Jaarverslag 2014 Slokdarm- en Maagcentrum ZGTna de diagnose met de curatieve behandeling. Hierbij gaat het bijna altijd om neoadjuvante chirurgie. ZGT heeft met 34% een slag te maken

Slokdarm- en Maagcentrum ZGTJaarverslag 2014

VOORWOORDVoor u ligt het jaarverslag over 2014 van het slokdarm- en

maagcentrum ZGT. In dit verslag blikken we terug en kijken we

vooruit. Ook gaan we in op enkele positieve gevolgen van

regionale samenwerking voor slokdarm- en maagchirurgie binnen

ZGT. De afgelopen periode heeft ons centrum zijn positie onder de

Nederlandse slokdarm- en maagcentra verstevigd.

Deze stijgende lijn hebben we onder andere te danken aan de goede

samenwerking met andere ziekenhuizen en zorginstellingen binnen de

regio. In de zogenaamde ‘A1-samenwerking’ zijn er onderlinge afspraken

gemaakt over de verdeling van hoogcomplexe laagvolume chirurgie,

vanuit een streven om de kwaliteit van zorg voor voor de patiënt met

slokdarm- en maagkanker te optimaliseren. Van de andere ziekenhuizen

in de regio ontving ZGT het mandaat voor deze superspecialisatie.

De centralisatie van slokdarm- en maagoperaties biedt ons kansen

JAARVERSLAG 2014

3

om te innoveren. Een voorbeeld hiervan is de introductie van de

laparo-thoracoscopische operatietechniek. Sinds 2010 worden alle

slokdarmoperaties op deze wijze uitgevoerd. Per 2013 zijn we gestart

met de laparoscopische maagresectie. De minimaal invasieve technieken

leiden tot minder pulmonale complicaties en eerder herstel. Deze

operatietechnieken hebben tot positieve resultaten geleid. Mede hierdoor

is de medische- en verpleegkundige kwaliteit van ons slokdarm- en

maagcentrum de laatste jaren aantoonbaar naar een hoger niveau getild.

Het adequaat managen van complicaties is misschien wel het moeilijkste

van ons vak. Niet voor niets staat dit onderwerp internationaal volop

in de aandacht met de uitdrukking ‘failure-to-rescue’. De 24-uurs

bereikbaarheidsdienst van onze slokdarm- en maagchirurgen is een

voorbeeld van hoe we eventuele complicaties doeltreffend aanpakken.

Ook letten wij op optimale werkprocessen. We bespreken patiënten met

slokdarm- of maagkanker in ons wekelijks regionaal multidisciplinair

overleg. Onze oncologieverpleegkundigen begeleiden als casemanager

iedere patient tijdens het gehele behandeltraject. In dit verslag kunt u

meer lezen over onze werkwijzen, resultaten, wetenschappelijk onderzoek,

educatie en toekomstvisie met betrekking tot optimale slokdarm- en

maagzorg voor onze patiënten. Want hun welzijn staat bij ons centraal.

We kijken terug op een periode waarin onze medisch specialisten,

verpleegkundigen en alle andere medewerkers zich volop hebben

ingezet om zorg van goede kwaliteit en met een gastvrij karakter te

bieden. Graag willen we iedereen, en in het bijzonder de patiënten, hun

huisartsen en specialisten uit de verwijzende ziekenhuizen, hartelijk

bedanken voor de samenwerking en het vertrouwen in onze slokdarm-

en maagexpertise.

Namens het slokdarm- en maagcentrum ZGT,

dr. Ewout Kouwenhoven, slokdarm- en maagchirurg

SLOKDARM- EN MAAGCENTRUM ZGT

behartigen de belangen van patiënten en naasten en brengen deze met elkaar in contact. Ook geven zij voorlichtingen en bevorderen zij wetenschappelijk onderzoek.

ANDERE ZORGAAN -

BIEDERS

KWALITEITS-ORGANEN & BEROEPS -GROEPEN

PATIËNTEN-ORGANISATIES

zijn belangrijke spelers geworden in de wereld van de zorg. Zorg gaat gepaard met veel regels, waarbinnen wij ons zo goed mogelijk willen positioneren.

zijn belangrijk voor ons. Samen-werking tussen o.a. huisartsen, andere ziekenhuizen en verpleeg huizen is nodig om de zorg in de regio te behouden en de juiste kwaliteit te leveren.

