Jakościowa ocena ryzyka zakażenia HCV w świetle ... · badań ankietowych wśród studentów uczelni medycznych w Polsce RAPORT KOŃCOWY LISTOPAD 2016 ... badań zakres ten wynosi

1 | S t r o n a

Jakościowa ocena ryzyka zakażenia HCV w świetle stosowanych procedur

medycznych – przeprowadzenie badań ankietowych wśród

studentów uczelni medycznych w Polsce

RAPORT KOŃCOWY

LISTOPAD 2016

2016

na podstawie analiz wykonanych przez:

Realizacja Sp. z o.o. AL. KEN 77

02-879 Warszawa www.realizacja.com.pl

na zlecenie: Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Raport powstał w ramach projektu 4 „Jakościowa ocena ryzyka zakażenia HCV w świetle

stosowanych procedur medycznych w wybranych zakładach opieki zdrowotnej”. Projekt realizowany

jest przez Uniwersytet Medyczny w Lublinie jako część programu „Zapobieganie zakażeniom HCV”

współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach Szwajcarskiego Programu Współpracy z Nowymi

Krajami Członkowskimi Unii Europejskiej oraz Ministra Zdrowia.

http://www.realizacja.com.pl/

3 | S t r o n a

Spis treści

Wykaz skrótów............................................................................................................................ 4

1. Wprowadzenie teoretyczne .................................................................................................. 4

2. Nota metodologiczna ........................................................................................................... 5

3. Prezentacja wyników badania .............................................................................................. 6

3.1 Statystyki opisowe ........................................................................................................ 7

3.2 Wiedza „epidemiologiczna” ........................................................................................... 8

3.3 Zachowanie pacjenta zakażonego – rekomendacje .................................................... 38

3.4 Wiedza na temat HCV ................................................................................................ 52

3.5 Szerzenie się zakażenia w placówkach opieki medycznej .......................................... 82

3.6 Pytania specyficzne dla stomatologii ........................................................................ 135

3.7 Samoocena kompetencji studentów ......................................................................... 145

4. Ocena wzrostu wiedzy ..................................................................................................... 154

4.1 Ocena poprawności odpowiedzi na poszczególne bloki tematyczne ......................... 164

5. Weryfikacja hipotez badawczych ..................................................................................... 171

6. Wnioski ............................................................................................................................... 189

7. Aneks – Analizy statystyczne ........................................................................................... 195

7.1 Anova ....................................................................................................................... 195

7.1.1 Kierunek lekarsko dentystyczny, I rok studiów .......................................................... 196

7.1.2 Kierunek lekarski, I rok studiów ................................................................................ 201

7.1.3 Kierunek lekarsko-dentystyczny, V rok studiów ........................................................ 206

7.1.4 Kierunek lekarski, VI rok studiów .............................................................................. 210

7.1.5 Kierunek lekarsko-dentystyczny i lekarski łącznie ..................................................... 214

7.2 Diagram CHAID ........................................................................................................ 217

7.2.1 Diagram CHAID dla całej próby ................................................................................ 218

7.2.2 Diagram CHAID dla I roku studiów ........................................................................... 219

7.2.3 Diagram CHAID dla ostatniego roku studiów ............................................................ 220

7.3 Analiza czynnikowa .................................................................................................. 221

7.3.1 Kierunek lekarsko dentystyczny, I rok studiów .......................................................... 222

7.3.2 Kierunek lekarski, I rok studiów ................................................................................ 224

7.3.3 Kierunek lekarsko-dentystyczny, V rok studiów ........................................................ 226

7.3.4 Kierunek lekarski, VI rok studiów .............................................................................. 228

8. Spis tabel ......................................................................................................................... 230

9. Spis wykresów ................................................................................................................. 231

4 | S t r o n a

Wykaz skrótów

HCV – (ang. Hepatitis C Virus) jest to wirus wywołujący wirusowe zapalenie wątroby typu C.

Współczesnej medycynie znane są również inne wirusy wywołujące zapalenia wątroby (np. HBV,

HAV, HEV). Typową cechą zakażeń powodowanych przez wirusy hepatotropowe jest uszkodzenie

miąższu wątroby, jednak zakażenie wirusem HCV w odróżnieniu od pozostałych przebiega

w większości przypadków bez charakterystycznych objawów i może ujawnić się po wielu latach

trwania w postaci marskości lub raka wątrobowokomórkowego. Według badań epidemiologicznych

szacuje się, że w Polsce wirusem HCV zakażonych jest ok. 200 tys. osób dorosłych (w zależności od

badań zakres ten wynosi od 150 do 250 tys.), co oznacza, że wśród 100 dorosłych osób 1 osoba

może być zakażona wirusem HCV. Niestety dostępne dane pokazują, że tylko co 10 dorosła osoba

zakażona wirusem HCV wie o swojej chorobie.1

UM – Uniwersytet Medyczny

p.p. – punkty procentowe

1. Wprowadzenie teoretyczne

W związku ze stwierdzeniem dużych zaniedbań i znacznego stopnia nieświadomości w zakresie

problematyki zakażeń HCV, należy zadać sobie pytanie, czy sposób nauczania przyszłych lekarzy

pozwala na wypracowanie właściwego przestrzegania zasad wykonywania procedur medycznych.

Wiedza medyczna na temat transmisji wirusów krwiopochodnych jest obecnie znacznie większa

niż w czasach studiów obecnych pracowników medycznych.

Ankieta ma na celu sprawdzenie świadomości zagrożenia i zapobiegania zakażenia HCV wśród

studentów pierwszego oraz ostatnich lat Wydziału Lekarskiego i Oddziału Stomatologii w polskich

uczelniach medycznych oraz zbadanie procesu wzrostu świadomości zapobiegania HCV wśród

studentów kończących studia medyczne.

1Informacje pochodzą z publikacji dostępnych na stronie: http://www.hcv.pzh.gov.pl

5 | S t r o n a

2. Nota metodologiczna

Badanie zostało przeprowadzone w formie ankiety audytoryjnej, kierowanej do studentów większości

uczelni medycznych w Polsce:

1. Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

2. Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

3. Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

4. Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

5. Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

6. Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

7. Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie

8. Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

9. Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

10. Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum

11. Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy.

Ankieta zawierała pytania zamknięte z prostą kafeterią odpowiedzi. Stworzono dwie wersje

narzędzia: dla studentów kierunku lekarskiego oraz dla studentów stomatologii.

W pierwszej części, pytania dotyczyły informacji ogólnych na temat zakażenia HCV (drogi

przenoszenia, objawy, badania – w sposób ogólny). W drugiej części, bardziej szczegółowej, pytania

dotyczyły postępowania poekspozycyjnego, przestrzegania procedur w miejscu pracy oraz

zabezpieczenia się przed zakażeniem.

Ta sama ankieta została przeprowadzona wśród studentów I roku oraz wśród studentów ostatniego

roku w terminie 01.03.2016 – 31.05.2016. Wypełnione ankiety zwróciło 61% studentów kierunków

lekarskich i 69% studentów kierunku lekarsko-dentystycznego. Biorąc pod uwagę studentów

kierunków lekarskich, najwyższy odsetek wypełnionych ankiet uzyskano wśród studentów

Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, zaś wśród kierunków lekarsko-dentystycznych Uniwersytetu

Jagiellońskiego – Collegium Medicum.

6 | S t r o n a

Tabela 1. Liczba studentów biorących udział w ankiecie

Nazwa uniwersytetu

Liczba studentów Liczba wypełnionych

ankiet Response rate

w. lekarski

w. dentystyczny

w. lekarski

w. dentystyczny

w. lekarski

w. dentystyczny

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

378 154 273 114 72% 74%

Gdański Uniwersytet Medyczny

592 130 435 98 73% 75%

Śląski Uniwersytet Medyczny

w Katowicach 1232 277 735 170 60% 61%

Uniwersytet Medyczny w

Lublinie 325 190 283 131 87% 69%

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

600 206 219 136 37% 66%

Uniwersytet Medyczny w

Poznaniu 517 185 309 123 60% 66%

Pomorski Uniwersytet Medyczny

w Szczecinie

332 161 200 122 60% 76%

Warszawski Uniwersytet Medyczny

1146 206 612 100 53% 49%

Uniwersytet Medyczny we

Wrocławiu 660 169 391 136 59% 80%

Uniwersytet Jagielloński –

Collegium Medicum 550 150 377 127 69% 85%

Collegium Medicum w Bydgoszczy

402 0 249 0 62%

Suma 6734 1828 4083 1257 61% 69%

3. Prezentacja wyników badania

Zaprezentowane poniżej wyniki badań podzielono na następujące bloki tematyczne:

1. Wiedza epidemiologiczna

2. Zachowanie pacjenta zakażonego – rekomendacje

3. Wiedza na temat HCV

4. Szerzenie się zakażenia w placówkach opieki medycznej

5. Pytania specyficzne dla stomatologii

6. Samoocena kompetencji studentów

7 | S t r o n a

Na wstępie prezentujemy opis badanej grupy studentów.

3.1 Statystyki opisowe

Większość badanych stanowiły kobiety (63%).

Istnieje dysproporcja pomiędzy liczbą studentów poszczególnych kierunków. Ponad trzy czwarte

badanych (76%) stanowili studenci kierunku lekarskiego, co odzwierciedla również proporcje badanej

populacji, studentów kierunku lekarskiego jest więcej niż tych studiujących na kierunku

dentystycznym. Osoby, które planują wybór specjalizacji zabiegowej lub niezabiegowej stanowią

podpróby o podobnej liczebności. Najwięcej wśród badanych było osób z niesprecyzowaną

specjalizacją.

Trzy piąte badanych deklaruje, że są przygotowani do zajęć praktycznych. Co ciekawe, niemal równo

na połowę dzieli badanych fakt posiadania (bądź nie) w rodzinie osób pracujących w służbie zdrowia.

Wykres 1. Płeć respondenta (N=5455)

Wykres 2. Kierunek (N=5455)

Wykres 3. Preferowana specjalizacja (N=5455)

Wykres 4. Ocena przygotowania do zajęć (N=5455)

63,3

36,7

Kobieta

Mężczyzna

76,2

23,8

Lekarski

Lekarsko-dentystyczny

24,7

23,811,2

40,3

Zabiegowa

Niezabiegowa

Zabiegowa iniezabiegowa

Niezastanawiałem\zastanawiałam się nad tym

61,4

38,6

Jestemprzygotowany/ana dozajęć

Nie jestemprzygotowany/ana dozajęć

8 | S t r o n a

Wykres 5. Członkowie rodziny pracujący w służbie zdrowia (N=5455)

Wykres 6. Znajomość osób zakażonych HCV (N=5455)

3.2 Wiedza „epidemiologiczna”

Zdecydowana większość respondentów kierunku lekarskiego (blisko 84%) poprawnie ustosunkowała

się do stwierdzenia Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową, wybierając odpowiedź

negatywną. Poprawnie najczęściej odpowiadali studenci, którzy zamierzają pracować w zarówno

zabiegowej, jak i niezabiegowej specjalizacji (prawie 90% wskazało poprawną odpowiedź). Niemalże

równie często (ponad 85% poprawnych odpowiedzi) rację miały osoby, które określały swój poziom

wiedzy jako „bardzo wysoki (10)”. Z kolei osoby określające swój zasób wiedzy w tym temacie jako

„bardzo niski (1)” najczęściej stwierdzały, że nie znają odpowiedzi na to pytanie.

47,9

52,1 Tak

Nie

11,1

88,9

Zna osobyzakażone HCV

Nie zna osobyzakażone HCV

9 | S t r o n a

Wykres 7. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową? Kierunek lekarski (N=4070)

W pierwszym stwierdzeniu kwestionariusza studenci kierunku lekarsko-dentystycznego, częściej

3

2

4

3

2

4

3

3

3

3

3

3

3

2

3

2

2

3

2

3

3

2

4

7

6

8

7

4

7

8

7

7

7

7

6

8

11

10

9

9

8

5

5

6

8

4

53

55

49

53

52

48

54

55

51

48

53

52

53

41

53

55

59

54

56

51

51

51

39

31

31

31

29

38

36

25

29

33

39

30

34

26

17

13

14

24

29

34

39

38

37

46

6

6

8

6

3

5

10

6

7

3

7

4

10

29

21

20

7

6

3

2

2

2

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa

Zabiegowa i niezabiegowa

Nie zastanawiałem\am…

Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie

(01) bardzo niski…

(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)

(10) bardzo wysoki…

Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wan

yd

o z

ajęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?

Zdecydowanie tak Tak Nie Zdecydowanie nie Nie wiem

10 | S t r o n a

niż studenci kierunku lekarskiego, wskazywali niepoprawną odpowiedź (ponad 20% z nich). Głównie

robiły to osoby, które uznawały swój poziom wiedzy z omawianej tematyki jako „bardzo niski (1)” –

ponad 1/3 z nich ustosunkowała się do twierdzenia niepoprawnie, a co trzeci student przyznawał

się do tego, iż w ogóle nie zna właściwej odpowiedzi. Poprawnie najczęściej ustosunkowywali

się do twierdzenia studenci, którzy chcieliby pracować w przyszłości w niezabiegowej specjalizacji

(ponad 82%).

Wykres 8. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

6

5

8

10

3

4

4

8

4

13

5

6

7

19

6

6

4

7

6

5

6

3

16

15

13

18

19

10

21

11

15

15

18

15

15

14

19

16

18

10

14

13

14

16

19

16

48

51

43

41

50

54

53

48

49

40

50

51

44

19

43

44

58

50

55

52

42

43

39

24

25

22

27

33

18

21

23

25

26

24

23

25

8

14

17

23

22

22

25

33

33

26

6

5

8

3

5

3

11

6

7

4

7

5

10

35

20

15

4

7

4

5

2

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


11 | S t r o n a

Spośród wszystkich badanych uczelni, do twierdzenia Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą

kropelkową najczęściej poprawnie ustosunkowywali się studenci Uniwersytetu Medycznego

w Poznaniu (88% prawidłowych wskazań). Najmniej prawidłowych odpowiedzi spośród wszystkich

uniwersytetów udzielali studenci Uniwersytetu Medycznego w Lublinie – właściwie do stwierdzenia

ustosunkowało się 2/3 studentów tej uczelni. Odnotowano tu również najwyższy odsetek odpowiedzi

błędnych – wynosił 26%. Biorąc pod uwagę rok studiów, w porównaniu pierwszych roczników,

większą wiedzą wykazali się studenci 1 roku kierunku lekarskiego niż studenci 1 roku kierunku

lekarsko-dentystycznego (o 12 punktów procentowych, w skrócie p.p.). W przypadku ostatnich

roczników miała miejsce adekwatna sytuacja (studenci kierunku lekarskiego o 10 p.p. częściej

wskazywali poprawną odpowiedź niż studenci kierunku dentystycznego).

Wykres 9. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową. Uniwersytet i rok studiów (N=5387)

4

1

3

1

4

4

8

3

1

8

3

3

7

3

6

3

9

8

8

7

9

8

11

8

10

18

6

5

17

8

13

6

52

48

50

53

51

52

53

49

50

48

54

56

47

53

50

52

29

38

33

34

29

29

23

33

29

19

34

29

20

26

29

37

6

5

6

5

7

7

6

7

11

8

3

7

9

10

3

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci



Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum

Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we Wrocławiu



Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu


1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


12 | S t r o n a

Zdecydowana większość studentów kierunku lekarskiego (93%) wskazała poprawną odpowiedź, czyli

„zdecydowanie tak” /” tak”, w odniesieniu do stwierdzenia Zakażenie HCV przenosi się drogą

uszkodzenia ciągłości tkanek. Im deklarowany poziom wiedzy był wyższy, tym częściej wskazywano

prawidłową odpowiedź w sposób zdecydowany. Z kolei osoby o niskim deklarowanym poziomie

wiedzy, zgodnie z deklaracją – najrzadziej znały poprawną odpowiedź.

Wykres 10. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek? Kierunek lekarski (N=4086)

39

39

40

37

46

44

33

37

41

49

38

44

32

19

26

23

28

34

38

47

49

58

68

54

55

51

55

49

49

57

56

51

46

55

51

58

45

55

61

65

60

57

49

47

40

27

3

3

4

3

2

3

3

3

3

2

3

2

3

5

6

4

3

3

3

3

2

2

1

1

4

3

5

4

2

3

6

4

4

2

4

2

6

30

13

11

4

4

2

1

1

1

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wan

yd

o z

ajęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


13 | S t r o n a

Respondenci z kierunku lekarsko-dentystycznego częściej niepoprawnie ustosunkowywali

się do wspomnianego twierdzenia (ponad 7% z nich w porównaniu do 3% studentów kierunku

lekarskiego). Najwięcej poprawnych odpowiedzi udzielili respondenci, którzy chcą w przyszłości

wybrać specjalizację niezabiegową lub „zabiegową i niezabiegową” (po 97 p.p. dla każdej grupy).

Co ciekawe, w przypadku tego pytania poziom realnej wiedzy nie współwystępował z poziomem

wiedzy deklarowanej: studenci, którzy ocenili swoją wiedzę na „10” odpowiadali poprawnie rzadziej

niż osoby, które oceniły ją na „4”, „5”, „6”, czy „7”. Co więcej, respondenci przyznający swojej wiedzy

najwyższą notę, jednocześnie najczęściej udzielali błędnej odpowiedzi (blisko 19% tych osób).

14 | S t r o n a

Wykres 11. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek? Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1318)

W odniesieniu do stwierdzenia Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek,

najczęściej prawidłową odpowiedź wskazywali studenci Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

w Szczecinie (95% wskazań poprawnych odpowiedzi). Wśród tych respondentów wystąpił także

najwyższy odsetek wskazań kategorii odpowiedzi „zdecydowanie tak” – 44%. Pod kątem udzielania

właściwych odpowiedzi najsłabiej wypadł Uniwersytet Medyczny w Lublinie – 80% uczących się tam

osób wskazało poprawną odpowiedź, zaś 16% wskazało odpowiedzi błędne. Studenci ostatnich lat

32

32

34

35

38

45

27

33

32

33

32

36

24

11

21

15

23

30

34

36

43

40

38

56

59

52

48

59

52

64

55

59

51

57

56

58

52

52

60

68

64

58

56

50

43

38

5

4

8

9

1

2

3

7

3

8

5

4

7

7

4

8

3

2

3

5

4

16

8

2

2

2

5

1

3

2

6

2

2

3

4

2

3

1

1

2

2

2

2

11

4

4

4

2

1

1

7

3

5

2

4

2

8

26

21

14

4

2

2

1

1

0

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cąw

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


15 | S t r o n a

(5 i 6 rok) odpowiadali nieznacznie lepiej od studentów 1 roku, jednak wyraźnie lepiej pod kątem ilości

zdecydowanych prawidłowych odpowiedzi (po 46%). Zauważalne jest także częstsze udzielanie

właściwych odpowiedzi przez studentów 1 roku kierunku lekarskiego niż przez studentów 1 roku

kierunku dentystycznego (różnica na poziomie 7 p.p.).

Wykres 12. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek. Uniwersytet i rok studiów (N=5404)

Odsetek osób zgadzających się z twierdzeniem Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez

zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne wśród studentów

kierunku lekarskiego przewyższał 94%. Ukazuje to, iż zdecydowana większość miała rację

w tym zakresie, przy czym najbardziej zdecydowaną grupą w swoim osądzie były osoby, które znają

osoby zarażone HCV (57%) oraz te deklarujące bardzo wysoki poziom wiedzy w tym zakresie (64%).

Respondenci przyznający się do bardzo niskiego poziomu wiedzy w tematyce ankiety równocześnie

najczęściej nie znali właściwej odpowiedzi.

38

38

38

44

35

40

41

36

40

26

38

41

22

33

46

46

54

53

56

51

60

49

52

59

51

54

55

53

62

58

49

49

3

6

2

2

3

5

3

2

3

11

4

7

4

2

2

1

1

1

5

2

3

2

4

3

4

3

2

5

4

3

7

4

2

5

6

6

1

2

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


16 | S t r o n a

Wykres 13. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne? Kierunek lekarski (N=4064)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego nieznacznie rzadziej (o 6 p.p.) niż studenci kierunku

lekarskiego udzielali poprawnej odpowiedzi ustosunkowując się do twierdzenia Istnieje możliwość

zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi

kosmetyczne. Respondentami, którzy prawie zawsze (w 99%) odpowiadali poprawnie były osoby,

które planują realizować się w przyszłości w specjalizacji zarówno zabiegowej, jak i niezabiegowej.

45

45

45

45

55

50

36

43

47

57

44

51

36

19

25

26

32

38

48

55

57

61

64

49

50

48

49

42

47

55

51

47

38

51

45

55

48

59

63

61

56

49

43

41

35

30

2

1

2

2

1

1

3

2

2

2

2

1

2

3

3

2

3

1

2

1

1

2

3

3

4

3

5

4

2

3

5

3

4

2

4

2

6

26

12

9

3

4

1

1

1

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cąw

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


17 | S t r o n a

Największy odsetek niepoprawnych odpowiedzi charakteryzował zaś osoby deklarujące wysoką („9”)

i bardzo wysoką („10”) znajomość tematu (kolejno 19% i 26%).

Wykres 14. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne? Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1321)

Do wyżej wspomnianego stwierdzenia w sposób prawidłowy najczęściej ustosunkowywali

się studenci Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie oraz Uniwersytetu Medycznego

w Białymstoku (po 96% prawidłowych wskazań). Respondentami najrzadziej wskazującymi

poprawne odpowiedzi byli studenci Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (77% z nich). W kontekście

poszczególnych lat studiów zauważalna jest tendencja do częstszego udzielania poprawnych

36

34

39

41

35

48

29

35

37

40

35

39

28

15

20

17

26

28

33

42

52

53

34

52

56

46

40

58

51

62

50

55

39

54

50

56

44

55

64

57

64

55

50

41

28

37

5

5

6

9

4

3

7

3

9

5

5

6

11

8

6

5

6

5

5

2

5

13

3

2

7

8

5

1

8

3

3

4

4

2

3

7

4

2

3

14

13

3

4

3

2

3

1

6

3

4

3

4

2

6

26

14

10

4

2

2

1

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


18 | S t r o n a

odpowiedzi wraz z dłuższym stażem studiowania. Rozpatrując różnice pomiędzy studentami

pierwszych lat studiów, częściej prawidłową odpowiedź wskazywali studenci kierunku lekarskiego.

W przypadku stwierdzenia Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane

na obecność HCV-RNA, zaobserwowano nieco wyższy odsetek odpowiedzi „nie wiem” – najwyższy

w grupie osób określających swój poziom wiedzy jako „bardzo niski (1)” – było to blisko 40%

respondentów tej grupy. Z kolei w sposób poprawny najbardziej zdecydowanie do twierdzenia

ustosunkowywali się studenci uznający swą wiedzę w tematyce ankiety za bardzo wysoką „10” –

prawie 61%. W tym przypadku wyraźnie zauważalny jest trend świadczący o wprost proporcjonalnej

zależności deklarowanej wiedzy do odsetka poprawnych odpowiedzi.

43

43

45

47

41

48

42

42

43

35

42

44

26

36

48

54

50

52

49

49

54

45

49

54

50

42

53

50

56

55

48

43

3

4

2

2

2

2

2

1

2

10

2

1

8

2

2

1

1

1

1

2

9

1

5

1

2

4

1

4

2

2

5

5

3

5

4

2

5

5

6

1

1

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 15. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne. Uniwersytet i rok

studiów (N=5409)

19 | S t r o n a

Wykres 16. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA. Kierunek lekarski (N=4064)

29

30

28

29

37

32

23

29

29

40

28

34

23

13

19

18

20

23

29

34

39

44

61

55

56

54

55

55

54

56

56

54

48

56

55

55

43

49

56

59

59

59

56

54

48

29

3

2

3

3

2

2

3

3

2

3

3

3

3

5

3

2

2

3

3

2

2

4

2

2,9

12

11

14

13

6

11

17

11

13

8

13

8

18

38

26

24

19

14

10

7

5

4

7

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


20 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego udzielali poprawnych odpowiedzi w 79% w przypadku

stwierdzenia Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność

HCV-RNA. To nieco niższy odsetek (o 6 p.p.) niż w przypadku studentów kierunku lekarskiego.

Do podanego w ankiecie stwierdzenia poprawnie najczęściej odnosili się studenci, którzy chcieliby

pracować po studiach w specjalizacji zabiegowej i niezabiegowej (92%). Podobnie jak w przypadku

studentów kierunku lekarskiego, najwięcej jednoznacznie poprawnych odpowiedzi udzieliły osoby

przyznające sobie najwyższą notę w zakresie wiedzy na temat zakażeń krwiopochodnych – było

to 32% respondentów w tej grupie.

Wykres 17. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315)

22

20

26

29

14

25

17

22

23

22

22

26

15

19

15

14

14

19

21

24

31

31

32

56

59

52

46

69

67

61

57

56

51

57

56

57

37

46

55

65

58

60

59

54

48

42

8

6

10

12

4

2

5

7

8

13

7

6

10

4

8

10

4

7

8

7

5

10

13

3

2

3

5

4

1

6

2

2

3

4

4

3

2

2

2

1

2

5

8

11

13

9

8

13

6

15

10

13

8

12

10

15

37

27

18

14

14

8

9

8

5

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaję

ćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


21 | S t r o n a

Uczelniami, w których studenci najczęściej podawali prawidłową odpowiedź, były: Collegium

Medicum w Bydgoszczy oraz Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (po 86% właściwych wskazań

odpowiedzi). Studentami, którzy najrzadziej udzielali poprawnej odpowiedzi byli studenci

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi (79%) oraz Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (74%). Odsetek

prawidłowych odpowiedzi dla tego stwierdzenia był wyraźnie wyższy wśród studentów ostatnich lat

studiów niż wśród studentów pierwszorocznych.

W odniesieniu do stwierdzenia Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV, prawie

94% studentów kierunku lekarskiego zgodziło się z nim, co było jednoznaczne ze wskazaniem

właściwej odpowiedzi. Najwięcej odpowiedzi „zdecydowanie tak” udzielano w grupie studentów,

którzy chcą w przyszłości pracować w specjalizacji niezabiegowej (57%), zabiegowej i niezabiegowej

jednocześnie (56%), jak również studentów znających osoby zakażone HCV (59%) czy też wysoko

oceniających swoją wiedzę (powyżej 60%). Najrzadziej poprawnych odpowiedzi udzielały osoby,

28

25

23

28

27

32

30

29

22

26

25

32

16

22

31

37

55

61

57

57

57

53

56

58

57

48

60

52

56

55

57

55

4

2

4

3

4

3

2

3

2

11

5

1

9

3

6

2

5

2

3

12

10

15

11

11

11

11

10

19

10

9

14

16

19

5

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 18. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV

powinny być badane na obecność HCV-RNA. Uniwersytet i rok studiów (N=5379)

22 | S t r o n a

które jednocześnie bardzo nisko oceniały swój poziom wiedzy o zakażeniach krwiopochodnych

– tu wystąpiła nieco ponad 1/5 wskazań kategorii odpowiedzi „zdecydowanie tak”.

Wykres 19. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV. Kierunek lekarski (N=4073)

Wśród studentów kierunku lekarskiego poprawną odpowiedź wskazało o 7 p.p. więcej studentów

niż z kierunku lekarsko-dentystycznego w odniesieniu do twierdzenia Stosując narkotyki w formie

iniekcyjnej można zakazić się HCV. Najczęściej poprawnych odpowiedzi udzielali studenci, którzy

chcą w przyszłości pracować w specjalizacji niezabiegowej (98%) oraz zabiegowej i niezabiegowej

jednocześnie (99%). Te grupy osób wypadły korzystniej w porównaniu do respondentów z podobnymi

48

48

48

46

57

56

40

47

49

58

47

54

39

22

31

27

35

42

50

58

61

63

68

46

46

45

48

39

39

51

48

44

36

47

42

51

42

51

61

58

51

47

41

37

33

26

2

2

1

2

2

1

2

2

2

2

2

4

3

3

2

2

2

2

3

4

3

5

4

3

6

3

5

2

4

2

6

28

14

8

4

5

1

2

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


23 | S t r o n a

planami zawodowymi z kierunku lekarsko-dentystycznego. Co ciekawe, na wydziale lekarsko-

dentystycznym prawie 1/3 studentów, którzy zadeklarowali najwyższy poziom wiedzy z tematyki

ankiety, odpowiadała na pytanie niepoprawnie.

Wykres 20. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

37

36

39

41

37

50

31

37

37

37

37

41

29

7

22

20

27

30

39

42

52

49

29

50

52

44

39

61

50

57

47

53

40

51

48

54

44

45

60

58

63

48

49

38

28

37

4

3

6

7

3

5

2

8

4

3

6

7

10

5

4

2

5

3

3

4

18

4

4

5

10

5

3

10

4

5

3

4

0

6

5

2

5

3

4

14

13

5

5

5

4

2

1

8

6

5

6

5

3

9

37

22

9

4

3

3

3

3

5

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cąw

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


24 | S t r o n a

Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV – poprawnie do tego twierdzenia

ustosunkowało się po 97% studentów Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku i Pomorskiego

Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Były to uczelnie, na których odnotowano najwyższe odsetki

właściwych odpowiedzi. Studenci ostatnich lat studiów (5 i 6 rok) odpowiadali poprawnie częściej

niż studenci pierwszoroczni. Zbliżona zależność występowała w przypadku kierunków studiów.

Studenci kierunku lekarskiego odpowiadali poprawnie nieco częściej niż kierunku dentystycznego,

zarówno w przypadku pierwszych, jak i ostatnich lat studiów.

W przypadku twierdzenia Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

przeważająca większość studentów kierunku lekarskiego wykazała się nieznajomością tematu.

Niepoprawnie do tego stwierdzenia ustosunkowało się ponad 2/3 respondentów, blisko 15%

przyznało zaś, że nie zna właściwej odpowiedzi. Prawidłowej odpowiedzi udzielały najczęściej osoby

planujące związać się w przyszłości z zabiegową specjalizacją (co piąty respondent). Najniższy

45

45

48

47

43

47

47

45

46

39

51

43

25

40

52

56

47

49

46

50

51

44

46

51

45

37

43

49

55

51

42

41

2

2

2

2

3

2

2

1

1

7

2

6

2

2

1

2

1

1

1

1

1

11

2

6

1

2

4

4

4

2

2

5

4

2

7

6

3

7

8

6

2

2

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 21. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można

zakazić się HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5392)

25 | S t r o n a

odsetek poprawnych odpowiedzi występował w grupie osób, które równocześnie przyznawały,

że posiadają bardzo niski poziom wiedzy w zakresie zakażeń krwiopochodnych.

Wykres 22. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków. Kierunek lekarski (N=4060)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego wykazali się większą wiedzą ustosunkowując

się do stwierdzenia Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków,

niż studenci kierunku lekarskiego. Poprawnej odpowiedzi udzieliło tu 23% respondentów, co jest

o 6 p.p. wyższym wynikiem w porównaniu do osób z drugiego kierunku. Najczęściej poprawnie

3

3

5

4

3

4

3

3

4

5

3

4

3

6

3

3

3

2

3

5

4

8

13

13

14

16

14

13

12

15

12

13

13

13

13

9

13

10

13

13

13

16

13

15

12

57

60

52

55

59

57

56

58

56

55

57

58

55

44

43

51

57

58

62

60

58

54

55

12

11

13

11

14

12

10

11

13

17

11

12

10

7

11

8

10

10

10

12

15

20

19

15

14

16

14

10

14

19

14

15

10

15

12

19

40

27

28

17

17

12

9

9

7

7

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


26 | S t r o n a

odpowiadali mężczyźni (29%), osoby planujące pracować w specjalizacji zabiegowej (28%),

respondenci znający osoby zakażone HCV (27%) oraz ci spośród studentów, którzy zaznaczali

najwyższe wartości na skali znajomości tematyki zakażeń krwiopochodnych (osoby z bardzo wysokim

poziomem wiedzy – 45% ogólnych prawidłowych wskazań oraz najwyższy odsetek odpowiedzi

„zdecydowanie tak”).

Wykres 23. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym

przyjmowaniu narkotyków. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1318)

W odniesieniu do stwierdzenia Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu

narkotyków najczęściej rację mieli studenci Uniwersytetu Medycznego w Lublinie – co czwarty student

wskazał twierdzącą, czyli poprawną odpowiedź. Z kolei najczęściej błędnie odpowiadali studenci

Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (po 74%).

