TELEKOMUNIKACIONI VODOVI I MREE

Ispitni katalog pripremili: Dobrasinovid Tigran, JU Srednja elektrotehnika kola Vaso Aligrudid, Podgorica ogurid Radmila, JU Srednja elektrotehnika kola Vaso Aligrudid, Podgorica Brkanovid Sandra, Centar za struno obrazovanje Raid Aleksandra, JU Ispitni centar

2

Sadraj

1. Uvod 00 2. Pravila 00 3. Opti ciljevi ispita 00 4. Struktura ispita 00 5. Ispitni program 00 6. Primjer testa sa rjeenjima 00 7. Literatura 00

3

1. UVOD

Struni ispit, kao standardizovana eksterna provjera kolskih postignuda uenika, uvodi se u obrazovni sistem Crne Gore kolske 2010/11. godine. Na osnovu Zakona o strunom obrazovanju, (Sl. list RCG br. 49/07) struni ispit se polae eksterno nakon zavrene etvorogodinje strune kole (lan 82). Provjeravaju se znanja, sposobnosti i vjetine koje se zasnivaju na kljunim djelovima Predmetnog programa u strunim kolama koji se izuava tri asa sedmino, a treba da ih posjeduju uenici na kraju kolovanja u etvorogodinjim strunim kolama. Ispitni katalog detaljno opisuje ispit iz Telekomunikacioni vodovi i mree i namijenjen je prvenstveno uenicima i nastavnicima. U Ispitnom katalogu su navedeni opti ciljevi ispita, opisana je struktura ispita i kroz formu ispitnih ciljeva precizno je naveden sadraj koji de se ispitivati.

4

2. PRAVILA

Svi uenici koji su izabrali predmet Telekomunikacioni vodovi i mree kao izborni predmet na maturi, polagade ispit pismeno, istog dana u isto vrijeme. Ispitni materijal de biti zapakovan u posebne sigurnosne koverte (PVC), koje de se otvoriti pred uenicima neposredno prije poetka ispita. Na ispitu nije dozvoljeno sljedede ponaanje lano predstavljanje otvaranje ispitnih zadataka prije dozvoljenog vremena ometanje drugih uenika prepisivanje od drugog uenika koridenje nedozvoljenog pribora otedenje ifre na test-knjiici nepotovanje znaka za zavretak ispita Dozvoljen pribor je: Uenikov rad mora biti napisan hemijskom olovkom. Samo slike i grafici mogu biti nacrtani grafitnom olovkom. Nakon ispita, testovi de biti zapakovani i vradeni u Ispitni centar, gdje de se organizovati ocjenjivanje.

5

3. OPTI CILJEVI ISPITA

Struni ispit iz Telekomunikacionih vodova i mrea treba da ustanovi da li su uenici sposobni da: razumiju znaaj telekomunikacionih sistema u savremenim komunikacijama u pogledu koliine prenosa informacija i samog kvaliteta prenosa; prepoznaju telekomunikacione kablove na osnovu njihovih oznaka prepoznaju smetnje na telekomunikacionim vodovim i naine za njihovo otklanjanje; razumiju znaaj zatite, odravanja i ispitivanja telekomunikacionih linija; razumiju osnovne pojmove mrea za prenos podataka; razumiju znaaj planiranja i projektovanja telefonskih mrea; prate razvoj komunikacionih tehnologija unapreuju svoja znanja u oblasti savremenih komunikacija Ciljevi ispita su: provjera poznavanja uloge telekomunikacionih kablova; provjera poznavanja elemenata i konstrukcije inog i optikog telekomunikacionog kabla i njihova upotreba u praksi; provjera poznavanja naina otkrivanja smetnji na telekomunikacionim vodovim; provjera poznavanja zatite, odravanja i ispitivanja telekomunikacionih linija; provjera poznavanja osnova mrea za prenos podataka; provjera poznavanje osnova planiranja i projektovanja telefonskih mrea; provjera poznavanje tehnika komutacije i njene primjene provjera sposobnosti povezivanja usvojenih znanja;

