Bestuursleden VIRBO 2

Editoriaal 3

Nieuwjaarswens 2013 3

Eén derde meer spijbelaars in lager onderwijs 5

VIRBO-seminarie 13 tot 15 maart ‘13 6

VIRBO-seminarie: deelnemingsformulier 8

Programma VIRBO-seminarie maart 2013 9

De ‘Brede School’ 10

Talenten, VIP-leerkrachten 12

Emanciperend onderwijs voor iedereen 14

Zoek tocht naar sleutels van een waardeNvol onderwijs 18

Betere schoolprestaties van kinderen uit intacte gezinnen 20

Meer zittenblijvers in stedelijk onderwijs en GO! 21

Leerproblemen: een reactie 21

Kansarmoede en onderwijs 22

Wiskundeangst 24

Godsdienstlessen horen niet thuis in onderwijs 25

De aangepaste verlofregeling 27

Contactpersonen VIRBO per scholengroep 29

Vertegenwoordiging VIRBO in diverse instanties 29

Verslag seniorenreis Tsjechië (deel 1) 30

VIRBO op het internet: website www.virbo.be 32

Seniorenwerking (formulier) 33

Wat verwacht VIRBO van contactpersonen, bestuursleden 36

VIRBO zoekt contactpersonen 36

Wat doet VIRBO voor u en voor ons GO!? 37

Planning 2012 – 2013 38

Colofon 38

Info-BasInFORmAtIeBlAd VOOR dIReCtIeS BASISSCHOlen VAn Het gO! OndeRWIjS VAn de VlAAmSe gemeenSCHApuitgave oktober l november l december 2012

DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE verantwoordelijk uitgever: Alex De Smedt - P. Vandermoerenlaan 18 B103 - 8420 De Haan afzendadres: BS Aan den Bogaerd - Noordervest 33 - 3990 Peer afgiftekantoor: 3990 Peer erkenningsnummer: p309839

Virbo: Bestuursleden per provincie

TELEFOON E-MAILTELEFOON E-MAIL

> WeSt-VlAAndeRen> WeSt-VlAAndeRen

Alex DE SMEDT 059/23.33.06 bs.einstein@skynet.be Alex DE SMEDT 059/23.33.06 bs.einstein@skynet.be // alex.virbo@gmail.com alex.virbo@gmail.com// alex.virbo@gmail.com//Karien ALLEMAN 0485/06.43.25 karien.alleman@telenet.be Karien ALLEMAN 0485/06.43.25 karien.alleman@telenet.be // karien.virbo@gmail.com karien.virbo@gmail.com // karien.virbo@gmail.com //Chris VANDECASTEELE 051/59.12.11 chris.vandecasteele@scholengroepaanzee.beChris VANDECASTEELE 051/59.12.11 chris.vandecasteele@scholengroepaanzee.beConny WALLYN 051/27.27.72 bs.roeselare.ring@g-o.be Conny WALLYN 051/27.27.72 bs.roeselare.ring@g-o.be // conny.virbo@gmail.com conny.virbo@gmail.com // conny.virbo@gmail.com //Marc MAERTENS 051/26.75.65 marc.maertens@skynet.be Marc MAERTENS 051/26.75.65 marc.maertens@skynet.be // marc.virbo@gmail.com marc.virbo@gmail.com// marc.virbo@gmail.com//Mike GOUDESEUNE 050/37.77.25 de.tandem@g-o.be Mike GOUDESEUNE 050/37.77.25 de.tandem@g-o.be // mike.virbo@gmail.com mike.virbo@gmail.com// mike.virbo@gmail.com//

> OOSt-VlAAndeRen> OOSt-VlAAndeRen

Catia DE SMUL 09/218.78.52 catia.de.smul@scholengroep-23.be Catia DE SMUL 09/218.78.52 catia.de.smul@scholengroep-23.be // catia.virbo@gmail.com catia.virbo@gmail.com // catia.virbo@gmail.com //Hilde D’HAESELEER 09/381.55.05 bs.deinze@g-o.be Hilde D’HAESELEER 09/381.55.05 bs.deinze@g-o.be Jocelyne DERYCKER 09/226.52.80 jocelyne.derycker@pantarhei.be Jocelyne DERYCKER 09/226.52.80 jocelyne.derycker@pantarhei.be Martine COPPENS 053/78.26.21 directie@bslpboon.be Martine COPPENS 053/78.26.21 directie@bslpboon.be // martine.virbo@gmail.com martine.virbo@gmail.com // martine.virbo@gmail.com //Sabine EEMAN 054/41.07.24 eemansabine@gmail.com Sabine EEMAN 054/41.07.24 eemansabine@gmail.com // sabine.virbo@gmail.com sabine.virbo@gmail.com// sabine.virbo@gmail.com//Katty VANHOECKE 055/21.49.56 ks.ronse@g-o.be Katty VANHOECKE 055/21.49.56 ks.ronse@g-o.be

> AntWeRpen> AntWeRpen

Willem MESTDAGH 015/20.43.09 bs2.mechelen@g-o.be Willem MESTDAGH 015/20.43.09 bs2.mechelen@g-o.be // willem.virbo@gmail.com willem.virbo@gmail.com // willem.virbo@gmail.com //Mark BRANTS 03/360.82.93 marckbrants@telenet.be Mark BRANTS 03/360.82.93 marckbrants@telenet.be Jee WUYTS 03/645.08.06 directie@hetlaerhof.be Jee WUYTS 03/645.08.06 directie@hetlaerhof.be

> lImBuRg> lImBuRg

Pietro FALCONE 089/86.43.25 bs.neeroeteren@g-o.be Pietro FALCONE 089/86.43.25 bs.neeroeteren@g-o.be // pietro.virbo@gmail.com pietro.virbo@gmail.com // pietro.virbo@gmail.com //Vera VANEERDEWEGH 011/61.12.35 vera.vaneerdewegh@telenet.be Vera VANEERDEWEGH 011/61.12.35 vera.vaneerdewegh@telenet.be Stephan JANS 012/67.24.40 stephan.jans@bsdeeikwellen.be Stephan JANS 012/67.24.40 stephan.jans@bsdeeikwellen.be

> VlAAmS-BRABAnt> VlAAmS-BRABAnt

Hilde VANDERSTEEN 02/569.39.47 hilde.vandersteen@ringscholen.be Hilde VANDERSTEEN 02/569.39.47 hilde.vandersteen@ringscholen.be // hilde.virbo@gmail.com hilde.virbo@gmail.com// hilde.virbo@gmail.com//Wie is nog kandidaat?Wie is nog kandidaat?

> BRuSSel> BRuSSel HOOFdStedelIjk HOOFdStedelIjk geWeSt geWeSt

Barbara DANIS 0477/54.69.50 barbara.danis@g-o.be Barbara DANIS 0477/54.69.50 barbara.danis@g-o.be // barbara.virbo@gmail.com barbara.virbo@gmail.com // barbara.virbo@gmail.com //Gerda CALDERS 0495/63.11.98 sge.brusselia@g-o.be Gerda CALDERS 0495/63.11.98 sge.brusselia@g-o.be // gerda.virbo@gmail.com gerda.virbo@gmail.com // gerda.virbo@gmail.com //Geert WILLAERT 02/759.30.50 geert.willaert@g-o.be Geert WILLAERT 02/759.30.50 geert.willaert@g-o.be // geert.virbo@gmail.com geert.virbo@gmail.com// geert.virbo@gmail.com//

TELEFOON GSM E-MAILTELEFOON GSM E-MAIL

> SenIORen> SenIORen

Ferdinand BOSTYN 050/32.08.00 0486/38.13.75 ferdinand.bostyn@scarlet.be Ferdinand BOSTYN 050/32.08.00 0486/38.13.75 ferdinand.bostyn@scarlet.be // ferdinand.virbo@gmail.com ferdinand.virbo@gmail.com // ferdinand.virbo@gmail.com //Ludo DAELEMANS 03/889.20.28 lode.daelemans@skynet.be Ludo DAELEMANS 03/889.20.28 lode.daelemans@skynet.be // ludo.virbo@gmail.com ludo.virbo@gmail.com // ludo.virbo@gmail.com //Noël DEVOLDER 050/38.29.16 0486/41.71.34 noel.devolder@skynet.be Noël DEVOLDER 050/38.29.16 0486/41.71.34 noel.devolder@skynet.be // noel.virbo@gmail.com noel.virbo@gmail.com // noel.virbo@gmail.com //Erik VAN LAERE 09/348.43.93 0475/38 20 06 erik.van.laere@skynet.be Erik VAN LAERE 09/348.43.93 0475/38 20 06 erik.van.laere@skynet.be // erik.virbo@gmail.com erik.virbo@gmail.com // erik.virbo@gmail.com //Rudy STERCK 053/68.41.75 0477/35.50.58 r.sterck@skynet.be Rudy STERCK 053/68.41.75 0477/35.50.58 r.sterck@skynet.be // rudy.virbo@gmail.com rudy.virbo@gmail.com// rudy.virbo@gmail.com//

2

3

EditoriaalBeste Collega’s,

Bedankt voor de vlotte reacties op de her-nieuwing van het lidgeld voor VIRBO. Maar ons doel is nog niet bereikt. Graag willen we 90% van onze directies tot onze leden kun-nen beschouwen. Daarom moeten er nog een aantal directies BaO dat kleine bedragje van €20 storten op onze rekening. Tijdens één van de komende bijeenkomsten is dit reeds terugbetaald. Waarom is een lidmaat-schap belangrijk? Lees maar verder in dit tijdschrift. Belangrijk is het alleszins als VIR-BO meewerkt aan een werkgroep of partici-peert aan één of andere vorm van overleg. Ik denk dat geen enkele directievereniging zo dicht bij de 90% van zijn doelgroep zit als VIRBO. Help je ons?

Bedankt ook al die sympathisanten en die erecollega’s die (nog) steeds geïnteresseerd blijven en spontaan hun lidgeld vernieuwen. Jullie tonen aan dat VIRBO toch een rol kan blijven betekenen voor de directie van het BaO van het GO!

VIRBO voelt zich betrokken bij het GO! en daarom waren we ook aanwezig op GO!1010 in Gent. Ere wie ere toekomt, maar het was een geslaagde dag met zeer interes-sante sprekers en enkele interessante work-shops. Spijtig dat deze dag zo dicht bij onze studiedag lag. Daarom hebben enkele col-lega’s moeten kiezen naar welk evenement ze gingen.

Op onze studiedag waren weer een 100-tal aanwezige collega’s, ook twee AD en het GO! centraal toonden hun interesse. Wij zijn blij dat zo ook informatie kan blijven door-stromen naar andere niveaus. Onze volgen-de studiedag gaat door op 7 februari 2013 in Brussel (Departement Onderwijs). Noteer nu reeds deze dag in je agenda.

Het seminarie is reeds volzet. Dat liep zeer vlot. Alleen wanneer je een collega die reeds ingeschreven is, bereid vindt om een kamer te delen kan je nog inschrijven. Gelukkig voor de deelnemers konden we nog extra lectoren vinden om de cursus rond tablets uit te breiden, zo veel interesse was er. Volg alles op onze website.

VIRBO start binnenkort weer met het voorbe-reiden van een eisencahier naar de nieuwe re-gering toe. We doen dit netoverstijgend in het platform van NODB. Daarom is het belangrijk om te weten waarover jullie zich zorgen ma-ken. Misschien heb je zelfs voorstellen. Laat ons dit weten. Liefst rechtstreeks (alex.virbo@gmail.com) of via onze medewerkers en con-tactpersonen in de scholengemeenschappen. VIRBO beseft dat de huidige economische si-tuatie niet optimaal is om veel te vragen, maar blijven investeren in onderwijs is belangrijk. De opvoeding van de volwassenen voor later, moet steeds voorrang krijgen. Goede ideeën en meningen zijn dus steeds welkom.

De beleidsbrief van onze minister van On-derwijs staat vol met plannen tot verwezen-lijking van verschillende projecten tegen 1 september 2014. Of ze haalbaar zijn, daar-over hebben wij onze twijfels. Ieder project heeft zijn waarde en zal zeker goed zijn voor één van onze doelgroepen. Maar dit mag niet ten koste gaan van andere doelgroepen van het onderwijs. Geen verschuivingen die het anderen moeilijker maken. Plannen en voorstellen zijn goed, maar ze kunnen pas in werking treden als er voldoende omkade-ring en werkingsgelden zijn. Anders moeten de leerkrachten en directies weer hun cre-ativiteit boven halen om het toch weer te verwezenlijken, ondanks alles. Dit komt het welzijn en welbevinden van de participanten niet ten goede.

Collega’s, als jullie deze Info-Bas zullen ont-vangen, zijn de eindejaarsfeesten nabij en komen we weer in de tijden van goede voor-nemens. Mag ik jullie danken en feliciteren voor de niet – aflatende inzet voor de ons toevertrouwde leerlingen, jullie bezorgdheid voor het goed functioneren van je school en het steeds stimuleren van je personeel. Ho-pelijk kan je in 2013 nog verder de energie vinden om het zelfde pad verder te volgen.

Vanwege mijzelf en het bestuur van VIRBO, prettige eindejaarsfeesten en een goede start van 2013.

Denk iets goedsEn denk iets lekkersDenk iets geksOf nog iets gekkersDenk iets aardigsDenk iets liefsMaar hoe dan ookIets positiefs

Toon Hermans

VIRBO wenst jullie alle creativiteit en inspiratie toe die het toelaten om jullie onderwijsopdracht te kunnen vervullen.

4

5

een derde meer spijbelaars op lagere school!

De lagere scholen krijgen steeds meer te De lagere scholen krijgen steeds meer te maken met spijbelaars. In het schooljaar maken met spijbelaars. In het schooljaar 2010-2011 waren 7.266 kinderen ongeoor-2010-2011 waren 7.266 kinderen ongeoor-loofd afwezig. Dit is 20 procent meer dan loofd afwezig. Dit is 20 procent meer dan in het schooljaar 2009-2010. Deze cijfers in het schooljaar 2009-2010. Deze cijfers komen uit het jaarrapport leerplichtcontrole komen uit het jaarrapport leerplichtcontrole van het Agentschap voor Onderwijsdien-van het Agentschap voor Onderwijsdien-sten.sten.

De stijging is relatief het grootst bij de ba-De stijging is relatief het grootst bij de ba-sisscholen. Van de 395.018 kinderen waren sisscholen. Van de 395.018 kinderen waren er in het schooljaar 2010-2011 liefst 1.373 er in het schooljaar 2010-2011 liefst 1.373 leerlingen ongewettigd afwezig. Dit is 35 leerlingen ongewettigd afwezig. Dit is 35 procent meer dan het jaar ervoor. Opval-procent meer dan het jaar ervoor. Opval-lend daarbij is dat de meeste spijbelaars in lend daarbij is dat de meeste spijbelaars in het eerste leerjaar zitten.het eerste leerjaar zitten.

Het Agentschap voor Onderwijsdiensten Het Agentschap voor Onderwijsdiensten merkt op dat de oorzaak van de afwezig-merkt op dat de oorzaak van de afwezig-heid vooral gezocht moet worden bij de heid vooral gezocht moet worden bij de ouders. Antwerpen en Oost-Vlaanderen, ouders. Antwerpen en Oost-Vlaanderen, niet toevallig de provincies met heel wat niet toevallig de provincies met heel wat allochtonen, moeten de meeste spijbelaars allochtonen, moeten de meeste spijbelaars tolereren. Bijna 70 procent van hen heeft tolereren. Bijna 70 procent van hen heeft

een andere thuistaal dan het Nederlands, een andere thuistaal dan het Nederlands, een andere thuistaal dan het Nederlands, een andere thuistaal dan het Nederlands, terwijl 30 procent behoort bij de trekkende terwijl 30 procent behoort bij de trekkende terwijl 30 procent behoort bij de trekkende terwijl 30 procent behoort bij de trekkende bevolking.bevolking.

Ook in het secundair is het aantal onge-Ook in het secundair is het aantal onge-Ook in het secundair is het aantal onge-Ook in het secundair is het aantal onge-oorloofde afwezigheden met 16,6 procent oorloofde afwezigheden met 16,6 procent oorloofde afwezigheden met 16,6 procent oorloofde afwezigheden met 16,6 procent gestegen tot 5.893. Ook hier betreft het gestegen tot 5.893. Ook hier betreft het gestegen tot 5.893. Ook hier betreft het gestegen tot 5.893. Ook hier betreft het vooral anderstaligen uit de grootstedelijke vooral anderstaligen uit de grootstedelijke vooral anderstaligen uit de grootstedelijke vooral anderstaligen uit de grootstedelijke gebieden. Het moet gezegd dat scholen gebieden. Het moet gezegd dat scholen gebieden. Het moet gezegd dat scholen gebieden. Het moet gezegd dat scholen zeer alert reageren op die afwezigheden. zeer alert reageren op die afwezigheden. zeer alert reageren op die afwezigheden. zeer alert reageren op die afwezigheden. Scholen schakelden 1.438 keer de politie Scholen schakelden 1.438 keer de politie Scholen schakelden 1.438 keer de politie Scholen schakelden 1.438 keer de politie in om leerlingen te traceren.in om leerlingen te traceren.

De meeste afwezigheden worden volgens De meeste afwezigheden worden volgens De meeste afwezigheden worden volgens De meeste afwezigheden worden volgens de scholen veroorzaakt door schoolmoe-de scholen veroorzaakt door schoolmoe-de scholen veroorzaakt door schoolmoe-de scholen veroorzaakt door schoolmoe-heid, opvoedingsonmacht van de ouders heid, opvoedingsonmacht van de ouders heid, opvoedingsonmacht van de ouders heid, opvoedingsonmacht van de ouders of een problematische gezinssituatie.of een problematische gezinssituatie.of een problematische gezinssituatie.of een problematische gezinssituatie.

Uit Het Laatste NieuwsUit Het Laatste NieuwsKaren Van EykenKaren Van Eyken

6

Hoogstaand, kwaliteitsvol VIRBO – Seminarie!! Woensdag 13 maart tot en met vrijdag 15 maart 2013In ‘Charme Hotel Overbosch’ - Hooiweg 23 - 3886 Garderen (Nederland)

Inschrijven kan nog! Overnachting en ontbijt is dan voorzien in Westcord Hotel de Veluwe **** op +/- 2,5 km afstand van Garderen. (al 8 kamers gereserveerd)

Alle andere activiteiten – sessies en maaltijden – vinden plaats in het Charme Hotel Overbosch.

Informatie over dit 2de hotel: zie www.westcordhotels.nl/hotels/hotel-de-veluwe

Hotel Overbosch is omgeven door het uitgestrekte bos en heidelandschap van het Veluwse Garderen. Dit gebied wordt gekenmerkt door twee zaken die buiten de Veluwe vrijwel nergens in Nederland meer voorkomen. Op de eerste plaats is er de stilte. Je kunt zelfs stellen dat de stilte “oorverdovend” is, af en toe onderbroken door een fluitende vogel. En ’s avonds valt de duisternis. Echte duisternis, want door het ontbreken van straat- en stadsverlich-ting kan het op de Veluwe nog echt donker worden. In dit decor biedt Hotel Overbosch een prettige en dynamische omgeving voor ons verblijf.Hotelfaciliteiten: restaurant, bar, prachtige tuin, ruime terrassen, sauna, comfortabele kamers, Activiteiten en diensten: verschillende ruime vergaderzalen, fax/kopieerapparaat, draadloos internet (gratis in vergaderzalen , bar en lounge – op de kamer betalend), Gratis parking voor en achter het hotel.