5

4

7

7

6

3

4

6

4

8

5

6

4

7

3

3

6

6

5

10

11

18

16

21

21

16

19

14

18

17

19

18

20

12

15

16

10

23

14

17

18

23

19

34

51

52

48

45

58

56

55

49

53

46

51

49

55

26

43

55

53

56

55

52

43

50

34

12

13

11

15

9

11

9

12

11

14

12

12

12

15

14

12

9

8

11

12

18

14

11

14

15

13

12

11

11

18

15

13

12

15

13

17

37

27

23

12

18

11

12

10

7

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


27 | S t r o n a

Studenci piątego roku kierunku dentystycznego wypadali lepiej niż ostatniego roku kierunku

lekarskiego (o 8 p.p.) pod kątem częstości udzielania prawidłowych odpowiedzi. Również studenci

pierwszoroczni kierunku dentystycznego odpowiadali właściwie nieco częściej.

W przypadku pytania Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni)

stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań

serologicznych? Studenci kierunku lekarskiego w większości odpowiadali poprawnie (64%

właściwych wskazań). Zwraca uwagę fakt, iż grupą respondentów, która najczęściej wskazała błędne

odpowiedzi, są osoby określające swój poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych jako

„bardzo wysoki” – błędnie odpowiadała co trzecia z nich.

4

4

3

3

4

5

6

2

3

6

2

3

4

3

6

4

14

13

17

12

16

14

18

13

10

20

12

11

16

12

20

14

55

59

55

57

56

57

51

56

61

45

60

56

50

56

52

58

12

14

10

17

9

11

13

13

11

13

14

11

12

10

12

14

15

10

16

11

14

13

12

17

15

17

13

18

19

19

10

10

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci






Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we…






1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 24. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym

przyjmowaniu narkotyków. Uniwersytet i rok studiów (N=5378)

28 | S t r o n a

Wykres 25. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano badań serologicznych? Kierunek lekarski (N=4076)

Na to pytanie studenci kierunku lekarsko-dentystycznego odpowiadali poprawnie na porównywalnym

poziomie co ich koledzy z kierunku lekarskiego (61%). Najwięcej poprawnych odpowiedzi udzielała

grupa osób, która planuje związać się zawodowo ze specjalizacją zabiegową i niezabiegową (blisko

74% poprawnych wskazań).

4

3

6

3

4

5

4

4

4

6

4

4

4

3

6

2

5

3

3

4

3

9

16

19

17

22

20

17

18

20

22

17

20

19

20

18

16

21

18

17

20

21

17

18

22

18

52

55

46

52

58

54

46

50

53

51

52

53

49

38

38

43

46

51

58

56

56

46

45

12

12

11

13

14

13

9

12

12

16

11

13

10

4

6

8

7

11

10

15

15

14

16

14

13

16

12

7

10

22

13

15

8

15

11

19

38

28

29

25

16

9

8

8

8

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


29 | S t r o n a

Wykres 26. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano badań serologicznych? Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

7

7

7

8

2

4

7

7

6

13

6

7

7

15

10

2

9

7

7

4

6

10

16

22

21

24

22

35

15

21

23

21

21

22

20

27

11

25

32

22

22

23

20

20

16

21

51

53

48

47

50

68

53

51

52

47

52

56

41

30

35

39

45

53

49

61

57

48

47

10

9

13

15

7

6

7

10

10

15

10

9

13

11

8

14

16

6

11

10

12

14

8

9

10

8

7

6

8

12

9

10

4

10

8

12

33

21

13

9

12

10

6

4

12

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cąw

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


30 | S t r o n a

Wśród studentów poszczególnych uczelni, najczęściej prawidłowych odpowiedzi udzielali studenci

Uniwersytetu Medycznego Piastów Śląskich we Wrocławiu (74% poprawnych wskazań). Z kolei

na błędne odpowiedzi najczęściej wskazywali podopieczni Warszawskiego Uniwersytetu

Medycznego (36%). Biorąc pod uwagę rok studiów, najwyższy odsetek poprawnych odpowiedzi

przypadł w udziale studentom z ostatniego roku kierunku lekarskiego (72%).

5

2

4

5

4

5

4

4

4

7

2

8

8

4

6

4

20

15

20

18

22

20

12

17

18

18

20

28

20

20

25

18

52

55

48

52

53

54

63

59

55

48

55

37

47

45

57

58

11

17

12

16

10

10

11

10

10

14

13

7

12

9

8

14

13

11

17

9

12

12

10

11

13

13

10

20

13

22

4

6

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Wszyscy Responcenci






Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we…






1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 27. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie

przeprowadzano badań serologicznych. Uniwersytet i rok studiów (N=5395)

31 | S t r o n a

Poniżej umieszczono tabele prezentujące, czy różnice między odpowiedziami studentów

równoległych lat z obu kierunków różnią się od siebie w sposób istotny. Następnie dla każdej

z czterech grup tj. studentów pierwszego roku kierunku lekarsko dentystycznego, studentów

pierwszego roku kierunku lekarskiego, studentów piątego roku kierunku lekarsko – dentystycznego

oraz szóstego roku kierunku lekarskiego, wskazano zmienne korelujące. Podobne serie tabel

umieszczono po każdym bloku tematycznym pytań. Stanowią one podsumowującą analizę, z której

wynika, że odsetek dobrych odpowiedzi na pytania ankiety, jest różny u studentów równoległych lat

z obu kierunków, a zmienne korelujące z wynikiem to najczęściej uczelnia, do której uczęszcza

student, jego płeć oraz to czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia oraz czy zna

kogoś, kto jest zakażony HCV.

Warto również nadmienić, że w przypadku zmiennych dotyczących znajomości zagadnienia

korzystano z punktacji. Dobrej odpowiedzi przypisane zostały 3 punkty, złej odpowiedzi - 0 pkt,

a brakowi wiedzy – 1 pkt, gdyż uznano, że świadomość niewiedzy jest korzystniejsza niż fałszywe

przekonanie (zobacz również Tabela 30). W tabelach dotyczących korelacji w zmiennej płeć:

cyfra 1 została przypisana kobietom, cyfra 2 mężczyznom. Natomiast w pytaniach: Q4_Q12 Czy

posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?

Cyfrę 1 przypisano odpowiedzi „tak”, zaś 2 przypisano odpowiedzi „nie”. Braki danych nie były brane

pod uwagę w obliczeniach.

32 | S t r o n a

Tabela 2. Różnice istotne statystycznie między studentami pierwszego roku obu kierunków, pytania z zakresu wiedzy epidemiologicznej

Studenci kierunku lekarsko-

dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego

Sprawdza, czy przy poziomie istotności α=0,05 odpowiedzi

dla dwóch grup różnią się istotnie

Objaśnienia

liczba prawidłowych

odpowiedzi


odpowiedzi

liczba wszystkich odpowiedzi


Statystyka μ

różnica Pytanie

500 1697 731 2153 -5,7146 istotna PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

616 1942 731 2153 -4,3761 istotna PKT_02 Q8Q16_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek

602 1966 731 2153 -6,7022 istotna

PKT_03 Q8Q16_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi >>upiększające<< tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

524 1680 731 2153 -3,4935 istotna

PKT_04 Q8Q16_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA

588 1959 731 2153 -7,6730 istotna PKT_05 Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV

152 368 731 2153 2,2489 istotna PKT_06 Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

439 1187 731 2153 2,3187 istotna

PKT_33 Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano badań serologicznych

33 | S t r o n a

Tabela 3. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego 1 rok

Pearson Correlation Płeć

Czy posiada

w rodzinie osobę

pracującą w służbie zdrowia?

Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_01 _01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową -,154** ,016 ,084* -,147**

PKT_02 _02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek -,103** ,063 ,086* -,160**

PKT_03 _03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi >>upiększające<<

tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

-,116** ,147** ,129** -,178**

PKT_04 _04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane

na obecność HCV-RNA

-,027 ,011 ,130** -,052

PKT_05 _05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV -,092* ,107** ,157** -,192**

PKT_06 _06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków ,140** -,060 -,027 ,062

PKT_33 _33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni)

stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie

przeprowadzano badań serologicznych

-,014 ,038 -,014 -,119**

**. Korelacja jest istotna na poziomie 0,01 (2-tailed).

*. Korelacja jest istotna na poziomie 0,05 (2-tailed).

34 | S t r o n a

Tabela 4. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 1 rok


Czy posiada w rodzinie osobę


Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową -,077** -,006 -,015 ,001

PKT_02 Q8Q16_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek -,063** -,024 -,040 -,006

PKT_03 Q8Q16_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi

>>upiększające<< tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

-,065** -,022 -,024 -,011

PKT_04 Q8Q16_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być

badane na obecność HCV-RNA

-,068** -,047* -,037 -,015

PKT_05 Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV -,024 -,058** -,014 -,020

PKT_06 Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu

narkotyków

,060** -,030 -,017 -,059**

PKT_33 Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV

dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie

przeprowadzano badań serologicznych

-,088** ,004 -,006 -,056**



35 | S t r o n a

Tabela 5. Różnice istotne statystycznie między studentami ostatniego roku obu kierunków


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego

Sprawdza, czy przy poziomie

istotnościα=0,05 odpowiedzi dla

dwóch grup różnią się istotnie

Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

457 1774 577 1994 -6,0974 istotna PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV

drogą kropelkową

551 1906 577 1994 -0,0954 PKT_02 Q8Q16_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą

uszkodzenia ciągłości tkanek

551 1940 577 1994 -2,1905 istotna PKT_03 Q8Q16_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV

poprzez zabiegi >>upiększające<< tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

507 1832 577 1994 -2,9587 istotna PKT_04 Q8Q16_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym

zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA

544 1934 577 1994 -3,0705 istotna PKT_05 Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie

iniekcyjnej można zakazić się HCV

153 387 577 1994 3,6916 istotna PKT_06 Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy

donosowym przyjmowaniu narkotyków

377 1443 577 1994 -3,2700

istotna PKT_33 Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano badań serologicznych

36 | S t r o n a



Czy posiada w rodzinie

osobę pracującą w służbie zdrowia?

Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_01 _01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową -,045 ,051 ,006 -,043

PKT_02 _02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek -,022 ,056 ,021 -,100*

PKT_03 _03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi >>upiększające<< tj.

robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

-,022 ,039 ,072 -,062

PKT_04 _04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na

obecność HCV-RNA

-,016 -,040 -,025 -,126**

PKT_05 _05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV -,036 ,085* ,068 -,130**

PKT_06 _06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków ,040 ,011 -,004 -,008

PKT_33 _33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni)

stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano

badań serologicznych

-,031 ,014 -,003 -,065



37 | S t r o n a





Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową -,068** ,004 -,006 ,028

PKT_02 Q8Q16_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek -,026 -,012 ,007 ,014

PKT_03 Q8Q16_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi >>upiększające<< tj.

robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

-,029 -,007 ,037 ,011

PKT_04 Q8Q16_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na

obecność HCV-RNA

-,017 -,020 ,007 -,021

PKT_05 Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV -,020 -,034 ,026 -,026

PKT_06 Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków ,042 -,033 -,001 -,076**

PKT_33 Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią

większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań

serologicznych

-,103** ,035 ,004 -,163**



38 | S t r o n a

3.3 Zachowanie pacjenta zakażonego – rekomendacje

Większość (84%) respondentów uznawała, że osoba zakażona HCV nie może być dawcą narządów.

Stanowiło to prawidłową odpowiedź. W przypadku tej pozycji ankiety zaobserwowano zwiększoną

pewność w zakresie poprawnych odpowiedzi – odsetki wskazań „zdecydowanie nie” (w tym wypadku

stanowiące poprawną odpowiedź) wynosiły ponad 30% w większości badanych grup respondentów,

w tym najwyższy procent wskazań – blisko 40% – był udziałem grupy osób określającej swój poziom

wiedzy jako „bardzo wysoki (10)”. Jednocześnie w tej grupie współwystępował najwyższy odsetek

ogólnie błędnych odpowiedzi – 12%.

Wykres 28. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów. Kierunek lekarski (N=4068)

2

2

2

2

2

2

1

2

2

2

2

2

2

2

2

1

1

1

2

1

3

3

3

7

6

7

9

6

7

5

7

6

8

6

7

6

5

3

4

6

6

7

6

8

9

10

51

52

48

52

48

50

52

52

49

50

51

51

50

40

52

54

56

52

50

51

49

49

43

34

34

34

30

38

35

32

33

35

37

33

35

31

19

26

23

29

33

37

39

37

35

39

7

6

9

7

5

6

10

7

8

3

8

5

11

34

17

18

8

7

5

3

3

5

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


39 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego również w większości poprawnie ustosunkowywali

się do twierdzenia – 85% wskazało poprawną odpowiedź, a 36% zrobiło to w sposób zdecydowany.

Interesującym wydaje się być fakt, iż największy odsetek błędnych odpowiedzi zanotowano dla grupy

osób deklarujących bardzo wysoki poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych (21%)

oraz dla grupy studentów znających osoby zakażone HCV (19%).

Wykres 29. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1313)

2

2

3

5

1

3

1

7

2

3

2

4

1

2

2

2

2

4

3

11

6

5

9

10

5

3

4

8

4

12

5

6

6

11

8

5

6

6

8

6

5

7

11

49

52

44

39

62

48

56

48

51

39

51

48

52

33

52

44

56

60

50

49

40

36

45

36

36

37

41

29

45

31

35

37

37

36

38

32

33

25

36

27

29

34

39

48

48

32

6

5

7

5

4

4

8

5

6

5

6

5

8

19

15

14

9

4

5

5

3

5

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


40 | S t r o n a

Częstotliwość wskazywania poprawnych odpowiedzi była ogólnie wysoka wśród studentów

wszystkich uczelni medycznych. Natomiast najrzadziej poprawnie do twierdzenia Osoba zakażona

HCV może być dawcą narządów odnosili się studenci Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (74%).

Najczęściej poprawnie odpowiadali studenci 5-go roku stomatologii (91%). Co ciekawe, studenci

6-go roku kierunku lekarskiego udzielali błędnej odpowiedzi częściej (11%) niż studenci 1-go roku

kierunku lekarskiego (5%).

Zdania studentów kierunku lekarskiego na temat pracy osób zakażonych HCV w zawodach

związanych z udzielaniem świadczeń medycznych wydają się być podzielone. Poprawnie do tej tezy

ustosunkowało się 60% z nich. Wysokość odsetka poprawnych odpowiedzi była wprost

2

3

2

3

1

1

3

1

6

1

2

3

1

2

2

7

11

4

12

7

7

6

3

5

10

5

6

8

4

4

9

50

40

48

46

53

44

48

52

55

42

50

61

50

51

48

50

34

38

38

35

34

40

39

38

32

32

40

22

31

33

43

34

7

8

9

3

5

8

6

7

8

11

4

9

8

10

3

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 30. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów.

Uniwersytet i rok studiów (N=5381)

41 | S t r o n a

proporcjonalna do deklarowanego poziomu wiedzy studentów. Ponadto zwraca uwagę wysoki

odsetek odpowiedzi prawidłowych udzielanych przez osoby, które znają zakażonych wirusem HCV

(76%).

Wykres 31. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych. Kierunek lekarski (N=4059)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego wskazywali poprawne odpowiedzi rzadziej. Jedynie 8%

było zdecydowanie pewnych, że osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym

z udzielaniem świadczeń medycznych. Najczęściej poprawnie do stwierdzenia ustosunkowywały

12

11

13

13

17

14

7

12

12

16

11

14

8

5

5

5

6

10

8

14

17

18

35

49

49

48

49

54

48

45

48

49

60

47

51

44

24

30

37

44

44

54

55

55

59

49

19

21

17

21

15

17

22

21

18

10

21

19

21

21

25

24

24

23

20

17

16

14

7

4

4

5

4

3

5

5

4

4

3

5

4

5

8

9

6

5

5

4

3

3

3

3

16

15

17

13

11

15

21

15

17

11

16

12

22

42

30

27

21

18

13

11

9

6

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


42 | S t r o n a

się osoby deklarujące wysoki poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych (blisko 69%)

oraz planujące pracować po studiach w specjalizacji niezabiegowej (65%). Najrzadziej poprawnie

odpowiadali studenci, którzy przyznawali się do bardzo niskiego poziomu wiedzy w tym zakresie. Byli

oni także grupą respondentów, która najczęściej wybierała kategorię odpowiedzi „nie wiem” – ponad

40%. Ponadto poziom wiedzy na ten temat jest wyższy wśród studentów kierunku lekarskiego

znających zakażonych HCV. Odsetek osób w zdecydowany sposób potwierdzających, że zakażona

osoba może pracować w służbie zdrowia jest o 5% wyższy niż u pozostałych badanych z tego

kierunku. Wśród studentów kierunku lekarsko-dentystycznego znajomość kogoś zakażonego HCV

nie koreluje ze wzrostem wiedzy w tym zakresie.

43 | S t r o n a

Wykres 32. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316)

8

8

9

11

8

11

6

9

7

8

8

9

6

7

7

8

6

9

15

12

21

46

47

44

47

57

51

42

47

46

46

46

49

41

22

31

34

37

46

50

50

53

43

47

24

22

27

23

19

18

26

25

22

23

24

23

24

22

29

28

26

25

26

22

21

26

8

7

7

7

9

3

8

6

8

6

11

7

6

10

7

14

15

11

5

5

5

6

10

11

15

15

13

10

13

12

20

11

19

13

15

13

19

41

27

23

19

17

13

14

5

9

13

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


44 | S t r o n a

Poprawnej odpowiedzi w tym przypadku udzielali najczęściej studenci Pomorskiego Uniwersytetu

Medycznego w Szczecinie (70% z nich), najrzadziej zaś Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (48%).

Najwięcej niepoprawnych odpowiedzi udzielili studenci z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

(36%).Tendencja do częstszego udzielania właściwych odpowiedzi była zauważalna w przypadku

studentów ostatnich lata studiów (5 i 6 roku). Na 1-szym roku właściwie do twierdzenia ustosunkowało

się jedynie 44% respondentów z kierunku lekarskiego oraz 41% z kierunku dentystycznego.

11

9

13

18

8

14

16

9

10

8

9

9

6

6

12

18

48

56

43

52

45

48

52

48

42

40

53

53

35

38

60

60

21

25

21

13

23

17

12

21

28

26

21

19

29

26

16

12

5

2

4

4

7

5

4

3

8

10

4

3

11

7

3

2

16

9

19

13

18

16

16

18

12

16

13

16

19

23

9

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 33. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie

związanym z udzielaniem świadczeń medycznych. Uniwersytet i rok studiów (N=5375)

45 | S t r o n a

Ponad 70% badanych studentów uznało, że pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania

personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie.

Oznaczało to, że ponad 2/3 badanych nie miało racji, przy czym odsetki zdecydowanie błędnych

odpowiedzi oscylowały wokół 30% we wszystkich badanych grupach respondentów.

Wykres 34. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie. Kierunek lekarski (N=4090)

29

28

32

29

27

32

31

31

28

25

30

28

31

22

39

34

30

29

30

28

25

34

34

41

42

39

42

37

37

45

42

41

37

42

41

42

36

37

47

49

45

43

36

41

38

32

18

20

16

17

26

21

13

17

20

25

18

21

14

7

6

8

11

15

20

26

26

19

15

4

4

4

4

6

3

2

4

4

7

3

4

2

3

3

2

2

2

2

5

5

6

16

7

6

9

8

4

7

9

7

8

6

7

5

10

32

16

10

8

9

5

5

4

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


46 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego udzielali prawidłowych odpowiedzi („zdecydowanie nie”

oraz „nie”) o 5 punktów procentowych częściej niż ich koledzy z kierunku lekarskiego. Najczęściej

właściwie do stwierdzenia Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki

udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie ustosunkowali się studenci deklarujący

bardzo wysoki odsetek wiedzy (10) – 42% z nich, a także znające osoby zakażone HCV – 37%.

Wykres 35. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1323)

Najczęściej prawidłowych odpowiedzi („zdecydowanie nie” oraz „nie”) udzielali studenci Collegium

Medicum w Bydgoszczy. Dwie piąte z nich właściwie ustosunkowało się do stwierdzenia Pacjent

26

28

23

25

24

33

27

27

25

23

26

26

26

48

31

32

19

28

25

25

24

30

21

41

41

42

38

47

48

41

40

42

33

42

42

40

22

41

38

51

44

42

41

40

33

34

21

22

19

22

23

19

21

20

23

29

20

22

20

4

16

11

21

20

20

24

26

23

29

6

5

7

10

4

1

3

7

4

8

5

5

6

7

2

10

4

4

5

4

7

7

13

6

4

9

5

3

8

6

6

7

6

5

8

19

10

9

5

5

7

5

3

7

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


47 | S t r o n a

zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń

medycznych o swojej chorobie. Z kolei rzadziej prawidłowych odpowiedzi udzielali respondenci

z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu Medycznego Piastów Śląskich

we Wrocławiu (po 17% wskazań). Biorąc pod uwagę rok i kierunek studiów, badani z 1-go roku

kierunku lekarskiego odpowiadali błędnie częściej niż ich koledzy z kierunku dentystycznego (o 11

p.p.). Na ostatnich latach studiów występowała odwrotna tendencja: studenci kierunku

dentystycznego częściej wskazywali niepoprawną odpowiedź.

29

25

28

31

31

30

29

35

24

23

25

29

26

36

26

22

41

33

43

45

40

36

48

41

34

45

36

46

42

43

40

39

19

36

17

17

20

22

11

16

28

14

29

14

17

9

27

29

4

4

4

3

2

4

6

3

6

8

4

3

7

2

3

6

7

2

9

4

8

9

6

5

7

9

6

8

8

10

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 36. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie. Uniwersytet i rok

studiów (N=5413)

48 | S t r o n a

Tabela 8. Różnice istotne statystycznie między studentami pierwszego roku obu kierunków


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego




Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

595 1824 731 2153 -2,1113 istotna PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być

dawcą narządów

305 964 731 2153 -1,4359

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może

pracować w zawodzie związanym z udzielaniem

świadczeń medycznych

179 247 731 2153 8,5687 istotna

PKT_16 Q8Q16_16 Pacjent zakażony HCV ma

obowiązek informowania personelu placówki

udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej

chorobie

49 | S t r o n a





Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów -,099** ,035 ,120** -,114**

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym

z udzielaniem świadczeń medycznych

-,008 -,013 -,004 -,065

PKT_16 Q8Q16_16 Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu

placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

,042 ,002 -,164** ,163**







Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów -,097** -,037 -,059** -,008

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym


,012 -,025 -,085** ,001



-,031 ,016 -,045* -,029



50 | S t r o n a



dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego




Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

528 1681 577 1994 4,3820 istotna PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być

dawcą narządów

417 1558 577 1994 -2,9396 istotna

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może

pracować w zawodzie związanym z udzielaniem


178 690 577 1994 -1,6796

PKT_16 Q8Q16_16 Pacjent zakażony HCV ma

obowiązek informowania personelu placówki

udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej

chorobie

51 | S t r o n a




osobę pracującą w

służbie zdrowia?

Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów -,051 ,115** ,077 -,062

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z

udzielaniem świadczeń medycznych

-,026 -,070 ,041 -,184**



-,085* ,026 -,006 -,107*







służbie zdrowia?

Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów -,011 ,011 ,020 ,075**

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z

udzielaniem świadczeń medycznych

,037 ,018 -,078** -,065**



-,043 ,037 -,065** -,094**



52 | S t r o n a

3.4 Wiedza na temat HCV

Jedynie co trzeci student kierunku lekarskiego poprawne ustosunkowywał się do stwierdzenia Istnieje

możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. W obrębie specjalizacji, które respondenci planowali

realizować po studiach, najbardziej wyróżniały się osoby, które są zainteresowane zabiegową (45%

wskazało poprawne odpowiedzi). Większy odsetek właściwych wskazań pojawił się także

w przypadku osób znających zarażonych wirusem HCV – było to 48%. W przypadku omawianego

zagadnienia, zaobserwować można było wzrost odsetka poprawnych odpowiedzi przy jednoczesnym

wskazywaniu wyższej noty odzwierciedlającej poziom deklarowanej wiedzy.

Wykres 37. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4059)

7

7

8

7

11

8

5

6

8

12

7

9

6

2

6

2

4

4

5

9

12

15

25

25

25

26

23

35

26

20

24

26

36

24

27

22

11

11

12

13

20

30

35

32

34

22

41

44

37

45

36

41

44

43

40

35

42

41

42

42

43

42

47

47

42

40

39

30

27

13

12

13

13

11

13

13

14

12

10

13

13

12

6

16

14

16

14

13

10

10

16

15

13

12

16

13

7

13

18

13

14

8

14

10

19

39

24

30

19

15

10

7

6

5

12

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


53 | S t r o n a

Poziom wiedzy studentów kierunku lekarsko-dentystycznego na temat możliwości samowyleczenia

z infekcji HCV okazał się być niższy niż w przypadku studentów kierunku lekarskiego. Właściwe

odpowiedzi, czyli „tak” oraz „zdecydowanie tak” wskazało jedynie 17% respondentów, przy czym

grupą najczęściej odpowiadającą poprawnie okazali się być studenci deklarujący wysoki (9) (blisko

35%) i bardzo wysoki (10) (27%) poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych. Z kolei

respondenci najczęściej udzielający błędnej odpowiedzi to osoby planujące związać swoją karierę

zawodową ze specjalizacjami zabiegową i niezabiegową (84% wskazań).

Wykres 38. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315)

3

2

5

7

1

3

3

4

3

4

2

4

2

2

1

3

2

5

10

14

14

13

15

20

10

10

9

13

15

18

13

16

10

7

8

9

12

11

14

15

18

24

14

51

54

45

43

55

60

56

49

52

44

51

49

55

33

53

44

61

57

50

56

39

43

35

20

20

20

21

26

24

18

22

17

23

20

20

21

19

18

28

16

15

20

17

27

16

35

13

11

15

10

9

5

17

12

13

10

13

12

13

37

18

20

9

16

13

10

10

7

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


54 | S t r o n a

W przypadku wyżej wspomnianego twierdzenia, poprawne odpowiedzi, czyli „tak” i „zdecydowanie

tak”, najczęściej wskazywane były przez studentów Collegium Medicum w Bydgoszczy (47%),

najrzadziej zaś przez studentów Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

(20%). Biorąc pod uwagę kierunek i rocznik, największy odsetek poprawnych odpowiedzi przypadł

w udziale studentom 6 roku kierunku lekarskiego (51%). Wypadli oni zdecydowanie lepiej

w porównaniu do studentów kierunku dentystycznego (aż o 25 p.p.).

Tylko 46% studentów kierunku lekarskiego przyznało, że stosowane dotychczas metody leczenia

przeciwwirusowego dają możliwość wyeliminowania HCV, w tym blisko 13% było tego pewnych.

6

6

6

5

4

7

10

6

6

8

7

6

3

5

12

22

41

20

20

19

26

10

26

22

25

22

26

8

12

21

39

44

31

43

51

52

41

50

42

45

38

43

38

53

48

48

34

14

13

15

12

13

13

14

13

13

16

18

17

22

16

18

9

13

9

16

11

12

14

16

13

14

14

10

12

16

20

8

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 39. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5374)

55 | S t r o n a

Oznacza to, że mniej niż połowa badanych ma wiedzę na ten temat. Jednocześnie studenci

odpowiadali na to stwierdzenie adekwatnie do deklarowanego poziomu wiedzy – im był on wyższy,

tym udzielano większego odsetka odpowiedzi „tak” i „zdecydowanie tak”.

Wykres 40. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4059)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego wskazywali prawidłowe odpowiedzi w odniesieniu

do stwierdzenia Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość

13

11

14

11

17

12

10

11

14

24

11

15

8

2

5

6

9

10

16

20

26

37

33

33

33

33

36

31

32

32

34

38

33

35

31

20

21

26

28

30

40

36

37

39

36

30

32

26

31

30

33

28

31

29

28

30

30

29

23

28

27

31

33

31

31

31

22

16

6

5

7

6

7

7

5

7

5

4

6

7

5

2

9

4

6

5

7

7

5

8

4

18

19

18

18

10

16

25

18

19

6

20

13

26

53

41

38

29

23

13

10

8

5

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


56 | S t r o n a

wyeliminowania infekcji HCV o 10 p.p. rzadziej niż studenci kierunku lekarskiego. Najwięcej

poprawnych odpowiedzi udzielały osoby, które deklarowały najwyższy poziom wiedzy. Było to 53%

spośród tych osób. W tym przypadku również dało się zaobserwować trend polegający na wprost

proporcjonalnym udziale deklarowanej wiedzy i poprawnych odpowiedzi.

Wykres 41. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1300)

7

5

10

12

2

4

4

7

7

12

6

9

4

7

2

1

3

5

4

8

12

21

18

29

29

27

30

27

27

27

28

29

27

29

30

25

30

29

22

25

27

30

33

27

26

34

38

40

34

34

44

45

39

37

39

33

38

36

42

22

29

31

39

43

42

41

35

32

24

9

7

12

12

15

8

5

12

6

15

8

10

8

4

12

6

9

5

7

7

16

14

11

18

18

16

11

13

16

25

16

19

13

18

16

21

37

29

40

24

21

17

11

10

7

13

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


57 | S t r o n a

W odniesieniu do stwierdzenia Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość

wyeliminowania infekcji HCV najczęściej poprawnie ustosunkowywali się studenci Collegium

Medicum w Bydgoszczy (61%), najrzadziej zaś Śląskiego Uniwersytetu w Katowicach (32%).

W przypadku starszych roczników zaobserwowano większą częstotliwość udzielania poprawnych

odpowiedzi niż w przypadku studentów pierwszorocznych. Odnotowano także zwiększoną

częstotliwość udzielania poprawnych odpowiedzi w przypadku studentów ostatniego roku kierunku

lekarskiego niż ostatniego roku kierunku dentystycznego (o 14 p.p.).

11

16

9

14

4

9

8

15

10

15

12

18

4

6

11

19

32

45

33

33

28

32

38

33

27

30

35

30

24

27

34

40

32

20

29

34

42

32

30

30

36

25

34

27

36

30

40

29

7

5

4

6

6

7

3

2

12

8

13

10

7

8

5

18

19

24

15

20

22

17

18

25

17

12

13

26

30

7

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 42. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowane dotychczas metody leczenia wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5359)

58 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarskiego w większości poprawnie odnosili się do stwierdzenia Zakażenie HCV

niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Właściwej odpowiedzi najczęściej udzielali

respondenci planujący pracować po studiach w specjalizacji niezabiegowej (86% z nich wskazało

prawidłową odpowiedź). Podobnie było z respondentami, którzy znają osoby zakażone HCV (85%).

Na tle innych grup dobrze wypadali także studenci, którzy twierdzą, że są przygotowani do zajęć

praktycznych (81% prawidłowych wskazań). Najsłabiej odpowiadały osoby, które charakteryzowały

się niskim poziomem wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych.

Wykres 43. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Kierunek lekarski (N=4074)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego udzielili ogółem blisko 20% odpowiedzi „zdecydowanie

tak” i 46% odpowiedzi „tak” określając swój poziom akceptacji stwierdzenia Zakażenie HCV niesie

32

32

32

30

45

38

22

29

34

46

30

37

25

8

13

14

19

26

34

40

46

51

46

45

44

46

45

41

42

48

46

43

39

45

44

45

37

39

45

50

46

47

46

42

35

39

7

8

7

8

6

6

8

8

7

6

8

7

8

8

9

11

6

8

8

6

7

8

4

2

2

2

2

1

2

1

2

2

2

2

2

5

2

3

2

2

4

14

15

14

14

7

13

21

15

14

8

15

10

21

45

35

28

23

18

11

7

5

4

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaję

ćp

rakt

ycz

nyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


59 | S t r o n a

ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. To o ok. 12 p.p mniej niż w przypadku studentów

drugiego badanego kierunku. Deklarowany wysoki poziom wiedzy nie gwarantował prawidłowej

odpowiedzi – prawie co trzeci badany student uważający swój zasób wiedzy za bardzo wysoki

udzielał błędnej odpowiedzi w odniesieniu do tego stwierdzenia.

