Embed Size (px)
Citation preview
Persuni b’DiΩabilitàRapport Annwali 2005/06
il-Li©iOpportunitajiet Indaqs
Kummissjoni NazzjonaliPersuni b’DiΩabilità
2 �
Pubblikazzjoni:Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’DiΩabilitàÇentru Óidma Soçjali, Istitut Vincenzo Bugeja, Santa Venera Telefon: 2148 7789 Fax: 2148 4609 Textelfon: 2144 6536Emejl: [email protected]
© Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’DiΩabilità - 2006
Editur: Fred Bezzina
Werrej
DaÓla .......................................................................... 5
SOMMaRJU EÛEkUttIv ............................................... 9
ÓaRSa ÌEnERalI ....................................................... 14
IlMEntI IMpORtantI ................................................. 28
lISta ta’ IlMEntI kOllha ........................................ 49
4 5
Sitt snin wara li l-Li©i Opportunitajiet Indaqs (Persuni b’DiΩabilità) g˙addiet, b’mod unanimu mill-parlament Malti, dan ir-rapport ta’ ˙idma jag˙ti ritratt çar ta’ kif t˙admet il-Li©i Opportunitajiet Indaqs matul is-sena 2005/06 u fl-istess ˙in jo˙or©u x-xejriet dwar kif il-persuni b’diΩabilità u l-familarji tag˙hom qed juΩaw din l-g˙odda importanti biex huma dejjem ikunu jistg˙u ttejbu l-kwalità ta’ ˙ajja tag˙hom.
D a Ó l a
InDaQS:taJJEB GÓalIJa - taJJEB GÓalIk
Kif juri fid-dettal ir-rapport innifsu, in-numru ta’ ilmenti ©odda jidher li Ωamm l-istess pass mas-sena ta’ qabel, ji©ifieri, 91 ilment fl-2004/05 u 92 ilment fl-2005/06. Ir-rapport juri wkoll li l-Kummissjoni issa ˙admet fuq 500 ilment. Dan juri çar li l-Kummissjoni da˙let g˙ar-responsabilità tag˙ha vis-a-vis l-Li©i Opportunitajiet Indaqs b’ener©ija u b’impenn.
Meta nitfg˙u l-˙arsa tag˙na fuq kemm qed ji©bdu attenzjoni s-sitt kolonni ewlenin li fuqhom hi msejsa l-Li©i, inisibu li:• l-Aççessibilità, jew in-
nuqqas tag˙ha, baqg˙et ti©bed l-akbar numru ta’ lmenti;
• l-Edukazzjoni u l-G˙oti ta’ Servizzi u O©©etti jing˙ataw importanza sostanzjali u kwaΩi indaqs;
6 �
• il-qasam tax-Xog˙ol g˙adu jattira ftit numru ta’ lmenti;
• b˙as-snin l-o˙ra, l-oqsma tad-Djar u l-Assigurazzjoni Ωammew in-numru çkejken ta’ lmenti.
Filwaqt li b˙al kull li©i o˙ra, il-Li©i Opportunitajiet Indaqs g˙andha rwol tassattiv u anki punittiv, il-Kummissjoni dejjem ˙arset lejn l-implimentazzjoni ta’ din il-li©i essenzjalment b˙ala ˙idma edukattiva - kemm fuq livell individwali, kif ukoll fuq livell ta’ edukazzjoni soçjali. G˙alina dejjem tibqa’ a˙jar it-triq ta’ perswaΩjoni u ftehim, milli t-triq ta’ interventi legali, u kaΩijiet fil-qorti.
Min˙abba f’hekk il-Kummissjoni tiffoka ˙afna mill-ener©iji limitati tag˙ha biex tag˙ti servizz ta’ konsulenza dwar il-Li©i, prinçipalment lill-persuni b’diΩabilità, il-familji u l-g˙aqdiet mhux
governattivi u professjonisti li ja˙dmu fil-qasam. Però l-Kummissjoni g˙andha wkoll kuntatt dirett ma’ kull min b’xi mod irid ikun konformi mal-proviΩΩjonijiet ta’ din il-Li©i. Matul l-2005/06 din il-˙idma edukattiva ˙adet ˙afna mill-˙in u ener©ija ta’ l-uffiçjali g˙olja tal-Kummissjoni.
B’assistenza finanzjarja mill-Unjoni Ewropea, il-Kummissjoni organizzat kampanja t’g˙arfien dwar il-Li©i bit-tema: ‘INDAQS: Tajjeb G˙alija, Tajjeb G˙alik’, kif ukoll konferenza round-table g˙all-g˙aqdiet mhux governattivi li ja˙dmu fil-qasam.
Pass importanti f’din il-kampanja t’g˙arfien kien il-pubblikazzjoni ta’ ktejjeb li barra milli jispjega l-a˙jar mod kif persuna b’diΩabilità tista’ t˙addem il-Li©i, jing˙ataw ukoll mudelli çari ta’ kif wie˙ed jista’ jag˙mel ilment
kontra d-diskriminazzjoni. Dan il-ktejjeb inltlaqa’ tajjeb ferm kemm mill-g˙aqdiet kif ukoll mill-individwi.
L-islogan ©ie mag˙Ωul bir-reqqa biex iwassal messa©© importanti. Dan il-messa©© jemfasizza l-fatt li meta l-ambjent mibni, l-g˙oti tas-servizzi u o©©etti, l-edukazzjoni, is-suq ta’ l-impjiegi u kull aspett ie˙or tas-soçjetà jkun miftu˙ u adattat g˙al bΩonnijiet tal-persuni b’diΩabilità, dan itejjeb il-kwalità ta’ ˙ajja mhux biss tal-persuna b’diΩabilità imma anki ta’ min m’g˙andux diΩabilità.
Binja li g˙andha mezzi alternattivi t’aççess b˙al rampi u lifts, barra li tg˙in lil min g˙andu nuqqas ta’ mobilità, iΩΩid il-kumidità ta’ min m’g˙andux din in-nuqqas. Mezzi alternattivi ta’ komunikazzjoni, b˙al sub-titles fuq it-television,
tipa kbira, informazzjoni fuq awdjo, eçç, jg˙inu lil min ma jismax jew ma jarax, imma huwa t’g˙ajnuna wkoll g˙al min m’g˙andux dawn il-kundizzjonijiet (imma forsi ma kellux l-opportunita li jitg˙allem jaqra). Informazzjoni mog˙tija f’forma façli biex tifhima, barra milli taqdi lil min g˙andu nuqqas intellettwali, hija forma popolari ˙afna u mfittxija minn min m’g˙andux dan in-nuqqas.
Il-fatt li nkissru l-isterjotipi u l-pre©udizzji billi persuni b’diΩabilità jing˙ataw iç-çans li jil˙qu l-potenzjal tag˙hom fl-edukazzjoni, fix-xog˙ol u fl-oqsma l-o˙ra tal-˙ajja u hekk isiru dejjem aktar indipendenti anke finanzjarjament, jg˙in mhux biss lilna l-persuni b’diΩabilità imma lilek ukoll b˙ala membru tas-soçjetà tag˙na.
8 9
• Matul din is-sena, il-Kummissjoni kompliet ta˙dem fuq il-65 ilment li kienu g˙adhom pendenti mill-˙ames snin ta’ qabel u bdiet tinvestiga 92 ilment ©did, 157 ilment b’kollox.
• In-numru ta’ lmenti ©odda baqa’ fl-istess livell tas-sena ta’ qabel - 92 din is-sena u 91 is-sena ta’ qabel filwaqt li n-numru totali ta’ lmenti li l-Kummissjoni ˙admet fuqhom din is-sena kien 14 aktar minn dak tas-sena l-o˙ra, Ωieda ta’ 9%.
• F’sitt snin, il-Kummissjoni investigat 500 ilment, medja ta’ 83 ilment fis-sena li tvarja bejn 71 u 95 ilment. Din is-sena l-ilmenti kienu 9 aktar mill-medja.
• Fil-qasam tax-xog˙ol, in-numru ta’ lmenti ©odda
g˙al din is-sena re©a’ niΩel b’kaΩ wie˙ed waqt li l-perçentwal hu 4 punti anqas minn dak totali.
• Fl-edukazzjoni, in-numru ta’ lmenti ©odda naqas bi 2 ilmenti però l-perçentwal hu 5 punti og˙la minn dak totali.
• Fil-qasam ta’ l-aççessibilità n-numru ta’ lmenti re©a’ Ωdied sostanzjalment bi 15-il ilment fuq dak tas-sena l-o˙ra. Però l-perçentwal hu biss punt og˙la minn dak totali.
• Fil-qasam ta’ l-g˙oti ta’ servizzi u o©©etti, in-numru ta’ lmenti naqas b’seba’ lmenti u l-perçentwal hu 2 punti anqas minn dak totali.
• G˙al darb’o˙ra l-akbar numru ta’ lmenti re©a’
G˙aldaqstant, konformità mal-Li©i Opportunitajiet Indaqs m’g˙andiex titqies b˙ala sempliçi obbligu legali, imma g˙andha ting˙araf b˙ala sfida soçjali biex flimkien intejbu l-prodott nazzjonali tag˙na fuq kull livell, minn skejjel, g˙al postijiet tax-xog˙ol, postijiet tad-divertiment u, ukoll, postijiet turistiçi.
Dawn l-a˙˙ar sitt snin ta’ ˙idma kontinwa fl-implimentazzjoni tal-Li©i Opportunitajiet Indaqs
ikkonvinçewna li din il-Li©i hija wa˙da mill-g˙odod ewlenin li, b’pass meqjus, qed i©ib bidla profonda u poΩittiva fis-soçjetà Maltija fejn aktar qed jo˙ro© çar li dak li hu tajjeb g˙alija, b˙ala persuna b’diΩabilità, huwa tajjeb g˙alik li m’g˙andekx diΩabilità.
Joseph M. Camilleri Chairperson KNPD
Marianne DebonoMani©er Taqsima Li©i Opportunitajiet Indaqs
SOMMaRJU EÛEkUttIv
10 11
kien dwar il-qasam ta’ l-aççessibilità li jammontaw g˙al ftit anqas minn nofs l-ilmenti kollha.
• Il-Kummissjoni kkonkludiet 83 ilment, 3 minnhom kienu quddiem il-Qorti, waqt li 74 ilment, 3 minnhom qeg˙din quddiem il-Qorti, g˙adhom miftu˙a.
• Il-persenta©© ta’ l-ilmenti li qeg˙din quddiem il-Qorti baqa’ wie˙ed baxx u niΩel minn 3 fil-mija g˙al 2 fil-mija.
• In-numru ta’ lmenti li g˙adhom miftu˙a hu 10 aktar minn dak tas-sena ta’ qabel, li jammonta g˙al Ωieda ta’ kwaΩi 16%.
• Il-ma©©oranza ta’ l-ilmenti (69%) li g˙adhom pendenti huma dawk relatati ma’ l-aççessibilità fiΩika g˙ax il-Kummissjoni kkonkludiet biss ftit aktar minn terz tal-kaΩijiet kollha relatati ma’ l-aççessibilità.
• Fit-taqsima tal-g˙oti ta’ o©©etti u servizzi g˙ad fadal 13-il ilment li l-Kummissjoni qieg˙da ta˙dem fuqhom. F’dan il-qasam il-perçentwal ta’ l-ilmenti li l-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi hu kwaΩi n-nofs tal-kaΩijiet kollha.
• Fil-qasam ta’ l-edukazzjoni, il-Kummissjoni g˙ad fadlilha 7 kaΩijiet pendenti. Il-Kummissjoni rnexxielha tag˙laq 29 mis-36 ilment, 81% ta’ l-ilmenti f’dan il-qasam.
• Fil-qasam tax-xog˙ol, il-Kummissjoni g˙adha qed ta˙dem fuq ilment wie˙ed.
• L-ilmenti huma bejn wie˙ed u ie˙or maqsuma nofs b’nofs bejn entitajiet pubbliçi (il-gvern, entitajiet parastatali u l-kunsilli lokali) u s-settur mhux governattiv li jinkludi s-settur privat u l-Knisja.
• In-numru ta’ lmenti fil-
konfront tal-gvern baqa’ fl-istess livell tas-sena l-o˙ra u l-perçentwal ta’ lmenti fil-konfront tal-gvern g˙al matul din is-sena hu 2 punti anqas minn dak tas-sena l-o˙ra u 9 punti anqas mill-perçentwali totali.
• In-numru ta’ lmenti kontra l-entitajiet parastatali g˙al din is-sena baqa’ fuq l-istess livell tas-sena ta’ qabel, bil-perçentwal g˙al din is-sena ikun punt biss anqas minn dak tas-sena l-o˙ra u punt wie˙ed anqas minn dak totali.
• Fil-kaΩ tal-kunsilli lokali, kien hemm tnaqqis sostanzjali fl-ilmenti, minn 11 g˙al 5. Il-perçentwali ta’ l-ilmenti fil-konfront tal-kunsilli g˙al matul din is-sena hu 7 punti anqas minn dak tas-sena ta’ qabel u 6 punti anqas minn dak totali.
• Fil-konfront tal-Knisja, il-Kummissjoni aççellerat l-eΩerçizzju biex tara li l-
knejjes parrokkjali jkollhom ta’ l-anqas l-entratura prinçipali aççessibbli g˙al kul˙add. G˙alhekk in-numru ta’ kaΩijiet fil-konfront tal-Knisja Ωdied sostanzjalment minn 11 g˙al 25 ilment. Il-perçentwal ta’ ilmenti fil-konfront tal-Knisja g˙al din is-sena hu 14-il punt og˙la minn dak totali u 15-il punt og˙la minn dak tas-sena ta’ qabel.
• L-ilmenti fil-konfront ta’ entitajiet privati naqsu b’5 u l-perçentwali g˙al din is-sena hu kwaΩi l-istess g˙al dak totali.
• Il-Kummissjoni rnexxielha tag˙laq il-ma©©oranza (53 fil-mija) ta’ l-ilmenti kollha li ˙admet fuqhom matul din is-sena. Dan hu 2 punti perçentwali anqas minn tas-sena ta’ qabel.
