1

بنام خداITاصطالحات رايج در بازار مختصر معرفي

)Information Technology Management (

سيد فرزين فيروزآبادي ERPكارشناس سيستم هاي

www.firouzabadi.net

IT و در تمامي قسمت هاي و همه چيز را تحت تاثير يك سازمان امروزه در سازمانها حرف اول را ميزند نفوذ كرده.خود قرار ميدهد

.سوال ميكنيم برداشت هاي مختلفي داردITاما از هر كس كه در موردITكه ضمن معرفي ما در اين مقاله سعي كرده ايم Management و توضيح مختصري از اصطالحات به بررسي

.بپردازيمITرايج در بازار

:قسمت تقسيم ميكنند2ميشود را به انجام) متوسط يا بزرگ( كليه فعاليت هايي كه در درون يك سازمان بطور كلي1-ERP )Enterprise Resource Planning (2-ECM )Enterprise Content Management (

Organization

ERP ECM

2

و فعاليتي در درون يك سازمان وجود ندارد كه يعني اين دو قسمت كليه فعاليت هاي درون سازما ن را پوشش مدهند.قسمت نباشد2در داخل اين

:مي پردازيم2حال به معرفي اجزاء درون اين

:از قسمت هاي ذيل تشكيل شده است ERPهر به طور كلي

•ّFinance •Distribution •Manufacturing •Human Resource •Payroll •Net

:از قسمت هاي ذيل تشكيل شده است ECMبه طور كلي هر

•Portal •KM•Paper less •CRM •PM•CM•OA

3

مي مختصر به معرفيي درون سازماني حال پس از توضيح مختصري در مورد انواع سيستم ها اين اصطالحات:پردازيم

:سيستمها داده ها را به دو شيوه پردازش ميكنند

·Batch :اين گروهها به صورت دوره اي توسط سيستم پردازش. داده هاي تراكنشها در گروههايي گردآوري ميشود.ميشوند

·online )OLTP :(داده ها به محض اينكه تراكنش صورت پذيرفت پردازش ميشوند.

يا ERPهر كدام از و از ECMها .ش اطالعات استفاده كنند روش فوق براي پرداز2ها ميتوانند از يكي

:تجارت الكترونيك

و يا اطالعات از طريق شبكه هاي/تجارت الكترونيك به فرايند خريد، فروش، انتقال يا مبادله محصوالت، خدمات.كامپيوتري، شامل اينترنت، ميگويند

يتالي بودن ميتواند درجه ديج.برحسب درجه ديجيتالي بودن، تجارت الكترونيك اشكال مختلفي به خود ميگيرد*و واسطه باشد .مربوط به محصول يا خدمت، فرايند

و كار الكترونيك* و فروش، خدمت) e-business(كسب و عالوه بر خريد وسيعتر از تجارت الكترونيك ميباشده و تراكنشهاي الكترونيكي درون سازمان را م در بر رساني به مشتري، همكاري با شركاي تجاري، آموزش الكترونيكي

.دارد

):ECانواع تراكنشهاي Electronic Commerce )

·B2B :و فروشنده هر دو سازمانهاي تجاري هستند .خريدار

( Business To Business )

·Collaborative commerce )c-commerce :(طرفهاي تجاري بصورت الكترونيك به همكاري ميپردازند.

4

·B2C :و خري .دار افراد هستندفروشنده سازمانها

( Business To Commerce )

·C2C :و فروشنده هر دو افراد هستند .خريدار

·G2C وG2B :و سازمانها .ارائه خدمت از سوي دولت به شهروندان

·Mobile commerce )m-commerce :( انجامECدر محيط بي سيم نظير استفاده ازتلفنهاي همراه براي.دسترسي به اينترنت

): e-auction(يده الكترونيك مزا

و خريداران در مورد آن مباحثه ميكنند- .مزايده يك مكانيزم بازار است كه در آن فروشندگان پيشنهاد ميدهند

.خريداري كه بيشترين قيمت را پيشنهاد دهد برنده خواهد بود forward auctionدر-

و فروشندگان قيمتهاي خود را ارائه ميدهند)سازمان(يك خريدار reverse auctionدر- اين. وجود دارد.روش معمولترين روش براي خريدهاي بزرگ ميباشد

