Χρήση διαδραστικών πινάκων στη μαθησιακή διαδικασία

Μπασματζίδης Γεώργιος MSc Πληροφορική στην Εκπ/σηΕπιμορφωτής ΤΠΕ β’ επιπέδου

Δομή εισήγησης:Θεωρητική προσέγγιση για το Δ.Π.Επίδειξη δραστηριοτήτων στο Δ.Π.Πρακτική εξάσκηση εκπαιδευτικών

Στόχοι εισήγησης:

ΕνημέρωσηΕξοικείωσηΑπομυθοποίηση

Οι Ν.Τ αποτελούν σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης κοινωνίας. Συνεπώς η εκπαίδευση δεν μπορεί να παραμένει προσκολλημένη στα παραδοσιακά μέσα του βιβλίου και του τετραδίου

Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα τόσο

στην ελληνική όσο και στην διεθνή βιβλιογραφία η έλλειψη των τεχνολογικών μέσων στη διδασκαλία έχει ως αποτέλεσμα αυτή να γίνεται λιγότερο αποτελεσματική. Bates (1995)

η εισαγωγή του διαδραστικού πίνακα(Δ.Π) ή Interactive Whiteboard (IWB) στη διδασκαλία των επιμέρους μαθημάτων συντελεί σε ιδιαίτερης σημασίας πλεονεκτήματα κυρίως σε θέματα αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικών και μαθητών

Οι υποστηρικτές των Δ.Π. θεωρούν πως «μπορούν να επιφέρουν μια δυνητική επανάσταση στην εκπαιδευτική πρακτική»

(Gillen, Staarman, Littleton, Mercer & Twiner, 2008; Miller & Glover, 2002; Smith, Higgins, Wall & Miller, 2005)

Στοιχεία εξοπλισμών

3.000.000 + διαδραστικοί πίνακες παγκοσμίως

Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς έχουν τα πρωτεία

Η Ελλάδα εξοπλίζεται μέσα από την πράξη: «Πρόγραμμα πιλοτικής εισαγωγής «Πρόγραμμα πιλοτικής εισαγωγής διαδραστικών συστημάτων και συναφούς διαδραστικών συστημάτων και συναφούς εξοπλισμού στην τάξη για μία ψηφιακά εξοπλισμού στην τάξη για μία ψηφιακά υποστηριζόμενη διδασκαλία» .υποστηριζόμενη διδασκαλία» .(Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση)

Τι είναι ένας διαδραστικός πίνακας;

Ο Δ.Π. είναι ένας πίνακας που συνδυάζει την απλότητα και λειτουργικότητα ενός απλού πίνακα με τις δυνατότητες ενός υπολογιστή.

Είναι ψηφιακό βοήθημα για τη στήριξη της διδασκαλίας.

Τυπική διάταξη ενός διαδραστικού συστήματος.

10

Ανήκει στην κατηγορία των τεταρτογενών Μέσων (Σοφός 2005)

Ο ΔΠ καλύπτει όλες τις λειτουργίες του μαυροπίνακα

Ο ΔΠ είναι ένας «κλασικός πίνακας» με ψηφιακές προεκτάσεις

«Κρύβει» την ψηφιακή του υποδομήΜπορεί να χρησιμοποιηθεί για ΕξΑΕΘέτει το εκπαιδευτικό σύστημα μπροστά σε

νέες προκλήσεις

11

Πώς διαφοροποιείται ο ΔΠ από άλλες τεχνολογίες;Σχεδιάστηκε για χρήση από εκπαιδευτικούςΜπορεί να χρησιμοποιηθεί στην καθημερινή

εκπαιδευτική πράξηΜπορεί να εγκατασταθεί εύκολα και με σχετικά

μικρό κόστοςΥποστηρίζει διδασκαλία σε επίπεδο τάξης,

αλλά και σε ομαδικό ή/και ατομικό επίπεδο

12

Τύποι διαδραστικών συστημάτωνΔιακρίνουμε 3 βασικά είδη τεχνολογιών:

Οπτικής τεχνολογίαςΗλεκτρομαγνητικής τεχνολογίας καιΜηχανικής πίεσης

13

Οπτικής τεχνολογίας: τύπος 1

14

Οπτικής τεχνολογίας: τύπος 2

Ηλεκτρομαγνητικής τεχνολογίας

Μηχανικής πίεσης (αφής)

Μοντέλα διαδραστικών πινάκωνΕμπρόσθιας προβολήςΟπίσθιας προβολής (…ακριβοί)Συχνότερη διάσταση 70”Σταθερή εγκατάσταση ή τροχήλατοι

(με ειδική βάση αυξομειώνεται το ύψος)

Εφαρμογές Χειρισμός από την επιφάνεια του ΔΠ

οποιουδήποτε λογισμικού του ΗΥ Προβολή στην επιφάνεια του ΔΠ

οποιουδήποτε λογισμικού του ΗΥ Ψηφιακή προσομοίωση του κλασικού πίνακα Αποθήκευση σημειώσεων από την

