lipiec 2017nr 7 (194)

rok XVIIISSN 1642-0918

Fundusz po nowemu Kolej objazdemZatrudnienie obcokrajowców to dla wielupolskich firm jedyna szansa na szybkie zna-lezienie rąk do pracy. W sklepach, marketach,na budowach, w restauracji i na stacji ben-zynowej – niemal codziennie możemy spotkaćukraińskich pracowników.

– Przyjechałem do pracy w Poznaniu w grud-niu 2015 roku. W okolicach Iwano-Frankiwskabrakowało ofert dla ludzi z moim wykształce-niem, nie można tam było rozwijać się zawo-dowo – opowiada 32-letni Oleksandr Yarem-ko (na zdjęciu), monter instalacji światłowo-dowych, który na Ukrainie zdobył wyższewykształcenie i tytuł inżyniera z zakresutechniki komputerowej. >> strona 8 FO

T.P.

RAT

AJC

ZAK

Po nowelizacji ustawy rady nadzorcze woje-wódzkich funduszy ochrony środowiska i go-spodarki wodnej będą w większości obsadza-ne przez przedstawicieli rządu (dotąd o kie-runkach działalności WFOŚiGW decydowałgłównie regionalny samorząd). Stąd ko-nieczność zmian w statutach tych instytucji.W Wielkopolsce zaproponowano zapis, bynajważniejsze decyzje rady musiały zapadaćjednomyślnie. To, jak tłumaczyli przedstawi-ciele koalicji PO-PSL, pozwoli zachować mi-nimalny wpływ samorządu województwa nafunkcjonowanie tej ważnej instytucji. Mimosprzeciwu PiS sejmik przegłosował takikształt statutu. >> strona 5

Rozpoczął się remont torów na ważnej liniikolejowej z Poznania do Warszawy. Oznaczato niestety wielomiesięczne utrudnienia dlapasażerów. Dłużej pojadą ci podróżującyz Wielkopolski do stolicy (pociągi daleko-bieżne kursują teraz objazdem przez Gnie-zno i Inowrocław). Największe kłopoty cze-kają dojeżdżających do pracy czy szkoły naregionalnym szlaku Konin-Września--Poznań. Samorząd województwa i podległamu spółka Koleje Wielkopolskie, by zmini-malizować niedogodności dla pasażerów,wprowadziły zastępczą komunikację auto-busową. Jak teraz dojechać pociągiem z Po-znania do Konina? >> strona 6

O konstytucjiW Urzędzie Marszałkowskimwręczono nagrody w konkursiewiedzy prawniczej dla uczniów,a wybitni teoretycy i praktycydyskutowali o Konstytucji RPz okazji dwudziestu lat jejfunkcjonowania. >> strona 2

Hesja – dobrepartnerstwoSpośród wielu kierunkówwspółpracy międzynarodowejWielkopolski współpracaz Hesją należy do najaktyw-niejszych. Świadczyć o tymmogą choćby dwustronne spo-tkania, które odbyły sięw czerwcu. >> strona 3

Radni apelująDwa stanowiska uchwalili rad-ni podczas czerwcowej sesjisejmiku. W pierwszym apelu-ją do władz kraju o wprowa-dzenie przepisów regulującychskładowanie niebezpiecznychodpadów. W drugim – wyra-żają zaniepokojenie działania-mi wobec właścicieli stawówhodowlanych. >> strona 5

Nasze powiaty„Kraina 100 Jezior” – to naj-częstsze skojarzenie z tączęścią naszego regionu. Cojeszcze ma do zaoferowania– kolejny z prezentowanychw naszym cyklu – powiatmiędzychodzki? >> strona 7

Inna stronasamorząduRadna siedzi pod drzewem,a pani marszałek miga.Sowa lepszy od Tuska?! Eks-prezydent zaczytuje sięw obecnym. Jak dogadać sięz Ukrainką na stoisku ryb-nym? >> strona 16

Ukraińca zatrudnię

Jak widzą nasz region zakilka lat młodzi radni?Czego oczekują, co chcie-

liby poprawić? Jakie, po kil-kugodzinnych obradach w sie-dzibie samorządu wojewódz-twa, zgłosili postulaty?

Wspólnie (zarówno w trak-cie posiedzeń komisji, jaki podczas sesji młodzieżowegosejmiku) udało im się wypra-cować kilkanaście tez.

Młodzi chcą położyć większynacisk na kształcenie prak-tyczne z zakresu podstawowejekonomii oraz zakładaniai prowadzenia firmy. Inkuba-tory przedsiębiorczości i parkitechnologiczne, zlokalizowa-ne przede wszystkim poza Po-znaniem, w subregionach wo-jewództwa, pozwoliłyby nato-miast na rozwój biznesu i uła-twiłyby współpracę przedsię-biorców oraz młodych na-ukowców.

Radni zaproponowali teżstworzenie „systemu ostrze-gania” – rankingu najgorszychi najlepszych placówek edu-kacyjnych w Wielkopolsce.Z kolei system warsztatówotwartych z zakresu kulturyi sztuki dla uczniów szkół po-nadgimnazjalnych czy nowecentra edukacji ekologicznejmają zaspokoić deficyt wiedzyo ekologii czy uzupełnić ofertękulturalną w mniejszych miej-scowościach.

M.in. te postulaty złożyłysię na końcowy dokumentprzedstawiający „Marzeniamłodzieży o Wielkopolsce2020+”, które sejmik przyjął7 czerwca.

Sesję sejmiku młodzieżyprzeprowadzono na wzór prac,

jakie mają miejsce podczasobrad dorosłych. Radni braliudział w głosowaniach, wy-brali spośród swojego grona se-kretarzy i przewodniczącychkomisji (przedsiębiorczości,środowiska, kultury, edukacjii rodziny), a przede wszystkimprezydium sejmiku.

Obrady poprzedziły kilku-miesięczne przygotowaniaw szkołach. Pierwszym etapemprojektu było bowiem przygo-towanie przez dwuosobowe ze-społy uczniowskie pracy pt.

„Stąd jesteśmy! Nasza <<MałaOjczyzna>> w naszych ma-rzeniach”, a następnie przed-stawienie jej przed powołanąw starostwie komisją rekruta-cyjną. Autorzy najlepszychprac spotkali się w Poznaniu.

– Mam nadzieję, że to przed-sięwzięcie przyczyni się dolepszej promocji samorząduwojewództwa, a uczniom uła-twi zrozumienie zasad funk-cjonowania wielkopolskiegosejmiku – stwierdziła, witającuczestników i gości obrad prze-

wodnicząca sejmiku Zofia Szal-czyk, inicjatorka czerwcowegoprzedsięwzięcia, która omó-wiła prace młodzieży wyko-nane w eliminacjach powiato-wych.

Uczniowie zapoznali się z za-sadami działalności poszcze-gólnych organów samorząduwojewództwa. O sejmiku jakoregionalnym parlamencie mó-wiła Zofia Szalczyk, prezen-tując najważniejsze zadaniai podejmowane uchwały, za-sady funkcjonowania, podział

na kluby radnych i sejmikowekomisje.

Z kolei zadania regionalne-go „rządu”, czyli zarządu wo-jewództwa przedstawił mar-szałek Marek Woźniak.

– Żyjemy w czasach, w któ-rych musimy stawiać trudnepytania. Wy – młodzi ludzie– musicie zastanowić się nadprzyszłością Europy i pomyślećo tym, jak przezwyciężyć in-dywidualną chęć konkurowa-nia – zaapelował do młodzieżyMarek Woźniak. >> strona 9

Jak rządzą młodzi?7 czerwca w Poznaniu odbyło się pierwsze w historii posiedzenie SejmikuMłodzieży Województwa Wielkopolskiego.

Młodzi radni, wzorując się na obradach dorosłych, podejmowali decyzje w drodze głosowań.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

aktualności2

Artur Boiñski

na wstêpie

Jest nadzieja

Po czerwcowym, pierwszym posiedzeniu młodzieżowegosejmiku powiało optymizmem. Bo padające z ust oficjelistwierdzenia, że mając takich uczniów, możemy z nadziejąmyśleć o przyszłości regionu, to – jestem przekonany– nie tylko kurtuazja.Po pierwsze – co stwierdzali obserwatorzy obu wydarzeń– wielkopolski sejmik wyraźnie na plus różnił sięod przeprowadzonego kilka dni wcześniej w Warszawiemłodzieżowego sejmu. Ten ogólnopolski rozkrzyczanyi rozpolitykowany, ten nasz – radosny i merytoryczny.Po drugie – widać, że ci młodzi ludzie naprawdę mająpomysły na to, co zrobić, by w Wielkopolsce żyło się im(i innym) lepiej. Nawet jeżeli czasem są to postulaty trochęnaiwne… Nawet jeśli częściowo pokrywają się z tym, co jużjest robione… Nawet gdy mogą być trudne do spełnieniaz powodu realiów budżetowych… Dobrze, że młodzież mawizję i deklaruje, że chce w przyszłości tu, w swoichpowiatach, w Wielkopolsce żyć i te idee realizować.Oby za kilka czy kilknaście lat chciało im się kandydować,a nam – wybrać ich na naszych radnych! �

30 czerwca w Wielkopol-skim Centrum Pulmono-logii i Torakochirurgii im.Eugenii i Janusza Zey-landów (WCPiT) otwartonowoczesną pracowniętomografii komputero-wej.

– To przełom w diagnosty-ce, którą wykonuje WCPiTi inwestycja, która zaprocen-tuje zarówno w ilości i jakościbadań, jak i sprawności ichwykonywania. To zysk dlaszpitala i dla pacjentów, któ-rzy skorzystają z nowychtechnologii – stwierdził mar-szałek Marek Woźniak.

Wcześniej szpital nie po-siadał własnego tomografukomputerowego, a badania(diagnostykę chorób klatkipiersiowej) zlecał innym pla-cówkom. Szansa na utworze-nie własnej pracowni pojawi-ła się w 2016 r., gdy Mini-sterstwo Zdrowia ogłosiłokonkurs na zakup aparaturydiagnostycznej do wczesnegowykrywania nowotworów.

Centrum otrzymało dotacjęw kwocie 2,7 mln zł, a niemal900 tys. zł przeznaczyło też namodernizację pracowni, uru-chomienie tomografu i szko-lenie personelu. RAK

Nowy tomograf

Po raz kolejny młodzi spor-towcy reprezentujący naszregion potwierdzili swojąsiłę w ogólnopolskiej ry-walizacji z rówieśnikami.

W klasyfikacji regionów od-bywającej się w województwielubuskim XXIII Ogólnopol-skiej Olimpiady Młodzieżyw sportach halowych Wielko-polska zajęła trzecie miejsce,za Śląskiem i Mazowszem.Pod względem liczby zdoby-tych medali nasze wojewódz-two zajęło pierwsze miejsce,gromadząc łącznie 77 „krąż-ków”, w tym 24 złote, 20 srebr-nych i 33 brązowe.

W pierwszej dziesiątce naj-lepszych klubów znalazły się:OŚ AZS Poznań, AZS AWF Po-znań oraz KKSZ Konin.

Podsumowanie olimpiadyodbyło się 11 czerwca w Woje-wódzkim Ośrodku Sportui Rekreacji w Drzonkowie. ABO

Wielkopolskaznów mocna

Dwunastu zawodników z Wielkopolski będzie reprezentować nasz kraj (w tenisie stoło-wym, piłce nożnej, pływaniu oraz judo) podczas lipcowych XXIII Letnich Igrzysk Głuchych,które odbędą się w Turcji. 22 czerwca w Urzędzie Marszałkowskim wręczono im nagro-dy finansowe samorządu województwa za uzyskanie nominacji do startu w tych zawodach.– Liczymy, że przywieziecie liczne trofea, a budżet województwa jest przygotowany nato, by wam te sukcesy odpowiednio wynagrodzić – mówiła, życząc zawodnikom powodzenia,Marzena Wodzińska z zarządu województwa. Zdobywcy złotych medali dostaną od sa-morządu po 8000 zł, srebrnych – 6000 zł, brązowych – 4000 zł. – Pamiętajcie też jednak,by start w zawodach był dla was po prostu przyjemnością i dobrą zabawą – radził za-wodnikom zastępca dyrektora Departamentu Sportu UMWW Mariusz Kubiak, sam w prze-szłości olimpijczyk… ABO

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Nagrody dla sportowców za udział w igrzyskach Rywalizacja na „orlikach”

7000 uczestników na po-nad 100 boiskach rywali-zowało w ramach VIII edy-cji Wielkopolskiego Tur-nieju Orlika.

Tegoroczne rozgrywki o pu-char marszałka trwały od1 kwietnia do 13 czerwca,kiedy na boiskach CentrumSportu w Szamotułach odbyłsię finał wojewódzki. Zawodyprzeprowadzono w trzech dys-cyplinach sportowych.

W piłce nożnej najlepsi oka-zali się zawodnicy ze Szkoły

Podstawowej nr 3 w Rogoźnie.W koszykówce dziewcząt (stre-etball, rywalizują 3-osobowezespoły) zwyciężyły zawod-niczki z gimnazjum w Siera-kowie, natomiast wśród chłop-ców bezkonkurencyjna oka-zała się drużyna z Gimna-zjum nr 3 w Ostrowie Wielko-polskim. W siatkówce plażowejdziewcząt pierwsze miejscezajęły z kolei zawodniczkiz Gimnazjum nr 2 we Wrześni.

Zwycięzcy rywalizacji otrzy-mali puchar i złote medale. RAK

Zwycięzcy wojewódzkiego finału w piłce nożnej.

FOT.

ARC

HIW

UM

DS

UM

WW

Gala wręczenia nagród fi-nalistom V edycji Kon-kursu Wiedzy o Pra-

wie pn. „XX-lecie KonstytucjiRP – 2017” odbyła się 8 czerw-ca w Urzędzie Marszałkow-skim. Najlepszym uczniomz Wielkopolski wiedzy praw-niczej gratulowali marszałekMarek Woźniak oraz wice-dziekan Okręgowej Izby Rad-ców Prawnych w PoznaniuKrystyna Babiak.

Uroczystość uhonorowanialaureatów konkursu była pre-ludium do debaty konstytu-cyjnej, zatytułowanej „Rzecz-pospolita jako dobro wspólnewszystkich obywateli”. Wzię-

li w niej udział prof. HannaSuchocka, prof. Wojciech Łącz-kowski, prof. Sławomir Paty-ra i dr Ryszard Balicki.

Spojrzenie prelegentów natytułowe zagadnienie byłoo tyle interesujące, że nie tyl-ko wszyscy są teoretykamiprawa (wykładając na uczel-niach m.in. w Poznaniu, Lu-blinie, we Wrocławiu), ale teżpełnili wiele istotnych funkcjiw strukturach władzy wyko-nawczej i sądowniczej. W de-bacie mieliśmy zatem m.in.byłych: premiera, prokurato-ra generalnego, ministra spra-wiedliwości, członka KomisjiKonstytucyjnej Sejmu RP,

przewodniczącego KomisjiWeneckiej, sędziego Trybu-nału Konstytucyjnego, prze-wodniczącego Państwowej Ko-misji Wyborczej…

– Świętując XX-lecie Kon-stytucji RP, z niepokojem ob-serwujemy próby kwestiono-wania ważności tego doku-mentu, zarówno przez fak-tyczne działania, jak i przezliczne wypowiedzi – ocenił,witając gości w sali sesyjnejUMWW marszałek MarekWoźniak. I cytował słowaMonteskiusza o tym, że wa-runkiem wolności w pań-stwie jest trójpodział wła-dzy. ABO

W urzędzieo konstytucjiWręczenie nagród w konkursie prawniczymi debata o ustawie zasadniczej.

Nim w UMWW debatę rozpoczęli najbardziej doświadczeni prawnicy, nagrodzono uczniówz Wielkopolski, którzy okazali się najlepsi w konkursie wiedzy o prawie.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Wyspecjalizowani

Wielkopolskie Forum Inte-ligentnych Specjalizacji od-było się 9 czerwca w UMWWw Poznaniu.

Spotkali się na nim przed-stawiciele samorządu, bizne-su i nauki. Ci pierwsi pod-kreślali, jak ważna jest współ-praca obu pozostałych grupw błyskawicznie zmieniającejsię rzeczywistości wokół nas.Mówiono też o tym, jak wska-zane „obszary inteligentnychspecjalizacji” mogą stać siękołem zamachowym wielko-polskiej gospodarki. ABO

Forum otworzył Maciej Sytekz zarządu województwa.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Jak planować?

Jakie korzyści może przy-nieść człowiekowi dobrzeskoordynowane funkcjo-nowanie w otoczeniu przy-rody?

Rozmawiano o tym 3 czerw-ca, z udziałem wicemarszałkaWojciecha Jankowiaka, pod-czas odbywającej się w UMWWkonferencji „Świadczenia eko-systemów w planowaniu prze-strzennym”. Wydarzenie współ-organizowały WielkopolskieBiuro Planowania Przestrzen-nego i Zakład Geografii Kom-pleksowej UAM. ABO

W Poznaniu rozmawiano o pla-nowaniu przestrzennym w zgo-dzie z przyrodą.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl współpraca z zagranicą

3

W czerwcu odbyło się kilkawydarzeń związanych zewspółpracą Wielkopolskiz zagranicą.

6 czerwca w UMWW zorga-nizowano spotkanie, podczasktórego – z udziałem Macie-ja Sytka z zarządu wojewódz-twa, przedstawicieli ambasa-dy Angoli w RP, instytucji oto-czenia biznesu oraz przedsię-biorców – rozmawiano o moż-liwościach zaistnienia naszychfirm na angolskim rynku.

Dwa dni później wicemar-szałek Wojciech Jankowiakgościł w urzędzie ambasadorSzwecji w Polsce Ingę ErikssonFogh. Przypomniano m.in. po-rozumienia łączące wojewódz-two z hrabstwami Västerbot-ten i Västernorrland.

Kolejnego dnia marszałekMarek Woźniak spotkał sięw Poznaniu z delegacją kata-lońskiej prowincji Girona, gosz-czącą w Wielkopolsce z okazjinawiązania współpracy mię-dzy stowarzyszeniami Aglo-meracja Kalisko-Ostrowskai ADRINOC, miastami Kaliszi Figueres oraz gminami Go-dziesze Wielkie i Amer.

19 czerwca rozmawianoo możliwościach współpracyregionu z kolejnym afrykań-skim krajem. W UMWW am-basador RPA w Polsce SimonJabulani Ntombela spotkałsię z wicemarszałkiem Woj-ciechem Jankowiakiem. ABO

Międzynarodowo

Spośród partnerstw z za-granicznymi regionami,z którymi Wielkopolska

ma podpisane oficjalne poro-zumienia o współpracy, toz niemiecką Hesją należyz pewnością do najaktywniej-szych. Świadczą o tym choćbyspotkania z ostatnich dni.

W dniach 7-8 czerwca z wi-zytą w Wielkopolsce przebywałMark Weinmeister, heski se-kretarz stanu ds. europejskich.Podczas pobytu w Poznaniurozmawiał m.in. z marszał-kiem Markiem Woźniakiem,wicemarszałkiem WojciechemJankowiakiem i członkiem za-

rządu województwa Macie-jem Sytkiem. Z kolei podczasspotkania z przewodniczącąsejmiku Zofią Szalczyk mó-wiono m.in. o młodzieżowymsejmiku, w którego pierw-szym posiedzeniu wzięli teżudział przedstawiciele he-skiego Landtagu.

Mark Weinmeister wziąłrównież udział w otwarciu he-skiej prezentacji GetTogetherna Międzynarodowych Tar-gach ITM w Poznaniu, two-rzonej wspólnie przez pięć firmz tego niemieckiego regionu.

Z kolei w dniach do 10 do 13czerwca delegacja wojewódz-

twa wielkopolskiego z wice-marszałkiem KrzysztofemGrabowskim przebywała z ofi-cjalną wizytą w Hesji.

Okazją do pobytu w part-nerskim regionie były trwają-ce tam Dni Hesji (w ich ra-mach Wielkopolska prezen-towała swoje regionalne sto-isko), ale tematyka rozmówkoncentrowała się tym razemna możliwościach współpracyw zakresie rolnictwa oraz roz-woju obszarów wiejskich. Go-ście z Wielkopolski, w towa-rzystwie heskich gospodarzy,odwiedzili m.in. dwa wyróż-niające się gospodarstwa zaj-

mujące się hodowlą bydła.Delegacja złożyła też wizytęw centrum rolniczym EichhofRolnictwo Hesji oraz w cen-trum edukacyjnym HofgutGuntershausen z wyspą Küh-kopf koło Stockstadt nad Re-nem.