ACCOmmOdAtIe & mOgelIjkHeden- Vegetarische maaltijden mogelijk

(vermelden op inschrijvingsformulier)- Verblijf in single of dubbele kamer- Vergadersessies uit verschillende zalen

elk voor maximaal 30 personen. Aanslui-ting internet en draadloos internet (gratis)

- Bar ’s avonds ter beschikking (tot max. 02 uur)

- Mogelijkheid tot dans met eigen muziek-installatie op woensdag- en donderdag-avond (tot max. 02 uur) Dranken (water, frisdranken, bier) inbegrepen

Ontvangst deelnemers: dinsdagavond (optie) of woensdagmorgen +/- 08u00

dAgIndelIng- Ontbijtbuffet: 07.00 tot 09.00- Woensdagvoormiddag, donderdagvoor-

middag en vrijdagvoormiddag: diverse sessies: van 09.00 tot 13.00 (zie program-ma) Koffiepauze: +/- 11u

- Elke middag t.e.m. vrijdag om 13.15: lichte lunch (niet alcoholische dranken inbegrepen)

- Woensdagavond: 3-gangenmenu (drank naar keuze inbegrepen.)

- Donderdagavond: gastronomische maal-tijd: 4-gangenmenu (drank inbegrepen)

- Wie vegetarische maaltijden wenst moet dit bij de inschrijving vermelden

kOStpRIjSHet seminarie is alleen toegankelijk voor le-den VIRBO. De basisprijs omvat het verblijf van woensdag vanaf 8u t.e.m. vrijdag 15uInbegrepen:- Het gebruik van de zalen en de kosten

van de lesgevers, draadloos internet, de koffiepauzes en de maaltijden zoals beschreven, de overnachtingen, de toe-ristische excursie en het gebruik van de hotelaccommodaties. Bij elke maaltijd en ’s avonds zijn de dranken inbegrepen.

- Basisprijs in dubbele kamer: € 280,00 Basisprijs in single kamer: € 320,00- Er wordt een korting van € 50 toegekend

voor (niet cumuleerbaar):• eeninschrijverdienietdeelneemtaande

sessies

• devergezellendepartnervaneendeelne-mer.

- Facturatie: kan vóór of na nieuwjaar (vermelden op inschrijvingsformulier)

OptIeOvernachting in single of dubbele kamer op dinsdagavond met ontbijt woensdagmor-gen. Single of dubbele kamer (uitschuif-bare bedden): + e 40

AnnulAtIekOSten- vóór 10 februari ’13: 25% te betalen- vóór 10 maart ’13: 50% te betalen- daarna: volledige prijs

InSCHRIjVIngHet aantal gereserveerde kamers is beperkt, alsook het aantal cursisten per sessie. Snel reageren is aangeraden!uw deelnemingsformulier opsturen, faxen of mailen aan:VIRBO t.a.v. erik Van laere, pontweg 34, 9160 lokerentelefoon en Fax: 09/348.43.93mail: erik.virbo@gmail.com De geldige inschrijvingen worden chronolo-gisch genoteerd en geplaatst. De deelnemers ontvangen per kerende een factuur, tenzij er gekozen werd voor facturatie na nieuwjaar. De betaling dient te gebeuren vóór 1 februari 2013 opVIRBO-rekening: Be40 2930 0648 0463 - geBABeBB of 293-0064804-63.Bij niet betaling binnen de termijn vervalt de inschrijving

Charme

Hotel

Overbosch

VOlZet

7

8

pROgRAmmAWOenSdAg 13-03-2013 - mAxImum 15 à 16 deelnemeRS peR SeSSIe! 08u00-09u00: aankomst deelnemers in Hotel Overbosch en welkomstkoffie09u00-13u00: eerste vergadersessie met kof-fiepauze rond 11u00: Keuze uit:A: Taalvaardigheidsonderwijs: Magda DeckersB: Basisregels werken met tablets: Kurt KlynenC: Aan de slag met de DOKK-TOOL: Yves Cohen  voorrang beginnende directiesg: Extra sessie: Succesvolle integratie van tablet en touchscreen in BaO13u15: lichte warme maaltijd (niet alcoholische dranken inbegrepen: … Vanaf 14u30: Verplicht aan te duiden op het inschrijvingsformulier !!Groepsactiviteit: tocht met elektrische step in natuurgebied de Veluwe. geldig rijbewijs nodig!! (€ 45 per persoon: activiteit aangebo-den en betaald door VIRBO) 19u30: avondmaal 3-gangen (drank inbegre-pen) - samenzijn en dans met eigen muziekin-stallatie (tot max. 02 uur) - overnachting

dOndeRdAg 14-03-2013 - mAxImum 15 deelnemeRS peR SeSSIe! 08u00-09u00: ontbijtbuffet09u00-13u00: tweede vergadersessie met koffiepauze rond 11u00. Keuze uit:d: Communicatie School-Gezin: Maurits Wysmanse: ICT: werken met tablets, iPad: Jan BuytaertF: Veranderingsmanagement: NAS voorrang beginnende directies** Beginnende directie = tot 5 jaar in het ambtH: Extra sessie: Succesvolle integratie van tablet en touchscreen (Idem woensdag)13u15: lichte warme maaltijd (niet alcoholische dranken inbegrepen)Vanaf 14u00: Toeristische uitstap naar Apeldoorn 19u30: gastronomische maaltijd: 5 gangen (drank inbegrepen) - samenzijn en dans met eigen mu-ziekinstallatie (tot max. 02 uur) - overnachting

VRIjdAg 15-03-201308u00-09u00: ontbijtbuffet09u00-13u00: derde vergadersessie met koffiepauze rond 11u00Gemeenschappelijke sessie: Tablets lijken wel speciaal ontworpen voor het onderwijs: Paul de MaatWaar kan de school naar toe met de iPad?13u15: lichte warme maaltijd (niet alcoholische dranken inbegrepen) 14u30: einde van het seminarie

meeR InFORmAtIeOver de onderwerpen: Alex De Smet: 059/23 33 06 + bondige info over de sessies in deze Info-BasOver het verblijf: Erik Van Laere: 09/348 43 93Alle specifieke informatie is terug te vinden in Info-Bas op onze website: www.virbo.beInfo over “Charme Hotel Overbosch” - Garde-ren: www.charmehotels.eu/garderenInfo over “Westcord Hotel De Veluwe”: www.westcordhotels.nl/hotels/hotel-de-veluwe

(vervolg) VIRBO Seminarie 13 > 15 maart 2013 in Garderen (Nederland)

VIRBO-seminarie in ‘Charme Hotel Overbosch’ garderen Woensdag 13 tot vrijdag 15 maart 2013

Ondergetekende (naam directie):

Directeur van (stempel):

Facturatieadres + scholengroep:

Facturatie vóór of na 01/01/2013:

wenst- een éénpersoonskamer (320 euro) (*)- een tweepersoonskamer (280 euro) (uitschuifbare bedden) te delen met (verplicht in te vullen)(*):

schrijft in voor het seminarie van VIRBO te Garderen (Ned), van 13 tot en met 15 maart 2013, met volgende specificaties: - basispakket in dubbele kamer: 280 euro (*) (teamactiviteit of toeristische

uitstap inbegrepen)- basispakket in single kamer: 320 euro (*) (idem)- overnachting dinsdag/woensdag met ontbijt in single of dubbele kamer: + 40 euro (*)- wenst vegetarische maaltijden: ja - neen (*) - ❍ Neemt deel aan de tocht met elektrische step (**) Opgepast: VIRBO moet lang vooraf het aantal deelnemers voor de

tocht met elektrische steps doorgeven (45,00 euro per persoon: aangeboden en betaald door VIRBO). Wie dit niet vooraf heeft aange-vraagd kan niet deelnemen aan deze activiteit.

❍ Neemt deel aan de toeristische uitstap Apeldoorn (**)(*) schrappen wat niet past(**) aanduiden als je deelneemt!!!

tOtAAl BedRAg: euro

duid uw keuze aan van de sessies die u wenst te volgen (sessies: zie programma)maximum 15 deelnemers per sessie = snel uw keuze doorsturen dus!

Woensdag 13 maart 09u00 – 13u00 A of B of C of g extra sessie ICtDonderdag 14 maart 09u00 – 13u00 d of e of F = extra sessie ICt (idem woensdag)Vrijdag 15 maart 09u00 – 13u00 gemeenschappelijke sessie Een inschrijving is slechts geldig na opsturen of mailen van het deelnemingsfor-mulier naar VIRBO, erik Van laere, pontweg 34, 9160 lokeren, e-mail: erik.virbo@gmail.com en betaling van het totale bedrag op de VIRBO-rekening Be40 2930 0648 0463 (BIC: geBABeBB) of 293-0064804-63De geldige inschrijvingen worden chronologisch genoteerd en geplaatst.Ik heb kennis genomen van de annulatiekosten.

Datum: Handtekening:

deelnemingsformulier

9

OVeRZICHt OndeRWeRpen VIRBO-SemInARIe 13 tOt 15 mAARt 2013

Opgelet: uitbreiding tot 4 sessies op woensdag en donderdag.

Voor de sessies “werken met tablets” zijn er te veel inschrijvingen. Zoals eerder vermeld wordt het aantal deelnemers voor deze sessies beperkt tot maximaal 20. Dit aantal wordt ruimschoots overschreden.Om tegemoet te komen aan de wensen van de deelnemers heeft het VIRBO-stuur beslist om een extra sessie aan te bieden nl. “Inte-gratie van tablet en touchscreen in het BaO” (g en H)Directies die niet terecht kunnen in de andere sessies “werken met tablets” kunnen op die manier deze even interessante bijkomende sessie volgen. (voor verdere informatie zie hieronder onder nr. 4.)

WOenSdAg 13-03-20131. taalvaardigheidsonderwijs (A)Cursusleider: Magda Deckers

2. Basisregels werken met tablets (B)Cursusleider: Kurt Klynen

We starten de workshop met een basisverkenning van dit mobiele apparaat en bespreken samen hoe je dit kan inzetten op school en binnen je eigen klaspraktijk. We verkennen een aantal standaard apps en gaan op zoek naar specifieke apps voor jouw vak. Je maakt tevens kennis met enkele uitgewerkte praktijkvoorbeelden van scholen die al iPads (tablets) inzetten in de klas. De workshop is toegankelijk voor elke directie die graag wil kennismaken met de pedagogische meerwaarde van de iPad (tablet)

3. Aan de slag met de dOkk-tOOl (C) Cursusleider: Yves Cohen

Deze sessie is bij voorrang bedoeld voor beginnende*directies. Eén van de opdrachten van de directeur is het begeleiden van de leraren in hun pedagogisch-didactische praktijk.Geen evidente opdracht!De pedagogische begeleidingsdienst ontwikkelde een digitaal instrument om de directeur hierbij te ondersteunen. Yves Cohen, hoofdadviseur BaO bij de PBD, licht de visie achter het instrument toe en geeft tekst en uitleg bij het gebruik ervan.* een beginnende directie is een directie die tot 5 jaar in het ambt staat.

4. Succesvolle integratie van tablet en touchscreen in het BaO.(g)Cursusleiders: Thijs Vanhoutte en Lien Sterck

- Interactieve workshop met touchscreen en tablets (max. 20 personen)

- Ontdek hoe u de tablet op een pedagogische verantwoorde manier kan inzetten in combinatie met het digitale schoolbord

- Aandacht aan valkuilen en gevaren van een te snelle en ondoor-dachte implementatie

- Tenslotte bekijkt men ook even het financiële plaatje

dOndeRdAg 14-03-20131. Communicatie School- gezin : praten met ouders (d)Cursusleider: Maurits Wysmans

‘Like a bridge over troubled water’

Uitgangspunt van deze werkwinkel is de idee dat de opvoeding van ‘onze’ kinderen een gezamenlijke onderneming is. Het valt echter meermaals op dat de opvattingen van ouders en leerkrach-ten over de pedagogische taak van de school en de afstemming tussen school en gezin verschillen. Ondanks het feit dat ouders en leerkrachten het allerbeste wensen voor de leerlingen en beide partijen profijt halen uit een construc-tief gesprek, raakt men soms niet verder dan de goede bedoelin-gen. Soms heeft dat te maken met praktische beslommeringen. Vaker heeft het te maken met knelpunten in de communicatie zelf:

de gesprekspartners herkennen mekaars boodschap niet, houden er verschillende interpretaties op na of men raakt niet akkoord over de voorgestelde aanpak. Het valt op dat de communicatie tussen, directies, leerkrachten en ouders niet altijd als vanzelfsprekend verloopt. Zo vinden ouders het belangrijk dat directies en leer-krachten proberen om hen echt te begrijpen en daarbij oog heb-ben voor de soms zeer specifieke omstandigheden in het gezin. Ouders willen ook dat voldoende tijd wordt genomen om naar hen te luisteren en dat hun zorgen ernstig worden genomen. We besteden tijdens deze werkwinkel aandacht aan welke specifieke gesprekstechnieken directies en leerkrachten kunnen hanteren in het omgaan met ouders. Hoe kunnen directies een ondersteunende rol spelen.Komen aan bod: adviesgesprekken, helpende gesprekken, asser-tieve/confronterende en slecht nieuwsgesprekken.Werkvorm: interactief via video-feedback

2. Werken met tablets in het basisonderwijs (e) Cursusleider: Jan Buytaert

Vervolg maar anders dan sessie woensdag 13-03-2013• inleidendevoorstellingmetalsthema:waaromICTintegratiein

onderwijs een natuurlijke evolutie is.•Waarisdeplaatsvandetabletsinditverhaal.Watgebeurter

achter het glas van de tablets.•Detabletalspersoonlijkinstrumentvooraluwwerkprocessen.

Met demo.•Visieenbekendevalkuilen:eennoodzaakmaardikwijlsde

“stoppers” in dit verhaal

3. Veranderingsmanagement (F)Cursusleider: nas-nascholer

Deze sessie is bij voorrang bedoeld voor beginnende* directies. In deze sessie leer je een aantal basisprincipes van veranderingsma-nagement kennen.* een beginnende directie is een directie die tot 5 jaar in het ambt staat.

4. Succesvolle integratie van tablet en touchscreen in het BaO (H)Idem als woensdag (zie boven)

VRIjdAg 15-03-2013 - gemeenSCHAppelIjke SeSSIeTablets lijken wel speciaal ontworpen voor het onderwijs!Waar kan de school naar toe met de tablets?Cursusleider Paul de Maat

Veranderingen in de maatschappij gaan zo snel dat we ons moeten afvragen welke van die ontwikkelingen voor het onderwijs relevant zijn en wat we er in de klas mee kunnen en moeten aanvangen.De technische vernieuwingen van de laatste twintig jaar springen misschien wel het meest in het oog. Ook op school zien we die te-rug: computers zijn de klas binnengedrongen en aan vele wanden hangen digitale schoolborden. Nog nieuwer is de iPad, een tablet-apparaat dat volgens sommigen een revolutie in het onderwijs zal veroorzaken. En dan hebben we het nog niet eens over de alom tegenwoordige mobiele telefoon of de Swinx of de Ki-nect. We zul-len kijken hoe die technische ontwikkelingen al in de scholen van vandaag toegepast worden.Onderwijs in de toekomst is niet alleen een kwestie van meer of andere technologie. Ook onderzoek naar effectief onderwijs en ontdekkingen rond bijvoorbeeld embodied learning wijzen ons een richting.Het is en blijft een kunst om die verschillende ontwikkelin-gen zo in de school te integreren dat vooral de leerlingen er beter van worden.

10

de ‘Brede School’, opnieuw in de kijker!

Kinderen en jongeren groeien op in een samenleving die steeds complexer wordt. In Brussel hebben daarnaast ook maat-schappelijke uitdagingen zoals diversiteit, sociale ongelijkheid en armoede een grote impact op het leven. Kinderen en jongeren hebben heel wat competenties nodig om in deze grootstedelijke realiteit mee vorm te geven aan hun leven en hun omgeving. Maar die competenties verwerven is niet vanzelfsprekend. Het vraagt om een inte-grale en gecoördineerde aanpak op maat, door iedereen die zorg voor hen draagt.

De Brede School kan hierop een antwoord zijn. Het is een benadering om via een duurzame, doelgerichte en gelijkwaardige samenwerking tussen organisaties uit verschillende beleidsdomeinen, maximale ontwikkelingskansen te bieden aan kinde-ren en jongeren.

definitie en kenmerken

Een Brede School is een actief netwerk van organisaties uit verschillende sec-toren rondom één of meer scholen die een bondgenootschap vormen voor een gemeenschappelijk doel: de brede ontwikkeling van kinderen en jongeren, op school en in de vrije tijd. Een Brede School is ingebed in de buurt en in het sociaal-economisch weefsel en werkt van daaruit nauw samen met de samenleving, het verenigingsleven, de bedrijven, de social profit en de overheidsinstellingen.

Centraal in de Brede School staan de noden en tekorten, de kansen en mogelijkheden van kinderen en jongeren. Elke doelstel-ling, samenwerking en actie moet worden afgewogen aan de waarde ervan voor de ontwikkeling van het kind of de jongere.

Brede School is maatwerk en heeft daar-om op iedere locatie zijn eigen uitwerking. Brede scholen hebben dus verschillende verschijningsvormen.Het initiatief voor de ontwikkeling van een Brede School kan zowel bij de school lig-gen, als bij een andere instelling, als bij de overheid.

Brede scholen zijn herkenbaar aan:•eenstructureelsamenwerkingsverband

tussen één of meer scholen en één of meer instellingen voor kinderopvang, welzijn, zorg, cultuur en sport;

•eengezamenlijkevisieeneenduidelijkafgesproken lijn in de werkwijze;

•eenorganisatorischeverankeringvande samenwerking in het beleid en de uit-voering van de betrokken organisaties;

•eenstevigeinbeddingindebuurt/wijken het socio-economisch weefsel.

Instrumenten:•uitwerkenvankwaliteitscriteriavoormul-

tidisciplinaire samenwerking op het vlak van inhoud, organisatie, programma, huisvesting, financiën, …

•bepalenvaneengemeenschappelijkemissie, doelstellingen, resultaten die men wil bereiken.

partners

De kern van de samenwerking zijn de partners die op elkaar betrokken zijn (vaste partners). Van daaruit kunnen eventueel nog andere bondgenoten worden gezocht om mee samen te werken (losse partners)Een goed samenwerkingsverband is gebouwd op vertrouwen, een heldere visie en aandacht en zorg voor elkaar. In een goed samenwerkingsverband gaat men respectvol met elkaar om, erkent men elkaars competenties en deskundigheden. De partners hebben een open en flexi-bele houding tegenover elkaar, ze weten elkaars expertise te benutten en zijn het eens over de rolverdeling.

Alle partnerorganisaties zijn gelijkwaardig en hebben een evenwichtige stem in het uitwerken van de visie, de doelstellingen en de acties van een Brede School. De meerwaarde van het samenwerkings-verband ligt in het gemeenschappelijk gedragen doel en het daaraan verbonden actieplan, dat elk van de partners in zijn kernopdracht versterkt.

Elke medewerker van een partnerorgani-satie die met kinderen en jongeren werkt in een breder schoolverband, moet zich betrokken en verantwoordelijk voelen bij de Brede School. Een Brede School heeft daarom in haar werking oog voor de motivatie en het engagement van elke me-dewerker, met respect voor diens eigen-heid en mogelijkheden. Daarbij schenkt

11

de Brede School bijzondere aandacht aan vrijwilligers.

Een coördinator met voldoende mandaat en toegang tot een ruim en divers netwerk is cruciaal om een succesvolle Brede School te realiseren. Elke school moet dus in de eerste plaats over een geëngageerde coördinator beschikken, ingebed in een lokaal netwerk van partners.

