Internacionalizam/partikularizam zatite ljudskih prava

A: ta predstavlja pojam internacionalizacije ljudskih prava?B: Predstavlja proces meunarodnog okupljanja oko realizacije koncepta univerzalnih ljudskih prava zasnovanih na jednakoj vrijednosti svakog ljudkog bia koja potie od razuma i prirode a nezavisno[footnoteRef:1] od volje drava. Afirmacija ljudskih prava se postie irenjem vrijednosti koje ovaj koncept nosi kao i legalizacijom zatite ljudskih prava mehanizmima poput albi meunarodnim tijelima i usvajanja meunarodnih i regionalnih konvencija[footnoteRef:2]. [1: Milan Paunovi, Boris Krivokapi, Ivana Krsti, Meunarodna ljudska prava, Beograd, 2010; str. 21] [2: Mohammad Amin Al-Midani, The Status Of The individual And The Future Of International Humanitarian Law, achil.org: http://www.acihl.org/articles.htm?article_id=2]

Kako ustav predstavlja smjernicu za drutvena kretanja njenih inilaca u unutranjem pravu, tako meunarodna ljudska prava predstavljaju branu i okvir ispoljavanja prerogativa subjekata meunarodnih odnosa.A: Tvrditi da dolazi do internacionalizacije zatite ljudskih prava znai saglaavati se da postoji partikularnost, jer kretanje ne postoji bez razlike[footnoteRef:3]. [3: Luano De Kreenco, Istorija grke filozofije-predsokratovci, Novi Sad, 1991; str. 102:- Ako je veno, beskonano, jedno i homogeno ono je i nepokretno, budui da van njega ne postoji drugi prostor gde bi se kretalo.- argumentum a contrario dovodi do zakljuka da je jedna od osnova kretanja-razlika.]

Ako internacionalizacija[footnoteRef:4] zatite ljudskih prava predstavlja meunarodno priznto dobro, putem univerzalnih i regionalnih normi i sporazuma, zato postoji partikularnost u ostvarivanju i obimu ove zatite u meunarodnom drutvu[footnoteRef:5]? Da li je to posledica latentnog rasizma? [4: Milan Vujaklija, Leksikon stranih rijei i izraza, Prosveta-Beograd; str. 347. kolona 2:-internacionalizacija(lat. inter, natio) priznavanje ega za zajedniko, meunarodno; sporazum po kome sve drave imaju jednako pravo da se neim koriste, npr. nekom teritorijom, moreuzom, rekom itd...] [5: drutvo, a ne zajednica, jer za zajednicu je potreban subjektivan elemenat volje njenih lanica da joj pripadaju, a drave u globalnom drutvu tu volju za koegzistiranje i saradnju iskazuju u veini sluajeva ukoliko je oportuna njihovim interesima ]

A: Drave su originarni subjekti meunarodnog prava, time prvenstveno pozvane da odluuju koje e norme primjenjivati prema svojim graanima, kako mogu biti rasisti u odnosu na dravljane? Zar dravu ne ini njeno stanovnitvo ( kojim upravlja suverena vlast, na odreenoj teritoriji). B: Odbijajui da prihvate osnovne meunarodne standarde ili ih primjenjujui nepotpuno, u skladu sa svojim shvatanjem potreba drutva, vlasti svjseno ili nesvjesno vre razlikovanje ljudi u globalnom drutvu. A: U kakvoj je to veze sa rasizmom? Vlasti samo odluuju koje norme da primjene na osnovu specifinosti teritorije, kulture ili stanja u kome se drutvo nalazi. Zar ne bi nekritiko prihvatanje tekovina zapadne civilizacije predstavljao kulturni imperijalizam, a prenos moi destabilizovao dravu, kojoj narod nije na civilizacijskom nivou vrijednosti koje preuzima?B: Rasizam je u sutini predubjeenje da je odreena grupa ljudi koja dijeli neke karakteristike superiorna ili inferiorna u odnosu na drugu[footnoteRef:6]. Karakteristika koju dijele u ovom sluaju je podreenost konkretnoj vlasti. Drava odbijajui da prihvati standard ljudskih prava, koja su minimum za dostojanstveno ivljenje oveka u zajednici, svjesno ili ne, stavlja neke subjektivne ili objektivne ciljeve ispred dostojanstva[footnoteRef:7] ljudskog bia. Time ga diskriminie u odnosu na graanina druge drave, koja je svog postavila na prvo mjesto; i pretvara u sredstvo svog postojanja, krei Kantov kategoriki imperativ da se ovek posmatra kao cilj djelanja[footnoteRef:8]. [6: Google, rezultat inputa: define racism: https://www.google.me/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=define+racism] [7: iz etimologije rijei dostojanstvo (do + stajati: http://hr.wikipedia.org/wiki/Etimologija) moemo zakljuiti da se dostojnim smatra onaj ko je vrijedan da stoji rame uz rame sa drugim, oduzimati to pravo onome ko ga zasluuje predstavlja unienje] [8: Wikipedija: http://en.wikipedia.org/wiki/Categorical_imperative#The_Second_Formulation, nav. prema Imanuel Kant, Zasnivanje metafizike morala]

A: A stav o individualnim pravima da su zapadnjaki izum, neprijeren neindividualistikim kulturama[footnoteRef:9]? [9: Lawrence M. Friedman, The Internationalization of Human Rights by David P. Forsythe, Boston College Third World Law Journal, 1-1-1993; str. 191; nav. prema: David P. Forsythe, The Internationalization Of Human Rights, 1991]