4. STRUKTURA ISPITA6

Ispit traje 90 minuta.Ispit se sastoji iz izrade testa. Izrada testa traje 90 minuta. Ispit sadri dvije vrste zadataka: zadatke zatvorenog tipa zadatke otvorenog tipa zadaci zatvorenog tipa Zadaci alternativnog izbora Zadaci sadre nekoliko tvrdnji. Uenici treba da za svaku tvrdnju odlue je li tana ili nije. Zadaci viestrukoga izbora Uenik od vie ponuenih odgovora bira jedan taan. Tane odgovore treba paljivo prepisati na za to predviena mjesta na Listu za odgovore, koji je dat uz test zadataka otvorenog tipa rjeenje moe biti: kratak odgovor rjeenje je rije, prosta reenica ili broj do koga se moe doi nakon nekoliko povezanih koraka dopunjavanje uenik treba da dovri zadatu reenicu (upisivanjem pojma koji nedostaje na predvieno mjesto) ili crte, oznae traeni dio crtea, upiu dio koji nedostaje ili dopune neku tvrdnju. Maksimalan broj bodova na ispitu je izmeu 40 i 50. U zadacima viestrukog izbora, tano rijeen zadatak donosi 1 bod, a ostali nula bodova. Zadaci alternativnog izbora i otvorenog tipa mogu biti djelimino bodovani to je predvieno shemom za ocjenjivanje. Netano rijeen zadatak ne donosi negativne bodove. Tip zadatka Zadaci zatvorenog tipa Zadaci otvorenog tipa Broj zadataka 40-50% 50-60%

Nastavno gradivo podijeljeno je na 7 oblasti (podruja): P1 Definicije osnovnih pojmova i elektrinih parametara telekomunikacionih vodova P2 Konstruktivne karakteristike telekomunikacionih linija P3 Optiki telekomunikacioni sistemi P4 Graenje i zatita telekomunikacionih linija. Vrste kvara P5 Planiranje, projektovanje I signalizacija u telefonskim mreama P6 Mree za prenos podataka P7 ATM i IP mree Tabelom je data zastupljenost sadraja u strukturi ispita.

7

Redni broj

P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7Zastupljenost

Test (90 min) 5-10% 10-15% 10-15% 15-20% 10-15% 20-25% 10-15% 100%

5. ISPITNI PROGRAMP1 DEFINICIJE OSNOVNIH POJMOVA I ELEKTRINIH PARAMETARATELEKOMUNIKACIONIH VODOVASadraj: uvod (osnovne definicije) elektrini parametri TT vodova primarni i sekundarni parametri vazdunih i kablovskih vodova Ispitni cilj: Uenik pokazuje da umije da: 1. definie pojmove elektrinog voda, telekomunikacione linije, telekomunikacione mree 2. navede I razlikuje vrste telekomunikacionih vodova, linija i mrea 3. navede i definie primarne I sekundarne parametre kablovskog I vazdunog voda 4. razlikuje primarne I sekundarne parametre kablovskog i vazdunog voda 5. objasni zavisnost elektrinih parametara od konstrukcije vodova, upotrijebljenog materijala I frekvencije 6. uporeuje parametre pomou grafika u zavisnosti od konstrukcije vodova upotrebljenog materijala I frekvencije

P2 KONSTRUKTIVNE KARAKTERISTIKE TELEKOMUNIKACIONIH LINIJASadraj: konstrukcija nadzemnih kablova konstruktivni elementi vazdunih linija konstruktivni elementi kablovskih linija oznaavanje telekomunikacionih kablova Ispitni cilj: Uenik pokazuje da umije da: 1. navede i definie elemente I opremu vazdune TK linije 2. definie pojam uporita I navede vrste uporita

8

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

razlikuje elemente vazdune TK linije razlikuje konstruktivne elemente TK kablova definie i prepozna osnovne elemente pouavanja jezgra razlikuje vrste omotaa i zatite omotaa tumai oznake kablova razlikuje konstruktivne elemente kabla razlikuje osnovne elemente I oblike pouavanja jezgra razlikuje osnovne vrste omotaa odredi vrstu kablovskog omotaa u zavisnosti od mjesta polaganja kabla

