8/29/2014

1

NAN GOU LAFLORID

PI BON PRATIK JESYONPOU PWOTEKSYON RESOUS DLO SELONENDISTRI VÈT YO

ENDISTRI VÈT PI BON PRATIK JESYON (GI-BMP)

MODIL 3: GAZON AK JADEN

8/2014

Nan fen modil sa a, ou pral kapab:

1. Esplike kijan gazon diminye efè iben polisyon a sous divès.

2. Dekri kat zèb gazon ki pi popilè yo itilize nan Laflorid.

3. Esplike kijan estrès nan anviwònman an ka afekte santeplant yo ak kijan pou jere yo.

4. Dekri kat pi bon pratik ak jesyon nan jaden pou pwotejeresous dlo.

OBJEKTIF FÒMASYON AN

PI BON PRATIK JESYON GAZON

8/29/2014

2

BENEFIS NAN YON GAZON FONKSYONÈL

Gazon an sante:

• Ralanti dlo lapli pou yopa ale nan kò dlo

• Filtre ak retire kontaminan

• Diminye lavaj

• Diminye ewozyon

• Pwoteje dlo anba tè

Avantaj

• Bon tolerans lonbraj (sadepan)

• Bon tolerans sèl (zòn kotyèyo, dlo resikle)

• Toleran anpil lajè ran pH tè

• Kreye Gazon byen vit

• Grandi anba anpil kondisyon

GAZON SENTOGISTEN

Pi bon wotè Tay (pous) Sa ki depann de kòltiva: 3.5 – 4.0

Kòltiva tinen: 2.0 – 2.5

GAZON SENTOGISTEN

Dezavantaj

• Ka mande pou dlosiplemantè

• Ti kras tolerans pou kraze

• Fè twòp pay

• Pou pifò kòltiva, pinèzchench yo difisil poukontwole

• Mank èbisid pou kontwòlzèb raje

8/29/2014

3

ZOYSYA JAPONIKAFÈY KALITE KORYAS

Avantaj

• Yo kapab konsève akmwens nitwojèn paseSentogisten

• Abitid kwasans pwès

• Wotè koupaj tou ba

• Tondèz to won

• Tolerans lonbraj modere

• Pi vit etablisman pasekalite ki deja disponib

Pi bon wotè Tay (pous) Sa ki depann de kòltiva: 1.5 – 2.5

‘Anperè’ : 2 – 2.5

ZOYSYA JAPONIKAFÈY KALITE KORYAS

Dezavantaj

• Mande kondisyon dlomenm jan ak gazonSentogisten

• Lachas ravèt vèmin yo

• Sansib a gwo plak

• Yo fè pay

GAZON BAYA

Avantaj

• Bon kapasite pou siviv sechrès

• Reprann kwasans vèt lè yowouze yo

• Bese kondisyon fètilite / antretyen

• Toleran nan Sab, tè arid

• Etablisman: Grenn pepinyè, Gazon

Pi bon wotè Tay (pous) 3.0 – 4.0

8/29/2014

4

GAZON BAYA

Dezavantaj

• Prodwi anpil zèb pandanete

• Abitid kwasans lib ankouraje konpetisyon raje

• Sansib a krikèt mòl

• Tij koryas yo ka manje dantondez la

• Li pa ka sipòte ekrazman

Avantaj

• Kondisyon ba fètilite ak dlo

• Grandi byen nan tè asid / tèarid

• Mwens ensèk ak pwoblèmmaladi

• Grandi tou dousman lè yo pi wo pase rasin tè (stolon )

• Siviv sechrès pandan y’apandòmi kò yo

GAZON SANTIPÈD

Pi bon wotè Tay (pous) : 1.5 - 2.5

Dezavantaj

• Sansib a nematod ak ti ensèk ki rele “pèl tè”

• Natirèlman gen koulè jòn pal - vèt

• Li pa pèfòme byen nan tè asis ak sale

• Gen tandans pou gazon Santipèd an bès (TAR)

• Pa sipòte presyon

GAZON SANTIPÈD

8/29/2014

5

Tolerans lonbraj

TAY KOUP YO ENFLIYANSE PWOFONDÈ RASIN YO

Jaden atletik Gazon Tèritwasèvis piblik

Gazon grizonnen• Lakoz domaj nan plant yo• Diminye tolerans estrès nan kwasans rasin• Endirèkteman lakoz fèb eradikasyon ak pèt tè

Gazon grizonnen• Lakoz domaj nan plant yo• Diminye tolerans estrès nan kwasans rasin• Endirèkteman lakoz fèb eradikasyon ak pèt tè

8/29/2014

6

• Ranmase wòch, ti baton, aklòt debri anvan nou koupepou evite domaj nan tondèz/mawè a oswa blesi.