B: Razlika izmeu grupnog i individualnog je ista razlici izmeu analognog i digitalnog. Kod grupnognog prava ili kod analognog sistema, elemenat mora da je u nekom kontigentnom[footnoteRef:10] odnosu sa ostalim elementima na nain da grade teorijski beskonaan entitet[footnoteRef:11], dok je kod individualnih prava i digitalnog sistema akcenat na jedinicama sistema. ta ovo znai?Individualna prava i digitalni sistem podrazumjevaju jasno definisanu osnovnu jedinicu/elemenat i njen prostor postojanja, to izmeu ostalog ini transfer elemenata meu sistemima lakim. Ovo konkretno znai da ovek, ljudsko bie moe da svoja prava direktno ostvaruje kao graanin svijeta, ili sa bilo kojim drugim svojstvom indetiteta, ak i bez indetiteta, prostim postojanjem, kao osnovna jedinica prirode koja se javlja kao ljudsko bie, za razliku od grupnog analognog prava gdje je uslovljen pripadnou nekom kolektivitetu. I gdje postoji opasnost da grupa podredi individuu svojim ciljevima: Ako bi grupa imala nezavistan poloaj od svojih lanova, stanovita njenih lanova se ne bi uzimala u obzir kada se za relevantna smatraju ona koje potiu od grupe. Po tim pitanjima, odvojene volje individua se ne raunaju. One nee biti preglasane; ve e jednostavno proi nezapaene.[footnoteRef:12] (---) Kada se sloimo da grupa posjeduje prava, to mogu biti prava koja dri nasuprot svojih lanova i koja moe koristiti da upravlja njihovim ivotima. (---) Nije nita neobino u grupi koja se organizuje na taj nain da moe donositi odluke kolektivno, direktno ili preko ovlaenih lica, koje pojedinano obavezuju lanove. To opisuje normalno stanje poslovanja teniskih klubova, ribolovaca, asocijacija, politikih partija, crkvi, kao i ostalih nespecifinih grupa. Pravo grupe da kolektivno donosi odluke, koje pojedinano obavezuju njene lanove je jednostavno opis demokratije. [10: Milan Vujaklija, Leksikon stranih rijei i izraza, Prosveta-Beograd; str. 443: kontingentan (lat. contingens) dodirni, u dodiru, susedan (sic), blizak---] [11: https://learn.sparkfun.com/tutorials/analog-vs-digital] [12: Stanford Encyclopedia of Philosophy, Group rights, Fears of the implications or consequences of group rights (2008); nav. prema (Vincent 1989, 714):http://plato.stanford.edu/entries/rights-group/#FeaImpConGroRig]

Zbog ega je onda toliko zebnje pri dozvoljavanju grupi da ima prava nad svojim lanovima? Odgovor je u tome da se u zadnje vrijeme grupna prava raspravljaju prvenstveno u vezi sa grupama u kojima se lanstvo ne zasniva voljno: grupama koje razlikuje njihova rasa, etnika pripadnost, kultura ili jezik. Ljudi ne biraju da budu lanovi ovih pripisanih grupa, niti ih mogu lako napustiti kao to bi mogli klub ili asocijaciju.[footnoteRef:13] [13: Ib nav. prema Macdonald 1989; Offe 1998, 1315; Waldron 1993, 3636)]

(---) esto je, kako se navodi, pravi efekat dodjeljivanja prava ovim grupama u stvari osnaivanje moi konzervativne elite ije se elje i interesi suprostavljaju sa sa tenjama drugih u grupi. Obino e tendencija elite biti da koristi svoju mo da odri tradiciju i jedinstvo grupe i nee biti spremna da tolerie neslaganje, odstupanje i zahtjeve za reformom. Takoe e teiti da da odri poziciju onih u grupi koji su tradicionalno bili podreeni. Ukratko, iako prava grupe mogu da poprave poziciju dijela lanova, takoe mogu da ozbiljno ugroze blagostanje drugih.[footnoteRef:14] [14: Ib nav. prema (Cohen et al. 1999; Deveaux 2000; Kukathas 1992, 113-15; Okin 2002; Shachar 2001; Tamir 1999, 158-64, 173-4)]

Najvea motivacija dodjeljivanja prava individuama je da im se obezbijede i osiguraju garancije zatite. Individue kao pojedinci su ranjivi od strane onih koji sprovode vlast u svim njenim vidovima, kao i do snage brojeva (koja je na strani veine, prim. M.G.). Individue koje su nosioci nepopularnih miljenja ili koji ive na neuobiajen nain ili ije je postojanje zamorno ili sklono pridikama drugih, su u konstantnoj opasnosti da budu skrhani od veine, koja njihovo postojanje vidi kao negativno. Kada se dodjeljuju prava individuama, u stvari im s obezbjeije moralna zatita kao tit od zloupotrebe moi, raunajui tu i zloupotrebu grupne moi.Grupna prava koja se posmatraju kolektivno se ine manje prijetee po individue od grupnih prava koja se posmatraju korporativno[footnoteRef:15]. U korporativnom smislu grupa posjeduje moralno stanovite nezavisno od svojih lanova.; stanovite grupe dakle moe zamjeniti ono pojedinanih lanova tako da se odvojene volje, interesi ili glasovi ne raunaju. Sa druge strane kolektivna prava se dre zajedno od strane individua koje ine kolektivitet i utemeljana su na stanovitima i interesima tih individua.[footnoteRef:16] [15: Korporativno, u smislu pravnu autorizovanog entiteta] [16: Ib]