Wykres 44. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1309)

19

18

22

24

14

19

16

19

21

22

19

23

13

19

6

9

16

16

13

23

29

33

27

46

45

47

42

53

47

47

45

46

42

46

48

41

30

38

37

38

47

54

50

48

36

38

15

17

13

17

13

15

15

18

13

18

15

15

17

15

15

13

22

15

17

14

12

22

16

3

3

3

6

4

1

1

4

2

6

3

3

4

4

4

7

5

1

3

1

3

7

14

16

17

13

11

16

18

21

15

18

13

16

12

25

33

38

34

20

21

13

12

8

2

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


60 | S t r o n a

Najwyższy odsetek prawidłowych odpowiedzi został udzielony przez studentów Collegium Medicum

w Bydgoszczy (81%), najniższy zaś Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (65%) i Uniwersytetu

Medycznego we Wrocławiu (67%). Studenci ostatnich lat studiów (5-go roku stomatologii oraz 6-go

roku medycyny) odpowiadali poprawnie częściej niż studenci 1-go roku. Co więcej zauważalna była

tendencja wśród studentów 1-go roku do wskazywania kategorii odpowiedzi „nie wiem” – robił

to prawie co czwarty z nich. Studenci kierunku lekarskiego odpowiadali poprawnie nieznacznie

częściej w porównaniu do swoich kolegów z kierunku dentystycznego.

Mniej niż połowa badanych studentów kierunku lekarskiego prawidłowo odniosła się do stwierdzenia

Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Wśród osób deklarujących bardzo

29

33

29

31

24

34

27

31

30

21

35

29

12

18

28

47

45

48

39

48

49

45

40

42

40

43

45

50

43

46

50

43

9

7

8

8

11

6

16

8

9

13

9

5

18

9

12

6

2

2

2

1

2

1

2

1

1

6

3

1

4

3

3

1

15

9

21

12

14

13

14

18

20

16

8

15

24

24

7

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 45. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Uniwersytet i rok studiów (N=5383)

61 | S t r o n a

wysoki poziom wiedzy w zakresie zakażeń krwiopochodnych, jedynie 47% posiadało realną wiedzę

w tym przypadku. We wszystkich badanych grupach respondentów odnotowano relatywnie wysoki

odsetek odpowiedzi „nie wiem”, sięgał on nawet blisko 46%.

Wykres 46. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4061)

Mniej niż 40% studentów kierunku lekarsko-dentystycznego nie zgodziło się z twierdzeniem

Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Oznacza to udzielenie poprawnej

odpowiedzi przez niewiele więcej niż 1/3 badanych. Podobnie jak i w przypadku studentów drugiego

5

4

7

4

5

5

5

5

5

7

5

5

5

1

7

4

5

4

3

5

4

8

16

31

32

31

32

24

32

36

33

30

24

32

30

32

28

28

33

34

36

31

29

29

34

28

41

43

39

44

51

43

33

41

42

48

41

46

35

21

26

28

32

37

47

50

52

42

36

7

7

7

7

11

8

4

6

8

9

7

7

6

4

5

3

5

5

8

8

8

11

11

15

15

16

13

9

12

22

15

16

13

16

11

22

46

35

31

24

19

12

8

6

4

9

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


62 | S t r o n a

badanego kierunku, tu również występował niski odsetek poprawnych odpowiedzi w przypadku osób

deklarujących bardzo wysoki poziom wiedzy w zakresie tematyki ankiety.

Wykres 47. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1321)

Rozpatrując poprawność odpowiedzi w podziale na uczelnie, najwyższy odsetek prawidłowych

wskazań odnotowano na Collegium Medicum w Bydgoszczy oraz Uniwersytecie Jagiellońskim –

Collegium Medicum (po 53%). Z kolei najwyższy odsetek odpowiedzi błędnych – „tak” oraz

„zdecydowanie tak” - wystąpił na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach – 45%. Poprawnie

odpowiadali najczęściej studenci ostatniego roku kierunku lekarskiego – aż 2/3 z nich, wyraźnie lepiej

niż studenci ostatniego roku kierunku dentystycznego (o 20 p.p.).

6

6

8

9

3

5

5

6

6

15

5

6

8

15

6

7

4

4

7

4

10

10

13

40

40

39

36

42

46

41

40

39

30

41

37

43

22

39

40

34

50

41

40

33

33

37

33

33

33

38

39

34

28

33

33

37

33

38

24

15

20

27

29

27

33

40

42

34

29

4

3

5

7

0

3

2

4

4

4

4

4

3

4

4

5

3

2

4

4

4

7

8

17

17

15

10

17

13

23

17

17

14

17

14

22

44

31

22

30

17

14

12

11

16

13

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


63 | S t r o n a

W odpowiedzi na stwierdzenie Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także

w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg) blisko ¾ badanych studentów kierunku

lekarskiego odpowiedziało twierdząco, co oznacza poprawne ustosunkowanie się do twierdzenia.

Im wyższy poziom deklarowanej wiedzy tym częściej występowały poprawne odpowiedzi.

We wszystkich grupach respondentów odsetki jednoznacznie błędnych odpowiedzi były niskie

i sięgały maksymalnie 17%.

5

3

4

6

5

2

9

3

3

8

6

7

7

6

6

4

33

34

35

35

40

30

32

34

31

32

38

25

42

39

37

23

39

48

36

39

37

44

40

44

39

38

36

39

26

28

42

56

6

5

6

8

4

9

4

5

5

7

8

6

4

3

4

10

16

9

18

13

13

15

16

14

22

14

12

22

22

24

10

7

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 48. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy

o czynnej infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5382)

64 | S t r o n a

Wykres 49. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg). Kierunek lekarski (N=4082)

Studenci kierunku lekarskiego rzadziej poprawnie ustosunkowywali się do twierdzenia Zakażenie

HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce,

nerki, mózg). Poprawnie odpowiedziało 68% respondentów, z czego jedynie niecałe 13% wskazało

najwłaściwszą odpowiedź „zdecydowanie tak”. Studenci określający swój poziom wiedzy jako bardzo

niski, jednocześnie najrzadziej prawidłowo ustosunkowywali się do stwierdzenia (niecałe 41%).

19

17

21

18

23

24

14

19

18

27

17

21

15

5

14

12

15

14

17

21

22

37

43

54

56

51

58

53

54

53

53

54

48

55

54

54

46

49

55

58

55

56

56

55

41

44

10

10

10

10

12

9

9

9

10

10

10

10

9

3

5

7

8

9

11

10

14

16

7

1

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

3

2

1

1

1

1

2

17

16

17

14

12

13

23

17

16

14

17

14

21

42

31

24

19

21

15

12

9

4

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


65 | S t r o n a

Wykres 50. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg). Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1320)

Do stwierdzenia Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba

narządach (płuca, serce, nerki, mózg) w sposób prawidłowy ustosunkowało się najwięcej studentów

w obrębie Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie (79%). Różnica w wysokości

odsetka poprawnych odpowiedzi nie była istotna dla respondentów z poszczególnych kierunków

13

11

16

16

12

18

9

14

11

14

13

14

10

7

10

9

8

9

12

15

18

19

18

55

59

48

46

55

61

62

53

58

37

57

57

51

33

49

59

56

60

56

55

57

47

45

12

11

15

17

7

7

9

13

11

30

10

13

11

11

12

10

12

9

11

13

12

17

24

3

3

4

7

1

1

4

2

6

3

3

4

7

5

2

1

5

2

3

9

3

17

17

17

13

26

13

19

16

17

13

17

14

23

41

29

17

22

21

16

15

9

9

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


66 | S t r o n a

pierwszych lat studiów. Najlepiej zaś odpowiadali ci studiujący na ostatnim roku kierunku lekarskiego

(77% prawidłowych wskazań).

Wykres 51. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg). Uniwersytet i rok studiów (N=5402)

17

13

16

18

14

13

17

13

16

19

16

28

10

14

17

24

54

58

55

61

59

58

49

56

60

44

57

46

57

55

53

53

10

14

10

4

9

11

14

12

7

15

10

9

12

7

12

13

2

2

1

1

2

1

1

8

2

5

1

1

1

17

13

18

16

16

17

19

18

17

14

15

17

17

23

17

10

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


67 | S t r o n a

Rozpatrując wyniki ustosunkowania się studentów kierunku lekarskiego do stwierdzenia Prawidłowe

wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta, warto zwrócić

uwagę na wysoki odsetek kategorii odpowiedzi „nie wiem”. Sięgał on nawet blisko 62%. Z kolei

odsetek odpowiedzi nieprawidłowych był niewielki – wynosił maksymalnie 13%. Podsumowując,

studenci kierunku lekarskiego w większości znali prawidłową odpowiedź. Jeśli jej nie znali, często

decydowali się na rezygnację z zajęcia stanowiska w tej sprawie i wskazywali odpowiedź „nie wiem”.

Wykres 52. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta. Kierunek lekarski (N=4078)

Odsetek odpowiedzi błędnych w odniesieniu do stwierdzenia Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT,

ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta był wyższy w przypadku studentów kierunku

lekarsko-dentystycznego i sięgał 19%, co wynosi o 10 p.p. więcej niż u studentów kierunku

2

1

3

1

1

1

3

2

2

2

2

2

1

1

3

1

1

1

1

2

2

6

7

7

7

8

7

5

7

10

8

7

6

8

7

8

10

8

10

11

9

6

7

5

7

4

48

50

45

51

56

50

41

49

48

54

48

53

41

23

35

30

36

45

57

55

59

52

40

17

16

17

15

26

20

10

16

17

26

15

19

13

4

5

5

12

11

15

21

24

30

42

26

25

27

26

13

23

37

26

26

13

28

19

37

62

49

55

40

34

20

15

10

5

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


68 | S t r o n a

lekarskiego. Na wydziale lekarsko-dentystycznym również często posługiwano się kategorią

odpowiedzi „nie wiem”. Najwyższe odsetki poprawnych odpowiedzi charakteryzowały grupę osób

planujących realizować karierę zawodową w specjalizacji niezabiegowej (67%) oraz zabiegowej

i niezabiegowej (71% właściwych wskazań).

Wykres 53. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317).

Wśród studentów poszczególnych uczelni ze stwierdzeniem Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT,

ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta najczęściej nie zgadzali się studenci

Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Blisko 73% z nich miało rację. Najniższy odsetek

6

5

10

12

2

3

10

3

13

6

7

6

7

10

6

4

5

6

5

9

7

24

13

11

16

16

6

5

11

12

14

15

12

13

12

15

10

14

14

10

13

12

9

25

16

47

48

44

46

64

65

41

45

49

46

47

51

37

19

33

30

38

42

48

55

61

44

42

5

4

8

6

3

6

5

6

4

6

5

5

6

4

2

3

7

5

5

5

5

11

5

29

32

23

19

25

24

39

28

30

20

30

24

39

56

44

47

36

38

28

23

15

14

13

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


69 | S t r o n a

prawidłowych odpowiedzi i zarazem najwyższy błędnych odnotowano wśród respondentów

wywodzących się z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (kolejno 27% i 46%). Rozpatrując kontekst

długości czasu studiowania, pod kątem poprawności odpowiedzi lepiej ponownie wypadli studenci

ostatniego roku kierunku lekarskiego (87%). To oznacza, że 8 p.p. więcej osób udzieliło prawidłowych

odpowiedzi niż miało to miejsce wśród ich kolegów z ostatniego roku studiów kierunku

dentystycznego.

Większość badanych studentów kierunku lekarskiego znała prawidłową odpowiedź w odniesieniu

do twierdzenia Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku

infekcji HCV. Blisko 59% badanych odpowiedziało twierdząco. Najczęściej prawidłową odpowiedź

wskazywały osoby, które deklarowały wysoki poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych,

3

2

1

2

1

3

1

12

3

6

9

2

4

2

9

12

9

7

10

7

8

6

7

15

6

9

15

10

9

4

48

57

42

49

48

52

47

50

46

36

58

48

27

36

72

61

14

11

14

17

12

18

14

13

16

9

15

15

4

7

7

26

27

19

34

28

28

22

29

30

32

28

18

23

45

44

8

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 54. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT

wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta. Uniwersytet i rok studiów (N=5395)

70 | S t r o n a

prawie 35% z nich wybrało kategorię odpowiedzi „Zdecydowanie tak”. Analogicznie najsłabiej

wypadały osoby, których wiedza ich zdaniem była na bardzo niskim poziomie – zaledwie 1% tych

osób wskazał najbardziej właściwą odpowiedź.

Wykres 55. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4058)

Na wydziale lekarsko-dentystycznym 49% badanych studentów zgodziło się z twierdzeniem

brzmiącym Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku

infekcji HCV. Oznacza to, że jedynie niespełna połowa miała rację w tym zakresie. Co ciekawe,

relatywnie niewielki odsetek poprawnych odpowiedzi (37%) charakteryzował respondentów, którzy

deklarowali bardzo wysoki poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych. Co więcej,

byli oni grupą, która najczęściej odpowiadała błędnie – robiła to ponad połowa z nich.

9

8

11

8

10

8

9

9

9

14

8

11

7

1

8

7

7

5

6

8

13

23

35

50

52

46

48

55

56

44

50

49

48

50

53

45

38

40

39

43

49

54

55

55

47

46

15

15

15

19

17

13

12

14

15

18

14

16

13

7

8

13

10

14

15

17

19

20

11

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

1

1

2

1

2

1

2

25

25

26

25

17

22

32

25

25

19

26

19

33

52

42

40

39

30

24

18

12

8

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jąc

ą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaję

ćp

rakt

ycz

nyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


71 | S t r o n a

Wykres 56. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV. Kierunek lekarsko – dentystyczny (N=1316)

5

5

6

7

3

8

3

6

4

13

4

5

6

8

4

1

7

4

7

5

4

9

11

43

45

40

42

54

48

42

44

43

38

44

46

37

23

33

45

40

38

42

48

55

42

26

23

23

23

28

18

24

20

21

25

31

22

24

21

12

17

19

21

25

25

25

20

26

37

3

2

5

7

2

1

1

5

2

5

3

3

4

8

4

5

4

3

2

4

5

16

25

25

25

17

23

20

33

24

26

13

27

22

32

50

42

30

29

33

24

20

17

18

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa


Nie zastanawiałem\amsię nad tym

Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie

(01) bardzo niskipoziom wiedzy

(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)

(10) bardzo wysokipoziom wiedzy

Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


72 | S t r o n a

Najwyższy odsetek prawidłowych odpowiedzi (73%) w odniesieniu do twierdzenia Obecność zmian

skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV wystąpił w grupie

respondentów z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Z kolei najwyższy odsetek błędnych

odpowiedzi wystąpił wśród studentów Collegium Medicum w Bydgoszczy. Ogółem relatywnie często

wskazywano na kategorię odpowiedzi „nie wiem” – robiło to 35% badanych z Gdańskiego

Uniwersytetu Medycznego, a 38% spośród pierwszorocznych studentów kierunku lekarskiego.

8

7

6

6

5

5

11

6

6

8

5

18

4

8

6

10

48

41

41

54

51

47

39

49

47

47

52

55

38

43

50

57

17

26

16

14

19

19

20

20

16

19

19

6

21

10

27

20

2

1

2

1

1

1

2

1

1

6

2

4

1

2

1

25

25

35

25

24

27

28

23

30

20

22

20

33

38

15

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 57. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5374)

73 | S t r o n a

Do stwierdzenia Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

prawidłowo odniosło się 12% studentów kierunku lekarskiego. Zauważalna była tendencja

do częstszego udzielania poprawnych odpowiedzi wraz ze wzrostem poziomu deklarowanej wiedzy.

Dla przykładu, osoby, które uznały swój poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych za niski

(2) właściwie ustosunkowały się do twierdzenia w 9%, a osoby deklarujące poziom wiedzy

jako wysoki (9) – w 22%. We wszystkich badanych grupach respondentów odnotowano dość wysoki

odsetek kategorii odpowiedzi „nie wiem”, sięgał on nawet 68% w przypadku osób deklarujących niski

poziom wiedzy.

Wykres 58. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Kierunek lekarski (N=4074)

9

7

12

9

9

12

8

10

8

9

9

10

7

10

6

4

5

5

8

9

13

19

26

42

43

42

45

49

46

35

41

44

50

41

47

35

19

22

24

33

41

49

51

49

47

46

10

11

9

12

12

9

8

10

11

13

10

11

9

2

7

9

7

8

9

12

14

19

13

2

1

2

2

2

2

1

1

2

4

1

2

1

1

2

1

2

2

1

1

2

3

2

37

38

36

33

28

31

47

38

36

24

39

30

47

68

63

63

53

44

34

28

21

12

13

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


74 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego ogółem wykazywali podobny poziom wiedzy

do studentów kierunku lekarskiego, ustosunkowując się do twierdzenia Nowoczesne leki anty-HCV

mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Prawidłowe odpowiedzi wskazało 15%

respondentów. Niskim odsetkiem właściwych odpowiedzi wyróżniała się grupa studentów

planujących pracować w przyszłości w specjalizacji zabiegowej i niezabiegowej (5% prawidłowych

wskazań).

Wykres 59. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1318)

7

7

8

10

1

9

6

8

6

10

7

9

4

7

4

5

5

5

4

9

11

10

18

43

43

42

41

45

54

42

42

43

45

42

46

34

22

29

29

27

44

45

47

50

48

45

10

11

10

12

15

4

10

10

11

13

10

11

9

4

6

10

10

7

16

10

10

14

16

5

4

8

10

2

1

2

6

4

9

5

4

6

4

8

8

7

2

4

4

5

14

13

35

36

32

28

37

32

41

34

36

23

36

30

46

63

52

48

51

42

32

31

24

14

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


75 | S t r o n a

Zwraca uwagę wysoki odsetek wskazań kategorii odpowiedzi „nie wiem” wśród studentów wszystkich

uczelni i roczników. W większości przypadków przekraczał on 30%, w niektórych nawet 40% (Gdański

Uniwersytet Medyczny – 45%; Uniwersytet Medyczny w Lublinie – 41%; studenci 1-go roku kierunku

lekarskiego – aż 55%). Najczęściej prawidłowo odpowiadali badani z Pomorskiego Uniwersytetu

Medycznego w Szczecinie (2/3 z nich) oraz studenci 5-go roku stomatologii (69%).

8

9

9

13

6

7

10

7

7

4

8

12

4

6

11

12

42

45

35

53

44

47

37

45

43

30

46

45

31

31

57

55

10

6

10

6

12

9

17

10

10

13

12

6

10

7

10

14

2

2

1

1

2

2

2

1

12

2

1

7

1

2

2

36

40

45

27

36

35

34

36

40

41

32

35

47

55

18

18

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 60. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane

w profilaktyce poekspozycyjnej. Uniwersytet i rok studiów (N=5392)

76 | S t r o n a


Studenci kierunku lekarsko -

dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego




Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

76 360 731 2153 -4,1241 istotna PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV

220 749 731 2153 -2,3210 istotna PKT_08 Q8Q16_08 Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV

406 1400 731 2153 -4,5799 istotna PKT_09 Q8Q16_09 Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

224 701 731 2153 -0,9591 PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV

487 1489 731 2153 -1,2767 PKT_15 Q8Q16_15 Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

231 951 731 2153 -5,9709 istotna PKT_17 Q8Q16_17 Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta

316 1110 731 2153 -3,8909 istotna PKT_20 Q8Q16_20 Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV

134 208 731 2153 6,2647 istotna PKT_40 Q8Q16_40 Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

77 | S t r o n a





Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV ,114** -,001 -,113** ,098**

PKT_08 Q8Q16_08 Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV

-,020 ,019 -,053 -,057

PKT_09 Q8Q16_09 Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

,092* -,004 ,017 -,030

PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV ,041 -,006 -,072 ,031

PKT_15 Q8Q16_15 Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

-,063 ,045 ,192** -,061

PKT_17 Q8Q16_17 Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta

,032 -,030 ,019 -,022

PKT_20 Q8Q16_20 Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV

-,045 ,033 ,033 -,020

PKT_40 Q8Q16_40 Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

,092* -,046 -,149** ,040



78 | S t r o n a





Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV ,084** ,004 -,093** -,026


,050* ,001 -,079** ,037


,043* ,009 -,048* ,037

PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV -,040 ,027 ,008 -,047*


-,037 -,013 ,010 ,006


-,031 -,006 -,068** ,012


-,025 -,021 -,017 ,126**


,020 ,032 -,027 -,026



79 | S t r o n a



dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego




Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

158 1033 577 1994 -10,3608 istotna PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV

266 1186 577 1994 -5,7081 istotna


455 1787 577 1994 -6,8156 istotna PKT_09 Q8Q16_09 Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

271 1327 577 1994 -8,5414 istotna PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV

404 1528 577 1994 -3,2368 istotna


460 1750 577 1994 -4,8960 istotna


328 1349 577 1994 -4,8004 istotna


80 325 577 1994 -1,4134 PKT_40 Q8Q16_40 Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

80 | S t r o n a





Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV ,001 ,023 ,015 ,133**


,064 -,044 ,025 ,110**


,001 ,059 ,068 -,119**

PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV -,031 ,002 ,009 -,005


-,046 ,024 ,083* -,035


-,091* ,057 ,010 -,150**


-,023 -,096* -,024 ,055


-,053 ,060 ,025 ,022



81 | S t r o n a





służbie zdrowia?

Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV -,005 ,054* -,068** -,093**


,030 ,078** -,097** -,057*


-,007 ,051* -,039 -,041

PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV -,008 ,020 -,041 -,064**


,026 -,001 -,031 ,014


-,013 ,000 -,064** -,113**


,005 -,020 ,000 ,122**


-,030 ,000 -,036 ,022



82 | S t r o n a

3.5 Szerzenie się zakażenia w placówkach opieki medycznej

Trzy piąte badanych z kierunku lekarskiego uznało stosowanie procedury higienicznego mycia rąk

przed kontaktem z pacjentem za zmniejszające ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Oznacza

to, iż większość respondentów miała rację. Najczęściej poprawnie odpowiadali studenci,

którzy uznawali swój poziom wiedzy w badanym zakresie za bardzo wysoki – blisko 80% z nich

udzieliło prawidłowej odpowiedzi. Najmniej poprawnych odpowiedzi (36%) udzieliła grupa osób,

która przyznawała, że ich poziom wiedzy jest bardzo niski.

Wykres 61. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Kierunek lekarski (N=4062)

12

10

15

14

14

12

10

11

12

15

12

14

10

7

9

8

9

11

10

11

16

17

32

48

47

49

46

48

46

49

48

48

50

48

50

45

29

42

43

45

46

52

52

50

50

48

26

29

21

27

27

29

25

28

25

24

27

25

28

22

23

28

29

28

28

26

25

23

10

5

5

5

5

6

5

3

4

5

5

5

5

4

8

5

2

5

3

3

6

6

6

7

9

9

10

7

5

7

13

8

9

6

9

6

14

34

22

19

12

11

6

4

3

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


83 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego również w większości wypowiadali się prawidłowo (59%).

W tym przypadku jednak osoby deklarujące najwyższy poziom wiedzy (10) nie wskazywały

najczęściej poprawnych odpowiedzi. Zrobiła to połowa z nich, co stanowi odsetek niższy

niż w przypadku osób deklarujących mniejszy zasób wiedzy, np. na poziomie (2), (3) lub (4).

Wykres 62. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

11

9

15

15

9

11

8

12

11

11

11

12

10

15

14

10

9

6

9

12

16

23

11

48

50

44

46

38

53

50

46

50

44

48

51

41

19

43

45

43

51

51

54

45

49

39

27

27

26

24

38

28

27

28

26

29

27

26

29

26

16

25

37

29

27

24

27

19

34

5

4

6

7

3

3

3

7

2

8

4

4

6

11

4

5

2

5

4

4

5

2

5

9

10

8

7

13

5

11

8

11

8

9

7

14

30

22

15

9

10

9

6

7

7

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cąw

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


84 | S t r o n a

Poprawnej odpowiedzi w tym przypadku udzielali najczęściej studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego –

Collegium Medicum (64%), najrzadziej zaś Gdańskiego i Lubelskiego Uniwersytetu Medycznego

(54%). Biorąc pod uwagę roczniki studiów, studenci ostatnich lat odpowiadali prawidłowo nieznacznie

częściej od studentów 1-go roku. Wśród studentów pierwszego roku odsetek osób, które udzieliły

prawidłowej odpowiedzi na pytanie był o 2 p.p. większy wśród osób z kierunku lekarskiego. Natomiast

wśród studentów ostatniego roku, proporcje się zmieniły. Odsetek studentów kierunku lekarsko-

dentystycznego, wskazujących prawidłową odpowiedź był o 1 p.p. wyższy niż u studentów kierunku

lekarskiego. Tym samym warto podkreślić, że różnice w wiedzy studentów obu kierunków były

niewielkie.

W przypadku twierdzenia Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku

używania wyłącznie sprzętu jednorazowego 51% studentów kierunku lekarskiego ustosunkowało

12

9

10

12

12

13

14

11

10

13

11

12

8

10

15

14

48

52

44

48

50

51

45

49

50

41

50

48

44

44

52

52

27

31

30

27

24

24

24

27

27

28

28

27

30

29

23

24

5

3

6

4

3

4

6

4

5

6

7

4

6

4

3

5

9

6

10

9

11

8

10

9

8

11

5

9

11

13

7

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 63. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5381)

85 | S t r o n a

się poprawnie, poprzez wskazanie odpowiedzi „zdecydowanie tak” (8%) oraz „tak” (43%).

Występowało stosunkowo mało zdecydowanych wskazań prawidłowych odpowiedzi, a zdania

respondentów zdawały się być ogólnie podzielone.

Wykres 64. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego. Kierunek lekarski (N=4075)

Podobnie jak w przypadku odpowiedzi studentów kierunku lekarskiego, wyniki studentów kierunku

lekarsko-dentystycznego rozkładają się podobnie. Niemniej jednak w tym przypadku do twierdzenia

Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie

8

8

9

8

10

12

5

9

8

10

8

9

7

3

7

6

6

8

9

8

9

10

12

43

42

43

43

48

42

39

42

43

47

42

45

40

30

32

34

40

43

45

48

46

49

32

34

36

30

34

30

32

36

35

33

31

34

33

34

22

29

39

38

34

33

33

33

30

37

9

7

10

8

8

9

9

8

9

9

9

8

9

8

13

11

9

7

7

8

9

8

15

7

6

7

6

4

5

10

6

7

4

7

5

10

37

19

9

7

9

6

2

3

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


86 | S t r o n a

sprzętu jednorazowego poprawnie ustosunkowała się mniejszość respondentów (45%). Grupą osób,

która najczęściej odpowiadała poprawnie byli studenci, którzy chcą po studiach pracować

w specjalizacji zabiegowej i niezabiegowej.

Wykres 65. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

Największą wiedzą na temat ryzyka zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku

używania wyłącznie sprzętu jednorazowego charakteryzowali się studenci Warszawskiego

Uniwersytetu Medycznego – 76% prawidłowych wskazań. Spośród poszczególnych grup badanych

najczęściej poprawnie odpowiadali studenci 6-go roku kierunku lekarskiego (60%).

6

6

6

7

4

6

5

6

6

8

6

6

6

11

2

5

10

4

6

5

6

7

11

39

37

42

37

46

52

37

38

40

35

40

41

36

15

31

38

44

43

42

39

42

32

32

39

41

34

38

40

33

40

38

39

40

38

38

40

37

43

32

34

42

37

40

37

46

37

11

11

12

13

9

8

11

12

10

11

11

11

11

15

12

14

7

8

11

12

15

12

13

5

5

5

4

1

1

7

5

5

5

5

4

7

22

12

13

5

2

4

5

1

4

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


87 | S t r o n a

Wśród studentów pierwszego roku, odsetek tych, którzy udzielili prawidłowej odpowiedzi na pytanie

był o 4 p.p. większy wśród lekarzy. Wśród studentów ostatniego roku, rozbieżność odpowiedzi między

wydziałami uległa zwiększeniu. Odsetek studentów wydziału lekarskiego, wskazujących prawidłową

odpowiedź był o 8 p.p. wyższy niż u studentów wydziału dentystycznego.

Według 46% studentów kierunku lekarskiego, stwierdzenie Każdy pacjent przyjmowany do szpitala

powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV jest prawdziwe. Oznacza

to, że prawidłowo wypowiada się na ten temat mniej niż połowa badanych. Odsetki odpowiedzi

„zdecydowanie tak” były w tym przypadku niewielkie. Poziom deklarowanej wiedzy

nie współwystępował z częstością poprawnych odpowiedzi. Osoby uważające swój zasób wiedzy

za bardzo wysoki (10) udzieliły jedynie w 41% prawidłowych wskazań.

8

7

9

12

7

8

7

7

7

9

7

6

6

7

6

10

42

44

41

42

45

38

38

31

39

36

45

52

33

36

46

50

35

32

35

32

34

36

35

44

38

37

34

30

39

37

38

31

9

13

8

11

8

9

13

11

8

11

11

5

14

10

8

7

6

4

7

4

6

9

7

6

8

7

3

7

7

10

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 66. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego. Uniwersytet i rok studiów

(N=5394)

88 | S t r o n a

Wykres 67. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Kierunek lekarski (N=4070)

Studenci kierunku lekarsko-stomatologicznego wypadli wyraźnie lepiej pod kątem określania

prawdziwości twierdzenia Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo

oznaczone przeciwciała anty-HCV. Z tą tezą zgodziło się 72% respondentów. To aż o 26 p.p. więcej

niż w przypadku studentów kierunku lekarskiego. Najczęściej poprawnie odpowiadali respondenci,

którzy zamierzają po studiach związać się zarówno z zabiegową, jak i niezabiegową specjalizacją –

81% poprawnych wskazań.

7

7

7

7

7

7

6

7

7

8

7

7

6

4

11

6

6

6

6

6

8

9

11

39

41

36

41

36

40

41

42

37

35

40

39

39

31

38

41

44

38

44

40

35

38

30

34

34

34

34

42

37

28

32

36

42

33

37

30

16

16

21

22

32

37

40

44

38

43

4

3

5

4

6

3

3

4

4

4

4

5

3

4

3

2

3

3

2

5

6

11

10

16

15

16

14

9

12

23

14

17

10

16

11

22

44

32

29

24

21

12

9

7

4

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


89 | S t r o n a

Wykres 68. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315)

14

15

14

18

8

12

13

14

15

16

14

17

10

26

13

7

7

11

13

15

22

21

16

57

58

57

48

71

69

61

55

61

51

58

58

55

30

48

57

71

61

64

59

51

46

35

15

15

16

20

11

14

12

17

13

18

15

14

18

19

8

13

12

14

14

17

17

18

24

3

2

5

7

1

1

4

2

9

2

3

3

2

5

1

2

2

3

2

11

16

10

10

8

7

9

5

13

10

9

6

10

7

15

26

29

19

9

12

6

6

7

5

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


90 | S t r o n a

Na tle studentów z poszczególnych uczelni wyróżniali się studenci Śląskiego Uniwersytetu

Medycznego w Katowicach. Oni to najczęściej właściwie ustosunkowywali się do stwierdzenia Każdy

pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Ponad

60% z nich wskazało kategorie odpowiedzi „tak” oraz „zdecydowanie tak”. Najrzadziej robili

to podopieczni Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum oraz Uniwersytetu Medycznego

w Łodzi (43%).

Studenci 5-go roku stomatologii odpowiadali poprawnie wyraźnie częściej niż studenci 1-go roku

i ostatniego roku kierunku lekarskiego. Wśród studentów kierunku dentystycznego pierwszego roku,

odsetek tych, którzy udzielili prawidłowej odpowiedzi na pytanie był o 14 p.p. większy niż wśród

studentów kierunku lekarskiego. Na ostatnim roku studiów dystans między kierunkami jeszcze

się zwiększył. Odsetek studentów kierunku lekarskiego, wskazujących prawidłową odpowiedź

był o 40 p.p. niższy niż u studentów kierunku dentystycznego.

9

7

5

9

9

8

12

6

6

14

9

6

10

6

20

8

44

52

45

43

52

34

40

45

37

36

41

40

54

44

62

34

30

29

27

32

22

37

30

32

37

27

35

34

17

22

13

47

4

2

3

3

3

4

4

4

5

8

4

2

4

3

1

6

14

10

20

13

14

17

14

12

15

15

11

19

15

25

3

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 69. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien

mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5385)

91 | S t r o n a

Większość studentów kierunku lekarskiego ustosunkowała się poprawnie do twierdzenia Korzystanie

z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie

epidemiologiczne. Ponad trzy piąte z nich odpowiedziało twierdząco. Im wyższy poziom deklarowanej

wiedzy, tym częściej odpowiadano poprawnie.