Z kolei spotkania podczasDni Hesji były okazją do roz-mów Krzysztofa Grabow-skiego z heskimi partneramim.in. o kooperacji w dziedzi-nach biopaliw i energii odna-wialnej pomiędzy Wielkopol-ską Agencją ZarządzaniaEnergią a Agencją Heską ds.Energii. ABO

Dobre partnerstwoHesja w Wielkopolsce, Wielkopolska w Hesji.

W Poznaniu Mark Weinmeister wziął udział m.in. w uro-czystym otwarciu heskiej ekspozycji na Międzynaro-dowych Targach ITM.

FOT.

2XAR

CH

IWU

MU

MW

W

Podczas pobytu w Hesji wielkopolska delegacja z Krzysz-tofem Grabowskim miała okazję odwiedzić tamtejsze naj-lepsze gospodarstwa.

28 czerwca w Brukseli od-było się ZgromadzenieOgólne Europejskiej Plat-formy Regionów Podmiej-skich PURPLE.

Wielkopolskę, która od kilkulat jest aktywnym członkiemsieci PURPLE, reprezentowałna spotkaniu wicemarszałekWojciech Jankowiak. Podczaswyborów zarządu powierzonomu po raz kolejny (na dwulet-nią kadencję) funkcję wice-przewodniczącego sieci.

Gościem zgromadzenia byłAntoine Kasel z gabinetu prze-wodniczącego Komisji Euro-pejskiej, odpowiedzialny m.in.za politykę regionalną. Głów-nym tematem spotkania była„Biała księga w sprawie przy-szłości Europy”, opublikowanakilka miesięcy temu przez ko-misję. Dyskutowano m.in.o efektach wdrożenia scena-riuszy z „Białej księgi…” orazich wpływie na tereny pod-miejskie (ich funkcjonowaniemzajmuje się PURPLE). ABO

Biała księgapod miastem

Wojciech Jankowiak ponow-nie został wiceprzewodni-czącym sieci PURPLE.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Przedstawiciele kilku eu-ropejskich krajów zasta-nawiali się nad tym, jak– dzieląc się międzynaro-dowymi doświadczeniami– poprawić rozwój gospo-darczy regionu, opierającgo na innowacyjnych dzie-dzinach.

Wszystkie regiony UniiEuropejskiej przyjęły w obecnejperspektywie finansowej (2014--2020) tak zwane strategie in-teligentnych specjalizacji, bypromować innowacje i zwięk-

szyć wzrost gospodarczy. Ichwyznaczenie było niezbędnetakże dla lepszego wykorzy-stania unijnej pomocy. Wy-miana doświadczeń we wdra-żaniu tych rozwiązań, porów-nanie, ocena i testowanie no-wych metod działania w tymobszarze – to istota projektuRELOS3, w którym uczestni-czą regiony z siedmiu krajówUE. Bierze w nim udział Wiel-kopolska, a także partnerzyz Estonii, Grecji, Hiszpanii,Holandii, Malty i Włoch.

W dniach 16-17 maja naMalcie odbyło się pierwszespotkanie tematyczne projek-tu RELOS3, którego gospoda-rzem była Maltańska AgencjaRozwoju Przedsiębiorczości.

Uczestnicy warsztatów pró-bowali znaleźć rozwiązaniaproblemów, z jakimi spotyka-ją się w różnych regionachEuropy, a zdobytą wiedzę chcąwykorzystać podczas spotkańz zainteresowanymi podmio-tami w swoich krajach. W pra-cach wspierali ich eksperci

z Sewilli oraz z Barcelony.Projekt RELOS3 zakłada

zwiększenie efektywności po-lityki proinnowacyjnej poprzezzaangażowanie lokalnych part-nerów, takich jak przedsię-biorstwa, ośrodki badawcze,stowarzyszenia gospodarcze,jednostki uniwersyteckie i wła-dze lokalne. Przedsięwzięciezaplanowano na pięć lat, a jegołączny budżet wynosi 1,4 mlneuro, z czego 1,2 mln pochodziz funduszy UE w ramach In-terreg Europe. ABO

Na Malcie o inteligentnych specjalizacjach

90-osobowa grupa na-uczycieli, działaczy, dziecii młodzieży polskiej z Bia-łorusi przebywała w Wiel-kopolsce od 2 do 9 lipca nazaproszenie samorząduwojewództwa.

Projekt, w który wpisuje sięwizyta Polaków z Białorusi,realizowany jest w ramachwieloletniego programu „Łą-czy nas Polska”, przyjętegoprzez samorząd wojewódz-twa w 2015 r. W tym roku doWielkopolski przyjechała45-osobowa grupa nauczycie-li i działaczy środowisk polo-nijnych m.in. z Grodna, Lidy,Mińska i Homla oraz 45-oso-bowa grupa dzieci i młodzie-ży polskiej z tych stron.

– Doceniamy i dziękujemyza państwa działalność narzecz propagowania kultury,dobrego imienia Polski, pod-

trzymywania naszych trady-cji – przywitała gości 4 lipca(w sali sesyjnej UMWW) Ma-rzena Wodzińska z zarząduwojewództwa.

– Zadaniem naszej organi-zacji jest szerzenie polskiejkultury, nauka języka pol-skiego, dbanie o miejsca pa-mięci. Mamy 92 oddziały,8885 członków, 84 punktynauczania i 120 nauczycielijęzyka polskiego, kształcą-cych około 6000 dzieci – wy-mieniała Andżelika Borys,przewodnicząca Związku Po-laków na Białorusi.

Dzieci i młodzież z Polskii z Białorusi uczestniczyływe wspólnych zajęciach o cha-rakterze rekreacyjno-eduka-cyjnym, zorganizowanychprzez Chorągiew Wielkopol-ską ZHP w ośrodku żeglar-skim w Kiekrzu. RAK

Łączy ich Polska

4 lipca Marzena Wodzińska i Andżelika Borys spotkały sięw sali sesyjnej UMWW.

FOT.

P.R

ATAJ

CZA

K

25 czerwca w Koninie (CKiS), 27 czerwca w Kaliszu(Teatr im. W. Bogusławskiego) i 29 czerwca w Po-znaniu (Teatr Wielki im. St. Moniuszki) wystąpiłaChungnam Korean Traditional Music Orchestra (nazdjęciu). Oryginalne dźwięki z tego azjatyckiegokraju zabrzmiały u nas z okazji przypadającegow tym roku 15-lecia nawiązania oficjalnych relacjipartnerskich pomiędzy Wielkopolską a regionemChungcheongnam-do w Korei Południowej. Jego de-legacja, na czele z wicegubernatorem Seung-woog Heo, gościła w czerwcu w naszym woje-wództwie. W Poznaniu Koreańczycy spotkali sięz marszałkiem Markiem Woźniakiem. Wcześniejw Kaliszu odbyło się Forum Wielkopolska-Chung-cheongnam-do, które było okazją do zaprezento-wania potencjału naszego regionu i możliwościwspółpracy gospodarczej z azjatyckimi partnera-mi, zwłaszcza w sektorze rolno-spożywczym. Go-spodarzem tego spotkania był wicemarszałekKrzysztof Grabowski. ABOFO

T.AR

CH

IWU

MO

RKI

ESTR

Y

Koreańska orkiestra na 15-lecie współpracy z Wielkopolską

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

sejmik4

Sejmikowe pytania

Przedstawiamy tematy, które radniporuszali 19 czerwca, podczas XXXIIsesji sejmiku, w ramach punktu„interpelacje i zapytania”.

Jan Grzesiek (PSL) zgłosił interpelację w spra-wie budowy ścieżki pieszo-rowerowej na pię-ciokilometrowym odcinku drogi wojewódzkiej nr443 pomiędzy Jarocinem a miejscowością Tar-ce. Występując w imieniu mieszkańców powia-tu jarocińskiego, radny zwrócił uwagę na za-

grożenia dla pieszych i rowerzystów spowodowane wzmożo-nym ruchem na tej trasie.

Andrzej Pospieszyński (PO) nawiązał doswojej wcześniejszej interpelacji w sprawieprzedłużających się przygotowań do budowyobwodnicy Gostynia na drodze wojewódzkiejnr 434. W związku z wydaniem ostatecznejdecyzji środowiskowej, pytał o zabezpieczenie

finansowania tej inwestycji w tegorocznym budżecie. Po-nadto radny zasygnalizował brak bezpiecznej organizacjiruchu podczas prac remontowych przy moście na obwod-nicy Śremu.

Mirosława Rutkowska-Krupka (PO) in-terpelowała w sprawie drogi wojewódzkiej nr194 w Osieku. Zwróciła uwagę na dużą liczbęstwarzających niebezpieczeństwo uschniętychdrzew i konarów przy jezdni, sugerując ich pil-ne usunięcie.

Henryk Szopiński (PO) powrócił do swojej in-terpelacji związanej z utrudnieniami dla pie-szych przy ul. Złotowskiej w Krajence, powsta-łymi w związku z przebudową drogi wojewódz-kiej nr 188. Radny wyraził podziękowanie zaszybkie tempo podjęcia interwencji w tej spra-

wie przez odpowiednie służby.

Marek Sowa (PiS) po raz kolejny podjął kwe-stię wysokości opłat za przewóz rowerów w po-ciągach obsługiwanych przez Koleje Wielko-polskie i Przewozy Regionalne. Sugerował, by tespółki, których udziałowcem jest wojewódz-two, wprowadziły – choćby okresowo – ulgi lub

promocje dla osób chcących podróżować pociągami ze swoimijednośladami.

Zbigniew Czerwiński (PiS) pytał o zacho-wanie stosownych terminów (w tym złożenieniezbędnych dokumentów do NarodowegoFunduszu Zdrowia) związanych z procesem łą-czenia Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniui Szpitala Rehabilitacyjno-Kardiologicznego

w Kowanówku.

Sławomir Hinc (PiS) interpelował w sprawieterminu ogłoszenia przetargu na sprzęt infor-matyczny w ramach współfinansowanego ześrodków unijnych projektu „Cyfrowa SzkołaWielkopolsk@ 2020”. Ponadto radny poprosiło wykaz wydarzeń organizowanych przez sa-

morząd województwa w Ośrodku Integracji Europejskiej w Ro-kosowie oraz w innych podległych placówkach.

Dariusz Szymczak (PiS) zwrócił się o przed-stawienie informacji dotyczących przeciętne-go miesięcznego wynagrodzenia w 2016 rokudyrekcji poznańskich placówek kulturalnych– Teatru Wielkiego i Teatru Nowego. Pytał teżo formę zatrudnienia osób na dyrektorskich

stanowiskach w tych jednostkach oraz o ich ewentualne do-datkowe dochody.

Zofia Szalczyk (PSL) w pisemnej interpelacjiwnioskowała o informację na temat możliwościbudowy ścieżki pieszo-rowerowej przy drodze wo-jewódzkiej nr 187, na odcinku Łukowo-Żerniki.Przewodnicząca sejmiku zwróciła uwagę na nie-bezpieczeństwo wynikające z korzystania przez

pieszych, w tym uczniów szkoły w Rożnowie, z pobocza wspo-mnianej drogi. ABO

Dariusz Szymczak (PiS)wysłał do marszałka listotwarty w sprawie zatrud-nienia kolegi z sejmiko-wych ław Leszka Wojtasia-ka (PO).

Przypomnijmy, że podczaskwietniowej sesji sejmik przy-jął rezygnację Leszka Wojta-siaka z funkcji członka zarzą-du województwa. W wydanymwówczas oświadczeniu LeszekWojtasiak napisał, że rezy-gnuje „w związku z toczącymsię od lat sporem o interpreta-cję przepisów dotyczącychoświadczeń majątkowych” po-między nim a prokuraturą.

Kilka tygodni temu Wojta-siak został zatrudniony na sta-nowisku dyrektora generalne-go Wielkopolskiego FunduszuRozwoju. To, powołana przezsejmik, spółka ze stuprocento-wym udziałem samorządu wo-jewództwa. Jej najważniejszymzadaniem jest zarządzanie pie-niędzmi, które wcześniej byływykorzystywane w inicjaty-

wach JEREMIE i JESSICAw ramach WRPO 2007-2013.

Zatrudnienie byłego członkazarządu wzbudziło wątpliwościszefa klubu PiS w sejmikuDariusza Szymczaka. W liścieotwartym do marszałka woje-wództwa sformułował „rodzą-ce się wątpliwości”, pytającm.in. o tryb wyboru dyrektoraWFR i kompetencje LeszkaWojtasiaka.

Szymczakowi odpisał czło-nek zarządu województwa Ma-ciej Sytek. Wskazał m.in., że towłaśnie Wojtasiak odpowia-dał za przystąpienie Wielko-polski do inicjatyw JEREMIEi JESSICA, a ich pionierskaw skali UE realizacja zostaładoceniona przez wiele nieza-leżnych instytucji. „Pan LeszekWojtasiak został zatrudnionyna stanowisku dyrektora ge-neralnego WFR zgodnie z pra-wem i adekwatnie do posia-danego bogatego doświadcze-nia zawodowego” – napisałMaciej Sytek. ABO

Radny pyta o radnegoW 137 sołectwach z całegoregionu zrealizowane zo-staną w najbliższym cza-sie projekty, które pozwo-lą poprawić jakość życiana obszarach wiejskichi zaktywizować ich miesz-kańców.

Podczas czerwcowej sesjiradni podjęli uchwałę w spra-wie wyrażenia zgody na prze-kazanie przez województwopomocy finansowej jednost-kom samorządu terytorial-nego i zawarcie z nimi sto-sownych umów.

Na podstawie tego doku-mentu do wielkopolskich so-łectw (formalnie – poprzezodpowiednie gminy) trafi do-finansowanie w ramach VIIedycji konkursu „Piękniejewielkopolska wieś”.

W sumie na ten cel z bu-dżetu województwa przezna-czono ponad 3,2 mln zł. Do-tacje na poszczególne przed-sięwzięcia mieszczą sięw przedziale od 10 do 30 ty-

sięcy złotych. Dofinansowaneprojekty to najlepsze spośród303 zgłoszonych do tegorocz-nej edycji konkursu.

Przypomnijmy, że głównymcelem tej inicjatywy samo-rządu województwa jest ak-tywizacja mieszkańców ob-szarów wiejskich oraz wspar-cie niewielkich projektów słu-żących zagospodarowaniuprzestrzeni publicznej na wsi,odtwarzaniu dziedzictwa kul-turowego i przyrodniczegooraz kultywowaniu tradycjispołeczności lokalnych.

Dzięki wsparciu woje-wództwa powstaną np. miej-sca służące integracji i re-kreacji mieszkańców wsi, pla-ce zabaw, infrastruktura doaktywności fizycznej. Nie-które przedsięwzięcia pole-gają na uporządkowaniuprzestrzeni publicznej ob-szarów wiejskich, inne z ko-lei służą upamiętnieniu hi-storii związanej z danymimiejscami. ABO

Wsie wypięknieją

Fundusz po nowemuSejmik zatwierdził zmiany w radzie nadzorczej WFOŚiGW.

Podczas czerwcowej sesjisejmiku radni przegło-sowali dwie uchwały

związane z działalnością Wo-jewódzkiego Funduszu Ochro-ny Środowiska i GospodarkiWodnej w Poznaniu. Zmianykluczowych dla funkcjonowa-nia tej jednostki dokumentów(uchwalono nowy statut fun-duszu, a także przyjęto zmia-ny w radzie nadzorczej WFO-ŚiGW w Poznaniu) są efektemwprowadzonej niedawno przezparlament nowelizacji usta-wy Prawo ochrony środowiska.Co się zmieniło?

Strona rządowa przejęłakontrolę nad działalnością 16wojewódzkich funduszy ochro-ny środowiska. Przedstawi-ciel rządu będzie miał terazwpływ na wybór większościczłonków rad nadzorczych,a następnie – za ich pośred-nictwem – zarządów tych in-stytucji.

Przypomnijmy, że radniwielkopolskiego sejmiku za-protestowali w grudniu 2016 r.przeciw tym zmianom (w spe-cjalnym apelu), a w styczniu2017 r. krytyczne stanowiskodotyczące projektu ustawypodjął też Konwent Marszał-ków Województw RP. Kry-tyczne uwagi wobec trybuprzyjęcia tej ustawy (jakowniosek grupy posłów doku-ment procedowany był nie-mal bez konsultacji społecz-nych) zgłaszali też ekspercii naukowcy zajmujący się eko-logią, a także samorządowcydobrze oceniający dotychcza-sowe działania (dysponują-cych setkami milionów zło-

tych m.in. z UE) funduszyochrony środowiska.

Ostatecznie jednak, wobeczmian w prawie, samorzą-dowcy musieli zmienić statutWFOŚiGW.

Do projektu tego dokumen-tu wprowadzono zasadę jed-nomyślności przy głosowa-niach nad istotnymi sprawami.

– Jaka idea stoi za tym po-mysłem? – dopytywali pod-czas sesji sejmiku szef kluburadnych PiS Dariusz Szym-czak i radny Zbigniew Czer-wiński (PiS).

– Czy jedyny przedstawicielsejmiku ma teraz sparaliżowaćpracę rady nadzorczej? – za-stanawiał się przewodniczący

klubu radnych SLD-UP Wie-sław Szczepański. – Uchwałęi statut w takim kształcie możezakwestionować wojewoda.

– W jaki inny sposób sejmikma mieć wpływ na działalnośćtej rady, skoro mamy tylko jed-nego przedstawiciela? – ripo-stował wicemarszałek Woj-ciech Jankowiak. – Zasadajednomyślności nie jest po to,by blokować czy paraliżowaćpracę rady nadzorczej. To ra-czej jedyne skuteczne rozwią-zanie, zabezpieczające intereswojewódzkiego samorządu.

– Zarząd województwa od-powiada za działalność WFO-ŚiGW, a gdyby nie zapropo-nowane przez nas zmiany, nie

miałby możliwości wpływu najego funkcjonowanie – dodałszef klubu radnych PO RafałŻelanowski.

Ostatecznie koalicja rad-nych PO-PSL odrzuciła po-prawkę radnych PiS (doma-gających się podejmowaniadecyzji w radzie nadzorczejfunduszu większością kwali-fikowaną) i przyjęła zmianyw statucie. W kolejnym gło-sowaniu natomiast na wice-przewodniczącą rady nadzor-czej WFOŚiGW w Poznaniuwybrano radną Tatianę So-kołowską, przewodniczącą sej-mikowej Komisji OchronyŚrodowiska i GospodarkiWodnej. RAK

Radna Tatiana Sokołowska od 3 lat pracuje w radzie nadzorczej WFOŚiGW w Poznaniu,a podczas czerwcowej sesji sejmik zdecydował o powierzeniu jej funkcji wiceprzewodniczącej.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl sejmik

5

WWiicceemmaarrsszzaałłeekk WWoojjcciieecchh JJaannkkoowwiiaakk– w odpowiedzi na interpelację Mikołaja Grzyba w spra-wie wycinki drzew oraz uzupełnienia pobocza na DWnr 450 przebiegającej przez gminę Doruchów poin-formował, że zostanie sporządzony plan wyrębudrzew na odcinku Stara Kuźnica-Doruchów i do 30

czerwca WZDW przekaże do Urzędu Gminy stosowne wnioski o wy-danie zezwolenia na wycinkę; niebezpiecznie zaniżone pobocza w pa-sie drogowym zostały już uzupełnione, a pozostałe zaniżenia będą suk-cesywnie naprawiane. Odpowiadając na wniosek dotyczący budowyciągów pieszo-rowerowych wzdłuż drogi nr 450 na odcinkach: Doru-chów-Zalesie oraz Doruchów-Stara Kuźnica, przekazał, że ich reali-zacja nie jest możliwa w najbliższym czasie z uwagi na niedostateczneśrodki finansowe. Inwestycje te wymagają szerokiego zakresu pracna długości ok. 3 km, a ich szacowana wartość bez kosztów wyku-pu gruntu to 4 mln zł.– odpowiadając na interpelację Andrzeja Pospieszyńskiego w sprawiebudowy obwodnicy Gostynia na DW nr 434, poinformował, że Gene-ralny Dyrektor Ochrony Środowiska decyzją z 9 czerwca 2017 r. utrzy-mał w mocy zaskarżoną decyzję środowiskową, od której strony mogąwnieść skargę w terminie 30 dni od dnia otrzymania decyzji. W przy-padku niewniesienia skargi, po ogłoszeniu następnego naboru wnio-sków w ramach WRPO 2014-2020, planowane jest złożenie wnioskuo dofinansowanie budowy obwodnicy Gostynia ze środków Unii Euro-pejskiej.– odnosząc się do interpelacji Jana Grześka w sprawie poparcia sta-rań mieszkańców Goliny dotyczących budowy ścieżki pieszo-rowero-wej wzdłuż drogi krajowej nr 15 na odcinku Jarocin-Golina, przekazał,że dostrzegając potrzebę realizacji tej inwestycji, wystąpi z wnioskiempopierającym przedsięwzięcie do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowychi Autostrad.– odpowiedział na interpelację Wiesława Szczepańskiego w sprawiepotrzeb remontowych na drogach wojewódzkich na terenie powiatuwolsztyńskiego. Poinformował, że planowana jest rozbudowa DW nr305 na odcinku od Solca do granicy województwa, której realizacjaodbywa się etapami. Na DW nr 303 w bieżącym roku zostanie wyre-montowana nawierzchnia na odcinku o długości 3,87 km, przebiega-jącym od granicy województwa do Chobienic. Dla budowy nowego mo-stu w Grójcu Wielkim w miejscu istniejącego obiektu zostanie zleco-ne opracowanie dokumentacji projektowej z przewidywanym terminemuzyskania wszystkich decyzji do końca 2018 roku i wtedy będzie moż-na podjąć decyzję dotyczącą terminu realizacji tej inwestycji.– odpowiadając w imieniu marszałka województwa na ponowną in-terpelację Marka Sowy w sprawie podjęcia działań zmierzających doutworzenia w obiekcie cegielni Bojanice skansenu-muzeum, zauwa-żył, że w myśl Statutu Województwa Wielkopolskiego komisje Sejmi-ku Województwa Wielkopolskiego działają zgodnie z rocznym ramowymplanem pracy, przyjmowanym przez sejmik. Mając na uwadze treśćwcześniejszej odpowiedzi na interpelację w tej samej sprawie, dodałrównież, że o ewentualnym uwzględnieniu wizytacji obiektu cegielni Bo-janice w planie pracy Komisji Kultury SWW na rok 2018 może zade-cydować przewodniczący tej komisji.