επιφάνεια του ΔΣ σε ηλεκτρονική μορφή στον ΗΥ

Μετατροπή κειμένου από χειρόγραφο σε τυπογραφικό

Διαμοιρασμός εκπαιδευτικού υλικού Σύστημα καταγραφής/διαχείρισης της

απόκρισης κοινού (Audience/Interactive Response System –A/IRS)

Λογισμικό διαδραστικών πινάκωνΣε γενικές γραμμές …Διαθέτουν μεγάλες συλλογές έτοιμου υλικούΕργαλεία ανάπτυξης περιεχομένου (κείμενο,

ήχοι, σχέδια …)Εργαλεία καταγραφής οθόνης σε εικόνα ή

βίντεοΜαθηματικά εργαλεία (χάρακες, διαβήτες,

μοιρογνωμόνια)Εργαλεία αναπαραγωγής περιεχομένουΔυνατότητα εξαγωγής σε pdf, ppt, html

Γιατί Δ.Π. στην εκπαίδευση;Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία

υποστηρίζεται ότι ο ΔΠ:Ενθαρρύνει τις συνεργατικές δραστηριότητεςΥποστηρίζει την αλληλεπίδρασηΕπικεντρώνει την προσοχή των μαθητώνΜπορεί να αξιοποιηθεί σε όλες τις ηλικίες

μαθητών

Για την επιτυχή ένταξη των ΔΠ στην εκπαίδευση…Επιμόρφωση εκπαιδευτικώνΔιαρκής παιδαγωγική και τεχνολογική

υποστήριξηΜαθησιακές δραστηριότητες που αξιοποιούν

τα χαρακτηριστικά των ΔΠ

Η μαθησιακή και διδακτική διαδικασία με το ΔΠΥποστηρίζουν τη διδασκαλία σε πολλά επίπεδαΠαρουσίαση του υλικού στο σύνολο της τάξηςΓέφυρα διδασκαλίας σε επίπεδο τάξης –

διδασκαλία σε ομάδες

• Οργάνωση περιεχομένουΟργάνωση περιεχομένου• Διαμοιρασμός πληροφοριώνΔιαμοιρασμός πληροφοριών

- Συμμετοχή- Αλληλεπίδραση- Βελτίωση προσοχής- Ενθουσιασμός για μάθηση

Ιδιαίτερες δυνατότητες ΔΠΜετακίνηση αντικειμένων «σύρε κι άφησε»Τοποθέτηση αντικειμένων σε επίπεδαΔυνατότητα για πρακτικά «άπειρες σελίδες»Εργαλεία γραφής και επισήμανσηςΕργαλεία σύλληψης της οθόνηςΑξιοποίηση πολυμεσικών βιβλιοθηκών του

λογισμικού του ΔΠΠροβολή σε μεγάλη οθόνη

Τι έδειξαν οι έρευνες

Έρευνα του Π.Ι σε μαθητές που δούλεψαν με Δ.Π στην τάξη τους(2011):ο διαδραστικός πίνακας τους εντυπωσιάζει,τους κάνει να νιώθουν ότι είναι σε ένα

μοντέρνο σχολείο,το ενδιαφέρον τους και η προσοχή τους

αυξάνεται στην ώρα του μαθήματος, τους βοηθά να καταλαβαίνουν καλύτερα το

μάθημα

Έρευνα από εκπ/κό και τεχνολογικό οργανισμό της Αγγλίας επιβεβαίωσε:Αύξηση ενθουσιασμού και ενδιαφέροντοςΠερισσότερες ευκαιρίες για συμμετοχή και

συνεργασίαΑνάπτυξη προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτωνΛιγότερες σημειώσεις στην τάξηΑυξημένη ανταπόκριση και δυνατότητα αφομοίωσης

σύνθετων εννοιώνΚαλύτερη εκμάθηση για παιδιά με διαφορετικά στυλ

μάθησης (ακουστικό, οπτικό, κιναισθητικό)Αύξηση αυτοπεποίθησης

(Becta, 2003, Smith et al., 2005)Αύξηση του κινήτρου για συμμετοχή στη μαθησιακή

διαδικασία και της ικανοποίησης των μαθητώνΚίνητρο και επιρροή για δημιουργία πιο ενδιαφέρουσας

και ευχάριστης μαθησιακής ατμόσφαιρας (Beeland 2002)

Θετική επίδραση σε επίπεδο προσοχής και συμπεριφοράς

Ενίσχυση του πολυαισθητηριακού χειρισμού δεδομένου ότι η παρουσίαση με πολυμέσα

Διεγείρει την οπτική αντίληψη και ενισχύει την ανάκληση πληροφοριών στους μαθητές (Burden, 2002)