Volgende randvoorwaarden zijn belangrijk:•hetpartnerschapgenereerteenbelang-

rijke meerwaarde;•erissprakevaneengezamenlijkever-

antwoordelijkheid•erissprakevaneengemeenschappe-

lijke visie op ‘kwaliteit’

Instrumenten:•opzettenvaneengedegenprojectorga-

nisatie;• vastleggenvanverantwoordelijkheden;•bewakenvanvoortgangenkoersdoor

monitoring en evaluatie.

Visie en doelen

De uitwerking van een visie is van belang om een breed draagvlak te creëren.Iedere Brede School kiest zijn eigen visie en de daarbij passende doelstellingen. Ook de vertaling van de visie naar con-crete werkvormen, aanbod en werkwijze wordt door iedere Brede School afzonder-lijk vastgelegd.Bij het vastleggen van de visie wordt reke-ning gehouden met de doelgroep en de setting van de Brede School:• samenstellingvandeschoolpopulatie;• achtergrondkenmerkenvandekinderen,

ouders en buurtbewoners;•bevolkingssamenstellingvandege-

meente, wijk;•aanwezigheidvanallerleivoorzieningen.

Uit de visie kan men de concrete doelen afleiden. Bovendien moeten de inspannin-gen worden duidelijk gemaakt die nodig zijn om de beoogde resultaten te bereiken. Er is tevens voldoende aandacht nodig voor het rendement (doelbereik, doelma-tigheid, doeltreffendheid)

Volgende globale doelen vormen de kern:• kinderenmeerontwikkelingskansen

bieden;• leerprestatiesvankinderenverbeteren;•gerichttaalonderwijsenbuiten-envoor-

schoolse taalstimulering;• socialecompetentiesvankinderen

bevorderen;

• integraalwerkenindeverschillendeleefsferen van het kind (gezin, buurt en school);

• talentenvankinderenontwikkelen,waar-bij leren breed wordt opgevat;

• socialecohesiebevorderen;• zorgendatkindereneengoedeopvang

krijgen;•oudersmeerbetrekkenbijdeontwikke-

ling van hun kind;•oudersondersteunenbijdeopvoeding

van hun kind;• samenwerkingtussenscholeneninstel-

lingen versterken;•gemeente/wijkenschoolmeeropelkaar

betrekken;•participatievankinderenenjongeren

bevorderen.

Instrumenten• vastleggenvanengagementineen

intentieverklaring;•omschrijvingvanvisieenwerkwijzein

een kadernota;•opmaakvaneenevaluatieplan.

Op maat en meer specifiek voor Brussel

gelijke kansenEen Brede School biedt maximale ontwik-kelingskansen aan àlle kinderen en jon-geren. Het spreekt voor zich dat de Brede School, in het bijzonder voor kinderen die in (kans)armoede opgroeien en van huis uit kansen missen, een hefboom naar gelijke ontwikkelingskansen kan zijn.

leefomgeving en leeromgevingDe leefomgeving van kinderen en jongeren beperkt zich niet tot hun woonbuurt, de wijk waar hun school ligt of de weg tussen beide. Binnen de Brede School is de leef-omgeving geen geografische afbakening maar een aaneenschakeling van verschil-lende contexten waarin kinderen zich bewegen. Een Brede School verbindt deze verschillende contexten met elkaar en benut de leerkansen die ze bieden, zowel in de schooltijd als in de vrije tijd.

diversiteitDe leefomgeving waarin kinderen en jon-geren in Brussel opgroeien, is zo verschil-lend dat ze ook heel uiteenlopende noden en mogelijkheden ervaren. Dankzij haar lokale invulling kan een Brede School een aanpak op maat bieden die op diversiteit inspeelt. Maar dat vraagt van iedereen die met Brusselse kinderen en jongeren werkt, de ingesteldheid en competenties om op een positieve manier met diversiteit om te

gaan. Het samenwerken aan een gemeen-schappelijke analyse, doelstellingen en acties, draagt daartoe bij: het verruimt de blik van elke partner uit het netwerk en ver-sterkt hem tegelijk in zijn eigen expertise.

lokale invullingEen gedeelde Brusselse visie op een Brede School laat voldoende ruimte voor lokale invulling van het concept. Geen en-kele Brede School is immers identiek om-dat haar werking mee wordt bepaald door de context waarbinnen ze functioneert.

meertalige contextEen Brusselse school is ook altijd een taalverhaal. De talige ontwikkeling van kinderen en jongeren heeft een invloed op alle (toekomstige) levensdomeinen en loopt als een rode draad doorheen hun integrale ontwikkeling. Het bevorderen van de taalvaardigheid Nederlands van anderstalige kinderen en jongeren uit het Nederlandstalig onderwijs is daarom belangrijk in functie van schoolsucces, integratie, brede ontwikkelingskansen,… Een Brede School moet op een positieve manier omgaan met thuistalen en met een meertalige omgeving.

OuderbetrokkenheidKinderen en jongeren groeien op in de samenleving vanuit een thuisbasis. Ouders hebben dan ook een unieke plaats bin-nen het netwerk rondom het kind en de jongere. Een Brede School moet aan-dacht hebben voor het betrekken en voor de ondersteuning van ouders vanuit de gezamenlijke verantwoordelijkheid die ze hebben voor de opvoeding van het kind en de jongere. Zo versterkt de betrokken ou-der de effectiviteit van de Brede School en omgekeerd ondersteunt de Brede School de ouders.

groeiprocesEen Brede School is nooit af maar voort-durend in beweging, zowel naar inhoud als naar vorm, afhankelijk van nieuwe noden en kansen die zich in een lokale context voordoen. De duurzaamheid van het netwerk en de gemeenschappelijke acties onderscheiden de Brede School van andere, projectmatige samenwerkingen. Maar omdat een Brede School de tijd moet krijgen om vrijwillig en van onderuit te groeien, moeten ook samenwerkingsinitia-tieven die in zich de kiem dragen van een Brede School ondersteuning krijgen.

Overzicht van een navorming,Ferdinand BostynBestuurslid VIRBO

12

talenten tentoon gespreid, VIp leerkrachten in het gO!Het begin van het schooljaar is traditioneel altijd opnieuw een uitdaging. Nieuwe leer-lingen in de klas verwelkomen, verouderde cursussen up to daten, boeiende lessen bedenken, nieuwe digitale leerplatformen betreden, kortom dat wat de job uitermate boeiend maakt.In de Lettertuin van Koekelare spreiden de leerkrachten daarbovenop hun eigen talenten tentoon. Zoals ieder kind bij ons een VIP is met zijn of haar eigen talenten en karakter, zo heeft iedere leerkracht wel iets waar hij of zij in uitblinkt. In de lettertuin worden die unieke talenten van de collega’s één voor één aangewend om de leerlingen tot enthousiasme en werklust aan te zetten. Zo startten wij begin septem-ber met een uniek klasdoorbrekend pro-ject. Van de eerste graad over de tweede graad tot tenslotte de derde graad wordt erbij betrokken.. Iedere week worden de leerlingen in groepen onderverdeeld en mogen zij onder de vorm van een door-schuifsysteem elke vier weken genieten van de meest gevarieerde activiteiten.

De leerkrachten van vijf en zes zijn vier uiteenlopende karakters samen. Terwijl de ene wild wordt van muziek en dans, kickt de ander op alles was met technologie te maken heeft. Geen betere manier dus om die interesses op een unieke manier in te passen in de lessen muzische vorming en techniek. Zo krijgen alle domeinen ruimte om te ontplooien en worden de eindtermen bewaakt. Dat is niet het enige voordeel. Het samen laten vallen van de verschillende klassen doet bij de leerlingen een samenhorigheid ontwaken, waardoor ze enthousiaster en leergieriger zijn. Deze manier van werken komt ook de commu-nicatie tussen de leerkrachten ten goede, want niet alleen is regelmatig overleg en het bij elkaar te rade gaan nodig, de voor-pret bij het zoeken naar nieuwe workshops komt de werksfeer alleen maar ten goede. Nooit een saai moment in of buiten de klas. Dat zullen de leerlingen stellig beamen. Want de eerste workshops zijn reeds een feit. Op technisch vlak werden bruggen gebouwd, op creatief vlak werden

filmromans van de eerste schooldag ontworpen. De i-Pads kennen voorlopig weinig geheimen voor de leerlingen en hun eigen ontworpen Chinese dans zullen ze ook niet gauw vergeten. Op naar nog meer boeiende activiteiten!

er werden 4 workshops georganiseerd:Workshop 1: Initiatie i-Pad bij meneer Angelino VerbekeWorkshop 2: Techniek – Bruggen bouwen bij mevr. Sylvie VerschooteWorkshop 3: Expressie en Beweging: dansend de wereld rong – Chinese dans bij mevr. Simby AkhtarWorkshop 4: Drama en Media: een film-roman maken van je eerste schooldag bij meneer Giovanni Moeyaert

Tekst: Simby Akhtar – leerkracht zesde leerjaar A - De Lettertuin KoekelareVoor informatie zich wenden: Dhr. Chris Vandecasteele, Directeur ‘BS ‘de lettertuin’ 0497/483647

13

Aalst 9300, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen 2000, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge 8000, Katelijnestraat 67, 050-33

86 51 | Brussel 1000, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 | Gent 9000, Huis aan de waterkant, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt

3500, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 | Leuven 3000, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41

02 34 | Roeselare 8800, Merelzang, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Sint-Niklaas 9100, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66 | Turnhout

2300, Warandestraat 97, 014-42 15 13 | Commerciële dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44

Creapakketten: originele knutselideeën voor 20 kinderen.

Meer informatie op debanier.be of via debanier@debanier.be

KNAppe KALeNdeR52 euro en met Banierpas 46,80 euro

2012 AD Infobas november.indd 1 5/11/12 (w45) 13:59

14

emanciperend onderwijs voor iedereen?Een debat over onderwijs steunt steeds Een debat over onderwijs steunt steeds meer op de resultaten van internationale meer op de resultaten van internationale vergelijkende studies. Lange tijd hebben vergelijkende studies. Lange tijd hebben die resultaten enkel geleid tot tevreden-die resultaten enkel geleid tot tevreden-heid in Vlaanderen, want onze leerlingen heid in Vlaanderen, want onze leerlingen blijken in de top te zitten zeker op het blijken in de top te zitten zeker op het vlak van cruciale onderwijsdoelen zoals vlak van cruciale onderwijsdoelen zoals wiskundige vaardigheden en leesvaardig-wiskundige vaardigheden en leesvaardig-heid. Recentelijk groeide de bezorgdheid heid. Recentelijk groeide de bezorgdheid over kwalijke eigenschappen van ons over kwalijke eigenschappen van ons onderwijs, met name het watervalsysteem onderwijs, met name het watervalsysteem en de ongekwalificeerde uitstroom.en de ongekwalificeerde uitstroom.

Die bezorgdheid bestond al een tijdje, Die bezorgdheid bestond al een tijdje, maar ze werd genegeerd tot de internatio-maar ze werd genegeerd tot de internatio-nale studies aantoonden dat de toetssco-nale studies aantoonden dat de toetssco-res van een kind in de Vlaamse gemeen-res van een kind in de Vlaamse gemeen-schap toch wel echt heel erg gecorreleerd schap toch wel echt heel erg gecorreleerd zijn met de sociale status van het gezin. zijn met de sociale status van het gezin. Daarnaast blijkt dat onze kinderen minder Daarnaast blijkt dat onze kinderen minder graag naar school gaan dan elders. Ge-graag naar school gaan dan elders. Ge-durende elf jaar professioneel observeren durende elf jaar professioneel observeren in het Vlaamse onderwijs heb ik ervaren in het Vlaamse onderwijs heb ik ervaren dat de hiervoor vermelde fenomenen niet dat de hiervoor vermelde fenomenen niet kunnen worden afgedaan als marginaal kunnen worden afgedaan als marginaal geleuter van wereldvreemde statistici. De geleuter van wereldvreemde statistici. De overgrote meerderheid van de leraren zet overgrote meerderheid van de leraren zet zich met overtuiging in, maar het sy-zich met overtuiging in, maar het sy-steem werkt onvoldoende emanciperend. steem werkt onvoldoende emanciperend. Emancipatie vertaal ik als het streven naar Emancipatie vertaal ik als het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving een volwaardige plaats in de samenleving voor iedereen, ook vanuit een achter-voor iedereen, ook vanuit een achter-gestelde positie. Onder achtergestelde gestelde positie. Onder achtergestelde positie versta ik twee deelgroepen. Naast positie versta ik twee deelgroepen. Naast de meest vernoemde groep kinderen van de meest vernoemde groep kinderen van mensen met een laag inkomen of een mensen met een laag inkomen of een lage scholingsgraad wil ik ook de aan-lage scholingsgraad wil ik ook de aan-dacht vestigen op de heterogene groep dacht vestigen op de heterogene groep

kinderen wier denken en handelen niet kinderen wier denken en handelen niet past in het huidige onderwijskeurslijf.past in het huidige onderwijskeurslijf.

Applaus voor onszelfApplaus voor onszelfWat volgt, steunt op mijn ervaring in het Wat volgt, steunt op mijn ervaring in het secundair onderwijs, alhoewel een aantal secundair onderwijs, alhoewel een aantal zaken ook in het basisonderwijs al merk-zaken ook in het basisonderwijs al merk-baar zijn. Vooreerst ga ik terug naar de baar zijn. Vooreerst ga ik terug naar de vaststellingen van internationale onder-vaststellingen van internationale onder-zoeken, in de eerste plaats het PISA-zoeken, in de eerste plaats het PISA-onderzoek van de OESO (Programme for onderzoek van de OESO (Programme for International Student Assessment). De International Student Assessment). De PISA-resultaten tonen goede scores van PISA-resultaten tonen goede scores van onze leerlingen. Dat is best aangenaam, onze leerlingen. Dat is best aangenaam, want in heel wat landen met lagere scores want in heel wat landen met lagere scores ontstaat er zware commotie en worden er ontstaat er zware commotie en worden er serieuze bijsturingen geëist. We zitten bij serieuze bijsturingen geëist. We zitten bij de top voor wiskunde en leesvaardigheid de top voor wiskunde en leesvaardigheid en net onder de top voor wetenschappen en net onder de top voor wetenschappen (dat we daar niet bij de top zitten, is ver-(dat we daar niet bij de top zitten, is ver-klaarbaar doordat men de test afneemt bij klaarbaar doordat men de test afneemt bij een leeftijdsgroep die in Vlaanderen min-een leeftijdsgroep die in Vlaanderen min-der lestijden wetenschappen krijgt dan in der lestijden wetenschappen krijgt dan in de meeste andere deelnemende landen). de meeste andere deelnemende landen). Hoera, applaus voor onszelf, maar toch. Hoera, applaus voor onszelf, maar toch. De analyse van de testscores toont twee De analyse van de testscores toont twee serieuze knelpunten, die allebei getuigen serieuze knelpunten, die allebei getuigen van minder fraaie overtuigingen in onze van minder fraaie overtuigingen in onze samenleving: de top van de saaiheid, samenleving: de top van de saaiheid, het grootste verschil tussen hoogste en het grootste verschil tussen hoogste en laagste score.laagste score.

VervelendVervelendWe staan aan de top, zeker in het se-We staan aan de top, zeker in het se-cundair onderwijs, van de saaiheid. De cundair onderwijs, van de saaiheid. De OESO-score voor graag naar school gaan OESO-score voor graag naar school gaan is in het secundair onderwijs nergens is in het secundair onderwijs nergens lager dan bij ons. Het plezier in lezen is lager dan bij ons. Het plezier in lezen is

nergens lager dan bij ons (de helft van de nergens lager dan bij ons (de helft van de leerlingen leest enkel als het moet en 41% leerlingen leest enkel als het moet en 41% vindt lezen tijdverlies). De OESO meet dat vindt lezen tijdverlies). De OESO meet dat niet zomaar: ze wil nagaan hoe het zit met niet zomaar: ze wil nagaan hoe het zit met de wens tot levenslang leren. Jarenlang de wens tot levenslang leren. Jarenlang heb ik dat een pijnlijk aspect van mijn heb ik dat een pijnlijk aspect van mijn beroep gevonden: regelmatig waarnemen beroep gevonden: regelmatig waarnemen hoe zo’n hoop jeugdige energie zich zit te hoe zo’n hoop jeugdige energie zich zit te vervelen zonder dat de goedbedoelende vervelen zonder dat de goedbedoelende leraar, noch het systeem zich bewust leraar, noch het systeem zich bewust zijn van het verlies aan creativiteit. Ik heb zijn van het verlies aan creativiteit. Ik heb de indruk dat onze samenleving ervan de indruk dat onze samenleving ervan uitgaat dat die verveling behoort tot de uitgaat dat die verveling behoort tot de normale overgangsrituelen die de school normale overgangsrituelen die de school aanbiedt op weg naar de volwassenheid. aanbiedt op weg naar de volwassenheid. Er zijn ongetwijfeld filosofische, psycho-Er zijn ongetwijfeld filosofische, psycho-logische en fysiologische gronden om te logische en fysiologische gronden om te pleiten voor het kunnen omgaan met ver-pleiten voor het kunnen omgaan met ver-veling. Dit moet echter een nevenaspect veling. Dit moet echter een nevenaspect van de school blijven. Een educatieve van de school blijven. Een educatieve omgeving heeft tot taak zo veel mogelijk omgeving heeft tot taak zo veel mogelijk interesse op te wekken en creativiteit te interesse op te wekken en creativiteit te prikkelen. Als ze daar slechts in beperkte prikkelen. Als ze daar slechts in beperkte mate in slaagt, is er een probleem.mate in slaagt, is er een probleem.

OngelijkheidOngelijkheidHet tweede knelpunt is cijfermatig nog Het tweede knelpunt is cijfermatig nog duidelijker. In geen enkel land is het duidelijker. In geen enkel land is het verschil tussen de hoogste score en de verschil tussen de hoogste score en de laagste score zo groot. Migranten hebben laagste score zo groot. Migranten hebben nergens zo’n last om mee te kunnen in nergens zo’n last om mee te kunnen in de school. Internationaal wordt België de school. Internationaal wordt België vermeld als enige land dat een hoog vermeld als enige land dat een hoog gemiddeld prestatieniveau combineert gemiddeld prestatieniveau combineert met een zeer sterke samenhang tussen met een zeer sterke samenhang tussen prestatie en socio-economische achter-prestatie en socio-economische achter-grond. Unicef publiceerde een rapport grond. Unicef publiceerde een rapport onder de titel “The children left behind”. In onder de titel “The children left behind”. In

15

de 24 OESO-landen werd de ongelijkheid de 24 OESO-landen werd de ongelijkheid onderzocht op het vlak van gezondheid, onderzocht op het vlak van gezondheid, materieel welbevinden en onderwijskan-materieel welbevinden en onderwijskan-sen. Op gezondheid zitten we goed, op sen. Op gezondheid zitten we goed, op materieel vlak redelijk, op onderwijskan-materieel vlak redelijk, op onderwijskan-sen zijn we simpelweg laatst! Het boek sen zijn we simpelweg laatst! Het boek “De school van de ongelijkheid” heeft een “De school van de ongelijkheid” heeft een aantal feiten helder in kaart gebracht. Het aantal feiten helder in kaart gebracht. Het is om stil van te worden. De score op wis-is om stil van te worden. De score op wis-kunde stijgt gelijkmatig met de socio-eco-kunde stijgt gelijkmatig met de socio-eco-nomische status van de ouders. Invloed nomische status van de ouders. Invloed van het thuismilieu op de schoolprestaties van het thuismilieu op de schoolprestaties is niet abnormaal, het samenvallen van is niet abnormaal, het samenvallen van beide is dat wel. De verdeling van de beide is dat wel. De verdeling van de leerlingen over aso en bso volgt dezelfde leerlingen over aso en bso volgt dezelfde tendens.tendens.

