James Joyce Sanatçinin Mektuplari

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    1/156

    JAMES JOYCESANATININ MEKTUPLARI

    zelbil

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    2/156

    mge Kitabevi Yaynlan: 32 Edebiyat Dizisi:

    3

    Ekim 1991

    mge Kitabevi Yaynclk Pazarlama San. ve Tie. Ltd.

    ti. Konur Sokak, No: 3 Kzlay/ANKARA el:

    11! 19 "#$1#% &% 3#

    'izgi: At(lye Seven )a*k: +zkan atbaa-lk$

    ANKARA

    MGEkitabevi

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    3/156

    JAMES JOYCESAA!"## MEK!$%&A'#

    !()k*esi: K+d)et EM,'O-&$

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    4/156

    'i./a)d Ellmann0in ilk basks 14 ylnda ya5lanSelected Joyce Letters adl ya5tnn 146 7iking %)ess #n.89; sy?l+ ta)a

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    5/156

    2 isan 116 %askalya saba/@ (rl$d C#!)#riyeti

    Krde*li% +r,-t-lide)iPtric% Perse./annesine yle diy>)d+:F Genim ve a)kadala)mn v+)+la.a?@ y>k >la.a? g(n

    geliy>)8Annesi teki >?l+ 0illi!"1.s>)d+?+ zaman@

    F 0illie miH O da b()le)i gibi v+)+la.akt)8 Ie5imizle.e?iz888 diy>)d+8

    Ayn saba/@ (rl$d Sosylist C#!)#riyeti Prtisik+)+.+la)ndan J!es O"Co$$olly/ )landa akliye ve enel Sendikasnn Me)kezinden ay)l)ken@ 0illi! O23rie$"e/

    katledilmeye gidiy>)+z de)8 O"3rie$in Gaa) ansmz /i* y>km+H s>)+s+na yant +d+): Kesinlikle y>k8

    Lyle de >l+)8(rl$d Ps%ly Ay%l$!s'/ ngi lizle)in@ilgisiz kiile)i de ld()mele)i ile@ 1000l(@ yangn ve idamla)la

    bast)l)8

    J!es Joyce/2 N+bat 1BB20de d>?d+8Jo)$ St$isl#s Joyce91B131= ve Mry J$e M#rry Joyce0+n 91B 1;3= beiyayan >n *>.+?+n+n en b(y(?(yd(8Jo)$ Joyce/siyasal etkiyle

    1BB;den 1B2ye kada) *alt? 7e)gi !>5lama Dai)esininsa?lad? geli)le@ >?l+J!es

    4. 5 %at)i.k %ea)s ve illiam %ea)s i*in 23 Ekim 122 ta)i/li@ J>y.e0+n teyzesine yazd?mekt+b+n di5 n>t+na baknz8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    6/156

    Joyce6( en iyi kat>lik >k+l+ Clo$,e7es Colle,e"de >k+tt+8Mali d+)+m+ b>z+l+n.a@ J!es Joyce/ 3el8eredeColle,e2e devam etti ve 1;2de 9#bli$ U$i8ersityColle,esanat bl(m(nden mez+n >ld+8

    Cizvit />.ala) J!es Joyce"da dinsizlik ia)etle)ig)sele) de@ O@ >k+l+n en iyi ?)en.ile)inden bi)iydi8 6Ekim 1B2de )landa Milliyet*i %a)tisinin lide)i C)rlesSte7rt Pr$ellld(?(nde@ yandakiJ!es Joyce/ Et!+8 Iealy@ ii)ini yazm ve ii) D+blin0de da?tlPmt8 Joyce/ da/a s>n)a 9#bli$liler adl yk( kitabnatemel >la.ak Sil#etler"i/ Od M-zi:i adl ii) kitabnatemel >la.ak9#y,#lr61@ b+ ylla)da yazmaya balamt8 A)kadala) )landa s>)+n+n+@ a/lak ve s>syalizmk>n+la)n ta)t)ken@ Joyce/ kendisini sanat* >la)aktanmlamt8 0;3; Yets"i$ Ko$tes Ct)lee$adl >y+n+n+

    5)>test> etmek i*in imza t>5land?nda@ imza ve)meyentek ?)en.iJ!es Joyce"d+8

    1;;0de@ )landada a/lak ta)tmasna k>n+ >lan

    (bse$le ilgili bi) makalesi ve 1;10de@ 0; 3; Yets/

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    7/156

    niminden vazge*miti8 Nii)@ )>man@ yk( yazmak ve estetik

    k+)amn >l+t+)mak istiy>)d+8Sn< a)kada Oli8er St Jo)$ lan Kingst>Rn Sandy.>ve daki Ma)tell> k+lesineye)lemeye ka)a) ve)di8 J>y.e >t>biy>g)aman Ste&)e$