Drave i drutvene grupe nisu okamenjeni entiteti koji stoje nepromjenjivi u vremenu. One su dinamini sistemi podloni promjenama. Njihovi elementi se mijenjaju konstantno, poput elija organizma, a njihov DNK je pravo ili obiaj koji ih ureuje. Ali kao i u paradoksu Tezejevog broda, da li brod ostaje isti ako mu se svi djelovi promijene, odgovor da li je drava i grupa ista lei u sutinu koja ini njen kontinuitet. Sutina jedne drave se moe zasnivati na pozitivnim ili negativnom etosu. Negativn etos bi bio parazitizam dijela grupe nad ostatkom (tiranija, oligarhija, diktatura), putem korienja steene moi, a pozitivni mutualizam (aristokratija, meritokratija, demokratija), putem konstantne usmjerenosti svih lanova za nalaenje mehanizama optimizacije ivljenja u zajednici.Ars longa, vitae brevis. Ljudski ivot je konaan, a vlast traje neogranieno. ovek u ivotu prolazi razne faze napretka, zenita, opadanja i posjeduje razliite indentitete koji postoje naporedo. Oni se svi susreu u zajednici. Umjenost dobre vlasti, je u pronalaenju prave mjere odnosa meu ljudima na nain da odreeni ljudi koji su u zenitu moi i oportunitenog indentiteta, ne iskoriste status nad drugima koji su u fazi napretka ili opadanja, ili nad onima iji zenit nije jednak, da bi se izbjegao parazitizam, a obezbijedio mutualizam. Takoe ovo je i pitanje dostojanstva ljudskih individua u cjelokupnosti njihovog postojanja. Jer ljudsko bie nije manje ovjek, jer je dijete, ili ena, ili staro, bolesno, invalid, tamne koe Standard ljudskih prava s jedne strane predstavlja uputstvo i reper vladama i grupama na koji nain moraju organizovati osnove grupe da bi se obezbijedilo osnovno ljudsko dostojanstvo, a sa druge strane predstavljaju marker ostalim vladama i grupama da postoji opasnost po njih ukoliko prekrilac stekne mo.A: Zato postaviti formalne odlike dostojanstva na prvo mjesto? B: U kom smislu?A: Ako drava zvanino ne titi standarde ljudskih prava, ali se substancijalno ona potuju i to to bira kojim intenzitetom e ih prijenjivati obezbjeuje da se postigne red u njenom poretku, ak i vie od toga, udobnost i kvalitet ivljenja, zato bi morala da zvanino prihvati korpus ljudskih prava?B: Propisivanjem minimuma standarda ljudskih prava, ta prava ne ulaze samo u pravni sistem i bivaju zatiena pravnim sankcijama, na nain da ne mogu biti podlona arbitrernosti sadanje ni buduih vlasti ve i u javni poredak u smislu kulturne tekovine. Ureen nauni sistem, u konkretnom sluaju pravni sistem, ureuje stanje pojmova u svijesti, koji utiu na ponaanje, a zbir uobiajenih ponaanja ine etos drutva, na taj nain se ostvaruje red u svijesti; u ponaanja i u drutvu. Propisivanje i dostupnost su neophodni za jedinstvenu primjenu, koja je odlika ujednaenosti, a ujednaenost i predvidljivost preko pravde je odlika reda, u ontolokom i objektivnom smislu. Time se ljudi usmjeravaju da njihovom djelovanju postoji granica koji ne smiju da preu u meusobnim odnosima ako ele da zadre ljudskost i red.A: ta je ljudskost? ta znai biti ovek?B: Aristotel kae da svaki stav i svaki problem oituje: odreenje, svojstvo, rod, priluenost[footnoteRef:17]. Opiimo oveka: [17: Aristotel Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 11; nav. prema: Aristotel Nikomahova etika, I, 5, 1095 b. 24-26.]

Odreenje[footnoteRef:18] ljudskog bia bi bilo: [18: Odreenje je iskaz...ije je znaenje sutina... Aristotel Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 11-12]

U subjektivnom smislu:-Kao to je dobro za flautistu, vajara ili kakvog drugog zanatliju u perfekciji njegovog djela, isto to treba da vai i za oveka. No, koja je ovekova osobenost? Svakako ne samo ivljenje, koje je svojstveno i biljkama, niti ula to je zajedniko konju, volu i drugim ivotinjama. Ostaje, dakle, racionalno bie. I kao to zasluuje prednost onaj ko bolje svira na citri nego ko svira loe, isto tako smatramo vrlim ovekom onog koji razmilja po zakonima vrline. I ne samo jednom, ve za sve vrijeme postojanja. Kao to jedna lasta ne ini proljee, isto tako i jedan dan ispunjen vrlinom ne moe da uini blaenim i srenim cijeli ivot.[footnoteRef:19] [19: Luano De Kreenco Istorija grke filozovije-od Sokrata, nadalje, Svetovi-Novi Sad, 1993; str. 118. ]

U objektivnom smislu fenotip oveka, ini njegovo ispoljavanje u vidu oblika i ponaanja:- Oblik: Dvonona kopnena ivotinja[footnoteRef:20] uz ostale diferencijalne karakteristike koje je ine ovekom [20: Aristotel Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 11]

- Aktivnost: Kako je jedna od zakonitosti ivota negativna entropija[footnoteRef:21][footnoteRef:22], a red unutar organizma se naplauje poveanjem nereda van organizma[footnoteRef:23], moe se tvrditi da ovek drutveno ureenje i sigurnost svog ivota naplauje redom prirode, dekonstruiui je, u tolikoj mjeri da je to na neki nain postala njegova odlika, u smislu da dovodi prirodu na granicu mogunosti rekonstrukcije (atomska bomba, radioaktivni otpad, plastika[footnoteRef:24], svemirski otpad). Dakle njegovo djelovanje je entropija negativne entropije[footnoteRef:25]. [21: ---Entropija je mjera mjera neureenosti u nekom sistemu.---; Sajmon Blekburn, Oksfordski filozofski renik, Sveto vi-Novi Sad] [22: Wikipedia: Entropy and life: Negative entropy: http://en.wikipedia.org/wiki/Entropy_and_life#Negative_entropy] [23: Wikipedia, What is life, Schrdinger's "paradox": http://en.wikipedia.org/wiki/What_Is_Life%3F#Schr.C3.B6dinger.27s_.22paradox.22] [24: ovek je u potrazi za jeftinim materijalom koji nije krt kao staklo, a koji se lako oblikuje uveo u prirodu plastiku, za koju ne postoji organizam koji je razgrauje, tako da plastika bivstvuje neometano oko 450 godina:https://www.google.me/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=how%20long%20does%20it%20take%20plastic%20to%20decompose] [25: Kakve su reperkusije ovoga i kakva je uloga meunarodnog prava i ljudskih prava, razmotriemo u poglavlju Trendovi]

Svojstvo[footnoteRef:26] oveka bi bilo: [26: Svojstvo je ono to dodue ne oituje sutinu, ali pripada jedino tome (bivstvu/iskazu, prim. M.G.), i pridaje se umjesto toga toj stvari. Aristotel Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 12]

U subjektivnom smislu:-Prijemivost za gramatiku[footnoteRef:27]. [27: Aristotel Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 12-13]

U objektivnom smislu:-Korienje sloenih orua[footnoteRef:28] [28: Smithsonian national museum of natural history,Human charactheristics What does it mean to be human: http://humanorigins.si.edu/human-characteristics]

Rod[footnoteRef:29] oveka: [29: Rod je ono to se u tastvu pridaje veem broju /stvari/ koje se po vrsti razlikuju. Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 13]

za oveka odgovara da se kae da je ivotinja kad se upita ta je on.[footnoteRef:30] [30: Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 13]