CCzzłłoonneekk zzaarrzząądduu wwoojjeewwóóddzzttwwaa MMaacciieejj SSyytteekk– w odpowiedzi na interpelację Waldemara Witkow-skiego w sprawie wydłużenia okresów naborów wnio-sków o dofinansowanie projektów w ramach konkur-sów skierowanych do wielkopolskich przedsiębiorcówwskazał, że w listopadzie każdego roku podaje się do

publicznej wiadomości harmonogram naborów wniosków o dofinan-sowanie projektów z WRPO 2014+ na następny rok. Czas naboru w przypadku konkursów skierowanych do przedsiębiorców każdorazowojest dłuższy niż minimalny termin wynikający z ustawy. Ponadto do-kumenty administracyjne, np. wynikające z prawa budowlanego, są wy-magane od wnioskodawców dopiero po przeprowadzeniu oceny. Po-tencjalni wnioskodawcy dysponują więc czasem na zebranie nie-zbędnych dokumentów i zaświadczeń w celu złożenia aplikacji, a za-rząd województwa każdorazowo uwzględnia stopień złożoności mate-rii konkursowej, określając czas trwania naboru wniosków.– w nawiązaniu do interpelacji Leszka Bierły wskazał, jakie zmiany zo-staną wprowadzone po wyłonieniu najemcy obsługującego parking przyWojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Kaliszu oraz udzielił wyjaśnień,dlaczego konieczne jest wprowadzenie zmian organizacyjnych na par-kingu przy szpitalu. W kwestii braku podwyżek dla szeregowych pra-cowników WSZ w Kaliszu poinformował, że obecna sytuacja finanso-wa szpitala nie pozwala na podwyżki.– odpowiadając na interpelację Marka Sowy dotyczącą zapewnieniabezpłatnego parkowania dla pracowników Wojewódzkiego Szpitala Ze-spolonego w Lesznie, wyjaśnił, że pracownicy mają zapewnione bez-płatne parkowanie, załączając stosowne zarządzenie dyrektora placówki,w którym określono zasady korzystania z bezpłatnego parkingu.– odniósł się do interpelacji Dariusza Szymczaka dotyczącej wydat-kowania środków w Centrum Integracji Społecznej w Jarosławcu. Po-informował o wynikach przeprowadzonej kontroli problemowej w za-kresie prawidłowości wydatkowania dotacji przekazanej z budżetu wo-jewództwa. Przekazał, że do Departamentu Zdrowia UMWW nie wpły-nęły żadne informacje czy skargi uczestników kursów w Centrum In-tegracji Społecznej w Jarosławcu dotyczące jego działalności, dlate-go departament nie ma podstaw, aby przeprowadzić kontrolę pro-blemową w powyższym zakresie. Podał również informację o tym, kie-dy zostanie przeprowadzona kontrola sprawdzająca. ABO

Zarząd odpowiadaPrzedstawiamy wyciąg z odpowiedzi udzielonych nawcześniejsze interpelacje i zapytania radnych.

Cztery funkcjonujące w Wielkopolsce koleje wą-skotorowe uzyskają, decy-zją sejmiku, pomoc finan-sową z budżetu woje-wództwa.

Władze regionu od kilkulat udzielają wsparcia tymjednostkom samorządu tery-torialnego z Wielkopolski, naterenie których wykonywanesą przewozy kolejami wąsko-torowymi.

Podczas czerwcowej sesjisejmiku radni przyjęli sto-sowną uchwałę, na mocy któ-rej powiaty gnieźnieński i średzki dostaną po 60 tysię-cy złotych, miasto i gminaŚmigiel otrzyma 55 tysięcyzłotych, natomiast powiato-wi pilskiemu przypadnie 25tysięcy złotych.

Pieniądze podzielono napodstawie wniosków złożo-nych przez trzech starostów i burmistrza Śmigla. Na co zo-staną przeznaczone? Pomogąna przykład współfinansowaćnaprawy torowisk i infra-struktury towarzyszącej, re-monty budynków stacyjnych,utrzymanie taboru.

Jak podkreślono w uzasad-nieniu do czerwcowej uchwa-ły sejmiku, udzielone wsparcieumożliwia zachowanie czyn-nych kolei wąskotorowych,które stanowią część historii i kultury technicznej Wielko-polski. ABO

Wąskotorówkize wsparciem Co będzie z karpiami?

Wielkopolski sejmik skry-tykował próby odebraniarybakom śródlądowym re-kompensat wodno-środo-wiskowych. Inspiracją byłowcześniejsze podobne sta-nowisko przyjęte przez sej-mik lubelski.

„Sejmik Województwa Wiel-kopolskiego wyraża zaniepo-kojenie planowanymi działa-niami Ministra GospodarkiMorskiej i Żeglugi Śródlądo-wej zmierzającymi do cofnię-cia unijnych dopłat wodno--środowiskowych dla rolników– hodowców karpia z jedno-czesnym ich przeznaczeniemna potrzeby rybołówstwa mor-skiego. Przesunięcie środków

z Programu Operacyjnego Ry-bactwo i Morze 2014-2020 w wysokości 92 mln euro, któ-re miały być przeznaczone narealizację rekompensat wod-no-środowiskowych, pozbawiwłaścicieli stawów karpio-wych istotnego wsparcia, z którego korzystają od 2010roku” – czytamy w stanowiskuprzyjętym przez radnych 19czerwca.

Sejmikowego apelu nie po-parli radni PiS, którzy tłuma-czyli, że należałoby najpierwzapytać o argumentację stoją-cą za decyzjami ministerstwa.

– Pozbawienie tych dopłatoznacza nie tylko problemydla producentów, ale i per-

spektywę znaczącego wzrostucen ryb dla konsumentów – tak z kolei do podjęciauchwały przekonywał podczassesji przewodniczący sejmiko-wej Komisji Rolnictwa i Roz-woju Wsi Czesław Cieślak.

W stanowisku podkreślo-no, że planowane działaniamogą spowodować upadekwielu gospodarstw rybackich,a rybactwo śródlądowe jestbardzo istotnym elementemgospodarki naszego woje-wództwa. Zajmujemy trzeciemiejsce w kraju pod względemobszaru stawów hodowlanych,drugie w wielkości produkcjikarpia, trzecie w produkcjipstrągów. ABO

Udział w targach Free FromFood Expo był głównym celemczerwcowego wyjazdu studyj-nego radnych z Komisji Rol-nictwa i Rozwoju Wsi do Bar-celony. To jedne z najwięk-szych targów żywnościowych w Europie. Wystawiają się tamprzede wszystkim producenciżywności bezglutenowej, bezlaktozy i bez cukru, a także we-gańskiej. Na zdjęciu – radniprzy stoisku firmy Grano, któ-ra zajmuje się produkcją bez-glutenowej żywności w Niedź-wiadach pod Kaliszem. ABOFO

T. A

RC

HIW

UM

Radni na targach w Barcelonie

Powtarzające się (i w ostat-nim czasie nagłaśnianeprzez media) przypadki

składowania i magazynowa-nia odpadów niebezpiecznych w miejscach do tego nieprze-znaczonych budzą niepokój i wymagają niezwłocznegopodjęcia prac legislacyjnych – zauważyli radni w specjal-nym stanowisku sejmiku. Zo-stało ono przygotowane z ini-cjatywy marszałka MarkaWoźniaka, a przyjęte przezsejmik podczas czerwcowej se-sji.

Radni zwracają uwagę, że „z jednej strony istnieje po-trzeba oddziaływania, czy to w formie prewencji, czy też w drodze represji (już po do-konaniu działania niezgodne-go z prawem), z drugiej zaś ko-nieczne jest wyposażenie or-ganów ochrony środowiska w instrumenty pozwalającena skuteczniejszą kontrolęprowadzonej działalności i eg-zekwowanie ustawowych obo-wiązków”. Podkreślają rów-nież, że „istotną regulacją o charakterze prewencyjnymbyłoby zobligowanie podmio-

tów wykonujących działalnośćobjętą pozwoleniem/zezwole-niem/koncesją do zabezpie-czenia roszczeń z tytułu wy-stąpienia negatywnych skut-ków oraz szkód w środowisku”.

W stanowisku sejmiku pod-kreślono też, że skuteczneuszczelnienie systemu gospo-

darowania odpadami wymagarównież zapewnienia dodat-kowych funduszy na stworze-nie nowych etatów w służ-bach ochrony środowiska, a także na doposażenie tychsłużb w niezbędne środki tech-niczne. Radni apelują o zmia-ny zarówno w prawie ochrony

środowiska, jak i w prawiekarnym oraz w przepisach do-tyczących prowadzenia dzia-łalności gospodarczej.

Stanowisko wielkopolskie-go sejmiku zostało skiero-wane do prezes Rady Mini-strów, a także do marszałkaSejmu. ABO

Uszczelnić systemDla uporządkowania składowania odpadów konieczne jestwprowadzenie nowych regulacji prawnych.

Radni uchwalili stanowisko podczas czerwcowej sesji sejmiku.

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

z regionu6

W dniach 12-14 czerwca w Rokosowie odbyła sięWiosenna Szkoła Wielko-polskich Rad Seniorów.

Integracyjno-szkoleniowespotkanie, w którym wzięliudział przedstawiciele 26gminnych i miejskich rad se-niorów z Wielkopolski, zorga-nizowała (na zlecenie samo-rządu województwa) Fundacja„Zaczyn”.

– Organizujemy szkołę radseniorów w Wielkopolsce, botutaj samorządy gminne i wo-jewódzki stworzyły odpowied-ni klimat – stwierdził 12czerwca, podczas konferencjiprasowej w UMWW w Pozna-niu, Przemysław Wiśniewski z „Zaczynu”. – Tylko 2-3 woje-wództwa w Polsce realizująspójną politykę senioralną.

A seniorzy nie są przecież pro-blemem tylko wyzwaniem!

– Samorząd województwadostrzega ich potrzeby. Chce-my, aby seniorzy bardziej za-istnieli w swoich lokalnychspołecznościach, aby byli bar-dziej przedsiębiorczy – pod-kreśliła Marzena Wodzińska z zarządu województwa.

– Ludzie nie powinni bać sięstarości – wtórował zastępcaprezydenta Poznania JędrzejSolarski. – Staramy się im po-magać, np. poprzez inicjatywę„złotej rączki”, czyli fachowcanaprawiającego bezpłatniedrobne usterki.

Samorządowcy zamierzająteż w przyszłości wypraco-wać wspólne porozumienie,wspierające potrzeby star-szych ludzi. RAK

Promujemy aktywnych seniorówCo roku od 21 lat na Led-nicy spotykają się młodzipoeci i twórcy o różnychzamiłowaniach.

Tegoroczne lednickie świę-to poezji odbyło się 27 maja w Bibliotece i Domu Kultury w gminie Łubowo oraz w Muzeum Pierwszych Pia-stów na Lednicy. Młodzi twór-cy spotkali się tam, aby wziąćudział w finale XXI Lednic-kiej Wiosny Poetyckiej.

Idea „Wiosny” – której po-mysłodawczynią i organiza-torką jest poetka StanisławaŁowińska – to propagowaniemłodych talentów oraz sztukisłowa, łączącej różne dyscy-pliny. Spotkanie ma na celutakże kształtowanie patrioty-zmu, wiedzy przyrodniczej,historycznej i geograficznej

o ziemi lednickiej oraz sprzy-ja rozwojowi twórczemu mło-dzieży.

Jury pod przewodnictwemAndrzeja Sikorskiego – poetyi archeologa – najwyżej oceniłozestaw wierszy nadesłanyprzez Olivię Panufnik ze Słup-cy (laureatka została zapro-szona przez europosła An-

drzeja Grzyba do Brukseli).Druga nagroda przypadłaAmelii Orłowskiej z Poznania.Dwie równorzędne trzecie na-grody otrzymali: DominikBartkowiak i Klaudia Sobek z Poznania. Wyróżnienia przy-padły natomiast Wiktorii Ko-peckiej oraz Sandrze Le-mańskiej.

Specjalnym wyróżnieniemza wiersz o Mazurku Dą-browskiego uhonorowano Ka-mila Karwackiego z Pozna-nia. Monika Kaźmierska z Gniezna otrzymała wyróż-nienie za wiersz o tematycelednickiej. W Turnieju Jed-nego Wiersza jury pod prze-wodnictwem Agnieszki Mą-kini najwyżej oceniło wierszAnny Kasprzyk z Łubowa,nagrodę publiczności przy-znano zaś Alicji Bazułce z Lednogóry.

Majowe spotkanie młodych(tradycyjnie zakończone po-sadzeniem symbolicznej wierz-by w Gaju Poezji) odbyło siępod patronatem marszałkaMarka Woźniaka i kuratoroświaty Elżbiety Leszczyń-skiej. Alina Szulczyk

Lednica jak co roku stała się wyspą poezji

Uczestnicy lednickiego święta poezji.

FOT.

AR

CH

IWU

M

W Kaliszu ruszy wkrótceCentrum Wsparcia Rze-miosła, Kształcenia Dual-nego i Zawodowego – pierw-sza z pięciu takich placó-wek w regionie.

Centrum ma aktywizowaćzawodowo młodzież orazwspółpracować z lokalnymicechami rzemiosł, przedsię-biorcami i szkołami w ramachpraktyk i staży. Będzie teżpropagować edukację zawo-dową dla młodzieży podejmu-jącej naukę w szkołach bran-żowych, pomagając w wyborzefachu i wejściu w czynne życiezawodowe.

Jak ta pomoc będzie wyglą-dać w praktyce? Uczniowieszkół podstawowych i gimna-zjów oraz ich rodzice uzyska-

ją pomoc z zakresu doradztwazawodowego, planowania i roz-woju kariery, a także budo-wania osobistej marki na ryn-ku pracy.

– Rozwój przedsiębiorstwstawia wyzwania dla obszaruedukacji, również tej pozasz-kolnej. Dlatego tak ważna jestintegracja środowiska przed-siębiorców, izb rzemieślniczychi szkół branżowych – stwier-dziła Marzena Wodzińska z zarządu województwa podczaskonferencji prasowej, która od-była się 23 czerwca w kaliskiejIzbie Rzemieślniczej.

Samorządowe placówki w Ka-liszu, Pile, Lesznie, Koninie i Poznaniu powstaną w efekciemarcowej decyzji sejmiku wo-jewództwa. RAK

Wykształcą fachowcówNowa droga obok VolkswagenaPo roku prac budowla-nych zakończyła się in-westycja drogowa zwią-zana z powstaniem fabry-ki samochodów pod Wrze-śnią.

30 czerwca we Wrześni od-było się spotkanie (zorgani-zowane przez WielkopolskiZarząd Dróg Wojewódzkich i wykonawcę – firmę SKAN-SKA) podsumowujące budowęnowego odcinka drogi woje-wódzkiej nr 432 na odcinkuGrzymysławice-Obłaczkowo.W uroczystym otwarciu nowejtrasy wzięli udział m.in. mar-szałek Marek Woźniak i wi-cemarszałek Wojciech Jan-kowiak.

Województwo podjęło siębudowy nowego przebiegu

drogi w związku z postawie-niem przez koncern Volks-wagen dużej fabryki pojazdówdostawczych pod Wrześnią.Inwestycja na DW 432 byłarealizowana w ramach Wiel-

kopolskiego Regionalnego Pro-gramu Operacyjnego na lata2014-2020. Kosztowała po-nad 18 mln zł, z czego ponad15 mln zł stanowiło dofinan-sowanie z pieniędzy unijnych.

Za te pieniądze powstałprawie trzykilometrowy od-cinek trasy. Jego początek w postaci nowo wybudowa-nego ronda znalazł się naskrzyżowaniu drogi woje-wódzkiej nr 432 z drogą po-wiatową nr 2930 w rejoniemiejscowości Grzymysławi-ce, a koniec na nowym ron-dzie – skrzyżowaniu z drogąkrajową nr 15 w miejscowościObłaczkowo.

Wybudowano przy tym trzyskrzyżowania (w tym dwaronda), wiadukt nad linią ko-lejową, ścieżkę pieszo-rowe-rową, chodniki, zjazdy, prze-pusty na rowach melioracyj-nych i drogowych, elementyodwodnieniowe oraz oświe-tlenie drogowe. ABO

Zamiast tradycyjnego przecięcia wstęgi było symboliczneodsunięcie barierek zagradzających wjazd na nową drogę.

FOT.

AR

CH

IWU

M W

ZDW

Pasażerowie podróżują-cy pociągami na liniiWarszawa-Poznań mu-

szą uzbroić się w cierpliwość.Kolejarze rozpoczęli (rozło-żone na kilka etapów) praceremontowe na odcinku z Ko-nina do Poznania.

– To sytuacja nadzwy-czajna, którą musimy prze-trwać. Mimo iż inwestycjęprowadzi spółka PKP PLKSA, która powinna zapropo-nować pasażerom transportalternatywny, to nasze sa-morządowe Koleje Wielko-polskie wzięły na siebie od-powiedzialność za organiza-cję komunikacji zastępczej– zaznaczył podczas konfe-rencji prasowej (9 czerwca naDworcu Letnim w Poznaniu)wicemarszałek Wojciech Jan-kowiak. – Zależy nam bo-

wiem na tym, by zminimali-zować niedogodności, któreczekają Wielkopolan korzy-stających z kolei, m.in. nakrytycznym odcinku z Wrze-śni do Konina.

Marek Nitkowski z zarząduKolei Wielkopolskich przed-stawił informacje na temat or-ganizacji ruchu pasażerskiegopomiędzy Poznaniem i Koni-nem, gdzie zamiast pociągówjeżdżą teraz autobusy, któ-rych przejazdy skorelowanoz pociągami relacji Poznań – Września i Konin – Kutno.

Dokładne rozkłady jazdyautobusów i pociągów umiesz-czono m.in. na tymczasowychprzystankach autobusowych,w kasach biletowych na dwor-cach, w pociągach na tej tra-sie, a także na stronie inter-netowej www.koleje-wielko-polskie.pl.

Z kolei pociągi dalekobież-ne z Poznania do Warszawyjeżdżą teraz dłużej, bo objaz-dem przez Gniezno i Inowro-cław. RAK

Kolej objazdemJak podczas remontu linii kolejowej E-20dojechać z Poznania do Konina?