• Fil-kaΩ ta’ lmenti kontra l-gvern, il-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi 71%
12 1�
ta’ dawn l-ilmenti, Ωieda ta’ 8% fuq is-sena ta’ qabel.
• Fil-kaΩ ta’ lmenti kontra entitajiet parastatali, il-Kummissjoni g˙alqet 71 ilment, l-istess perçentwal tas-sena ta’ qabel.
• Fil-kaΩ ta’ lmenti kontra l-kunsilli lokali, il-Kummissjoni g˙alqet 62%, 6 punti aktar minn tas-sena ta’ qabel.
• Il-perçentwal l-aktar baxx ta’ lmenti mag˙luqa hu dak li jirrigwarda l-Knisja, 26%, g˙alkemm dan juri titjib ta’ 8 punti perçentwali fuq is-sena ta’ qabel.
• Il-perçentwali ta’ lmenti mag˙luqa fir-rigward ta’ l-entitajiet privati hu ta’ 43% u juri tnaqqis ta’ 13 il-punt perçentwali fuq dak tas-sena ta’ qabel.
• Matul din is-sena, il-Kummissjoni ftiehmet barra l-Qorti fil-kawΩa li kien hemm kontra l-SBT rigward kuntatt bl-SMS.
• Il-Kummissjoni la˙qet ftehim fil-kawΩa li kien hemm kontra l-Università ta’ Malta rigward l-aççessibilità g˙al Dar l-Istudent, billi ©ie installat lift.
• Il-kaΩ quddiem il-Qorti kontra l-Ministeru tas-Sa˙˙a rigward l-aççessibilità g˙all-façilitajiet sanitarji fl-Isptar San Luqa, ng˙alaq billi sar ix-xog˙ol me˙tie©.
• Il-kaΩ kontra l-Ministeru tas-Sa˙˙a rigward l-aççessibilità fiç-Çentru tas-Sa˙˙a tal-GΩira g˙adu g˙addej quddiem il-Qorti.
• Il-kaΩ kontra Michele Peresso rigward l-aççessiblità g˙all-Medical Centre g˙adu g˙addej quddiem il-Qorti ta’ l-Appell.
• Matul din is-sena, il-Kummissjoni fet˙et kawΩa quddiem il-Qorti ta’ G˙awdex rigward
l-aççessibilità fil-Lukanda Calypso, Marsalforn.
• Il-bord li jeΩamina X’Inhu Ra©onevoli skond il-Li©i Opportunitajiet Indaqs ra 59 kaΩ, 12-il kaΩ anqas minn tas-sena l-o˙ra.
• 75% tal-kaΩijiet li ra l-bord ©ew deçiΩi b˙ala li mhumiex ra©onevoli, Ωieda ta’13% fuq is-sena ta’ qabel.
• Matul din is-sena, il-Kummissjoni rrevediet u ppubblikat l-edizzjoni
l-©dida ta’ “Access for All - Design Guidelines”, linji gwida li fuqhom dan il-bord jimxi meta jiddiskuti t-talbiet li g˙andhom x’jaqsmu ma’ l-aççessibilità fiΩika.
• Il-Kummissjoni ppreΩentat lill-Ministru tal-Familja u s-Solidarjetà Soçjali numru ta’ emendi g˙al-Li©i Opportunitajiet Indaqs.
• Il-Kummissjoni g˙amlet kampanja ta’ g˙arfien dwar din il-Li©i li kienet tinkludi l-pubblikazzjoni ta’ ktejjeb.
14 15
ÓaRSa ÌEnERalI
It-Taqsima Li©i Opportunitajiet Indaqs fi ˙dan il-Kummissjoni tirçievi lmenti ta’ diskriminazzjoni minn persuni b’diΩabilità skond is-sitt oqsma ©enerali li jissemmew fil-Li©i li huma:• Ix-Xog˙ol (Xg˙l)• L-Edukazzjoni (Eduk)• L-Aççessibilità (Açç)• L-G˙oti ta’ O©©etti u
Servizzi (Serv)• Id-Djar (Djar) u• L-Assigurazzjoni (Ass).
qed jidhru f’dan ir-rapport jistg˙u jvarjaw bi ftit minn dawk ippreΩentati fir-rapporti preçedenti. Madanakollu, il-perçentwali li dehru fir-rapport tas-snin l-img˙oddija ftit li xejn ©ew effettwati min˙abba li d-differenza f’dawn iç-çifri hi wa˙da minima.
IlmentiMatul din is-sitt sena ta’ t˙addim ta’ din il-Li©i, il-Kummissjoni kompliet ta˙dem fuq il-65 ilment li kienu g˙adhom pendenti mill-˙ames snin ta’ qabel u bdiet tinvestiga 92 ilment ©did. Dan ifisser li matul dan il-perjodu l-Kummissjoni bdiet ta˙dem
jew kompliet ta˙dem fuq 157 ilment. Dawn iç-çifri mqabbla ma’ dawk tas-sena ta’ qabel juru li:a) in-numru ta’ lmenti ©odda
baqa’ fl-istess livell tas-sena ta’ qabel (92 din is-sena u 91 is-sena ta’ qabel);
b) in-numru ta’ lmenti totali l-Kummissjoni ˙admet fuqhom matul din is-sena kien madwar 9% aktar minn dak tas-sena ta’ qabel. Is-sena l-o˙ra, il-Kummissjoni ˙admet fuq 143 ilment, Ωieda ta’ 14-il ilment. Din hi Ωieda sostanzjali u tirrifletti poΩittivament fuq il-˙idma tal-Kummissjoni.
Il-Li©i Opportunitajiet Indaqs (Persuni b’DiΩabilità) da˙let fis-se˙˙ f’Ottubru 2000. Il-Kummissjoni impenjat ru˙ha li kull sena tag˙ti rendikont tal-˙idma li tkun saret fit-tnax-il xahar ta’ qabel. Dan ir-rapport hu s-sitt wie˙ed li l-Kummissjoni qed tag˙mel u jkopri l-perjodu Ottubru 2005 sa Settembru 2006.
ReviΩjoni ta’ l-Ilmenti KollhaMatul din is-sena, il-Kummissjoni g˙amlet eΩerçizzju fejn ©ew eΩaminati l-ilmenti kollha li saru matul dawn is-sitt snin u sar xi tibdil fejn tid˙ol il-klassifikazzjoni tag˙hom. U˙ud minnhom ing˙aqdu waqt li lmenti o˙ra nfirdu biex ix-xog˙ol amministrattiv dwarhom ikun jista’ jsir a˙jar. G˙alhekk iç-çifri tas-snin l-img˙oddija li
16 1�
TABELLA 1: ILMEnTI LI sAr XogÓoL fuqhoM fL-2005-2006
Xg˙l Eduk Açç Serv Djar Ass Total
ta’ qabel 0 0 12 18 42 65 10 15 0 0 1 2 65
Ìodda 6 7 24 26 42 45 18 20 1 1 1 1 92
Total 64 3623 8454 2818 11 21 157
Dawn il-157 ilment kienu mqassma hekk:
Meta wie˙ed iqabbel l-ilmenti l-©odda ma’ dawk li da˙lu fis-snin ta’ qabel wie˙ed isib dawn iç-cifri:
Tabella 2 turi li:• F’sitt snin il-Kummissjoni
investigat 500 ilment, medja ta’ 83 ilment fis-sena, li tvarja bejn 71 u 95 ilment. Din is-sena l-ilmenti kienu 9 aktar mill-medja.
• Fil-qasam tax-xog˙ol, in-numru ta’ lmenti ©odda re©a’ niΩel b’kaΩ wie˙ed bil-perçentwal g˙al din is-sena, u 4 punti anqas minn dak totali.
• Fl-edukazzjoni, in-numru ta’ lmenti ©odda naqas b’2 ilmenti, però l-perçentwal hu 5 punti og˙la minn dak totali.
• Fil-qasam ta’ l-aççessibilità n-numru ta’ lmenti re©a’ Ωdied sostanzjament bi 15-il ilment. Biss il-perçentwal hu biss punt og˙la minn dak totali.
• Fil-qasam ta’ l-g˙oti ta’ servizzi u o©©etti, in-numru ta’ lmenti naqas b’seba’ lmenti biex il-perçentwal hu 2 punti anqas minn dak totali.
• G˙al darb’o˙ra, l-akbar numru ta’ lmenti re©a’ kien dwar il-qasam ta’ l-aççessibilità li jammontaw g˙al ftit anqas minn nofs l-ilmenti kollha.
Minn dawn iç-çifri jidher li l-persuni b’diΩabilità jag˙tu importanza kbira lill-qasam ta’ l-aççessibilità, x’aktarx min˙abba li dan hu aspett konkret u façli tikkwantifikah. G˙alhekk hu aktar façli li wie˙ed jag˙mel ilment relatat ma’ dan il-qasam. Il-qasam edukattiv u dak dwar l-g˙oti ta’ servizzi u o©©etti jibqg˙u oqsma importanti fil-˙ajja tal-persuni b’diΩabilità u allura l-Li©i qed tg˙in f’dawn l-oqsma importanti. In-numru ta’ lmenti f’dawn iΩ-Ωew© oqsma tista’ tg˙id li jirrappreΩenta n-nofs l-ie˙or ta’ l-ilmenti totali. In-numru ta’ lmenti relatati mal-qasam tax-xog˙ol hu wie˙ed relattivament baxx u juri d-diffikultajiet pjuttost
N % N % N % N % N % N %
04/05 7 8 26 29 27 30 25 27 4 4 2 2 91
05/06 6 7 24 26 42 46 18 20 1 1 1 1 92
Total00/06 5611 10721 20441 10822 153 10 2 500
Xg˙l Eduk Açç Serv Djar Ass Total
00/01 13 14 10 11 50 53 19 20 1 1 2 2 95
01/02 10 13 8 11 42 55 14 18 2 3 - - 76
02/03 11 15 23 31 18 24 16 21 5 7 2 3 75
03/04 9 13 16 23 25 35 16 23 2 3 3 4 71
N % N % N % N % N % N %
TABELLA 2: ILMEnTI MATuL Is-snIn
Mis-Snin
18 19
kbar li wie˙ed jiffaççja biex juΩa din il-Li©i f’dan il-qasam. L-oqsma l-o˙ra tad-djar u l-assigurazzjoni g˙al din is-sena baqg˙u fl-istess livelli baxxi tas-snin ta’ qabel.
Mill-157 ilment li l-Kummissjoni ˙admet fuqhom matul din is-sena, 83 ilment (3 minnhom kienu quddiem il-Qorti) ©ew konkluΩi filwaqt li 74 ilment (3 minnhom qeg˙din quddiem il-Qorti) g˙adhom miftu˙a u qed isir aktar xog˙ol fuqhom. Dan ifisser li l-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi 4 lmenti aktar minn tas-sena ta’ qabel, g˙alkemm il-perçentwal niΩel b’2 punti - minn 55% is-sena l-o˙ra g˙al 53% din is-sena.
Il-persenta©© ta’ l-ilmenti li qeg˙din quddiem il-Qorti baqa’ wie˙ed baxx u anke niΩel minn 3 fil-mija g˙al 2 fil-mija. Dan ikompli jikkonferma l-filosofija tal-Kummissjoni li
hi tirrikorri g˙all-Qrati b˙ala l-a˙˙ar miΩura. Il-Kummissjoni temmen li din il-˙idma tinvolvi bidla fil-mentalità u l-attitudini li tista’ sse˙˙ b’mod aktar effettiv permezz ta’ negozjar u medjazzjoni, aktar milli bl-impoΩizzjoni tal-Qrati. Il-Qorti tintuΩa biss g˙al min assolutament ma jridx jisma’. In-numru ta’ lmenti li g˙adhom miftu˙a u li jrid jitkompla x-xog˙ol fuqhom hu ta’ 10 aktar minn dak tas-sena ta’ qabel, li jammonta g˙al Ωieda ta’ kwaΩi 16%. Dan ifisser li l-˙idma tal-Kummissjoni f’dan il-qasam g˙as-sena li ©ejja se jkollha tiΩdied.
AnaliΩi ta’ l-ilmenti li l-Kummissjoni ˙admet fuqhom matul din is-sena, skond it-tip ta’ lment, tag˙tina dawn iç-çifri:
TABELLA3:X’sAr MILL-ILMEnTI 2005-2006
Il-ma©©oranza ta’ l-ilmenti, ji©ifieri 69%, li g˙adhom pendenti u li g˙adhom g˙addejjin diskussjonijiet dwarhom huma dawk relatati ma’ l-aççessibilità fiΩika. Dan hu dovut g˙all-fatt li l-akbar numru ta’ lmenti li jsiru hu relatat ma’ dan il-qasam kif ukoll min˙abba l-fatt li l-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi biss ftit akar minn terz tal-kaΩijiet kollha relatati ma’ l-aççessibilità. It-tieni l-akbar numru ta’ lmenti li g˙adhom miftu˙a hu dak relatat mal-g˙oti ta’ o©©etti u servizzi fejn g˙ad fadal 14-il ilment li l-Kummissjoni g˙adha ta˙dem fuqhom.
F’dan il-qasam il-perçentwal ta’ l-ilmenti li l-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi hu ferm og˙la u hu n-nofs tal-kaΩijiet kollha. Fil-qasam ta’ l-edukazzjoni, il-Kummissjoni g˙ad fadlilha 7 kaΩijiet pendenti. Hawnhekk, jidher li l-Kummissjoni, anke permezz tal-Li©i, qed tkun effettiva ˙afna g˙ax irnexxielha tag˙laq 29 mis-36 ilment li ˙admet fuqhom, li jammontaw g˙al 81%. Fil-qasam tax-xog˙ol, il-Kummissjoni g˙adha qed ta˙dem fuq ilment wie˙ed biss filwaqt li fl-oqsma l-o˙ra (djar u assigurazzjoni) il-Kummissjoni ma g˙andha l-ebda kaΩ miftu˙.
