Embed Size (px)
Citation preview
1
Jaarverslag 2016
Oost-Vlaams gouverneur Jan Briers
2
Inhoudstafel Jaarverslag 2016 ............................................................................................................... 1
Oost-Vlaams gouverneur Jan Briers ................................................................................... 1
I. Inleiding ..................................................................................................................... 5
II. Provinciale taken en verantwoordelijkheden .............................................................. 7
1. Deputatie ............................................................................................................................. 7
2. Provincieraad ...................................................................................................................... 7
3. Culturele Ronde van Oost-Vlaanderen ............................................................................... 8
4. PAULO ................................................................................................................................. 8 4.1. Medov ............................................................................................................................................................. 9
5. Internationale netwerken ................................................................................................... 9 5.1. Ontvangsten buitenlandse vertegenwoordigers ............................................................................................ 9 5.2. Buitenlandse missies .................................................................................................................................... 10 5.2.1. Werkbezoek aan de Filippijnen............................................................................................................... 10 5.2.2. Economisch-wetenschappelijke missie China – Beijing – Shijiazhuang – Hunan – Shanghai ................. 11 5.3. Internationale samenwerkingsakkoorden .................................................................................................... 11 5.3.1. Vlaams-Nederlandse Delta ..................................................................................................................... 11
6. Cultuur ............................................................................................................................... 12 6.1. Deneys&Denys.............................................................................................................................................. 12 6.2. The Governor’s Mansion .............................................................................................................................. 13 6.3. Op de bank met ............................................................................................................................................ 13
III. Vlaamse taken en verantwoordelijkheden .................................................................14
1. Toezicht ............................................................................................................................. 14 1.1. Klachten ........................................................................................................................................................ 14 1.2. Adviesvragen ................................................................................................................................................ 14 1.3. Inzendingplichtige besluiten ......................................................................................................................... 15 1.4. Goedkeuringen jaarrekeningen en gunningdossiers .................................................................................... 15 1.5. Tucht ............................................................................................................................................................. 16 1.6. Eedafleggingen ............................................................................................................................................. 16
2. Bemiddelingsopdrachten .................................................................................................. 16 2.1. Zelzate .......................................................................................................................................................... 16 2.2. Haaltert ......................................................................................................................................................... 17
3. Coördinatieopdrachten ..................................................................................................... 18 3.1. Vlaams Administratief Centrum Virginie Loveling ........................................................................................ 18 3.2. Overlegplatform Oost-Vlaanderen ............................................................................................................... 18 3.3. Domein Borgwal - Vurste .............................................................................................................................. 19 3.4. Sint-Bavokerk Baaigem ................................................................................................................................. 19 3.5. Woonwagenbewoners ................................................................................................................................. 19
4. Strategische projecten ...................................................................................................... 20 4.1. Project Gentse Kanaalzone ........................................................................................................................... 20 4.1.1. Netwerk Gentse kanaalzone ................................................................................................................... 20 4.1.2. Complex Project Klein-Rusland ............................................................................................................... 21 4.1.3. Koppelingsgebieden: veel meer dan zomaar een buffer tussen haven en dorp .................................... 22 4.1.4. Openruimteproject Moervaartvallei....................................................................................................... 22 4.2. Parkbos ......................................................................................................................................................... 23
3
4.3. Landschap van Erembald tot Kravaalbos ...................................................................................................... 24 4.3.1. Deelprojecten en realisaties ................................................................................................................... 25 4.4. Landschapspark Drongengoed ..................................................................................................................... 28 4.5. Schelde Sterk Merk ....................................................................................................................................... 29 4.5.1. Strategische doelstellingen ..................................................................................................................... 29 4.5.2. Grote ‘werven’ in de steigers .................................................................................................................. 30 4.6. Opstart Streekmotor23: het streekfonds van de Vlaamse Ardennen en Denderstreek .............................. 31 4.6.1. Werkingsgebied ...................................................................................................................................... 32 4.6.2. Voorbereidingsfase (januari 2016 – oktober 2016) ................................................................................ 32 4.6.3. Officiële oprichting en vorming Bestuurcomité (november 2016) ......................................................... 32 4.6.4. Pilootprojecten en donatieplatform ....................................................................................................... 33 4.6.5. Samenwerking lokale besturen .............................................................................................................. 33
5. Niet-bestuurskundige taken .............................................................................................. 34 5.1. Integraal waterbeleid ................................................................................................................................... 34 5.1.1. Generieke acties voor alle / meerdere bekkens ..................................................................................... 35 5.1.2. Belangrijkste dossiers per bekken .......................................................................................................... 37 5.1.3. Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid ........................................................................................ 42 5.2. Milieuhandhaving ......................................................................................................................................... 44 5.3. Taxivergunningen ......................................................................................................................................... 45 5.4. Aanwijzing gemeentelijke ambtenaren voor de opsporing van bouwmisdrijven ........................................ 45 5.5. Aanvullingen gewestbijdrage rioleringen ..................................................................................................... 45 5.6. Werken aan niet-monumentale kerkgebouwen .......................................................................................... 45 5.7. Eretitels en eretekens ................................................................................................................................... 46 5.8. Jacht .............................................................................................................................................................. 46 5.9. Rampenfonds................................................................................................................................................ 48
IV. Federale taken en verantwoordelijkheden ................................................................51
1. Dienstverlening aan de burger .......................................................................................... 51 1.1. Vertalingen ................................................................................................................................................... 51 1.2. Wapenvergunningen .................................................................................................................................... 51 1.3. Reisdocumenten ........................................................................................................................................... 54
2. Toezicht ............................................................................................................................. 55 2.1. Toezicht op de lokale politie ......................................................................................................................... 55 2.1.1. Algemeen specifiek toezicht ................................................................................................................... 55 2.1.2. Bijzonder specifiek toezicht .................................................................................................................... 56 2.1.3. Dwangtoezicht ........................................................................................................................................ 57 2.2. Toezicht op de brandweer ............................................................................................................................ 57 2.2.1. Algemeen toezicht .................................................................................................................................. 57 2.2.2. Bijzonder toezicht ................................................................................................................................... 57 2.3. EUROSTAT ..................................................................................................................................................... 58 2.4. Politieraadsverkiezingen ............................................................................................................................... 58 2.5. Wedstrijden met motorvoertuigen .............................................................................................................. 59 2.5.1. Verplichte burgerrechtelijke aansprakelijkheids-verzekering ................................................................ 59 2.5.2. Veiligheid ................................................................................................................................................ 59 2.6. Bijzondere veldwachters .............................................................................................................................. 60 2.7. Apothekers ................................................................................................................................................... 61 2.8. Architecten ................................................................................................................................................... 61
3. Veiligheid ........................................................................................................................... 61 3.1. Noodplanning ............................................................................................................................................... 61 3.1.1. Project ondersteuning gemeentelijke noodplanning ............................................................................. 62 3.1.2. Intergemeentelijke samenwerkingsakkoorden noodplanning ............................................................... 62 3.1.3. Oefeningen Sevesobedrijven .................................................................................................................. 62
4
3.1.4. Bijzondere Nood- en Interventieplannen Sevesobedrijven .................................................................... 63 3.1.5. Oefening Zeeland .................................................................................................................................... 63 3.1.6. Provinciale veiligheidscel ........................................................................................................................ 64 3.1.7. Opleiding algemene noodplanning ......................................................................................................... 65 3.1.8. Overlegplatform ambtenaren noodplanning.......................................................................................... 65 3.1.9. Provinciale Nood- en Interventieplannen en actiekaarten ..................................................................... 66 3.1.10. Opeisingen ......................................................................................................................................... 67 3.1.11. ICMS ................................................................................................................................................... 67 3.2. Politionele veiligheid .................................................................................................................................... 67 3.2.1. Verkeersveilige dag ................................................................................................................................. 67 3.2.2. Verkeersveilige nacht ............................................................................................................................. 68 3.2.3. Commissies en werkgroepen .................................................................................................................. 68 3.3. Brandweer .................................................................................................................................................... 71 3.4. Ronde van Vlaanderen ................................................................................................................................. 72 3.5. Justitiehuizen ................................................................................................................................................ 73 3.6. Vluchtelingen ................................................................................................................................................ 73
4. Protocollaire opdrachten .................................................................................................. 74 4.1. Koninklijke predicaten .................................................................................................................................. 74 4.2. Koninklijke ontvangsten ............................................................................................................................... 75
5
I. Inleiding
De strategische projecten zijn enig in hun soort. Er zijn geen andere projecten dan de
strategische projecten, waar coördinatie tussen verschillende bestuursniveaus en tussen
verschillende diensten van hetzelfde bestuursniveau zo noodzakelijk, maar tegelijk ook zo
dankbaar is.
In 2015 werden een aantal nieuwe strategische projecten opgestart: Van Erembald tot
Kravaalbos, Landschapspark Drongengoed, Schelde Sterk Merk, het Open ruimteproject
Moervaartvallei en het complex project Klein-Rusland. In elk van deze projecten werken vele
partners samen om een gemeenschappelijk doel te bereiken. Dankzij de subsidies van o.m.
Toerisme Vlaanderen en Ruimte Vlaanderen en de (financiële) engagementen van alle
betrokken partners, nam elk van deze projecten een hoge vlucht in 2016. Zo kregen het
complex project Klein-Rusland en het Landschapspark Drongengoed elk een
projectcoördinator. Het project Van Erembald tot Kravaalbos kon een extra medewerker
aanwerven. Het open ruimteproject Moervaartvallei kreeg een subsidie waardoor ook zij in
2017 een projectcoördinator kunnen aanwerven. De visies zijn afgestemd en de
samenwerkingsakkoorden zijn ondertekend, maar een nauwe opvolging blijft nodig om de
neuzen van alle betrokken overheidsdiensten in dezelfde richting te houden. Maar ook om
vertragingen in het proces door tegenstrijdige standpunten te vermijden of ten minste tijdig
te erkennen en bij te sturen. In februari 2017 vond een ontmoeting plaats tussen de Vlaamse
gouverneurs en het voorzitterscollege waarop dit ruim werd besproken.
De coördinatieopdracht van de gouverneurs schrijft voor dat elke gouverneur een
Overlegplatform binnen zijn of haar provincie organiseert. Het Overlegplatform Oost-
Vlaanderen komt jaarlijks samen. Ik nodig de leidinggevenden van de gedeconcentreerde
diensten van de Vlaamse overheid in Oost-Vlaanderen uit op een boeiende locatie. Daar
kunnen ze kennis maken met projecten waarin verschillende Vlaamse overheidsdiensten
betrokken zijn en samenwerken. Ik geloof heel hard in dit platform.
2016 was eveneens een belangrijk jaar voor de bekkenbesturen. Nadat eind 2015 de
Stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas door de Vlaamse Regering werd
vastgesteld, werd in 2016 voor Oost-Vlaanderen 1 speerpunt- en 17 aandachtsgebieden
aangeduid. Voor elk van deze gebieden werd een overlegtraject opgestart om samen met
alle betrokken partners stappen te zetten richting een goede ecologische toestand van de
waterlopen. Waterbeheersing en acties tegen wateroverlast maken trouwens ook deel uit
van de actieplannen. De bekkenbesturen en andere partners van het integraal waterbeleid
hebben nog veel werk voor de boeg maar er zijn de voorbije jaren ook al veel maatregelen
getroffen. U leest hier meer over in ‘Het tij gekeerd? Naar een klimaatbestendig waterbeleid
in (Oost-) Vlaanderen’, mijn toespraak voor de provincieraad van 2016.
6
Daarnaast was 2016 ook het jaar waar we ook in Oost-Vlaanderen geconfronteerd werden
met transmigranten op de diverse snelwegparkings. Een probleem dat multidisciplinair dient
aangepakt te worden en waarvoor ik met heel wat actoren rond de vergadertafel zat en ook
op het terrein de situatie probeerde in te schatten. In samenwerking met de Vlaamse en
Federale Regering werken we aan oplossingen.
Globaal mag ik concluderen, dat de gouverneurs hun opdracht van bruggenbouwer meer
dan ooit vervullen en ja, we doen dat gewoon graag!
Jan Briers,
Gouverneur Oost-Vlaanderen
7
II. Provinciale taken en verantwoordelijkheden
1. Deputatie
De gouverneur is voorzitter van de Oost-Vlaamse deputatie, het uitvoerend bestuursorgaan
van de provincie. Samen met de zes gedeputeerden en de provinciegriffier bereidt de
gouverneur de beslissingen van de provincieraad voor. Ze voeren ze achteraf ook uit.
Wanneer gevraagd, staat de gouverneur de gedeputeerden ook bij tijdens opdrachten en in
projecten.
In 2016 waren er 43 gewone zittingen van deputatie. De gouverneur heeft 37 zittingen
voorgezeten.
2. Provincieraad
De gouverneur woont de maandelijkse zittingen van de provincieraad bij. In 2016 waren er
14 zittingen, waarvan de gouverneur er 10 heeft bijgewoond.
In 2016 kreeg de gouverneur 6 schriftelijke en 10 mondelinge vragen.
Schriftelijke vragen
- Financiering lokale islamitische gemeenschappen, 11.02.2016, Olaf Evrard
- Naam kunstproject The Governor’s Mansion, 24.03.2016, Olaf Evrard
- Afschaffing brandweerpost Oudegem, 25.05.2016, Annemie Demuyt
- Mogelijke plaatsing van windmolens langs de E40 in Hansbeke (deelgemeente van
Nevele), 01.08.2016, Olaf Evrard
- Beeksteertbeek (Nieuwlandstraat in Nazareth), 01.09.2016, Olaf Evrard
- Waterlopen gemeente Nevele, 01.09.2016, Olaf Evrard
Mondelinge vragen
- Ruimtelijke Ordening - Vlaamse Bouwmeester, 09.12.2016, Olaf Evrard
- Antwoord op schriftelijke vraag m.b.t. de mogelijke inplanting van windmolens langs
de E40 in Hansbeke (deelgemeente Nevele) van 01.08.2016, 13.09.2016, Olaf Evrard
- Veiligheidsmaatregelen provinciale evenementen, 17.06.2016, Steve Herman
- ASTRID in Oost-Vlaanderen, 17.06.2016, Steve Herman
- Opleiding sanctionerende ambtenaar (GAS-boetes), 24.03.2016, Olaf Evrard
- PRUP N41, 19.03.2016, Stefaan Van Gucht
- Caermersklooster, 09.03.2016, Olaf Evrard
8
- Ensarija vzw, 02.02.2016, Olaf Evrard
- PRUP Reconversie Verblijfsrecreatie Stekene en Sint-Gillis-Waas – Fase 2, 29.01.2016,
Olaf Evrard
- Wateroverlast laatstleden 15 en 16 januari 2016, 24.01.2016, Annemie Demuyt
Zowel de schriftelijke vragen als de antwoorden zijn terug te vinden op de website van de
provincie: http://www.oost-
vlaanderen.be/public/over_provincie/beleid_bestuur/provincieraad/svragen/index.cfm
3. Culturele Ronde van Oost-Vlaanderen
Het laatste werkbezoek in het kader van de Culturele Ronde van Oost-Vlaanderen, waarbij
de gouverneur en deputatie alle 65 Oost-Vlaamse gemeentebesturen bezoeken, vond plaats
op 29 januari.
De Ronde startte op 20 september 2013. Eind 2014 waren 31 werkbezoeken afgelegd, in het
volgende jaar 33. Het 65ste en laatste werkbezoek was in Brakel.
Na afloop nodigde de gouverneur, samen met de deputatie, alle burgemeesters uit op een
burgemeestersoverleg op 15 december 2016. De vragen en aandachtspunten van de
werkbezoeken werden immers gebundeld en op het overlegmoment besproken. Na een
inhoudelijke terugblik op de werkbezoeken, vanuit provinciaal perspectief, gaven de
gedeputeerden een toelichten over de belangrijkste thema’s gelinkt aan provinciaal beleid
en dienstverlening. Maar ook de Vlaamse en federale thema’s kregen de nodige aandacht.
Op http://gouverneurbriers.be/ronde-van-oost-vlaanderen/ kan u van elk bezoek een kort
verslag lezen.
4. PAULO
Op 4 september 2015 werd PAULO boven het doopvont gehouden. De Provinciale Academie
voor Urgentiediensten en Lokale
Overheden (PAULO) bundelt vier
opleidingen in een nieuw
vormingscentrum. De bestuursopleiding
(OBAC), de brandweeropleiding (PBO), de
opleiding dringende geneeskundige
hulpverlening (MEDOV) en de
politieopleiding (OPAC) behoren nu tot
één centrum dat onder de bevoegdheid
9
van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen is gebracht. De gouverneur is covoorzitter van de
adviescommissie.
4.1. Medov
Na de inkanteling van ‘het opleidings- en vervolmakingscentrum voor hulpverleners-
ambulanciers’ in PAULO als PAULO-opleiding ‘Dringende Geneeskundige Hulpverlening’ was
2016 een overgangsjaar waarin de statuten van de vzw aangepast werden aan de huidige
werking. Deze werking is hoofdzakelijk gebaseerd op de ondersteuning van de medische
hulpverlening bij rampen.
In 2016 waren er drie vergaderingen van de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering.
De vzw MEDOV staat in voor de organisatie van de wachtdienst Adjunct Directeur Medische
Hulpverlening. Deze wachtdienst zorgt ervoor dat er 24 op 24 uur, 7 dagen op 7, steeds
twee adj. DIR MED’s onmiddellijk ter plaatse gestuurd worden bij de afkondiging van het
Medisch Interventie Plan zodat een zeer snelle coördinatie mogelijk is. In 2016 waren er 14
effectieve interventies. Daarnaast was er een bijkomende adj DIR MED beschikbaar voor een
aantal manifestaties met een verhoogd risico (bijvoorbeeld de Gentse Feesten, Lokerse
Feesten, Vredefeesten Sint Niklaas). Op 3 april was er ook, zoals steeds, een ploeg met
interventievoertuig aanwezig in de Ronde van Vlaanderen om ook daar over het volledige
parcours onmiddellijk te kunnen optreden bij een zwaar ongeval.
In het kader van hun permanente vorming namen de adj. DIR MED’s eveneens deel aan
verschillende oefeningen en bijscholingen.
5. Internationale netwerken
5.1. Ontvangsten buitenlandse vertegenwoordigers
Als vertegenwoordiger van de provincie ontvangt de gouverneur, samen met de bevoegde
gedeputeerde, internationale relaties zoals buitenlandse gouverneurs en ambassadeurs, om
internationale samenwerking te bewerkstelligen en zo de provincie op de (wereld)kaart te
zetten.
Deze ontmoetingen zijn vaak een eerste kennismaking voor de buitenlandse gasten met
onze provincie. Om de troeven van Oost-Vlaanderen op vlak van economie, logistiek, kennis
en cultuur zo goed mogelijk voor te stellen, worden voor deze werkbezoeken ook altijd de
stad Gent en de Universiteit van Gent uitgenodigd.
In functie van de wederzijdse belangen kan de werkvergadering uitgebreid worden met een
bezoek aan de haven of de universiteit, een netwerkmoment met Oost-Vlaamse
zakenrelaties of een cultureel evenement.
10
In 2016 vonden 13 ontvangsten plaats:
- Senegal, Amadou DIOP, ambassadeur, 12 januari
- Turkije, Metin Ergin, consul-generaal, 3 februari
- Nederland, Maryem van den Heuvel, ambassadrice, 29 februari
- Polen, Artur Harazim, ambassadeur, 7 maart
- Verenigd Koninkrijk, Alison Rose, ambassadrice, 8 maart
- Italië, Vincenzo Grassi, ambassadeur, 29 april
- Zwitserland, Christian Meuwly, ambassadeur, 10 mei
- Frankrijk, Claude-France Arnould, ambassadrice, 6 juni
- Turkije, Metin Ergin, consul – generaal, 15 juni
- Marokko, Salim lahjomri, consul-generaal, 27 juni
- Bulgarije, Maya Dobreva, ambassadrice, 21 september
- Rwanda, Olivier Nduhungirehe, ambassadeur, 30 september
- Finland, Timo Ranta, ambassadeur, 4 november
5.2. Buitenlandse missies
5.2.1. Werkbezoek aan de Filippijnen
Van 9 tot 23 februari 2016 nam de gouverneur, samen met bevoegd gedeputeerde
Couckuyt, deel aan een werkbezoek aan de Filipijnen, regio Cordillera (Noord-Luzon).
Oost-Vlaanderen werkt immers al meer dan 20 jaar
samen met organisaties, die werk maken van een
meer duurzame ontwikkeling in die regio. Ook de
Belgische ambassadeur nam enkele dagen deel aan
dit bezoek omdat de mensenrechtensituatie in de
regio een probleem vormt. In ontmoetingen met
burgemeesters, gouverneurs en met
vertegenwoordigers van de nationale overheid
werd de invloed van de mensenrechtensituatie op het ontwikkelingswerk besproken.