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

Regionalne dożynki tym razem w GnieźnieGniezno będzie miejscemtegorocznych, XIX Woje-wódzko-ArchidiecezjalnychDożynek Wielkopolskich.27 sierpnia za plony bę-dziemy dziękować na placuśw. Wojciecha i na gnieź-nieńskim Rynku. 27 czerw-ca, podczas konferencjiprasowej zorganizowaneju stóp gnieźnieńskiej ka-tedry, na to wydarzenie za-praszali marszałek MarekWoźniak, prymas Polski i metropolita gnieźnieńskiabp Wojciech Polak, sta-rosta gnieźnieński BeataTarczyńska oraz prezydentGniezna Tomasz Budasz.Gospodarze dożynek spo-tkali się także z ich staro-stami – Anną Frankiewicz z Pyszczynka i ZbigniewemStajkowskim z Kłecka, któ-rzy zaprezentowali swojegospodarstwa i osiągnię-cia. Więcej o programiedożynek i ich starostach – w kolejnym wydaniu „Mo-nitora”. ABO

4 lipca przedstawiciele PKP,Urzędu Miasta Poznania i Urzędu Marszałkowskiegopodpisali umowę na opraco-wanie studium wykonalnościdla budowy trzeciego torumiędzy stacjami PoznańGłówny i Poznań Wschód.To tzw. wąskie gardło unie-możliwia obecnie zwiększenieruchu pociągów na tym od-cinku. Projektowanie stu-dium potrwa 2 lata i będziekosztować 1,3 mln zł.

Trzeci tor bliżej

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl nasze powiaty

7

Lekcja z historii:Historia samorządu powiato-wego jest krótka, bo powiatmiędzychodzki jest jednym z najmłodszych. Utworzonogo w 1999 roku w ramach re-formy administracyjnej. We-dług danych GUS, powiatmiędzychodzki ma najmniej-szą liczbę mieszkańców w województwie wielkopol-skim. Podobnie zresztą sie-dziba samorządu, Między-chód, jest także najmniej-szym demograficznie mia-stem powiatowym w regionie.

Powiat międzychodzki w liczbach:� powierzchnia

– 736,44 km2

� liczba ludności – 37.084� gęstość zaludnienia

– 50,4 os./km2

� mieszkańcy miast – 45,6 proc.

� mieszkańcy wsi – 54,4 proc.

Ciekawostki:� W Sierakowie znajduje się

najstarsze stado ogierówna ziemiach polskich z po-nad 180-letnią tradycją.

� Radusz – wieś, która wygi-nęła. Na terenie PuszczyNoteckiej w 1700 r. założo-no największą na tym tere-nie wieś. Osiedlano tu po-dejrzanych o bunt i skaza-nych na wygnanie oficerówcesarskiej armii niemiec-kiej, którzy mogli cieszyćsię tam nieograniczoną swo-bodą. W 1942 r. Radusz wy-właszczono, aby powiększyćobwód łowiecki. Rok późniejzaprzestano polowań, a wsinigdy nie odbudowano. Wieśzamieszkiwało ponad 600mieszkańców w 90 domach.Obecnie to miejsce porastalas, w którym pozostały je-dynie głębokie piwnice i cmentarz ewangelicki.

Sąsiednie powiaty:� czarnkowsko-trzcianecki� szamotulski� nowotomyski � międzyrzecki (lubuskie)� strzelecko-drezdenecki

(lubuskie)

Powiatmiędzychodzki

Julian Mazurek,starosta międzychodzki

„Kraina 100 Jezior” to wyma-rzone miejsce dla każdego, ktoszuka relaksu. Oferujemy bli-sko 100 akwenów, których atu-tem są czysta woda i kąpieliskaz rozwiniętą infrastrukturą.Inwestowaliśmy i cały czas in-westujemy w infrastrukturędrogową, szkoły, szpital orazdomy pomocy społecznej. Prze-prowadziliśmy termomoderni-zację wszystkich placówek,dzięki której oprócz oszczęd-ności w kosztach utrzymaniamamy estetyczne i zadbaneobiekty.

Starostwo w Międzychodzieutrzymuje dwa domy pomocyspołecznej: Piłka-Zamyślin orazŁężeczki, które są bazą poby-tu dla osób starszych o bardzowysokim standardzie. Stawia-my na podniesienie jakości i efektywności nauczania w naszych placówkach oświa-towych. W ostatnim roku przyLiceum Ogólnokształcącym po-wstało nowoczesne, wielo-funkcyjne boisko. Chcemy pro-pagować aktywność fizycznąwśród młodzieży.

Chcemy być urzędem bar-dziej dostępnym dla klienta,dlatego przechodzimy moder-nizację i aktualizację geode-zyjnych rejestrów publicznych.

Oprócz usług publicznychnasz powiat stawia na rozwójgospodarki.

Wiodącymi zakładami sąm.in. Huta Szkła w Sierako-wie, produkująca zdrową żyw-ność Primavika, pielęgnującatradycję Międzychodzka Po-mona i zakłady mięsne w Kło-sowicach.

Zdaniemgospodarza

Powiat międzychodzki jestpołożony w zachodniejczęści Wielkopolski, na

granicy z województwem lu-buskim. Obejmuje 4 gminy:Międzychód, Sieraków, Kwilczi Chrzypsko Wielkie. Charak-terystyczną cechą powiatu sąliczne akweny, stąd nazwa„Kraina 100 Jezior”. Dodająone uroku mocno pofałdowa-nemu terenowi, który tworzypolodowcowy krajobraz Poje-zierza Międzychodzko-Siera-kowskiego. Można tu znaleźćnp. jeziora o ponad 300-hek-tarowej powierzchni i bardzogłębokie, a każde z nich maczystą, bogatą w ryby wodę , codoceniają zwłaszcza amatorzysportów wodnych oraz wędka-rze.

Nad jeziorami znajdują sięmalownicze plaże i ośrodkiwypoczynkowe, a bazę nocle-gową uzupełnia ponad 50 go-spodarstw agroturystycznych.Niedaleka odległość od Po-znania ułatwia turystom przy-jazd na krótki wypoczynek doSierakowa, Mierzyna koło Mię-dzychodu, Chrzypska, Prusi-mia.

Co przyciąga gości w te stro-ny?

Powiat sięga do południowejczęści Puszczy Noteckiej. Nie-mal połowę drzewostanu sta-nowią tutaj bory sosnowe, któ-re jesienią zachęcają do grzy-bobrania, a zimą do kuligów i polowań. Ostatnio oznako-wano sieć szlaków rowero-wych, a także trasy piesze, np.nordic walking. Oryginalnymszlakiem są m.in. Aleje w Cha-linie – na jabłoniowym szlaku

można odnaleźć sędziwe ja-błonie, ukazujące dziedzictwostarych odmian.

Na co jeszcze warto zwrócićuwagę w powiecie między-chodzkim?

Zachowało się tu dużo dwor-ków i pałaców, np. pałac w Białokoszu, w którym mie-ści się hotel i restauracja.Atrakcją sezonu wiosennegosą pola upraw tulipanów zna-nego hodowcy Bogdana Kró-lika w Chrzypsku Wielkim. Coroku w majówkę odbywająsię tam prestiżowe Między-narodowe Targi Tulipanów.Niewątpliwą atrakcją jest teżdoroczna Parada Lokomotywi okolicznościowe przejazdypociągów retro, które są za-chętą do odwiedzenia tegopięknego zakątka Wielkopol-ski.

Warto też zajrzeć do Mu-zeum – Zamku Opalińskich

w Sierakowie, Muzeum Re-gionalnego w Międzychodzie i Ośrodka Edukacji Przyrod-niczej w Chalinie. Spośródobiektów wartych zwiedzeniamożna wymienić też gotyckikościół w Kamionnie z 1499 r.

Jedną z największych tury-stycznych atrakcji regionu jestCentrum Edukacji Regionalneji Przyrodniczej w Mniszkach,w którym znajduje się skansen z bardzo bogatymi zbioramidotyczącymi „ginących zawo-dów” i ciekawą ofertą eduka-cyjną dla dzieci.

Ofertę aktywnego wypo-czynku wodnego wzbogacazrewitalizowany Stary Portna rzece Warcie w Między-chodzie. Powstała tutaj no-woczesna stanica wodna, do-bry przystanek na trasie„Wielkiej Pętli Wielkopol-ski”. Odpoczywający w oko-licach Międzychodu turyści

mogą tam wypożyczyć kaja-ki i rowery.

Z kolei w punkcie widoko-wym w Łężeczkach, opróczprzepięknej panoramy, god-nym podziwu jest pomnik w kształcie grzyba, odsłoniętyw pierwszych minutach 2001roku jako pierwszy pomnikna świecie w nowym tysiącle-ciu.

Gospodarcze tereny powia-tu rozwijają się z umiarem i w zgodzie z ekologią. Na te-renie powiatu prężnie działawiele stowarzyszeń, fundacjiczy organizacji, np. LGD„Puszcza Notecka”. Opróczrolnictwa, przeważa prze-twórstwo rolno-spożywcze i budownictwo.

Ostatnio nadzieje na szybkirozwój powiatu w najbliższychlatach obudziło odkrycie złóżropyi gazów łupkowych natym terenie. RAK

Kraina 100 jeziorPowiat międzychodzki to raj dla wodniaków i grzybiarzy.

W punkcie widokowym w Łężeczkach można obejrzeć panoramę okolicznych jezior oraz nie-typowy pomnik w kształcie grzyba.

FOT.

ARC

HIW

UM

STA

ROST

WA

POW

IATO

WEG

O W

MIĘ

DZY

CHO

DZI

E

W powiecie międzychodz-kim (w niewielkiej wsiCharcice, gmina Chrzyp-sko Wielkie) od lat funk-cjonuje podległy samorzą-dowi województwa ZakładLeczenia Uzależnień.

Kto znajdzie pomoc w Char-cicach? Zakład słynie główniez kilkutygodniowych terapiidla osób uzależnionych od al-koholu. Leczenie stacjonarneskierowane jest do osób od latzmagających się z nałogiem.

Sprawdzony program tera-peutyczny pomógł tysiącomalkoholików, którzy zaufali le-karzom i terapeutom, posta-wili na leczenie, trzeźwienie,wybierając abstynencję i god-ne życie.

Co obejmuje program? Naprzykład zajęcia grupowe, in-dywidualne spotkania z tera-peutą prowadzącym leczenie,trening asertywnych zacho-wań abstynenckich, warszta-ty zapobiegania nawrotomchoroby, muzykoterapię. RAK

Leczą z nałoguDzięki wsparciu samorzą-du województwa i przyudziale pieniędzy unij-nych w powiecie między-chodzkim udało się zre-alizować kilkadziesiąt cie-kawych przedsięwzięć.

Jednym z nich jest nowo-czesne obserwatorium astro-nomiczne w Chalinie, którepowstało przy miejscowymCentrum Edukacji Przyrod-niczej. Sprzęt do profesjonal-nej obserwacji nieba będziewykorzystywany w edukacjiekologicznej dzieci i młodzie-ży podczas „zielonych szkół”czy otwartych imprez astro-nomicznych oraz do prowa-dzenia badań naukowych.

Ośrodek Edukacji Przy-rodniczej w Chalinie (wspól-nie z podobną tego typu pla-cówką w Lądzie; obie należądo Zespołu Parków Krajo-brazowych WojewództwaWielkopolskiego) zrealizowałteż inny projekt, wsparty z WRPO 2007-2013. Przed-

sięwzięcie pn. „Edukacja zmy-słami – widzę, słyszę i czuję,czyli zwiększenie atrakcyj-ności edukacyjnej – doposa-żenie OEP w Chalinie i Lą-dzie” kosztowało niemal 113tys. zł, z czego ponad 77 tys.stanowiła dotacja z Unii Eu-ropejskiej.

Co jeszcze udało się zrobićw powiecie dzięki wsparciu z Brukseli?

Gmina Międzychód zain-westowała 2 mln zł (1,2 mlnzł dotacji z WRPO) w projektpn. „Centrum Turystyki ro-werowej i wodnej wraz ześcieżką rowerową i zaple-czem sportowo-rekreacyjnymwzdłuż szlaku R1 w PuszczyNoteckiej w Międzychodzie”.Samorządowcy zdobyli teżgrant w wysokości 3,7 mln złna budowę kanalizacji sani-

tarnej i sieci wodociągowej w miejscowościach Mierzyn,Międzychód, Radgoszcz. Z ko-lei gmina Chrzypsko Wielkiewydała 625 tys. zł (z tego 376tys. zł z PROW 2007-2013) nazagospodarowanie miejsco-wej plaży z budową muszlikoncertowej.

W Kwilczu za 3 mln zł po-wstała hala sportowa, a więk-szą i droższą halę widowi-skowo-sportową (wartą 7 mlnzł) zbudowano w Międzycho-dzie, gdzie powstał też (dzię-ki programowi rozwoju bazysportowej) nowoczesny sta-dion lekkoatletyczny.

Z kolei Wielkopolski Za-rząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu na remonty i od-nowę infrastruktury drogowejna terenie powiatu wydał w minionej dekadzie niemal45 mln zł. Warto też wspo-mnieć o najdroższej drogowejinwestycji w Międzychodzie,tj. budowie nowego mostunad Wartą. RAK

Stawiają na turystykę, edukację i ekologię

Piękne plaże (niektóre zagospodarowano przy udziale dotacjiz PROW) i jeziora są wizytówką powiatu międzychodzkiego. Na zdjęciu – obiekt nad Jeziorem Jaroszewskim w Sierakowie.

FOT.

AR

CH

IWU

M S

TAR

OS

TWA

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

temat monitora8

Piotr Ratajczak

Wsklepach, marketach,na budowach, w re-stauracji czy na stacji

benzynowej – niemal codzien-nie możemy spotkać ukra-ińskich pracowników, którzy(podobnie jak przed dekadąPolacy wyjeżdżający za chle-bem do Wielkiej Brytanii czyNiemiec) przyjechali do na-szego kraju w poszukiwaniuzatrudnienia i godnych zarob-ków.

– Przyjechałem do pracy w Poznaniu w grudniu 2015 r.W okolicach Iwano-Frankiw-ska (miasto na zachodniejUkrainie, na przedgórzu Kar-pat) brakowało ofert dla ludziz moim wykształceniem, niemożna tam było rozwijać sięzawodowo – opowiada 32-let-ni Oleksandr Yaremko, monterinstalacji światłowodowych,który na Ukrainie zdobył wy-ższe wykształcenie i tytuł in-żyniera z zakresu technikikomputerowej. – Tutaj na zle-cenie poznańskiej Inei budu-jemy sieci cyfrowe, kładzie-my kable telefoniczne, spa-wamy kable światłowodowe.

Oleksandr Yaremko pracu-je legalnie: ma zezwolenie napracę i kartę pobytu do 2020 r.Wykonuje zajęcia zgodne zeswoimi kwalifikacjami i wy-kształceniem, jest zadowolonyz warunków pracy i wynagro-dzenia, kilkukrotnie wyższegood zarobków proponowanychza wschodnią granicą Polski.Jak wygląda jego sytuacja natle innych osób?

Raczej mężczyzna

Z danych WojewódzkiegoUrzędu Pracy w Poznaniu wy-nika, że przeciętny imigrant z Ukrainy to mężczyzna (58proc.), najczęściej po 45. lub do25. roku życia. Obecnie liczniejprzyjeżdżają osoby młode (po-nad 28 proc.), pochodzące z re-jonów zagrożonych konflik-tem zbrojnym.

Blisko 38 proc. przyjeżdża-jących legitymuje się wyższymwykształceniem, a ponad 54proc. ma wykształcenie śred-nie. 64 proc. pracuje poniżejswoich kwalifikacji. Zatrud-nieni są w głównie przy wy-konywaniu prostych prac w gospodarstwach domowych, w budownictwie oraz w rol-nictwie. Ich średnie wynagro-dzenie wynosi 2100 zł netto, z którego trzecią część prze-znaczają na utrzymanie rodzi-ny na Ukrainie, gdzie zarobkisą zresztą znacznie niższe.

– U nas mogłem zarobićmaksymalnie około 80 dolarów

miesięcznie – przyznaje 36-let-ni Andriej Atamanchuk, pra-cujący razem z Oleksandremw Inea Parku w podpozna-ńskim Wysogotowie. – Tutajdokładnej kwoty zarobkówzdradzić nie mogę, bo chroni jązapis w moim kontrakcie, aleotrzymuję kilkukrotnie wy-ższą stawkę.

Zatrudnienie Ukraińców todla wielu polskich firm jedynaszansa na szybkie znalezienierąk do pracy. W ostatnim cza-sie trzykrotnie dyskutowano o tym w Wielkopolsce: 27kwietnia podczas Forum Go-spodarczego Wielkopolska – Ukraina, 30 maja w trakciekonferencji pn. „Cudzoziemcyna wielkopolskim rynku pra-cy” oraz 6 czerwca na posie-dzeniu Wojewódzkiej RadyRynku Pracy w Poznaniu.

Niedobór kadr

– Niskie bezrobocie to ogrom-na wartość, ale też barieradla wielu firm, które narzekająna brak wykwalifikowanychpracowników. W Poznaniu i powiecie poznańskim pracu-je już około 50 tys. Ukraińców– zauważył 27 kwietnia pre-zydent Wielkopolskiej IzbyPrzemysłowo-Handlowej Woj-ciech Kruk.

– Prawie co trzeci praco-dawca deklaruje, że chce w tym roku zatrudniać ludzi,z tego 59 procent pracownikówniskiego szczebla. Ponad 53proc. firm handlowych ma pro-blemy z rekrutacją kadr, a blisko 40 proc. chce zatrud-nić osoby z Ukrainy. Zatrud-nianie cudzoziemców to po-trzeba związana z niedobo-rem kadr, a nie optymalizacjakosztów – tak 6 czerwca o procesie asymilacji pracow-ników z Ukrainy w Wielko-polsce mówił Jacek Kulik z Konfederacji Lewiatan.

Skąd te problemy z niedo-borem kadr? Dlaczego zaczy-na u nas brakować ludzi dopracy, zwłaszcza do prostychprac?

Przyczyn jest kilka: niezłakoniunktura gospodarcza i wzrost PKB, niska stopabezrobocia (w Wielkopolsce4,2 proc., a w powiecie pozna-ńskim zaledwie 2 proc.) oraz

sytuacja demograficzna w kraju. W Wielkopolsce od2015 r. ubywa ludzi w wiekuprodukcyjnym, a przywraca-nie na rynek pracy osób bier-nych zawodowo (pozostającychw rejestrach PUP) wcale niejest takie proste.

– W poprzednich latachbezrobotni z urzędów pracyzasilali rynek pracy i firmy

nie miały problemów zeskompletowaniem załogi. Te-raz jednak rejestry PUP sąniewystarczające, by zaspo-koić potrzeby przedsiębior-ców, dlatego do Wielkopolskiprzyjeżdża coraz większa rze-sza pracowników ze wschodu,głównie z Ukrainy – tłuma-czył 30 maja Michał Stuli-grosz, wicedyrektor Woje-

wódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu.

Ułatwiają życie

Trudno jednoznacznie stwier-dzić, ilu Ukraińców pracujeobecnie w Polsce. Urzędnicymówią bowiem tylko o oficjal-nych statystykach, nie liczą za-trudnionych „na czarno”.

– W ubiegłym roku praco-dawcy z Wielkopolski zgłosilizamiar zatrudnienia na półroku 130 tysięcy ukraińskichpracowników. Nie wszyscy pod-jęli pracę, ale i tak jest toogromna liczba osób, którymtrzeba pomóc poruszać się narynku pracy – tłumaczy Bar-bara Kwapiszewska, dyrektorWUP. – Dlatego urząd przygo-towuje się do utworzenia stro-ny internetowej dla Ukraińców.

Na jaką jeszcze pomoc mogąliczyć nasi sąsiedzi? CentrumBadań Migracyjnych utwo-rzyło biuro Migrant Info Point,oferujące bezpłatne wsparcieinformacyjno-doradcze dla ob-cokrajowców.

– Pomagamy znaleźć za-trudnienie, uzyskać zezwoleniena pracę, załatwić formalnościw urzędach, np. związane z po-dejmowaniem własnej dzia-łalności gospodarczej – wy-mienia asystentka imigrantaIzabela Czerniejewska. – Aleułatwiamy też codzienne życie:wizytę w szpitalu, naukę języ-ka polskiego, przyjazd rodziny.