N % N % N % N % N % N % N %
Xg˙l Eduk Açç Serv Djar Ass Total
Mag˙luqa 5 6 29 35 32 39 14 17 1 1 2 2 8353
Diskussi 1 1 7 10 49 69 14 20 - - - - 7145
Qorti - - - - 3 - - - - - - - 32
Total 6 4 3623 8454 2818 11 21 157 100
20 21
kontra Min Saru l-IlmentiIl-Kummissjoni tinvestiga lmenti li jsiru kontra diversi entitajiet f’pajjiΩna, inkluΩ il-gvern (Gvn), l-entitajiet parastatali (Para), il-kunsilli lokali (KL), il-Knisja (Kns) u l-entitajiet privati (Priv). L-ilmenti li l-Kummissjoni rçeviet f’dawn s-sitt snin li ilha topera l-Li©i jinqasmu hekk, skond l-entitajiet differenti li kontrihom ikun sar l-ilment:
Gvn Para KL Kns Priv Total
00/01 38 40 23 24 6 6 9 9 19 20 95
01/02 23 30 13 17 16 21 14 18 10 13 76
02/03 34 45 11 15 9 12 2 3 19 25 75
03/04 43 61 6 8 8 11 4 6 10 14 71
04/05 29 32 15 16 11 12 11 12 25 27 91
05/06 28 30 14 15 5 5 25 27 20 22 92
Total 00/06 195 39 82 16 55 11 65 13 103 21 500
TABELLA4:KonTrAminSAruL-iLmEnTi
total fejn il-perçentwal relatat ma’ l-entitajiet pubbliçi hu ta’ 66% imqabbel ma’ 34% g˙as-settur mhux governattiv. Dan jimplika li hemm bidla notevoli u aktar ilmenti qed isiru fil-konfront ta’ entitajiet li mhumiex pubbliçi.
L-ilmenti fil-konfront tal-gvern u l-entitajiet parastatali tista’ tg˙id li baqg˙u fuq l-istess livell tas-sena ta’ qabel g˙ax kien hemm tnaqqis ta’ lment wie˙ed minn dak tas-sena ta’ qabel. Però, il-perçentwal ta’ lmenti fil-konfront tal-gvern g˙al matul din is-sena hu 2 punti anqas minn dak tas-sena l-o˙ra u 9 punti anqas mill-perçentwali totali. Fil-kaΩ ta’ l-entitajiet parastatali, il-perçentwal g˙al din is-sena kien punt biss anqas minn dak tas-sena l-o˙ra u punt wie˙ed anqas minn dak totali. Fil-kaΩ tal-kunsilli lokali, kien hemm tnaqqis sostanzjali fl-ilmenti,
minn 11 g˙al 5. Dan hu rifless fil-perçentwali ta’ l-ilmenti fil-konfront tal-kunsilli b’dak ta’ din is-sena jkun 7 punti perçentwali anqas minn dak tas-sena ta’ qabel u 6 anqas minn dak totali.
Fil-konfront tal-Knisja, il-Kummissjoni aççellerat l-eΩerçizzju biex tara li l-knejjes parrokkjali jkollhom ta’ l-anqas l-entratura prinçipali aççessibbli g˙al kul˙add. G˙alhekk in-numru ta’ kaΩijiet fil-konfront tal-Knisja Ωdied sostanzjalment minn 11 g˙al 25 ilment. Dan hu rifless ukoll fil-perçentwali. Il-perçentwal ta’ lmenti fil-konfront tal-Knisja g˙al din is-sena hu 14-il punt og˙la minn dak totali u 15-il punt og˙la minn dak tas-sena ta’ qabel. L-ilmenti fil-konfront ta’ entitajiet privati naqsu b’5 punti u l-perçentwali g˙al din is-sena hu kwaΩi simili g˙al dak totali.
Matul din is-sena, l-ilmenti li l-Kummissjoni ˙admet fuqhom huma bejn wie˙ed u ie˙or maqsuma nofs b’nofs bejn l-entitajiet pubbliçi (il-
gvern, l-entitajiet parastatali u l-kunsilli lokali) u s-settur mhux governattiv (is-settur privat u l-Knisja). Dan hu ferm anqas mill-perçentwali tat-
N % N % N % N % N %
22 23
AnaliΩi aktar profonda tal-157 ilment li l-Kummissjoni ˙admet fuqhom matul din is-sena skond l-entitajiet li kontrihom saru l-ilment turi din is-sitwazzjoni:
TABELLA 5: X’SArmiLL-iLmEnTiSKonDL-EnTiTAjiET
Gvern Para KL Kns Priv Total
Mag˙luqa 34 41 15 18 8 10 10 12 16 19 83
Diskussi 13 18 6 8 5 7 28 39 19 27 71
Qorti 1 33 - - - - - - 2 67 3
Total 48 31 21 13 13 8 38 24 37 24 157
Il-Kummissjoni rnexxielha tag˙laq il-ma©©oranza (53 fil-mija) ta’ l-ilmenti kollha li ˙admet fuqhom matul din is-sena. Dan hu fl-istess livell tas-sena ta’ qabel, bi tnaqqis ta’ 2 punti perçentwali.
Fil-kaΩ ta’ l-ilmenti kontra l-gvern, il-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi 71% ta’ dawn l-ilmenti, inkluΩ parti minn ilment li kellha l-Qorti kontra l-Ministeru tas-Sa˙˙a.
Dan juri progress sostanzjali fuq is-sena l-o˙ra meta l-Kummissjoni, fil-konfront tal-gvern, irnexxielha tikkonkludi 63%, li juri titjib ta’ 8%. Punt ie˙or poΩittiv fil-konfront tal-gvern hu li n-numru ta’ lmenti li g˙adhom miftu˙a hu wie˙ed baxx ˙afna - 14-il ilment - li hu 19% biss ta’ l-ilmenti kollha li l-Kummissjoni g˙ad g˙andha miftu˙a. Dan kollu jindika li g˙alkemm l-g˙add ta’ lmenti fil-konfront tal-gvern
huwa pjuttost konsistenti, is-soluzzjonijiet g˙al dawn l-ilmenti qed jinstabu fi Ωmien relattivament qasir.
Il-perçentwali ta’ lmenti li l-Kummissjoni rnexxielha tag˙laq matul din is-sena huwa g˙oli wkoll fil-konfront ta’ l-entitajiet parastatali (71%) u ftit anqas fil-konfront tal-kunsilli lokali (62%). Il-perçentwal relatat ma’ l-entitajiet parastatali hu simili g˙al dak tas-sena l-o˙ra, waqt li g˙al dak li jirrigwarda l-kunsilli lokali, ©ie re©istrat titjib ta’ 6 punti perçentwali.
Il-perçentwali ta’ lmenti mag˙luqa li jirrigwardaw il-Knisja hu l-aktar wie˙ed baxx u jammonta g˙al 26%, g˙alkemm dan juri titjib ta’ 8 punti perçentwali fuq is-sena ta’ qabel. Il-perçentwali ta’ lmenti mag˙luqa fir-rigward ta’ l-entitajiet privati mhux biss hu relattivament baxx
(43%) imma juri tnaqqis ta’ 13-il punt perçentwali fuq dak tas-sena ta’ qabel.
Dawn iç-çifri donnhom jindikaw li s-soluzzjonijiet g˙al dawn l-ilmenti qed jinstabu aktar malajr fis-settur pubbliku milli f’dak mhux governattiv.
Il-QortiMatul din is-sena, il-Kummissjoni kompliet ta˙dem fuq dawn il-kaΩijiet li kienu quddiem il-Qrati Maltin:
a) il-kaΩ kontra l-SBT rigward kuntatt bl-SMS ng˙alaq bi ftehim barra l-Qorti;
b) il-kaΩ kontra l-Università ta’ Malta rigward l-aççessibilità g˙al Dar l-Istudent ng˙alaq billi ©ie installat lift;
c) il-kaΩ kontra l-Ministeru tas-Sa˙˙a rigward l-aççessibiilta’ g˙all-façilitajiet sanitarji fl-Isptar San Luqa ng˙alaq billi sar ix-xog˙ol me˙tie©;
N % N % N % N % N %
24 25
d) il-kaΩ kontra l-Ministeru tas-Sa˙˙a rigward l-aççessibilità fiç-Çentru tas-Sa˙˙a tal-GΩira g˙adu g˙addej quddiem il-Qorti;
e) il-kaΩ kontra Michele Peresso rigward l-aççessiblità g˙all-Medical Centre g˙adu g˙addej quddiem il-Qorti ta’ l-Appell.
Matul din is-sena wkoll, il-Kummissjoni fet˙et kawΩa quddiem il-Qorti ta’ G˙awdex rigward l-aççessibilità fil-Lukanda Calypso, Marsalforn.
Bord dwar l-EΩamita’ X’inhu Ra©onevoliSkond il-Li©i Opportunitajiet Indaqs, il-Kummissjoni g˙andha l-obbligu li tirçievi lmenti ta’ diskriminazzjoni, tinvestigahom, timmedja biex tinstab soluzzjoni u jekk t˙oss il-˙tie©a tressaq il-kaΩ tag˙ha g˙all-arbitra©© jew il-Qorti. Il-Kummissjoni hi obbligata wkoll li tag˙ti pariri fuq il-Li©i
u l-infurzar tag˙ha kemm lill-persuni b’diΩabilità u l-familji tag˙hom kif ukoll lill-bqija tas-soçjetà li g˙andha xi obbligi ta˙t din il-li©i.
Il-Kummissjoni trid twettaq din il-˙idma bil-limiti ta’ dak li l-istess Li©i tiddefinixxi b˙ala “ra©onevoli” (Kapitlu IV). G˙al dan il-g˙an, il-Kummissjoni waqqfet bord biex jg˙inha tiddeçiedi x’g˙andu ji©i kkunsidrat b˙ala ra©onevoli f’kaΩijiet partikolari. Dan il-bord hu kompost mis-Sur Fred Bezzina, direttur eΩekuttiv tal-Kummissjoni li ja©ixxi b˙ala çermen ta’ dan il-bord, u s-Sinjuri Gordon Cardona (persuna b’diΩabilità), John Peel (©enitur ta’ persuna b’diΩabilità li ma tistax tirrappreΩenta lilha nnifisha), il-Perit Robert Musumeci (rappreΩentant tal-Building Industry Consultative Committee), Joseph Camilleri (mis-settur pubbliku) u Anne
McKenna li ja©ixxu b˙ala membri. Is-Sinjura Marianne Debono, mani©er tat-Taqsima Opportunitajiet Indaqs fil-Kummissjoni, hi s-segretarja ta’ dan il-bord.
Spiss id-deçiΩjonijiet me˙uda minn dan il-bord ikunu nnegozjati u g˙alhekk g˙add ©mielu ta’ dawn il-kaΩijiet ji©u aççettati b˙ala li huma ra©onevoli imma b’çerti kundizzjonijiet. Matul dan il-perjodu dan il-bord ˙adem b’dan il-mod:
TABELLA 6: X’SArmiLL-iLmEnTiSKonDL-EnTiTAjiET
In-numru ta’ kaΩijiet li ra dan il-bord naqas bi 12, minn 71 g˙al 59, jew bi 17%. Min-na˙a l-o˙ra, in-numru ta’ kaΩijiet pendenti naqas ˙afna wkoll (12-il kaΩ).
Sfortunatament, it-tendenza li l-ma©©oranza assoluta tal-kaΩijiet li ra l-bord ©ew
* Il-persenta©© in˙adem fuq il-kaΩijiet deçiΩi biss.
deçiΩi b˙ala li mhumiex ra©onevoli anke jekk isiru çerti kundizzjonijiet, mhux biss kompliet imma Ωdiedet minn 62% g˙al 75%.
Matul din is-sena, il-Kummissjoni rrevediet u ppubblikat l-edizzjoni l-©dida ta’ “Access for All - Design
03/04 04/05 05/06
KaΩijiet diskussi 51 87 63
Ra©onevoli b’kundizzjonijiet 30 59 27 38 15 25
Mhux ra©onvolti 21 41 44 62 44 75
Pendenti 0 16 4
N % N % N %
26 27
Guidelines” li huma l-linji gwida li fuqhom dan il-bord jimxi meta jiddiskuti t-talbiet li g˙andhom x’jaqsmu ma’ l-aççessibilità fiΩika.
konsultazzjoniIl-Kummissjoni tag˙ti importanza qawwija lill-aspett edukattiv ta’ din il-Li©i u g˙aldaqstant matul din is-sena kompliet il-˙idma tag˙ha biex il-Kummissjoni toffri servizz ta’ konsulenza dwar din il-Li©i kemm lil dawk kollha li ja˙dmu dirett f’dan is-settur, ji©ifieri l-persuni b’diΩabilità, il-familji u l-organizzazzjonjiiet tag˙hom u l-professjonisti, kif ukoll dawk il-persuni u l-entitajiet li g˙andhom xi obbligi b’din il-Li©i, b˙al ma huma dawk li j˙addmu n-nies, dawk li joffru servizz, entitajiet edukattivi u l-bqija. In-numru ta’ konsultazzjoniet kien wie˙ed qawwi ˙afna u kien diffiçli ˙afna li jinΩamm rekord tieg˙u.
ReviΩjoni tal-Li©i Opportunitajiet IndaqsMatul din is-sena, il-Kummissjoni temmet l-eΩerçizzju biex ikun hemm reviΩjoni komprensiva tal-Li©i Opportunitajiet Indaqs. Dan sar fid-dawl tad-Direttiva tal-Kunsill ta’ l-Unjoni Ewropea li tistabbilixxi Qafas Ìenerali g˙al Trattament Ugwali fl-Impjieg (2000/78/EC) u l-fatt li l-Kummissjoni kienet ilha ˙ames snin t˙addem din il-Li©i.