Priluenost[footnoteRef:31] podrazumijeva razne subjektivne i objektivne uloge u kojima se ovek javlja odreeno vrijeme. ( ljubitelj umjetnosti, bie koje se igra, stvaralac, bie koje voli, bie koje spava[footnoteRef:32]) [31: Priluenost je ono to nije neto od toga, ni odreenje, ni svojstvo, ni rod, ali pripada stvari, te ono to moe pripadati neem jedinstvenom i istom i ne pripadati. (npr. pesnica i dlan su priluenosti ake-prim. M.G. ); Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 13] [32: Wikipedia, Names for the human species, list of binomial names (sa pridjevima koji karakeriu ljudsku prirodu):http://en.wikipedia.org/wiki/Names_for_the_human_species#List_of_binomial_names]

A: Iz navedenog definisanja oveka, moemo vidjeti da je jedna od karakteristika oveka da je ivotinja, emu onda slue granice ? ak ni to to mu je sutina racionalnost ne dovodi u pitanje nepotrebnost granica naspram sredstava za odranje sebe? Zar ovek nije prvenstveno duan sebi?B: Opstanak je mogue obezbijediti na dva naina: samostalno ili saradnjom- ivei u drutvu. U zavisnosti od izbora mogue je racionalisati zakonitosti i vrijednosti ovih sistema.ovek, kao derivat prirode posjeduje onoliko koliko mu je priroda omoguila kao sistemu koji je stvorila. Dakle, to su mogunost fizikog djelovanja i razum. Sposobnou za djelovanjem se moe mjeriti sloboda. Ona prvenstveno podrazumjeva obezbjeenje opstanka, a sekundarno, kao autonomija sopstva je uslovljena umanjenjem obaveza koje priroda namee radi opstanka, otklonom od nunosti.Opcije su ivijeti kao asketa ili u drutvu. ivjei kao asketa, moete da zadovoljite samo primarne, primitivne potrebe opstanka-usamljen ovek nema znanja ni vremena da obezbijedi varijetete nadgradnje slobode i udobnosti. Da bi ivio sam, ovek mora biti ivotinja ili bog kae Aristotel[footnoteRef:33]. Dakle, kao ivotinja, jer da bi sam obezbjedio slobodu koju civilizacija prua trebalo bi mu vie vremena od ljudskog ivota. [33: http://www.goodreads.com/work/quotes/14746717]

Ruso kae ovek se raa slobodan, ali da je svuda u lancima[footnoteRef:34]. Grijei, novoroene je zavisno i sputano, njegova sloboda zavisi od oveka. Saradnja oslobaa: zamislimo tigra kod koga se probudila humanost, ne eli da ubija... ne moe da bude vegetarijanac ili leinar... Uginue... tigrovi nemaju mesare, koji im ostavljaju slobodu da budu humani. [34: an ak Ruso Drutveni ugovor-o poreklu i osnovima nejednakosti meu ljudima-rasprava o naukama i umjetnostima, Filip Vinji-Beograd, 1993: http://www.fpn.co.me/fajlovi/fpn/attach_fajlovi/lat/studentske-informacije/materijali/2014/03/pdf/Drustveni_ugovor.pdf]

ivot u drutvu donosi prednost saradnje, jer podjelom rada, lanovi dobijaju vrijeme i mir koji bi im bili uskraeni da sami moraju raditi poslove koji obezbjeuju opstanak. Zajednica kao sistem podrazumjeva pravila i red da bi funkcionisala i razvijala se. Red zahtijeva ujednaenost i stalnost, jer je odlika haosa nepredvidljivost. Mana nepredvidljivosti u odnosu na red je to primorava na stalno prilagoavanje, budui da nema obrazac. Stalno prilagoavanje znai da elementi sistema konstantno postoje u istom poetnom stanju koje vodi stanju prilagoenosti; dakle konstantnu primitivnost[footnoteRef:35] sistema. Da bi se izbjegla nepredvidljivost, sistemu su potrebni mehanizmi da usmjeri svoje elemente na optimalno djelovanje u svakom trenutku. Ne trai se maksimum, jer bi sistem bio neotporan da spoljanje djelovanje i neodriv. Dakle sistemu je potrebno da se u jednakim situacijama ispoljava na jednak nain, to je odlika reda i funkcionisanja. Prema Hjumu u osnovi vjerovanja da je neto zakon (prirode; prim. M.G) ne stoje nikakvo znanje koje se moe izvesno znati, ve navika naeg duha da dve stvari, koje su se u prolosti javljale zajedno, asocira jednu sa drugom i da oekuje njihovo ponovno vezano javljanje u budunosti.[footnoteRef:36] Zakonodavac pokuava da ovo vjerovanje osigura propisivanjem i objavljivanjem zakonitosi i standarda na kojima vjerovanja mogu da se zasnivaju. U javnom poretku i pravnom sistemu zakonitost koja usmjerava odnose u smjeru reda se zove pravdom. [35: Milan Vujaklija, Leksikon stranih rijei i izraza, Prosveta-Beograd; str. 721. kolona 1:primitivan (lat. primitivus) prvobitan, izvoran, osnovni;nepotpun, poetniki, koji sadri samo ono to je najnunije, jednostavan, prost, obian; duhovno slabo razvijen, nekulturan, koji je na nisko stanju] [36: Vladimir Milutinovi, Kratka istorija filozofije, Utopija-Beograd, 2005. str. 123]

Pravda ne pomae u sadrinskom utvrivanju jednakosti i nejednakosti, jer podrazumijeva predhodno razvrstavanje elemenata da bi se primijenila. Onaj ko razvrstava bira i pravdu. Tako je na ulazu u koncentarcioni logor Buhenvald bilo napisano: Svakom njegovo (Jedem das Seine)[footnoteRef:37]. [37: Uvod u jurisprudenciju- Budimir P. Kouti, 2008, str. 24.]