Rat raceRat raceOnder de indruk van dergelijke vaststellin-Onder de indruk van dergelijke vaststellin-gen voerden de laatste drie ministers van gen voerden de laatste drie ministers van Onderwijs het GOK-beleid in.Onderwijs het GOK-beleid in.Dat beleid leidt meer tot het sussen van Dat beleid leidt meer tot het sussen van ons collectief geweten dan tot de aanpak ons collectief geweten dan tot de aanpak van de kern van de zaak. Een belangrijk van de kern van de zaak. Een belangrijk onderdeel, namelijk het inschrijvingsbe-onderdeel, namelijk het inschrijvingsbe-leid, is totaal mislukt: “Echt waar mijnheer, leid, is totaal mislukt: “Echt waar mijnheer, iedereen is hier welkom, maar allochtonen iedereen is hier welkom, maar allochtonen komen niet naar ons”, al dan niet met een komen niet naar ons”, al dan niet met een ondertoon van “ ze weten zelf dat het hier ondertoon van “ ze weten zelf dat het hier te moeilijk zal zijn”. In de meeste scholen te moeilijk zal zijn”. In de meeste scholen waar ze het onderwijs beginnen, blijkt de waar ze het onderwijs beginnen, blijkt de goedbedoelde GOK-ondersteuning toch goedbedoelde GOK-ondersteuning toch zelden tot blijvende resultaten te leiden. zelden tot blijvende resultaten te leiden. Dat klinkt als een grove uitspraak, en ik Dat klinkt als een grove uitspraak, en ik veralgemeen inderdaad, maar globaal veralgemeen inderdaad, maar globaal heb ik in honderden leerlingenlijsten van heb ik in honderden leerlingenlijsten van scholen mogen lezen hoe de familiena-scholen mogen lezen hoe de familiena-men veranderen in samenhang met de men veranderen in samenhang met de

studierichting. Ook ons basisonderwijs studierichting. Ook ons basisonderwijs doet mee aan de ratrace, bereidt de doet mee aan de ratrace, bereidt de waterval al voor. Nogal wat basisscholen waterval al voor. Nogal wat basisscholen maken er een erezaak van de kinderen maken er een erezaak van de kinderen naar een middelbare school met een naar een middelbare school met een goede naam door te loodsen. Hoewel een goede naam door te loodsen. Hoewel een secundaire school bij inschrijving geen secundaire school bij inschrijving geen bepaald percentage in de lagere school bepaald percentage in de lagere school mag eisen, is het moeilijk te geloven dat mag eisen, is het moeilijk te geloven dat deze regel in de praktijk wordt gerespec-deze regel in de praktijk wordt gerespec-teerd. Deze praktijk ruikt naar tsjeverij, teerd. Deze praktijk ruikt naar tsjeverij, maar is helaas niet beperkt tot het vrij maar is helaas niet beperkt tot het vrij onderwijs. Het resultaat is dat al in de la-onderwijs. Het resultaat is dat al in de la-gere school kinderen worden opgegeven gere school kinderen worden opgegeven en eindigen met een taalniveau van een en eindigen met een taalniveau van een vierde leerjaar. Een onderwijshervorming vierde leerjaar. Een onderwijshervorming mag niet vergeten daarop in te grijpen.mag niet vergeten daarop in te grijpen.

CompetentiesCompetentiesDat er zo weinig gevochten wordt tegen Dat er zo weinig gevochten wordt tegen die ongelijkheid is toch ronduit een die ongelijkheid is toch ronduit een schande. Waarom tolereren wij dat? De schande. Waarom tolereren wij dat? De voornaamste verklaring is de meritocratie voornaamste verklaring is de meritocratie die zich van ons meester heeft gemaakt. die zich van ons meester heeft gemaakt. We denken dat iedereen er kan geraken We denken dat iedereen er kan geraken als hij/zij het maar wil, “zoals toch de als hij/zij het maar wil, “zoals toch de meesten van ons het hebben gedaan”. meesten van ons het hebben gedaan”. Wie dat zegt is vergeten dat zulks een Wie dat zegt is vergeten dat zulks een tijdlang mogelijk was omdat de hele tijdlang mogelijk was omdat de hele maatschappelijke context die evolutie maatschappelijke context die evolutie ondersteunde. Nu klinkt opnieuw het ondersteunde. Nu klinkt opnieuw het standpunt van de vroegere bourgeoisie: standpunt van de vroegere bourgeoisie: “wie het niet haalt, heeft dat eigenlijk aan “wie het niet haalt, heeft dat eigenlijk aan zichzelf te danken”. zichzelf te danken”. Een tweede verklaring zit in de veran-Een tweede verklaring zit in de veran-derde arbeidsmarkt. Je hoort nu overal derde arbeidsmarkt. Je hoort nu overal pleidooien voor een onderwijs met nadruk pleidooien voor een onderwijs met nadruk op competenties, basiscompetenties, op competenties, basiscompetenties,

sleutelcompetenties. Ook de EU, die wel sleutelcompetenties. Ook de EU, die wel geen bevoegdheid heeft over onderwijs, geen bevoegdheid heeft over onderwijs, stimuleert die tendens. Een hele tijd stimuleert die tendens. Een hele tijd streefde Europa naar democratisering streefde Europa naar democratisering van het onderwijs gesteund op een brede van het onderwijs gesteund op een brede basisvorming voor allen (algemene ba-basisvorming voor allen (algemene ba-gage voor iedereen), maar nu vooral naar gage voor iedereen), maar nu vooral naar flexibiliteit gesteund op basiscompeten-flexibiliteit gesteund op basiscompeten-ties. De vereniging “Oproep voor een de-ties. De vereniging “Oproep voor een de-mocratische school” stelt de drang naar mocratische school” stelt de drang naar competenties al jarenlang aan de kaak. competenties al jarenlang aan de kaak. Zo schetst Nico Hirtt als voorbeeld het Zo schetst Nico Hirtt als voorbeeld het profiel van de slecht betaalde barman op profiel van de slecht betaalde barman op de hogesnelheidstrein. Hij beschikt over de hogesnelheidstrein. Hij beschikt over een heel pakket oppervlakkige vaardighe-een heel pakket oppervlakkige vaardighe-den gesteund op een bescheiden kennis; den gesteund op een bescheiden kennis; bovendien is deze kennis puur functio-bovendien is deze kennis puur functio-neel. Essentieel is een arbeidskracht die neel. Essentieel is een arbeidskracht die zich voortdurend kan aanpassen aan zich voortdurend kan aanpassen aan de steeds veranderende vraag op de de steeds veranderende vraag op de arbeidsmarkt. Als de economie evolu-arbeidsmarkt. Als de economie evolu-eert naar de tewerkstelling van een klein eert naar de tewerkstelling van een klein aantal zeer hoog opgeleiden naast een aantal zeer hoog opgeleiden naast een meerderheid van beperkt opgeleiden die meerderheid van beperkt opgeleiden die het best een on-the-jobtraining krijgen in het best een on-the-jobtraining krijgen in het bedrijf, groeit de kans dat men van het het bedrijf, groeit de kans dat men van het onderwijs enkel serieuze inspanningen onderwijs enkel serieuze inspanningen verwacht voor de sterkste leerlingen. De verwacht voor de sterkste leerlingen. De onderwijswereld zou er goed aan doen onderwijswereld zou er goed aan doen het competentiedenken veel kritischer te het competentiedenken veel kritischer te bekijken dan nu het geval is.bekijken dan nu het geval is.

Samengevat artikel van Samengevat artikel van Jos Van de Velden, ere-inspecteurJos Van de Velden, ere-inspecteur

tel.: 056/71.13.42www.marny.be

TOTALE SPEELPLEININRICHTING

16

17

18

Sinds de jaren tachtig kenden we een sterk economisch geori-enteerde maatschappij, wat zijn sporen ook naliet binnen het onderwijsbeleid. De scholen stonden voor de grote uitdaging het leerlingenaantal en het marktaandeel te behouden of te ver-hogen. De denataliteit, als externe factor, versterkte het denken in managementstermen. Vandaag ervaren we dat een nieuwe beweging is ingezet. Het GO! kiest ervoor om zich als waardenvol onderwijs te profileren. Daarmee wil het GO! de perceptie doorbreken dat waarden en onderwijs exclusief zijn voor een bepaald onderwijsnet. Het GO! wil enerzijds verhelderen, zichtbaar maken dat haar onderwijs berust op een breed gamma van waarden, anderzijds wil ze het waardenvol onderwijs van binnenuit kracht bijzetten t.a.v. haar personeel. We verwijzen naar het congres van 10 oktober te Gent. In dit artikel proberen we u te helpen om sleutels en mogelijkheden te ontdekken om een sterk waardenvol onder-wijs te realiseren.

Het waardenboek, een gesloten boek of een instrument voor permanent gebruik? Foto Lilly Van Bergen.

Waar gaat het over?Etienne Vermeersch stelt in een boek van Dirk Verhofstadt *: “Er bestaan intussen al zoveel wetgeving en regels dat we mis-schien een ander belangrijk punt ondermijnen, namelijk de per-soonlijke verantwoordelijkheid van de mens.” . Dit laatste wens ik als aanknopingspunt te hanteren om het waardenvol onder-wijs te bepleiten. We hebben de kunst in ons om de wetge-ving en de regels perfect te hanteren,of we daarbij permanent onszelf aanspreken op onze persoonlijke verantwoordelijkheid is een belangrijke vraag. Als wij ons willen onderwerpen aan dit zelfonderzoek, belanden we bij de vraag: wat is onze verant-woordelijkheid? Opvoeden en onderwijzen onderscheidt zich van materiële productie door een verantwoordelijkheid t.a.v. het kind van vandaag, de volwassenen en dus de maatschappij van morgen. Het gaat m.a.w. over een morele verantwoordelijkheid. Het stelt ons meteen voor een zeer grote verantwoordelijkheid, bovendien een complexe uitdaging, die ons persoonlijk dient aan te spreken. Deze verantwoordelijkheid is echter ruimer dan een persoonlijke verantwoordelijkheid. Samen geven wij vorm

aan het onderwijs, we staan dus “samen” voor een morele uit-daging. Dit betekent dat ons onderwijs niet enkel kan steunen op persoonlijke waarden maar op waarden die we samen delen en samen willen nastreven. Het waardenboek is dan ook een moreel contract voor onszelf, t.a.v. de collegae, onze ouders en de kinderen die voor ons project hebben gekozen. Het maakt het mogelijk om in gemeenschap waarden centraal te stellen en deze operationeel te maken. Het waardenboek is bovendien een instrument, een wegwijzer om aan de hand van de waarden lijn in ons handelen te krijgen zodat we vanuit een echtheid het Pedagogisch Project realiseren.

Hoe het waardenvol onderwijs realiseren?Indien wij onze scholen toetsen op basis van initiatieven die waardenvol kunnen genoemd worden, dan zullen we snel stoten op heel veel initiatieven die enige betekenis in die zin hebben. Of we die initiatieven ondernemen met de bedoeling bewust bepaalde waarden te bereiken is een geheel andere maar even belangrijke vraag. Neem nu als school dat we bij onze kinderen onderzoeken welke talenten zij hebben en daar gerichte initiatieven rond opzetten om die te ontwikkelen, dan kunnen we dit niet meteen onder de noemer van waardenvol onderwijs plaatsen. Indien we vanuit de doelstelling de activiteit onderzoeken, komen we mogelijks tot een ander besluit. Het initiatief zou wel eens vanuit puur opportunistisch overwegingen tot stand gekomen zijn: omdat het een hype is, omdat het aan-slaat bij ouders, omdat het tegemoet komt aan de profilering van onze school, … We kunnen niet betwisten dat elk initiatief , welke doelstelling ook onderliggend is, waardevol kan zijn. De reële en onderlig-gende doelstelling kunnen we echter niet buiten beschouwing laten om ons onderwijs te toetsen op de waardenvolheid. Het bewust handelen op basis van waarden maakt ons project ge-loofwaardig en krachtig. Waardenvol en waardevol staan vanuit dit oogpunt niet los van elkaar. Het waardenvol zijn, maakt ons project echt waardevol.De keuze van thema’s waarrond in scholen wordt gewerkt, zullen niet meteen een garantie betekenen voor het bieden van waardenvol onderwijs. Naast de doelstellingen die we voorop-stellen, zullen wij evenzeer moeten rekening houden met hoe we de thema’s invulling geven, onze werkwijze. We kunnen de mond vol hebben over democratie en kinderen laten kijken naar de mogelijkheden, de toepassingen, … maar toch geen echte democratische omgeving scheppen voor kinderen. Het bewust kiezen van waarden waarrond we willen werken en een werkwijze hanteren in overeenstemming met die waarden, is fundamenteel.In scholen worden heel veel projecten opgezet binnen de verschillende netten, de invullingen zijn vaak vrij gelijkaardig. In het GO! zullen we op enige wijze, vanuit ons waardenvol willen zijn, ons permanent dienen te onderscheiden. Daarvoor hebben we de mogelijkheid om een structuur en een cultuur te ontwik-kelen die ons dit toelaat. Het komt erop aan deze maximaal te benutten. Een waarde als “kritisch” zijn, vraagt een structuur en een cultuur die dit toelaat. Een bestraffende omgeving, waar geen plaats is voor kritiek, kan onmogelijk de realisatie van het P.P.G.O. in zijn volheid tot zijn recht laten komen. In onze

Een zoektocht naar de sleutels voor een waardeNvol onderwijsTekst: Marc Maertens Mede-inspirator: Erna De Roeck

19

scholen blijvend een structuur en een cultuur bieden om die waarden praktiserend mogelijk te maken, is een vereiste. “Hoe” wij denken, spreken en handelen en “hoe” wij onze structuur binnen ons onderwijs als net uitbouwen, zullen bepa-len of wij slagen in het waardenvol zijn.

Nadenken over waardenvol zijn, een uitdaging voor iedereen.

Welke sleutels?We hebben 20 sleutels gevonden die ons onderwijs kunnen sterken in het waardenvol zijn. Ze steunen op het waarden-boek en brengen een aantal waarden bijeen die een mogelijke leidraad kunnen betekenen voor ons handelen.Allen geven betekenis aan de wijze waarop wij permanent met anderen omgaan. De sleutels leiden we af uit de valkuilen, situ-aties waarin we soms ons laten verleiden om weinig waardenvol te handelen. In die optiek kunnen ze confronterend zijn en weerstand oproepen. Het bewustworden, het aanvaarden dat een mens niet altijd zo waardenvol handelt en de wil om hier verandering in te brengen zijn permanente uitdagingen voor ieder binnen het GO!.1. Wat je verkondig, wees daar zelf trouw aan. Wees een

voorbeeld.2. Geloof in mensen, maak dit voelbaar door ruimte te geven

waarin mensen mogen keuzes maken, uitproberen en fou-ten maken. Beperk controle tot het minimum en valideer resultaten van waardenvol handelen.

3. Respecteer en waardeer mensen uit alle niveaus van onderwijs, talenten van ieder. Maak mensen gelijkwaardig.

4. Luister naar de kritische mens, duw ze niet weg. Omring u niet voortdurend met mensen die u bejubelen.

5. Ontdoe alle verhalen van subjectiviteit. Toon begrip maar herleid tot de essentie en de feiten. Communiceer begrips-vol waar het op staat.

Democratie: elke leerling, elke leerkracht, elke … een stem. Foto Lilly Van Bergen.

6. Zorg voor echte democratie. Zorg voor democratische structuren die echt leiden tot inspraakvolle besluiten. Schijndemocratie en gelimiteerde democratie maken ons systeem ongeloofwaardig. Elke vertegenwoordiging dient gedragen te worden. Niet- democratische structuren pro-beren we te veranderen of steunen we niet.

7. Kom op als de waarden van het GO! in vraag worden gesteld of bij de voeten worden getreden. Toon u en denk niet aan uw eigen belang. Voer het debat.

8. We bekijken elk probleem vanuit een brede kijk. De oplos-singen toetsen we af of die humaan zijn, overeenkomstig met onze waarden.

9. We steunen projecten die waardenvol zijn. We onderne-men zelf initiatieven of we nemen eraan deel. We getuigen van engagement voor het goede doel.

10. Het VIP-zijn toetsen we af. Is iedereen bij ons VIP genoeg? Ook de minderheden? We bewaken sterk de gelijkgericht-heid.

11. We geven op constructieve wijze feedback en vragen naar feedback. We staan open voor kritiek.

12. We verwijzen naar het waardenboek in onze beoorde-lingen van gedrag. We voeren dialoog en trekken in de eerste plaats voor en over onszelf conclusies.

13. We werken aan een open cultuur. We leggen onze bedoe-lingen op tafel en geven onze zienswijze mee. We zetten geen roddel op of doen er niet aan mee. We zeggen waar het op staat en we staan open voor alternatieven.

14. Samen zijn we meer dan één. Het is belangrijk dat ieder-een kan participeren. Eigenheid, verschillende meningen, voorkeur van werkwijzen krijgen een plaats. Niemand is verplicht tot gelijk handelen en denken. Vrije mensen sa-men in een vrije omgeving, krijgen kansen om te creëren, uit te proberen, te veranderen, …

15. Onze eigen belangen zijn niet het uitgangspunt maar het belang van iedereen. Dit betekent betrokkenheid van ie-dereen en met open geest overleggen. Vooraf in beperkte groep strategieën uitdenken, getuigen niet van open geest.

16. We laten situaties, problemen, initiatieven, meningen… bekijken vanuit verschillende invalshoeken. Meningen die haaks staan op de onze, verwerpen we niet meteen, maar zullen we onderzoeken en aftoetsen.

17. Verdiensten van anderen, nemen we niet af. We laten men-sen schitteren met hun realisaties. We zorgen ervoor dat de waardering toekomt aan degene die er recht op heeft.

18. Fouten geven we toe. We maken een onderscheid tussen fout en schuld. Fouten zijn normaal en mogen gemaakt worden. Fouten zijn waardevol en een sterk middel om te ontwikkelen. Openheid en begrip versterken het leren uit fouten.

19. We stellen ons zelf in vraag. Het is niet evident om steeds waardenvol te handelen. We aanvaarden dit, maar pro-beren te leren en ons handelen te verbeteren. We onder-zoeken onze structuren en culturen en proberen die te verbeteren.

20. We leggen de lat voor onszelf hoog als het om waarden gaat. We zijn bereid om onszelf te meten hoe waardenvol we zijn. Hoe kunnen we beter de voorbeeldfunctie waar-maken?

Deze 20 sleutels kunnen toegepast worden door elk perso-neelslid of schoolteam binnen ons onderwijs op welk niveau ook. We zijn ervan overtuigd dat het permanent uitproberen van deze sleutels ons onderwijs echt waardenvol maakt. Deze 20 sleutels vertalen naar de eigen praktijk is de taak van elke school. Voorbeelden veralgemenen als goede praktijkvoorbeel-den binnen dit artikel is niet mogelijk en ook niet wenselijk.

20

Hierbij verwijzen we naar het werk van professor Kelchtermans over het maken van goede praktijkvoorbeelden**. Gezien de context van elke school niet gelijk is, zouden algemene voor-beelden zich juist vertalen in een normering of regels, die niet uitmonden in waardenvol onderwijs. Het is daarom belangrijk dat we waarden toetsen aan het handelen in de eigen context. De personeelsvergadering is een zeer geschikt platform om een waardendebat te voeren. Onderstaande schema kan gebruikt worden als ondersteunend middel. Uitgaande van gekozen waarden in het waardenboek, kunnen onderstaande vragen als voorwerp voor dialoog en discussie gebruikt worden.