    =ero"y+ yaza.ak@ >ga)ty de@ ii) ve ve k>n+mala)la zg()l(kn.ilini kaleme ala.akt8 Ma)tell> K+lesi@ Deln)a d(nyann Yeni Iellenizm me)kezi >la.akt8 >ga)ty A?+st>sda k+leye tand8 Evile)ini y(k(mlene)ek >)ada kala.ak >lanJ>y.e Eyl(lde >ga)tye katld8 Qakat >ga)ty J>y.e0+n b(t(nyaza)la)la alay etti?ini g)(y>) ve >na 5at)>n@ evsa/ibi veya)>man i*in malzeme >lmak istemiy>)d+8 K+lede bi)liktekaldkla) S!#el C)ere8i1 Tre$c)"i$kab+s+nda g)d(?( 5ante)eate etti?i bi) ge.e@ >ndan s>n)a sila/ alan >ga)ty@ >n+ bana

    b)ak diye)ek ate etmeye balad8 J>y.e /emen giyini5 *kt@ k+leyi te)ketti8

    O.ak 1;de S$t>'$'$ Portresi$iyazd8Joyce/ S$t>'$'$Portresi"$de/ >t>biy>g)a)d+8Yeni yaynlanmaya balanan 9$ de)gisi@ J>y.e+n yazsn

    basmay )eddetti8 9$ ve Iris) =o!ested;"de yk( ve ii)le)iyaynlamaya baladysa da@ bi) zaman s>n)a )eddedilmeye

    balanmt8 Iris) =o!ested/ikin.i yk(den s>n)a@ >k+)la)nn@yk(le)in baslmamasm istedikle)i bildi)di8

    )landa t>5l+m+nda ka)lat? baskla)n@ y>ks+ll+?+n@ngilte)eye ka) ba?mszlk savann@ aile@ din@ (lkeyle ilgili

    baskla)n an b>y+tla)da g(na/ d+yg+s+ ya)atmasnn@ bi)eyinzg() dav)anmasn@ bi)eysel geliimini ve sanat* >lmasnengelledi?ini d((nenJoyce/ 8Ekim 1;de )landay te)ketti8

    19. y(zyln >bekti< mate)yalist g)((@ 2;8 y(zylda

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    8/156

    ye)ini s(bekti< mate)yalist ge)*ek*ilik g)((ne b)akt89r7i$/Ei$stei$/ ?re#d/ P8lo8/ M$dn@ madde@ insan ve t>5l+mla ilgilibilimsel *almala)@ *>k da/a 5l+mam+tl+l+k vaadeden *e)*evesi@ libe)alizmin >)tadan Tkalkmas@ t>5l+msal dev)imle)@ siyasette Av)+5a siste m5l+msalilikile) a)asndaki *elikile)in *z(m(@ yaza)@ anlamak veanlalmak s>)+n+ ile ka) ka)ya geti)iy>)d+8 208 y(zylda@de?ien yaam bi*imi@ bilimsel ve siyasal de?iimle)le@ de?ien

    bi) sanat anlay >)taya *kt8nsand>?a ilikisinde izlenime ve)ilen nem@ akim

    kav)ad? s>m+t bi)ev)ene yneldi8 esnele)in z(n( kav)amak@g)(n(m de?il@ d((n.eye a?)lk ye)mekle >lanakl >la.akt8Sanat@ d>?ann ve nesnele)in anlatm de?il@ sanat*nn meydanageti)di?i kendine zg( bi) va)lk >la)ak anlalmalyd8 D>?anntaklidinin sanat b>zd+?+ d((n.esiyle@ sanatn d>?annde)masy> n+n+ ve salt k+)amsal bi) d>?ay sav+nan anlay

    d>?d+8 Sanat@ *eitli ?ele)in >l+t+)d+?+ bi) ya5sal d(zen ise@sanatn iliki k+)d+?+ ge)*ek g)g(l bi) va)lk sz k>n+s+>lmamalyd8 Sanat d>?a >)antla)na ka) sanat >)antla)mk+)mal ve bi)eysel ay)lkla)n )eddiyle insan sanatn i*ines>kmay ama*la)ken d+yg+sallktan ve s>y+l maddekav)ayndan ay)lmalyd8 Sanat ve yaamn bi) ve ayn>lmasma *allmalyd8

    7e 122le)de S>vyet )essam MaleRis./@ ek>n>mik sistemleva) >lan d(nya t(mden de?ie.e?ine g)e@ d>?adan@ nesneden

    ve d+yg+sal d(nyann (st(nden@ s()ekli deney ve *aba isteyeninsann@ 5)atik )ealizmin d(nyasna ka) savaa)ak@ /ayvaninsanm sanatna ka)@ >nt>l>ik ge)*e?in idesiz ve i*e)iksizsanatn ya5maya *aly>)d+8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    9/156

    20. y(zylda@ gelien iletiime@ gazete vb8 nin ya)att?