Il-Kummissjoni ppreΩentat numru ta’ emendi g˙al din il-Li©i lill-Onor Dolores Cristina, Ministru tal-Familja u s-Solidarjetà Soçjali. Kopja ta’ dawn l-emendi qieg˙da fuq il-websajt tal-Kummissjoni: www.knpd.org. Hu ttamat li s-sena d-die˙la, li ta˙bat l-20 anniversarju tal-Kummissjoni u hi wkoll is-Sena Ewropea g˙all-Opportunitajiet Indaqs, il-Parlament Malti jer©a’
jiddiskuti din il-Li©i u b’mod unanimu jemendaha ˙alli tkun aktar effettiva u til˙aq a˙jar l-g˙anijiet li g˙aliha saret.
Kampanja ta’ G˙arfienIl-Kummissjoni temmen li din il-Li©i tista’ tkun aktar effettiva u li l-persuni b’diΩabilità jistg˙u jag˙mlu uΩu a˙jar minnha biex titwaqqaf id-diskriminazzjoni kontrihom. G˙al dan il-g˙an il-Kummissjoni g˙amlet kampanja ta’ g˙arfien biex il-pubbliku, b’mod speçjali l-persuni b’diΩabilità, isiru jafu aktar dwarha. Din il-kampanja kienet tinkludi:• riklami fil-gazzetti kollha ta’
kuljum;• riklami fuq l-istazzjonijiet tar-
radju u t-televixin;• pubblikazzjoni ta’ ktejjeb
ta’ tag˙rif dwar din il-Li©i li jinkludi abbozz ta’ ittra ta’ lment;
• seminar g˙all-g˙aqdiet li ja˙dmu f’dan il-qasam.
KonkluΩjoniIl-Kummissjoni, permezz tat-Taqsima Opportunitajiet Indaqs, wettqet din il-˙idma skond kif titlob l-istess li©i. Din it-Taqsima hi wa˙da Ωg˙ira ˙afna u, barra mill-mani©er, ja˙dmu direttament fiha hemm ukoll is-sur Elvin Sciberras u, fuq baΩi part-time, Dr Doreen Clarke LL.D, il-konsulent legali tal-Kummissjoni.
FredBezzinaDirettur EΩekuttivKummissjoni Nazzjonali Persuni b’DiΩabilità
Marianne DebonoMani©er Taqsima Li©iOpportunitajiet Indaqs
28 29
IlMEntI IMpORtantI
F’din it-taqsima, il-Kummssjoni se tag˙ti rendikont fil-qosor ta’ l-ilmenti prinçipali li ˙admet fuqhom matul din is-sena. Dawn se jinqasmu fi tliet taqsimiet:a) ilmenti mag˙luqa g˙ax
tkun instabet soluzzjoni;b) ilmenti li dwarhom
g˙adhom g˙addejjin id-diskussjonijiet;
c) ilmenti li spiççaw quddiem il-Qorti.
L-ordni kif inhuma mniΩΩla l-ilmenti hu mqassam b’tali mod li l-ewwel jidhru l-ilmenti relatati max-xog˙ol, imbag˙ad l-edukazzjoni, l-aççessiblità, l-g˙oti ta’ servizzi u o©©etti, id-djar u l-assigurazzjoni.
IlMEntI MaGÓlUQa
Xog˙ol1. impjegatamad-DiviΩjoni tas-Sa˙˙a Il-Kummissjoni rçeviet ilment
ming˙and impjegata mad-DiviΩjoni tas-Sa˙˙a li talbet li, min˙abba d-diΩabilità tag˙ha, ting˙ata transfer g˙al post fejn ikun hemm anqas storbju. Wara diskussjoni mal-Kummissjoni, dan l-ilment ©ie solvut u dan it-transfer ing˙ata.
2. impjegatmad-Dipartimenttas-SigurtàSoçjali
Impjegat ma’ dan id-Dipartiment ilmenta li hu kellu bΩonn ta’ telefon hands free min˙abba d-diΩabilità tieg˙u. Wara diskussjoni mal-
Kummissjoni, dan l-ilment ©ie solvut u dan l-apparat ©ie pprovdut.
Edukazzjoni1. interpretital-Lingwa tas-Sinjalifl-imCAST Kif ©ie rrapportat is-sena
l-o˙ra, il-Kummissjoni rçeviet ilment li 5 studenti neqsin mis-smig˙ li kellhom bΩonn interpretazzjoni tal-Lingwa tas-Sinjali Maltija biex ikunu jistg˙u isewgu korsijiet fl-iMCAST. Wara diskussjonijiet intensivi bejn il-Kummissjoni, l-G˙aqda Persuni Neqsin mis-Smig˙ (Malta) u l-Ministeru ta’ l-Edukazzjoni ntla˙aq ftehim li bih il-Ministeru beda jixtri dan is-servizz ming˙and l-G˙aqda. B’hekk dawn l-istudenti setg˙u jkomplu l-istudji tag˙hom fl-iMCAST.
2. L-EΩamita’l-ECDL Il-Kummissjoni rçeviet ilment
li l-Malta Computer Society li torganizza l-eΩamijiet ta’
l-ECDL, minkejja li kien hemm qbil, ma g˙amlitx arran©amenti differenti g˙al dawn l-eΩamijiet biex takkomoda persuni b’nuqqas intellettwali. Wara diskussjonijiet bejn il-Kummissjoni, il-Fondazzjoni g˙all-Aççessibilità fl-Informatika (FITA) u din is-Soçjetà, dawn l-arran©amenti saru u g˙add ta’ persuni b’diΩabilità intellettwali g˙amlu dawn l-eΩamijiet b’suççess.
3. L-Aççessibilitàfl-iskejjel Il-Kummissjoni tirçievi
diversi lmenti min˙abba nuqqas ta’ aççessibilità fiΩika fl-iskejjel, l-aktar f’dawk statali. Il-Kummissjoni Ωammet kuntatt kontinwu mal-Fondazzjoni g˙all-Iskejjel t’G˙ada u l-Ministeru ta’ G˙awdex, skond il-kaΩ. G˙alkemm il-progress seta’ kien wie˙ed aktar mg˙a©©el, il-Kummissjoni
30 �1
tirre©istra li matul din is-sena hi rnexxielha tag˙laq dawn l-ilmenti:• L-iskola primarja tar-Rabat• L-iskola primarja ta’ l-
Imqabba• L-iskola primarja ta’ Ó’Attard• L-iskola primarja tal-Óamrun• L-iskola M.A. Refalo,
f’Victoria, G˙awdex,• Il-Kulle©© ta’ l-Arti, parti mill-
iMCAST, f’Tar©a Gap.
l-aççessibilità1. L-Aççessg˙all-Karozziu
l-Parke©©riservatfl-imdina Il-Kummissjoni bdiet
diskussjonijiet ma’ l-awtoritajiet konçernati li kienu jinkludu l-Awtorità dwar it-Trasport, il-Ministeru ta’ l-Intern u l-kunsill lokali, biex persuni b’diΩabilità li g˙andhom il-Blue Sticker ikunu jistg˙u jid˙lu l-Imdina u biex ikun hemm g˙add ra©onevoli ta’ parke©©i riservati g˙alihom fl-Imdina.
Din il-proposta ©iet aççettata mill-partijiet kollha. Il-Ministeru ta’ l-Intern bidel ir-regolament tat-traffiku, l-Awtorità dwar it-Trasport awtorizzat li jkun hemm Ωew© parke©©i riservati g˙all-persuni b’diΩabilità u l-Kunsill Lokali ta’ l-Imdina g˙amel is-sinjali tat-traffiku relevanti, li jinkludu sinjali fid-da˙la ta’ l-Imdina.
Il-Kummissjoni t˙oss li dan hu Ωvilupp importanti ˙afna g˙ax jista’ jservi ta’ mudell kif g˙andna na˙dmu meta partijiet mill-ibliet tag˙na jing˙alqu g˙at-traffiku, kif inhi l-Imdina.
2. il-Palazz,il-BeltValletta Il-Kummissjoni ˙admet
˙afna biex il-Palazz Presidenzjali fil-Belt Valletta jkollu lift li jirrendi partijiet sostanzjali minnu aççessibbli g˙al kul˙add.
Dan il-lift sar, iΩda biex dan il-lift ikun jista’ jintuΩa kien g˙ad hemm tar©a li kellha rampa temporanja li ma kintx tajba. Il-Kummissjoni ˙admet ˙afna biex issir rampa tajba li tkun dejjem fuq il-post. Wara diskussjoni ma’ l-E.T. Dr E. Fenech Adami, President ta’ Malta, din ir-rampa saret u ©iet inawgurata waqt il-Ìimg˙a tal-Persuni b’DiΩabilità tas-sena 2005. Din ir-rampa saret tal-˙©ie© biex il-paviment sabi˙ ta’ l-art jibqa’ jidher u jkun jista’ jitgawda minn kul˙add.
3. il-KnejjesParokkjali Wara diversi lmenti li
l-knejjes ma humiex aççessibbli g˙al kul˙add, il-Kummissjoni bdiet eΩerçizzju biex tara li l-knejjes parrokkjali ta’ l-anqas ikollhom l-entratura prinçipali aççessibbli g˙al kul˙add.
Matul din is-sena, il-Kummissjoni kkonkludiet dan l-eΩerçizzju ma’ numru Ωg˙ir ta’ knejjes parrokkjali biex issa dawn g˙andhom l-entratura prinçipali ra©onevolment aççessibbli g˙al kul˙add. Dawn huma:• il-kattidral ta’ l-Imdina,• il-knisja parrokkjali tal-
Mosta,• il-knisja parrokkjali tal-
G˙arg˙ur, • il-knisja parrokkjali tal-
G˙asri,• il-knisja parrokkjali tan-
Nadur.
4. Daril-mediterrang˙all-Konferenzi
Il-Kummissjoni kellha diskussjonijiet mal-management ta’ Dar il-Mediterran g˙all- Konferenzi biex din issir aççessibbli g˙al kul˙add. Saret rampa g˙all-bankina u g˙all-entratura prinçipali u ntla˙aq ftehim g˙at-
32 ��
toilets. Sfortunatament meta saru t-toilets, il-bieb sar dejjaq u l-Kummissjoni insistiet li dan jitwessa’. Wara diskussjonijiet, il-management wessa’ dan il-bieb biex issa dan iç-Çentru hu ra©onevolment aççessibbli g˙al kul˙add.
5. il-Bajjata’SanÌor© Fl-2003, li kienet is-sena
Ewropea tal-Persuni b’DiΩabilità, l-Awtorità Maltija tat-TuriΩmu impenjat ru˙ha li tag˙mel tliet bajjiet aççessibbli g˙al kul˙add. Wa˙da minn dawn il-bajjiet kellha tkun il-Bajja ta’ San Ìor© f’Paceville. Il-pjanti ©ew ivvettjati mill-Kummissjoni, imma meta tlesta x-xog˙ol, kien hemm diversi punti li ma kinux skond il-linji gwida tal-Kummissjoni. Wara diskussjonijiet bejn l-Awtorità u l-Kummissjoni, l-Awtorità g˙amlet çerti
modifiki biex issa din il-bajja hi ra©onevolment aççessibbli g˙al kul˙add.
6. ir-restaurantLatini,marsalforn
Il-Kummissjoni rçeviet ilment li dan ir-restaurant, minkejja li l-pjanti tieg˙u ©ew ivvettjati mill-Kummissjoni u approvati, ma kienx aççessibbli g˙al kul˙add. Wara diskussjonijiet pjuttost twal, li kienu jinkludu l-preΩentazzjoni ta’ protest ©udizzjarju, il-management ta’ dan ir-restaurant g˙amel rampi ra©onevoli biex hekk issa dan ir-restaurant g˙andu entratura aççessibbli g˙al kul˙add.
L-G˙oti ta’ O©©etti u Servizzi1. TrasportAççessibblig˙all-
iskejjeltal-Knisjaug˙aldawkindipendenti
Kif di©à ˙abbarna fir-
rapport tas-sena l-o˙ra, il-Kummissjoni rçeviet ilment ming˙and il-©enituri ta’ student li jattendi skola tal-Knisja, fejn il-kumpanija Paramount, li tipprovdi trasport g˙all-istudenti ta’ dan il-kulle©©, ma kinitx qed tipprovdi dan is-servizz lil dan l-istudent b’diΩabilità. Wara diskussjonijiet bejn din il-kumpanija, il-©enituri ta’ dan l-istudent u l-Kummissjoni, dan is-servizz beda jing˙ata.
Il-Kummissjoni rçeviet ilmenti o˙ra ta’ dan it-tip u g˙alhekk kitbet lill-iskejjel kollha tal-Knisja u dawk indipendenti biex tinfurmahom li studenti b’diΩabilità g˙andhom dritt g˙al trasport aççessibbli u li huma obbligati li jg˙addu din l-informazzjoni lill-istudenti konçernati.
2. il-magaΩinFlimkien Il-Kummissjoni kellha lment li
l-magaΩin Flimkien, ma˙ru©
mill-Kulle©© tal-Kappillani u li jitqassam f’numru kbir ta’ parroççi, ma kienx aççessibbli g˙al persuni neqsin mid-dawl. Il-Kummissjoni ressqet dan l-ilment u wara diskussjonijiet, dan il-magaΩin issa jista’ jinkiseb ming˙and il-kappillani fuq awdjo.
3. WebsajtAççessibbli Wara diversi lmenti, il-
Kummissjoni, flimkien mal-Fondazzjoni g˙all-Aççessibilità fl-Informatika (FITA), bdiet eΩerçizzju biex il-websajts ta’ entitajiet kbar ikunu aççessibbli g˙al kul˙add billi ji©u segwiti standards internazzjonali. Matul din is-sena, ©ew ikkonfermati li l-websajts ta’ dawn l-entitajiet huma aççessibbli g˙al kul˙add:• diversi dipartimenti
governattivi• il-Korporazzjoni Enemalta• l-HSBC• il-Maltacom.