و خريداران بيشتر داراست- و تعداد فروشندگان .اينترنت توانايي برقراري مزايده را با هزينه اداري كمتر

: E-Governmentدولت الكترونيك

و: دولت الكترونيك- و تجارت الكترونيك بطور اخص جهت انتقال اطالعات استفاده از فناوري اينترنت بطور اعمو آنهايي كه در بخش عمومي فعاليت دارند و تأمين كنندگان .خدمات عمومي به شهروندان، شركاي تجاري

مي- و اثربخشي ميشود دولت در خدمت رساني به شهروندان شود، دولت شفافيت دولت الكترونيك سبب كاراييو سازمانها ميتوانند به اطالعات بيشتري دست بيابند، فرصت بيشتري براي بيشتري براي شهروندان خواهد داشت

.شهروندان ايجاد ميشود تا بتوانند به نهادهاي دولتي بازخور دهند

و دولتها دارد- .دولت الكترونيك نقشي اساسي در تغيير روابط بين شهروندان

G2C, G2B, G2G: دولت الكترونيك به سه دسته تقسيم ميشود-

( Government To Business )

5

): SIS(سيستمهاي اطالعاتي استراتژيك

لفظ استراتژيك. مديريت استراتژيك شيوه اي است كه سازمان استراتژي عمليات آينده را بر پايه آن قرار ميدهد-.داردماهيت بلندمدت بودن را در خود

-SIS و كار را شكل داده يا حمايت ميكنند .ها سيستمهايي هستند كه استراتژيهاي رقابتي واحدهاي كسب

كه اهداف، فرايندها، محصوالت يا روابط محيطي را جهت-EIS, OIS, TPS, KMS- هر سيستم اطالعاتي-.است SISي تغيير ميدهد يك كمك به سازمان براي كسب مزيت رقابتي يا كاهش عدم مزيت رقابت

:نقش فناوري اطالعات در مديريت استراتژيك

ايجاد كاربردهاي نوآور كه منجر به مزيتهاي استراتژيك براي سازمانها ميشود؛·

سالح رقابتي؛·

تغيير در فرايندها؛·

ارتباط با شركاي تجاري؛·

ه· ا؛كاهش هزينه

و مشتريان؛· ارتباط با تأمين كنندگان

جديد؛ محصوالت·

و تغييرات محيطي(هوشمندي رقابتي· و تحليل اطالعات محصوالت، بازارها، رقبا و تجزيه ؛)امكان گردآوري

6

:CRMمديريت ارتباط با مشتري

Customer Relationship Management

-CRM و مديريت مشتريان است تا بتوان ارزش بلند مدت را به حد بهينهيك و كار براي انتخاب استراتژي كسب.رساند

-CRM و خدمت و كار مشتري مدار براي حمايت فرايندهاي بازاريابي، فروش و فرهنگ كسب نيازمند فلسفه.رساني مؤثر، است

:CRMانواع-

ري خاصي كه در بر دارنده خدمات به مشتري، مديريت سفارشات، فاكتور فروش، عمليات تجا: عملياتي·و مديريت خريد بازاريابي ميباشد/ اتوماسيون سازي

فعاليتهايي كه داده هاي مشتريان را براي كاربراني كه به آن نياز دارند، استخراج، ذخيره، پردازش،: تحليلي·و گزارش ميدهد .تفسير نموده

و مشتريان را در بر دارد: همكاري· و همكاريهاي الزم بين فروشندگان .تمام ارتباطات، هماهنگيها

eCRM :از و موارد مشابهweb browserاستفاده مشتريان . را گويند ها، اينترنت

: SCMمديريت زنجيره تأمين

(Supply Chain Management)

7

ا زعرضه كنندگان مواد اوليه به مشتريان نهايي گفته زنجيره تأمين به جريان موا- و خدمات د، اطالعات، پرداختها.ميشود

و هماهنگ كردن تمام فعاليتهاي زنجيره تأمين ميباشد- .عملكرد مديريت زنجيره تأمين برنامه ريزي، سازماندهي