    >)tama@ ti.a)i kita5la)n >l++m+na ka)lk@ k(lt()el/>m>enlemenin m+tlakl? sz k>n+s+ almamaktad)8 Ie) sanatt()(n(n kendi t>5l+msal taban@ k(lt()el *>k*+l+k da sz k>n+s+de?ildi)8 Altk(lt()le)in tamam@ ge)*ek yaam kesiminde egemen>lan k(lt()(n dav)an kal5la)n benimsememek z>)+ndad)la)ve />m>enleti)me@ t>5l+m+n kendini yeniden ()etmesinde@ bi)n>ktadan s>n)a@ sisteme *elikili >la)ak >)taya *ka.akt)8 Kendinide?iik nitelikli kesimle)le ka) ka)ya b+lan yaza)@ aa.a? bilgid+va)nn kalnlamas ka)snda@ de?iik bi) metin >)taya k>ya

    .akt)8Yaza)n yeni k>n+m+ ile@ edebiyat@ anlatt?na y>)+m+n+katmadan@ zaman dizinsel s()e.i izlemeden ve bi)den *>k kiiyika/)aman edine)ek@ d>?)+dan ka/)amann izleniminin akta)ld?@Gilin*ak yntemini k+llanmaya baly>)d+8 J!es Joyce@a

    bi)likte@ T; =rdy/ J; Co$rd/ 98 =; L7re$ce/ ; 0oolB/ E; M;?orster/ yenilik*i ngiliz )>mannn@ 3ili$>%'*' ynteminin@ 2;y(zyln banda n.(le)i >ld+la)8

    Estetik k+)am.s &+ka.s@ b++va ide>l>isinin sav+nma

    d+)+m+na gelmesiyle@ b++va ge)*ek*ili?inin b+nalma gi)di?ini@kiilik g(.(n(n@ insiyatilmas ile edebiyattage)*ek*ilik@ d>?allk ve bi*imin 5a)*alan >la)ak a*klamaktad)d+)+m+8

    3-t-$ te%i l$lrd old#:# ,ibi/ %&itlist -reti!i$,eli*i!i$de$ de:il/ B%t y$' z!$d o$#$ ,eli*i!$o%s$'$d$ >e%iyor#z;;; !oder$ ,->l-%lerle y$y$ es%i 8e$ti%l*!'* -reti! y$te!leri$i$ berberleri$de%i ,-$- ,e>!i*

    to&l#!sl 8e &oliti% %o*#llrl birli%te )DlD y*y'*'$d$ do:$es%i$i$ !l' bir >o% ,->l-%leri$ bs%'s' lt'$dy'z/ yl$'zc y*y$d$ de:il/ y$' z!$d l-de$ de >e%iyo#z;an

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    10/156

    la *kanL#%cs/yaza)n b+g(nk( t>5l+m # salyaam betimleme +zmanl? ya5an bi) edebi anlatm +zmanna@

    bi) vi)t(ze dn(t(?(n( d((n()8L#%cs"m8 ge)*ek*ilik kaltnn@ edebiyatn a)tistik

    (st(nl(?( ve 5>5(le)li?inin temeli >lan ge)*ek*ili?in )ne?i >la)ak g)d(?( ili:i!izde%i bz' *eyler/ y$i old#%> e$der 8eol#!l# *eyler/ t!!e$ old#:# ,ibi beti!le$!eli/ b*% t-rl-

    de:il (del i$s$i d#y,#lr'$ byle e$der belirtileri$i$)er)$,i bir ,-zel do,! )t'r'$ bir s 1$t>' trB'$d$%eyBi olr% >r&'t'l!s'$ )DlD rz' ol!'yor#!;

    Sanatm yalnz.a ta)i/e /izmet eden de?e) tad?m@yaza)n t>5l+msal ge)*ekle)i edebi ge)*ekle)e dn(t()(5@eleti)menin g)evinin de b+nla) ge)*ek yaamdaki /alinedn(t()mek >ld+?+n+ sav+nan Ple%) $o8"+n g)((n(

