İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİEĞİTİMİ

Mehmet SEZERİş Güvenliği Uzmanı

[email protected]

BURSA SANAYİCİLERİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ

mailto:[email protected]

2.207.520.000 1

X

60

X

60

X

24

X

365

X

70

Kaza sabah saat 07.00 sıralarında meydana geldi. Şereflikoçhisar- Aksaray E-90 karayolunun 33’ncü kilometresinde 35 yaşındaki Doç.Dr. Taner Karakaş’ın kullandığı 34 FC 4804 plakalı minibüs, dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu direksiyon hakimiyetini kaybederek şarampole yuvarlandı.

Kazada sürücü 24 yaşındaki Abidin Turgut ve Doç.Dr. Taner Karakaş olay yerinde yaşamlarını yitirdi. Kazada yaralanan Cengiz Açar, Yunus Bilkan Çelik, Murat Demir, Savaş Görgülü, Ahmet Hüsrev Güneş, Ramazan Duran, Cumali Turan, Burak Yıldız, Muhammed Kılınç, Sadık Ahmet Sümbül ve Ali Gürbüz Kulu Devlet Hastanesi ile Ankara’daki çeşitli hastanelere sevk edildi.


Her 6 dk bir iş

kazası oluyor


180 dakikada 1 kişi sakat kalıyor


6 Saatte 1 kişi hayatını kaybediyor



2012 yılında

Ölümle sonuçlanan kaza sayısı

744

Ömür boyu sakat kalanlar

2036

İş kazası geçiren sayısı74 871


Türkiye’de her gün;

210 iş kazası olmaktadır.

4 kişi, iş kazası sonucu hayatını kaybetmektedir.

6 kişi, iş kazası sonucu iş göremez hale gelmektedir.


İÇİNDEKİLER

1. İşverenin ve çalışanın yasal yükümlülükleri

2. İş Kazaları ve Nedenleri

3. Risk Analizi ve Tehlikeler

4. Kişisel Koruyucu Donanımlar

5. Uyarı İşaretleri

6. Düşündüren Fotoğraflar


İş sağlığı ve güvenliği Mevzuatının genel yapısı;

11

HİYERARŞİ


[email protected]

İSG KANUNU(6331_2012)

YÖNETMELİK VE TEBLİĞLER

ANAYASA

1. İŞVERENİN VE ÇALIŞANIN YASAL YÜKÜMLÜLÜKLERİ

mailto:[email protected]

MADDE 18Hiç kimse zorla çalıştırılamaz,

MADDE 50Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uygun olmayan işte çalıştırılamaz,

Çocuklar ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma koşulları açısından özel olarak korunurlar,

Dinlenmek çalışanın hakkıdır,

İlgili yasal mevzuat: Anayasa



Madde 4 - İşverenin genel yükümlülüğü(1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.



İlgili yasal mevzuat: İSG KANUNU(6331 nolu )

Madde 4 - İşverenin genel yükümlülüğüc) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.




Madde 4 - İşverenin genel yükümlülüğü(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.




Madde 19 – Çalışanların yükümlülüğü(1) Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.




Madde 19 – Çalışanların yükümlülüğü(2) Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır:a) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek.b) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak.




Madde 19 – Çalışanların yükümlülüğüc) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek.ç) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.d) Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.




İş Kazası Kapsamı

5510 sayılı Kanunun 13. Maddesinde iş kazası :

a) Sigortalının iş yerinde bulunduğu sıradab) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıylac) İşveren tarafından görev ile başka bir yere

gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda

d) Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda

e) Sigortalının işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında meydana gelen olaylardır.

2. İŞ KAZALARI VE NEDENLERİ BURSA SANAYİCİLERİ VE

İŞADAMLARI DERNEĞİ

Kaza Teorisi

Bana birşey olmaz!

Güvenli görünüyordu!

Şimdiye kadar hep böyle yaptık!

Böyle olacağı aklıma

gelmemişti!

Kazalar genelinde bu şekilde düşünüldüğü için yaşanır.

2. İŞ KAZALARI VE NEDENLERİ


Uluslararası Çalışma Teşkilatının 199 ülkede yapılan istatistiklerine göre iş kazaları üç grupta toplanmıştır.

%79,5

%19,5 %1

1

2

3

1 Güvensiz Davranışlar2 Güvensiz şartlar3 Bilinmeyen

%99 İnsan Hatası%1 Şans



İşyerlerinde;

Yaralanmalar; kazalardan, Kazalar; güvensiz davranış ve şartlardan Güvensiz davranış ve şartlar; insan kusurları ve

ihmallerden İnsan kusurları ve ihmaller; yanlış kültür ve eğitim

eksikliklerinden meydana gelmektedir.



iş kazalarının sınıflandırılması

Ölümlü,

Uzuv Kayıplı

Kayıp iş günlü,

İlk yardım gerektiren,

Ramak kala.(yaralanma yok,

malzeme hasarlı olabilir.)