11
5.2.2. Economisch-wetenschappelijke missie China – Beijing –
Shijiazhuang – Hunan – Shanghai
Van 28 mei tot 4 juni 2016 vond een Oost-Vlaamse economische wetenschappelijke missie
naar China plaats. Deze missie werd georganiseerd onder hoge bescherming en in
aanwezigheid van provinciegouverneur Jan Briers. De economische en academisch
wetenschappelijke delegatie werd geleid door bevoegd gedeputeerde Geert Versnick. Het
betrof een samenwerking met VOKA – Kamer Van Koophandel Oost-Vlaanderen.
Tijdens deze missie werden een hele reeks individuele bedrijfscontacten voor (Oost-)
Vlaamse bedrijven gefaciliteerd die op termijn kunnen uitgroeien tot economische b
(export). Op het programma stonden bezoeken aan bedrijven, havens en industriële zones,
ontmoetingen met Chinese overheden en netwerking met Chinese en Belgische
zakenpartners. Op specifieke vraag van de Haven van Gent en de Maatschappij
Linkerscheldeoever (MLSO) werd een programma opgezet met als focus: het aantrekken van
Chinese investeringen naar Oost-Vlaanderen. Tot slot namen ook de Universiteit Gent en de
Artevelde Hogeschool deel aan deze missie.
Uit de missie bleek dat de aanwezigheid van een provinciaal bestuur belangrijk is om de
nodige deuren te openen en opportuniteiten voor (Oost-) Vlaamse ondernemingen en
kenniscentra te creëren.
5.3. Internationale samenwerkingsakkoorden
5.3.1. Vlaams-Nederlandse Delta
De Vlaams-Nederlandse Delta (VND) is een samenwerkingsnetwerk van de provincies
Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Zeeland en Zuid-Holland. De gouverneur en
gedeputeerde Versnick zetelen voor de provincie Oost-Vlaanderen in de stuurgroep. In
samenwerking met bijvoorbeeld de zeehavens, faciliteert het netwerk projecten rond de
economisch-logistieke ontwikkeling van de delta van de rivieren Rijn, Maas en Schelde.
Centraal staat het grensoverschrijdend perspectief.
In 2016 was Oost-Vlaanderen gast voor de jaarlijkse conferentie van de Vlaams-
Nederlandse Delta. Op 9 november 2016 werd in het Pand in Gent gefocust op de
innovatieve maakindustrie in de regio. Op de conferentie kwam naar voren dat
kennisuitwisseling en cross-overs cruciaal zijn voor de toekomst van de innovatieve
maakindustrie. Dit stelden Thierry Vanelslander (Universiteit Antwerpen) en Bart Kuipers
(Erasmus Universiteit Rotterdam) vast in de Deltamonitor, het tweejaarlijks ruimtelijk
economisch en logistiek overzicht van de troeven van de Vlaams-Nederlandse Deltaregio.
Met de innovatieve maakindustrie als thema konden ontwerp- en maakbedrijven niet
ontbreken op deze conferentie. SLEM Footwear & Education Center, ArcelorMittal, Van Den
Weghe, WaterstofNet en Unitron Group B.V. presenteerden hun bedrijfscases.
12
- Carl De Maré van ArcelorMittal Gent besteedde aandacht aan de innovaties op
staalgebied. Hij ging ook dieper in op de structurele samenwerking met de UGent die
cruciaal is voor ArcelorMittal als wereldwijde innovatievestiging.
- Tanguy Van Quickenborne van Van Den Weghe, een natuursteenbedrijf uit Zulte,
besprak hoe het bedrijf, door innovatie te omarmen als een proces van mensen, een
internationale marktspeler vanuit de Delta werd.
- Jonathan Holslag, onderzoeker aan de VUB en auteur, maakte een analyse van de
maakindustrie in de Vlaams-Nederlandse Delta. Wereldwijd zijn we in het decennium
van de regio’s. Door in te zetten op bezieling, identiteit en samenhorigheid is
duurzame groei mogelijk. De Delta timmert al stevig aan de weg en zet toon voor
andere regio’s.
In 2017 neemt Oost-Vlaanderen de voorzittersfakkel van de Vlaams-Nederlandse Delta over
van de provincie Zeeland.
6. Cultuur
6.1. Deneys&Denys
De aperitiefconcerten Deneys en Denys zijn een vaste waarde geworden tijdens de Gentse
Feesten en kunnen inmiddels rekenen op een schare trouwe fans. De KANTL – Koninklijke
Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde had op 19 en 20 juli twee jonge Oost-
Vlaamse solisten te gast: David Poskin en Mona Verhas.
Met deze aperitiefconcerten willen de organisatoren
(gouverneur Jan Briers, Provincie Oost-Vlaanderen,
Luc Deneys en vzw Trefpunt) jong muzikaal talent
van eigen bodem een extra platform geven. Dankzij
de receptie die nadien in de ambtswoning van de
gouverneur plaatsvindt, krijgt het publiek ook de
kans om de statige woning van dichtbij te leren kennen.
Sinds 2013 gaat de opbrengst van de aperitiefconcerten naar een goed doel. De opbrengst
van 2016, 1 400 euro, werd op 28 maart 2017
overhandigd aan De sleutel ten voordele van hun
muziekproject: ‘Muziek in de Sleutel, de sleutel tot
muziek’. Het project kadert expliciet niet binnen de
therapie, maar loopt er parallel mee. Het wil mensen de
vreugde bieden van het samenzijn en –spelen. Mensen
vinden in muziek een zinvol alternatief voor hun vroeger leven van gebruik en verslaving.
13
6.2. The Governor’s Mansion
In 2015 stelde de gouverneur voor de eerste keer zijn ambtswoning open voor kunstenaars.
In samenwerking met het provinciebestuur, LUCA School of Arts Gent en KASK/School of
Arts Gent ontstond het kunstproject The Governor’s Mansion. Het project wil jonge
beloftevolle kunstenaars, die recent zijn afgestudeerd aan LUCA of KASK, een duwtje in de
rug geven om hun artistieke carrière verder te ontplooien.
A perfect storm for business
6 jonge kunstenaars ensceneerden gedurende 6 weken ‘A Perfect storm for Business’. Van 11
maart tot 17 april 2016 gingen Alejandra Hernandez, Rachel Monosov, Ingeborg Deglein,
Julie Lesenne, Sidney Aelbrecht, Matthias Nuytten de dialoog aan met het klassieke interieur
en de rijke geschiedenis van de ambtswoning aan de Vlasmarkt. Door in te spelen op en te
werken met de architectuur, het interieur en de geschiedenis van de ambtswoning
creëerden ze een bijzonder kunstproject dat de bezoeker uitnodigde tot een exploratie van
die dialogen. Het project wordt herhaald in het najaar van 2017.
6.3. Op de bank met
Op 10 juni 2016 organiseerde de gouverneur, samen met de deputatie van de Provincie
Oost-Vlaanderen, voor de eerste keer het evenement: “Op de bank met Oost-Vlamingen
met een visie”. Een Oost-Vlaming in een topfunctie werd uitgenodigd om samen met een
drietal genodigden in debat te treden. De eerste gast op de bank was Jan Smets, gouverneur
van de nationale bank. Samen met gouverneur Jan Briers, Georges De Moor en Herman Van
De Velde zorgde Jan Smets voor een boeiend debat.
14
III. Vlaamse taken en verantwoordelijkheden
1. Toezicht Als Vlaams regeringscommissaris houdt de gouverneur toezicht op het correct functioneren
van de lokale besturen. Hij behandelt ook de klachten van burgers tegen de lokale besturen.
Het Agentschap Binnenlands Bestuur ondersteunt de gouverneur bij de uitvoering van het
toezicht en de klachtenbehandeling.
1.1. Klachten Het bestuurlijk toezicht ten aanzien van de gemeenten, OCMW’s en eredienstbesturen is
door de opeenvolgende wijzigingen aan het gemeentedecreet steeds meer geëvolueerd
naar een toezicht na klacht. De gouverneur beschikt hierbij over de bevoegdheid om te
schorsen. In geval van klachten tegen besluiten van de lokale besturen worden het besluit,
het dossier en het standpunt opgevraagd bij het betreffende bestuur. Na onderzoek wordt
dan geëvalueerd of een toezichtmaatregel aan de orde is.
De klachten zijn echter niet steeds gericht tegen een besluit. Ook een handeling of een al
dan niet optreden van bestuurders kan het voorwerp van een klacht zijn. In dat geval is een
toezichtmaatregel niet mogelijk en volstaat in veel gevallen een doorverwijzing of
doorzenden van de klacht naar de bevoegde instantie. In een aantal gevallen dient, gelet op
de ernst van de situatie, een opmerking aan het betrokken bestuur te worden gegeven.
2013 2014 2015 2016
Aantal afgehandelde
klachten
299 278 236 206
Aantal schorsingen 17 18 12 16
1.2. Adviesvragen Adviesvragen gaan veelal uit van de lokale besturen zelf. Slechts een kleine minderheid komt
van mandatarissen of van burgers. Ze slaan op een veelheid van materies die bij de
bestuurlijke werking van de lokale besturen aan bod komen.
2013 2014 2015 2016
Aantal adviesvragen 534 595 566 441
15
1.3. Inzendingplichtige besluiten Het gemeentedecreet en het OCMW-decreet bepalen dat een aantal besluiten verplicht
ingestuurd moeten worden aan de provinciegouverneur. Het gaat in hoofdzaak over
besluiten betreffende de rechtspositieregeling van het personeel, het meerjarenplan en de
aanpassingen aan het meerjarenplan, het budget en de budgetwijzigingen. Voor de
gemeenten en autonome gemeentebedrijven komen daar ook nog de besluiten betreffende
de belastingen en de retributies bij.
In het kader van het bestuurlijk toezicht worden deze besluiten ambtshalve op hun
wettelijkheid en verenigbaarheid met het algemeen belang getoetst.
2013 2014 2015 2016
Totaal inzendingsplichtige
besluiten geregistreerd of
afgehandeld
1 914 2 523 2 464 2 382
geen toezichtmaatregel
genomen
1 213 1 875 1 614 2 049
geen toezichtmaatregel,
maar opmerking aan
bestuur
484 451 467 313
schorsing 2 5 11 19
rechtstreekse vernietiging
(minister)
1 0 0 1
1.4. Goedkeuringen jaarrekeningen en gunningdossiers De jaarrekening van de gemeenten, van de gemeentelijke extern verzelfstandigde
agentschappen, van de OCMW’s, van de OCMW-verenigingen en van de besturen van de
eredienst worden ter goedkeuring aan de gouverneur voorgelegd.
2013 2014 2015 2016
Aantal goedkeuringen 596 629 660 664
Aantal niet-goedkeuringen 1 1 7 0
Aantal schorsingen 0 0 2 0
16
In toepassing van de wet op de polders en van de wet op de wateringen moeten de
bestuursbeslissingen houdende gunning van overheidsopdrachten ter goedkeuring worden
voorgelegd aan de provinciegouverneur.
2013 2014 2015 2016
Aantal goedkeuringen 32 33 33 40
1.5. Tucht In overeenstemming met het besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de
tuchtprocedure voor de mandatarissen, kan de provinciegouverneur van de Vlaamse
Regering de opdracht krijgen om een tuchtonderzoek te voeren, een tuchtverslag op te
maken en een tuchtdossier samen te stellen. De gouverneur dient dan ook een advies te
geven over het gepaste gevolg dat de feiten volgens hem moeten krijgen. Daarnaast moet hij
ook een voorstel van straf formuleren indien hij het opstarten van een tuchtprocedure
voorstelt.
In de loop van 2016 heeft de gouverneur geen dergelijke onderzoeksopdrachten uitgevoerd.
1.6. Eedafleggingen Op 26 april 2016 legde Jo Fonck de eed af in handen van de gouverneur als burgemeester
van Denderleeuw. Hij volgt burgemeester Alberic Sergooris op.
2. Bemiddelingsopdrachten
2.1. Zelzate Het huidige bestuur van Zelzate kende geen eenvoudige start en de bestuursmeerderheid
blijft ook vandaag moeilijkheden ondervinden in de samenwerking. In 2014 werden een
aantal gesprekken met o.m. de burgemeester, de eerste schepen en de gemeentesecretaris
ondernomen. In 2015 werd de situatie verder van nabij opgevolgd en vonden er ook nog
enkele gesprekken plaats. In 2016 bleef de situatie moeilijk, wat geïllustreerd werd door een
groot aantal klachten en adviesvragen. Niet enkel vanwege de oppositie, maar ook van de
meerderheidspartijen onderling. Het feit dat deze niet op één lijn zaten, kwam ook tot uiting
in het mislukken van de vaste benoeming van de gemeentesecretaris. Er vonden ook in 2016
verschillende contacten en gesprekken plaats met de burgemeester, de eerste schepen en
gemeentesecretaris. In november ging de gouverneur samen met een afvaardiging van het
agentschap ter plaatse voor een ontmoeting met het voltallig Zelzaats schepencollege om de
moeilijkheden te bespreken. Ook begin 2017 lijkt de situatie nog niet gestabiliseerd.
17
2.2. Haaltert Ingevolge artikel 47bis van het Gemeentedecreet, ingevoegd bij decreet van 29 juni 2012,
kan de gemeenteraad sinds 1 januari 2013 de structurele onbestuurbaarheid van de
gemeente vaststellen.
Wanneer een gemeente geconfronteerd wordt met een instabiliteit in het college van
burgemeester en schepenen, of in het geval het college niet meer kan rekenen op de steun
van de meerderheid van de gemeenteraadsleden, is er in voornoemd artikel een procedure
voorzien (waarbij een bemiddelingsrol aan de provinciegouverneur wordt toegekend) die
gevolgd moet worden om de bestuurbaarheid in de gemeente te herstellen. Die procedure
beoogt tegelijk de positie van de gemeenteraad tegenover zijn uitvoerend college te
versterken. In de Oost-Vlaamse gemeente Haaltert verliep de procedure en de bemiddeling
als volgt:
- nadat de structurele onbestuurbaarheid vastgesteld werd tijdens de
gemeenteraadszitting van 28 juli 2016, organiseerde de gouverneur in opdracht van de
Vlaamse Regering bij monde van minister Homans, diverse formele gesprekken (8, 12,
13, 15, 19, 21, 23 en 27 september) met een aantal vertegenwoordigers van fracties in
de gemeenteraad naar aanleiding van de bemiddelingsopdracht.
- Deze gesprekken wilden een zo volledig mogelijk inzicht verwerven in de ware
toedracht van de feiten waaruit de ‘structurele onbestuurbaarheid’ van Haaltert zou
moeten blijken. Tegelijk maakte de gouverneur een eerste evaluatie op. In het
bijzonder wilde hij achterhalen of er objectieve elementen en feiten waren die de
bewering staven dat Haaltert structureel onbestuurbaar is. Tijdens de gesprekken
peilde de gouverneur o.m. naar de reden van het stemgedrag
(voor/tegen/onthouding) en polste hij of er echte inhoudelijke argumenten waren om
te kunnen spreken van een structurele onbestuurbaarheid. Ook vroeg hij hoe men de
toekomst zag en in welke constellatie men de gemeente Haaltert bij voorkeur wil
besturen.
- Uit de gesprekken bleek dat de vertrouwensbreuk niet te herstellen was.
- Op 28 oktober 2016 deelde de minister de gemeenteraad mee dat de bemiddeling
mislukt was en dat hij de procedure kon starten tot aanstelling van een nieuw college
van burgemeester en schepenen.
- Op 21 november 2016 trok de gemeenteraad het gemeenteraadsbesluit van 28 juli tot
vaststelling van de onbestuurbaarheid in en nam het een nieuw gemeenteraadsbesluit
tot vaststelling van de onbestuurbaarheid.
- Met toepassing van artikel 47bis, tweede lid Gemeentedecreet gaf de Vlaamse
Regering op 19 december 2016 aan de gouverneur een nieuwe
bemiddelingsopdracht. De bemiddelingsgesprekken worden begin januari 2017
gestart.
18
3. Coördinatieopdrachten
3.1. Vlaams Administratief Centrum Virginie Loveling Als voorzitter van het Welzijnscomité van het VAC Gent hecht de gouverneur veel belang
aan het welzijn van de ambtenaren van de Vlaamse overheidsdiensten in het VAC. Om de
relaties te versterken tussen de collega’s worden jaarlijks een aantal personeelsactiviteiten
georganiseerd. Hiervoor werd eind 2015 de vriendenkring Rosalie L. vzw opgericht waarvan
de gouverneur voorzitter is.
Volgende initiatieven werden in 2016 georganiseerd:
- het nieuwe jaar werd op 5 januari naar goede traditie ingezet met een
nieuwjaarsreceptie voor alle personeelsleden. De receptie kon op iets meer dan 600
gasten rekenen;
- op 24 en 25 maart schoven 400 collega’s aan tafel voor het Lente-ontbijt, de nieuwe
versie van het Paasontbijt van 2015. Om meer collega’s de kans te geven om deel te
nemen, werd het ontbijt over 2 dagen gespreid, vlak voor de paasvakantie;
- in 2016 werden de entiteiten aangemoedigd om collega’s van de andere entiteiten
uit te nodigen om hen te laten kennis maken met hun werking en de projecten. Het
project kreeg de naam ‘Op bezoek bij elkaar’. Het Agentschap Binnenlands Bestuur,
Agentschap Informatie Vlaanderen, de VDAB en het departement Welzijn,
Volksgezondheid en Gezin waren in 2016 gastentiteit en kregen telkens een 50-tal
bezoekers over de vloer. De kennismaking vond telkens plaats op de derde
donderdag van de maand , tijdens de middag.
3.2. Overlegplatform Oost-Vlaanderen De oprichting van het Overlegplatform per provincie is vastgelegd in Doorbraak 36 in het
witboek Interne Staatshervorming. Dit platform
moet enerzijds de gouverneur toelaten om de
vinger aan de pols te houden bij de
verschillende gedeconcentreerde diensten van
de Vlaamse overheid. Anderzijds bieden de
samenkomsten ook de gelegenheid aan de
leidinggevenden van deze buitendiensten om
elkaar te ontmoeten en beter te leren kennen,
wat op lange termijn een betere
samenwerking betekent.
De gouverneur nodigde de leden van het Overlegplatform Oost-Vlaanderen in 2016 uit voor
een bezoek aan de gevangenis van Beveren op 2 december. Het gevangeniswezen is immers
niet enkel een federale bevoegdheid, ook tal van Vlaamse overheidsdiensten zijn actief in en
rond gevangenissen. Karine Moykens, secretaris-generaal van het departement Welzijn,
19
Volksgezondheid en Gezin, gaf een toelichting over de rol van de Vlaamse overheid in het
gevangeniswezen. Wim Adriaenssen, directeur van de gevangenis van Beveren, gaf meer
informatie over de gevangenis zelf en gaf de genodigden een rondleiding.
3.3. Domein Borgwal - Vurste Het domein Borgwal is gelegen in Vurste, een deelgemeente van Gavere. De gebroeders
Ebergiste baten hier een orthoagogisch centrum uit. Het domein is beschermd als
monument en is volledig ommuurd. De muur is gedeeltelijk in verval. In 2014 organiseerde
gouverneur Jan Briers overleg tussen de eigenaars van het domein, de gemeente Gavere en
de agentschappen Onroerend Erfgoed en het Agentschap voor Natuur en Bos, met het oog
op het herstel van de erfgoedelementen en de eventuele herinrichting van de Oude
Gentweg. In november 2016 kreeg de gouverneur opnieuw de vraag van de broeders
Ebergiste om te bemiddelen, naar aanleiding van een inspectiebezoek aan de site. De
gouverneur brengt de betrokken partners begin 2017 terug samen om een integrale aanpak
van het herstel van de erfgoedelementen op het domein te bespreken.
3.4. Sint-Bavokerk Baaigem In de Sint-Bavokerk van Baaigem viel in 2011 een balk naar beneden. De kerk wordt
daardoor slechts gedeeltelijk gebruikt. In 2015 bracht gouverneur Jan Briers reeds alle
betrokkenen samen om een oplossing te zoeken. In maart 2016 werd een vervolgoverleg
ingepland met alle betrokken partijen. Hieruit blijkt dat een kerkbeleidsplan en een
beheerplan voor de kerk noodzakelijk zijn om in aanmerking te komen voor een
onderhoudspremie voor het herstel van de balk. In mei 2016 overlegt de gouverneur met de
gemeente, de Provincie en het bisdom Gent met betrekking tot de opmaak van een
pastoraal plan voor de kerken in de gemeente Gavere. Het bisdom Gent geeft aan hier werk
van te zullen maken. De gemeente Gavere zal hierop volgend de werkzaamheden opstarten
voor de opmaak van een kerkbeleidsplan en een beheerplan voor het beschermd
monument.
3.5. Woonwagenbewoners In opvolging van het College van Gouverneurs van 26 januari 2016 bezorgde gouverneur
Briers een stand van zaken voor Oost-Vlaanderen aan viceminister-president Liesbeth
Homans. Uit de laatste bevraging bij de gemeentebesturen in 2014 bleek dat de
meerderheid niet over percelen beschikt die in aanmerking komen voor een pleisterplaats of
een doortrekkersterrein. Het provinciebestuur Oost-Vlaanderen startte in 2016 gesprekken
op voor de realisatie van een tweede doortrekkersterrein. Tegelijk werd een overleg
opgestart met de provinciale domeinen om binnen hun omschrijving zones af te bakenen als
pleisterplaatsen.