�4 35
4. Statements uKontijietAççessibbli Il-Kummissjoni rçeviet
diversi lmenti li diversi entitajiet kbar ma jipprovdux servizz biex statements tag˙hom ikunu aççessibbli g˙al persuni li g˙andhom nuqqas ta’ vista. Dan jista’ jsir billi dawn il-persuni jing˙ataw l-istess dokument b’tipa kbira meta jag˙mlu talba g˙alih. Óafna minn dawn l-entitajiet qablu li jag˙mlu dan imma kien hemm diffikultà biex jag˙tu
pubbliçità xierqa lil dan is-servizz ©did. S’issa ntla˙aq ftehim mal-Melita Cable biex dawn jo˙or©u fuljett f’dan is-sens u jintbag˙at lill-persuni kollha re©istrati mal-Kummissjoni.
Il-gvern ukoll, permezz ta’ l-Uffiççju tal-Prim Ministru, ˙are© çirkulari lid-diretturi kollha tieg˙u (anke dawk parastatali) biex jassigura li l-informazzjoni li to˙ro© minn kull entità tieg˙u tkun aççessibbli, b’mod ra©onevoli, g˙al kul˙add.
IlMEntI lI GÓaDhOMQED JIÌU DISkUSSI
Ix-Xog˙ol impjegatmal-miA Il-Kummissjoni rçeviet
ilment ming˙and impjegat b’nuqqas ta’ smig˙ mal-MIA min˙abba li hu ma kienx qed jing˙ata interpretazzjoni tal-lingwa tas-sinjali waqt l-istaff meetings u dwar l-g˙oti ta’ l-overtime. Filwaqt li l-kumpanija verbalment aççettat li tibda tipprovdi l-interpretazzjoni waqt l-istaff meetings, hi g˙adha ma kkonfermatx dan bil-miktub. Rigward it-tieni lment, il-Kummissjoni g˙adha qed tinvestiga.
l-Edukazzjoni1. metal-FacilitatorTkun
Assentifl-iskejjeltal-Knisja Il-Kummissjoni rçeviet
diversi lmenti li xi studenti b’diΩabilità fl-iskejjel tal-
Knisja kienu qed jintbag˙tu d-dar meta l-facilitator tkun assenti. Il-Kummissjoni bdiet diskussjonijiet mas-Segretarjat g˙all-Edukazzjoni tal-Knisja Maltija biex huma jipprovdu pool Ωg i̇r ta’ facilitators biex dawn jissostitwixxu skond il-bΩonn il-facilitators li jkunu assenti u meta l-istudent ma jkunx jista’ jibqa’ wa˙du fil-klassi. Minkejja diversi tentattivi, dan il-ftehim ma ntla˙aqx u s-Segretarjat fl-a˙˙ar argumenta li din hi responsabilità ta’ l-iskejjel individwali.
Il-Kummissjoni temmen li l-iskejjel g˙andhom responsabilità bil-Li©i li jipprovdu s-sapport ra©onevoli biex studenti b’diΩabilità jie˙du l-edukazzjoni tag˙hom u li dawn l-iskejjel qed jiddiskriminaw meta jibag˙tu dawn l-istudenti d-dar ming˙ajr ma joffru alternattiva ra©onevoli. G˙alhekk, il-
36 ��
Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex tinstab soluzzjoni ©usta g˙al din il-problema.
2. L-Aççessibilità fl-iskejjeltal-Gvern Il-Kummissjoni kellha diversi
lmenti li skejjel ta’ l-istat mhumiex aççessibbli g˙al kul˙add minkejja li hemm studenti b’diΩabilità fiΩika jattendu fihom. G˙alkemm kien hemm xi skejjel fejn din il-problema ©iet solvuta, il-Kummissjoni g˙adha qed tiddiskuti mal-Fondazzjoni g˙all-Iskejjel ta’ G˙ada u/jew il-Ministeru ta’ G˙awdex, skond il-kaΩ, l-aççessibilità f’dawn:• L-iskola primarja, Victoria
G˙awdex• L-iskola sekondarja Ninu
Cremona, Victoria, G˙awdex
• L-iskola primarja ta’ San Pawl il-Ba˙ar• L-iskola primarja ta’ San Ìiljan.
3.L-G˙otital-mediçina fl-iskejjelregolari Il-Kummissjoni kellha diversi
lmenti li studenti b’diΩabilità ma kinux qed jing˙ataw il-mediçina li g˙andhom bΩonn meta jkunu l-iskola bil-konsegwenza li jew il-©enituri jkollhom imorru huma biex jag˙tu din il-mediçina jew inkella dawn l-istudenti jibqg˙u g˙al çertu ˙in ming˙ajr il-mediçina li g˙andhom bΩonn.
Il-Kummissjoni g˙arfet li din hi issue delikata u komplessa ˙afna u g˙alhekk qablet li titwaqqaf task force biex tistudja din l-issue u tag˙mel ir-rakkomandazzjonijiet tag˙ha. Din it-task force twaqqfet u kienet komposta minn rappreΩentanti tal-Ministeru ta’ l-Edukazzjoni, il-Ministeru tas-Sa˙˙a u l-Kummissjoni stess. Din it-task force lestiet dan ir-
rapport li ©ie ppreΩentat lill-Ministeru ta’ l-Edukazzjoni. Min-na˙a tieg˙u dan talab çerti pariri mill-Avukat Ìenerali tar-Repubblika.
Sfortunatament, il-Kummissjoni g˙ad ma g˙andha l-ebda reazzjoni uffiçjali dwar dan ir-rapport mill-Ministeru ta’ l-Edukazzjoni, minkejja li l-Kummissjoni kitbet diversi drabi, anki permezz tal-konsulent legali tag˙ha.
Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem bil-modi kollha li tippermettilha l-Li©i biex din il-problema pjuttost kbira g˙al çerti persuni b’diΩabilità u l-familja tag˙hom ti©i solvuta.
4. L-Arran©amentiSpeçjalig˙all-EΩamijiet
Il-Kummissjoni kompliet bil-˙idma tag˙ha biex studenti b’diΩabilità jkollhom
opportuntitajiet indaqs waqt l-eΩamijiet permezz ta’ arran©amenti speçjali kemm g˙all-eΩamijiet ta’ l-Università, kemm dawk pubbliçi kif ukoll dawk li jsiru fl-iskejjel. Minkejja li sar ˙afna progress, il-Kummissjoni kompliet tirçievi lmenti individwali dwar dan.
Il-Kummissjoni kompliet tirrakkomanda li g˙andu jkun hemm kriterji çari mag˙rufa minn dawk kollha kkonçernati dwar dawn l-arran©amenti u li dawn l-arran©amenti jkunu l-istess kemm g˙ad-DiviΩjoni ta’ l-Edukazzjoni kif ukoll g˙all-Università ta’ Malta.
L-Università ta’ Malta fil-preΩent g˙addejja minn riorganizzazzjoni tal-Kumitat intern tag˙ha dwar l-istudenti b’diΩabilità li, fost affarijiet o˙ra, jie˙u ˙sieb dawn l-
38 �9
arran©amenti. Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem ma’ dan il-Kumitat u mad-DiviΩjoni ta’ l-Edukazzjoni biex kemm jista’ jkun dawn il-problemi ji©u solvuti fl-iqsar Ωmien possibbli.
l-aççessibilità1. Pro©ettiKbartal-Gvern Il-Kummissjoni rçeviet
numru sostanzjali ta’ lmenti li pro©etti kbar tal-gvern ma kinux qed isiru aççessibbli g˙al kul˙add. Dawn kienu jinkludu t-toroq li saru mill-protokol Taljan u bajjiet li kienu qed jigu riabilitati mill-Awtorità Maltija tat-TuriΩmu. Din il-problema ©iet anki rikonoxxuta mill-gvern tant li fid-diskors tal-ba©it g˙as-sena 2005, il-Prim Ministru kien qal bla tlaqliq li ma kienx sodisfatt b’dak li kien qed ji©ri tant li ppropona proçedura biex fejn “il-livelli ta’ aççessibilità fi pro©etti ©odda (tal-gvern)
ma jil˙qux il-livell stipulat fil-linji gwida ‘Access for All’ (tal-Kummissjoni) dawn l-entitajiet jitilfu parti mill-finanzjament tag˙hom.”
Il-Kummissjoni kellha laqg˙a mal-Prim Ministru u fost affarijiet o˙ra ©iet diskussa din il-proposta u kif tista’ ti©i implimentata. Id-diskussjonijiet g˙adhom g˙addejjin u l-Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex dawn il-pro©etti jkunu verament aççessibbli g˙al kul˙add.
2. L-Aççessibilitàfit-Toroq Il-Kummissjoni kompliet
tirçievi numru sostanzjali ta’ lmenti dwar nuqqas ta’ aççessibilità fit-toroq, l-aktar dawk li jkunu qed isiru mill-©did. Dawn l-ilmenti jkunu indirizzati primarjament kontra l-Awtorità dwar it-Trasport fil-kaΩ tat-toroq arterjali u kontra l-kunsilli lokali
fil-kaΩ ta’ toroq residenzjali. Ilment partikulari kien jirrigwarda t-toroq il-©odda li saru permezz tal-Protokol Taljan u li fihom il-livell ta’ aççessibilità kien relattivament baxx, g˙alkemm wara interventi mill-Kummissjoni dan tjieb xi ftit.
Il-Kummissjoni kellha diversi laqg˙at anki maç-Chief Executive ta’ l-Awtorità dwar it-Trasport fuq din il-problema imma l-Kummissjoni t˙oss li l-problema g˙adha ma ©ietx indirizzata b’mod sistematiku u effettiv. Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex din il-problema titjieb sal-massimu possibbli.
3. ir-re©istruPubbliku Il-Kummissjoni rçeviet
ilment li r-Re©istru Pubbliku fil-Belt Valletta dan l-a˙˙ar bidel l-entratura prinçipali
tieg˙u u din baqg˙et mhux aççessibbli g˙al kul˙add. Il-Kummissjoni qed tinsisti li kellu jsir sforz ra©onevoli biex la nbidlet l-entratura, din issir aççessibbli g˙al kul˙add. Id-diskussjonijiet g˙adhom g˙addejjin.
4. L-uffiççjiDistrettwali tad-Dipartiment tas-SigurtàSoçjali Il-Kummissjoni kellha
lmenti li numru ta’ uffiççji distrettwali tad-Dipartiment tas-Sigurtà Soçjali ma kinux aççessibbli g˙al kul˙add. Intla˙aq qbil bejn il-Kummissjoni u d-Dipartiment konçernat biex dan ta’ l-a˙˙ar jag˙mel eΩerçizzju biex jara x’hemm bΩonn isir b’mod ra©onevoli biex titjieb l-aççessibilità f’dawn l-uffiççji.
5. il-Kantintar-residenza SanVinçenzdePaule Il-Kummissjoni rçeviet ilment
40 41
li dan il-kantin m’g˙andux entratura aççessibbli g˙al kul˙add. Dan il-kantin jitmexxa mill-privat f’isem id-Dipartiment ta’ l-Anzjani waqt li s-sid ta’ l-art hu d-Dipartiment ta’ l-Artijiet. Il-Kummissjoni qed tinsisti li hi responsabilità tad-Dipartiment ta’ l-Anzjani li jara li dan il-kantin ikun aççessibbli g˙all-klijenti tieg˙u. Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex dan ise˙˙ fl-iqsar Ωmien possibbli.
6. il-BiniEvans Il-Kummissjoni ilha tinsisti
li dan il-bini jsir aççessibbli g˙al kul˙add l-aktar min˙abba l-fatt li fih, fost entitajiet o˙ra, hemm l-Occupational Health Unit tad-DiviΩjoni tas-Sa˙˙a li topera minnu. Il-Kummissjoni temmen bis-s˙i˙ li, b˙ala prijorità, is-servizzi tas-sa˙˙a
g˙andhom ji©u pprovduti minn bini aççessibbli g˙al kul˙add. Matul din is-sena bdiet ti©i esplorata l-possibilità li l-entratura prinçipali g˙al din il-bini tkun minn wara, fejn hemm l-Uffiççju Elettorali. Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex dan il-bini jsir aççessibbli g˙al kul˙add.
7. il-Binital-PBS Il-Kummissjoni ilha
ta˙dem biex dan il-bini jsir aççessibbli g˙al kul˙add. Il-management issa spjega li huma g˙andhom pjanijiet biex jitwaqqa’ l-bini eΩistenti u jitla’ bini ©did li jkun aççessibbli g˙al kul˙add. G˙aldaqstant il-Kummissjoni aççettat li fuq baΩi temporanja jkun hemm d˙ul aççessibbli g˙al kul˙add fuq in-na˙a ta’ wara ta’ TV House.
8. L-Aulamagna, fl-universitàl-Antika Il-Kummissjoni rçeviet
ilment li l-Aula Magna ta’ l-Università l-Antika fil-Belt, Valletta, fejn isiru diversi laqg˙at u konferenzi, ma kinitx aççessibbli g˙al kul˙add. Id-diskussjonijiet g˙adhom g˙addejjin dwar dan l-ilment.
9. it-Tribunalre©jonali f’ÓalQormi Il-Kummissjoni bdiet
eΩerçizzju biex it-Tribunali Re©jonali jiffunzjonaw minn bini aççessibbli g˙al kul˙add. Dawn issa hekk huma g˙ajr dak ta’ Óal Qormi. Il-problema prinçipali hi li l-kunsill lokali lest li jag˙mel ix-xog˙ol neçessarju wara li l-gvern çentrali jg˙addi l-bini konçernat f’idejn il-kunsill. Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex din il-problema tissolva fl-iqsar Ωmien possibbli.
10.L-Aççessibilità fil-KnejjesParrokkjali Kif di©à spjegajna, il-
Kummissjoni bdiet eΩerçizzju biex ta’ l-anqas l-entratura prinçipali tal-knejjes parrokkjali tkun aççessibbli g˙al kul˙add. Il-Kummissjoni rre©istrat progress f’numru ta’ knejjes waqt li f’o˙rajn g˙adhom g˙addejjin diskussjonijiet li ˙afna drabi jie˙du fit-tul ˙afna aktar milli n˙ossu li hemm bΩonn.