P3 OPTIKI TELEKOMUNIKACIONI SISTEMISadraj: osnovni elementi veze sa optikim vlaknom priroda svjetlosti, princip rada optickog vlakna karakteristike optikog vlakna konstruktivni elementi optikog kabla oznaavanje optikih kablova optiki predajnici i prijemnici Ispitni cilj: Uenik pokazuje da umije da: 1. razlikuje osnovne elemente veze sa optikim vlaknima 2. objasni prirodu svjetlosti I princip rada optikog vlakna 3. razlikuje konstrukcijske elemente optikih kablova 4. razlikuje karakteristike optikog vlakna 5. razlikuje elemente sekundarne zatite optikih kablova 6. tumai oznaake optikih kablova 7. razlikuje vrste i objasni karakteristike optikih predajnika I prijemnika 8. tumai principijelnu emu TK veze sa optikim kablovima 9. objasni pojam indeksa prelamanja, odbijanja i prelamanja svjetlosti, refleksije 10. objasni optike karakteristike, slabljenje, disperziju (modalnu, hromatsku, polarizacionu), propusni opseg optikih vlakana 11. razlikuje vrste optikih izvora (LED, LASER) 12. razlikuje karakteristike optikih predajnika (izraena snaga, spektri zraenja, modulacija, sprezanje sa vlaknom)

P4 GRAENJE I ZATITA TELEKOMUNIKACIONIH LINIJA. VRSTE KVAROVASadraj: opti uslovi za izgradnju i izbor trase vazdune TT linije kablovska kanalizacija instalaciona mrea zatita telekomunikacionih vodova od uticaja elektroenergetskih vodova i vodova elektrovue zatita telekomunikacionih kablova od atmosferskih pranjenja elektrino osiguranje i uzemljenje zatita telekomunikacionih kablova od korozije vrste kvarova na kablovima priblino odreivanje mjesta kvara na kablu otklanjanje kvarova Ispitni cilj:

9

Uenik pokazuje da umije da: 1. navede opte uslove za izgradnju i objasni izbor trase vazdune TT linije 2. razlikuje sastavne djelove kablovske kanalizacije 3. uoi znaaj kablovske kanalizacije i njenih sastavnih dijelova 4. razlikuje kanalizacione cijevi u zavisnosti od sastava terena na kojem se postavlja kablovska kanalizacija 5. razlikuje instalacione materijale i opremu 6. objasni nain izrade instalacione telefonske mree 7. objasni uticaj elektroenergetskih vodova I vodova kontaktne mree, kao I uticaj atmosferskog pranjenja na TK liniju 8. objasni znaaj zatite, naponske i strujne 9. navede sastav uzemljenja I navede vrste uzemljivaa razlikuje vrste korozije 10. razlikuje vrste zatite od korozije 11. navede znaaj pojedinih otpornosti koje ine ukupnu otpornost uzemljivaa 12. prepozna vrstu korozije u odnosu na uzronike 13. razlikuje metode zatite od korozije 14. navede i razlikuje vrste smetnji na kablovima 15. razlikuje vrste kvarova kod kablova sa metalnim provodnicima 16. navede ciljeve priblinog odreivanja mjesta kvara 17. razlikuje mjerne metode za priblino odreivanje mjesta kvara 18. objasni postupak otklanjanja kvarova 19. uoi i opie pojedine kvarove na TK kablovima 20. objasni mjerne metode priblinog odreivanja mjesta kvara

P5 PLANIRANJE, PROJEKTOVANJE I SIGNALIZACIJA U TELEFONSKIM MREAMASadraj: osnovni pojmovi kod planiranja telefonske mree osnovni konstruktivni elementi mjesne i pretplatnike mree planiranje mjesnih mrea projektovanje mjesnih mrea signalizacija u telefoniji Ispitni cilj: Uenik pokazuje da umije da: 1. definie pojam mjesne, pretplatnike, meumjesne, meunarodne mree kao I pojam mrene grupe 2. razlikuje vrste mrea u zavisnosti od vrste saobraaja 3. navede i definie osnovne konstruktivne elemente mjesne i pretplatnike mree 4. poznaje osnovne konstruktivne elemente pretplatnike mree 5. navede podjelu nacionalne mree na saobraajna podruja 6. definie pojam perspektivnog plana razvoja mjesne mree 7. navede osnovne principe I sadraj plana razvoja, kao I metode za odreivanje broja telefonskih pretplatnika 8. objasni odreivanje sredita centralizovane mjesne mree 9. navede sadraj plana decentralizovane mjesne mree 10. objasni odreivanje granica i broja pretplatnikih mrea 11. navede i definie sastavne dijelove projekta I perspektivnog plana razvoja 12. razlikuje metode za odreivanje broja telefonskih pretplatnika 13. definie pojam signalizacije I sistema signalizacije 14. definie i navede vrste signala na pretplatnikim vodovima I izmeu centrala 15. razlikuje linijske I registarske signale