Zarówno organizacje poza-rządowe, jak i firmy pośred-niczące w zatrudnianiu Ukra-ińców, pomagają im zaakli-matyzować się w Wielkopolsce.Stąd bezpłatne porady praw-ne, doradztwo zawodowe, spo-tkania ze specjalistami.

Imigranci doceniają te sta-rania. Oceniając Polskę, naj-wyższe noty stawiają za sto-sunek Polaków do obywateliUkrainy, wynagrodzenia, re-lacje ze współpracownikami i przełożonymi oraz warunkipracy. Kolejne powody decyzjio wyjeździe do pracy w Polsceto duże bezrobocie na Ukrainieoraz chęć polepszenia warun-ków życia.

A co im się nie podoba?– Mam problem z zapew-

nieniem córce szkoły w Po-znaniu, bo chciałbym ją tutajściągnąć razem z żoną – tłu-maczy Andriej Atamanchuk. – Brakuje też nadal odpo-wiedniej liczby kursów do-szkalających z języka polskie-go. No i trzeba by skrócić ko-lejki na przejściach granicz-nych, choć to raczej uwaga kie-rowana pod adresem ukra-ińskich strażników.

Kłopot z wizami

Obawy polskich firm budząjednak niedawno uchwaloneprzez Parlament Europejskizmiany w systemie wizowym.Unia Europejska postanowiła,że obywatele Ukrainy nie będąpotrzebowali wiz, by poruszaćsię po krajach strefy Schengen.Choć bez pozwolenia na pracęnie będą mogli legalnie za-

trudnić się w krajach unij-nych, to być może nie będą jużtak chętnie przyjeżdżali dopracy w Polsce.

– Jak inwestować w szkole-nia Ukraińców, gdy oni zachwilę wyjadą? – zastanawia-ją się pracodawcy.

– Otwarcie strefy Schengenbudzi nasze obawy – potwier-dza Michał Stuligrosz.

– Wiele osób faktyczniemoże wyjechać dalej na za-chód, zwłaszcza tych z niskimikwalifikacjami. Po co zbieraćtruskawki w Polsce za kilkazłotych, jak w Szwecji płacąkilka razy więcej? – zauważaOleksandr Yaremko. – Choćsam nigdzie się nie wybie-ram. W Poznaniu mam dobrewarunki pracy i zatrudnieniew swoim zawodzie.

– Nie ma reguły. Częśćosób w poszukiwaniu lepszychzarobków z pewnością wyje-dzie, ale inni szukają stabili-zacji i swojego miejsca na zie-mi – dodaje Andriej Ataman-chuk.

Przedsiębiorcy domagają sięzmian w polskim prawie, uła-twiających zatrudnianie cu-dzoziemców. Rekomendująstworzenie warunków do swo-bodnej cyrkulacji zarobkowej z minimum formalności, utwo-rzenie długofalowej perspek-tywy oraz mechanizmów za-chęcających do dłuższego po-bytu cudzoziemców, regularnei systemowe monitorowanierynku pracy, a także zachętydo podejmowania przez nichstudiów w Polsce. Chcą teżwnioskować do ministerstwa o możliwość doszkalania pra-cowników z Ukrainy ze środ-ków Krajowego FunduszuSzkoleniowego.

– Mamy możliwość obser-wowania, jak przebiegał pro-ces asymilacji imigrantów w krajach zachodnich i ko-rzystania z ich doświadczeń – zauważa Wojciech Kruk. – W oparciu o pracowników z Ukrainy można będzie w przyszłości budować na-szą ekspansję gospodarczą w tym kraju.

***Liczba Ukraińców znacznie

się u nas zwiększa. I choć for-malnie zezwolenie na pracęuzyskało w Wielkopolsce za-ledwie 10 proc. z nich (13 ty-sięcy na ponad 130 tys.oświadczeń pracodawców za-rejestrowanych w PUP), to i tak są widoczni i potrzebniwielkopolskiej gospodarce.Przed urzędnikami i firmamistoi teraz nie lada zadanie, bywykorzystać potencjał, wie-dzę i doświadczenie zwłaszczatych, którzy posiadają wysokiekwalifikacje.

Ukraińca pilnie zatrudnię…Niska stopa bezrobocia i sytuacja demograficzna w Polsce sprawiają, że firmom zaczyna brakowaćrąk do pracy. Z pomocą przychodzą Ukraińcy, którzy świetnie odnajdują się m.in. w Wielkopolsce.

Andriej Atamanchuk (z lewej) i Oleksandr Yaremko nie chcą wracać na Ukrainę, bo pracaw Poznaniu daje im większe możliwości rozwoju i wyższe zarobki.

FOT.

2X

P. R

ATAJ

CZA

K

Pracowników wśród Ukraińców szukają m.in. restauracje.

W 2016 r. roku pracodawcy z Wielkopolski zgłosili zamiarzatrudnienia na pół roku 130

tysięcy ukraińskich pracowników.

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl wydarzenie

9

Prezydium młodzieżowych obrad w ich sprawnym przeprowadzeniu pomagała przewodni-cząca sejmiku i inicjatorka wydarzenia Zofia Szalczyk.

Podstawowe informacje o funkcjonowaniu zarządu województwa i urzędu przedstawił młodym radnym marszałek Marek Woźniak.

Były gorące dyskusje, ale nie brakowało też sytuacji wywołujących uśmiechy na twarzach.

Pasję i zaangażowanie widać było zwłaszcza podczas merytorycznych obrad komisji.

Obradom młodzieżowego sejmiku przysłuchiwali się też dorośli radni, pełniąc m.in. funkcję mentorów podczas prac czterech komisji. Więcej zdjęć – na www.umww.pl/smww.

FOT.

5X

A. B

OIŃ

SKI

Obrady pn. „Marzeniamłodzieży o Wielkopol-sce 2020+” poprzedziły

kilkumiesięczne przygotowa-nia w szkołach. Pierwszymetapem projektu było bowiemprzygotowanie przez dwuoso-bowe zespoły uczniowskie pra-cy pt. „Stąd jesteśmy! Nasza<<Mała Ojczyzna>> w na-szych marzeniach”, a następ-nie przedstawienie jej przedpowołaną w starostwie komi-sją rekrutacyjną. Autorzy naj-lepszych prac spotkali się 7 czerwca w Poznaniu nawspólnych obradach.

– Mam nadzieję, że to przed-sięwzięcie przyczyni się dolepszej promocji samorząduwojewództwa, a uczniom uła-twi zrozumienie zasad funk-cjonowania wielkopolskiegosejmiku – stwierdziła, witającuczestników i gości obrad prze-wodnicząca sejmiku Zofia Szal-czyk, inicjatorka czerwcowegoprzedsięwzięcia, która omó-wiła też kilka prac przygoto-wanych przez młodzież w eliminacjach powiatowych.Pojawiły się w nich takie po-mysły, jak poprawa komuni-kacji w regionie, wsparcie im-prez kulturalnych i aktywno-ści sportowej, pomoc dla rodzin i rozwój źródeł geotermalnychoraz… energetyki jądrowej.

Większość uczniów deklaro-wała przy tym chęć pozostaniaw swoich miejscowościach, podwarunkiem stworzenia immożliwości korzystania z wsze-lakiej infrastruktury w takimzakresie, jak jest to w więk-szych miastach.

Uczniowie szkół ponadgim-nazjalnych reprezentującychwielkopolskie powiaty zapo-znali się z zasadami działal-ności poszczególnych organówsamorządu województwa. O sejmiku jako regionalnymparlamencie mówiła Zofia Szal-czyk, prezentując najważniej-sze zadania i podejmowaneuchwały, zasady funkcjonowa-nia, podział na kluby radnychi sejmikowe komisje.

Z kolei zadania regionalne-go „rządu”, czyli Zarządu Wo-jewództwa Wielkopolskiegoprzedstawił marszałek MarekWoźniak, któremu towarzy-szył wicemarszałek WojciechJankowiak.

– Żyjemy w czasach, w któ-rych musimy stawiać trudnepytania. Wy – młodzi ludzie – musicie zastanowić się nadprzyszłością Europy i pomyślećo tym, jak przezwyciężyć in-dywidualną chęć konkurowa-nia – zaapelował do młodzieżyMarek Woźniak. – Ważne, by-ście potrafili wybierać dla na-

szej przyszłości dobre scena-riusze. I pamiętajcie o dwóchsłowach, bez których trudnozałożyć szczęśliwy scenariusz:to wspólnota i odpowiedzial-ność. A właściwie – odpowie-dzialność za wspólnotę.

O odpowiedzialności zawspólne wartości i europej-skie dziedzictwo (otwartośćna świat, inne kultury, dia-log), a także o znaczeniu re-gionów dla spójności i przy-szłości Europy opowiadał z kolei Peter Von Unruh,przedstawiciel Landtagu He-sji, z którą Wielkopolska ści-śle współpracuje.

Sesja sejmiku młodzieży zo-stała przeprowadzona na wzórprac, jakie mają miejsce pod-czas obrad dorosłych. Radnibrali udział w głosowaniach,wybrali spośród swojego gronasekretarzy i przewodniczącychkomisji (przedsiębiorczości,środowiska, kultury, edukacjii rodziny), a przede wszystkimprezydium sejmiku.

Przewodniczącym zostałMateusz Zych z Wągrowca, a funkcję wiceprzewodniczą-cych pełnili: Magdalena Jur-giel z Trzcianki, Mikołaj Prim-ke z Grodziska Wlkp. i Rok-sana Adamczyk z Jarocina. Ja-kie postulaty (zarówno w trak-cie posiedzeń komisji, jak

i podczas sesji) udało się wspól-nie wypracować?

Młodzi chcą położyć większynacisk na kształcenie prak-tyczne z zakresu podstawowejekonomii oraz zakładania i prowadzenia firmy. Inkuba-tory przedsiębiorczości i parkitechnologiczne w subregionachwojewództwa pozwoliłyby narozwój młodych naukowców.

Radni zaproponowali takżestworzenie „systemu ostrze-gania” – rankingu najgorszychi najlepszych placówek edu-kacyjnych w Wielkopolsce. Z kolei system warsztatówotwartych z zakresu kultury i sztuki dla szkół ponadgim-nazjalnych czy nowe centraedukacji ekologicznej mają za-spokoić deficyt wiedzy o eko-logii czy uzupełnić ofertę kul-turalną w mniejszych miej-scowościach.

Te postulaty złożyły się nakońcowy dokument przedsta-wiający „Marzenia młodzieżyo Wielkopolsce 2020+”.

– Trzeba dziś solidnie pra-cować z młodzieżą w zakresiewychowania obywatelskiego,by za kilka lat, w co wierzę, po-dobne działania przyniosłynam wzrost frekwencji w wy-borach samorządowych – pod-sumowała obrady Zofia Szal-czyk. RAK

Jak widzą nasz region młodzi radni?7 czerwca w Poznaniu odbyło się pierwsze posiedzenie Sejmiku Młodzieży Województwa Wielkopolskiego.

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

co za historia10

Z Poznania na antypodyWielkopolanin, który upamiętnił imię Tadeusza Kościuszki w Australii.

WPoznaniu, w KrypcieZasłużonych Wielko-polan pod kościołem

pw. św. Wojciecha, od 1997roku znajduje się masywnysarkofag, kryjący szczątkijednego z najwybitniejszychpolskich podróżników, za-zwyczaj niełączonego z Wiel-kopolską. A jednak…

Paweł Edmund Strzelec-ki, bo o nim mowa, urodził się20 lipca 1797 roku w Głu-szynie koło Poznania, w ro-dzinie średnio zamożnegoszlachcica Franciszka i Annyz Raczyńskich. Szczegóły z życia osobistego przyszłegopodróżnika nie są znane,opierają się na przypuszcze-niach i nieścisłościach. W za-sadzie poza opisami jego po-dróży można się tylko domy-ślać – na podstawie źródełwtórnych i relacji – gdzie byłi czego dokonał.

Panna z Więckowic

W latach 1810-1820 Strze-lecki pobierał nauki w War-szawie i w Krakowie. Przy-puszcza się, że uczęszczał dowarszawskiej szkoły pijarów,potem do pruskiej Szkoły Rol-niczej Alberta Conrada Tha-rea i wreszcie, po przeszkole-niu, miał uzyskać stopieńpodchorążego w pruskiej ka-walerii.

W 1820 roku podjął pracęwychowawcy w rodzinie Tur-nów w Więckowicach, gdziepoznał piętnastoletnią Alek-sandrynę (Adynę), córkę pań-stwa domu. O ślubie posażnejpanny z wychowawcą nie byłomowy, więc młodzi zaplano-wali wspólną ucieczkę. Spra-wa się jednak wydała i PawełE. Strzelecki musiał opuścićWięckowice. Listowny kon-takt między młodymi mimowszystko trwał nadal i z cza-sem uczucie przekształciłosię w trwałą przyjaźń.

Floreny Sapiehy

Smutne doświadczenie skło-niło Strzeleckiego do podró-żowania. Od brata i siostryotrzymał 800 talarów jakoczęść spadku po rodzicach i ruszył w drogę po Europie.Był w Czechach, Austrii,Szwajcarii, we Włoszech i w Dalmacji. Poznał wtedyksięcia Franciszka Sapiehę,który w latach 1825-1829 za-trudnił Strzeleckiego jako za-rządcę jednego z majątków naMohylewszczyźnie. Po śmier-ci Sapiehy odziedziczył ma-jątek, który w wyniku per-traktacji z synem księcia zo-stał ograniczony do kwoty 45tysięcy florenów, czyli duka-tów. Suma ta w pełni pozwo-

liła Strzeleckiemu osiągnąćniezależność finansową orazumożliwiła podróżowanie. Ist-nieją też przesłanki o zaan-gażowaniu Strzeleckiego w wydarzenia związane z po-wstaniem listopadowym, comiało go zmusić do opusz-czenia ziem polskich.

W latach 1830-1831 prze-bywał we Francji, a następnieudał się do Anglii. Był toczas intensywnej nauki. Pa-weł E. Strzelecki miał wtedypodjąć studia nad geografią i geologią, zaczął podróżowaćpo Anglii, Szkocji, ruszył teżw Pireneje i na Wyspy Zielo-nego Przylądka. Połknął po-dróżniczego bakcyla.

Dookoła świata

Wreszcie 8 czerwca 1834 rokuwyruszył z Liverpoolu w dzie-więcioletnią podróż dookołaświata. Pierwszy rok poświę-cił na dokładne badanie Sta-nów Zjednoczonych i połu-dniowej Kanady. Odbył rejspo Morzu Karaibskim i Zato-ce Meksykańskiej, odwiedziłtamtejsze wyspy i Meksyk. W 1835 roku w Kanadzie, w okolicach jeziora Ontario,odkrył pokłady miedzi.

W styczniu 1836 r. wylą-dował w Rio de Janeiro i roz-począł badanie Ameryki Po-łudniowej. Przebywał w Uru-gwaju, Argentynie, Brazylii i w Chile, gdzie (podobniejak w Ameryce Północnej)prowadził badania meteorolo-giczne, etnograficzne, a w Mek-syku badał miejscowe kopalniezłota i srebra. Wtedy właśniezaczął zdecydowanie wystę-pować przeciwko niewolnic-twu i eksterminacji ludnościindiańskiej przez białychprzybyszów. Z pewnością był

to jeden z rezultatów pobytuwśród Indian różnych ple-mion, poznania ich życia i za-sad. Wielkim wstrząsem byłdla niego widok statku z nie-wolnikami i nieludzkie trak-towanie miejscowej ludnościprzez kolonizatorów. Wygła-szał na ten temat opinie i apele, ale w owym czasie

nikt się nimi zanadto nieprzejmował.

We wrześniu 1836 rokurozpoczął dziewięciomie-sięczną podróż wzdłuż za-chodnich wybrzeży Ameryki – aż po Kalifornię.

W lipcu 1838 roku stat-kiem „Fly” Strzelecki wyru-szył w stronę Hawajów, a rok

później dotarł na Nową Ze-landię. Kontynuował metodybadawcze, wypraktykowanew Ameryce, interesowało godosłownie wszystko: obyczajemiejscowej ludności, geolo-gia, meteorologia i sprawynawigacyjne. Po raz pierwszyteż naukowo zbadał kraterwulkanu Kilauea na Hawa-jach. Przeanalizował kulturęMaorysów i warunki geolo-giczne Nowej Zelandii.

Góra Kościuszki

Jednak najbardziej rozwinąłskrzydła poznawcze w Au-stralii, która pod koniec lattrzydziestych XIX wiekuwciąż jeszcze była kontynen-tem nie do końca zbadanym.Tam też i na Tasmanii prze-bywał przez kolejne czterylata. Startując z Sydney,uczestniczył w trzech wypra-wach w głąb owej nieznanejziemi. W Nowej PołudniowejWalii, w dolinie Clwydd od-krył złoto; dla uniknięcia nie-kontrolowanej fali przyby-szów, na prośbę gubernatora,musiał jednak zataić to zna-lezisko. Podjął też pionier-ską (dla białego człowieka)wyprawę przez pasmo Wiel-kich Wód Wododziałowych doGór Śnieżnych.

W lutym 1840 roku zdobyłnajwyższą górę Australii i nadał jej imię Tadeusza Ko-ściuszki. Nadawał też nazwynapotkanym rzekom i jezio-rom, które dotąd albo w ogó-le, albo słabo były znane. Od-krył też źródła Murray, naj-dłuższej rzeki Australii. Nie-kiedy wyprawy te łączyły sięz wielkim wysiłkiem fizycz-nym i poświęceniem.

Dwa lata Strzelecki spę-dził na Tasmanii, gdzie odkryłpokłady węgla i miedzi. Osob-ną wyprawę zorganizował teżna północ kontynentu i podjąłpracę nad przygotowaniemdokładnej mapy miejsc, któreprzemierzył. Łącznie Strze-lecki pokonał na kontynencieaustralijskim ponad 11 tysię-cy kilometrów, co kosztowałogo ponad 5 tysięcy funtówwyłożonych z własnej kiesze-ni i uzyskanych ze sprzedażyokazów zoologicznych i geolo-gicznych do muzeów w Euro-pie. Zebrał też pokaźną ko-lekcję dokumentów i minera-łów. Stan zdrowia zmusił jed-nak podróżnika do powrotu doAnglii, w kwietniu 1843 roku.Ale i wtedy, po drodze, badałposzczególne wyspy i wy-brzeże Chin.

Szczyty, rzeki i pustynia

Osiągnięcia Strzeleckiego za-pewniły mu sławę i uznanie.

Jego dziełem życia jest wy-dany w 1845 roku w Lon-dynie (po angielsku) „OpisNowej Południowej Walii i Ziemi van Diemena” – naj-obszerniejsza wówczas ana-liza Australii i Tasmanii, z załączonymi mapami. W środowisku naukowymbyła to sensacja, która w maju 1846 roku przynio-sła autorowi złoty medalKrólewskiego TowarzystwaGeograficznego.

Strzelecki został przez kró-lową Wiktorię odznaczonyOrderem Łaźni, a w 1870roku otrzymał Order św. Mi-chała i św. Jerzego oraz tytułszlachecki. Był człowiekiembardzo popularnym, mile wi-dzianym i towarzyskim. Zeszczególnym sentymentemStrzelecki wspominany jest w Irlandii – nie tylko jako ka-tolik – gdzie w 1847 roku za-angażował się w zwalczanieklęski głodu.

Choć od 1830 roku przeby-wał poza Polską, Strzeleckinigdy nie zapomniał o ojczy-stych stronach. W 1845 rokuprzyjął obywatelstwo brytyj-skie, jednak często myślamiwracał do Polski, wyraźnie tę-sknił także do Adyny Turno,z którą spotkał się w Genewiew 1866 roku, choć przypusz-cza się, że widzieli się takżewcześniej, w Paryżu. Uczuciejuż nieco wygasło, ale jeszczez Góry Kościuszki w Austra-lii Strzelecki wysłał jej kwia-tek na pamiątkę...

Paweł Edmund Strzeleckizmarł na raka wątroby 6 października 1873 roku w Londynie, spoczął na cmen-tarzu Kensal Green. Nieste-ty, jego zbiory zostały czę-ściowo rozproszone, a dzien-nik najprawdopodobniej zo-stał zniszczony na życzeniepodróżnika, co znacznieskomplikowało pracę biogra-fom Strzeleckiego. Jego pro-chy sprowadzono do Polski w 1997 roku.