• Sekle nan wotè pi wo kirekòmande pou espès la.

• Pa retire plis pase 1/3 nan lam la fèy yo nan yon sèlpase.

• Kite ti tay yo.

Wotè gazon ki rekòmandeselon IFAS

Ga

zon

Se

nto

gis

ten

Ba

ya

Zò

ysya

Sa

nti

pé

d

PRATIK KILTIRÈL KOUPAJ GAZON

Bè

mo

ud

a

PRATIK KILTIRÈL KOUPAJ GAZON

• Kenbe dan tondèz yo byenfile!

• Pa koupe gazon pandan yomouye

• Soufle/retire ti pay ak zèbnan tondèz yo pou chakjaden

• Sèvi ak ekipmanpwoteksyon Sekirite

Tèt lam fèy gazon yo chire akoz vyedan grizonnen ki nan mawè yo

Koupe gazon: Pa janm kite pay sou sifas enpèmeyab

Koupe gazon: Pa janm kite pay sou sifas enpèmeyab

8/29/2014

7

KONSEKANS DIRÈK SOU ANVIWÒNMAN ANPRATIK KILTIRÈL KI PA BON

Twòp dechaj eleman nitritif ka fèbèt akwatik yo anpil mal:

• Nivo oksijèn yo vin pi ba

• Lamèl Soulye

• Dezòd nan chèn alimantè

• Ogmante kantite labou

• Bloke limyè solèy la

KONSEKANS DIRÈK SOU ANVIWÒNMAN ANPRATIK KILTIRÈL KI PA BON

Rediksyon kouvèti vejetatif lakoz:

• Ewozyon ak rasanbleman sediman

• Pi Plis ensèk nwizib

• Gaspiyaj dlo ak eleman nitritif

• Redwi kalite dlo

D. Rainey

VIDEYO BMPS SOU KOUPE GAZON

8/29/2014

8

22ESTRÈS ANVIWÒNMANTAL NAN GAZON

TOLERANS POU EKRAZMAN

Blesi akoz ekrazman, fwotman, Gratman, ak move wotè koup

Blesi akoz ekrazman, fwotman, Gratman, ak move wotè koup

24

Modifye pratik kiltirèl yo pandanperyòd sechrès pwolonje yo

Modifye pratik kiltirèl yo pandanperyòd sechrès pwolonje yo

8/29/2014

9

25

Koupe gazon yo pi wo nan zòn lonbraj yo pou anpeche yovin twò fen.

Koupe gazon yo pi wo nan zòn lonbraj yo pou anpeche yovin twò fen.

SIMONTE LONBRAJ

• Pèmèt plis limyè

• Sèvi ak kouvèti tè kitolere lonbraj oswakabann pay

• Redwi trafik

• Redwi irigasyon

• Redwi nitwojèn

Nou rive nan bout seksyon sou kiltivasyongazon ak espès yo

http://hort.ifas.ufl.edu/yourfloridalawn

PLIS ENFÒMASYON

8/29/2014

10

PI BON PRATIK JESYON POU JADEN

KRITÈ POU CHWAZI PLANT:PLANT KÒRÈK,NAN ZÒN KÒRÈK

Toudepann sou karakteristikzòn kote plant lan pral plantea:

• Teksti tè a• pH tè a• Antretyen• Espas pou plant ki fin grandi yo

• Presyon ensèk nwizib akestrès anviwònantal

• Rezèv dlo

Bon jan twou pou planteBon jan twou pou plante

Kategori gazonOmwen 2-3 pousanba boul rasin nan

Flanbo rasinLi parèt nan kèkrasin

Tèt boul rasin10% boul rasinnan piwo pase tèjaden an

Rasin ki pi anlè yoSoti nan twon pyebwa a rive jiska 2 pous sou sifas

PayKouvri arebò boulrasin yo

Ranblè tèRanpli twou a ak tè ki soufpou fasilitenouvo rasin yopouse

Twou Pou Planteomwen 1.5 fwa dyamètboul rasin nan

DloAjoute dlo nan boulrasin nan ak nan tèa apre ou fin mete ranblèTè Jaden

BOUL RASIN

8/29/2014

11

Etablisman: Tan li pran pou relanse ase rasinpou rete vivan san irigasyon.