Wykres 70. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne. Kierunek lekarski (N=4063)

Większość studentów kierunku lekarsko-dentystycznego prawidłowo ustosunkowało

się do twierdzenia Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może

stanowić zagrożenie epidemiologiczne – prawie 63% odpowiedziało twierdząco. Na uwagę zasługuje

wysoki odsetek poprawnych odpowiedzi w grupie studentów, którzy chcieliby pracować

w specjalizacji zarówno zabiegowej, jak i niezabiegowej – 74%.

13

11

15

11

12

13

14

14

12

15

12

13

11

4

12

10

13

10

10

12

14

26

32

51

53

49

54

55

54

47

52

51

51

52

54

48

24

41

47

52

53

55

55

53

49

39

17

17

17

18

19

15

16

16

18

18

17

17

16

17

14

14

15

16

18

19

20

10

18

2

2

3

2

2

2

2

2

2

4

2

2

2

4

3

2

2

2

2

2

2

4

4

17

17

17

15

13

16

21

16

17

12

17

13

22

50

30

28

19

19

15

11

11

11

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


92 | S t r o n a

Wykres 71. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

W odniesieniu do stwierdzenia Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych

może stanowić zagrożenie epidemiologiczne właściwie najczęściej ustosunkowywali się studenci

Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Aż 79% z nich wskazało właściwe odpowiedzi, czyli „tak”

i „zdecydowanie tak”.

13

13

13

15

7

15

12

13

13

13

13

14

10

11

6

8

14

10

11

13

19

14

16

50

51

47

47

60

59

49

49

51

50

50

52

46

41

38

44

40

53

50

54

56

46

34

18

17

19

18

14

15

19

17

19

16

18

18

16

7

21

21

21

17

20

16

13

23

24

4

3

6

8

2

2

6

3

11

4

4

5

7

10

3

2

2

3

3

4

9

18

15

16

15

12

17

11

19

16

15

11

16

12

23

33

25

24

22

17

15

13

8

9

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


93 | S t r o n a

Respondentów z poszczególnych lat studiów cechował zbliżony odsetek poprawnych wskazań.

Wśród studentów kierunku dentystycznego pierwszego roku, odsetek tych, którzy udzielili

prawidłowej odpowiedzi na pytanie był o 5 p.p. mniejszy niż wśród studentów kierunku lekarskiego.

Na ostatnim roku studiów proporcje się odwróciły. Odsetek studentów kierunku lekarskiego,

wskazujących prawidłową odpowiedź był o 3 p.p. niższy niż u studentów kierunku dentystycznego.

Blisko 87% studentów kierunku lekarskiego słusznie zgadza się z twierdzeniem Należy

zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą

z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. W przypadku tego stwierdzenia ankiety występował

relatywnie duży odsetek odpowiedzi „zdecydowanie tak”. Najwyższy sięgał 58% (w przypadku osób

deklarujących bardzo wysoki poziom wiedzy). Zdecydowani w swoim osądzie (blisko 41%) byli także

studenci planujący związać swoją przyszłość ze specjalizacją zabiegową i niezabiegową

jednocześnie.

13

9

10

13

9

10

14

9

8

8

13

28

9

13

17

12

51

49

50

54

54

51

48

51

49

49

53

51

47

48

54

56

17

23

16

17

17

22

16

19

24

20

16

8

19

14

16

20

3

6

2

1

1

2

6

2

2

8

3

6

2

2

2

17

13

22

15

19

15

17

20

18

14

15

12

19

24

11

10

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 72. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne. Uniwersytet i rok studiów (N=5380)

94 | S t r o n a

Wykres 73. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. Kierunek lekarski (N=4079)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego odpowiadali równie prawidłowo. 86% wskazało

na prawdziwość twierdzenia Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo

ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. W tym przypadku

także wyróżniali się respondenci, którzy chcą pracować po studiach w specjalizacji zabiegowej

i niezabiegowej. Aż 97% z nich wskazało prawidłową odpowiedź, z czego 43% było jej zdecydowanie

pewnych.

34

33

35

34

37

41

29

34

34

35

34

36

31

12

28

29

29

29

35

36

39

47

58

53

54

50

53

52

49

55

53

53

52

53

53

53

43

49

52

57

58

55

54

51

42

30

7

7

8

7

8

5

7

8

7

8

7

7

7

12

7

8

6

6

7

8

8

6

4

1

2

1

1

2

1

1

2

1

1

2

1

3

2

2

2

1

2

3

5

4

6

4

2

4

7

4

5

3

5

3

7

31

13

9

6

5

3

2

1

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaję

ćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


95 | S t r o n a

Wykres 74. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315)

Najczęściej rację mieli studenci Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie (w 94%),

choć studenci pozostałych uczelni również bardzo często odpowiadali prawidłowo. Podobnie było

w przypadku poszczególnych lat studiów – różnica w wysokości odsetka prawidłowych odpowiedzi

wyniosła zaledwie 4 p.p. pomiędzy 1-szym a 6-tym rokiem.

30

31

29

29

27

43

30

29

31

32

30

31

26

37

23

22

29

27

23

33

40

39

21

56

57

54

50

64

54

60

54

58

51

56

56

56

26

52

61

56

62

64

57

49

44

39

8

7

10

12

5

3

5

9

7

10

8

7

10

15

10

7

10

6

8

6

6

14

29

3

2

3

6

2

4

2

6

2

3

3

4

4

3

2

2

3

1

3

4

8

3

3

3

3

2

5

4

3

1

4

3

5

19

10

7

2

3

2

3

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cąw

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


96 | S t r o n a



Na ostatnim roku studiów tendencja się odwróciła. Odsetek studentów kierunku lekarskiego

wskazujących prawidłową odpowiedź był o 5 p.p. niższy niż u studentów kierunku dentystycznego.

Zdecydowana większość studentów kierunku lekarskiego prawidłowo ustosunkowała

się do twierdzenia Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Trzy

czwarte respondentów uznało je za twierdzenie fałszywe.

33

23

40

43

32

30

33

29

33

29

34

32

27

33

34

34

54

58

50

51

58

55

42

58

56

48

53

59

53

52

59

54

7

11

4

5

5

7

17

7

6

11

7

3

10

6

5

8

2

3

1

2

1

3

7

2

4

1

1

2

4

4

5

3

7

5

5

5

5

3

6

6

7

2

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 75. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic

ochronnych. Uniwersytet i rok studiów (N=5394)

97 | S t r o n a

Wykres 76. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Kierunek lekarski (N=4082)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego częściej niż kierunku lekarskiego wskazywali

na poprawność twierdzenia Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV.

Blisko 73% z nich odpowiadało poprawnie.

3

3

3

3

3

3

3

3

3

2

3

3

3

3

3

4

3

2

2

2

3

7

9

16

14

19

19

14

14

17

16

16

17

16

17

15

8

12

17

24

14

17

16

17

20

19

63

65

58

59

65

65

62

64

62

64

62

64

60

44

62

60

53

64

66

67

65

58

52

12

11

12

12

15

14

9

11

13

13

12

12

12

11

5

8

12

12

11

13

14

12

17

6

6

7

7

4

4

9

6

7

3

7

4

10

34

19

11

8

8

4

3

2

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


98 | S t r o n a

Wykres 77. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

3

3

4

7

2

1

1

5

2

6

3

3

4

7

2

1

2

2

3

5

4

5

5

18

17

21

22

17

12

16

17

20

19

18

20

16

19

19

28

19

16

19

18

14

28

26

58

61

52

49

70

69

61

56

60

57

58

58

57

33

56

52

62

64

56

59

58

49

42

15

14

17

17

10

17

14

17

13

17

15

16

13

11

8

7

11

12

19

16

20

14

18

5

5

6

4

1

1

8

5

6

1

6

3

10

30

15

13

6

6

3

2

3

4

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

wsł

użb

iezd

row

ia?

Czy

zn

a o

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


99 | S t r o n a

W przypadku stwierdzenia Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

najczęściej błędną odpowiedź wskazywali respondenci z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

(34%). Studenci poszczególnych lat odpowiadali z reguły poprawnie, a odsetek poprawnych

odpowiedzi oscylował w okolicach 75%.

Większość badanych studentów z kierunku lekarskiego odpowiedziała poprawnie na twierdzenie

Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas

badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Było to 79% respondentów. Odsetki

prawidłowych odpowiedzi były w poszczególnych grupach porównywalne.

Wykres 78. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5401)

3

1

2

2

2

1

5

3

2

6

2

5

4

4

3

2

17

17

15

12

16

11

12

16

12

24

12

29

18

17

20

15

61

64

62

62

65

65

62

64

66

49

69

52

56

59

59

66

13

13

11

20

12

15

17

10

13

13

14

8

15

10

16

14

6

4

10

4

5

7

5

8

7

8

3

6

8

10

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


100 | S t r o n a

Wykres 79. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Kierunek lekarski (N=4077)

Podobnie jak studenci kierunku lekarskiego, przedstawiciele kierunku lekarsko-dentystycznego

również prawidłowo ustosunkowywali się do twierdzenia Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad

dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez

kontaktu z krwią). Poprawnie odpowiedziało 78% respondentów.

2

1

2

1

1

2

2

2

2

2

2

2

2

3

2

1

2

2

1

2

2

5

13

13

14

13

12

13

14

13

14

15

13

14

13

16

11

15

14

14

13

14

13

11

9

46

48

43

48

48

48

44

45

47

47

46

47

44

34

44

44

43

47

50

50

48

40

30

33

32

34

31

36

33

31

35

31

32

33

33

32

19

28

30

34

31

31

32

36

45

52

6

5

7

6

3

4

9

6

6

4

6

4

9

31

14

10

7

6

4

3

2

2

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


101 | S t r o n a

Wykres 80. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316)

4

3

5

6

2

1

2

5

2

5

4

4

4

7

4

1

2

4

5

3

3

5

8

12

11

14

15

8

12

10

13

10

19

11

11

14

11

21

9

9

10

11

14

10

16

16

46

48

44

43

54

46

48

47

46

42

47

46

46

11

25

47

55

48

51

47

51

36

45

32

32

32

32

33

40

31

30

35

31

32

34

28

41

38

33

31

29

29

33

34

41

24

6

7

5

4

3

2

9

5

7

4

6

4

9

30

13

9

3

8

4

4

3

2

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


102 | S t r o n a

Najczęściej prawidłowo odpowiadali studenci Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (87%

wskazań odpowiedzi „nie” oraz „zdecydowanie nie”). Najrzadziej z kolei studenci Collegium Medicum

w Bydgoszczy (70%). Wśród studentów poszczególnych lat studiów odsetek wskazań właściwych

odpowiedzi był podobny – dla przykładu wysokość odsetka poprawnych odpowiedzi dla 1-go roku

była o 6 p.p. niższa niż dla studentów 6-go roku.



Na ostatnim roku studiów 85% studentów kierunku dentystycznego odpowiedziało prawidłowo,

co było wynikiem wyższym o 4 p.p. w stosunku do studentów kierunku lekarskiego.

2

2

2

2

2

2

4

2

6

3

1

5

2

2

1

13

24

14

11

11

15

16

16

12

15

13

7

13

12

11

15

46

44

45

50

50

44

39

47

49

46

49

45

44

43

50

49

33

26

32

32

32

31

34

29

31

28

33

42

30

33

35

32

6

4

8

5

5

7

7

6

8

5

3

6

8

9

3

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 81. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Uniwersytet i rok studiów (N=5393)

103 | S t r o n a

W odniesieniu do stwierdzenia Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych

całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby, 77% studentów kierunku

lekarskiego wypowiedziało się negatywnie, co oznacza udzielenie prawidłowej odpowiedzi

w kontekście tej tezy.

Wykres 82. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem zapalenia wątroby. Kierunek lekarski (N=4077)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego ustosunkowywali się poprawnie w 3/4 w odniesieniu

do stwierdzenia Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie

eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby. Najczęściej poprawnie odpowiadały

2

1

3

2

2

2

2

2

2

2

2

2

3

4

2

1

2

1

1

2

5

4

13

11

16

13

11

13

14

13

13

13

13

13

12

10

9

10

14

12

12

14

13

18

19

59

61

54

58

60

61

57

59

58

58

59

60

57

34

54

59

58

60

62

60

60

55

43

18

19

18

18

24

18

15

18

19

21

18

19

17

13

13

13

16

17

19

20

21

17

30

8

8

9

9

4

7

12

8

9

6

9

6

12

40

20

16

11

9

5

4

4

4

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


104 | S t r o n a

osoby, które deklarują chęć pracowania po studiach w specjalizacji zabiegowej i niezabiegowej (89%

prawidłowych wskazań).

Wykres 83. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316)

Studenci poszczególnych uczelni wypadali podobnie pod kątem częstości udzielania poprawnych

odpowiedzi. Podobnie było w przypadku rozpatrywania poszczególnych lat studiów – odsetek

prawidłowych odpowiedzi różnił się maksymalnie o 10 p.p. pomiędzy rocznikami.

3

3

3

5

2

4

2

4

3

2

4

4

2

5

3

2

2

2

3

9

8

15

13

19

17

20

7

14

15

15

19

15

15

16

15

15

14

18

14

18

16

12

18

18

55

58

50

52

59

63

57

53

58

49

56

58

50

30

52

48

58

60

56

56

59

47

47

20

19

21

21

21

26

17

21

18

26

19

20

19

19

8

20

15

16

18

22

24

19

21

7

7

7

5

4

11

7

7

3

8

6

11

33

23

14

6

8

6

5

2

7

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


105 | S t r o n a

Wykres 84. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby. Uniwersytet i rok (N=5393)

W przypadku twierdzenia Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie

wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie, 87% studentów kierunku lekarskiego wybrało

poprawne odpowiedzi, tzn. „nie” oraz „zdecydowanie nie”. Zdecydowana większość poprawnych

odpowiedzi charakteryzowała wszystkie grupy respondentów.

2

1

1

3

1

4

1

1

5

2

2

3

2

3

2

13

17

12

12

13

9

11

17

10

15

12

19

13

13

18

13

58

58

54

58

60

62

53

56

61

56

59

58

56

57

54

60

19

19

21

24

18

20

23

17

20

16

21

12

18

15

22

22

8

6

11

6

7

8

9

10

8

8

6

8

10

12

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


106 | S t r o n a

Wykres 85. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie. Kierunek lekarski (N=4072)

1

1

2

2

1

1

2

1

1

1

1

1

2

2

2

2

1

2

1

4

4

6

5

8

7

5

6

7

7

6

6

6

6

8

8

8

8

10

7

6

5

5

5

4

48

50

44

52

47

41

49

47

49

50

48

49

47

49

43

49

44

51

51

51

48

38

30

39

39

39

34

45

48

34

40

38

39

39

41

35

16

34

34

38

34

38

42

44

48

60

5

5

7

5

2

4

8

5

6

4

5

3

8

26

13

7

8

7

3

2

2

4

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


107 | S t r o n a

Podobnie sytuacja przedstawiała się w przypadku studentów kierunku lekarsko-dentystycznego.

Zdecydowana większość (86%) z nich odpowiedziała poprawnie, wskazując tym samym odpowiedzi

przeczące. Co ciekawe, najwyższy odsetek odpowiedzi błędnych (prawie 16%) odnotowano w grupie

osób deklarujących najwyższy możliwy (10) poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych.

Wykres 86. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

2

2

3

4

1

3

1

4

2

2

3

1

1

2

1

2

2

9

11

6

5

9

10

4

2

4

8

4

11

6

7

5

15

4

7

9

6

9

4

5

7

5

44

45

43

40

45

47

48

44

45

42

45

46

41

19

40

46

42

49

47

46

42

42

39

41

42

40

40

50

50

39

39

44

40

41

41

42

41

40

39

45

38

38

44

47

37

34

6

6

5

6

2

1

8

6

6

4

6

4

9

26

17

7

3

5

6

4

4

5

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


108 | S t r o n a

W podziale na poszczególne uczelnie oraz lata studiów nie odnotowano znaczących różnic

w częstości udzielania prawidłowych odpowiedzi. Odsetki poprawnych wskazań przekraczały 80%,

z wyjątkiem Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, gdzie sięgnął on 78%.

W odniesieniu do twierdzenia Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas

zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca,

poprawną odpowiedź wskazało 48% studentów kierunku lekarskiego. Podobnie niskie odsetki

odnotowano we wszystkich branych pod uwagę grupach respondentów. Z kolei dość często

wskazywano kategorię odpowiedzi „nie wiem” – robił to prawie co czwarty respondent.

2

3

1

2

2

2

1

1

5

1

1

3

2

2

1

6

12

5

5

8

5

6

8

4

11

6

3

7

7

5

5

47

47

47

47

51

47

42

49

45

49

49

45

45

46

44

50

39

37

40

43

34

41

44

36

44

29

41

46

37

37

46

41

5

2

8

5

5

5

6

7

6

6

4

6

8

8

3

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 87. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie. Uniwersytet i rok studiów

(N=5389)

109 | S t r o n a

Wykres 88. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca. Kierunek lekarski (N=4078)

W odniesieniu do twierdzenia Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas

zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca,

poprawną odpowiedź – nie i zdecydowanie nie - wskazało 40% studentów kierunku lekarsko-

dentystycznego. Blisko co piąty student (19%) nie potrafił ustosunkować się do stwierdzenia i wybierał

kategorię odpowiedzi „nie wiem”.

5

4

5

4

4

6

4

5

4

4

5

5

4

2

5

4

6

4

4

4

4

9

13

23

24

21

26

23

22

21

25

21

21

23

24

21

16

19

24

22

22

22

25

26

25

20

40

40

40

40

43

38

38

39

40

46

39

43

36

27

30

30

33

37

41

46

47

42

43

8

7

10

8

11

8

7

8

9

9

8

9

8

4

9

6

9

8

8

9

8

11

12

24

25

24

20

19

25

30

23

25

19

25

20

31

49

37

36

30

29

24

17

16

13

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


110 | S t r o n a

Wykres 89. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

8

8

9

8

8

7

9

8

8

11

8

8

8

7

9

10

11

7

9

6

9

7

13

33

34

30

29

39

41

35

31

35

26

34

32

35

15

40

32

40

37

31

35

29

28

29

31

31

31

33

30

37

29

32

30

35

31

35

23

19

15

38

24

27

32

34

32

42

37

9

7

11

13

3

6

7

9

8

11

8

8

9

7

6

3

10

8

7

9

12

9

11

19

20

18

18

21

10

21

19

19

18

19

17

24

52

30

17

15

21

21

16

17

14

11

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


111 | S t r o n a

Rozpatrując podział badanych na respondentów wywodzących się z poszczególnych uczelni

i roczników, na uwagę zasługuje wysoki odsetek odpowiedzi „nie wiem”, w zasadzie w każdej uczelni.

W podziale na lata studiów warto zwrócić uwagę na częstsze wskazania kategorii odpowiedzi „nie

wiem” w przypadku studentów 1-go roku. Ponadto wśród studentów kierunku dentystycznego

pierwszego roku, odsetek tych, którzy udzielili prawidłowej odpowiedzi na pytanie był o 7 p.p. niższy

niż wśród studentów kierunku lekarskiego. Na ostatnim roku studiów dystans między kierunkami

się utrzymał. Odsetek studentów kierunku lekarskiego, wskazujących prawidłową odpowiedź był

o 8 p.p. wyższy niż u studentów kierunku dentystycznego.

W odniesieniu do twierdzenia Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy

nie było kontaktu z krwią pacjenta, poprawną odpowiedź wskazało 85% studentów kierunku

lekarskiego. Odnotowano stosunkowo wysokie odsetki odpowiedzi „zdecydowanie tak” –

6

4

5

9

6

4

9

5

4

6

5

4

9

5

7

5

25

23

25

27

22

22

31

31

25

20

25

30

36

21

29

25

38

46

33

38

41

39

29

36

43

39

41

35

27

34

37

46

8

6

8

9

8

10

5

7

8

14

9

8

8

8

10

9

23

21

29

17

23

25

26

20

21

21

20

22

20

32

17

16

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 90. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca. Uniwersytet i rok studiów (N=5395)

112 | S t r o n a

w przypadku osób deklarujących bardzo wysoki (10) poziom wiedzy z zakresu zakażeń

krwiopochodnych odpowiedź taką wskazało ponad 58% badanych.

Wykres 91. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta. Kierunek lekarski (N=4075)

38

37

39

36

43

44

32

38

37

40

37

39

35

20

29

30

33

31

40

43

40

51

58

48

49

45

48

46

45

50

47

48

46

48

48

47

44

44

51

51

50

47

47

50

41

29

7

7

7

8

6

4

8

7

6

8

7

6

8

7

10

8

5

8

7

6

6

5

5

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

2

4

3

5

5

3

1

2

4

5

4

6

5

3

4

7

5

5

3

5

4

8

27

13

9

7

7

3

2

2

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


113 | S t r o n a

W odniesieniu do twierdzenia Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy

nie było kontaktu z krwią pacjenta, poprawną odpowiedź wskazało 86% studentów kierunku lekarsko-

dentystycznego. We wszystkich branych pod uwagę grupach respondentów w sposób twierdzący,

czyli prawidłowy, odpowiadała większość respondentów. Nieliczne były także wskazania kategorii

odpowiedzi „nie wiem”.

Wykres 92. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

41

40

43

45

43

41

37

42

40

39

41

41

40

48

29

34

44

36

40

42

48

43

39

45

46,5

42,0

41,8

49,0

51,0

45,8

43,4

46,8

44,4

44,9

46,2

42,3

18,5

37,5

52,3

46,2

48,4

47,1

46,1

42,3

48,3

28,9

7

6

8

6

3

5

8

7

6

8

7

7

7

7

15

3

7

9

4

6

6

3

16

3

3

3

3

5

3

2

3

2

4

3

3

4

7

6

3

1

3

6

1

2

11

4

4

5

4

6

4

5

5

4

3

7

19

13

7

2

3

3

5

1

5

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


114 | S t r o n a

Studenci poszczególnych uczelni medycznych odpowiadali poprawnie ze zbliżoną częstotliwością,

podobnie jak i studenci 1-go, 5-go i 6-go roku studiów obu kierunków.

Blisko 73% studentów kierunku lekarskiego nie zgodziło się z twierdzeniem Dobieranie środka

znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego

samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Oznacza to, że prawie 3/4

respondentów miało w tym względzie rację. Dla wszystkich zaprezentowanych na wykresie grup

respondentów odsetek odpowiedzi „zdecydowanie nie” (najwłaściwszej z punktu widzenia

poprawności twierdzenia) był stosunkowo duży – oscylował wokół 1/3 badanych.

38

29

41

38

39

37

37

38

45

37

44

36

37

36

46

39

47

49

40

47

47

46

48

47

42

45

46

55

45

46

44

50

7

11

8

8

7

7

6

10

6

7

5

3

7

7

6

6

3

7

4

5

3

4

3

1

2

3

3

1

4

4

1

2

5

3

8

2

4

6

6

4

4

7

3

5

6

8

2

2

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 93. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych

w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta. Uniwersytet i rok studiów (N=5392)

115 | S t r o n a

Wykres 94. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Kierunek lekarski (N=4088)

4

3

4

4

4

3

4

4

3

4

4

4

3

5

5

5

2

3

4

4

3

5

6

16

15

17

17

18

14

14

16

16

17

15

16

15

12

10

11

13

17

17

16

18

14

11

39

40

38,1

39,6

37,0

39,6

41,0

38,1

40,6

40,4

39,4

39,7

39,1

35,2

31,8

40,6

39,1

39,6

42,0

42,2

39,9

36,2

28,9

33

34

32

33

36

37

30

35

31

33

33

35

31

18

33

30

36

30

32

33

35

40

50

8

8

9

7

5

6

11

7

9

6

8

6

12

30

20

13

10

10

5

4

4

5

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


116 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego odpowiadali w sposób poprawny równie często (73%)

jak studenci kierunku lekarskiego w odniesieniu do twierdzenia Dobieranie środka znieczulającego

z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta

jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. W częstości poprawnych odpowiedzi wyróżniali

się respondenci, którzy planują po studiach realizować się zawodowo w specjalizacji niezabiegowej

– w 90% wskazywali oni prawidłowe odpowiedzi.

Wykres 95. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

3

3

4

6

1

3

1

3

3

6

3

4

3

11

4

3

4

1

3

3

5

3

3

17

14

21

20

9

12

15

19

14

22

16

17

16

7

21

15

14

16

19

16

19

16

18

42

42

42

36

57

36

46

42

42

33

43

42

41

26

35

45

43

49

44

43

35

41

29

31

32

29

31

33

42

28

31

31

32

31

31

31

26

21

29

33

27

25

34

36

36

42

7

8

5

6

7

10

6

9

6

7

6

9

30

19

8

5

8

9

4

4

3

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaję

ćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


117 | S t r o n a

Najczęściej prawidłową odpowiedź wskazywali studenci Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

(82%), najrzadziej zaś Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (61%). Respondenci z poszczególnych

lat studiów obu kierunków odpowiadali podobnie, odsetki prawidłowych odpowiedzi

przekraczały 70%.

Ponad 2/3 studentów kierunku lekarskiego w sposób prawidłowy ustosunkowało się do stwierdzenia

W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia)

obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry.

Najwyższy odsetek zdecydowanych osób występował w grupie respondentów, którzy określili swój

poziom wiedzy jako bardzo wysoki (10) – w 44% wskazywali oni odpowiedź „zdecydowanie tak”.

4

4

3

3

3

3

5

3

3

8

3

2

3

4

3

3

16

26

16

14

20

12

15

13

11

24

19

8

18

13

15

19

40

37

36

43

41

40

39

43

43

37

43

40

41

38

43

41

33

27

33

35

28

36

32

32

35

24

31

42

29

34

34

32

8

6

11

5

8

8

9

9

8

7

4

7

9

12

5

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 96. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Uniwersytet i rok studiów (N=5405)

118 | S t r o n a

Najrzadziej prawidłową odpowiedź znały osoby równocześnie przyznające, że poziom ich wiedzy

z zakresu zakażeń krwiopochodnych jest bardzo niski (1).

Wykres 97. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. Kierunek lekarski (N=4080)

Na wydziale lekarsko-dentystycznym sytuacja przedstawiała się podobnie. Ogółem studenci

w większości przypadków (67%) prawidłowo odnosili się do twierdzenia W przypadku zabiegów bez

kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same

procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. W kontekście częstości

udzielania poprawnych odpowiedzi wyróżniali się studenci planujący realizować się w przyszłości

18

17

18

17

20

19

16

19

17

20

17

19

16

11

12

13

13

14

17

18

20

33

44

50

52

46

49

51

45

51

47

52

52

49

51

47

35

39

47

52

51

52

55

48

50

31

20

19

21

21

22

24

16

21

18

19

20

20

19

18

23

19

14

20

22

20

23

10

17

3

2

3

3

3

5

2

3

3

2

3

3

2

2

2

3

3

2

2

3

3

4

4

10

10

12

11

5

8

15

10

10

7

11

7

15

34

24

19

18

13

7

5

6

3

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


119 | S t r o n a

w specjalizacji niezabiegowej (80% prawidłowych wskazań w tej grupie) oraz jednocześnie

zabiegowej i niezabiegowej (79% prawidłowych wskazań).

Wykres 98. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1320)

Studenci wszystkich uczelni w większości prawidłowo ustosunkowywali się do stwierdzenia

W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia)

obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry.

Prawidłowa odpowiedź występowała najczęściej wśród studentów uczących się w Szczecinie

lub Poznaniu. Studenci z poszczególnych lat studiów odpowiadali podobnie pod względem

16

16

16

15

14

21

17

16

17

23

15

17

14

11

17

13

15

15

11

16

25

24

18

51

52

48

48

66

59

50

48

54

44

52

52

50

26

44

52

49

52

56

55

49

43

37

20

19

23

22

16

14

20

22

18

22

20

21

19

15

19

23

23

20

18

20

19

24

21

4

4

5

9

3

1

1

6

3

7

4

4

6

11

5

5

4

4

2

4

7

16

8

9

8

7

6

12

8

9

4

9

7

11

37

21

8

8

9

11

7

4

2

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


120 | S t r o n a

poprawności, jedynie podkreślić można częstsze wybieranie kategorii „nie wiem” w przypadku

respondentów z 1-go roku. Studenci ostatniego roku kierunku lekarsko dentystycznego nieco częściej

niż studenci kierunków lekarskich wskazywali prawidłową odpowiedź na to pytanie.

W odniesieniu do stwierdzenia Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych

przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością

przenoszenia zakażenia HCV większość studentów kierunku lekarskiego (ponad 76%) wskazało

odpowiedzi prawidłowe, tj. „nie” oraz „zdecydowanie nie”. Rozkłady odpowiedzi w poszczególnych

grupach respondentów były porównywalne, z wyjątkiem osób deklarujących niski i bardzo niski

poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych. Osoby te rzadziej odpowiadały prawidłowo,

częściej wybierając odpowiedź „nie wiem”.

17

14

22

21

15

18

20

15

19

11

14

18

14

17

18

18

50

56

49

54

55

43

47

54

51

42

57

46

47

47

56

52

20

19

15

17

19

25

18

19

19

30

19

19

21

18

19

22

3

3

2

2

1

3

2

3

1

8

4

5

5

3

4

3

10

8

13

7

10

11

12

9

10

9

6

11

13

16

3

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 99. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury

postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. Uniwersytet i rok studiów (N=5400)

121 | S t r o n a

Wykres 100. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Kierunek lekarski (N=4082)

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego nieco rzadziej niż studenci kierunku lekarskiego

odpowiadali poprawnie w odniesieniu do stwierdzenia Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur

przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni

zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Prawidłową odpowiedź wskazało

blisko 70%, co jest wynikiem o 6 p.p. niższym niż w przypadku studentów kierunku lekarskiego.

Najmniej poprawnych odpowiedzi wskazały osoby deklarujące jednocześnie, że posiadają niski

poziom wiedzy w zakresie zakażeń krwiopochodnych.

2

1

2

2

2

2

1

1

2

3

2

2

2

2

5

1

2

1

1

1

2

1

1

11

10

12

12

9

9

12

10

11

11

11

11

11

10

8

11

11

10

14

10

8

15

11

58

61

54

57

63

60

55

58

58

59

58

59

57

43

51

51

53

58

65

62

65

52

35

18

17

20

17

21

21

16

20

17

22

18

20

15

12

12

12

18

17

13

21

20

30

46

11

11

12

12

6

7

16

10

12

5

12

8

15

33

24

24

15

14

7

6

5

2

7

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


122 | S t r o n a

Wykres 101. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1314)

3

2

4

5

2

1

3

2

4

3

3

3

4

8

2

3

3

1

3

4

5

16

15

19

21

10

8

14

17

15

24

15

17

15

7

8

16

14

17

15

18

16

18

21

54

56

49

48

68

61

55

51

57

50

54

56

49

26

48

41

57

55

58

58

58

47

45

16

14

20

17

17

17

15

19

12

19

16

16

15

26

15

17

16

12

12

15

18

23

24

11

13

9

9

5

12

14

9

14

4

12

8

17

37

21

23

12

13

13

8

4

9

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa

-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


123 | S t r o n a

Najwyższy odsetek poprawnych odpowiedzi w odniesieniu do stwierdzenia Posiadanie

zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą

świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

odnotowano wśród studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (88%), zaś najwyższy

odpowiedzi błędnych – wśród studentów Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (27%). Wśród

studentów kierunku dentystycznego pierwszego roku, odsetek tych, którzy udzielili prawidłowej

odpowiedzi na pytanie był o 6 p.p. niższy niż wśród studentów kierunku lekarskiego. Na ostatnim roku

studiów dystans między kierunkami się zmniejszył jedynie o 1 p.p.

