Introduction to Microbiology

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

วตถประสงค เมอเรยนจบบทนแลวนกศกษามความร ความเขาใจ

ในเรองตอไปน

1. ขอบเขตของวชาจลชววทยา

2. ประโยชนของจลนทรยตอมนษย

3. พฒนาการของการศกษาจลชววทยา

4. การน าความร ดานจลชววทยามาใชประโยชน

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

วตถประสงค

5. หลกการเรยกชอวทยาศาสตรจลนทรย

6. การจดหมวดหมของสงมชวต และลกษณะส าคญของ

จลนทรยแตละชนด

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

The study of microscopic life

small

life

science

Mikros =

bios =

logos =

bacteria, cyanobacteria, rickettsiae, chlamydiae, fungi,

microscopic algae, protozoa และ viruses

วชาจลชววทยามเนอหาสาระเกยวของกบอะไรบาง

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

สาขาวชาทางจลชววทยา

สรรวทยาของจลนทรย การเจรญเตบโต เมตาบอลซม และโครงสราง

ของเซลลของจลนทรย

พนธศาสตรของจลนทรย ศกษาลกษณะทางพนธกรรมของจลนทรย

บทบาทของจลนทรยดานพนธวศวกรรรม

จลชววทยาทางการแพทย ศกษาบทบาทของ

จลนทรยในโรคของมนษย กระบวนการกอโรค

ของจลนทรย และระบาดวทยา

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

จลชววทยาของสงแวดลอม ศกษาหนาทและความหลากหลายของ

จลนทรยในสงแวดลอมตามธรรมชาต

จลชววทยาของอตสาหกรรม ศกษาน าจลนทรยประยกตใชใน

กระบวนการทางอตสาหกรรม เชนอตสาหกรรมอาหารกระปอง

จลชววทยาของอาหาร ศกษาการเนาเสยของอาหาร

ทมสาเหตจากจลนทรย และการผลตอาหาร

จากจลนทรย

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

จลนทรยคอเชอโรคกอใหเกดโทษไมมประโยชนตอมนษย จรงหรอไม

Microorganisms = Germs/bugs

Microbes

Pathogens

ลองชวยกนยกตวอยางโรคตดเชอ

Opportunist

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

จลนทรยมประโยชนตอมนษยบางหรอไม

1. ใชเปนอาหารของคนและสตว

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

2. ใชควบคมแมลงศตรพช (biocontrol)

ตวออนของหนอนทถกบท

(Bacillus thuringiensis)

ท าลายจะเปลยนเปนสด า (ตวดานขวา)

หนอนคบกะหล า ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

3. ผลตยาปฏชวนะ

ยกตวอยางชอยาปฏชวนะ

4. น ามาใชบ าบดน าเสย

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

5. สงเคราะหวตามนในรางกายมนษย และสตว

6. ควบคมสมดลธรรมชาต เปนผยอยสลายอนทรยวตถในดน

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

7. ใชในกระบวนการ bioremediation ท าความสะอาดสารพษในสงแวดลอม

Cleaning up wastes in the environment

by using bacteria.

Crude oil

Cyanide

Methyl mercury

various other hazardous industrial wastes

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

8. ใชกระบวนการ recombination ท าใหแบคทเรยผลตสารทมนษยตองการ

9. The producers obtain energy through photosynthesis from the sun.

8. ใชกระบวนการ recombination ท าใหแบคทเรยผลตสารทมนษยตองการ

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

อน ๆ

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ

ใครเปนคนแรกทไดเหนจลนทรย

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

พฒนาการของการศกษาจลชววทยา

ความเชอเหลาน เปนความเชอแบบใด ????

กบเกดจากโคลน

ลกเปดเกดจากไขเปด

หนอนเกดจากซากพช ซากสตว

Spontaneous generation

สงมชวตเกดขนมาไดเอง หรอเกดจากสงไมมชวต

Biogenesis

สงมชวตเกดจากสงมชวต โดยสงมชวตทเกดขนใหมตองเกด

มาจากสงมชวตชนดเดมเทานน

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Francesco Redi’s Experiment

หนอนไมไดเกดจากกอนเนอเนา

แต

หนอนเกดจากการวางไขของแมลงวน

สรปวา

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

อะไรคอสงส าคญในการทดลองของ Louis Pasteur

ทกอใหเกดความกาวหนาของจลชววทยา

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Fermentation น าตาล อลกอฮอล

กรดอะซตก

1 2

หมายเลข 1 และ 2 หมายถงจลนทรยในขอใด

1. Bacteria, Yeast 2. Bacteria, Algae

3. Yeast, Protozoa 4. Yeast, Bacteria

5. Virus, Protozoa

Pasteurization มกระบวนการอยางไร

=

63 องศาเซลเซยส นาน 30 นาท วธการน จะท าใหเหลาองนไมม

รสเปรยว และไมเสยรสชาต เรยนรเพอรบใชสงคม

เชอโรคชนดหนง ๆ มกท าใหเกดโรคกบสงมชวตชนดใดชนดหนง

Koch’s postulates

anthrax

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

สามารถแยกเชอจากสตวทเปนโรคมาเพาะเลยงใหเปนเชอบรสทธ

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

เมอน าเชอบรสทธไปฉดใหกบสตวทออนแอตอโรคจะท าใหสตวเปนโรคได

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

สามารถแยกเชอโรคจากสตวทเปนโรคและพบวาเปนเชอชนดเดยวกน

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

การน าความรดานจลชววทยามาใชประโยชน

•การพฒนาเภสชภณฑ เชนยาปฏชวนะ

•การควบคมคณภาพของผลตภณฑอาหาร

•เทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology) จลนทรยจะถกน ามาเปนโรงงาน