Ovim uviamo da pravo i pravda postaju problematini u konfliktnim, nerijeenim situacijama na koje je teko primejniti pravnu logiku. Konfliktna situacija ne moe biti ureena na opti nain, ako nije opteprihvaena, a to znau da se pojedinani stavovi lanova zajednice, tj. njihov moral mora pretvoriti u etos drutva da bi norma imala snagu, bilo da norma predhodi optem stavu, bilo da opti stav biva normiran.Dakle, skup pojedinaca u poetku biva povezan nominalno nekom vrijednou, da bi prihvatanjem te vrijednosti ona postala koncept koji se realizuje.Kako ljudske vrijednosti nisu aksioloke prirode ve variraju u zavisnosti razliitih individualnih i grupnih karakteristika, protekoa nastaje kad pogreno utemeljena vijednost postane taka okupljanja zajednice, bilo da je uspostavljena autoritetom ili silom (primjer nacistie Njemake). Ovo je podstaklo meunarodnu zajednicu da kao aksiom vrijednosti ispod koje ne moe da se ide postavi vrijednosti zatiene u okviru normi ljudskih prava. Konfliktne situacije su i danas problem meunarodne zajednice. Zbog neureenog sistema, ne postoji efikasan sistem reavanja konfliktnih politikih odnosa, iznoenja stavova i donoenja odluka. Generalna skuptina nije mjesto za to, jer amasadori dolaze sa ve formiranim miljenjima, i ak da ga mjenjaju u toku rasprave, ne mogu da valorizuju miljenje bez odobrenja matine drave. Miljenja auritativnih predstavnika drava se uglavnom donose asistematino i partikularno na ad hoc konferencijama, itd Pozitivan primjer, u regionalnom smislu je Evropski savjet, gdje se pojavljuju autoritativni predstavnici drava.A: Kako ovek moe istovremeno da bude i ivotinja i razumno bie zar to nije contradictio in adjecto? Jer se ovek radi opstanka povodi razumom, a ivotinja nagonom.B: ovek i ivotinja su iva bia. iva bia su ona koja se raaju, razmjenjuju materiju i energiju sa sredinom, rastu, razvijaju se, razmnoavaju i umiru[footnoteRef:38]. Ako prihvatimo pretpostavku da veina ivih bia nema tendenciju ka samoubistvu, bez nekog dodatnog razloga i da su takvi dogaaji izolovani[footnoteRef:39], to znai da veina ivih bia ele da ive. [38: Osim meduze Turritopsis dohrnii: http://immortal-jellyfish.com/] [39: Don Tomas Dojl (John Thomas Doyle) izvrio je samoubistvo sa mosta Golden Gejt, u oprotajnoj poruci je pisalo: Apsolutno bez povoda, izuzev to imam zubobolju: http://articles.latimes.com/1987-05-22/news/vw-1097_1_golden-gate-bridge/2]

Koja je cijena opstanka? Da bi ostvarili manifestacije ivota, a izbjegle nihilaciju, iva bia zavise od uspjenosti razmjene materije i energije sa spoljanjom sredinom[footnoteRef:40][footnoteRef:41]. Otklonom od nunosti i potrebama slobode ovi zahtjevi se poveavaju. Kako sva neophodna materija i energija nije jednako dostupna svim organizmima (zbog razvijenosti samog organizma ili zbog sredine), oni moraju da nalaze naine da popravljaju funkcionalnost svojih sistema. Dakle, njihovi sistemi moraju da posjeduju minimalnu efektivnost u skladu sa potrebama opstanka, stepenom poveanja efektivnosti organizma mjeri se efikasnost. [40: za dalja istraivanja: Kleiberov zakon (na eng. Kleiber's law): https://www.google.me/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=kleiber%27s%20law] [41: Suzana Herculano-Houzel: What is so special about the human brain?: https://www.ted.com/talks/suzana_herculano_houzel_what_is_so_special_about_the_human_brain?language=en#t-248051]

Efikasnost organizama se ispoljava preko kvaliteta odnosa njihovih podsistema, kao i odnosa izmeu samih organizama a u cilju bolje razmjene energije i materije i ostalih manifestacija ivota u sredini.Ovdje moemo da uvedemo bioloke zakone simbioze[footnoteRef:42][footnoteRef:43] da tretiramo odnose organizama. [42: Wikipedia: Symbiosis: http://en.wikipedia.org/wiki/Symbiosis] [43: Za potrebe ovog rada simbioza e se posmatrati i u smislu odnosa izmeu istih organizama kao i izmeu razliitih. Ne postoje logiki razlozi da se ne posmatra na taj nain, a saznajni doprinos je znaajan.]

Kako priroda ne doputa opstanak neefikasnim organizmima oni svoju efektivnost mogu unaprijediti efikasnou odnosa sa drugim organizmom. U tom smislu-simbioze razlikujemo: mutualizam, gdje oba organizma uesnici odnosa uzajamno kvalitativno poboljavaju uslove ivota ili olakavaju njegovo odranje; komensalizam - gdje jedan organizam ostvaruje poboljanje ili mu se olakava odranje ivota iz odnosa iz kog drugi organizam ne stie korist, ali ne trpi ni tetu; amensalizam - gdje ni jedan organizam ne ostvaruje dobit niti se olakava odranje ivota, a jedan od organizama je inhibiran ili oteen; parazitizam[footnoteRef:44] gdje je cijena poveanja kvaliteta ili odranja ivota jednog organizma, teta drugog [44: Parazitizam se u smislu ovog rada protee i na hranjenje drugim organizmom kao najekstremniji sluaj.]

Efikasnost i efektivnost mogu se mjeriti odnosom upotrijebljenih sredstava i postignutih ciljeva. Efikasnost podrazumjeva da se minimumom sredstava postiu maksimalni rezultati, a efektivnost da se postiu rezultati ne obazirui se na sredstva.[footnoteRef:45] [45: Jedna stara pria govori o tome kako je neki drevni kineski car upitao jednom svog dvorskog lekara, koji je poticao iz lekarske porodice, koji od lanova njegove porodice je najumeniji u leenju. Lekar, koji je u Kini uivao toliki ugled da mu je ime postalo sinonim za medicinu, odgovorio je: Moj najstariji brat sposoban je da uoi uzroke bolesti i otkloni ih pre nego to se sama bolest pojavi, i zbog toga nije poznat van nae kue. Moj srednji brat lei bolest jo dok je u samom nastanku, i zbog toga nije poznat van okvira naeg susedstva. to se mene tie, ja putam krv, prepisujem napitke i radim masau, pa se moje ime s vremena na vreme prouje i na dvoru.- Sun Tzu, Umjee ratovanja:http://www.globalbook.rs/uploads/1/1/3/2/11327145/sun_tzu_-_umece_ratovanja.pdf]