Permanente dialoog: het waardenboek komt op tafel, het debat wordt gevoerd. Foto Lilly Van Bergen.

We zijn ervan overtuigd dat het waardenboek als een echt instrument kan gebruikt worden om ons onderwijs waardenvol sterker te maken. Sluit het niet op in een kast, maar breng het op tafel. Behandel het als een moreel contract en stimuleer anderen om mee te stappen in dit verhaal. Het P.P.G.O. is zo waarde(n)vol dat het waardenboek ons niet onberoerd kan laten. Breng het waardenboek tot leven via permanente dialoog binnen uw school en uw scholengemeenschap.

Betere schoolprestaties voor kinderen uit intacte gezinnenKinderen van wie de ouders bij elkaar zijn, hebben gemiddeld Kinderen van wie de ouders bij elkaar zijn, hebben gemiddeld de beste schoolprestaties.de beste schoolprestaties.Van gezinnen die niet intact zijn, presteren de kinderen uit co-Van gezinnen die niet intact zijn, presteren de kinderen uit co-oudergezinnen op school het best. De minst goede schoolpres-oudergezinnen op school het best. De minst goede schoolpres-taties worden vastgesteld bij kinderen uit éénoudergezinnen. Dit taties worden vastgesteld bij kinderen uit éénoudergezinnen. Dit komt uit een studie van scheidingsdeskundige Ed Spruijt van komt uit een studie van scheidingsdeskundige Ed Spruijt van de Universiteit van Utrecht en van filosofe Corrie Haverkort. Zij de Universiteit van Utrecht en van filosofe Corrie Haverkort. Zij verzamelden hun ervaringen in hun boek “Kinderen uit nieuwe verzamelden hun ervaringen in hun boek “Kinderen uit nieuwe gezinnen”.gezinnen”.Zij maken gebruik van de statistische gegevens van het onder-Zij maken gebruik van de statistische gegevens van het onder-zoek “Scholieren en gezinnen” uit 2011. Gedurende vijf jaar zoek “Scholieren en gezinnen” uit 2011. Gedurende vijf jaar deden 5.300 scholieren uit het basis- en secundair onderwijs deden 5.300 scholieren uit het basis- en secundair onderwijs mee aan dit onderzoek. Het onderzoek toont aan dat op een mee aan dit onderzoek. Het onderzoek toont aan dat op een gemiddelde van 30 leerlingen, minstens zes kinderen zitten gemiddelde van 30 leerlingen, minstens zes kinderen zitten die opgroeien in zogenaamde nieuwe gezinnen. Niet alleen de die opgroeien in zogenaamde nieuwe gezinnen. Niet alleen de schoolprestaties van kinderen uit deze gezinnen blijven achter, schoolprestaties van kinderen uit deze gezinnen blijven achter, ook het welzijn ligt bij hen lager dan bij kinderen uit intacte ook het welzijn ligt bij hen lager dan bij kinderen uit intacte gezinnen.gezinnen.

Van alle nieuwe gezinnen komt, volgens het onderzoek, het Van alle nieuwe gezinnen komt, volgens het onderzoek, het stiefvadergezin het meest voor. Dit is een gezinsvorm waar-stiefvadergezin het meest voor. Dit is een gezinsvorm waar-bij het kind woont bij de biologische moeder en haar nieuwe bij het kind woont bij de biologische moeder en haar nieuwe partner. Moeders zijn in elk gezinstype het allerbelangrijkst voor partner. Moeders zijn in elk gezinstype het allerbelangrijkst voor het welbevinden van het kind. Maar de stiefvader blijkt op plaats het welbevinden van het kind. Maar de stiefvader blijkt op plaats twee te komen, dit is nog vóór de uitwonende biologische twee te komen, dit is nog vóór de uitwonende biologische vader.vader.

Uit het onderzoek blijkt ook dat er tegenwoordig onder laag-Uit het onderzoek blijkt ook dat er tegenwoordig onder laag-opgeleiden relatief meer gescheiden wordt dan onder hoog-opgeleiden relatief meer gescheiden wordt dan onder hoog-opgeleiden. Misschien komt dit omdat hoger opgeleiden beter opgeleiden. Misschien komt dit omdat hoger opgeleiden beter communiceren, conflicten flexibeler kunnen oplossen en meer communiceren, conflicten flexibeler kunnen oplossen en meer ruimte en vooral geld hebben om zich individueel te ontplooien. ruimte en vooral geld hebben om zich individueel te ontplooien. Bovendien zijn ze zich meer bewust over de nadelige gevolgen Bovendien zijn ze zich meer bewust over de nadelige gevolgen van een scheiding voor hun kinderen.van een scheiding voor hun kinderen.

Voor u gelezen en samengevatVoor u gelezen en samengevatFerdinand BostynFerdinand BostynBestuurslid VIRBOBestuurslid VIRBO

* Een zoektocht naar waarheid, Dirk Verhofstadt in gesprek met Etienne Vermeersch. Houtekiet – 2012.** Geef eens een voorbeeld. Naar een methodiek van goede praktijkvoorbeelden. Kelchtermans, G. & Ballet, K. Plantyn – 2009.

21

leerproblemenPrinsje gaat naar een speciale school door leerproblemen.Wat een gedoe! 9.000 euro per schooljaar! En de leer-krachten hebben daar speciale technieken om de kinderen te begeleiden! Wel, ik geef al elf jaar les in het buitengewoon onderwijs van het GO! Bij ons krijgen kinderen optimale kansen door bekwame leerkrachten die zich voortdurend bijscholen. Met dat verschil dat die leerlingen met leerstoornissen welkom zijn, want bij ons is het onderwijs gratis. Maar daarom niet minder goed en succesvol!

LezersbriefAnnick Pincket, Oostende

Meer zittenblijversin stedelijk onderwijs en in gemeenschapsscholen

Zittenblijversreactie op een uitspraak van pedagoog peter Van peteghem

Het stedelijk- en gemeenschapsonderwijs laten opvallend meer leerlingen dubbelen dan het katholieke net. In katho-lieke scholen moet ongeveer 4% van de leerlingen het jaar over doen. Bij het GO! zou dat zo’n 10% zijn. Dat blijkt op basis van cijfers die bekendgemaakt werden in de Com-missie Onderwijs van het Vlaams Parlement.Terwijl het aantal B-attesten (waarbij de leerling van een se-cundaire school wel slaagt maar toch een andere richting moet kiezen) in alle onderwijsnetten rond de 7% bedraagt, valt bij het percentage zittenblijvers een enorme kloof op tussen de onderwijsnetten. In het katholiek onderwijs kreeg de afgelopen jaren ongeveer 1 leerling op 25 een C-attest. In het onderwijs van de steden en gemeenten (OVSG) was dat zowat 1 op tien. Ook in het gemeenschapsonderwijs (GO!) schommelde het aantal C-attesten rond de 10 procent.

Grotere voorkennis?!! (opmerking redactie: daar gaan we weer!)“Katholieke scholen trekken over het algemeen een sterker leerlingenpubliek aan, kinderen van hogeropgeleiden met een grotere voorkennis” verklaart experte Bieke De Fraine (KU Leuven). Ook de strengere selectieprocedure zou meespelen. Strikt genomen mogen scholen geen leerlingen weigeren bij de inschrijvingen, maar volgens onderwijsdeskundigen gebruiken vooral katholieke scholen soms subtiele trucjes om zwakkere leerlingen te weren. Zoals gesprekken met ouders waarin de inschrijving wordt afgeraden in het ‘belang’ van het kind.

Uit het Laatste NieuwsKoen Hellemans

Het verbaast mij dat een eminent pedagoog als Peter Van Het verbaast mij dat een eminent pedagoog als Peter Van Peteghem zich laat verleiden tot bizarre uitspraken wan-Peteghem zich laat verleiden tot bizarre uitspraken wan-neer hem gevraagd wordt een verklaring te geven voor het neer hem gevraagd wordt een verklaring te geven voor het feit dat er minder West-Vlaamse zittenblijvers zijn. Ik citeer:” feit dat er minder West-Vlaamse zittenblijvers zijn. Ik citeer:” Vermoedelijk ligt de verklaring bij de mix van de vele katho-Vermoedelijk ligt de verklaring bij de mix van de vele katho-lieke scholen – die doorgaans goed presterende kinderen lieke scholen – die doorgaans goed presterende kinderen afleveren – en de West-Vlaamse doorzettersmentaliteit” afleveren – en de West-Vlaamse doorzettersmentaliteit” einde citaat! einde citaat! Het verband tussen ‘katholiek’ en ‘kwaliteit’ is nog nooit Het verband tussen ‘katholiek’ en ‘kwaliteit’ is nog nooit wetenschappelijk aangetoond. Wanneer men de doorlich-wetenschappelijk aangetoond. Wanneer men de doorlich-tingsverslagen van de inspectie nakijkt, kan je gewoon tingsverslagen van de inspectie nakijkt, kan je gewoon vaststellen dat katholieke scholen zeker niet beter preste-vaststellen dat katholieke scholen zeker niet beter preste-ren dan scholen van het gemeenschapsonderwijs (GO!). ren dan scholen van het gemeenschapsonderwijs (GO!). Integendeel!Integendeel!Als directeur van het Koninklijk Atheneum Pegasus Als directeur van het Koninklijk Atheneum Pegasus Oostende kan ik u melden dat meer dan de helft van onze Oostende kan ik u melden dat meer dan de helft van onze afgestudeerde leerlingen die hebben deelgenomen aan afgestudeerde leerlingen die hebben deelgenomen aan het ingangsexamen voor arts hiervoor geslaagd zijn bij hun het ingangsexamen voor arts hiervoor geslaagd zijn bij hun eerste deelname. Dat is ver boven het landelijke gemiddel-eerste deelname. Dat is ver boven het landelijke gemiddel-de. Het slaagpercentage van oud-leerlingen in het hoger de. Het slaagpercentage van oud-leerlingen in het hoger onderwijs bedraagt meer dan 70%. Ons aantal zittenblijvers onderwijs bedraagt meer dan 70%. Ons aantal zittenblijvers ligt merkelijk lager dan bij vergelijkbare scholen van het vrije ligt merkelijk lager dan bij vergelijkbare scholen van het vrije net. Bovendien zijn er katholieke scholen in Oostende en net. Bovendien zijn er katholieke scholen in Oostende en omgeving die een beleid voeren waarbij leerlingen die niet omgeving die een beleid voeren waarbij leerlingen die niet aan ‘de norm’ (wat die ook moge zijn) voldoen, vriendelijk aan ‘de norm’ (wat die ook moge zijn) voldoen, vriendelijk verzocht worden andere oorden op te zoeken. GO-scholen verzocht worden andere oorden op te zoeken. GO-scholen proberen hun leerlingen beter te maken, leerwinst te laten proberen hun leerlingen beter te maken, leerwinst te laten boeken. Ze zijn er niet op uit om enkel een elite te creëren!boeken. Ze zijn er niet op uit om enkel een elite te creëren!

Jean SurmontJean SurmontDirecteur KA Pegasus Oostende.Directeur KA Pegasus Oostende.

22

“kansarmoede en onderwijs”Onderwijs kan een hefboom zijn om samen met mensen in armoede uit armoede te geraken.

meer dan 700.000 Belgen leven in armoede en dit aantal is nog stijgend. Armoede is in België een grotendeels verborgen probleem. Wie zelf in armoede leeft, komt er niet graag mee naar buiten; wie niet in armoede leeft, is zich nauwelijks bewust van het pro-bleem of kijkt er liever overheen. maar armoede verdwijnt niet door er de ogen voor te sluiten. Ondanks al onze welvaart slagen we er niet in iedereen de kans te geven op een menswaar-dig bestaan. en dat is een schrijnende vaststelling.(uit: www.armoede.be)

Armoede is echter meer dan een tekort aan geld. Het gaat om een netwerk van sociale uitsluiting, dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan (zoals arbeid, huisvesting, onderwijs,…), dermate dat de mensen in armoede gescheiden worden van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Je kan een gezin kansarm noemen als het problemen heeft op ten minste drie van de volgende terreinen: het inkomen, de opleiding van de ouders, de ontwikke-ling van de kinderen, de arbeidssitu-

atie van de ouders, de huisvesting, de gezondheid.Diverse oorzaken kunnen aan de basis liggen van kansarmoede:- generatiearmen: armoede wordt door-

gegeven van ouder op kind- langdurig werklozen: soms door

omstandigheden, soms door lage scholingsgraad

- ziekte of handicap kan er voor zorgen dat ouders uit het arbeidscircuit ver-dwijnen en totaal afhankelijk worden

- alleenstaande ouders: vooral vrouwen komen als gevolg van een sterfgeval of echtscheiding in armoede terecht

- verkeerd budgetbeheer zorgt er voor dat men in de rode cijfers komt.

Een recent onderzoek van het HIVA (“Cijferboek sociale ongelijkheid in het Vlaams onderwijs”, 2003) wijst op het verband tussen de socio-professionele status van de ouders en het schoolse presteren van hun kinderen. Reeds van in de kleuterschool hebben kinderen van laag opgeleide ouders veel meer te maken met schoolse achterstand. We zien ook dat één op vier kansarme kinderen wordt doorverwezen naar het buitengewoon onderwijs en dat 85% van

de leerlingen in het beroepssecundair onderwijs uit een lager sociaal-econo-misch milieu komt. Toch hadden velen in het ASO of TSO kunnen zitten, maar ze krijgen vaak minder kansen omdat de school niet is afgestemd op arme gezinnen.

Er kunnen aanwijzingen zijn dat leerlin-gen negatieve gevolgen dragen van een lager sociaal milieu:- ze missen de gewone ondersteuning

van thuis: komen vaak ongewassen, slecht gekleed of zonder schoolgerief naar school. Afspraken over turnkle-dij, schoolwerk,… worden soms niet nageleefd. Ze komen vaak niet, te laat of onregelmatig naar school.

- ze vertonen gedragsproblemen: ze merken dat ze niet zijn zoals andere kinderen. Ze zijn vaak teruggetrokken of agressief, bouwen moeilijk een ver-trouwensrelatie uit met de leerkracht, zijn impulsiever, vlugger ontmoedigd en ze verwachten minder van hun eigen prestaties (negatief zelfbeeld)

- ze hebben vaak een minder goede leerhouding: concentreren zich moeilijk, hebben last met plannen en vooruitzien.

2323

Leerkrachten bekijken kinderen uit (kans)arme milieus vlug als slachtoffer, als kinderen met problemen en tekor-ten (agressief, lui,…), terwijl men zou moeten vertrekken vanuit wat kansarme kinderen wél kunnen, waar ze wel goed in zijn (logica, onderhandelen, leergierig in het leven,…).Kansarme kinderen verschillen ook niet van andere kinderen, ze houden ook van videospelletjes, populaire muziek, het commerciële circuit. Alleen de om-standigheden verschillen.

Uit een rapport van enkele Antwerpse ‘Verenigingen waar armen het woord nemen’ blijkt dat de voornaamste problemen, waarmee kansarme ouders geconfronteerd worden in hun relatie met de school, terug te brengen zijn tot enerzijds ‘communicatie’ en anderzijds ‘de schoolrekeningen’.

de communicatieTussen kansarme ouders en de school zijn er vaak heel wat communicatiepro-blemen. Schriftelijke boodschappen van de school worden dikwijls niet begrepen en mondelinge boodschappen van ouders worden soms als arrogant en agressief gezien. Leerkrachten zijn meestal zelf niet (kans)arm, komen niet vaak uit dergelijk milieu en kennen in hun eigen vriendenkring weinig kansarme mensen, ze zijn dus meestal niet vertrouwd met de achter-grond van deze ouders. Hoe beter men die achtergrond evenwel kent en leert begrijpen, hoe beter de communicatie tussen beide partners zal lukken.Enkele suggesties:-sta open voor (kans)arme kinderen en hun ouders. We denken dat we weten wat ze nodig hebben. Is dat ook zo? Informeer je als school, als leerkracht. Wat is (kans)armoede? Hoe beleven de kinderen, de ouders, de leerkrachten dat? Wat zijn risicofactoren en pijnpun-ten? Vaak zijn er deskundige centra en hulpverleners in de buurt om daarbij te helpen.- breng de school dichter bij thuis en

breng thuis in de school: de kloof tussen (kans)arme gezinnen en de school is mee de oorzaak van onder-wijsachterstand. Heel wat leerkrachten kennen de buurt waarin ze les geven niet, waardoor ze zich ook afsluiten voor wat in die buurt gebeurt. Contac-ten tussen arme gezinnen en school optimaliseren heeft een positief effect.

- werk aan een gedragscode voor de communicatie met ouders: een vlot contact met ouders kan waardevolle informatie opleveren voor de leer-

kracht. Praat met respect, zorg dat ze voelen dat ze welkom zijn (informele schoolpoortcontacten, huisbezoe-ken,…). Zorg voor duidelijke bood-schappen; licht schriftelijke bood-schappen desnoods mondeling toe aan de schoolpoort. Win vertrouwen: spreek de ouders niet alleen aan als er problemen zijn, maar ook als het goed gaat.

de schoolrekeningen"Onderwijs moet gratis zijn zolang het kind leerplichtig is", maar toch zijn er altijd kosten zoals het aanschaffen van een boekentas, kledij, schoolgerief, naschoolse opvang, schoolreis,…Onderzoek van het HIVA (Hoger Instituut voor de Arbeid) wijst uit dat een jaar kleuteronderwijs de ouder(s) tussen de 175 à 220 euro kost, een jaar lager onderwijs 335 à 470 euro en een jaar se-cundair onderwijs gemiddeld 840 euro. Voor minder gegoede gezinnen zijn dit zware uitgaven en voor (kans)arme gezinnen is dit quasi onbetaalbaar.In afwachting dat de overheid deze problematiek terdege onder handen neemt kan de school alvast zelf enkele initiatieven nemen. Zoals bijvoorbeeld door te werken aan een gedragscode voor het financiële aspect:- stel je in hun plaats: leerkrachten en

directie reageren soms wrevelig en intolerant over financiële zaken omdat ze niet weten wat rekeningen in een gezin teweeg brengen. Onthoud dat leerlingen zelf daar niets kunnen aan doen

- communiceer met respect: een rode nota in de agenda, een boze telefoon of de sociale dienst inschakelen als (kans)arme leerlingen niet in orde zijn, werkt vaak averechts. Een persoonlijk gesprek kan een signaal zijn dat de school hun probleem ernstig neemt.

- een financieel beleid op school: omgaan met financiële problemen op school is niet enkel een zaak van de directie of de individuele leerkracht, maar veronderstelt afspraken met het volledige schoolteam.

Mede dankzij het gelijke onderwijs-kansendecreet (GOK-I), dat optimale leer- en ontwikkelingskansen beoogt voor alle leerlingen, is er meer aandacht voor de gevolgen van armoede op de schoolloopbaan van kinderen. Eén van de instrumenten die door dit decreet worden aangereikt, met name de lokale overlegplatforms (LOP’s) vervullen vaak een stimulerende rol bij het opstellen en het in de praktijk brengen van stap-penplannen of codes om het onderwijs goedkoper te maken of om te gaan met

(onbetaalde) schoolrekeningen. Antwer-pen, Lier, St.-Niklaas, Kortrijk-Menen, Leopoldsburg,…zijn maar enkele van de steden en gemeenten waar momenteel met een dergelijk instrument gewerkt wordt. Het tien puntenprogramma uit de code van de stad Antwerpen (“Met het schoolteam op weg naar een code – Kansen in onderwijs”, Algemeen Onderwijsbeleid Stad Antwerpen) wordt vaak als uitgangspunt gebruikt voor een discussie met alle betrokken partners. De code wordt gebruikt voor een discus-sie in het schoolteam en is de basis voor een schoolspecifieke tekst die aan het schoolwerkplan kan worden toege-voegd.

