20
INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH Seria III Komunikat Nr 19 Sprawozdanie Dyrekcji Instytutu Śląskiego za r. 1937 38 Niniejsze sprawozdanie jest czwartym z rzędu sprawozdaniem rocznym z normalnej działalności Instytutu Śląskiego. Stanowi ono dalsze ogniwo- wiadomości o pracach i rozwoju Instytutu, obejmując czwarty rok jego istnienia i nawiązując do sprawozdań ogłoszonych w poprze dnich trzech latach jako nr 36 pierwszej serii, oraz numery 13 i 41 dru giej serii „Komunikatów“ Instytutu Śląskiego. Rok sprawozdawczy zaznaczył się zrealizowaniem wielu przed sięwzięć rozpoczętych w roku ubiegłym oraz podjęciem całego szeregu nowych prac w zakresie wydawnictw, organizacji badań naukowych i informacji naukowej. Lista członków Instytutu obejmowała w chwili zamknięcia roku budżetowego 1937/38 : 51 członków wspierających, w czym 12 związ ków samorządowych, 11 instytucji gospodarczych i społecznych oraz 28 przedsiębiorstw przemysłowych. W ciągu roku przybyło 4 członków wspierających, ubył 1 członek. Członków zwyczajnych było 136 (przy było w ciągu roku 16, ubyło 5). Ogólna liczba członków na dzień 31 marca 1938 wynosiła więc 187 członków. Skład personalny Instytutu utrzymywał się na poziomie z roku ubiegłego, składając się z dyrektora, zastępcy dyrektora, jednego pracownika naukowego, kierownika biura, personelu biurowego i gońca. Biblioteka podręczna Instytutu obejmuje przy zamknięciu roku sprawozdawczego 690 pozycji w ok. 900 tomach, nadto ponad 160 ar kuszy map topograficznych oraz kilka map specjalnych i atlasów. Książki wpływające do Instytutu tytułem darów i wymiany, a nie ma jące znaczenia podręcznego i nie dotyczące bezpośrednio Śląska, prze kazywał Instytut w dalszym ciągu Śląskiej Bibliotece Publicznej im. Mar szałka Piłsudskiego. W ciągu roku sprawozdawczego przekazano ogó

INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH

Seria III Kom unikat N r 19

SprawozdanieDyrekcji Instytutu Śląskiego za r. 1937 38

Niniejsze sprawozdanie jest czw artym z rzędu sprawozdaniem rocznym z normalnej działalności Insty tu tu Śląskiego. Stanowi ono dalsze ogniwo- wiadomości o pracach i rozwoju Insty tu tu , obejmując czwarty rok jego istnienia i nawiązując do sprawozdań ogłoszonych w poprze­dnich trzech latach jako nr 36 pierwszej serii, oraz num ery 13 i 41 d ru ­giej serii „K om unikatów “ Insty tu tu Śląskiego.

Rok sprawozdawczy zaznaczył się zrealizowaniem wielu przed­sięwzięć rozpoczętych w roku ubiegłym oraz podjęciem całego szeregu nowych prac w zakresie wydawnictw, organizacji badań naukowych i informacji naukowej.

Lista członków Instytu tu obejmowała w chwili zamknięcia roku budżetow ego 1937/38 : 51 członków wspierających, w czym 12 związ­ków samorządowych, 11 instytucji gospodarczych i społecznych oraz 28 przedsiębiorstw przemysłowych. W ciągu roku przybyło 4 członków wspierających, ubył 1 członek. Członków zwyczajnych było 136 (przy­było w ciągu roku 16, ubyło 5). Ogólna liczba członków na dzień 31 marca 1938 wynosiła więc 187 członków. Skład personalny Instytutu utrzym yw ał się na poziomie z roku ubiegłego, składając się z dyrektora, zastępcy dyrektora, jednego pracownika naukowego, kierownika biura, personelu biurowego i gońca.

Biblioteka podręczna Insty tu tu obejmuje przy zam knięciu roku sprawozdawczego 690 pozycji w ok. 900 tom ach, nadto ponad 160 a r­kuszy map topograficznych oraz kilka map specjalnych i atlasów. Książki wpływające do Insty tu tu ty tu łem darów i wymiany, a nie ma­jące znaczenia podręcznego i nie dotyczące bezpośrednio Śląska, prze­kazywał Insty tu t w dalszym ciągu Śląskiej Bibliotece Publicznej im. M ar­szałka Piłsudskiego. W ciągu roku sprawozdawczego przekazano ogó­

Page 2: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

2 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

łem do tej biblioteki ponad 250 tom ów. Z dzienników i periodyków nadchodzących do Insty tu tu ty tu łem wym iany zbierano stale wycinki prasowe dotyczące ważniejszych spraw śląskich, a w szczególności In ­sty tu tu Śląskiego i jego wydawnictw .

Gospodarka finansowa Insty tu tu przedstaw iała się pomyślnie; w szczególności w roku sprawozdaw czym wzrosły znacznie dochody ze sprzedaży wydawnictw , dochodząc do sumy siedm iokrotnie wyższej, niż w roku ubiegłym. Subwencje o trzym ane przez Insty tu t byty, jak zawsze, przeznaczone wyłącznie n a cele naukow o-w ydaw nicze, zaś ze składek członkowskich i dochodów z w ydaw nictw po k ry to nie ty lko w całości w ydatki administracyjne, ale i z tych w pływów m ożna było pokaźną część przeznaczyć n a cele naukowe i wydawnicze.

Działalność Insty tu tu szła głównie w kierunku akcji wydawniczej oraz organizacji badań naukow ych, obejmując ponad to akcję odczyto­wą, inform ację naukow ą, inicjowanie różnych akcji na polu ku ltu ra l­nym , współpracę z instytucjam i o pokrew nym charakterze.

AKCJA W Y D A W N IC ZA

Katalog wszystkich dotychczasowych w ydaw nictw Insty tu tu za­mieszczony jest na końcu niniejszego sprawozdania. T u zaznaczamy wydawnictwa, k tó re w poszczególnych seriach ukazały się w ciągu roku sprawozdawczego.

Z serii „Pam iętnik In sty tu tu Śląskiego“ pojawiło się pięć dużych tom ów , w tym dwie literacko-naukow e, bogato ilustrowane, m ono­grafie, a to Stanisława Wasylewskiego „N a Śląsku Opolskim “ oraz Pa­wła Hulki-Laskows kiego „Śląsk za Olzą“ . O ba dzieła wzbudziły duże zainteresowanie na rynku księgarskim. Pozostałe trzy tom y (J. Feld­mana „Bismarck a Polska“ , J. Gołąbka „L iteratura serbsko - łużycka“ i M. Korowicza „Górnośląska ochrona mniejszości") mają charakter czysto naukow y.

W serii „B iblioteka Pisarzy Śląskich“ ukazał się jeden tom , mia­nowicie drugi tom krytycznego wydania dzieł N . Bonczyka, zawierający rapsod poetycki „G óra Chełm ska“ .

Prace w zakresie serii „Śląsk, ziemia i ludzie“ postępowały na­przód, jednak nie udało się w roku sprawozdaw czym ukończyć druku żadnej nowej pozycji z powodu opóźniania się au torów z dostarczaniem tekstów .

Seria „Polski Śląsk“ pozyskała w okresie sprawozdawczym 8 no­w ych broszur, dochodząc do ogólniej liczby 36 pozycyj katalogowych.

Serii „Zagadnienia gospodarcze Śląska“ przybyło pięć nowych broszur, co łącznie z poprzednio wydanymi doprow adza tę serię do 12 pozycji katalogowych.

Page 3: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach nr 19 3

Zapoczątkow ano nową serię w ydawnictw pod ty tu łem „Zagad­nienia społeczne Śląska“ . N a razie ukazała się w miej jedna rozprawa, dalsze są w druku i w przygotowaniu.

Z innych wydawnictw opublikowano w roku sprawozdawczym St. Berezowskiego „Przew odnik turystyczno-krajoznaw czy po woje­wództw ie śląskim“ oraz A. Musioła i F. Sachsego „Tańce Śląskie“ (zesz. 1 tańce z pow. rybnickiego). Przewodnik spotkał się z nader przychylną oceną w kołach turystycznych i krajoznawczych i m iał duże powodze­nie na rynku księgarskim. Również „Tańce śląskie“ rozsprzedano w znacznej ilości.