Problem sa ljudskim biem je to je efikasan kao organizam, ali nije kao dio zajednice, ali ipak bira ivot u zajednici zbog prednosti koje smo ranije naveli. U kom smislu? ovek je radi opstanka i olakavanja sopstvene egzistencije, spreman da ubija[footnoteRef:46] i porobljava iako ima svijest o nedostojnosti djela[footnoteRef:47]. Prema tome: da parazitira i da efikasno to ini. Istorijski se moe uoiti ta usmjerenost ka funkcionalnosti,( primjer robovlasnitva koje je naputeno ne iz razloga humanosti, ve iz razloga neodrivosti)[footnoteRef:48]. [46: U sluaju Erdemovi optueni je odbio naredbu da strijelja civile, ne smatrajui je za ispravnu, ali kad mu je zaprijeeno smru izvrio je strijeljanje; tuilac ga na kraju tereti za smrt od 10 do 100 lica (Sarah J. Heim, The Applicability of the Duress Defense to the Killing of Innocent Persons by Civilians,Cornell International Law Journal;Winter2013, Vol. 46 Issue 2, p165;2013 str 172.] [47: Oni su robovi. Ali i ljudi. Robovi su. Ali i tvoji ukuani. Robovi su. Ali i tvoji pokorni prijatelji Onog koga naziva robom, priroda je stvorila na isti nain kao i tebe, pod istim se kree nebom, isto die, ivi i umire. Dr. Jelena Danilovi, Dr. Obrad Stanojevi, Tekstovi iz rimskog prava-praktikum za vebe, deveto izdanje; Beograd-2003. nav- prema: Seneka, Pisma Luciliju (5.47.1)] [48: Na udaljenim mestima, koja domain ne moe ee da kontrolie, bolje je imati na imanju slobodne zakupce-kolone, nego robove sa nadzornicima bilo kakav da je posed, a naroito ako su oranice sa itom. Takvoj njivi koloni ne mogu nikako nakoditi (), dok robovimogu naneti veliku tetu. Oni daju u najam volove, njih i drugu stoku loe hrane, ne oru marljivo i zaraunavaju vie semena nego to su posejali, a i to to poseju ne seju pravilno tako da d dobar rod; to iznesu na gumno svakog dana se smanjuje bilo podvalom bilo nemarnou. Sami kradu, od drugih lopova ne uvajui lano prikazuju stanje. Dr. Jelena Danilovi, Dr. Obrad Stanojevi, Tekstovi iz rimskog prava-praktikum za vebe, deveto izdanje; Beograd-2003. nav- prema: Kolumela, De re rustica, (Knj. I, 7)]

Zato je parazitiranje tako prijemivo? Jer ne postoji bolje sredstvo za postizanje cilja opstanka od drugog organizma koje je svoje moi u tom cilju razvilo. Organizam koji parazitira ne mora da ulae energiju i materiju u podsisteme koji mu omoguavaju da se prilagodi svim agensima sredine, ve samo u one koji mu omoguavaju parazitiranje, to ga ini odrivijim u smilsu da mu je potrebno manje materije i energije.Dakle, ovek nije ni dobro, ni loe bie, ve ekonomino bie od ije efikasnosti zavisi njegov opstanak.[footnoteRef:49][footnoteRef:50]. Kriminalac kao ontoloki entitet u stvari koristi zajednici. Djelujui kao destabilizujui faktor drutva, on testira kvalitet drutvenog sistema, rafinira vrijednosti zajednice i utie na okupljanje njenih lanova oko onih vrijednosti zbog kojih graani prvobitno zasnivaju preutni drutveni ugovor. Na ontolokom nivou kriminalac je dio imunog sistema zajednice: napadajui na onovne intimne vrijednosti graana, poput sigurnosti i mira, on ih aktivira da ih tite. Na taj nain priroda primorava oveka utiui na iskonske mehanizme koje mu je usadila da se ponaa u skladu sa njenim potrebama ili da nestane. Ovo vai i za drave; samo se treba prisjetiti ta je podstaklo ideju Univerzalnih ljudskih prava i Ujedinjenih nacija. Kriminalac zasluuje dostojanstvo i potovanje ljudskih prava, jer on pored svoje krivice je i posledica slabog sistema koji ne moe da mu odgovri. Smrtnom kaznom drava pokazuje da je primitivna i da ne posjeduje suptilne mehanizme prevencije i postvencije, jer materijalni, sutinski problem ne predstavlja samo individualno odreeni prekrilac ve cijela kaskada dogaaja i inilaca koja je vodila ka zloinu, jer occasio facit furem[footnoteRef:51] (u metaforikom smislu). [49: Nita nije dobro ili loe samo po sebi, ve ga nae razmiljanje ini takvim. Vilijem ekspir, Hamlet; in 2, scena 2:http://nfs.sparknotes.com/hamlet/page_106.html] [50: Alan Vots, Pria o kineskom farmeru (Alan Watts - The Story of the Chinese Farmer):https://www.youtube.com/watch?v=m0GKB5aJT6c] [51: Prilika ini lopova. Dr. Dragomir Stojevi, Dr. Ante Romac Dicta et regulae iuris, tree dopunjeno izdanje; Savremena administracija, Beograd-1980. str. 331, izreka 29]

Ako se saglasimo sa Prvim zakonom termodinamike[footnoteRef:52] koji kae da je ukupna energija u svemiru konstantna, to znai da enegriju koju je jedan organizam utedio drugi mora da plati, ako zajednica u kojoj se nalaze slui njihovom odranju ivota (u neureenoj ljudskoj zajednici su to najee: dijete, majka, ena, podreeni na poslu, stranac, rob, ivotinja). Prenesemo li to na sisteme, moemo rei da je energija koju je jedan sistem utroio, jednaka energiju koju je preuzo od drugog sistema, ako je nije sam stvorio: sa tim u skladu moe se tvrditi da je ovek parazit prirode, jer onu energiju koju iscrpi iz prirode ne vraa nazad, ve se dio te enegije troi na dekonstrukciju prirode brzinom kojom se onemoguava njeno amortizaciono djelovanje (globalno zagrijavanje i dr), poveavajui entropiju. Primjenjujui iroko pojam simbioze i na organizacije kao sisteme koji podlijeu zakonima funkcionalnosti da bi opstale[footnoteRef:53] moemo kolonijalni sistem izmeu drava porediti sa parazitskim odnosom izmeu organizama. [52: Google: What law states that the total energy of the universe is constant: https://www.google.me/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=what%20law%20states%20that%20the%20total%20energy%20of%20the%20universe%20is%20constant] [53: Liga naroda je primjer ideoloki podrane ideje koja je budui nefunkcionalna prestala da postoji]

