Embed Size (px)
Citation preview
1
Veel gestelde vragen – en de antwoorden bij het decreet tot
regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleidingen Versie 06/03/2017 Schooljaar 2016-2017
Inhoud 1. Informatie vinden? ....................................................................................................................... 3
2. Samenvattende tabel nieuwe overeenkomsten en overgangsmaatregelen ............................... 4
2.1 Samenvattende tabel nieuwe overeenkomsten................................................................... 4
2.2 Overgangsmaatregelen ......................................................................................................... 8
Voor ondernemingen .................................................................................................................... 8
Voor overeenkomsten .................................................................................................................. 9
3. Alternerende opleidingen - toepassingsgebied .......................................................................... 10
4. Overzicht types overeenkomsten ............................................................................................... 12
4.1 Types overeenkomsten in het stelsel van leren en werken ..................................................... 12
4.2 Types overeenkomsten voor Schoolbank op de werkplek en toekomstig duaal leren ............ 13
4.3 specifieke verduidelijkingsvragen i.v.m. overeenkomsten ....................................................... 14
4.4 Aandachtspunten bij opmaak OAO .......................................................................................... 18
5. Duurtijd van opleidingen, trajecten en leerdoelen .................................................................... 21
6. Elke jongeren? ............................................................................................................................ 23
6.1 Algemene regel ......................................................................................................................... 23
6.1 Buitenlandse arbeidskrachten .................................................................................................. 24
7. Voorwaarden ondernemingen en mentoren ............................................................................. 25
8. De Proeftijd ................................................................................................................................. 28
9. De schorsing van de overeenkomst ............................................................................................ 29
10. De beëindiging van de overeenkomst .................................................................................... 29
11. Vakantieregeling ..................................................................................................................... 30
11.1 Vakantieregeling OAO ............................................................................................................. 30
11.2 Vakantieregeling OAO en openbare/lokale besturen ............................................................ 32
11.3 Vakantieregeling OAO bij schoolbank op de werkplek ........................................................... 33
11.4 Vakantieregeling stageovereenkomst .................................................................................... 33
11.5 Vakantieregeling DA ............................................................................................................... 33
11.6 Wat te doen als leerling niet op school moet zijn op een lesdag? ......................................... 33
11.7 Vakantiewerk mogelijk? .......................................................................................................... 34
12. Vergoedingen .......................................................................................................................... 35
12.1 Principes en hoogte van de vergoeding .............................................................................. 35
2
12.2 Vragen bij de vergoeding .................................................................................................... 36
12.3 Kosten voor een werkgever bij OAO ................................................................................... 41
13. Sociale bepalingen .................................................................................................................. 42
13.1 Belastingen ......................................................................................................................... 42
13.2 Fiscaal ten laste ................................................................................................................... 43
13.3 Incentives (mentorkorting, start-stagebonus) .................................................................... 44
13.4 Kinderbijslag........................................................................................................................ 46
13.5 Nachtarbeid ........................................................................................................................ 46
13.6 Overuren ............................................................................................................................. 46
13.7 Rechtenopbouw sociale zekerheid ..................................................................................... 47
13.8 Reiskosten ........................................................................................................................... 48
13.9 Verplichte sociale documenten (dimona, RSZ, loonbriefje, belastingsfiche, de individuele rekening) ......................................................................................................................................... 49
13.10 Weerverlet ...................................................................................................................... 50
13.11 Ziekte .............................................................................................................................. 50
13.12 Arbeidsongevallen .......................................................................................................... 51
13.13 Zondagswerk ................................................................................................................... 51
13.14 Inhaalrust ........................................................................................................................ 53
14 Welke documenten moeten scholen/leerlingen/bedrijven ondertekenen? ......................... 53
15 Begeleiding.............................................................................................................................. 54
16 Modelovereenkomsten .......................................................................................................... 55
17. Bijlagen ................................................................................................................................... 70
17.1 Bijlage A .................................................................................................................................. 70
17.2 Bijlage B................................................................................................................................... 71
17.3 Bijlage C ................................................................................................................................... 72
17.4 Bijlage D .................................................................................................................................. 73
17.5 Bijlage E ................................................................................................................................... 74
17.6 Bijlage F ................................................................................................................................... 75
17.7 Bijlage G .................................................................................................................................. 76
17.8 Bijlage H .................................................................................................................................. 77
17.9 Bijlage I .................................................................................................................................... 78
3
1. Informatie vinden? Erkennen van bedrijven, registreren van overeenkomsten
Via www.werkplekduaal.be kan u de nodige informatie vinden alsook inloggen voor de erkenningstool bedrijven en het opladen van de overeenkomsten binnen alternerende opleidingen (leren en werken alsook schoolbank op de werkplek).
Voor aanvragen op papier kan u terecht bij het Vlaams partnerschap duaal leren Syntra Vlaanderen Kanselarijstraat 19 1000 Brussel Of via [email protected]
Vragen
4
2. Samenvattende tabel nieuwe overeenkomsten en overgangsmaatregelen
2.1 Samenvattende tabel nieuwe overeenkomsten
In deze tabel geven we algemene info over de verschillende overeenkomsten die mogelijk zijn in het huidige stelsel van Leren en Werken (DBSO en leertijd), opleidingen in het proefproject Schoolbank op de werkplek en in de toekomstige duale opleidingen. Hierbij geven we de info zoals die voorzien is in het decreet op de overeenkomst. Afwijkingen die voorzien zijn voor het proefproject Schoolbank op de werkplek werden in het blauw aangeduid.
Stageovereenkomst AO Overeenkomst alternerende
overeenkomst (OAO) Deeltijdse arbeidsovereenkomst (DA)
Toepassingsgebied De stageovereenkomst wordt gebruikt:
- als er gedurende een schooljaar in een
duale opleiding minder dan 20u op een
reële werkplek wordt gewerkt (dit geldt
voor bepaalde opleidingen in Schoolbank
op de werkplek en het toekomstig duaal
leren; dit geldt niet voor opleidingen in
DBSO of leertijd).
De OAO wordt gebruikt:
- als er gedurende een schooljaar in een
duale opleiding 20u of meer op de reële
werkplek wordt gewerkt (dit geldt voor
bepaalde opleidingen in Schoolbank op de
werkplek, voor het toekomstige duaal
leren, voor opleidingen binnen 'leren en
werken' in Syntra- leertijd én in DBSO1).
De DA wordt gebruikt in de volgende
situaties:
- in sectoren waar de sociale maribel
gebruikt kan worden
- voor niet-duale opleidingen in het DBSO
waar er minder dan 20u gewerkt wordt op
de reële werkplek.
Verloning De leerling krijgt geen verloning De leerling krijgt een leervergoeding, die
een percentage is van het nationaal
gewaarborgd gemiddeld minimum
maandinkomen (GGMMI). Concreet zijn er
drie scenario’s, naargelang de
competenties en ervaring van de jongere:
De leerling krijgt een loon; de hoogte hangt
af van de CAO in de sector.
1 Dit geldt voor opleidingen waarvan de overeenkomst start vanaf 1 september 2016. Tot en met 31 augustus 2016 kunnen de bestaande overeenkomsten nog gebruik worden (zoals ILW, BIO, leerovereenkomst…).
5
1. 29% van het GGMMI = €444,3 per
maand
2. 32% van het GGMMI = €490,30
per maand
3. 34.5% van het GGMMI = € 528,60
per maand
Vakantie De jongere heeft recht op alle normale
schoolvakanties
De leerling heeft recht op maximaal 20
onbetaalde vakantiedagen en maximaal 20
wettelijk betaalde vakantiedagen. De
betaalde vakantiedagen worden
opgebouwd o.b.v. tewerkstelling in het
voorgaande jaar.
Onder bepaalde voorwaarden kan er
gebruik gemaakt worden van aanvullende
vakantiedagen.
Bij de overheden wordt voor wat de
opbouw van het recht op betaalde
vakantiedagen betreft doorgaans de
regeling van de overheid gevolgd. Ook hier
gaat het maximaal om 20 betaalde
verlofdagen.
De vakantieregeling volgt de
arbeidsovereenkomstenwetgeving of
m.a.w. volgt de regeling van het
bedrijf/sector
In het kader van het proefproject Schoolbank op de werkplek moet de vigerende verhouding tussen vakantie en opleiding (zowel op
school als op de werkvloer) gerespecteerd worden. Dit impliceert dat de jongeren die meestappen in het proefproject, evenveel verlof
moeten hebben als leerlingen in een niet duale opleiding van dezelfde onderwijsvorm;
6
Dit impliceert dat jongeren in een duale opleiding in het voltijds evenveel vakantie hebben als in een niet-duale voltijdse
opleiding. Dit wil niet zeggen dat er niet in vakantieperiodes gewerkt kan worden; als er echter in een vakantieperiode gewerkt
wordt, moeten deze dagen op een ander moment gecompenseerd worden.
Voor een duale opleiding in het stelsel van leren en werken geldt ook dat de jongere evenveel vakantie heeft als een niet-
duale opleiding in het leren en werken; aangezien jongeren in het niet-duale leren en werken vaak ook in de vakantie werken,
kan dit ook voor jongeren in een duale opleiding uit het stelsel leren en werken.
Vakantiewerk Leerlingen die met een
stageovereenkomst tewerkgesteld zijn,
kunnen vakantiewerk doen2.
Leerlingen die met een OAO tewerkgesteld
zijn, kunnen geen vakantiewerk doen, ook
niet in de vakantie die volgt op het
afronden van een opleiding.
Leerlingen die met een DA tewerkgesteld
zijn, kunnen geen vakantiewerk doen, ook
niet in de vakantie die volgt op het
afronden van een opleiding.
Sociale rechten
opbouwen
De leerling bouwt geen sociale rechten op. Leerlingen die tewerkgesteld worden met
een OAO bouwen sociale rechten op.
Concreet gaat het om de volgende:
- De tijd die de leerling werkt met een OAO,
vanaf januari van het jaar waarin hij 19
wordt, wordt meegenomen voor de
berekening van zijn pensioen.
- De tijd die de jongere werkt met een OAO
kan (gedeeltelijk of volledig) in mindering
gebracht worden van de
beroepsinschakelingstijd; dit is een
periode van 310 dagen die jongeren
moeten doorlopen voordat ze recht
hebben op een uitkering.
Leerlingen die tewerkgesteld worden met
een DA bouwen sociale rechten op.
Concreet gaat het om de volgende:
- De tijd die de leerling werkt met een DA,
vanaf januari van het jaar waarin hij 19
wordt, wordt meegenomen voor de
berekening van zijn pensioen.
- De tijd die de jongere werkt met een DA
wordt in mindering gebracht worden van
de beroepsinschakelingstijd; dit is een
periode van 310 dagen die jongeren
moeten doorlopen voordat ze recht
hebben op een uitkering.
2 FOD WASO geeft aan dat binnen een stageovereenkomst met nadruk op werkplekleren en studentenjob niet kan; een opening wordt echter gelaten voor een voltijdse school; wat betekent dat met een stageovereenkomst in combinatie met DBSO of leertijd studentenarbeid niet kan; in combinatie met “voltijds” wel. De kabinetten onderwijs en werk engageerden zich om deze problematiek aan te kaarten bij de FOD WASO.
7
- De leerling kan ziekte-uitkering
ontvangen bij ziekte (indien wachttijd is
ingevuld of hij daarvan vrijgesteld is)
- De leerling komt in aanmerking voor
werkloosheidsuitkeringen bij schorsing
omwille van tijdelijke werkloosheid
(overmacht, slecht weer,…).
- De leerling kan ziekte-uitkering
ontvangen bij ziekte (indien wachttijd is
ingevuld of hij daarvan vrijgesteld is)
- De leerling komt in aanmerking voor
werkloosheidsuitkeringen bij schorsing
omwille van tijdelijke werkloosheid
(overmacht, slecht weer,…)
Fisc
alit
eit
Belastingen Leerlingen betalen geen belastingen. De vergoeding vanuit de OAO komt onder
de rubriek bezoldigingen. De leerling
betaalt in principe geen belastingen. Er
wordt geen belasting betaald wanneer de
jaarlijkse leervergoeding samen met het
vakantiegeld en verminderd met de
forfaitaire beroepskosten, niet hoger is
dan 7 570 euro netto voor het aanslagjaar
2018 (inkomsten 2017). Wanneer de
leerling geen aangifteformulier ontvangt,
dan dient hij dat aan te vragen uiterlijk
voor 1 juni volgend op het jaar waarin hij
zijn inkomsten verwierf.
Of de leerlingen belastingen moeten
betalen, hangt af van de hoogte van zijn
loon. Er wordt geen belasting betaald
wanneer de jaarlijkse bezoldiging samen
met het vakantiegeld en verminderd met
de forfaitaire beroepskosten, niet hoger is
dan 7 570 euro netto voor het aanslagjaar
2018 (inkomsten 2017). Wanneer de
leerling geen aangifteformulier ontvangt,
dan dient hij dat aan te vragen uiterlijk
voor 1 juni volgend op het jaar waarin hij
zijn inkomsten verwierf.
Fiscaal ten
laste
Leerling die tewerkgesteld wordt met een
stageovereenkomst AO blijft fiscaal ten
laste van de ouders.
Een leerling kan voor het aanslagjaar 2018
als persoon ten laste van zijn ouders
worden beschouwd indien de netto
bestaansmiddelen van de leerling in 2017
niet meer dan 3 200 euro netto bedragen.
Dit stemt overeen met een brutobedrag
van 4 000 euro. Voor een alleenstaande
ouder wordt dit bedrag verhoogd tot 4 620
Een leerling kan voor het aanslagjaar 2018
als persoon ten laste van zijn ouders
worden beschouwd indien de netto
bestaansmiddelen van de leerling in 2017
niet meer dan 3 200 euro netto bedragen.
Dit stemt overeen met een brutobedrag
van 4 000 euro. Voor een alleenstaande
ouder wordt dit bedrag verhoogd tot 4 620
8
euro netto of 5 775 euro bruto. Het begrip
‘bestaansmiddelen’ is zeer breed. Het gaat
om alle regelmatig of toevallig verworven
inkomsten.
Er gelden wel een aantal vrijstellingen.
Zo telt bijvoorbeeld de eerste schijf van 3
200 euro onderhoudsuitkeringen niet mee
om de bestaansmiddelen te berekenen.
NIEUW: Vanaf het inkomstenjaar 2017
kunnen jongeren verbonden door een
OAO op basis van hun overeenkomst
genieten van een vrijstelling van
2 660 euro
euro netto of 5 775 euro bruto. Het begrip
‘bestaansmiddelen’ is zeer breed. Het gaat
om alle regelmatig of toevallig verworven
inkomsten. Een overzicht van inkomsten
die niet meetellen is terug te vinden op:
http://financien.belgium.be/nl/particulier
en/gezin/personen_ten_laste/nettobesta
ansmiddelen.
Het loon van de leerling hangt af van de
betrokken cao en het aantal uren dat hij/zij
werkt met een DA.
Als een leerling een volledig jaar met een
DA werkt, is de kans reëel dat hij niet meer
als fiscaal ten laste beschouwd kan
worden.
2.2 Overgangsmaatregelen
Voor ondernemingen Overgangsregeling voor de erkenning van bedrijven Er zijn overgangsmaatregelen voorzien:
- Voor bedrijven die momenteel erkend zijn voor leertijd en ILW blijft de erkenning gelden tot 30 juni 2017: o Deze erkenning is enkel overdraagbaar voor opleidingen waarvoor het bedrijf reeds erkend was. Voor leertijd betekent dit opleidingen
waarvoor het bedrijf een erkende overeenkomst had in het verleden. Voor ILW betekent dit opleidingen waarvoor het bedrijf nog een geldige erkenning had.
- Bedrijven die binnen leren en werken niet onderhevig waren aan een erkenning (bv bij een IBO, DA, BIO,…) maar die een overeenkomst met een jongere hadden in het schooljaar 2015-2016 worden beschouwd als erkend tot 30 juni 2017.
Concreet betekent dit ook dat bedrijven onder deze overgangsmaatregelen vallen zowel kunnen ingezet worden als werkplek voor leren en werken als voor een werkplek in Schoolbank op de werkplek.
9
Voor bedrijven die onder de overgangsmaatregel vallen en waar dit cursusjaar een jongere werkt loopt de erkenning af op 30-06-2017:
- Alle overeenkomsten afgesloten voor 01-09-2016 blijven verderlopen tot einddatum. - Daarnaast is in het decreet tot regeling van bepaalde aspecten van de OAO in de memorie van toelichting opgenomen dat ondernemingen die onder
de overgangsmaatregel vallen tijdens het overgangsjaar overeenkomsten kunnen sluiten zonder een aanvraag tot erkenning te moeten indienen én dat deze overeenkomsten kunnen blijven lopen tot de einddatum. Ook deze overeenkomsten (= lopende overeenkomsten die dus afgesloten zijn na 01/09/2016 door bedrijven die onder de overgangsmaatregel vallen), blijven dus verderlopen tot einddatum.
Indien een bedrijf na de overgangsmaatregel echter vanaf 01-07-2017 een nieuwe leerling wenst tewerk te stellen of voor dezelfde leerling een nieuwe overeenkomst (OAO, stageovereenkomst alternerende opleiding, deeltijdse arbeidsovereenkomst) wil afsluiten, dan is dus een nieuwe erkenning nodig. Wat indien een ILW-contract van een leerling ‘overgenomen’ werd/wordt door een ander bedrijf, omdat het initiële bedrijf failliet gaat. Bij het ILW gebeurde het soms dat een bedrijf dat overgenomen werd ook de ILW-overeenkomst mee overnam. Indien dergelijke situatie zich na 1 september 2016 aandient, moet het nieuwe bedrijf een erkenning aanvragen (tenzij het bedrijf via de overgangsregeling erkend is) en moet er een nieuwe overeenkomst volgens het nieuwe model opgemaakt worden. Kan er nog een paritair leercomité samenkomen na 1/9/2016 om bedrijven nog te erkennen i.f.v volgend schooljaar? Neen, dit kan slechts tot 31/8/2016. Daarna wordt de werking van de bestaande en de nieuwe overeenkomsten beheerd door de sectorale partnerschappen of het Vlaamse partnerschap Duaal Leren.
Voor overeenkomsten Lopende overeenkomsten blijven lopen tot hun einddatum volgens de regels (o.a. vergoeding, vakantie, …) van de desbetreffende overeenkomst. Verlengingen van lopende overeenkomsten van voor 1 september 2016 kunnen; dit geldt voor ILW, leerovereenkomst, BIO, DA, thuishelper. Een verlenging heeft steeds betrekking op een verlenging van dezelfde of een aanverwante opleiding (bv hulpkok – kok bij ILW) in eenzelfde bedrijf.
10
3. Alternerende opleidingen - toepassingsgebied Het toepassingsgebied van het decreet tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleiding heeft betrekking op 1. Het huidig stelsel van leren en werken. In het huidige stelsel van leren en werken kan op
verschillende manieren aan het voltijds engagement voldaan worden. Tot 31 augustus 2016 geldt voor leertijd de leerovereenkomst, de leerverbintenis. Tot 31 augustus 2016 geldt voor het DBSO:
a) Elke vorm van reguliere al dan niet bezoldigde tewerkstelling op basis van een overeenkomst die zich ontleent aan een wet, decreet of besluit, bv. een deeltijdse arbeidsovereenkomst, een werknemersleercontract, een contract individuele beroepsopleiding, een beroepsinlevingsovereenkomst, een interimcontract, een contract thuishelper ...;
b) Het volgen van een sport gerelateerde opleiding DO, waarbij de opleiding enerzijds een duidelijke beroepskwalificatie moet hebben die op zijn minst minimale aansluiting vindt bij de beoefende sport en anderzijds georganiseerd wordt in overleg met en na formele instemming van een erkende sportfederatie;
c) Het vrijwilligerswerk, zoals bij wet bepaald; d) Het tijdelijk volgen van een bijkomende opleiding (buiten DO) of cursus die specifiek
gericht is op het verhogen van de tewerkstellingsperspectieven of inzetbaarheid op de arbeidsmarkt, bv. een sollicitatietraining, attitudetraining, intensieve taalcursus...;
e) Het verrichten van culturele, sociale of sportactiviteiten georganiseerd door een instantie van de overheid of erkend door of namens een overheid.
Vanaf 1 september 2016 geldt voor niet -duale opleidingen leertijd de overeenkomst
alternerende opleiding (OAO) en de deeltijdse arbeidsovereenkomst in functie van de Sociale
Maribel in de non-profitsector. Vanaf 1 september 2016 geldt voor niet-duale opleidingen DBSO (zie ook omzendbrief 2008/08 punt 2.2)
a) Elke vorm van reguliere tewerkstelling op basis van een overeenkomst van alternerende opleiding of een deeltijdse arbeidsovereenkomst. In de opleidingen in het DBSO zoals opgenomen in bijlage 3, kan er vanaf het schooljaar 2016-2017 enkel gewerkt worden met volgende overeenkomsten:
Vanaf 20 u werkplekleren per week: een overeenkomst alternerende opleiding of een deeltijdse arbeidsovereenkomst in functie van Sociale Maribel in de non-profitsector;
Bij minder dan 20 u werkplekleren per week of in functie van Sociale Maribel in de non-profitsector: een deeltijdse arbeidsovereenkomst.
b) Het volgen van een sport gerelateerde opleiding DO, waarbij de opleiding enerzijds een duidelijke beroepskwalificatie moet hebben die op zijn minst minimale aansluiting vindt bij de beoefende sport en anderzijds georganiseerd wordt in overleg met en na formele instemming van een erkende sportfederatie;
c) Het vrijwilligerswerk, zoals bij wet bepaald = enkel binnen Vzw’s; d) Het tijdelijk volgen van een bijkomende opleiding (buiten DO) of cursus die specifiek
gericht is op het verhogen van de tewerkstellingsperspectieven of inzetbaarheid op de arbeidsmarkt, bv. een sollicitatietraining, attitudetraining, intensieve taalcursus...;
e) Het verrichten van culturele, sociale of sportactiviteiten georganiseerd door een instantie van de overheid of erkend door of namens een overheid.
11
2. De 7 studierichtingen in het kader van ‘schoolbank op de werkplek’ die op 1/9/2016 van start
gaan. Deze studierichtingen zijn door de Vlaamse Regering benoemd als “duale opleidingen”. In de opleidingen die deel uitmaken van het tijdelijke project " schoolbank op de werkplek " gelden de overeenkomsten opgenomen in punt 11 van de omzendbrief over dit tijdelijke project SO/2016/02, zijnde de stageovereenkomst alternerende opleiding en de overeenkomst alternerende opleiding zoals vastgelegd per standaardtraject.
3. Het toekomstige duaal leren/ toekomstige duale opleidingen. Concreet betekent dit ook dat de opleidingen binnen het stelsel van leren en werken weliswaar alternerende opleidingen zijn, maar nog niet als ‘duaal’ benoemd zijn. Het duaal leren van de toekomst wordt uitgetest binnen het proefproject schoolbank op de werkplek.
12
4. Overzicht types overeenkomsten
4.1 Types overeenkomsten in het stelsel van leren en werken
Het decreet tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleiding (10 juni 2016) voorziet voor het stelsel leren en werken volgende types overeenkomsten
Voor leertijd (4 dagen werkplek/week): o Overeenkomst alternerende opleiding (OAO) o Deeltijdse arbeidsovereenkomst i.f.v sociale maribel3 Dus een stageovereenkomst alternerende opleiding kan niet!
Voor DBSO – normaal economisch circuit o OAO (vanaf 20u reële werkplek/week) o Deeltijdse arbeidsovereenkomst i.f.v sociale maribel o Deeltijdse arbeidsovereenkomst (minder dan 20u op reële werkplek/week) Dus een stageovereenkomst alternerende opleiding kan niet!
Het gebruik van bovenstaande overeenkomsten is verplicht voor overeenkomsten die vanaf 1 september 2016 worden opgestart. Met ‘reële werkplek’ wordt bedoeld dat het gaat om een werkplek in het bedrijf waar de leerling
zijn/haar competenties aanleert. Het gaat dus niet over een lokaal binnen de school of een
opleidingscentrum van de sector/het bedrijf.
Enkel indien voldaan is aan de 6 cumulatieve voorwaarden bouwt de jongere sociale rechten inzake pensioen, werkloosheidsuitkering, ziekte op. Dit is dus het geval voor de OAO. Het gaat om de volgende voorwaarden:
Opleiding op werkvloer en opleiding binnen onderwijs-/opleidingsinstelling vormen samen één opleidingsplan, ze zijn op mekaar afgestemd en wisselen elkaar geregeld af
De opleiding leidt tot een beroepskwalificatie
Het deel van de opleiding op de werkvloer heeft op jaarbasis een gemiddelde arbeidsduur van min 20u/week
Lesdeel op jaarbasis of omgerekend naar rato van totale duur bedraagt minimum 240 uren voor leerplichtigen en minimum 150 uren voor niet-leerplichtigen
Beide delen worden uitgevoerd in het kader van en gedekt door één overeenkomst waarbij werkgever en leerling betrokken partij zijn. Ook meerdere opeenvolgende overeenkomsten voor een opleiding kunnen. Er is een opleidingsoperator die verantwoordelijk is voor de opleiding en dit controleert.