W Australii, w Jindabyne(około 40 kilometrów od GóryKościuszki) od roku 1988stoi pomnik podróżnika, au-torstwa Jerzego Sobociń-skiego. Podróżnik został kilkakrotnie uhonorowany w Australii, gdzie poza po-mnikiem jego imieniem na-zwano pasmo górskie, dwaszczyty, jezioro, rzekę, mia-steczko, pustynię, a takżerezerwat przyrody. ZatokęStrzeleckiego znajdziemy teżw Kanadzie.

Pamięć najwybitniejszegomieszkańca Głuszyny kulty-wowana jest w miejscowejszkole, stoi też głaz upamięt-niający podróżnika.

Marek RezlerOd 1997 roku szczątki Pawła Edmunda Strzeleckiego spoczywają w Krypcie ZasłużonychWielkopolan pod kościołem pw. św. Wojciecha w Poznaniu.

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

FOT.

AR

CH

IWU

M

Choć od 1830 roku przebywałpoza Polską, Strzelecki nigdy niezapomniał o ojczystych stronach.

W 1845 roku przyjął obywatelstwobrytyjskie, jednak często myślamiwracał do Polski.

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl promocja bezpieczeństwa

11

RReeddaagguujjee zzeessppóółł:: Sławomir Brandt, Ryszard Fonżychowski, Wojciech Głuszak, Maciej Bednik, Piotr Monkiewicz, Marek Szykor, Dariusz Fleischer AAddrreess rreeddaakkccjjii:: WORD, 61-623 Poznań, ul. Wilczak 53, tel. 61 829-01-88

WOJEWÓDZKA RADA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO W POZNANIUwww.brd.poznan.pl

NNoowwee kkaasskkii rroowweerroowwee ii kkaammii--zzeellkkii ooddbbllaasskkoowwee ppoopprraawwiiąąbbeezzppiieecczzeeńńssttwwoo uucczznniióóww zz GGrroo--ddzziisskkaa WWiieellkkooppoollsskkiieeggoo..

W przededniu zakończeniaroku szkolnego 2016/2017uczniowie klas trzecich szkółpodstawowych z terenu gminyGrodzisk Wielkopolski zostaliwyposażeni w kaski roweroweoraz kamizelki odblaskowe.Sprzęt (podobnie jak w po-przednich latach) kupiono dzię-ki wsparciu miejscowego sa-morządu oraz WojewódzkiegoOśrodka Ruchu Drogowego w Poznaniu.

W spotkaniach z dziećmiuczestniczyli: zastępca burmi-strza Grodziska Wielkopol-skiego Piotr Hojan, sekretarzgminy Artur Kalinowski, spe-cjalista ds. bezpieczeństwaruchu drogowego WORD Ma-rek Szykor, rzecznik prasowyKomendy Powiatowej Policjipodkomisarz Kamil Sikorski, a także dyrektorzy miejsco-wych szkół oraz nauczyciele i wychowawcy klas.

W tym roku akcją objętychbyło ponad 300 dzieci. Wybórtej grupy wiekowej nie jestprzypadkowy. Z okazji uroczy-stości Pierwszej Komunii św.częstym prezentem dla dziecijest rower. Tym samym za-czynają one częściej korzystaćz tego właśnie środka loko-mocji.

Nowe kaski rowerowe chro-nią głowę podczas upadku narowerze, natomiast kamizelkiodblaskowe sprawiają, że je-steśmy widoczni (zwłaszczadla kierowców aut) z dużejodległości. Te czynniki powo-dują wzrost bezpieczeństwadzieci podczas poruszania siępo ścieżkach rowerowych, pie-szo-rowerowych czy też podrogach publicznych. Waru-nek jest jednak taki, by rodzi-ce przypominali swoim pocie-chom o zakładaniu kasków i elementów odblaskowych.

Podczas spotkania w Gro-dzisku Wlkp. młodzi cykliściotrzymali również wiele cen-nych wskazówek (m.in. o za-sadach poruszania się rowe-rami, pierwszeństwie przejaz-du, pokonywaniu przejść dlapieszych), które mogą miećwpływ na poprawę bezpie-czeństwa na drogach i ścież-kach.

BBaarrbbaarraa IIwwaasszzkkiieewwiicczzUUMM ww GGrrooddzziisskkuu WWllkkpp..

Odblaskowewakacjena rowerach

PPoolliiccjjaannccii zz KKoommeennddyy PPoowwiiaa--ttoowweejj PPoolliiccjjii ww GGnniieeźźnniiee oottrrzzyy--mmaallii nnoowwee uurrzząąddzzeenniiaa ddoo bbaa--ddaanniiaa ttrrzzeeźźwwoośśccii,, kkttóórree ppoo--zzwwoolląą eelliimmiinnoowwaaćć zz rruucchhuu kkiiee--rroowwccóóww pprroowwaaddzząąccyycchh ppoojjaazzddyyppoodd wwppłłyywweemm aallkkoohhoolluu..

22 czerwca sprzęt, na ręcemł. insp. Przemysława Koza-neckiego, komendanta po-wiatowego policji w Gnieź-nie, przekazał dyrektor Woje-wódzkiego Ośrodka RuchuDrogowego w Poznaniu PiotrGruszczyński. W spotkaniuwzięli udział prezydent miastaTomasz Budasz oraz strażni-cy miejscy (na czele z ko-mendantem Tomaszem Fran-cuszkiewiczem), którzy na codzień współpracują z poli-cjantami w Gnieźnie, prowa-dząc szeroko rozumianą pro-

filaktykę z zakresu bezpie-czeństwa w ruchu drogowym.

Policja otrzymała 2 alko-maty AlcoBlow, używane do

wstępnych badań trzeźwości,oraz dowodowy analizator wy-dechu alkometr A2.0, zaku-pione ze środków poznańskie-

go WORD, które pozwalają nabardzo szybkie zweryfikowanie,czy badana osoba znajdujesię w stanie po spożyciu alko-holu.

Policjanci korzystający z tegosprzętu podkreślają, że mobil-ne alkomaty bardzo ułatwiająskuteczne działania na rzeczpoprawy bezpieczeństwa nadrogach. Nowe urządzenia tra-fią m.in. do patroli „drogówki”,które codziennie pełniąc służ-bę, dbają o bezpieczeństwokierowców poruszających sięna terenie powiatu gnieźnień-skiego.

Z danych przygotowanychprzez Komendę WojewódzkąPolicji w Poznaniu wynika, że w maju funkcjonariusze ruchudrogowego ujawnili na tereniewojewództwa 439 nietrzeź-

wych kierujących pojazdami, w tym 196 przestępstw z art.178a § 1 kk. Nietrzeźwi uczest-nicy ruchu drogowego bylisprawcami łącznie 40 wypad-ków i kolizji drogowych.

Wojewódzki Ośrodek RuchuDrogowego w Poznaniu odwielu lat, w miarę posiadanychśrodków, wspomaga wielko-polską policję w realizacji pro-gramów prewencyjnych i dzia-łań edukacyjno-oświatowych.Alkomaty przekazane przezWORD, które będą wykorzy-stywane w codziennej służbieprewencyjnej, na pewno przy-czynią się do eliminacji z ruchunietrzeźwych kierujących, a coza tym idzie, do poprawy bez-pieczeństwa na drogach na-szego województwa.

MMaarreekk SSzzyykkoorr WWOORRDD PPoozznnaańń

Alkomaty dla gnieźnieńskiej drogówki

Prezydent Gniezna Tomasz Budasz, dyrektor poznańskiegoWORD Piotr Gruszczyński i szef gnieźnieńskiej policji Prze-mysław Kozanecki podczas przekazania nowego sprzętu.

FOT.

AR

CH

IWU

M K

PP G

NIE

ZNO

Choć prognozowanie po-gody na tegoroczne latoprzypomina wróżenie

z fusów, to należy założyć, iż w Wielkopolsce, która słyniez wielu jezior, ruch turystycznykoncentrować się będzie m.in.na kąpieliskach, przyciągają-cych zarówno miejscowych, jaki turystów. Liczbę gości odwie-dzających nasz region w waka-cje można liczyć w setkach ty-sięcy, dlatego do zapewnieniaw tym okresie bezpieczeństwa(zwłaszcza dzieci i młodzieży)przygotowuje się wiele instytu-cji, z policją włącznie.

W 2017 r. nasze akweny pa-trolować będzie 28 specjali-stycznych łodzi policyjnych, z funkcjonariuszami dbającymio porządek na wodzie i tere-nach przywodnych. Jak wyglą-da bezpieczeństwo nad wodąw statystykach?

W 2016 r. w Wielkopolsceliczba ofiar utonięć (łącznie 40osób) pozostała na stosunko-wo niskim poziomie, z czego17 osób utonęło w sezonie let-nim. To efekt od lat systema-tycznie podejmowanych dzia-łań prewencyjnych, takich jakwdrożony w 2015 r. (przywspółpracy z Urzędem Mar-szałkowskim w Poznaniu) pro-gram „Czarny Punkt Wodny”.Zwiększają one świadomość

społeczną na temat bezpiecz-nych form wypoczynku, takżenad wodą i w stosunku doosób postronnych. W 2017 r.odnotowano u nas dotąd tylko6 przypadków utonięć.

Wśród przyczyn tych wypad-ków nadal niestety dominują:

lekceważenie przepisów doty-czących kąpieli lub jej zakazów,alkohol, brawura oraz brakwłaściwej opieki nad dziećmi.

Ogromną wagę wielkopol-ska policja przywiązuje też doprzestrzegania zasad bezpie-czeństwa w ruchu drogowym.

W Polsce większość urlopowi-czów udaje się na wypoczynekwłasnymi autami. Podejmo-wane przez mundurowych dzia-łania na drogach skutkują sys-tematycznym wzrostem bez-pieczeństwa, choć ostatniedane statystyczne alarmują

i wskazują na zatrzymanie tren-du poprawy w tym zakresie.

W ciągu pierwszych pięciumiesięcy 2017 r. na wielko-polskich drogach odnotowano1032 wypadki drogowe, w któ-rych śmierć poniosły 103 oso-by, a rannych zostało 1208osób. To aż o 33 proc. więcejzdarzeń i 37 proc. więcej ofiarśmiertelnych niż rok temu.

To niepokojące zjawisko,zwłaszcza że idzie w parze z systematycznym wzrostemliczby służb na drogach. Czy tooznacza, że najlepszym straż-nikiem bezpieczeństwa są ra-dary? Czyżby ich brak na dro-gach wyzwalał w naszych kie-rowcach aż tyle brawury i za-chowań destrukcyjnych?

O czym jeszcze warto pa-miętać w wakacje? Służby dba-jące o bezpieczeństwo dzieciuruchomiły specjalne punktykontroli autokarów, które w tym roku będą zlokalizowa-ne m.in. w zajezdniach auto-busowych MPK przy ulicachWarszawskiej i Kaczej. Tak jakdo tej pory chęć sprawdzeniaautokaru należy zgłaszać u dys-pozytora Wydziału Ruchu Dro-gowego KMP w Poznaniu podnr. telefonu 61 84 155 16 z 24--godzinnym wyprzedzeniem.

DDaammiiaann KKaasszzyyńńsskkiiKKWWPP PPoozznnaańń

Kręci mnie bezpieczeństwo!Co nas czeka latem na wielkopolskich kąpieliskach i na drogach?

Dzięki m.in. motorówkom policji możemy czuć się bezpiecznie nad wielkopolskimi jeziorami.Sezon turystyczny rozpoczął się m.in. w Niepruszewie.

FOT.

AR

CH

IWU

M K

WP

W P

OZN

ANIU

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

promocja WRPO12

RReewwiittaalliizzaaccjjaa mmaa zzaacczzyynnaaćć ssiięę ooddcczzłłoowwiieekkaa ii sskkuuppiiaaćć ssiięę ww sszzcczzee--ggóóllnnoośśccii nnaa ssffeerrzzee ssppoołłeecczznneejj..

O tym muszą pamiętać gmi-ny z Wielkopolski (jest ich po-nad 100), które tworzą lub ak-tualizują programy rewitalizacji.Elementy społeczne powinnypojawić się tak na etapie kon-sultacji programu, jak i w sa-mym dokumencie, np. w wy-kazie planowanych inwestycji.To istotne elementy procesu re-witalizacji. Tym zagadnieniompoświęcony był cykl szkoleń,które w czerwcu odbyły się w pięciu miastach Wielkopolski:w Pile, Poznaniu, Kaliszu, Ko-ninie i Lesznie.

Zakres spotkań obejmowałczęść wykładową (wprowadze-nie do rewitalizacji, przepisyprawne, informacje o tym, jaktworzyć diagnozę, co powinnazawierać, omówienie komple-mentarności programu) i częśćwarsztatową (praca z uczestni-kami na przykładzie ich kon-kretnych problemów). Omó-wiono też, jak powinna wyglą-dać partycypacja społeczna i udział lokalnej społeczności w procesie rewitalizacji. Wska-zano także źródła finansowaniaprojektów „miękkich”. Pokazanodobre praktyki w Polsce. MMAARRKK

O rewitalizacji

UUkkaazzaałłaa ssiięę kkoolleejjnnaa eeddyyccjjaa wwyy--ddaawwnniiccttwwaa „„PPoorraaddnniikk WWRRPPOO22001144++””..

Tym razem jest ona prze-znaczona dla beneficjentów,którzy realizują projekty i mie-rzą się z różnymi problemami– mają sporo wątpliwości, py-tań, np. muszą wywiązać się z obowiązków dotyczącychsprawozdawczości, rozliczeniawydatków, prowadzenia przej-rzystej dokumentacji, promo-cji projektu, osiągnięcia zało-żonych celów (mierzonychwskaźnikami). O tym wszyst-kim można przeczytać w „Po-radniku WRPO 2014+”.

Broszurę napisano prostymjęzykiem, teksty dotyczą naj-ważniejszych problemów, któ-re mogą pojawić się przy re-alizacji projektu. Poradnik jestdostępny na stronie wielko-polskie.wrpo.pl, trafi też dobeneficjentów i do punktów in-formacyjnych funduszy euro-pejskich.

O dotacjach z WRPO 2014+można również przeczytać w biuletynie „Nasz Region” orazjego wersji elektronicznej. MMAARRKK

Jak realizowaćprojekt?

1mln zł dofinansowaniaotrzyma Regionalne Cen-

trum Kultury – Fabryka Emo-cji w Pile na remont swojejsiedziby. Inwestycja uzyska-ła dofinansowanie w ramachPilskiego Obszaru Strate-gicznej Interwencji – pod-działanie 4.4.1.

21 projektów wybranodo dofinansowania

w konkursie wspierającymdoskonalenie kompetencjiosób pracujących (działanie6.5). Wartość wybranychwniosków to prawie 20 mlnzł, w tym z UE 16,8 mln.

26,3mln zł dotacjiunijnej pozwoli

stworzyć „System InformacjiPrzestrzennej WojewództwaWielkopolskiego”. Będzie toregionalna, otwarta, cyfro-wa platforma, która zinte-gruje zasoby informacyjne o charakterze przestrzennym,zapewniając powszechny do-stęp mieszkańcom.

231mln zł z Europej-skiego Funduszu

Rozwoju Regionalnego wes-prze 13 inwestycji drogo-wych w województwie wiel-kopolskim. To rezultat roz-strzygnięcia konkursu WRPO2014+, na wzmocnienie re-gionalnego układu powiązańdrogowych (drogi wojewódz-kie, będące w zarządzie Sa-morządu Województwa Wiel-kopolskiego oraz drogi, któ-rych realizacja wynika zeStrategii ZIT lub mandatówterytorialnych OSI) – pod-działanie 5.1.1.

WRPO 2014+ w liczbach

Dzięki WRPO będzie nowa odsłona Ostrowa Tumskiego „„TTuu ssiięę wwsszzyyssttkkoo zzaacczzęęłłoo”” –– eekkss--ppoozzyyccjjaa śśwwiiaaddeeccttww ppoocczząąttkkóówwppaańńssttwwoowwoośśccii ppoollsskkiieejj nnaaOOssttrroowwiiee TTuummsskkiimm ww PPoozznnaanniiuu””–– ttoo nnaazzwwaa pprroojjeekkttuu aarrcchhiiddiiee--cceezzjjii ppoozznnaańńsskkiieejj,, kkttóórraa oottrrzzyy--mmaałłaa ddoottaaccjjęę zz WWRRPPOO 22001144++ww wwyyssookkoośśccii ppoonnaadd 88,,22 mmllnn zzłł..

Umowę w tej sprawie 3 lipcapodpisali marszałek Marek Woź-niak i arcybiskup Stanisław Gą-decki.

– Podpisanie tej umowy toważny moment w naszych pra-cach nad przestrzenią Wielko-polski. Projekt archidiecezji po-znańskiej jest jedyny w swoimrodzaju, bo dotyczy naszegodziedzictwa narodowego. Dla-tego został wybrany do dofi-nansowania w trybie pozakon-

kursowym. Wcześniej sfinan-sowaliśmy także przygotowaniedokumentacji technicznej, któ-ra była istotnym elementemwdrożenia tego projektu. Życzęszybkiej i skutecznej realizacjiprojektu – mówił 3 lipca, pod-czas konferencji prasowej, mar-szałek Marek Woźniak.

Inwestycja o łącznej wartościblisko 9,9 mln zł dotyczy reno-wacji, konserwacji i udostęp-nienia wnętrza zabytkowegokościoła pw. Najświętszej Ma-ryi Panny in Summo oraz wy-konania ekspozycji palatiumMieszka I wraz z kaplicą Do-brawy na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Prace obejmą za-gospodarowanie terenu orazstworzenie systemu informa-

cyjnego dotyczącego całegoterenu Ostrowa Tumskiego. Od-wzorowany zostanie również hi-storyczny przebieg wałów po-znańskiego grodu.

Przedsięwzięcie obejmie tak-że kompleksową konserwację i renowację wnętrza oraz za-bytków ruchomych pochodzą-cych z wnętrza kościoła pw.NMP in Summo, jak również za-bezpieczenie kościoła przedkradzieżą i zniszczeniem.

Projekt został wybrany w try-bie pozakonkursowym w ra-mach poddziałania 4.4.1 „In-westycje w obszarze dziedzictwakulturowego”. Po jego zakoń-czeniu inwestycji obiekt będziesłużył nie tylko celom religijnym,ale również turystycznym. MMAARRKK

Umowę podpisano 3 lipca, podczas konferencji prasowej w UMWW w Poznaniu.

FOT.

M. K

RYG

ER

Włączyć do społeczeństwaTrwa konkurs „Aktywna integracja”, oferujący kompleksowewsparcie w walce z wykluczeniem społecznym.

Nie zdajemy sobie sprawyz tego, że nawet w go-spodarnej Wielkopolsce,

gdzie bezrobocie jest niższe niż5 proc., wciąż jest wiele osób(niekiedy całe rodziny), które sązagrożone wykluczeniem spo-łecznym. To problem występu-jący zarówno w dużych mia-stach, jak i w mniejszych ośrod-kach.

Bezrobocie, niskie dochody,kryminalna przeszłość czy nie-pełnosprawność – najczęściejte powody mogą uniemożli-wiać aktywność zawodowączy kontakty społeczne. Po-dobne dramatyczne sytuacjerozgrywają się za zamknięty-mi drzwiami i co gorsza – często bez zrozumienia spo-łecznego.

Naprzeciw tym problemomwychodzi Unia Europejska, któ-ra dostrzega niewykorzystanypotencjał osób zagrożonych wy-kluczeniem. Takim osobom trze-ba pomóc, dlatego w ramachWRPO 2014+ przewidziane sąkonkursy wspierające tzw. włą-czenie społeczne. Aktualnietrwa nabór wniosków na dzia-łania z zakresu aktywnej inte-gracji (poddziałanie 7.1.2). Dopodziału jest 105 mln zł, a wnioski można składać dokońca lipca. Konkurs jest kon-tynuacją wcześniejszych dwóchedycji naborów (2015 i 2016rok). Dzięki nim na terenie wo-jewództwa realizowane są 34

projekty, a z pomocy skorzystaponad 2600 osób.

Same projekty są różnorod-ne, tak jak różne są problemyosób zagrożonych wyklucze-niem społecznym. Wszystkiejednak łączy kompleksowewsparcie: od psychologicznego,po kursy zawodowe, a skoń-czywszy na pomocy terapeutówuzależnień (jeśli istnieje taka po-trzeba). Na takie formy wspar-cia można aplikować w trwają-cym właśnie konkursie.