W zakresie w ydaw nictw periodycznych Insty tu t publikował na­dal kw artalny „W ykaz literatu ry bieżącej o Śląsku“ , kw artalnik regio­nalny „Zaranie Śląskie“ (wspólnie z Tow arzystw em Ludoznawczym w Cieszynie) oraz K om unikaty. Z „W ykazu literatury bieżącej“ ukazał się skorowidz do> rocznika 1936 oraz num ery pierwszy, drugi i trzeci za ro k 1937. „Zaranie Śląskie“ opublikowało num ery 2, 3 i ł za rok 1937 oraz n r 1 za r. 1938. W 1938 postanow iono wydać pięć zeszytów tego pisma. Z K om unikatów ukazały się num ery 39—50 serii II, po czym zakończono tę serię w ydaniem spisu rzeczy i rozpoczęto druk serii III, z której opublikowano do tąd 16 numerów.

Z wydawnictw w obcych językach ukazała się praca zbiorowa w języku angielskim p. t. „Silesian Affairs“ , obejmująca szereg artyku­łów inform acyjnych o Śląsku dla użytku cudzoziemców oraz recenzje ważniejszych dzieł dotyczących Śląska. W ydawnictwa to przygotow ane zostało przy współpracy z Instytutem Bałtyckim. Treść jego była za­mieszczona rów nież w num erze 6. czasopisma „Baltic and Scandinavian C ountries“ z maja 1937, wydawanego przez ten Instytut. Wreszcie w ro ­ku sprawozdawczym w ydrukow ano dwa katalogi w ydaw nictw Instytutu Śląskiego, k tóre okazały się niezbędne dla księgarń oraz dla prowadzenia wym iany wydawnictw (według stanu z czerwca 1937 oraz lutego 1938 r.).

D la broszur z serii „Polski Śląsk“ oraz „Zagadnienia gospodarcze Śląska“ w ykonano ozdobne teczki płócienne, mieszczące po 10 broszur, celem ułatwienia nabywcom kom pletów przechowywania broszur. Kom plet wydawnictw Instytutu, oprawiony w piękny półskórek posta­now iono ofiarować dla zameczku Prezydenta R. P. w Wiśle. Z inicja­tyw y Insty tu tu podobnie postąpiły ze swymi wydawnictwami Polska Akademia Umiejętności (wydawnictwa śląskie), Tow arzystw o Przyja­ciół N auk na Śląsku oraz M uzeum Śląskie.

W druku znajdują się obecnie dalsze 3 tom y „Pam iętnika Insty­tu tu Śląskiego“ , 4 broszury z serii „Polski Śląsk“ , 1 tom z serii „Zagad­nienia społeczne Śląska“ oraz ukazujące się w norm alnej kolejności pe­riodyki. Znaczniejsza liczba prac ze wszystkich seryj znajduje się w czy­tan iu redakcyjnym oraz w przygotowaniu.

Page 4: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

4 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach nr 19

O R G A N IZA C JA BADAŃ N A U K O W Y C H

Akcje przedsięwzięte w tym zakresie w latach ubiegłych, a nie do­prowadzone do końca, posuwano w okresie sprawozdawczym naprzód.

Dyrekcja współpracowała nadal z redakcja S ł o w n i k a G e o ­g r a f i c z n e g o P a ń s t w a P o l s k i e g o nad opracowaniem ślą­skiego tom u Słownika. Opracowano kwestionariusze dla gmin i za­kładów przemysłowych na Śląsku, te ostatnie rozesłano do zakładów przemysłowych i po otrzym aniu odpowiedzi zw rócono redakcji. Przy daleko idącej współpracy Polskiego Związku Zachodniego rozprow a­dzono w terenie kwestionariusze dla gmin, zebrano ich część, przejrza­no i odesłano do redakcji. U rząd W ojew ódzki Śląski przyznał redakcji Słownika nową subwencję na rok 1938/39 w sumie 7000 zł, k tó ra ma być wypłacana za pośrednictwem Insty tu tu Śląskiego po przedstaw ieniu program u dalszych prac przez redakcję.

Ustalono z doc. drem K. Buczkiem zakres prac nad A t l a s e m H i s t o r y c z n y m Ś l ą s k a . Pierwsze arkusze tego atlasu, finan­sowanego przez Instytut, mają być gotowe na koniec roku 1938.

Prof. drowi St. Pawłowskiemu w Poznaniu w ypłacono subwencję w sumie 2500 zł na druk zeszytu śląskiego A t l a s u N a z w G e o ­g r a f i c z n y c h S ł o w i a ń s z c z y z n y Z a c h o d n i e j w opra­cowaniu ks. Kozierowski-ego. Zeszyt ukaże się w najbliższym czasie.

W zakresie prac n ad A t l a s e m Ar . t r o p o g e o g r a f i c z - n y m Ś l ą s k a pozostawaj Insty tu t w kontakcie z doc. drem B. Za­borskim w W arszawie, pod kierunkiem którego opracow ywane są obecnie mapy, dotyczące stosunków językowych i zawodowych na Śląsku. Obecnie kończy się druk podkładu, na k tó rym będzie można opraco­wywać poszczególne zagadnienia. Pierwsze arkusze atlasu mają się uka­zać w jesieni 1938, przewidywane jest opracowyw anie szeregu dalszych

Insty tu t podjął się wydania ś c i e n n e j m a p y g o s o o d a r - z ® I j ? j. Ś l ą s k i e g o. Mapa ta została przygotow ana przez dra . Małeckiego, obecnie kończy ssę jej d ruk w zakładach „Książnica-Atlas“

we Lwowie.A k c ja- z b i e r a n i a ś l ą s k i c h p i e ś n i l u d o w y c h p ro­

wadzona była w dalszym ciągu. W końcu września 1937 przybył na teren pow. ry ni-ckiego prof. Ł. Kamieński z Poznania ze swym asystentem,

awiąc w terenie 3 tygodnie. Ponieważ tego rodzaju dorywcza akcja nie mogłaby doprowadzić do- rychłych wyników, In sty tu t zakupił na dogod- n y c i waruinkacn specjalny aparat do nagrywania pieśni, pracujący bardzo c onomicznie i łatwy w obsłudze. W tej sprawie odby to konferencję z oc. J. uJikowskim, kierow nikiem centralnego archiwum fonograficz­nego, przy Bibliotece Narodowej w W arszawie oraz z dyr. St. Stoińskim, usta ając program prac według instrukcji C entralnego A rchiw um Fono­graficznego oraz podziel pracy w stosunku do K om itetu W ydaw nictw

Page 5: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Instytutu Śląskiego w Katowicach nr 19 5

Śląskich P. A. U., w k tórym pracuje dyr. Stoiński. W m arcu nastąpiły pierwsze wyjazdy w teren przy udziale pp. F. Sachsego, M. Szeligiewicza oraz konstruktora aparatu L. Fołtyna. Akcja ta będzie mogła być odtąd prow adzona systematycznie; Instytut dąży do przekazania jej w przy­szłości M uzeum Śląskiemu.

Opracowywanie ś l ą s k i c h t a ń c ó w l u d o w y c h kontynu­ują na terenie pow. pszczyńskiego pp. F. Sachse i M. Szeligiewicz, w pow. rybnickim A. Musioł i F. Sachse, nadto kolendy śląskie zbierają pp. St. W allis i F. Sachse.

Dyrekcja Insty tu tu weszła w kon tak t z prof. dr. Julianem K rzy­żanowskim w sprawie zbierania i krytycznego wydania b a ś n i i p o ­d a ń ś l ą s k i c h . N a razie opublikowano tekst odczytu prof. Krzyża­nowskiego na ten tem at.

W zakresie m a t e r i a ł ó w d o d z i e j ó w p o w s t a ń ś l ą ­s k i c h — uzyskano pewne materiały z pow pszczyńskiego i święto- chlowickiego. Dyrekcja opracowała szczegółowy plan systematycznych badań nad dziejami powstań śląskich i weszła w tej sprawie w kon tak t z Zarządem Głównym Związku Powstańców Śląskich.