Er is een financiële bezoldiging voorzien voor de leerling
3 leerlingen kunnen een deeltijdse arbeidsovereenkomst sluiten met een onderneming uit de non-
profitsector waarvoor de vermindering in het kader van de Sociale Maribel geldt. De opsomming van de
paritaire comités en subcomités wordt vermeld in artikel 1,1° van het Koninklijk Besluit van 18 juli 2002
houdende maatregelen met het oog op de bevordering van de tewerkstelling in de non-profitsector. Het
gaat hier enkel om werkplekken in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
13
Schematisch Overeenkomsten leren en werken (DBSO en leertijd)
≥ 20u/week gemiddeld op jaarbasis op reële werkplek (DBSO en leertijd)
<20u/week gemiddeld op jaarbasis op reële werkplek (enkel DBSO)
Overeenkomst alternerende opleiding (OAO) Afwijking:
- Deeltijdse arbeidsovereenkomst i.f.v sociale maribel
/ Afwijking:
- Deeltijdse arbeidsovereenkomst (gedurende overgangsperiode)
- Deeltijdse arbeidsovereenkomst i.f.v sociale maribel
4.2 Types overeenkomsten voor Schoolbank op de werkplek en toekomstig duaal leren Het decreet voorziet voor de 7 studierichtingen in het project ‘schoolbank op de werkplek’ en het toekomstig duaal leren volgende types overeenkomsten
- OAO (vanaf 20u op reële werkplek) - Stageovereenkomst alternerende opleiding indien minder dan 20u op werkplek - Deeltijdse arbeidsovereenkomst i.f.v sociale maribel
Enkel indien voldaan is aan de 6 cumulatieve voorwaarden bouwt de jongere sociale rechten op. Dit betekent dus dat de stageovereenkomst – die onbezoldigd is – geen rechtenopbouw genereert.
Met ‘reële werkplek’ wordt bedoeld dat het gaat om een werkplek in het bedrijf waar de leerling
zijn/haar competenties aanleert. Het gaat dus niet over een lokaal binnen de school of een
opleidingscentrum van de sector/het bedrijf.
Binnen Schoolbank op de werkplek zal men ook de formule van de gesimuleerde werkplek uittesten. Hierbij onderscheiden we twee scenario’s:
Indien men in (het begin van) een traject uitsluitend gesimuleerd werkplekleren (buiten school) aanbiedt of deze gesimuleerde omgeving combineert met minder dan 20u op reële werkplek, wordt er een onbezoldigde stageovereenkomst afgesloten.
Indien men reeds minstens 20u/week een reële werkplek heeft (via OAO) en er toch nog simulatiesessies plaatsvinden, dan blijft dit passen binnen de OAO; de werkgever betaalt dan wel voor deze uren de leervergoeding die betrekking heeft op het volledige traject en bijgevolg ook de uren gesimuleerd werkplekleren.
14
Schematisch Overeenkomsten proeftuin en toekomstig duaal
≥ 20u/week gemiddeld op jaarbasis op reële werkplek
<20u/week gemiddeld op jaarbasis op reële werkplek
Overeenkomst alternerende opleiding Afwijking:
- Deeltijdse arbeidsovereenkomst ifv sociale maribel
Stageovereenkomst alternerende opleiding Afwijking:
- Deeltijdse arbeidsovereenkomst ifv sociale maribel
4.3 specifieke verduidelijkingsvragen i.v.m. overeenkomsten Wat betekent 20u/week gemiddeld op jaarbasis? Dit betekent 20u gemiddeld op schooljaarbasis. Een schooljaar loopt van 1 september tot en met 31 augustus. Voorbeelden schoolbank op werkplek
3 dagen (of 24u) reële werkplek: OAO
1e semester 8u reële werkplek, 2e semester 16u reële werkplek: volledig jaar stageovereenkomst alternerende opleiding
20 uur reëel en 4u gesimuleerd buiten school: OAO
18 uur reëel en 6u gesimuleerd buiten school: stageovereenkomst alternerende opleiding Voorbeelden leren en werken
Leertijd 4 dagen reële werkplek: OAO
DBSO 2 dagen reële werkplek: DA
DBSO: 3 dagen reële werkplek: OAO Voorbeelden late instap/ wat na beëindiging overeenkomst
Late instap: bijvoorbeeld een leerling stapt in leertijd of DBSO in na kerstmis in een situatie met respectievelijk 4 of 3 dagen: OAO. Dit telt nog steeds als ‘20u gemiddeld op jaarbasis’.
Een leerling heeft een OAO en beëindigt deze met kerstmis. Deze leerling kan nadien bij een andere werkgever opnieuw een OAO sluiten. De regels van het decreet leren en werken (2008) inzake voltijds engagement en het tijdelijk niet invullen van de werkplek blijven gelden.
15
Voor welke paritaire comités of organisaties kunnen deeltijdse arbeidsovereenkomsten sociale maribel worden afgesloten? Zie link http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/loi_a1.pl?DETAIL=2002071848%2FN&caller=list&row_id=1&numero=9&rech=18&cn=2002071848&table_name=WET&nm=2002022549&la=N&chercher=t&dt=KONINKLIJK+BESLUIT&language=nl&choix1=EN&choix2=EN&fromtab=wet_all&nl=n&sql=dt+contains++%27KONINKLIJK%27%2526+%27BESLUIT%27+and+dd+%3D+date%272002-07-18%27and+actif+%3D+%27Y%27&ddda=2002&tri=dd+AS+RANK+&trier=afkondiging&dddj=18&dddm=07&imgcn.x=51&imgcn.y=5#LNK0002 Artikel 1.Vallen onder de toepassing van dit besluit : 1° (de werkgevers voor de werknemers die ressorteren onder het toepassingsgebied van volgende paritaire comités : a) Paritair Subcomité voor de privé-ziekenhuizen; b) Paritair Subcomité voor de gezondheidsinrichtingen en -diensten; c) Paritair Comité voor de diensten voor gezins- en bejaardenhulp; d) Paritair Subcomité voor de diensten voor gezins- en bejaardenhulp van de Franse Gemeenschap, het Waalse Gewest en de Duitstalige Gemeenschap; e) Paritair Subcomité voor de diensten voor gezins- en bejaardenhulp van de Vlaamse Gemeenschap; f) Paritair Comité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen en -diensten; g) Paritair Subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen en diensten van de Vlaamse Gemeenschap; h) Paritair Subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen en diensten van de Franse Gemeenschap, het Waalse Gewest en de Duitstalige Gemeenschap; i) Paritair Comité voor de beschutte werkplaatsen en de sociale werkplaatsen, met uitzondering van de sociale werkplaatsen; j) Paritair Comité voor de socio-culturele sector; k) Paritair Subcomité voor de socio-culturele sector van de Vlaamse Gemeenschap; l) Paritair Subcomité voor de federale en bicommunautaire socio-culturele organisaties; m) Paritair Subcomité voor de socio-culturele sector van de Franstalige en Duitstalige Gemeenschap en het Waals Gewest; n) Paritair Comité voor de gezondheidsinrichtingen en diensten, met uitzondering van de werkgevers die onder de omschrijving van het paritaire Subcomité voor de tandprothese vallen; o) Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector; p) Paritair Comité voor de Franstalige, Duitstalige en bicommunautaire welzijns- en gezondheidssector; q) Paritair Subcomité voor de beschutte werkplaatsen gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap of door de Vlaamse Gemeenschapscommissie en de sociale werkplaatsen erkend en/of gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap, met uitzondering van de sociale werkplaatsen; r) Paritair Subcomité voor de beschutte werkplaatsen gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap; s) Paritair Subcomité voor de beschutte werkplaatsen van het Waalse Gewest en van de Duitstalige Gemeenschap. De paritaire Subcomités bedoeld onder a) en b) vallen buiten het toepassingsgebied van dit besluit vanaf de eerste dag van het kwartaal dat volgt op het kwartaal in de loop waarvan de paritaire comités bedoeld onder n), o) en p) zijn geïnstalleerd.) <KB 2006-09-01/44, art. 1, 008; Inwerkingtreding : 01-01-2006> 2° de werkgevers die zijn aangesloten bij de Rijksdienst voor sociale zekerheid voor de provinciale en plaatselijke overheidsdiensten voor het personeel dat zij aangeven onder de volgende NACE-codes : 55231; 63303; 80421; 80422; 85110; 85120; 85142 tot en met 85145; 85311 tot en met 85316; 85321 tot en met 85324; 91330; 92312; 92313; 92321; 92322; 92510; 92520; 92530; 92611, 92613 en 92621;
16
3° de volgende openbare diensten en instellingen, voor het personeel dat zij tewerkstellen : a) het Academisch Ziekenhuis te Gent; b) (opgeheven) <KB 2005-07-18/31, art. 1, 007; Inwerkingtreding : 01-01-2005> c) het C.H.U. Sart-Tilman te Luik; d) het Hôpital psychiatrique le Chêne aux Haies te Bergen; e) het Openbaar psychiatrisch centrum te Rekem; f) het Hôpital psychiatrique Les Marronniers te Doornik; g) het Openbaar psychiatrisch ziekenhuis te Geel; h) de Centrale Dienst voor sociale en culturele actie ten behoeve van de leden van de militaire gemeenschap; i) het Nationaal Instituut voor oorlogsinvaliden, oud-strijders en oorlogsslachtoffers; j) Kind en Gezin; k) l'Office de la Naissance et de l'Enfance; l) B.L.O.S.O.; m) (...) <KB 2003-12-31/31, art. 1, 003; Inwerkingtreding : 01-01-2004> Kunnen deeltijdse arbeidsovereenkomsten gesloten worden in blokperiodes van 38u? Het is de bedoeling dat er bv enkele weken alleen werkplekleren is en andere weken enkel les. Dit is een complexe materie en dient met enige voorzichtigheid aangepakt te worden. Een DA sluiten voor 19u op jaarbasis en dan uiteindelijk toch met blokweken werken kan. De vraag is vooral hoe dit best geregeld wordt
Vast uurrooster (met wijziging aan uurrooster) - dag dat normaal moest 'gewerkt' worden, wordt dan op andere dag gepresteerd met vermelding welke dag en handtekening werkgever en leerling/werknemer
Flexibel/variabel uurrooster (gemiddeld van 19 uur per week) met opsomming van alle mogelijke uurroosters die zich kunnen voordoen en verwittiging van leerling binnen bepaalde termijn van uurrooster van de betrokken week/weken
Indien men vooraf al weet op welke weken er meer of minder les wordt gegeven, wordt best bij de opmaak van de overeenkomst al een volledig overzicht gegeven van het betrokken jaar. Alles wat niet voltijds (normale arbeidsduur in de onderneming) is, is deeltijds. Als je bv een overeenkomst van 4 weken sluit van 38 uren per week is dit een voltijdse overeenkomst en geen deeltijdse overeenkomst. Dus er kan geen DA gesloten worden van 38u. Deeltijdse arbeidsovereenkomsten binnen stelsel leren en werken. Is ook hier voltijds engagement nodig? Ja, ook als een leerling met een deeltijdse arbeidsovereenkomst werkt, moet hij voldoen aan het voltijds engagement van minstens 28uur per week. Dit vloeit voort uit het nog steeds geldend decreet leren en werken. Om te beantwoorden aan het voltijds engagement van minstens 28uur per week moet een leerling dus minstens 13uur werken. Immers, de lescomponent in leren en werken in DBSO bedraagt 15u; en dus moet de werkplekcomponent minstens 13u bedragen. Wat houdt het voltijds engagement bij een OAO in? Een OAO is een voltijdse overeenkomst (naargelang sector bv 36u, 38u, 40u) en omvat de les- en werkplekcomponent.
17
In leertijd is de lescomponent minstens 8u en dit betekent dat de resterende tijd besteed wordt aan de werkplek. In DBSO is de lescomponent 15u en de resterende tijd werkplek in een 38-uren week dus 23u. Afstemming met leercomponent noodzakelijk? Zal het nog mogelijk zijn om deeltijdse arbeidscontracten te hebben zonder afstemming met de lesvolging? In het decreet overeenkomst alternerende opleiding is nu opgenomen dat ook voor de deeltijdse arbeidsovereenkomst er een alternering dient te zijn. Dit werd immers ook reeds verwacht binnen het decreet leren en werken (2008) waarin bepaald wordt dat de leer- en werkcomponent geïntegreerd dienen doorlopen te worden. In overleg met de kabinetten onderwijs en werk werd er eind juni afgesproken dat alternering nog steeds het uitgangspunt alsook het hoofddoel is, maar dat in overgang tijdens het schooljaar 2016-2017 het aantal niet-alternerende overeenkomsten door het departement onderwijs en Syntra Vlaanderen gemonitord dienen te worden.
Kan de leerling in België naar school gaan en dan een werkplek in Nederland hebben? Hoe gaat dit
praktisch? Kan leerling werkplek in Wallonië hebben? Of lesvolging in Wallonië? Wat met
Brussel?
Een leerling die les volgt in een school die/centrum dat erkend is door de Vlaamse gemeenschap kan
een overeenkomst alternerende opleiding sluiten in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest. De leerling kan geen overeenkomst sluiten voor een werkplek met enkel vestiging in
Wallonië, de Oostkantons of het buitenland. Wat wel kan: overeenkomst sluiten bij onderneming
met maatschappelijke zetel in Wallonië of Oostkantons en vestiging in Vlaanderen of Brussel.
Omgekeerd kan een leerling in Wallonië geen overeenkomst sluiten met een werkplek in
Vlaanderen.
Ook voor de DA -gezien de erkenningsvoorwaarden van toepassing zijn – kan er geen overeenkomst
elders gesloten worden.
Momenteel wordt op politiek niveau besproken of een decreetwijziging kan doorgevoerd worden.
Ook wordt besproken of met andere landen samenwerkingen kunnen opgestart worden inzake
erkenning van wekplekken.
OAO of DA via uitzendarbeid Ingevolge artikel 7 van de Wet van 24 juli 1987 betreffende de tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers kan de uitzendarbeid alleen worden verricht met een arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid. Zie ook http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=43160 Het zal dus niet mogelijk zijn om een OAO of DA via uitzendarbeid te regelen. Dienstencheques Een werknemer met een arbeidsovereenkomst dienstencheques mag alleen maar dienstencheque-activiteiten uitvoeren tijdens zijn werkuren. Deze werknemer kan niet als mentor fungeren. Zonder mentor is geen OAO of DA mogelijk.
18
Na een IBO moet er een DA gesloten worden, kan dit nog? Of wordt dit afhankelijk van het aantal uur een DA of een OAO? In overleg met de 2 kabinetten en VDAB werd beslist dat een IBO moet gevolgd worden door een DA, onafhankelijk van het aantal uren. Dit wordt beschouwd als een overgangsregel aangezien IBO impliceert dat er nadien een DA komt met hetzelfde aantal uren. Wat met Jojo? Agodi bekijkt hoe en wanneer er omgeschakeld wordt naar een OAO; momenteel worden er vooral DA van minder dan 20u gesloten. Voor vragen: [email protected]. Wat is de link tussen de standaardtrajecten van Schoolbank op de werkplek en de overeenkomsten? In de uitwerking van de standaardtrajecten maakt men per opleidingsjaar een inschatting over wat de verhouding school-werkplekleren is.
Indien minder dan 20u op de reële werkplek dan wordt er een stageovereenkomst alternerende opleiding afgesloten;
Vanaf 20u op reële werkplek dan wordt er een overeenkomst alternerende opleiding (OAO) gesloten.
In Schoolbank op de werkplek kan eenzelfde studierichting aangeboden worden in voltijds onderwijs, DBSO en leertijd. In het standaardtraject wordt per opleidingsjaar vastgelegd of de werkplekcomponent meer of minder dan 20 uur bedraagt en bijgevolg welke overeenkomst gebruikt moet worden. Wel kan er nog variatie zijn naargelang de onderwijsvorm. Bv het kan dat DBSO 24u werkplekleren aanbiedt, leertijd 32u en een voltijdse school 20u Artikel 60 OCMW Dit kan enkel via een DA. Deze moet – gezien het decreet – minder dan 20u zijn.
4.4 Aandachtspunten bij opmaak OAO
Modelovereenkomsten In het Besluit van de Vlaamse Regering houdende uitvoering van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleidingen (8 juli 2016) is er een verplicht te gebruiken modelovereenkomst voorzien voor de overeenkomst alternerende opleiding en voor de stageovereenkomst alternerende opleiding. Voor de deeltijdse arbeidsovereenkomsten wordt er geen model opgelegd omdat dit eigen is aan elk bedrijf/organisatie. De OAO en de stageovereenkomst zijn tripartiete overeenkomsten en worden dus gesloten tussen het bedrijf, de school en de jongere (of zijn wettelijke vertegenwoordiger indien van toepassing). De ontwerpdocumenten zijn achteraan van dit document opgenomen.
We kregen reeds de vraag of de overeenkomsten kunnen aangevuld worden met specifieke artikels
inzake bv woon-werkverkeer, het gebruik van een gsm enz.
De modellen kunnen niet aangevuld worden met andere contractuele bepalingen. Dit neemt echter
niet weg dat de jongere zoveel als mogelijk gelijkgesteld dient te worden met een werknemer wat
bijvoorbeeld infrastructuur ter beschikking, woon-werkverkeer,… betreft.
19
We willen ervoor waarschuwen dat het toekennen van voordelen in natura ervoor kan zorgen dat de kinderbijslaggrens (sinds 1 juni 2016 530,49) overschreden wordt waardoor de jongere, die niet meer onder het onvoorwaardelijk recht op kinderbijslag valt (vanaf 1 september van het jaar waarin men 18 wordt) niet meer rechtgevend is op kinderbijslag. Aanmaak en registratie van overeenkomsten De overeenkomsten moeten door de ondernemer of door de school rechtstreeks aangemaakt worden via de digitale tool die terug te vinden is via www.werkplekduaal.be of door een blanco -modelovereenkomst in te vullen, te ondertekenen en op te laden in dezelfde tool. Invullen uurrooster Een OAO is een voltijdse overeenkomst (naargelang sector bv 36u, 38u, 40u) en omvat de les- en werkplekcomponent. In leertijd is de lescomponent minstens 8u en dit betekent dat de resterende tijd besteed wordt aan de werkplek. In DBSO is de lescomponent 15u en de resterende tijd werkplek in een 38-uren week dus 23u. Aandachtspunt bij het invullen van artikel 5 van de overeenkomst alternerende opleiding: In artikel 5 van de overeenkomst alternerende opleiding dient de normale voltijdse arbeidsduur in de onderneming te worden vermeld. Voor de berekening van het aantal uren binnen de overeenkomst telt een les of een activiteit die gelijkgesteld is met een les, mee voor zestig minuten. Dit wordt in artikel 9 van het decreet tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleiding uitdrukkelijk vermeld. Er dient dan ook nooit een tewerkstellingsbreuk te worden toegepast op de leervergoeding aangezien het steeds gaat om een voltijdse overeenkomst (bv. 40/40, 39/39, 38/38,36/36). Het onderscheid tussen minder en minstens 20 uur werkplek dient enkel om te bepalen welke overeenkomst er dient gesloten te worden. Van zodra er minstens 20 uur op de reële werkplek kan opgeleid worden, dient er een overeenkomst alternerende opleiding te worden gesloten (behoudens uitzondering sociale maribel). Dit dient dan wel te gebeuren volgens de kenmerken van deze OAO zijnde een voltijdse overeenkomst. De keuze van de verhouding werkplek/lesuren is dus niet vrij. Van de voltijdse arbeidsduur in de onderneming dienen de theoretische lessen in mindering te worden gebracht tijdens de lesweken. Bijvoorbeeld: Een leerling van het DBSO volgt een opleiding in een bedrijf waar de 38- urenweek geldt. 38- 15 = 23 uren per week Dit maakt dat de leerling tijdens de lesweken 23 uur per week op de werkvloer dient te worden opgeleid en tijdens de niet-lesweken gedurende 38 uren per week.
20
Bijvoorbeeld: Een leerling van de leertijd volgt een opleiding in een bedrijf waar de 36- urenweek geldt. 36 -8 = 28 uren per week Dit maakt dat de leerling tijdens de lesweken 28 uur per week op de werkvloer dient te worden opgeleid en tijdens de niet-lesweken gedurende 36 uren per week. Bijvoorbeeld: Een leerling van het DBSO volgt een opleiding in een bedrijf waar de 40- urenweek geldt (bv. bouw). 40-15 = 25 uren per week De werknemers in de bouw worden 5 dagen van 8 uur tewerkgesteld. Om praktische redenen raden wij hier aan om de lesuren voor 16 uur per week te laten meetellen. Er geldt algemeen een 38- urenweek. Dit maakt dat in bedrijven waar er in een 39- of een 40- urenweek wordt gewerkt deze leerlingen sowieso ook betaalde inhaalrustdagen opbouwen. Documenten bij de overeenkomst
Maken deel uit van de overeenkomst en worden als bijlage toegevoegd:
De bepalingen uit het decreet betreffende de rechten en de plichten van de partijen, de schorsing en de beëindiging van de overeenkomst (zie punt 16);
Het opleidingsplan met de aan te leren competenties;
Het arbeidsreglement. Opleiding gespreid over meerdere vestigingen van eenzelfde onderneming (zelfde ondernemingsnummer) Erkenningen gebeuren per vestiging. Voor elke vestiging waar de leerling een deel van zijn opleiding zal volgen wordt een erkenning aangevraagd. Er dient wel maar één overeenkomst alternerende opleiding te worden opgemaakt. In artikel 3 van de OAO worden alle vestigingen waar de leerling wordt opgeleid vermeld. In de tool wordt de OAO opgeladen aan de vestiging waar de leerling de opleiding start. Indien de opleiding in de verschillende vestigingen gebeurt door verschillende mentoren dient er uiteraard voor alle mentoren een erkenning te worden aangevraagd. In dat geval dienen er in artikel 3 de namen van de verschillende mentoren te worden meegegeven. Wijziging onderwijs – of opleidingsinstelling en/of vestigingsplaats van een onderwijs- of opleidingsinstelling:
- Indien de leerling naar een andere onderwijs- of opleidingsinstelling (partijen OAO) overstapt moet een nieuwe OAO worden opgemaakt
- Indien de leerling binnen dezelfde onderwijs- of opleidingsinstelling van vestigings- of lesplaats (art 4. OAO) verandert is een bijlage voldoende
21
5. Duurtijd van opleidingen, trajecten en leerdoelen Leerdoelen beroep Aan elke overeenkomst moet het opleidingsplan worden toegevoegd. Het opleidingsplan wordt opgesteld o.b.v. de leerdoelen. Ter info:
- Voor leren en werken geldt het decreet leren en werken en de uitvoeringsbesluiten http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/leren-en-werken/deeltijds-beroepssecundair-onderwijs/opleidingen/ http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/leren-en-werken/leertijd/opleidingen/index.htm
- Voor Schoolbank op de werkplek worden de competenties van de opleiding vertaald in leerdoelen en vastgelegd in de standaardtrajecten, die bekrachtigd worden bij ministerieel besluit.
Duurtijd, begin- en einddatum overeenkomsten
De deeltijdse arbeidsovereenkomst of de OAO kan gesloten worden per opleidingsjaar of
onmiddellijk voor meerdere jaren.
De overeenkomst begint op de eerste dag van het opleidingstraject van de jongere; dit kan een
lesdag zijn of een dag op de werkplek, maar de jongere moet wel een werkgever hebben alvorens
een overeenkomst kan opgesteld worden. Wanneer de duurtijd van het traject al gekend is, stopt
de overeenkomst op het einde van het traject wanneer de jongere normaliter zijn kwalificatie zal
behalen; normaal gezien op 30 juni.
Enkele voorbeelden:
Een jongere stapt in op donderdag 1 september wat een lesdag is, vangt op de werkplek aan
op maandag 5 september. De overeenkomst alternerende opleiding start op 1 september.
Deze jongere doet de opleiding metselaar en de ingeschatte tijdsduur is 2 jaar. De
einddatum wordt geplaatst op 30 juni 2018.
Een jongere stapt in voor de opleiding werfbediener op 12 december en heeft reeds
voorkennis in dit beroep. De overeenkomst start op 12 december en eindigt op 30 juni
2017.
Een jongere stapt in, in de studierichting groen- en tuinbeheer duaal van schoolbank op de
werkplek. Deze opleiding start in het 1e opleidingsjaar met een stageovereenkomst en in
het tweede jaar volgt er een overeenkomst alternerende opleiding. De jongere heeft een
stageovereenkomst van moment van instap – idealiter 1 september – tot 30 juni 2017.
Een jongere binnen leren en werken heeft pas zicht op een werkplek vanaf 1 oktober. De
overeenkomst alternerende opleiding start op 1 oktober.
De stageovereenkomst kan juridisch gezien gesloten worden tot 31 augustus. Momenteel wordt
deze overeenkomst enkel gebruikt in bepaalde studierichtingen van schoolbank op de werkplek en
daar geldt de regeling dat de schoolvakanties gerespecteerd dienen te worden; dit pleit ervoor om
daar de stageovereenkomst te sluiten tot 30 juni.
22
Indien de jongere ervoor kiest zijn opleiding bij meerdere werkgevers te laten verlopen, kunnen kortere overeenkomsten gesloten worden. Bv. leerling X beslist op 1 september om 4 maanden bij werkgever Y te werken en 8 maanden bij
werkgever Z. Nadien gaat hij terug naar Y. Met Y wordt een OAO opgemaakt van 1 september – 31-
december, met Z vanaf 1 januari – 31 augustus. En dan met Y opnieuw vanaf 1 september. Indien dit
het eindjaar is zal de overeenkomst als einddatum 30 juni krijgen.