GÜVENLİ ÇALIŞ! SEN AİLENE VE İŞİNE LAZIMSIN.



http://www.clipart.com/en/close-up?o=813546&memlevel=A&a=a&q=accident&k_mode=all&s=61&e=66&show=&c=&cid=&findincat=&g=&cc=&page=11&k_exc=&pubid=

ÖLÜM

UZUV KAYIPLI KAZA

GÜN KAYIPLI KAZA SAYISI

İLK YARDIMLI KAZA SAYISI

RAMAK KALA OLAY BİLDİRİM SAYISI

DEVRİYE UYGUNSUZLUK SAYILARI


Kaza Piramidi


YARALANMA%8,8

ÖLÜM-ENGELLİ KALMA%0,3

Ramak Kala Kaza%90,9

Çoğunlukla raporlanmayan “Ramak Kala Olaylar” (near miss) toplam kazaların %90,9’unu oluşturur.

_

_

Güvensiz Davranışlar:

Görev verilmeden veya uyarılara aldırmadan sorumsuz biçimde çalışmak,

Tehlikeli hızda çalışmak ya da alet kullanmak, Güvenlik donanımını kullanılmaz duruma sokmak, Yükleme, kaldırma, yerleştirme...vb. çalışmalarda güvenlik

kurallarına uymamak.



Güvensiz Davranışlar:



Güvensiz Davranışların Sebepleri:

Eğitimsizlik / Bilinç Yetersizliği,( Kişisel Korunma Malzemelerinin kullanılmaması )

Farkında olmama,( Tehlikeli bölgelerde veya tehlikeli cihazlarla çalışmak )

Alışkanlıklar,( Unutkanlık, Asabiyet, Tikler, Dağınıklık, Yükseklik Korkusu )

Önemsememe,( Sorumsuz ve disiplinsiz davranışlar )

Mazeret Bulma,( Problemin kaynağını kendi haricinde arama )



Güvensiz Şartlar:

Makinelerde koruyucu olmaması veya yetersiz olması

Kusurlu ve eskimiş aletler, takımlar,

Ortamın düzensiz dağınık olması,

Yetersiz aydınlatma,

Uygun olmayan veya eskimiş koruyucu malzemeler,(İş elbisesi,gözlükv.b)

Güvensiz çalışma yöntemleri.

Yetersiz havalandırma



Güvensiz Şartlar:

İşyeri zorlukları,

Yorgunluk, uykusuzluk,

İş yeri sıcaklığının uygunsuzluğu,

Mesai süresinin çok uzun olması

gibi sebebler kaza oranını arttırmaktadır.



Güvensiz Şartlar:



Sac kesileri, delme ve batmalar Göz Kazaları (punta çapağı, zımpara çapağı, kimyasal sıçraması

v.b.) Yükleme, indirme, işletme içi araç trafiğinde araç çarpması,

Malzeme Düşmeleri, Elini veya parmağını makine/pres /el aleti v.b ye sıkıştırma, Ağır cisim çarpmaları, kasa devrilmeleri. Yüksekten düşmeler, Elektrik çarpması, Kaynak gibi ateşli işlerde yanıklar, Servis / Şirket araç kazası, Gıda zehirlenmesi, Kimyasal solunması Patlama / Yangın, V.b

işletmelerde yaşanabilecek iş kazaları



Gürültü, Titreşim, Kaynak gazı solumaları, Kimyasallar ile çalışmalar, Kas iskelet rahatsızlıkları, V.b

İşletmelerde yaşanabilecek Meslek Hastalıkları Kaynakları



Kazancımızın bedeli çalışanımızın sağlığı ve kanı olmamalı

Kaza örneği

Kazadan Önceki Durum (Yaya elinde cep telefonu yaya yolunda yuruyor, forklift operatoru ise kendi yolunda çelik sac rulosu taşiyor.)



Kaza örneği

Kaza Anı:Yaya aniden forkliftin yoluna çıkıyor, çünkü telefon ile konuştuğu için forklifti görmüyor, forklift operatoru frene basıyor, çelik sac rulosu forkliften kayıyor ve yayaya çarpıyor.



Risk Analizi Adımları: Sahada tehlikelerin tanımlanması,Riskin analiz edilmesi, önceliklerin belirlenmesi için sınıflandırılmasıÖnlemlerin alınması ve aksiyon planının oluşturulması, Periyodik gözden geçirilmesi.