    5aylaan@ yeni t>5l+ma yeni sanat i*in Prolet%#ltyaza)la) )g(tlenmesini &roleter ideoloFi$i$ lbort-8$

    >la)ak ka)layan 3o,d$o8/ge*mi sanatn y>k edilmesige)e?ini RBei y%!sl>ganyla zetleyenMy%o8s%y/d(nya k(lt()( 'nesanstan be)i ge)ilemekte >ld+?+nag)e@ d(nya edebiyatnda b++va zinin )>l(n( *>kaba)tlm b+lan n+*ta R de%"i$ + s>)+ veyantyla ka) ka)ya kalmaktad)la):

    J!es Joyce !#/ to&l#!c# ,er>e%>ili% !i/ Joyce/%#rtlr'$ %y$*t':' &isli% y':'$'d'r;

    Nor 3!clela U()i/de ?)etmenlik ya5mak i*iny>la *kanJoyce/>)ada ?)etmenlik >lmad?n ?)endive bi) s()e b+ g(n Y+g>slavyada b+l+nan %>lada ?)etmenlik ya5tktan s>n)a8 !)iestede Ge)litz Ok+l+nda?)etmenli?e balad8 !emm+z 1;de >?l+ ?d+8 Ekimde ka)dei Stanisla+s+ da !)iesteye geti)tti8

    1;6 !emm+z+nda '>ma0da bi) bankada *almaya

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    11/156

    ba.layan Joyce/ S$t>'$'$ Portresi"ni Ste&)e$ =ero ayla

    romanla.tr0

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    12/156

    kada) S$t>'$'$ 3ir Ad! Olr% Portresiten)a@ Iazi)an 11de9#bli$literbasld8J>y.e@ 1;6da D+blinlile)e ekliye .e?i Lyk+ >la)aktasa)lad? Ulysses"i11 Ma)tnda yazmaya balad8

    Joyce/ Ulysses )>mannda@ Odysse#s" dan esinlene)ek@ bi)g(n i*inde m>de)n yaam@ s)ail ve )landa +yga)lkla)ndan/a)eketle@ /)istiyankat>lik d(nyasn@ /e) *a?da ayn kalanyaam@ eskiyeni ngiliz.eyi@ *a?)mla) k+llana)ak@ b(t(n(nsemantik emas >la)ak kendi tekni?ini ya)ata.ak bi*imdeanlatmay ama*ly>)d+8

    Gi)in.i D(nya Savann balamas ve ka)dei8 St$isl#s+n gzaltna alnmasndan s>n)a Joyce/ 11Iazi)annda U()i/e ye)leti8 Kansnm bi) ak)abasnn@Krliyet

    Edebiyt ?o$#2n+n ve =rriet S)7 0e8er"in ya)dmla)ylage*indi8 Gayan 0e8er/ Joyce"8'$kita5 lannn baslmas i*inde *alt8 1;40de balay5 11 Eyl(l(nde tamamlad?S$t>'$'$ 3ir d! Olr% Poriresi/ 116da basld811Bde S-r,-$ler basld ve 110da Almanyada >ynand8

    Joyce/U()i/de@($,iliz Oy#$c#lr'!iyat)>s+n+ k+)d+8Savan bitmesiyle J>y.e@ !)iesteye dnd(8 Qakat sava

    s>n)as !)ieste@ Joyce i*in elve)ili >)tam sa?lamy>)d+8Ulysses i$de basmn sa?lamak ama.yla %a)is0e gitti8 G+)ada

    Po#$d"+n *ev)esiyle iliki k+)d+8 S()g(nle) sa/nelendi@kita5la) basld@ *ev)ildi@ /akknda eleti)ile) yaynland8 QakatUlysses" i bast)mak m(mk(n >lm+y>)d+8 Ulysses"i$ basksnya5may Ame)ikal Syl8i 3ec) (stlendi8 isan 1120de%a)is0deki ki tabevinde@ ayn .addedeki kita5* Adrie$$

    Mor!ier ile bi)likte Ulysses i*in kam5anya balattla)8!annm yaza)eleti)men*evi)men lery Lrbo#d A)alk1120 de bi) k>n

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    13/156

    1 aet ba*l0 Ekim 19##e ;onra5a # aet ba*l,

    %5ne Ne< 8ork 7o*ta yetkililerin-e el konulu0 =-ak19#35e ;onra5a % aet n- ba*k*nn "995una>mrk yetkililerin-e el konulu0 Roman, =-ak 19#"5e?ari*5te tekrar ba*l0