Meerdere overeenkomsten Volgens het decreet overeenkomsten alternerende opleiding is het niet mogelijk om gelijktijdig meerdere overeenkomsten af te sluiten. Dat betekent dat er bijvoorbeeld geen 2 OAO van elk 12u/week kunnen en dat enkel opeenvolgende overeenkomsten kunnen. Twee deeltijdse arbeidsovereenkomsten (DA) tegelijkertijd is niet in de geest van het decreet, maar zou praktisch gezien nog kunnen in het huidig stelsel van leren en werken (niet in schoolbank op de werkplek!) omdat de lesdag bij een deeltijdse arbeidsovereenkomst niet inbegrepen is in de overeenkomst. Een onderneming kan ook binnen zijn overeenkomst met de leerling, de leerling enkele keren naar
een gespecialiseerd bedrijf sturen. De overeenkomst alsook de vergoeding lopen dan door via het 1e
bedrijf.
Voor verzorgende, zorgkundige, zorgkundige duaal kan een OAO gevolgd worden door een
deeltijdse arbeidsovereenkomst sociale maribel of omgekeerd om zo te beantwoorden aan de
invulling van de werkplekcomponent en op diverse terreinen competenties te verwerven.
Wat indien de leerling even geen werk heeft? De regels inzake voltijds engagement en het tijdelijk niet-invullen van de werkplek volgens het decreet leren en werken (2008) blijven gelden.
Specifieke vragen gelinkt aan Schoolbank op de werkplek - Wat met woensdagnamiddag in voltijds onderwijs? Momenteel werken leerlingen in het
deeltijds onderwijs op woensdag een hele dag. Hoe zal dit in het voltijds onderwijs gerealiseerd worden? Hebben de scholen het recht om de woensdagnamiddag te behouden? Te compenseren? Op de lesdag, of op de ‘werkdag'? De woensdagnamiddag wordt in veel scholen vrij gegeven aan de leerlingen. Dit is in de onderwijsregelgeving echter allesbehalve een verplichting. Schoolbesturen kunnen beslissen om geen vrije halve dag te geven of deze op een andere dag in te richten. Als bijvoorbeeld een leerling op woensdagnamiddag werkt, wil dit niet zeggen dat hij deze halve dag mag compenseren.
- Zorgkundige duaal: kan hiervoor enkel een sociale maribel gebruikt worden of ook OAO of stageovereenkomst AO? Er zijn immers ook voorzieningen die niet aan sociale maribel-voorwaarden voldoen? Zorgkundige duaal is een eenjarige opleiding in Schoolbank op de werkplek. In het
standaardtraject is vastgelegd dat er gemiddeld 20 uur werkplekleren gerealiseerd zal
worden. Er kan dan ofwel de OAO ofwel de deeltijdse arbeidsovereenkomst gesloten
worden. Dit is afhankelijk van de werkgever zelf. Indien de instelling niet in aanmerking komt
voor sociale maribel, moet de OAO gebruikt worden. De stageovereenkomst zal dus niet
gebruikt worden.
23
6. Elke jongeren?
6.1 Algemene regel M.b.t. het stelsel leren en werken (dbso en leertijd) gelden nog steeds de toelatingsvoorwaarden van het decreet leren en werken. De leertijd en DBSO zijn toegankelijk voor jongeren die enerzijds aan de voltijdse leerplicht hebben voldaan en anderzijds de leeftijd van 25 jaar nog niet hebben bereikt. De voltijdse leerplicht eindigt indien de leerling 15 jaar is en ten minste de eerste twee jaren van het secundair onderwijs heeft doorlopen ofwel indien hij 16 jaar is. Voor sommige opleidingen gelden bijzondere voorwaarden. Zie ook omzendbrief leren en werken m.b.t. DBSO (SO/2008/08): http://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=14006 Zie ook berichten leertijd op www.syntralex.be Voor de opleidingen in Schoolbank op de werkplek, gelden volgende toelatingsvoorwaarden (zie omzendbrief S0/2016/02 of http://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=14955):
Opleidingen Elektrische Installaties, Haarverzorging, Ruwbouw duaal o De leerling is geslaagd voor de 2de graad van het secundair onderwijs in het aso,
kso, tso of bso. o Een leerling die niet geslaagd is voor de 2de graad van het secundair onderwijs kan
worden toegelaten tot de opleiding na een gunstige beslissing van de klassenraad. De leerling moet dan wel voldoen aan de voorwaarden voor de deeltijdse leerplicht:
Of de leerling is 15 jaar en heeft de eerste 2 leerjaren van het voltijds secundair onderwijs volledig doorlopen (geslaagd of niet).
Of de leerling is minstens 16 jaar
Opleiding Elektromechanische Technieken duaal o De leerling is geslaagd voor de 2de graad van het secundair onderwijs in het aso, kso
of tso. o Een leerling die niet geslaagd is voor de 2de graad van het secundair onderwijs kan
worden toegelaten tot de opleiding na een gunstige beslissing van de klassenraad. De leerling moet dan wel voldoen aan de voorwaarden voor de deeltijdse leerplicht:
Of de leerling is 15 jaar en heeft de eerste 2 leerjaren van het voltijds secundair onderwijs volledig doorlopen (geslaagd of niet).
Of de leerling is minstens 16 jaar.
Specialisatiejaar Zorgkundige duaal (rekening houdend met de federale regelgeving op de beroepsuitoefening):
o Houder zijn van een diploma van secundair onderwijs, uitgereikt binnen een opleiding van het studiegebied personenzorg van het technisch secundair onderwijs, of
o Houder zijn van een studiegetuigschrift van het tweede leerjaar van de derde graad van het secundair onderwijs, uitgereikt binnen een opleiding van het studiegebied personenzorg van het beroepssecundair onderwijs of uitgereikt op basis van een certificaat van verzorgende in het deeltijds beroepssecundair onderwijs of de leertijd;
24
Opleiding Chemische Procestechnieken duaal: De instapvoorwaarden voor een Se-n-se-opleiding gelden:
o De leerling behaalde een diploma secundair onderwijs in een richting uit het studiegebied chemie.
o Komt de leerling uit een ander studiegebied? Dan zijn er 3 mogelijkheden. De toelatingsklassenraad:
Beslist of de leerling mag starten met de opleiding Organiseert een toelatingsproef. Geslaagde leerlingen mogen starten met
de opleiding. Laat een leerling toe via een erkenning van verworven competenties of
kwalificaties
Buso kwalificatiefase Groen- en Tuinbeheer duaal: De leerling heeft de opleidingsfase doorlopen
In Schoolbank op de werkplek, mikt men op de doelgroep van leerlingen die (quasi)arbeidsrijp zijn. Dit wordt vastgesteld in een screening waarmee een niet-bindend advies gegeven wordt aan de jongere. Niet-arbeidsrijpe jongeren vallen bijgevolg buiten de doelgroep van het proefproject. Echter, aangezien het advies uit de screening niet-bindend is, kunnen ook niet-arbeidsrijpe jongeren inschrijven voor een duale opleiding. Alle jongeren in duale opleidingen moeten wel binnen de 20 dagen na de inschrijving een werkplek vinden.
6.1 Buitenlandse arbeidskrachten Het Technisch Comité dat de toepassing van de wetgeving betreffende de tewerkstelling van buitenlandse (*)4 arbeidskrachten (arbeidskaarten + arbeidsvergunningen) opvolgt, heeft de volgende interpretatie goedgekeurd die op sommige punten een pak soepeler is dan wat we in de wetgeving kunnen lezen: 1) minderjarigen: volledige vrijstelling, wat wil zeggen: onvoorwaardelijk recht op arbeidsdeelname (dit is wat de wetgeving duidelijk stelt en eigenlijk geen interpretatie behoeft) 2) overgang minderjarig > meerderjarig: elke jongere van vreemde nationaliteit die in het kader van een alternerende opleiding een arbeids-, leer- of opleidingsovereenkomst heeft gesloten voor haar/zijn 18de verjaardag, mag deze opleiding en dus ook die overeenkomst verderzetten na haar/zijn 18de verjaardag, en dit totdat de opleiding eindigt, zonder rekening te moeten houden met de normale spelregels op het stuk van arbeidskaarten. Met andere woorden: voor wie begint tijdens de leerplicht geldt een uitzondering (= totale vrijstelling) tot op het einde van de opleiding 3) overgang verblijfsrecht > geen verblijfsrecht meer: elke jongere van vreemde nationaliteit die op het ogenblik dat zij/hij haar/zijn arbeids-, leer- of opleidingsovereenkomst sloot wettig in België verbleef mag die overeenkomst verderzetten tot aan het einde van de opleiding, zelfs indien zij/hij in tussentijd haar/zijn verblijfsrecht verliest (en haar/zijn verblijf dus "illegaal" wordt). Met andere woorden: voor wie bij het begin van haar/zijn opleiding een geldige verblijfstitel had geldt een uitzondering (= totale vrijstelling) tot op het einde van de opleiding, ongeacht eventuele negatieve evoluties in het "verblijfsdossier"
4 * : “buitenlands” = niet behorend tot de EER = Europese Economische Ruimte = EU + de EVA-landen IJsland, Liechtenstein en Noorwegen en Zwitserland. De landen van de EU zijn : Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk en Zweden
25
4) voor beide categorieën onder 2 en 3 geldt ook dat ze zolang hun alternerende opleiding loopt, opeenvolgende overeenkomsten mogen sluiten. Met andere woorden: de hierboven vermelde vrijstellingen gelden onverkort tot het einde van de begonnen opleiding, ongeacht het aantal contracten dat daarvoor gesloten moet worden bij 1 of meer werkgevers. Voor de toepassing van de punten 2 tot 4 moet onder "opleiding" worden verstaan: een (**)5 van de opleidingen, vermeld in bijlage III/2 van het BVR van 24-10-2008 (uitvoering van het decreet "leren en werken"), ingevoegd bij BVR van 18-6-2010, of in toekomstige versies van die bijlage III. Wie kan niet in een alternerende opleiding stappen? De meerderjarige jongeren van vreemde nationaliteit die geen geldige verblijfstitel hebben op ogenblik dat ze een alternerende opleiding beginnen en daartoe een arbeids-, leer- of opleidingsovereenkomst willen sluiten. Voor hen geldt geen vrijstelling, wat in theorie wil zeggen dat ze een arbeidskaart moeten aanvragen, die ze niet zullen krijgen, omdat ze daarvoor niet aan de voorwaarden voldoen (o.a. wettig verblijf). Kortom: meerderjarigen zonder verblijfsrecht mogen niet in een alternerende opleiding stappen, met geen enkel type contract. Op http://www.werk.be/online-diensten/werknemers-buitenlandse-nationaliteit/vrijstellingen kan u meer informatie terugvinden over wat als een wettig verblijf in dit kader wordt aanzien. Het gaat hier om “de verblijfssituatie van de vreemdeling die toegelaten of gemachtigd werd te verblijven in het koninkrijk of die gemachtigd is er zich te vestigen krachtens de wet van 15 december 1980 of de wet van 22 december 1999 betreffende de regularisatie van het verblijf van bepaalde categorieën van vreemdelingen verblijvend op het grondgebied van het Rijk, met uitzonde-ring van de verblijfssituatie van de vreemdeling die gemachtigd werd te verblijven in het koninkrijk voor een periode van maximum drie maanden.” Bij twijfel gelieve alvorens een OAO te sluiten contact op te nemen met de betrokken dienst. De contactgegevens zijn terug te vinden via de volgende link: http://www.werk.be/online-diensten/werknemers-buitenlandse-nationaliteit/contact-en-openingsuren
7. Voorwaarden ondernemingen en mentoren Voorwaarden voor OAO, stageovereenkomst én deeltijdse arbeidsovereenkomst Om erkend te kunnen worden moet de onderneming minimaal voldoen aan de volgende voorwaarden:
1°zij moet binnen de onderneming een mentor aanduiden die
Van onberispelijk gedrag is;
Ten volle 25 jaar oud is en ten minste vijf jaar praktijkervaring heeft in het beroep; 2°zij moet op het vlak van de organisatie en de bedrijfsuitrusting voldoen om de opleiding op de
werkplek van een leerling mogelijk te maken overeenkomstig het opleidingsplan; 3°zij moet voldoende financiële draagkracht hebben om de continuïteit van de onderneming te
waarborgen; 4°zij mag geen veroordelingen hebben opgelopen;
5 ** : 1 en geen 2 of meer...
26
In afwijking van het eerste lid kan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren: 1°de leeftijd terugbrengen tot 23 jaar als de mentor een bewijs van vooropleiding in het beroep voorlegt; 2°een afwijking verlenen van de vereiste praktijkervaring in het beroep als de mentor een bewijs van vooropleiding in het beroep voorlegt. 3°beslissen dat de veroordeling niet relevant is om de erkenning van de onderneming te weigeren.
De Vlaamse Regering zal de voorwaarden, vermeld in het eerste lid, nader bepalen en zal voorwaarden opleggen om de kwaliteit van de opleiding en van het mentorschap in de onderneming te garanderen. Deze voorwaarden zijn terug te vinden in het Besluit van de Vlaamse Regering houdende uitvoering van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleidingen (8 juli 2016) Er wordt door Syntra Vlaanderen i.s.m. de sectoren via de sectorale partnerschappen alsook via het Vlaams Partnerschap Duaal leren bekeken hoe de voorwaarden financiële draagkracht en geen relevante veroordelingen dient bewezen te worden. Hierbij wordt rekening gehouden met zo min mogelijke administratieve overlast. Soorten onderneming In het decreet is de definitie van een onderneming die een werkplek kan aanbieden als volgt vastgelegd: elke natuurlijke persoon, privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon die een leerling opleidt met een overeenkomst tot uitvoering van een alternerende opleiding. Bijvoorbeeld ook eenmanszaken, vzw’s kunnen als werkplek functioneren. Hoe en wanneer gaan bedrijven erkend worden? En door wie? De bedrijven worden erkend volgens de bovenstaande voorwaarden van het decreet. Deze gelden voor leren en werken én voor schoolbank op de werkplek. De voorwaarden en procedure geldt ook voor alle types van overeenkomsten (OAO, DA, stageovereenkomst alternerende opleiding). Bedrijven moeten erkend zijn (zie overgangsregeling hieronder) of als erkend beschouwd worden (zie overgangsregeling hieronder) of erkend worden voordat ze kunnen starten in leren en werken of in schoolbank op de werkplek. Een leerling kan niet tewerkgesteld worden in een niet-erkend bedrijf. Van zodra het sectoraal partnerschap opstart (in principe mogelijk vanaf 1/7), kan een erkenning worden aangevraagd bij dit partnerschap. Indien het sectoraal partnerschap dit niet opneemt, zal het Vlaams partnerschap dit opnemen. De ondernemers of de sectoren dienen in principe zelf de erkenningsaanvragen in. Eventueel kan dit ook door de school gebeuren. Dit kan vanaf 1 juli 2016. Syntra Vlaanderen heeft hiervoor een digitale tool ontwikkeld. Indien een bedrijf niet kan werken met deze digitale tool mag de aanvraag op papier gebeuren. De aanvraag tot erkenning heeft betrekking op een erkenning per opleiding, per vestigingsplaats. Via www.werkplekduaal.be kan men de nodige informatie vinden alsook inloggen voor de erkenningstool. Het Vlaams partnerschap duaal leren Syntra Vlaanderen Kanselarijstraat 19 1000 Brussel
27
Kunnen overeenkomsten in afwachting van een erkenning afgesloten worden? Indien een bedrijf nog wacht op de goedkeuring van een erkenning, kan nog geen OAO/DA/SAO afgesloten worden. Deze periode kan ook niet overbrugd worden met studentenarbeid, of met contracten voor gelegenheidsarbeid of met seizoensarbeid. Overgangsregeling voor de erkenning van bedrijven Er zijn overgangsmaatregelen voorzien:
- Voor bedrijven die momenteel erkend zijn voor leertijd en ILW blijft de erkenning gelden tot 30 juni 2017:
o Deze erkenning is enkel overdraagbaar voor opleidingen waarvoor het bedrijf reeds erkend was. Voor leertijd betekent dit opleidingen waarvoor het bedrijf een erkende overeenkomst had in het verleden. Voor ILW betekent dit opleidingen waarvoor het bedrijf nog een geldige erkenning had.
- Bedrijven die binnen leren en werken niet onderhevig waren aan een erkenning (bv bij een IBO, DA, BIO,…) maar die een overeenkomst met een jongere hadden in het schooljaar 2015-2016 worden beschouwd als erkend tot 30 juni 2017.
Concreet betekent dit ook dat bedrijven onder deze overgangsmaatregelen vallen zowel kunnen ingezet worden als werkplek voor leren en werken als voor een werkplek in Schoolbank op de werkplek. Wat indien een ILW-contract van een leerling ‘overgenomen’ werd/wordt door een ander bedrijf, omdat het initiële bedrijf failliet gaat. Bij het ILW gebeurde het soms dat een bedrijf dat overgenomen werd ook de ILW-overeenkomst mee overnam. Indien dergelijke situatie zich na 1 september 2016 aandient, moet het nieuwe bedrijf een erkenning aanvragen (tenzij het bedrijf via de overgangsregeling erkend is) en moet er een nieuwe overeenkomst volgens het nieuwe model opgemaakt worden. Kan er nog een paritair leercomité samenkomen na 1/9/2016 om bedrijven nog te erkennen i.f.v volgend schooljaar? Neen, dit kan slechts tot 31/8/2016. Daarna wordt de werking van de bestaande en de nieuwe overeenkomsten beheerd door de sectorale partnerschappen of het Vlaamse partnerschap Duaal Leren. Mentoropleiding In het decreet op de overeenkomst zijn er hieromtrent geen voorwaarden opgenomen. Het Besluit van de Vlaamse Regering (nog in ontwerp) bepaalt dat het professionaliseren van de mentor vooral in een beginfase vertrekt vanuit de bestaande initiatieven (van ondernemingen, sectorale partnerschappen) en vanuit wat geleerd wordt uit ‘Schoolbank op de werkplek’. Moet de overeenkomst vernieuwd worden indien de mentor wijzigt of kan dit met een addendum
worden verduidelijkt?
Dit gebeurt via een “bijlage” bij de oorspronkelijke overeenkomst.
28
Aantal leerlingen in één bedrijf? Het Besluit van de Vlaamse Regering (8 juli 2016) bepaalt dat per vestigingsplaats het aantal jongeren in opleiding niet meer mag zijn dan het aantal werknemers/werkgevers. Dit geldt ook voor eenmanszaken (deze kunnen ook personeel hebben). Om het aantal werknemers/werkgevers te bepalen tellen jobstudenten of jongeren in opleiding niet mee. Aantal leerlingen per mentor In het decreet op de overeenkomst alternerende opleiding zijn er hieromtrent geen voorwaarden opgenomen. In het Besluit op de Vlaamse Regering (8 juli 2016), wordt bepaald dat het aantal leerlingen per mentor wordt vastgelegd door het sectoraal partnerschap of bij afwezigheid kan dit ingevuld worden door het Vlaams partnerschap.
Een voorbeeld
Bedrijf X heeft 10 werknemers/1 bedrijfsleider; er kunnen dan maximaal 11 leerlingen
opgeleid worden. Bedrijf duidt 11 mentoren aan.
Indien het sectoraal partnerschap bepaalde dat er 2 leerlingen per mentor mogelijk zijn
heeft bedrijf X verschillende mogelijkheden bijvoorbeeld 1 leerling per mentor of
bijvoorbeeld 2 leerlingen per mentor. Dit laatste betekent dat er 5 mentoren met 2
leerlingen en 1 mentor met 1 leerling gelijktijdig werkzaam zullen zijn.
Wat als de maatschappelijke zetel van een onderneming in een ander landsdeel ligt?
De erkenning wordt aangevraagd per opleiding en per vestiging en hierbij is het van belang dat de
vestiging in Vlaanderen of Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt.
8. De Proeftijd Er is geen proeftijd. Tijdens de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding (= OAO of stageovereenkomst) kan de onderneming of de leerling de overeenkomst van alternerende opleiding opzeggen. Er moet wel een opzegtermijn van zeven kalenderdagen in acht worden genomen, die ingaat de dag na de ontvangst van de schriftelijke opzegging. Het is niet vereist dat de 7 kalenderdagen zich binnen deze eerste 30 dagen situeren; het is mogelijk dat op bv. 30 september de opzegging van 7 kalenderdagen gemeld wordt met ingang op 1 oktober. Als de uitvoering van de overeenkomst wordt geschorst tijdens de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst, wordt de periode van de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst verlengd met de duur van de schorsing. Een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst vóór of tijdens de opzegtermijn schorst de opzegtermijn niet.
Vb. OAO/stageovereenkomst start op 1 september. D.w.z. t/m 30 september kan de onderneming of de leerling de OAO/stageovereenkomst opzeggen met 7 kalenderdagen opzegtermijn
29
o Vb. Op 20 september zegt de jongere de overeenkomst schriftelijk op: jongere blijft in de onderneming van 21 september t.e.m. 27 september (op de lesdagen volgt de jongere gewoon de les)
Vb. Jongere wordt ziek tijdens de opzegperiode op 23 en 24 september: de opzegtermijn eindigt toch op 27 september en wordt niet met twee dagen verlengd.
o Vb. de jongere is ziek tijdens de eerste dertig dagen van 15 t.e.m. 19 september (5
dagen): de periode waarin de OAO/stageovereenkomst kan opgezegd worden door leerling of onderneming met inachtneming van 1 week opzegtermijn wordt verlengd tot en met 5 oktober (5 dagen)
9. De schorsing van de overeenkomst In volgende situaties wordt de overeenkomst geschorst
In dezelfde gevallen/voorwaarden als geldend bij de wet op arbeidsovereenkomsten o.a. ziekte en ongeval, klein verlet, jaarlijkse vakantie (de volledige lijst kan worden teruggevonden via: http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=42332)
Uitz: geen recht op leervergoeding bij arbeidsongeschiktheid wegens arbeidsongeval of beroepsziekte
Bij tuchtmaatregel: Tijdens preventieve schorsing door opleidingsverstrekker, tijdens de tijdelijke uitsluiting door de opleidingsverstrekker of tijdens een ontvankelijk beroep bij een beroepsprocedure tegen definitieve uitsluiting
Hier is er geen recht op leervergoeding. Het gaat om een volledige schorsing van de OAO (dus zowel voor de lesdagen als de werkdagen) en in die 3 gevallen is bijgevolg ook geen vergoeding verschuldigd. Dit is een gevolg van het feit dat het om een tripartite overeenkomst gaat.
In het proefproject ‘schoolbank op de werkplek’ wordt tijdens de schoolvakanties in het voltijds onderwijs de overeenkomst geschorst.
Hier is er geen recht op leervergoeding (ook wettelijke feestdagen tijdens de schoolvakanties zijn onbetaald)
Bij een schorsing van meer dan 14 dagen moet de ondernemer de trajectbegeleider verwittigen. Ook als de leerling het werk hervat moet hij de trajectbegeleider binnen de 3 werkdagen verwittigen.
10. De beëindiging van de overeenkomst De beëindiging van een overeenkomst kan in volgende situaties
Termijn is verstreken
De opleiding is met vrucht beëindigd
De mentor overlijdt en geen andere kan worden aangesteld
Overmacht
Op verzoek van de leerling in geval van faillissement of overname onderneming
Bij vroegtijdige stopzetting opleiding
Bij de opheffing van de erkenning van de onderneming
Indien de schorsing van de uitvoering van de overeenkomst meer dan 60 dagen bedraagt en de leerling of onderneming wenst de overeenkomst niet langer uit te voeren
30
Bij definitieve uitsluiting als er geen beroep wordt ingediend, als het beroep niet ontvankelijk is of als het beroep niet wordt aanvaard
De overeenkomst kan worden opgezegd tijdens de eerste 30 dagen van de uitvoering van de overeenkomst met in acht name van een opzegtermijn van 7 kalenderdagen: beëindiging uitgaande van leerling (Bijlage A) – beëindiging uitgaande van onderneming waarbij opzegtermijn wordt uitgevoerd (Bijlage B) – beëindiging uitgaande van onderneming waarbij opzegtermijn wordt uitbetaald (Bijlage C)
De opleidingsverstrekker kan de overeenkomst schriftelijk en gemotiveerd beëindigen (Bijlage D)
- Bij zware inbreuken van de onderneming of de leerling tegen de uitvoering van de overeenkomst
- Als de fysieke of geestelijke gezondheid van de leerling gevaar loopt; - Als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de
werkplek ernstig belemmeren. - De opleidingsverstrekker kan voorstellen om de erkenning van de onderneming
op te heffen
Na verzoeningsprocedure door trajectbegeleider: Wanneer is er een verzoeningsprocedure?
Als de leerling of de onderneming een reden inroept die de verbreking van de uitvoering van de overeenkomst wettigt.
Als leerling of onderneming ernstig tekortschiet in zijn/haar verplichtingen Als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de
werkplek ernstig belemmeren. Als de leerling wil overschakelen naar een andere opleiding
Wat houdt de bemiddeling in? Interventie door de trajectbegeleider: contact met de partijen Maximaal 3 weken verzoeningsperiode na contacten
Wat als geen verzoening mogelijk is? Beëindiging mogelijk door de partij die de wens tot verbreking heeft geuit
(Bijlage E) De andere partij kan hiertegen beroep aantekenen - als beroep uitgaat van
de leerling en beroep wordt aanvaard: onderneming moet een maand leervergoeding betalen.