3. RİSK ANALİZİ VE TEHLİKELER


Rutin faaliyetler, Rutin olmayan faaliyetler,

(temizlik, devreye alma, durdurma, bakım onarım)

Tedarikçi, taşeron vb. faaliyetleri

Ziyaretçi faaliyetleri

Kapsam

Risklerden kimlerin zarar görebileceğinin belirlenmesi

İşyerinde risklerden zarar görebilecek kişiler belirlenirken; Engelli personele Deneyimsiz personele Stajyerlere Çıraklara Hamile bayanlara Yeni doğum yapmış bayanlara Yalnız çalışan personele iş ortamı paylaşılan diğer personele (Kontrolcu, yönetici

v.b)özel dikkat gösterilmelidir. çünkü diğerlerine göre daha savunmasız olabilirler.



Risk varsa alt üst ilişkisine bakılmaksızın herkes birbirini uyarmalı.

ÇOK HAFİFÇOK HAFİF Orta Dereceli(3)

Ciddi(4)

Çok Ciddi(5)

ÇOK KÜÇÜK(1)

Anlamsız1

Düşük2

Düşük4

Düşük5

Düşük2

Düşük4

Düşük4

Orta8

Orta10

Düşük3

Düşük6

Orta6

Orta12

Orta15

Düşük4

Orta8

Orta8

Düşük5

Orta10

Orta10

Yüksek20

TolereEdilen25

(1)(1)Hafif(2)

Orta Dereceli(3)

Ciddi(4)

Çok Ciddi(5)

Düşük2

Düşük2

Düşük4

Düşük5

Küçük(2)

Düşük2

Düşük4

Düşük4

Orta8

Orta10

Orta Dereceli(3)

Düşük3

Düşük6

Orta6

Orta12

Orta15

Yüksek(4)

Düşük4

Orta8

Orta8 16

Yüksek20

Çok Yüksek(5)

Düşük5

Orta10

Orta10

Yüksek20

TolereEdilen25

ŞİDDET DERECESİŞİDDET DERECESİ

OLASILIKOLASILIKHafif(2)

HAFİF(2)

Orta Dereceli(3)(3)(3)

ORTAORTA Ciddi(4)

Ciddi(4)

CİDDİ(4)

Çok Ciddi(5)

Çok Ciddi(5)

ÇOK CİDDİ(5)

Düşük2

Düşük2

Düşük2

Düşük2

Düşük2

Düşük2

Düşük4

Düşük4

Düşük4

Düşük5

Düşük5

Düşük5

KÜÇÜK(2)

Düşük2

Düşük2

Düşük2

Düşük4

Düşük4

Düşük4

Düşük4

Düşük4

Düşük4

Orta8

Orta8

Orta8

Orta10

Orta10

Orta10

Orta Dereceli(3)

Orta Dereceli(3)

ORTA (3)

Düşük3

Düşük3

Düşük3

Düşük6

Düşük6

Düşük6

Orta6

Orta6

Orta6

Orta12

Orta12

Orta12

Orta15

Orta15

Orta15

Yüksek(4)

Yüksek(4)

YÜKSEK(4)

Düşük4

Düşük4

Düşük4

Orta8

Orta8

Orta8

Orta8

Orta8

Orta8 16

Y ksekü16

Yüksek20

Yüksek20

Yüksek20

Çok Yüksek(5)ÇOKYÜKSEK(5)

Düşük5

Düşük5

Düşük5

Orta10

Orta10

Orta10

Orta10

Orta10

Orta10

Yüksek20

Yüksek2020

TolereEdilen25

TolereEdilen25

Tolere Edilemez25

Y ksekü

Risk derecelendirme matrisi



T – TEKNİK : Makine ve ekipmanlarda alınan teknik önlemler,Tehlikeyi kaynağında önlemeye veya daha az tehlikeli duruma getirmeye yöneliktir.

O – Organizasyonel : Sorumlulukların belirlenmesi, talimatların ve kuralların oluşturulması,v.b

P – Personel : Kişiye yönelik alınacak önlemlerdir. KKD kullanımı, bilinçlendirme eğitimleri gibi



Önleyici faaliyetler....

ETKİNLİK MALİYET

Ortadan

kaldırma

Yerine koyma

Mühendislik

kontrolleri

İşaretler/uyarılar ve idari önlemlerİşaretler/uyarılar ve idari önlemler

Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı


BURSA SANAYİCİLERİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ Önleyici faaliyet Hiyerarşi

4. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR(KKD)


Kişisel koruyucu donanımların işyerlerinde kullanılması hakkında yönetmelik (R.G: 02 Temmuz 2013 sayı : 28695)

KKD seçiminde dikkat edilecek hususlar:

KKD’lerin çalışanlar tarafından faaliyete özel seçilmesi,CE’li olması, Kişisel Koruyucu malzemelerin kullanımında dikkat edilecek hususlar hakkında çalışanlar bilinçlendirilmesi, KKD’lerin zimmetlenmesi,KKD lerin %100 Kullanılması için denetim ve gözetim.