20
4. Strategische projecten
4.1. Project Gentse Kanaalzone De bedrijven in de Gentse Kanaalzone verschaffen direct en indirect werk aan 61 000
mensen. Het is dus bijzonder belangrijk om te investeren in een gezonde economische
toekomst voor het gebied. Maar ook rustig wonen, veilig verkeer,
groen in de omgeving en schone lucht zijn essentieel. Zeker voor wie in
het gebied woont. Bijgevolg is het streefdoel van het project Gentse
Kanaalzone: een verdere economische ontwikkeling van het
havengebied, mét aandacht voor de leefbaarheid van de kanaaldorpen
en voor de aanwezige natuur en landbouw. De Vlaamse regering stelde
de gouverneur aan als coördinator van het project.
Onder de coördinatie van de gouverneur werd na breed overleg in 2007 een toekomstvisie
voor het gebied vastgelegd in het strategisch plan Gentse Kanaalzone. Momenteel loopt de
uitvoering van deze visie in een 80-tal projecten, in 4 domeinen:
- werken aan een duurzame haven als economische motor van de ruime regio;
- werken aan leefbare dorpen en wijken;
- werken aan bereikbaarheid;
- werken aan natuur, landbouw en landschap.
Drie projecten waarbij de gouverneur (met ondersteuning van Project Gentse Kanaalzone)
een actieve rol speelde, zijn:
1. complex project Klein-Rusland
2. de uitbouw van 16 koppelingsgebieden
3. het open ruimte project Moervaartvallei
4.1.1. Netwerk Gentse kanaalzone
Het project Gentse Kanaalzone wil een goed overleg met alle stakeholders. De stuurgroep is
het forum waarop standpunten over alle aspecten van de ontwikkeling van de Gentse
Kanaalzone worden ingenomen. De stuurgroep, waarvan de gouverneur voorzitter is, kwam
in 2016 samen op 27 januari en op 7 oktober.
Op vraag van het Havenbedrijf Gent, de gemeente Evergem, de Stad Gent en de gemeente
Zelzate werd in uitvoering van het havendecreet op 30 oktober 2002 een Subregionaal
Overlegorgaan voor het Gentse zeehavengebied (kortweg SRO-Gent) opgericht. Deze
overleggroep geeft advies aan de Vlaamse regering over alle aspecten van de ontwikkeling
van de Gentse zeehaven. Voorzitter is de gouverneur. Het SRO Gentse zeehaven vergaderde
op 19 december 2016.
21
4.1.2. Complex Project Klein-Rusland
De wijk Klein-Rusland ligt in de gemeente Zelzate en maakt onderdeel uit van de Gentse
Kanaalzone. Het is de enige wijk waar in de voorbije 20 jaar de leefbaarheid niet verbeterd
is. De wijk is een tuinwijk, ontwikkeld in het interbellum door architect Huib Hoste en
stedenbouwkundige Louis Van Der Swaelmen. Ze heeft een belangrijke erfgoedwaarde. De
meeste huizen zijn eigendom van een sociale woonmaatschappij. Door de erfgoednormen is
een gewone renovatie van de woningen niet mogelijk. Tevens ligt een gedeelte van de wijk
in een reservatiestrook voor toekomstige lijninfrastructuur. Deze problematieken leiden tot
leegstand in de wijk. De bewoners contacteerden in 2015 de gouverneur met de vraag om
hieraan iets te doen. Na overleg met de verschillende (voornamelijk Vlaamse) partijen werd
voorgesteld een complex project op te starten. Deze procedure laat toe op een
geïntegreerde manier aan besluitvorming te doen, met veel oog voor participatie en een
transparant proces. Op 26 februari 2016 keurde de Vlaamse Regering de startbeslissing voor
dit complex project goed, met als doelstelling de leefbaarheid voor de bewoners in de wijk
Klein-Rusland te verbeteren.
In het voorjaar van 2016 werd een samenwerkingsovereenkomst tussen de partners
goedgekeurd voor de onderzoeksfase. Die partners zijn Vlaamse agentschappen, de
provincie Oost-Vlaanderen, de cvba Wonen en de gemeente Zelzate. De overeenkomst
regelt de financiering van de onderzoeksprojecten alsook de aanstelling van een halftijdse
projectcoördinator bij het projectbureau Gentse Kanaalzone. Op 1 juli 2016 ging Iris
Lauwaert van start.
In augustus 2016 startte een strategisch
ontwerpend onderzoek, uitgevoerd door RE-ST
Architecten en een strategisch MER-onderzoek,
uitgevoerd door Sweco. Een projectbureau
waarin alle partners zetelen, begeleidt de
studies. Om de vinger aan de pols te houden bij
de bewoners, werd een bewonersgroep
samengesteld. Die delegatie van bewoners
komen geregeld samen om de voortgang van het
onderzoek te volgen en raad te geven. Via bewonersbrieven blijven ook de andere bezoekers
op de hoogte. In de eerste fase van het onderzoek worden alle mogelijke alternatieven
opgelijst en wordt aangegeven hoe het MER-onderzoek uitgevoerd zal worden. Nadien
wordt dan getrechterd richting een voorkeursalternatief. Een voorkeursbesluit wordt tegen
september 2017 verwacht. Finaal wordt een projectbesluit genomen, dat alle nodige
beslissingen voor het uitvoeren van het voorkeuralternatief, tot en met de
stedenbouwkundige vergunning, omvat. (foto ©RE-ST)
22
4.1.3. Koppelingsgebieden: veel meer dan zomaar een buffer
tussen haven en dorp
In de Gentse haven liggen 16 ‘koppelingsgebieden’. Koppelingsgebieden zijn
overgangsgebieden tussen de dorpen en de industrie. Naast buffers zijn koppelingsgebieden
zones waar bewoners, werknemers en bezoekers kunnen ontspannen en op een veilige
manier van en naar het werk fietsen. De Vlaamse landmaatschappij richt de
koppelingsgebieden in. Sinds 2012 zijn er ingerichte koppelingsgebieden in Desteldonk. De
bevolking en de werknemers van de omliggende bedrijven maken goed gebruik van deze
aangename groene gebieden. Op 3 juli 2016 openden een 150-tal bestuurders en bewoners
het koppelingsgebied Doornzele-noord, met een bufferbos tussen Doornzele en het
bedrijventerrein Kluizendok, een kwalitatief hoogstaand fietspad en ecologische
herinrichting van de waterloop het Molenvaardeken.
4.1.4. Openruimteproject Moervaartvallei
Gouverneur Jan Briers kreeg in 2014 van de Vlaamse regering de opdracht een gedragen
oplossing uit te werken voor het natuurluik van de Gentse haven. Na een reeks bilaterale
gesprekken met alle betrokkenen bleek dat zowel de Vlaamse instanties als de gemeenten,
de haven en de belangengroepen te vinden waren voor een breed gedragen project voor de
Moervaartvallei. In dit project is plaats voor de vele aspecten van de open ruimte: landbouw,
natuur, waterberging, recreatie, erfgoed, landschap enzovoort.
Op 20 april 2015 ging het open ruimte project Moervaartvallei officieel van start. In 2016
bereikten de natuur- en landbouworganisaties een akkoord over de inrichting van nieuwe
natuurgebieden én het vrijwaren van een aantal gebieden voor de beroepslandbouw in de
Moervaartvallei. Dit akkoord wordt gesteund door de andere actoren en verder uitgewerkt
via 3 sporen: een strategisch open ruimteproject, een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan
en een landinrichtingsproject.
Joke Schauvliege, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw, erkende eind
december het openruimteproject Moervaartvallei als strategisch project in uitvoering van
het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Aan deze erkenning is een subsidie van 240.000
euro van Ruimte Vlaanderen verbonden voor de aanwerving van een projectcoördinator.
Deze projectcoördinator heeft de opdracht om gedurende drie jaar, in overleg met alle
partners in het gebied, de realisatie van de visie op het terrein op sporen te zetten. De
23
Vlaamse Landmaatschappij kreeg tegelijk de opdracht om het onderzoek naar de
haalbaarheid van een landinrichtingsproject voor de Moervaartvallei op te starten.
4.2. Parkbos Het Parkbos is een lang uitgestrekt gebied, van De Pinte over Sint-
Martens-Latem tot in Gent. Met 300 hectare maakt het Parkbos deel
uit van een groter project: een 1.200 hectare groot stedelijk
landschapspark. Hiermee is het zelfs het grootste stadsbosproject van
heel Vlaanderen. De realisatie van dit omvangrijke gebied is dan ook
een werk van lange adem. De realisatiehorizon is 2018 - 2020.
De Vlaamse Regering duidde in 2007 de gouverneur aan als coördinator van het
parkbosproject. Hij is tevens voorzitter van de stuurgroep. De zes partners (stad Gent,
gemeente De Pinte, gemeente Sint-Martens-Latem, Provincie Oost-Vlaanderen, Agentschap
voor Natuur en Bos en Vlaamse Landmaatschappij) werken er op een efficiënte en vlotte
manier samen, met respect voor ieders eigenheid. Ook andere (overheids)partners zijn actief
betrokken.
2016 startte met een domper voor de verwervingen. Twee verwervingsdossiers werden
gerechtelijk ingeleid omdat er geen akkoord kon bekomen worden met de eigenaars. De
vrederechter vond de hoogdringendheid niet voldoende onderbouwd en vernietigde het
verzoek tot onteigening. In het voorjaar werd een nieuwe verwervingsstrategie uitgewerkt
die werd goedgekeurd door de stuurgroep en in het najaar van 2016 ook uitgewerkt werd
met een reeks nieuwe onteigeningsbesluiten voor het Parkbos. De minnelijke verwervingen
gingen ondertussen aan hetzelfde tempo verder. Er werd in 2016 gefocust op een aantal
strategische verwervingen: percelen aan portaal Den Beer en de verwerving van de
resterende percelen in de Vallei van de Rosdambeek. In totaal werden 226,67 hectares
verworven in 2016. Minister Joke Schauvliege voorzag eind 2016 nog een groot budget om
quasi alle resterende verwervingen te kunnen financieren. Voor de verwervingen in het
Parkbos wordt 2017 een belangrijk jaar.
De partners stelden een landschapsvisie op voor de zone Rijvissche, gelegen tussen de E40,
N60 en Rijvisschestraat. Belangrijk in deze visie is de ligging van een nieuw fietspad dat door
de Vlaamse Landmaatschappij in het kader van de ruilverkaveling Schelde-Leie gerealiseerd
zal worden. Dit fietspad maakt de verbinding tussen de Oude Spoorweg en de N60 (Don
Bosco/Technologiepark Ardoyen). Voor een loods in deze zone bestaat de intentie deze om
te vormen tot een plek waar ook onthaal en ontmoeting kan plaatsvinden.
24
De werken aan de Oude Spoorweg
fase 1 (tussen de Klossestraat en
Rijvisschepark) werden afgerond. Het
fietspad werd feestelijk geopend op
17 juni 2016. Ondertussen werd ook
gestart met de werken aan de Oude
Gentweg in De Pinte (fase 2). Hier
wordt een dubbelrichtingsfietspad
aangelegd en een gedeelte
fietsstraat. Deze werken duren tot Pasen 2017. Voor de derde fase (inclusief de
Parkbosbruggen) werd de aanbestedingsprocedure opgestart en afgerond. De werken
gingen van start op 5 december 2016 en zullen medio 2018 afgerond worden. (foto ©
Jacqueline Dumortier)
Achter de schermen, maar nog niet zichtbaar op het terrein, werd er nog veel meer werk
verricht. De ruilverkaveling Schelde-Leie bereidt de aanleg van twee fietspaden in het
Parkbos voor. De Stad Gent maakt werk van een dubbelrichtingsfietspad op de JB Gieylaan,
waarbij ook de oversteken voor wandelaars en ruiters beveiligd worden. Agentschap Wegen
en Verkeer startte de aanbestedingsopdracht voor portaal Den Beer en werkte ook een
overeenkomst met Gent en De Pinte uit voor de aanleg van geluidsschermen langs de E17,
die in 2017 geplaatst zullen worden.
In de wintermaanden werden opnieuw plantacties met scholen en jeugdverenigingen
georganiseerd. Naast de scholen van de Pinte, Sint-Denijs-Westrem en Sint-Martens-Latem,
hielpen Chiro Ambo uit Zwijnaarde en Fos scouts uit De Pinte ook mee. Zo werd in het
bufferbos Zwijnaarde, in het spoorwegbosje in De Pinte, alsook aan de Polderdreef in De
Pinte bijkomende bomen aangeplant.
Tenslotte werd de zone Hemelrijk eveneens ingericht met een wandelpad en ruiterpad. De
wandelpaden in de Vallei van de Rosdambeek werden ook afgewerkt. Hier moet nog
meubilair geplaatst worden. Eind september ging de tweede editie van Parklife door,
opnieuw een schot in de roos!
4.3. Landschap van Erembald tot Kravaalbos
Het gebiedsgerichte project Landschap van Erembald tot Kravaalbos is een
initiatief van de provincies Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant, de stad
Aalst, de gemeenten Affligem, Asse en Opwijk en de Regionale
Landschappen Schelde-Durme, Pajottenland & Zennevallei en Groene
Corridor. Gouverneur Jan Briers is de voorzitter van de stuurgroep.
25
Het projectpartnerschap versterkt in samenwerking met een breed netwerk aan lokale
actoren het landschap en de landschapsbeleving in een 6.700 ha grote open-ruimtegebied.
De projectpartners hanteren een bottom-up aanpak waarbij bestaande dynamieken bij
lokale verenigingen, bewoners, ondernemers en landbouwers in het gebied gestimuleerd en
ondersteund worden. Daarnaast zetten ze ook grensoverschrijdende hefboomprojecten op.
Het projectpartnerschap hanteert een geïntegreerde aanpak waarbij aandacht is voor natuur
en landschap, erfgoed en hopcultuur, landbouw, toerisme en recreatie.
Het projectpartnerschap diende in 2016 een subsidieaanvraag in i.k.v. de achtste oproep van
Ruimte Vlaanderen voor strategische projecten in uitvoering van het Ruimtelijk
Structuurplan Vlaanderen. Eind 2016 bevestigde Vlaams minister van Omgeving, Natuur en
Landbouw Joke Schauvliege dat het project ‘Landschap van Erembald tot Kravaalbos’ een
subsidie van 300.000 euro krijgt. Dat betekent dat er naast een projectcoördinator (Evelyne
Fiers) ook nog ruimte vrijkomt om gedurende drie jaar bij de drie regionale landschappen die
bij het project betrokken zijn, een medewerker deeltijds op het project in te zetten. Het
projectgebied wordt op grondgebied Asse ook flink uitgebreid, van 6.700 ha naar 10.800 ha.
4.3.1. Deelprojecten en realisaties
Robuuste natuur
De stad Aalst werkt aan de realisatie van een 800ha grote recreatieve groenpool door
versnipperde gebieden met grote ecologische waarde zoals het Osbroek, de Gerstjes, het
Kluisbos en de Wellemeersen/Kapellemeersen met elkaar te verbinden. De Dender wordt als
ecologische en recreatieve slagader geïntegreerd in de groenpool en er is aandacht voor de
verbinding met de omliggende woonkernen (Aalst-centrum, Erembodegem, Denderleeuw,
Affligem).
Voor de Wellemeersen/Kapellemeersen werd een haalbaarheidsstudie voor een
natuurinrichtingsproject opgestart door ANB en de VLM. Het projectbureau heeft het
ambitieniveau voor de Kapellemeersen opgekrikt om haar ecologische potenties ten volle te
kunnen ontwikkelen en haar recreatieve waarde te vergroten. Hiervoor werd een actief
aankoopbeleid door Natuurpunt nationaal en het beheer door Natuurpunt Aalst
gestimuleerd en ondersteund.
Het bekenstelsel Molenbeek-Graadbeek vormt de ruggengraat van het landschappelijk
netwerk dat de boscomplexen Kravaalbos-Kluisbos en de Dendervallei met elkaar verbindt.
In het kader van het project Gestroomlijnd Landschap Molenbeek-Graadbeek verbetert de
provincie Oost-Vlaanderen samen met lokale partners de Molenbeek, haar zijbeken en het
omgevende landschap. In kader van het uitgebreid bosbeheerplan werden in het Kravaalbos
terreinacties uitgevoerd die de ecologische waarde van het Kravaalbos vergroten.
Abdij Affligem en omgeving
De abdij Affligem is een van de belangrijkste bakens van de streek. De abdijgemeenschap en
de projectpartners zullen de komende jaren samenwerken aan de versterking van haar
26
landschappelijke, cultuur-historische en toeristisch-recreatieve waarde. In 2016 werden de
inhoud en de vorm van de samenwerking voor de opwaardering van de abdijtuin, de
abdijstraat, de parkings en pleinen van de abdij bepaald. Een subsidiedossier voor de
opwaardering van de abdijtuin werd ingediend bij de provincie Vlaams-Brabant.
In het GNOP-gebied (Gemeentelijk Natuurontwikkelingsgebied) Koudenbergbeekvallei
werden bijkomende gronden verworven en percelen ingericht voor natuur en zachte
recreatie door de gemeente Affligem en het Regionaal Landschap Pajottenland &
Zennevallei, met financiële ondersteuning van de provincie Vlaams-Brabant. Een oude
visvijver van de abdij Affligem werd weer toegankelijk gemaakt door de aanleg van een brug
en een vlonderpad die opgenomen werden als uitbreiding van het Roofridderspad. Langs het
pad werden infoborden geplaatst die bezoekers meer uitleg geven over de weinig gekende
en tot voor kort ontoegankelijke Koudenbergbeekvallei. Genetische analyse bracht in 2016
aan het licht dat de imposante boom, centraal in het gebied, een van de meest bedreigde
boomsoorten van Europa is: een zwarte populier met uniek genetisch materiaal.
Toerisme - recreatie
De aanleg van de speelzone Ten
Rozen en de inrichting van het
natuureducatief centrum
Heuvelpark gingen dit jaar met
rasse schreden vooruit.
De stad Aalst krijgt hierbij
begeleiding van het Regionaal Landschap Schelde-Durme. Ten Rozen wordt een
avontuurlijke, natuurrijke speelzone. In 2016 werden bijkomende bomen aangeplant in het
speelbos en werd de grote poel met vlonderpad aangelegd. Waterbeleving staat centraal.
Zowel de vlonder als een deel van de wandelpaden zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers.
In het Heuvelpark werd op de avontuurlijke speelheuvels een bijenbos aangeplant. Er
werden ook heel wat speelse elementen zoals boomstammenmikado’s, uitdagende trappen,
evenwichtsbalken en avontuurlijke brugjes van boomstammen in verwerkt.
Op de aarden wal langs de oever van de poel
bouwde Will Beckers ‘The Observer’, landart
gemaakt van wilgentenen. Dit kunstwerk
werd tijdens de Erembald Kravaal
Happening op 16 oktober ingehuldigd.
De Leirekensroute is een belangrijke recreatieve fiets- en wandelas die het centrum van
Aalst met het Londerzeel verbindt en ter hoogte van Opwijk aantakt op de in ontwikkeling
zijnde fietssnelweg naar Brussel (OMA-B route). De route heeft een belangrijke
27
landschappelijke en ecologische waarde. De diensten mobiliteit van de provincies Vlaams-
Brabant en Oost-Vlaanderen onderzoeken de mogelijkheid van de heraanleg van de
Leirekensroute i.f.v. de opschaling tot fietssnelweg. Hierbij houden ze rekening met de
randvoorwaarden natuur, landschap en zachte recreatie. Het projectpartnerschap
‘Landschap van Erembald tot Kravaalbos’ volgt dit dossier op en ijvert voor een
geïntegreerde aanpak waarbij de natuur-, landschaps- en bestaande recreatieve waarden
van de Leirekensroute niet alleen beschermd, maar zelfs versterkt worden.
Twee subsidiedossiers rond toerisme en recreatie werden eind 2016 goedgekeurd: de
realisatie van het wandelknooppuntennetwerk Brabantse Kouters (door Toerisme Vlaams-
Brabant i.s.m. Toerisme Oost-Vlaanderen en met steun van Toerisme Vlaanderen) en de
realisatie van een digitaal wandelplatform Brabantse Kouters (door Regionaal Landschap
Groene Corridor via het Europees Programma voor Plattelandsontwikkeling en het
programma Platteland Plus). Beide projecten vormen een belangrijke impuls voor het
projectgebied.
Landbouw
Agrobeheergroep ‘De Faluintjes’ werd opgericht om landbouwers actiever te betrekken bij
landschapsbeheer en landschapsontwikkeling in hun eigen streek. Ze kregen meteen al twee
opdrachten: herstel van een buurtweg en plaatsing van 20 kerkuilnestkasten bij collega-
landbouwers. Dat laatste gebeurt in nauwe samenwerking met de lokale natuurpuntafdeling
en de financiële ondersteuning van de stad Aalst en de provincie Oost-Vlaanderen.
