İLERİ WORD

Hazırlayan : Öğr. Grv. Mahmut KANTAR

2

İÇİNDEKİLER

3.1. Biçimlendirme ................................................................................................................................... 4

3.1.1. Metin ......................................................................................................................................... 4

3.1.1.1. Grafiksel Nesnelerin Metin Hizalama Seçenekleri .............................................................. 4

3.1.1.2. Bul Değiştir özelliğini kullanma (Satır aralığı, Paragraf aralığı gibi) .................................... 5

3.1.1.3. Özel Yapıştırma seçeneklerini kullanma ............................................................................. 6

3.1.2. Paragraf ..................................................................................................................................... 8

3.1.2.1. Paragraflar içinde satır aralığı orantılı, birden fazla, en azından tam olarak, sabit olarak

uygulama. ........................................................................................................................................ 8

3.1.2.2. Paragraf sayfalandırma seçeneklerini uygulama, kaldırma. ............................................. 10

3.1.2.3. Çok düzeyli listeler uygulama, düzenleme ....................................................................... 13

3.1.3. Stiller ........................................................................................................................................ 14

3.1.3.1. Bir karakter stili oluşturmak, değiştirmek ........................................................................ 14

3.1.3.2. Bir paragraf stili oluşturmak, değiştirmek ........................................................................ 16

3.1.4. Sütunlar ................................................................................................................................... 17

3.1.4.1. Metni sütunlara bölme. .................................................................................................... 17

3.1.4.2. Sütun genişliklerini ve aralığı değiştirmek. Sütunlar arasına çizgi eklemek, kaldırmak .... 18

3.1.4.3. Bir sütuna sütun sonu eklemek, silmek ............................................................................ 19

3.1.5. Tablolar .................................................................................................................................... 20

3.1.5.1. Bir tabloyu otomatik biçimlendirmek / tablo stili uygulamak .......................................... 20

3.1.5.2. Bir tablo hücrelerini birleştirme, bölme ........................................................................... 20

3.1.5.3. Hücre kenar boşluklarını, hizalama, metin yönünü değiştirme ........................................ 21

3.1.5.4. Otomatik olarak her sayfanın üst başlığında satır(ları) tekrarlatma ................................ 22

3.1.5.5. Sayfalar arasında satır(ları) taşımaya izin verme, izin vermeme ...................................... 23

3.1.5.6. Verileri sıralamak .............................................................................................................. 24

3.1.5.7. Bir metni tabloya dönüştürme ......................................................................................... 25

3.1.5.8. Bir tabloyu metine dönüştürmek ..................................................................................... 26

3.2. Referanslar ..................................................................................................................................... 27

3.2.1. Başlıklar, Dipnotlar ve Sonnotlar ............................................................................................. 27

3

3.2.1.1. Grafiksel nesne ve tabloların altına, üstüne başlık eklemek ............................................ 28

3.2.1.2. Bir etiket başlığı ekleme silme .......................................................................................... 29

3.2.1.3. Başlık numarası biçimini değiştirme ................................................................................. 29

3.2.1.4. Sonnotlar, dipnotlar ekleme değiştirmek ......................................................................... 30

3.2.1.5. Sonnotu dipnota dönüştürme. Bir dipnotu sonnota dönüştürme ................................... 31

3.2.2. Referans Tablosu ve dizinler .................................................................................................... 31

3.2.2.1. Belirtilen başlık stillerine ve biçimlere dayalı içindekiler tablosunu oluşturmak

güncelleştirmek ............................................................................................................................. 31

3.2.2.2. Resimler tablosunu oluşturmak, güncellemek ................................................................. 33

3.2.2.3. Dizin girdilerini işaretleme ve dizin oluşturma ................................................................. 34

3.2.2.4. Dizin girdisini silme ve dizini güncelleştirme .................................................................... 36

3.2.3. Yer imleri ve Çapraz Referanslar ............................................................................................. 36

3.2.3.1. Yer işareti eklemek, silmek ............................................................................................... 36

3.2.3.2. Çapraz referans oluşturma silme ...................................................................................... 37

3.2.3.3. Bir dizin girişi için bir çapraz referans ekleyin .................................................................. 38

3.3. Verimliliği Artırma .......................................................................................................................... 38

3.3.1. Alan kullanmak ........................................................................................................................ 38

3.3.1.1. Yazar, dosya adı ve yol, dosya boyutu gibi alanları eklemek, silmek................................ 38

3.3.1.2. Bir tabloda alana formülü kodu yerleştirme .................................................................... 39

3.3.1.3. Alan sayı biçimini değiştirme ............................................................................................ 41

3.5. Çıkışları düzenlemek ....................................................................................................................... 41

3.5.1. Bölümler .................................................................................................................................. 41

3.5.1.1. Belgedeki bölüm sonlarını oluşturma, düzenleme, silme ................................................ 41

3.5.1.2. Bir belgedeki bölümlerde sayfa yönünü değiştirme, sayfayı hizalama, kenar boşluklarını

ayarlama ........................................................................................................................................ 42

3.5.2. Belge Kurulumu ....................................................................................................................... 44

3.5.2.1. Bir belgeye farklı üstbilgi ve altbilgi eklemek, ilk sayfa olarak ayarlamak, tek ve çift sayfa

olarak uygulamak) ......................................................................................................................... 44

3.5.2.2. Bir belgeye filigran eklemek, düzenlemek, kaldırmak ...................................................... 45

4

3.1. Biçimlendirme

3.1.1. Metin

3.1.1.1. Grafiksel Nesnelerin Metin Hizalama Seçenekleri

Belgenizin daha görsel ve işlevsel olması için Word kelime işlemcisine eklenilen nesneleri metin

içerisinde yerleştirmeler yapmak gerekir. Bu nesne; Resim, Küçük Resim, Şekil, SmartArt yada Grafik

olabilir. Bu nesneler eklendiğinde şerit üzerinde ilgili nesneye ait bağlamsal sekmeler açılacaktır. Her

bir nesnenin Biçim bağlamsal sekmesinde yer alan “Konum” ve “Metni Kaydır” ifadelerinden

yararlanılabilir.