CE Uygunluk İşareti:

Üreticinin,

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM

YÖNETMELİĞİNDEN kaynaklanan

bütün yükümlülüklerini yerine

getirdiğini ve KKD'nin ilgili tüm

uygunluk değerlendirme işlemlerine

tabi tutulduğunu gösteren işareti,

ifade eder.





Baş koruma: BaretKafaya parça düşmesi, kafayı çarpma, düşme v.b.Tehlikelerden korunmak için kullanılır.

Vinç operatörleri, yüksekte yapılan bakım işleri, ambarlarda yüksekte yapılan istifleme işleri..v.b ‘de kullanılır..




Ayaklara ağır cisim düşmeleri tehlikelerinden korunmak için kullanılır.

Ayak koruma : Çelik burunlu ayakkabı




Kaynak işleri,Keskin kenarlı cisimlerin elle tutulması,Asit ve baz çözeltileriyle yapılan çalışmalar..v.b’lerde kullanılır.

Eldiven, parmak kılıfları, kolluklar, bilek Koruyucuları, parmaksız eldivenler..v.b

El ve kol koruma : Eldivenler, bileklikler, kolluklar




Göz ve Yüz koruma : Gözlükler ve Yüz maskeleri

Kaynak işlerinde, talaş çıkartan makinalar da ve talaş toplama işlerinde,Asit ve baz gibi sıçraması muhtemel kimyasallarla yapılan işlerde,Lazer ve radyant ile yapılan işlerde..v.b’de kullanılır.




Manşon kulaklık; Gürültünün yüksek olduğu >(90dBA) çalışma alanlarında manşon kulaklık kullanılması zorunluluğu vardır.İşitme kaybı olanlar gürültü ölçümüne bakılmaksızın manşon kullanmaları sağlanmalıdır.

Kulak Koruma : Manşon Kulaklık ve Kulak Tıkaçları

Kulak tıkaçları: Temiz ellerle, kesinlikle sessiz ortamda ve kulak yolu yukarı geriye doğru bir diğer elle çekilerek takılmalı. Sessiz ortamda da çıkarılmalıdır. Kulak akıntısı olanlar kulak tıkacı kullanamaz.




Solunum Koruma : Solunum Maskeleri

Gaz maskeleri : Kaynak işleri, kimyasallar v.b ile çalışmalarda kullanılır.

Toz maskeleri: Tozlu ortamlarda, Toz boya uygulaması v.b çalışmalarında kullanılır.




Paraşüt tipi emniyet kemeri tercih edilir.

Yüksekden düşmelere karşı koruma: Emniyet kemerleri



Vücut Korumaları: İş Elbiseleri, Önlükler

Asit ve baz gibi sıçraması muhtemel kimyasallar ile çalışmalarda,Kumlama işleri, v.b koruyucu elbise giyilir.Kaynak işlerinde önlük giyilir.





RENK ANLAM AMAÇ

Kırmızı

Yasak İşareti Tehlikeli hareket veya davranışı yasaklama

Tehlike Alarmı

Dur, kapat, düzeneği durdur, tahliye et vb.

Yangınla Mücadele

Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve ne olduğu

Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et, tehlikeyi uyar, basamaklar alçak geçitler engeller

Mavi Zorunluluk işareti

Özel bir davranış ya da eylem kişisel koruyucu donanım kullan.

Yeşil Acil Kaçış, İlk yardım

Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, acil durum duşları, acil toplanma yerleri

Tehlike yok Emniyetli durum

5. UYARI İŞARETLERİ


Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği (92/58/EEC)R.G.No : 28762, R.G.Tarihi : 11 Eyül 2013

Yasaklayıcı İşaretler



İkaz İşaretleri



Zorunluluk İşaretleri



Acil Çıkış ve İlk Yardım







6. DÜŞÜNDÜRÜCÜ FOTOĞRAFLAR






Binlerce defa aynı işi yapmış olabiliriz.

Yaptığımız iş bize çok basit ve risk taşımıyor gibi gözükebilir.

Hiçbir şeyin ters gitme olasılığı yok gibi görünüyor değil mi?

Tekrar düşünelim!!!

Ne dersiniz?



Kurallara uygun olarak yaptığım tüm işleri, kendi işim olarak benimserim.



İş Sağlığı ve Güvenliği,

Kazaların yalnızca % 3’ü önlem alınması mümkün olmayan kazalar olup, %97’si korunabilen kazalardır!!!

Çalışanın desteği ve bilinci olmadan İş Sağlığı ve Güvenliği’ nde yol alınamaz.



İSG Çalışmalarında Başarılı Olmak İçin:

–İnanmak-İnandırmak,–Bilgilenmek-Bilgilendirmek,–Uygulamak-Uygulatmak,

Prensip haline getirilmeli...

KAZASIZ, SAĞLIKLI BİR ÇALIŞMA HAYATI DİLİYORUM.


Documents

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