    Ni*an 19##5e, Ulysses"tokumaya i*tekli olmayanNor/o-uklaryla birlikte, @oy-e5un itirazna ra2men 4rlana5yagitti, i*ava.m iine .tler0 Joyce/ Nor"d$ e*inlenerek0Ni*an 19#35e?i$$e,$s 0%e2iyazmaya ba.la0

    ?i$$e,$s 0%e bir ge-eyi anlatyoru0 Joyce/ .te6e7 ayn ya. ta.yan bilin-in, ge-e ya.amnn ilini, int$Ariillerin ya7*nan yararlanarak, a2r.mlara *nrtanmayarak, ki.i ve olaylarn evreen yinelenme*ini,ya.am ve ya.aman Barkl olmayan eebiyat,*tanartla.m. ya.ama kar. karak, lirik ve alay- birbiime gerekle.tirmek i*tiyoru0

    19#"$193 yllarna ?i$$e,$s 0%eGin b(lmleriergilere yaynlan0 ?i$$e,$s 0%e/ biroklarn-a k(tkar.lan0 @oy-e5un eebi yetene2ini 6ar-a2, an$la.lmazl2 ve lr2 *(yleni0 Po#$d ve Le7is ile ara*al, bir oklan onan uzakla.tlar0 Joyce/ 19#C e *on.iirlerini Poe!s Pe$yec) ayla yaynla0 Eebiyetene2inin oru2una olu2unu ve ilini ama-na g(rekullan2n kantlyoru0 Devre*ine yeni bir arkaa. grubuolu.tu0 ?ord Mdo1 ?ord/ T;S; Eliot/ Adrie$$ M$$ier/

    Er$est 0ls)/ E#,e$e ve Mri Jols/ ergilerine?i$$e,$s 0%e"in b(lmlerini, Joyce 6akkna makaleleryaynlalar0 19#9a @oy-e iin arkaa.lan bir kita7yaynlalar0

    Joyce/ 19#95an 19315e kaar, keni ya.am ile (z$

    e.le.tirerek, ok iyi *e*ine ra2men, ba.kalarn-a tutulu2uiin 6ak etti2i yere gelemei2ine inan2, 4rlanal$Fran*zo7era *anat*Jo)$ S#lli8$2'tantmak iin al.t0 1931 yl

    Joyceiin aile *orunlanmn a2r

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    14/156

    bast? bi) yl >ld+8Nor 3!cle"l)esmen evlendi8 Aynyl >?l+ evlendi ve babasnn l(m(n(n ya)att? a.snt>)+n+ Ste&)e$"i$d>?+m+ /a)+n 3y$ Jols"! >k+l+na ve)ilmiti8 kin.iD(nya Savann balamas ile >k+l Si$t)+nla)nn 5einden gittile)8 %a)isind(mesinden s>n)a@ bi) *>k s()g(n@ S!#el 3ec%ett/ P#lve L#cy Leo$ da/il@ kasabaya geldile)se de Q)ansa0dakalmak +yg+n g)(lm(y>)d+8 GayanJols"! da Q)ansa0yte)ketmesinden s>n)a@ Joyce/ svi*)e0ye gitmeye ka)a)ve)di8 svi*)e yetkilile)in.e ilk bav+)+s+ kab+l edilmeyen

    Joyce/14 A)alk 1;da@ gzle)inden >nbi) kez ameliyat>lm+ ve /asta >la)ak@ U()i/0e geldi8 Joyce"+n mide

    a?)la)nn@ bi) ka* yl n.e %a)isde k>n+lan te/isdekigibi sini)sel >ld+?+ samly>d+8Joyce@ 1; O.akta@ m>)5l+m i*inde sanat*nn yeni ilikile)iyle@ yeni

    edebiyatn iki ilevi va)d):Yenilik*i edebiyat@ *a?da ge)*ekli?i@ yaanty@ d+yg+lan

    dile geti)en bi) ge)*ek*ilik anlayyla libe)al bi) ilevy(kleni)8 Sanat*@ insan.l yaklamyla@ t>5l+ma ka)eleti)i g)evini ye)ine geti)i)8

    Sanat*@ t(m sanat de?e)le)ini y>k ede)ek@ kendii*inde b(t(nselli?i >lan@ an.ak >k+nmasnda >k+)+n da*abasyla anlam kazanan estetik bi) b(t(n@ yetkin bi)ya5t s+nmakla g)evlidi)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    15/156