PATIËNTEN & FAMILIELEDEN

staan bij ons centraal. Wij hechten grote waarde aan de wijze waarop wij onze patiënten en naasten helpen. Om die reden hebben we gastvrijheid hoog in het vaandel staan.

WETEN SCHAPPELIJKE VERENIGINGEN

INNOVATIEVE TRENDS

OVERHEID & ZORGVERZE-

KERAARS

WERELDOM ONS HEEN

wijden zich aan het bevorderen van onderzoek en opleidingen, ten gunste van oncologische zorg.

willen we graag omarmen. Door middel van geavanceerde technologie willen wij de kwaliteit van onze zorg naar een hoger niveau tillen.

willen optimale zorg inkopen tegen reële prijzen. Minder complicaties leiden tot minder kosten.

5


TERUGBLIKAl sinds 1996 verrichten we slokdarm- en maagchirurgie in

ZGT. Door de concentratie van hoogcomplexe laagvolume zorg

hebben we onze zorg naar een hoger niveau gebracht. We zijn

in 2010 gestart met het toepassen van kijkoperaties bij onze

slokdarmchirurgie.

In 2012 is de ‘A1-samenwerking’ gestart. Deze houdt in dat chirurgen

in de regio vanuit acht ziekenhuizen afspraken hebben gemaakt over de

verdeling van hoogcomplexe laagvolume zorgbehandelingen. Het

belangrijkste doel van de A1-samenwerking is om de patiënt deze hoog-

specialistische zorg aan te kunnen bieden in de eigen regio. Maar ook

kunnen we door concentratie van deze zorg goede kwaliteit en innovatie

behouden en blijven we voldoen aan de vastgestelde normeringen. Van de

andere ziekenhuizen ontving ZGT het mandaat voor de superspecialisatie

slokdarm- en maagkankerchirurgie. We doen nu 50 tot 60 slokdarmopera-

ties per jaar, waar twintig operaties momenteel de landelijke norm is.

JAARVERSLAG 2014

7

Het aantal mensen met slokdarmkanker neemt sterk toe. In de

laatste twintig jaar is er een viervoudige stijging van incidentie.

Er is een grote verschuiving van het plaveiselcelcarcinoom naar

adenocarcinoom. 80 procent van de nieuwe patiënten heeft een

adenocarcinoom, gerelateerd aan overgewicht en chronische

reflux.

Daarnaast speelt de toename van de levensverwachting van de

gehele populatie een grote rol, met daarbij een stijging van de

incidentie van kanker met leeftijd. De vergrijzing in

Twente ligt ook nog eens boven het Nederlandse gemiddelde.

Er is aanvullende zorg rond de kwaliteit van leven nodig.

Door bovenstaande factoren bedraagt de oncologische zorg

een steeds groter deel van het zorgbudget. Dit vraagt om meer

doelmatigheid van ons slokdarm- en maagcentrum. Met andere

woorden: de verhouding tussen onze activiteiten en de hiervoor

beschikbare middelen moeten optimaal op elkaar worden afgestemd.

DEMOGRAFISCHE FACTOREN


JAARVERSLAG 2014

Het slokdarm- en maagcentrum ZGT registreert jaarlijks alle

statistische gegevens rondom slokdarm- en maagkankerpatiënten

bij de stichting Dutch Institute for Clinical Auditing (DUCA). Uit de

jaarlijkse DUCA-rapportage komen de landelijke cijfers naar voren

omtrent chirurgische behandelingen voor slokdarm- en maagkanker.

Het doel van de DUCA-registratie is het verkrijgen van inzicht in de

kwaliteit van zorg en het in gang zetten van verbetertrajecten. Zo

wordt getoond hoe de resultaten van ZGT zich verhouden tot de rest

van Nederland op dit gebied. Naast de perioperatieve uitkomst via DUCA

registreert ZGT in een eigen database ook de belangrijke uitkomstmaat

bij oncologische behandelingen: de één- en driejaarsoverleving.

CIJFERS

dr. Ronald Hoekstra, internist-oncoloog


CIJFERS SLOKDARM BEHANDELINGQua aantal slokdarmoperaties staat ZGT met 64 operaties

in 2014 landelijk op de tweede plaats. ZGT scoort voor wat

betreft slokdarmresecties boven het landelijk gemiddelde op de

significante kwaliteitsuitkomsten, zoals radicaliteit en mortaliteit.