De brochure (H)EERLIJK LOKAAL en de bijhorende website werden gelanceerd om de korte
keten verkoop in de regio te vergroten. Consumenten leren lokale landbouwers en hun
producten kennen en krijgen meer inzicht in de voordelen van korte keten; voor zichzelf én
voor de boer.
Succesvolle tweede editie van de Erembald-Kravaal Happening
Om het project, de projectpartners en de
lopende acties kenbaar te maken, werd op 16
oktober de tweede ‘Erembald Kravaal
Happening’ georganiseerd. Niet minder dan
2000 bezoekers namen deel aan de geleide
wandelingen in het abdijlandschap en
genoten onder een stralende zon van muziek,
randanimatie, infostandjes van project-
partners lokale verenigingen en korte keten boeren in de tuin van de Abdij Affligem. Ter
gelegenheid van de happening werd de nieuwe wandelbrochure ‘Ontdek het
Abdijlandschap’ gelanceerd. Ze laat mensen via drie wandelingen kennis maken met het
abdijlandschap, het project, haar doelstellingen en de realisaties van de projectpartners.
28
4.4. Landschapspark Drongengoed Het landschapspark Drongengoed werd in 2013 opgericht door
verschillende partners en kreeg in 2016 een vervolg als strategisch
project, weliswaar in een groter gebied en met méér ambitie. Het
projectgebied is ruimer en strekt zich nu uit over de cuesta Zomergem-Oedelem. Het sluit
aan bij het landschapspark Bulskampveld (West-Vlaanderen) en omvat de gemeenten Aalter,
Beernem, Eeklo, Knesselare, Maldegem, Waarschoot en Zomergem.
Eind 2015 keurde minister Joke Schauvliege het
strategisch project landschapspark Drongengoed
goed en in het voorjaar van 2016 liepen de
selectieproeven om een projectcoördinator aan te
werven. Tegelijkertijd bereidden de deelnemende
gemeentebesturen, provincies, het Agentschap
Natuur en Bos en het Regionaal landschap
Meetjesland een overeenkomst voor om de
samenwerking te regelen.
Eind augustus 2016 ging de projectcoördinator aan de slag bij het regionaal landschap
Meetjesland en maakte hij een kennismakings- en verkenningsronde bij de verschillende
partners. Dit resulteerde in een startvergadering op 17 december: de leden van de
stuurgroep en projectbureau kwamen een eerste keer samen, en bespraken de historiek, de
doelstellingen, projectgebied en overlegstructuur. Gouverneur Briers zit de vergadering
voor, gedeputeerde Dauwe is ondervoorzitter.
Na de vergadering werd de samenwerkings-
overeenkomst ondertekend en alle partners
(besturen en verenigingen) zetten hun
engagement kracht bij door de ondertekening van
een pancarte met de slogan “wij werken samen
aan landschapspark Drongengoed”.
Onder leiding van gouverneur Briers willen de partners het toeristisch-recreatief potentieel
van het Drongengoedgebied verder uitbouwen én promoten. De realisaties van vorige
projecten en de voorgaande samenwerkingsverbanden, vormen hiervoor een stevige basis.
Het huidige project wil het gebied integraal benaderen.
Volgende doelstellingen vormen het kader voor het actieprogramma:
1. De belevingswaarde van natuur én platteland wordt verder versterkt. Daarbij komen
recreatie (wandel-, fiets-, ruiterpaden enz), landschapsversterking en
belevingspunten aan bod, maar evenzeer de omliggende kernen en dorpen. Zij
29
kunnen als toegangspoort tot het gebied fungeren wat bijdraagt aan de leefbaarheid,
lokale handel en horeca.
2. De partners werken ruimtelijke projecten uit in specifieke deelgebieden rond
landbouw, natuur en bos, recreatie, erfgoed enz. Een goed procesverloop is
belangrijk zodat iedere partner betrokken is en gerespecteerd wordt.
3. Daarnaast willen ze ook inwoners en ondernemers actief laten meewerken aan het
landschapspark, via een projectoproep.
In 2017 werken de partners de drie doelstellingen verder uit tot een actieprogramma, én her
en der zullen al enkele realisaties opduiken.
4.5. Schelde Sterk Merk Met dit strategisch project – gestart in augustus 2015 – willen 36
partners uit de Schelderegio tussen Gent en Antwerpen lopende
initiatieven beter op elkaar afstemmen om zo samen de Schelderegio
op een hoger niveau tillen en de rol van het gebied als trekpleister te
versterken. Gouverneur Briers is voorzitter, gedeputeerde Dauwe is covoorzitter.
De Schelderegio zal, door bestaande middelen te bundelen, kunnen evolueren tot één
aantrekkelijk geheel voor inwoners en bezoekers. Het ‘hinterland’ wordt door dit strategisch
project opnieuw verbonden met haar rivier. Steden en gemeenten zullen een hoofdrol
spelen bij promotie en onthaal.
4.5.1. Strategische doelstellingen
Het project is ingebed in het Regionaal Landschap Schelde-Durme en ontwikkelt van daaruit
een integrale aanpak met het oog op het realiseren van 3 strategische doelstellingen:
1. samen sterk: maximaal draagvlak en medeverantwoordelijkheid. Het eerste doel
van Schelde Sterk Merk is om nog beter samen te werken door bestaande
overlegfora op elkaar af te stemmen en waar nodig nieuw overleg op te starten. Er
wordt ook verder gewerkt aan een gedeelde en geïntegreerde visie op deze regio op
vlak van toerisme, erfgoed, landschap, natuur, bos, landbouw en ruimte.
2. Ruimte om te leven: Schelde-, en Durme-estuarium als Europese
biodiversiteitshotspot. Vlaanderen verstedelijkt aan een hoog tempo. De Vlaamse
ruit slibt snel dicht. Het vraagt een sterke visie en een bewust beleid om de
Scheldevallei als een kwaliteitsvolle groen-blauwe ader voor fauna en flora en
uiteraard ook voor bewoners en bezoekers te behouden. Schelde Sterk Merk zet hier
mede zijn schouders onder.
3. Ruimte om te beleven: Schelde- Durme-estuarium als toeristisch-recreatieve
attractiepool. De Schelde is een unieke getijdenrivier. In de overstromingsgebieden
kun je deze getijden aan den lijve ondervinden. En langs deze rivier ligt een prachtig
30
landschap en een snoer van mooie dorpen, kastelen, de stad Dendermonde, … Je kan
deze regio proeven door er te fietsen, wandelen, logeren of gewoon een terrasje te
doen.
De ambitie is om dit recreatief en toeristisch aanbod verder uit te bouwen en de
kwaliteitsvolle beleving van de Scheldevallei te versterken.
4.5.2. Grote ‘werven’ in de steigers
Tijdens 2016 kwam de stuurgroep onder voorzitterschap van gouverneur Briers twee maal
bijeen. Het actieplan opgebouwd rond drie krachtlijnen (samen sterk, ruimte om te leven &
ruimte om te beleven) kreeg verder concrete vorm. Hierbij springen twee grote ‘werven’ in
het oog:
Van Steen tot Steen langs de Schelde
Gekoppeld aan de natuurbeleving in de
Sigmagebieden zal Schelde Sterk Merk samen
met de eigenaars en tal van partners een aantal
kastelen en hun ruime omgeving ontsluiten voor
het grote publiek, in het bijzonder de kastelen
van Wissekerke (Bazel), Bornem en Laarne.
Hiermee worden sterke, nieuwe publiekstrekkers
in dit gebied gecreëerd om extra bezoekers aan
te trekken, ook vanuit de steden Gent en
Antwerpen.
In december 2016 kende Toerisme Vlaanderen een subsidie van 4,4 miljoen euro toe aan het
dossier Van Steen tot Steen langs de Schelde. Het business plan zal in 2017 uitgevoerd
worden zodat de kastelen tegen 2020 kunnen open gaan voor het grote publiek. (foto:
©Toerisme Laarne)
Rivierpark Scheldevallei
De Sigmagebieden en de bestaande
natuurgebieden vormen de basis van een prachtig
natuurgebied met slikken en schorren langs de
Schelde. Samen met de kwalitatieve open ruimte
waar landbouw het landschap mee vormt, maken
ze het Rivierpark Scheldevallei. De ‘stenen’ langs
de Schelde zullen, net als de stad Dendermonde,
mee de toegangspoorten tot het park vormen.
Schelde Sterk Merk onderzocht de haalbaarheid van een Rivierpark Scheldevallei. De
conclusie was dat dit een haalbare kaart was en de stuurgroep van december 2016 gaf
31
hiervoor groen licht. In 2017 wordt er werk gemaakt van een charter en een actieplan dat
moet leiden tot de oprichting van het park tegen 2020. (foto: © Wesley Poelman)
Op vlak van onthaal en ontsluiting van de Scheldevallei werden verschillende stappen
gezet. In sommige deelgebieden wordt er gewerkt aan het opstellen van een visie, in andere
aan de uitvoering en elders aan de permanente verankering van het onthaal en de
ontsluiting.
- De financiering voor de opmaak van een onthaal- en ontsluitingsvisie voor de Durme
werd geregeld in overleg met ANB, W&Z, het Regionaal Landschap Schelde-Durme,
Toerisme Oost-Vlaanderen (Waasland en Scheldeland) en de gemeenten Hamme,
Zele, Waasmunster, Temse en Lokeren. Juist voor het jaareinde kwam de jury samen
voor de gunning van deze opdracht aan een studiebureau.
- De onthaalplannen voor Kalkense Meersen en Donkmeer werden gefinaliseerd. In
overleg met de gemeenten Berlare,
Wichelen, Wetteren en Laarne werden
middelen vrij gemaakt voor de aanwerving
van een deeltijdse coördinator voor de
uitvoering van deze plannen. Deze
coördinator zal werken vanuit de schoot van
het Regionaal Landschap Schelde-
Durme/Schelde Sterk Merk.
- Schelde Sterk Merk ondersteunde de gemeente Kruibeke in de oprichting van een
Poldersparkschap met alle stakeholders van de Polders van Kruibeke om samen tot
een goed beheer en sterke verdere ontwikkeling van deze polders te komen. (foto: ©
Wesley Poelman)
4.6. Opstart Streekmotor23: het streekfonds van de Vlaamse Ardennen en Denderstreek
Streekmotor23 is een streekfonds dat in 2016 werd
opgericht. Streekmotor23 is een streekfonds dat
actief is in 23 gemeenten van de Vlaamse Ardennen
en Denderstreek. Een streekfonds is een fonds dat
private middelen inzamelt bij inwoners en bedrijven
om lokale initiatieven te steunen die mens en
omgeving ten goede komen. Streekmotor23 is
ondergebracht onder de Koning Boudewijnstichting.
32
Streekmotor23 is een initiatief van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, Toerisme
Vlaamse Ardennen en Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen. De oprichting van
Streekmotor23 kan gerealiseerd worden dankzij middelen voor Plattelandsprojecten
toegekend door Provincie Oost-Vlaanderen (PDPOIII). KBC Bank en Verzekeringen is partner
in dit project.
Streekmotor23 wil verschillende actoren in de regio zich laten inzetten voor hun omgeving.
Iedereen in de regio kan bijdragen aan een streekfonds op zijn/haar manier: een projectidee
indienen en (indien weerhouden) uitvoeren, een gift doen, een fondsenwervingsactie op
touw zetten… Kortom het is een initiatief door en voor de streek, dat bijdraagt tot sociale
cohesie en de mensen verbindt met elkaar en met de omgeving.
4.6.1. Werkingsgebied
Streekmotor23 is actief in 23 gemeenten van de
Vlaamse Ardennen en Denderstreek. Dit zijn de
steden en gemeenten van het arrondissement
Oudenaarde en Aalst, aangevuld met Gavere en
Oosterzele.
4.6.2. Voorbereidingsfase (januari 2016 – oktober 2016)
Met het opstarten van een streekfonds gaat een intensieve studie- en opstartfase gepaard.
In een eerste fase (januari 2016 – juni 2016) werd een projectgroep opgericht om
inhoudelijk vorm te geven aan doelstellingen, visie en werking van het fonds. In deze groep
werden de volgende expertises bijeengebracht: projectwerking (o.a. Cera, Leader,
oprichtende regionale organisaties), ondernemers/bedrijfswereld (o.a. KBC), ondernemen
met maatschappelijke impact (Driekwart Groen), alternatieve financiering (o.a.
streekfondsen), communicatie, landschap, recreatie. Tegelijkertijd werden talrijke
organisaties en bedrijven geconsulteerd om advies en/of medewerking te vragen. In deze
periode werd met twee bedrijven een partnerschap aangegaan.
4.6.3. Officiële oprichting en vorming Bestuurcomité
(november 2016)
In november 2016 werd Streekmotor23 officieel opgericht onder de Koning
Boudewijnstichting. Een streekfonds wordt geleid door een stuurgroep, dat wordt
voorgezeten door gouverneur Jan Briers. Andere leden van de stuurgroep zijn Gerrit Rauws
(Koning Boudewijnstichting), Dirk Otte (ondervoorzitter RLVA), Els Eeckhout (coördinator
RLVA), Wim Haesebeyt (coördinator Toerisme Vlaamse Ardennen), Fons Wauters
33
(coördinator Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen), Françoise Santens (Bestuurder van
vennootschappen), Wim Beazar (Zaakvoerder Chokran en ondervoorzitter SOZOV), Xavier
Goddaer (Zaakvoerder Goddaer & Co BVBA), Luc Seminck (Gedelegeerd bestuurder GFS NV),
Yves Dufour (Zaakvoerder Trevi Orta Ronse-Kruishoutem), Henk Delrue (KBC).
4.6.4. Pilootprojecten en donatieplatform
Eind 2016 werd op zoek gegaan naar een
aantal pilootprojecten. Hiervoor werden
projectvoorwaarden uitgeschreven. Er
werd gezocht naar projecten in het
werkingsgebied van Streekmotor23 die het
welzijn van kwetsbare groepen verbeteren
en hiervoor de omgeving inzetten als
hefboom. Begin 2017 werden een aantal
pilootprojecten geselecteerd.
Kenmerkend voor Streekmotor23 is dat de initiatiefnemers verantwoordelijk zijn om zelf
50% van het nodige projectbudget op te halen met een donatieplatform, dat geïntegreerd is
in de website van Streekmotor23 (www.streekmotor23.be). De initiatiefnemers moeten dus
als het ware hun eigen crowdfunding campagne voeren, wat kenbaarheid en draagvlak geeft
aan de initiatieven.
De website met het donatieplatform werd eind 2016 operationeel gemaakt zodat vanaf
2017 donatiecampagnes van start kunnen gaan.
4.6.5. Samenwerking lokale besturen
De lokale besturen spelen een
belangrijke mobiliserende rol in het
opstarten van Streekmotor23. Ze
beschikken over belangrijke
communicatiekanalen om het
streekfonds kenbaar te maken bij
inwoners en bedrijven. Bovendien
hebben lokale besturen een goed
zicht op initiatieven in hun
gemeente. Eind 2016 werd dan ook
aan de burgemeesters van de 23
gemeenten gevraagd om piloot-
projecten te detecteren en voor te dragen. (Foto ©Nina Coppesmette)
34
5. Niet-bestuurskundige taken
5.1. Integraal waterbeleid Gouverneur Briers is voorzitter van de
bekkenbesturen van het bekken van de Gentse
Kanalen, de Bovenschelde en de Dender. Hij is
samen met de gouverneurs van Antwerpen en
West-Vlaanderen covoorzitter van respectievelijk
het bekkenbestuur van de Benedenschelde en de
Leie.
Het bekkenbestuur, opgesplitst in een beperkt
bekkenbureau en een uitgebreidere algemene
bekkenvergadering, heeft in 2016 onder voorzitterschap van de gouverneur vergaderd op
onderstaande data:
- Gentse Kanalen:
- Bekkenbureau: het advies optimalisatieprogramma 2018-2022 werd via een
schriftelijke ronde ter goedkeuring voorgelegd.
- Denderbekken:
- bekkenbureau: 26 april;
- Algemene Bekkenvergadering: Schriftelijke ronde in december 2016 i.f.v.
goedkeuring werkplan 2017.
- Benedenscheldebekken:
- Bekkenbureau: 19 mei;
- Algemene bekkenvergadering: 19 mei.
- Bovenscheldebekken:
- Bekkenbureau: 9 juni 2016;
- Algemene Bekkenvergadering: Schriftelijke ronde in november 2016 i.f.v.
goedkeuring werkplan 2017.
- Leiebekken:
- Bekkenbureau en Algemene Bekkenvergadering: 10 mei;
- Bekkenbureau en Algemene Bekkenvergadering: 19 oktober.
Ook tijdens de Ronde van Oost-Vlaanderen van de gouverneur kwam de waterproblematiek
aan bod. De bekkencoördinator van het betreffende bekken is in dit geval aanwezig.
35
Problemen die er aan bod komen en een bredere aanpak vergen, worden binnen de
bekkenstructuren behandeld. Begin 2016 stond er nog 1 gemeente op de agenda, Brakel.
Op 27 januari 2016 gaf gouverneur Briers zijn jaarlijkse toespraak voor de provincieraad van
Oost-Vlaanderen. In ‘Het tij gekeerd? Naar een klimaatbestendig waterbeleid in (Oost-)
Vlaanderen’ maakte de gouverneur de bilan op, 15 jaar nadat toenmalig gouverneur
Herman Balthazar dit thema ook in de provincieraad onder de aanbracht bracht.
5.1.1. Generieke acties voor alle / meerdere bekkens
Stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas 2016-2021 met speerpunt- en
aandachtsgebieden van kracht
Met de vaststelling op 18 december 2015 door de Vlaamse Regering van de
stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas voor de periode 2016 – 2021, kon in
2016 de uitvoering van de verschillende acties van start gaan. De definitieve actielijst van
het stroomgebiedbeheerplan is het resultaat van een analyse van 6 scenario’s. Daarbij werd
rekening gehouden met de reacties uit het openbaar onderzoek over de
stroomgebiedbeheerplannen, de resultaten van de disproportionaliteitsanalyse en met de
budgettaire context. Uiteindelijk werd gekozen voor een scenario ‘speerpuntgebieden en
aandachtsgebieden en klasse I-acties voor grondwater’ (SPG+AG). In dit scenario wordt
voor wat de oppervlaktewaterlichaamspecifieke acties betreft, de nadruk gelegd op
uitvoering van acties in de speerpuntgebieden en de aandachtsgebieden.
In het speerpuntgebied van de Kalkenvaart (Benedenscheldebekken) is de goede toestand
haalbaar in 2021 mits daar nog de nodige inspanningen door alle betrokkenen worden
gedaan.
Daarnaast zijn er ook 17 aandachtsgebieden aangeduid in de Oost-Vlaamse bekkens:
- Maarkebeek en Zwalm in het Bovenscheldebekken;
- Oude Kale, Poekebeek, Zwartesluisbeek, Zuidlede, Brakeleiken en Lieve in het bekken
van de Gentse Kanalen;
- Durme, Zeeschelde, I, II, III en IV, de Rupel in het Benedenscheldebekken;
- Bellebeek, Molenbeek-Pachtbosbeek en Marke in het Denderbekken.
Aandachtsgebieden zijn gebieden waar de goede toestand haalbaar is tegen 2027 of waar
een sterke lokale dynamiek aanwezig is om acties uit te voeren die in aanzienlijke mate
bijdragen aan een verbetering van de toestand. In heel wat van deze gebieden is een
overlegtraject opgestart om samen met alle betrokken partners bij het integraal waterbeleid
stappen te zetten richting een goede ecologische toestand van de waterlopen.
Naast acties voor een betere waterkwaliteit, bevat het stroomgebiedbeheerplan ook heel
wat acties inzake het beheersen van wateroverlast. Deze acties zijn niet gebonden aan de
36
termijnen van de Kaderrichtlijn water. De acties spelen in op die zones die de grootste kans
op overstromen hebben, of op die zones waar de schade door overstromingen het grootste
is.
Ter bekendmaking van de bekkenspecifieke delen van de stroomgebiedbeheerplannen is
door de bekkensecretariaten een bekkenbrochure gemaakt per bekken. Na een korte
voorstelling van het betreffende bekken, worden er telkens een aantal gebieden en acties uit
het bekkenspecifieke deel van het stroomgebiedbeheerplan in de kijker gezet. Meer info op
www.integraalwaterbeleid.be.
Grensoverschrijdend overleg
De bekkens van de Dender, Bovenschelde en Leie grenzen aan Wallonië en/of Frankrijk.
Elkaar informeren, concrete afspraken maken rond meldingen … zal leiden tot een win-win
situatie zoals een goed afsprakenplan rond de melding van calamiteiten, een afstemming
rond monitoring …
In de zomer van 2016 zijn afspraken gemaakt tussen de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM)
en Service Public de Wallonie (SPW) inzake de organisatie van een grensoverschrijdend
wateroverleg. Met een wisselend voorzitterschap tussen Vlaanderen en Wallonië zal er
minstens 1 maal per jaar een overleg georganiseerd worden waarbij de waterbeheerders
van beide gewesten samenkomen om het integraal waterbeleid te bespreken. Centraal staat
de opvolging van de voortgang van acties ter invulling van de Kaderrichtlijn water. Ook
uitwisseling van gegevens, ervaringen over knelpunten én goede praktijken krijgen een
plaats op dit overleg.