    K+)amla +yg+lama a)asndaki +y+m@ ge)*ek*ilik@ sanatn

    kendi yasala)na ba?l >la)ak@ g(nl(k yaamdan ay)a)ak@s>y+tlana)ak@ >n+n ()etimine gi)ebilmesinde yata)8 e)*ekleg(nl(k yaam a)asndaki l>i= t>5l+msal ilikile)*z(lmedik*e@ b(im@ sanat ve siyasette@ insan bilin.inde@ etkisinigste)e.ekti)8 Gilin*@ b+ y+tlamadaki >l+mlama ve ay)t)ma de?e)ini@g(nl(k yaama ilikin nesnelleme bi)ikimini a*?a *ka)makt)8 y*! l$'$'$ ilerleyebil!esi$i$

    %o*#l#$# ol#*t#r#r; ngilizle)@ ayaklanmay /abe) almla)d8 )landa1 ya sila/

    geti)en Alman gemisi bat)ld@ sila/ sa?lamakla g)evliCse!e$tHka)aya ayak bast? ye)de@ 21isanda t+t+kland8 6;1;; lide)@ 23 isan g(n( t+t+klandla)8 Ka)delik L)g(t(n(nlide)le)inden Mc Neill/ ayaklanmann i5talini istedi ve iste?igazetele)de *ktX

    )landa0nn ba?mszlk sava@ yaza) Se$ O"?oli $e"e

    ge*miimizin kalntla)nn *>?+ /a)abele)@ a)kla)mzn *>?+a. ve isyan t()k(le)idi) dedi)te.ek kada) +z+n ve yenilgile)led>l+ >lm+t+8 s5any>l@ Q)ansz ya da Alman deste?i a)ana)ak@G)itanya m5a)at>)l+?+na ka) ve)ilen savata@ )landal#la)n@ #8D(nya Sava0n@ kat>lik@ milliyet*i ya da s>syalist@ ba?msz)landa0nn k+)+l++ i*in@ yalnz )landal#la)n@ ngilte)e i*in de?il@)landa i*in savaa)ak@ bi) la)ak de?e)lendi)mele)inige)ekti)iy>)d+8

    nsanlan kesin l(me geti)en )landa t>5l+msal ya5snda@

    )landall? ve kat>likli?i yaayan J>y.e+n@ kiili?ini geliti)meve sanat*@ insan ile sanat*y@ ge)*ek ile ya5tn *akt)ananlay@ S$t>'$'$ 3ir Ad! Olr% Portresi"nden@

    ?i'!e,$s 0%e"e>lan

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    16/156

    ()etimi@ insanl?n la)ak anla)8 Le$i$/ %askalya Ayaklanmas i*in@to&l#!sl de8ri!i$/ k(*(k b#rF#8zi$i$ bir %esi!i$i$de8ri!ci &tl!lr' 8e y$ &roleter %itleleri$/ to&r%:lr'$'$/ %ilise$i$/ %rllr'$/ b*% #l#slr! 8e #$s#rlr'$bs%'lr'$ %r*' >'%!lr' ol!d$ ,er>e%le*ebilece:i$i)yl et!e$i$/ to&l#!sl de8ri!i reddet!e% old#:#$#yaza)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    17/156

    Ma)t 1;18 '>yal !e))a.e@ Qai)n >y+n+n+z+n 9Giz Ll(le) $yand?mzda=yaynndan ksa bi) zaman s>n)a ngiliz de)gile)inden bi)inde 9!/eQ>)t/nig/tly 'evieR=2 bi) de?e)lendi)memin *kt?nanmsayabili)siniz8 Yazm g)d(?(n(z( biliy>)+m@ *(nk( ksa bi)zaman s>n)a illiam A)./e)3bana@ sizden bi) ka* g(n n.e ald?

    bi) mekt+5ta James J>y.e+n iyilikseve) ve e?e) dil bilgim yete)li>lsayd teekk() etmek istedi?im de?e)lendi)mesini !/eQ>)t/nig/tly 'evieRda >k+d+m@ da/a d>?)+s+ /e.eledimZ diyeyazd?nz bildi)di8 9Sizin diliniz /akknda benim bilgim k gen* bi)iyim ve belki d+yg+la)n byle >y+nla)ndansz etmem sizi g(ld()e.ek8 Qakat eminim kendi yanzdan ge)iye@

    benim gibi (nive)site zamanla)nza dne)seniz ve size@ sizin benimi*in >ld+?+n+z gibi@ de?e) ve)di?iniz bi)inden bi) sz.(k gelse@d+yg+la)mn ne >ld+?+n+ anla)snz8 Yalnz.a bi) eye 5imanm@>lg+nlamam ve a.ele.i makalemin sizin vg(n(zde da/a de?e)live iyisi >labile.ekken ka)nza *kmas8 Yazda kastl bi) a5tallky>k ama ge)*ekten