Konum seçeneği ile ilgili nesne sayfada konumlandırılır. Belgede bulunan metin ise, nesnenin

etrafında konumlanacak şekilde ayarlanır. Bu seçeneğin içerindeki özeliklerden yararlanılabilir.

Metin Hizala seçeneği ile metin seçili nesnenin çevresinde kaydırılma seçeneğini uygular. Yine bu

seçeneğin altında bulunan özelliklerden yararlanılabilir.

5

3.1.1.2. Bul Değiştir özelliğini kullanma (Satır aralığı, Paragraf aralığı gibi)

Bir belge içerisinde bir karakter ya da bir metin parçasını bulmak ve yeni bir değer ile değiştirmek çok

sık kullanılan bir uygulamadır. Böyle bir uygulama ek olarak, yine bir belge içerisindeki yer alan satır

aralıklarını, paragraf aralıklarını vb. pek çok uygulamayı da değiştirebilirsiniz. Bunun için yine bul

değiştir penceresini açmak gerekmektedir. Giriş sekmesi Düzenleme grubundan Değiştir ifadesi

tıklanır. Açılan pencereden Tüm seçenekler butonu tıklanarak ayrıntıların görülmesi sağlanır.

6

Öncelikle Aranan kutucuğuna tıklanarak, aranan değerler belirlenmelidir. Aranan değeri belirlemek

için, sol alt kısımda yer alan Biçim ve Özel butonlarından faydalanılabilir. Örneğin; belgenin herhangi

bir yerinde bulunan tek satır aralığını, 1,5 satır olarak değiştireceğimizi düşünelim. Bunun için Biçim

butonu tıklatılarak, açılan listeden Paragraf ifadesi tıklanır. Paragrafı Bul penceresi açılacaktır. Bu

pencerede Satır aralığı kısmından Tek ifadesi seçilerek Tamam butonuna basılır. Böylece değiştirme

yapılacak satır aralığının bulunma sürecini tamamlamış olduk. İkinci aşamada, Yeni değer kutucuğuna

tıklanarak aynı işlem sürecini yaparız. Satır aralığı kısmından 1,5 satır aralığı ifadesi seçilerek Tamam

butonuna basılır. Aranan ve Yeni değer ifadeleri tamamlandıktan sonra, bu değişiklikleri uygulamak

için “Değiştir, Tümünü Değiştir, Sonrakini Bul ve İptal” butonlarından yararlanılabilir.

3.1.1.3. Özel Yapıştırma seçeneklerini kullanma

Word belgesinde kopyalamış olduğunuz bir metni veya bir nesneyi bir başka yere yapıştırmak

isteyebilirsiniz. Bunu yapmak için klavyeden Ctrl+C - Ctrl + V tuş takımını kullanabilirsiniz. Ya da fare

sağ tuşu ile Kopyala – Sağ tuş ile Yapıştır seçeneklerine tıklatabilirsiniz. Ancak, Word 2010 sürümünde

Sağ tuş tıklandığında nasıl yapıştırmak istendiği sorulmaktadır.

7

Kaynak Biçimlendirmeyi Koru: Kopyalanan metinde herhangi bir biçimlendirme varsa, örneğin; kalın,

italik yada renk değişikliği gibi. Bu biçimlendirme yapıştırma aşamasından aynen korunacak demektir.

Biçimlendirmeyi Birleştir: Kopyalanan metinde yer alan biçimlendirme, hedefe yapıştırılırken uygun

bir şekilde birleştirilerek uygulanır. Örneğin; Kaynak metin 16 punto, Kırmızı, Kalın, İtalik, Altı çizili ise

bu metin yapıştırılırken Biçimlendirmeyi Birleştir seçilmişse; yapıştırılacak konumdaki metnin boyutu,

Kalın, İtalik ve Altı çizili olarak yapışacaktır.

Yalnızda Metni Koru: ifadeden de anlaşılacağı gibi, herhangi bir biçimlendirme olmadan sadece metni

yapıştırma işlemini yapacaktır.

Özel Yapıştır: Excel, Powerpoint ya da bir web sayfasında bulunan nesneyi kopyalayarak, Word

belgenize özel yapıştırabilirsiniz. Özel yapıştırma aşamasında nesneyi bir köprü ile yapıştırarak,

kaynakta bulunan nesnenin biçimlendirmesi değiştiğinde hedefteki nesne de biçimlendirmiş olacaktır.

Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse;

Bir Excel belgesinde bulunan tablo kopyalamak için klavyeden Ctrl+C ya da fare sağ tuş kopyala

komutu uygulanır. Word belgesi açılarak, Pano grubundan yapıştır komutunun altında yer alan küçük

ok işaretine tıklanarak, açılan pencereden Özel Yapıştır ifadesi tıklanır.

8

Açılan pencereden Bağ Yapıştır butonu tıklanır. Türü grubunda yer alan “Microsoft Excel Çalışma

Sayfası Nesne” ifadesi seçilerek Tamam butonuna tıklanır. Eklediğinin bu tablonun kaynağında

herhangi biçimlendirme yaptığınızda hedefteki verilerin de biçimlendirildiğini göreceksiniz.

3.1.2. Paragraf

3.1.2.1. Paragraflar içinde satır aralığı orantılı, birden fazla, en azından tam olarak, sabit

olarak uygulama.

Hazırladığınız belgede satır aralığını yapma, görsellik açısından önemlidir. Satır aralığını paragraflarda

farklı yapabileceğiniz gibi, tüm belgede aynı yapabilirsiniz. Öncelikle satır aralığı değiştirilecek

paragraflar seçilir. Sonrasında “Giriş” sekmesi “Paragraf” grubunda yer alan diğer seçeneği tıklanır.

9

Paragraf penceresi açılacaktır.

Açılan pencereden “Satır aralığı” başlığı altında seçenekler bulunmaktadır. Bunun yanında “Değer”

başlığı altından da özel satır aralığı değerleri girmek mümkündür. Özel yazışmalarda, tezlerde ve

10

ödevlerde tercih edilen satır aralığı 1,5 satır aralığıdır. Ancak son zamanlarda özel değerlerde sık

kullanılır olmaya başlamıştır.