Voor het bekken van de Bovenschelde vindt een eerste overleg plaats op 13 februari 2017.
Op 8 maart 2017 is het de beurt aan het Denderbekken.
Op 13 januari 2016 zat het bekkensecretariaat Bovenschelde ook al samen met het ‘Contrat
de Rivière Haut-Escaut’ om na te gaan in hoeverre samenwerking mogelijk was om voor de
volledige Boven-Scheldevallei een UNESCP-label te bezorgen. Het bekkensecretariaat zal dit
via het Gebiedsgericht en Thematisch overleg (GTO) mee integreren.
De bekkensecretariaten van de Gentse Kanalen en het Benedenscheldebekken maken deel
uit van het grensoverschrijdend overleg Kreken & Polders. Dit overleg wordt vanuit
Vlaanderen getrokken door het bekken van de Brugse Polders en komt 2 keer per jaar
samen. In 2016 was dit op 22 april en 21 oktober. Onder meer volgende punten kwamen op
dit overleg aan bod:
- nieuwe verordening exoten en de aanpak in Vlaanderen;
- de bever in Vlaanderen en Nederland;
- zwemwaterrichtlijn: aanpak in Vlaanderen en Nederland;
- hergebruik voor drinkwater en industriële toepassingen;
37
- procedure beleidsnota watersystemen van het Nederlandse Waterschap
Scheldestromen;
- bezoek aan het waterproductiecentrum in Kluizen.
Op 13 juli 2016 vond ook een overleg plaats tussen het Nederlandse Waterschap
Scheldestromen en de bekkencoördinatoren van de Brugse Polders, de Gentse Kanalen en
het Benedenscheldebekken in het kader van de opmaak van de beleidsnota watersystemen
van hogervermeld Waterschap in uitvoering van het Nederlandse Waterbeheerplan 2016-
2021.
5.1.2. Belangrijkste dossiers per bekken
Bovenscheldebekken
Integraal Waterbeleid voor de Maarkebeek
Het overleg vond plaats op 7 december 2016.
De Maarkebeek is één van de aandachtsgebieden in het Bovenscheldebekken. Men wil een
goede toestand bereiken tegen 2027. Alle actoren (waterloopbeheerders, VMM als
kwaliteitsbewaker, ANB, VLM, LV… maar ook natuurverenigingen en landbouworganisaties)
werken samen rond 4 thema’s:
- Erosie. Voor de regio Oudenaarde loopt het Interreg project Triple C (Climate
resilience community based catchment planning and management), waarbij
waterbeheersingsmaatregelen in combinatie met erosiemaatregelen op
perceelsniveau aan bod komen. Daarnaast startten heel wat
sensibiliseringsinitiatieven zoals ‘Gomeros’ en ‘Boeren op een helling’ waarbij
demoprojecten, erosieklassen … worden georganiseerd.
- Stikstof- en fosforpesticiden. De resultaten van de extra pesticiden bemonsteringen
op diverse locaties in het bekken van de Maarkebeek werden in detail geanalyseerd.
Verder onderzoek naar vooral nieuwe stoffen blijkt noodzakelijk. Daarnaast werd ook
het effluent van de zuiveringsinstallatie van Schorisse op pesticiden zes maal
gecontroleerd. Sommige stoffen werden steeds in concentraties boven de toegelaten
norm aangetroffen. Wat stikstof en fosfor betreft, zal voor het enige MAP-meetpunt
met overschrijdingen nader onderzoek gebeuren in samenwerking met VMM en
CVBB.
- Sanering afvalwater. Naast de opvolging van de lopende Aquafinprojecten, wordt
ingezet op individuele lozingspunten. Ook de opmaak van hemelwaterplannen zal
mee in beschouwing genomen worden.
- Structuurkenmerken. In de Nederaalbeek werden steenbestortingen gerealiseerd in
functie van het visbestand. Ook lopen er verschillende acties voor het opheffen van
vismigratieknelpunten.
38
Integraal Waterbeleid voor de Zwalm
Er vond meerdere keren overleg plaats: op 1 maart, 27 juni en 7 december 2016. Het
startoverleg voor dit tweede aandachtsgebied binnen het bekken van de Bovenschelde werd
gegeven op 1 maart. Dit eerste, verkennend overleg leidde tot een afbakening van thema’s
waarrond in de toekomst zal gewerkt worden. Analoog aan het bekken voor de Maarkebeek
focussen alle betrokken administraties (én landbouworganisaties en natuurverenigingen) op
de thema’s:
- Stikstof, fosfor en pesticiden. Uit een eerste analyse van de beschikbare
pesticidenmetingen blijkt een duidelijke nood aan extra metingen in 2017. Voor de
MAP-meetpunten met te hoge nitraatconcentraties zal het bekkensecretariaat
samen met VMM en CVBB nader onderzoek uitvoeren.
- Structuurkenmerken. De focus zal liggen op het wegwerken van
vismigratieknelpunten en herstelprogramma in functie van de herintroductie van de
beekforel. Er komt ook een lijst met de waterlopen waarvan de monding een
knelpunt voor vismigratie vormt.
- Sanering afvalwater. Verschillende projecten zijn in uitvoering. Ook hier zal de
opmaak van hemelwaterplannen aan bod komen.
- Erosie. De vallei van de Zwalm is pilootproject voor het Interreg project Triple C (zie
integraal waterbeleid voor Maarkebeek). Samen met de erosiecoördinatoren zal
daarnaast voor specifieke knelpunten nagegaan worden welke maatregelen mogelijk
zijn.
Uit de rondvraag en gevoerde discussies bleek ook een duidelijke vraag naar betere
afstemming en beheer van exoten. Op 27 juni werd dan ook een ad hoc werkgroep ‘Exoten’
in het leven geroepen. De focus ligt op het behalen van de goede toestand, het respecteren
van de Instandhoudingsdoelstellingen en het verzekeren van de waterafvoer. Via deze
werkgroep zal in eerste instantie een gebiedsdekkend overzicht met de aanwezigheid van
exoten en knelpunten opgemaakt worden. Dat overzicht zal als basis dienen om keuzes en
afspraken te maken over welke soorten op welke trajecten kunnen bestreden worden.
Bekken van de Gentse Kanalen
Naar een verbeterde afwatering voor de Westlede
In het stroomgebied van de Westlede werken de waterbeheerders in het gebied samen om
tot een oplossing te komen voor wateroverlastknelpunten. De coördinatie ligt in handen van
het bekkenbestuur. Eén van de pistes die momenteel verder onderzocht wordt, is een
nieuwe afwateringsgracht van de Westlede richting Sifferdok.
In 2016 werd in overleg met alle betrokken partijen verder gewerkt aan een oplossing voor
de financiering van de Nieuwe Westlede om te kunnen starten met de opmaak van een
gecoördineerd voorontwerp van de nieuwe afwateringsgracht. De ontwerp-
intentieovereenkomst houdt een sluitende en éénduidige financiële verdeelsleutel in en
39
afspraken voor een vlotte verdere uitvoering van het resterend traject van de Nieuwe
Westlede.
Door enkele nieuwe ontwikkelingen over financiering en ruimtegebruik was bijkomend
onderzoek noodzakelijk. Dit dossier wordt verder opgevolgd in 2017.
Inventarisatie overstromingen
Het bekkensecretariaat heeft de verschillende gemeenten gecontacteerd om de
wateroverlast van januari 2016 zo nauwkeurig mogelijk te karteren. Vooral het Waasland
(Sint-Niklaas, Lokeren, Stekene, Moerbeke) werd getroffen. Het bekkensecretariaat gaf een
toelichting aan de betrokken gemeenten over het draaiboek van de Coördinatiecommissie
Integraal Waterbeleid (CIW) voor opmaak en actualisatie van de kaart van de
overstromingsgevoelige gebieden en informeerde hierbij over de werkwijze van
inventarisatie en doorvertaling naar de watertoetskaarten.
Denderbekken
Opstarten gebiedsgericht en thematisch overleg Molenbeek-Pachtbosbeek
De Molenbeek-Pachtbosbeek is één van de drie aandachtsgebieden in het bekken van de
Dender. In het gebied van de Molenbeek-Pachtbosbeek wordt er gewerkt op volgende
thema’s: sanering van huishoudelijke lozingen, aanpak van verontreiniging vanuit de
landbouw (afspoeling, erosie, puntbronnen) en verbetering van de structuurkwaliteit van de
Molenbeek-Pachtbosbeek.
Voor dit laatste ondernamen de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en de stad
Geraardsbergen in 2016 stappen voor de oplossing van een groot vismigratieknelpunt ter
hoogte van de Smeerebbemolen. Dit is het meest afwaartse vismigratieknelpunt, en zal een
verval van bijna 2m wegwerken op de waterloop. De VMM heeft hiervoor al de technische
specificaties van het project helemaal uitgewerkt. Eenmaal het gemeentelijke RUP van de
stad Geraardsbergen voor dit gebied vastgesteld is, kan de uitvoering op terrein van start
gaan. Met de oplossing van dit knelpunt, kunnen vissen bijna tot aan de bron van de beek
komen.
Naast kwaliteit wordt ook gewerkt aan de vermindering van wateroverlast in het gebied.
Naast de drie bestaande gecontroleerde overstromingsgebieden van de VMM heeft de
provincie het voorbije jaar een vierde wachtbekken aangelegd, en is de gemeente Lierde
bezig met de voorbereidingen voor een vijfde.
Aanpak wateroverlast
Ook in 2016 is wateroverlast een terugkerend agendapunt op de verschillende
overlegmomenten. Het bekkensecretariaat heeft in 2016 voor 2 periodes van wateroverlast
(januari en mei-juni) de gemeenten gecontacteerd om samen met hen dit zo nauwkeurig
mogelijk te karteren. Begin 2016 werd voornamelijk het noorden van het Denderbekken
getroffen (Lebbeke en Dendermonde). In mei-juni waren er vooral problemen in
40
Geraardsbergen, Galmaarden, Herne en Bever. Naar aanleiding van die laatste overstroming,
is de VMM samen met de stad Geraardsbergen begonnen met een pilootproject inzake de
individuele bescherming tegen wateroverlast. Geraardsbergen zelf is ook gestart met de
opmaak van een hemelwaterplan voor de deelgemeenten Viane, Moerbeke en Onkerzele.
Ondertussen werkt Waterwegen en Zeekanaal (W&Z) verder aan de stuwen op de Dender te
Aalst en Geraardsbergen. Eind 2016 was de bouwkuip voor de nieuwe stuw in
Geraardsbergen klaar, en werden de voorbereidingen getroffen voor de overwerken. In Aalst
is er over ongeveer 500m een nieuwe oeverconstructie langs de Dender aangelegd. Voor de
vernieuwing van de stuw te Denderleeuw en de afschaffing van de stuw in Teralfene is er in
juni 2016 een klankbordgroep doorgegaan.
Tot slot heeft de VMM in 2016 de laatste voorbereidende stappen ondernomen om in het
voorjaar van 2017 te beginnen met de eerste werken op terrein in kader van het Totaalplan
Mark. Deze omvatten in eerste instantie indijkingswerken rond de kernen van Herne en
Galmaarden.
Benedenscheldebekken
Toetsing signaalgebieden
Het bekkensecretariaat bereidde in 2016 de ontwerpfiches van 28 signaalgebieden voor in
samenwerking met de gemeenten en andere betrokkenen. Hiervan liggen er 7 in de
provincie Oost-Vlaanderen. De ontwerpfiches van de signaalgebieden werden goedgekeurd
in de algemene bekkenvergadering van 19 mei. De startbeslissingen werden goedgekeurd
door de CIW op 22 juni 2017. De voorzitter van de CIW maakte het dossier over aan minister
Schauvliege voor agendering op de Vlaamse Regering.
- In Beveren liggen drie signaalgebieden. Voor het gebied Vrasene-Zuid is een
herbestemming aangewezen in het effectief overstromingsgevoelige gedeelte. Voor
het gebied Grote Heide is een provinciaal planningsproces lopende, kaderend in de
afbakening van het kleinstedelijk gebied Beveren. Hierbij wordt de open ruimte van
de vallei van de Beverse Beek behouden als groenblauwe verbinding. In de rest van
het gebied wordt een optimale mix voorzien tussen de woonontwikkelingen en het
watersysteem. In het signaalgebied Meersenbeek moet de nodige ruimte voor water
langs de Meersenbeek gevrijwaard worden.
- In Temse ligt het signaalgebied Eigenlo. Bebouwing is er enkel mogelijk volgens de
principes van overstromingsvrij bouwen. Er dienen maatregelen te worden genomen
om de verloren ruimte voor water te compenseren binnen het projectgebied.
- Voor het signaalgebied Zuiderdijk/Noordlaan werd gekozen voor een combinatie van
herbestemming verenigbaar met de functies waterberging en waterconservering, en
overstromingsvrij bouwen.
- Een herbestemming voor het signaalgebied Aelmoesenijebos (Melle en Oosterzele) is
niet noodzakelijk omdat de bestemming openbaar nut wordt ingevuld door bos
41
(wetenschappelijk onderzoek/openbaar bos) en deze functionele invulling bewaard
blijft.
- Voor het signaalgebied Sint-Martensdries in Oosterzele werd besloten het gebied te
herbestemmen naar een openruimtebestemming die verenigbaar is met het
watersysteem. Op die manier kan de nodige ruimte voor water langs de Molenbeek-
Gondebeek gevrijwaard worden.
De fiches met de volledige besluiten zijn terug te vinden op de webpagina
www.signaalgebieden.be (vervolgtrajecten reeks 3).
Inventarisatie overstromingen
Het bekkensecretariaat heeft de verschillende gemeenten gecontacteerd om de
wateroverlast van januari 2016 zo nauwkeurig mogelijk in te tekenen.
- Vooral het Waasland werd erg getroffen. Een combinatie van factoren: uitzonderlijk
natte eerste helft van januari, een verzadigde bodem, hoge vloedgetijden als gevolg
van een combinatie tussen springtij en opstuwing door stormachtige wind, lokaal een
beperkte afvoer… leidde tot wateroverlast.
- Er dreigde eveneens wateroverlast ter hoogte van de Moervaart en de Boven- en
Benedendurme. Gouverneur Briers en de betrokken gemeenten Lokeren, Sint-
Niklaas, Stekene, Waasmunster en Zele stuurden een brief aan minister Weyts met
de vraag om de nodige budgetten te voorzien voor het rivierherstelproject van de
Beneden-Durme.
- Ook eind mei tot begin juni zijn er wateroverlastproblemen geweest. Het heeft toen
lange tijd vrij veel geregend. De bodem was ook op veel plaatsen waterverzadigd. De
intensiteit van de neerslag was op sommige dagen groter dan de infiltratiesnelheid
van de bodem. Hierdoor ontstonden grote plassen en kwamen gebieden even onder
water te staan.
- In het Waasland trad een combinatie op van overtoppingen van waterlopen en
verzadiging van de gemengde rioleringen. De wateroverlast gebeurde op de gekende
locaties.
Om oplossingen te zoeken voor de wateroverlast wordt het bestaande hydraulisch model
uitgebreid in opdracht van de provincie Oost-Vlaanderen, en zullen verschillende
oplossingsscenario's worden bestudeerd. Het bekkensecretariaat volgt deze studie verder
op.
Leiebekken
Aanpak wateroverlast door waterbeheersingswerken op de Rosdambeek
Wanneer het waterpeil in de Leie te hoog staat, kan het water van de Rosdambeek niet
meer in de Leie stromen. Er is zelfs opstuwing in de omgekeerde richting van Leiewater in de
Rosdambeek. Dat veroorzaakt bij hevige regenval ernstige overstromingen te Sint-Martens-
42
Latem en Sint-Denijs-Westrem. De wateroverlast zorgt bovendien voor een minder goede
werking van rioleringsstelsels.
Het provinciebestuur Oost-Vlaanderen trof al eerder maatregelen om de
wateroverlastproblemen in het stroomgebied van de Rosdambeek te verminderen. Zo zijn
de voorbije jaren belangrijke ruimingswerken uitgevoerd in de Rosdambeek, Nazarethbeek
en Duivebeek. Bovendien werden overstromingsgebieden aangelegd. Deze maatregelen
maken deel uit van een masterplan dat de Provincie, Waterwegen en Zeekanaal NV en
Aquafin opstelden.
In 2016 werd verder gewerkt aan de volgende belangrijke stap in de uitvoering van dit
masterplan die in 2015 startte.
Deze werkzaamheden bestaan uit 2 onderdelen:
1. de bouw van een afsluitconstructie aan de monding van de Rosdambeek in de Leie die het
teveel aan water moet tegenhouden, wanneer het waterpeil in de Leie te hoog staat. Op
die manier vloeit het water niet terug naar de Rosdambeek. Deze constructie, een
regelbare klep die automatisch dichtgaat, komt op de Rosdambeek tussen de
Broekkantstraat en de Leie.
2. Tussen de afsluitconstructie en de Broekkantstraat komt er een plaatselijke verlaging van
de oever zodat het wateroverschot in de beek - op het moment dat de afsluitconstructie
dicht staat - overstort in een buffervijver. Vanuit de buffervijver wordt het water naar de
Leie overgepompt. De pomp kan maximaal 1,7 m³/s water verpompen. Het geheel is
voorzien van afstandsbewaking.
De werken vinden plaats ter hoogte van de Rosdambeek in de Steenaardestraat in Sint-
Denijs-Westrem en Broekkantstraat in Afsnee. Op 18 september konden de buurtbewoners
de werf bezoeken die zich in de eindfase bevond. Na het testen van de elektromechanische
sturing, kan de constructie in gebruik genomen worden.
Toetsing signaalgebieden
Het Leiebekken behandelde in 2016 3 signaalgebiedsfiches. Hiervan ligt er 1 in de provincie
Oost-Vlaanderen, meer bepaald te Hooglatem. De ontwerpfiche werd goedgekeurd door de
de algemene bekkenvergadering van 19 mei en na goedkeuring door de Provincieraad
overgemaakt aan de CIW.
5.1.3. Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid
De Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) is samengesteld
uit vertegenwoordigers van de beleidsdomeinen van het Vlaamse
Gewest die bij het waterbeleid betrokken zijn, vertegenwoordigers van
de lokale waterbeheerders (provincies, gemeenten, polders en
wateringen) en een vertegenwoordiger van de afvalwater- en drinkwaterbedrijven. Ook een
43
lid aangeduid door de gezamenlijke provinciegouverneurs zetelt in de CIW. Deze
samenwerking zorgt voor een gecoördineerde en geïntegreerde aanpak van het waterbeleid
en waterbeheer in Vlaanderen. De CIW wordt voorgezeten door de leidend ambtenaar van
de Vlaamse Milieumaatschappij. Gouverneur Jan Briers neemt deel aan de vergaderingen als
vertegenwoordiger van de Vlaamse gouverneurs.
Centrale spil van het integraal waterbeleid
De CIW organiseert sinds 2004 het ambtelijke overleg over het integraal waterbeleid en
staat in voor de coördinatie en de afstemming tussen de verschillende betrokken actoren in
Vlaanderen. De CIW vervult ook een belangrijke rol bij de planning en uitvoering van het
waterbeleid op stroomgebiedniveau. Daarom werd de commissie aangeduid als de
bevoegde autoriteit in Vlaanderen voor de uitvoering van de kaderrichtlijn Water en de
Overstromingsrichtlijn. Ook de werking van de overlegstructuren op bekkenniveau opvolgen
en ondersteunen behoort tot het takenpakket van de CIW. De taakstelling van de CIW wordt
geconcretiseerd in een jaarlijks werkplan.
Werking CIW
De commissie wordt ondersteund door een secretariaat en een aantal werkgroepen. In de
werkgroepen worden de beslissingen van de CIW voorbereid en specifieke thema’s
uitgediept. Vertegenwoordigers van de CIW-leden en deskundigen nemen er deel aan het
overleg.
De CIW kwam in 2016 samen op 16 maart, 22 juni, 12 oktober en 14 december. Via haar
website www.integraalwaterbeleid.be en digitale nieuwsbrief informeert de CIW over de
genomen beslissingen.
Belangrijke outputs van 2016
- De stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas 2016-2021 zijn op 18
december 2015 vastgesteld door de Vlaamse Regering. In 2016 stond de CIW in voor
de rapportering over de plannen aan de Europese Commissie. Ze zorgde ook voor de
bekendmaking van de plannen via websites, nieuwsbrieven en gemeentelijke
infokanalen. Over elk bekkenspecifiek deel van de stroomgebiedbeheerplannen is
een bekkenbrochure beschikbaar via www.bekkenwerking.be.