Etablisman: Tan li pran pou relanse ase rasinpou rete vivan san irigasyon.

Payaj: Redwi sou transpò sediman kisoti lòt kote, eleman nitritif, ak pestisidnan dlo sifas oswa dlo anba tè

Payaj: Redwi sou transpò sediman kisoti lòt kote, eleman nitritif, ak pestisidnan dlo sifas oswa dlo anba tè

D. Rainey

Payaj

• Kenbe yon kouch 2 a 3 pous epesènan pay

• 1 pous kouch pay sou boul rasin nan • Evite kontak dirèk nan twon oswa baz

plant la

Payaj

• Kenbe yon kouch 2 a 3 pous epesènan pay

• 1 pous kouch pay sou boul rasin nan • Evite kontak dirèk nan twon oswa baz

plant la

8/29/2014

12

UF/IFAS Ray Zerba

Payaj ajoute pwoteksyon

• Gazon ak move zèb vòlè imidite akeleman nitritif

• Ekipman koupaj gazon domaje twonpyebwa

Payaj ajoute pwoteksyon

• Gazon ak move zèb vòlè imidite akeleman nitritif

• Ekipman koupaj gazon domaje twonpyebwa

UF/IFAS Ray Zerba

Move payaj (fason ki tankou vòlkan):• Lakoz twon pyebwa pouri• Koupe oksijèn nan rasin yo• Sou kèk pye bwa, sa ki lakòz genn/kòdwon nan tij

Move payaj (fason ki tankou vòlkan):• Lakoz twon pyebwa pouri• Koupe oksijèn nan rasin yo• Sou kèk pye bwa, sa ki lakòz genn/kòdwon nan tij

KOUPE BRANCH

8/29/2014

13

UF/IFAS Ray Zerba

Pa bon – Koupe twò raz!Pa bon – Koupe twò raz!

BON – Kite yon kolye lè w’ap retire yon branch pye bwa. BON – Kite yon kolye lè w’ap retire yon branch pye bwa.

Jaden touf bwa chèch yo ta dwe: • Koupe pi laj nan pati anba pase tèt la • Koupe pou nouvo kwasans

Jaden touf bwa chèch yo ta dwe: • Koupe pi laj nan pati anba pase tèt la • Koupe pou nouvo kwasans

JWENN SOLÈY

KOKOBE/PA TWÒ DEVLOPE

Efè lè nou koupe fèy palmis yo twòp:• Kwasans vin diminye• Pi sansib pou ensèk nwizib & maladi

Efè lè nou koupe fèy palmis yo twòp:• Kwasans vin diminye• Pi sansib pou ensèk nwizib & maladi

Avan w debranche Bebranchman ki bon Debranche twòp

8/29/2014

14

EDIS Cir. 853 koupe pyebwa jaden ak touf yo

http://hort.ifas.ufl.edu/woody/pruning

PLIS ENFÒMASYON

• Gen yon diferans ki genyenant rediksyon ak modifye

• Wotè yo dwe 6 pye pi wopase kouch la

• Nou dwe itilize yon tondezespesyal pou paletivye (nan kèk kondisyon)

• Mangròv ki mouri yo pwotejemenm jan ak pye bwa k apviv

• Kontakte biwo FDEP ki nan zòn ou a pou plisenfòmasyon

PALETIVYE YOLwa 1996 sou rediksyon ak Konsèvasyon mangròv/paletivye yo di:

REVIZYON

1. Esplike kijan gazon diminye efèpolisyon a sous divès.

2. Esplike kijan estrès nan anviwònman an afekte santegazon an ak kijan li kapab jere.

3. Dekri kat zèb gazon komen (kipopilè) yo itilize nan Laflorid.

4. Dekri kat Pi Bon Pratik Jesyonjaden pou pwoteje resous dlo.

8/29/2014

15

MÈSI!

Pwogram sa a finanse an pati pa FDEP akSeksyon 319 Pwogram Jesyon Sibvansyon A Sous Divès ki soti nan Ajans pou pwoteksyon

Anviwònman peyi Lèzetazini.