2

1

1

1

2

3

2

2

1

4

3

3

2

2

1

12

13

12

13

12

11

19

12

8

23

11

4

17

10

15

11

57

70

54

60

62

58

42

65

63

45

67

54

49

54

60

62

18

9

13

17

14

17

25

11

14

12

13

34

14

15

18

21

11

7

20

8

10

10

11

10

14

16

7

8

16

18

4

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 102. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni

zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5396)

124 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarskiego udzielając odpowiedzi „nie” i „zdecydowanie nie” ustosunkowali

się w 2/3 poprawnie do twierdzenia Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie

zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem

tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV. Wyraźnie zauważalny

wyższy odsetek prawidłowych odpowiedzi odnotowano w przypadku osób deklarujących wysoki

poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych, zaś respondenci deklarujący niski poziom

wiedzy odpowiadali w sposób prawidłowy bardzo rzadko (w 28%) w porównaniu do innych

rozpatrywanych grup. Aż 56% z nich wskazało kategorię odpowiedzi „nie wiem”.

Wykres 103. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV? Kierunek lekarski (N=4077)

2

2

2

2

2

3

2

2

2

2

2

2

2

1

3

3

2

2

1

1

2

2

6

13

13

14

15

10

14

15

14

13

10

14

12

16

15

19

19

18

15

13

9

11

10

7

50

51

48

51

55

52

44

49

50

58

49

54

44

21

38

34

44

48

56

58

56

52

37

17

17

16

15

23

17

13

16

17

21

16

20

11

7

7

5

9

12

14

21

24

30

41

19

18

19

17

10

15

27

19

18

9

20

13

27

56

33

39

27

23

16

10

7

5

9

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


125 | S t r o n a

W tym przypadku ponownie najwyższy odsetek prawidłowych odpowiedzi wystąpił wśród studentów

Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (78%), choć różnice w częstości udzielania właściwych

odpowiedzi na pozostałych uczelniach były niewielkie. Studenci ostatnich lat studiów (5-go i 6-go

roku) odpowiadali prawidłowo wyraźnie częściej niż ich koledzy z 1-go roku.

2

1

2

2

4

3

2

1

1

4

3

2

5

3

3

1

14

10

17

15

19

13

11

14

14

20

13

8

22

18

9

8

51

59

42

55

48

48

48

55

47

46

56

59

43

40

69

60

15

16

15

16

10

17

23

13

18

11

14

19

9

10

15

24

17

14

24

13

19

19

16

18

20

20

14

13

22

30

4

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci




Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice








1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 104. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5393)

126 | S t r o n a



dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego

Sprawdza, czy przy poziomie istotności

α=0,05 odpowiedzi dla dwóch grup różnią się

istotnie

Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ różnica Pytanie

389 1181 731 2153 -0,7688 PKT_12 Q8Q16_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

293 947 731 2153 -1,8417 PKT_14 Q8Q16_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

471 1097 731 2153 6,3222 istotna PKT_21 Q8Q16_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

418 1317 731 2153 -1,9032 PKT_22 Q8Q16_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

589 1840 731 2153 -3,1322 istotna PKT_23 Q8Q16_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

516 1460 731 2153 1,3962 PKT_24 Q8Q16_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

544 1657 731 2153 -1,3978 PKT_25 Q8Q16_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

540 1564 731 2153 0,6461 PKT_26 Q8Q16_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

600 1793 731 2153 -0,7457 PKT_28 Q8Q16_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

127 | S t r o n a


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ różnica Pytanie

257 909 731 2153 -3,3620 istotna PKT_29 Q8Q16_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca

609 1757 731 2153 1,0367 PKT_30 Q8Q16_30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

517 1550 731 2153 -0,6571 PKT_31 Q8Q16_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

449 1387 731 2153 -1,4566 PKT_32 Q8Q16_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

463 1510 731 2153 -3,4155 istotna PKT_34 Q8Q16_34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

381 1081 731 2153 0,8931 PKT_36 Q8Q16_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z

128 | S t r o n a


Pearson Correlation Płeć Czy posiada w rodzinie


Czy zna osoby zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_12 _12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

,004 ,053 ,038 -,055

PKT_14 _14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

,147** ,072 ,025 ,004

PKT_21 _21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

-,029 ,084* ,056 -,074*

PKT_22 _22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

-,024 ,007 ,017 -,022

PKT_23 _23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

-,102** ,104** ,098** -,134**

PKT_24 _24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV -,037 ,047 ,027 -,069

PKT_25 _25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

-,095* ,049 ,045 -,079*

PKT_26 _26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

-,032 ,098** -,014 -,061

PKT_28 _28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

-,068 ,128** ,040 -,050

PKT_29 _29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca

,027 -,036 -,099** ,088*

PKT_30 _30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

-,046 ,010 ,000 ,055

PKT_31 _31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

-,052 -,010 ,081* ,000

PKT_32 _32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

-,090* ,079* ,034 -,056

PKT_34 _34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

-,003 -,014 ,028 ,037

PKT_36 _36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z …

-,099** ,037 -,025 -,021



129 | S t r o n a


Pearson Correlation Płeć Czy posiada w rodzinie


Czy zna osoby zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_12 Q8Q16_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

,084** ,019 ,031 ,047*

PKT_14 Q8Q16_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

,025 -,023 -,024 ,068**

PKT_21 Q8Q16_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

-,033 -,113** -,017 ,040

PKT_22 Q8Q16_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

-,004 -,056** -,008 ,106**

PKT_23 Q8Q16_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

-,049* -,011 -,010 ,004

PKT_24 Q8Q16_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV -,072** -,052* -,005 -,096**

PKT_25 Q8Q16_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

-,053* -,009 ,022 ,092**

PKT_26 Q8Q16_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

-,099** -,029 -,001 -,006

PKT_28 Q8Q16_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

-,134** -,001 -,013 ,033

PKT_29 Q8Q16_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca

,019 ,010 -,045* -,010

PKT_30 Q8Q16_30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

-,041 -,017 -,021 ,060**

PKT_31 Q8Q16_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

-,059** ,007 -,017 ,066**

PKT_32 Q8Q16_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

-,057** ,042 -,013 -,036

PKT_34 Q8Q16_34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

-,053* -,044* -,025 ,097**

PKT_36 Q8Q16_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z…

-,015 -,001 -,079** ,075**



130 | S t r o n a



dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego



istotnie

Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

389 1328 577 1994 0,3673 PKT_12 Q8Q16_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

302 1189 577 1994 -3,1241 istotna PKT_14 Q8Q16_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

479 841 577 1994 17,2847 istotna PKT_21 Q8Q16_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

412 1357 577 1994 1,5295 PKT_22 Q8Q16_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

538 1758 577 1994 3,4746 istotna PKT_23 Q8Q16_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

429 350 1593 1994 6,7680 istotna PKT_24 Q8Q16_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

489 1632 577 1994 1,6162 PKT_25 Q8Q16_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

440 1638 577 1994 -3,1649 istotna PKT_26 Q8Q16_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

523 1820 577 1994 -0,4707 PKT_28 Q8Q16_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

131 | S t r o n a


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego


dentystycznego

Studenci kierunku

lekarskiego



istotnie

Objaśnienia


odpowiedzi


odpowiedzi



Statystyka μ

różnica Pytanie

274 1107 577 1994 -3,4066 istotna PKT_29 Q8Q16_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca

525 1772 577 1994 1,4543 PKT_30 Q8Q16_30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

443 1470 577 1994 1,4811 PKT_31 Q8Q16_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

433 1411 577 1994 2,0110 istotna PKT_32 Q8Q16_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

453 1670 577 1994 -2,9232 istotna PKT_34 Q8Q16_34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

487 1683 577 1994 -0,0007 PKT_36 Q8Q16_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z…

132 | S t r o n a



Czy posiada w rodzinie osobę


Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia


-,024 -,005 ,026 -,030


-,054 -,058 ,017 -,013


-,019 ,051 ,015 -,008


-,055 ,026 ,001 ,049


-,013 ,049 -,037 -,117**

PKT_24 _24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV -,080 -,061 -,049 -,172**


-,004 ,056 ,048 -,056


-,114** -,048 ,030 -,025


-,053 ,043 ,081 -,087*


,064 -,049 ,024 ,100*


-,006 ,033 ,049 -,004


-,028 ,055 ,033 ,021


-,030 ,075 -,031 -,125**


-,059 -,043 ,011 -,113**

PKT_36 _36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z…

-,031 ,084* -,058 -,052



133 | S t r o n a





Czy zna osoby zakażone

HCV? Uczelnia


,059** ,012 -,071** -,056*


,023 ,008 -,025 -,062**


-,028 -,009 ,032 -,070**


,008 -,007 -,010 ,082**


-,008 -,002 ,002 ,048*

PKT_24 _24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV -,078** ,050* -,017 -,150**


-,027 -,034 ,000 ,077**


-,058* ,007 -,012 -,093**


-,011 -,006 -,017 ,044*


,043 ,026 -,034 -,062**


-,002 ,028 ,038 ,093**


-,017 -,043 ,016 ,111**

134 | S t r o n a


Czy posiada

w rodzinie

osobę

pracującą w

służbie

zdrowia?

Czy zna osoby

zakażone

HCV?

Uczelnia


-,040 ,012 -,038 -,029


-,013 -,032 -,017 ,061**

PKT_36 _36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z

-,019 ,019 -,044 ,023



135 | S t r o n a

3.6 Pytania specyficzne dla stomatologii

Respondenci studiujący na wydziale lekarsko-stomatologicznym w 60% zgadzali się

ze stwierdzeniem Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego

powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV. Oznacza to niepoprawne ustosunkowanie

się do tezy większości badanych studentów. W sposób zdecydowanie błędny najczęściej

odpowiadały osoby deklarujące bardzo niski poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych

(prawie 30% wskazań kategorii odpowiedzi „zdecydowanie tak”).

Wykres 105. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

11

12

10

13

11

9

10

10

12

20

10

12

10

30

15

9

8

7

12

9

16

7

24

49

52

44

44

55

45

53

49

48

34

51

47

52

22

44

57

62

52

52

51

41

42

41

29

27

33

31

27

39

25

28

30

32

29

31

25

19

29

17

19

30

28

31

35

35

27

4

2

7

7

2

1

2

5

3

10

3

3

4

7

3

4

2

3

3

5

11

5

7

7

6

5

5

7

10

8

7

4

8

6

9

22

13

14

8

9

4

6

4

5

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


136 | S t r o n a

W odniesieniu do stwierdzenia Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu

stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV najczęściej prawidłowo

ustosunkowali się respondenci z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (43%). Odsetek

prawidłowych wskazań studentów z ostatniego roku był niewiele wyższy (o 4 p.p.) od studentów

z 1-go roku stomatologii.

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego poprawnie ustosunkowali się do stwierdzenia Pacjent

zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być

odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami

zakażonymi w prawie 71% prawidłowo. Właściwą odpowiedź, czyli „zdecydowanie nie”, najczęściej

wskazywały osoby deklarujące najwyższy poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych (26%)

oraz respondenci, którzy osobiście znają osoby zakażone HCV (blisko 26%).

Wykres 106. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV.


11

5

8

8

11

22

9

15

13

10

6

10

13

49

52

47

67

58

43

51

45

42

41

40

49

49

29

31

31

22

25

27

36

26

26

38

34

27

32

4

5

3

3

3

1

2

12

5

2

4

3

7

7

11

4

2

5

3

12

7

6

19

10

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci











1 rok dentystyczny

5 rok dentystyczny


137 | S t r o n a

Wykres 107. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1230)

Do stwierdzenia Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie

stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt,

zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi najczęściej prawidłowo ustosunkowywali się

studenci Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (83%) oraz w przypadku podziału na lata studiów,

studenci 5-go roku (85%).

4

4

2

4

2

2

3

4

3

6

3

3

4

15

2

1

3

4

3

2

4

5

3

18

15

23

17

20

14

19

21

15

24

17

18

18

7

23

20

30

18

16

15

18

11

29

56

59

51

52

64

65

57

54

59

40

58

56

57

30

42

52

54

57

65

63

54

58

37

14

13

18

20

10

13

10

14

15

26

13

17

10

15

8

9

10

8

12

15

23

23

26

8

9

6

6

4

6

10

8

8

5

8

6

12

33

25

17

3

13

5

4

2

4

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że je

stp

rzyg

oto

wa-

ny

do

zaj

ęćp

rakt

yczn

ych

?Ja

k o

cen

ia s

wo

ją w

ied

zę n

a te

mat

zaka

żeń

krw

iop

och

od

nyc

h?


138 | S t r o n a

Stwierdzenie W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować

zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie

serologicznym zostało prawidłowo ocenione jako fałszywe przez 30% studentów, w tym jedynie 6%

z nich odpowiedziało tak w sposób zdecydowany. Pod względem odsetka poprawnych odpowiedzi

wyróżniała się grupa respondentów, którzy deklarują wysoki poziom wiedzy z zakresu zakażeń

krwiopochodnych (8-10) oraz tych, którzy znają osoby zarażone wirusem HCV (39% prawidłowych

wskazań).

Wykres 108. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi. Uniwersytet i rok studiów

(N=1320)

4

1

3

1

4

5

3

3

7

3

3

5

2

18

8

19

20

13

5

15

25

26

17

30

24

11

56

67

60

68

60

52

66

56

37

60

42

51

63

14

15

11

6

14

27

11

5

22

16

13

9

22

8

8

8

4

9

10

6

10

8

3

13

12

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci











1 rok dentystyczny

5 rok dentystyczny


139 | S t r o n a

Wykres 109. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319)

W odniesieniu do stwierdzenia W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien

zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby

o nieznanym statusie serologicznym najczęściej przecząco, czyli prawidłowo, odpowiadali badani

z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie – rację miała ponad połowa z nich. Najczęściej – w 93% –

mylili się studenci Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Studenci 5-go roku odpowiadali

w sposób poprawny nieznacznie częściej niż ich koledzy z 1-go roku, różnica wynosiła 5 p.p.

23

22

24

23

16

22

24

22

24

17

24

20

27

30

25

30

23

27

21

20

19

25

24

43

45

38

37

55

54

44

42

44

40

43

44

41

30

35

43

43

45

47

47

39

35

34

24

23

26

27

26

20

21

26

22

31

23

26

20

4

23

17

27

21

25

24

32

23

32

6

5

8

9

3

3

5

6

6

8

6

6

6

7

4

7

5

4

4

6

7

12

5

4

4

4

4

1

6

4

4

4

4

3

6

30

13

3

1

3

3

3

3

5

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

zny

ch?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


140 | S t r o n a

Wykres 110. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym. Uniwersytet i rok studiów (N=1319)

W odniesieniu do stwierdzenia Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy

użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych poprawnej odpowiedzi,

negującej zasadność takiego postępowania, udzieliło 60% studentów kierunku lekarsko-

stomatologicznego. Najczęściej prawidłowo ustosunkowywali się do tego stwierdzenia studenci,

którzy zamierzają pracować w specjalizacji niezabiegowej (73% prawidłowych wskazań).

23

18

20

18

31

25

29

26

14

25

29

25

20

43

46

48

62

39

31

51

28

23

45

64

41

46

24

27

23

18

17

25

14

35

41

25

4

23

25

6

7

4

2

12

9

4

3

13

3

5

8

4

2

5

1

2

10

2

8

8

2

3

7

1

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci











1 rok dentystyczny

5 rok dentystyczny


141 | S t r o n a

Wykres 111. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1320)

W tym przypadku najczęściej właściwie odpowiadali studenci z Gdańskiego Uniwersytetu

Medycznego (72%) oraz Uniwersytetu Medycznego Piastów Śląskich we Wrocławiu (66%). Różnica

w odsetku poprawnych odpowiedzi w przypadku studentów 1-go i 5-go roku wynosiła 21 p.p.

na korzyść starszego rocznika.

6

6

5

7

3

5

5

6

6

7

6

5

6

15

13

6

4

6

4

4

7

9

3

21

22

21

21

16

19

22

22

21

25

21

21

21

15

21

19

22

23

25

20

21

21

26

51

51

50

50

62

61

48

49

53

51

51

52

49

26

31

44

55

53

52

55

48

57

42

10

9

11

12

11

7

8

11

7

11

9

11

8

11

8

6

8

5

8

11

15

9

26

13

12

13

10

8

9

16

12

13

6

14

10

16

33

27

26

11

14

11

10

10

5

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


142 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego odpowiadali w 66% poprawnie odnosząc się do pytania

Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien

przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia

choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV? Co ciekawe, największy odsetek błędnych odpowiedzi

(w sumie blisko 45%) występował w grupie respondentów, którzy deklarowali najwyższy możliwy

poziom (10) wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych.

Wykres 112. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych.


6

4

6

3

6

4

10

4

8

3

12

6

6

21

10

18

22

18

19

34

18

27

17

26

23

19

51

61

56

60

53

49

44

48

45

50

40

43

61

10

11

8

4

12

17

5

8

13

11

6

8

11

13

13

12

10

11

11

7

22

7

20

16

20

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci











1 rok dentystyczny

5 rok dentystyczny


143 | S t r o n a

Wykres 113. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316)

4

3

6

6

1

2

3

5

2

4

4

4

4

7

4

1

7

4

1

3

7

17

16

15

20

18

13

15

16

18

15

18

16

16

17

15

19

20

21

14

18

16

14

14

28

54

56

51

54

68

58

51

51

58

54

54

57

49

19

49

47

53

54

56

58

56

55

44

12

12

12

14

13

12

10

12

11

18

11

13

10

15

11

8

13

6

8

17

16

14

8

14

15

13

9

5

14

20

14

14

6

15

11

20

44

17

24

13

19

14

9

11

10

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


144 | S t r o n a





Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_18 _18 Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV

,097** ,011 -,106** ,114**

PKT_19 _19 Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi

-,028 ,080* ,001 -,113**

PKT_27 _27 W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

,055 -,066 -,114** ,044

PKT_35 _35 Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych

,006 -,019 -,037 -,115**







Czy zna osoby

zakażone HCV?

Uczelnia

PKT_18 _18 Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV

,122** -,010 -,011 ,027

PKT_19 _19 Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi

-,042 ,071 ,095* -,122**

PKT_27 _27 W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

,028 ,014 -,004 -,012

PKT_35 _35 Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych

,015 ,019 ,030 -,105*



145 | S t r o n a

3.7 Samoocena kompetencji studentów

Ze wszystkich badanych studentów kierunku lekarskiego blisko 45% przyznało, że potrafi zaplanować

postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną, w tym

jedynie 4% z nich odpowiedziało w sposób zdecydowany. Respondenci, którzy najczęściej

przyznawali się do tej umiejętności to osoby z wysokim i bardzo wysokim deklarowanym poziomem

wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych (8-10) oraz osoby uznające, że są przygotowane

do zajęć praktycznych. Analogicznie, grupą najrzadziej odpowiadającą twierdząco w tym zakresie,

byli studenci deklarujący małą wiedzę z tematyki ankiety, oraz twierdzące, że są nieprzygotowane

do zajęć praktycznych.

Wykres 114. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że potrafię zaplanować postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Kierunek lekarski (N=4076)

4

3

6

5

5

5

4

5

4

5

4

6

2

4

4

2

1

2

2

3

7

16

23

41

40

40

44

44

39

36

42

39

47

40

54

21

16

15

18

27

31

39

51

62

66

57

32

33

31

30

33

35

31

30

34

29

33

22

47

30

47

45

43

41

37

27

17

9

11

7

7

8

8

6

8

8

8

7

6

8

4

12

16

15

14

11

9

7

4

3

3

4

16

16

14

14

12

13

20

15

16

14

16

14

18

34

20

21

18

17

15

15

11

6

5

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

wja

kiej

ch

ciał

by

pra

cow

ać p

ost

ud

iach

Czy

po

siad

aw

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


146 | S t r o n a

W przypadku studentów kierunku lekarsko-dentystycznego zaobserwowano wyższą (w porównaniu

do studentów kierunku lekarskiego) samoocenę kompetencji w zakresie planowania postępowania

w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Ponad połowa (58%)

respondentów przyznała, że potrafiłaby zaplanować postępowanie w tej sytuacji. Ponownie, grupą

respondentów najczęściej to przyznającą były osoby: deklarujące wysoki poziom wiedzy, znające

zakażonych HCV (72%), planujące w przyszłości związać się ze specjalizacją zabiegową

i niezabiegową jednocześnie (70%) oraz uznające, że są przygotowane do zajęć praktycznych (blisko

71%).

Wykres 115. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że potrafię zaplanować postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316)

5

5

5

8

2

4

4

7

4

8

5

7

3

8

2

3

4

4

5

8

5

27

53

53

53

59

61

66

43

55

50

63

52

64

30

12

19

23

34

40

60

67

69

79

57

23

24

23

19

15

18

30

22

25

13

25

17

36

31

42

41

35

31

19

17

13

14

14

6

6

8

5

8

4

7

6

7

8

6

2

15

23

10

21

10

6

6

2

4

12

12

11

9

14

9

15

10

14

7

13

10

16

27

27

15

18

18

10

9

5

2

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


147 | S t r o n a

Grupą respondentów, która czuje się najbardziej kompetentna w kontekście planowania

postępowania w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną, są studenci

Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, ponieważ 64% z nich wskazało odpowiedzi „tak”

i „zdecydowanie tak”. Najrzadziej robili to studenci Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (38%).

Wśród studentów kierunku dentystycznego pierwszego roku, odsetek tych, którzy ocenili swoją

wiedzę we wskazanym zakresie jako wystarczającą wyniósł 45 p.p. i był wyższy w stosunku

do kierunku lekarskiego. Na ostatnim roku studiów dystans między kierunkami się jeszcze zwiększył.

W przypadku ekspozycji na zakażenie drogą krwiopochodną potrafiło zaplanować postępowanie 76%

studentów kierunku dentystycznego i 55% studentów kierunku lekarskiego.

5

2

5

4

3

5

8

4

4

2

3

8

4

4

7

5

44

46

33

45

44

39

46

42

36

43

42

56

41

32

69

50

30

31

34

32

30

34

24

36

35

31

36

18

30

35

14

30

7

6

10

8

7

8

9

6

7

9

7

3

9

11

2

4

15

15

18

10

17

14

13

11

18

15

12

15

16

19

8

12

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 116. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że potrafię zaplanować postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Uniwersytet i rok studiów (N=5392)

148 | S t r o n a

Wśród studentów kierunku lekarskiego 54% przyznaje, że zostało przeszkolonych jak obchodzić się

z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Najczęściej twierdząco odnosili się do tego

twierdzenia studenci, którzy planują w przyszłości związać się ze specjalizacją niezabiegową (blisko

62%), znające osoby zakażone wirusem HCV (67%), a także ci, którzy uznali, że są przygotowani

do zajęć praktycznych (69%). Twierdzeniu Zostałem przeszkolony jak obchodzić się z materiałem

biologicznym, potencjalnie zakaźnym najczęściej zaprzeczali respondenci deklarujący niski poziom

wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych.

Wykres 117. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zostałem przeszkolony jak obchodzić się z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Kierunek lekarski (N=4068)

7

6

9

7

9

8

6

7

7

9

7

10

3

9

6

3

3

5

5

6

12

20

21

47

47

46

52

53

48

39

47

46

58

45

59

29

17

23

24

29

39

48

58

66

61

62

32

33

29

27

29

30

37

31

33

26

33

23

45

33

40

45

48

38

37

28

16

14

8

8

8

8

8

5

8

10

8

7

5

8

3

14

15

17

17

13

10

5

4

2

2

4

6

6

8

6

4

6

9

6

7

2

7

5

9

27

15

10

8

8

5

3

4

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


149 | S t r o n a

Studenci kierunku lekarsko-dentystycznego w 59% stwierdzali, że zostali przeszkoleni jak obchodzić

się z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. W większości badanych grup respondentów

zaobserwowano relatywnie wysokie odsetki odpowiedzi twierdzących, z wyjątkiem grupy osób

deklarujących niski poziom wiedzy oraz przyznających, że nie czują się przygotowane do zajęć

praktycznych.

Wykres 118. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zostałem przeszkolony jak obchodzić się z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1313)

Ponownie najbardziej kompetentni czują się studenci Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego,

70% z nich twierdzi, że jest przeszkolonych do tego, aby obchodzić się z potencjalnie zakaźnym

materiałem biologicznym. Najrzadziej przyznają to studenci Uniwersytetu Medycznego

6

5

8

8

3

8

4

7

5

6

6

7

4

8

10

3

3

6

3

4

9

7

16

53

51

55

61

61

56

42

54

51

62

51

64

30

15

40

28

48

42

56

64

62

72

47

29

31

25

21

22

27

38

29

30

19

30

22

43

31

29

47

34

37

31

25

20

14

13

6

6

6

5

10

4

7

6

7

10

6

3

13

23

10

15

8

7

5

2

4

5

16

6

6

6

5

4

5

8

5

7

3

6

4

10

23

10

7

7

9

4

4

4

2

8

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


150 | S t r o n a

w Białymstoku – jedynie 41% z nich. Biorąc pod uwagę rok studiów, najpewniej czują się studenci

5-go roku stomatologii (76%).

Zdecydowana mniejszość studentów kierunku lekarskiego (niecałe 40%) uważa, że czuje się

kompetentna, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Obserwowalne jest

zjawisko wprost proporcjonalnego wzrostu odsetka twierdzących odpowiedzi do poziomu

deklarowanej wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych. Dlatego też, grupą, która najrzadziej

zgadzała się z twierdzeniem Uważam, że czuję się kompetentny/a, aby przekazać pacjentowi

podstawową wiedzę dotyczącą HCV, była grupa osób deklarująca niską i bardzo niską znajomość

tematyki ankiety.

7

4

6

9

4

7

10

5

5

5

3

14

5

6

7

9

48

48

46

60

47

48

44

36

38

53

49

56

40

35

69

58

31

36

32

23

35

30

29

45

40

25

36

21

38

38

17

25

7

6

7

6

7

7

11

11

8

11

8

3

8

11

4

5

6

6

10

3

7

7

7

3

8

7

4

6

8

9

3

4

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


Wykres 119. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zostałem przeszkolony jak obchodzić się

z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Uniwersytet i rok studiów (N=5381)

151 | S t r o n a

Wykres 120. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że czuję się kompetentny/a, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Kierunek lekarski (N=4077)

3

3

4

4

5

3

2

4

3

4

3

4

2

4

1

1

1

1

3

4

15

23

36

35

38

38

46

37

28

37

35

51

34

47

21

9

6

8

16

21

35

51

64

68

60

38

39

35

36

34

37

40

37

38

30

38

31

46

31

47

52

52

51

44

30

21

10

7

12

12

12

11

8

13

15

13

12

7

13

7

20

28

30

28

21

15

10

6

3

2

4

11

11

11

11

8

10

14

10

12

7

11

10

12

28

16

11

10

12

10

11

9

6

6

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

aw

ro

dzi

nie

oso

bę

pra

cują

cą w

słu

żbie

zdro

wia

?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

o z

ajęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


152 | S t r o n a

W przypadku studentów kierunku lekarsko-dentystycznego zanotowano podobny jak w przypadku

ich kolegów z kierunku lekarskiego odsetek twierdzących odpowiedzi w odniesieniu do stwierdzenia

Uważam, że czuję się kompetentny/a, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą

HCV. We wszystkich branych pod uwagę grupach respondentów zaobserwowano bardzo niskie

odsetki odpowiedzi „Zdecydowanie tak”, w większości nieprzekraczające 5%. Wyróżniającą się była

grupa osób deklarujących bardzo wysoki poziom wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych – w tym

przypadku ponad 18% z nich zgodziło się z przytaczanym stwierdzeniem w sposób zdecydowany.

Wykres 121. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że czuję się kompetentny/a, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317)

3

3

4

5

1

2

2

4

3

8

3

4

2

4

2

3

2

3

2

2

4

5

18

35

34

39

43

41

45

26

37

33

44

34

45

16

13

15

16

19

39

45

55

64

42

41

43

37

33

33

40

48

40

42

28

42

35

51

35

48

51

55

50

45

39

25

17

26

9

9

9

7

11

6

12

9

10

13

9

5

17

35

23

22

11

12

4

3

6

10

11

11

11

12

11

14

7

12

10

13

7

12

10

14

27

15

9

15

16

9

10

11

3

3

0% 25% 50% 75% 100%

Wszyscy Responcenci

Kobieta

Mężczyzna

Zabiegowa

Niezabiegowa



Tak

Nie

Tak

Nie

Tak

Nie


(02)

(03)

(04)

(05)

(06)

(07)

(08)

(09)


Płe

ć

Spec

jaliz

acja

w ja

kiej

chci

ałb

y p

raco

wać

po

stu

dia

ch

Czy

po

siad

a w

rod

zin

ieo

sob

ęp

racu

jącą

w s

łużb

iezd

row

ia?

Czy

zn

ao

sob

yza

każo

ne

HC

V?

Czy

uw

aża,

że

jest

prz

ygo

tow

a-n

y d

oza

jęć

pra

ktyc

znyc

h?

Jak

oce

nia

sw

oją

wie

dzę

na

tem

atza

każe

ń k

rwio

po

cho

dn

ych

?


153 | S t r o n a

3

1

3

3

3

4

5

2

4

2

2

6

2

2

5

4

36

43

32

36

28

37

38

32

25

38

35

4

24

20

51

54

38

34

36

38

47

35

33

46

48

35

44

27

49

45

29

29

11

11

15

13

10

13

13

13

12

14

12

5

14

19

3

5

11

10

14

10

12

11

11

7

11

10

7

14

11

13

12

8

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Wszyscy Responcenci












1 rok dentystyczny

1 rok lekarski

5 rok dentystyczny

6 rok lekarski


W przypadku stwierdzenia Uważam, że czuję się kompetentny/a, aby przekazać pacjentowi

podstawową wiedzę dotyczącą HCV również studenci Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego byli

grupą respondentów, która najczęściej się z nim zgadzała (54%). Najrzadziej przyznawały to osoby

uczące się na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi (29%). Częstotliwość zgadzania się z podanym

stwierdzeniem była wyraźnie wyższa w przypadku studentów ostatnich lat studiów (5-go stomatologii

oraz 6-go kierunku lekarskiego). W wypadku tego stwierdzenia nie zarysowują się wyraźnie różnice

między studentami równoległych lat na obu badanych kierunkach.

Wykres 122. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że czuję się kompetentny/a, aby

przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5394)

154 | S t r o n a

4. Ocena wzrostu wiedzy

Analiza średnich wyników odpowiedzi na poszczególne pytania wraz z oznaczonymi istotnościami

statystycznymi, skłania do stwierdzenia, że studenci kierunku lekarskiego z ostatniego roku

w wyższym stopniu poprawili swoją wiedzę niż studenci kierunku lekarsko-dentystycznego. Wartość

bezwzględna średniego współczynnika μ jest w pierwszej grupie prawie dwukrotnie większa.

Im wyższa jest wartość bezwzględna współczynnika μ tym średnie różnią się od siebie w większym

stopniu.

Wynik jest istotny statystycznie, jeśli wartość współczynnika μ jest większa od 1,96. Gdy przyjmuje

on wartość ujemną oznacza to, że liczba studentów udzielających prawidłową odpowiedź na pytanie

wzrosła, jeśli zaś ma wartość dodatnią to liczba osób znających dobrą odpowiedź zmalała. Kolorem

czerwonym oznaczono wyniki nieistotne statystycznie, kolorem pomarańczowym pytania, na które

prawidłowej odpowiedzi udzieliło więcej studentów pierwszego niż ostatniego roku studiów. Kolor

zielony oznacza zaś wyniki istotne statystycznie.