    9= Ien)ik #bsen 91B2B1;6= >)ve*li )>mana@ >y+n yazan8 Danima)kaya ba?l sve*de ii)le)iyle /alkayaklanmaya kk)tt8 Ylda iki >y+n yazd? tiyat)>s+nda a*k sevime yanls g)(le)ek /aka)ete+?)ad8 Vlkesini te)ked.).k Ln.e 7enedik s>n)a '>maya ye)leti8 Ese)le)i b(t(n Av)+5ada >ynand8 Onyl s>n)a (lkesine dne)ek Osl>0da ld(8

    92= J>y.e+n lbsenle ilgili makalesi !/e Q>)t/nig/tly 'evieR de)gisinin 1 isan 1; ta)i/li saysnda *kt8

    93= illiam A)./e) 91B612=@ #bsen

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    18/156

    da/a

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    19/156

    9Kasim 1;2=

    C S8 %ete)s !e))a.e@ Cab5a@ D+blinSayn &ady )eg>)yW b+)adaki t5 ?)enimini b)aky>)+mW

    sizi bi) ta)i/*eyle bi)az ska.a?m8 K)aliyet Vnive)sitesi edebiyatbl(m(nden mez+n >ld+ktan s>n)a b+)da t5 >k+may5lanlamtm8 Ama >k+l yneti.ile)i beni ?)enimden y>ks+nb)akmaya ka)a)lla)W ne)deyse@ kalbimden ge*ti?i gibik>n+abile.e?im )a/at bi) k>n+m sa?lamam engellemeyiistedikle)ini syleye.e?im8 *tenlikle@ >k+l /a).n deye.ek

    d+)+mda de?ilim8 Yeteneksizlik iddiasyla@ benim ineklememH?)enimimi@ snavla)a gi)memi engelliy>)la)@ >ysa benimge*ti?im snavla) ve)emeyenle)e b+nla) sa?ladla) vesa?ly>)la)8 !5 di5l>mas almak istiy>)+m *(nk( *almala)mb+ndan s>n)a g(venle geliti)ebili)im8 Kendimi >)taya k>ymakistiy>)+m k(*(k veya b(y(k >labili)im *(nk( biliy>)+m kiinsan >la)ak kilisemin ne)+m8 %a)is

    Vnive)sitesinde t5 ?)enimi g)mek ve ngiliz.e ?)ete)ekge*imini sa?lamak niyetindeyim8 Gi) baka (lkeye tek bana vea)kadasz gidiy>)+m M>ntma)t)e yaknla)nda bi) ye)deyaayan bi)ini biliy>)+m ama >n+ /i* g)medim ve size@ bana/e)/angi bi*imde ya)dm edi5 edemeye.e?inizi ?)enmek i*inyazy>)+m8 %a)iste bama nele) gele.ek bilmiy>)+m amad+)+m+m b+)da >ld+?+ndan da/a kt( >lamaz8 D+blin0den 1A)alk %aza)tesi g(n( ge.e gemisiyle ay)ly>)+m@ ayn ge.e

    t)enim 7i.t>)ia is

    9P= &ady )eg>)y 9A+g+sta %e)sse=@ J>y.e+n Yeats a)a.l?yla tant? )landal# yaza)8 )eg>)y 91B2132= )landa ey+nla) yazm@ bi)eydi)landa milliyet*ile)inin tiyat)>s+ Abbeyin k+)+l+ ve y+8e timinde nemli )>l( >lm+t+)8!()k*ede K+laktan K+la?a@ Ay D>?a)ken adl >y+nla) yaymlanmt)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    20/156

    tasy>n+ndan eR/avene kalky>)8 Qakat +m+ts+z de?ilim *(nk(y()(d(?(m y>lda baa)sz >lsam da b+ baa)szl?n 5ek anlamy>k8 Kendimi d(nya g(*le)ine ka) smaya.a?m8 '+/daki inan*

    dnda /e) ey de?ikendi) ve b+ inan* /e)eyi de?iti)i)@ka)a)szl? kla d>ld+)+)8 7e y+)d+mdan inan*sz bi)i gibis()(l(y>)m+ g)(lsem de /en(z benimki gibi inan. >lan bi)ine)astlamadm8 Saygla)mla8