Grafiek 2: Slokdarmkankeroperaties binnen ZGT in verhouding tot het aantal slokdarmkankeroperaties binnen andere Nederlandse ziekenhuizen in 2014 (Bron cijfers: SPKS) 0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

83

48

40 38 38

3533

30 29 28 27 2624

21 20 2018

14

64

ZGT (64)

Gelre ziekenhuis (21)

Isala klinieken (14)64

14

21

9

Grafiek 1: Slokdarmkankeroperaties binnen ZGT in verhouding tot het aantal slokdarmkankeroperaties binnen andere ziekenhuizen in de regio in 2014 (Bron cijfers: SPKS)

JAARVERSLAG 2014

VERWIJZENDE ZIEKENHUIZEN CURATIEF (N=64) PALLIATIEF (=33)

Deventer Ziekenhuis 1 0

Saxenburg-Hardenberg 4 2

SKB Winterswijk 9 4

MST Enschede 22 12

ZGT 28 15

ZGT LANDELIJK

Patiënten preoperatief in MDO besproken

die een slokdarmresectie ondergingen

100% 99.6%

Aantal patiënten waarbij de wachttijd

tussen PA-diagnose en start van

behandeling (chemoRT) < 5 weken is.

34.3% 41.4%

Aantal patiënten wat begeleidt is door

diëtiste voorafgaand aan operatie

98.4% 87.6%

Tabel 1 (boven): Behandeltraject voor patiënten met slokdarmkanker in 2014, besproken op multidisciplinair overleg Tabel 2 (onder): Cijfers proces indicatoren (DUCA) over 2014

Procesuitkomst

Uit de DUCA-gegevens blijkt dat de

zorgprocessen rondom slokdarmkanker nog

niet optimaal verlopen. In Nederland start

slechts 41% van de mensen binnen vijf weken

na de diagnose met de curatieve behandeling.

Hierbij gaat het bijna altijd om neoadjuvante

chemoradiotherapie, voorafgaand aan

chirurgie. ZGT heeft met 34% een slag te

maken om tot de Treek-norm/SONCOS-

norm te komen (80%). In 2015 wordt het

bijbehorende proces geanalyseerd, met als

doel de wachttijd tussen de diagnose en de

start van de behandeling te verkleinen.


11

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Failure -to-rescue(over twee jaren)

Mortaliteit

Gecompliceerd beloop

Landelijk 2014 - 31,7%ZGT 2014 - 33,0%

Landelijk 2013 - 27,7%

ZGT 2013 - 23,1%


ZGT 2012 - 13,6%

Landelijk 2013 / 2014 - 11,8%ZGT 2013 / 2014 - 6,5%

ZGT 2014 - 2,4%

ZGT 2013 - 2,4%




ZGT 2012 - 2,3%

Peri-operatieve uitkomst

Grafiek 3: DUCA-uitkomsten slokdarmchirurgie verslagjaar 2012, 2013 en 2014:(Failure-to-rescue: patiënten die binnen 30 dagen overleden zijn bij gecompliceerd beloop, over twee jaar gemeten)

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Radicaliteit

Landelijk 2014 - 95,1%ZGT 2014 - 96,7%


ZGT 2013 - 92,0%


ZGT 2012 - 98,0%

Landelijk 2014 - 72,7%ZGT 2014 - 93,4%


ZGT 2013 - 76,0%

Landelijk 2012 - 60%

ZGT 2012 - 62%

Lymfeklier resectie

Grafiek 4: DUCA-uitkomsten slokdarmchirurgie verslagjaar 2012, 2013 en 2014

JAARVERSLAG 2014

Oncologische uitkomst


13

Tabel 3: Lange termijn-overleving na slokdarmchirurgie en neoadjuvante chemoradiotherapie binnen ZGT (2010-2015, n=134) in vergelijking met CROSS trial* data (n=178).

* Bron: van Hagen et al. (2012). Preoperative chemoradiotherapy for esophageal or junctional cancer. New England Journal of Medicine, 366(22), 2074-2084.

Tabel 4: Karakteristieken van patiënten na slokdarmchirurgie en neoadjuvante chemoradiotherapie van ZGT en CROSS-trial* data

*Bron: van Hagen et al. (2012). Preoperative chemoradiotherapy for esophageal or junctional cancer. New England Journal of Medicine, 366(22), 2074-2084.