Hoe beroep aantekenen tegen beëindiging? De leerling, wettelijk vertegenwoordiger of onderneming kan beroep
aantekenen bij het Vlaams Partnerschap Duaal Leren. De Vlaamse Regering bepaalt de procedure voor het beroep
Bij onderling akkoord van alle partijen. (Bijlage F) In bijlage zijn rond een aantal beëindigingswijzen modelbrieven terug te vinden.
11. Vakantieregeling
11.1 Vakantieregeling OAO In artikel 19 van het decreet zijn volgende bepalingen rond vakantie opgenomen: Art. 19. De leerling heeft, naast de gewone regeling voor het recht op betaalde vakantie, ook recht op twintig niet-betaalde vakantiedagen. Alle vakantiedagen moeten in overleg tussen de leerling en de onderneming opgenomen worden.
31
De niet-betaalde vakantiedagen moeten opgenomen worden in de schoolvakanties. De betaalde vakantiedagen mogen niet worden opgenomen op de lesdagen of op dagen met activiteiten die met lessen gelijkgesteld zijn.
Wat betekent nu “Gewone regeling voor recht op betaalde vakantie”? Het recht om vakantiedagen op te nemen tijdens het vakantiejaar (= jaar waarin je dagen opneemt) wordt berekend in verhouding tot de prestaties die geleverd werden in het voorgaande kalenderjaar, het vakantiedienstjaar.
Vb. Het aantal betaalde vakantiedagen waarop een jongere recht heeft in 2017 (01/01/2017-31/12/2017) wordt bepaald door het aantal dagen dat de jongere verbonden is door OAO, of andere overeenkomsten in het jaar 2016 (01/01/2016 - 31/12/2016). Dus ook het aantal dagen dat de jongere bv. verbonden was door een leerovereenkomst, DA, arbeidsovereenkomst,… tijdens het jaar 2016 telt mee.
Vb. Jongere is in totaal gedurende 3 maanden verbonden door een OAO in 2016 (oktober – december): in 2017 heeft de jongere op basis daarvan ¼ van 20 dus 5 betaalde vakantiedagen.
In de meeste gevallen zal de leerling bij een onvolledig recht op betaalde verlofdagen ook beroep kunnen doen op aanvullende verlofdagen. De voorwaarde is dat de leerling in het betrokken kalenderjaar 3 maanden verbonden is geweest door een OAO (één of meerdere). De aanvullende vakantie kan ten vroegste worden aangevraagd een week voor de 3 maanden worden bereikt. Na deze aanloopperiode heeft de leerling recht op twee dagen vakantie per maand (5 dagen per kwartaal). De leerling-arbeider dient wel één of meerdere aanvragen in te dienen via een daarvoor ontworpen document. Dit document is terug te vinden op www.rjv.be. De leerling dient het document ingevuld aan zijn verlofkas te bezorgen. De leerling-bediende dient de aanvraag onmiddellijk aan de opleider te bezorgen. Meer info hieromtrent is terug te vinden op: http://rjv.be/nl/content/de-aanvullende-vakantie
VB. Jongere is in totaal gedurende 3 maanden verbonden door een OAO in 2016 (oktober -december); in 2017 heeft de jongere op basis daarvan ¼ van 20 dus 5 betaalde vakantiedagen. De leerling kan de 5 betaalde vakantiedagen eventueel aanvullen met 15 aanvullende vakantiedagen.
Concreet betekent dit dat leerlingen verbonden door een OAO recht hebben op
– Wettelijk betaalde vakantie
• Max. 20 dagen per kalenderjaar • Op basis van de tewerkstelling in het kalenderjaar voordien
– Uitz mogelijk voor overheden zie punt 11.2 • De betaalde vakantie (op basis van de prestaties van het voorgaande
kalenderjaar) is een recht en moet verplicht worden opgenomen door de leerling.
– Aanvullende vakantiedagen
• Hiervoor moeten een aantal voorwaarden worden vervuld. • Vergt een aantal administratieve formaliteiten • Men is niet verplicht aanvullende vakantiedagen aan de vragen. Het gaat
ook niet om extra vakantiegeld. Het vakantiegeld met betrekking tot deze
32
aanvullende vakantie is immers de vervroegde betaling van een deel van het gewone vakantiegeld. Het voordeel is wel dat men op basis van aanvullende vakantiedagen ook recht op betaalde vakantiedagen opbouwt. Meer info: http://rjv.fgov.be/nl/content/hoe-wordt-het-vakantiegeld-van-de-aanvullende-vakantie-berekend
– Onbetaalde vakantie
• 20 dagen per kalenderjaar; onafhankelijk van startdatum overeenkomst
• Op te nemen in schoolvakanties
• De voorziene 20 dagen onbetaalde vakantie is een recht voor de leerling, de
werkgever kan hem die niet weigeren maar dit is wel op te nemen in
onderling overleg.
• De leerling is niet verplicht om deze 20 dagen op te nemen.
• Op basis van deze dagen bouwt men geen recht op betaalde vakantiedagen
het jaar nadien.
Een vakantiedag kan nooit opgenomen worden op een lesdag of gelijkgestelde activiteit en dient steeds in overleg met de werkgever te gebeuren.
Vb. Jongere start 1/9/2016 met een overeenkomst OAO (jongere heeft ervoor geen rechten op het vlak van betaalde vakantie opgebouwd).
o In 2016: recht op 20 dagen onbetaald verlof. Er zijn geen 20 dagen schoolvakantie tussen 1/9 en 31/12 dus de jongere zal in realiteit minder dagen kunnen nemen. Voor de maand december zou de leerling eventueel gebruik kunnen maken van enkele aanvullende vakantiedagen.
o In 2017: Recht op 6 à 7 dagen wettelijke betaalde vakantie (op basis van OAO september – december: 1/3 van 20 dagen), eventueel aangevuld met aanvullende vakantiedagen en 20 dagen onbetaalde vakantie. De som van de betaalde vakantiedagen en de aanvullende vakantiedagen kan nooit meer dan 20 dagen (5-dagenweek) bedragen.
o In 2018: Indien de jongere in 2017 aan de slag blijft met een OAO, dan heeft hij in 2018 maximaal recht op 20 wettelijk betaalde vakantiedagen en 20 dagen onbetaald. Indien de OAO eindigt op 30/6/2018 kan de jongere de resterende dagen betaald verlof opnemen bij zijn of haar volgende werkgever voor 31/12/2018.
11.2 Vakantieregeling OAO en openbare/lokale besturen
De opbouw kan verschillen al naargelang de betrokken overheid de regeling van de privé volgt of de
regeling van de overheid voor wat betreft de opbouw van de betaalde verlofdagen.
Regeling overheid: het recht op betaalde vakantie wordt onmiddellijk opgebouwd: men kijkt niet
naar het aantal gewerkt dagen het kalenderjaar voordien – wel naar het aantal dagen dat nog
gewerkt zullen worden in het lopende jaar
33
Vb. Jongere komt in dient met OAO op 1/10/16 in een openbaar/lokaal bestuur: Jongeren heeft in 2016 recht op 5 betaalde vakantiedagen (gebaseerd op het feit dat de jongeren in 2016 nog zal werken in oktober + november + december) + mogelijkheid een aantal onbetaalde vakantiedagen te nemen tijdens de schoolvakanties. Vb. Jongere is in 2017 heel het jaar verbonden door een OAO in een openbaar/lokaal bestuur: Jongere heeft in 2017 20 betaalde vakantiedagen (gebaseerd op gans jaar werken in 2017) + 20 onbetaalde dagen mogelijk te nemen tijdens de schoolvakanties Regeling privé: hier geldt dezelfde werkwijze als in punt 11.1 Voor onbetaald verlof wordt de regeling van de OAO (punt 11.1) gevolgd.
11.3 Vakantieregeling OAO bij schoolbank op de werkplek
In Schoolbank op de werkplek is er een alternatieve vakantieregeling voor leerlingen die een duale opleiding volgen in een voltijdse school. Concreet moet de vigerende verhouding tussen vakantie en opleiding (zowel op school als op de werkvloer) gerespecteerd worden. Dit impliceert dat de jongeren die meestappen in het proefproject, evenveel verlof moeten hebben als leerlingen in een niet-duale opleiding van het voltijds onderwijs. Dit kan gerealiseerd worden door leerlingen in een duale opleiding van een voltijdse school alle schoolvakanties te laten opnemen. Dit wil echter niet zeggen dat er niet in vakantieperiodes gewerkt kan worden; als er in een vakantieperiode gewerkt wordt, moeten deze dagen op een ander moment tijdens de werkplekcomponent gecompenseerd worden. Jongeren die in het voltijds onderwijs met een OAO zijn tewerkgesteld bouwen ook betaalde vakantiedagen op basis van het aantal gewerkte dagen in het voorgaande jaar; deze betaalde vakantiedagen dienen opgenomen te worden tijdens de schoolvakanties. Voor de CDO’s en Syntra centra uit het proefproject schoolbank op de werkplek, wordt de vakantieregeling van de OAO toegepast en dus niet de alternatieve vakantieregeling. Voltijds onderwijs: de leerlingen nemen alle schoolvakanties op. Deze dagen zijn onbetaald, ook wettelijke feestdagen die in de schoolvakanties vallen worden gezien als (onbetaalde) vakantiedagen
11.4 Vakantieregeling stageovereenkomst
Bij een stageovereenkomst alternerende opleiding gelden de schoolvakanties.
11.5 Vakantieregeling DA
Bij de deeltijdse arbeidsovereenkomsten volgt de vakantieregeling de regeling van de
organisatie/werkgever.
11.6 Wat te doen als leerling niet op school moet zijn op een lesdag? Hiermee verwijzen we naar pedagogische studiedagen, facultatieve vrije dagen, stakingsdagen, klassenraden, enz.
34
Bij een OAO: Deze worden niet gezien als ‘schoolvakantie’ d.w.z. dat de 20 onbetaalde dagen op te nemen in de schoolvakanties hier niet voor kunnen opgenomen worden. De leerling wordt geacht naar de onderneming te gaan op dergelijke dagen. Het staat de leerling vrij, conform het arbeidsreglement, aan de onderneming een vrije dag te vragen. Indien de leerling al betaald verlof opbouwde en recht heeft op vrij te kiezen verlofdagen kan wettelijke vakantie worden opgenomen. De onderneming kan ook een dag ‘toegestane afwezigheid’ toekennen, maar dat is een gunst en onbetaald. Dit geldt ook voor jongeren verbonden door een OAO in het project ‘schoolbank op de werkplek. Bij een DA: De lesdag is niet inbegrepen in de DA. De leerling heeft een vrije dag. Bij een stageovereenkomst: Schoolbank op de werkplek stageovereenkomst: Hier gelden dezelfde principe als bij de OAO. Bij facultatieve verlofdagen worden de leerlingen op de werkvloer verwacht tenzij hieromtrent vooraf andere afspraken werden gemaakt.
11.7 Vakantiewerk mogelijk?
OAO: Bij een OAO zijn de leerlingen onderworpen aan het socialezekerheidsstelsel van de loontrekkenden. Ze kunnen niet meer worden tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling als studenten (niet tijdens het jaar en ook niet tijdens de schoolvakanties, zelfs niet in de schoolvakantie die volgt op een opleiding die men afrondde). Het feit dat de leerovereenkomst geschorst wordt tijdens de vakantieperiodes heeft hierop geen invloed.
DA Sociale maribel: Een DA Sociale maribel kan niet gecombineerd worden met studentenarbeid.
DA: geen studentenarbeid
Stageovereenkomst: o Wel indien voltijdse school o Niet indien dbso of leertijd
Als een leerling na één van bovenstaande overeenkomsten verder studeert kan terug een arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling als student worden afgesloten:
Vanaf het ogenblijk dat hij/zij daadwerkelijk terug studeert (vanaf start van de lessen)
Bij een andere onderneming dan deze waarmee hij/zij al door een OAO/DA was verbonden
De kabinetten onderwijs en werk engageren zich om de ongelijkheid inzake combinatie vakantiewerk en duaal leren met de bevoegde federale overheid aan te kaarten. Indien een bedrijf nog wacht op de goedkeuring van een erkenning, kan nog geen OAO/DA/SAO afgesloten worden. Deze periode kan ook niet overbrugd worden met studentenarbeid.
35
12. Vergoedingen
12.1 Principes en hoogte van de vergoeding
Stageovereenkomst alternerende opleiding (SAO): <20u op reële werkplek: geen vergoeding tenzij een onkostenvergoeding Deeltijdse arbeidsovereenkomst (DA): loon, afhankelijk van de betrokken cao en in verhouding tot het aantal gewerkte uren Deeltijdse arbeidsovereenkomst sociale maribel: loon afhankelijk van de betrokken CAO en in verhouding tot het aantal gewerkte uren Overeenkomst alternerende opleiding (OAO): = >20u op reële werkplek: bezoldigd. Het Besluit van de Vlaamse Regering bepaalt dat de leervergoeding wordt berekend als een % van het gemiddeld gewaarborgd minimummaandinkomen. Als het gemiddeld gewaarborgd minimummaandinkomen stijgt (bij overschrijding van de spilindex), zal ook de leervergoeding stijgen. De opbouw van de vergoeding is voorzien in 3 categorieën waarbij elders verworven competenties meetellen i.f.v het toekennen van een hogere vergoeding. Het bedrag van de leervergoeding van de categorie waar de leerling wordt ingeschaald moet gerespecteerd worden (geen hogere of lagere vergoeding mogelijk – art. 9 + art 10. BVR) De kinderbijslaggrens wordt niet overschreden. Een hogere vergoeding gaat in op 1 september.
36
12.2 Vragen bij de vergoeding Wat betekent 'met succes beëindigd'? Vb. Jongere volgde het voorbije schooljaar 4 (P)AV in DBSO/leertijd en slaagde daarvoor. Zonder beroepskwalificatie kreeg deze leerling de 2de graad nog niet uitgereikt maar mag wel naar 5 (P)AV. Hij/zij sluit een nieuwe OAO af en krijgt de vergoeding €490,30 m.a.w. wordt aanzien als leerling die tweede graad met succes heeft beëindigd omdat hij/zij de eindtermen behaald heeft. Vb. Jongere behaalde vorig schooljaar A-attest 1ste jaar derde graad voltijds secundair onderwijs. Hij sluit dit schooljaar een OAO af en krijgt de vergoeding €528,60. Vb. Jongere volgde het voorbije schooljaar in leren en werken (1ste jaar) 3de graad, jongere zet tweede jaar binnen leren en werken verder binnen de 3de graad. De jongere behaalde nog geen beroepscertificaat. Als de jongere een nieuwe OAO sluit, bekomt ook hij de vergoeding €528,60. Wanneer is iets 'met succes beëindigd' in een modulair systeem? De klassenraad maakt een inschatting van de studievoortgang en als deze voldoende geacht wordt op het einde van het schooljaar, ontvangt de leerling vanaf september daaropvolgend de hogere vergoeding. Onafhankelijk van het al dan niet beëindigd hebben van de module.
37
Geldt de vergoeding bij OAO voor alle sectoren? Ja, deze vergoeding is dezelfde over alle sectoren heen. Dit belet niet dat sectoren nog zelf premies kunnen toekennen of dat bedrijven premies/bonussen kunnen geven, maar de vergoeding an sich is identiek en uniform. Geldt deze vergoeding voor de werkplekuren?
- De vergoeding OAO geldt voor de les- en de werkplekcomponent want het gaat om een voltijdse overeenkomst.
- De vergoeding DA geldt voor de werkplekcomponent. Hoe wordt de vergoeding bij een OAO berekend als de jongere geen volledige maand werkt? Het sociaal secretariaat krijgt van het ondernemingshoofd maandelijks de prestatie door en zal de vergoeding berekenen gebaseerd op de gepresteerde dagen. Er wordt vertrokken vanuit de maandelijkse vergoeding waarbij het aantal niet-gewerkte dagen a rato wordt verrekend. Bepaalde afwezigheden zijn onbetaald bijvoorbeeld onwettige afwezigheid (op werkplek en op school/centrum), onbetaald verlof, ziektes buiten periode van gewaarborgd loon, tijdelijke werkloosheid. In sommige situaties kan een vervangingsinkomen worden aangevraagd via ziekenfonds of RVA (zie sociale bepalingen). Hoe wordt de vergoeding berekend in DBSO Indien een leerling bv instapt met een 2e graad: 2e vergoeding Indien dit niet het geval is: 1e vergoeding Op einde van schooljaar (31/8) oordeelt de klassenraad telkens of er voldoende vorderingen zijn om leerling in een ‘hoger jaar alternerende opleiding te zetten’; indien ja, verhoging vanaf 1 september. Is deze vergoeding met of zonder RSZ? De bedragen zijn zonder RSZ. Zijn de leervergoedingen OAO onderworpen aan RSZ-inhouding? Tot 31 december van het jaar waarin de leerling 18 wordt, valt de OAO onder de gedeeltelijke RSZ-onderwerping. Hierdoor zijn er enkel bijdragen verschuldigd voor jaarlijkse vakantie (indien leerling-arbeider), arbeidsongevallen, beroepsziekten en enkele kleinere bedragen. Het ondernemingshoofd moet aangesloten zijn bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Voor de jaarlijkse vakantie van de leerling-arbeider betaalt het ondernemingshoofd een bijdrage van 15,92 % (5,65 % per kwartaal en 10,27 % jaarlijks), berekend op de leervergoeding aan 108 %. Is de leerling een bediende, dan betaalt het ondernemingshoofd geen sociale zekerheidsbijdrage voor jaarlijkse vakantie. De OAO is volledig onderworpen aan de sociale zekerheid vanaf 1 januari in het jaar na de 18de verjaardag van de leerling. In dat geval moeten zowel de leerling als het ondernemingshoofd RSZ-bijdragen betalen. De leerling zal zijn RSZ-bijdragen kunnen recupereren via de werkbonus. Het ondernemingshoofd zal de meerkosten die de volledige onderwerping met zich meebrengt quasi volledig kunnen recupereren via de structurele vermindering en/of de doelgroep vermindering jongeren. RSZ-aangifte: het ondernemingshoofd moet ook ieder kwartaal de prestaties van de leerling doorgeven aan de RSZ en op de leervergoeding RSZ-bijdragen betalen. Wordt het bij OAO gekwalificeerd als loon of als premie? De leervergoeding wordt in het kader van de loonbeschermingswet beschouwd als een loon en niet als premie.
38
Zal er bedrijfsvoorheffing zijn bij OAO? Zo ja, volgens de gewone schalen of via een forfaitair %? De gewone schalen van de werknemers zijn hierop van toepassing: http://financien.belgium.be/nl/ondernemingen/personeel_en_loon/bedrijfsvoorheffing/berekening Dit maakt dat er op de maandelijkse leervergoeding geen bedrijfsvoorheffing zal worden afgehouden. Voor leerlingen die niet woonachtig zijn in België is schaal 3 van toepassing en zal er maandelijks wel een percentage aan bedrijfsvoorheffing worden afgehouden. Zijn de leervergoedingen bruto of netto? Het brutobedrag is meestal ook het nettobedrag. Een uitzondering geldt voor leerlingen die niet woonachtig zijn in België. Hier dient voor wat betreft de bedrijfsvoorheffing een andere schaal te worden toegepast. Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen leerlingen die onder de beperkte RSZ-onderwerping vallen en leerlingen die onder de volledige RSZ-onderwerping vallen. Beperkte RSZ-onderwerping (tot 31 december van het jaar waarin men 18 wordt)): Er zijn geen RSZ-bijdragen werknemer verschuldigd. Zie hieromtrent: https://www.socialsecurity.be/employer/instructions/dmfa/nl/latest/instructions/limited_insurance/privatesector.html. Dit maakt dat de bruto leervergoeding ook de belastbare leervergoeding is. Aangezien het bedrag zo klein is dient er geen bedrijfsvoorheffing te worden afgehouden. De schalen zijn terug te vinden op: http://financien.belgium.be/sites/default/files/downloads/700-schalen-20160101.pdf Enkel voor leerlingen die vallen onder schaal 3 (niet-inwoner) zal er bedrijfsvoorheffing worden afgehouden. Volledige RSZ-onderwerping (vanaf 1 januari van het jaar waarin men 19 wordt): Hier moet er wel RSZ-bijdragen werknemer worden afgehouden (13,07% op leervergoeding (X108% voor arbeiders)). De maatregel ‘werkbonus’ zorgt er echter voor de afhouding kan worden gerecupereerd waardoor ook hier de bruto leervergoeding overeenkomst met de belastbare leervergoeding. https://www.socialsecurity.be/employer/instructions/dmfa/nl/latest/instructions/deductions/workers_reductions/workbonus.html Ook hier zal er geen bedrijfsvoorheffing worden afgehouden. Hebben de jongeren recht op eindejaarspremie en vakantiepremie bij OAO en zo ja, hoe wordt dit berekend?
- Vakantiegeld Is de leerling een bediende dan betaalt het ondernemingshoofd zelf het vakantiegeld. Dit gebeurt door het doorbetalen van de leervergoeding (enkel vakantiegeld) tijdens de vakantiedagen enerzijds en het betalen van een toeslag (dubbel vakantiegeld) anderzijds. Voor arbeiders bedraagt het bruto vakantiegeld 15,38 % van de leervergoeding (aan 108 %) tijdens het voorgaande jaar. Het nettobedrag wordt verkregen na afhouding van de solidariteitsbijdrage, een bijzondere bijdrage en de bedrijfsvoorheffing. Het Vakantiefonds of de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie waarbij het ondernemingshoofd is aangesloten, betaalt het vakantiegeld uit.
- Eindejaarspremie Het decreet voorziet geen eindejaarspremie.
39
De jongeren hebben recht op maximaal 20 dagen betaald verlof en 20 dagen onbetaald verlof bij OAO. Hoe worden deze onbetaalde dagen afgehouden van de vergoeding? Het ondernemingshoofd geeft maandelijks de prestaties van de leerling door aan het sociaal secretariaat. Daarbij zullen deze dagen met de aangewezen code 30 kunnen worden doorgegeven en afgetrokken van de maandelijkse vergoeding. (Deze code groepeert alle dagen waarop de werknemer niet gewerkt heeft en waarvoor de werkgever geen loon betaald en waarvoor de werknemer geen uitkering in het kader van de sociale zekerheid ontvangt) Concreet: Het aantal uren onbetaald verlof wordt afgetrokken van het totaal aantal uren dat die maand moest worden gepresteerd (zowel in de onderneming als in de opleidingsinstelling). De leervergoeding wordt vermenigvuldigd met de verhouding van het aantal gepresteerde uren op het totaal aantal te presteren uren van de maand. Bijzondere Bijdrage Sociale Zekerheid Dit is niet verschuldigd gezien de leervergoeding hiervoor te laag ligt.
Heeft de vergoeding een impact op de studietoelagen? Het gezinsinkomen is bepalend om na te gaan of een jongere in aanmerking komt voor een schooltoelage. Belangrijk om weten daarbij is dat het gezinsinkomen voor de schooltoelage niet op dezelfde manier wordt berekend als voor de belastingen. Zo zal een leerling die een heel jaar verbonden is door een OAO doorgaans niet meer fiscaal ten laste zijn van de ouders, maar dit wel zijn in het kader van de schooltoelage. Er kunnen dus in het gezin in het kader van de schooltoelagen meer personen ten laste zijn dan men denkt. Meer info via www.studietoelagen.be. Men kan online via deze site een aanvraag indienen of de nodige formulieren downloaden. De formulieren kunnen ook op eenvoudig verzoek worden aangevraagd op het gratis nummer 1700. De grenzen waartussen de toelagen kunnen liggen variëren tussen lager onderwijs, secundair onderwijs, deeltijdsleerplicht onderwijs, hogeschool/universiteit. Belangrijk: het aanvraagdossier moet in ieder geval bij de betrokken dienst toekomen vóór 1 juni van het schooljaar. Kan de jongere met een OAO nog een leefloon ontvangen? Het OCMW onderzoekt elke aanvraag voor leefloon afzonderlijk en zal zelf beslissen of een jongere ervoor in aanmerking komt. Of men nog leefloon kan ontvangen is afhankelijk van het loon (DA) of de vergoeding (OAO) die men krijgt. De jongere dient elke maand zijn loonbrief binnen te brengen bij het OCMW dat een bijpassing kan voorzien tot het bedrag van het leefloon. Kan de jongere een werkloosheidsuitkering in combinatie met een vergoeding OAO ontvangen? Sinds 1 januari 2017 oordeelt de VDAB of je als werkzoekende een vrijstelling van beschikbaarheid van de arbeidsmarkt krijgt voor jongeren gedomicilieerd in Vlaanderen. Onder bepaalde voorwaarde kan je inderdaad een vrijstelling van beschikbaarheid bekomen, gedurende de periode van vrijstelling kan een beperkte cumul van leervergoeding en werkloosheidsuitkeringen. Meer informatie kan bekomen worden bij Hulpkas voor werkeloosheidsuitkeringen of vakbond. De voorwaarden waaraan moet voldaan worden bij een alternerende opleiding zijn terug te vinden op: www.vdab.be/vrijstellingen/niet-erkend, alternerende opleiding
40
Leerlingen die gedomicilieerd zijn in een andere regio dienen zich te wenden tot:
Actiris, indien je gedomicilieerd bent in Brussel
Le FOREM, indien je gedomicilieerd bent in Wallonië
ADG, indien je gedomicilieerd bent in de Duitstalige gemeenschap In dergelijke gevallen neemt u best contact op met de betrokken dienst al naargelang het geval. Toeslag voor zondagswerk +18jarigen van toepassing? Toeslagen zijn een vorm van loon. Een toeslag op basis van een cao moet enkel verplicht worden toegekend indien leerlingen uitdrukkelijk (dus expliciet) in de cao worden vermeld. Binnen de zorgsector is dit niet het geval. Indien een werkgever een dergelijke toeslag toch zou toekennen aan de leerling is de kans groot dat de kinderbijslaggrens wordt overschreden (premies zijn onderworpen aan de RSZ en tellen sowieso mee voor het bepalen van de kinderbijslaggrens). Heeft de vergoeding een impact op (vervangings)inkomens en/of financiële tegemoetkomingen van de ouders? Leefloon ouders Het OCMW kan de leervergoeding van de duale leerling meenemen in het bestaansmiddelenonderzoek dat gevoerd wordt om te bepalen of men recht heeft op leefloon en indien ja, hoeveel leefloon. Er mag nooit rekening gehouden worden met de bestaansmiddelen van een minderjarig kind. Er kan rekening gehouden worden met inkomsten als het kind meerderjarig is EN de inkomsten van het kind meer bedragen dan €578,27/maand (gehele of gedeeltelijke facultatieve aanrekening) Best nemen ouders of opleidingsverstrekker contact op met het OCMW om na te vragen wat in aanmerking wordt genomen. Invaliditeitsuitkering ouders Alleenstaande ouders: Als de inkomsten van kinderen lager zijn dan €951,65 per maand tellen ze niet mee om de hoogte te bepalen van de invaliditeitsuitkering van de ouder. Zijn de inkomsten hoger dan hebben ze wel invloed op de hoogte van de invaliditeitsuitkering van de ouder Samenwonende of gehuwde ouders: de inkomsten van kinderen worden niet in rekening gebracht bij de bepaling van de hoogte van de invaliditeitsuitkering van één van de ouders Best nemen ouders of opleidingsverstrekker contact op met de dienst uitkeringen van het RIZIV om na te vragen wat in aanmerking wordt genomen. Een OAO heeft geen invloed op het invaliditeitsdossier van de ouders Werkeloosheidsuitkering ouders De inkomsten van het kind uit alternerend leren hebben geen invloed op de hoogte van de werkeloosheidsuitkering van (één van) de ouder(s) Overlevingspensioen ouders De inkomsten van het kind uit alternerend leren hebben geen invloed op het overlevingspensioen van de ouder.