155 | S t r o n a

Tabela 28. Analiza średnich odpowiedzi na poszczególne stwierdzenia - kierunek lekarski

średnia dla 1 roku

średnia dla 6 roku odch.1 odch.2 n1 n2 μ Numer Treść pytania

2,3340 2,6479 1,234737 0,954787 2153 1994 -9,20 PYT_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

2,6800 2,8576 0,912151 0,630211 2153 1994 -7,34 PYT_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek

2,7125 2,9117 0,86791 0,500108 2153 1994 -9,14 PYT_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

2,3028 2,7372 1,252238 0,837019 2153 1994 -13,22 PYT_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA

2,6972 2,8937 0,885801 0,54014 2153 1994 -8,70 PYT_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV

0,4700 0,5642 1,070975 1,164857 2153 1994 -2,70 PYT_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

0,4626 1,5311 1,065521 1,492341 2153 1994 -26,35 PYT_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV

1,0065 1,7593 1,403645 1,46928 2153 1994 -16,84 PYT_08 Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV

1,9164 2,6755 1,429403 0,924947 2153 1994 -20,45 PYT_09 Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

2,5072 2,5100 1,096238 1,100631 2153 1994 -0,08 PYT_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów

1,2996 2,3260 1,472134 1,245184 2153 1994 -24,30 PYT_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych

156 | S t r o n a

średnia dla 1 roku


1,6038 1,9809 1,482715 1,415149 2153 1994 -8,38 PYT_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

0,9350 1,9784 1,374708 1,415645 2153 1994 -24,05 PYT_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV

1,2861 1,7758 1,473709 1,470362 2153 1994 -10,70 PYT_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

2,0506 2,2828 1,386921 1,273544 2153 1994 -5,62 PYT_15 Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

0,3209 1,0291 0,914877 1,421347 2153 1994 -18,91 PYT_16 Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

1,2935 2,6209 1,475399 0,991021 2153 1994 -34,23 PYT_17 Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta

1,5067 2,0065 1,486956 1,40405 2153 1994 -11,13 PYT_20 Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV

1,4923 1,2503 1,488201 1,474337 2153 1994 5,26 PYT_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

1,7980 2,0206 1,457756 1,39962 2153 1994 -5,02 PYT_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

157 | S t r o n a

średnia dla 1 roku


2,5360 2,6299 1,07209 0,979176 2153 1994 -2,95 PYT_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

2,0344 2,3967 1,402 1,203 2153 1994 -8,95 PYT_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

2,2791 2,4403 1,270416 1,16251 2153 1994 -4,27 PYT_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

2,1486 2,4504 1,34144 1,154755 2153 1994 -7,78 PYT_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

2,4631 2,7242 1,134806 0,858912 2153 1994 -8,39 PYT_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

1,2397 1,6484 1,468431 1,487287 2153 1994 -8,90 PYT_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca

2,4138 2,6540 1,17523 0,952256 2153 1994 -7,25 PYT_30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

158 | S t r o n a

średnia dla 1 roku


2,1356 2,2016 1,350065 1,322345 2153 1994 -1,59 PYT_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

1,9039 2,1098 1,434943 1,366018 2153 1994 -4,74 PYT_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

1,6242 2,1550 1,485214 1,34383 2153 1994 -12,08 PYT_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań serologicznych

2,0762 2,5005 1,375149 1,112466 2153 1994 -10,96 PYT_34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

1,4747 2,5191 1,489566 1,095027 2153 1994 -25,85 PYT_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV

0,2564 0,4749 0,818715 1,088932 2153 1994 -7,26 PYT_40 Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

średnia -10,97

159 | S t r o n a

Tabela 29. Analiza średnich odpowiedzi na poszczególne stwierdzenia – kierunek lekarsko-dentystyczny

średnia dla 1 roku średnia dla 5 roku

odch.1 odch.2 n1 n2 μ Numer Treść pytania

2,0301 2,3553 1,396344 1,224863 731 577 -4,48 PYT_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

2,5116 2,8406 1,100841 0,655282 731 577 -6,71 PYT_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek

2,4624 2,8406 1,147788 0,655282 731 577 -7,49 PYT_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

2,1313 2,6049 1,354542 0,999919 731 577 -7,27 PYT_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA

2,3995 2,8042 1,195517 0,725132 731 577 -7,56 PYT_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV

0,6047 0,7747 1,196309 1,306176 731 577 -2,43 PYT_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

0,2927 0,7903 0,880031 1,310763 731 577 -7,83 PYT_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV

0,8509 1,3414 1,333831 1,478867 731 577 -6,22 PYT_08 Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV

1,6279 2,3380 1,482681 1,233994 731 577 -9,45 PYT_09 Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

2,4145 2,7175 1,178231 0,860952 731 577 -5,37 PYT_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów

1,2244 2,1508 1,466151 1,346215 731 577 -11,88 PYT_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych

160 | S t r o n a



1,5800 2,0017 1,493396 1,407444 731 577 -5,24 PYT_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

0,9111 1,3847 1,37752 1,488723 731 577 -5,90 PYT_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV

1,1888 1,5459 1,463692 1,492477 731 577 -4,33 PYT_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

1,9904 2,0728 1,415633 1,377487 731 577 -1,06 PYT_15 Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

0,7264 0,9081 1,282805 1,373188 731 577 -2,45 PYT_16 Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

0,9316 2,3640 1,383157 1,215903 731 577 -19,90 PYT_17 Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta

0,9261 1,0416 1,381884 1,42095 731 577 -1,48 PYT_18 Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV

1,8071 2,5234 1,465495 1,086481 731 577 -10,15 PYT_19 Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi

1,2722 1,6846 1,475288 1,482884 731 577 -5,00 PYT_20 Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV

161 | S t r o n a



1,9166 2,4558 1,436276 1,141943 731 577 -7,56 PYT_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

1,6990 2,1144 1,482219 1,359413 731 577 -5,27 PYT_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

2,4008 2,7626 1,193337 0,788889 731 577 -6,58 PYT_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

2,1176 2,2305 1,368 1,311 731 577 -1,52 PYT_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

2,2134 2,5147 1,31311 1,093006 731 577 -4,53 PYT_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

2,1997 2,2565 1,321498 1,284279 731 577 -0,78 PYT_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

0,8153 0,9844 1,330397 1,401177 731 577 -2,22 PYT_27 W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

2,4487 2,6880 1,156771 0,899313 731 577 -4,21 PYT_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

162 | S t r o n a



1,0410 1,3934 1,424237 1,487036 731 577 -4,34 PYT_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca

2,4774 2,7088 1,128933 0,877066 731 577 -4,17 PYT_30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

2,0971 2,2860 1,367982 1,271903 731 577 -2,58 PYT_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

1,8290 2,2305 1,459792 1,30327 731 577 -5,25 PYT_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

1,7907 1,9324 1,468844 1,427875 731 577 -1,76 PYT_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano badań serologicznych

1,8728 2,3310 1,444483 1,240082 731 577 -6,17 PYT_34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV

163 | S t r o n a



1,5390 2,1456 1,495032 1,348721 731 577 -7,70 PYT_35 Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV, należy użyć innych (specjalne dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych

1,5417 2,5078 1,493125 1,10099 731 577 -13,46 PYT_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV

0,5363 0,3882 1,144247 0,99394 731 577 2,50 PYT_40 Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

średnia -5,62

164 | S t r o n a

4.1 Ocena poprawności odpowiedzi na poszczególne bloki

tematyczne

Pytania z ankiety uszeregowano według pięciu bloków tematycznych. Poniżej zaprezentowano

pytania wchodzące w skład każdego z bloków oraz procent odpowiedzi prawidłowych

i nieprawidłowych na każde z pytań, wchodzące w skład danego bloku, w podziale na kierunek i rok

studiów.

A. „Wiedza epidemiologiczna”

a. Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

b. Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek

c. Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie

tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

d. Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane

na obecność HCV-RNA

e. Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV

f. Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

g. Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią

większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano

badań serologicznych

B. „Zachowanie pacjenta zakażonego – rekomendacje”

a. Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów

b. Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem


c. Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki

udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

C. Wiedza na temat HCV

a. Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV

b. Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość

wyeliminowania infekcji HCV

c. Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

d. Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV

e. Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba

narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

165 | S t r o n a

f. Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV

u danego pacjenta

g. Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta

w kierunku infekcji HCV

h. Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

D. Szerzenie się zakażenia w placówkach opieki medycznej

a. Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem

zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

b. Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku

używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

c. Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone

przeciwciała anty-HCV

d. Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może

stanowić zagrożenie epidemiologiczne

e. Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo

ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

f. Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

g. Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic

ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

h. Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie

eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

E. Pytania specyficzne dla stomatologii

a. Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego

powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV

b. Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie

stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej

specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi

c. W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować

zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby

o nieznanym statusie serologicznym

d. Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV, należy użyć

innych (specjalne dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych

e. Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz

powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych

chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV

166 | S t r o n a

Wiedza epidemiologiczna

Pytanie 1 Pytanie 2 Pytanie 3 Pytanie 4 Pytanie 5 Pytanie 6 Pytanie 7 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek

Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA

Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV

Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rsko

-

den

tysty

czn

eg

o 1 rok Nieprawidłowa 32% 16% 18% 28% 20% 79% 40%

Nie wiem 1% 1% 0% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 67% 83% 82% 71% 80% 20% 60%

5 rok Nieprawidłowa 21% 5% 5% 12% 6% 73% 35%

Nie wiem 1% 1% 1% 2% 1% 1% 1%

Prawidłowa 78% 94% 94% 86% 93% 25% 64%

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rskie

go


Nie wiem 2% 1% 1% 2% 2% 2% 1%

Prawidłowa 77% 89% 90% 76% 89% 15% 54%


Nie wiem 1% 1% 0% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 88% 95% 97% 91% 96% 19% 72%

167 | S t r o n a

Zachowanie pacjenta zakażonego – rekomendacje

Pytanie 1 Pytanie 2 Pytanie 3 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów

Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych

Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rsko

-

den

tysty

czn

eg

o

1 rok Nieprawidłowa 19% 58% 76%

Nie wiem 1% 1% 0%

Prawidłowa 80% 40% 24%


Nie wiem 1% 1% 1%


Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rskie

go


Nie wiem 2% 2% 1%



Nie wiem 1% 1% 0%


168 | S t r o n a

Wiedza na temat HCV

Pytanie 1 Pytanie 2 Pytanie 3 Pytanie 4 Pytanie 5 Pytanie 6 Pytanie 7 Pytanie 8

Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV

Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV

Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej

Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV

Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta

Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV

Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rsko

-

den

tysty

czn

eg

o

1 rok

Nieprawidłowa 90% 70% 44% 69% 33% 68% 57% 82%

Nie wiem 1% 3% 2% 0% 0% 1% 1% 1%

Prawidłowa 9% 27% 54% 30% 66% 31% 42% 18%

5 rok

Nieprawidłowa 73% 54% 21% 53% 30% 20% 43% 86%

Nie wiem 2% 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 26% 44% 77% 46% 69% 78% 56% 12%

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rskie

go

1 rok

Nieprawidłowa 83% 65% 35% 67% 31% 56% 48% 90%

Nie wiem 2% 2% 2% 2% 1% 2% 2% 2%

Prawidłowa 15% 33% 63% 30% 68% 43% 50% 8%

6 rok

Nieprawidłowa 48% 41% 10% 33% 23% 12% 32% 84%

Nie wiem 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 51% 58% 89% 66% 76% 87% 66% 16%

169 | S t r o n a

Szerzenie się zakażenia w placówkach opieki medycznej

Pytanie 1 Pytanie 2 Pytanie 3 Pytanie 4 Pytanie 5 Pytanie 6 Pytanie 7 Pytanie 8

Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych

Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią)

Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby

Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rsko

-

den

tysty

czn

eg

o

1 rok

Nieprawidłowa 36% 43% 19% 21% 26% 26% 47% 60%

Nie wiem 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 64% 56% 80% 78% 73% 73% 52% 39%

5 rok

Nieprawidłowa 17% 29% 7% 22% 15% 24% 33% 48%

Nie wiem 2% 1% 2% 1% 1% 2% 1% 1%

Prawidłowa 81% 70% 92% 76% 83% 75% 66% 51%

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rskie

go

1 rok

Nieprawidłowa 49% 39% 15% 21% 23% 27% 45% 56%

Nie wiem 2% 2% 1% 1% 1% 2% 2% 2%

Prawidłowa 49% 59% 84% 78% 75% 71% 53% 42%

6 rok

Nieprawidłowa 58% 32% 12% 17% 18% 18% 33% 40%

Nie wiem 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 41% 67% 87% 82% 81% 81% 66% 59%

170 | S t r o n a

Pytania specyficzne dla stomatologii

Pytanie 1 Pytanie 2 Pytanie 3 Pytanie 4 Pytanie 5

Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV

Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi

W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV, należy użyć innych (specjalne dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych

Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rsko

-

den

tysty

czn

eg

o

1 rok

Nieprawidłowa 69% 39% 72% 48% 48%

Nie wiem 1% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 31% 60% 27% 51% 51%

5 rok

Nieprawidłowa 64% 15% 66% 28% 16%

Nie wiem 1% 1% 1% 1% 1%

Prawidłowa 34% 84% 32% 71% 83%

Stu

den

ci

kie

run

ku

leka

rskie

go

1 rok

Nieprawidłowa 1% 1% 1% 1% 50%

Nie wiem 0% 0% 0% 0% 2%

Prawidłowa 0% 0% 0% 0% 49%

6 rok

Nieprawidłowa 0% 0% 0% 0% 16%

Nie wiem 0% 0% 0% 0% 1%

Prawidłowa 0% 0%

171 | S t r o n a

5. Weryfikacja hipotez badawczych

Na etapie przygotowania projektu badawczego i analizy danych zastanych postawiono szereg hipotez

dotyczących badanej grupy. Większość z kwestii postulowanych w hipotezach była prezentowana

wcześniej, na etapie omawiania poszczególnych zagadnień. W niniejszym rozdziale hipotezy

te zostaną wymienione i podsumowane, ponieważ stanowią rekapitulację wcześniej przedstawionych

wniosków.

1. Analiza zebranego materiału prowadzi do konstatacji, że poziom wiedzy o HCV studentów

z kierunku lekarskiego jest nieco wyższy niż tych z kierunku lekarsko-dentystycznego.

2. Występuje wzrost wiedzy w zakresie HCV pomiędzy studentami I i ostatniego V bądź VI roku

studiów na badanych kierunkach.

3. Deklarowany poziom wiedzy studentów w zdecydowanej większości odpowiada również

faktycznie wyższemu odsetkowi prawidłowych odpowiedzi we wskazanej grupie,

w porównaniu z pozostałymi studentami.

4. Wśród osób deklarujących jednoczesne preferowanie specjalizacji zabiegowej

i niezabiegowej notowane są wyższe odsetki prawidłowych odpowiedzi niż w grupach

deklarujących preferowanie jednej specjalizacji lub nie posiadających jeszcze preferencji

w tym zakresie.

5. Wyższym poziomem wiedzy o HCV dysponują osoby znające kogoś zakażonego HCV.

6. Wyższym poziomem wiedzy o HCV dysponują studentki niż studenci.

Dla przetestowania hipotez zastosowano dwa indeksy mające być odzwierciedleniem wiedzy

studentów. Wartość indeksu to suma wynikająca z pomnożenia liczby pytań testujących wiedzę

badanych studentów z punktacją dla każdego pytania. Dobrej odpowiedzi przypisane zostały

3 punkty, złej odpowiedzi – 0 pkt, a brakowi wiedzy – 1 pkt, gdyż uznano, że świadomość niewiedzy

jest korzystniejsza niż fałszywe przekonanie. Poniżej zaprezentowano tabele opisujące zmienne

wykorzystane do zbudowania obu indeksów wraz z punktacją przypisaną każdej odpowiedzi. Indeks

wiedzy_zakażenia w placówkach medycznych przyjmuje maksymalną wartość 45 dla kierunków

lekarsko-dentystycznych i 39 dla kierunków lekarskich. Indeks wiedzy_ogólny przyjmuje maksymalną

wartość 111 dla kierunku lekarsko-dentystycznego i 99 dla kierunku lekarskiego.

172 | S t r o n a

Tabela 30. Indeks wiedzy_ogółem – punktacja

Stwierdzenie

Zd

ecyd

ow

an

ie

tak

Tak

Nie

Zd

ecyd

ow

an

ie

nie

Nie

wie

m

Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową 0 0 3 3 1

Q8Q16_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek 3 3 0 0 1

Q8Q16_03 Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi

>>upiększające<< tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne

3 3 0 0 1

Q8Q16_04 Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być

badane na obecność HCV-RNA

3 3 0 0 1

Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV 3 3 0 0 1

Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu

narkotyków

3 3 0 0 1

Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV 3 3 0 0 1

Q8Q16_08 Stosowane dotychczas metody leczenia p/wirusowego dają

możliwość wyeliminowania infekcji HCV

3 3 0 0 1

Q8Q16_09 Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby

nowotworowej

3 3 0 0 1

Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów 0 0 3 3 1

Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym


3 3 0 0 1

Q8Q16_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem

z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

3 3 0 0 1

Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV 0 0 3 3 1

Q8Q16_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia

w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

3 3 0 0 1

Q8Q16_15 Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także

w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg)

3 3 0 0 1

Q8Q16_16 Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu


0 0 3 3 1

Q8Q16_17 Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają

zakażenie HCV u danego pacjenta

0 0 3 3 1

Q8Q16_18 Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu

stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji

HCV

0 0 3 3 1

Q8Q16_19 Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym

gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki,

posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami

zakażonymi

0 0 3 3 1

Q8Q16_20 Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki

pacjenta w kierunku infekcji HCV

3 3 0 0 1

173 | S t r o n a

Stwierdzenie

Zd

ecyd

ow

an

ie

tak

Tak

Nie

Zd

ecyd

ow

an

ie

nie

Nie

wie

m

Q8Q16_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo

oznaczone przeciwciała anty-HCV

3 3 0 0 1

Q8Q16_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów

leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

3 3 0 0 1

Q8Q16_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym

pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic

ochronnych

3 3 0 0 1

Q8Q16_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed

zakażeniem HCV

0 0 3 3 1

Q8Q16_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz

użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez

kontaktu z krwią)

0 0 3 3 1

Q8Q16_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic

medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C

zapalenia wątroby

0 0 3 3 1

Q8Q16_27 W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta

powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności

niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

0 0 3 3 1

Q8Q16_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych

w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

0 0 3 3 1

Q8Q16_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych

podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji

zawodowej, ponosi pracodawca

0 0 3 3 1

Q8Q16_30 Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku

kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta

3 3 0 0 1

Q8Q16_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania

wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego

pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

0 0 3 3 1

Q8Q16_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np.

pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury

postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

3 3 0 0 1

Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV

dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci

u których nie przeprowadzano badań serologicznych

0 0 3 3 1

Q8Q16_34 Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur

przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia

medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia

HCV

0 0 3 3 1

Q8Q16_35 Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV

należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi

stomatologicznych

0 0 3 3 1

Q8Q16_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie

zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki,

zajmującej się leczeniem tych chorych

0 0 3 3 1

174 | S t r o n a

Stwierdzenie

Zd

ecyd

ow

an

i

e t

ak

Tak

Nie

Zd

ecyd

ow

an

i

e n

ie

Nie

wie

m

Q8Q16_40 Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce

poekspozycyjnej

0 0 3 3 1

Tabela 31. Indeks wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej – punktacja

Stwierdzenie

Zd

ecyd

ow

an

ie

tak

Tak

Nie

Zd

ecyd

ow

an

ie

nie

Nie

wie

m

Q8Q16_12 Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed

kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV

3 3 0 0 1

Q8Q16_14 Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia

w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego

3 3 0 0 1

Q8Q16_19 Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym

gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki,

posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami

zakażonymi

0 0 3 3 1

Q8Q16_20 Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do

diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV

3 3 0 0 1

Q8Q16_21 Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć

rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV

3 3 0 0 1

Q8Q16_22 Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów

leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne

3 3 0 0 1

Q8Q16_23 Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym

pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia

rękawic ochronnych

3 3 0 0 1

Q8Q16_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed

zakażeniem HCV

0 0 3 3 1

Q8Q16_25 Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk

oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego

pacjenta (bez kontaktu z krwią)

0 0 3 3 1

Q8Q16_26 Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic

medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C

zapalenia wątroby

0 0 3 3 1

Q8Q16_27 W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta

powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki

ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

0 0 3 3 1

Q8Q16_28 Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych

w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie

0 0 3 3 1

175 | S t r o n a

Stwierdzenie

Zd

ecyd

ow

an

ie

tak

Tak

Nie

Zd

ecyd

ow

an

ie

nie

Nie

wie

m

Q8Q16_29 Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych

podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji

zawodowej, ponosi pracodawca

0 0 3 3 1

Q8Q16_31 Dobieranie środka znieczulającego z opakowania

wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego

pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym

0 0 3 3 1

Q8Q16_32 W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np.

pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury

postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry

3 3 0 0 1

Dla weryfikacji hipotez badawczych posłużono się indeksami jako wskaźnikami posiadanej wiedzy.

Wartości indeksów wiedzy zostały podzielone na pięć możliwie równolicznych grup (Zobacz: Tabela

32 i 33). Wartości indeksów w poszczególnych grupach poddano testowi chi2 weryfikującym czy

różnice indeksów pomiędzy grupami są istotne statystycznie. Testowi poddano różnice pomiędzy:

a. studentami I i V oraz VI roku studiów,

b. kierunkiem lekarskim i lekarsko dentystycznym,

c. studentami poszczególnych uczelni biorącymi udział w badaniu,

d. studentami preferującymi poszczególne specjalizacje,

e. różniącymi się samooceną posiadanej wiedzy o HCV,

f. osobami znającymi i nieznającymi kogoś zakażonego HCV,

g. płcią studenta.

Zaprezentowano również średnie wartości indeksów w poszczególnych grupach badanych, przy

czym należy wziąć pod uwagę, że liczba możliwych do zdobycia punktów wśród studentów kierunku

dentystyczno-lekarskiego i lekarskiego była różna, ponieważ tym pierwszym zadano kilka

dodatkowych pytań. Oznacza to, że wyższa średnia wartość indeksu wśród studentów kierunku

dentystyczno-lekarskiego nie w każdym wypadku przekłada się na wyższą wiedzę o HCV.

176 | S t r o n a

Tabela 32. Indeks wiedzy_ogółem

Liczebność Procent

Index

ogółem

0-51 1122 20,6

52-63 1415 25,9

64-70 990 18,1

71-77 913 16,7

78-111 1015 18,6

Suma 5455 100,0

Tabela 33. Indeks wiedzy_zakażenia

w placówkach medycznych

Liczebność Procent

Index

zakażenia

0-20 1036 19,0

21-24 1547 28,4

25-29 1043 19,1

30-32 909 16,7

33-45 920 16,9

Suma 5455 100,0

Tabela 34. Indeks wiedzy_ogółem w placówkach medycznych – średnie

Index ogółem

Średnie

Rok studiów wraz z kierunkiem

Kierunek lekarsko- dentystyczny

1 58,8

5 73,5

Kierunek lekarski 1 55,9

6 69,4

Kierunek Kierunek lekarski 62,4

Kierunek lekarsko-dentystyczny 65,2

Uczelnia Collegium Medicum w Bydgoszczy 63,8

Gdański Uniwersytet Medyczny 60,9

Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 66,8

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 62,7

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum 63,5

Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we Wrocławiu 62,1

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 63,6

Uniwersytet Medyczny w Łodzi 62,8

Uniwersytet Medyczny w Lublinie 58,1

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 66,0

Uniwersytet Warszawski 65,1

Warszawski Uniwersytet Medyczny 63,6

Q3_Q11 Specjalizacja w jakiej

chciałby pracować po studiach

Zabiegowa 63,7

Niezabiegowa 68,0

Zabiegowa i niezabiegowa 65,4

Nie zastanawiałem/zastanawiałam się nad tym 59,4

Q7_15 Jak ocenia swoją wiedzę na temat zakażeń

krwiopochodnych?


krwiopochodnych

(01) bardzo niski poziom wiedzy 40,5

(02) 50,5

(03) 53,9

(04) 59,2

(05) 60,6

(06) 65,2

(07) 68,2

(08) 69,3

(09) 69,1

(10) bardzo wysoki poziom wiedzy 66,6

177 | S t r o n a

Tabela 35. Indeks wiedzy_zakażenia w placówkach medycznych – średnie

Index

zakażenia

Średnie

Rok studiów Kierunek lekarsko - dentystyczny

1 25,1

5 30,1

Kierunek lekarski 1 23,1

6 25,8

Kierunek Kierunek lekarski 24,4

Kierunek lekarsko-dentystyczny 27,3

Uczelnia Collegium Medicum w Bydgoszczy 23,7

Gdański Uniwersytet Medyczny 24,2

Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 26,8

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 25,5

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum 24,6

Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we Wrocławiu 23,9

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 24,6

Uniwersytet Medyczny w Łodzi 25,0

Uniwersytet Medyczny w Lublinie 23,8

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 25,8

Uniwersytet Warszawski 26,7

Warszawki Uniwersytet Medyczny 26,3

Q3_Q11 Specjalizacja w jakiej chciałby pracować po

studiach

Zabiegowa 25,4

Niezabiegowa 25,8

Zabiegowa i niezabiegowa 25,8

Nie zastanawiałem/zastanawiałam się nad tym 24,2


krwiopochodnych?

(01) bardzo niski poziom wiedzy 16,5

(02) 21,2

(03) 22,9

(04) 24,4

(05) 24,4

(06) 25,8

(07) 26,6

(08) 26,7

(09) 27,0

(10) bardzo wysoki poziom wiedzy 25,7

178 | S t r o n a

Tabela 36. Przyrost wiedzy między I i ostatnim rokiem studiów w podziale na kierunki – index wiedzy_ogółem

kierunek lekarski kierunek lekarsko-dentystyczny

index_ogołem index_ogołem

Średnie Średnie

Rok studiów 1 rok 55,9 58,8

5/6 rok 69,4 73,5

Zwiększenie punktacji 13,5 14,7

Tabela 37. Przyrost wiedzy między I i ostatnim rokiem studiów w podziale na kierunki – indeks wiedzy_zakażenia

kierunek lekarski kierunek lekarsko - dentystyczny

index_zakazenia index_zakazenia

Średnie Średnie

Rok studiów 1 rok 23,1 25,1

5/6 rok 25,8 30,1

Zwiększenie punktacji 2,7 5

179 | S t r o n a

Tabela 38. Indeks wiedzy_ogółem – przedziały

index_ogol_kat

0-51 52-63 64-70 71-77 78-111 Suma

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

Liczebność nieważona

Rok studiów Kierunek lekarsko- dentystyczny 1 27,5 36,4 14,8 12,1 9,2 750

5 8,1 10,9 15,6 17,5 47,8 577

Kierunek lekarski 1 34,3 35,0 15,7 8,2 6,9 2134

6 6,9 16,6 22,9 27,5 26,1 1990

Kierunek Kierunek lekarski 21,1 26,1 19,1 17,5 16,2 4124

Kierunek lekarsko-dentystyczny 19,0 25,3 15,1 14,4 26,1 1331

Uczelnia Collegium Medicum w Bydgoszczy 20,9 25,3 19,3 12,9 21,7 249

Gdański Uniwersytet Medyczny 27,2 27,2 14,6 12,9 18,2 534

Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 13,4 24,8 17,4 21,1 23,3 322

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 21,0 28,6 17,9 17,8 14,8 906

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum 20,6 25,0 12,7 17,6 24,2 505

Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we Wrocławiu 21,2 26,7 21,2 17,2 13,6 528

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 19,4 27,2 18,9 16,1 18,4 386

Uniwersytet Medyczny w Łodzi 23,1 24,8 14,1 19,2 18,9 355

Uniwersytet Medyczny w Lublinie 38,3 26,0 11,2 8,8 15,7 465

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 13,4 24,8 21,8 18,3 21,8 432

Uniwersytet Warszawski 11,0 23,4 23,8 19,9 22,0 710

Warszawki Uniwersytet Medyczny 7,9 22,2 50,8 19,0 0,0 63

Q3_Q11 Specjalizacja w jakiej chciałby

pracować po studiach

Zabiegowa 21,5 25,0 16,6 16,1 20,8 1333

Niezabiegowa 10,0 21,0 21,0 22,6 25,4 1285

Zabiegowa i niezabiegowa 15,0 24,5 18,8 22,6 19,0 605

Nie zastanawiałem/zastanawiałam się nad tym 27,7 29,5 17,1 12,3 13,3 2177

Q7_15 Jak ocenia swoją wiedzę na temat

zakażeń krwiopochodnych?

(01) bardzo niski poziom wiedzy 60,0 25,0 9,2 3,3 2,5 120

(02) 43,0 33,8 10,5 9,2 3,5 228

(03) 43,5 33,0 10,8 9,0 3,8 400

(04) 26,2 37,0 18,3 9,4 9,1 416

(05) 24,6 30,6 18,5 14,9 11,5 1062

(06) 15,1 27,9 19,2 18,7 19,0 859

(07) 10,9 21,6 20,2 19,9 27,5 1095

180 | S t r o n a

0-51 52-63 64-70 71-77 78-111 Suma

(08) 8,9 17,9 21,4 23,2 28,5 775

(09) 11,1 18,0 20,1 16,8 34,0 244

(10) bardzo wysoki poziom wiedzy 18,1 9,7 15,5 27,1 29,7 155

181 | S t r o n a

Tabela 39. Indeks wiedzy_zakażenia w placówkach medycznych – przedziały

index_zakaz_kat

0-20 21-24 25-29 30-32 33-45 Suma

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu


Rok studiów Kierunek lekarsko - dentystyczny

1 21,7 27,7 16,0 14,1 20,4 750

5 7,6 12,7 17,0 17,9 44,9 577

Kierunek lekarski 1 26,9 31,2 17,8 13,8 10,3 2134

6 12,8 30,1 22,4 20,4 14,4 1990

W1 Wersja Kierunek lekarski 20,1 30,7 20,0 16,9 12,3 4124

Kierunek lekarsko-dentystyczny 15,6 21,2 16,4 15,8 31,1 1331

Uczelnia Collegium Medicum w Bydgoszczy 22,5 36,5 18,1 14,1 8,8 249

Gdański Uniwersytet Medyczny 21,2 30,7 18,0 16,3 13,9 534

Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 13,0 23,3 21,1 19,9 22,7 322

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 17,8 26,8 21,5 15,0 18,9 906

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum 22,6 28,7 16,2 16,8 15,6 505

Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we Wrocławiu 20,3 40,3 15,9 12,7 10,8 528

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 18,7 32,4 19,2 17,4 12,4 386

Uniwersytet Medyczny w Łodzi 18,6 27,3 20,8 18,6 14,6 355

Uniwersytet Medyczny w Lublinie 30,1 26,7 16,8 12,5 14,0 465

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 16,4 25,9 22,7 16,2 18,8 432

Uniwersytet Warszawski 12,5 20,6 17,7 22,0 27,2 710

Warszawki Uniwersytet Medyczny 7,9 19,0 36,5 28,6 7,9 63

Q3_Q11 Specjalizacja w jakiej chciałby


Zabiegowa 19,4 26,9 18,2 15,9 19,6 1333

Niezabiegowa 13,5 29,0 22,4 20,4 14,7 1285

Zabiegowa i niezabiegowa 14,9 28,1 20,3 19,5 17,2 605

Nie zastanawiałem/zastanawiałam się nad tym

23,0

28,6 17,5 14,4 16,5 2177

182 | S t r o n a

index_zakaz_kat

0-20 21-24 25-29 30-32 33-45 Total

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu

% z N w wierszu



krwiopochodnych?

(01) bardzo niski poziom wiedzy 49,2 29,2 10,8 8,3 2,5 120

(02) 36,4 27,6 15,8 11,8 8,3 228

(03) 28,3 32,0 17,5 12,5 9,8 400

(04) 20,2 33,2 20,0 15,1 11,5 416

(05) 21,4 28,7 21,2 14,8 13,9 1062

(06) 16,9 26,4 20,3 17,9 18,5 859

(07) 12,6 27,6 19,7 18,9 21,2 1095

(08) 11,9 28,0 19,1 19,7 21,3 775

(09) 13,5 24,6 18,0 18,4 25,4 244

(10) bardzo wysoki poziom wiedzy 14,8 30,3 14,8 19,4 20,6 155

183 | S t r o n a

Tabela 40. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_ogółem

Kierunek Rok

studiów

Samoocena wiedzy na

temat zakażeń

krwiopochodnych

Specjalizacja w jakiej

chciałby pracować po

studiach

Znajomość

osoby

zakażonej

HCV?

Płeć

studenta

Chi-square 66,199 1427,622 875,316 299,020 44,520 20,668

df 4 8 36 12 4 4

Sig. .000* .000* .000* .000* .000* .000*

Tabela 41. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_ogółem, kierunek lekarski

Rok studiów Samoocena

wiedzy na temat

zakażeń

krwiopochodnych

Specjalizacja w

jakiej chciałby

pracować po

studiach

Znajomość osoby

zakażonej HCV?

Płeć studenta

Chi-square 979,241 781,694 319,310 67,383 20,020

df 4 36 12 4 4

Sig. .000* .000* .000* .000* .000*

184 | S t r o n a

Tabela 42. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_ogółem, kierunek lekarsko-dentystyczny

Rok

studiów

Samoocena wiedzy na

temat zakażeń

krwiopochodnych



studiach

Znajomość

osoby

zakażonej

HCV?