Insty tu t prowadził dalej i n w e n t a r y z a c j ę a r c h i w ó w ś l ą s k i c h . W ciągu lata i zimy 1937/38 zbadano 228 archiwów gmin­nych, parafialnych i in. Obecnie kończy się akcję w pow. pszczyńskim1, pozostają jeszcze 4 pow iaty db opracowania. Inwentaryzacja m a t e ­r i a ł ó w ś l ą s k i c h p o z a Ś l ą s k i e m była prowadzona w Bi­bliotece N arodowej w Warszawie, w zbiorach rapperswilskich, w zbio­rach Biblioteki Załuskich oraz w zakładzie narodow ym im. Ossolińskich we Lwowie. N ad to przygotow uje się przewodnik po śląskich m ateria­łach archiwalnych w Krakowie.

Przy Instytucie u tw orzono w porozum ieniu z profesorem U. J. dr. K. Dobrowolskim K o m i s j ę S o c j o g r a f i c z n ą pod przew od­nictw em dra P. Rybickiego, k tó ra prowadziła badania nad rodzinami robotniczym i na Śląsku. Z zasiłkiem Instytutu przeprowadził d'r J. Pie­te r badania psychosocjologiczne na Śląsku, ogłaszając ich wyniki w facho­wych czasopismach.

Sprawa B i b l i o g r a f i i Ś l ą s k i e j nie została jeszcze przeka­zana Instytutow i, ponieważ Śląska Rada W ojew ódzka, dysponująca d o ­tychczas zebranymi m ateriałam i, nie powzięła jeszcze odpowiedniej uchwały.

Dyrekcja zaproponowała Instytutow i Pedagogicznemu w Katowir each utw orzyć Seminarium regionalistyczne, mające na celu zapoznanie słuchaczy z najważniejszymi praktycznym i zagadnieniami regionalnymi Śląska. Dyrekcja współpracowała przy ułożeniu program u tego semina­rium, k tóre w roku 1937/38 zostało uruchom ione.

D yrektor Insty tutu brał udział w posiedzeniach Rady Muzealnej oraiz w sprawie organizacji archiwum akt dawnych woj. śląskiego.

Page 6: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

6 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

AKCJA O D C ZY TO W A

W roku sprawozdawczym akcja odczytow a była po raz pierwszy prow adzona nie tylko w Katowicach, ale także w innych większych m ia­stach Śląska, mianowicie w C horzow ie, Bielsku, R ybniku i Tarnowskich* Górach. O dbyło się ogółem 16 odczytów , z tego 9 w Katowicach, 4 w Chorzow ie, po jednym w Bielsku, R ybniku i T arn . G órach. Spis odczy­tów znajduje się na końcu niniejszego kom unikatu . Frekwencja w od­czytach w Katowicach była na ogół słaba (przeciętnie 30— 50 osób). Poza Katow icam i odczyty cieszyły się dobrą frekwencją.

W przyszłości zamierza Insty tu t oddzielić częściowo akcję odczy­tow ą od wydawniczej, aby uzyskać większą swobodę w organizowaniu tej akcji.

T ak odczyty jak i wieczory dyskusyjne będą m ogły się odbywać w pomyślniejszych warunkach z chwilą przeniesienia Insty tutu do no ­wego lokalu i dysponowania własną salą wykładową.

IN N E SPRAW Y

Drogą wym iany za swe w ydawnictwa uzyskał Insty tu t z klasztoru oo. B enedyktynów w Lubiniu w Poznańskiem cenny zbiór odlew ów pieczęci śląskich, k tó ry został przekazany do A rchiw um A kt Dawnych W oj. Śląskiego.

Dyrekcja brała udział w posiedzeniu K om itetu W ykonaw czego Zjazdów Pomorzozmawczych w W arszawie (10. V. 1937) oraz w uroczy­stości 50-lecia Pol. Tow. H istorycznego we Lwowie (5—6. VI. 1937). D y rek to r Insty tu tu wziął rów nież udział w Kongresie Polaków w N iem ­czech w Berlinie w dniu 6. III. 1938.

Dyrekcja pozostawała w kontakcie z biurem planowania przy M ini­strze Skarbu w sprawach dotyczących Śląska. D yrekcja wzięła udział w konferencji zorganizowanej przez D yrekcję Katowickiej Rozgłośni Polskiego Radia w styczniu 1938 celem om ów ienia tem atów prelekcyj na najbliższe letnie półrocze, proponując szereg tem atów śląskich i p re le­gentów. Pracownicy Insty tu tu wygłaszali czasami ze swej strony p re­lekcje radiowe.

D yrekcja współpracowała ze Związkiem Propagandy T urystyki W oj. Śląskiego w ułożeniu planu kursu naukow ego dla przew odników po Ślą­sku i opracowała trasy wycieczek sam ochodowych po Śląsku.

Kilku m agistratom miast udzielono inform acji w sprawie herbów, opracow ano artykuł inform acyjny o Śląsku dla wycieczki bułgarskiej, bawiącej w Katowicach dla uczestników konferencji prasowej z okazji Tygodnia G ór w Wiśle ofiarow ano propagandow e egzemplarze prze­w odnika po Śląsku. Pewną ilość wydawnictw udzielono też bezpłatnie Tow arzystw u C zytelni Ludowych na Śląsku.

Page 7: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Instytutu Śląskiego w Katowicach n r 19 7

Dyrekcja In sty tu tu utrzym uje stały kon tak t z innym i instytucjami zainteresowanymi vz sprawach śląskich oraz z uczonym i i specjalistami interesującymi się Śląskiem. Liczba osób współpracujących z Instytutem wzrosła w dalszym ciągu, osiągając cyfrę 267 osób (w tym 121 ze Śląska, 47 z Krakowa, 26 z Poznania, 28 z W arszawy, 15 ze Lwowa, 16 z innych miejscowości, 14 z zagranicy).

Działalność i w ydaw nictwa Insty tutu były wielokrotnie omawiane w prasie codziennej, a także w czasopismach ogólnych i naukowych krajow ych i zagranicznych, szczególnie niemieckich.

Zamknięcie rachunkowe Instytutu Śląskiego w Katowicach na dzień 31. III. 1938 r.

R O Z C H O D Y zł

I. W ydaw nictw a . . . . 81.982,32II. Dział informacji nauko­

wej ............................................7.301,05III. Organizacja badań nau­

kow ych ............................... 11.918,95IV. A dm inistracja personalne 24.896,14V. Adm inistracja rzeczowe 15.528,40

VI. R ó ż n e ...............1.714,20

S a l d o ....... 47.998,88

191.339,94

D O C H O D Y zł

I. Saldo z r. 1936/37 . . . 35.254,43II. S u b w e n c je ................... 72.150,—

III. Składki członków . . . 43.339,50IV. Dochód z w ydawnictw . 38.032,83

V. I n n e .................................. 2.563,18

191.339,94

Nadwyżkę dochodów ulokowano:

B ank Gospodarstwa Krajów. 45.463,82W e k s l e ..................................... 2.400,—Kasa p o d rę c z n a .......................... 135,06

47.998,88

S k a r b n i k :( —) Dr Wacław O lszew icz

K o m i s j a R e w i z y j n a : ( —) D r Adam Kocur

(—) Gen. D yr. Inż. A. C iszew sk i (—) D yr. K arol Peschel

Page 8: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

8 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

WŁADZE IN ST Y TU TU ŚLĄSKIEGO

Kuratorium: 1

2 .

Dr M i c h a ł G r a ż y ń s k i , wo­jewoda śląski, Katowice.K a r o l G r z e s i k , m arszałek Sejmu Śląskiego, Katowice.

3 Dr S t a n i s ł a w sekretarz generalny demii Umiejętności,

Zarząd:1 .

K u t r z e b a ,

Polskiej Aka- Kraków.

6. J 6 z e f W o j;c i e c h o w s k i, przed­stawiciel Polskiego Związku Zacho­dniego, Katowice.

7. Prof. S t a n i s l a w L i g - o ń , dy ­rektor Polskiego Radia, Katowice:

8. J a n P r z y b y ł a , naczelnik gmi­ny , Chropaczów.

9. Ks. Dr E m i l S z r a m e k, przed­stawiciel Tow arzystw a Przyjaciół Nauk, Katowice.

Inż. E u g e n i u s z K w i a t k o w ­s k i , w iceprem ier W arszawa, — prezes.