- De CIW gaf goedkeuring aan de blauwdruk voor het wateruitvoeringsprogramma
(WUP) 2016. Het WUP 2016 wordt opgemaakt tegen de zomer van 2017 en zal
rapporteren over de uitvoering van de stroomgebiedbeheerplannen en over de
toestand van de watersystemen in 2016. Ook een uitvoeringsplan voor 2017 en een
vooruitblik voor 2018 worden in het WUP opgenomen. Daarnaast wordt bijzondere
aandacht besteed aan de speerpunt- en aandachtsgebieden. Het WUP bestaat uit
vier delen: een deel op stroomgebiedniveau, een deel op bekkenniveau, een deel op
grondwaterniveau en een deel over de zoneringsplannen en gebiedsdekkende
uitvoeringsplannen.Ter ondersteuning van de waterbeheerders stelt de CIW een
online rapporteringsinstrument ter beschikking.
44
- De CIW keurde de voorstellen van startbeslissingen voor de 152 signaalgebieden van
reeks 3 goed. De dossiers werden voorbereid binnen de bekkenstructuren. Bleek uit
de evaluatie van een signaalgebied dat bij de ontwikkeling van het gebied volgens de
huidige bestemming het risico op wateroverlast toeneemt, dan werd in overleg met
de betrokkenen een alternatief ontwikkelingsperspectief voorgesteld. De door de
CIW voorgestelde vervolgtrajecten voor de signaalgebieden van reeks 3 zijn te
raadplegen via www.signaalgebieden.be. De Vlaamse Regering nam vooralsnog geen
beslissing over de voorgestelde vervolgtrajecten.
Naar aanleiding van een evaluatie van de uitvoering van de beslissingen van de
Vlaamse Regering over de signaalgebieden van reeks 1 en 2, waaruit bleek dat voor
driekwart van de gevraagde ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) de procedure nog
niet gestart was, werkte de CIW een alternatieve piste uit om signaalgebieden te
herbestemmen.
Het voorstel wordt in de Codex Ruimtelijke Ordening geïntegreerd en voorziet in de
mogelijkheid om signaalgebieden bouwvrij te houden door de aanduiding ervan als
watergevoelig openruimtegebied.
- Naar een efficiëntere bekkenwerking. De CIW bereidde een decreetvoorstel voor
om het bekkenbureau af te schaffen en enkel de algemene bekkenvergadering te
behouden als bekkenbestuur. Het voorstel werd overgemaakt aan de minister. Met
het voorstel wil de CIW de werking van het bekkenbestuur verbeteren en de
juridische basis voor de werking van de bekkenbesturen in het decreet Integraal
Waterbeleid afstemmen op de praktijk.
Het bekkenbestuur heeft een tweeledige structuur met een uitgebreide algemene
bekkenvergadering en een bekkenbureau. Deze tweeledige structuur vertraagt het
overleg. Bovendien komen dezelfde agendapunten aan bod en zetelen vaak dezelfde
personen in beide vergaderingen. Gouverneurs laten daarom het bekkenbureau en
de algemene bekkenvergadering stelselmatig samenvallen of ze organiseren een
schriftelijke ronde voor het bekkenbureau.
5.2. Milieuhandhaving In toepassing van het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, is de
provinciegouverneur bevoegd om bestuurlijke maatregelen op te leggen of
veiligheidsmaatregelen te nemen op gemotiveerd verzoek van belanghebbenden. De
gouverneur kan de stopzetting van bepaalde activiteiten bevelen, kan tot verzegeling
overgaan van bepaalde gebouwen of installaties en kan zelfs tot de volledige of gedeeltelijke
sluiting van een inrichting beslissen.
In 2016 werd er aan de gouverneur geen dergelijk verzoek gericht.
45
5.3. Taxivergunningen In toepassing van het decreet betreffende de organisatie van het personenvervoer over de
weg, spreekt de gouverneur zich uit over beroepen tegen de weigering van een
taxivergunning. Ook onderzoekt hij klachten in verband met het oneigenlijk gebruik van die
vergunningen.
In 2016 werd één beroep ingediend tegen de weigering van een taxivergunning. Tevens
werden er vier beroepen ingediend tegen de schorsing/intrekking van een taxivergunning.
Eén beroepschrift is nog in behandeling.
Er zijn geen klachten behandeld in verband met het oneigenlijk gebruik van
taxivergunningen.
5.4. Aanwijzing gemeentelijke ambtenaren voor de opsporing van bouwmisdrijven
In toepassing van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening wijst de gouverneur bevoegde
ambtenaren van de Provincie en van de gemeenten aan om bouwmisdrijven op te sporen en
vast te stellen door een proces-verbaal.
In 2016 werden 4 gemeentelijke ambtenaren aangesteld: 2 in de gemeente Wetteren en 2 in
de gemeente Wichelen.
5.5. Aanvullingen gewestbijdrage rioleringen De gouverneur spreekt zich uit over de conformiteit van het ontwerpdossier met het door de
Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) definitief aanvaarde voorontwerpdossier. Dit kadert in
het besluit van de Vlaamse Regering met betrekking tot de subsidiëring van de aanleg van
openbare rioleringen door de gemeenten.
In 2016 waren er in totaal 19 dossiers, opgedeeld in:
ontwerpen: 19
aanbestedingen: 0
betalingen: 0.
5.6. Werken aan niet-monumentale kerkgebouwen In het kader van de subsidiëringprocedure houdt de gouverneur toezicht op de naleving van
de wetgeving in de verschillende fases van het dossier.
46
In 2016 waren er 2 dossiers, opgedeeld in:
ontwerpen: 1
aanbestedingen: 1.
5.7. Eretitels en eretekens De gouverneur geeft advies met betrekking tot het verlenen van eretekens. In 2016 betrof
dit:
Aantal aanvragen Nationale Orden (gewoon personeel + mandatarissen) 43
Aantal aanvragen Burgerlijk Ereteken (gewoon personeel + mandatarissen) 37
Aantal aanvragen geneesheren (FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de
Voedselketen en Leefmilieu)
4
Aantal aanvragen Kon. Vlaamse Voetbalbond (BLOSO) 0
Aantal aanvragen fanfares (Agentschap Sociaal- Cultureel Werk voor Jeugd en
Volwassen)
13
Totaal aantal gunstig geadviseerd 97
In 2016 is geen enkele aanvraag ongunstig geadviseerd.
5.8. Jacht Iedereen kan een jachtverlof (een jaar geldig) aanvragen bij de arrondissementscommissaris.
Indien het jachtverlof wordt geweigerd, kan de betrokkene beroep instellen bij het
Agentschap voor Natuur en Bos.
Een jachtvergunning is vijf dagen geldig. De aanvrager moet buiten het Vlaamse gewest
wonen en uitgenodigd worden door iemand met een geldig jachtverlof in het Vlaams
gewest. Een jachtvergunning wordt ook aangevraagd op het arrondissementscommissariaat
en ook de Jachtplannen worden neergelegd bij de arrondissementscommissaris ter
goedkeuring.
In Oost-Vlaanderen zijn er eind 2016 nog 43 wildbeheereenheden (WBE’s). Een WBE is een
vrijwillig samenwerkingsverband tussen individuele jachtrechthouders binnen een ruimtelijk
begrensd gebied. Een werkingsgebied omvat meerdere jachtterreinen. In Oost-Vlaanderen
zijn er nog 61 onafhankelijke jachtrechthouders.
Hierna volgt een statistisch overzicht van de behandelde dossiers en aanvragen. Een
jachtseizoen loopt van 1 juli tot en met 30 juni.
47
Jach
tver
love
n
Jach
tver
gun
nin
gen
Wei
geri
nge
n
Intr
ekki
nge
n
Inza
ge ja
chtp
lan
nen
Wijz
igin
gen
jach
tpla
nn
en
On
afh
anke
lijke
jach
trec
hth
ou
der
s
Wijz
igin
gen
jach
tpla
nn
en
WB
E’s
(aan
vraa
g to
t w
ijzig
ing)
2014/2015 2 913
(1 553
aan het
loket)
108 1 1 15 31 43
2015/2016 2 947 113 5 0 11 72 43
2016/2017 2 991
(1 235
aan het
loket)
138 7 3 20 26 31
Jachtrevieren (gebieden): 1307
Jachtverbod: 1 in het kader van de openbare veiligheid
Goedkeuring jachtplannen
Het Jachtadministratiebesluit van 25 april 2014 bepaalde dat alle wildbeheereenheden en
jachtrechthouders einde 2014 een nieuw ontwerp van plan moesten indienen. Er kon niet
volstaan worden met een eenvoudige ‘verklaring van geen wijziging’. Dat betekent dat alle
wildbeheereenheden en alle onafhankelijke jachtrechthouders een nieuw ontwerp van plan
dienden in te dienen. Voortaan moesten die plannen goedgekeurd worden door de
arrondissementscommissaris en dat moest voor het jachtseizoen 2016-2017 in principe
gebeuren tegen 1 juli 2016. Alvorens goed te keuren moesten, de nieuwe voorstellen van
plan vanuit minstens twee invalshoeken onderzocht worden:
- de uitbreidingen t.a.v. de voorgaande versie moeten ondersteund worden door
schriftelijke bewijzen van jachtrecht (art. 31 §2, tweede lid JAB);
- de overlappingen tussen verschillende voorstellen van jachtplan van verschillende
indieners moeten uitgeklaard worden (art. 31 §4 JAB).
48
Ten slotte zijn er nog de klachten van jachtrechthouders of eigenaars tegen de inkleuring van
hun perceel of percelen in een jachtplan; al deze klachten moeten nagegaan worden en
eventueel bij gegrondheid ervan dient er overgegaan tot uitkleuring (art. 31 §6 JAB).
Om de betrokken percelen te identificeren, moet men beschikken over een GIS-systeem
waarin de papieren kaarten gevat kunnen worden (digitaliseren) of een samenwerking
hebben met het Kenniscentrum van Hubertus Vereniging Vlaanderen. Twee provincies
beschikten nog altijd niet over een dergelijk systeem.
De vooropgestelde termijn van 1 juli bleek niet haalbaar te zijn om de gevraagde controle
correct en grondig te doen conform de nieuwe regelgeving. Na overleg met het kabinet van
de Minister van Leefmilieu en Natuur werd het systeem van de ‘voorlopige goedkeuring’
van de voorstellen van plan afgesproken. Dit houdt in dat op 1 juli 2016 de voorstellen van
plan voorlopig werden goedgekeurd met uitzondering van de niet-bewezen uitbreidingen en
met uitzondering van de eventuele overlappingen.
De jachtplannen werden na een grondige controle, conform de regelgeving en in naleving
van de overeenkomst betreffende het digitaliseren, het actualiseren en ter beschikking
stellen van jachtplannen dd. 20 mei 2015, goedgekeurd eind november 2016.
Overlappingen
Sinds de opstart van het digitaliseringsproject (2011) van de jachtplannen was het aantal
overlappingen tussen 2 jachtgebieden sterk gedaald. Eind 2015 was het aantal opnieuw
gestegen door de nieuwe regelgeving. Eind 2016 is er opnieuw een sterke daling.
Overlappingen
2011, bij opstart project digitalisering 408
Eind 2011 397
Eind 2012 231
Eind 2013 219
Eind 2014 163
Eind 2015 254 (9 416 kad. percelen)
Eind 2016 160 (5 699 kad. percelen)
5.9. Rampenfonds
In 2014 werd de materie ‘rampenfonds’ verschoven van het federale niveau naar het
gewestelijk niveau. Alle natuurfenomenen die zich voordeden voor 1 juli 2014 werden nog
49
erkend op het niveau van de federale regering. Alle natuurfenomenen die zich voordeden
vanaf 1 juli 2014 werden en worden erkend op het niveau van de Vlaamse regering.
De wet van 12 juli 1976 bleef van kracht voor alle natuurfenomenen die als algemene ramp
werden erkend tot het Vlaamse decreet van 3 juni 2016 betreffende de tegemoetkoming
voor schade, aangericht door algemene rampen in het Vlaamse Gewest in werking trad op 3
juli 2016. In Vlaanderen werden echter de nodige afspraken gemaakt tussen de
provinciegouverneurs en de Vlaamse dienst Rampenfonds zodat het Vlaamse Rampenfonds
kon instaan voor de dossierafhandeling. Maar de verantwoordelijkheid en de
handtekenplicht bleven bij de provinciegouverneurs.
Sinds de overdracht van de materie naar het Vlaamse niveau werden al 7 rampen erkend.
Bij 2 rampen maakten de provincie Oost-Vlaanderen of een aantal Oost-Vlaamse gemeenten
deel uit van het erkende rampgebied:
overvloedige regenval van 29 en 30 augustus 2015 (erkende gemeenten in Oost-
Vlaanderen: Aalter, Knesselare en Maldegem). In totaal werden 178 aanvragen tot
vergoeding ingediend.
Langdurige, overvloedige regenval en overstromingen van 27 mei tot 26 juni 2016
(erkenning van alle Vlaamse gemeenten). In totaal werden in Vlaanderen 5 995
aanvragen tot vergoeding ingediend.
Op 23 juni 2016 verscheen in het Belgisch Staatsblad het hoger vermelde decreet van 3 juni
2016 betreffende de tegemoetkoming voor schade, aangericht door algemene rampen in
het Vlaamse Gewest. De provinciegouverneurs hebben geen rol meer in de afhandeling van
de dossiers voor algemene rampen die erkend worden door de Vlaamse regering waarvan
het natuurfenomeen zich heeft voorgedaan sinds de inwerkingtreding van het decreet.
Voor de volledigheid worden hierbij ook nog de cijfers gegeven van de federale rampen die
op heden in de federale dienst van de gouverneur van Oost-Vlaanderen nog worden
afgewerkt:
- de overvloedige regenval van 27 en 28 juli 2013 op het grondgebied van de
provincies Antwerpen, Luxemburg, Namen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant;
- de windhoos en de rukwinden met een lokaal karakter van 3 januari 2014 op het
grondgebied van de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen;
- de windhoos en de rukwinden met een lokaal karakter van 25 januari 2014 op het
grondgebied van de provincies Oost- en West-Vlaanderen;
- de overvloedige regenval van 7, 8 en 9 juni 2014 op het grondgebied van de
provincies Vlaams-Brabant, Waals-Brabant, Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-
Vlaanderen, Luik, Luxemburg en Namen;
50
- de hagel die op 7, 8 en 9 juni 2014 het grondgebied van de provincies Vlaams-
Brabant, Waals-Brabant, Antwerpen, administratief arrondissement Brussel-
Hoofdstad, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Luik, Luxemburg en Namen heeft
geteisterd.
Het gaat over een totaal van 6 137 dossiers waarvan er op heden 1 179 dossiers afgewerkt.
51
IV. Federale taken en verantwoordelijkheden
Als federale regeringscommissaris is het de opdracht van de gouverneur om de uitvoering en
toepassing van de federale regelgeving te verzekeren. De gouverneur doet hiervoor een
beroep op zijn federale diensten.
1. Dienstverlening aan de burger
1.1. Vertalingen In het kader van de taalwetgeving in bestuurszaken kunnen particulieren en lokale openbare
diensten gratis een vertaling aanvragen. Het gaat hier om vertalingen van akten van de
burgerlijke stand van plaatselijke diensten binnen Belgisch grondgebied. De federale dienst
van de gouverneur levert die vertaling gratis aan, op voorwaarde dat de noodzaak ervan
duidelijk is aangetoond. Uittreksels uit buitenlandse akten, gerechtelijke stukken en
diploma’s worden niet vertaald.
2014 2015 2016
Voor de provincie Oost-Vlaanderen 191 101 23
Voor de provincie West-Vlaanderen 34 19 23
1.2. Wapenvergunningen Als commissaris van de federale regering in de provincie heeft de gouverneur de opdracht
om toe te zien op de toepassing of uitvoering van de federale regelgeving, waaronder de
wapenwetgeving. Ingevolge de nieuwe wapenwet van 8 juni 2006 is de gouverneur immers
als enige bevoegd voor het vergunnen van het particulier wapenbezit in Oost-Vlaanderen.
De lokale politie heeft nog een adviserende en uitvoerende taak. Indien nodig kan de
gouverneur, om redenen van openbare orde en veiligheid, de eerder toegekende
bezitsvergunning intrekken.
2013 2014 2015 2016
Totaal aantal afgeleverde
bezitsvergunningen
5 253 3 515 3 176 2862
Nieuwe vergunningen
Aantal nieuwe vergunningen met 1 003 1 015 1 221 1687
52
de mogelijkheid om munitie aan te
kopen
Nieuwe vergunningen zonder de
mogelijkheid om munitie aan te
kopen
216 185 643 198
Hernieuwingen
Hernieuwingen met de
mogelijkheid om munitie aan te
schaffen
2 863 1 438 596 107
Hernieuwingen zonder de
mogelijkheid om munitie aan te
schaffen
920 767 342 95
Voormalige jacht- en sportwapens
met de mogelijkheid om munitie
aan te schaffen
226 98 83 24
Voormalige jacht- en sportwapens
zonder de mogelijkheid om munitie
aan te schaffen
25 12 47 18
Weigeringen (nieuw,
hernieuwingen, jacht- en
sportwapens)
114 169 187 91
Onontvankelijke
vergunningsaanvragen (nieuw,
hernieuwingen, jacht- en
sportwapens)
70 23 5
Intrekkingen van eerder
uitgereikte wapenvergunningen
42 108 65 66
Sinds 2015 organiseert de gouverneur tevens een periodieke (vijfjaarlijkse) controle van de
eerder uitgereikte wapenvergunningen waarbij wordt nagegaan of de wapenbezitter nog
steeds aan alle wettelijke voorwaarden voldoet om zijn vuurwapen(s) voorhanden te mogen
houden, en er geen redenen zijn om zijn vergunning(en) te beperken, te schorsen of in te
trekken. Daarvoor wordt informatie ingewonnen bij zowel de betrokkene, als bij de lokale
politie, en indien nodig bij de procureur des Konings. Naar aanleiding van die controle
worden eventueel verouderde documenten vernieuwd.
53
Vernieuwing vergunning met de mogelijkheid om munitie
aan te schaffen in 2016
387
Vernieuwing vergunning zonder de mogelijkheid om munitie
aan te schaffen in 2016
346
Jagers en sportschutters genieten een gunststatuut in de zin dat zij voor het bezit van
wapens waarmee ze de jacht, respectievelijk de schietsport beoefenen, geen vergunning
nodig hebben. Zij kunnen die wapens verwerven op eenvoudige voorlegging van hun
jachtverlof of sportschutterslicentie, waarna ze geregistreerd moeten worden in het
Centraal wapenregister aan de hand van een officieel registratieformulier. Indien nodig kan
de gouverneur, om redenen van openbare orde en veiligheid, het recht van een jager of
sportschutter om een wapen voorhanden te houden, intrekken.
2013 2014 2015 2016
Jagers en sportschutters 1 966 2 234 2 368 2434
Intrekkingen van wapens
zonder vergunning (jagers en
sportschutters)
103 135 142 85
Wie zijn wapen voor een korte periode wil meenemen naar het buitenland om er deel te
nemen aan een jachtpartij of een schietwedstrijd, is verplicht het wapen te laten vermelden
op een Europese vuurwapenpas.
2013 2014 2015 2016
Vermeldingen Europese
vuurwapenpas
376 358 422 476
In bepaalde, zeer uitzonderlijke gevallen wordt behalve het bezit, ook de dracht van het
wapen (op de openbare weg, op een openbare plaats of wanneer het zichtbaar is vanaf een
openbare weg of plaats) vergund door de gouverneur.
2013 2014 2015 2016
Totaal aantal afgeleverde
draagvergunningen
3 1 1
54
Niet alleen het particulier wapenbezit dient in de regel vergund, ook wapenhandelaars,
wapenverzamelaars en schietstanden dienen voor hun activiteiten van de gouverneur een
erkenning te bekomen.
2013 2014 2015 2016
Erkenningen wapenhandelaars 4 1 2 2
Nieuwe wapenhandelaars 3 1 2 2
Hernieuwing
wapenhandelerkenning
1 0 0 0
Erkenningen wapenverzamelaars 5 6 10 6
Nieuwe verzamelaars 3 6 10 6
Hernieuwingen 2 0 0 0
Erkenningen schietstanden* 7 13 12 12
* Deze schietstanden betroffen telkens de organisatie van tijdelijke kleiduifschietingen.
1.3. Reisdocumenten In het buitenland gedomicilieerde Belgen, vluchtelingen, staatlozen en bepaalde categorieën
van vreemdelingen kunnen voor hun reisdocumenten terecht bij de paspoortendienst.
2014 2015 2016
Paspoorten voor Belgen 337 384 383
Reisdocumenten voor vluchtelingen 613 784 1055
Reisdocumenten voor staatlozen 25 9 41
Reisdocumenten voor vreemdelingen
(vooral met een subsidiaire bescherming)
59 46 53
Totaal 1034 1 223 1 532
Opmerking: visa is geen bevoegdheid meer van de federale diensten van de gouverneur,
sinds 1 september 2015.