ZGT CROSS-trial*

1-jaar-survival 79% 82%

3-jaar-survival 62% 58%

ZGTn=131

CROSS-trial* ZIEKENHUIZEN

n=178

64 jaar 60 jaar

PERFORMANCE

WHO 0 72% 81%

WHO 1 26% 19%

WHO 2 2% 0%

TYPE CARCINOOM

Adenocarcinoom 82% 75%

Plaveiselcelcarcinoom 17% 23%

Overig 1% 2%

KLINISCH T-STADIUM

cT1 1% 1%

cT2 21% 15%

cT3 78% 84%

KLINISCH N-STADIUM

cN0 41% 33%

cN1 58% 65%

cN2 1% 2%


14

CIJFERS MAAGBEHANDELING

JAARVERSLAG 2014

Qua aantal maagoperaties staat ZGT

met 25 operaties in 2014 landelijk op de zesde

plaats. Hiermee voldoen we aan de gestelde

norm van twintig maagoperaties.

Grafiek 5: Maagkankeroperaties binnen ZGT in verhouding tot het aantal maagkankeroperaties binnen andere Nederlandse ziekenhuizen

in 2014 (Bron cijfers: SPKS) 0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

54

43

35

31

27

24 2422 22 21 21 20 19 19 18 17 17

13 13 128 8

65 4

25

SLOKDARM- EN MAAGCENTRUM ZGTSLOKDARM- EN MAAGCENTRUM ZGT

15

VERWIJZENDE ZIEKENHUIZEN CURATIEF (N=22) PALLIATIEF (=19)

Saxenburgh Groep Hardenberg 2 2

SKB Winterswijk 4 3

MST Enschede 7 6

ZGT 9 8Tabel 5: Behandeltraject voor patiënten met maagkanker in 2014, besproken op multidisciplinair overleg

Grafiek 6: DUCA-uitkomsten maagchirurgie verslagjaar 2012, 2013 en 2014

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100


ZGT 2014 - 94,7%


ZGT 2013 - 73,3%


ZGT 2012 - 67,0%

Lymfeklier resectie

Radicaliteit


ZGT 2014 - 100%


ZGT 2013 - 86,7%

Landelijk 2012 - 88,0%ZGT 2012 - 87,0%

JAARVERSLAG 2014

ONZE AANPAKMet ons aantal patiënten, ons toegewijde en multidisciplinaire

team en het gebruik van nieuwste technieken kunnen

patiënten vertrouwen op ruime ervaring en een hoge mate

van deskundigheid binnen het ZGT slokdarm- en maagcentrum.

Onze expertise en toewijding zien we terug in onze resultaten.

Patiënten profiteren hiervan.

MULTIDISCIPLINAIRE ZORG

Binnen ons slokdarm- en maagcentrum hebben we een

multidisciplinair team opgebouwd, met verschillende medisch

specialisten en verpleegkundigen die samen steeds meer ervaring

krijgen en een geoliede ploeg vormen. De concentratie van zorg

heeft er ook toe geleid dat we optredende complicaties beter

kunnen oplossen, puur omdat we ze beter herkennen en er

adequaat naar kunnen handelen.

Foto boven: MDL-artsen ZGT

V.l.n.r: Rolf van Roermund, dr. Hoessein Aktas, Andries van der Linden, dr. Ton Vrij en dr. Peter Kesseler


17

Ons multidisciplinaire slokdarm- en maagteam bestaat uit medische

specialisten vanuit verschillende vakgroepen: chirurg-oncologen, maag-,

darm- en leverartsen, internist-oncologen, radiotherapeuten, nucleair

geneeskundigen, pathologen, diëtisten, fysiotherapeuten en oncologie-

verpleegkundigen.

De disciplines hebben korte lijnen onderling en treffen elkaar wekelijks

in een multidisciplinair overleg (MDO). Hier worden alle patiënten met

slokdarm- en maagkanker wekelijks besproken door het behandelteam.

De situatie van iedere patiënt wordt vanuit de verschillende medische

specialismen bekeken. Zo bieden we iedere patiënt de best mogelijke zorg.

In de tumorwerkgroepen voor slokdarm- en maagoncologie (lokaal en

regionaal) zijn alle bovenstaande disciplines vertegenwoordigd. Hierdoor

kunnen we de zorg evalueren en waar wenselijk bijsturen.