41
12.3 Kosten voor een werkgever bij OAO Zoals bij het aanwerven van personeel, houdt het opleiden van jongeren via een OAO ook enkele bijkomende verplichtingen in. Bijlage G: voorbeelden loonkosten arbeiders/bedienden: in bijlage is een kostenberekening terug te vinden voor een leerling-arbeider en leerling-bediende. Let op: in deze kostenberekening is geen rekening gehouden met een aantal vaste kosten zoals de arbeidsongevallenverzekering, kosten voor externe dienst op het werk en kosten van sociaal secretariaat + overzicht nieuwe werkgevers. Bijlage H: voorbeeld totale loonkost voor een leerling met een OAO bij lokale besturen (Creten, 2016) Bijlage I: overzicht voor (nieuwe) werkgevers Om de kosten te bepalen moet men rekening houden met
De maandelijkse vergoeding varieert van €444,30 tot €528,60 afhankelijk van opleidingsjaar en vooropleiding
De beperkte RSZ-bijdragen: voor arbeiders +/- 17%; voor bedienden +/- 2% + vakantiegeld. Zie vraag – antwoord elders: Tot 31 december van het jaar waarin de leerling 18 wordt, valt de OAO onder de gedeeltelijke RSZ-onderwerping. Hierdoor zijn er enkel bijdragen verschuldigd voor jaarlijkse vakantie (indien leerling-arbeider), arbeidsongevallen, beroepsziekten en enkele kleinere bedragen. Het ondernemingshoofd moet aangesloten zijn bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Voor de jaarlijkse vakantie van de leerling-arbeider betaalt het ondernemingshoofd een bijdrage van 15,92 % (5,65 % per kwartaal en 10,27 % jaarlijks), berekend op de leervergoeding aan 108 %. Is de leerling een bediende, dan betaalt het ondernemingshoofd geen sociale zekerheidsbijdrage voor jaarlijkse vakantie. De bijdragen voor arbeidsongevallen en beroepsziekten kunnen worden gerecupereerd via de doelgroepvermindering jongeren. De OAO is volledig onderworpen aan de sociale zekerheid vanaf 1 januari in het jaar na de 18de verjaardag van de leerling. In dat geval moeten zowel de leerling als het ondernemingshoofd RSZ-bijdragen betalen. De leerling zal zijn RSZ-bijdragen kunnen recupereren via de werkbonus. Het ondernemingshoofd zal de meerkosten die de volledige onderwerping met zich meebrengt quasi volledig kunnen recupereren via de structurele vermindering en/of de doelgroepvermindering jongeren.
De wettelijke verplichting om een arbeidsongevallenverzekering af te sluiten: kosten zijn door onderneming te bevragen bij de verzekeringsagent - hoogte premie afhankelijk van beroep tot beroep
De niet-verplichte maar aan te raden aansluiting bij een sociaal secretariaat voor het opmaken van loonfiches, hulp bij de verplichte aanmelding dimona: kosten zijn door onderneming te bevragen bij sociaal secretariaat.
De verplichting om aan te sluiten bij een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk: meer info door de onderneming te bevragen bij sociaal secretariaat of boekhouder. De minimumtarieven zijn wettelijk vastgelegd en variëren, naar gelang de onderneming meer of minder dan 5 werknemers heeft en naargelang de hoofdactiviteit van de onderneming, tussen €35,50 per werknemer per jaar en €112 per werknemer per jaar.
De verplichting in sommige sectoren om specifieke persoonlijke beschermingsmiddelen te voorzien (veiligheidsschoenen,...) op basis van een risicoanalyse.
Kosten verbonden aan sectorale opleidingen die de jongere volgt, mits akkoord van de onderneming
42
Dekt de arbeidsongevallenverzekering van de onderneming ook de lesdag(en) en verplaatsing van en naar de opleidingsverstrekker? De verplichting van de onderneming een arbeidsongevallenverzekering te sluiten waarbij ook de ongevallen bij de opleidingsverstrekker als de ongevallen op de weg tussen woonplaats/lesplaats/plaats waar met lessen gelijkgestelde activiteiten plaatsvinden, vloeit voort uit artikel 8, §1, derde lid, 3° van de arbeidsongevallenwet: De werknemer wordt geacht zich eveneens op de plaats waar hij werkt te bevinden, wanneer hij onder meer: 3° met de uitdrukkelijke of stilzwijgende toelating van de werkgever vormingslessen bijwoont welke tijdens de normale arbeidsuren plaatshebben. In een arrest van 21 maart 2005 (het betrof een ongeval op weg van een leerling ILW naar het centrum voor deeltijds beroepsonderwijs) heeft het Hof van Cassatie bevestigd dat:
De theoretische opleiding die de leerjongen in het kader van zijn leerovereenkomst verplicht is te volgen in het deeltijds onderwijs onder het begrip vormingslessen valt;
De verplichting van de patroon de leerling in staat te stellen de voor zijn opleiding noodzakelijke leergangen te volgen onder het begrip uitdrukkelijke of stilzwijgende toelating van de werkgever valt;
De aanvullende theoretische opleiding te beschouwen is als plaatshebbende tijdens de normale arbeidsuren.
Bijgevolg wordt een leerling geacht zich eveneens op de plaats waar hij werkt te bevinden als hij zich bevindt op de plaats van zijn theoretische opleiding die hij in het kader van de leerovereenkomst verplicht is te volgen. Het Hof van Cassatie kwam tot deze beslissing omdat
De werkgever verplicht is om de leerling de lessen en daarmee gelijkgestelde activiteiten te laten volgen die nodig zijn voor zijn opleiding;
De leertijd die de leerling besteedt aan het volgen van de vorming voor het verwerven van de aanvullende theoretische kennis en algemene vorming als arbeidstijd wordt beschouwd in de zin van de Arbeidswet;
Dat de bedoelde lessen dus moeten beschouwd worden als plaatshebbende tijdens de normale arbeidsuren,
Dat de leerling maandelijks een leervergoeding ontvangt die zowel voor de praktijkopleiding in de onderneming als voor de aanvullende theoretische opleiding en de algemene vorming verschuldigd is;
13. Sociale bepalingen
13.1 Belastingen Vóór 1 maart moet aan iedere leerling een belastingfiche 281.10 overhandigd worden met daarop het belastbaar inkomen van het jaar voordien. De vergoeding vanuit de OAO en de DA komt onder de rubriek bezoldigingen.
43
13.2 Fiscaal ten laste De gezinssituatie heeft geen invloed op de leervergoeding. De leervergoeding heeft wel een aantal fiscale implicaties, zowel voor de leerling zelf als voor de ouders. Voor de leerling Er wordt geen belasting betaald wanneer de jaarlijkse leervergoeding samen met het vakantiegeld en verminderd met de forfaitaire beroepskosten, niet hoger is dan 7 570 euro netto voor het aanslagjaar 2018 (inkomsten 2017). Wanneer de leerling geen aangifteformulier ontvangt, dan dient hij dat aan te vragen uiterlijk voor 1 juni volgend op het jaar waarin hij zijn inkomsten verwierf. De leerling betaalt geen belastingen.
VB. Inkomsten 2016: Leerling-bediende OAO vanaf 1.09.2016 (daarvoor geen tewerkstelling) 444,30 x 4 = 1 777 Inkomsten 2017 444,30 x 8 maanden = 3 554 490,30 x 4 maanden = 1 962 Vakantiegeld: 444,30 x 4/12 = 136 Totaal: 5 652 De leerling zal zowel in 2016 als in 2017 geen belastingen moeten betalen. De leerling verdient minder dan de belastingvrije som zelfs zonder dat de forfaitaire beroepskosten in rekening worden gebracht.
Voor de ouders Een leerling kan voor het aanslagjaar 2018 (inkomsten 2017) als persoon ten laste van zijn gehuwd of wettelijk samenwonende ouders worden beschouwd indien zijn netto bestaansmiddelen niet meer dan 3 200 euro nettobedragen. Voor een alleenstaande ouder wordt dit bedrag verhoogd tot 4 620 euro netto. Het begrip ‘bestaansmiddelen’ is zeer breed. Het gaat om alle regelmatig of toevallig verworven inkomsten. Er gelden wel een aantal vrijstellingen. Meer info hieromtrent is terug te vinden op: https://financien.belgium.be/nl/particulieren/gezin/personen_ten_laste/nettobestaansmiddelen. Nieuw vanaf de inkomsten van 2017 is dat de eerste schijf van 2 660 euro inkomsten dat men verdient op basis van een OAO niet meetelt!!! Ook de eerste schijf van 3 200 euro onderhoudsuitkeringen telt niet mee om de bestaansmiddelen te berekenen. Vervolgens mag er een forfaitair bedrag van 20% in mindering worden gebracht. De gewijzigde regelgeving is terug te vinden via de volgende link: http://ccff02.minfin.fgov.be/KMWeb/document.do?method=view&id=2849549a-92d4-435c-8f4a-ff90a442b1ff#findHighlighted, artikel 143, 7°
VB. Leerling -bediende OAO vanaf 01.09.2016 (daarvoor geen inkomsten) Inkomsten 2017: 444,30 x 8 maanden = 3 554 490,3 x 4 maanden = 1962 Vakantiegeld: 444,3 x 4/12 x 92%= 136 Totaal: 5652 – 2660 (vrijstelling OAO) = 2992 – 20% forfaitaire beroepsonkosten = 2 394 netto bestaansmiddelen Deze leerling is nog fiscaal ten laste door de vrijstelling van 2660 euro die jongeren op basis van een OAO genieten vanaf het inkomstenjaar 2017!!!
44
13.3 Incentives (mentorkorting, start-stagebonus) Startbaanovereenkomst & Overeenkomst Alternerende Opleiding (OAO) & doelgroepvermindering jonge werknemers Het startbanenstelsel is een federale bevoegdheid. Het startbanenstelsel verplicht onder meer voor bepaalde werkgevers om jongeren aan te werven. De ondernemingen en de federale instellingen die ten minste 50 werknemers in dienst hebben, moeten jonge werknemers tewerkstellen a rato van 3% van het gemiddelde van hun personeelsbestand. De werkgevers uit de openbare sector (excl. federale overheid) en de werkgevers uit de non-profitsector die ten minste 50 werknemers in dienst hebben, moeten jonge werknemers a rato van 1,5% van hun personeelsbestand tewerkstellen. Alle jongeren, geschoold (diploma hoger secundair onderwijs of hoger onderwijs) of niet geschoold, komen in aanmerking om aan deze verplichting te voldoen als zij minder dan 26 jaar zijn. Ook jongeren die met een OAO worden tewerkgesteld tellen bijgevolg mee om aan de 3% (of 1,5%) te geraken. Een tewerkstelling van een jongere van minder dan 26 jaar met een OAO heeft echter NIET de hoedanigheid van een startbaanovereenkomst. Het niet in aanmerking komen van de OAO als startbaanovereenkomst heeft echter geen nadelen. Werkgevers moeten vanaf 1 juli 2016 niet langer voldoen aan de verplichting om voldoende jongeren in dienst te hebben (3% of 1,5%, zie boven) om in aanmerking te komen voor de doelgroepvermindering voor jonge werknemers. Bovendien geeft de tewerkstelling met een overeenkomst alternerende opleiding (en een deeltijdse overeenkomst in het DBSO van minder dan 20 uur) recht op een afzonderlijke doelgroepvermindering voor jonge werknemers in alternerende opleiding zolang de opleiding loopt. Wanneer de jongere na de alternerende opleiding wordt tewerkgesteld bij de werkgever wordt opnieuw het recht geopend om gedurende 2 jaar gebruik te maken van de doelgroepvermindering voor jongeren. Dit betekent dat bij een aanwerving na de periode van de alternerende opleiding bij eenzelfde werkgever, die werkgever nog steeds een beroep kan doen op de doelgroepvermindering voor jongeren, zonder dat de periode als leerling in rekening wordt genomen. De leerling moet wel aan de voorwaarden van de doelgroepvermindering jongeren voldoen (laaggeschoold of middengeschoold zijn) en geregistreerd zijn bij de VDAB in mijn loopbaan met vermelding van de studiegegevens. Meer info is terug te vinden op: http://www.werk.be/online-diensten/doelgroepverminderingen/jongeren Daarnaast voorzag het federale startbanenstelsel een tijdelijke extra verlaging van de loonkost door middel van een werkuitkering, voor alle werkgevers die erg laaggeschoolde jongeren in dienst nemen met een startbaanovereenkomst ("Activa Start"). Door de regionalisering van deze maatregel zullen vanaf 1 juli 2016 werkgevers die een erg-laaggeschoolde schoolverlater (of gelijkgestelde laaggeschoolde schoolverlater) aanwerven die in het Vlaams Gewest woont, geen recht meer hebben op dit Activa-Start-voordeel. Werkgevers die voor 1 juli 2016 een erg-laaggeschoolde (of gelijkgestelde laaggeschoolde) schoolverlater in dienst hebben genomen, behouden het voordeel. Start-stagebonus De start- en stagebonus geldt niet voor de stageovereenkomst alternerende opleiding. De start-stagebonus geldt voor de OAO maar enkel voor DBSO en leertijd. Jongeren in een voltijdse school die met een OAO tewerkgesteld worden in het kader van schoolbank op de werkplek, hebben dus geen recht op een startbonus.
45
De startbonus is een premie voor jongeren die tijdens de leerplicht een OAO sluiten van minstens 4 maanden. Ze hebben recht op deze bonus, indien ze slagen in een opleidingsjaar.
De stagebonus is een premie voor ondernemingen die een OAO van minstens 4 maanden afsluiten met een leerplichtige leerling. Bij een vroegtijdige beëindiging van de OAO dient de overeenkomst in het betrokken opleidingsjaar minstens 3 maanden gelopen te hebben.
De startbonus/stagebonus bedraagt 500 EUR, op het einde van een eerste of een tweede opleidingsjaar en 750 EUR op het einde van een derde opleidingsjaar. Werkgevers hebben ook nog een fiscaal voordeel m.b.t. de stagebonus indien de OAO voldoet aan de voorwaarden. http://www.werk.be/online-diensten/start-en-stagebonus/de-stagebonus/fiscaal-voordeel Situatie start-stagebonus Brussel: Sinds de regionalisering geeft Vlaanderen een stagebonus aan bedrijven die in Vlaanderen gevestigd zijn (en meer bepaald stageplaatsen die in Vlaanderen liggen). Een startbonus voor jongeren die hun woonplaats in Vlaanderen hebben. Voor een Brussels bedrijf kan het zijn dat er een initiële aanvraag dient te gebeuren bij beide gewesten, bij Brussel voor de stagebonus als de stageplaats in Brussel ligt, bij Vlaanderen voor de startbonus als de jongere in Vlaanderen woont. De bedragen blijven 500, 500, 750 Meer info op: http://www.werk.be/online-diensten/start-en-stagebonus/het-bevoegde-gewest Ook andere situaties zijn mogelijk al naargelang de woonplaats van de leerling. In Wallonië is de start- en stagebonus intussen afgeschaft (enkel nog overgangsmaatregel) Mentorkorting De mentorkorting geldt voor de OAO, de DA en de stageovereenkomst. Het gaat om een vermindering van RSZ-bijdrage op de patronale RSZ-bijdrage werknemer. Deze vermindering bedraagt 800 euro per kwartaal (beperkt tot de patronale RSZ- bijdrage werknemer die in een kwartaal moet worden betaald). Een zelfstandige die zelf een leerling opleidt, kan niet genieten van deze maatregel. De mentor moet aan twee voorwaarden voldoen:
Minstens 5 jaar het beroep uitoefenen.
In het bezit zijn van: o Ofwel een getuigschrift dat aantoont dat hij of zij met vrucht een mentoropleiding
heeft gevolgd. o Ofwel een ervaringsbewijs dat aantoont dat hij of zij over de gepaste competenties
beschikt om mentor te zijn. o Ofwel een pedagogisch diploma dat betrekking heeft op het beroep dat geheel of
gedeeltelijk aangeleerd wordt in het kader van de stage of de opleiding. Meer info op: http://www.werk.be/online-diensten/doelgroepvermindering-voor-mentors Werkbonus De OAO is volledig onderworpen aan de sociale zekerheid vanaf 1 januari na de 18de verjaardag. Op dat ogenblik dient ook de leerling persoonlijke RSZ-bijdragen (13,07% van de leervergoeding) te betalen. De leerling zal zijn RSZ-bijdragen kunnen recupereren via de werkbonus. Meer info: https://www.socialsecurity.be/employer/instructions/dmfa/nl/2014-02/instructions/deductions/workers_reductions/workbonus.html)
46
13.4 Kinderbijslag
Kinderbijslag is gegarandeerd tot 31 augustus van het jaar waarin men 18 jaar wordt.
Vb. iemand die in december 18 jaar wordt zal vanaf 1 september van dat jaar niet meer
onvoorwaardelijk rechtgevend zijn.
Vb Iemand die in januari 18 jaar wordt, zal nog tot 31 augustus van dat jaar onder het
onvoorwaardelijk recht op kinderbijslag vallen.
Vanaf 1 september van het jaar waarin de jongere 18 jaar wordt, geldt de kinderbijslaggrens in die
zin dat wie meer verdient dan €530,49/maand geen recht meer heeft op kinderbijslag.
Op de site van FAMIFED: http://vlaanderen.famifed.be/nl/gezinnen/kindsituatie/leerovereenkomst-
alternerende-overeenkomst wordt aangegeven welke inkomsten niet meetellen om de
kinderbijslaggrens te bepalen. Het gaat om:
Vakantiegeld;
Maaltijdcheques;
Aanvullend loon van een beschutte werkplaats;
Verplaatsingskosten;
Kledijvergoeding;
Voordelen van een vrijwillige militaire inzet.
Het overschrijden wordt per maand bekeken en niet in een totaliteit van een jaar.
13.5 Nachtarbeid Tewerkstelling tussen 20u ’s avonds en 6 uur ’s morgens is verboden voor alle leerlingen jonger dan 18 jaar Voor leerlingen boven de 16 jaar gelden volgende uitzonderingen
- In horecabedrijven tot 23u mits de terugkeer naar de verblijfplaats is geregeld - In het PC 304 (vermakelijkheidsbedrijven) tot 24u - Volgens het recente KB van 25 maart 2016 (publicatie 7 april 2016) kan een jongere vanaf 16
jaar in een bakkerij-opleiding zijn stage of werk starten vanaf 4 uur - In het geval van arbeid die niet mag worden onderbroken of uitgesteld zoals in de
toeristische centra tijdens het seizoen en in het geval van ploegenarbeid. - Bij ongeval of dringende arbeid aan machines of materieel in de onderneming.
Tussen ’s avonds en ’s morgens moet de nachtrust van jongeren beneden de 18jaar ten minste 12u bedragen. Bij het bepalen van het uurrooster moet de onderneming rekening houden met de verplichte aanwezigheden op de lesdag(en). Vb. De lessen starten dinsdag om 8h30: de jongere mag maandag niet langer werken dan 20h30.
13.6 Overuren De arbeidswet verbiedt overuren voor alle werknemers, ook voor de leerlingen. Werknemers die nog geen 18 jaar oud zijn genieten hier zelfs een bijzondere bescherming.
47
Indien er wegens zeer uitzonderlijke omstandigheden toch eens overuren gepresteerd worden, dienen deze in de daaropvolgende dagen gecompenseerd te worden door vrije uren.
13.7 Rechtenopbouw sociale zekerheid De leerlingen verbonden door een OAO vallen onder het sociaal zekerheidsstatuut voor leerlingen in alternerende opleiding. Ziekte-uitkeringen Tijdens de OAO kunnen leerlingen ziekte-uitkering krijgen (na een periode met gewaarborgd loon). Om recht te hebben op een ziekte-uitkering, moet je eerst een wachttijd vervullen of daarvan vrijgesteld zijn. Bij een voltijdse overeenkomst moet de leerling 120 dagen gewerkt hebben (sommige gewettigde afwezigheden worden ook beschouwd als werkdagen: verlof, ziekte) gedurende de 6 voorafgaande maanden. Bij een DA moeten leerlingen een wachttijd van 400 gewerkte (of gelijkgestelde) uren doorlopen in de 6 voorafgaande maanden om het recht op ziekte-uitkering (na gewaarborgd loon) te openen. Vrijstelling van wachttijd kan bekomen worden o.b.v. studies: minstens 1ste jaar 2de graad KSO/TSO/BSO voleindigd hebben en binnen 13 maanden instappen in alternerende opleiding. Vanaf 1/1 van het jaar waarin de leerling 19 moet de leerling een eigen ziekenboekje openen als titularis voor zowel geneeskundige verstrekkingen als voor uitkeringen. Voordien is het belangrijk dat de leerling zich zo snel mogelijk ook tot het ziekenfonds richt ingeval:
De leerling reeds een half jaar met een OAO of DA werd opgeleid OF vrijgesteld is van wachttijd
De duur van de ziekte 14 dagen (arbeider) of 30 dagen (bediende) zou overschrijden Hou er rekening mee dat de leerling voor geneeskundige verstrekkingen (o.a. doktersbezoeken) nog ten laste blijft op het boekje van de ouders tot 31/12 van het jaar waarin hij/zij 18 wordt, dat titularis worden van een ziekenboekje kosten met zich meebrengt en dat het te allen tijde mogelijk is het boekje asap te openen bij langdurige ziekte.
Werkloosheid - Tijdelijke werkloosheid tijdens de alternerende opleiding: tijdelijke
werkloosheidsuitkeringen? Als de OAO geschorst wordt wegens tijdelijke werkloosheid (bij slecht weer of bij gebrek aan werk op grond van economische oorzaken of collectieve sluiting) kunnen tijdelijke werkloosheidsuitkeringen worden aangevraagd.
Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht behoort tot de appreciatiebevoegdheid van de directeur van het werkloosheidsbureau van de betrokken leerling. De directeur zal oordelen op basis van alle gegevens (duur van de afwezigheid, onverwachte gebeurtenis, .....).
- Werkloosheid na de alternerende opleiding: inschakelingsuitkeringen Toelaatbaarheid: Een leerling is o.a. toelaatbaar op inschakelingsuitkeringen op basis van een voleindigde alternerende opleiding. Voleindigd betekent dat de leerling tot het einde heeft deelgenomen aan alle activiteiten opgelegd in het programma van de opleiding. De leerling moet dus de lessen tot het einde hebben gevolgd en aan alle examens hebben deelgenomen. Opgelet!
48
Vanaf 1 september 2015 werden de voorwaarden voor toelaatbaarheid verstrengd voor jongeren jonger dan 21 jaar. Voor je 21ste zal je enkel nog toelaatbaar zijn voor inschakelingsuitkeringen als je een diploma secundair onderwijs hebt behaald of een alternerende opleiding succesvol hebt voleindigd/afgewerkt.
- Beroepsinschakelingstijd Vooraleer iemand inschakelingsuitkeringen kan genieten moet hij/zij eerst een beroepsinschakelingstijd van 310 dagen doorlopen.