2014 2015 2016
Visa voor vreemdelingen in het kader van
gezinshereniging
2 2 /
55
2. Toezicht
2.1. Toezicht op de lokale politie De wet tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst (WGP), gestructureerd op twee
niveaus, heeft een specifiek administratief toezicht op de lokale politie ingesteld. Dit heeft
tot doel de beslissingen van de bestuursorganen van de politiezones in overeenstemming te
brengen met de WGP en zijn uitvoeringsbesluiten (KB's en MB's).
Dit federaal toezicht is door de WGP toevertrouwd aan de gouverneurs en beperkt zich tot
een legaliteitscontrole. Voor Oost-Vlaanderen gaat het om toezicht op 28 politiezones
waarvan 8 ééngemeentezones.
Er bestaan 3 vormen van specifiek toezicht: het algemeen specifiek toezicht, het bijzonder
specifiek toezicht en het dwangtoezicht.
2.1.1. Algemeen specifiek toezicht
Het algemeen specifiek toezicht bestaat uit een controle van de wettigheid op de
beslissingen van de gemeente- en politieraden die buiten het bijzonder specifiek toezicht
vallen en van bepaalde beslissingen van de politiecolleges, getroffen ingevolge een
bevoegdheidsdelegatie van de raad. De politiezones moeten de lijsten van de beslissingen
van de politieraad (voor de meergemeentezones) of van de gemeenteraad (voor de
ééngemeentezones) naar de gouverneur sturen.
In een aantal gevallen moet de gouverneur een eensluidend afschrift van de beslissing
ontvangen:
- voor opdrachten tot aanneming van werken, leveringen en diensten voor de
uitrusting van het korps, uitgaven die door dringende en onvoorziene
omstandigheden worden vereist.
- Voor beslissingen inzake de benoeming van de korpschef en de aanwerving,
benoeming en bevordering van personeelsleden.
Indien de beslissing niet wettig is, zal de gouverneur de uitvoering ervan schorsen, binnen de
door de WGP vastgelegde toezichtstermijn van 25 dagen die ingaat op de dag na het
inkomen van het raadsbesluit.
2013 2014 2015 2016
Lijsten 184 172 172 192
Besluiten 367 371 720 880
schorsingen 2 2 6 8
56
2.1.2. Bijzonder specifiek toezicht
Het bijzonder specifiek toezicht houdt in dat de gouverneur bepaalde beslissingen van de
gemeenteraden van de 8 ééngemeentezones en van de politieraden van de 20
meergemeentezones moet goedkeuren. Deze beslissingen zijn pas uitvoerbaar na
goedkeuring door de gouverneur. Dit gebeurt binnen een door de WGP vastgelegde
toezichtstermijn die ingaat op de dag na het inkomen van het raadsbesluit.
Het gaat om beslissingen betreffende de personeelsformatie, de begroting en
begrotingswijzigingen, de jaarrekeningen en de eindrekening van de bijzonder rekenplichtige
en de schuldherschikking.
De beslissingen van de gemeenteraden betreffende de dotatie aan de meergemeentezone
waarvan de gemeenten deel uitmaken, alsook van de wijziging van die bijdrage, moeten
eveneens aan de gouverneur ter goedkeuring worden voorgelegd.
2013 2014 2015 2016
Personeelsformaties (wijzigingen) 12 5 14 21
Goedgekeurd 11 5 14 20
Niet goedgekeurd 1 0 0 1
Begrotingen en
begrotingswijzigingen
62 62 72 61
Goedgekeurde begrotingen 26 27 31 28
Niet goedgekeurde begrotingen 2 2 6 1
Goedgekeurde begrotingswijzigingen 34 21 32 32
Niet goedgekeurde
begrotingswijzigingen
0 0 0 0
Jaarrekeningen en eindrekeningen 32 26 31 31
Goedgekeurde jaarrekeningen 27 25 30 28
Niet goedgekeurde jaarrekeningen 1 1 0 2
Goedgekeurde eindrekeningen 4 0 1 1
Niet goedgekeurde eindrekeningen 0 0 0 0
Dotaties van gemeenten aan de
politiezone
57 50 64 52
Goedgekeurde dotaties 57 50 64 52
Niet goedgekeurde dotaties 0 0 0 0
57
2.1.3. Dwangtoezicht
De gouverneur kan een bijzonder commissaris sturen om inlichtingen te verzamelen of
maatregelen uit te voeren die voortvloeien uit de verplichtingen van de wet op de
geïntegreerde politie. In 2016 is geen enkele politiezone in Oost-Vlaanderen aan
dwangtoezicht onderworpen.
2.2. Toezicht op de brandweer
2.2.1. Algemeen toezicht
Het algemeen toezicht wordt hoofdzakelijk uitgeoefend op basis van een beknopte lijst van
de door de zoneraden en zonecolleges genomen beslissingen (Art. 124 WCV). Daarnaast
moeten de zones voor bepaalde besluiten de gouverneur een voor eensluidend verklaard
afschrift bezorgen (benoemingen, aankoopprocedures …) (Art. 125 WCV).
Zo werden er in 2016 door de zones 139 lijsten ingezonden.
Hulpverleningszone Aantal zoneraden Aantal zonecolleges
Centrum 12 251
Meetjesland 11 11
Oost 9 5
Vlaamse Ardennen 11 13
Waasland 14 17
Zuid-Oost 11 0
Het toezicht wordt eerder proactief dan repressief toegepast. Mede hierdoor werden slechts
twee besluiten geschorst in zone Meetjesland.
2.2.2. Bijzonder toezicht
Overeenkomstig artikel 127 moeten het personeelsplan van het operationeel personeel, de
begroting en de erin aangebrachte wijzigingen, de bijdrage van een gemeente aan de
financiering van de zone en de erin aangebrachte wijzigingen en de rekeningen,
goedgekeurd worden door de gouverneur.
58
Hulpverleningszone Aantal
begrotingen
Aantal
begrotings-
wijzigingen
Aantal
jaarrekeningen
Aantal dotaties
Centrum 2 1 18
Meetjesland 1 2 0 9
Oost 1 1 0 7
Vlaamse Ardennen 1 1 1 13
Waasland 1 1 1 7
Zuid-Oost 1 1 0 11
2.3. EUROSTAT Met een richtlijn van 8 november 2011 verplicht de Raad van de Europese Unie elke lidstaat
de begrotingsgegevens van de overheid voor alle subsectoren vanaf het jaar 2014 regelmatig
en tijdig openbaar te maken.
De politiezones dienen aldus trimesterieel een standopgave van hun ontvangsten en
uitgaven over te maken aan de federale overheid.
Op verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken heeft de gouverneur opnieuw de
inzameling en de verwerking van de gegevens in 2016 op provinciaal niveau georganiseerd.
2.4. Politieraadsverkiezingen De deputatie dient zich als administratief rechtscollege, met de gouverneur als
stemgerechtigd voorzitter, uit te spreken over de geldigheid van de politieraadsverkiezingen.
Deze vinden normaliter om de zes jaar plaats, na de vernieuwing van de gemeenteraden. Ze
vinden ook plaats na de verkiezing van een nieuw politieraadslid wanneer voor het
uittredende politieraadslid geen opvolgers (meer) zijn.
De regels voor die verkiezingen zijn bepaald door de WGP. Daarbij is ook voorzien dat de
gouverneur de beslissing van de deputatie officieel meedeelt aan de betrokken
gemeenteraad en politieraad.
2013 2014 2015 2016
Geldigverklaring
politieraadsverkiezingen
62 3 0 6
Waarvan ongeldig 1 0 0 0
59
2.5. Wedstrijden met motorvoertuigen In het kader van wedstrijden met motorrijtuigen werden aan de gouverneur volgende taken
toevertrouwd:
2.5.1. Verplichte burgerrechtelijke aansprakelijkheids-
verzekering
De gouverneur dient na te gaan of bij de organisatie van snelheids-, regelmatigheids- of
behendigheidsritten en -wedstrijden voor motorrijtuigen een bijzondere verzekering werd
afgesloten voor de burgerrechtelijke aansprakelijkheid. Indien de wedstrijd plaatsvindt op
het grondgebied van meerdere provincies, is het de gouverneur van de provincie waar de
wedstrijd van start gaat, die zijn toestemming moet geven op basis van het eensluidend
advies van de andere betrokken gouverneurs.
2013 2014 2015 2016
Afgeleverde
machtigingen
45 45 40 42
2.5.2. Veiligheid
Bij autosportwedstrijden heeft de gouverneur specifieke taken wanneer de wedstrijd
plaatsvindt op het grondgebied van meerdere gemeenten of provincies, zoals het waken
over de samenhang en de verenigbaarheid van de door de gemeenten getroffen
(veiligheids)maatregelen zodat over het gehele parcours eenzelfde veiligheidsniveau bereikt
wordt.
In 2016 lag de startplaats van 1 dergelijke autosportwedstrijd in Oost-Vlaanderen, namelijk
te Oudenaarde. De rallysprint deed tevens Kruishoutem en Zingem aan. De gouverneur heeft
na advies van de rallycommissie, na kennisname van het verslag van de provinciale en lokale
coördinatievergadering en van de gemeentelijke politiereglementen vastgesteld dat over de
ganse omloop eenzelfde veiligheidsniveau bereikt werd.
Indien het parcours van de wedstrijd zich uitstrekt over het grondgebied van meerdere
provincies is de gouverneur van de provincie waar de start plaatsvindt, bevoegd na advies
van de andere betrokken gouverneurs.
2013 2014 2015 2016
Verleende adviezen 3 1 6
60
2.6. Bijzondere veldwachters De meeste bijzondere veldwachters zien toe op de jacht- en visrechten van de eigenaar of
pachter van een jachtgebied, die 'aansteller' wordt genoemd. Hij bewaakt ook de
eigendommen en de goederen op het jachtgebied. Sommige bijzondere veldwachters
worden aangesteld door een openbaar bestuur voor toezichtsopdrachten.
De bijzondere veldwachter moet de belangen van zijn aanstellers beschermen en hij moet de
misdrijven die hij vaststelt ter kennis brengen van de procureur des Konings. De gouverneur
erkent de bijzondere veldwachters, na onderzoek van de aanvraag.
2014 2015 2016
Bijzondere veldwachters actief in
Oost-Vlaanderen
167 171 163
Waarvan met jachtverlof 104 106 104
2014 2015 2016
Nieuwe erkenningen 5 7 3
Bijkomende erkenningen 2 2 1
Stopzetting van enige of
bijkomende erkenning
0 4 8
Ambtsneerleggingen wegens
niet-volgen opleiding
0 0 0
Ontslagen 3 2 0
Stopzetting wegens overlijden
bijzondere veldwachter
2 0 3
Intrekking erkenning 0 0 0
Wijziging aansteller 4 2 0
Aanpassing geldigheidsdatum
legitimatiekaart
3 0 10
Afgegeven legitimatiekaarten 11 17 13
61
2.7. Apothekers De Vestigingscommissie wint het advies in van de provinciegouverneur over een aanvraag
tot opening, overbrenging of fusie van een voor het publiek opengestelde apotheek. De
uiteindelijke beslissing wordt genomen door de minister van Volksgezondheid op voorstel
van de Vestigingscommissie van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en
Gezondheidsproducten.
2014 2015 2016
Gunstig advies 2 9 10
Ongunstig advies 2 4 1
2.8. Architecten Een burgerlijk of industrieel ingenieur in de bouwkunde, burgerlijk ingenieur architect of
architect (die niet ingeschreven is bij de Orde van architecten) kan van de gouverneur
eenmalig toelating krijgen tot het opmaken van de plannen voor en het uitoefenen van de
controle op de werken tot het (ver)bouwen van zijn woning. Andere diploma's komen soms
ook in aanmerking.
2014 2015 2016
Toelating verleend 50 35 41
Weigering wegens niet-
vervulling voorwaarden
3 1 2
Procedure stopgezet door de
aanvrager
4 5 7
3. Veiligheid
3.1. Noodplanning De gouverneur is verantwoordelijk voor de opmaak van de provinciale nood- en
interventieplannen en keurt de gemeentelijke nood- en interventieplannen goed.
In Oost-Vlaanderen zijn 62 gemeentelijke ANIP’s (Algemeen Nood- en Interventieplan)
goedgekeurd. De noodplannen van de gemeenten Beveren en Temse en de stad
62
Oudenaarde ontbreken nog. In 2016 heeft de gouverneur 47 gemeentelijke BNIP’s (Bijzonder
Nood- en Interventieplan) goedgekeurd.
De gemeenten oordelen zelf of er voor een manifestatie of bijzondere gebeurtenis op hun
grondgebied een bijzonder noodplan wordt opgemaakt. Voorbeelden hiervan zijn het
Carnaval in Aalst, Katuit in Dendermonde, Rock for Specials in Evergem, de Winterjaarmarkt
in Sint-Lievens-Houtem, de Lokerse kermisweek en Rock Zottegem.
3.1.1. Project ondersteuning gemeentelijke noodplanning
Het project ‘ondersteuning van de gemeentelijke noodplanning’ bestaat sinds 1 november
2008 en werd in 2016 opnieuw voor 2 jaren verlengd. 48 gemeenten waren in 2016 lid van
het project. In 2016 werden 126 oefeningen gehouden. Verder werden de gemeenten
bijgestaan in hun gemeentelijke veiligheidscel, de opmaak van BNIP’s en de organisatie van
informatiesessies omtrent interne noodplanning of psychosociale hulpverlening bij
noodsituaties.
3.1.2. Intergemeentelijke samenwerkingsakkoorden
noodplanning
Het KB van 16 februari 2006 betreffende de nood- en interventieplannen stelt dat iedere
gemeente een gemeentelijk algemeen nood- en interventieplan opstelt en een ambtenaar
noodplanning aanduidt. Daarnaast zijn er vele taken die een gemeente op zich moet nemen
bij het uitbreken van een noodsituatie. Het draagvlak van één gemeente is niet altijd
voldoende, zeker niet als het gaat over langdurige noodsituaties. Daarom is het nodig dat
gemeenten met elkaar samenwerken. Hiervoor kunnen de burgemeesters een
samenwerkingsakkoord afsluiten waarin afspraken over de bijstand van personeel en het ter
beschikking stellen van infrastructuur worden bepaald. In Oost-Vlaanderen bestaan er
momenteel 9 samenwerkingsakkoorden, tussen de gemeenten binnen één politiezone.
3.1.3. Oefeningen Sevesobedrijven
In 2016 telde Oost-Vlaanderen 46 Seveso-bedrijven hoge drempel. In 2016 organiseerde de
federale dienst van de gouverneur een bezoek aan 5 bedrijven: 2 in Gent, 2 in Beveren en 1
in Evergem: Antwerp Gas Terminal, Borealis Kallo, Buckman Laboratories, Gasbottling en
Perstorp Oxo Belgium. Tijdens deze bezoeken werd kennis gemaakt met het bedrijf, de
bedrijfsleiders en de preventieadviseurs. Door het stellen van een aantal gerichte vragen
over de organisatie van hun noodplanning, werd vastgesteld of het bedrijf goed voorbereid
was.
63
Op 14 september 2016 organiseerde de federale dienst van de gouverneur een KEX-oefening
bij het hoge drempel Seveso-bedrijf VLS-Group te Gent. Op 19 oktober 2016 werd eveneens
een KEX-oefening georganiseerd bij het hoge drempel Seveso-bedrijf ADPO Liefkenshoek
Logistics HUB te Beveren. Tenslotte werd ook een KEX-oefening georganiseerd op 16
november 2016 bij het hoge drempel Seveso-bedrijf Ajinomoto Omnichem te Wetteren.
Een ‘Key Exercise’ wil de essentiële punten van de interne en externe noodplanning van een
bedrijf en de overheid testen en evalueren. Bij deze oefening werd ook de veiligheidsregio
Zeeland betrokken. De werking van het intern crisiscentrum, het motorkapoverleg, de
Commandopost Operaties (CP-Ops) en het coördinatiecomité werden gedurende de
oefening geëvalueerd.
3.1.4. Bijzondere Nood- en Interventieplannen
Sevesobedrijven
Voor 37 van de 46 Sevesobedrijven is er een Bijzonder Nood en interventieplan (BNIP)
afgewerkt. 30 van deze BNIPs zijn goedgekeurd door de minister van Binnenlandse Zaken. 1
BNIP ligt ter goedkeuring bij de Algemene Directie Crisiscentrum. De 6 overige BNIPs moeten
eerst worden voorgelegd aan het publiek alvorens ze kunnen worden goedgekeurd.
3.1.5. Oefening Zeeland
Op 30 november 2016 is er een grootschalige tafeloefening gehouden in samenwerking met
de Veiligheidsregio Zeeland. Het scenario was een botsing van een tankwagen gevuld met
gevaarlijke stoffen en een autobus. Het provinciaal coördinatiecomité kwam samen onder
voorzitterschap van de gouverneur in het provinciaal crisiscentrum te Gent. In deze oefening
64
werd de samenwerking met de disciplines en de Veiligheidsregio Zeeland uitgetest, evenals
de werking van het nieuwe digitale communicatieplatform ICMS (zie hoofdstuk 3.1.11).
3.1.6. Provinciale veiligheidscel
In 2016 gingen 6 provinciale veiligheidscellen door: op 25 januari, 15 maart, 17 mei, 21 juni,
20 september, 22 november. De gouverneur brengt in deze cel de disciplines en andere
vertegenwoordigers samen om de thema’s inzake noodplanning te bespreken.
Onderstaande punten kwamen aan bod.
- ICMS
- Evaluatie provinciale oefening overstromingen (9 oktober 2015)
- Protocol Safety/SPC
- Gemeentelijke ambtenaren noodplanning in de provinciale veiligheidscel
- Platform emergency@infrabel
- Stilstand trein Wetteren op 8 mei 2016
- Inzetbare drones Civiele Bescherming
- Punten Eerste Bestemming (PEB) bij Seveso-noodsituaties
- Opleiding Dir-CP-Ops
- Voorstelling van de afdelingen binnen PAULO (provinciale opleidingsinstellingen)
- Storingen op het TETRA-netwerk (ASTRID) op 22 maart 2016
- Catering bij noodsituaties
- Provinciale actiekaarten
- Provinciaal BNIP Spoorwegen
- Provinciaal BNIP Elektriciteitspanne
- Proefproject Dringende Geneeskundige Hulpverlening (DGH) ziekenwagens voor
collocaties
- MIGHT-project – AS IS vragenlijst incidentenbeheer
- Opvangmogelijkheden ‘high risk’ psychiatrische instellingen
- Safety Deal Westerscheldedelta
- Ziekenhuisnoodplanning
- Werking hulpcentrum 112/100 bij stormschade
- Provinciale oefenkalender 2017
65
- Problematiek spoorwegoverwegen in het havengebied
- Provinciaal BNIP Terrorisme en aanslagen 22 maart 2016
- Oost-Vlaamse Veiligheidsprijs 2017
- Publicatie omzendbrief PSIP
3.1.7. Opleiding algemene noodplanning
Op 1 en 4 maart 2016 organiseerde de federale dienst noodplanning in samenwerking met
PAULO twee algemene opleidingsdagen voor de disciplines, de gemeenten en andere
partners in de noodplanning. Verschillende thema’s kwamen aan bod.
- Algemene principes van de noodplanning
- De taken van de gemeente en de ambtenaar noodplanning
- Voorstelling per discipline
o Discipline 1: Brandweer
o Discipline 2: Medisch Interventieplan
o Discipline 2: Psychosociaal Interventieplan
o Discipline 3: Politie
o Discipline 4: Civiele Bescherming
o Discipline 4: Defensie
o Discipline 5: Informatie
- Het hulpcentrum 112/100
- Voorstelling gemeentelijk IPI
- Gebruik van drones
- Stand van zaken project Be-Alert
- Voorstelling van een reële noodsituatie
3.1.8. Overlegplatform ambtenaren noodplanning
Met het KB betreffende de nood- en interventieplannen van 16 februari 2006 heeft iedere
gemeente of stad de verplichting een ambtenaar noodplanning aan te stellen. De
gouverneur nam het initiatief om een provinciaal platform van ambtenaren noodplanning in
het leven te roepen. In het platform zijn de 6 hulpverleningszones (van de brandweer)
vertegenwoordigd door de gemeenten Gent, Sint-Niklaas, Oudenaarde, Dendermonde,
66
Lokeren, Knesselare, Beveren, Aalst en Geraardsbergen. Een goede uitwisseling van
informatie en ervaringen tussen de verschillende gemeenten is belangrijk zodat er een
spreekwoordelijke kruisbestuiving ontstaat en er gestreefd wordt naar uniformiteit.
Er werd 3 keer vergaderd in 2016. Volgende punten kwamen aan bod:
- ICMS
- Overleg met de FOD Volksgezondheid in verband met oefeningen
- Mogelijkheid tot het bijwonen van een evacuatieoefening
- Provinciale pool ambtenaren noodplanning en communicatieambtenaren
- Budget noodplanning
- GSM-nummer noodplanning
- Afkondiging medisch interventieplan (MIP)
- Psychosociaal interventieplan (PSIP)
- Be-Alert
3.1.9. Provinciale Nood- en Interventieplannen en
actiekaarten
In 2016 zijn de volgende documenten geactualiseerd:
- Provinciaal Algemeen Nood- en Interventieplan (ANIP)
- BNIP AZ Oudenaarde
- BNIP Elektriciteitspanne
- BNIP Kerncentrale Doel
- BNIP Ronde van Vlaanderen
- BNIP’s Seveso hoge drempel (45 van de 46 bedrijven)
- BNIP Spoorwegen
De federale dienst noodplanning startte met het opmaken van een BNIP Gevangenis Gent en
een BNIP Terrorisme. Er zijn daarnaast vier nieuwe actiekaarten opgemaakt rond een
hittegolf, pijpleidingen, milieu-incidenten en overstromingen. Deze zijn in het provinciaal
ANIP opgenomen.