A: Koja je svrha ove litanije o prirodi oveka, organizama i njihovih odnosa. U kakvoj je to vezi sa unutranjim pravom, meunarodnim pravom i meunarodnim pravom ljudskih prava?B: Svi ovi sistemi dijele istu karakteristiku. Pokuavajui da podignu nivo efektivnosti prema svim agensima koji ih onemoguavaju da ispunjavaju svoju svrhu, streme kompletnosti i integritetu, stoga slobodi preko moi da se efikasno djeluje. to sistem kvalitetnije djeluje i posjeduje vie moi za dejstvom, to je slobodniji, jer se sloboda moe mjeriti sposobnou neometanog djelovanja. Postupkom emo savreno vladati kad () na osnovu onoga to je mogue inimo ono na to se odluujemo.[footnoteRef:54] [54: Aristotel Topika-Sofistika opovrgavanja, Paideia-Beograd, 2008; str. 10, nastavak citata: Jer, niti govornik moe da ubedi na svaki nain, niti lekar da izlei, ve emo rei da dovoljno vlada tim znanjem ako ne propusti nita od tog to je mogue. ]

Na osnovu argumenata gore, moemo rei da svi ovi sistemi tee savrenstvu. Svrenstvo je prema Aristotelu[footnoteRef:55]: [55: Wikipedia: Perfection: http://en.wikipedia.org/wiki/Perfection , nav. prema: Tatarkiewicz, "Perfection: the Term and the Concept,"Dialectics and Humanism, vol. VI, no. 4 (autumn 1979), p. 7. , nav. prema: Aristotel, Metafizika, knjiga Delta]

1. ono to je kompletno to sadi sve potrebne djelove;2. ono to je toliko dobro da nita slino ne moe biti bolje;3. ono to je doseglo svoju svrhu.Dakle, ovi sistemi dijele karekteristike: streme kompletnosti (pokuavajui da iznau reagense na sve agense); kompletnost vodi dostizanju njihove uloge u potpunosti. Na osnovu ovih elemenata savrenstva utvrujemo da je i parazitizam savren sistem. Razlika izmeu malignih i benignih tipova simbioze u smislu savrenstva je u elementu 2. podjele savenstva: ono to je toliko dobro da nita slino ne moe biti bolje. Saradnja je bolja od iskoriavanja jer je kod iskoriavanja korist ostvarena na tetu ili sredine ili drugog sistema (Lucrum unius est alterius damnum[footnoteRef:56]), a kod saradnje korist se ostvaruje na komplementarnosti sistema, koja potie iz njihove prirode koja se zasniva na razliitosti. [56: Korist jednog, znai tetu za drugog. (Sec. Publius Syrus 295), Dr. Dragomir Stojevi, Dr. Ante Romac Dicta et regulae iuris, tree dopunjeno izdanje; Savremena administracija, Beograd-1980. str. 241, izreka 219]

Cjelokupna svrha prava je da onemogui parazitizam. Da otea zasnivanje sopstvene kompletnosti naruavanjem tueg integriteta. Jo od Hamurabijevog[footnoteRef:57] zakona se uoava ovaj trend, prvobitno da se ovek zatiti od oveka, kasnije se sistem nadgrauje da se jedna drutvena grupa titi od druge (plebejci od patricija u Zakonu 12 tablica[footnoteRef:58]; plemii i graani od kralja- Magna Carta Libertatum, Habeas Corpus Act; graani od aristrokratije- Deklaracija o pravima oveka i graanina; Amerika deklaracija nezavisnosti), pokuaji da se drava titi od druge drave [II Haka konvencija o ograniavanju upotrebe sile za naplatu ugovornih dugova iz 1907; Brian-Kellogg-ov pakt iz 1928; Pakt Drutva naroda; Povelja Ujedinjenih nacija: Deklaracija o nedopustivosti mjeanja u untranje poslove drava i o zatiti nezavisnosti i suvereniteta; Deklaracija o davanju nezavisnosti kolonijalnim zemljama i narodima 1514 iz 1960; Deklaracija UN o naelima meunarodnog prava o prijateljskim odnosima i saradnji izmeu drava iz 1970; Deklaracija o principima kojima se drave uesnice rukovode u svojim meunarodnim odnosima iz 1975 (Helsinki)][footnoteRef:59], zatita graana i drutvenih grupa od drava ( Univerzalna deklaracija o pravima ovjeka iz 1948; Deklaracija o socijalnom napretku i razvoju iz 1965; Konvencija o uklanjanju svih oblika rasne diskriminacije iz 1965; Pakt o graanskim i politikim pravima iz 1966; Pakt o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima iz 1966; Deklaracija o zatiti svih lica od podvrgavanju torturi i drugim okrutnim, nehumanim i poniavajuim postupcima ili kaanjavanju iz 1975; Konvencija o ropstvu iz 1926; Rezolucija Generalne skuptine Ujedinjenih nacija 217 S II o manjinama; Deklaracija o teritorijalnom azilu; Konvencija o statusu izbjeglica iz 1951; Konvencija o sprjeavanju i kanjavanju zloina genocida; Konvencija o nezastarijevanju ratnih zloina i zloina protiv ovjenosti iz 1965; Meunarodna konvencija o iskorijenjivanju i sprijeavanju zloina aparthejda iz 1973;)[footnoteRef:60]. Pravo kroz istoriji pokuava da uredi mjeru odnosa izmeu svih subjekata, da bi se sprijeilo iskoritavanje koju prua faktika mo. Koristiti silu, samo zato to je to mogue je varvarizam, a pravo to pokuava da sprijei, kao to je navedeno u predhodnim primjerima, a i na primjerima svih ugroenih lica i grupa (djeca, ene, radnici, pritvorenici, rtve rata, kulturna i istorijska dobra). [57: lan 126 Hamurabijevog zakonika: Ako neko, ije dobro nije nestalo, kae: moje dobro je nestalo, i lano navodi svoju tetu, i pred bogom tui za svojinu koja mu nije nestala, sve to je traio dvostruko e dati za svoju tobonju tetu. nav. prema: https://ucionicaistorije.files.wordpress.com/2011/11/d185d0b0d0bcd183d180d0b0d0b1d0b8d198d0b5d0b2-d0b7d0b0d0bad0bed0bdd0b8d0ba.pdf] [58: Tabula I, stav 5: Na prezaduene i one u mancipijumu, na ugledne i klijente neka se primjenjuje jednako pravo.] [59: Dr Milenko Krea, Dr Ranko Mujovi, Mr Bojana Lakievi, Izvori meunarodnog javnog prava, Nova knjiga, Univerzitet Crne Gore-Pravni fakultet, Podgorica, 2009. str. 494-496, 7-13] [60: Ib str. 256-313]