-E-supply chain :م ديريت شود، معموالً نرم افزارهاي مبتني زماني كه زنجيره تأمين به صورت الكترونيكي.بر وب

از- و جريان مالي: جريانهاي موجود در زنجيره تأمين عبارتند .جريان مواد، جريان اطالعات

-Supply Chain Intelligence )SCI :( ورودBIبا. در نرم افزار زنجيره تأمين تصميم گيري استراتژيك را.جيره تأمين محقق ميسازدتحليل داده هاي تمام زن

SCM: توسعه سيستمهاي كامپيوتري زنجيره تأمين-

و بصورتي ناكارا انجام مي پذيرفت با. در گذشته بسياري از فعاليتهاي زنجيره تأمين بصورت تراكنشهاي كاغذي بنابراينز و كار سازمانها به فكر اتوماسيون سازي فرايندهاي .نجيره تأمين افتادندظهور كامپيوتر در عرصه كسب

ميالدي اولين برنامه هاي نرم افزاري كه تنها قسمتهاي كوچكي60و اوايل دهه50در دهه: SCMنرم افزار§و صورتحساب .از زنجيره تأمين را حمايت ميكرد بوجود آمد، مانند سيستمهاي مديريت موجودي، زمانبندي

مدل برنامه ريزي60بين برخي از فعاليتهاي زنجيره تأمين در اوايل دهه به دليل وابستگيهاي موجود§شد) MRP( نيازمنديهاي مواد اوليه و موجودي محصوالت مرتبط را يكپارچه. ايجاد اين مدل مديريت توليد، تأمين

و انساني در نظر گرفته نشده بود MRPدر. نمود به ظهور برنامه ريزي اين امر منجر. موجود مواردي نظير منابع مالي.گرديد) MRPII(منابع توليد

شكل) ERP( با يكپارچگي هر چه بيشتر سيستمهاي اطالعاتي وظيفه اي، مفهوم برنامه ريزيه منابع سازماني§و ساير فعاليتهاي روتين همه قسمتهاي وظيفه اي سراسر سازمان را تلفيق مينمود .گرفت كه تمام پردازش تراكنشها

8

ERP :

(Enterprise Resource Planning)

ها سيستمهاي اطالعاتي سطح سازماني است كه به جاي يك بخش به چندISهمانطور كه گفته شد يكي از انواع-را ERPاز مهمترين برنامه هاي كاربردي سازمان ميتواند. بخش يا تمام سازمان خدمت ميرساند را نام برد كه شركتها

و مديريت نمايندقادر ميسا .زد تا منابع تمام سازمان را برنامه ريزي

و SCM (ERP( يكي از موفقترين ابزارها براي مديريت زنجيره تأمين- ميباشد كه در هزاران سازمان بزرگ.متوسط در سطح جهاني به كار گرفته ميشود

چگونه تمام فرايندهاي عمده:ي روبرو شدندسازمانها با چالش جديد Client\serverبا ظهور كامپيوترهاي-و كار را با يك معماري نرم افزار واحد در زمان واقعي كنترل نمايند .كسب

-ERP نرم افزاري است كه از مجموعه اي برنامه كاربردي تشكيل شده كه عمليات روزمره پشتيباني، مانندا ، زمانبندي، را توماسيون ميسازد تا به سازمان جهت اداره فعاليتهايي نظير انجام مديريت مالي، مديريت موجودي كاال

.سفارش كمك كند

و وظايف سازمان در يك سيستم كامپيوتري واحد است كه ميتواند ERPهدف عمده- تلفيق تمام بخشها.پاسخگوي نيازهاي سازمان باشد

يك- و گزينه ديگر استفاده از يك گزينه براي سازمانها اين است كه خود چنين سيستم پارچه اي را توسعه دهند.موجود است ERPنرم افزارهاي

را ERPاز آنجايي كه پياده سازي نرم افزار- و كار موجود خود بسيار پيچيده است، سازمانها بايد فرايندهاي كسب.تغيير دهند ERPجهت تطبيق آن با فرمت

ت- نياز دارند هنوز مجبورند كه تمام ERPهاي moduleنها به برخي از به دليل اينكه برخي سازمانهاpackage و اين براي آنان چندان خوشايند نيست .را خريداري نمايند