Co warto wziąć pod uwagę?Unia Europejska stawia na kil-ka form aktywizacji. Pierwsza tozawodowa, np. pomoc w pod-jęciu decyzji dotyczącej wyborulub zmiany zawodu, wyposaże-nie w kompetencje i kwalifika-cje zawodowe oraz umiejętno-ści pożądane na rynku pracy.Można starać się o wsparcie napraktyki, staże i prace społecz-

nie użyteczne, a także na wy-posażenie lub doposażenie sta-nowiska pracy, by móc zatrud-nić osobę niepełnosprawną.

Druga forma aktywizacji todziałalność edukacyjna. W tymprzypadku możliwe będzie sfi-nansowanie zajęć szkolnychzwiązanych z uzupełnieniem wy-kształcenia dla osób aktywnychzawodowo, dofinansowania kur-sów podnoszących kwalifikacje.

Trzeci obszar dotyczy zdrowia.Można finansować np. badaniaprofilaktyczne lub specjali-styczne, a także terapię psy-chologiczną, rodzinną czy psy-chospołeczną dla pojedynczychosób lub całych rodzin. Poduwagę brane jest również sfi-nansowanie części kosztów ćwi-czeń fizycznych usprawniają-cych psychoruchowo, a takżepokrycie kosztów programu ko-rekcyjno-edukacyjnego dla osób

stosujących przemoc w rodzinieoraz wsparcie dla osób do-tkniętych przemocą.

I wreszcie czwarty obszar, w którym wspierane będzieprzywrócenie lub wzmocnieniekompetencji społecznych, za-radności, samodzielności i ak-tywności społecznej. Wśródpriorytetów są: organizacja i fi-nansowanie usług wspierają-cych osoby niepełnosprawne, fi-nansowanie kosztów dostępudo usług bezpłatnego porad-nictwa prawnego i obywatel-skiego. Można też liczyć napokrycie kosztów uczestnictwaw placówkach wsparcia dzien-nego, świetlicach i klubach, a także organizację i finanso-wanie usług wspierających ani-mację lokalną, w tym zatrud-nienie animatora lokalnego, li-dera klubu integracji społecznejczy streetworkera. MMAARRKK

Podczas spotkania w klubie samopomocy w Dębnie uczestniczki przygotowują obraz z kwiatów.Zajęcia zorganizowało Stowarzyszenie Pomocy „Krąg”, realizujące projekt z „Aktywnej integracji”.

FOT.

M. K

APTU

RS

KA

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

promocja WRPO13

Na kanalizacjęCCzzyy ww XXXXII wwiieekkuu ddoossttęępp ddoo kkaa--nnaalliizzaaccjjii mmoożżee bbyyćć pprroobblleemmeemm??OOkkaazzuujjee ssiięę,, żżee ttaakk.. ZZwwłłaasszzcczzaannaa wwssii.. WWeeddłłuugg ddaannyycchh GGUUSS,, zz kkaannaalliizzaaccjjii kkoorrzzyyssttaa 4455 pprroocc..mmiieesszzkkaańńccóóww WWiieellkkooppoollsskkii..

Rozstrzygnięto właśnie pierw-szy w tej perspektywie unijnejkonkurs na budowę/rozbudowęsieci kanalizacyjnych i sanitar-nych (poddziałanie 4.3.1).

21 projektów z Wielkopolskiwybrano do dofinansowaniana łączną kwotę prawie 110mln zł. Największe wsparciaunijne (około 19 mln zł) otrzy-ma gmina Krzywin. To dla mia-sta historyczna inwestycja.Dzięki niej powstanie 17,5km sieci kanalizacyjnej i no-woczesna oczyszczalnia ście-ków.

Unia wspiera tego typu in-westycje. Do 24 lipca podmio-ty należącego do pilskiego, ko-nińskiego i leszczyńskiego OSImogą aplikować w konkursie nainwestycje wodno-kanalizacyjne(poddziałanie 4.3.1). Do po-działu jest 46 mln zł.

Dla wszystkich wielkopol-skich aglomeracji (o wielkościod 2 do 10 tys. mieszkańców)zaplanowano konkurs we wrze-śniu. Na budowę czy moderni-zację oczyszczalni ścieków, ka-nalizacji i systemów zaopatrze-nia w wodę przeznaczono 80mln zł. Swój konkurs (alokacja7,3 mln zł) będą też miały w październiku gminy należącedo Aglomeracji Kalisko-Ostrow-skiej. MMAARRKK

Dwa lata WRPO 2014+KKoommiitteett MMoonniittoorruujjąąccyy pprrzzyyjjąąłłjjeeddnnooggłłoośśnniiee sspprraawwoozzddaanniiee zz rree--aalliizzaaccjjii WWRRPPOO 22001144++ zzaa 22001166rrookk..

Ciało opiniodawczo-doradczezarządu województwa (składa-jące się z przedstawicieli sektorarządowego, samorządowego,pozarządowego czy przedsię-biorców) zapoznało się z wyni-kami wdrażania programu.

Od czerwca 2015 roku uda-ło się przeprowadzić 145 na-borów, czego konsekwencjąbyło podpisanie ponad 1350umów na łączną kwotę 4,4 mldzł. Dzięki temu Wielkopolska wy-korzystała już 44 proc. swojejalokacji (w umowach z benefi-cjentami) i na tle innych woje-wództw w kraju zajmuje drugiemiejsce.

Podczas czerwcowego po-siedzenia Komitet MonitorującyWRPO 2014+ przegłosowałrównież zmiany w kryteriachwyboru projektów oraz zapoznałsię z wynikami badań ewalu-acyjnych dotyczących wpływuWRPO na środowisko. Przeana-lizowano również bieżący systemwyboru projektów. MMAARRKK

DDoo 22002200 rrookkuu aażż 2200 pprroocc..eenneerrggiiii ww nnaasszzyymm kkrraajjuu bbęęddzziieemmuussiiaałłoo ppoocchhooddzziićć zz ooddnnaa--wwiiaallnnyycchh źźrróóddeełł.. UUnniiaa EEuurroo--ppeejjsskkaa wwyymmaaggaa,, aallee zz ddrruuggiieejjssttrroonnyy zzaacchhęęccaa,, bbyy kkoorrzzyyssttaaććzz „„zziieelloonneejj eenneerrggiiii””..

Do końca sierpnia możnaskładać wnioski pozwalająceuzyskać dotacje na budowę,przebudowę lub rozbudowę in-stalacji służącej do produkcjienergii z wiatru, wody, Słońca,biomasy, biogazu i energii geo-termalnej. Dotyczy to konkur-su w ramach WRPO 2014+ z poddziałania 3.1.1 „Wytwa-rzanie energii z odnawialnychźródeł energii”, w którym dopodziału jest 90 mln zł.

Po dotacje mogą sięgnąćróżne podmioty, m.in. jed-nostki samorządu terytorial-nego, przedsiębiorcy, partner-

stwa publiczno-prywatne czyszkoły wyższe. Co jednak waż-ne, wsparcie unijne nie możebyć przeznaczone na remontlub odtworzenie wcześniejfunkcjonującej instalacji. Niemożna więc jedynie przywrócićdo dawnej świetności, np. sta-rej elektrowni, ale koniecznienależy uwzględnić jej przebu-dowę. Nie jest też możliwabudowa samych przyłączyenergetycznych. Mogą onestanowić jedynie część pro-jektu.

Naturalną konsekwencjąwsparcia służącego rozwojowiprodukcji z OZE będzie plano-wany na wrzesień konkurs naprojekty w ramach poddziałania3.1.2 „Dystrybucja energii z od-nawialnych źródeł energii”. 15mln zł przeznaczonych na ten celbędzie adresowane do opera-

torów systemu dystrybucyjnego.Wróćmy jednak do aktual-

nego konkursu. Nie tylko sa-morządy, firmy oraz instytucjemogą starać się o dotację. W ramach tzw. projektów pa-

rasolowych gmina może np. ze-brać mieszkańców, którzychcieliby korzystać z panelifotowoltaicznych i starać się o dotację na ich instalacjębezpośrednio w domach. For-

malnie wniosek składa gmina,ale faktycznymi odbiorcami sąlokalne społeczności.

Warto zwrócić uwagę napewne ograniczenia. Instalacjeprodukujące energię z OZEmuszą uwzględniać ściśleokreślone parametry. Mini-malna moc elektrowni wod-nych, które mogą liczyć na do-finansowanie, to 0,15 MW,instalacji wykorzystującej Słoń-ce – 0,3 MW, a dla pozosta-łych – 0,5 MW. Górne granicedla energii z wiatru, wody i bio-masy to 5 MW, dla energii sło-necznej i geotermalnej – 2 MW,a dla instalacji wykorzystującychbiogaz – 1 MW. O dotacje z Unii Europejskiej na większei droższe inwestycje można z kolei ubiegać się w ramachprogramu Infrastruktura i Śro-dowisko. MMAARRKK

„Zielone inwestycje” ze Słońca, wiatru czy biomasy

Elektrownia o mocy 0,9 MW, złożona z 3600 paneli solarnych,powstała w Kwilczu dzięki dotacji z WRPO 2007-2013.

FOT.

AR

CH

IWU

M B

ENEF

ICJE

NTA

WR

PO

Do tego miejsca idealniepasują słowa refrenupiosenki: „Tu na razie

jest ściernisko, ale będzie SanFrancisco”. Ściernisko – byłojeszcze niedawno. Jest – ParkDzieje. Ma być – może nie SanFrancisco, a bardziej – polskiePuy du Fou. Ten tematycznypark rozrywki, związany z hi-storią Francji, zainspirował przedlaty pasjonatów z podpoznań-skiej Murowanej Gośliny.

Od kilku lat tamtejsze Sto-warzyszenie Dzieje organizujeplenerowe widowiska histo-ryczne. Kolejno były to: „Miłość,armaty, konfederaty”, „Śpiącyrycerze królowej Jadwigi”, „Hu-saria pod Gnieznem”.

Najnowszy spektakl to „Orzełi Krzyż”. Był wystawiany w po-przednim sezonie letnim (obej-rzało go 14 tysięcy widzów), a tegoroczna premiera (w ulep-szonej wersji) odbyła się 9 czerwca, a na mieszczącej1800 osób widowni zasiadłm.in. prezydent Andrzej Duda.

– Nasze widowiska mają jużswoją markę i wiernych wi-

dzów, którzy odwiedzają nas coroku, nawet po kilka razy, nie-rzadko przyjeżdżając nawet spo-za Wielkopolski – mówi pomy-słodawca spektakli i prezesstowarzyszenia Tomasz Łęcki.

– Mogę z dumą powiedzieć, żenasza formuła pokazywania hi-storii w sposób atrakcyjny, an-gażujący, z wykorzystaniemefektów specjalnych, mappin-gów, setek aktorów oraz gryświatła i obrazów, potrafi ocza-rować widzów.

Publiczność docenia pomysłyi zaangażowanie animatorówtego przedsięwzięcia.

– To niesamowite, że w takiejmałej miejscowości, właściwiewśród pól, udało się stworzyć takciekawą rzecz – dzieli się wra-żeniami pani Aleksandra, któraz mężem i dziećmi przyjechałana widowisko z Poznania.

„Orzeł i Krzyż” to obecnienajwiększe regularnie wysta-wiane widowisko historycznew Polsce. Przedstawia 1000 latpolskiej historii (widzów prowa-dzi przez nią postać Stańczyka),bierze w nim udział trzystu ak-torów-wolontariuszy, odtwarza-jących w sumie ponad tysiąc hi-storycznych postaci. Spektakljest wystawiany w letnie wie-czory, w piątki i soboty, do 29lipca włącznie.

„Orzeł i Krzyż” to okręt fla-gowy Parku Dzieje, ale jedno-cześnie tylko wycinek działal-ności tego miejsca. Park obfi-tuje w liczne atrakcje, zwłasz-

cza w weekendy, kiedy możnaw nim zobaczyć widowiskodzienne „Zawisza”, spektakle w teatrze kukiełkowym czywziąć udział w wieczornicy sta-ropolskiej – dawnej uczcie ześpiewem i zabawami.

Na najmłodszych i ich rodzi-ców, także w tygodniu, czeka-ją sokolnik, ogród bajek, mini-zoo oraz stanowisko archeolo-giczne. Można też wziąć udziałw animacjach, pokazującychdawne zabawy, strzelanie z łuku, konstruowanie i strze-lanie z katapult, itp.

To wszystko jest możliwe tak-że dzięki unijnej dotacji uzy-skanej przez stowarzyszenie z Wielkopolskiego Regionalne-go Programu Operacyjnego nalata 2014-2020. Jako głównycel projektu „Spotkania z hi-storią w Parku Dzieje” zapisanostworzenie na terenie StaregoProbostwa w Murowanej Gośli-nie tematycznego parku histo-rycznego.

– Rozbudowa Parku Dzieje i zwiększenie jego atrakcyjno-ści pokazały, że wiele osóbjest zainteresowanych spę-dzaniem czasu w miejscach,które oprócz rozrywki oferujątakże edukację przez zabawę – ocenia Tomasz Łęcki. – Chcemy, aby Park Dzieje stałsię największą atrakcją regio-nu. Chcemy przyciągać doniego poznaniaków, Wielko-polan, ale i turystów z całejPolski. Pokażemy, że historiamoże łączyć. AABBOO

Pokazują, że historia może łączyćPark Dzieje w Murowanej Goślinie to spektakularne widowiska i codzienne atrakcje dla całych rodzin.

Chcesz, aby o twoim projekcie unijnym, dofinansowanym z WRPO, napisano na łamach „Monitora Wielkopolskiego”?Jest taka szansa. Wyślij artykuł, film, zdjęcia na adres zmie-niamywielkopolske@umww.pl, a my wypromujemy twój pro-jekt również w innych mediach.

Misją twórców Parku Dzieje jest zainteresowanie historią oraz tworzenie inicjatyw łączą-cych dobrą zabawę z nauką historii i patriotyzmu. Na zdjęciu – flagowy produkt parku, wi-dowisko „Orzeł i Krzyż”.

FOT.

AR

CH

IWU

M P

ARKU

DZI

EJE

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

promocja PROW14

Stronę redaguje: Adrian Kapuściński – Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiegoal. Niepodległości 34, 61-714 Poznań, tel. 61 626 60 00, fax 61 626 60 04, e-mail: dow.sekretariat@umww.pl, www.prow.umww.pl

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”. Publikacja opracowana przez Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu, Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Publikacja współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020.

Niedziela z funduszami unijnymi w DubinieWW nniieeddzziieellęę 22 lliippccaa ww DDuubbiinniiee,,ssoołłeeccttwwiiee nnaalleeżżąąccyymm ddoo ggmmiinnyyJJuuttrroossiinn ((ppoowwiiaatt rraawwiicckkii)),, oodd--bbyyłłyy ssiięę uurroocczzyyssttee oobbcchhooddyy775500--lleecciiaa mmiieejjssccoowwoośśccii,, ppoołłąą--cczzoonnee zz pprroommooccjjąą ffuunndduusszzyyuunniijjnnyycchh..

Wydarzenie, objęte patro-natem marszałka wojewódz-twa Marka Woźniaka, miało nacelu między innymi promocjęfunduszy europejskich orazpokazanie projektów zrealizo-wanych dzięki unijnym środ-kom na terenie powiatu ra-wickiego. Dzieci i młodzież z miejscowych szkół wzięłyudział w konkursach o tema-tyce związanej z funduszami

unijnymi. Uczestnicy konkur-sów musieli wykazać się nietylko wiedzą, ale równieżumiejętnościami plastyczny-mi. Podczas imprezy plenero-wej w Dubinie nagrody laure-atom wręczył wicemarszałekwojewództwa Krzysztof Gra-bowski.

– Fundusze europejskie sąmotorem napędowym wieluprzedsięwzięć realizowanychw naszym województwie. Wy-darzenia takie jak dzisiejszepokazują, jak wiele udało sięjuż zrobić dzięki zaangażowa-niu pieniędzy z Unii Europej-skiej. Program Rozwoju Ob-szarów Wiejskich skutecznie

zmienia oblicze wielkopolskiejwsi – powiedział Krzysztof Gra-bowski.

W trakcie lokalnego święto-wania jubileuszu można byłozasięgnąć fachowych infor-macji w punktach informacyj-nych, przygotowanych przezDepartament PROW UMWW,Wielkopolską Agencję Zarzą-dzania Energią, WielkopolskąIzbę Rolniczą oraz LokalnąGrupę Działania „GościnnaWielkopolska”. Nie zabrakłorównież akcentów o charakte-rze kulinarnym. LGD we współ-pracy z Urzędem Marszałkow-skim w Poznaniu przygotowa-ła bowiem stół z produktami

regionalnymi i tradycyjnymipotrawami znanymi w tychstronach Wielkopolski.

Projekt pn. „Niedziela z fun-duszami unijnymi w aspekcie750-lecia Dubina” został dofi-nansowany ze środków UniiEuropejskiej w ramach opera-cji realizowanej przez partne-ra Krajowej Sieci ObszarówWiejskich. Partnerstwo w sie-ci ma charakter otwarty. Za-chęcamy do rejestrowania sięw bazie partnerów oraz od-wiedzenia strony www.ksow.pl,gdzie można dowiedzieć się o możliwościach uzyskania do-finansowania na realizację za-dań na obszarach wiejskich.

Laureaci konkursów wspólnie z sołtys Dubina Mirosławą Antkowiak, ze starostą rawickim Adamem Sperzyńskim, wice-marszałkiem Krzysztofem Grabowskim oraz senatorem RP i za-razem prezesem LGD „Gościnna Wielkopolska” Marianem Poślednikiem.

FOT.

D. M

ILC

ZAR

EK-B

OR

TNO

WS

KA

Miliony dla wielkopolskiej wsiSamorząd województwa zawarł umowy z zakresu gospodarki wodno-ściekowej z PROW 2014-2020.

Wramach podpisanychumów do wielkopol-skich gmin i zakładów

komunalnych trafi około 71milionów złotych. Pieniądze,pochodzące z funduszy euro-pejskich w ramach ProgramuRozwoju Obszarów Wiejskich nalata 2014-2020, przeznaczonesą na wsparcie inwestycji w go-spodarkę wodno-ściekową.

W czerwcu 2017 r. samo-rząd województwa, reprezen-towany przez wicemarszałkaKrzysztofa Grabowskiego, za-warł 55 umów z beneficjenta-mi. Pomoc przyznano na ope-racje obejmujące swoim za-kresem budowę, przebudowęlub wyposażenie obiektów bu-dowlanych służących do za-opatrzenia w wodę lub odpro-

wadzenia ścieków. Są to m.in.:oczyszczalnie ścieków, stacjeuzdatniania wody czy też sys-temy kanalizacji zbiorczej dlaścieków komunalnych lubprzydomowych oczyszczalniścieków. Wsparcie dotyczyrównież zakupu urządzeń i materiałów oraz usług nie-zbędnych do realizacji plano-wanych inwestycji.

– Umowy na gospodarkęwodno-ściekową zawieramy w placówkach należących dosamorządów lokalnych. Uwa-żam, że ważne jest, aby tekluczowe dla rozwoju naszychmałych ojczyzn dokumenty byłypodpisywane tam, gdzie środ-ki będą faktycznie pożytkowa-ne – mówi wicemarszałekKrzysztof Grabowski. – Odwie-

dzając mniejsze miejscowościnaszego regionu, rozmawiam z mieszkańcami i mam świa-domość ich oczekiwań. Stara-my się, żeby województwo roz-wijało się równomiernie, dlate-go większe szanse na uzyska-nie dofinansowania miały tegminy, które nie skorzystałyze środków w poprzedniej per-spektywie programowej.

Przypomnijmy, że w listopa-dzie 2016 r. wielkopolski sa-morząd, jako jeden z pierwszychw Polsce, przeprowadził nabórwniosków na operacje z zakre-su gospodarki wodno-ścieko-wej. Wnioski mogły składaćgminy oraz spółki, w którychgmina posiada całość udziałów.Całkowita kwota, jaką woje-wództwo mogło przeznaczyć

na wsparcie takich przedsię-wzięć, wynosi około 17,4 mi-liona euro. W wyniku przepro-wadzonego naboru do UrzęduMarszałkowskiego w Poznaniuwpłynęło 157 wniosków, opie-wających na sumę 212 milio-nów złotych.

Projekty oceniano na pod-stawie kryteriów krajowych i regionalnych, ustanowionychna mocy ministerialnego roz-porządzenia. Kryteria krajoweuwzględniały podstawowy do-chód podatkowy per capitagminy, w której planowanajest inwestycja, średnią stopębezrobocia w powiecie, z któ-rego pochodzi wnioskodaw-ca, a także wskaźniki zwodo-ciągowania i skanalizowaniagminy.