2. M a r i a n Z a w i d z k i , Naczelnik W ydziału O. P. Urz. Woj. Śl , Ka­towice — wiceprezes,

3. Dr W a c ł a w O 1 s z e w i c z, Sie­mianowice, — skarbnik.

4. Dr R o m a n L u t m a n, dyrektor i sekretarz. ‘

5. Dr T a d e u s z D o b r o w o l s k i , dyrek tor Muzeum Śląskiego, Kato- i wice.

Dyrektor In s ty tu tu :

Komisja Rewizyjna:1. Dr A d a m K o c u r , p rezyden t m.

Katowic, przew odniczący.2. Gen. d y r. inż. A l e k s a n d e r C i ­

s z e w s k i , Michałkowice.3. Dyr. K a r o l P e s c h e l , Katowice.

Komisja Rozjem cza:1. Dyr. C z e s ł a w W i e n i a w a ­

c h m i e 1 e w s k 1, Katowice.2. Dr M a r i a K u j a w s k a , Katowi­

ce.3. W i n c e n t y S p a 11 e n s t e i n,

Chorzów.

Dr R o m a n I, u t m a n.

WYKAZ CZŁONKÓW IN ST Y TU TU ŚLĄSKIEGO

(Według stanu z dniem 31 marca 1938)

A) CZŁONKOWIE WSPIERAJĄCY

Związki samorządowe:M agistrat m. Bielska.

„ m. Cieszyna.„ m. Chorzowa.„ m. Katowic.„ m. Tarn. Góry.,, m. P szczyny.

Powiatowy Związek K om unalny w Katowicach.Powiatowy Związek Komunalny w Pszczynie.

9. Pow iatow y Związek K om unalny w R ybniku.

10. Pow iatow y Związek K om unalny w Świętochłowicach.

11. Gmina Nowa Wieś.12. Gmina R uda Śląska.

Stowarzyszenia społeczne.13. Polskie Radio, Katowice.14. Polski Związek Zachodni, Katowi­

ce.15. Rada Adwokacka, Katowice.

Page 9: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach nr 19 9

16. S tow arzyszenie Polskich Inżyn ie­rów Górniczych i H utniczych, Ka­towice.

Instytucje18. B ank Gospodarstwa Krajpwego,

Oddział Katowice.19. Bank Polski, Oddział w Katowi­

cach.20. Izba Przemysłowo-Handlowa, Ka­

towice.

1,7. Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku, Katowice.

gospodarcze:

21. Izba Rzemieślnicza, Katowice.22: Państwow y Bank Rolny, Oddział

w Katowicach.23. Śląska Izba Rolnicza, Katowice.

Insty tucje przemysłowe i handlowe:

24. Biuro sprzedaży polskich walcow­ni rur, Katowice.

25. „Blacha cynkow a“, biuro sprzeda­ży walcowni cynku , Katowice.

26. Dyrekcja Kopalń K.s. D onnersm ar- cka, Świętochłowice.

27. Fabryka P apieru i celulozy „Na- tronag“, Kalety.

28. Godulla-Chebzie.29. H uta Pokój, Katowice.30. Li,gnoza, Katowice.31. Polska Konwencja W ęglowa, Kato­

wice.32. Polskie Kopalnie Skarbowe, Cho­

rzów.33. Progress, Katowice.34. Rudzkie Gwarectwo Węglowe, R u­

da.35. R ybnickie Gwarectwo Węglowe,

Katowice.36. Śląskie Kopalnie i Cynkownie,

Katowice.37. Śląskie Zakłady Elektryczne, Ka­

towice.

38. Sp. Akc. Giesche, Katowice.39. S yndykat Polskich Hut Żelaz­

nych, Katowice.40. The Henckel v. Donnersmarck,

Tarnowskie Góry.41. Tow. „S atu rn“, Sosnowiec.42. Unia Polskiego Przem ysłu Górni­

czo-Hutniczego, Katowice.43. W irek Kopalnie, Sp. Akc., Nowa

Wieś.44. W spólnota Interesów Górniczo-

H utniczych S. A., Katowice.45. Zakłady Elektro, Łaziska Górne,46. Zakłady Hohenlohego, Wełnowiec,47. Zarządca Przym usow y Dóbr Ks.

Pszczyńskiego, Katowice.48. Zjednoczone Fabryki Związków

Azotowych w Mościcach i w Cho­rzowie.

49. Zjednoczenie Sprzedaży Kwasu Siarkowego, Katowice.

50. Związek Koksowni, Katowice.51. Związek Polskich Hut Żelaznych,

W arszawa.

B) CZŁONKOWIE ZWYCZAJNI

1. Ks. Biskup Adamski Stanisław , Katowice.

2. Dr Aljberg Michał, konsul H iszpa­nii, Katowice.

3. Mgr F ryderyk Antes, burm istrz, Tarnowskie Góry.

4. Inż. Hajer Michał, naczelny d y ­rektor, Katowice.

5. Bendkowski Józef, Chorzów.6. Benedyk Czesław, dyrektor Zjedli.

Fabryk Związków Azotowych, Chorzów.

Page 10: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

10 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

7. Benisz Jan , nacz. Urz. Skarb., Katowice.

8. Inż. B iernacki W ładysław , d y ­rektor, Katowice.

9. Inż. Borkowski Stanisław , dy rek­tor, Nowy Bytom.

10. Bratkowski Stefan, W arszawa.11. Breguła Józef, adwokat, Katowi­

ce.12. Dr Brudnicki’ Eugeniusz, Ch -

rzów.13. Inż. Brzeziński W łodzimierz,

W arszawa.14. Inż. Buzek Brunon, dyrek tor n a ­

czelny, Świętochłowice.15. Dr Buzek Jerzy , naczelny dyrek­

tor, Katowice.16. Dyr. Chmielewski Czesław, Kato­

wice.17. Chmielewski M ieczysław, adwo­

kat, Katowice.18. Inż. Ciszewski Aleksander, gene­

ra ln y dyrektor, Michałkowice.19. Mgr Ciżewski Franciszek, Cho­

rzów.20. Inż. Cybulski Julian, dyrektor

generalny, Katowice.21. Czub Stanisław , notar., Pszczyna.22. Dr Dąbrowski W łodzimierz, po ­

seł na Sejm Śląski, Katowice.23. Inż. Dangel Józef, dyrektor, Ka­

towice.24. Dr Dobrowolski Tadeusz, dy rek ­

tor Muzeum Śląskiego, Katowice.25. Doleżyk Karol, Chorzów.26. Drozdowski M arian, dyrektor Izby

Przem.-Handlowej, Katowice.27. Dubiel Paweł, Chorzów.28. Inż. Ehrenberg Adam, dyrektor,

Tychy.29. Inż. Falter Alfred, generalny d y ­

rektor, Katowice.30. Dr Frendi Agenor, prezes Sądu

A pelacyjnego, Katowice.31. Inż. Golde Feliks, dyrektor, K ato­

wice.32. Dr Gondzik Jan , Chorzów.33. Inż. Gosiewski Jerzy , dyrektor,

Ł aziska Górne.

34. t Inż. Górkiewicz Eugeniusz, d y ­rektor, Chorzów.

35. Grabska M aria, Katowice.36. Dr G rażyński Michał, wojewoda

śląski, Katowice.37. Inż. Grodziecki Bolesław, gene­

ra ln y dyrek tor, Katowice.38. Grzesik Karol, m arszałek Sejmu

Śląskiego, Katowice.39. Mgr G utyński Antoni, Katowice.40. Inż. Haase Jerzy , generalny d y ­

rektor, Katowice.41. Dr Hanke Edward, lekarz, Cho­

rzów.42. Dr Hessek Karol, Kraków.43. Dr Hlond Jan , Katowice.44. Januszew ski Albin, Chorzów.45. Jarnutow ski Stefan, dyrek tor

B anku G ospodarstwa Krajowego, W arszawa,

46. Jośko Alfons, dyrektor, Chorzów.47. Klejnot Antoni, adwokat, Cho­

rzów.48. Dr Kocur Adam, prezyden t m ia­

sta Katowic, Katowice.49. Korol Józef, dyrektor, Chorzów.50. Dr Kosowicz Marek, radca Urz.