1. Het schoolteam zoekt steeds naar de - voor de ouders – financieel voordeligste manier om haar peda-gogisch project te realiseren.

2. De school engageert zich om jaar-lijks op kritische wijze de aangere-kende kosten te bekijken in functie van een betere beheersing en/of mo-gelijke daling van de totale kostprijs.

3. Als het schoolteam activiteiten tij-dens de schooluren organiseert, stelt het schoolteam zich tot doel om alle kinderen/leerlingen te laten deelne-men. Voor deze activiteiten mag de financiële bijdrage nooit uitsluiting in de hand werken.

Dure activiteiten worden beperkt en de school zoekt financiële middelen om de kostprijs van de activiteit voor de ouders te drukken.

Voor activiteiten buiten de regu-liere lestijden geldt hetzelfde. Wat niet voor alle leerlingen financieel haalbaar is, kan nooit voorbereid of verwerkt worden tijdens de lessen.

4. Het schoolsecretariaat kan de schoolrekening enkel de eerste keer via de kinderen/leerlingen aanbie-den.

In andere omstandigheden mag het schoolteam het kind/de leerling nooit betrekken in de problematiek van de onbetaalde schoolrekening.

De schoolrekening is een transactie die tussen de school en de ouders plaats vindt.

5. Individuele aspecten van de school-rekening worden met de grootste discretie behandeld.

6. Het schoolteam deelt voor de aan-vang van een schooljaar de kostprijs van het nieuwe schooljaar aan de ouders mee. Het overzicht bestaat uit:

•deverplichteuitgaven •noodzakelijkeaankopen •deniet-verplichteuitgaven

24

Wiskundeangst: het bestaat echt

7. Het schoolteam stelt zich minimaal tot doel om de kostprijs van een schooljaar te bevriezen op het hui-dige niveau.

8. De school biedt de ouders de mogelijkheid tot gespreide betaling aan. Bij aanvang van elk schooljaar kunnen de ouders de keuze maken tussen verschillende betalingsopties.

Ideaal is dat de betalingen gespreid kunnen worden over alle maanden.

9. In het schoolreglement wordt ver-meld welke stappen er gezet moeten worden in geval van betalingsmoei-lijkheden. Het bestaan van speciale fondsen wordt in zo’n algemeenheid vermeld.

10. De directeur engageert zich om sa-men met het schoolteam te werken aan positieve beeldvorming over (kans)arme gezinnen.

Werk samen met de oudersOnderwijs met gelijke kansen rust niet op de schouders van een individuele leerkracht. Een geïsoleerde inspanning

hou je niet vol en zorgt niet voor een beleid met continuïteit. Daarom is het aanpakken van (kans)armoede een zaak van de hele school: neemt de school de bekommernis voor de kansarmen expli-ciet op in het pedagogisch project? Wie zijn ze? Wat zijn hun behoeften? Hoe kan de school daarop inspelen (huis-werkbeleid, communicatie, financieel beleid,…)? Men dient er zich evenwel goed van bewust te zijn dat de school niet alles zelf kan oplossen, als schoolteam heb je ook je beperkingen. Vaak is de problematiek zo complex dat je steun nodig hebt: schoolbegeleiding, OCMW, CLB, Schoolopbouwwerk, Comité voor Bijzondere Jeugdzorg, enz.Samen-werken met mensen in armoede en andere partners is een eerste stap om uit de armoede te geraken.

Wie meer wil weten over onderwijs en (kans)armoede kan onder meer terecht op volgende websites http://www.armoede.be

Deze site is een digitaal verzamelpunt van informatie over het armoededebat en de praktijk van de armoedebestrij-ding. Er is een apart luik over onderwijs.http://sos.welzijn.net/“SOS schulden op school”. Deze organisatie werkt rond kansarmoede en onderwijs en inventariseerde goede praktijkvoorbeelden om goedkoop onderwijs te organiseren.www.armoedebestrijding.be“Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uit-sluiting”. Het steunpunt houdt beleids-makers op de hoogte van analyses en voorstellen die voortvloeien uit het over-leg dat zij organiseren met de betrokken actoren.

Voor u opgezochtFerdinand BostynBestuurslid VIRBO

Vroeger zei men gewoon “niet sterk in Vroeger zei men gewoon “niet sterk in wiskunde”, nu heb je wiskundeangst. wiskunde”, nu heb je wiskundeangst. Dit is geen inbeelding: de angst is echt Dit is geen inbeelding: de angst is echt en is zelfs zichtbaar in de hersenen. Dat en is zelfs zichtbaar in de hersenen. Dat hebben wetenschappers aan de univer-hebben wetenschappers aan de univer-siteit van Stanford uitgevist. Het slechte siteit van Stanford uitgevist. Het slechte nieuws daarbij is dat het een vicieuze nieuws daarbij is dat het een vicieuze cirkel op gang brengt.cirkel op gang brengt.De wetenschappers onderzochten 46 De wetenschappers onderzochten 46 leerlingen met een gelijkaardig IQ en een leerlingen met een gelijkaardig IQ en een leerlingen met een gelijkaardig IQ en een leerlingen met een gelijkaardig IQ en een lichte of zware vorm van wiskundeangst. lichte of zware vorm van wiskundeangst. lichte of zware vorm van wiskundeangst. lichte of zware vorm van wiskundeangst. De graad van wiskundeangst wordt be-De graad van wiskundeangst wordt be-paald aan de hand van een vragenlijst. paald aan de hand van een vragenlijst. Wiskundeangst betekent dat de leerlin-Wiskundeangst betekent dat de leerlin-gen zich gestresseerd en angstig voelen gen zich gestresseerd en angstig voelen tijdens het oplossen van wiskundeoefe-tijdens het oplossen van wiskundeoefe-ningen. De leerlingen kregen zowel ge-ningen. De leerlingen kregen zowel ge-heugen- als wiskunde- en leesteksten als heugen- als wiskunde- en leesteksten als wiskundeproblemen terwijl hun hersenen wiskundeproblemen terwijl hun hersenen gescand werden.gescand werden.Daaruit bleek dat de kinderen met de Daaruit bleek dat de kinderen met de grootste angst een grote activiteit verto-grootste angst een grote activiteit verto-nen in het hersengedeelte dat de angst nen in het hersengedeelte dat de angst controleert.controleert.

Vicieuze cirkelVicieuze cirkelHet probleem is dat een toename in het Het probleem is dat een toename in het hersengebied voor stress, gepaard gaat hersengebied voor stress, gepaard gaat met een afname in het gebied dat instaat met een afname in het gebied dat instaat voor probleemoplossingen en redene-voor probleemoplossingen en redene-ren. Zo ontstaat een vicieuze cirkel: nl. ren. Zo ontstaat een vicieuze cirkel: nl. uit schrik om de oplossing niet te vinden, uit schrik om de oplossing niet te vinden, kan je die ook niet vinden, waardoor je kan je die ook niet vinden, waardoor je nog eens extra gestresseerd raakt… en nog eens extra gestresseerd raakt… en de oplossing nog verder weg blijkt.de oplossing nog verder weg blijkt.Dat verklaart waarom de angstige leer-Dat verklaart waarom de angstige leer-lingen ook trager en met meer fouten lingen ook trager en met meer fouten lingen ook trager en met meer fouten lingen ook trager en met meer fouten werkten aan de wiskundeproblemen.werkten aan de wiskundeproblemen.werkten aan de wiskundeproblemen.werkten aan de wiskundeproblemen.

Deze studie is een eerste neurologisch Deze studie is een eerste neurologisch bewijs van het bestaan van wiskunde-bewijs van het bestaan van wiskunde-angst. Dit kan gevolgen hebben voor angst. Dit kan gevolgen hebben voor de vroege opsporing en behandeling de vroege opsporing en behandeling van het probleem. Wiskundeangst heeft van het probleem. Wiskundeangst heeft in elk geval een negatief effect op het in elk geval een negatief effect op het presteren voor wiskunde. Het kan dus presteren voor wiskunde. Het kan dus niet meer zo maar afgedaan worden als niet meer zo maar afgedaan worden als een afkeer van wiskunde.een afkeer van wiskunde.

Hoe begint hetHoe begint hetMaar de vraag blijft wel: hoe ontstaat Maar de vraag blijft wel: hoe ontstaat wiskundeangst? Is de wiskunde de kip of wiskundeangst? Is de wiskunde de kip of het ei? Was er eerst: het worstelen met het ei? Was er eerst: het worstelen met rekensommen die dan angst veroor-rekensommen die dan angst veroor-zaakt of is de wiskundeangst er al van zaakt of is de wiskundeangst er al van in de beginfase? Hierop is er nog geen in de beginfase? Hierop is er nog geen antwoord. Maar het gezond verstand antwoord. Maar het gezond verstand lijkt te zeggen dat kinderen die moei-lijkt te zeggen dat kinderen die moei-lijkheden hebben met wiskunde eerder lijkheden hebben met wiskunde eerder deze wiskundeangst zullen ervaren dan deze wiskundeangst zullen ervaren dan andere kinderen.andere kinderen.

Uit Het Laatste NieuwsUit Het Laatste NieuwsUit Het Laatste NieuwsUit Het Laatste Nieuws

25

godsdienstlessen horen niet thuis op de scholen

25

“Ons onderwijs is te weinig bij machte “Ons onderwijs is te weinig bij machte om religieuze radicalisering bij leerkrach-om religieuze radicalisering bij leerkrach-ten en leerlingen een halt toe te roepen”. ten en leerlingen een halt toe te roepen”. Dit verklaart Patrick Loobuyck, moraalfi-Dit verklaart Patrick Loobuyck, moraalfi-losoof verbonden aan de Universiteiten losoof verbonden aan de Universiteiten Antwerpen en Gent.Antwerpen en Gent.

De voorbije periode is de plaats van De voorbije periode is de plaats van religie, lees vooral ‘islam’, in onze secu-religie, lees vooral ‘islam’, in onze secu-liere rechtstaat opnieuw onderwerp van liere rechtstaat opnieuw onderwerp van debat. Er waren al het boerkaverbod, het debat. Er waren al het boerkaverbod, het discours van Sharia4Belgium en de rellen discours van Sharia4Belgium en de rellen en het incident in Molenbeek. Daar komt en het incident in Molenbeek. Daar komt nu bovenop dat algemeen directeur van nu bovenop dat algemeen directeur van de Brusselse scholengemeenschap van de Brusselse scholengemeenschap van het gemeenschapsonderwijs, Jacky Go-het gemeenschapsonderwijs, Jacky Go-ris, aan de alarmbel trekt betreffende de ris, aan de alarmbel trekt betreffende de islamleerkrachten in zijn scholen. Twee islamleerkrachten in zijn scholen. Twee ervan werden recent ontslagen, één om-ervan werden recent ontslagen, één om-dat hij koranverzen reciteerde in plaats dat hij koranverzen reciteerde in plaats van de hulpdiensten te bellen toen een van de hulpdiensten te bellen toen een leerling een epilepsieaanval kreeg, een leerling een epilepsieaanval kreeg, een tweede omdat hij vond dat homo’s naar tweede omdat hij vond dat homo’s naar de imam doorverwezen moeten worden de imam doorverwezen moeten worden voor een duiveluitdrijving. De directeur voor een duiveluitdrijving. De directeur is duidelijk: “Die jonge lichting islam-is duidelijk: “Die jonge lichting islam-leerkrachten evolueert niet in de goede leerkrachten evolueert niet in de goede richting. Als we niets doen, verwacht ik richting. Als we niets doen, verwacht ik alleen maar meer incidenten.”alleen maar meer incidenten.”

CapitulatieCapitulatieDat bepaalde islamleerkrachten vaak on-Dat bepaalde islamleerkrachten vaak on-dermaats geschoold zijn, is bekend. Een dermaats geschoold zijn, is bekend. Een tijd geleden vond daarom een hoorzitting tijd geleden vond daarom een hoorzitting plaats in het Vlaams Parlement over de plaats in het Vlaams Parlement over de vraag hoe de overheid een academische vraag hoe de overheid een academische opleiding islamtheologie kan facilite-opleiding islamtheologie kan facilite-ren. Maar er is meer. Er zijn nogal wat ren. Maar er is meer. Er zijn nogal wat leerkrachten die ideeën verkondigen die leerkrachten die ideeën verkondigen die haaks staan op ons onderwijsproject. Er haaks staan op ons onderwijsproject. Er wordt bijvoorbeeld geflirt met creationis-wordt bijvoorbeeld geflirt met creationis-me. Dat een inspecteur islam laat opte-me. Dat een inspecteur islam laat opte-kenen dat hij zijn leerkrachten aanspoort kenen dat hij zijn leerkrachten aanspoort “respect te hebben voor de wetenschap-“respect te hebben voor de wetenschap-pelijke visie over de schepping van de pelijke visie over de schepping van de mens en het universum” – en dat ze bij mens en het universum” – en dat ze bij het verkondigen van de islam rekening het verkondigen van de islam rekening moeten houden met “de gevoeligheden moeten houden met “de gevoeligheden binnen de school”, spreekt boekdelen. binnen de school”, spreekt boekdelen. Naar buiten toe wordt Darwin getole-Naar buiten toe wordt Darwin getole-

reerd. Er is niet veel verbeelding nodig reerd. Er is niet veel verbeelding nodig om te weten wat daarover dan gezegd om te weten wat daarover dan gezegd wordt in bepaalde islamlessen. We wordt in bepaalde islamlessen. We moeten hier trouwens niet alleen denken moeten hier trouwens niet alleen denken aan de islam, de hoeveelheid evangelical aan de islam, de hoeveelheid evangelical churches die in het straatbeeld verschij-churches die in het straatbeeld verschij-nen, voorspellen niet veel goeds.nen, voorspellen niet veel goeds.

Ons onderwijs is op dit moment ook Ons onderwijs is op dit moment ook te weinig bij machte om de religieuze te weinig bij machte om de religieuze radicalisering en polarisering bij be-radicalisering en polarisering bij be-paalde jongeren een halt toe te roepen. paalde jongeren een halt toe te roepen. Sommige seculier denkende leerkrach-Sommige seculier denkende leerkrach-ten in islamconcentratiescholen zijn ten in islamconcentratiescholen zijn bang om hun mening te verkondigen bang om hun mening te verkondigen inzake geloof of (homo)seksualiteit. inzake geloof of (homo)seksualiteit. Onvermijdelijk krijgt men een label Onvermijdelijk krijgt men een label ‘haram’ (onrein) opgeplakt. En wie toch ‘haram’ (onrein) opgeplakt. En wie toch tegen de haren van Allah durft te strijken, tegen de haren van Allah durft te strijken, krijgt het signaal van bovenaf dat hij/zij krijgt het signaal van bovenaf dat hij/zij beter zwijgt, voor de goede vrede. Dit beter zwijgt, voor de goede vrede. Dit is capitulatie. We mogen hiervoor als is capitulatie. We mogen hiervoor als samenleving de ogen niet sluiten, en ja, samenleving de ogen niet sluiten, en ja, het onderwijs moet haar verantwoorde-het onderwijs moet haar verantwoorde-lijkheid nemen. Veel scholen opteerden lijkheid nemen. Veel scholen opteerden voor een hoofddoekenverbod, maar dat voor een hoofddoekenverbod, maar dat is machteloze struisvogelpolitiek zolang is machteloze struisvogelpolitiek zolang die scholen niets te zeggen hebben over die scholen niets te zeggen hebben over hun leerkrachten islam en de inhoud die hun leerkrachten islam en de inhoud die zij verkondigen.zij verkondigen.

Er dringt zich een grondige discussie Er dringt zich een grondige discussie op over de vraag welke plaats levensbe-op over de vraag welke plaats levensbe-schouwing in het onderwijs moet krijgen. schouwing in het onderwijs moet krijgen. Ons onderwijs dient om jongeren te vor-Ons onderwijs dient om jongeren te vor-men tot autonome mensen die in staat men tot autonome mensen die in staat zijn op een eigen manier hun leven vorm zijn op een eigen manier hun leven vorm te geven. Hiervoor moeten we jongeren te geven. Hiervoor moeten we jongeren in de wereld oriënteren op basis van in de wereld oriënteren op basis van onze voorlopige beste kennis. Darwin onze voorlopige beste kennis. Darwin hoort daarbij, godsdienstige opvattingen hoort daarbij, godsdienstige opvattingen over het ontstaan van de mens niet. Op over het ontstaan van de mens niet. Op vlak van levensbeschouwing moeten we vlak van levensbeschouwing moeten we niet van ons onderwijs verwachten dat niet van ons onderwijs verwachten dat het leerlingen tot goede katholieken, vrij-het leerlingen tot goede katholieken, vrij-zinnigen of moslims vormt. Het onderwijs zinnigen of moslims vormt. Het onderwijs moet jongeren in staat stellen om op een moet jongeren in staat stellen om op een reflexieve, redelijke manier hun leven op reflexieve, redelijke manier hun leven op levensbeschouwelijk vlak vorm te geven levensbeschouwelijk vlak vorm te geven in overeenstemming met de grondrech-in overeenstemming met de grondrech-

ten en de seculiere rechtstaat. Vandaag ten en de seculiere rechtstaat. Vandaag moet het officieel onderwijs nog steeds moet het officieel onderwijs nog steeds de moslims bij moslims, katholieken de moslims bij moslims, katholieken bij katholieken, de protestanten bij de bij katholieken, de protestanten bij de protestanten en de joden bij de joden protestanten en de joden bij de joden zetten als levensbeschouwing op het zetten als levensbeschouwing op het curriculum komt. Dit is geen goed idee. curriculum komt. Dit is geen goed idee. Net die jongeren die het meest nood Net die jongeren die het meest nood hebben aan een kritisch, vrije omgang hebben aan een kritisch, vrije omgang met levensbeschouwing, zetten we nu met levensbeschouwing, zetten we nu afzonderlijk voor de les over het eigen afzonderlijk voor de les over het eigen gelijk. Bovendien wordt op die manier gelijk. Bovendien wordt op die manier elke vorm van dialoog structureel onmo-elke vorm van dialoog structureel onmo-gelijk gemaakt. Hoe inefficiënt kunnen gelijk gemaakt. Hoe inefficiënt kunnen we bezig zijn om de radicalisering te we bezig zijn om de radicalisering te stoppen en jongeren op een gediversifi-stoppen en jongeren op een gediversifi-eerde en seculiere samenleving voor te eerde en seculiere samenleving voor te bereiden?bereiden?