-ERP و كار به هر شكلي كه پياده شود نقشي اساسي در قرار دادن تمركز توليد كنندگان روي فرايندهاي كسبو كار را در تمام سازمان تسهيل ميبخشددارد، بنابراين تغيير فرايند كس .ب

-ERP و به تغيير تفكر كمك ميكند كه منجر به ايجاد سازماني ميشود كه قادر است به بهترين نحوي عمليات.مديريت زنجيره تأمينش را رشد دهد

9

تر ERPتأكيد. هرگز زنجيره تأمين را بطور كامل حمايت نميكند ERPبا اين همه- و كار روي اكنشهاي كسبو عالوه بر اين. را ارائه نمي دهد... بوده، بنابراين مدل الزم براي پاسخگويي سريع به تغييرات عرضه، تقاضا، نيروي كار

.بصورت كارايي با تجارت الكترونيك تلفيق نمي شود

.در نسل دوم آن از ميان برداشته شده است ERPنارسايي هايي-

:ERPبا SCMتلفيق

-SCM وERP سيستمهاي اطالعاتي هستند كه رويكردهاي يكساني ندارند) براي مثال در فرايند سفارش. SCMاين در حالي است كه رويكرد.»چگونه به بهترين نحو ميتواند سفارش را تأمين نمود؟«: اين است ERPرويكرد

)»آيا بايد اين سفارش را گرفت؟«: به اين صورت ميباشد

يا ERPبه عنوان مكمل سيستمهاي SCMسيستمهاي- را ارائهBIقابليتهاي پشتيباني تصميم گيري هوشمند.مينمايند

به سازمانها اين امكان را ميدهد تا به سرعت اثر فعاليتهايشان را در تمام زنجيره تأمين، ERP/SCMمدل تلفيقي-.شامل تقاضاي مشتري، ارزيابي نمايند

: ERPارت الكترونيك با تلفيق تج

و متوسط داراي- با ERPاز آنجايي كه بيشتر سازمانهاي بزرگ و از طرفي تجارت الكترونيك بايد ERPهستندو ارتباط داشته باشد، نياز به تلفيق اين دو احساس ميشود .هماهنگي، همكاري

در مقياس ERPوECكنندگان اقدام به تلفيق عرضه 1997از سال(اين امر هنوز در مراحل اوليه خود است-).كوچك كرده اند

، نه تنها سرمايهECموجود به سمت ERPمزيت اين عملكرد اين است كه سازمانها با گسترش دادن سيستم-، نه تنها سرمايه گذاري خود را در زمينه رهاي تعديل ميكنند، بلكه به توسعه نرم افزا ERPگذاري خود را در زمينه

.سرعت ميبخشندECكاربردي

و بنابراين عمليات ERPيكي از دشواريهاي پيش رو اين است كه نرم افزار- و غيرقابل انعطاف است بسيار پيچيدهو مؤثر نخواهد بود .يكپارچه سازي چندان راحت

10

...) بداري، موجودي كاالو مثالً حسا(Back-Officeبيشتر با قسمت ERPمسأله ديگر اين است كه سيستمهاي-باECدر ارتباطند در حاليكه و( Front-Officeبيشتر و دريافت سفارش، بخش خدمات مشتري مانند بخش فروش

بر. مرتبط ميباشد) ديگر فعاليتهاي مرتبط با مديريت ارتباط با مشتري اين مسأله ممكن است به كمك خدمات مبتني.وب حل شود

BPR :

ك* و يك خروجي داردفرايند و كار مجموعه اي از فعاليتهاست كه يك يا چند ورودي داشته .سب

و كار گاهي اين فرايند ها بايد از نو طراحي شوند* .به علت فشارهاي كسب

و كار* روش جديد ساختاردهي مجدد كه سيستمهاي جريان كار را با ): BPM( مديريت فرايندهاي كسبم .جدد تركيب مينمايدروشهاي طراحي

KM: مديريت دانش

Knowledge Management

به: مديريت دانش* و تخصصهاي مهمي را كه درحافظه سازمان فرايندي كه به سازمانها كمك ميكند تا اطالعاتو منتقل كند .شكلي بدون ساختار وجود دارد، شناسايي، گزينش، سازماندهي، منتشر