3.1.2.2. Paragraf sayfalandırma seçeneklerini uygulama, kaldırma.

Bir Word belgesinde birkaç sayfalık metinsel ifadeler yazarken bazı sayfaların sonunda yeni bir

paragrafın başladığını, ya da bazı sayfaların başında paragrafın son satırlarının yer aldığını

görebilirsiniz. Bu belgenizin görünümü açısından çok ta istenen bir durum değildir.

Böyle bir durumu daha düzenli hale getirmek için; Tek kalmış satır içeren paragraf seçilir. Sonrasında

Giriş sekmesi yada Sayfa Düzeni sekmesin bulunan Paragraf grubunun sol alt köşesindeki Paragraf

imleci tıklatılır.

11

Açılan paragraf penceresinin sol üst kısmında bulunan Satır ve Sayfa Sonu seçeneği tıklanır.

Sayfalandırma ve Biçimlendirme özel durumları başlığı altındaki seçenekler uygulanabilir. Bu

ifadelerden birkaç tanesini açıklayacak olursak;

Tek Kalan Satırları Önle: Bir paragrafın son satırının yeni bir sayfanın başında ya da bir paragrafın ilk

satırının sayfanın sonunda bulunmasını engeller.

Sonraki ile birlikte tut: Paragrafın bir sonraki paragrafla aynı sayfada bulunmasını sağlar.

Satırları Birlikte Tut: Paragraf aynı sayfada bulunmasını sağlar.

Önce Sayfa Sonu: Eğer bir paragraf başında başlık varsa, bu başlığın yeni bir sayfaya aktarılmasını

sağlar.

Satır numaralarını gösterme: Eğer satırlar otomatik olarak numaralandırılmışsa, seçili paragrafların

satırları önüne numara görülmeyecektir.

Heceleme yok: Seçili paragrafların satırlarında “-“(tire) ile hecele yapmamızı önleyektir.

“Tek kalan satırları önle” seçeneğini bir örnekle açıklamaya çalışalım.

12

Yukarıdaki şekildeki gibi üst sayfada paragrafın bir satırı, diğer sayfada ilgili paragrafın diğer sayfaları

bulunmaktadır. İlk satırın diğerleriyle beraber olması için; ilgili paragraf seçilir. Sonrasında “Paragraf”

penceresi açılarak, “Satır ve Sayfa Sonu” başlığı altındaki “Tek kalan satırları önle” kutucuğu

işaretlenir. Böylece bölünmüş satır birleşmiş olacaktır.

“Önce sayfa sonu” seçeneğini bir örnekle açıklayacak olursak;

Yukarıdaki şekildeki gibi alt sayfada bir başlık paragrafın sayfa içerisinde bulunduğu görülmektedir.

Başlığın yeni bir sayfaya aktarılması için; başlık satırının başına tıklatılır. Sonrasında “Paragraf”

penceresi açılarak, “Satır ve Sayfa Sonu” başlığı altındaki “Önce sayfa sonu” kutucuğu işaretlenir.

Böylece başlığın yer aldığı paragraf yeni bir sayfaya taşınmış olur.

13

3.1.2.3. Çok düzeyli listeler uygulama, düzenleme

Bir liste oluştururken bazı bilgilerin alt kümede bulunması gerekebilir. Bu durumda çok düzeyli liste

kullanmak gerekecektir. Tek düzeyli listelerdeki gibi çok düzeyli listelerde de madde işaretleri ve

numaralandırma kullanılabilir. Bununla birlikte çok düzeyli listelerde her ikisini de karışık olarak

kullanmak mümkündür. Örneğin; birincil düzey madde işareti iken, ikinci düzey numaralandırma

olabilir.

Çok düzeyli liste oluşturmak için önce liste hazırlanır. Sonrasında, bu liste seçilerek “Giriş” sekmesinde

bulunan “Paragraf” grubu içerisinde “Çok Düzeyli Liste” simgesi tıklanır.

14

Açılan görünümden “Yeni Çok Düzeyli Liste Tanımla” seçeneği tıklanır. Karşımıza gene pencerede sol

tarafta Düzeyler görülmektedir. Düzey, maddelerin hiyerarşik sırasıdır. Örneğin yıkarıdaki şekilde

gösterilen “Fen Edebiyat Fakültesi” ifadesi birinci düzey, onun altında bulunan “Fizik” ifadesi ikinci

düzey bir listedir. Burada her bir düzey için sayı stili ve sayı biçimi ayarlanarak “Tamam” butonuna

basılır. Sonuçta listenize madde numarası yada madde işaretleri verildi. Ama istenilen tam olarak

gerçekleşmedi. Son olarak ikinci düzeyde görülen her başlığın başına fare ile tıklanır ve bir kez

klavyeden “Tab” tuşuna basılır. Böyle; üçüncü düzey başlık için de iki kez, dördünü düzey başlık için üç

kez “Tab” tuşuna basmak gerekmektedir.

3.1.3. Stiller Belgeniz içinde bulunan metinleri tek tek biçimlendirmek yerine, var olan bir stil paketini metne

uygulayarak kolayca biçimlenmesini sağlayabilirsiniz. Stil içerisinde; yazı tipi adı, boyutu, rengi,

paragraf ayarları gibi pek çok özelliğin yer aldığı paketler oluşturabilir, bu paketi hızlı ve kolayca

metinlere uygulayabilirsiniz.

Stiller “Giriş” sekmesinde “Stiller” grubu içerisinde bulunmaktadır.

Word birkaç stil türü sunmaktadır. Karakter ve paragraf stilleri belgedeki metinlerin büyük

bölümünün görünümünü belirler. Bazı stiller hem karakter hem de paragraf stili olarak çalışır ve

bunlar bağlantılı stiller olarak ifade edilir.

3.1.3.1. Bir karakter stili oluşturmak, değiştirmek

Karakter stilleri bir karakter simgesiyle gösterilir. Şekilde 1 numaralı “a” simgesi ile gösterilmektedir.

Stili kelimenin tamamına uygulamak için kelimede herhangi bir yer tıklatılır. İstenirse, stili birden çok

kelimeye uygulamak için birkaç kelime de seçilebilir.

15

Karakter stilleri, metne uygulanabilecek yazı tipi adı, boyutu, yazı rengi, kalın, italik, alt çizgi, kenarlık

ve gölgelendirme gibi bazı biçimlendirme özelliklerini içerir. Satır aralığı, metin hizalama, girinti ve

sekme durakları gibi birtakım paragraf özelliklerini etkileyen biçimlendirmeleri içermemektedir.