Fil-kaΩ tad-Djoçesi ta’ G˙awdex, il-Kummissjoni kellha laqg˙a ma’ l-Isqof il-©did, l-E.T Mons Mario Grech, tant li ©ie deçiΩ li hu se jie˙u f’idejh din l-issue. Sfortunatament, wara din il-laqg˙a ftit li xejn sar progress u l-Kummissjoni issa ilha li re©g˙et talbet laqg˙a o˙ra mieg˙u. Il-Kummissjoni g˙adha qed tiddiskuti l-knejjes ta’ dawn il-parroççi
42 4�
f’G˙awdex: l-G˙arb, San Gor©, Victoria u x-Xag˙ra.
Fil-kaΩ tad-Djoçesi ta’ Malta, il-Kummissjoni qed tinvestiga jew tiddiskuti l-knejjes parrokkjali ta’ dawn il-parroççi: l-Iklin, Óal Lija, il-Manikata, Óal Luqa, il-Marsa (it-Trinità u ta’ Lourdes), Fleur-de-Lys, Ta’ l-Ibra©, il-Óamrun (il-Kunçizzjoni u San Gejtanu), il-Balluta, Burmarrad, Óad-Dingli, il-Fgura, il-Floriana, Gwardaman©a, Óal Balzan u Ó’Attard.
11.L-istabilimentiTuristiçiIl-Kummissjoni tirçievi diversi lmenti dwar nuqqas ta’ aççessibilità fi stabilimenti turistiçi. Matul din is-sena l-Kummissjoni bdiet u g˙adha tiddiskuti dawn l-ilmenti:• Il-Lukanda Riviera, fiç-
Çirkewwa, dwar l-aççessibilità g˙all-pizzerija
u g˙all-pool;• Il-Lukanda Waterfront,
il-GΩira, dwar l-aççessibilità g˙at-tojlits;
• Il-Lukanda Westin Dragonara, Paceville, dwar l-aççessibilità g˙at-tojlits;
• Il-Lukanda Hilton, Paceville, dwar l-aççessibilità
g˙ar-restaurants;• Il-Waterfront, f’Ta’ Pintu,
dwar l-aççessibilità g˙ax-xatt u numru ta’ ˙wienet;• Il-Waterfront, il-Kottonera,
dwar l-aççessibilità g˙at-toroq.
12.is-Swalitaç-ÇinemaWara l-ilmenti li kellha, il-Kummissjoni kompliet ta˙dem biex is-swali taç-çinema ta’ l-Eden Century, f’Paceville, u ta’ l-Empire, f’Bu©ibba, ikunu aççessibbli g˙al kul˙add. Il-Kummissjoni la˙qet ftehim li sa l-a˙˙ar ta’ din is-sena jkun hemm titjib ra©onevoli fl-aççessibilità ta’ l-Eden Century waqt li fir-rigward ta’ l-Empire bdew id-diskussjonijiet.
L-G˙oti ta’ Servizziu O©©etti1. WebsajtAççessibbli Kif di©a’ spjegajna,
wara diversi lmenti, il-Kummissjoni flimkien mal-Fondazzjoni g˙all-Aççessibilità fl-Informatika (FITA), bdiet eΩerçizzju biex il-websajts ta’ entitajiet kbar ikunu aççessibbli g˙al kul˙add billi ji©u segwiti standards internazzjonali. Matul din is-sena, il-Kummissjoni u l-FITA komplew bid-diskussjonijiet biex il-websajt ta’ dawn l-entitajiet isiru aççessibbli g˙al kul˙add. L-entitajiet involuti huma:• Il-Knisja ta’ Malta;• Il-Knisja ta’ G˙awdex;• Il-Melita Cable;• Il-Water Services Corporation, • il-Bank of Valletta;• Vodafone.
Il-gvern, permezz ta’ l-Uffiççju tal-Prim Ministru, ukoll ˙are© çirkulari lid-diretturi kollha tieg˙u (anke dawk parastatali) biex jassigura li l-websajts tag˙hom tkun aççessibbli g˙al kul˙add. Sfortunatament, il-linji gwida kkwotati f’din iç-çirkulari mhumiex adegwati u g˙alhekk il-Kummissjoni qed tkompli bid-diskussjonijiet dwar dan.
2. StatementsuKontijietAççessibbli
Il-Kummissjoni, kif di©à rrappurtat f’parti o˙ra ta’ dan ir-rapport, irçeviet diversi lmenti li numru ta’ entitajiet kbar ma jipprovdux servizz biex statements tag˙hom ikunu aççessibbli g˙al persuni li g˙andhom nuqqas ta’ vista. Dan jista’ jsir billi dawn l-istatements jing˙ataw b’tipa kbira meta xi klijent
44 45
jag˙mel talba g˙al dan. Dawn l-entitjiet qablu li jag˙mlu dan imma kien hemm diffikultà biex jag˙tu pubbliçità xierqa lil dan is-servizz ©did. Id-diskussjonijiet dwar dan g˙adhom g˙addejjin ma’ dawn l-entitajiet:• Il-Water Services Corporation;• L-HSBC;• Il-Bank of Valletta;• Il-Maltacom;• Vodafone.
3. PersuniliG˙andhom il-Kartata’l-identitàSpeçjali Il-Kummissjoni rçeviet
ilmenti li persuni b’diΩabilità li g˙andhom il-Karta ta’ l-Identità Speçjali ma kinux qed jing˙ataw prijorità fl-g˙oti tas-servizz. Dawn l-ilmenti kienu jirrigwardaw il-Bank of Valletta, l-HSBC u l-isptarijiet.
Il-problema prinçipali hi li mhux kull persuna b’diΩabilità li g˙andha din il-Karta g˙andha bΩonn dan is-servizz. Il-Kummissjoni la˙qet ftehim ma’ l-awtoritajiet ta’ l-isptarijiet biex dan is-servizz jing˙ata fuq çerti kriterji u mhux awtomatikament lil kull min g˙andu din il-Karta. MaΩ-Ωew© entitajiet l-o˙ra, id-diskussjonijiet g˙adhom sejrin biex tinstab l-a˙jar soluzzjoni.
4. il-mediterraneo marinePark Il-Kummissjoni rçeviet
ilment ming˙and il-©enituri ta’ tifel b’diΩabilità li allegaw li t-tifel tag˙hom ma t˙alliex jinΩel jg˙um mad-delfini. Il-Kummissjoni bdiet tinvestiga u qed ta˙dem biex din il-problema ti©i solvuta.
Il-QORtI
l-aççessibilità1. id-DiviΩjonitas-Sa˙˙a Is-sena l-o˙ra, il-
Kummissjoni fet˙et kawΩa kontra d-DiviΩjoni tas-Sa˙˙a min˙abba lia) il-façilitajiet kollha fiç-
Çentru tas-Sa˙˙a tal-GΩira qeg˙din fit-tieni sular u m’hemmx lift.
b) ma kienx hemm façilitajiet sanitarji aççessibbli g˙al kul˙add fid-Dipartimenti
ta’ l-Out-Patients u ta’ l-Emer©enza ta’ l-Isptar San Luqa.
Wara diskussjonijiet barra
l-Qorti, il-Kummissjoni rnexxielha til˙aq ftehim mal-management il-©did ta’ l-Isptar San Luqa biex issa t-tojlits fid-Dipartiment ta’ l-Out Patients u ta’ l-Emer©enza saru ra©onevolment aççessibbli g˙al kul˙add.
Il-Kummissjoni ma rnexxilhiex til˙aq ftehim dwar iç-Çentru tas-Sa˙˙a tal-GΩira u l-kawΩa quddiem il-Qorti dwar dan iç-Çentru g˙adha g˙addejja.
2. L-Aççessibilità g˙all-istabiliment ta’michelePeresso Il-Kummissjoni fet˙et kawΩa
kontra dan l-istabiliment li jbig˙ prodotti g˙all-uΩu speçifiku ta’ persuni b’diΩabilità min˙abba li l-bini minn fejn jopera ma kienx aççessibbli skond il-Linji Gwida tal-Kummissjoni. Il-kawΩa nqatg˙et favur il-Kummissjoni u l-Qorti sabet li din il-kumpanija hi ˙atja ta’ diskriminazzjoni kontra l-persuni b’diΩabilità skond il-Li©i Opportunitajiet Indaqs (Persuni b’DiΩabilità) u ©iet ordnata biex fi Ωmien ©imag˙tejn tapplika g˙all-permessi neçessarji mill-MEPA u fi Ωmien
46 4�
xahrejn mill-˙ru© ta’ dan il-permess tag˙mel ix-xog˙ol neçessarju. Sfortunatament, il-kumpanija ddeçidiet li tappella minn din is-sentenza.
Din il-kumpanija matul din is-sena talbet lill-Kummissjoni biex flok tirran©a r-rampa li hi g˙andha g˙all-entratura prinçipali, tag˙mel platform lift fuq barra. Il-Kummissjoni ma qablitx ma’ din il-proposta min˙abba li skond kif jg˙idu l-istess Linji Gwida tag˙ha, platform lifts huma aççettati biss meta rampa jew lifts normali ma jkunux jistg˙u jsiru - li hawn mhux il-kaΩ. G˙alhekk l-appell g˙adu quddiem il-Qorti.
3. L-Aççessg˙al Darl-istudent, l-universitàta’malta Il-Kummissjoni kienet fet˙et
kawΩa kontra l-Università ta’ Malta biex Dar l-Istudent
issir aççessibbli g˙al kul˙add. Il-Qorti qatg˙et din il-kawΩa favur il-Kummissjoni u ordnat li fi Ωmien xahrejn ji©i installat platform lift mill-entratura g˙all-ewwel sular ta’ dan il-bini u li l-entratura ssir aççessibbli g˙al kul˙add.
L-Università appellat minn din is-sentenza waqt li komplew id-diskussjonijiet bejn iΩ-Ωew© na˙at, tant li ntla˙aq ftehim biex fi Ωmien sitt xhur ji©i installat lift li jkopri s-sulari kollha ta’ dan il-bini. Dan il-lift sar.
Il-Kummissjoni kompliet bid-diskussjonijiet ma’ l-Awtoritajiet ta’ l-Università biex ikun hemm sistema bl-interkom biex min juΩa dan il-lift ikun jista’ jid˙ol u biex ikun hemm tojlits aççessibbli fil-livell tal-kantin.
G˙alkemm sar qbil dwar dawn iΩ-Ωew© miΩuri, ta’
l-ewwel saret waqt li tat-tieni g˙adha le. Il-Kummissjoni se tkompli ta˙dem biex dan isir.
4. il-LukandaCalypso Il-Kummissjoni kellha lment
li wara li sar l-immodernizzar ta’ din il-lukanda f’Marsalforn, G˙awdex, din ma kinitx aççessibbli g˙al kul˙add. Meta investigat, il-Kummissjoni sabet li dan l-ilment kien wie˙ed ©ustifikat. Il-management kien bag˙at il-pjanti ta’ dan l-immodernizzar lill-Kummissjoni. G˙all-ewwel ma kinux skond il-Linji Gwida tal-Kummissjoni imma wara ©ew immodifikati biex saru tajbin u b’hekk seta’ jo˙ro© il-permess tal-MEPA.
Il-perit tal-Kummissjoni, bi qbil mal-management, g˙amel access audit tat-tibdil me˙tie©. Il-Kummissjoni talbet g˙all-
proposti tal-management biex isir dan it-tibdil fi Ωmien ra©onevoli imma dan naqas li jag˙mel dan anki wara li l-Kummissjoni ppreΩentat protest ©udizzjarju fil-Qorti ta’ G˙awdex.
G˙alhekk il-Kummissjoni ma kellha l-ebda triq o˙ra g˙ajr li tifta˙ kawΩa kontra l-management ta’ din il-lukanda.
L-G˙oti ta’ Servizziu O©©etti1. L-uΩuta’l-SmS ul-KumpanijaSBT Il-Kummissjoni rçeviet
ilment mill-G˙aqda tal-Persuni Neqsin mis-Smig˙ biex is-servizzi ta’ l-SBT ikunu aççessibbli g˙al membri neqsin mis-smig˙ permezz ta’ l-SMS. G˙alhekk, il-Kummissjoni talbet lill-kumpaniji kollha li joffru dan is-servizz biex jag˙mlu dan. Il-kumpaniji
48 49
kollha aççettaw g˙ajr l-SBT. Din ipprovdiet numru ta’ telefon mobile imma ma aççettatx li l-Kummissjoni tag˙ti pubbliçità lil dan in-numru. Il-Kummissjoni ma qablitx u g˙alhekk il-kawΩa kompliet. Eventwalment, instab kompromess aççettabbli g˙aΩ-Ωew© na˙at u hekk il-kawΩa ma tkomplietx.