Woj. Śl., Katowice.51. Dr Kostka Edward, nacz. wydz.

prez. Śl. Urz. Woj., Katowice.52. Inż. Kowalski Bronisław , naczel­

n y dyrek tor, Katowice.53. K rahelska H alina, W arszawa.54. Inż. K ram sztyk Jerzy , dyrektor,

Katowice.55. Inż. Krasnodębski Stefan, gene­

ra lny dyrek tor, Katowice.56. Dr Krotoski Józef, R ybnik.57. Kudera Brunon, notariusz, My­

słowice.58. Dr Kudlicki Stanisław , dyrektor,

Katowice.59. Dr Kujaw ska Maria, Katowice.60. Dr K upczyński Tadeusz, kurator

Okr. Szkol., Lwów.61. Kurcz Feliks, sędzia, Katowice.62. Dr K utrzeba Stanisław , prof.

U. J., sekretarz gen. P. A. U., Kraków.

Page 11: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Instytutu Śląskiego w Katowicach nr 19 1 1

63. Inż. Kwiatkowski Eugeniusz, Mi­nister Skarbu, W arszawa.

64. Ks. Lewek Michał, kanonik kate­d ra lny , Tarnowskie Góry.

65. Prot. Ligoń Stanislaw , dyrektor Polskiego Radia, Katowice.

66. Mjr Ludyga-La.skowski Jan Józef, Katowice.

67. Dr Lutm an Roman, dyrektor In ­sty tu tu Śląskiego, Katowice.

68. Matejczyk Jan , sędzia, Chorzów.69. Dr Mazurkiewicz Franciszek, no­

tariusz, Katowice.70. Mierzwa Józef, adwokat, Cho­

rzów.71. Mgr Milobędzki Zbigniew, Kato­

wice.72. Inż. Morawski Tomisław, gene­

ra lny dyrektor, Katowice.73. Musioł Ludwik, w izy tator W ydz.

Ośw. Publ. Sl. Urz. Woj., Kato wice.

74. Dr Nechay W iktor, Katowice.75. Inż. N estrypke Paweł, dyrektor,

Katowice.76. Dr Nowak Ignacy, lekarz, Cho­

rzów.77. Inż. Nowakowski Kazimierz, d y ­

rektor, Katowice.78. Dr Nowara Konrad, Chorzów.79. Dr Olszewicz W acław, Siem iano­

wice.80. Dr Peschel Karol, dyrek tor B an­

ku Gospodarstwa Krajowego, Ka­towice.

81. Piecha Alfons, adwokat, Chorzów.82. Piecha Alfred, Chorzów.83. Piecha Franciszek, Katowice.84. P ietryga Edmund, W ielkie H aj­

duki.85. Pietrykow ski Tadeusz, wiceprezes

Sądu Okr., Katowice.86. Plackowski Jan , starosta, Cie­

szyn.87. Prof. Podoski Roman, naczelny

dyrektor, Katowice.88. Inż. Poklewski-Kozielł Alfons, dy ­

rektor generalny, Katowice.89. Inż. Popiel Stefan, prezes d y rek ­

cji poczt i telegrafów, Katowice.

90. Dr Potyka Józef, adwokat, Tar­nowskie Góry.

91. Inż. Przedpełski W iktor, prezes, Katowice.

92. Inż. P rzyby lsk i M arian, dyrek­tor, Katowice.

93. P rzyby ła Jan , naczelnik gm iny, Chropaczów.

94. Mgr Przym usiński Czesław, Ka­towice.

95. Dr Badowski Bronisław, dyrek­tor generalny, Katowice.

96. R zym ełka Jan, generalny dyrek­tor, Kalety.

4)7. Dr Saloni Tadeusz, wicewoje­woda śląski, Katowice.

98. Samborski Bohdan, konsul gene­ralny , W arszawa.

99. Inż. Schaetzel W łodzimierz, d y ­rektor, Chorzów.

100. Dr Schier Robert, Chorzów.101. Schulz Piotr, adwokat, Chorzów.102. Dr Sęczyk Karol, nacz. wydz.

zdrowia publ. Śl. Urz. Woj., Ka­towice.

103. Inż. Siedlanowski Marceli, dy ­rektor, Katowice.

104. Ślósarczyk Alfons, Chorzów.105. Soltys Miłosz, wiz. W ydz. Ośw.

Publ. Sl. Urz. Woj., Katowice.106. Spaltenstein W incenty, adwokat,

Katowice.107. Inż. Stadnikiew icz Tadeusź, ge­

neralny dyrektor, Katowice.108. Stark TadeuSz, notariusz, Kato­

wice.109. Dr Staw iński Mieczysław, lekarz,

Chorzów.110. Dr Strzembosz Tomasz, Kato­

wice.111. Inż; Surzycki Stanisław , gene­

ra lny dyrektor, Katowice.112. Szaliński Tadeusz, starosta, Świę­

tochłowice.113. Inż. Szefer Leoppldji generalny

dyrektor, Katowic#, -114. Dr Szenic Stanisław , W arszawa.115. Szym ura E ryk , Chorzów. -116. Dr Inż. Tuchołka Józef, dyrek­

tor, Katowice.

Page 12: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

12 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

117. Dr Urbanowicz Feliks, Chorzów.118. Dr Urbanowicz Stefan, adwokat,

Chorzów.119. Dr W achowiak Stanisław , dyrek­

tor, Katowice.120. W allis S tanisław , Wielkie Haj­

duki.121. Ks. W antuła Andrzej, pastor, W i­

sła.122. Mgr W aw rzyniak Jan, Katowice.123. Dr W ilimowski M aksym ilian, le­

karz, Katowice.124. Dr W ilusz Juliusz, notariusz, Ka­

towice.125. W itczak Józef, adwokat, K ato­

wice.126. W itczak Mikołaj, obywatel ziem­

ski, Jastrzębie-Zdrój.

127. Inż. W ojnar Jerzy , generalny dyrek tor, Katowice.

128. W olny K onstanty, notariusz, Ka­towice.

129. W.yglenda Jan , starosta, Rybnik.130. Inż. Zakrzewski Stefan, Katowice.131. Zawadzki Stefan, dyrektor, Kato­

wice.132. Zawadzki Wojciech Bolesław, d y ­

rektor, Katowice.133. Zawidzki M arian, nacz. W ydz.

O. P. urz. woj. śl., Katowice.134. Zawisza Klemens, Chorzów.135. Dr Zdanowski Brunon, dyrektor,

Katowice.136. Inż. Żydek Engelbert, Chorzów.

W YKAZ K O M U N IK A T Ó W wydanych w roku sprawozdawczym 19.37 38

SERIA II (CIĄG DALSZY)

39. Dr Jan Dąbrowa, Pierwsza powieść Karola Miarki.Ludwik Mus oł, Śląsk i Ś lązacy w II tomie „Polskiego Słownika Biograficznego".

40. Dr Wiktor Nechay, Państwowa Szkoła Górnicza w Katowicach.41. Spraw ozdanie Dyrekcji In s ty tu tu Śląskiego za rok 1936/37.42. Jan Koloch, „Historia Śląska" Polskiej Akademii Umiejętności w świetle recenzyj

niemieckich.43. Alfred Jee'onowaki, Z tragicznych dziejów Śląska.44. Bolesław Błażek, Cieszyńskie obserwatorium meteorologiczne.45. Dr Wiktor Nechay, Insty tu t Porady Zawodowej w Katowicach.46. Dr Tomasz Strzembosz, Śląska młodzież akadem icka, jej organizacje i potrzeby.47. Z. M., Śląsk i morze.48. Stefania Eckertowa, Jan ina Omańkowska (w dziesiątą rocznicę jej zgonu).49. Alfred Jesionowski, Wśród; czasopism śląskich.50. Dr Stanisław Komar, Poglądy Prezydenta Górnośląskiej Komisji Mieszanej.

SERIA III (od września 1937 r.)

1. Paweł Hulka-Laskowski, Mowa publikacja o Polakach na Śląsku za Olzą.2. Prof. Dr Józef Kostrzewski, Przyczynek do polskości m iast na Górnym Śląsku

w w ieku XVIII.Ludwik Mnsioł, Z wydawnictw niemieckich.