Karakter stilini oluşturmak için; yukarıdaki şekilde sol alt köşede bulunan Yeni Stil butonu tıklatılır.

16

Yeni stil penceresinde “Adı” kutucuğuna herhangi bir ad yazılır. “Stil Türü” kutucuğundan “Karakter”

ifadesi seçilir. Sonrasında “Biçimlendir” bölümü altında yer alan yazı tipi, boyutu, Kalın, İtalik gibi

biçimlendirmeler seçilerek “Tamam” butona tıklanır. Böylece yeni bir karakter stili oluşturulmuş

olunur. İlgili kelime yada kelime grubu seçilerek stiller penceresi içerisinde oluşturduğunuz karakter

stili üzerine tıklatarak uygulanması sağlanmış olunur.

Var olan karakter stilini değiştirmek için;

İlgili stil üzerine tıklanarak, sağ tarafta bulunan küçük ok işaretine tıklanır. Açılan küçük pencerede

“Değiştir” ifadesi tıklanarak, stil penceresinin açılması sağlanır. Bu pencerede gerekli

biçimlendirmeler yapılarak “Tamam” butonuna tıklanır.

3.1.3.2. Bir paragraf stili oluşturmak, değiştirmek

Karakter stilleri bir karakter simgesiyle gösterilir. Şekilde 2 numaralı “¶” simgesi ile gösterilmektedir.

Stili paragrafın tamamına uygulamak için paragraf seçilir. İstenirse, stili birden çok paragrafa

uygulamak için birkaç paragraf da seçilebilir.

17

Karakter stiline ek olarak satır aralığı, paragraf aralığı gibi biçimlendirmeler de eklenebilir. Karakter

stili oluşturma, uygulama ve değiştirme özelliklerine benzer uygulamalar paragraf biçimleri için de

geçerlidir.

Hem karakter hem de paragraf stili olarak kullanılan stil “3” sayısı ile “¶a” ifadesi ile temsil

edilmektedir. Bu stil, özellik belge içerisinde bulunan başlıklar içindir. Başlık stilleri ileri kısımlarda

ayrıntılı olarak ifade edilecektir.

3.1.4. Sütunlar

3.1.4.1. Metni sütunlara bölme.

Hazırladığınız belgeyi tıpkı üniversite sınavında karşına gelen soru kitapçığında olduğu gibi, ya da

gazetelerde gördüğünüz gibi sütunlara bölebilirsiniz. Bu tüm belgeye olabildiği gibi, belgenin bir

kısmına da olabilir. Sütunlara böleceğiniz metin seçildikten sonra “Sayfa Düzeni” sekmesine tıklatılır.

“Sayfa Yapısı” grubu içerisinde “Sütunlar” simgesi görülecektir. Açılan listeden “Diğer Sütunlar”

ifadesi tıklanır.

18

Yukarıdaki şekilde sütun sayısı seçilerek Tamam butonuna tıklanır.

3.1.4.2. Sütun genişliklerini ve aralığı değiştirmek. Sütunlar arasına çizgi eklemek,

kaldırmak

Yine aynı pencereden “Genişlik” ve “Aralık” kutucuklarından gerekli ölçüler girilir. Sağ tarafta bulunan

“Araya çizgi koy” kutucuğu işaretlenerek, sütunlara bölünmüş ve arasına çizgi konulmuş hale gelmiş

olacaktır.

19

3.1.4.3. Bir sütuna sütun sonu eklemek, silmek

Bölmüş olduğunuz sütunlara sütun sonu eklemek mümkündür. Bunun için sütün sonu eklenecek

konuma fare imleci tıklanarak, “Sayfa Düzeni” sekmesinde “Sayfa Yapısı” grubunda yer alan Kesmeler

simgesi tıklatılır. Açılan pencereden “Sütun” ifadesi tıklanarak sütun sonu yapılmış olur.

20

3.1.5. Tablolar

3.1.5.1. Bir tabloyu otomatik biçimlendirmek / tablo stili uygulamak

Stiller sadece metinsel ifadeler için değildir. Oluşturmuş olduğunuz bir tabloyu Word 2010 içerisinde

gelen hazır stiller uygulayarak daha görsel hale getirebilirsiniz. Tablo stilleri bağlamsal sekmelerde

açıldığı için, öncelikle bir tablo oluşturmak ve bu tablo üzerine fare imlecini konumlandırmak gerekir.

Hatırlanacağı gibi tablo oluşturmak için; “Ekle” sekmesinden “Tablo” simgesine tıkatıldığında açılan

alt listeden tablo oluşturma seçeneklerini görebiliyorduk. İstenilen hücre sayısına bağlı olarak bir

tablo oluşturmuş olalım. Bu aşamadan sonra tablo üzerine fare imlecini konumlandıralım. Sekmeler

içerisinde “Tablo Araçları” bağlamsal sekmesi içerisinde “Tasarım” sekmesine tıklatalım. Bu sekmede

“Tablo stilleri” grubu içerisinde yer alan herhangi bir stil üzerine gelindiğinde ön izleme olarak

tablonuzun biçiminin değiştiğini göreceksiniz.

3.1.5.2. Bir tablo hücrelerini birleştirme, bölme

Belge içerisinde oluşturduğunuz tablolarda aynı satır yada aynı sütunda bulunan bazı hücrelerin

birleşmesi, bazılarının da bölünmesi gerekebilir.

Hücre birleştirmek için; komşu hücreler seçilir. Sonrasında “Tablo Araçları” bağlamsal sekmesi

içerisinde bulunan “Düzen” sekmesi tıklatılır. “Birleştir” grubu içerisinde “Hücreleri Birleştir”

düğmesine tıklatılır. Bu şekilde hücre birleştirme işlemi gerçekleşmiş olur.

21

Hücre bölmek için; bölünecek hücre seçilir. Sonrasında Sonrasında “Tablo Araçları” bağlamsal

sekmesi içerisinde bulunan “Düzen” sekmesi tıklatılır. “Birleştir” grubu içerisinde “Hücreleri Böl”

düğmesine tıklatılır. Açılan pencerede satır ve sütun satıları girilerek “Tamam” butonuna basılır.