Vanaf 1 juli 2015 kan de beroepsinschakelingstijd in twee gevallen worden ingekort:
1) Als de alternerende opleiding succesvol wordt voleindigd kan de beroepsinschakelingstijd verminderd worden met het aantal kalenderdagen, zondagen uitgezonderd, die gelegen zijn in de periode gedekt door de OAO.
2) Als de leerling de alternerende opleiding zonder succes heeft voleindigd, kan de
beroepsinschakelingstijd worden verminderd met de helft van het aantal kalenderdagen, zondagen uitgezonderd, dat gelegen is in de periode gedekt door de OAO. De beroepsinschakelingstijd kan in dit geval echter niet minder dan 155 dagen omvatten.
Pensioenen De OAO/DA is volledig onderworpen aan de sociale zekerheid vanaf 1 januari na de 18de verjaardag. De volledige onderwerping opent voor de leerling bijkomende rechten op het vlak van de sector pensioenen. Concreet bouwt de jongere dus pensioenrechten op door zijn tewerkstelling via een OAO/DA vanaf januari van het jaar waarin hij/zij 19 wordt.
13.8 Reiskosten
Woon-werkverkeer bij OAO
Bij OAO is er ook een terugbetaling woon-werkverkeer De onderneming moet bijdragen in de verplaatsingskosten van de leerling voor het woon-werkverkeer met het openbaar vervoer:
Bij een verplaatsing met de bus of de tram moet de werkgever tussenkomen indien de afstand minimaal 5 km bedraagt. Gemiddeld schommelt deze bijdrage rond 75 % van de werkelijke vervoerprijs, zowel in het geval van een verplaatsing per trein als in het geval van het gebruik van een ander gemeenschappelijk openbaar vervoermiddel zoals bus of tram.
Voor het woon-werkverkeer dat de leerling aflegt met privévervoer moet gekeken worden naar de cao van de sector
De tussenkomst van het ondernemingshoofd in de verplaatsingskosten tast het recht op kinderbijslag
niet aan. CAO Bouwsector: Reistijd arbeidstijd – mobiliteitsvergoeding Het betrokken CAO van de bouwsector is van toepassing op werknemers en werkgevers verbonden door een arbeidsovereenkomst. Het is dus van toepassing op leerlingen verbonden door een deeltijdse arbeidsovereenkomst maar niet op leerlingen verbonden door een andere soort overeenkomst. We pleiten er wel voor om ook die laatste leerlingen op dezelfde manier te behandelen als de gewone werknemers. Indien er geen mobiliteitsvergoeding wordt toegekend, zijn wij de mening toegedaan dat de reistijd als arbeidstijd moet worden beschouwd (de mobiliteitsvergoeding wordt immers toegekend om de reistijd niet als arbeidstijd te moeten beschouwen).
49
13.9 Verplichte sociale documenten (dimona, RSZ, loonbriefje, belastingsfiche, de individuele rekening)
Hoe/wanneer gebeurt de dimona-aangifte? Geef je gesimuleerde werkplek ook aan? Aangeven van elke schorsing?
- Stageovereenkomst alternerende opleiding: dimona-aangifte zonder Dmfa vereist
- OAO: wel een dimona-aangifte vereist Aangezien deze leerlingen onder het sociaal zekerheidsstatuut alternerende opleiding vallen, is een dimona-aangifte vereist. De aangifte moet gebeuren uiterlijk op het moment dat de leerling begint te werken.
De schorsingen van de overeenkomst moeten niet worden aangegeven. Gesimuleerde werkplekken worden niet apart aangegeven, dit zit vervat in de aangifte van de volledige OAO.
Ook voor het stelsel leren en werken betekent dit dat de OAO voor de duurtijd (1 schooljaar, maar kan ook onmiddellijk voor traject van 2, 3 jaar gesloten worden) aan dimona wordt doorgegeven, voor de start van de tewerkstelling.
Onder welk type leerling dienen leerlingen met een OAO te worden aangegeven bij Dmfa? Zij dienen aangegeven te worden met type leerling 1. Wat wordt aangegeven in dimona bij OAO? Bv 24u of 38u (gezien voltijds en les inbegrepen) De overeenkomst wordt met een uurrooster voor de volledige periode (met inbegrip van de lesperiodes) doorgegeven (onafhankelijk of er schorsingen zijn in deze periode of niet). Als de opleiding in leren en werken 3 jaar bedraagt of een 2 jaar in Schoolbank op de werkplek, kan dit ook voor deze 3 of 2 jaren opgemaakt worden en doorgegeven worden. De aangifte moet gebeuren uiterlijk op het ogenblik dat de leerling begint te werken. Is er een specifieke dimona-code Voor leerjongeren bestaat geen specifieke code, ze moeten onder de algemene code OTH aangegeven worden, behalve leerlingen in de bouwsector die de code RTA hebben (https://www.socialsecurity.be/employer/instructions/dmfa/nl/latest/instructions/obligations/obligations_nsso/dimona/principaldata.html#h22 ) Deze regel is van toepassing op iedereen die onder het “sokkelstatuut” valt en als dusdanig binnen de sociale zekerheid (bv. ook via de DmfA) gekend is als een persoon met het statuut van leerling. Moet men bij een 2e overeenkomst ook een dimona-aangifte doen? De RSZ geeft aan dat er ‘OUT’ moet gebeuren voor de oude overeenkomst en een ‘IN’ voor de nieuwe overeenkomst; ook bij aansluitende overeenkomsten. Men vraagt dit om de garantie te bieden dat alle doelgroepverminderingen correct kunnen worden toegepast. Het arbeidsreglement is onderdeel van de overeenkomst? Wat bij wijzigingen? Ja, dat klopt. Net zoals bij gewone werknemers heeft het AR eenzelfde juridische waarde als een overeenkomst (enkel voor relevante bepalingen). Bij wijziging moet de jongere dit AR als addendum ondertekenen
50
13.10 Weerverlet Bij weerverlet wordt de overeenkomst geschorst. Er zijn een aantal te vervullen formaliteiten door de leerling en onderneming. Administratieve formaliteiten:
Info leerling http://www.rva.be/nl/documentatie/infoblad/t50
Info werkgever http://www.rva.be/nl/documentatie/infoblad/e28
Formulieren: C3.2 A + C3.2 werkgever + C3.2 werknemer
Voor elke maand met tijdelijke werkeloosheid moet leerling attest bezorgen dat hij/zij regelmatig de
lessen volgt = C98 - http://www.rva.be/nl/formulieren/c98)
Het is niet de bedoeling dat de jongeren bij weerverlet extra naar de opleidingsverstrekker gaan.
13.11 Ziekte Wat is de regeling betreffende het ziekteverlof en het gewaarborgd loon? De overeenkomst van alternerende opleiding zal in dezelfde gevallen worden geschorst (bv. ziekte, tijdelijke werkloosheid, klein verlet, …) als een arbeidsovereenkomst. De leerling zal hierbij ook in dezelfde gevallen als een werknemer verbonden door een arbeidsovereenkomst recht hebben op een vergoeding.
Een arbeider die nog geen maand ononderbroken in dienst is bij dezelfde onderneming, ontvangt geen gewaarborgd loon. Indien de anciënniteit van 1 maand bereikt wordt gedurende de periode van ongeschiktheid, kan betrokkene wel aanspraak maken op de vergoeding van de resterende dagen.
Een bediende behoudt het recht op zijn loon (100%) ten laste van de werkgever gedurende de eerste 30 dagen van arbeidsongeschiktheid, ongeacht zijn anciënniteit
Hierop bestaat 1 uitzondering: arbeidsongevallen en beroepsziekten (zie 13.12)
Leerling- arbeider
Anciënniteit Wachttijd* ziekenfonds is doorlopen (of vrijstelling)?
< 1 maand: geen gewaarborgd loon/LV ≥ 1 maand: gewaarborgd loon/LV
1ste tot 7 dag 100%
8ste tot 14de dag 85,88%
15de tot 30ste dag 25,88%
Ja**: meteen ziekte-uitkering Neen: geen ziekte-uitkering (pas als wachttijd volledig is doorlopen) Ja: ziekte-uitkering na 14 dagen Neen: geen ziekte-uitkering na 14 dagen (pas als wachttijd volledig is doorlopen)
Leerling -bediende
Eerste 30 dagen Na 30 dagen: wachttijd ziekenfonds is doorlopen (of vrijstelling)?
Gewaarborgd loon ongeacht anciënniteit Ja: ziekte-uitkering vanaf 31ste dag Neen: geen ziekte-uitkering vanaf 31ste dag (pas als wachttijd volledig is doorlopen)
51
* 120 werkdagen of gelijkgestelde dagen gedurende de voorafgaande 6 maanden bij een voltijdse OAO – 400u werk of gelijkgestelde tijd gedurende de voorafgaande 6 maanden DA ** Leerling kan wachttijd al hebben doorlopen tijdens OAO of DA bij andere onderneming OF Vrijstelling van wachttijd kan bekomen worden o.b.v. studies: minstens 1ste jaar 2de graad KSO/TSO/BSO voleindigd hebben en binnen 13 maanden instappen in alternerende opleiding. Hebben de jongeren een eigen ziekenboekje nodig? Een jongere die valt onder de volledige onderwerping moet een eigen ziekenboekje afsluiten. Dat betekent concreet vanaf januari van het jaar waarin de jongere 19 wordt. Vanaf dat moment is de jongere onderworpen aan sector uitkeringen en geneeskundige verstrekkingen. Indien de jongere een OAO afsluit valt hij/zij onder het statuut alternerend leren. Dat betekent dat er rechten worden opgebouwd, o.a. recht op ziekte-uitkering na de periode gewaarborgd loon. In dergelijke gevallen zal een jongere ook als hij/zij nog onder beperkte onderwerping valt een eigen ziekenboekje moeten openen. (Zie ook hoofdstuk 13.6 rechtenopbouw – ziekte-uitkeringen).
13.12 Arbeidsongevallen
In geval van arbeidsongeval of beroepsziekte zal de leerling geen recht hebben op een leervergoeding maar onmiddellijk terugvallen op de arbeidsongevallenverzekering van de onderneming of de vergoeding van het fonds voor beroepsziekten. Deze vergoedingen liggen algemeen hoger dan de leervergoeding Een jongere met een OAO valt onder het statuut alternerend leren en zal mits het vervullen van een wachttijd, of bij vrijstelling van wachttijd, na de periode van gewaarborgd loon een ziekte-uitkering kunnen bekomen (zie Rechtenopbouw sociale zekerheid – ziekte-uitkering)
13.13 Zondagswerk In de regel mogen jongeren (- 18j) geen arbeid verrichten op zondag, op de tien wettelijke feestdagen of de bijkomende rustdag die hen onmiddellijk volgend op of voorafgaand aan een zondag moet worden toegekend. Afwijkingen zijn mogelijk maar zelfs in geval van afwijking, mogen jongeren geenszins meer dan één zondag op twee arbeid verrichten, behalve met voorafgaande toelating van de bevoegde inspecteur van de Algemene Directie Toezicht op de Sociale Wetgeving. Zij hebben, in geval van arbeid op zondagen, bijkomende rustdagen of feestdagen, recht op inhaalrust overeenkomstig de wettelijke bepalingen met betrekking tot de rust op zondag en op betaalde feestdagen, onder dezelfde voorwaarden en met dezelfde duur als de volwassen werknemers. AFWIJKINGEN: In bepaalde gevallen mag er op die dagen of op bepaalde ervan wel worden
gewerkt:
OVERMACHT (Mits de onderneming de bevoegde inspecteur van de Algemene Directie Toezicht op de Sociale Wetgeving binnen drie dagen hiervan schriftelijk op de hoogte stelt) Dan kan het in deze gevallen van overmacht:
52
o Arbeid verricht om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval in de onderneming of voor rekening van derden;
o Dringende arbeid aan machines of materieel in de onderneming of voor rekening van derden;
o Arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist.
AFWIJKINGEN BIJ KONINKLIJK BESLUIT K.B. van 23 mei 1972 – algemene afwijkingen:
o Het kan als jongeren: Hun medewerking verlenen aan uitvoeringen van culturele,
wetenschappelijke, opvoedkundige of artistieke aard en aan modeshows en voorstellingen van collecties klederen;
Deelnemen aan sportmanifestaties. o Mits de werkgever de bevoegde inspecteur van de Algemene Directie Toezicht op de
Sociale Wetgeving hiervan tenminste vijf dagen vooraf schriftelijk op de hoogte stelt, mogen de jeugdige werknemers gedurende bepaalde perioden (kerstvakantie, paasvakantie, periode tussen Pinksterzondag en 30 september) tewerkgesteld worden in bepaalde ondernemingen uitgebaat in badplaatsen, luchtkuuroorden en toeristische centra:
Kleinhandelszaken; Kapperssalons; Ondernemingen van openbare vertoningen en vermakelijkheden; Ondernemingen voor het verhuren van boeken, stoelen en
vervoermiddelen.
Andere koninklijke besluiten reeds afgesloten voor: o Horecasector (K.B. van 10 juli 1972), o Kleinbakkerij en kleinbanketbakkerij (K.B. van 12 december 1974), o Textielnijverheid en het breiwerk (K.B. van 14 april 1975).
Koninklijk besluit (specifiek voor bepaalde leerlingenstages in het Nederlandstalig voltijds secundair onderwijs)
o Binnenscheepvaart (K.B. van 26 augustus 2003), o Vervoer (K.B. van 2 augustus 2002), o Zelfstandige kleinhandel (K.B. van 2 augustus 2002), o Kleinhandel in voedingswaren (K.B. van 2 augustus 2002), o Aanvullend Nationaal PC voor de bedienden (K.B. van 2 augustus 2002), o Koopvaardij (K.B. van 26 augustus 2003), o Vermakelijkheidsbedrijf (K.B. van 6 februari 2006).
Worden premies voor zondagswerk toegekend aan leerlingen:
Bij een OAO: enkel indien leerlingen voor dat luik specifiek in de CAO worden opgenomen. Bv bij zorgsector is dit niet het geval.
Bij een stageovereenkomst: er worden geen premies toegekend
Bij een DA/DA sociale maribel: daar worden de premies toegekend omdat de CAO integraal van toepassing is
Toeslagen zijn een vorm van loon. Indien een werkgever een dergelijke toeslag toch zou toekennen aan de leerling is de kans groot dat de kinderbijslaggrens wordt overschreden (premies zijn onderworpen aan de RSZ en tellen sowieso mee voor het bepalen van de kinderbijslaggrens).
53
Mag er op zondag gewerkt worden in de zorgsector door -18jarigen? FOD WASO bevestigt bovenstaande regeling, wat betekent dat in de zorgsector geen enkele afwijking mogelijk is behoudens overmacht.
13.14 Inhaalrust Indien de wekelijkse arbeidsduur binnen de cao meer bedraagt dan 38u/week, is er sprake van inhaalrustdagen. Voor leerlingen PC124: Aangezien er geen bijdrage aan het fonds van bestaanszekerheid wordt betaald, staat de werkgever zelf in voor het uitbetalen van de ‘opgebouwde’ inhaalrustdagen. Indien de leerling nog geen recht heeft op volledige betaling van de periode inhaalrust kan tijdelijke werkeloosheid worden aangevraagd bij de RVA. Er zijn een aantal te vervullen formaliteiten door de leerling en onderneming. http://www.rva.be/nl/documentatie/infoblad/e21 Opgelet: Voor elke maand met tijdelijke werkeloosheid moet de leerling een attest bezorgen dat hij/zij regelmatig de lessen volgt = C98 - http://www.rva.be/nl/formulieren/c98) Voor leerlingen in andere PC’s: De werkgever staat zelf in voor het uitbetalen van de ‘opgebouwde’ inhaalrustdagen. Indien de leerling nog geen recht heeft op volledige betaling van de periode inhaalrust kan tijdelijke werkeloosheid worden aangevraagd bij de RVA. Er zijn een aantal te vervullen formaliteiten door de leerling en onderneming.
- Info leerling http://www.rva.be/nl/documentatie/infoblad/t50 - Info werkgever http://www.rva.be/nl/documentatie/infoblad/e28
Formulieren: C3.2 A + C3.2 werkgever + C3.2 werknemer Opgelet: Voor elke maand met tijdelijke werkeloosheid moet de leerling een attest bezorgen dat hij/zij regelmatig de lessen volgt = C98 - http://www.rva.be/nl/formulieren/c98
14 Welke documenten moeten scholen/leerlingen/bedrijven ondertekenen?
Men dient de modelovereenkomst overeenkomst alternerende opleiding of de stageovereenkomst alternerende opleiding te gebruiken. Dit is inclusief uurrooster en toe te voegen opleidingsplan. Volgens het decreet maken volgende documenten deel uit van de overeenkomst:
De bepalingen uit het decreet betreffende de rechten en de plichten van de partijen, de schorsing en de beëindiging van de overeenkomst (zie punt 16);
Het opleidingsplan met de aan te leren competenties;
Het arbeidsreglement. De modellen van de overeenkomsten zullen via de digitale erkenningstool ter beschikking worden gesteld door Syntra Vlaanderen in opdracht van de sectorale partnerschappen en het Vlaams partnerschap. De overeenkomst wordt ondertekend door de leerling, de opleidingsinstelling en de onderneming.
54
Mogelijk zullen bedrijven in het kader van de erkenningsvoorwaarden extra documenten dienen te bezorgen indien het sectoraal of Vlaams partnerschap dit vraagt/bepaalt, zoals bv. model 2 ter concretisering van de voorwaarde ‘onberispelijk gedrag’, bv RSZ-attest ter concretisering van de voorwaarde ‘financiële draagkracht’.
15 Begeleiding Een goede begeleiding valt of staat met de beschikbaarheid van alle partijen. Dit continue proces
van begeleiding en opvolging, hoe wordt dit verzekerd tijdens de vakantieperiodes?
Binnen het stelsel van leren en werken is er in het decreet leren en werken voorzien dat er te allen
tijde iemand van de school bereikbaar moet zijn voor de leerling (dus ook in periodes van vakantie).
In het BVR van schoolbank op de werkplek werd dit ook ingeschreven. Dit impliceert niet
noodzakelijk dat deze persoon aanwezig moet zijn op de school, maar wel dat deze bereikbaar is
indien zich iets voordoet. Ook dient er rekening te worden gehouden met de statutaire rechten van
het schoolpersoneel.
55
16 Modelovereenkomsten Model van een overeenkomst van alternerende opleiding als vermeld in artikel 2
Overeenkomst van alternerende opleiding
GESLOTEN MET TOEPASSING VAN HET DECREET VAN 10 juni 2016 TOT REGELING VAN BEPAALDE ASPECTEN VAN ALTERNERENDE OPLEIDINGEN
Tussen
de onderneming: ...................................................................................
maatschappelijke zetel: ............................................................................
ondernemingsnummer: .............................................................................
vertegenwoordigd door:
..............................................................................................................
de leerling:
voornaam : ............................................................................
achternaam : ............................................................................
Rijksregisternummer: ............................................................................
adres : ............................................................................
nationaliteit : ............................................................................
wettelijk vertegenwoordiger: .....................................................................
en de onderwijs- of opleidingsinstelling:
naam:
..............................................................................................................
adres van de hoofdvestigingsplaats of maatschappelijke zetel:
..............................................................................................................
vertegenwoordigd door:
..............................................................................................................
hierna de opleidingsverstrekker te noemen,
wordt overeengekomen wat volgt:
56
Artikel 1
De overeenkomst heeft als doel de jongere de competenties van de opleiding …………………………………………......................................…………………………………... te laten verwerven vastgelegd in het opleidingsplan opgemaakt door de
opleidingsverstrekker in samenspraak met de onderneming.
De opleiding omvat deels een opleiding op de werkplek en deels contactonderwijs bij de opleidingsverstrekker.
De onderneming en de opleidingsverstrekker maken afspraken voor de opvolging van de vordering van de leerling op de werkvloer.
De onderneming en de opleidingsverstrekker geven regelmatig feedback aan de leerling over zijn vorderingen op de werkplek en bij de opleidingsverstrekker.
Artikel 2
De overeenkomst begint op ………………………... en eindigt op………............... De einddatum van de overeenkomst kan worden gewijzigd als gevolg van een
beslissing van de klassenraad als het om een opleiding in het secundair onderwijs gaat, of van het begeleidingsteam als het om een opleiding in de
leertijd gaat. In dat geval wordt de gewijzigde einddatum als bijlage bij de overeenkomst gevoegd.
Artikel 3
De opleiding op de werkplek vindt plaats in: ……………………………………………………………………………………………………………………………..
De onderneming wijst de volgende mentor voor de opleiding van de leerling aan:
……………………………………………………………………………………………………………………..; De onderneming zorgt voor een aanspreekpunt voor de leerling bij afwezigheid
van de mentor.
Artikel 4
De lessen vinden plaats in volgende vestigingsplaats of lesplaats van de opleidingsverstrekker:
……………………………………………………………………………….……………………………………………………
De opleidingsverstrekker wijst de volgende trajectbegeleider voor de leerling aan:
..............................................................................................................
57
De opleidingsverstrekker zorgt voor een aanspreekpunt voor de jongere bij
afwezigheid van de trajectbegeleider.
Artikel 5
De wekelijkse arbeidsduur bedraagt …………. uren per week. Dit stemt overeen met de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van toepassing op de onderneming.
De lesuren en de met lessen gelijkgestelde activiteiten zijn daarin inbegrepen en worden gelijkgesteld met een arbeidsuur van 60 minuten.
De overeenkomst wordt uitgevoerd volgens volgend uurrooster:
onderneming opleidingsverstrekker
dagen voormiddag
van … tot
namiddag
van … tot
voormiddag
van … tot
namiddag
van … tot
maandag
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
Als het alterneringsschema of de uren op de werkplek niet iedere lesweek identiek zijn, worden de verschillende uurroosters als bijlage bij de overeenkomst gevoegd.
In periodes dat er geen alternering is tussen de opleiding op de werkplek en de
opleiding bij de opleidingsverstrekker wordt de overeenkomst voltijds uitgevoerd in de onderneming onverminderd de van toepassing zijnde vakantieregeling.
De totale duur (uren opleiding in de onderneming en opleiding bij de opleidingsverstrekker) mag nooit meer bedragen dan de normale voltijdse
arbeidsduur die in de onderneming van toepassing is. Artikel 6
De onderneming betaalt een leervergoeding aan de leerling. De leervergoeding
bedraagt bij de aanvang van de overeenkomst …………………………… euro per maand6.
6 Op basis van het GGMMI van toepassing op 1 juni 2016 bedragen de leervergoedingen:
1° 29% van het GGMMI (444,30 euro) tijdens het eerste opleidingsjaar van de
alternerende opleiding;
2° 32% van het GGMMI (490,30 euro) als de leerling een van de volgende jaren of
graden met succes heeft beëindigd:
a) het eerste opleidingsjaar van een alternerende opleiding;
58
Dat bedrag wordt verhoogd overeenkomstig artikel 10 van het besluit van de
Vlaamse Regering tot uitvoering van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleiding.
De onderneming betaalt de leervergoeding op het rekeningnummer dat de leerling opgeeft.
Artikel 7
De onderneming zal zich schikken naar alle wettelijke en conventionele bepalingen die van toepassing zijn op de onderneming.
Artikel 8
Als de leerling bij de uitvoering van de overeenkomst aan de onderneming of derden schade berokkent of gebrekkig werk aflevert, is hij alleen aansprakelijk
in geval van bedrog of zware schuld. Voor lichte schuld is hij alleen aansprakelijk als die schuld eerder gewoonlijk dan toevallig bij hem voorkomt.
De leerling is niet verantwoordelijk voor de beschadigingen of de sleet die toe te
schrijven is aan het regelmatige gebruik van het voorwerp, noch voor het toevallige verlies ervan.
Artikel 9
De onderneming sluit een arbeidsongevallenverzekering waarbij de volgende risico’s verzekerd zijn: - ongevallen in de onderneming;
- ongevallen bij de opleidingsverstrekker; - ongevallen op de weg tussen de woonplaats en de onderneming;
- ongevallen op de weg tussen de woonplaats en de lesplaats of de plaats waar met lessen gelijkgestelde activiteiten plaatsvinden;
- ongevallen op de weg tussen de onderneming en de lesplaats of de plaats
waar met lessen gelijkgestelde activiteiten plaatsvinden;
De onderneming sluit een verzekering die zijn/haar burgerlijke aansprakelijkheid en die van zijn/haar aangestelden dekt.
Artikel 10
Deze overeenkomst wordt geregeld door de bepalingen van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleidingen.
b) de tweede graad van het secundair onderwijs;
3° 34,50 % van het GGMMI (528,60 euro) als de leerling een van de volgende jaren,
kwalificatiefases of opleidingen met succes heeft beëindigd:
a) het tweede opleidingsjaar van een alternerende opleiding;
b) het eerste jaar van de derde graad van het secundair onderwijs;
c) de kwalificatiefase van het buitengewoon secundair onderwijs
(opleidingsvorm 3);
59
De bepalingen van het decreet betreffende de rechten en plichten van de
partijen en betreffende de schorsing en beëindiging van de overeenkomst, het opleidingsplan en het arbeidsreglement maken deel uit van deze overeenkomst
en worden als bijlage bij de overeenkomst gevoegd. Opgemaakt op, …………………………………., in drie exemplaren waarvan:
- één exemplaar bestemd is voor de leerling en zijn wettelijke vertegenwoordiger;
- één exemplaar bestemd is voor de onderneming; - één exemplaar bestemd is voor de opleidingsverstrekker.