3. Jan Koloch, Ocena francuska stosunków poLsko-ezeskostowackich.

Page 13: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19 13

4. Stefania Eckertowa, Ludwika Radziejewska (w 25. rocznicę jej zgonu).Ludwik Musiol, B rat hetm ana Stefana Czarnieckiego proboszczem w Mikołowie

na Śląsku Górnym.5. Dr Wojciech Zaleski, Z początków górnictwa węglowego na Śląsku, fi. Mgr Jan Bartys, Z działu prehistorycznego Muzeum Śląskiego.7. Ludwik Brożek, Piotr Bezrucz.8. Mgr Mieczysław Tobiasz, „Kanclerz polski — ks. Robert Engel“.

Ludwik Musiol, Ślązacy w III tomie Pol. Słownika Biograficznego.9. Dr W ładysław Pniewski, Niemcy śląscy uczą się od wieków po polsku.

10. Alfred Jesionowski, Z niemiecko-śląskiej lite ra tu ry regionalnej.11. Ludwik Musiol, Nowe opracowanie geograficzno-osadnicze m iast: Bytomia, Za­

brza i Gliwic.12. Józef Piernikarczyk, W 150 lat po uruchom ieniu pierwszej m aszyny parowej na

Górnym Śląsku.13. W incenty Ogrodziński, Ślązak znakom itym sty listą czasów saskich (Samuel

Ludwik Zasadyus).I ł . Mgr Zbigniew Miłobędzki, Obroty Śląska z portami niemieckimi.15. Mgr Mieczysław Tobiasz, Duchowieństwo śląskie a odrodzenie narodowe i poli­

tyczne na Śląsku.IG. Prof. Dr Józef Kostrzewski, Jaki lud m ieszkał na Śląsku w pierw szych wiekach

po Chrystusie.

SPIS O D C ZY TÓ W wygłoszonych w roku sprawozdawczym 1937 38

w Katowicach:5. XI. 1937 Prof. dr Julian Krzyżanowski: Podania i baśnie ludu śląskiego.3. XII. 1937 Prof. Alfred Jesionowski: Plebiscyt i pow stania śląskie w polskiej

literaturze pięknej,l i . I. 1938 Dr Marek Kotowicz: Polacy i Niemcy na Górnym Śląsku przed po­

działem.21. I. 1938 Dr Marek Borowicz: Polacy i Niemcy na Górnym Śląsku po podziale.11. II. 1938 Dóc. Dr Kazimierz Piwarski: Pom ysły odzyskania Śląska za Jana III.

Sobieskiego.4. III. 1938 Prof. Dr Józef Widajewicz: Niemcy wobec Słowian Ptiłabskich.

18. III. 1938 Mgr Mieczysław Tobiasz: Pionierzy odrodzenia politycznego Śląska w okresie 1890— 1922 r.

25. III 1938 Prof. dr Stanisław Arnold.: Element polski na Śląsku w czasach nowo­żytnych.

8. IV. 1938 Prof. Dr Bogdan Zaborski: Ślązacy w Texas.

Page 14: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

14 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

w Chorzowie:12. XI. 1937 Prof. Dr Zygmunt Wojciechowski: O śląskiej teorii izekom ego nor-

mańskiego podboju Śląska wraz z Polską.26 XI. 1937 Dr Józef Skoczek: Śląsk w życiu i kulturze kresów południowo-

wschodnich Polski.28 I. 1938 Prof. Alfred Jesionowski: Plebiscyt i pow stania śląskie w polskiej lite­

ra tu rze pięknej.18. II. 1938 Dyr. Franciszek Popiołek: Skąd się wzięli górale na Śląsku?

w Bielsku:10. XII. 1937 Dr Stanisław Szczotka: Stosunki Śląska z Żyw iecczyzną.

w R ybniku:17. XII. 1937 Prcf. Alfred Jesionowski: Plebiscyt i pow stania śląskie w polskiej

litera tusze pięknej.

w Tarnow skich Górach:17. II. 1938 Prof. Alfred Jesionowski: Plebiscyt i pow stania śląskie w polskiej

literaturze pięknej.

W YDA W NICTW A IN STY TU TU ŚLĄSKIEGO

SEHIA: PAMIĘTNIK INSTYTUTU ŚLĄSKIEGOTom I Stan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku. — Praca zbiorowa pod redakcją

R o m a n a L u t m a n a. 1936. Str. XX + 525. Cena brosz, zł 15,— opr. zl 18,— . Treść: R o m a n L u t m a n , S tan i po trzeby nauki polskiej o Śląsku; — M a r i a n K s i ą ź k i e w i c z , S tan i po trzeby geologii Ś lą­ska Cieszyńskiego; — E d w a r d P a s s e n d o r f e r , S tan i potrzeby geologii Śląska Górnego; — T a d e u s z B o c h e ń s k i , B adania geolo­giczne węgla w polskim zagłębiu w ęglowym; — A n i e l a K o z ł o w s k a, S tan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie botaniki; — A n ­d r z e j C z u d e k , S tan i po trzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie zoologii; — A n t o n i W r z o s e k , S tan i potrzeby nauki polskiej o Ś lą­sku w zakresie geografii; — B o l e s ł a w O l s z e w i c z, Stan i po trzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie kartografii; — K a z i m i e r z S t o ­ł y h w o I L u d o m i r S e d l a c z e k - K o m o r o w s k i , S tan i po­trzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie antropologii; — M i e c z y ­s ł a w G ł a d y s z , S tan i po trzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie etnografii; — K a z i m i e r z N i t s c h , S tan i po trzeby językoznaw stw a polskiego na Śląsku; W i n c e n t y O g r o d z i ń s k i , S tan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie p iśm iennictw a śląskiego; — J ó z e f K o s t r z e w s k i , S tan i po trzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie prehistorii; — K a r o l P i o t r o w i c z , S tan i po trzeby nauki polskiej0 Śląsku w zakresie historii; — M i e c z y s ł a w G ę b a r o w i c z , S tan1 potrzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie historii, sztuki; — W a ­c ł a w O l s z e w i c z , S tan i po trzeby nauki polskiej o Śląsku w za­kresie stosunków gospodarczych i społecznych; — E d w a r d K o s t k a ,

Page 15: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19 15

Stan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie stosunków praw nych; — E d w a r d K o s t k a , Uwagi o stanie i potrzebie opracowań demo­graficznych na Śląsku; — Skorowidze; — E rrata i uzupełnienia, (w y­czerpane).

Tom II Materiały do dziejów Wielkich Katowic (1299—1799), z 5 planam i i 13rycinam i. Zebra! i opracował L u d w i k M u s i o ł. 1936. Stron 219. Cena brosz, zl 6,— , opr. 8,— (na w yczerpaniu).

Tom III Stanisław W asylewski, Na Śląsku Opolskim. Z 354 ilustracjam i, drukrotograw iurow y. 1937. Form at 4°. Stron XV + 286. Cena brosz, zł 17,— , opr. zł 20,— .

Tom IV Józef Feldman, Bism arck a Polska. 1938. Stron 450. Cena brosz, zł 10,—, opr. zł 12,— .

Tom V Józef Gołąbek, L iteratura serbsko-łużycka. 1938. Stron 269. Cena brosz,zł 6,—-, opr. zł 8,—-.

Tom VI Paweł Hulka-Laskowski, Śląsk za Olzą. Z 274 ilustracjam i i 2 m apam i.1938. S tron 479. Cena brosz, zł 12,—, opr. 15,— .

Tom VII Marek St. Korowicz, Górnośląska ochrona mniejszości. 1922—1937 na tle stosunków międzynarodow ych. Z 3 m apam i. 1938. Stron 259. Cena brosz, zł 8,—, opr. zł 10,— .

Tom VIII Adam Bar, Karol Miarka. Studium z dziejów Górnego Śląska. Z 16 ilu­stracjam i. 1938. Stron 257. Cena brosz, zł 8,—> opr. zł 10,— .

SERIA: ŚLĄSK, ZIEMIA I LUDZIETom I Marian Książkiewicz, Zarys geologii Śląska. Z 16 rycinam i. 1936. Stron

65. Cena zł 1,20.Tom II Władysław Marchacz, Krajobraz Śląska Polskiego (z uwzględnieniem

przy leg łych krain). Z 2 m apkam i, 2 p lanam i syn te tycznym i i 16 ry c i­nami. 1936. S tron 111, (w yczerpane). Cena zł 1,50.