Er is nood aan een algemeen vormend Er is nood aan een algemeen vormend plichtvak waarin de studie van levens-plichtvak waarin de studie van levens-beschouwing, het omgaan met levens-beschouwing, het omgaan met levens-beschouwelijke en morele vragen en beschouwelijke en morele vragen en burgerschapseducatie op een inclusieve burgerschapseducatie op een inclusieve manier aan bod kunnen komen. De manier aan bod kunnen komen. De geëngageerde levensbeschouwelijke geëngageerde levensbeschouwelijke vakken kunnen hoogstens facultatief op vakken kunnen hoogstens facultatief op het curriculum blijven staan. Dit zou ook het curriculum blijven staan. Dit zou ook zo moeten in het vrij onderwijs, maar dat zo moeten in het vrij onderwijs, maar dat is een andere discussie. Elke leerling, is een andere discussie. Elke leerling, gelijk in welk onderwijsnet die is inge-gelijk in welk onderwijsnet die is inge-schreven, heeft recht op levensbeschou-schreven, heeft recht op levensbeschou-welijke en morele vorming die gebaseerd welijke en morele vorming die gebaseerd is op religiestudies, ethiek, moraalwe-is op religiestudies, ethiek, moraalwe-tenschap en filosofie. Bovendien heeft tenschap en filosofie. Bovendien heeft ons onderwijs, zowel naar de jongeren ons onderwijs, zowel naar de jongeren als naar de samenleving toe, de plicht als naar de samenleving toe, de plicht burgerschapseducatie betreffende de burgerschapseducatie betreffende de seculiere rechtstaat aan te bieden. Dat seculiere rechtstaat aan te bieden. Dat dergelijke evidenties zo moeilijk voet aan dergelijke evidenties zo moeilijk voet aan de grond krijgen in ons onderwijs is, in de grond krijgen in ons onderwijs is, in het licht van de uitdagingen waar onze het licht van de uitdagingen waar onze gediversifieerde samenleving voor staat, gediversifieerde samenleving voor staat, onbegrijpelijk.onbegrijpelijk.

Patrick Loobuyck,Patrick Loobuyck,MoraalfilosoofMoraalfilosoof

26

27

de aangepaste verlofregeling 2013

de nieuwe wetgeving – regelgevingen vanaf 01-01-2013

1. ZiekteZiekte is geen reden om thuis te blijven. Een attest van de dokter is geen bewijs; als u in staat bent om naar de dokter te gaan, kunt u ook komen werken.

2. Sterfgeval in de familieWordt niet verontschuldigd. Voor de over-ledene kunt u toch niets meer doen en iemand anders kan de nodige maatrege-len ook nemen. Als u de begrafenis op de late namiddag zet willen we u graag een uur vrij geven als uw werk gedaan is.

3. eigen sterfgevalHier kunt u op ons begrip rekenen indien:•uons2wekenvóóruwoverlijdenhebt

gewaarschuwd, zodat wij op tijd een vervanger kunnen inwerken.

•uonstotmaximum08.00u’smorgensinformeert zodat wij de nodige maatre-gelen kunnen nemen.

•Dehandtekeningvandeartsendievan u die bevestigen dat u gestorven bent. Mocht één van de handtekenin-gen ontbreken, worden de niet gepres-teerde dagen van uw jaarlijks verlof afgetrokken.

4. OperatiesElke chirurgische ingreep is verboden. Wij hebben u aangenomen zoals u bent. Een verandering of afname van een orgaan is tegen de bepalingen van het statuut.

5. Zilveren/gouden bruilofVoor zulke evenementen worden geen vrije dagen toegekend. Als u 25 of 50 jaar met dezelfde partner getrouwd bent, mag u blij zijn dat u kan komen werken.

6. VerjaardagHet is niet uw verdienste om geboren te zijn. Daarom zien wij geen enkele reden om u vrijaf te geven.

7. geboorte van een kindVoor zulke misstappen zijn er natuurlijk geen verlofdagen in het statuut voorzien. U had uw plezier toch al.

Ik hoop dat elk van u rekening wil houden met bovenstaande logische en redelijke afspraken. Geef het door.

ComplimentenDe directie

Ingestuurd door Mike Goudeseune, die dit reglement al toepast in zijn school!

28

29

Contactpersonen VIRBOper scholengroep

vertegenwoordiging VIRBOde verschillende organen

CaC (Centrale adviesCommissie Bao)

alex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan - T: 059/23 33 06 - F: 059/80 24 45 E: bs.einstein@skynet.beGerda Calders: Scholengroep Brusselia, Oud Strijderslaan 200, 1040 Evere M: 0495/63 11 98 - F: 02/702 30 60 E: sge.brusselia@g-o.beKarien alleman: BS Wervik, Hellestraat 15, 8940 Wervik - T: 056/31 27 03 - F: 056/31 01 58 E: bs.wervik@g-o.be

CaC (personeel)

Koen martinet: Baron De Celleslaan 1, 2650 Edegem - T: 03/448 13 43 GSM: 0475/20 87 59

CaC (pedaGoGisCh Beleid)

alex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan - T: 059/23 33 06 F: 059/80 24 45 - E: bs.einstein@skynet.beCaC (Centrale adviesCommissie leerlinGenvervoer)

alex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan - T: 059/23 33 06 F: 059/80 24 45 - E: bs.einstein@skynet.beKarien alleman: BS Wervik, Hellestraat 15, 8940 Wervik - T: 056/31 27 03 - F: 056/31 01 58 E: bs.wervik@g-o.be

GezondheidsBeleidalex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan - T: 059/23 33 06 F: 059/80 24 45 - E: bs.einstein@skynet.beBarbara danis: Halderbosstraat 76, 1653 Dworp - T: 0477/54 69 50 E: barbara.danis@g-o.be

asp-Go! (refleCtieGroepen)

martine Coppens: BS LP Boon, Leuvestraat 37A, 9320 Erembodegem T: 053/78.26.21 F: 053/71.16.24 - E: directie@bslpboon.be

doorstrominG: martine Coppens: BS LP Boon, Leuvestraat 37A, 9320 Erembodegem T: 053/78.26.21 F: 053/71.16.24 - E: directie@bslpboon.be

Beleidsvoerend vermoGenvera vaneerdeweGh: T: 0478/57.17.97 E: vera.vaneerdewegh@telenet.be

dirGoferdinand BostYn Eikenlaan 39, 8200 Sint-Andries - BruggeT: 050/32 08 00 - M: 0486/38 13 75 E: ferdinand.bostyn@scarlet.bealex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan T: 059/23 33 06 F: 059/80 24 45 - E: bs.einstein@skynet.beBarbara danis: Halderbosstraat 76, 1653 Dworp - T: 0477/54 69 50 E: barbara.danis@g-o.be

overleG vaKBondenferdinand BostYn: Eikenlaan 39, 8200 Sint-Andries - BruggeT: 050/32 08 00 - M: 0486/38 13 75 E: ferdinand.bostyn@scarlet.be

nodBferdinand BostYn: Eikenlaan 39, 8200 Sint-Andries - BruggeT: 050/32 08 00 - M: 0486/38 13 75 E: ferdinand.bostyn@scarlet.beludo daelemans: Kloosterbunder 17, 2870 Puurs - T: 03/889 20 28 E: lode.daelemans@skynet.bealex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan T: 059/23 33 06 F: 059/80 24 45 - E: bs.einstein@skynet.be

odvBludo daelemans: Kloosterbunder 17, 2870 Puurs - T: 03/889 20 28 E: lode.daelemans@skynet.be

vloralgemene raad van de vlor alex de smedt: BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan - T: 059/23 33 06 F: 059/80 24 45 - E: bs.einstein@skynet.be raad Basisonderwijs vlor (plaatsvervanger) Gerda Calders: Scholengroep Brusselia, Oud Strijderslaan 200, 1040 EvereT: 0495/63 11 98 - F: 02/702 30 60 E: sge.brusselia@g-o.be

1. antwerpen: Mark BRANTS (03/360.82.93) > marckbrants@telenet.beJee WUYTS (0497/50.16.82) > jee.wuyts@g-o.be - wuyts.jee@gmail.com 2. Kapellen – Kalmthout: Hilde SWINNEN (03/666.60.24) > bsbo.kalmthout@g-o.beFrank VAN HERCK > frank.vanherck@g-o.be 3. BrassChaat – malle – sChoten:Helga VAN UFFEL (03/651.96.56) > bs.brasschaat@sgr3.be Walter ODDERY (0475/91.65.00) > agora@sgr3.be 4. mortsel – edeGem - lier:Koen MARTINET (0475/20.87.59) > koen@kla4.be 5. meChelen – KeerBerGen – heist-op-den-BerG:Willem MESTDAGH (015/20.43.09) > bs2.mechelen@g-o.be - willem.virbo@gmail.com 6. Boom – niel – willeBroeK:Vera VAN EPPERZEEL (0476/48.82.16) > codi.bao.sgr6@g-o.be - gerda.virbo@gmail.com 7. Kempen: Daisy COONEN (0472/60.74.30) > codi.bao@sgrkempen.be 8. Brussel: Gerda CALDERS (0495/63.11.98) > sge.brusselia@g-o.be

9. asse – wemmel – halle:Hilde VANDERSTEEN (02/569.39.47) > hilde.vandersteen@ringscholen.be - hilde.virbo@gmail.com 10. midden BraBant: Robert STEUTS > robert.steuts@sgr10.be 11. leuven – tienen - landen:Anja GINCKELS (016/31.45.87) > anja.ginckels@scholengroep11.net 12. aarsChot – diest – tessenderlo:Sven BREUGELMANS (0498/45.03.21) > dico@adite.be 13. zuid-limBurG: Rudi WOUTERS (0473/52.41.37) > rudi.wouters5@telenet.beCarmen CARDILLO DALLI (0497/54.52.71) > carmen.dalli@telenet.be14. maasland: Pietro FALCONE (089/86.43.25) > bs.neeroeteren@g-o.be - pietro.virbo@gmail.com 15. limBurG noord: Anna Maria MICHIELSEN (089/46.19.51) > bs.bocholt@g-o.be 16. hasselt – midden limBurG:Paul MARCHAL (013/55.21.06) > directie@basisschool-herckerhof.be17. waasland: Marc PAUWELS (03/771.08.84) > baocodi@sgr17.net 18. sChelde – dender - durme:

19. aalst – dendeleeuw – ninove:Martine COPPENS (053/78.26.21) > directie@bslpboon.be - martine.virbo@gmail.com 20. GeraardsBerGen – zotteGem:Sabine EEMAN (054/41.07.24) > eemansabine@gmail.com - sabine.virbo@gmail.com 21. vlaamse ardennen: Katty VANHOECKE (055/21.49.56) > ks.ronse@g-o.be 22. Gent: Jocelyne DERYCKER (09/226.52.80) > jocelyne.derycker@pantarhei.be - jderycker@yahoo.com 23. meetjesland: Catia DE SMUL (09/218.78.52) > catia.de.smul@scholengroep-23.be - catia.virbo@gmail.com 24. deinze – tielt - wareGem:Hilde D’HAESELEER (09/381.55.05) > bs.deinze@g-o.be 25. BruGGe oostKust: Mike GOUDESEUNE (050/37.77.25) > de.tandem@g-o.be - mike.virbo@gmail.com 26. mandel en leie: Conny WALLYN (051/27.27.72) > bs.roeselare.ring@g-o.be 27. oostende: Chris VANDECASTEELE (051/59.12.11) > chris.vandecasteele@scholengroepaanzee.be 28. westhoeK: Martin BOUDRY (058/31.64.33) > bs.veurne@g-o.be - martin.boudry@sgw.28.be

Op eigen kracht vertrokken een aantal kranige senioren met de auto naar Praag om kennis te maken (of voor sommigen te hernieuwen) met de stad en het Boheemse land errond. Vanuit Brussel een rit van zowat een 950 km. We werden er verwacht in Villa Ginetta, een bed- en breakfast dat zijn spo-ren al verdiende in TV-programma’s als “Met vier in bed” en “Vakantieland” (foto 1).Daarnaast beschikt het ook over een eigen manege met alles erop en eraan. In de late namiddag kwamen we er aan en na het uitpakken werden we er door de eigenaar en medewerker onthaald op een welkomst-drankje ter kennismaking. Een van de vroeger aangekomen reisgenoten had al even het overdekte zwembad getest. De gastheren waren niet de minste: Philippe De Swarte (speelde ooit nog mee in de musical “The Sound of Music”)en Maarten Bosmans (beter gekend als Bruno, de zoon van de commissaris in “Flikken” en van programma’s als “Mas-terchef”). Samen met hen zouden we dus een week lang het Boheemse land en de gouden stad Praag verkennen. Dertien Virbo-verbondenen vervolledigden het gezelschap: Noël, Hugette, Laurent, Christine, Jacques, Erik, Francine, Jos, Robert, Paula, Rita, Simonne en uw verslaggever, Rudy. Het drankje – een cocktail op basis van de streekdrank Becharovka of een Boheemse champagne – maakte al vlug de tongen los en zorgde ervoor dat iedereen zich vlug thuis voelde in de groep. En toen de twee gastheer- gidsen de groep verlieten was dat enkel om een voortreffelijke maaltijd voor te bereiden. De maaltijd (overigens de naam gastronomisch zeker waard) liet ons al kennismaken met een paar Tsjechische specialiteiten: speciale kaaskroketjes en wildpastei. Doe daar nog een Tsjechisch wijntje uit de Moraviëstreek of een lekker Pilsenerbiertje bij en je bent zo de lange rit vergeten! Nog even gezellig nababbelen en het programma voor de komende week overlopen, maakte onze eerste dag rond en leidde ons naar de slaapplaatsen om fris en uitgerust de volgende dag onze verkenningsopdracht aan te pakken.

maandag 17 september 2012.Om acht uur zit iedereen al aan de ontbijttafel. Moeder Ginetta komt ons vragen of we een omeletje of spiegeleitje willen, naast de talrijke vlees- en kaassoorten die op het buffet reeds uitgestald staan of de verschillende soorten confituur en choco, yoghurt en fruit. Fruitsap en koffie naar believen. Verschillende soorten lekker vers brood (moeder Ginetta is al vroeg aan het bakken geweest) en zelfs versge-bakken warme pannenkoeken liggen ter beschikking. Het is al duidelijk: al wie hier wil diëten zal het moeilijk krijgen zijn of haar regime vol te houden… Te veel lekkere dingen om te laten liggen zonder te proeven! Rond 9 uur staan wij klaar om de eerste verkenning van Praag te doen. We pakken

2

3

1

Verslag seniorenreis 16-23 september 2012 Praag (deel 1)

30

vandaag de linkeroever aan. Met de auto naar de parkeerplaats in het dorp om daar netjes in de rij te gaan staan (zoals de Tsje-chen het gewend zijn) en te wachten op de bus die ons naar de stad zal brengen. Onze gidsen brengen ons naar een kunstwerk dat de jongste geschiedenis van de Tsjechen belicht. We krijgen een waterval van geschiedenisfeiten over ons heen en iedereen luistert geboeid toe. Philippe weet het allemaal te brengen van-uit de belevenissen van zijn eigen familie. Met een bergtreintje gaan we nadien de Petrin-heuvel op om vandaar uit te kunnen genieten van prachtige uitzichten over de stad. We dalen nu af naar het stadsgedeelte dat door de Habsburgers opgebouwd werd: de “Kleine Zijde”. Deze kant van de stad is door de mees-te toeristen niet gekend en weinig bezocht. Ten onrechte, want architecturale pracht uit het verleden is hier bijna van huis tot huis aanwezig. Philippe blijft ons maar inwijden over de Praagse en Tsjechische geschiedenis: de Premysliden, de Boheemse koning Wenceslaus, Karel IV, Johannes Hus en zijn Hussieten, Vaclav Havel (en de vele andere die me nu even ontglippen). Het lijkt wel of de gids bij elke steen die we tegenkomen weet wie die daar gelegd heeft. De wandeling leidt ons uiteindelijk via de kloosterabdij (trouwens lekkere biertjes die daar geschonken worden) en de aflossing van de wacht naar een van de meest toeristische plekjes: de Karlsbrug over de Moldau, het burcht-complex en het gouden straatje . En als we een standbeeld van een naakte man passeren blijken de vrouwelijke senioren in ons gezelschap toch nog steeds geïnteresseerd te zijn (foto 2). Het aanraken van het lid van de man zou wensen vervullen volgens de legende. Ondanks dat niemand hieraan geloof hecht, zijn er toch heel wat van onze vrouwelijke compagnons die het willen uitproberen… Omdat de magen nu beginnen te knagen zoeken we een restaurantje op, maar onze dag Praag kent nadien nog een vervolg. We gaan naar de voorstelling van de dansende fonteinen. Een show van ongeveer 40 minuten waar op muziek een licht- en waterspel gepresenteerd wordt en zelfs beelden geprojecteerd worden op de watergordijnen. Het is dan ook al na 10 uur als we de terugrit met de bus aanvatten om onze verblijfplaats terug op te zoeken.

dinsdag, 18 september 2012 Tegen 9 uur trekken we er weer met onze gidsen op uit. Dus rond 8 uur zit iedereen aan tafel voor het ontbijt. Moeder Ginetta heeft weer voor versgebakken brood gezorgd en ook alle an-dere ingrediënten zijn weer aanwezig. Enkel de pannenkoeken hebben moeten plaats ruimen voor een heerlijk gebak van de echtgenote van Philippe, zijn “Frivole Framboos” zoals hij ze noemt. Vandaag staat de verkenning van een stukje Boheems land op het programma: de canyons. Maar op weg daarheen laat de gastheer ons eerst nog genieten van enkele prachtige uitzichtpunten. Onze senioren voelen zich weer jong en sprin-gen van de ene op de andere rots om steeds weer een andere

invalshoek te ontdekken. De canyons zijn in feite oude steen-groeven die sedert een 50-tal jaar verlaten zijn en de natuur weer ingepalmd heeft. Het lijkt ook op de Amerikaanse canyons (maar dan wel heel wat beperkter in omvang) en de drie diepe spleten in de aardkorst kregen dan ook de namen van Groot Amerika, Klein Amerika en Klein Mexico mee. De bodem van de oude groeven is nu voor het grootste deel bedekt met opstij-gend grondwater. De canyons leveren een prachtig schouwspel op van zon en schaduw over de loodrechte wanden die zich weerkaatsen in het heldere water. De stilte van de natuur wordt hier enkel doorbroken door het vele klikken van de fototoestel-len. Op een pad diep beneden onder ons lezen we een liefdes-boodschap, gelegd met stenen op een wandelpad. Ons zeggen die woorden in het Tsjechisch niets, maar onze gids Phillippe leest en vertaalt de tekst. Diegene die de boodschap naliet, heeft daarvoor wel een gevaarlijke klim met touwen langsheen de rotswand getrotseerd, want een pad om beneden te komen is er niet. Terwijl we van de ene canyon naar de andere wande-len komen we langsheen plaatsen waar massa’s paddenstoelen groeien. Elke Tsjech weet welke eetbare paddenstoelen je hier in de natuur kan komen plukken en je ziet dan ook heel regel-matig mannen en vrouwen van een korf of plastiekzak voorzien, langs de bosranden wandelen op zoek naar de oogst van de dag. Hoe ze smaken zullen we trouwens later zelf kunnen beoordelen, want ook op Villa Ginetta weet men deze padden-stoelen (o.a. eekhoorntjesbrood) in gerechten te verwerken en je mag me op mijn woord geloven als ik zeg dat ze fantastisch lekker waren! De wandeling leidt ons verder naar de burcht Karl-steyn. Vooraleer dit bezoek aan te vangen nemen we even pau-ze om iets te eten en te drinken op het terras van een Tsjechisch restaurant. Op het overdekte terras rusten we even uit van de afgelegde wandeling en richten we onze blik op de ‘beklimming’ van de weg naar de burcht (foto 3). De rondleiding in de burcht vindt plaats onder leiding van een “studentengids”. Het meisje kent haar lesje wel, maar daar blijft het dan ook bij: geen bezie-ling in haar verhaal en het Engels dat ze spreekt is zeker nog voor verbetering vatbaar. Toch genieten we van de rondleiding doorheen de burcht, zeker als we horen dat in de grote toren de toenmalige kroonjuwelen bewaard werden. De ogen van de vrouwelijke reisgenoten schitteren al bij de gedachte aan al deze sieraden. Ze zullen echter op hun honger moeten blijven zitten: we krijgen de juwelen niet te zien… Binnen het burcht-complex bevindt zich ook nog een waterput van 78 m diep. Het rad om de emmers met een inhoud van 48 liter boven te halen is er nog intact. Je staat er versteld van het vernuft dat men toen - met toch heel wat beperktere middelen als onze hedendaagse maatschappij ter beschikking stelt – al aan de dag legde om de burcht van water te voorzien. Na de rondleiding zakken we weer af en de groep splitst zich in twee: Philippe gaat met de chauffeurs terug naar onze vertrekplaats van de wandeling om

4 5

32

even ter herinnering: “VIRBO op het internet”Met genoegen stellen wij vast dat onze website: www.virbo.be, regelmatig bezocht wordt en dat heel wat collega’s het gebruiks-gemak ervan weten te waarderen.Inschrijven voor activiteiten kan nu rechtstreeks op de website.Ook om de teksten en presentaties van sprekers op onze stu-die- en informatiedagen nog even rustig na te slaan, kun je op de VIRBO-website terecht.Zo vind je onder de rubriek “documenten” bij de info voor direc-ties, een verslag van onze verschillende activiteiten.Ook voor ons tijdschrift “Info-Bas” en foto’s van onze activiteiten kun je op onze website terecht.Het is zeker het overwegen waard om de VIRBO-website als startpagina op je computer te plaatsen. Via de rubriek “nieuws”

blijf je dan op de hoogte van wat VIRBO organiseert. Interessan-te, belangrijke nieuwigheden binnen het onderwijsveld komen op de VIRBO-website.Ook onze senioren kunnen voor allerlei informatie terecht op de VIRBO-website. Alle activiteiten voor senioren komen uitgebreid aan bod. Je vindt er alle informatie en foto’s i.v.m. de daguitstappen en de jaarlijkse seniorenreis in september.