lISt
a t
a’ l
-IlM
EntI
kO
llh
a
IX-X
OGÓ
Ol
- Il
MEn
tI Ì
ODD
aN
r Q
asam
Se
ttur
Stat
us
Entit
à Ilm
ent
Infe
ta˙
1 Xo
g˙ol
Gv
ern
Mag
˙luq
Gv
ern
Kund
izzjo
nijie
t ta’
xog
˙ol -
sig˙
at im
naqq
sa
Diç
2005
2 Xo
g˙ol
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
parti
men
t tas
-Sa˙
˙a
Xog˙
ol f’
ambj
ent k
wiet
min
˙abb
a d-
diza
bilit
à Fr
ar 2
006
3 Xo
g˙ol
Gv
ern
Mag
˙luq
M
inist
eru
tal-F
amilja
Ap
para
t add
atta
t - h
ands
free
telep
hone
M
ej 20
064
Xog˙
ol
Priva
t M
ag˙l
uq
Beau
tician
To
ilet a
ççes
sibbl
i fuq
il-p
ost t
ax-x
og˙o
l M
ej 20
065
Xog˙
ol
Priva
t M
ag˙l
uq
McD
onald
’s In
tegr
azzjo
ni ta
’ ˙ad
diem
b’d
iΩabi
lità
in
telle
ttwali
fuq
ix-x
og˙o
l Lu
l 200
66
Xog˙
ol
Para
Di
skus
s M
IA
Inte
rpre
tazz
joni
tal-L
ingw
a ta
s-Sin
jali w
aqt
sta
ff m
eetin
gs u
ove
rtim
e Aw
s 200
6
l-
EDU
ka
ZZJO
nI -
IlM
EntI
MIS
-Sn
In t
a’ Q
aBE
lN
r Q
asam
Se
ttur
Stat
us
Entit
à Ilm
ent
Infe
ta˙
1 Ed
uk
Gver
n Di
skus
s Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Nuq
qas t
a’ g
˙oti
ta’ m
ediçi
ni fl
-iske
jjel
Jan
2003
2 Ed
uk
Gver
n Di
skus
s Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a pr
imar
ja
Vict
oria
Mar
200
33
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a N
inu
Crem
ona
Vi
ctor
ia Di
ç 20
034
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Fo
nd S
kejje
l t’G
˙ada
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-isk
ola
Nov
200
45
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a pr
imar
ja
u l-l
ibre
rija
Raba
t, M
alta
Diç
2004
50 51
6 Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-isk
ola
Si
r Mike
lan©
Refa
lo, V
ictor
ia Fr
ar 2
005
7 Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-isk
ola
Tere
za N
uzzo
il-
Mar
sa
Mar
200
58
Eduk
Gv
ern
Disk
uss
Fond
Ske
jjel t
’G˙a
da
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a Pr
imar
ja
ta’ S
an P
awl i
l-Bah
ar
Mar
200
59
Eduk
Pa
ra
Mag
˙luq
M
CAST
N
uqqa
s ta’
inte
rpre
ti ta
l-Lin
gwa
tas-S
injal
i M
ej 20
0510
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
N
uqqa
s ta’
inklu
Ωjoni
fl-a
ttivit
ajiet
ta’ l
-isko
la Lu
l 200
511
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Fond
Ske
jjel t
’G˙a
da
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a Aw
s 200
512
Ed
uk
Knisj
a M
ag˙l
uq
Kulle
©© D
e La
Sall
e Jin
tbag
˙at i
d-da
r met
a l-f
acilit
ator
tkun
ass
enti
Set 2
005
l-ED
Uk
aZZ
JOn
I - Il
MEn
tI Ì
ODD
aN
r Q
asam
Se
ttur
Stat
us
Entit
à Ilm
ent
Infe
ta˙
13
Eduk
Pa
ra
Mag
˙luq
M
CAST
BΩ
onn
ta’ f
acilit
ator
O
tt 20
0514
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
St
uden
ta ti
ntba
g˙at
id-d
ar m
eta
l-fac
ilitat
or
tkun
ass
enti
Ott
2005
15
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Stud
ent b
’diΩa
bilit
à m
hedd
ed li
jitk
eçça
O
tt 20
0516
Ed
uk
Gver
n Di
skus
s Fo
ndaz
zjoni
Ske
jjel t
’G˙a
da
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a pr
imar
ja
ta’ S
an G
iljan
Ott
2005
17
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Xog˙
ol ta
l-fac
ilitat
or
Ott
2005
18
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Il-liv
ell ta
t-tag
˙lim
O
tt 20
0519
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
Il-
livell
tat-t
ag˙l
im
Nov
200
520
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Fond
Ske
jjel t
’G˙a
da
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
iskol
a pr
imar
ja
ta’ l
-Imqa
bba
Nov
200
5
21
Eduk
Pa
ra
Mag
˙luq
M
CAST
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-
Istitu
t ta’
l-Ar
ti ta
’ Tar
©a G
ap
Diç
2005
22
Eduk
Pa
ra
Mag
˙luq
Un
iversi
tà ta
’ Malt
a Ar
ran©
amen
ti sp
eçjal
i waq
t l-e
Ωam
i Di
ç 20
0523
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
Tr
aspo
rt g˙
all-is
kola
Diç
2005
24
Eduk
Pa
ra
Disk
uss
Unive
ristà
ta’ M
alta
Arra
n©am
enti
speç
jali w
aqt l
-eΩa
mi
Jan
2006
25
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
v ta
’ l-E
duka
zzjo
ni
Arra
n©am
enti
speç
jali w
aqt l
-eΩa
mijie
t
fl-isk
ola
tal-H
amru
n Fr
ar 2
006
26
Eduk
Kn
isja
Mag
˙luq
Sa
cred
Hea
rt Sc
hool
Xo
g˙ol
tal-f
acilit
ator
Fr
ar 2
006
27
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Fo
nd S
kejje
l t’G
˙ada
Aç
çess
ibilit
à fil
-Kul
legg
San
Bene
dittu
M
ar 2
006
28
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
Fo
nd S
kejje
l t’G
˙ada
Aç
çess
ibilit
à fl-
iskol
a l-©
dida
f’Ta
l-Óan
daq
Mar
200
629
Ed
uk
Priva
t M
ag˙l
uq
Malt
a Co
mpu
ter S
ociet
y Ka
rti ta
’ l-e
Ωam
ijiet t
a’ l-
ECDL
m’h
umiex
aç
çess
ibbl
i M
ar 2
006
30
Eduk
Kn
isja
Disk
uss
Knisj
a ta
’ Malt
a Tr
aspo
rt ta
’ l-is
kejje
l tal-
Knisj
a M
ar 2
006
31
Eduk
Kn
isja
Mag
˙luq
Sk
ola
tal-K
nisja
BΩ
onn
ta’ f
acilit
ator
full-
time
Mar
200
632
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
Tr
aspo
rt ta
’ l-Is
kolas
ajf
Aprl
2006
33
Eduk
Gv
ern
Mag
˙luq
KN
PD
G˙ajn
una
mill-
Prog
ram
m P
EKTU
R M
ej 20
0634
Ed
uk
Knisj
a M
ag˙l
uq
Skol
a ta
l-Kni
sja
Xog˙
ol ta
l-fac
ilitat
or
Ìun
2006
35
Eduk
Kn
isja
Disk
uss
Skol
a ta
l-Kni
sja
Stud
enta
b’d
iΩabi
lità
tintb
ag˙a
t id-
dar
m
eta
l-fac
ilitat
or tk
un a
ssen
ti Aw
s 200
636
Ed
uk
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
ta’ l
-Edu
kazz
joni
BΩ
onn
ta’ f
acilit
ator
Se
t 200
6
52 53
l-a
ÇÇES
SIBI
lItÀ
- Il
MEn
tI M
IS-S
nIn
ta
’ Qa
BEl
Nr
Qas
am
Settu
r St
atus
En
tità
Ilmen
t In
feta
˙1
Aççe
ss
Priva
t Q
orti
Mich
ele P
eres
so
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à Ap
rl 20
002
Aççe
ss
Gver
n M
ag˙l
uq
Spta
r San
Luq
a N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fil-fa
çilita
jiet s
anita
rji
Aprl
2000
3 Aç
çess
Gv
ern
Mag
˙luq
Il-
Palaz
z tal-
Pres
iden
t N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
mil-
lift g
˙all-
kurit
ur
Ìun
2000
4 Aç
çess
Gv
ern
Disk
uss
Div
tas-S
a˙˙a
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
ta’ E
vans
Bui
ldin
g N
ov 2
000
5 Aç
çess
Kn
isja
Mag
˙luq
Il-
Katti
dral,
l-Im
dina
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Mar
200
16
Aççe
ss
Para
Di
skus
s Un
iversi
tà ta
’ Malt
a N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙al
Dar l
-Istu
dent
M
ar 2
001
7 Aç
çess
Gv
ern
Mag
˙luq
Di
parti
men
t tal-
VAT
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
entra
tura
prin
çipali
M
ej 20
018
Aççe
ss
Gver
n Q
orti
Div
tas-S
ahha
N
uqqa
s ta’
lift
fiç-Ç
entru
tas-S
a˙˙a
, il-G
Ωira
Lul 2
001
9 Aç
çess
Kn
isja
Mag
˙luq
Pa
rroçç
a M
osta
Aç
çess
ibilit
à fl-
entra
tura
prin
çipali
O
tt 20
0110
Aç
çess
Ku
nsilli
Di
skus
s Ku
nsill
Loka
li Q
orm
i N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙at
-Trib
unal
Re©j
onali
Aw
s 200
211
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
Kunç
izzjo
ni (H
amru
n)
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
entra
tura
prin
çipali
Aw
s 200
212
Aç
çess
Kn
isja
Mag
˙luq
Pa
rroçç
a G˙
asri
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Aws 2
002
13
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a G˙
arb
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Aws 2
002
14
Aççe
ss
Para
Di
skus
s Pu
blic
Broa
dcas
ting
Serv
ices
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à N
ov 2
002
15
Aççe
ss
Kuns
illi
Mag
˙luq
Ku
nsill
Loka
li Va
lletta
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙as
-Suq
tal-B
elt
Frar
200
316
Aç
çess
Pr
ivat
Disk
uss
KaΩin
tal-B
anda
San
Ìw
ann
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à M
ar 2
003
17
Aççe
ss
Priva
t Di
skus
s Ka
Ωin ta
l-Ban
da S
ant’A
ntni
n N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
Aws 2
003
B’Ka
ra18
Aç
çess
Ku
nsilli
M
ag˙l
uq
Kuns
ill Lo
kali
Mdi
na
Nuq
qas t
a’ p
arke
©© ri
serv
at fl
-Imdi
na
Ott
2003
19
Aççe
ss
Knisj
a M
ag˙l
uq
Parro
çça
Nad
ur
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Ott
2003
B’Ka
ra
20
Aççe
ss
Priva
t M
ag˙l
uq
Coni
mex
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
Mar
200
421
Aç
çess
Ku
nsilli
Di
skus
s Ku
nsill
Loka
li M
©arr
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à
Mar
200
422
Aç
çess
Gv
ern
Mag
˙luq
M
inist
eru
tat-T
uriΩm
u N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fil-B
ajja
ta’ S
an Ì
or©
Mej
2004
23
Aççe
ss
Priva
t Di
skus
s Lu
kand
a Ri
viera
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
Ìun
2004
24
Aççe
ss
Priva
t Di
skus
s Va
lletta
Wat
erfro
nt
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à Aw
s 200
425
Aç
çess
Pr
ivat
Mag
˙luq
Fa
ces C
onsu
ltant
s N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
f’bus
shelt
er, M
arsa
skala
O
tt 20
0426
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
Ballu
ta
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Ott
2004
27
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Bu
rmar
rad
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Ott
2004
28
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Di
ngli
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Ott
2004
29
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Fg
ura
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Ott
2004
30
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Flo
riana
Aç
çess
ibilit
à fl-
entra
tura
prin
çipali
O
tt 20
0431
Aç
çess
Kn
isja
Mag
˙luq
Pa
rroçç
a G˙
arg˙
ur
Aççe
ssib
ilità
fl-en
tratu
ra p
rinçip
ali
Ott
2004
32
Aççe
ss
Priva
t Q
orti
Luka
nda
Calyp
so
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à N
ov 2
004
33
Aççe
ss
Priva
t Di
skus
s Ed
en C
entu
ry C
inem
as
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à N
ov 2
004
34
Aççe
ss
Para
M
ag˙l
uq
Awto
rità
Dwar
It-T
rasp
ort
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fil
-ban
kini
Mej
2005
35
Aççe
ss
Para
Di
skus
s Aw
torit
à Dw
ar It
-Tra
spor
t N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fil-b
ankin
i Lu
l 200
536
Aç
çess
Pr
ivat
Mag
˙luq
Il-
Latin
i Res
taur
ant
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à Lu
l 200
537
Aç
çess
Ku
nsilli
M
ag˙l
uq
Kuns
ill Lo
kali
ÓaΩ-
Ûebb
u©
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fil
-ban
kini
Aws 2
005
38
Aççe
ss
Kuns
illi
Mag
˙luq
Ku
nsill
Loka
li Di
ngli
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fil
-bin
i ©di
d
tal-K
unsil
l Lok
ali
Aws 2
005
39
Aççe
ss
Kuns
illi
Mag
˙luq
Ku
nsill
Loka
li M
osta
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fil-b
ankin
i Se
t 200
540
Aç
çess
Ku
nsilli
M
ag˙l
uq
Kuns
ill Lo
kali
San
Paw
l il-B
a˙ar
N
uqqa
s ta’
par
ke©©
rise
rvat
fix-
Xem
xija
Set 2
005
41
Aççe
ss
Priva
t Di
skus
s Lu
kand
a Hi
lton
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à Se
t 200
542
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
Sant
a Ve
nera
Aç
çess
ibilit
à fl-
entra
tura
prin
çipali
O
tt 20
05
54 55
l-a
ÇÇES
SIBI
lIta
’ - Il
MEn
tI Ì
ODD
aN
r Q
asam
Se
ttur
Stat
us
Entit
à Ilm
ent
Infe
ta˙
43
Aççe
ss
Para
Di
skus
s Un
iversi
tà ta
’ Malt
a N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fl-Au
la M
agna
O
tt 20
0544
Aç
çess
Ku
nsilli
M
ag˙l
uq
Kuns
ill Lo
kali
GΩira
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙ad
-dar
mill-
bank
ina
Ott
2005
45
Aççe
ss
Para
M
ag˙l
uq
Awto
rità
dwar
it-T
rasp
ort
Rese
rved
par
king
bays
qud
diem
resid
enzi
priva
ti N
ov 2
005
46
Aççe
ss
Gver
n M
ag˙l
uq
Dipa
rtim
ent t
as-S
a˙˙a
N
uqqa
s ta’
rese
rved
par
king
bays
fl-
Ispta
r San
Luq
a N
ov 2
005
47
Aççe
ss
Gver
n Di
skus
s Di
parti
men
t tas
-Sig
urtà
Soç
jali
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fl-
Uffiç
çju D
istre
ttwali
ta
s-Sig
urtà
Soç
jali
Nov
200
548
Aç
çess
Gv
ern
Mag
˙luq
M
inist
eru
tat-T
uriΩm
u Aç
çess
ibilit
à g˙
all-B
ajja
ta’ B
u©ib
ba
Jan
2006
49
Aççe
ss
Para
M
ag˙l
uq
Awto
rità
dwar
it-T
rasp
ort
Rese
rved
Par
king
qudd
iem re
siden
zi pr
ivati
Jan
2006
50
Aççe
ss
Priva
t M
ag˙l
uq
HSBC
Ban
k Aç
çess
ibilit
à g˙
all-fe
rg˙a
tal-b
ank
ta’ l
-Imsid
a Ja
n 20
0651
Aç
çess
Pr
ivat
Mag
˙luq
Te
atru
Aur
ora
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙at
-teat
ru
Frar
200
652
Aç
çess
Pr
ivat
Disk
uss
Wes
tin D
rago
nara
Res
ort
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fil
-façil
itajie
t san
itarji
Fr
ar 2
006
53
Aççe
ss
Para
M
ag˙l
uq
Awto
rità
dwar
it-T
rasp
ort
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à m
in˙a
bba
traffi
c isl
and
Frar
200
654
Aç
çess
Pr
ivat
Disk
uss
Empi
re C
inem
a Co
mpl
ex,
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à g˙
at-te
atru
f’Bu
©ibb
a M
ar 2
006
55
Aççe
ss
Gver
n Di
skus
s Di
parti
men
t ta’
l-An
zjani
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙all
-kan
tin
fl-Isp
tar S
an V
inçe
nz
Mar
200
656
Aç
çess
Ku
nsilli
Di
skus
s Ku
nsill
Loka
li N
axxa
r N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fi Tr
iq ta
s-Sg˙
ajtar
,
in-N
axxa
r M
ar 2
006
57
Aççe
ss
Kuns
illi
Disk
uss
Kuns
ill Lo
kali
Mos
ta
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fi
Triq
l-A˙
wa
Galea
il-
Mos
ta
Mar
200
658
Aç
çess
Pa
ra
Mag
˙luq
Aw
torit
à dw
ar it
-Tra
spor
t N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
M
ar 2
006
59
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Sa
n Ìi
ljan
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Mar
200
660
Aç
çess
Pr
ivat
Mag
˙luq
In
divid
wu
Aççe
ssib
ilità
fi tri
q re
siden
zjali
Aprl
2006
61
Aççe
ss
Gver
n Di
skus
s Re
habi
litat
ion
Com
mitt
ee
Aççe
ssib
ilità
fit-to
roq
ta
l-Gra
nd H
arbo
ur M
arin
a Vi
ttorio
sa
Aprl
2006
62
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a S.