10

16. objasni princip R2 sistema signalizacije 17. razlikuje sisteme signalizacije u nacionalnoj mrei 18. razlikuje sisteme signalizacije na meunarodnim vodovima

P6 MREE ZA PRENOS PODATAKASadraj: model komunikacije podataka osnovni elementi mrea za prenos podataka klasifikacija mrea za prenos podataka komutirane mree arhitektura mree i protokoli ISDN mrea Ispitni cilj: Uenik pokazuje da umije da: 1. definie pojam mree komunikacije podataka 2. razlikuje elemente modela komunikacije podataka 3. definie osnovne elemente mree za prenos podataka (hardver i softver) 4. vri klasifikaciju mrea 5. definie pojam LAN, WAN, MAN mrea 6. razlikuje komutirane mree 7. objasni princip komutacije kola 8. navede primjere mrea na bazi komutacije kola 9. objasni princip komutacije poruka 10. razlikuje pojam realne i virtualne veze 11. uoi prednosti i nedostatke komutacije kola 12. razumije i objasni princip komutacije paketa metodom datagrama i metodom virtuelnog kola 13. uporeuje razliite vrste komutacija i izvodi zakljuke (uoava prednosti nedostatke) 14. definie OSI referentni model 15. razlikuje slojeve OSI referentnog modela 16. objasni funkcije slojeva OSI referentnog modela 17. objasni organizaciju LAN mree, definie pojam i vrste topologija LAN mree 18. razlikuje osnovne pojmove: arhitektura mree, entitet, protokol, sloj (nivo) 19. definie pojam ISDN mree 20. razlikuje B, D I H kanale 21. poznaje slube u ISDN-u 22. tumai referentnu konfiguraciju ISDN-a (funkcionalne grupe i interfejse) 23. poznaje korisnike interfejse BRI i PRI

P7 ATM i IP MREESadraj: pojam ATM mree ATM multipleks Pojam PDH i SDH mree TCP/IP model VoIP (pojam, elementi i servisi) Ispitni cilj: Uenik pokazuje da umije da: 1. definie pojam ATM mree

11

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

objasni ATM multipleks I princip ATM komutacije razlikuje pojam PDH i SDH mree objasni pojam Interneta razlikuje protokole TCP/IP modela da kratak pregled razvoja IPtelefonije da osnovne karakteristike NGN (Next Generation Network) definie pojam VoIP (Voice over IP) razlikuje osnovne elemente VoIP sistema razlikuje servise u okviru VoIPa

PRIMJER TESTA SA RJEENJIMA:1. Jedan od navedenih parametara nije primarni parametar telekomunikacionog kabla a) aktivni otpor b) induktivnost c) karakteristina impedansa d) odvodnost voda Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P1, ispitni cilj br.4) 2. Parametri simetrinih vodova ne zavise od a) uestanosti b) prenika provodnika c) rastojanja izmeu provodnika d) provodnosti izolacije Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P1, ispitni cilj br.6)

3. Standard normalne koaksijalne parice je a) 0,7/2,9 mm b) 1,2/4,4 mm c) 2,45/16 mm12

d) 2,6/9,5 mm Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P2, ispitni cilj br.5) 4. Grupa slovnih simbola TX u okviru osnovne oznake kabla oznaava a) b) c) d) Koaksijalni kabal NF kabal za pretplatnike mree i mrene grupe NF kabal za centrale i ureaje Simetrini VF kabal Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P2, ispitni cilj br.7) 5. Osnovni element optikog prijemnika je a) b) c) d) fotoosjetljivi element optiko vlakno optiki konektor modulator optikog zraenja Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P3, ispitni cilj br.1) 6. Laserske diode se koriste u sluajevima kada je potrebna a) b) c) d) velika brzina prenosa i/ili veliki domet velika brzina prenosa i /ili mali domet mala brzina i/ili mali domet mala brzina i/ili veliki domet Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P3, ispitni cilj br.7)13