Böylece hücre bölme işlemi gerçekleşmiş olur.

3.1.5.3. Hücre kenar boşluklarını, hizalama, metin yönünü değiştirme

Oluşturduğunuz tablo içerisindeki hücrelerin kenar boşluklarını, metin yönünü, metnin hücre

içerisindeki yatay ve dikey konumlarını düzenleyebilirsiniz. Bu tür düzenlemeleri yapabilmek için ilgili

hücreleri yada tüm tabloyu seçmek gerekir. Seçme işleminden sonra yine “Tablo Araçları” bağlamsal

sekmesi altındaki “Düzen” sekmesinde bulunan “Hizalama” grubundan yararlanılacaktır.

22

Hücre kenar boşlukları için; Düzen sekmesi, Hizalama ve Hücre Kenar Boşlukları işlem süreci

gerçekleştirilir.

Açılan pencerede gerekli ölçüler girilerek “Tamam” butonuna tıklanır.

Hizalama seçeneği yatay ve dikey konumlarda dokuz farklı durumda gerçekleşmektedir. Hücrelerin

seçme işleminden sonra yine Düzen, Hizalama ve hizalama seçenekleri işlem süreci

gerçekleştirilecektir. Her bir hizalama simgesi üzerine gelindiğinde açıklama penceresi açılarak, ilgili

hizalama simgesinin adı ve ne işe yaradığına dair bilgiler verecektir. Örneğin; birinci satırı hem

yatayda hem de dikeyde ortalamak için;

Birinci satır seçilir,

Düzen, Hizalama seçeneklerinden orta grupta ortada bulunan “Dikey Ortaya Hizala” seçeneği tıklanır.

Metnin yönünü değiştirmek için; yine seçme işleminden sonra “Düzen, Hizalama, Metin Yönü” işlem

süreci ile her tıklamada metnin yönünün değişimi gerçekleştirilebilir.

3.1.5.4. Otomatik olarak her sayfanın üst başlığında satır(ları) tekrarlatma

Bazen birkaç sayfalık tablolar oluşturmak gerekebilir. Böyle durumlarda ikinci, üçüncü sayfalarda

başlık satırlarının tekrarlanması kullanışlılık açısından önemlidir. Otomatik olarak her sayfanın

üstünde ilk satırların tekrarlanması için;

Tekrarlanacak satır seçilir,

Tablo Araçları bağlamsal sekmesi – Düzen sekmesine tıklanır.

23

Şeridin solunda yer alan “Tablo” grubu içerisinde “Özellikler” simgesi tıkatılır.

“Tablo Özellikleri” penceresi açılacaktır. Bu pencerede “Satır” ifadesi tıklatılır. Satır özellikleri arasında

“Her sayfanın üstünde üstbilgi satırı olarak yinele” kutucu işaretlenerek “Tamam” butonuna tıklanır.

3.1.5.5. Sayfalar arasında satır(ları) taşımaya izin verme, izin vermeme

Birden çok sayfayla çalışıyor ve tablonuz bu sayfaları da kaplıyorsa, bazı satırlarınızın isteğiniz dışında

sayfa sonlarında bölündüğünü göreceksiniz.

Bu gibi istenmeyen durumları ortadan kaldırmak için tablo seçilerek,

Tablo Araçları bağlamsal sekmesi – Düzen sekmesine tıklanır.

24

Şeridin solunda yer alan “Tablo” grubu içerisinde “Özellikler” simgesi tıkatılır.

“Tablo Özellikleri” penceresi açılacaktır. Bu pencerede “Satır” ifadesi tıklatılır. Satır özellikleri arasında

“Sayfa sonlarında satır bölünebilir” kutucu işareti kaldırılarak “Tamam” butonuna tıklanır.

3.1.5.6. Verileri sıralamak

Tablo içerisindeki sayısal ve metinsel verilerinizi sıralayabilirsiniz. Bunun için tablo seçilerek “Tablo

Araçları” bağlamsal sekmesi – Düzen sekmesi tıklanır. Sağ kısımda bulunan “Sırala” düğmesi tıklatılır.

Sıralama ölçütü olarak hangi sütuna / sütunlara göre yapılacağını, Türü kutucuğundan niteliği,

Artan/Azalan seçenekleri işaretlenerek sıralama kriterleri belirlenir ve “Tamam” butonuna tıklanır.

25

3.1.5.7. Bir metni tabloya dönüştürme

Word 2010’da yazmış olduğunuz bazı metinsel ifadeleri tabloya dönüştürebilirsiniz. Bunun için

öncelikle metin seçilerek, Ekle sekmesinden Tablo düğmesi tıklanır. Açılan listeden “Metni Tabloya

Dönüştür” ifadesi tıklanır.

26

3.1.5.8. Bir tabloyu metine dönüştürmek

Bir önceki başlıkta anlatılanları tersine, bir tabloyu metinsel forma dönüştürmek gerekebilir. Bunun

için tablo seçilerek “Tablo Araçları” bağlamsal sekmesi altındaki “Düzen” sekmesi – Veri grubu altında

“Metne Dönüştür” butonuna tıklatılır.

27

Açılan pencereden satır ve sütunlarda ayırıcıların ne olması gerektiği belirtilerek “Tamam” butonuna

tıklanır.

3.2. Referanslar Hazırladığınız belgede kullandığınız nesneler bir yerlerden alınmış ise alınan konumlara atıf yapmak,

alıntılarınıza referans göstermeniz bilimsel ve etik sorumluluk açısından çok önemlidir.

3.2.1. Başlıklar, Dipnotlar ve Sonnotlar Başlıklar her bir nesnenin altında yada üstünde bulunması gereken ögelerdir. Bu ögeler ilgili nesne

hakkında açıklayıcı bilgiler sunmalıdır. Dipnot ve Sonnot birtakım yazılı belgeler hazırlanırken

yararlanılan kaynakları, açıklamaları ve alıntıları ifade eden küçük notlardır. Dipnotlar sayfanın

altında, sonnotlar belgenin sonunda yer alırlar.

28

3.2.1.1. Grafiksel nesne ve tabloların altına, üstüne başlık eklemek

Bir tabloya ya da bir resme başlık eklemek için öncelikle nesneyi seçmek gerekir. Nesne seçilmelidir.