Προσφορά περισσότερων ευκαιριών για συμμετοχή και συνεργασία, και υποστήριξη των προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών (Levy, 2002)

Μείωση της ανάγκης για σημειώσεις κατά τη διάρκεια του μαθήματος λόγω της δυνατότητας αποθήκευσης και εκτύπωσης κατευθείαν των δεδομένων της οθόνης

Παροχή της δυνατότητας στους μαθητές να ανταπεξέλθουν σε πιο πολύπλοκες έννοιες ως αποτέλεσμα της δυνατότητας σαφέστερης και δυναμικότερης παρουσίασης (Smith H., 2001)

Διευκόλυνση των διαφορετικών μαθησιακών προφίλ των μαθητών καθώς ο εκπαιδευτικός μπορεί με τη χρήση μιας ποικιλίας πόρων να καλύψει συγκεκριμένες ανάγκες παιδιών (Bell, 2002)

Ενίσχυση της ικανότητας των μαθητών στη δημιουργία περισσότερο ελκυστικών παρουσιάσεων προς τους συμμαθητές τους αυξάνοντας συγχρόνως το αίσθημα της αυτοπεποίθησης (Levy, 2002)

Αύξηση της δυνατότητας πρόσβασης σε μικρότερες ηλικίες και σε μαθητές με ειδικές ανάγκες λόγω της έλλειψης χειρισμού πληκτρολογίου (Goodison, 2002)

Πώς προσλαμβάνουμε τις πληροφορίες

Το 30% των μαθητών θυμούνται τα ¾ όσων ακούνε σε ένα μάθημα

Το 40% θυμούνται τα ¾ όσων διαβάζουν ή βλέπουν

Το 15% μαθαίνει απτικάΤο 15% είναι κιναισθητικοί τύποι

Οι ΔΠ στην Ειδική ΑγωγήΔυνατότητες χειρισμού της

εικόνας, του ήχου, της κίνησης, με διαδραστικό τρόπο (κίνητρα για συμμετοχή)

Υποστηρίζει πολλά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα

Για τη χρήση του δεν απαιτείται ποντίκι, πληκτρολόγιο (παιδιά με κινητικές αναπηρίες)

Ευκολία χρήσηςΕυνοεί τα παιδιά με διάσπαση προσοχής

Τεχνικές για αλληλεπιδραστική διδασκαλία με το διαδραστικό πίνακα

Ανάπτυξη της λεκτικής επικοινωνίας- συζήτησης στην τάξη:

Χρήση εικόνας ή βίντεο για αφόρμηση και έναρξη συζήτησης

Χρήση γραπτών υπαγορεύσεων/παρωθήσεωνΚαταιγισμός ιδεών (πιθανώς με χρήση

λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης)ΤαξινόμησηΔραστηριότητες δημιουργίας και χειρισμού

κειμένουΥποστήριξη κατάλληλων ερωτήσεων με

πολυμεσικό υλικό

Μοντελοποίηση, επίδειξη και σχολιασμός-υπομνηματισμός

Άμεσος χειρισμός αντικειμένων και ιδιοτήτων τους (drag and drop activities)

Επισημείωση και υπομνηματισμός σε κάθε τύπο αρχείου (κείμενα, εικόνες, κλπ.)

Από κοινού ανάγνωσηΣυνεργατική γραφήΣυνεργατική επίλυση προβλήματοςΟμότιμη διδασκαλία (διδασκαλία από μαθητές

σε όλη την τάξη ή σε ομάδες μαθητών)

Αλλά …Ο διαδραστικός πίνακας είναι ένα εργαλείοΟι δυνατότητες του εργαλείου δεν κάνουν πιο

ποιοτική τη διδασκαλίαΟ εκπαιδευτικός της τάξης είναι αυτός που θα

προσδώσει στον Δ.Π. την «εποικοδομητική» ή «συμπεριφοριστική» του ταυτότητα.

Συμπερασματικά…Η χρήση του διαδραστικού πίνακα ελλοχεύει

κινδύνους αν δε χρησιμοποιηθεί κατάλληλα. Έτσι μπορεί να αναπαράγει ένα δασκαλοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας. Γι΄ αυτό ο κάθε δάσκαλος οφείλει να χρησιμοποιεί το διαδραστικό πίνακα ως γνωστικό εργαλείο. Στη σύγχρονη εκπαιδευτική τεχνολογία, όταν υπάρχει αναφορά στον υπολογιστή, αυτός δε θεωρείται απλώς ένα διδακτικό μέσο, αλλά και ένα δυνάμει «νοητικά ή γνωστικό εργαλείο»

Σας ευχαριστώ πολύ!Σας ευχαριστώ πολύ!geobasm@yahoo.grgeobasm@yahoo.gr

Μπασματζίδης Γεώργιος MSc Πληροφορική στην Εκπ/σηΕπιμορφωτής ΤΠΕ β’ επιπέδου