COMPLEET BEHANDELAANBODWe bieden vrijwel het gehele behandelaanbod aan voor onze patiënten. Zowel bij goedaardige

als kwaadaardige afwijkingen, van diagnostiek tot en met de nazorg. Wanneer de diagnose

kanker is vastgesteld krijgt de patiënt een vaste oncologieverpleegkundige toegewezen, in de

rol van casemanager. Deze casemanager is vanaf dat moment het vaste aanspreekpunt voor

de patiënt en begeleidt de patiënt door het gehele behandelproces heen. Deze casemanager

ondersteunt de patiënt tijdens alle gesprekken met de medisch specialisten.

Saskia Boerrigter is één van de vier oncologieverpleegkundigen op de polikliniek chirurgie.

“We fungeren als casemanager: We leiden de patiënt door het proces en proberen voor

hem/haar veel praktische zaken uit handen te nemen”, aldus Saskia. “Sommige patiënten

vinden de reis naar Almelo een hele onderneming. Maar zodra ze hebben kennisgemaakt

met onze zorg en persoonlijke begeleiding, hebben ze die reis er graag voor over.”

JAARVERSLAG 2014

19


Verwijzingen

Voor overleg over gecompliceerde casuïstiek is het Universitair Medisch

Centrum Groningen ons referentiecentrum. Voor endomucosale resectie

(EMR) verwijzen we naar dr. B.E. Schenk, MDL-arts bij Isala ZwolleSaskia Boerrigter,

oncologieverpleegkundige

ZORGPADJAARVERSLAG 2014

Diagnoses en behandelingen van slokdarm- en maagkanker vinden binnen ZGT plaats in een zorgpad.

Op hoofdlijnen doorlopen patiënten met slokdarm- en maagkanker de volgende stappen:

ZGT Centrum voor Slokdarmkanker

Huisarts

Scopie

Uitslag

scopie

Aanvullende

onderzoeken

Multi-

disciplinair

overleg

Afspraken

fysieke

gesteldheid

Optiebestraling en

chemo

Afspraak

chirurg

Oproep

CT-scan

Uitslag

CT-scan

Operatie

Afspraak

hoe gaat het?

Huisarts

ScopieUitslag

scopie

Aanvullende onderzoeken

Multi-disciplinair

overleg

Afsprakenfysieke

gesteldheid

Optiebestraling en

chemo

Afspraak chirurg

OproepCT-scan

UitslagCT-scan Operatie

Afspraak hoe gaat het?

1.

11.10.

9.8.

6.

5.

3.

4.

2. 7.

12.

21


dr. Ewout Kouwenhoven, slokdarm- en maagchirurg:

“We willen weten of de patiënt fit genoeg is voor een zware operatie. We onderzoeken de longfunctie, fysieke conditie en voedingstoestand. Als

een zware operatie nog niet verantwoord lijkt, volgt een trainingsprogramma onder begeleiding van een fysiotherapeut. De meeste patiënten

kunnen we na de training opereren.” Op zgt.nl/slokdarmkanker en op zgt.nl/maagkanker vindt u meer informatie over de behandeling.

OPERATIE-TECHNIEKENSinds 2010 voeren we slokdarmoperaties uit door middel van een

laparoscopische kijkoperatietechniek. ZGT heeft deze techniek

zorgvuldig ingebed in zijn organisatie. Deze techniek heeft grote

voordelen voor patiënten met slokdarmkanker. Zo zijn er minder

longcomplicaties. Ook herstelt de patiënt sneller omdat er geen

grote operatiewond is. En de patiënt heeft minder slik- en stem-

problemen. Patiënten genezen hierdoor aanzienlijk sneller dan

wanneer de oude operatiemethode wordt toegepast. Landelijk zijn

er slechts enkele andere ziekenhuizen waar deze techniek wordt

toegepast.

JAARVERSLAG 2014

Open de Layar app op uw

smartphone of tablet,

scan de pagina en ontdek

de digitale extra.

23

Bij de ingrepen wordt er een naad gemaakt tussen de buis-

maag en de overblijvende stomp van de slokdarm. Deze naad

kan worden aangelegd in de borstkas of in de hals. Een naad

in de borstkas geeft een veel lager risico op stembandverlam-

ming en op vernauwing van de naad dan een naad in de hals.

Bij distale slokdarmtumoren (meestal adenocarcinoom) wordt

daarom in ZGT de naad in de borstkas gemaakt, de zogeheten

Ivor Lewis-operatie. Bij hoger gelegen tumoren (vaak plavei-

celcelcarcinoom) wordt de anastomose in de hals gemaakt,

de McKeown-techniek. Het oncologisch voordeel van beide

technieken ten opzichte van de nog veel toegepaste transhia-

tale slokdarmoperatie is dat er in de buik én in de thorax een

uitgebreide lymfklierdissectie plaatsvindt (2-velds dissectie).