Sonrasında “Başvurular” sekmesine tıklanarak “Resim Yazısı Ekle” simgesine tıklanır.

Eklediğiniz nesne resim ise Etiket kutucuğundan “Resim” etiketi seçilir. Sonrasında bu başlığın konum

olarak altına mı ya da üstüne mi konulacağı karar verildikten sonra “Tamam” butonuna tıklatmak

yeterli olacaktır. Bu işlemden sonra otomatik olarak bir etiket ve etiket numarası eklenmiş olacaktır.

29

Sonrasında bu etiket numarasının yanına gerekli açıklama yazılabilecektir. Bu işlem tüm nesneler için

de bu şekilde gerçekleşecektir.

3.2.1.2. Bir etiket başlığı ekleme silme

Eklemek istediğini nesneye ait bir etiket yoksa, öncelikle bu etiketi oluşturmak gerekmektedir. Bunun

için “Resim Yazısı” penceresin bulunan “Yeni Etiket” butonuna tıklanarak;

Gerekli etiket ismi girilir ve “Tamam” butonuna tıklanır. Sonrasında bu eklenen etiket uygulanabilir.

Etiket silmek için de “Etiket Sil” butonuna tıklatmak yeterli olacaktır.

3.2.1.3. Başlık numarası biçimini değiştirme

Kullanılır durumdaki etiketler için bir numaralandırma tanımlanması gerekmektedir. Bunun için

“Resim Yazısı” penceresinden “Numaralandır” butonuna tıklanarak “Resim Yazısı Numaralandır”

penceresinin açılması sağlanır. Sonrasında gerekli sayı biçimi belirlenir ve “Tamam” butonuna tıklanır.

30

3.2.1.4. Sonnotlar, dipnotlar ekleme değiştirmek

Bir belgeye dipnot ya da sonnot eklemek için Başvurular sekmesine tıklatılarak, bu sekme içerisinde

Dipnotlar grubunun sol alt köşesindeki Dipnot Sonnot simgesine tıklatılır.

31

Dipnotlar genellikle sayfa altına eklenir. Sayı biçimi olarak eğer atıf yapılıyorsa “1,2,3” şeklinde,

açıklama yapılıyorsa “i, ii, iii” şeklinde verilmesi önerilir. Numaralandırma kısmında “Sürekli”

ifadesinin seçilmesi önerilebilir. Ekle butona tıklanarak dipnot eklenmiş olur. Sonrasında dipnot

konumuna gidilerek, açıklama yada atıf yazılmalıdır.

Sonnot ekleme işlemi yine aynı işlem süreciyle gerçekleşmektedir. Açılan pencereden “Sonnot”

ifadesi seçilir ve devamında “Belge sonu” seçilerek sonnot ekleme işlemi tamamlanmış olur.

3.2.1.5. Sonnotu dipnota dönüştürme. Bir dipnotu sonnota dönüştürme

Belge içerisindeki dipnotları sonnot’a, sonnotları dipnolara dönüştürmek mümkündür. Bunun için

Dipnot Sonnot penceresi açılarak Dönüştür butonuna tıklatmak yeterlidir.

3.2.2. Referans Tablosu ve dizinler Özellikle kitap, bitirme ödevi ve tez gibi çalışmalarda içindekiler tablosu, tablolar ve resimler dizini

gibi bir takım ögeler yapmak gerekir.

3.2.2.1. Belirtilen başlık stillerine ve biçimlere dayalı içindekiler tablosunu oluşturmak

güncelleştirmek

İçindekiler tablosu oluşturmanın ilk şartı, başlıkların başlık stilleri ile biçimlendirilmiş olmasıdır. Stiller

kısmında anlatılan hem karakter hem de paragraf stili olarak anlatılan ve stiller grubu içerisinde yer

32

alan “Başlık 1”, “Başlık 2”, “Başlık 3” gibi ifadeler le biçimlendirilmiş olması gerekmektedir. Bu stilleri

diğerlerinden ayırt eden en önemli özellik, düzeylerinin yani hiyerarşilerinin bu stiller içerisine

eklenmiş olmasıdır.

Başlıklar başlık stilleri ile biçimlendirildikten sonra, “Başvurular” sekmesinde yer alan İçindekiler

simgesine tıklatılır.

Açılan listeden “İçindekiler Tablosu Ekle” ifadesi tıklanır.

“İçindekiler Tablosu” penceresinde baskı önizleme kısmında içindekiler tablosunun bu işlem

bittiğinde nasıl görüneceğine dair bir görüntü bulunmaktadır. Bu görüntünün altında “Sayfa

numaralarını göster” ve “Sağa hizalı sayfa numaraları” kutucuklarının işaretli olması önerilir. Son

olarak Sekme öncüsünü belirleyerek ve Sayfa numaraları yerine köprüler kullan kutucuğu işaretlenip

“Tamam butonuna tıklanır. Böylece fare imlecini konumlandırdığınız alana içindekiler tablosu

oluşmuş olur.

33

Belge üzerinde değişiklik yapıldıktan sonra istenirse içindekiler tablosunu güncelleyebilirsiniz. Bunun

için içindekiler tablosunu seçerek “Başvurular” sekmesinden “Tabloyu Güncelleştir” simgesi tıklatılır.

3.2.2.2. Resimler tablosunu oluşturmak, güncellemek

Resimler tablosu oluşturmanın tek şartı resim yazılarının otomatik olarak verilmesidir. Her bir resme

resim yazısı ve açıklama eklendikten sonra “Başvurular” sekmesinden “Şekiller Tablosu Ekle” simgesi

tıklanır.

34

İçindekiler tablosunda yapılan işaretlemeler yapılarak “Tamam” butonuna tıklanarak Resim Tablosu

oluşturulmuş olur.

Aynı şekilde Resimler Tablosu seçilerek “Tabloyu güncelleştir” simgesi tıklanarak güncelleme işlemi

yapılır.

3.2.2.3. Dizin girdilerini işaretleme ve dizin oluşturma

Kitaplarda her zaman son sayfalarda görülen, hangi kelimenin hangi sayfalarda kullanıldığını tek tek

gösteren bölüme dizin adı verilir. Dizin, bir belgede tartışılan terimleri ve başlıkları, belgede

göründükleri sayfalarla birlikte listeler. Dizin oluşturmak için, ana girdi adını ve belgenizdeki çapraz

başvuruyu vererek dizin girdilerini işaretleyerek, ardından da dizin oluşturulur.

