BÀI GIẢNG NGỮ VĂN LỚP 11

Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng;Đây mùa thu tới – mùa thu tớiVới áo mơ phai dệt lá vàng.(Xuân Diệu - Đây mùa thu tới)

I. Tiểu dẫn1. Về tác giả2. Về tác phẩm Thi nhân Việt Nam3. Về đoạn trích

II. Đọc - hiểu văn bản1. Hệ thống luận điểm.2. Nghệ thuật nghị luận.

III. Tổng kết

1. TÁC GiẢ• Hoài Thanh (1909 – 1982)• Xuất thân trong một gia đình nhà nho

nghèo ở Nghệ An.• Hoạt động chủ yếu trong ngành Văn

hoá - nghệ thuật.• Là tác giả của nhiều công trình nghiên

cứu có giá trị, nổi tiếng nhất là tác phẩm Thi nhân Việt Nam.

a. Hoàn cảnh ra đời: 1942b. Cấu tạo: 3 phầnc. Giá trị: có giá trị cao, được coi là chuẩn mực về phê bình Thơ mới.

• Thiên về trực giác và ghi nhận ấn tượng.

• Lời văn giàu chất thơ.

Hoài Thanh là nhà phê bình văn học xuất sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại

• Xuất xứ và vị trí:

• Thể loại: phê bình văn học

1. HỆ THỐNG THỐNG LUẬN ĐIỂM

Chặt chẽ, logic, khoa học

a. Cách nhận diện tinh thần thơ mới• So sánh thơ mới với thơ cũ. Khó khăn :

+ Thơ mới: không chỉ toàn bài hay; Thơ cũ: không chỉ toàn bài dở.+ Trong cái cũ đã ươm mầm cái mới; trong cái mới vẫn còn ít nhiều cái cũ.

+ Sánh bài hay với bài hay.+ Nhìn vào đại thể.

+ Luận điểm mới mẻ, sâu sắc, khoa học, khách quan.+ Dẫn chứng tiêu biểu.

+ Lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.

Tinh thần thơ mới Tinh thần thơ cũ

Chữ taChữ tôi

Ý thức cá nhân Ý thức cộng đồng

a. Cách nhận diện tinh thần thơ mớib. Tinh thần thơ mới: chữ tôi

b1. Bản chất của chữ tôi

Chủ yếu là chữ ta (Chữ tôi nếu có phải ẩn mình sau chữ ta) Xuất hiện chữ tôi với cái nghĩa tuyệt

đối của nó. Sự trỗi dậy, bừng nở của thức cá nhân.

Thường đề cập những tình cảm chung, mang tính cộng đồng. Trực tiếp bày tỏ những cảm xúc,

tình cảm riêng tư, cá nhân. Chưa có ý thức tạo phong cách riêng.

thức khẳng định tài năng, vị trí cá nhân xuất hiện hàng loạt phong cách thơ.

Tư tưởng phương Đông Tư tưởng phương Tây

Nhận xét chung

• Bắt đúng mạch chính của hai dòng chảy thi ca.• Phát hiện đúng cái gốc của sự khác biệt.• Cách thâu tóm vấn đề ngắn gọn, ấn tượng.

TINH THẦN THƠ MỚI

Cách nhận diện

Bản chất của chữ tôi.

Hành trình xuất hiện & phản ứng tiếp nhận của XH đối với cái tôi.

Sự vận động của thơ mới xung quanh cái tôi và bi kịch của nó.

Giải pháp cho bi kịch của cái tôi thơ mới.

Tinh thần thơ mới: chữ tôi

Thơ mới:

Người giai nhân: bến đợi dưới cây già;Tình du khách: thuyền qua không buộc chặt.

Thơ cũ:

Ô hay! Cảnh cũng ưa người nhỉ!Ai thấy ai mà chẳng ngẩn ngơ?

Hình ảnh ước lệ, cổ điển

Giọng điệu trẻ trung, hiện đại

“Chưa bao giờ người ta thấy xuất hiện cùng một lần một hồn thơ rộng mở như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng tráng như Huy Thông, trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê mùa như Nguyễn Bính, kì dị như Chế Lan Viên,… và thiết tha, rạo rực, băn khoăn như Xuân Diệu” (Hoài Thanh – Thi Nhân Việt Nam)

PHẦN I:-Cung chiêu anh hồn Tản Đà

-Tiểu luận: Một thời đại trong thi ca

PHẦN II:167 bài thơ của 45 nhà

thơ (1932-1941)

PHẦN III

“Nhỏ to” - Lời tác giả

Nguồn gốc và diễn biến cuộc đấu tranh giữa thơ mới và thơ cũ.

1942

Đặc điểm và tinh thần thơ mới.

Sự phân hoá của thơ mới.