخيم جذب مي صفحات نازك و سبك با سهولت بيشتري مرتعش شده و صداي بيشتري را .دهند ميهايي كه فرم و بافت باز و سبك دارند بيش از گياهان متراكم صدا را كاهش درختچههاي گياهان و دود و بخارها و هاي هوا مانند گرد و خاك، گرده با پوسته خشن، ناخالصيها و تنه ، شاخهدار هاي كرك برگ

مستقيما نيز بعضي از ها برگ. ريزد مياين ذرات سپس توسط باران شسته شده و به زمين . گيرند مييند را به خود ابوهاي ناخوش .كنند ميگازها را جذب ريز گياهان برگ . شود فاده ميفصل است چهاربراي نمايش

بودن را لباً حس شديد خصوصيبخشند و غا اين گروه هميشه سبز بوده و به محوطه ثبات و استحكام مي: گ هميشه سبزسوزني بر . كنند ميالقا

. كنند هاي خود را حفظ مي برگ در طول سال: پهن برگ هميشه سبز . اي زنده تابستان هستنده كننده رنگ رنگ و مات دارند كه معموالً بيان هاي تيره برگ

:هاي ايران عبارتند ازرنمونه درختان بومي شه )نارنج و ليمو و نارنگي و ليمو خاركي( مركبات سرخ بيد، ،نخل، خرزهره :خوزستان و بم

الله عباسي نارون، چنار، گل ابريشم بودار،: تهران سرو :كاشان و كرمان

نارنج و ساير مركبات شنگ،: شيراز اشن :مشهد

مصالح ساختن منظر چوب: مواد زنده

ها سنگ، آجر، فلزات، پالستيك: مواد غيرجاندارمثال سرعت حركت عابرين پيـاده بـر روي . هايي كه با مصالح مختلف ساخته شده است تفاوت فراوان داردسرعت افراد بر مسير

اصلي عبور را كه معموال سرعت حركـت بيشـتري هايهميشه مسير. ر شن و قلوه سنگ استآسفالت خيلي بيشتر از حركت آنان بحركت دوچرخه و كالسكه كودكان نيز بر اين نوع . نمايند ميبزرگ سيماني انتخاب يها سفالت، بتن و يا بلوكم است از جنس آالز .انداز خواهد بود پوش، صاف و بدون دست كف


آشنايي با برخي از گياهان در طراحي

گياهان زينتيباشند و عمر و دوامشان آنها را به گياهان گياهان اهلي و يا خودرو و وحشي مي: تزئيناتي كاربرد دارند، شامل عنوان بهگياهاني كه

بندي، خصوصيات ديگر گياهان را از قبيل، مقاومت يا حساسيت به سرما، گاهي در اين تقسيم. اند نمودهبندي ، دو تقسيمساله يكبودن مورد توجه بنابراين براي سهولت، نخست ما گياهان دائمي ساقه آنها از نظر علفي يا خشبي دهي و باالخره در طول دوران گل

. يمنماي جايي دارند، معرفي مي كاري گلبرخي از گياهان در

زينتي ساله يكگياهان -1برخي از . گويند مي ساله كيهنگامي كه گياهي طول دوران رشدش از بذر تا گل و بذر مجدد بيش از يك سال نباشد، آن گياه را

هاي تزئيناتي كاربرد دارند، معرفي نمونه تعدادي از آنها را كه در طرح عنوان به. شوند آنها در پاييز و بعضي ديگر در بهار كاشته مي .يماينم مي

گل آهار .گويند اين گياه را به فرانسه زينيا، به انگليسي يوت انداولداج و به آلماني تسينن مي

60و 80(هاي پابلند هاي قرمز، قرمز تيره، زرد، سفيد و گاهي دو رنگ، داراي انواع واريته ي آن اغلب پرپر، كم پر، به رنگها گل .باشند مي) متر سانتي 20- 30(و پاكوتاه ) متر سانتي

. گردد يبهشت به محل اصلي منتقل ميگيرد و در اواسط ارد ازدياد اين گياه توسط بذر و كاشت آن در اوايل بهار در خزانه انجام مي . رود ميكار به كاري گلها و قطعات پراكنده و باندهاي نامنظم دوست است و براي تزئيين حاشيه گل آهار گياهي آفتاب

آهار گل

گل اطلسي .گويند اين گياه را به فرانسه پتونيا، به انگليسي پتونيا و به آلماني بالكن پتونيي مي

ها اطراف در برخي از واريته. باشد هاي سفيد، قرمز، بنفش، صورتي، زرد، گلي و ابلق مي كم پر، پرپر به رنگصورت بهگل اطلسي متر و در سانتي 15تا 10هاي پاكوتاه در حدود ارتفاع آن در واريته. باشد ميساده، چين و چروك دار يا شيپوري صورت بهها گلبرگ .رسد مي متر سانتي 70تا 60هاي پابلند به واريته

چنانچه بخواهند گياه اطلسي زودرس گردد، الزم است بذر را در اواخر زمستان در . گيرد ازدياد آن توسط بذر و قلمه انجام مياد در مورد تهيه گياه اطلسي ديررس، بذر را معموال در اواسط فروردين ماه در خزانه هواي آز. شاسي كاشته و بعد در گلدان نشا نمود

.گردند هاي آنها معموال از اول تابستان تا اواسط پاييز ظاهر مي گل. كنند كارند و در اواخر ارديبهشت آنها را در بستر اصلي نشا مي مياين گياه داراي قطر آرامي است . شود ها استفاده مي ها و بالكن هاي گل جهت پنجره ها و جعبه ها، تپه گياه اطلسي براي تزئين حاشيه

. باشد مي. ..آ و پتونيا هيبريدا، پتونيا و پوالسه: هاي متعدد از قبيل گياه اطلسي داراي واريته. گردد شدن هوا آزاد مي هنگام خنككه

108-Dark Omomi Manzarسوالات 95

Documents

ﺮﻈﻨﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ كرد Omomi... · 2020. 6. 10. · ﻒ yﺆ \ ﻦ ø d ﺎﻫهﺎﮕﺸﻧاد زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻪﻧﺎﻔﺳﺎﺘﻣ