7. Jedna od zatita od korozije je a) b) c) d) naponska zatita strujna zatita katodna zatita elektrolitika zatita Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P4, ispitni cilj br.10) 8. jedna od navedenih metoda je metoda za priblino odreivanje mjesta kvara na kablu a) b) c) d) metoda maksimuma metoda minimuma Mjurajeva mjerna metoda metoda supermaksimuma Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P4, ispitni cilj br.16) 9. Sistem signalizacije na meunarodnim vodovima nije a) b) c) d) sistem signalilizacije No3 sistem signalilizacije No4 sistem signalilizacije No5 sistem signalilizacije No6 Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P5, ispitni cilj br.18) 10. Odreivanjem broja pretplatnika, njihove geografske raspodjele i sainjavanjem plana gustine telefonskih pretplatnika dobijaju se osnovni podaci za planiranje14

a) mjesne mree b) meumjesne mree c) meunarodne mree d) mrene grupe Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P5, ispitni cilj br.7) 11. Trei sloj OSI referentnog modela je a) b) c) d) aplikativni sloj mreni sloj sesijski sloj sloj veze podataka Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P6, ispitni cilj br.15) 12. Propusni opseg D kanala je a) b) c) d) 8 Kbps 16 Kbps 32 Kbps 64 KBps Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P6, ispitni cilj br.19) 13. ATM elija se sastoji od a) b) c) d) 16 B 33 B 53 B 64 B Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod15

(oblast P7, ispitni cilj br.2) 14. TCP protokol je protokol a) b) c) d) sesijskog sloja transportnog sloja mrenog sloja aplikativnog sloja Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P6, ispitni cilj br.7) 15. Internet spada u mree sa komutacijom a) b) c) d) kanala poruka paketa nijedan od ponuenih Zaokrui slovo ispred tanog odgovora 1 bod (oblast P7, ispitni cilj br.4) 16. Mreni sloj OSI referentnog modela je zaduen za a) Kontrolu toka i detekciju greaka tano/netano b) Prenos bitova izmeu dva ureaja tano/netano c) Odreivanje tipa veze za uspostavljanje putanje tano/netano d) Uspostavljanje, raskidanje i odravanje veze tano/netano Zaokrui tvrenje koje smatra tanim Dva i tri tana odgovora Svi tani odgovori (oblast P6, ispitni cilj br.16)16

1 bod 2 boda

17. Kod mrea sa komutacijom kanala a) Kanal se uspostavlja u potpunosti prije poetka prenosa poruke tano/netano b) poruka se dijeli na male blokove tano/netano c) funkcija kanala traje sve dok jedan od uesnika u vezi ne prekine komunikaciju tano/netano d) u svakom voru kanala poruka se memorie tano/netano Zaokrui tvrenje koje smatra tanim Dva i tri tana odgovora Svi tani odgovori (oblast P6, ispitni cilj br.12) 18. Koji od slojeva definie kako se kodiraju slika, zvuk i video? Prezentacijski sloj _____________________________________________ 1 boda (oblast P6, ispitni cilj br.15) 19. Skup slojeva i protokola naziva se (slojevita)arhitektura mree __________________________________________ 1 boda (oblast P6, ispitni cilj br.18) 20. Skraenica VoIP znai Prenos govora raunarskim mreama sa IP protokolom ___________________________________________________________17

1 bod 2 boda

1boda (oblast P7, ispitni cilj br.8) 21. Duina parice na kojoj se jedan provodnik upreda oko drugog je _____________ (korak upredanja) i mjeri se u _____ (mm). 2 boda (oblast P2, ispitni cilj br.5) 22. Protumai oznaku TK 00 100x4x0,6 G TK NF pretplatniki kabl 00 vazduno-papirna izolacija, olovni omota, nearmirani kabl 100x4x0,6 100 etvorki prenika 0,6mm G grupno pouen (upreden) kabl 2 boda (oblast P2, ispitni cilj br.7) 23. Kablovska okna su podzemne prostorije u kojima se vri ______ (nastavljanje),_____________ (ravanje), ___________ (uvlaenje) i __________ (postavljanje) Pupinovih lonaca i druge opreme. 2 boda (oblast P4, ispitni cilj br.3) 24. Oblasti talasnih duina u kojima je slabljenje svjetlosnog signala malo nazivaju se _________________ (optiki prozori) 1 boda (oblast P3, ispitni cilj br.4) 25. Napii formulu koja pokazuje zavisnost karakteristine impedanse homogenog voda od frekvencije signala koji se prostire vodom. Kojoj vrsti elektrinih parametara pripada karakteristina impedansa voda.