Rudy SterckBestuurslid VIRBO

de wagens terug op te halen. De anderen zoeken samen met Maarten een terrasje op om de chauffeurs op te wachten. Op het terras krijgen we nog een extra show als plots de papegaai van de eigenaar van zonnescherm naar zonnescherm fladdert met heel wat gekrijs. En als we een tijdje later het terras verlaten roept hij ons beleefd “Ahoi” toe, de Tsjechische variant van onze ‘goeiedag’. Met de auto terug naar onze verblijfplaats om daar een uurtje later te genieten van een heerlijke maaltijd met - jawel – vers bereide paddenstoelen…

Woensdag 19 september 2012 Lag gisteren het accent op natuurbeleving aangevuld met wat cultuur, dan wordt het vandaag net het tegenovergestelde. Na het intussen reeds gekende ontbijt, trekken we er met de wa-gens op uit en de eerste stop is een uitzichtpunt over de Moldau die zich in drie grote meanders doorheen de Boheemse Karst slingert. Naar verluidt zou hier Smetana zijn inspiratie gehaald hebben om zijn meest gekende compositie Vltava (de Moldau) uit te werken. Terwijl wij staan te kijken, horen we Philippe de melodie neuriën en met zijn musicalstem klinkt het best aange-naam. Vandaag de dag zijn langs die meanderoevers een aantal buitenverblijven gebouwd, verscholen in het groen. Wie hier zijn optrekje heeft moet wel van de natuur houden, want je kan er niet komen met de auto. Enkel via een wandeling van drie à vier km of een kanotocht op de Moldau kan je deze vakantiever-blijven bereiken. Wij bekijken alles vanuit de hoogte en hebben daardoor een prachtig overzicht over de streek (foto 4). Met dergelijk uitzicht is het niet moeilijk om inspirerende mooie mu-ziek te componeren! Hoe we ook proberen het uitzicht vast te leggen in een foto, iedere keer constateren we dat de foto lang niet de werkelijkheid kan weergeven. We geven het op en gaan weer naar de auto’s om onze tocht verder te zetten. Via smalle baantjes (de binnenwegen in Tsjechië zijn soms te vergelijken met veldwegen bij ons) zetten we onze tocht voort in de richting van de brouwerij ‘Kozel’ die we zullen bezoeken. Langsheen de wegen vindt je hier dikwijls fruitbomen (meestal appelbomen) , een nalatenschap van het communisme, waar de inwoners zich vrij en gratis kunnen gaan bedienen. In de brouwerij krijgen we een rondleiding die het productieproces verduidelijkt en - hoe kan het anders - een proeverij van het ‘pilsenerbier’ dat hier

gebrouwen wordt. Het laat zich smaken! Het blijkt dat dit biertje zowat over de gehele wereld uitgevoerd wordt, maar België is er niet bij. Nu ja, van bier brouwen kunnen we zelf ook wel wat … Ons einddoel voor vandaag is Tabor, een laat-middeleeuws stadje dat ook bij ons gekend is als plaats waar het kampioen-schap veldrijden doorging. Voor onze gids heeft de plaats echter een andere betekenis: hier liggen zijn roots. Zijn groot-ouders liggen hier begraven. Terwijl wij straks de stad bezoeken op eigen ritme met een audiogids (in het Nederlands!) zal hij even de tijd nemen om het graf van oma en opa te bezoeken. Eerst krijgen we echter een rondleiding onder de grond. Onder de gebouwen langsheen het marktplein situeren zich kelder-ruimten tot 16 m onder de oppervlakte. Deze oude kelders zijn met elkaar verbonden tot een onderaards gangenstelsel. Als we weer in het zonlicht treden is het tijd om kennis te maken met de sgraffito-techniek (foto 5). Heel wat huizen hebben hier deze kunstige versieringen met de oude techniek die geïntroduceerd zou zijn via het Schwartzenberggeslacht. De woning (zeg gerust maar paleis) van deze familie zou de techniek naar Bohemen gehaald hebben. De techniek bestaat uit het wegkrassen van een anders gekleurde bovenlaag waardoor er een reliëf gecre-eerd wordt en er kleurcontrasten ontstaan. Voor al dat handwerk dat hier geleverd werd kan je enkel bewondering opbrengen: strikt geometrische patronen op tientallen meters muur en fraaie tekeningen sieren de oude huizen. Al laten de batterijen van onze audiogids ons voor het einde van onze wandeling in de steek, onze ogen blijven van het ene naar het andere gebouw overspringen en als we tegen achttien uur weer op het plein verzamelen, spreekt ieder nog over de mooie zaken die ze gezien hebben. Aangezien het toch een dik uur rijden is naar onze verblijfplaats, is het aangewezen om hier iets te eten. We worden verwacht in een Indisch restaurant waar ons een buffet opgediend wordt. Vandaag geen Tsjechische specialiteiten, maar ieder van de reisgenoten zal het beamen: Indisch eten is zeer lekker en het was er gezellig…

(wordt vervolgd – editie maart 2013)

Uw reisverslaggeverRudy Sterck

Seniorenwerking

School:School:

naam en voornaam:naam en voornaam:

persoonlijk adres en telefoonnummer:persoonlijk adres en telefoonnummer:

e-mail:e-mail:

Collega’s die binnenkort stoppen of al gestopt zijn: Collega’s die binnenkort stoppen of al gestopt zijn: gelieve onderstaande strook in te vullen en op te sturen naar:gelieve onderstaande strook in te vullen en op te sturen naar:ludo daelemansludo daelemansKloosterbunder 17 • 2870 PUURS • Tel. 03 889 20 28Kloosterbunder 17 • 2870 PUURS • Tel. 03 889 20 28e-mail: lode.daelemans@skynet.be - lode.virbo@gmail.come-mail: lode.daelemans@skynet.be - lode.virbo@gmail.commet hartelijke dank voor uw medewerkingmet hartelijke dank voor uw medewerking

Twee maal per jaar (september en april) organiseren we voor onze senioren een aangename, culturele daguitstap. Twee maal per jaar (september en april) organiseren we voor onze senioren een aangename, culturele daguitstap. Alle leden (Alle leden (€€ 15 lidgeld per schooljaar) worden hierop uitgenodigd. Aarzel niet om lid te worden en deel te nemen aan 15 lidgeld per schooljaar) worden hierop uitgenodigd. Aarzel niet om lid te worden en deel te nemen aan de verschillende culturele activiteiten! Het zijn ideale gelegenheden om oud-collega’s terug te zien! U zult het zich niet de verschillende culturele activiteiten! Het zijn ideale gelegenheden om oud-collega’s terug te zien! U zult het zich niet beklagen.beklagen.

33

34

35

www.helico-licht.be

36

Wat verwacht VIRBO van een

bestuurslid?■ De rol spelen van verbindingspersoon tussen de directeurs van

de SGE BaO en VIRBO■ Het verdedigen van de belangen van de directies van de SGE

BaO in VIRBO en zijn overlegorganen■ De initiatieven van VIRBO naar de SGE BaO toe behartigen.■ Informatie vanuit het werkveld bezorgen aan het bestuur van

VIRBO■ Mee initiatieven voor de directies BaO uitwerken en helpen zoe-

ken naar interessante onderwerpen en sprekers.■ Per schooljaar minimaal 3 maal aanwezig zijn op een bestuurs-

vergadering

De bestuursleden werden aangepast. Zoals je kan zien zijn er nog enige SGE die niet vertegenwoordigd zijn.Wie zich kan vinden in bovenstaande verwachtingen en denkt een bijdrage te kunnen leveren, kan contact opnemen met de voorzitter (alex.virbo@gmail.com).

Wat verwachten we van een

contactpersoon?■ De rol spelen van verbindingspersoon tussen de SGE

en VIRBO■ De initiatieven van VIRBO naar de SGE BaO toe behartigen.■ Informatie vanuit het werkveld bezorgen aan het bestuur

van VIRBO■ Per schooljaar, minimaal één maal aanwezig zijn op een

bestuursvergadering.

De lijst van contactpersonen werd aangepast. Zoals je kan zien zijn er nog enige SGE die niet vertegenwoordigd zijn.Wie zich kan vinden in bovenstaande verwachtingen en denkt een bijdrage te kunnen leveren, kan contact opnemen met de voorzit-ter (alex.virbo@gmail.com)

Niet alleen uw school maar het ganse GO! heeft voorvechters nodig!Solidariteit en samenwerking: een noodzaak voor ons GO!!

Virbo blijft op zoek naar bestuursleden en contactpersonen.

!!Nog slechts 1 scholengroep zonder VIRBO-contactpersoon!!

Onze hoofdopdracht ligt in onze eigen school maar…. het GO! is meer dan onze school alleen! Willen we ons marktaandeel behouden of beter nog, vergroten dan is samenwerking over de schoolgrenzen heen meer dan noodzakelijk! Wij moeten samen opkomen voor onze scholen en voor het GO! in over-tuigde collegialiteit. Dit is trouwens één van de doelstellingen van VIRBO, een vereniging van en voor alle directies basison-derwijs van het GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.

Dus: ■ Om onze werking nog beter te kunnen uitvoeren.■ Om een nog bredere basis te hebben om informatie te verza-

melen.■ Om nog meer inspraak te verzekeren.■ Om de leden (jullie) nog sneller en beter te kunnen informeren.■ Om de directies nog beter te kunnen vertegenwoordigen.■ Om het werk wat lichter te maken (vele handen ….).■ Om op nog meer ideeën en creativiteit te kunnen terugvallen.■ Om iedere scholengroep en provincie te kunnen vertegenwoor-

digen.

Wij streven naar minimaal 1 vertegenwoordiger per scholenge-meenschap. Daarom willen wij ons bestuur vooral uitbreiden met het opnemen van bestuursleden uit de volgende scholengroep:

18 Schelde Dender Durme

Ben je bereid om: ■ Regelmatig een bestuursvergadering bij te wonen (om de 6

weken);■ Je in te werken in een adviescommissie of werkgroep;■ VIRBO te vertegenwoordigen in jouw scholengroep;■ Informatie te zoeken of samen te vatten voor Info-bas;■ …

Je kunt je kandidatuur stellen via een email of een briefje bij onze voorzitter Alex De Smedt. Wil je wat meer informatie dan kan je hem ook bellen op het nummer O59/233306 of eens met andere bestuursleden praten (zie contactinformatie in deze Info-Bas).

Tot binnenkort?

37

➤ Wat doet VIRBO ?VIRBO wil opkomen voor de belangen van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap in het algemeen en de directies van het basisonderwijs in het bijzonder

1 Regelmatig overleg met de minister, GO!, andere directieverenigingen, ...

2 Info- studiedag: leerrijk, gezellig, ...3 Driedaagse navorming: jaarlijks4 Tijdschrift INFOBAS: 4 x per jaar > Kritisch, informatief, praktijkgericht5 VIRBO-Happening: jaarlijkse didactische

beurs, gekoppeld aan een praktijkgerichte vorming of interessante sprekers

6 Hulp aan individuele directies7 Seniorenwerking

lidgeld?Directies: 20 euroEre-directies (senioren): 15 euroTe storten op BE40 2930 0648 0463 van VIRBO vzwBIC: GEBABEBB

Hoe meer directies zich aansluiten, hoe groter de strijdkracht van onze directievereniging!

SchoolfotografieF. & j. Vander eycken b.v.b.a.

kenneRS kIeZen kWAlIteItkenneRS kIeZen VAndeR eYCken

Technologiestraat 31• B-1082 ST-AGATHA-BERCHEMt | 02/482.17.87 - F | 02/465.77.79 - e | info@fjvandereycken.com - W | www.fjvandereycken.be

Planning Virbo 2012-2013

Beste collega’s,Beste collega’s,

Uw aanwezigheid op de diverse activiteiten van VIRBO is zeer Uw aanwezigheid op de diverse activiteiten van VIRBO is zeer belangrijk! Daarom: noteer deze data nu al in uw agenda. Geef belangrijk! Daarom: noteer deze data nu al in uw agenda. Geef deze data door aan uw Aldi en Coördinerende directies BaO. deze data door aan uw Aldi en Coördinerende directies BaO. Geef ons interessante ideeën om te behandelen, of sprekers Geef ons interessante ideeën om te behandelen, of sprekers om uit te nodigen. Ook voor de beurs zijn wij voortdurend op om uit te nodigen. Ook voor de beurs zijn wij voortdurend op zoek naar interessante projecten uit het veld om voor te stellen. zoek naar interessante projecten uit het veld om voor te stellen. Hebt u deelgenomen aan een interessante activiteit die ook ac-Hebt u deelgenomen aan een interessante activiteit die ook ac-tueel is, aarzel niet om ons dit te laten weten. Het bestuur staat tueel is, aarzel niet om ons dit te laten weten. Het bestuur staat open voor ieders inbreng. open voor ieders inbreng.

INFO-BASInFO-BAS is het informatieblad voor directies basisscholen van het gO! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap.

Verantwoordelijke uitgever > Alex DE SMEDT, P. Vandermoerelaan 18/103, 8420 De Haanlay-out & vormgeving > drukkerij DIE KEUREdruk > drukkerij DIE KEUREVerspreiding druk > scholen Bao gratis (oplage ongeveer 630)elektronische versie > scholen SO, CLB, ALDI(oplage ongeveer 420)uitgiftekantoor > Peer

Info-Bas verschijnt driemaandelijks (maart, juni, september, december)Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn/haar bijdrage

Bijdrage op te sturen naar VIRBO, Ferdinand Bostyn, Eikenlaan 39, 8200 Brugge e-mail: ferdinand.bostyn@scarlet.be > vóór 20 februari, 20 mei, 20 augustus en 20 november

VIRBO vzw is de Vereniging van directies van de basisscholen en de scholen voor buitengewoon onderwijs van het gO! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap.

Voorzitter VIRBO > Alex DE SMEDT Ondervoorzitter VIRBO > Gerda CALDERS Secretaris VIRBO > Geert WILLAERT penningmeester VIRBO > Barbara DANIS en Erik VAN LAERE

Lidgeld: Directies 20 euroEre-directies (senioren): 15 euroTe storten op BE40 2930 0648 0463 van VIRBO vzwBIC: GEBABEBB

colofon

3838

Activiteiten VIRBO 2012 – 2013!!! (zie ook website VIRBO)(zie ook website VIRBO)Omdat VIRBO jouw aanwezigheid ten zeerste waardeert, vind je Omdat VIRBO jouw aanwezigheid ten zeerste waardeert, vind je hieronder onze resterende activiteiten van het schooljaar. Je kunt hieronder onze resterende activiteiten van het schooljaar. Je kunt dan rekening houden met onze data bij het opstellen van je eigen dan rekening houden met onze data bij het opstellen van je eigen programma. VIRBO doet zijn uiterste best om ook alle betrokkenen programma. VIRBO doet zijn uiterste best om ook alle betrokkenen bij het GO! hiervan op de hoogte te stellen.bij het GO! hiervan op de hoogte te stellen.Hopelijk kunnen we elkaar telkens weer ontmoeten.Hopelijk kunnen we elkaar telkens weer ontmoeten.

1. Studie- en informatiedag VIRBO (2): 1. Studie- en informatiedag VIRBO (2): donderdag 7 februari 2013donderdag 7 februari 2013locatie:locatie: Departement Onderwijs en Vorming Departement Onderwijs en Vorming Koning Albert II-laan, Brussel (5 minuutjes stappen Koning Albert II-laan, Brussel (5 minuutjes stappen van station Brussel Noord) van station Brussel Noord)Onderwerpen: Onderwerpen: - De Brede school: BartJan Commissaris- De Brede school: BartJan Commissaris - Nieuws uit ons GO!: Raymonda Verdyck - Nieuws uit ons GO!: Raymonda Verdyck - - Communicatie met ouders: Jo De Mayer (Gimm-e)Communicatie met ouders: Jo De Mayer (Gimm-e)

2. driedaags seminarie VIRBO:2. driedaags seminarie VIRBO:een unieke én leerrijke ervaring!een unieke én leerrijke ervaring!Vraag het aan collega’s die al deelnamen! Vraag het aan collega’s die al deelnamen! woensdag 13 t.e.m. vrijdag 15 maart 2013woensdag 13 t.e.m. vrijdag 15 maart 2013Aankomst op dinsdagnamiddag 12 maart 2013 mogelijk.Aankomst op dinsdagnamiddag 12 maart 2013 mogelijk.locatie:locatie: Hotel Overbosch – Hooiweg 23, 3886 Garderen (Veluwe) – Hotel Overbosch – Hooiweg 23, 3886 Garderen (Veluwe) – NederlandNederlandInformatie over het hotel zie in deze Info-Bas en website: Informatie over het hotel zie in deze Info-Bas en website: www.charmehotels.eu/garderen www.charmehotels.eu/garderen Onderwerpen en docenten:Onderwerpen en docenten: zie deze Info-Bas zie deze Info-Bas

3. VIRBO-happening met didactische beurs3. VIRBO-happening met didactische beursdinsdag 23 april 2013 vanaf 09u30dinsdag 23 april 2013 vanaf 09u30locatie:locatie: Seminariecentrum Semkom Seminariecentrum SemkomVlieghavenlaan 21, 3140 KeerbergenVlieghavenlaan 21, 3140 KeerbergenDidactische beurs - workshops – nieuws van het Departement Didactische beurs - workshops – nieuws van het Departement Onderwijs – gratis tombola Onderwijs – gratis tombola

Voor onze senioren:Voor onze senioren:

4. Senioren daguitstap: 4. Senioren daguitstap: donderdag 25 april 2013donderdag 25 april 2013

!!Alle informatie is ook te vinden op !!Alle informatie is ook te vinden op de VIRBO-website!!de VIRBO-website!!

colofon

39

40