Kao antiteza ovom stavu se postavlja injenica da je pravo esto sluilo kao instrument zatite sistema talaenja i odravanja tog tlaenja jedne drutvene grupe nad drugom, zasnovanih na ideologijama koje postavljaju razliite vrijednosne stavove kao osnovu druvenih sistema kao u sluaju Rimskog carstva i ropstva, feudalnog sistema u paniji (inkvizicija), aparthejda u Junoj Africi, terora Crvenih Kmera itdSinteza konfikta ove dvije tendencije je da ljudska civilizacija i pravo, pokuavaju da pronau u materijalnom smislu ono to se u formalnom smislu prema Kelzenovoj teoriji iste teorije prava nalazi u osnovnoj, vrhovnoj, najveoj, ius cogens normi[footnoteRef:61], kojoj cjelokupni ostatak pravnog sistema mora da se podredi da bi ostao koherentan i savren. Ljudskim pravima civilizacija pokuava da iskorijeni manu fromalne savrenosti, manu nehumanog vrijednosnog odabira kao u sluaju nacistikog pravnog sistema[footnoteRef:62]. Dakle stnadard ljudskih prava, u smislu izvorne vrijednosti zbog koje je pravo nastalo i koje treba da titi (a to je efikasan ivot u zajednici na temeljima subsidijarnosti[footnoteRef:63][footnoteRef:64] i kvaliteta za svakog lana), je pokuaj nalaenja drutvene, materijalne, vrijednosne ius cogens norme; [61: Wikipedia: Basic norm: http://en.wikipedia.org/wiki/Basic_norm] [62: Wikipedia: Blood and soil: Nazi implementation: http://en.wikipedia.org/wiki/Blood_and_Soil#Nazi_implementation] [63: Wikipedia: Subsidiarity (Catholicism):http://en.wikipedia.org/wiki/Subsidiarity_%28Catholicism%29 : Subsidiarity is an organizing principle that matters ought to be handled by the smallest, lowest or least centralized competent authority. Political decisions should be taken at a local level if possible, rather than by a central authority ()The principle is based upon the autonomy and dignity of the human individual, and holds that all other forms of society, from the family to the state and the international order, should be in the service of the human person.] [64: http://europa.eu/legislation_summaries/glossary/subsidiarity_en.htm]

pokuaj zaokruivanja globalnog sistema prava kao perfectio[footnoteRef:65] u formalnom i materijalnom smislu ukidanjem arbitrernog donoenja vrijednosnih osnova pravnih sistema i dijalektike borbe ovih odnosa u smislu excellentia-e[footnoteRef:66]. Dakle, pojedinani pravni sistemi dijalektikom borbom teza i antiteza su doveli do standarda ljudskih vrijednosti ivota u zajednici, korak blie ka prirodnom pravu svih ljudskih bia. Standard ne znai obavezu da ostali pravni sistemi moraju da primjenjuju iste pravne sisteme na svojim teritorijama, ve znai da svoje sisteme moraju da grade u odnosu na navedene vrijednosti. [65: perfectio iskljuuje uporeivanje, ako je neto okarakterisano kao savreno, to je zato to je takvo po sebi, bez uporeivanja sa ostalim stvarima ("perfectio" involves no comparison, and if something is deemed perfect, then it is deemed so in itself, without comparison to other things):Wikipedia: Perfection: Term and concept:http://en.wikipedia.org/wiki/Perfection#Term_and_concept] [66: excellentia podrazumjeva razlikovanje izmeu mnogih i ukljuuje uporeivanje (excellentia is a distinction among many, and implies comparison ):Wikipedia: Perfection: Term and concept:http://en.wikipedia.org/wiki/Perfection#Term_and_concept]

A: Kakva je vrijednost standarda uopte?B: Razmotrimo vrijednost standarda ljudskih prava kao i odnos sa prirodnim pravom preko Zenonovog paradoksa o Ahilu i kornjai: Brzonogi Ahil ne moe da stigne kornjau koja kree sa mesta neto ispred njega, zato to za vreme dok on stigne na mesto sa koga je ona krenula, ona mora jo malo odmai, i ponovo, dok ne stigne na mesto sa koga je ona odmakla, ona mora jo malo odmai.[footnoteRef:67] U realnom svijetu, smo svjesni da Ahil mora da stigne kornjau, pa se postavlja pitanje ta je to to Ahilu omoguava da stigne kornjau. ta je to to omoguava kretanje, interese, postavljanje ciljeva i njihovo ostvarivanje. To su standardi. Da Ahil stigne kornjau omoguava mu to to su elementi puta uvijek u istom odnosu na njega i kornjau, oni se ne smanjuju i poveavaju arbitrerno. Nepronini su jedan za drugi, ne unitavaju se i mjenjaju. Takoe Ahil i kornjaa su uvijek u istim standardnim odnosima veliina jedan naspram drugog, oni se ne poveavaju i smanjuju arbitrerno, kao ni njihove elije, a ni prostor oko njih. Bez standarda svijet bi liio na pokretnu Dalijevu[footnoteRef:68] sliku, sa kornjaom i Ahilom koji se poveavaju i smanjuju, put u kojem se javljaju rupe i ispupenje, prostor sa zakrpama, vrijeme ne postoji jer ne postoji referentna takahaos. [67: Milutinovi, Kratka istorija filozofije, Utopija-Beograd, 2005. str. 30] [68: Salvador Dal (1904-1989) futurista i kubista, a poslije jedan od najistaknutijih nadrealista]

Ako uzmemo Ahila kao metaforu za ljudski rod, a kornjau za prirodno pravo, moemo slikovito objasniti potrebu standarda u ljudskom drutvu. To to postoji red u nekom aspektu sistema, ne znai da je u drugom ureen, jer ljudski odnosi postoje naporedo.