Tom III Jan Moniak i Edward Stenz, Zarys klimatologii Śląska. Z 16 rycinam i.1936. Stron 57. Cena zł 1,— .

Tom IV Andrzej Battaglia, Górnictwo śląskie. Z 32 rycinam i. 1936. Stron 77.Cena zł 1,20, (w yczerpane).

Tom V Aniela Kozłowska, Szata roślinna województwa śląskiego. Z 28 rycinam i.1936. Stron 53. Cena zł 1,20.

Tom VI Stefan Kaufman i Roman Maryniarczyk, Roboty publiczne w wojewódz­twie śląskim . Z 24 rycinam i i 2 m apam i. 1937. Stron 70. Cena zł 1,50.

SERIA: BIBLIOTEKA PISARZY ŚLĄSKICHTom I-III Norbert Bonczyk, Pism a poetyckie. Opracował W i n c e n t y O g r o ­

d ź i ń s ki . Tom I. S tary Kościół Miechowski. W ydanie IV krytyczne. 1936. Stron LXXX+2S6. Cena brosz, z ł 4,— , opr. z ł 5,50.Tom II. Góra Chełmska. W ydanie II krytyczne. 1938. Stron CXLVII+189. Cena brosz, zł 5,50, opr. zł 7,— .

Tom IV W alenty Roździeński, Officina Ferraria seu Huta y W arstat z Kuźniamiszlachetnego dzieła żelaznego. Z unikatu Biblioteki K apitulnej w Gnie­źnie, w ydał, w stępem i p rzyp isam i zaopatrzył R o m a n P o l l a k .1936. Z 9 tablicam i, Stron XXV+113. Cena brosz, zł 3,50, opr. zł 5,— .

Tom V Jerzy Bock. Nauka domowa i w yjątki z Agendy. Opracował W i n c e n t yO g r o d ź i ń s k i . 1936. Stron X LI+54. Cena brosz, zł 2,50, o-pr. zł 4,— .

Tom VI Krzysztof Winter, Kuźnic śląskich i kopalń opis i oznaczenie krótkie,oraz Melchior Sewerns, W iersz pochw alny. Tekst łaciński wraz z prze­kładem polskim Alfreda Kowalkowskiego, w ydał k ry tyczn ie i opracował W i n c e n t y O g r o d z i ń s k i , 1937. Str. X X X II+47. C ena. brosz, zl 2,50, opr. zł 4,— .

Page 16: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

16 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach nr 19

SERIA: POLSKI ŚLĄSK1. Zygmunt Wojciechowski, Udział Śląska w daw nym zjednoczeniu ziem polskich.

1935. S tron 29. Cena zł 1,20.2 . W incenty Ogrodziński, Związki duchowe Śląska z Krakowem na przełomie

wieków XVIII i XIX. 1935. S tron 49. Cena zł 2,— .3. Adam Bar, Karol Miarka jako redaktor „K atolika“. Fragm ent z dziejów p rasy

polskiej na Śląsku. 1935. Stron 29. Cena zł 1,20.4. Kazimierz Stołyhwo, Zagadnienie składu rasowego ludności Śląska. 1935. Stron

24. Cena zł 1,20.5. Tadeusz Silnicki, Rola dziejowa kościoła na Śląsku w w iekach XI—XIII. 1935.

Stron 46. Cena zł 2,— .6. Józef Reiss, Socjologiczne podłoże śląskiej p ieśni ludowej. 1935. Stron 31. Cena

zł 1,50.7. Wiktor Nechay, Śląsk jako region geograficzny. Z 7 rycinam i. 1935. S tron 51.

Cena zł 2,50.8. Witold Taszycki, Śląskie nazw y miejscowe. Z m apą. 1935. S tron 36. Cena zł 1,80.9. Mieczysław Gębarowicz, Stosunki arty styczne Śląska z innym i dzielnicam i pol­

skimi. 1935. S tron 25. Cena zł 1,20.10. Henryk Barycz, Ślązacy na U niw ersytecie Jagiellońskim od XV—XVIII w. 1935.

Stron 27. Cena zł 1,20.11. Kazimierz Smogorzewski, Spraw a Śląska na konferencji pokojowej 1919 roku.

Z m apą. 1935. Stron 40. Cena zł 1,80.12. Józef Feldman, Polska i Polacy w sądach pruskich polityków w epoce porozbio-

rowej. 1935. S tron 43. Cena zł 1,80.13. Józef Kostrzewski, Przedhistoryczne związki Śląska z resztą ziem polskich. Z 8

m apam i i 18 rysunkam i w tekście. 1936. Stron 38. Cena zł 1,80.14. Janusz Staszewski, Wojsko polskie na Śląsku w dobie napoleońskiej. Z m apką.

1936. Stron 36. Cena zł 1,50.15. Józef Reiss, Ślązak Józef E lsner, nauczyciel Chopina. Z portretem i 2 rycinam i.

1936. Stron 58. Cena zł 2,— .16. Aleksander Birkenmajer, W itelo, najdaw niejszy śląski uczony. 1936. Stron 32.

Cena zł 1,20.17. Ludwik Musiol, Zniemczone nazw y miejscowe na Śląsku. 1936. Stron 43. Cena

zł 1,50.18. Leon Koczy, Związki handlowe W rocławia z Polską do końca XVI wieku. 1936

Stron 34. Cena zł 1,20.19. Ludwik Chmaj, G órnoślązacy wśród Braci Polskich. 1936. Stron 50. Cena zł 1,50.20. Roman Jakimowicz, K ultura Śląska w zaran iu dziejów w świetle w ykopalisk.

Z 13 rycinam i w tekście. 1936. Stron 35. Cena zł 1,80.21. Henryk Barycz, J. S. Bandtkie a Śląsk. Z dziejów p ierw szych zainteresow ań się

nauki polskiej Śląskiem. Z portretem . 1936. S tron 54. Cena zł 1,80.22. W ładysław Dzięgiel, Król polski Z ygm unt I na Śląsku. Szkic h isto ryczny .

1936. Stron 22. Cena zł 1,— .23. Karol Piotrowicz, P lany rew indykacji Śląska przez Polskę pod koniec średnio­

wiecza. 1936. S tron 59. Cena zł 1,80.24. Bolesław Olszewicz, Najdawniejsze opisy Śląska z XV i XVI w. 1936. S tron 65.

Cena zł 2,— .25. Jan Czekanowski, Struktura rasowa Śląska w świetle badań polskich i n ie­

mieckich. 1936. Stron 34. Cena zł 1,50.26. Kazimierz Tymieniecki, Kolonizacja a germ anizacja Śląska w w iekach śred­

nich. 1937. Stron 41. Cena zł 1,80.27. Józef Skoczek, Stosunki ku ltu ralne Śląska ze Lwowem w wiekach średnich.

1937. Stron 40. Cena zł 1,80.28. Karol Stojanowski. Z badań nad antropologią Śląska. Skład rasow y katow ic­

kiej m łodzieży poborowej. 1937. Stron 30. Cena zł 1,20.29. Karol Buczek, Ślązacy w kartografii polskiej XVI wieku. Z 2 m apam i. 1937.

Stron 42. Cena zł 2,— .

Page 17: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19 17

30. Kazimierz Popiołek, Śląsk i Polska w okresie wojen husyckich. 1937. Stron 50. Cena zł 1,50.

31. Stanisław Bąk, O zbieraniu m ateriałów gwarowych na Śląsku. Z przedmową prof, dra K azimierza Nitscha. 1937. Stron 34. Cena zl 1,20.

32. Stanisław Komar, Górnośląska Konwencja Genewska pom iędzy Polską i Niem­cami 1922—1937. 1937. S tron 24. Cena zł 1,— .

