IntegraalwerkeninhetsecundaironderwijsMul$-,inter-oftransdisciplinairevakkeninhetlesrooster?

MarianWautersLauraTamassiaTobiasFrenssen

Overzicht

1.  Ontwerpkaderintegraalwerken2.  Ontwerpproces3.  Tafeldiscussie4.  Terugkoppeling

Doelvanhetproject

IO'salsvoorbeeld

integraalwerken

Ontwerpkaderintegraalwerken

Integraalwerken

integraleop

drachten

voeding

expressie

natuurwetenschappen

socialewetenschappen

GeïntegreerdwerkengeordendintoenemendematevanintegraFe

MulFdisciplinairwerken

Interdisciplinairwerken

Transdisciplinairwerken

GeïntegreerdwerkengeordendintoenemendematevanintegraFe

MulFdisciplinairwerken

Interdisciplinairwerken

Transdisciplinairwerken

MulFdisciplinairwerken

EenmulFdisciplinaireaanpakbrengtverschillendevakkensamen,maardeapartedisciplinesblijvenbestaan.Ervindtgeensyntheseplaats,deenedisciplineheeKdeandereniet‘nodig’omvragenofproblemenoptelossen.

(Klein,2006)

Bijv.Menbestudeerteerstdefysischeaspectenvanwater,daarnadechemischeendaarnadebiologischeaspecten.

Interdisciplinairwerken

Bijeeninterdisciplinaireaanpakwordteenthemadoorverschillendedisciplinesbestudeerdomtekomentoteenresultaatdatonmogelijkzouzijnvanuitelkedisciplineapart.Hetleidttoteengezamenlijkproductwaarineenzekerematevanevenwaardigheidindedisciplinesbestaatofwordtnagestreefd.

(Klein,2006)

Bijv.DerelaFetussenfysische,scheikundigeenbiologischeinzichtenlaattoeomteverklarenwaaromeengekkoaanhetplafondkanblijvenhangen.

SamenvaVng

Mul5disciplinair

Interdisciplinair

Verschillendevakkensamen

Verschillendevakkensamen

Beperktesynthese

Synthese

Resultaat:perdiscipline

Resultaat:gezamenlijkproduct

Modelintegraalwerken–november2017

Leerkracht•  authenFciteit• magvoorzijnvakstaan

Vakken• mulF-en/ofinterdisciplinariteit•  gelijkwaardigheidvakken

Doelen•  competenFes•  interessevormingvanuitauthenFciteit

DidacFek•  themaFsch•  exploraFef

Integraalwerken

KLIKOMDESTIJLTEBEWERKENLeerkracht

Bevindingen

•  Eenspectrumaanmogelijkheden…•  IndeIOishetzogeroosterddatdeleerkrachtenkeloptreedtalsvakleerkrachtvanheteigenvak.•  Leerkrachtenwordendoorleerlingenherkendalshetgezichtvaneenbepaaldvak,maarfuncFonerenbinnendeIOookalsbegeleidervooranderevakgebieden.

•  Eenspectrumaanmogelijkheden…•  Leerkrachtennemeneenrolvantoezichteropwanneerleerlingenbezigzijnmetopdrachtenuitanderevakgebieden.Zenemenverantwoordelijkheidopvoorhetleerprocesbijheteigenvakgebied.

•  DeverschillendevakleerkrachtendelenheteigenaarschapoverdeIO,waardoorbijsommigeopdrachtendebegeleidingmindervakinhoudelijkisenmeergerichtophetproces.

“Hetlerarenteamhee,bijdecompeten4eontwikkelingvandeleerlingeneenbegeleidendeencoachenderol.”

Leerkracht• authen5citeit• magvoorzijnvakstaan

Vakken• mulF-en/ofinterdisciplinariteit• gelijkwaardigheidvakken

Doelen• competenFes• interessevormingvanuitauthenFciteit

DidacFek• themaFsch• exploraFef

Integraalwerken

AuthenFciteit

LerarenzijnvolgensleerlingenauthenFek

alszijwetenwaarzijhetoverhebben

experFsealszeposiFefgepassioneerdzijn,dusvolenthousiasmeoverhunvakgebiedkunnenvertellen

passie

alszehunleerlingenhetgevoelgevendatelkeleerlingenelkeklasuniekis

uniciteitalszebelangstellinghebbenvoorhunleerlingen,zondervriendentewillenzijn

afstand

DeBruyckere,2017

Doelen

Bevindingen

•  NietelkeschoolplaatstdecompetenFesindebundel.Erwordenwelcompeten5esofdoelenuithetdoelenboekbenoemdindeopdrachtenbrief.