De onderneming bezorgt een kopie van de overeenkomst aan het Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming – Syntra Vlaanderen, Kanselarijstraat 19,
1000 Brussel, [email protected].
De onderneming De opleidingsverstrekker
De leerling De wettelijke vertegenwoordiger
van een minderjarige leerling
60
Stageovereenkomst alternerende opleiding
GESLOTEN MET TOEPASSING VAN HET DECREET VAN 10 juni 2016 TOT REGELING VAN BEPAALDE ASPECTEN VAN ALTERNERENDE OPLEIDINGEN
Tussen
de onderneming: ...................................................................................
maatschappelijke zetel: ............................................................................
ondernemingsnummer: .............................................................................
vertegenwoordigd door:
..............................................................................................................
de leerling:
voornaam : ............................................................................
achternaam : ............................................................................
Rijksregisternummer: ............................................................................
adres : ............................................................................
nationaliteit : ............................................................................
wettelijk vertegenwoordiger: .....................................................................
en de onderwijs- of opleidingsinstelling:
naam:
..............................................................................................................
adres van de hoofdvestigingsplaats of maatschappelijke zetel:
..............................................................................................................
vertegenwoordigd door:
..............................................................................................................
hierna de opleidingsverstrekker te noemen,
61
wordt overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De overeenkomst heeft als doel de jongere de competenties van de opleiding
…………………………………………......................................…………………………………... te laten verwerven vastgelegd in het opleidingsplan opgemaakt door de
opleidingsverstrekker in samenspraak met de onderneming. De opleiding omvat deels een opleiding op de werkplek en deels
contactonderwijs bij de opleidingsverstrekker.
De onderneming en de opleidingsverstrekker maken afspraken voor de opvolging van de vorderingen van de leerling op de werkvloer.
De onderneming en de opleidingsverstrekker geven regelmatig feedback aan de leerling over zijn vorderingen op de werkplek en bij de opleidingsverstrekker.
Artikel 2
De overeenkomst begint op ………………………... en eindigt op………...............
De einddatum van de overeenkomst kan worden gewijzigd als gevolg van een beslissing van de klassenraad als het om een opleiding in het secundair
onderwijs gaat, of van het begeleidingsteam als het om een opleiding in de leertijd gaat. In dat geval wordt de gewijzigde einddatum als bijlage bij de
overeenkomst gevoegd. Artikel 3
De opleiding op de werkplek vindt plaats in:
…………………………………………………………………………………………………………………………………… De onderneming wijst de volgende mentor voor de opleiding van de leerling aan:
……………………………………………………………………………………………………………………………………
De onderneming zorgt voor een aanspreekpunt voor de leerling bij afwezigheid van de mentor.
Artikel 4
De lessen vinden plaats in volgende vestigingsplaats of lesplaats van de opleidingsverstrekker:
……………………………………………………………………………….………………………………………………. De opleidingsverstrekker wijst de volgende trajectbegeleider voor de leerling
aan: ..............................................................................................................
62
De opleidingsverstrekker zorgt voor een aanspreekpunt voor de jongere bij afwezigheid van de trajectbegeleider.
Artikel 5
De wekelijkse arbeidsduur bedraagt …………. uren per week. Dit stemt overeen met de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van toepassing op de onderneming.
De lesuren en de met lessen gelijkgestelde activiteiten zijn daarin inbegrepen en
worden gelijkgesteld met een arbeidsuur van 60 minuten. De overeenkomst wordt uitgevoerd volgens volgend uurrooster:
onderneming opleidingsverstrekker
dagen voormiddag van … tot
namiddag van … tot
voormiddag van … tot
namiddag van … tot
maandag
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
Als het alterneringsschema of de uren op de werkplek niet iedere lesweek identiek zijn, worden de verschillende uurroosters als bijlage bij de
overeenkomst gevoegd. De totale duur (uren opleiding in de onderneming en opleiding bij de
opleidingsverstrekker) mag nooit meer bedragen dan de normale voltijdse arbeidsduur die in de onderneming van toepassing is.
Artikel 6
De leerling volgt de schoolvakantieregeling.
Artikel 7 De overeenkomst is onbezoldigd.
De onderneming kan aan de leerling een onkostenvergoeding betalen.
Artikel 8
De onderneming zal zich schikken naar alle wettelijke en conventionele bepalingen die van toepassing zijn op de onderneming.
Artikel 9
Als de leerling bij de uitvoering van de overeenkomst aan de onderneming of derden schade berokkent of gebrekkig werk aflevert, is hij alleen aansprakelijk
63
in geval van bedrog of zware schuld. Voor lichte schuld is hij alleen aansprakelijk als die schuld eerder gewoonlijk dan toevallig bij hem voorkomt.
De leerling is niet verantwoordelijk voor de beschadigingen of de sleet die toe te
schrijven is aan het regelmatige gebruik van het voorwerp, noch voor het toevallige verlies ervan.
Artikel 10
De onderneming sluit een verzekering die zijn/haar burgerlijke aansprakelijkheid en die van zijn/haar aangestelden dekt.
De onderneming zorgt voor de verzekering van de volgende risico’s: ……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………… De opleidingsverstrekker zorgt voor de verzekering van de volgende risico’s:
…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………
Artikel 11
Deze overeenkomst wordt geregeld door de bepalingen van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleidingen.
De bepalingen van het decreet betreffende de rechten en plichten van de
partijen en betreffende de schorsing en de beëindiging van de overeenkomst, het opleidingsplan, en het arbeidsreglement maken deel uit van deze overeenkomst en worden als bijlage bij de overeenkomst gevoegd.
Opgemaakt op, …………………………………., in drie exemplaren waarvan
- één exemplaar bestemd is voor de leerling en zijn wettelijke vertegenwoordiger;
- één exemplaar bestemd is voor de onderneming;
- één exemplaar bestemd is voor de opleidingsverstrekker.
De onderneming bezorgt een kopie van de overeenkomst aan het Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming – Syntra Vlaanderen, Kanselarijstraat 19, 1000 Brussel, [email protected] .
De onderneming De opleidingsverstrekker
De leerling De wettelijke vertegenwoordiger
van een minderjarige leerling
64
De bepalingen uit het decreet betreffende de rechten en de plichten van de partijen, de schorsing en de beëindiging van de overeenkomst alternerende opleiding Afdeling 2. Verbintenissen, rechten en plichten van de partijen Art. 11. De onderneming: 1° verbindt zich ertoe de leerling competenties van de opleiding op een werkplek aan te leren overeenkomstig de decreet- of
regelgeving die op de invulling van de opleiding in kwestie van toepassing is; 2° verbindt zich ertoe de professionalisering van de mentor te bevorderen; 3° bezorgt een exemplaar van de overeenkomst van alternerende opleiding aan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren; 4° betaalt aan de leerling een leervergoeding conform artikel 17, § 1; 5° zorgt ervoor dat de leerling de lessen kan volgen die noodzakelijk zijn voor zijn opleiding, en dat de leerling aan de activiteiten
kan deelnemen die gelijkgesteld zijn met lessen; 6° waakt over het verloop van het opleidingstraject, volgt de vorderingen van de leerling op en is betrokken bij de evaluatie van de
leerling; 7° geeft aan de trajectbegeleider alle nodige informatie over het verloop van de opleiding en de vorderingen van de leerling; 8° verbindt zich ertoe de vigerende wetgeving op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking
van persoonsgegevens na te leven; 9° waakt erover dat de mentor die uit hoofde van zijn opdracht toegang heeft tot persoonsgegevens van leerlingen, deze enkel zal
aanwenden met betrekking tot de correcte uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding en zowel tijdens de duur van de overeenkomst als na de beëindiging ervan geen enkele vertrouwelijke informatie met betrekking tot. de leerling op welke wijze dan ook zal bekend maken aan derden;
10° zorgt er als een goed huisvader voor dat de opleiding op de werkplek plaatsvindt in omstandigheden die voldoen aan de vereisten van de wetgeving over welzijn op het werk;
11° stelt aan de leerling de nodige hulp, gereedschappen, grondstoffen, werkkledij, collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking en staat in voor het onderhoud ervan zonder dat dat beschouwd mag worden als een voordeel in natura;
12° besteedt de nodige aandacht aan het onthaal, de opvang en de integratie van de leerling op de werkplek; 13° zorgt te allen tijde voor een aanspreekpunt voor de jongere; 14° laat de leerling geen taken verrichten die niets te maken hebben met het opleidingsplan, die gevaarlijk of schadelijk kunnen zijn
of die krachtens wettelijke of reglementaire bepalingen verboden zijn; 15° meldt elke wijziging van de beroepsactiviteit of de uitbatingszetel, die gevolgen heeft voor de opleiding van de leerling, binnen
tien dagen aan de trajectbegeleider; 16° legt de problemen die rijzen tijdens de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding onmiddellijk voor aan de
trajectbegeleider. Art. 12. De leerling: 1° verbindt zich ertoe om als regelmatige leerling met het oog op het behalen van de studiebekrachtiging
a) het contactonderwijs bij de opleidingsverstrekker te volgen; b) de opleiding op de werkplek onder het gezag en toezicht van de mentor te volgen.
2° sluit de overeenkomst en voert de overeenkomst uit met de bedoeling het opleidingstraject te voleindigen; 3° volgt zijn vorderingen op overeenkomstig de richtlijnen van de opleidingsverstrekker en de mentor; 4° verricht de opgedragen taken zorgvuldig, eerlijk en nauwgezet op de tijd, plaats en wijze die is overeengekomen; 5° handelt op de werkplek volgens de richtlijnen van de mentor; 6° onthoudt zich van al wat schade kan berokkenen aan de eigen veiligheid, de veiligheid van de collega’s, de onderneming of
derden; 7° geeft het toevertrouwde gereedschap, de werkkledij en de ongebruikte grondstoffen in goede staat aan de onderneming terug; 8° maakt geen fabrieksgeheimen, zakengeheimen en geheimen over persoonlijke of vertrouwelijke aangelegenheden bekend,
noch tijdens de uitvoering, noch na de beëindiging van de overeenkomst; 9° stelt geen daden van oneerlijke concurrentie of werkt daaraan niet mee, noch tijdens de uitvoering, noch na de beëindiging van
de overeenkomst; 10° legt de problemen die rijzen tijdens de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding onmiddellijk voor aan de
trajectbegeleider en de mentor. Art. 13. De opleidingsverstrekker: 1° verbindt zich ertoe de leerling competenties van de opleiding in de vorm van lessen of activiteiten die daarmee gelijkgesteld
zijn, aan te leren overeenkomstig de decreet- of regelgeving die op de invulling van de opleiding van toepassing is; 2° onderhandelt over de overeenkomst, maakt de overeenkomst op en begeleidt de toepassing ervan; 3° voorziet in trajectbegeleiding voor de leerling over het hele opleidingstraject; 4° bewaakt de competentieverwerving in samenspraak met de mentor; 5° houdt tijdens de periodes waarin de leerling de werkplekcomponent effectief invult, een vertegenwoordiger van de
opleidingsverstrekker bij wie de leerling is ingeschreven, voor de leerling bereikbaar. Die verplichting kan echter geen afbreuk doen aan de statutaire rechten van de individuele personeelsleden;
6° levert maximale inspanningen om na de beëindiging van een overeenkomst van alternerende opleiding voor de leerling een nieuwe overeenkomst van alternerende opleiding te sluiten;
7° bezorgt aan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren de gevraagde gegevens voor zijn jaarlijks monitoringsrapport over de stand van zaken van het duale leren in Vlaanderen.
65
Art. 14. De onderneming moet zich schikken naar alle wettelijke, reglementerende en conventionele bepalingen, inzonderheid met betrekking tot voorzieningen van sociale zekerheid, arbeidswetgeving, welzijnswetgeving en verzekeringen, die van toepassing zijn op de onderneming. Art. 15. De tijd die de leerling moet besteden aan de uitvoering van zijn overeenkomst van alternerende opleiding in haar totaliteit, overeenkomstig het uurrooster, vermeld in artikel 10, eerste lid, 7°, van dit decreet, mag niet meer bedragen dan de maximale arbeidsduur, vermeld in de Arbeidswet van 16 maart 1971, of, krachtens die wet, in de toepasselijke collectieve arbeidsovereenkomst of het toepasselijke arbeidsreglement. Art. 16. §1. Als de leerling bij de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding de onderneming of derden schade berokkent of gebrekkig werk levert, is hij alleen aansprakelijk in geval van bedrog of zware schuld. Voor lichte schuld is hij alleen aansprakelijk als die schuld eerder gewoonlijk dan toevallig bij hem voorkomt. De aansprakelijkheid van de vader en de moeder in de zin van artikel 1384, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek geldt enkel wanneer de minderjarige leerling overeenkomstig de hier voormelde gevallen persoonlijk aansprakelijk kan worden gesteld. De onderneming is een aansteller in de zin van artikel 1384, derde lid, van het Burgerlijk Wetboek. Alle met de bepalingen van deze paragraaf strijdige bedingen zijn nietig. §2. De leerling is niet verantwoordelijk voor de beschadigingen of de sleet die toe te schrijven zijn aan het regelmatige gebruik van het voorwerp, noch voor het toevallige verlies ervan. Art.17. §1. De leerling ontvangt maandelijks een leervergoeding van de onderneming. De Vlaamse Regering bepaalt de hoogte, de wijze van toekenning en de berekeningswijze van de leervergoeding. §2. De leervergoeding is door de onderneming verschuldigd, zowel voor de opleiding in de onderneming als voor het volgen van de lessen en de activiteiten die gelijkgesteld zijn met lessen. §3. De bepalingen van de wet van 12 april 1965 betreffende de bescherming van het loon der werknemers zijn van toepassing op de leervergoeding. §4. De onderneming die de overeenkomst beëindigt op een wijze die strijdig is met de bepalingen van dit decreet, is een vergoeding verschuldigd die overeenstemt met een leervergoeding voor een maand. Afdeling 3. Schorsing van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding Art. 18. De uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding wordt geschorst onder dezelfde voorwaarden en in dezelfde gevallen, vermeld in de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. Gedurende de schorsing van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding behoudt de leerling de leervergoeding onder dezelfde waarborgen als die welke gelden voor het loon van een werknemer met een arbeidsovereenkomst. Art. 19. De leerling heeft, naast de gewone regeling voor het recht op betaalde vakantie, ook recht op twintig niet-betaalde vakantiedagen. Alle vakantiedagen moeten in overleg tussen de leerling en de onderneming opgenomen worden. De niet-betaalde vakantiedagen moeten opgenomen worden in de schoolvakanties. De betaalde vakantiedagen mogen niet worden opgenomen op de lesdagen of op dagen met activiteiten die met lessen gelijkgesteld zijn. Art. 20. In afwijking van artikel 18, tweede lid is de onderneming geen leervergoeding verschuldigd bij arbeidsongeschiktheid wegens arbeidsongeval en beroepsziekte. Art. 21. De uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding wordt geschorst: 1° als de leerling overeenkomstig artikel 123/10, §1, 1°, of artikel 123/11, §1, 1°, van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010 tijdelijk uitgesloten wordt door de opleidingsverstrekker; 2° als de leerling overeenkomstig artikel 123/10, §1, 2°, of artikel 123/11, §1, 2°, van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010 definitief uitgesloten wordt door de opleidingsverstrekker en de leerling tegen deze uitsluiting een ontvankelijk beroep heeft ingesteld; 3° als de leerling overeenkomstig artikel 123/10, §2, of artikel 123/11, §2, van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010 door de opleidingsverstrekker preventief geschorst wordt. Gedurende de schorsing van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding in de gevallen vermeld in het eerste lid, is de onderneming geen leervergoeding verschuldigd aan de leerling. Art. 22. Als de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding meer dan veertien dagen geschorst wordt, moet de onderneming de trajectbegeleider op de hoogte brengen.
66
Als na een schorsing van meer dan veertien dagen de uitvoering van de overeenkomst wordt hervat, moet de onderneming uiterlijk drie dagen na de hervatting, de trajectbegeleider op de hoogte brengen. Afdeling 4 Beëindiging van de overeenkomst van alternerende opleiding Art. 23. Met behoud van de toepassing van de wijzen waarop verbintenissen in het algemeen eindigen, neemt de uitvoering van de overeenkomst een einde: 1° als de termijn verstreken is; 2° als de leerling de opleiding met vrucht heeft beëindigd; 3° als de mentor overlijdt en geen andere mentor kan worden aangesteld; 4° als er overmacht is, die tot gevolg heeft dat de uitvoering van de overeenkomst definitief onmogelijk wordt; 5° op verzoek van de leerling in geval van faillissement of na overname van de onderneming, tenzij de overeenkomst door het overnemende bedrijf overgenomen wordt. Dat laatste is alleen mogelijk als ook het overnemende bedrijf aan alle voorwaarden voldoet; 6° als de schorsing van de uitvoering van de overeenkomst langer dan zestig dagen aanhoudt en de ondernemer of de leerling de wens uit de overeenkomst niet verder uit te voeren; 7° bij definitieve uitsluiting als tuchtmaatregel van de onderwijs- of opleidingsverstrekker, in voorkomend geval na de uitputting van het beroep, vermeld in artikel 123/12 van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010; 8° bij vroegtijdige stopzetting van de opleiding; 9° als de erkenning van de onderneming wordt opgeheven. Art. 24. Bij een vroegtijdige beëindiging brengt de trajectbegeleider het Vlaams Partnerschap Duaal Leren hiervan op de hoogte. Art. 25. Tijdens de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding kan de onderneming of de leerling de overeenkomst van alternerende opleiding opzeggen. Er moet wel een opzegtermijn van zeven dagen in acht worden genomen, die ingaat de dag na de ontvangst van de schriftelijke opzegging. Als de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding wordt geschorst tijdens de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst, wordt de periode van de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst verlengd met de duur van de schorsing. Een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst vóór of tijdens de opzegtermijn schorst de opzegtermijn niet. Art.26. §1. De onderneming of de leerling of zijn wettelijke vertegenwoordiger kunnen het bestaan van een reden inroepen die de verbreking van de uitvoering van de overeenkomst wettigt, als de leerling, respectievelijk onderneming, ernstig tekortschiet in de verplichtingen met betrekking tot de uitvoering van de overeenkomst, als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de werkplek ernstig belemmeren of als de leerling wil overschakelen naar een andere opleiding. §2. De onderneming of de leerling of zijn wettelijke vertegenwoordiger moeten de reden vermeld in paragraaf 1, schriftelijk mededelen aan de trajectbegeleider. De trajectbegeleider bemiddelt en probeert de partijen te verzoenen. Daarvoor beschikt de trajectbegeleider over een termijn van maximaal drie weken. Die termijn neemt een aanvang vanaf de ontvangst van de schriftelijke mededeling. Een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst tijdens de verzoeningstermijn schorst de verzoeningstermijn niet. Tijdens de verzoeningstermijn moeten de partijen de uitvoering van de overeenkomst voortzetten. Als de partijen tot een verzoening komen, wordt de uitvoering van de overeenkomst voortgezet. Als de partijen niet tot een verzoening komen, kan de partij die de wens tot beëindiging heeft geuit, ook effectief overgaan tot de beëindiging van de overeenkomst. De beëindiging gaat in de dag na de ontvangst van de schriftelijke mededeling. §3. De onderneming of de leerling of zijn wettelijke vertegenwoordiger, naargelang het geval, kan beroep aantekenen bij het Vlaams Partnerschap Duaal Leren als hij van oordeel is dat de ingeroepen reden de beëindiging van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding niet wettigt. De Vlaamse Regering bepaalt de procedure voor het beroep. Als het Vlaams Partnerschap Duaal Leren oordeelt dat de ingeroepen reden de beëindiging van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding door de onderneming niet wettigt, is aan de leerling die beroep heeft aangetekend een schadevergoeding verschuldigd conform artikel 17, §4. Art.27. De opleidingsverstrekker kan de overeenkomst tot uitvoering van de alternerende opleiding schriftelijk en gemotiveerd beëindigen:
a) bij zware inbreuken van de onderneming of de leerling tegen de uitvoering van de overeenkomst; b) wanneer de fysieke of geestelijke gezondheid van de leerling gevaar loopt; c) als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de werkplek ernstig belemmeren.
De opleidingsverstrekker kan aan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren voorstellen om de erkenning van de onderneming op te
67
De bepalingen uit het decreet betreffende de rechten en de plichten
van de partijen, de schorsing en de beëindiging van de
stageovereenkomst alternerende opleiding Afdeling 2. Verbintenissen, rechten en plichten van de partijen Art. 11. De onderneming: 1° verbindt zich ertoe de leerling competenties van de opleiding op een werkplek aan te leren overeenkomstig de decreet- of
regelgeving die op de invulling van de opleiding in kwestie van toepassing is; 2° verbindt zich ertoe de professionalisering van de mentor te bevorderen; 3° bezorgt een exemplaar van de stageovereenkomst alternerende opleiding aan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren; 4° (NIET VAN TOEPASSING OP DE STAGEOVEREENKOMST ALTERNERENDE OPLEIDING); 5° zorgt ervoor dat de leerling de lessen kan volgen die noodzakelijk zijn voor zijn opleiding, en dat de leerling aan de activiteiten
kan deelnemen die gelijkgesteld zijn met lessen; 6° waakt over het verloop van het opleidingstraject, volgt de vorderingen van de leerling op en is betrokken bij de evaluatie van de
leerling; 7° geeft aan de trajectbegeleider alle nodige informatie over het verloop van de opleiding en de vorderingen van de leerling; 8° verbindt zich ertoe de vigerende wetgeving op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking
van persoonsgegevens na te leven; 9° waakt erover dat de mentor die uit hoofde van zijn opdracht toegang heeft tot persoonsgegevens van leerlingen, deze enkel zal
aanwenden met betrekking tot de correcte uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding en zowel tijdens de duur van de overeenkomst als na de beëindiging ervan geen enkele vertrouwelijke informatie met betrekking tot. de leerling op welke wijze dan ook zal bekend maken aan derden;
10° zorgt er als een goed huisvader voor dat de opleiding op de werkplek plaatsvindt in omstandigheden die voldoen aan de vereisten van de wetgeving over welzijn op het werk;
11° stelt aan de leerling de nodige hulp, gereedschappen, grondstoffen, werkkledij, collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking en staat in voor het onderhoud ervan zonder dat dat beschouwd mag worden als een voordeel in natura;
12° besteedt de nodige aandacht aan het onthaal, de opvang en de integratie van de leerling op de werkplek; 13° zorgt te allen tijde voor een aanspreekpunt voor de jongere; 14° laat de leerling geen taken verrichten die niets te maken hebben met het opleidingsplan, die gevaarlijk of schadelijk kunnen zijn
of die krachtens wettelijke of reglementaire bepalingen verboden zijn; 15° meldt elke wijziging van de beroepsactiviteit of de uitbatingszetel, die gevolgen heeft voor de opleiding van de leerling, binnen
tien dagen aan de trajectbegeleider; 16° legt de problemen die rijzen tijdens de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding onmiddellijk voor aan de
trajectbegeleider. Art. 12. De leerling: 1° verbindt zich ertoe om als regelmatige leerling met het oog op het behalen van de studiebekrachtiging
c) het contactonderwijs bij de opleidingsverstrekker te volgen; d) de opleiding op de werkplek onder het gezag en toezicht van de mentor te volgen.
2° sluit de overeenkomst en voert de overeenkomst uit met de bedoeling het opleidingstraject te voleindigen; 3° volgt zijn vorderingen op overeenkomstig de richtlijnen van de opleidingsverstrekker en de mentor; 4° verricht de opgedragen taken zorgvuldig, eerlijk en nauwgezet op de tijd, plaats en wijze die is overeengekomen; 5° handelt op de werkplek volgens de richtlijnen van de mentor; 6° onthoudt zich van al wat schade kan berokkenen aan de eigen veiligheid, de veiligheid van de collega’s, de onderneming of
derden; 7° geeft het toevertrouwde gereedschap, de werkkledij en de ongebruikte grondstoffen in goede staat aan de onderneming terug; 8° maakt geen fabrieksgeheimen, zakengeheimen en geheimen over persoonlijke of vertrouwelijke aangelegenheden bekend,
noch tijdens de uitvoering, noch na de beëindiging van de overeenkomst; 9° stelt geen daden van oneerlijke concurrentie of werkt daaraan niet mee, noch tijdens de uitvoering, noch na de beëindiging van
de overeenkomst; 10° legt de problemen die rijzen tijdens de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding onmiddellijk voor aan de
trajectbegeleider en de mentor. Art. 13. De opleidingsverstrekker: 1° verbindt zich ertoe de leerling competenties van de opleiding in de vorm van lessen of activiteiten die daarmee gelijkgesteld
zijn, aan te leren overeenkomstig de decreet- of regelgeving die op de invulling van de opleiding van toepassing is; 2° onderhandelt over de overeenkomst, maakt de overeenkomst op en begeleidt de toepassing ervan; 3° voorziet in trajectbegeleiding voor de leerling over het hele opleidingstraject; 4° bewaakt de competentieverwerving in samenspraak met de mentor; 5° houdt tijdens de periodes waarin de leerling de werkplekcomponent effectief invult, een vertegenwoordiger van de
opleidingsverstrekker bij wie de leerling is ingeschreven, voor de leerling bereikbaar. Die verplichting kan echter geen afbreuk doen aan de statutaire rechten van de individuele personeelsleden;
6° levert maximale inspanningen om na de beëindiging van een stageovereenkomst alternerende opleiding voor de leerling een nieuwe stageovereenkomst alternerende opleiding te sluiten;
7° bezorgt aan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren de gevraagde gegevens voor zijn jaarlijks monitoringsrapport over de stand van zaken van het duale leren in Vlaanderen.