Dizin oluşturmak için öncelikle kelimeleri işaretlemek gerekir. İşaretleme işlemi için “Başvurular “

sekmesinden “ Dizin” grubundan yararlanılabilir.

“Girdiyi İşaretle” simgesine tıklatılır.

Bu pencere açıkken belge içerisinden dizine eklemek istediğiniz kelime seçilir ve kopyala komutu

uygulanır. “Dizin Girdisi İşaretle” penceresinde “Asıl girdi” kutucuğuna tıklatıldığında kopyalanan

35

kelimenin kutucuğa aktarılacağı görülecektir. Bu kelimenin geçtiği tüm sayfaları yada tüm sayfalardaki

bu kelimeyi dizene eklemek isteniyorsa, “Tümünü İşaretle”, sadece ilgili sayfadaki kelime dizine

eklenecekse “İşaretle” butonuna tıklanır ve pencere kapatılır.

Ekranda görüldüğü gibi dizine bir kelime eklenmiş oldu. Ekranda görülen bu ifadenin görünmemesi

için “Giriş” sekmesinden “Göster/Gizle” simgesine tıklatmak yeterli olacaktır.

Son aşamada dizin oluşturma kısmını tamamlamak gerekiyor. Bunun için belgenizin sonuna tıklatarak,

“Başvurular” sekmesinden “Dizin Ekle” düğmesine tıklatılır.

36

Açılan pencerede daha önce belirtilen ayarları yaptıktan sonra Tamam butonuna tıklanır.

3.2.2.4. Dizin girdisini silme ve dizini güncelleştirme

Dizin girdisini silmek için belge içerinde atanmış dizin ifadesinin yanında ({XE}) ifadesi tamamen

silinmelidir. Eğer bu ifadeyi göremiyorsanız, göster/gizle simgesi ile görünür hale getirebilir ve silme

işlemini yapabilirsiniz. Sonrasında dizin listesinin olduğu konuma tıklatılıp, “Başvurular” sekmesi

”Dizin” grubundaki “Dizini Güncelleştir” simgesi tıklatılır. Böylece silinen dizinler güncellenmiş olur.

3.2.3. Yer imleri ve Çapraz Referanslar Yer işareti, daha sonra başvurmak üzere adlandırdığınız ve tanımladığınız bir metnin konumunu veya

seçimini tanımlar. Örneğin daha sonra düzeltmek istediğiniz bir metni tanımlamak için yer işareti

kullanabilirsiniz. Metnin yerini belirlemek için belgeyi kaydırmak yerine Yer işareti iletişim kutusunu

kullanarak söz konusu metne rahatlık ulaşabilirsiniz. Yer işaretlerine çapraz başvurular da eklenebilir.

3.2.3.1. Yer işareti eklemek, silmek

Yer işareti eklemek istenilen metin ya da metin grubu seçilir. Sonrasında “Ekle” sekmesinde

“Bağlantılar” grubu altında “Yer işareti” simgesi tıklatılır.

37

Açılan pencerede “Yer işareti adı” kutucuğuna konumlandırdığınız alanı temsil edecek bir isim yazmak

gerekiyor. Sonrasında “Ekle” butonuna tıklanarak yer işareti tanımlaması yapılmış olur. İşaretleniş

konuma gitmek için yine “Ekle” sekmesinden “Bağlantılar” grubundan “Yer İşareti” simgesi tıklatılır.

Devamında açılan listeden gitmek istenilen işaret seçilerek “Git” butonuna tıklanır. Yer işaretini

silmek için yine aynı pencerede işaret seçilerek, “Sil” butonuna tıklanır.

3.2.3.2. Çapraz referans oluşturma silme

Çapraz başvuru ile aynı belgede bulunan bir öğeye çapraz başvuru oluşturabilirsiniz. Bunun için

öncelikle ya bir başlık, ya bir resim yazısı, ya da bir tablo yazısının otomatik olarak belgenize eklenmiş

olması gerekir. Çapraz başvurunun amacı ye işaretinde verilen özelliği bir başlığa, tabloya ya da resme

gönderme yapmak için hazırlanan kısayollar olarak ifade etmek doğru olacaktır.

Çapraz başvuru eklemek için “Ekle” sekmesinden “Bağlantılar” grubu içerisinden “Çapraz Başvuru”

simgesi tıklatılır. Bir resme çapraz başvuru yapmaya deneyelim. Bunun için resme resim yazısı

eklemek gereklidir. Ekledikten sonra;

38

Çapraz başvuru penceresinden “Başvuru Türü” kutucuğundan “Şekil” ifadesi seçilir. “Başvuru Ekle”

kutucuğundan “Tüm resim yazısı” ifadesi seçilir. Ekle butonuna tıklanarak çapraz başvuru oluşturma

işlemi tamamlanır. Çapraz başvuru genellikle resimlerde “Bakınız Resim 1” gibi ifadelerin ilgili resme

yönlendirilmesi için kullanılmaktadır.

3.2.3.3. Bir dizin girişi için bir çapraz referans ekleyin

Bir önceki başlıkta anlatıldığı gibi dizinlere, dipnotlara ve sonnotlara da çapraz başvuru eklenebilir.

Bunu ekleme süreci yine aynı şekildedir.

3.3. Verimliliği Artırma

3.3.1. Alan kullanmak Belgenizde toplama- çıkarma yada herhangi bir matematiksel işlem yapmak istiyorsanız, yazarın adı,

dosya boyutu, ya da adres mektup birleştirme işleminde kullanılabilir.

3.3.1.1. Yazar, dosya adı ve yol, dosya boyutu gibi alanları eklemek, silmek

Bir belgeye yazar, dosya adı gibi birtakım bilgileri içeren alanlar eklemek için “Ekle” sekmesinden

“Metin” grubu içerisinde yer alan “Hızlı Parçalar” simgesi tıklatılır. Açılan alt listeden “Alan” seçeneği

tıklatılır.