Tabel 6: Aantal laparoscopische slokdarmoperaties over de afgelopen drie jaar

Tabel 7: Aantal laparoscopische maagoperaties over de afgelopen drie jaar

JAAR AANTAL PATIËNTEN /

TOTAAL AANTAL PATIËNTEN

ZGT % LANDELIJK GEMIDDELD %

2012 39 / 42 93% 42%

2013 27 / 28 96% 39%

2014 63 / 64 98% 63%

Jaar AANTAL PATIËNTEN /TOTAAL AANTAL PATIËNTEN

ZGT % LANDELIJK GEMIDDELD %

2012 0 / 16 0% 7%

2013 5 / 17 29% 25%

2014 19 / 25 76% 42%

Ivor Lewis-ingreep

JAARVERSLAG 2014

24-UURS ZORGOptimale zorg nadat de slokdarmpatiënt geopereerd

is, vereist een continue beschikbaarheid van

professionals die complicaties vroegtijdig signaleren

en deze adequaat kunnen behandelen. De 24-uurs

bereikbaarheid (zeven dagen per week) van onze

slokdarm- en maagchirurgen biedt continuïteit en

zekerheid in het geval van complicaties. Dit draagt bij

om de failure-to-rescue uitkomsten zo laag mogelijk

te houden.

dr. Marc van Det, slokdarm- en maagchirurg

25


Casemanagers begeleiden de patiënt vanaf het moment dat hij of zij het slechte nieuws

te horen krijgt. Vanaf dat moment verandert het leven van de patiënt drastisch. De

casemanagers geven ondersteuning op emotioneel en praktisch gebied. Zij zijn het vaste

aanspreekpunt voor de patiënt. Zij geven uitleg, antwoorden op vragen en proberen

afspraken voor de patiënt zoveel mogelijk op één dag te regelen. “Ik kreeg goede uitleg.

Op vragen die ik per e-mail stelde, kreeg ik direct een antwoord”, vervolgt mevrouw

Slinkman. “Ik kreeg veel informatie en had een duidelijk beeld van wat mij te wachten

stond. Ik wist dat het eten na de operatie anders zou zijn. De operatie zelf is mij erg

meegevallen. Het herstel verliep exact zoals de specialisten verwacht hadden”.

GASTVRIJHEID BIJ HET SLOK -DARM- EN MAAGCENTRUM ZGT: DE ERVARING VAN MEVROUW SLINKMAN

Mevrouw Slinkman uit Wesepe is zeer tevreden over de gastvrije begeleiding

die zij ontving binnen het slokdarm- en maagcentrum ZGT. “Ik kon altijd terecht

bij de casemanager”, zegt ze.

ONDERWIJS EN WETENSCHAPSlokdarm-maagcentrum ZGT vervult een actieve rol in onderwijs en

wetenschappelijk onderzoek. Daarbij steken we vooral in op partici-

patie in multicenter trials (DCCG). Studies waaraan wij deelnemen:

NUTRIENT STUDIE

Fase 2-Feasibility-studie: vroeg voeden na slokdarmchirurgie met

intrathoracale anastomose (Ivor Lewis).

PREPARE STUDIE

Een prospective, gerandopmiseerde studie gericht op

ademspiertraining, voorafgaand aan een slokdarmoperatie met

als doel postoperatieve longcomplicaties te verminderen.

JAARVERSLAG 2014

PERFECT STUDIE

Een prospectieve gerandomiseerde studie naar het effect van een

postoperatief bewegingsprogramma op de kwaliteit van leven na

slokdarmchirurgie.

Naast participatie in multicenter trials heeft het slokdarm-

maagcentrum ook een paar onderzoekslijnen opgestart,

multicentrisch van opzet:

• Werkhervatting na slokdarmchirurgie.

• Amylase in pleuradrain: vroegdetectie van naadlekkage na

Ivor Lewis-slokdarmchirurgie.

• Het effect van prehabilitatie bij slokdarmkankerpatiënten

op postoperatieve complicaties.