Kryteria regionalne dla wo-jewództwa wielkopolskiegoprzyznawały pierwszeństwo tymwnioskodawcom, którzy niezrealizowali inwestycji w ra-mach PROW 2007-2013. Do-datkowe punkty można byłouzyskać, decydując się na bu-dowę przydomowych oczysz-czalni ścieków, na budowę,przebudowę lub wyposażeniebudynków technicznych zwią-zanych z gospodarką wodno-ściekową, a także przebudowęsieci wodociągowej lub kanali-zacji sanitarnej wybudowanejprzed 2000 rokiem.

Na liście rankingowej opera-cji, zatwierdzonej 26 styczniaprzez Zarząd WojewództwaWielkopolskiego, znalazło się81 projektów. Wartość tych

zadań przekroczyła limit 150proc. alokacji dostępnej dlaWielkopolski. Ostatecznie unij-nych środków wystarczyło nazawarcie 55 umów z 48 bene-ficjentami.

Wnioskodawcy, którzy nieuzyskali dofinansowania zewzględu na niewystarczającąilość środków, ale znaleźli sięna liście rankingowej, mogąjeszcze liczyć na przyznaniedofinansowania. Warunkiem,aby tak się stało, jest jednaksprawne przeprowadzenie po-stępowań przetargowych przezbeneficjentów. Jeśli w ich wy-niku do 16 listopada 2017 r.pojawią się oszczędności, sa-morząd województwa podpi-sze umowy na kolejne projek-ty z listy.

Gmina Malanów uzyskała 1,7 mln zł dotacji na modernizację sieci wodociągowej, kanali-zacji i stacji uzdatniania wody. W obecności Anny Majdy – przewodniczącej sejmikowej komisji zdrowia, umowę z wicemarszałkiem Krzysztofem Grabowskim podpisali wójt Sławomir Prentczyński i główna księgowa Elżbieta Jagieła.

FOT.

2X

R. K

RYS

ZTO

FIAK

Pół miliona złotych z PROW trafi do gminy Wolsztyn. Na zdjęciu od lewej zastępca dyrek-tora Departamentu PROW UMWW Konrad Wojciechowski, przewodnicząca sejmiku ZofiaSzalczyk, wicemarszałek Krzysztof Grabowski, burmistrz Wolsztyna Wojciech Lis, skarb-nik Michał Nowak i starosta wolsztyński Janusz Frąckowiak.

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl promocja ochrony środowiska

15

3300 cczzeerrwwccaa ww WWaarrsszzaawwiiee ooddbbyyłłaassiięę kkoonnffeerreennccjjaa ppoośśwwiięęccoonnaa rroozz--wwoojjoowwii kkllaassttrróóww eenneerrggiiii ww PPoollssccee..

Podczas konferencji pn. „Kla-stry energii w Polsce oraz moż-liwości ich finansowania w ra-mach POIiŚ 2014-2020” przed-stawiciele Ministerstwa Roz-woju i Narodowego FunduszuOchrony Środowiska i Gospo-darki Wodnej ogłosili nabórwniosków w konkursie, którywesprze inwestycje realizowanew tej dziedzinie.

Nabór wniosków odbędzie sięw ramach poddziałania 1.1.1„Wspieranie inwestycji dotyczą-cych wytwarzania energii z od-nawialnych źródeł wraz z podłą-czeniem tych źródeł do sieci dys-trybucyjnej/przesyłowej” Pro-gramu Operacyjnego Infra-struktura i Środowisko na lata2014-2020.

Konkurs, który rozpocznie się31 lipca i potrwa do 28 września2017 r., przeprowadzi NFOŚiGW,jako Instytucja Wdrażająca I OśPriorytetową POIiŚ 2014-2020.

W ramach konkursu do rozdy-sponowania jest 300 mln zł. Pro-jekty podzielono na dwa rodza-je: 100 mln zł trafi w formie do-tacji na projekty związane wy-łącznie z produkcją energii ciepl-nej, a 200 mln zł w formie po-mocy zwrotnej wesprze przed-sięwzięcia dotyczące produkcjienergii elektrycznej lub produk-cji energii elektrycznej i cieplnejłącznie (w tym w instalacjach hy-brydowych).

Maksymalny udział dofinan-sowania w wydatkach kwalifi-kowalnych jest ustalany zgodniez przepisami pomocy publicznej,tj. nie może być wyższy niż 85proc., a dofinansowanie możebyć udzielone przedsiębiorcy –wytwórcy energii z odnawial-nych źródeł energii, będącemukoordynatorem lub członkiemklastra energii.

Wsparcie ma być skierowanena budowę nowych lub przebu-dowę jednostek wytwarzaniaenergii wykorzystujących energięwiatru (powyżej 5 MWe), bio-

masę (powyżej 5 MWth/MWe),biogaz (powyżej 1 MWe), wodę(powyżej 5 MWe), energię pro-mieniowania słonecznego (po-wyżej 2 MWe/MWth) lub energięgeotermalną (powyżej 2 MWth).Elementem projektu może byćtakże przyłącze do sieci elek-troenergetycznej lub ciepłowni-czej, należące do beneficjentaprojektu (wytwórcy energii).

Rozstrzygnięcie konkursu pla-nowane jest na luty 2018 r.

Podczas konferencji przed-stawiciele Ministerstwa Rozwo-ju informowali również o możli-wości uruchomienia kolejnegonaboru wniosków na unijne do-finansowanie z POIiŚ 2014--2020, z którego będą mogliskorzystać inwestorzy działającyw ramach klastra i planującyprzedsięwzięcia z zakresu wy-sokosprawnej kogeneracji. Miał-by być to konkurs w ramachdziałania 1.6.1. z budżetem200 mln zł, a możliwy terminjego uruchomienia to III kwartał2017 r. MMŻŻ

Na rozwój klastrów energiiDDoorraaddccyy eenneerrggeettyycczznnii WWoojjee--wwóóddzzkkiieeggoo FFuunndduusszzuu OOcchhrroonnyyŚŚrrooddoowwiisskkaa ii GGoossppooddaarrkkii WWoodd--nneejj ww PPoozznnaanniiuu uucczzeessttnniicczzyyllii 1100cczzeerrwwccaa ww IIXX OOggóóllnnooppoollsskkiimmEEdduukkaaccyyjjnnyymm PPiikknniikkuu EEkkoolloo--ggiicczznnyymm ww PPoobbiieeddzziisskkaacchh..

Głównym tematem spotka-nia była ochrona powietrza.Jednym z elementów piknikubył finał rajdu terenowego,zorganizowanego dla młodzie-ży gimnazjalnej. Szkoły pod-stawowe z gminy Pobiedziskauczestniczyły w konkursie nanajlepsze stoisko popularno-naukowe, a przedszkola przy-gotowały stoiska ekologiczno-edukacyjne.

Nie zabrakło też licznychatrakcji. Można było m.in. spo-tkać się celebrytami promują-cymi ekologiczny styl życia,na scenie odbywały się wy-stępy przygotowane przez dzie-ci i młodzież szkolną.

Przy stoisku WojewódzkiegoFunduszu Ochrony Środowiska

i Gospodarki Wodnej w Po-znaniu dla najmłodszych przy-gotowano quiz z wiedzy o odnawialnych źródłach ener-gii, sposobach jej oszczędza-nia i o ochronie środowiska.

Doradcy energetyczni WFO-ŚiGW udzielali też konsultacji

na temat założeń programu„PIECYK-2017”, którego ce-lem jest przede wszystkim fi-nansowanie działań w zakre-sie wymiany starych, zanie-czyszczających powietrze pie-ców na nowe, ekologicznekotły. KKŚŚ

Pobiedziska promują ekologię

Dla uczestników pikniku ekologicznego przygotowano wiele atrakcji.

FOT.

K. Ś

WIT

ALS

KA

Jak dziś skutecznie edukować o ekologii?22 czerwca odbyła się konferencja z okazji Poznańskiego Dnia Energii 2017.

Poznański Dzień Energiito akcja związana z edu-kacją ekologiczną oraz

podnoszeniem świadomościenergetycznej lokalnej spo-łeczności. Po raz pierwszy od-była się ona w 2016 r. w formierodzinnego pikniku, który miałmiejsce na terenie parku im. J. Kasprowicza przy hali wido-wiskowo-sportowej Arena.

Tegoroczna, druga edycjaobejmuje konferencję, któraodbyła się 22 czerwca w salipoznańskiego Urzędu Miasta,konkurs plastyczny oraz wzo-rem ubiegłego roku – piknik ro-dzinny.

Organizatorem konferencjiPDE było miasto Poznań wewspółpracy z partnerami całejakcji: Philipsem, Veolią, Wiel-kopolską Agencją ZarządzaniaEnergią, Politechniką Poznań-ską, Miejskim Przedsiębior-stwem Komunikacyjnym, Sto-warzyszeniem Metropolia Po-znań oraz Wojewódzkim Fun-duszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Pozna-niu.

Przedstawiciele tych instytu-cji przekazali uczestnikom spo-tkania wiele informacji doty-czących zagadnień związanychz efektywnością energetyczną.Czego konkretnie można byłosię dowiedzieć? Np. danych

na temat modernizacji i rozwojusystemu ciepłowniczego w Po-znaniu oraz jego wpływu na po-prawę stanu jakości powietrza;informacji o grupowych zaku-pach energii elektrycznej orazefektywności energetycznej w naszym mieście.

Interesujące dane dotyczy-ły również funkcjonowania po-znańskiej spalarni, tj. Instala-cji Termicznego Przekształca-nia Odpadów Komunalnych,będącej największym projek-tem partnerstwa publiczno--prywatnego w tej dziedzinie,

nie tylko w Poznaniu, ale też w Polsce. Na budowę obiektuprzed laty uzyskano dofinan-sowanie z Programu Opera-cyjnego Infrastruktura i Śro-dowisko.

Spalarnia działa od 2016 r.,bezpiecznie spalając odpady i emitując do atmosfery prak-tycznie oczyszczone powietrzeoraz dostarczając energię elek-tryczną i cieplną. Uczestnicykonferencji obejrzeli krótki filmpokazujący proces powstawa-nia instalacji od momentu pod-pisania umowy między partne-

rami projektu, aż do oddaniaobiektu do użytku.

Ponadto 22 czerwca oma-wiano kwestie możliwości roz-woju odnawialnych źródeł ener-gii w Wielkopolsce, wsparcia fi-nansowego i doradczego WFO-ŚiGW w Poznaniu, bezpieczeń-stwa i niezawodności sieci elek-troenergetycznych, a takżeenergochłonnego i energoosz-czędnego oświetlenia.

Konferencja wpisała się w wydarzenia związane z odby-wającym się w całej Europie w dniach 19-25 czerwca Tygo-

dniem Zrównoważonej Energii(EU Sustainable Energy Week).Poznański Dzień Energii to,poza konferencją, także piknikrodzinny, który zaplanowanona 9 września na terenie par-ku im. J. Kasprowicza przy po-znańskiej Arenie.

Przedsięwzięcie uzupełniakonkurs plastyczny, skierowanydo uczniów z poznańskich szkółi przedszkoli. Termin nadsyłaniaprac w konkursie minął 30czerwca, a jego rozstrzygnięcienastąpi do 1 września. Podob-nie jak w ubiegłym roku, zwy-cięzcy mogą liczyć na ciekawenagrody ufundowane przez part-nerów Poznańskiego Dnia Ener-gii. Ponadto prace, które zwy-ciężą w rywalizacji, zostaną wy-korzystane do promocji Po-znańskiego Dnia Energii w roku2018. Wybrane prace zostanązaprezentowane podczas wy-stawy zorganizowanej w holu

Urzędu Miasta przy placu Kole-giackim. Wręczenie upominkówdla laureatów oraz osób wyróż-nionych nastąpi podczas wrze-śniowej imprezy.

Co czeka na gości 9 wrze-śnia? Organizatorzy i partnerzypikniku umożliwią uzyskanieprofesjonalnych porad doty-czących sposobów oszczędza-nia energii, energooszczędne-go budownictwa, odnawialnychźródeł energii czy możliwości fi-nansowania powyższych inwe-stycji. Nie zabraknie też atrak-cji skierowanych nie tylko donajmłodszych. Zaplanowanom.in. pokazy świetlne oraz wy-stęp znanej polskiej wokalistki,Eweliny Lisowskiej.

Doradcy energetyczni WFO-ŚiGW w Poznaniu będą równieżobecni podczas wrześniowegowydarzenia i już dziś zaprasza-ją do uczestnictwa w Poznań-skim Dniu Energii 2017. MMŻŻ

22 czerwca w Urzędzie Miejskim w Poznaniu odbyła się pierwsza odsłona tegorocznego Poznańskiego Dnia Energii.

FOT.

AR

CH

IWU

M W

FOŚ

IGW

W P

OZN

ANIU Banner promujący rodzinny piknik ekologiczny, który

odbędzie się 9 września przy poznańskiej Arenie.

Monitor Wielkopolski | lipiec 2017www.monitorwielkopolski.pl

inna strona samorz¹du16

WWyyddaawwccaa:: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego – Kancelaria Sejmikual. Niepodległości 34, 61-714 Poznań, tel. 61 62-67-030, fax 61 62-67-031RRaaddaa PPrrooggrraammoowwaa:: Krzysztof Grabowski, Tatiana Sokołowska (zastępczyni przewodniczącej), Zofia Szalczyk (przewodnicząca), Dariusz Szymczak, Waldemar Witkowski, Maciej Wituski (sekretarz)RReeddaakkccjjaa:: Artur Boiński (redaktor naczelny), Piotr Ratajczak (sekretarz redakcji)AAddrreess rreeddaakkccjjii:: al. Niepodległości 34, 61-714 Poznań, pokój 842, tel. 61 62-67-036, fax 61 62-67-031, e-mail: monitor@umww.pl, www.monitorwielkopolski.plMateriałów nie zamówionych nie odsyłamy. Zastrzegamy sobie prawo do redakcji tekstów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń. Publikacje promocyjne w Monitorze Wielkopolskim można zamawiać pod numerem telefonu 61 62-67-036.

Monitor Wielkopolski – magazyn samorz¹dowy

monitorujemy radnych

>> Mirosława Rutkowska-Krupka:

Mąż zasadził,ja się relaksuję

>> Jestem radną, bo… wygrałam wybory, jestem kompe-tentna – mam doświadczenie w pracy w samorządach róż-nych szczebli.

>> Gdy po raz pierwszy zasiadłam w sejmikowych ła-wach… czułam się wyróżniona.

>> W samorządzie najchętniej zmieniłabym… niektóreustawy, ale nie jestem posłem i nie mam na to wpływu.Tak ogólnie: samorządy potrzebują więcej samorządno-ści i pieniędzy pozyskiwanych wskutek trwałych roz-wiązań systemowych.

>> Kiedy wracam z sesji sejmiku… przede mną do poko-nania samochodem do Piły trasa 105 km, na co potrze-buję aż 2 godzin. Oświeć, Panie, władze w Warszawie,niech dostrzegą, że już czas na budowę ekspresowej S11w kierunku północnym!

>> Gdy słyszę „autorytet”, myślę… że to osoba do bólu kom-petentna, o głębokiej wiedzy, zdystansowana, niezależna.Poświęcony jej własny czas nie jest stratą.

>> Mój ulubiony bohater to… człowiek z charakterem, któ-ry tworzy i buduje, a nie marnotrawi i dekomponuje (ruj-nuje, demontuje).

>> Słowa, które najlepiej opisują mój charakter, to… em-patia i odpowiedzialność.

>> Największym zaskoczeniem dla mnie był ostatnio… SejmMłodzieży z okazji Dnia Dziecka, który debatował w War-szawie o dekomunizacji przestrzeni publicznej. Całkowiciepolityczna debata. To smutne. Diametralnie inny, meryto-ryczny był Sejmik Młodzieży w Poznaniu nt. „Wielkopolska2020+ w marzeniach młodych”. To było radosne wydarze-nie, uczące samorządności i odpowiedzialności za słowo.

>> Gdybym mogła cofnąć czas… Ale nie mogę. Nie myślęo przeszłości, myślę o przyszłości. „Nie liczę godzin ni lat.To życie mija, nie ja”. Jestem stale tak samo aktywna.

>> Moje największe marzenie to… Jestem realistką,wszak życie weryfikuje marzenia.

>> Nigdy nie mogłabym… nie dotrzymać danego słowa.>> Przepadam za… relaksem, z dyskretną muzyką kla-

syczną w tle, pod drzewami, które posadził mój mąż.>> Nie znoszę, gdy… nieroby podczepiają się pod sukcesy

innych.>> Gdy jestem głodna… wystarczy choćby filiżanka aro-

matycznej kawy i głód mija.

>> Mirosława Rutkowska-Krupka>> ur. 13 marca 1945 r., Tczew>> „aktywny emeryt”>> wybrana z listy PO, w okręgu nr 2>> 10.882 głosy

RYS

. M

. G

REL

A

Co robi widoczna na zdjęciu (pierwsza z lewej) Marzena Wodzińska z zarządu województwa? Panią marszałek udałonam się podpatrzeć podczas nauki… języka migowego. Było to tuż przed rozpoczęciem spotkania z wielkopolskimiuczestnikami XXIII Letnich Igrzysk Głuchych. – „Życzymy wszystkim sukcesów na olimpiadzie w Turcji…”. Jak to po-wiedzieć? – zagaiła Marzena Wodzińska. Tłumacząca sportowcom na język migowy Katarzyna Witman-Dziurla, prezesUczniowskiego Międzyszkolnego Klubu Sportowego Niesłyszących w Poznaniu, spróbowała przeprowadzić błyskawicznykurs. Dzielnie wspomagał ją w tym zastępca dyrektora Departamentu Sportu UMWW Mariusz Kubiak. Jak poszła na-uka? Powiedzmy tak: na pewno zawodnicy zrozumieli, że pani marszałek usiłuje im przekazać coś miłego…

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

podpatrzone

Zawsze na początku sejmi-kowej sesji, tuż po przyjęciuporządku obrad, przewodni-cząca Zofia Szalczyk prosiposzczególne kluby radnych o wskazanie dwóch kandy-datów na sekretarzy obrad. Z reguły znalezienie chęt-nych do tej pracy idzie mo-zolnie. Nic dziwnego więc, żegdy już uda się ich wytypo-wać, zawsze w głosowaniunad swoim wyborem uzysku-ją jednomyślne poparcie.

Nie inaczej było podczasczerwcowej sesji, gdy nikt niesprzeciwił się, ani nie wstrzy-mał od głosu przy wyborzeMarka Sowy i Jarosława Be-rendta. Znany z poczucia hu-moru radny Sowa (co tu istot-ne – z klubu PiS) nie mógł sięjednak powstrzymać od ko-mentarza: – Chcę zauważyć,że sekretarze obrad zostaliwybrani głosami 30-0, a więcuzyskali jeszcze lepszy wynikniż Donald Tusk w Brukseli!

podsłuchaneW tym wydaniu „Monitora”poruszamy temat coraz licz-niejszej rzeszy Ukraińcówwypełniających luki na na-szym rynku pracy. To za-gadnienie coraz częściej po-jawia się w wielu dysku-sjach.

Nie mogło nie wypłynąćrównież podczas czerwcowe-go posiedzenia sejmikowejKomisji Rodziny i PolitykiSpołecznej, skoro tematemjej obrad była „Sytuacja osób

z zawodem sprzedawcy nawielkopolskim rynku pra-cy”. Szybko ktoś wspomniało rzeszach Ukrainek pracu-jących przy sklepowych ka-sach.

– Przy kasach, to pół biedy– zauważył wicemarszałekWojciech Jankowiak. – Naj-gorzej jest na stoisku rybnym,gdy trudno się dogadać i dia-log wygląda tak: „Kakujurybu ty chatiosz?”. „No,smacznuju rybu”.

usłyszane

Powiadają, że ciągniewilka do lasu… Co pod-czas czerwcowej sesjisejmiku tak bardzoprzykuło uwagę byłegoprezydenta PoznaniaRyszarda Grobelnego i jego zastępcy Miro-sława Kruszyńskiego?Obecni radni woje-wództwa pomiędzy ko-lejnymi głosowaniamipochłonięci byli czyta-niem na portalu jedne-go z dzienników tekstuautorstwa prezydentaJacka Jaśkowiaka, czy-li tego, któremu mu-sieli ustąpić miejsca w gmachu przy placuKolegiackim.FO

T. A

. BO

IŃS

KI

wyśledzone