و قابل اعمال استدانش اطالعاتي است* .كه مفهومي، مرتبط

.گاهي به دانش سرمايه ذهني ميگويند*

11

:چرخه مديريت دانش

ا زمحيط خارج؛: ايجاد دانش.1 گاهي ورود دانش

و ارزشمند؛.2 نمايش دانش به شكلي منطقي

تصفيه دانش؛.3

ذخيره دانش؛.4

و.5 مديريت دانش؛

.انتشار دانش.6

): Data Warehouse(انبار داده ها

.مخزني براي داده هاي تاريخي موضوعي كه جهت دسترس پذير بودن به شكلي مورد قبول سازماندهي شده است*

ها* :ويژگيهاي انبار داده

سازماندهي؛·

سازگاري؛·

بعد زماني؛·

قابل ويرايش؛ غير·

؛relationalساختار·

؛client/serverاستفاده از معماري·

وب· .مبتني بر

*Data mart و كار استراتژيك .طراحي شده اند) SBU(ها انبارهاي كوچكي هستند كه براي واحدهاي كسب

*Data mart و مستقل ميباشند .ها بصورت وابسته

12

BI :

Business Intelligence

-BIو ايجاد و تحليل و فنوني است كه براي گردآوري، ذخيره، تجزيه دسته وسيعي از برنامه هاي كاربرديو استراتژيك بهتر بوجود آمده است و جهت كمك به كاربران سازماني در اخذ تصميمات تجاري .دسترسي به داده ها

.انبار داده ها استفاده ميشودازBIاغلب در فرايند-

): Data Mining(داده كاوي

-DM:و كار در پايگاههاي داده اي عظيم .جستجو براي يافتن اطالعات ارزشمند كسب

-Text mining :بكارگيريDMدر فايلهاي متني بدون ساختار يا كم ساختار.

-Web mining :بكارگيري فنونDMا وببراي كشف و عملي از منابع و روندهاي با معني .لگوها، پروفايلها

Portal :وب مي كلمه پورتال به مجموعه متنوعي از وب سايتها اطالق هاي كوچك داخلي براي سايت شود كه شاملمي هاي درون سازماني تا سايت همكاري .شود هاي اينترنتي براي ارتباط با مشتريان

مي ايتي است كه اطالعات، سيستمس به صورت كلي پورتال وب و خدمات مرتبط را يكپارچه پورتال پيچيدگي. كند هاو اطالعات را با ارائه يك رابط واحد براي كاربر تسهيل مي .كند خدمات

Paper less:ماجولي است كه در درونERP يا در CRMو و كليه فعاليت هاي كاغذي كه الزم است جا داردبه. ام شود توسط اين ماجول انجام ميشود درون سازمان انج Hard Copyارائه با استفاده از اين ماجول ديگر نيازي

.نامه ها به قسمت هاي مختلف سازمان نيست

13

PM

Project management

بر ERPماجولي است كه در درون: مديريت پروژه ها آْن و با استفاده از روي پروژه هاي داخل سازمان جا دارديا Primaveraبراي مديريت پروژه ها از نرم افزار هاي در بسياري از موارد.ظارت ميكنندن MS-Projectو

.استفاده ميكنند چون آنها در مديريت پروژه قوي تر هستند

CM

Contract Management مديريت قراردادها:

و يا در درون PORTAL )KMماجولي است كه معموال يا بصورت جدا خريداري ميشود آن) و كار ميباشد.مديريت قراردادهاي يك سازمان است

OA

Office Automation اتوماسيون اداري:

.صورت ميگيرد) مكانيزه( كليه فعاليت هاي درون سازمان به طور اتوماتيك فرآيندي است كه طبق آن

14

: ERPمعرفي اجمالي ماژول هاي درون يك

Finance :مالي ماژول

Distribution :و توزيع ماژول پخش

Manufacturing :و مواد اوليه ماژول توليد

Human Resource :ماژول مديريت منابع انساني

Payroll :و دستمزد ماژول حقوق

Net :و نگهداري ماشين آالت ماژول تعمير