18

=2f

sekundarnipotpun odgovor

2 bod

(oblast P1, ispitni cilj br.5) 26. Navedi tri mogue vrste uticaja EE postrojenja na TK vodove 1. galvanski 2. induktivni 3. kapacitivni Dva navedena uslova Tri navedena uslova (oblast P4, ispitni cilj br.10) 1 bod 2 boda

27. Dopuni emu paralelnog voenja telefonske instalacije sa ostalim instalacijam, traenim podacima

U odgovarajua polja tabele 1 unesite vrijednosti za rastojanja izmeu odgovarajuih instalacija i oznaeni ugao, a u tabelu 2 vrstu instalacija oznaenih na slici Tabela 1 1 2 3 4 5 6

Tabela 219

7 (instalacija)

8(instalcije)

9(instalacija)

Jedna tano popunjena tabela Obije tano popunjene tabele

1 bod 2 boda

Odgovor:

1

2

3

4

5

6

10cm 10cm 10cm 10cm 10cm 450

7 (instalacija) telefonska

8(instalcije) Druge tk instalacije

9(instalacija) elektrina

(oblast P4, ispitni cilj br.6) 28. Konstrukcija postavljenja na zemlji ili graevinskim objektima koja slui za noenje provodnika je uporite20

2 boda (oblast P2, ispitni cilj br.2) 29. Du optikog vlakna prenose se duina iz opsega 800nm-1600nm svjetlosni signali talasnih

2 boda (oblast P3, ispitni cilj br.2) 30. Kod telekomunikacionih kablova sa metalnim provodnicima javljaju se sljedee vrste smetnji: 1. prekid (provodnika) 2. meusobni dodir prpvodnika 3. dodir provodnika sa zemljom 4. smanjenje otpora izolacije 5. rasparenje 6. dodir metalnog omotaa sa zemljomtri do pet navedenih vrsta smetnji potpun odgovor

1 bod 2 boda

(oblast P4, ispitni cilj br.14) 31. Ureaji za elektrinu kontrolu rade na principu stalne kontrole otpora izolacije a ureaji za gasnu kontrolu na principu stalnog protoka gasaDjelimian odgovor (koji se odnosi na jedan ili drugi ureaj) Potpun odgovor

1bod 2 boda

(oblast P5, ispitni cilj br.4) 32. Numerike i druge informacije neophodne za uspostavljanje telefonske veze prenose se skupom signala koji se naziva registarska signalizacija 1 boda (oblast P5, ispitni cilj br.14) 33. fx=2040Hz i fy=2400Hz su uestanosti iz govornog opsega koje se koriste za formiranje linijskih i registarskih signala u sistemu21

signalizacije CCITT N04 koji se koristi vodovima

na meunarodnim

2 boda (oblast P5, ispitni cilj br.18) 34. VoIP sistem ine Internet, javna telefonska mrea PSTN (Public Switched Telephone Network), terimalni uredaji, gejtvej uredaji 2 boda (oblast P7, ispitni cilj br.9) 35. Zaokrui tvrenje koje smatra tanim ATM je skraenica za Analog Transfer Mode ATM virtuelna putanja predstavlja signalizacioni virtuelni kanal ATM virtuelna putanja predstavlja grupu virtuelnih kanala Dva tana odgovora Svi tani odgovori (oblast P7, ispitni cilj br.2)

tano/netano tano/netano tano/netano 1 bod 2 boda

22

LITERATURA:- Radenko Obradovi: Telekomunikacioni vodovi i mree, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1995. Ostala literatura : - S. Risti, P.Risti, L. Risti: Telekomunikacioni kablovi, autori, Beograd, 2001. - M. Tomi: Uvod u optike komunikacije, DECODE data communicatons, Beograd, 2002. (www.decode.co.yu) - Uputstvo o planiranju i projektovanju mjesnih telefonskih mrea, Zajednica jugoslovenskih PTT, Beograd, 1979. - Zoran Uroevi: Raunarske mree, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - Zoran Uroevi, Milan Savi: Prenos podataka, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1996. - Vladimir orak: Uvod u SDH mree, VF-TEL preduzee za proizvodnju telekomunikacionih ureaja, Beograd, 1995. - Dragan Markovi: Vodi za PC, CET, Beograd 1995. - Wernwr Feibel: Novell-ova Enciklopedija raunarskih mrea, Mikro knjiga, Beograd, 1995. - Stanislav Mati: Principi komutacije u telekomunikacijama, Graevinska knjiga, Beograd, 1995. - Specijalistiki kurs: VoIP tehnologija, Elektrotehniki fakultet u Podgorici, 2003.

23