Gejt
anu
(il-Ó
amru
n) A
ççes
sibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aprl
2006
63
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a S.
Ìor
© (V
ictor
ia)
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Ap
rl 20
0664
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça M
aria B
ambin
a (Xa
g˙ra)
Aç
çess
ibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aprl
2006
65
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a G’
Man
©a
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Ap
rl 20
0666
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
Óal B
alzan
Aç
çess
ibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aprl
2006
67
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Ó’
Atta
rd
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Ap
rl 20
0668
Aç
çess
Ku
nsilli
Di
skus
s Ku
nsill
Loka
li M
osta
Aç
çess
g˙a
ll-ist
abbi
limen
t Exa
lco
Ìun
2006
69
Aççe
ss
Priva
t M
ag˙l
uq
Risto
rant
Ta’
Sol
di, l
-Im©a
rr Aç
çess
g˙a
r-rist
oran
t u t-
tojlit
Ìu
n 20
0670
Aç
çess
Pr
ivat
Disk
uss
Wat
erfro
nt H
otel,
il-G
Ωira
Aççe
ssib
ilità
g˙at
-tojlit
Lu
l 200
671
Aç
çess
Pr
ivat
Disk
uss
Sala
Sant
’Ann
a, M
arsa
skala
Aç
çess
ibilit
à g˙
as-sa
la Lu
l 200
672
Aç
çess
Ku
nsilli
M
ag˙l
uq
Kuns
ill Lo
kali
Sliem
a N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
fit-to
roq
ta’ T
as-S
liem
a Lu
l 200
673
Aç
çess
Gv
ern
Disk
uss
Re©i
stru
Pubb
liku
Aççe
ssib
ilità
g˙ar
-Reg
istru
Pub
bliku
g˙a
ll-uf
fiççju
Lul
200
6
56 57
74
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Ta
’ l-Ib
ra©
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Aw
s 200
675
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
l-GΩir
a Aç
çess
ibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aws 2
006
76
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a l-I
klin
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Aw
s 200
677
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
Óal L
ija
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Aw
s 200
678
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
l-Man
ikata
Aç
çess
ibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aws 2
006
79
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Óa
l Luq
a Aç
çess
ibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aws 2
006
80
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a M
aria
Regi
na (i
l-Mar
sa) A
ççes
sibilit
à g˙
all-e
ntra
tura
prin
çipali
ta
l-kni
sja p
arok
kjali
Aws 2
006
81
Aççe
ss
Knisj
a Di
skus
s Pa
rroçç
a Tr
inità
(Mar
sa)
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Aw
s 200
682
Aç
çess
Kn
isja
Disk
uss
Parro
çça
Fleur
de
Lys
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-ent
ratu
ra p
rinçip
ali
tal-k
nisja
par
okkja
li Aw
s 200
683
Aç
çess
Gv
ern
Disk
uss
Dipa
rtim
ent t
as-S
a˙˙a
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙all
-ber
©a ta
Ω-Ûe
jtun
Aws 2
006
84
Aççe
ss
Kuns
illi
Disk
uss
Kuns
ill Lo
kali
Valle
tta
Aççe
ssbi
lità
g˙all
-par
king
qudd
iem
il-M
inist
eru
ta’ l
-IΩvil
upp
Urba
n u
t-Tor
oq
Set 2
006
l-GÓ
OtI
ta
’ SER
vIZZ
I U O
ÌÌEt
tI -
IlM
EntI
MIn
n t
aS-
SnIn
ta
’ Qa
BEl
Nr
Qas
am
Settu
r St
atus
En
tità
Ilmen
t In
feta
˙1
O©©
/Ser
Pr
ivat
Mag
˙luq
SB
T Br
eakd
own
Serv
ices
Nuq
qas t
a’ n
umru
tat-t
elefo
n
biex
jint
uΩa
bl-S
MS
Lul 2
001
2 O
©©/S
er
Gver
n Di
skus
s Ku
mm
issjo
ni E
letto
rali
Nuq
qas t
a’ a
ççes
sibilit
à fil
-mod
ta
l-vot
azzjo
ni m
inn
persu
ni b
’diΩa
bilit
à Ja
n 20
053
O©©
/Ser
Pr
ivat
Disk
uss
Bank
of V
allet
ta
Tipa
Ωg˙i
ra ta
’ l-is
tate
men
ts ta
l-ban
k M
ar 2
005
4 O
©©/S
er
Priva
t Di
skus
s HS
BC
Tipa
Ωg˙i
ra ta
’ l-is
tate
men
ts ta
l-ban
k M
ar 2
005
5 O
©©/S
er
Para
M
ag˙l
uq
Korp
oraz
zjoni
Ene
malt
a N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙all
- web
sajt
u
l-pub
blika
zzjo
nijie
t M
ar 2
005
6 O
©©/S
er
Priva
t Di
skus
s M
altac
om
Tipa
Ωg˙i
ra ta
’ l-is
tate
men
ts u
nuqq
as
ta’ a
ççes
sibilit
à fil
-web
sajt
Mar
200
57
O©©
/Ser
Gv
ern
Disk
uss
Uffiç
çju ta
l-Prim
Min
istru
N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙aç
-çirk
ular
ijiet
ta
l-gve
rn
Mar
200
58
O©©
/Ser
Pa
ra
Disk
uss
Wat
er S
ervic
es C
orpo
ratio
n Ti
pa Ωg
˙ira
ta’ l
-ista
tem
ents
u nu
qqas
ta
’ açç
essib
ilità
fil-w
ebsa
jt M
ar 2
005
9 O
©©/S
er
Gver
n M
ag˙l
uq
Div
tas-S
a˙˙a
L-
uΩu
tal-K
arta
ta’ l
-Iden
tità
Speç
jali
fl-
Ispta
r San
Luq
a M
ej 20
0510
O
©©/S
er
Priva
t Di
skus
s Vo
dafo
ne M
alta
Ltd
Tipa
Ωg˙i
ra ta
’ l-is
tate
men
ts u
nuqq
as
ta’ a
ççes
sibilit
à fil
-web
sajt
Mej
2005
58 59
l-GÓ
OtI
ta
’ SER
vIZZ
I U O
ÌÌEt
tI -
IlM
EntI
ÌO
DDa
Nr
Qas
am
Settu
r St
atus
En
tità
Ilmen
t In
feta
˙11
O
©©/S
er
Priva
t Di
skus
s M
elita
Cab
le Ti
pa Ωg
˙ira
ta’ l
-ista
tem
ents
u nu
qqas
ta
’ açç
essib
ilità
fil-w
ebsa
jt O
tt 20
0512
O
©©/S
er
Gver
n M
ag˙l
uq
Spta
r San
Luq
a L-
uΩu
tal-K
arta
ta’ l
-Iden
tità
Speç
jali
fl-
Ispta
r San
Luq
a O
tt 20
0513
O
©©/S
er
Priva
t M
ag˙l
uq
Para
mou
nt T
rans
port
Tras
port
g˙all
-Kul
le©©
De L
a Sa
lle
Nov
200
514
O
©©/S
er
Para
M
ag˙l
uq
Awto
rità
dwar
it-T
rasp
ort
Nol
l tal-
karo
zzi t
al-lin
ja
Nov
200
515
O
©©/S
er
Para
M
ag˙l
uq
Wat
er S
ervic
es C
orpo
ratio
n Ko
ntijie
t tad
-daw
l u l-
ilma
Nov
200
516
O
©©/S
er
Knisj
a M
ag˙l
uq
RTK
Aççe
ssib
ilità
g˙all
-web
sajt
u l-m
agaΩ
in F
LIM
KIEN
Jan
200
617
O
©©/S
er
Para
M
ag˙l
uq
Wat
er S
ervic
es C
orpo
ratio
n Liv
ell ta
’ ser
vizz m
ill-Cu
stom
er C
are
Frar
200
618
O
©©/S
er
Priva
t M
ag˙l
uq
Bank
of V
allet
ta
L-uΩ
u ta
l-Kar
ta ta
’ l-Id
entit
à ‘S
peçja
li fil
-ferg
˙at
Mar
200
619
O
©©/S
er
Gver
n M
ag˙l
uq
Spta
r San
Luq
a Liv
ell ta
s-ser
vizz t
al-Cu
stom
er C
are
fl-
Ispta
r San
Luq
a Ìu
n 20
0620
O
©©/S
er
Priva
t/Kni
sja
Mag
˙luq
Sk
ejjel
indi
pend
enti
u ta
l-Kni
sja
Tras
port
ta’
l-isk
ejjel
Ìun
2006
21
O©©
/Ser
Pr
ivat
Disk
uss
HSBC
Ban
k AT
Ms f
ix-X
att t
as-S
liem
a, l-
Imdi
na,
u
Triq
ir-R
epub
blika
, Vall
etta
Ìu
n 20
0622
O
©©/S
er
Priva
t Di
skus
s Se
lf-dr
ive c
ar h
ire g
arag
es
Prov
edim
ent t
as-se
rvizz
i offr
uti
lil
persu
ni b
’diΩa
bilit
à Ìu
n 20
0623
O
©©/S
er
Gver
n M
ag˙l
uq
Min
ister
u ta
l-Fam
ilja
Pens
joni
tal-p
ersu
ni b
’diΩa
bilit
à
Lul 2
006
24
O©©
/Ser
Pr
ivat
Mag
˙luq
HS
BC B
ank
UΩu
tal-K
arta
ta’ l
-Iden
tità
Speç
jali f
il-fe
rg˙a
t Aw
s 200
625
O
©©/S
er
Priva
t Di
skus
s Ba
nk o
f Vall
etta
L-
uΩu
tal-K
arta
ta’ l
-Iden
tità
Speç
jali
fil
-ferg
˙at t
al-ba
nek
Aws 2
006
26
O©©
/Ser
Kn
isja
Disk
uss
Knisj
a ta
’ G˙a
wde
x N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙al
web
sajt
Aws 2
006
27
O©©
/Ser
Kn
isja
Disk
uss
Knisj
a ta
’ Malt
a N
uqqa
s ta’
açç
essib
ilità
g˙al
web
sajt
Jan
2006
28
O©©
/Ser
Pr
ivat
Disk
uss
Med
iterra
neo
Mar
ine
Park
Pa
rteçip
azzjo
ni fl
-g˙a
wm
Lu
l 200
6
l-
aSS
IGU
RaZZ
JOn
I - Il
MEn
tI M
IS-S
nIn
ta
’ Qa
BEl
Nr
Qas
am
Settu
r St
atus
En
tità
Ilmen
t In
feta
˙1
Ass
Priva
t M
ag˙l
uq
Mid
dles
ea V
allet
ta
Life
Assu
ranc
e Pr
emiu
m o
g˙la
g˙
all-a
ssig
uraz
zjoni
lill-
persu
ni b
id-d
ijabe
te
Aprl
2005
l-a
SSIG
URa
ZZJO
nI -
IlM
EntI
ÌO
DDa
Nr
Qas
am
Settu
r St
atus
En
tità
Ilmen
t In
feta
˙2
Ass
Priva
t M
ag˙l
uq
Atlas
Hea
lthca
re
Ólas
lill-
assig
urat
b’d
iΩabi
lità
Mar
200
6
DJ
aR
- Il
MEn
tI Ì
ODD
aN
r Q
asam
Se
ttur
Stat
us
Entit
à Ilm
ent
Infe
ta˙
1 Dj
ar
Para
M
ag˙l
uq
Korp
oraz
zjoni
Ene
malt
a Ko
ntijie
t tad
-daw
l u l-
ilma
Mej
2006
60 61
nOtI nOtI
62 63
nOtI nOtI
64
nOtI