68
Art. 14. De onderneming moet zich schikken naar alle wettelijke, reglementerende en conventionele bepalingen, inzonderheid met betrekking tot voorzieningen van sociale zekerheid, arbeidswetgeving, welzijnswetgeving en verzekeringen, die van toepassing zijn op de onderneming. Art. 15. De tijd die de leerling moet besteden aan de uitvoering van zijn stageovereenkomst alternerende opleiding in haar totaliteit, overeenkomstig het uurrooster, vermeld in artikel 10, eerste lid, 7°, van dit decreet, mag niet meer bedragen dan de maximale arbeidsduur, vermeld in de Arbeidswet van 16 maart 1971, of, krachtens die wet, in de toepasselijke collectieve arbeidsovereenkomst of het toepasselijke arbeidsreglement. Art. 16. §1. Als de leerling bij de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding de onderneming of derden schade berokkent of gebrekkig werk levert, is hij alleen aansprakelijk in geval van bedrog of zware schuld. Voor lichte schuld is hij alleen aansprakelijk als die schuld eerder gewoonlijk dan toevallig bij hem voorkomt. De aansprakelijkheid van de vader en de moeder in de zin van artikel 1384, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek geldt enkel wanneer de minderjarige leerling overeenkomstig de hier voormelde gevallen persoonlijk aansprakelijk kan worden gesteld. De onderneming is een aansteller in de zin van artikel 1384, derde lid, van het Burgerlijk Wetboek. Alle met de bepalingen van deze paragraaf strijdige bedingen zijn nietig. §2. De leerling is niet verantwoordelijk voor de beschadigingen of de sleet die toe te schrijven zijn aan het regelmatige gebruik van het voorwerp, noch voor het toevallige verlies ervan. Art.17. NIET VAN TOEPASSING OP DE STAGEOVEREENKOMST ALTERNERENDE OPLEIDING Afdeling 3. Schorsing van de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding Art. 18. De uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding wordt geschorst onder dezelfde voorwaarden en in dezelfde gevallen, vermeld in de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. Art. 19. NIET VAN TOEPASSING OP DE STAGEOVEREENKOMST ALTERNERENDE OPLEIDING Art. 20. NIET VAN TOEPASSING OP DE STAGEOVEREENKOMST ALTERNERENDE OPLEIDING Art. 21. De uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding wordt geschorst: 1° als de leerling overeenkomstig artikel 123/10, §1, 1°, of artikel 123/11, §1, 1°, van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010 tijdelijk uitgesloten wordt door de opleidingsverstrekker; 2° als de leerling overeenkomstig artikel 123/10, §1, 2°, of artikel 123/11, §1, 2°, van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010 definitief uitgesloten wordt door de opleidingsverstrekker en de leerling tegen deze uitsluiting een ontvankelijk beroep heeft ingesteld; 3° als de leerling overeenkomstig artikel 123/10, §2, of artikel 123/11, §2, van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010 door de opleidingsverstrekker preventief geschorst wordt. Gedurende de schorsing van de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding in de gevallen vermeld in het eerste lid, is de onderneming geen leervergoeding verschuldigd aan de leerling. Art. 22. Als de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding meer dan veertien dagen geschorst wordt, moet de onderneming de trajectbegeleider op de hoogte brengen. Als na een schorsing van meer dan veertien dagen de uitvoering van de overeenkomst wordt hervat, moet de onderneming uiterlijk drie dagen na de hervatting, de trajectbegeleider op de hoogte brengen. Art. 29. De leerling volgt de schoolvakantieregeling. Afdeling 4 Beëindiging van de stageovereenkomst alternerende opleiding Art. 23. Met behoud van de toepassing van de wijzen waarop verbintenissen in het algemeen eindigen, neemt de uitvoering van de overeenkomst een einde: 1° als de termijn verstreken is; 2° als de leerling de opleiding met vrucht heeft beëindigd; 3° als de mentor overlijdt en geen andere mentor kan worden aangesteld; 4° als er overmacht is, die tot gevolg heeft dat de uitvoering van de overeenkomst definitief onmogelijk wordt; 5° op verzoek van de leerling in geval van faillissement of na overname van de onderneming, tenzij de overeenkomst door het overnemende bedrijf overgenomen wordt. Dat laatste is alleen mogelijk als ook het overnemende bedrijf aan alle voorwaarden voldoet; 6° als de schorsing van de uitvoering van de overeenkomst langer dan zestig dagen aanhoudt en de ondernemer of de leerling de wens uit de overeenkomst niet verder uit te voeren; 7° bij definitieve uitsluiting als tuchtmaatregel van de onderwijs- of opleidingsverstrekker, in voorkomend geval na de uitputting van het beroep, vermeld in artikel 123/12 van de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010; 8° bij vroegtijdige stopzetting van de opleiding; 9° als de erkenning van de onderneming wordt opgeheven. Art. 24. Bij een vroegtijdige beëindiging brengt de trajectbegeleider het Vlaams Partnerschap Duaal Leren hiervan op de hoogte.
69
Art. 25. Tijdens de eerste dertig dagen van de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding kan de onderneming of de leerling de stageovereenkomst alternerende opleiding opzeggen. Er moet wel een opzegtermijn van zeven dagen in acht worden genomen, die ingaat de dag na de ontvangst van de schriftelijke opzegging. Als de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding wordt geschorst tijdens de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst, wordt de periode van de eerste dertig dagen van de uitvoering van de overeenkomst verlengd met de duur van de schorsing. Een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst vóór of tijdens de opzegtermijn schorst de opzegtermijn niet. Art.26. §1. De onderneming of de leerling of zijn wettelijke vertegenwoordiger kunnen het bestaan van een reden inroepen die de verbreking van de uitvoering van de overeenkomst wettigt, als de leerling, respectievelijk onderneming, ernstig tekortschiet in de verplichtingen met betrekking tot de uitvoering van de overeenkomst, als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de werkplek ernstig belemmeren of als de leerling wil overschakelen naar een andere opleiding. §2. De onderneming of de leerling of zijn wettelijke vertegenwoordiger moeten de reden vermeld in paragraaf 1, schriftelijk mededelen aan de trajectbegeleider. De trajectbegeleider bemiddelt en probeert de partijen te verzoenen. Daarvoor beschikt de trajectbegeleider over een termijn van maximaal drie weken. Die termijn neemt een aanvang vanaf de ontvangst van de schriftelijke mededeling. Een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst tijdens de verzoeningstermijn schorst de verzoeningstermijn niet. Tijdens de verzoeningstermijn moeten de partijen de uitvoering van de overeenkomst voortzetten. Als de partijen tot een verzoening komen, wordt de uitvoering van de overeenkomst voortgezet. Als de partijen niet tot een verzoening komen, kan de partij die de wens tot beëindiging heeft geuit, ook effectief overgaan tot de beëindiging van de overeenkomst. De beëindiging gaat in de dag na de ontvangst van de schriftelijke mededeling. §3. De onderneming of de leerling of zijn wettelijke vertegenwoordiger, naargelang het geval, kan beroep aantekenen bij het Vlaams Partnerschap Duaal Leren als hij van oordeel is dat de ingeroepen reden de beëindiging van de uitvoering van de stageovereenkomst alternerende opleiding niet wettigt. De Vlaamse Regering bepaalt de procedure voor het beroep. Art.27. De opleidingsverstrekker kan de overeenkomst tot uitvoering van de alternerende opleiding schriftelijk en gemotiveerd beëindigen:
d) bij zware inbreuken van de onderneming of de leerling tegen de uitvoering van de overeenkomst; e) wanneer de fysieke of geestelijke gezondheid van de leerling gevaar loopt; f) als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de werkplek ernstig belemmeren.
De opleidingsverstrekker kan aan het Vlaams Partnerschap Duaal Leren voorstellen om de erkenning van de onderneming op te heffen.
70
17. Bijlagen
17.1 Bijlage A
Model van opzegging tijdens de eerste 30 dagen van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding
Datum (dag X) Gegevens werkgever Geachte, Sinds (ingangsdatum overeenkomst van alternerende opleiding) word ik in uw onderneming opgeleid. Ik wens echter de tussen ons bestaande overeenkomst van alternerende opleiding op te zeggen. De opzegtermijn, die 7 kalenderdagen bedraagt, gaat in op (dag x + 1) en eindigt op (dag x + 7). Gedurende deze periode blijven de wederzijdse verplichtingen voortbestaan. De opzeggingstermijn wordt niet geschorst door een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst alternerende opleiding. Dit betekent dat in alle gevallen de overeenkomst van alternerende opleiding eindigt op (dag x + 7). Hoogachtend, Handtekening leerling (eventueel) Voor ontvangst werkgever Een kopie van dit schrijven wordt door de onderneming aan de trajectbegeleider bezorgd.
71
17.2 Bijlage B
Model van opzegging tijdens de eerste 30 dagen van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding
Datum (dag X) Gegevens leerling Geachte, Sinds (ingangsdatum overeenkomst van alternerende opleiding) wordt u in onze firma opgeleid. Wij wensen echter de tussen ons bestaande overeenkomst van alternerende opleiding op te zeggen. De opzegtermijn, die 7 kalenderdagen bedraagt, gaat in op (dag x + 1) en eindigt op (dag x + 7). Gedurende deze periode blijven de wederzijdse verplichtingen voortbestaan. De opzeggingstermijn wordt niet geschorst door een schorsing van de uitvoering van de overeenkomst alternerende opleiding. Dit betekent dat de overeenkomst van alternerende opleiding in alle gevallen eindigt op (dag x + 7). Hoogachtend, Handtekening vertegenwoordiger onderneming
72
17.3 Bijlage C
Model van opzegging tijdens de eerste 30 dagen van de uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding
(met opzegvergoeding)
Datum (dag X) Gegevens leerling Geachte, Sinds (ingangsdatum overeenkomst alternerende opleiding) wordt u in onze onderneming opgeleid. Wij wensen echter de tussen ons bestaande overeenkomst van alternerende opleiding op te zeggen met betaling van een opzegvergoeding die gelijk is aan een leervergoeding voor één werkweek. U dient zich dan ook vanaf (dag X + 1) niet meer bij ons aan te dienen. Hoogachtend, Handtekening vertegenwoordiger van de onderneming
73
17.4 Bijlage D
Model van beëindiging van de overeenkomst van alternerende opleiding door de opleidingsverstrekker
Artikel 27 van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleiding voorziet de mogelijkheid tot beëindiging van de overeenkomst van alternerende opleiding door de opleidingsverstrekker in één van de volgende gevallen:
Bij zware inbreuken van de onderneming of de leerling tegen de uitvoering van de overeenkomst
Wanneer de fysieke of geestelijke gezondheid van de leerling gevaar loopt
Als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de werkplek ernstig belemmeren
Ik, , vertegenwoordiger van de opleidingsverstrekker, beëindig de overeenkomst van alternerende opleiding op datum van …. ….. omwille van …. De feiten die aan de basis van deze beëindiging liggen zijn de volgende - - - - - Hoogachtend, Handtekening vertegenwoordiger opleidingsverstrekker
74
17.5 Bijlage E
Model van beëindiging van de overeenkomst van alternerende
opleiding na een verzoeningstermijn
Artikel 26 van het decreet van 10 juni 2016 tot regeling van bepaalde aspecten van alternerende opleiding voorziet de mogelijkheid tot beëindiging van de overeenkomst van alternerende opleiding in één van de volgende gevallen:
Eén van de partijen ernstig tekortschiet in de verplichtingen tot uitvoering van de overeenkomst van alternerende opleiding
Als er omstandigheden zijn die het goede verloop van de opleiding op de werkplek ernstig belemmeren
Als de leerling wil overschakelen naar een andere opleiding Deze beëindigingswijze kan enkel worden ingeroepen indien de reden van beëindiging voorafgaandelijk schriftelijk aan de trajectbegeleider werd gemeld en nadat de trajectbegeleider de mogelijkheid heeft gekregen om de partijen te verzoenen. Deze verzoeningstermijn kan maximaal drie weken bedragen. Op (datum schriftelijke melding) heb ik de wens tot beëindiging gemeld aan de trajectbegeleider en dit omwille van de volgende redenen (relaas van de gebeurtenissen die de reden tot beëindiging wettigen): - - - - - De verzoening door de trajectbegeleider is niet gelukt. Dit werd door de trajectbegeleider aan de partijen gemeld op datum van …. Ik, , beëindig dan ook de overeenkomst alternerende opleiding op datum van ……. (dag na ontvangst schriftelijke ontvangst). Hoogachtend, Handtekening vertegenwoordiger onderneming Voor ontvangst leerling Een kopie van dit schrijven wordt door de onderneming aan de trajectbegeleider bezorgd.
75
17.6 Bijlage F
Model beëindiging in onderling akkoord De ondergetekenden,
- (vertegenwoordiger van de onderneming) - (identiteit van de leerling) - (vertegenwoordiger onderwijs- of opleidingsinstelling
beslissen in onderling akkoord de tussen hen bestaande overeenkomst van alternerende opleiding te beëindigen en dit op datum van …. Dit document wordt in vier exemplaren opgemaakt, te op……….. Handtekeningen -leerling -vertegenwoordiger van de onderneming -vertegenwoordiger onderwijs- of opleidingsverstrekker
76
17.7 Bijlage G
Mogelijke incentives:
1. De stagebonus geldt in Vlaanderen voor de OAO (maar enkel voor DBSO en leertijd) van minstens 4 maanden afsluiten met een leerplichtige leerling. De stagebonus bedraagt 500 EUR, op het einde van een eerste of een tweede opleidingsjaar en 750 EUR op het einde van een derde opleidingsjaar. Werkgevers hebben ook nog een fiscaal voordeel m.b.t. de stagebonus indien de OAO voldoet aan de voorwaarden. http://www.werk.be/online-diensten/start-en-stagebonus/de-stagebonus/fiscaal-voordeel Situatie start-stagebonus Brussel: Meer info op: http://www.werk.be/online-diensten/start-en-stagebonus/het-bevoegde-gewest In Wallonië is de start- en stagebonus intussen afgeschaft (enkel nog overgangsmaatregel)
2. De mentorkorting: Het gaat om een vermindering van RSZ-bijdrage op de patronale RSZ-bijdrage werknemer. Deze vermindering bedraagt 800 euro per kwartaal (beperkt tot de patronale RSZ- bijdrage werknemer die in een kwartaal moet worden betaald). Een zelfstandige die zelf een leerling opleidt, kan niet genieten van deze maatregel. De mentor moet aan twee voorwaarden voldoen Meer info op: http://www.werk.be/online-diensten/doelgroepvermindering-voor-mentors
overeenkomst voor 3 opleidingsjaren
leerling-arbeider
€ 444,30 € 490,30 € 528,60 € 444,30 € 490,30 € 528,60
op Jaarbasis
1ste 2de 3de 1ste 2de 3de
kosten voor de werkgever
A Bruto leervergoeding € 4 921,48 € 5 431,02 € 5 855,26 € 4 921,48 € 5 431,02 € 5 855,26
B SZ basisbijdragen € 71,76 € 79,18 € 85,37 € 1 324,55 € 1 461,68 € 1 575,86
C SZ bijzondere bijdragen: € 15,95 € 17,60 € 18,97 € 90,36 € 99,71 € 107,50
D Trimestriële vakantiebijdrage € 318,91 € 351,93 € 379,42 € 318,91 € 351,93 € 379,42
E Jaarlijkse vakantiebijdrage € 527,27 € 581,86 € 627,31 € 527,27 € 581,86 € 627,31
F Fonds sluiting ondernemingen < 20 WN € 7,97 € 8,80 € 9,49 € 7,97 € 8,80 € 9,49
G Loonmatigingsbijdrage € 301,37 € 332,57 € 358,55
A tem G Totale bruto loonkost € 5 863,33 € 6 470,38 € 6 975,82 € 7 491,91 € 8 267,57 € 8 913,39
Bruto loonkost op maandbasis € 488,61 € 539,20 € 581,32 € 624,33 € 688,96 € 742,78
Verminderingen voor de werkgever
F structurele vermindering n.v.t. n.v.t. n.v.t. € 1 564,79 € 1 726,80 € 1 861,69
G doelgroepvermindering voor jongeren € -69,10 € -76,25 € -82,21 - - -
F tem G Totale vermindering op de loonkost € -69,10 € -76,25 € -82,21 € -1 564,79 € -1 726,80 € -1 861,69
(A tem G) - (F tem G) Totale netto loonkost € 5 794,23 € 6 394,13 € 6 893,61 € 5 927,11 € 6 540,77 € 7 051,70
Netto loonkost op maandbasis € 482,85 € 532,84 € 574,47 € 493,93 € 545,06 € 587,64
volledige RSZ-onderwerpingbeperkte RSZ-onderwerping
overeenkomst voor 3 opleidingsjaren
leerling-bediende
€ 444,30 € 490,30 € 528,60 € 444,30 € 490,30 € 528,60
op Jaarbasis
1ste 2de 3de 1ste 2de 3de
kosten voor de werkgever
A Bruto leervergoeding € 5 331,60 € 5 883,60 € 6 343,20 € 5 331,60 € 5 883,60 € 6 343,20
B Dubbel vakantiegeld € 408,76 € 451,08 € 486,31 € 408,76 € 451,08 € 486,31
C SZ basisbijdragen € 77,73 € 85,78 € 92,48 € 1 434,93 € 1 583,49 € 1 707,18
D SZ bijzondere bijdragen: € 17,27 € 19,06 € 20,55 € 97,89 € 108,02 € 116,46
E Fonds sluiting ondernemingen < 20 WN € 8,64 € 9,53 € 10,28 € 8,64 € 9,53 € 10,28
F Loonmatigingsbijdrage € 326,49 € 360,29 € 388,43
A tem F Totale bruto loonkost € 5 844,00 € 6 449,05 € 6 952,82 € 7 608,29 € 8 396,01 € 9 051,86
Bruto loonkost op maandbasis € 487,00 € 537,42 € 579,40 € 634,02 € 699,67 € 754,32
Verminderingen voor de werkgever
F structurele vermindering n.v.t. n.v.t. n.v.t. € 1 695,19 € 1 870,70 € 2 016,83
G doelgroepvermindering voor jongeren € -74,86 € -82,61 € -89,06 - - -
F tem G Totale vermindering op de loonkost € -74,86 € -82,61 € -89,06 € -1 695,19 € -1 870,70 € -2 016,83
(A tem G) - (F tem G) Totale netto loonkost € 5 769,15 € 6 366,45 € 6 863,77 € 5 913,10 € 6 525,30 € 7 035,03
Netto loonkost op maandbasis € 480,76 € 530,54 € 571,98 € 492,76 € 543,78 € 586,25
volledige RSZ-onderwerpingbeperkte RSZ-onderwerping
77
17.8 Bijlage H Bron: Creten, J. (februari 2017). Altererend leren bij lokale besturen. Vlaanderen, België: Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten vzw.
* Deze bijdrage dient enkel betaald te worden, indien het lokaal bestuur de Jaarlijkse Vakantiewet Werknemers toepast ** Deze bijdrage dient enkel betaald te worden als de leerling in kwestie op 31 maart van het referentiejaar is tewerkgesteld bij het lokaal bestuur *** Enkel van toepassing indien de leerling tijdens zijn deeltijdse leerplicht een alternerende opleiding aanvat met een OAO **** schatting op basis van gegevens van 1 lokaal bestuur ***** 2 lln per mentor; enkel van toepassing indien de mentor voldoet aan alle voorwaarden én per schijf van 5 begonnen leerlingen
op Jaarbasis
1ste 2de 3de 1ste 2de 3de
kosten voor de werkgever Deeltijds leerplichtig Niet-deeltijds leerplichtig
Bruto leervergoeding + enkel vakantiegeld € 5.331,60 € 5.883,60 € 6.343,20 € 5.331,60 € 5.883,60 € 6.343,20
SZ bijdragen € 12,26 € 13,53 € 14,59 € 1.538,70 € 1.698,01 € 1.830,65
Extra Loonmatigingsbijdrage* € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 21,33 € 23,53 € 25,37
Werkgeversbijdrage werkloosheid* € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 90,10 € 99,43 € 107,20
Vakbondspremiebijdrage** € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 46,55 € 46,55 € 46,55
Jaarlijks dubbel vakantiegeld € 408,76 € 451,08 € 486,31 € 408,76 € 451,08 € 486,31
Totale bruto 'loon'kost per jaar € 5.752,62 € 6.348,21 € 6.844,10 € 7.437,04 € 8.202,20 € 8.839,28
arbeidsongevallenverzekering/jaar**** € 79,00 € 79,00 € 79,00 € 79,00 € 79,00 € 79,00
Sociaal secretariaat**** € 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00
werkkledij/jaar**** € 768,35 € 768,35 € 768,35 € 768,35 € 768,35 € 768,35
Overige kosten/jaar € 997,35 € 997,35 € 997,35 € 997,35 € 997,35 € 997,35
Totale bruto kost € 6.749,97 € 7.345,56 € 7.841,45 € 8.434,39 € 9.199,55 € 9.836,63
Verminderingen voor de werkgever
structurele vermindering n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
doelgroepvermindering voor leerlingen € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 1.637,87 € 1.807,44 € 1.948,63
Totale vermindering op de loonkost € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 1.637,87 € 1.807,44 € 1.948,63
Doelgroepvermindering mentor***** € 1.600,00 € 1.600,00 € 1.600,00 € 1.600,00 € 1.600,00 € 1.600,00
Stagebonus*** € 500,00 € 500,00 € 750,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00
Overige verminderingen € 2.100,00 € 2.100,00 € 2.350,00 € 1.600,00 € 1.600,00 € 1.600,00
Totaal verminderingen € 2.100,00 € 2.100,00 € 2.350,00 € 3.237,87 € 3.407,44 € 3.548,63
Totale Kost
Totale netto kost per jaar € 4.649,97 € 5.245,56 € 5.491,45 € 5.196,52 € 5.792,11 € 6.288,00
Netto kost op maandbasis € 387,50 € 437,13 € 457,62 € 433,04 € 482,68 € 524,00
volledige RSZ-onderwerpingbeperkte RSZ-onderwerping
78
17.9 Bijlage I
Sociale verplichtingen bij het opleiden van een leerling met een OAO:
Indien u nog nooit personeel in dienst hebt gehad of indien u voor de eerste maal een leerling
opleidt, hou er dan rekening mee dat voor het opleiden van een leerling met een OAO dezelfde
sociale verplichtingen gelden als voor een werknemer verbonden door een arbeidsovereenkomst.
We zetten de voornaamste eventjes op een rij.
DIMONA-AANGIFTE:
De leerling dient aangegeven te worden aan DIMONA vóór de start van de OAO. U kan zelf de
aangifte online doen of beroep doen op een sociaal secretariaat.
ARBEIDSONGEVALLENVERZEKERING:
Een arbeidsongevallenverzekering dient gesloten te worden vóór de start van de OAO. U regelt dit
zelf via uw eigen verzekeringsagent.
Bij het niet of laattijdig hebben van een arbeidsongevallenverzekering riskeert u zware boetes:
http://fedris.be/nl/werkgever/privesector/u-hebt-uw-werknemers-niet-tijdig-verzekerd
EXTERNE DIENST VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK:
U dient zich vóór de start van de OAO aan te sluiten bij een externe dienst voor bescherming op het
werk. Een arbeidsgeneesheer van deze dienst zal de leerling in de meeste gevallen aan een
voorafgaandelijke gezondheidsbeoordeling onderwerpen. U dient verder in te staan voor een goed
onthaal, de leerling de nodige informatie rond veiligheid te verschaffen, indien vereist de nodige
beschermingsmiddelen en kledij ter beschikking te stellen, een risicoanalyse op te maken waarbij
rekening wordt gehouden met de onervarenheid van de leerling…. De externe dienst voor
bescherming op het werk kan u bijstaan indien u vragen hebt over de welzijnsreglementering in de
ruime zin van het woord (bv. opmaak risicoanalyse, …). U kan deze aansluiting zelf regelen of
beroep doen op een sociaal secretariaat.
RSZ-AANGIFTE:
Ieder kwartaal dient u aan de RSZ een RSZ-aangifte te bezorgen. U kan zelf de aangifte online doen
of beroep doen op een sociaal secretariaat.
SOCIALE DOCUMENTEN:
Bij de indiensttreding dient u aan de leerling een arbeidsreglement te overhandigen.
Daarnaast dient u de leerling iedere maand een loonbriefje te bezorgen en de netto leervergoeding
op het loonbriefje aan de leerling te betalen.
Ten slotte dient u vóór 1 maart van het volgend jaar de leerling een individuele rekening en een
belastingfiche 281.10 te bezorgen. Voor dit alles kan u beroep doen op een sociaal secretariaat.
Inbreuken op de sociale wetgeving zijn misdrijven. De meeste van deze inbreuken worden in de
praktijk niet strafrechtelijk vervolgd, maar gesanctioneerd met een administratieve geldboete.
Deze liggen hoog!!
http://www.werk.belgie.be/detailA_Z.aspx?id=788