27

WETENSCHAPPELIJKE PRESENTATIES• Gijs HK Berkelmans; Ewout A Kouwenhoven, Boudewijn JJ Smeets, Teus J Weijs,

Ruben J Eck, Marc J van Det, Grard Nieuwenhuijzen, Misha DP Luyer. The value of

amylase level measurements in drain fluid for early diagnosis of intrathoracic leakage

after esophagectomy. 14th World Congress of International Society for Diseases of

the Esophagus, Vancouver, Canada, sept 2014 (oral)

• Gijs HK Berkelmans; Ewout A Kouwenhoven, Boudewijn JJ Smeets, Teus J Weijs, Ruben

J Eck, Marc J van Det, Grard Nieuwenhuijzen, Misha DP Luyer. The value of amylase

level measurements in drain fluid for early diagnosis of intrathoracic leakage after

esophagectomy. Ned Verening GastroEnterologie, okt 2014 (oral) • Silva Corten L.C.,

Luyer M., van Det M.J.,, Grard Nieuwenhuijzen, Kouwenhoven E.A... Insights in work

rehabilitation after minimally invasive esophagectomy: a two centre study. 12th congress

of European Society for Diseases of the Esophagus, Bologna, Italie, nov 2014 (oral)

• Silva Corten L.C. , Rakic S. , Steenvoorde P., Kouwenhoven E.A. Inzichten in

Werkhervatting na Minimaal Invasive Slokdarmresectie. Chirurgendagen, Veldhoven,

mei 2014 (poster)

• Silva Corten L.C. , Rakic S. , Steenvoorde P., Kouwenhoven E.A. . Minimally invasive

esophagectomy: experience from a starting single centre. 14th World Congress of

International Society for Diseases of the Esophagus, Vancouver, Canada, sept 2014

(poster)

• Silva Corten L.C. , Rakic S. , Steenvoorde P., Kouwenhoven E.A. Insights in work

reha-bilitation after minimally invasive esophagectomy. 14th World Congress of

International Society for Diseases of the Esophagus, Vancouver, Canada, sept 2014

(poster)

WETENSCHAPPELIJKE PUBLICATIES• Klaasse J. M., Gerritsen J.J.G.M., Kouwenhoven E.A. (2014). Volumenormen leidt

totinnovatie. Magma-tijdschrift voor Nederlandse Maag, darm- leverartsen. Sept

2014. 74-77

• Gijs HK Berkelmans, Ewout A Kouwenhoven, Boudewijn JJ Smeets, Teus J Weijs,

Luis C Silva Corten, Marc J van Det, Grard AP Nieuwenhuijzen, Misha DP Luyer.

Diagnostic value of drain amylase for detecting intrathoracic leakage after

esophagectomy. World J Gastroenterol 2015 August 14; 21(30)

• Valkenet, K., Trappenburg, J. C., Gosselink, R., Sosef, M. N., Willms, J., Rosman,

C., Kouwenhoven, E. A.,... & Backx, F. J. (2014). Preoperative inspiratory muscle

training to prevent postoperative pulmonary complications in patients undergoing

esophageal resection (PREPARE study): study protocol for a randomized controlled

trial. Trials, 15(1), 144.

• Weijs, T. J., Nieuwenhuijzen, G. A., Ruurda, J. P., Kouwenhoven, E. A., Rosman, C.,

Sosef, M., ... & Luyer, M. D. (2014). Study protocol for the nutritional route in

oesophageal resection trial: a single-arm feasibility trial (NUTRIENT trial). BMJ

open, 4(6), e004557.

• Silva Corten L.C., Luyer M., van Det M.J.,, Grard Nieuwenhuijzen, Ruurda J.P.,

Hillegersberg R. , Kouwenhoven E.A.. Insights in work rehabilitation after minimally

invasive esophagectomy: multicenter study. Submitted to Annals of Surgical

Oncology

FUNCTIESNEVENFUNCTIESFunctie Organisatie Periode Chirurg

Recensent van abstracts Esophagus - Annual Congress of the 2006-2014 dr. E.A. Kouwenhoven European Society of Thoracic Surgery

Lid Dagelijks Bestuur Managed Clinical Network 2012 - heden dr. E.A. Kouwenhoven Oesophaguscarcinoom

Sessievoorzitter NVGE Slokdarmchirurgie Oktober 2014 dr. M.J. van Det

Sessievoorzitter NVGIC Voorjaarssymposium Slokdarmchirurgie Februari 2015 dr. E.A. Kouwenhoven

EDUCATIEFUNCTIESFunctie Organisatie Periode Chirurg

Docent Oesofagus Diseases European School of Thoracic Surgery, Maart 2014 dr. E.A. Kouwenhovenand Minimal Invasive Antalya, TurkeyOesophageal Surgery