อตสาหกรรมขนาดจวทท าหนาทผลตเคมภณฑ ซงผลตไดยาก เชน ฮอรโมน

อนซลน อนเตอรเฟอรรอน (สารตานไวรส) วคซน

•ใชแบคทเรยในการก าจดสารพษทปนเปอนในดน และในน า

•ใชปรบปรงสายพนธพชเพอท าใหพชตานทานแมลง ไวรส และน าคางแขง

“น าคางแขง” “Frost” “แมคะนง” “เหมยขาบ”

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

มหลกการเรยกชอจลนทรยอยางไร

Binomial system of Nomenclature

Staphylococcus aureus

Generic name Specific/species name

= ชอทถกตอง

S. aureus / S. aureus

Staphylococcus aureus = ชอทถกตอง

= ชอยอ

Staphylococcus sp. = ชอทไมทราบชนด

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Monera (bacteria)

Protista (protozoa & algae)

Fungi (mold & yeast) Animalia Plantae

WHITTAKER FIVE KINGDOM SYSTEM

(1969)

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Carl Richard Woese (ค.ศ.1990) Three Domain System โดย

อาศยความสมพนธดานพนธกรรมมากกวาความคลายคลงทาง

ลกษณะสณฐานวทยา ไดแก Archaea, Bacteria, Eukarya

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Procaryote

ไมม Nuclear membrane

Peptidoglycan

Binary fission

Eubacteria

Archaeobacteria

Bacteria

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Diplococci

Streptococci

Tetrad

Sarcinae

การเรยงตว Cocci

Bacilli Spiral bacteria

Single bacillus

Diplobacilli

Streptobacilli

Coccobacilli

Vibrio

Spirilla

Spirochete

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Archaeobacteria

สามารถด ารงชวตในสงแวดลอมทไมเหมาะสมกบ

การเจรญของจลนทรยชนดอน ๆ แบงออกเปน 3 กลม

Halophiles (salt lovers)

Thermoacidophiles (heat & acid lovers)

Methane producing bacteria

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Eucaryote

Nucleus

Unicellular

Multicellular

Cell wall = Chitin/Cellulose

Saprophyte

Lichens รา+สาหราย mutualism

Fungi

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

http://www.nstda.or.th/rural/Macro%20Fungi/Macro%20Fungi%20Project/lesso

n4/presentation.pdf

เหดชนดตาง ๆ ในประเทศไทย

เหดเยอไผ หรอ เหดรางแห (Phallus indusiatus ชอเดม Dictyophora

indusiata) รจกกนในนามของเยอไผ คอ เหด ซงเปนฟงไจ (fungi)

ชนดหนง เหด เยอไฝมชอสามญในภาษาองกฤษไดแก Bamboo

mushroom, Bamboo Fungus

http://www.foodnetworksolution.com/vocab/word/2190/bamboo-mushroom-bamboo-mushroom

ไลเคนส (Lichen)

สงคโปร จนทบร เขาใหญ

เกาะชาง เขาดน

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

เหดถงเชาทเบตหรอทถกเรยกวา “หญาหนอน” คนจนเรยก Dong chong

xia cao / Chong cao ประกอบดวย 2 สวนคอ สวนทเปนตวหนอน ซงเปน

ตวหนอนของผเสอคางคาว Thitarodes และบนตวหนอนนน มเหดชนด

หนงมชอทางวทยาศาสตรวา Ophiocordyceps sinensis เจรญเตบโตอย

http://ananmanee.blogspot.com/

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

http://mushroaming.com/content/ghost-hepialus-haunting-high-asia

http://www.gather.com/viewArticle.action

?articleId=281474978332898

flagellate protozoan

ciliate protozoan

amoeba

Protozoa

Single cell

Animal-like

ไมม Cell wall

ไมม Chlorophyll

เคลอนทได

Eucaryote

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Microscopic algae

unicellular / multicellular

Eucaryote

plant-like

ม cell wall

primary producer ใน aquatic food chain

(ม chlorophyll)

(cellulose)

diatom dinoflagellate green alga

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

Viruses

- No cell structure

- ประกอบดวย Nucleic acid (DNA/RNA)

หมดวย Protein coat

- ไมม organelle

- Obligatory intracellular parasites

- กอใหเกดโรคใน มนษย พช, สตว, แบคทเรย, รา, สาหราย

และโปรโตซว

- ขนาดเลกมากตองดดวย EM เทานน

ขยน ประหยด อดทน ซอสตย เมตตา กตญญ เรยนรเพอรบใชสงคม

จบ