Płeć

studenta

Chi-square 346,108 174,685 66,262 1,610 5,647

df 8 36 12 4 4

Sig. .000*,c,d .000* .000* 0,807 0,227

Tabela 43. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej

Kierunek Rok

studiów

Samoocena wiedzy na

temat zakażeń

krwiopochodnych



studiach

Znajomość

osoby

zakażonej

HCV?

Płeć

studenta

Chi-square 252,641 552,301 296,694 87,673 7,638 11,505

df 4 8 36 12 4 4

Sig. .000* .000* .000* .000* 0,106 .021*

185 | S t r o n a

Tabela 44. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej, kierunek lekarski

Rok studiów Samoocena wiedzy na temat

zakażeń krwiopochodnych

Specjalizacja w jakiej chciałby


Znajomość

osoby

zakażonej HCV?

Płeć

studenta

Chi-square 154,681 261,268 79,007 14,672 5,293

df 4 36 12 4 4

Sig. .000* .000* .000* .005* 0,259

Tabela 45. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej, kierunek lekarsko-dentystyczny

Rok studiów Samoocena wiedzy na temat

zakażeń krwiopochodnych

Specjalizacja w jakiej chciałby


Znajomość

osoby

zakażonej HCV?

Płeć

studenta

Chi-square 144,646 102,490 49,340 2,936 7,286

df 8 36 12 4 4

Sig. .000*,c,d .000* .000* 0,569 0,122

186 | S t r o n a

Poniżej zaprezentowano wnioski wraz z wynikiem testu statystycznego. Test chi2 potwierdził

istotność statystyczną różnic zaobserwowanych pomiędzy poszczególnymi grupami badanych.

Wyjątek stanowi obserwacja wyników testu statystycznego dla grup badanych znających oraz

nieznających kogoś zakażonego HCV. Test potwierdził istotność statystyczną jedynie w przypadku

ogólnego indeksu wiedzy, różnice w wartościach indeksu wiedzy zakażenia są zaś nieistotne

statystycznie. Podobnie w przypadku płci, istotność statystyczna wyników została potwierdzona

jedynie dla indexu wiedzy ogółem, dla studentów kierunku lekarskiego. Nie miała natomiast istotnego

wpływu na przyrost wiedzy studentów kierunku lekarsko-dentystycznego.

187 | S t r o n a

Lp. Wniosek Sposób testowania wniosku Index_ogółem

Czy wynik

istotny

statystycznie?

Index_zakażenia

Czy wynik

istotny

statystycznie?

Kierunek

lekarski

Kierunek

lekarsko-

dentystyczny

Ind

ex_o

gó

łem

Ind

ex_zak

ażen

ia

Ind

ex_o

gó

łem

Ind

ex_zak

ażen

ia

1

Wiedza o HCV studentów z kierunku

lekarskiego jest nieco wyższa niż tych z

kierunku lekarsko-dentystycznego.

Wartość w przedziałach indeksu_wiedza

ogółem i indeksu_zakażenia – przez

kierunek (Q2_Q10 Studia – Kierunek)

Tak Tak Nie dotyczy

2 Występuje wzrost wiedzy w zakresie

HCV pomiędzy studentami I oraz

ostatniego V bądź VI roku studiów.


ogółem i indeksu_zakażenia – przez Rok

studiów

Tak Tak Tak Tak Tak Tak

3 Samoocena wiedzy w zakresie HCV

koreluje z odsetkiem prawidłowych

odpowiedzi na pytania wskazywanym

przez studentów.



samoocenę (Q7_15 Jak ocenia swoją

wiedzę na temat zakażeń

krwiopochodnych?)


4 Wśród osób deklarujących

jednoczesne preferowanie specjalizacji

zabiegowej i niezabiegowej notowane

są wyższe odsetki prawidłowych

odpowiedzi niż w grupach

deklarujących preferowanie jednej

specjalizacji lub nie posiadających

jeszcze preferencji.



preferowaną specjalizację (Q3_Q11

Specjalizacja w jakiej chciałby pracować po

studiach)


188 | S t r o n a

Lp. Wniosek Sposób testowania wniosku Index_ogółem

Czy wynik

istotny

statystycznie?

Index_zakażenia

Czy wynik

istotny

statystycznie?

Kierunek

lekarski

Kierunek

lekarsko-

dentystyczny

Ind

ex_o

gó

łem

Ind

ex_zak

ażen

ia

Ind

ex_o

gó

łem

Ind

ex_zak

aże

nia

5 Wyższym poziomem wiedzy o HCV

dysponują osoby znające kogoś

zakażonego HCV.



znajomość zakażonych HCV (Q5_Q13 Czy

zna osoby zakażone HCV)?

Tak Nie Tak Tak Nie Nie

6 Wyższy poziom wiedzy o HCV

prezentują studentki niż studenci

kierunków medycznych.


ogółem i indeksu_zakażenia – przez płeć

(Q1_Q9 Płeć)

Tak Tak Tak Nie Nie Nie

189 | S t r o n a

6. Wnioski

Na wstępie podsumowania należy wspomnieć, że badanie zostało przeprowadzone na dużej próbie

i udało się zebrać próbki ze wszystkich uczelni medycznych w Polsce, które w badanym okresie

posiadały studentów pierwszego i ostatniego roku na kierunkach medycznych. Na uwagę zasługuje

również stosunkowo wysoki zwrot ankiet, przekraczający 60% w niemal każdej badanej uczelni oraz

wielkość próby badawczej, niebagatelne 5 500 ankiet. Wszystko to pozwala twierdzić, że wnioski

z badania są poparte analizami statystycznymi wykonanymi na rzetelnym materiale badawczym.

Testowane hipotezy badawcze weryfikowane poprzez ustalenie istotności statystycznej w większości

potwierdziły różnice pomiędzy testowanymi grupami studentów:

1. Wiedza o HCV studentów z kierunku lekarskiego jest nieco wyższa niż tych z kierunku

lekarsko-dentystycznego.

2. Występuje wzrost wiedzy w zakresie HCV pomiędzy studentami I oraz ostatniego V bądź VI

roku studiów.

3. Samoocena wiedzy w zakresie HCV koreluje z odsetkiem prawidłowych odpowiedzi

na pytania wskazywanym przez studentów.

4. Wśród osób deklarujących jednoczesne preferowanie specjalizacji zabiegowej

i niezabiegowej notowane są wyższe odsetki prawidłowych odpowiedzi niż w grupach

deklarujących preferowanie jednej specjalizacji lub nie posiadających jeszcze preferencji.

Ponadto odnotowano szereg różnic istotnie statystycznie pomiędzy studentami równoległych lat

na wydziale lekarskim i lekarsko-dentystycznym. W poszczególnych blokach pytań różnice

w odpowiedziach studentów z pierwszego roku obu kierunków i ostatniego roku kierunku

dentystycznego i lekarskiego są istotne statystycznie. Dlatego wyliczono zmienne korelujące.

W większości przypadków na odpowiedzi miały wpływ płeć respondenta oraz uczelnia, na której

studiuje. Korelują również z posiadaniem w rodzinie osoby pracującej w służbie zdrowia oraz

znajomością z osobą zakażoną HCV. W następnym kroku zbadano, które zmienne w najwyższym

stopniu wyjaśniające różnice między poziomem wiedzy studentów. I tak:

1. Zmienną w najwyższym stopniu wyjaśniającą różnice między poziomem wiedzy studentów

pierwszego roku kierunku dentystyczno-lekarskiego jest uczelnia, na którą uczęszczają.

Wyjaśnia ona 38% różnic w wartości indeksu wiedzy ogółem.


pierwszego roku kierunku lekarskiego jest, podobnie jak to miało miejsce na wydziale

190 | S t r o n a

dentystycznym, uczelnia, w której uczą się studenci. Wyjaśnia ona 24% różnic w wartości

indeksu wiedzy ogółem.


piątego roku kierunku dentystyczno-lekarskiego jest uczelnia, na którą uczęszczają. Wyjaśnia

ona 37% różnic w wartości indeksu wiedzy ogółem.


szóstego roku kierunku lekarskiego jest uczelnia, na którą uczęszczają. Wyjaśnia ona 28%

różnic w wartości indeksu wiedzy ogółem.


jest rok nauki, którą to zmienną można wyjaśnić 47% różnic w wartości indexu wiedzy ogółem.

Kolejne zmienne w najwyższym stopniu wyjaśniające wartość indeksu wiedzy ogółem

to uczelnia (17%) i kierunek (11%).

Powyżej opisane wyniki skłaniają do wniosku, że wśród badanych studentów występuje zróżnicowany

poziom wiedzy o HCV. Różnice dają się wyjaśnić rokiem studiów, co jest dość oczywiste i naturalne

dla procesu zdobywania wiedzy. Niemniej, bardzo ważną zmienną pozostaje uczelnia, na której

osoba zdobywa wiedzę oraz kierunek, na którym zdecydowała się studiować. Te dwie ostatnie

zmienne w idealnym środowisku nie powinny mieć znaczenia, dlatego warto rozpowszechniać wiedzę

o HCV i uniwersalizować procedury nauczania.

Badania ankietowe przeprowadzone wśród studentów wydziałów lekarskich oraz

oddziałów/kierunków stomatologicznych polskich uczelni medycznych miały na celu ocenę wiedzy

teoretycznej oraz potencjalnych zachowań w praktyce klinicznej w zakresie problematyki zakażenia

wirusem zapalenia wątroby typu C, związanych z nim konsekwencji klinicznych i, przede wszystkim,

w jaki sposób może dochodzić do zakażenia, jakie zachowania stwarzają zagrożenie dla pacjenta

i samego lekarza oraz w jaki sposób można zlikwidować lub przynajmniej ograniczyć ryzyko

przeniesienia infekcji HCV, a w konsekwencji także innymi patogenami krwiopochodnymi.

1. Porównanie wiedzy studentów pierwszego roku, dopiero zaczynających swoją edukację

medyczną ze studentami lat ostatnich wykazało wzrost indeksu wiedzy i odsetka poprawnych

odpowiedzi praktycznie na wszystkie pytania z wyjątkiem dwóch, jednego dotyczącego tego

czy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała

anty-HCV oraz drugiego dotyczącego nowoczesnych leków anty-HVC i zagadnienia, czy

mogą być one stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Taka ewolucja wiedzy jest

oczywiście wartością oczekiwaną i może świadczyć o wzroście poziomu zarówno samej

wiedzy teoretycznej jak i świadomości niebezpiecznych zachowań i procedur.

191 | S t r o n a

2. Studenci wydziału lekarskiego praktycznie zawsze w większym odsetku niż studenci

oddziałów stomatologii udzielali prawidłowych odpowiedzi, zatem można wnioskować, że ich

wiedza na ten temat jest lepsza. Ponieważ pytania nie dotyczyły specjalistycznych kwestii

klinicznych, a głównie epidemiologii i kwestii związanych z bezpieczeństwem pracy, specyfika

kierunku dentystycznego nie powinna mieć znaczenia dla edukacji studentów. Można nawet

zaryzykować stwierdzenie, że w praktyce klinicznej to właśnie stomatolodzy mogą mieć

częściej praktyczny wpływ na możliwość przeniesienia infekcji krwiopochodnej, mając

częściej niż lekarze wielu specjalności kontakt z materiałem biologicznym potencjalnie

zawierającym HCV i inne wirusy krwiopochodne. Różnica w edukacji może wynikać

z niedoskonałości w szkoleniu specjalistycznym (przedmioty takie jak choroby zakaźne),

ale również w zakresie przedmiotów podstawowych (np. higiena, epidemiologia, wirusologia

wprowadzenie do zajęć klinicznych).

3. Spośród pytań, w których odsetek odpowiedzi nieprawidłowych przewyższał tych właściwych

na uwagę zasługują następujące pytania:

I. WIEDZA EPIDEMIOLOGICZNA

- Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków – brak informacji

na ten temat zapewne będzie miał niewielki wpływ na zachowanie lekarza, chociaż czasami

może być to element wywiadu lekarskiego oceniającego zachowania ryzykowne pacjenta.

II. ZACHOWANIA (WOBEC) PACJENTA ZAKAŻONEGO

- Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń

medycznych – w tym przypadku ewidentnie brak jest wiedzy z zakresu prawa i przepisów,

zatem istnieje sugestia wprowadzenia tego problemu (nie tylko w zakresie zakażenia HCV)

do programu szkolenia studentów. Brak wiedzy w tym zakresie może skutkować odmową

zatrudnienia pracownika o znanym statusie serologicznym co jest łamaniem obowiązujących

przepisów i prawa

- Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu

świadczeń medycznych o swojej chorobie. Niewłaściwe (twierdzące) odpowiedzi większości

studentów mogą niestety mieć bardzo poważne konsekwencje. Potwierdzają one takie

przekonanie panujące wśród lekarzy wykonujących swój zawód. Wiele osób wychodzi

z fałszywego założenia, że wdrożenie odpowiednich procedur higienicznych i profilaktycznych

jest konieczne wówczas, gdy wiemy o tym, że pacjent jest zakażony, natomiast istnieje

fałszywe poczucie bezpieczeństwa przy braku takiej informacji. Takie zachowanie niesie ze

sobą szczególne ryzyko „zezwolenia” na odstąpienie od przestrzegania zasad i procedur.

192 | S t r o n a

Kolejną konsekwencją, niestety wciąż obserwowaną w praktyce, jest niechęć, a nawet

przypadki odmowy udzielenia świadczenia medycznego, u osób zakażonych HCV

(a szczególnie HIV).

III. WIEDZA NA TEMAT HCV

- W bardzo dużym odsetku studenci nieprawidłowo odpowiedzieli na pytania dotyczące

możliwości samowyleczenia z zakażenia HCV, znaczenia dodatkowych wyników badań

laboratoryjnych (badania biochemiczne) dla podejrzenia zakażenia oraz znaczenia

diagnostycznego przeciwciał anty-HCV dla rozpoznania czynnej infekcji. Brak wiedzy w tym

zakresie może skutkować podejmowaniem niewłaściwych decyzji diagnostycznych – brakiem

skierowania pacjenta do diagnostyki i w konsekwencji leczenia w poradni specjalistycznej.

Na szczęście wiedza w tym zakresie ulega istotnej poprawie w efekcie edukacji na studiach

medycznych, ale wciąż na ostatnim roku ponad połowa studentów stomatologii i 1/3 wydziału

lekarskiego uważa, że obecność anty-HCV świadczy o czynnym zakażeniu. Co czwarty

student ostatniego roku wydziału lekarskiego i co trzeci stomatologii nie wie, że wirus może

powodować uszkodzenie innych niż wątroba narządów.

- Jeszcze większe są braki wiedzy odnośnie nowoczesnych metod leczenia zakażenia HCV.

O ile zrozumiałe mogą być niewłaściwe odpowiedzi studentów pierwszego roku, o tyle

studenci ostatnich lat studiów powinni taką wiedzę posiadać, gdyż jest to jedno z najczęściej

poruszanych zagadnień w ramach zajęć z chorób zakaźnych. 42% studentów medycyny

i 56% stomatologii nie wie o tym, że jest możliwa pełna eliminacja HCV z organizmu pacjenta.

Świadczy to ewidentnie o konieczności położenia nacisku na te zagadnienia w ramach

szkolenia przeddyplomowego, ale także stanowi wskazanie do wprowadzenia tych zagadnień

do szkolenia podyplomowego. Należy podkreślić, że ta wiedza jest niezbędna nie tylko

specjalistom, ale przede wszystkim lekarzom innych specjalności, zwłaszcza medycyny

rodzinnej, gdyż stanowi najsilniejszą motywację do wykonywania badań przesiewowych

i indywidualnych.

W zakresie pytań oceniających wiedzę na temat HCV w największym stopniu widać

dysproporcję pomiędzy wydziałem lekarskim i oddziałem stomatologii, na niekorzyść

studentów stomatologii.

IV. SZERZENIE SIĘ ZAKAŻENIA W PLACÓWKACH OPIEKI MEDYCZNEJ

- Najbardziej niepokojące są odpowiedzi świadczące o dość powszechnym przekonaniu,

że sam fakt stosowania sprzętu jednorazowego użytku oraz korzystanie z jednorazowych

rękawic ochronnych zapewnia bezpieczeństwo i uniemożliwia przeniesienie infekcji

193 | S t r o n a

patogenami krwiopochodnymi. Przy czym nie widać istotnej zmiany tych poglądów w efekcie

kształcenia w uczelni medycznej. Odsetek nieprawidłowych odpowiedzi na poszczególnych

latach studiów był porównywalny na wydziale lekarskim i kierunku dentystycznym.

- Studenci obu wydziałów w dość znacznym odsetku nie dostrzegają problemu opakowań

wielodawkowych. Prawie 1/3 kończy studia z przeświadczeniem, że taka forma leków nie

może przyczyniać się do szerzenia zakażeń HCV. Ten element także powinien być poruszany

w czasie szkoleń podyplomowych.

V. PYTANIA SPECYFICZNE DLA STOMATOLOGII

- Bardzo duży niepokój budzi podejście wielu studentów ostatniego roku stomatologii

do kwestii postępowania z pacjentem, o którym wiadomym jest, że jest zakażony HCV.

Po pierwsze dla wielu (prawie) lekarzy dopuszczalne jest przekierowanie takiego chorego

do innej placówki tylko i wyłącznie z uwagi na fakt zakażenia HCV. Po wtóre widzą oni

konieczność przedsięwzięcia specjalnych środków ochrony. Ponownie mamy do czynienia

z niezrozumieniem zasady profilaktyki przy kontakcie z pacjentem. Myślenie typu „muszę

uważać, bo pacjent jest zakażony, a tego, o którym nic nie wiem traktuję „normalnie” jest

bardzo ryzykowne. Może ono prowadzić do zaniedbań w zakresie bezpieczeństwa pracy oraz

ostracyzmu i odmowy świadczeń pacjentom zakażonym.

Wydaje się, że właśnie zmiana tego myślenia wymaga największego wysiłku zarówno

w trakcie edukacji uniwersyteckiej, jak i szkolenia podyplomowego.

Wykazane różnice w odsetku odpowiedzi nieprawidłowych pomiędzy studentami

poszczególnych uczelni w przypadku niektórych pytań osiągały istotność statystyczną.

Oczywiście możliwe byłoby wytypowanie uczelni „lepszych” i „gorszych”, chociaż nie taka była

idea tego badania. Wydaje się, że dużo ważniejsza jest obserwacja, że studenci na wszystkich

uczelniach mieli problemy z tymi samymi pytaniami. Może to wskazywać na konieczność

uaktualnienia lub weryfikacji programów nauczania. Zmiany te powinny także obejmować

wprowadzenie niektórych zagadnień do programu nauczania w ramach przedmiotów

przedklinicznych. Brak wykształcenia od początku edukacji uniwersyteckiej pewnych

nawyków (na przykład stosunek do pacjenta zakażonego) utrudnia ukształtowanie właściwych

postaw pod koniec studiów.

Wyniki badania pozwalają na sformułowanie podstawowych kierunków działań:

1. Aktualizacja wiedzy na temat HCV i innych patogenów krwiopochodnych w programach

nauczania w obrębie wirusologii, higieny i zdrowia publicznego – przy tak dynamicznym

rozwoju wiedzy zagadnienia te muszą być aktualizowane praktycznie co kilka miesięcy.

194 | S t r o n a

2. Wprowadzenie zagadnień z zakresu profilaktyki transmisji zakażeń HCV, wraz z zajęciami

praktycznymi do szkolenia przedklinicznego – konieczność ukształtowania właściwych

zachowań (np. w zakresie dezynfekcji rąk i stosowania rękawic i innych środków ochrony)

przed wprowadzeniem studentów do pracy z pacjentem.

3. Szkolenie z zakresu aspektów prawnych związanych z zakażeniami szpitalnymi, prawami

pacjentów i pracowników zakażonych HCV, przepisów postępowania poekspozycyjnego

oraz mechanizmów współpracy ze służbami sanitarno-epidemiologicznymi.

4. Wprowadzenie kursów z zakresu zapobiegania transmisji patogenów krwiopochodnych

w ramach szkolenia podyplomowego dla wszystkich specjalności.

5. Podjęcie akcji zapoznających środowisko medyczne ze strategią zapobiegania

zakażeniom HCV, włączając w to studentów uczelni medycznych.

Wydaje się, że forma badania ankietowego wśród studentów mogłaby w przyszłości posłużyć ocenie

skuteczności podjętych działań. Ankieta taka mogłaby być przeprowadzana wśród studentów

w ramach działań edukacyjnych uczelni, a jej wspólna analiza mogłaby posłużyć kompleksowej

ocenie zmian w poziomie świadomości studentów/lekarzy.

195 | S t r o n a

7. Aneks – Analizy statystyczne

7.1 Anova

Celem analizy wariancji (ANOVA) było przetestowanie istotności różnic pomiędzy średnimi. Zaprezentowany współczynnik Beta pozwala porównywać

ze sobą ważność predyktorów w modelu (w przypadku analizy regresji wielokrotnej). Przyjmuje on wartości od -1 do 1, gdzie wartości bliskie 0 oznaczają

bardzo słabą zależność pomiędzy predyktorem a zmienną zależną. Wartości powyżej 0 informują, że wzrostowi wartości zmiennej objaśniającej

towarzyszy wzrost wartości zmiennej zależnej, w przypadku wartości poniżej 0 na odwrót. Co więcej możemy porównywać wielkości współczynników

przy poszczególnych predyktorach, predyktor ze współczynnikiem Beta = 0,78 będzie bardziej istotny w modelu, czyli w prognozowaniu wartości

zmiennej zależnej niż predyktor ze współczynnikiem np. 0,25. Tabela statystyki dobroci dopasowania udostępnia zaś miary, które są przydatne

do porównywania konkurujących modeli.

Zmiennymi niezależnymi są:

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? uczelnia_R Uczelnia.

Zmienna zależna to indeks wiedzy_ogółem.

196 | S t r o n a

7.1.1 Kierunek lekarsko-dentystyczny, I rok studiów

Zmienną w najwyższym stopniu wyjaśniającą różnice między poziomem wiedzy studentów pierwszego roku kierunku dentystyczno-lekarskiego jest

uczelnia, na którą uczęszczają. Wyjaśnia ona 38% różnic w wartości indexu wiedzy ogółem.

Informacja o analizowanych danycha,b

Cases

Included Excluded Total

N Percent N Percent N Percent

723 98,9% 8 1,1% 731 100,0%

a. grupa Kierunek/Rok = 1 studenci kierunku stomatologicznego 1 rok

b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

197 | S t r o n a

ANOVAa,b,c

Tabela analizy wariancjia,b

Metoda hierarchiczna Suma

kwadratów df Średni kwadrat F Istotność

index_ogol Efekty główne (Combined) 20966,336 12 1747,195 10,128 ,000

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 89,748 1 89,748 ,520 ,471

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?

1121,698 1 1121,698 6,502 ,011

Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?

183,125 1 183,125 1,062 ,303

uczelnia_R Uczelnia 19571,765 9 2174,641 12,606 ,000

Interakcje 2-rzędu (Combined) 6092,549 30 203,085 1,177 ,238

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?

7,984 1 7,984 ,046 ,830

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?

6,475 1 6,475 ,038 ,846

index_ogol

Suma kwadratów

df Średni kwadrat F Istotność

interakcje 2-rzędu Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * uczelnia_R Uczelnia

2635,207 9 292,801 1,697 ,086

198 | S t r o n a

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?

173,798 1 173,798 1,007 ,316

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * uczelnia_R Uczelnia

1739,435 9 193,271 1,120 ,346

Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

1614,281 9 179,365 1,040 ,406

Model 27058,885 42 644,259 3,735 ,000

Residual 117309,110 680 172,513

Total 144367,994 722 199,956



c. Due to empty cells or a singular matrix, higher order interactions have been suppressed.

199 | S t r o n a

MCAa,b

N

Predicted Mean Deviation

Unadjusted Adjusted for

Factors Unadjusted Adjusted for

Factors

index_ogol Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 1 Kobieta 480 59,25 58,97 ,251 -,029

2 Mężczyzna 243 58,50 59,05 -,495 ,058


1 Tak 414 57,90 58,44 -1,099 -,554

2 Nie 309 60,47 59,74 1,472 ,743


1 Tak 65 57,43 61,51 -1,566 2,517

2 Nie 658 59,15 58,75 ,155 -,249

uczelnia_R Uczelnia 2 Gdański Uniwersytet Medyczny 54 60,61 60,55 1,614 1,551

3 Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

69 63,48 63,47 4,481 4,472

4 Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

90 66,78 66,76 7,781 7,766

5 Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum

56 59,41 59,53 ,413 ,537

6 Uniwersytet Medyczny Piastów Śląskich we Wrocławiu

76 56,92 57,11 -2,076 -1,887

7 Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

48 58,04 58,03 -,956 -,968

8 Uniwersytet Medyczny w Lublinie

105 48,81 48,41 -10,188 -10,590

9 Uniwersytet Medyczny w Łodzi 106 56,73 56,78 -2,271 -2,218

10 Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

64 61,39 61,57 2,393 2,569

11 Warszawski Uniwersytet Medyczny

55 63,38 63,56 4,385 4,567


200 | S t r o n a


Czynniki - statystyki podsumowującea,b

Eta

Beta

Skorygowane

dla czynników

index_ogol Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć ,025 ,003

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę


,090 ,045

Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? ,035 ,056

uczelnia_R Uczelnia ,374 ,383



Dobroć dopasowania modelua,b

R

R

Squared

index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w

rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna

osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

,381 ,145

a. grupa Kierunek/Rok = 1 studenci kierunku stomatologicznego 1 rok b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą

w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

201 | S t r o n a

7.1.2 Kierunek lekarski, I rok studiów

Zmienną w najwyższym stopniu wyjaśniającą różnice między poziomem wiedzy studentów pierwszego roku kierunku lekarskiego jest, podobnie jak to

miało miejsce na wydziale dentystycznym, uczelnia, w której uczą się studenci. Wyjaśnia ona 24% różnic w wartości indeksu wiedzy ogółem.


Obserwacje

Uwzględnione Wykluczone Ogółem

N Procent N Procent N Procent 2141 99,4% 12 ,6% 2153 100,0%

a. Kierunek/Rok = studenci kierunku lekarskiego 1 rok

b. index_ogol przez Q1_Q9 Płeć, Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, Uczelnia, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?

202 | S t r o n a

ANOVAa,b Tabela analizy wariancjia,b

Metoda hierarchiczna

Suma kwadratów df

Średni kwadrat F Istotność

index_ogol

Efekty główne (Combined) 36945,509 12 3078,792 13,238 ,000

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 2948,237 1 2948,237 12,676 ,000


421,795 1 421,795 1,814 ,178


3126,929 1 3126,929 13,445 ,000


Interakcje 2-rzędu (Combined) 11806,086 30 393,536 1,692 ,011


597,404 1 597,404 2,569 ,109


469,471 1 469,471 2,019 ,156

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * uczelnia_R Uczelnia 5911,472 9 656,830 2,824 ,003


1418,656 1 1418,656 6,100 ,014


1045,686 9 116,187 ,500 ,876


1584,138 9 176,015 ,757 ,657

Interakcje 3-rzędu (Combined) 4495,213 28 160,543 ,690 ,887

203 | S t r o n a

index_ogol

Interakcje 3-rzędu

Suma kwadratów df


Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone H=CV?

243,524 1 243,524 1,047 ,306

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * uczelnia_R Uczelnia

1548,093 9 172,010 ,740 ,673

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

1406,121 9 156,236 ,672 ,735

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

1628,180 9 180,909 ,778 ,637

Interakcje 4-rzędu Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

600,908 6 100,151 ,431 ,859

Model 53847,715 76 708,523 3,046 ,000

Residual 480035,273 2064 232,575

Total 533882,988 2140 249,478

a. grupa Kierunek/Rok = 2 studenci kierunku lekarskiego 1 rok


204 | S t r o n a

MCAa,b

N


Unadjusted Adjusted for Factors Unadjusted Adjusted for Factors

index_ogo

index_ogo

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 1 Kobieta 1304 56,94 56,98 ,940 ,981

2 Mężczyzna 837 54,54 54,47 -1,465 -1,528

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy

posiada w rodzinie osobę

pracującą w służbie

zdrowia?

1 Tak 998 56,39 56,36 ,392 ,355

2 Nie

1143 55,66 55,69 -,343 -,310

Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna

osoby zakażone HCV?

1 Tak 172 60,25 59,40 4,248 3,401

2 Nie 1969 55,63 55,71 -,371 -,297

uczelnia_R Uczelnia

1 Collegium Medicum w Bydgoszczy 109 56,40 56,20 ,401 ,198

2 Gdański Uniwersytet Medyczny 435 59,13 58,94 3,131 2,938

3 Pomorski Uniwersytet Medyczny w

Szczecinie 80 56,20 56,46 ,198 ,455

4 Śląski Uniwersytet Medyczny w

Katowicach 423 54,35 54,44 -1,657 -1,561

5 Uniwersytet Jagielloński - Collegium

Medicum

184 50,35 50,60 -5,649 -5,404

205 | S t r o n a

uczelnia_R Uczelnia

N Predicted Mean Deviation

Unadjusted Adjusted for Factors Unadjusted Adjusted for Factors

6 Uniwersytet Medyczny Piastów

Śląskich we Wrocławiu 199 52,44 52,27 -3,565 -3,734

8 Uniwersytet Medyczny w Lublinie 163 50,67 50,79 -5,334 -5,217


10 Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 147 57,97 57,88 1,964 1,875

11 Warszawski Uniwersytet Medyczny 322 61,90 61,99 5,898 5,991




Eta

Beta Skorygowane dla

czynników


Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? ,023 ,021





206 | S t r o n a


R R kwadrat index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

,263 ,069



7.1.3 Kierunek lekarsko-dentystyczny, V rok studiów

Zmienną w najwyższym stopniu wyjaśniającą różnice między poziomem wiedzy studentów piątek roku kierunku dentystyczno-lekarskiego jest uczelnia,

na którą uczęszczają. Wyjaśnia ona 37% różnic w wartości indexu wiedzy ogółem.


Obserwacje Uwzględnione Wykluczone Ogółem


a. Kierunek/Rok = studenci kierunku stomatologicznego ostatni rok b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

207 | S t r o n a

ANOVAa,b,c Tabela analizy wariancjia,b,c


Suma kwadratów

Suma kwadratów

Suma kwadratów

Suma kwadratów

Suma kwadratów

index_ogol Efekty główne

(Połączone) 15743,737 12 1311,978 7,736 ,000

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 294,031 1 294,031 1,734 ,188


109,839 1 109,839 ,648 ,421

Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? 186,487 1 186,487 1,100 ,295


Model 15743,737 12 1311,978 7,736 ,000

Reszta 94969,509 560 169,588

Ogółem 110713,246 572 193,555

a. grupa Kierunek/Rok 3 studenci kierunku stomatologicznego ostatni rok

b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia c. Interakcje wyższych rzędów zostały pominięte ze względu na puste komórki lub macierz osobliwą.

MCAa,b

N




Factors

index_ogol Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 1 Kobieta 380 74,01 74,00 ,511 ,507

2 Mężczyzna 193 72,49 72,50 -1,005 -,999


1 Tak 301 73,06 73,37 -,434 -,131

2 Nie 272 73,98 73,64 ,481 ,145


1 Tak 69 71,96 72,11 -1,541 -1,383

2 Nie 504 73,71 73,69 ,211 ,189

208 | S t r o n a

N




Factors

uczelnia_R Uczelnia 2 Gdański Uniwersytet Medyczny 41 80,24 80,10 6,747 6,602


52 71,29 71,45 -2,209 -2,050

4 Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

78 69,53 69,51 -3,972 -3,991

5 Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum

70 80,94 80,77 7,445 7,272


61 81,52 81,77 8,027 8,273

7 Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

65 73,17 72,99 -,328 -,506

8 Uniwersytet Medyczny w Lublinie

74 67,19 67,36 -6,308 -6,142


10 Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

59 70,95 70,94 -2,548 -2,553

11 Warszawski Uniwersytet Medyczny

43 71,53 71,63 -1,962 -1,871

a. grupa Kierunek/Rok = 3 studenci kierunku stomatologicznego ostatni rok


209 | S t r o n a


Eta

Beta

Skorygowane dla czynników



,033 ,010


,041 ,037




Dobroć dopasowania modelua,

R R kwadrat index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

,377 ,142



210 | S t r o n a

7.1.4 Kierunek lekarski, VI rok studiów

Zmienną w najwyższym stopniu wyjaśniającą różnice między poziomem wiedzy studentów szóstego roku kierunku lekarskiego jest uczelnia, na którą

uczęszczają. Wyjaśnia ona 29% różnic w wartości indeksu wiedzy ogółem.