67
3.1.10. Opeisingen
De federaal minister van Werk kan aan de gouverneur de opdracht geven werknemers van
privé-instellingen op te eisen wanneer er stakingen zijn aangekondigd, zodat de minimum
arbeidsprestaties worden verzekerd.
In 2016 waren er stakingsacties op 10 juni en 24 november in de zorgsector. De gouverneur
van Oost-Vlaanderen heeft in totaal 305 opeisingsbesluiten doorgestuurd. Deze zijn via de
lokale politie aan de betrokken personen overhandigd.
3.1.11. ICMS
Het platform ICMS (Incident & Crisis Management System) is een
beveiligd nationaal web-based veiligheidsportaal dat een optimale
uitwisseling van operationele en strategische informatie bij een
noodsituatie mogelijk maakt. Het wordt ontwikkeld door de Algemene
Directie Crisiscentrum, CEMAC en Dynamis. In 2016 is de federale
dienst noodplanning betrokken geweest bij de voorbereidingen rond
de uitrol van het systeem op 1 januari 2017.
3.2. Politionele veiligheid
3.2.1. Verkeersveilige dag
De verkeersveilige dag is een jaarlijks terugkerende
dag ter herinnering aan de zware kettingbotsing op
de E17 op 27 februari 1996. Tijdens de
verkeersveilige dag worden door de lokale en
federale politie in de volledige provincie vooral
snelheidscontroles gehouden. Maar ook andere
overtredingen zoals alcohol, drugs, gordel … komen
aan bod.
De verkeersveilige dag vond plaats op 26 februari 2016. Naar jaarlijkse gewoonte namen alle
28 politiezones, de federale wegpolitie, de federale scheepvaartpolitie en voor de eerste
maal ook de federale spoorwegpolitie deel.
Eveneens naar jaarlijkse gewoonte bracht de gouverneur samen met de procureur-generaal
een bezoek aan controleposten van de lokale politie: dit jaar van de politiezones Schelde-
Leie en Deinze-Zulte.
68
In totaal werden 63 392 voertuigen gecontroleerd op snelheid. Bij 4 020 voertuigen werd
een snelheidsovertreding vastgesteld. Dit is een stijging van 0,3 % ten opzichte van 2015.
3.2.2. Verkeersveilige nacht
De 20ste verkeersveilige nacht vond plaats in de nacht van 2 op 3 december 2016. Tijdens
deze nacht staan de alcoholcontroles centraal en is het vooral de bedoeling om de aandacht
van de weggebruikers nogmaals te vestigen op de reële pakkans tijdens de
eindejaarsperiode. Aan deze actie namen 27 politiezones en de federale wegpolitie deel.
De gouverneur en de procureur-generaal bezochten dit jaar de controleposten van de
politiezones LoWaZoNe, Maldegem en Meetjesland Centrum.
In de provincie werden 4 738 voertuigen gestopt. Bij 141 bestuurders hiervan werd een
strafbaar alcoholgehalte vastgesteld. Een daling van 1,8% ten opzichte van 2015.
3.2.3. Commissies en werkgroepen
De gouverneur is voorzitter van de hierna genoemde commissies en werkgroepen.
Provinciaal veiligheids- en CIC-overleg
Het provinciaal veiligheidsoverleg (PVO), onder afwisselend voorzitterschap van de
gouverneur en de procureur-generaal, brengt de bestuurlijke directeur-coördinator en de
gerechtelijke directeur van de federale politie en vertegenwoordigers van de korpschefs van
de lokale politiezones samen op provinciaal niveau.
Het provinciaal veiligheidsoverleg heeft tot doel tot een geïntegreerde en gecoördineerde
benadering te komen van de problemen en fenomenen op het gebied van de veiligheid. Het
verzekert aldus een betere coördinatie van het beleid gevoerd door de lokale en federale
politiediensten.
Het PVO vergaderde in 2016 op 29 april en 29 november. Volgende onderwerpen kwamen
onder meer aan bod: schaalvergroting politiezones, veiligheidsmonitor De Lijn,
vluchtelingenproblematiek, provinciaal jaaroverzicht jaarcijfers 2015 criminaliteit en verkeer,
overzichtstabel GAS, evaluatieverslag MFO-2 – HYCAP, beleidsplan van de procureur-
generaal van Oost-Vlaanderen, afhandeling processen-verbaal verkeersovertredingen door
de federale wegpolitie en de afstemming van de zonale veiligheidsplannen op het nationale
veiligheidsplan.
69
Werkgroep offerfeest
Deze werkgroep wil alle partijen in Oost-Vlaanderen (gemeenten en steden, FAVV, Vlaamse
Executieve, Moslimexecutieve, Rendac, Ovam, Odicé …) rond de tafel brengen en nagaan
waar er problemen en/of vragen zijn en deze waar mogelijk op te lossen.
De werkgroep offerfeest vergaderde in 2016 op 19 januari, 19 mei en 4 oktober. Het
belangrijkste agendapunt dit jaar was, net zoals in 2015, de beslissing van Vlaams minister
Weyts om het onverdoofd slachten op tijdelijke slagvloeren te verbieden.
Diefstalpreventieadviseurs
Het Oost-Vlaams thema van de rondetafel voor preventieadviseurs voor 2016 was de
organisatie van drie workshops: workshop 1 Labo, workshop 2 Whatsappgebruik DPA en
workshop 3 ‘ 1 dag niet’ best practices. In de namiddag werd een bezoek gebracht aan RAS-
Safety te Kortrijk.
Werkgroep parkeerkaarten voor personen met handicap
Deze werkgroep vergaderde niet in 2016. De actie zelf werd in 2016 beperkt tot de
politionele controles tussen 28 november en 2 december. Tijdens die week konden de
politiediensten telefonisch navragen bij FOD Sociale Zekerheid of de parkeerkaart (nog)
geldig was. Slechts drie lokale politiekorpsen hebben hiervan gebruik gemaakt.
Verkeerscommissie
De verkeerscommissie vergaderde in 2016 op 1 februari, 6 juni en 14 november. Tijdens
deze vergaderingen lag de focus op: verkeersveilige nacht en verkeersveilige dag,
incidentmanagement op de snelwegen, herstel digitale flitscamera’s, afname speekseltesten
bij verkeersongevallen met lichamelijk letsel, prioritair rijden, schoolroutekaarten voor Oost-
Vlaanderen, werking calamiteitenborden, samenwerkingsprotocol verkeersslachtoffers
politiezone Vlaamse Ardennen.
Provinciale commissie criminaliteitspreventie
De provinciale commissie criminaliteitspreventie vergaderde in 2016 op 28 juni. Tijdens de
vergadering werd aandacht besteed aan volgende onderwerpen: de nationale actie tegen
woninginbraken '1 dag niet', de resultaten van de enquête groepsaankoop
beveiligingsmateriaal en virtuele kluis voor registratie van goederen, evaluatie federal truck,
diefstalpreventie fietsen, het gerechtelijk - medisch samenwerkingsprotocol, en Vlaamse en
federale evolutie rond intrafamiliaal en seksueel geweld en implicaties voor Oost-
Vlaanderen.
70
1 dag niet
Op vrijdag 28 oktober 2016 vond voor de derde maal de nationale
actiedag ‘1 dag niet’ plaats (www.1dagniet.be). Minister van
Binnenlandse Zaken Jan Jambon vroeg hierbij aan iedereen om
aandacht te hebben voor de preventie van woninginbraken
De focus lag in 2016 op de doelgroep senioren. Verscheidene
politiezones organiseerden dan ook infosessies voor
ouderenbewegingen waarbij aandacht besteed werd aan thema’s die
vooral van belang zijn voor senioren zoals inbraak of diefstal met list. Een aantal
preventieadviseurs bracht ook een bezoek aan rusthuizen en serviceflats waarbij
diefstalpreventieadvies, specifiek gericht naar bewoners van rusthuizen en serviceflats, werd
gegeven.
Verscheidene politiezones voerden speed-DPA-acties uit. Een aantal politiezones zetten
ANPR-camera’s met nummerplaatherkenning in. Een politiezone organiseerde een
bijzondere actie: de frituurcampagne. De politiezone en de frituren van de gemeenten in die
zone sloegen de handen in elkaar. Onder het motto “Met uw hulp stekken we meer dan een
frietje alleen! Verdacht? Bel 101!” wilden ze zoveel mogelijk burgers aanzetten om bij
verdachte handelingen het nummer 101 te bellen. Er werden affiches verspreid in de
frituren en ook op de servetten in de frituren was deze boodschap te vinden.
Werkgroep camerabewaking
De werkgroep camerabewaking vergaderde in 2016 op 15 februari, 7 april, 30 juni, 7
oktober, 7 november en 9 december. Tijdens deze vergaderingen werd, om tegemoet te
komen aan de wensen van de politiediensten, het verder op punt stellen van de provinciale
server binnen de mogelijkheden van de opdrachtencentrale van AWV verder onderzocht.
In de loop van 2016 werd de provinciale server verbonden met het Astrid datacenter om het
CICOV mogelijk te maken om hits automatisch te verwerken en om in reële tijd te reageren
op hits. Daarnaast werd de evolutie van lokale backoffices naar een provinciale servercluster
onderzocht en uitgewerkt. De uitvoering daarvan is gepland in 2017.
Begeleidingsgroep organisatieontwikkeling
De begeleidingsgroep organisatieontwikkeling vergaderde in 2016 op 24 november. Tijdens
deze jaarlijkse vergadering wordt een overzicht gegeven van de activiteiten van de Oost-
Vlaamse netwerken op dat domein.
71
Politiezones
De eengemeentezone Beveren en de meergemeentezone Sint-Gillis-Waas – Stekene vormen
sedert 1 januari 2015 de nieuwe politiezone Waasland-Noord.
In Oost-Vlaanderen zijn er nu 28 politiezones. Hiermee spant Oost-Vlaanderen nog steeds de
kroon: geen enkele andere provincie telt zoveel politiezones. Ook hier moet het streven naar
een grotere efficiëntie in de dienstverlening aan de bevolking het uitgangspunt zijn. We
moeten mikken op zowel een verbetering van de basisdiensten zoals interventie, recherche
en verkeer als een verbetering van de ondersteunende diensten.
Bovendien heeft het concept ‘Integrale Veiligheid’ de jongste jaren algemeen ingang
gevonden. De nood aan samenwerking tussen de veiligheidsdiensten (politie, brandweer,
medische diensten) wordt op het terrein zeer sterk aangevoeld. De burgemeesters zijn het
hoofd van de bestuurlijke politie in hun gemeente en daardoor ook verantwoordelijk voor de
veiligheid. Zij beseffen beter dan wie ook dat intensieve samenwerking en coördinatie
tussen de veiligheidsdiensten letterlijk van levensbelang is.
De gouverneur heeft in 2015 arrondissementscommissaris Walter Dejaegher en
hoofdcommissaris Koen Tack de opdracht gegeven om bij de Oost-Vlaamse politiezones te
peilen naar de bereidheid om tot schaalvergroting over te gaan. In de loop van 2016 heeft
hoofdcommissaris Tack andere opdrachten gekregen. Gesprekken werden gevoerd met de
burgemeesters en met de politiecolleges van politiezones binnen de hulpverleningszones
Oost en Zuid-Oost.
De minister van Binnenlandse Zaken heeft professor Brice De Ruyver (UGent) de opdracht
gegeven om vanaf 2017 dergelijke gesprekken te voeren met de burgemeesters van alle
Vlaamse gemeenten.
3.3. Brandweer
72
Vanaf 1 januari 2015 kregen de hulpverleningszones volledige rechtspersoonlijkheid. De 6
Oost-Vlaamse hulpverleningszones (Centrum, Meetjesland, Oost, Vlaamse Ardennen,
Waasland en Zuid-Oost) hebben zich in 2016 vooral versterkt op managementsniveau om de
behoeften inzake boekhouding, aankopen, HRM te kunnen ondervangen.
Op het terrein werden binnen elke zone de uitrukprocedures op elkaar afgestemd en de
middelen hier en daar verschoven.
Daarnaast werden opnieuw bovenzonale werkgroepen opgericht rond een aantal items om
tot meer uniformiteit te komen in Oost-Vlaanderen. O.a. rond, de opmaak van
personeelsplannen en meerjarenbeleidsplannen en het uitwisselen van kennis rond de
aankoop van logistieke middelen, kwamen operationele personeelsleden uit de
verschillende zones van gedachten wisselen.
Zone Centrum en Zuid-Oost namen de principebeslissing om vanuit één dispatchcentrum te
werken en er werd een model goedgekeurd dat de interzonale samenwerking in het kader
van snelste en adequate hulpverlening regelt.
3.4. Ronde van Vlaanderen Om de Ronde van Vlaanderen voor wielertoeristen en elite die doorgingen op 2 en 3 april
2016 veiliger te laten verlopen, werden alle gemeenten die langs het parcours liggen
samengebracht. Het is de bedoeling om de verschillende aspecten met betrekking tot de
veiligheid gezamenlijk te bespreken en te coördineren. Ook de organisatoren, Flanders
Classics en Golazo, zijn betrokken partijen.
De gemeenten krijgen een model van politiereglement aangeboden dat hen een zicht geeft
op de diverse randevenementen en risico’s die zich langs het parcours bevinden. Bepaalde
zones worden ingericht als veiligheidszones waar nog strengere voorzorgsmaatregelen
gelden. Alle Oost-Vlaamse gemeenten die langsheen het parcours van de Ronde liggen
hebben dit modelbesluit in 2016 overgenomen. Er werd in deze zones een rugzakkenverbod
ingesteld. Daarnaast werd er een ‘BNIP Ronde van Vlaanderen’ opgemaakt en is er tijdens de
wedstrijd een CP-OPS ingericht. Voor de Ronde van de wielertoeristen werden alle afspraken
rond veiligheid, milieu en communicatie opnieuw opgenomen in een convenant, dat werd
afgesloten met de organisator Golazo. Zo waren voor de Ronde van Vlaanderen Cyclo
opnieuw bepaalde hellingen enkel voor ingeschreven deelnemers voorbehouden en werd
het aantal deelnemers op maximum 16.000
gelegd.
Persconferentie
Op 25 maart 2016 werden deze
veiligheidsmaatregelen toegelicht tijdens een
persconferentie in Brakel.
73
3.5. Justitiehuizen De gouverneur bezocht op 15 juni, 22 juni en 23 juni de drie justitiehuizen in Oost-
Vlaanderen. Via deze bezoeken wou de gouverneur uitgebreid kennis maken met de
verschillende opdrachten van de justitiehuizen. De aanzet van deze bezoeken werd gegeven
door mevrouw Karine Moykens, Secretaris-generaal van het departement Welzijn,
Volksgezondheid en Gezin. Tijdens de conclusievergadering van de gevangenisbezoeken in
2015 nodigde ze de gouverneur uit om kennis te maken met de justitiehuizen.
De gouverneur werd tijdens deze
bezoeken vergezeld door de secretaris-
generaal van het departement Welzijn,
Volksgezondheid en Gezin, de
gedeputeerde voor Welzijn, de
burgemeester, de afdelingsprocureur, de
Dirco, de korpschef en de
arrondissementscommissaris.
De gouverneur vindt het belangrijk dat
ook zij uitgebreid kennis maken met het
brede takenpakket en de projecten van de justitiehuizen.
In Dendermonde werd het startschot van de bezoeken gegeven. De gouverneur kon daar
kennismaken met de algemene werking van de justitiehuizen. Nadien werd stilgestaan bij de
specifieke noden op vlak van drughulpverlening in de regio. Het bezoek werd afgesloten met
een uiteenzetting over de samenwerking tussen het politieparket en het justitiehuis op vlak
van verkeersvormingen voor jongeren. Een uniek project in onze provincie. Na
Dendermonde werd een bezoek gebracht aan het justitiehuis van Oudenaarde. Daar lag de
focus vooral op het samenwerkingsprotocol tussen politie, brandweer, vzw ouders van
verongelukte kinderen en verschillende andere partners rond verkeersslachtoffers. Het
samenwerkingsprotocol zorgt voor een meer kwalitatieve afhandeling van
verkeersslachtoffers. Als laatste kwam het justitiehuis van Gent aan de beurt. Dit bezoek
stond in het teken van de psychische noden bij justitiabelen en de aanpak van crisissituaties
bij personen met psychische noden.
3.6. Vluchtelingen Op vrijdag 8 januari bezocht gouverneur Jan Briers het opvangcentrum voor niet begeleide
minderjarigen in Dendermonde. Het opzet van het bezoek was kennismaken met de werking
van een opvangcentrum. Het centrum was nog niet lang operationeel en was nog volop in
opstartfase. De gouverneur was vergezeld door een delegatie van 14 personen. Onder
74
andere de burgemeester van Dendermonde, de procureur des konings, de korpschef, de
DIRCO en een vertegenwoordiger van Fedasil waren aanwezig.
Na een uitgebreide
uiteenzetting over de
werking van Fedasil en de
werking van het centrum,
kreeg de gouverneur een
rondleiding in het gebouw
en kreeg hij de kans om te
spreken met enkele
kinderen die in het
opvangcentrum verbleven.
2016 was ook het jaar waar we in onze provincie geconfronteerd werden met
transmigranten op de diverse snelwegparkings. Een probleem dat multidisciplinair dient
aangepakt te worden en waarvoor ik met heel wat actoren rond de vergadertafel zat en ook
op het terrein de situatie probeerde in te schatten.
4. Protocollaire opdrachten
4.1. Koninklijke predicaten De gouverneur geeft advies in het
kader van de Koninklijke
predicaten. De Oost-Vlaamse
verenigingen die 50 jaar bestaan en
een gunstig antwoord hebben
ontvangen op hun aanvraag, krijgen
jaarlijks op 21 juli het predicaat
overhandigd uit handen van de
gouverneur. Op 21 juli 2016 kregen
onderstaande verenigingen het
predicaat. (Foto © Provincie Oost-
Vlaanderen)
- Voor de regio Gent
o De Koninklijke ‘Petanque Club Schorpioen’ uit Wondelgem
- Voor de regio Leiestreek
o De Koninklijke Graaflijke Handbooggilde Sint-Sebastiaan ‘de Eendracht van
Ooidonk’ uit Bachte-Maria-LeerneVoor de regio Denderstreek
75
- Voor de regio Vlaamse Ardennen
o De Koninklijke ‘Landbouwcomice’ uit Geraardsbergen-Lierde
o De Koninklijke kaartvereniging ‘Reizende Kaarters Erwetegem’ uit Zottegem
- Voor de regio Waasland
o De Koninklijke ‘Belgische Dobermann Club Belge’ uit Moerbeke-Waas
o De koninklijke ‘F.C. Puivelde’ uit Sint-Niklaas
- Voor de regio Scheldeland
o De Koninklijke toneelvereniging ‘Nieuw Leven’ uit Aalst
o De Koninklijke ornithologische vereniging ‘De Appelvink’ uit Appels, Dendermonde
o Het Koninklijk ‘Feestkomitee Mespelare’ uit Dendermonde
o De Koninklijke ‘Basketbalclub Sparta Laarne’ uit Laarne
o De Koninklijke ‘Pétanque Club Alosta’ uit Lede
o De Koninklijke ‘Postzegelkring Leda’ uit Lede
o Het Koninklijk ‘Feestcomité Boskant 66’ uit Wetteren
4.2. Koninklijke ontvangsten In het kader van de representatieve en protocollaire opdrachten van de gouverneur,
begeleidt hij de Koninklijke familie bij een bezoek aan de provincie. In 2016 begeleidde de
gouverneur 4 bezoeken:
bezoek van Koning Filip en Koningin Mathilde ter gelegenheid van de opening van de
Floraliën op 21 april.
Bezoek van Koning Filip aan jeugdherberg ’t Schipken in Geraardsbergen op 13 juli.
Bezoek van Koning Filip ter gelegenheid van de opening van sluis Kieldrecht op 10
juni.
Bezoek van Koning Filip en Koningin Mathilde aan de tentoonstelling ‘Voor God en
Geld’ in het Caermersklooster op 8 juli.
![PI 9(2010)2 Q8 Prostaatinfo Werkversie - wijook.be · Vele mannen kampen vroeg of laat met prostaatproblemen. Het betreft dan een acute of ... Erik Briers [erikbriers@telenet.be]](https://img.pdfslide.tips/doc/110x75/5c750f0209d3f2f23c8c63c4/pi-920102-q8-prostaatinfo-werkversie-vele-mannen-kampen-vroeg-of-laat-met.jpg)