Gastspreker Oesofagus 14th Congress of ESTS, Copenhagen, Juni 2014 dr. E.A. KouwenhovenPerforatie (Boerhaave) Denemarken

Docent ROC Twente Maag / Slokdarmchirurgie Mei 2015 dr. M.J. van Det

Docent MDL artsen-in-opleiding regio VI, April 2015 dr. E.A. Kouwenhoven Slokdarmchirurgie

JAARVERSLAG 2014

29

ONS TEAMCHIRURGENDhr. dr. E.A. Kouwenhoven

Dhr. dr. M.J. van Det

MAAG- DARM- EN LEVERARTSEN Dhr. H. Aktas

Dhr. dr. B.D. Dürfeld

Dhr. dr. P. Kesseler

Dhr. dr. R.J. Lieverse

Dhr. A. van der Linden

Dhr. R.F.C. van Roermund

Dhr. dr. A.A. Vrij

INTERNIST ONCOLOGEN Dhr. Dr. C.J.H. Gerrits

Dhr. Dr. R. Hoekstra

Mw. Dr. I.M. Oving

Mw. Dr. E.J.M. Siemerink

Dhr. Dr. B.W. Schot

ONCOLOGIEVERPLEEGKUNDIGENMw. S. Boerrigter

Mw. W. ten Cate

Mw. M. Kroeske

Mw. W. Pouls

RADIOTHERAPEUTEN - MEDISCH SPECTRUM TWENTE Dhr. D. Woutersen

Mw. E. Hendriksen

PATHOLOGEN - LABPON ENSCHEDE Dhr. Dr. J. van Baarlen

Dhr. Dr. C. Jansen


VOORUITBLIK DA VINCI XI OPERATIEROBOTVanaf begin 2015 krijgen de chirurgen tijdens de operatie ver-

sterking van de Da Vinci Xi operatierobot. Voor de toekomst ziet

oncologisch chirurg Ewout Kouwenhoven goede ontwikkelingen:

“De robot neemt mijn werk niet over, maar doet precies na wat ik

doe. Ik kan nu heel nauwkeurig in een kleine ruimte de moeilijkste

handelingen uitvoeren. Ook omdat ik alles driedimensionaal

kan zien. En de lichamelijke houding is nu veel beter.” Nog meer

voordelen zijn de verminderende lekkages bij de aansluiting van

een nieuwe slokdarm. De robot biedt namelijk extra mogelijkheden

om doorbloeding te meten. Het opereren zelf heeft geen nadelen

en heeft ook nauwelijks invloed op het werk van de oncologie-

verpleegkundigen.

Op zgt.nl/robot vindt u meer informatie over de Da Vinci Xi robot.

Wilt u meer weten over de behandeling van slokdarmkanker in

ZGT? Kijk op zgt.nl/slokdarmkanker.

JAARVERSLAG 2014


31

Dr. M.J. van Det, slokdarm- en maagchirurg met de Da Vinci Xi operatierobot

ZGT, TOPZORG VOOR UW LEVENSKWALITEIT

Almelo

bezoekadres: Zilvermeeuw 1, Almelo

postadres: Postbus 7600, 7600 SZ Almelo

Hengelo

bezoekadres: Geerdinksweg 141, Hengelo

postadres: Postbus 546, 7550 AM Hengelo

Telefoonnummer slokdarm- en maagcentrum ZGT:Almelo: 088 708 31 70

Hengelo: 088 708 31 70

Colofon Jaarverslag 2014 Slokdarm- en Maagcentrum ZGT is een

uitgave van ZGT, bureau communicatie (september 2015)

Concept, vormgeving en drukwerk:

R.O.B. Reclame Ontwerp Bureau B.V. (www.robreclame.nl)

Fotografie: ZGT, Richard Kamphuis, Onno Verschuur,

Lizet Beek lifestyle fotografie, Robbert Beck, Portretnet e.a.

facebook.com/ZGTinfo

twitter.com/ZGT_info

linkedin.com/company/zgt

youtube.com/user/ZGTinfo

zgt.nl - zgt.nl/mijnzgt

zgt.nl

Deze uitgave is met de grootste zorg samengesteld. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.

Documents

Jaarverslag 2014 Slokdarm- en Maagcentrum ZGTna de diagnose met de curatieve behandeling. Hierbij gaat het bijna altijd om neoadjuvante chirurgie. ZGT heeft met 34% een slag te maken