33. Aleksander Birkenmajer, Astronomowie i astrologowie śląscy w wiekach śred­nich. 1937. S tron 40. Cena zł 1,20.

34. Emil Kuroński, Położenie praw ne ludności polskiej w Trzeciej Rzeszy. 1938. Stron 63. Cena Zł 2,— .

35. Janusz Staszewski, Przeszłość wojenna Śląska. Z 4 m apam i. 1938. Stron 46. Cena zł 2,— .

36. Julian Krzyżanowski. Podania i baśni śląskie. 1938. Stron 27. Cena zł 1,20.

Polski Śląsk I. Nr 1—10 — w ozdobnej teczce płóciennej. Cena zł 14,— .Polski Śląsk II. Nr 11—20 — w ozdobnej teczce płóciennej. Cena zł 14,—-.Polski Śląsk III. Nr 21—30 — w ozdobnej teczce płóciennej. Cena zł 14,— .

SERIA: ZAGADNIENIA GOSPODARCZE ŚLĄSKA.1. Eugeniusz Górkiewicz, Postępy górnictwa węglowego na Śląsku za czasów

polskich. Z 3 rycinam i. 1935. Stron 20. Cena zł 1,20.2. W ładysław Kuczewski, Postępy hutnictw a żelaznego na Śląsku za czasów

polskich. 1935. Stron 20. Cena zł 1,20.3. Michał Alberg, Cynk, ołów i m ateria ły pochodne. Monografia gospodarcza.

1936. Stron 86. Cena zł 2,— .4. Stanisław Piasecki, Postępy przem ysłu cynkowego na Śląsku za czasów pol­

skich. Z 19 rycinam i i m apką. 1936. Stron 56. Cena zł 2,50.5. Zbigniew Wasilewski, Znaczenie dróg wodnych dla przem ysłu śląskiego.

Z 3 m apam i. Z przedm ową prof. M ieczysława R ybczyńskiego. 1936. Stron 36. Cena zł 1,80.

6. Bronisław Giziński, Postępy przem ysłu chemicznego na Śląsku za czasów pol­skich. 1937. Stron 31. Cena zł 1,20.

7. Aleksander Szczepański, Kierunki eksportu wytworów przem ysłu górnośląskie­go. 1937. Stron 27. Cena zł 1,20.

8. Paweł Musioł, Ochotnicze D rużyny Robocze. Z 15 rycinam i. Katowice 1937. Stron 61. Cena zł 2,50.

9. Andrzej Jałowiecki, Rozwój zbytu węgla z kopalń zagłębia polskiego w dzie­sięcioleciu 1925—1935. 1937. Stron 37. Cena zł 1,20.

10. Stanisław Le&zczycki, Znaczenie gospodarcze ruchu uzdrowi ko wo-tu ry stycz­nego na Śląsku. Z 13 m apkam i. 1937. Stron 81. Cena zł 2,50.

11. Aleksander Groza, Zagadnienie elektryfikacji na Śląsku. Z 21 rycinam i. 1937. Stron 66. Cena zł 2,50.

12. Zbigniew Miłobędzki, Przem ysł w województwie śląskim . 1937. Stron 95. Cena zł 2,50.

Zagadnienia gospodarcze Śląska I. Nr 1—10 — w ozdobnej teczce płóciennej Cena zł 15,— .

SERIA: ZAGADNIENIA SPOŁECZNE ŚLĄSKA1. Paweł Rybicki: O badaniu socjograficznym Śląska. 1938. Stron 42. Cena zł 1,50.2. Zdzisław W yżnikiewicz, Ustawodawstwo śląskie o ubezpieczeniu społecznym

(w druku).

SERIA: KOMUNIKATY INSTYTUTU ŚLĄSKIEGO K om unikaty w ychodzą na praw ach rękopisu. Seria I. Nr 1—50 (1934—1935).

Seria II. Nr 1—50 (1936—1937) (w yczerpane). Seria III w druku. Do końca m ar­ca 1938 ukazało się 16 komunikatów III Serii. (Cena obliczana jest od ilości stron druku, licząc po 10 gr. od strony druku).

Page 18: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

18 Komunikat Ins ty tu tu Śląskiego w Katowicach n r 19

INNE WYDAWNICTWAW ykaz literatury bieżącej o Śląsku — pod redakcją J a c k a K o r a s z e w -

s k i e g o — w raz ze Skorowidzem system atycznym i alfabetycznym . — Rocznik I, 1935, Nr 1— i. Stron 90. Cena zł 3,20. Rocznik II, 1936, Nr 1—4. S tron100. Cena zl 3,20. Rocznik III, 1937, Nr 1, 2, 3. Cena zeszy tu zł 0,80.

W zory hafciarstwa ludowego na Górnym Śląsku, w ydala A g n i e s z k a D o b r o ­w o l s k a . 1936. Stron 9 i 21 tablic. Cena zł 1,50.

Tańce śląskie. Z eszyt I. Tańce z pow iatu rybnickiego. Opracowali A u g u s t y n M u s i o l i F e l i k s S a c h s el Z rysunkam i P a w i S t e l l e r a. Z p rzed­mową prof, dra Józefa Reissa. 1937. Stron 70. Cena zł 1,80.

Stanislaw Berezowski, T urystyczno-krajoznaw czy Przewodnik po Województwie Śląskim. Z 144 ilustracjam i i 29 m apam i i p lanam i m iast oraz z m apą podręcz­ną województwa śląskiego i ziem sąsiednich. 1937. Stron 447. Cena opr. zl 6,— .

„Zaranie Śląskie“, Kwartalnik regionalny. W ydaw nictwo In s ty tu tu Śląskiego i To­w arzystw a Ludoznawczego w Cieszynie pod redakcją R o m a n a L u t m a n a i F r a n c i s z k a P o p i o l k a . P renum erata rocz. zl 8,— . Cena num eru zl 2,— .

MAPYMapa Województwa Śląskiego i ziem sąsiednich w podziatce 1:100.000 i S k o r o ­

w i d z m i e j s c o w oś c i w opracow aniu F r a n c i s z k a P o p i o l k a . 1937. Cena niepodklej. (w 4 arkuszach) zł 25,— , podklej, na p łó tn ie zł 45,— .

Mapa podręczna Województwa Śląskiego i ziem sąsiednich w podzialce 1:400.000 i S k o r o w i d z m i e j s c o w o ś c i w opracow aniu F r a n c i s z k a P o p i o ł - k a. Cena zl 2,— .

WYDAWNICTWA W JĘZYKACH OBCYCHSilesian Affairs. No 1. Edited by R o m a n L u t m a n . Contents: W ł a d y ­

s ł a w S e m k o w i c z , Silesia, Its Name, Territory and Boundaries; — W i l l i a m J. R o s e , U pper Silesia: A Glance down the Years; — J a n C z e k a n o w s k i , The Racial Structure of S ilesia; — L u d w i k M u s i o l , Official A lteration of the Place-Names in German U pper Silesia; — A n t o n i W r z o s e k , A G eographical and S tatistical Survey of the Silesian Voivodship;— W a c 1 a w O l s z e w i c z , The Economic Structure of Polish U pper Silesia and Localisation of Polish U pper Silesian Industry : — A l e k s a n d e r S z c z e p a ń s k i , The Export Trade of U pper Silesia; — J ó z e f P i e r n i ­k a r c z y k, England 's P art in the Creation of U pper Silesian Industry ; —— S t a n i s ł a w K o m a r , The Polish-G erm an U pper Silesian Convention 1922—1937. •— Reviews. — 1937. Stron 76 folio. Cena zl 5,— .

WALNE ZGROMADZENIE CZŁONKÓW INSTYTUTU ŚLĄSKIEGO.

Zwyczajne w alne zgromadzenie członków In s ty tu tu Śląskiego odbędzie się w poniedziałek, dn ia 9 m aja br. o godz. 12 w sali Domu Oświatowego w Katowicach (ul. Francuska 12 — wejście główne — II p.).

Porządek obrad:1. Zagajenie i w ybór prezydium zebrania. 2. O dczytanie protokołu z ostatniego

w alnego zgrom adzenia. 3. Spraw ozdanie Zarządu, D yrekcji, Skarbnika i Komisji rew izyjnej. 4. D yskusja i udzielenie absolutorium Zarządowi. 6. Prelim inarz budże­tow y na rok 1938/39 . 7. W olne wnioski.

Katowice, w kw ietniu 1938.

Page 19: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl
Page 20: INSTYTUT ŚLĄSKI W KATOWICACH - sbc.org.pl

D r u k a r n i a Ś l ą s k a : 'p . z o g r . o dp . , K a t o w i c e .