Obserwacje Uwzględnione Wykluczone Ogółem


a. Kierunek/Rok = studenci kierunku lekarskiego ostatni rok

b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HIV?, uczelnia_R Uczelnia

ANOVAa,b



Suma kwadratów df


index_ogol

Efekty główne (Połączone) 24532,556 12 2044,380 15,029 ,000

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć 91,351 1 91,351 ,672 ,413


60,559 1 60,559 ,445 ,505

Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? 1180,377 1 1180,377 8,678 ,003


Interakcje 2-rzędu Interakcje 2-rzędu

(Połączone) 5173,461 30 172,449 1,268 ,151


284,588 1 284,588 2,092 ,148


8,171 1 8,171 ,060 ,806

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * uczelnia_R Uczelnia 1125,698 9 125,078 ,920 ,507

211 | S t r o n a


680,638 1 680,638 5,004 ,025


1564,637 9 173,849 1,278 ,244


1640,032 9 182,226 1,340 ,211

Interakcje 3-rzędu

(Połączone) 3157,033 28 112,751 ,829 ,722

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?

84,322 1 84,322 ,620 ,431

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * uczelnia_R Uczelnia

1006,491 9 111,832 ,822 ,596

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

761,784 9 84,643 ,622 ,779

Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

1200,112 9 133,346 ,980 ,454

Interakcje 4-rzędu

Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć * Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? * Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? * uczelnia_R Uczelnia

2896,140 9 321,793 2,366 ,012

Model 35759,190 79 452,648 3,328 ,000

Reszta 258859,728 1903 136,027

Ogółem 294618,918 1982 148,647

a. grupa Kierunek/Rok = 4 studenci kierunku lekarskiego ostatni rok b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

212 | S t r o n a

MCAa,b

N




Factors

index_ogol Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć

1 Kobieta 1266 69,58 69,55 ,162 ,137

2 Mężczyzna 717 69,13 69,17 -,285 -,242


1 Tak 888 69,20 69,27 -,215 -,148

2 Nie 1095 69,59 69,53 ,175 ,120


1 Tak 291 71,27 70,57 1,855 1,159

2 Nie 1692 69,09 69,21 -,319 -,199

uczelnia_R Uczelnia

1 Collegium Medicum w Bydgoszczy 140 69,61 69,56 ,194 ,143


120 73,94 73,86 4,528 4,448

4 Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach 310 71,36 71,32 1,948 1,909

5 Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

194 70,80 70,80 1,391 1,382


189 68,26 68,35 -1,149 -1,068

7 Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 270 62,32 62,36 -7,091 -7,051

8 Uniwersytet Medyczny w Lublinie 117 72,15 72,13 2,740 2,720

9 Uniwersytet Medyczny w Łodzi 138 72,32 72,26 2,905 2,844

10 Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 159 73,54 73,46 4,127 4,050

11 Warszawski Uniwersytet Medyczny 346 67,42 67,50 -1,994 -1,915 a. grupa Kierunek/Rok = 4 studenci kierunku lekarskiego ostatni rok


213 | S t r o n a


Eta Beta



Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia? ,016 ,011



a. grupa Kierunek/Rok = 4 studenci kierunku lekarskiego ostatni rok



R R Kwadrat

index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

,289 ,083

a. grupa Kierunek/Rok = 4 studenci kierunku lekarskiego ostatni rok

b. index_ogol by Q1_Q9 Q1_Q9 Płeć, Q4_Q12 Q4_Q12 Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w śłużbie zdrowia?, Q5_Q13 Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, uczelnia_R Uczelnia

214 | S t r o n a

7.1.5 Kierunek lekarsko-dentystyczny i lekarski łącznie

Zmienną w najwyższym stopniu wyjaśniającą różnice między poziomem wiedzy studentów jest rok nauki, którą to zmienną można wyjaśnić 47% różnic

w wartości indexu wiedzy ogółem. Kolejne zmienne w najwyższym stopniu wyjaśniające wartość indeksu wiedzy ogółem to uczelnia (17%)

i kierunek (11%).

Informacja o analizowanych danycha

Obserwacje

Uwzględnione Wykluczone Ogółem

N Procent N Procent N Procent

5423 99,4% 32 ,6% 5455 100,0%

a. index_ogol przez Q1_Q9 Płeć, Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, Uczelnia, kierunek, rok nauki.

215 | S t r o n a



Suma kwadratów

df Średni kwadrat F Istotność

index_ogol

Efekty główne

(Połączone) 304986,796 15 20332,453 105,675 ,000

Q1_Q9 Płeć 4023,167 1 4023,167 20,910 ,000

Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HIV? 8080,522 1 8080,522 41,997 ,000

Uczelnia 25238,587 11 2294,417 11,925 ,000

Kierunek 10564,189 1 10564,189 54,906 ,000

Rok nauki 257080,330 1 257080,330 1336,136 ,000

Model 304986,796 15 20332,453 105,675 ,000

Reszta 1040337,911 5407 192,406

Ogółem 1345324,707 5422 248,123

a. index_ogol przez Q1_Q9 Płeć, Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, Uczelnia, kierunek, rok nauki b. Interakcje wyższych rzędów zostały pominięte ze względu na puste komórki lub macierz osobliwą.

216 | S t r o n a

Czynniki - statystyki podsumowującea

Eta

Beta


index_ogol Q1_Q9 Płeć ,055 ,043

Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV? ,078 ,035

Uczelnia ,136 ,178

Kierunek ,080 ,112

Rok nauki ,430 ,471

a. index_ogol przez Q1_Q9 Płeć, Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, Uczelnia, wydz, rokn

Dobroć dopasowania modelu

R R kwadrat index_ogol przez Q1_Q9 Płeć, Q5_Q13 Czy zna osoby zakażone HCV?, Uczelnia, wydz, rokn

,476 ,227

217 | S t r o n a

7.2 Diagram CHAID

Skrót CHAID oznacza Chi-squared Automatic Interaction Detector (Automatyczny detektor

interakcji za pomocą chi-kwadrat). Nazwa pochodzi od nazwy podstawowego algorytmu

używanego do budowania drzew (nie-binarnych), który w problemach klasyfikacyjnych

(gdzie zmienna zależna jest ze swej natury jakościowa) opiera się na teście Chi-kwadrat jako

kryterium wyznaczenia kolejnego najlepszego podziału w każdym kroku, w przypadku problemów

typu regresyjnego (ciągła zmienna zależna) program wylicza wartość testu F.

W analizie ogólnej – na pełnej bazie danych jako zmienną zależną wykorzystano zmienną

index_ogol.

Zmienne niezależne to:

Q1_Q9 – Płeć

Q4_Q12 – Czy posiada w rodzinie osobę pracującą w służbie zdrowia?

Q5_Q13 – Czy zna osoby zakażone HCV?

uczelnia_R – uczelnia

Q2_Q10 – kierunek

rokn – rok studiów.

Na pierwszym poziomie dezagregacji znalazła się zmienna rok studiów, na drugim – uczelnia.

Na trzecim stopniu dezagregacji znalazły się dwie zmienne – płeć i kierunek studiów.

W analizach dla pierwszego i ostatniego roku wykorzystano te same zmienne co w analizie

ogólnej, z wyjątkiem ostatniej zmiennej (rok studiów).

Wyniki dla 1 roku

Zmienną różnicującą w stopniu najwyższym jest uczelnia. Na drugim poziomie znalazły się płeć

i kierunek studiów w zależności od uzyskanego wyniku przez poszczególne uczelnie. Pozostałe

zmienne użyte w analizie nie mają istotnego wpływu na wielkość ogólnego indeksu.

Wyniki dla ostatniego roku

Dla ostatniego roku studiów zmiennymi w najwyższym stopniu różnicującymi wyniki okazały się:

uczelnia i kierunek studiów.

Podobnie jak w przypadku studentów pierwszego roku, indeks ogólnej wiedzy studentów

ostatniego roku w największym stopniu zależał od uczelni (pierwszy poziom dezagregacji).

Na drugim poziomie znalazł się kierunek studiów a na trzecim – ponownie uczelnia.

http://www.statsoft.pl/textbook/stmulreg.html

218 | S t r o n a

7.2.1 Diagram CHAID dla całej próby

219 | S t r o n a

7.2.2 Diagram CHAID dla I roku studiów

220 | S t r o n a

7.2.3 Diagram CHAID dla ostatniego roku studiów

221 | S t r o n a

7.3 Analiza czynnikowa

Model analizy czynnikowej zakłada istnienie związków między zbiorem zmiennych rzeczywistych oraz

zbiorem nieobserwowalnych w rzeczywistości czynników.

Celem analizy czynnikowej jest sprowadzenie zaobserwowanych korelacji między wieloma zmiennymi

do niewielkiej liczby wyjaśniających je zmiennych nieobserwowalnych – czynników. Do analizy

czynnikowej wykorzystano pytania zadawane studentom na temat zagrożenia i zapobiegania HCV.

Do analizy wyników wykorzystano statystyczne techniki wspomagające wstępną selekcję zmiennych

i ocenę przydatności macierzy korelacji do przeprowadzenia analizy czynnikowej. Takim narzędziem jest

miara KMO. We wstępnych analizach, gdy wykorzystywane były wszystkie pytania współczynnik KMO

dla każdej z grup przekraczał 0,8. Taka wielkość współczynnika KMO oceniana jest jako „godny

pochwały”.

Współczynnik KMO liczony był także dla każdej zmiennej. Współczynniki te umieszczane są na przekątnej

macierzy „Macierz korelacji przeciwobrazów”. W poszczególnych grupach wystąpiły zmienne o niskim

współczynniku KMO (poniżej 0,6), które wyłączono z kolejnych analiz. Na podstawie wykresu osypiska

liczbę czynników ustalono na 4.

Poniższa tabela przedstawia wielkości współczynnika KMO i wyjaśnianej wariancji na poszczególnych

etapach analiz.

Kierunek KMO Wyjaśniana wariancja

analizy

wstępne

po

wyłączeniu

zmiennych

analizy wstępne po

wyłączeniu

zmiennych

kierunek dentystyczny, I rok studiów 0,814 0,851 28,088 33,901

kierunek lekarski, I rok studiów 0,882 0,893 31,791 34,072

kierunek dentystyczny, V rok

studiów

0,802 0,821 30,875 35,301

kierunek lekarski, VI rok studiów 0,83 0,854 28,959 33,493

222 | S t r o n a

7.3.1 Kierunek lekarsko-dentystyczny, I rok studiów

Rotated Component Matrixa

Component

1 2 3 4


,732

PKT_05 Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV

,703

PKT_02 Q8Q16_02 Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek

,550


,547

PKT_10 Q8Q16_10 Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów ,526

PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

,518


-,509


,487


,460


,387


,360

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV -,326 ,322


,682

PKT_24 Q8Q16_24 Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV

,579


,355 ,549


,306 ,511


,502


,361

PKT_33 Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań serologicznych

,359


223 | S t r o n a

Rotated Component Matrixa Component

1 2 3 4


PKT_19 Q8Q16_19 Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi

,624

PKT_35 Q8Q16_35 Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych

,582

PKT_36 Q8Q16_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z

,537

PKT_11 Q8Q16_11 Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych

,409 ,312

PKT_16 Q8Q16_16 Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

-,315 ,409

PKT_27 Q8Q16_27 W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym

-,317 ,321

PKT_18 Q8Q16_18 Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV

PKT_13 Q8Q16_13 Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV


,534

PKT_06 Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

,499


,385


,378


,322

PKT_08 Q8Q16_08 Stosowane dotychczas metody leczenia p\wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV




,732

Extraction Method: Principal Component Analysis. Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization.

a. Rotation converged in 7 iterations.

224 | S t r o n a

7.3.2 Kierunek lekarski, I rok studiów


Component

1 2 3 4


,780


,712


,686



,594


,559 ,462


,550 ,428 ,311


,549 ,505


,532


,463


,445 ,401


,340 ,738


,701

PKT_06 Q8Q16_06 Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

,655


,590 ,637


,632


,423 ,605 ,316

PKT_05 Q8Q16_05 Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV ,388 ,564 ,320


,395 ,544 ,373 ,517


,496 ,504



,780

225 | S t r o n a


1 1 1 1

PKT_33 Q8Q16_33 Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci, u których nie przeprowadzano badań serologicznych

,766


,394 ,737


,673


,340 ,661


,450 -,532 ,320

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV ,521 -,525


,457 ,506 ,454


,344 -,339 ,385



226 | S t r o n a

7.3.3 Kierunek lekarsko-dentystyczny, V rok studiów


Component

1 2 3 4


,809


,773


,757


,605


,565



,489


,358




,591


,521


,516


,506


,506


,336 ,497

PKT_36 Q8Q16_36 Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z z

,474


,466


,434

PKT_16 Q8Q16_16 Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie

,317


,313

227 | S t r o n a


1 2 3 4


,589


,562


,519


,483

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV ,417 ,335


,338


,333


,301

PKT_06 Q8Q16_06 Zaka?enie HCV jest mo?liwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków

,567


,504


,438


-,316 ,408


,354 ,407


,386

PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową ,349 -,385

PKT_18 Q8Q16_18 Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV



228 | S t r o n a

7.3.4 Kierunek lekarski, VI rok studiów


Component

1 2 3 4


,646


,636


,634


,529


,402

PKT_01 Q8Q16_01 Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową

,376 ,311


,373 ,337


,356


,343


,322



,612


,587


,562


,530


,492


,340




,564


,542

229 | S t r o n a


1 2 3 4


,497 ,331


-,492


,477


,476 ,303


,419


,609

PKT_07 Q8Q16_07 Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV ,596



230 | S t r o n a

8. Spis tabel

Tabela 1. Liczba studentów biorących udział w ankiecie ............................................................. 6 Tabela 2. Różnice istotne statystycznie między studentami pierwszego roku obu kierunków – pytania z zakresu wiedzy epidemiologicznej ............................................................................. 32 Tabela 3. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego i 1 rok ............................................................................. 33 Tabela 4. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 1 rok ......................................................................................... 34 Tabela 5. Różnice istotne statystycznie między studentami ostatniego roku obu kierunków ..... 35 Tabela 6. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego 5 rok .............................................................................. 36 Tabela 7. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 6 rok ......................................................................................... 37 Tabela 8. Różnice istotne statystycznie między studentami pierwszego roku obu kierunków.... 48 Tabela 9. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego 1 rok ............................................................................... 49 Tabela 10. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 1 rok ......................................................................................... 49 Tabela 11. Różnice istotne statystycznie między studentami ostatniego roku obu kierunków ... 50 Tabela 12. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznegoi 5 rok .............................................................................. 51 Tabela 13. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 6 rok .......................................................................................... 51 Tabela 14. Różnice istotne statystycznie między studentami pierwszego roku obu kierunków .. 76 Tabela 15. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego 1 rok ............................................................................... 77 Tabela 16. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi –studenci kierunku lekarskiego 1 rok .......................................................................................... 78 Tabela 17. Różnice istotne statystycznie między studentami ostatniego roku obu kierunków ... 79 Tabela 18. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi –studenci kierunku stomatologicznego 5 rok ............................................................................... 80 Tabela 19. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 6 rok ......................................................................................... 81 Tabela 20. Różnice istotne statystycznie między studentami pierwszego roku obu kierunków 126 Tabela 21. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego 1 rok ............................................................................. 128 Tabela 22. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 1 rok ........................................................................................ 129 Tabela 23. Różnice istotne statystycznie między studentami ostatniego roku obu kierunków . 130 Tabela 24. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku stomatologicznego 5 rok ............................................................................ 132 Tabela 25. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi – studenci kierunku lekarskiego 6 rok ........................................................................................ 133 Tabela 26. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi –studenci kierunku stomatologicznego 1 rok ............................................................................. 144 Tabela 27. Korelacje zmiennych z odpowiedziami na pytania ze zmiennymi demograficznymi –studenci kierunku stomatologicznego 5 rok ............................................................................. 144 Tabela 28. Analiza średnich odpowiedzi na poszczególne stwierdzenia – kierunek lekarski ... 155 Tabela 29. Analiza średnich odpowiedzi na poszczególne stwierdzenia – kierunek lekarsko-dentystyczny ........................................................................................................................... 159 Tabela 30. Indeks wiedzy_ogółem – punktacja ....................................................................... 172

231 | S t r o n a

Tabela 31. Indeks wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej – punktacja ................ 174 Tabela 32. Indeks wiedzy_ogółem .......................................................................................... 176 Tabela 33. Indeks wiedzy_zakażenia w placówkach medycznych .......................................... 176 Tabela 34. Indeks wiedzy_ogółem w placówkach medycznych – średnie ............................... 176 Tabela 35. Indeks wiedzy_zakażenia w placówkach medycznych – średnie ........................... 177 Tabela 36. Przyrost wiedzy miedzy I i ostatnim rokiem studiów w podziale na kierunki - indeks wiedzy_ogółem ....................................................................................................................... 178 Tabela 37. Przyrost wiedzy miedzy I i ostatnim rokiem studiów w podziale na kierunki – indeks wiedzy_zakażenia ................................................................................................................... 178 Tabela 38. Indeks wiedzy_ogółem – przedziały ...................................................................... 179 Tabela 39. Indeks wiedzy_zakażenie w placówkach medycznych – przedziały ...................... 181 Tabela 40. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_ogółem .................................. 183 Tabela 41. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_ogółem – kierunek lekarski ... 183 Tabela 42. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_ogółem – kierunek lekarsko-dentystyczny ........................................................................................................................... 184 Tabela 43. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej .............................................................................................................................. 184 Tabela 44. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej – kierunek lekarski ................................................................................................ 185 Tabela 45. Weryfikacja hipotez testem chi2 dla indexu wiedzy_zakażenia w placówkach opieki medycznej – kierunek lekarsko-dentystyczny ......................................................................... 185

9. Spis wykresów

Wykres 1. Płeć respondenta (N=5455) ....................................................................................... 7 Wykres 2. Kierunek (N=5455) ..................................................................................................... 7 Wykres 3. Preferowana specjalizacja (N=5455) .......................................................................... 7 Wykres 4. Ocena przygotowania do zajęć (N=5455) .................................................................. 7 Wykres 5. Członkowie rodziny pracujący w służbie zdrowia (N=5455) ....................................... 8 Wykres 6. Znajomość osób zakażonych HCV (N=5455) ............................................................. 8 Wykres 7. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową? Kierunek lekarski (N=4070) .................................................................................... 9 Wykres 8. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową (N=1317) ...................................................... 10 Wykres 9. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV drogą kropelkową. Uniwersytet i rok studiów (N=5387) ....................................................................... 11 Wykres 10. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek? Kierunek lekarski (N=4086) ........................................................................... 12 Wykres 11. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek? Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1318) .................................................... 13 Wykres 12. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV przenosi się drogą uszkodzenia ciągłości tkanek. Uniwersytet i rok studiów (N=5404) ................................................................ 15 Wykres 13. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne? Kierunek lekarski (N=4064) .................................................................................................................................. 16 Wykres 14. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne? Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1321) ............................................................................................................. 17 Wykres 15. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość zakażenia się HCV poprzez zabiegi „upiększające” tj. robienie tatuaży, kolczykowanie, zabiegi kosmetyczne. Uniwersytet i rok (N=5409) .................................................................................................................................. 18

232 | S t r o n a

Wykres 16. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA. Kierunek lekarski (N=4064) ...................... 19 Wykres 17. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315)20 Wykres 18. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dzieci urodzone z matki o czynnym zakażeniu HCV powinny być badane na obecność HCV-RNA. Uniwersytet i rok studiów (N=5379) .......... 21 Wykres 19. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV. Kierunek lekarski (N=4073) ........................................................................... 22 Wykres 20. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) .................................................... 23 Wykres 21. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosując narkotyki w formie iniekcyjnej można zakazić się HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5392) ............................................................... 24 Wykres 22. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków. Kierunek lekarski (N=4060) ............................................................ 25 Wykres 23. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1318) ...................................... 26 Wykres 24. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV jest możliwe przy donosowym przyjmowaniu narkotyków. Uniwersytet i rok studiów (N=5378) ................................................ 27 Wykres 25. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań serologicznych? Kierunek lekarski (N=4076) ...................................... 28 Wykres 26. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań serologicznych? Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) ................ 29 Wykres 27. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy pacjenci ze znanym statusem serologicznym (np. anty-HCV dodatni) stanowią większe zagrożenie epidemiologiczne niż pacjenci u których nie przeprowadzano badań serologicznych. Uniwersytet i rok studiów (N=5395) ........................... 30 Wykres 28. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów. Kierunek lekarski (N=4068) ....................................................................................................... 38 Wykres 29. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1313) ................................................................................ 39 Wykres 30. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może być dawcą narządów. Uniwersytet i rok studiów (N=5381) .......................................................................................... 40 Wykres 31. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych. Kierunek lekarski (N=4059) ....................... 41 Wykres 32. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316) 43 Wykres 33. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Osoba zakażona HCV może pracować w zawodzie związanym z udzielaniem świadczeń medycznych. Uniwersytet i rok studiów (N=5375) .......... 44 Wykres 34. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie. Kierunek lekarski (N=4090) ....................................................................................................... 45 Wykres 35. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1323) ................................................................................ 46 Wykres 36. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV ma obowiązek informowania personelu placówki udzielającej mu świadczeń medycznych o swojej chorobie. Uniwersytet i rok studiów (N=5413) .......................................................................................... 47 Wykres 37. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4059) ....................................................................................................... 52 Wykres 38. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315) ................................................................................ 53

233 | S t r o n a

Wykres 39. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje możliwość samowyleczenia z infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5374) .......................................................................................... 54 Wykres 40. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowane dotychczas metody leczenia wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4059) ........... 55 Wykres 41. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowane dotychczas metody leczenia wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1300) .................................................................................................................................. 56 Wykres 42. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowane dotychczas metody leczenia wirusowego dają możliwość wyeliminowania infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5359)57 Wykres 43. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Kierunek lekarski (N=4074) ................................................................. 58 Wykres 44. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1309) .......................................... 59 Wykres 45. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV niesie ze sobą ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Uniwersytet i rok studiów (N=5383) ..................................................... 60 Wykres 46. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4061) .................................................................... 61 Wykres 47. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1321) .............................................. 62 Wykres 48. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność przeciwciał anty-HCV świadczy o czynnej infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5382) ........................................................ 63 Wykres 49. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg). Kierunek lekarski (N=4082) .................................................................................................................................. 64 Wykres 50. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg). Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1320) ............................................................................................................. 65 Wykres 51. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zakażenie HCV może powodować zmiany patologiczne także w innych niż wątroba narządach (płuca, serce, nerki, mózg). Uniwersytet i rok studiów (N=5402) ..................................................................................................................... 66 Wykres 52. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta. Kierunek lekarski (N=4078) ............................ 67 Wykres 53. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317). ..... 68 Wykres 54. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Prawidłowe wartości bilirubiny, ASPAT, ALAT wykluczają zakażenie HCV u danego pacjenta. Uniwersytet i rok studiów (N=5395) ................ 69 Wykres 55. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV. Kierunek lekarski (N=4058) .......................... 70 Wykres 56. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV. Kierunek lekarsko – dentystyczny (N=1316) 71 Wykres 57. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Obecność zmian skórnych może być wskazaniem do diagnostyki pacjenta w kierunku infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5374) .............. 72 Wykres 58. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Kierunek lekarski (N=4074) .................................................... 73 Wykres 59. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1318) .............................. 74 Wykres 60. a ile zgadza się ze stwierdzeniami: Nowoczesne leki anty-HCV mogą być stosowane w profilaktyce poekspozycyjnej. Uniwersytet i rok studiów (N=5392) ............................................ 75 Wykres 61. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Kierunek lekarski (N=4062) .................................................................................................................................. 82

234 | S t r o n a

Wykres 62. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) ............................................................................................................. 83 Wykres 63. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Stosowanie procedury higienicznego mycia rąk przed kontaktem z pacjentem zmniejsza ryzyko zakażenia pacjenta HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5381) .................................................................................................................................. 84 Wykres 64. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego. Kierunek lekarski (N=4075) .................................................................................................................................. 85 Wykres 65. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) ............................................................................................................. 86 Wykres 66. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Istnieje ryzyko zakażenia HCV w placówkach służby zdrowia w przypadku używania wyłącznie sprzętu jednorazowego. Uniwersytet i rok studiów (N=5394) .................................................................................................................................. 87 Wykres 67. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Kierunek lekarski (N=4070) ....................... 88 Wykres 68. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315) . 89 Wykres 69. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Każdy pacjent przyjmowany do szpitala powinien mieć rutynowo oznaczone przeciwciała anty-HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5385) ........... 90 Wykres 70. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne. Kierunek lekarski (N=4063) ................................................................................................................................................. 91 Wykres 71. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317) ............................................................................................................. 92 Wykres 72. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Korzystanie z opakowań tzw. wielodawkowych produktów leczniczych może stanowić zagrożenie epidemiologiczne. Uniwersytet i rok studiów (N=5380) .................................................................................................................................. 93 Wykres 73. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. Kierunek lekarski (N=4079) .................................................................................. 94 Wykres 74. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1315) ............................................................ 95 Wykres 75. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Należy zdezynfekować ręce preparatem dezynfekcyjnym pomimo ich wcześniejszego umycia wodą z mydłem i zamiaru użycia rękawic ochronnych. Uniwersytet i rok studiów (N=5394) ...................................................................... 96 Wykres 76. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Kierunek lekarski (N=4082) ................................................................ 97 Wykres 77. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) ......................................... 98 Wykres 78. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Rękawice jednorazowe zawsze chronią pacjenta przed zakażeniem HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5401) ................................................... 99 Wykres 79. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Kierunek lekarski (N=4077) ........................................................................ 100 Wykres 80. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316) ................................................. 101

235 | S t r o n a

Wykres 81. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji rąk oraz użycia rękawic ochronnych podczas badania przedmiotowego pacjenta (bez kontaktu z krwią). Uniwersytet i rok studiów (N=5393) ............................................................ 102 Wykres 82. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby. Kierunek lekarski (N=4077) ..................................................................................................... 103 Wykres 83. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby. Kierunek lekarsko – dentystyczny (N=1316) ........................................................................... 104 Wykres 84. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Podczas ekspozycji na materiał zakaźny, użycie rękawic medycznych całkowicie eliminuje zakażenie pracownika wirusem C zapalenia wątroby. Uniwersytet i rok (N=5393) ..................................................................................................... 105 Wykres 85. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie. Kierunek lekarski (N=4072) ............................................................................................................................................... 106 Wykres 86. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317) ........................................................................................................... 107 Wykres 87. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dopuszczalne jest zaniechanie użycia rękawic medycznych w trakcie wykonywania drobnych zabiegów przy pacjencie. Uniwersytet i rok studiów (N=5389) ................................................................................................................................ 108 Wykres 88. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca. Kierunek lekarski (N=4078) .................................................................... 109 Wykres 89. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317).............................................. 110 Wykres 90. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Odpowiedzialność za zaniechanie użycia rękawic medycznych podczas zabiegu medycznego, w trakcie którego doszło do ekspozycji zawodowej, ponosi pracodawca. Uniwersytet i rok studiów (N=5395) ........................................................ 111 Wykres 91. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta. Kierunek lekarski (N=4075) ................ 112 Wykres 92. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317) ............................................................................................................................................... 113 Wykres 93. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Błędem jest ponowne użycie rękawic medycznych w przypadku kiedy nie było kontaktu z krwią pacjenta. Uniwersytet i rok studiów (N=5392) .... 114 Wykres 94. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Kierunek lekarski (N=4088) ............................................. 115 Wykres 95. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317) ...................... 116 Wykres 96. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Dobieranie środka znieczulającego z opakowania wielodawkowego, strzykawką, która była użyta wcześniej u tego samego pacjenta jest bezpieczne pod względem epidemiologicznym. Uniwersytet i rok studiów (N=5405) ................................. 117 Wykres 97. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. Kierunek lekarski (N=4080)118 Wykres 98. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury

236 | S t r o n a

postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1320) ................................................................................................................................ 119 Wykres 99. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku zabiegów bez kontaktu z krwią pacjenta (np. pobieranie wymazów lub kapilaroskopia) obowiązują takie same procedury postępowania jak przy zabiegach z naruszeniem ciągłości skóry. Uniwersytet i rok studiów (N=5400) ................................................................................................................................ 120 Wykres 100. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Kierunek lekarski (N=4082) .. 121 Wykres 101. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1314) ................................................................................................................................ 122 Wykres 102. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Posiadanie zdefiniowanych na piśmie procedur przeciwepidemicznych przez daną jednostkę wykonującą świadczenia medyczne, w pełni zabezpiecza przed możliwością przenoszenia zakażenia HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5396) ............................................................................................................................................... 123 Wykres 103. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV?. Kierunek lekarski (N=4077) ................................................................................................................... 124 Wykres 104. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5393) ................................................................................................................... 125 Wykres 105. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) ............................................................................................. 135 Wykres 106. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że każdy pacjent zgłaszający się do gabinetu stomatologicznego powinien mieć wykonane badania w kierunku infekcji HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=1319) ............................................................................................................ 136 Wykres 107. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1230) ........................................................................................................... 137 Wykres 108. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Pacjent zakażony HCV nie może być leczony w dowolnym gabinecie stomatologicznym, lecz powinien być odesłany do placówki, posiadającej specjalistyczny sprzęt, zajmującej się wyłącznie pacjentami zakażonymi. Uniwersytet i rok studiów (N=1320) ................................................................................................................................ 138 Wykres 109. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1319) ............................................................................................................................................... 139 Wykres 110. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: W przypadku pacjenta zakażonego HCV, lekarz dentysta powinien zachować zdecydowanie bardziej rygorystyczne środki ostrożności niż w przypadku osoby o nieznanym statusie serologicznym. Uniwersytet i rok studiów (N=1319) .. 140 Wykres 111. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1320) .............................................................................. 141 Wykres 112. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Jeżeli pacjent zgłosi lekarzowi dentyście, że jest zakażony HCV należy użyć innych (specjalnie dla grupy zakażonych) narzędzi stomatologicznych. Uniwersytet i rok studiów (N=1320) ........................................................................................ 142

237 | S t r o n a

Wykres 113. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Czy w przypadku poinformowania przez pacjenta o fakcie zakażenia HCV lekarz powinien przekierować pacjenta do innej jednostki, zajmującej się leczeniem tych chorych, pomimo podejrzenia choroby niezwiązanej z zakażeniem HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316) ............................................................................................. 143 Wykres 114. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że potrafię zaplanować postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Kierunek lekarski (N=4076) ................................................................................................................................ 145 Wykres 115. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że potrafię zaplanować postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1316) ........................................................................................................... 146 Wykres 116. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że potrafię zaplanować postępowanie w przypadku ekspozycji na zakażenie przenoszone drogą krwiopochodną. Uniwersytet i rok studiów (N=5392) ................................................................................................................................ 147 Wykres 117. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zostałem przeszkolony jak obchodzić się z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Kierunek lekarski (N=4068) ..................... 148 Wykres 118. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zostałem przeszkolony jak obchodzić się z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1313) 149 Wykres 119. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Zostałem przeszkolony jak obchodzić się z materiałem biologicznym, potencjalnie zakaźnym. Uniwersytet i rok studiów (N=5381) .......... 150 Wykres 120. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że czuję się kompetentny\a, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Kierunek lekarski (N=4077) ....... 151 Wykres 121. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że czuję się kompetentny\a, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Kierunek lekarsko-dentystyczny (N=1317) ................................................................................................................................ 152 Wykres 122. Na ile zgadza się ze stwierdzeniami: Uważam, że czuję się kompetentny\a, aby przekazać pacjentowi podstawową wiedzę dotyczącą HCV. Uniwersytet i rok studiów (N=5394)153

Documents

Jakościowa ocena ryzyka zakażenia HCV w świetle ... · badań ankietowych wśród studentów uczelni medycznych w Polsce RAPORT KOŃCOWY LISTOPAD 2016 ... badań zakres ten wynosi