•  Hetisnietvooralleleerkrachtenduidelijkwatdeverhoudingistussendevakdoelenendecompeten5es.

•  Vormingsdoelenvooropstellenomtestrevennaarinteressevormingisvanuithetleerplangeenvereiste.• WegingennainhoeverrekiemenvoorinteressevormingtevindenwarenFjdensdeIO.Ditvarieerdevanschooltotschool.Inscholenwaardeleerkrachteninteresse,energieenenthousiasmeuitstralenénopeenwaarderende,respectvollemaniermetleerlingenomgaan,iserduidelijkpoten5eelomtotinteressevormingtekomen.

•  Viercompeten4esinhetleerplan•  Concretereinvullinginhetdoelenboek

Leerkracht• authenFciteit• magvoorzijnvakstaan

Vakken• mulF-en/ofinterdisciplinariteit• gelijkwaardigheidvakken

Doelen• competenFes• interessevormingvanuitauthenFciteit

DidacFek• themaFsch• exploraFef

Integraalwerken

Vakken

Bevindingen

• Mul5disciplinariteit?Welophetniveauvandeopdrachten,nietophetniveauvandeuitvoering.•  IO-thema=vaakdeenige‘lijm’tussendeverschillendevakgebieden.

•  Niet-gelijkwaardigheidvanvakkenbinnendeIO?IntheoriewerddezediscrepanFegeconstateerd,indeprakFjkblijkthetprobleemmindergroot.

•  DespanningtussenvakdoelenexpressieendecompetenFeexpressie(presenteren)waswelzichtbaar.

Vanuithetleerplaneendriedubbeleasymmetrietussendevakgebieden!

Leerkracht• authenFciteit• magvoorzijnvakstaan

Vakken• mulF-en/ofinterdisciplinariteit• gelijkwaardigheidvakken

Doelen• competenFes• interessevormingvanuitauthenFciteit

DidacFek• themaFsch• exploraFef

Integraalwerken

Didac5ek

Bevindingen

•  Eenthemablijkteenergrekbaarbegrip,eenvlagdieeenveelkleurigeladingdekt.Nietzeldenwordenonderdievlagzeeruiteenlopendeopdrachtengeschovendieslechtsheelindevertemethetthematemakenhebben.

•  Bijdekeuzevandeopdrachtenwordtvakeruitgegaanvanuithetvakgebieddanvanuithetthemazelf.IndeprakFjkzorgtdezewerkwijzeervoordathetthemaeenFtelwordtdienietzoveelmeerbetekent.

•  Geenenkeleschoolwerktechtexplora5ef.EriswelpotenFeelomexploraFevertewerken.•  AlsleerkrachtenkunnenaccepterendatzevoorafnietalFjdwetenwatleerlingengaanlerenenleerlingenooknietnoodzakelijkallemaalhetzelfdeleren,iseenIOeenheelinteressanteplaatsvoorexplora5e!

“DeVlaamsegemeenschaphee,gekozenvooremancipatorischonderwijs.Ditbetekentdatleerlingenges4muleerdwordentoteenzogrootmogelijkeautonomieenverantwoordelijkheidszin.”

Leerkracht• authenFciteit• magvoorzijnvakstaan

Vakken• mulF-en/ofinterdisciplinariteit• gelijkwaardigheidvakken

Doelen• competenFes• interessevormingvanuitauthenFciteit

DidacFek• themaFsch• exploraFef

Integraalwerken

Eenblikvooruit

WegaaneenIOontwerpen…

•  Perschool•  Elkeschoolwerktrondhetzelfdethema.•  Hetthemahebbenwemetdeleerkrachtenvande3scholengekozen.

Resultaat:3verschillendeIOsoverhetzelfdethema

WeontwerpeneenIO…

…vertrekkendvanuithetthema(enniet

devakken)…

…strevendnaarinterdisciplinariteit…

…zodatheteeninhoudelijkgeheel

vormt.