39

Açılan pencerede yazar ismi eklemek için “Author” ifadesine tıklanarak , biçimi belirlenir ve “Tamam

butonuna tıklanır. Aynı şekilde dosya adı için “FileName”, dosya boyutu için “FileSize” ifadelerine

tıklanarak gerekli biçimlendirmeler yapılır ve “Tamam” butonuna tıklanır.

3.3.1.2. Bir tabloda alana formülü kodu yerleştirme

Word’de hazırlanan tablolarda sayısal ifadeler varsa, bu sayısal ifadelerle ilgili bir takım sayısal

işlemler yapılabilir.

40

Örneğin toplam satırına miktarların toplanmasını sağlan bir formül yazacak olursak, tablo üzerine

tıklatıldığında “Tablo Araçları” bağlamsal sekmesi altındaki “Düzen” sekmesine tıklatılır.

“Veri” grubu altında yer alan “Formül” simgesine tıklatıldığında Formül penceresi açılacaktır. Bu

pencerede Formül kutucuğuna “=SUM(ABOVE)” formülü yazılıp “Tamam” butonuna tıklanır.

Bir başka örnekte, miktar sütunundaki en büyük sayıyı bulan bir formül yazmak istenirse;

41

Formül kutucuğuna “=MAX(ABOVE)” ifadesi yazılarak maksimum sayısının bulunması sağlanabilir.

Daha bunun gibi pek çok formül bulunmaktadır. Formül kutucuğunu silerek, “İşlev yapıştır”

kutucuğunda bir formül eklemek mümkündür.

3.3.1.3. Alan sayı biçimini değiştirme

Tablolarda matematiksel işlemler gerçekleştirildiğinde sayısal olarak biçimlendirilmesi de

gerekmektedir. Örneğin rakam bir para birimi ise yanına ilgili bir para birimi, ya da virgülden sonra

ondalık miktarı ayarlanabilir. Formül penceresinden;

Sayı biçimi kutucuğundan uygun bir sayı biçimi seçilebilir.

3.5. Çıkışları düzenlemek

3.5.1. Bölümler Özellikle tez ve bitirme ödevleri yazılırken belgenizin bölümler halinde yazılmasını sağlamalısınız. Tez

yada bitirme ödevlerinde giriş sayfasına kadar olan kısımlar roma rakamı ile sonrası 1,2,3 seklinde

verilmelidir. Yada bazı sayfaların özellikle resim ve tablo yerleştirilecek olanların yatay olması

gerekebilir. Bu gibi durumlarda mutlaka bölüm sonu eklemek gerekmektedir.

3.5.1.1. Belgedeki bölüm sonlarını oluşturma, düzenleme, silme

Belgeye bölüm sonu eklemek için bölüm sonu eklenecek konma fare imleci tıklanarak, “Sayfa Düzeni”

sekmesinden “Sayfa Yapısı” gurubu altında yer alan “Kesmeler” simgesinden yararlanılacaktır. Açılan

pencereden “Bölüm Sonu” türü altında “Sonraki Sayfa” seçeneği tıklanır. Böylece bölüm sonu

eklenmiş olur.

42

Bölüm sonu öncesindeki sayfalara sayfa numarası vererek “i,ii,iii” şeklinde verilmesi sağlanmalıdır.

Bölüm sonu eklenen kısmın sonrasına yine sayfa numarası eklenerek “1,2,3” şeklinde verilmesi

sağlanır.

3.5.1.2. Bir belgedeki bölümlerde sayfa yönünü değiştirme, sayfayı hizalama, kenar

boşluklarını ayarlama

Benzer şekilde bazı sayfaların yönleri yatay ya da dikey olarak değişmesi sağlanabilir. Bunun için iki

yol vardır. Birincisi, ilgili sayfa seçilir ve “Sayfa Düzeni” sekmesinden “Sayfa Yapısı” grubundan “Diğer”

seçeneğine tıklanır.

43

Açılan pencereden “Yönlendirme” yatay yapılarak ve “Uygulama Yeri” Seçili Metne” seçilerek

“Tamam” butonuna tıklanır.

İkinci olarak yönlendirmesi değiştirilecek kısmın hem başına hem sonuna bölüm sonu eklenir.

“Yönlendirme” kısmından yatay yapılması yeterli olacaktır.

44

3.5.2. Belge Kurulumu

3.5.2.1. Bir belgeye farklı üstbilgi ve altbilgi eklemek, ilk sayfa olarak ayarlamak, tek ve

çift sayfa olarak uygulamak)

Pek çok kitapta üst bilgi olarak tek sayfalarda kitabın adı, çift numaralı sayfalarda bölüm adı yer alır.

Ya da ilk sayfada üstbilgi/altbilginin olmaması istenebilir. Öncelikle üstbilgi yada altbilgi eklenmesi

gerekir. Üstbilgiye girebilmek için üst kenar boşluğuna fare sol tuşu ile iki kez tıklatmak yeterli

olacaktır.

Örneğin; ilk sayfada sayfa numarası olmaması isteniyorsa “Üstbilgi ve Altbilgi Araçları” bağlamsal

sekmesinde “İlk Sayfada Farklı” kutucuğu işaretlenebilir. Kitaplarda olduğu gibi tek ve çift sayfalarda

farklı bilgiler eklemek istenirse “Tek ve Çift Sayfalarda Farklı” kutucu işaretlenerek kitap adını ve

bölüm adını girmek mümkün olacaktır.

45

3.5.2.2. Bir belgeye filigran eklemek, düzenlemek, kaldırmak

Filigran belgenin arka fonuna yazı ya da resim ekleme işlemidir. Bu bir anlamda dijital imza gibidir.

Belgeye filigran eklemek için; “Sayfa Düzeni” sekmesinden “Sayfa Arka Planı” grubu içerisinden

“Filigran” simgesi tıklanır.

Açılan listeden “Özel Filigran” ifadesi tıklanır.

Eğer bir resim filigran olarak eklenmek istenirse, Resim filigranı düğmesi tıklanır ve “Resim Seç”

butonuna tıklanarak bir resim seçilir. Eğer bir metin isteniyorsa “Metin filigranı” düğmesi tıklanarak

ilgili seçeneklerden kriterle belirlenir. Sonrasında “Tamam” butonuna tıklanır ve filigran eklenmiş

olur.