IndeIO-groepwordtsamengewerktals

authen5ekeleraren,

deleerkrachtstaatachterdeheleIO,

maarblijKookexpertvoorzijnvak.

Webestedenaandachtaanhetexplora5eve…

..enprobereninteressetewekkenbijdeleerlingen.

Wekaderenwatbedoeldwordtmetzelfstandigwerken…

…enkomenzototeenbruikbaar

product!

Ontwerpproces(1)inhetthema

duiken

(2)inhoudelijkconcept

ontwikkelen

(3)didacFekontwikkelen

(4)materiaalvoordeleerlingontwerpen/verzamelen

(5)cross-checken… (6)finalisaFe

(1)inhetthemaduikenBrainstorming:‘vrijeFjd’omzichteverhoudentothetthema1.  Watvindenwijinteressantinditthema?2.  Watzoudenwijverderwillenonderzoeken?3.  Waaromwillenweditbekijkensamenmetonzeleerlingen?(Tijdelijk)loslatenvan:-  onmiddellijkefuncFonaliteitvandeles-  noden,beperkingenenopportuniteiten

Devakken‘terugvinden’inhetthema(vanuithetthemaontwikkelenennietvanuitdevakken)

Output:verslagmetideeënoverhetthema,vanuitdeidenFteitvanhetteam,via

punten123

Alleenalswijgeïnteresseerdzijninhetthemaalsgeheel,kunnenweleerlingenbetrekkenbijdehele

IO!

(2)inhoudelijkconceptontwerpen

VanideeënnaareeninhoudelijkconceptvandeIOalsgeheel.Watgaanwedoenmetonzeleerlingen?Opstellenvaneenkapstok,eenstructuur,nietnoodzakelijklineairvanvorm:leidttotdeinhoudstafelofmindmapvandeIO.Voordeverschillendeitemspuntsgewijseenideevanwatmendaarmeewilrealiseren.

(3)didacFekontwikkelen

Hoegaanweditconcreetdoenindeklas?Welkehandelingen?Welkewerkvormen?WelkeorganisaFe?HoedeFjdverdelenindelessen?Hoe/wanneerdeverschillendematerialenterbeschikkingstellen?Balanstussen:-  eigeninbreng/werkvandeleerlingenindeklas-  sterkeinhoudelijkeaanwezigheidenaandachtvandeleraar.DidacFschplanopstellen.

(4)materiaalvoordeleerling

OpbasisvanhetconceptvanhetinhoudelijkontwerpenvandedidacFek:•  verzamelenvandenodigebronnen•  schrijvenvandeconcreteopdrachten

•  MenkomttoteeninhoudelijkedraKvanhetIO-materiaaldataandeleerlingengegevenmoetworden.

(5)en(6)cross-checkenfinalisaFe

•  AlleleerkrachteninhetteambekijkendeheleIO•  Inhetbijzondercross-lezentussenvakken.•  MencontroleertdathetduidelijkiswelkecompetenFesuithetleerplanaanbodkomen.

•  IndiennodigwordendecompetenFesdieaanbodkomen,explicietvermeldindeopdrachtenbriemes.

•  MenmaaktkeuzesvoordeevaluaFe:inhoudéncompetenFes.•  IndiennodigwordenerevaluaFefichesgemaakt

SamenontwerpenalsauthenFekeleraren

HoekandeIOookvoormijalsleraareenintellectueelavontuurzijn?

HoekanjealsleerkrachtvaneenIOauthenFekzijn?

HoeverhoudikmijtotdeIOalsgeheel?

Tafeldiscussie

Mogelijketafelstellingen•  Jemoetalheelwatjarenervaringhebbenomalsleraarbinneneenintegraalvaktestaan.(leerkracht)

•  EenexploraFevedidacFekzorgtvoorveelvrijheidendaardooronveiligheidineenschoolsecontext.(didacFek)

•  StriktefocusopcompetenFeszorgtvoorduidelijkedoelstellingenvoordeleerkracht.(doelen)

•  Decross-check-fasezorgtvoorvoldoendekwaliteitsbewakingvooreeninterdisciplinairvak.(vakken)

•  Hetvoorgesteldeontwerptrajectishaalbaarvoorleerkrachtenteamsinhetsecundaironderwijs.