    James Joyce

    DUBLN'e ALESNE

    " A)alk 1;2)and I>tel C>)neille@ %a)is

    Ie)kese me)/abaW Gay Yeats1 &>nd)aya@ !/e S5eak e)nedit)(n(2 g)meye gitti )+mW A.ademynin edit)(n( de g)e.ekti8 Gayan>nnea da yazd38 >nne+n bi) mekt+b+n+ da y>ll+y>)+m8 GeniA)t/+) Sym>nsla datant)dW benden !/e S5eake)a@ Sym>ns+nbi) kitabyla Q)an.es.a da 'imininin *evi)isi ilgili tantmayazs yazmam istiy>)8 On+nla ka/valt ettim@ ?le ve akamyeme?i yedim@ bindi?imiz a)abala)n ve >t>b(sle)in 5a)ala)n da> dedi8 Yazla)m E\5)esse bi) veya iki g(n n.e gnde)dim@/and)ada 1;2deyaymland8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    21/156

    Q)ansz di5l>mas sa/ibi >lmak ge)ekiy>) mas>lanla) Milli E?itim Gakanl?n.a b+ndan m+a< t+t+labiliy>)la)8

    Gakanl?a yazdm ve b+ saba/ +?)adm@ bana bi) ka* g(ne kada)m+an)aS>)b>nda Qen Gilimle)i Qak(ltesi sek)ete)ine gittimW bana@ l>i 9bi) yllk de)sle)in tamam= de)sle)ine gi)e

    bilmem i*in ge*i.i bi) ka)t ve)di8 De)sle) i*in (.)et alnmy>)Wde)sle) saba/ da balay5 bi) iki saat devam ediy>)8 &ab>)at+va)de)sle)i ?leden s>n)a 183;da balay5 iki (* saat s()(y>)8 Yazlsnav y>kX G(t(n snavla) szl( ve bi) *ey)ek saat kada) s()(y>)8Se)tila.ak8 Gakanl?a s>n

    bav+)+ ta)i/i1 A)alk >ld+?+ i*in aslnda ge* kaldm ama yaban.>ld+?+mdan bav+)+m kab+l edile.ek sany>)+m8 Yani b+ g(ndenYlbana kada) *ala.ak >n be g(n kada) zamanm va)8 "ala)saat aldm 9 k+l+zak8 Nimdi ykandm 9481T2=W s.ak8 3 dye ka/valtya5abiliy>)+m@ dee+ne) 9*>)ba@ et@ tatl@ ka/ve=W 8d veya d8Akam yeme?i 9*>)ba@ balk@ et ve sebze@ tatl@ ka/ve= 1 s8 Amag(n b>y+ s()ek @ li ka/ve i*mek z>)+ndaym8 G+)ada ka/ve

    g(nd(zle)i s(ts(z ama eke)li i*iliy>)8 G+ da benim zevkime+yg+n *(nk( /ava se)t@ bazan s)8'(zga) da *>k iddetli ama ne sis ne ya?m+) va)8 Stannie0e Abbysk8?mdaki Eas>nla)a gitmesini syle@ si5a)i edi5 5a)asmdedi?im ka?d bana gnde)sinle)8 E?e) nakliye denmisegnde)i)le)@ y>l telayla b+n+ +n+tt+m8 Ien(z bazla) dndade)s n>tla)m tamamlayamadm@ /ay+n.a +?)aa.a?m8Lnl(k@ k>ll+k ve ameliyat k+t+s+n+ e?e) %aza)tesi *almaya

    balaya.aksam /emen almam ge)ekiy>)8 %a)am %e)embeye kada)

    &l>yddan %a)is0e gelmi >lmaya.ak8 ene de bi) eyle)ya5a.a?m8 ele.ek /ada a)aya.a?m8 V*ayl? 3 sT@ 1 O.aktan itiba)en ki)ala

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    22/156

    n)sa@ benim >telde bi) aym 3 O.akda bitiy>) ve san)mde)sle) tek)a) O.akda balaya.ak8 G+)ada /a)ika >)man m>bilyas va)W aynalkl ka5la) >lan a/a5 5)es8Sizin ga)d)>b+n iki kat b(y(kl(?(ndekile) ;N+ andaki>dama b+nla)dan alamy>)+m ama de)sle) nedeniyle%a)ise tam ye)lein.e bi) tane m+/akkak ala.a?m8 Genim/akkmda kimseye sa? >l+n@ teekk() ede)iz0 dnda bi)ey sylemeyin8 Stannie0e bana St8 Ste5/en0in1 A)alksaysn gnde)mesini ve $ni.>m %)ess0e yazmasn8kita5la)ma da dikkat etmesini syleyin8

    Ji!

    LADY GREGORTe

    # A)alk 1;2P I>tel C>)neille@ %a)is

    Sayn &ady )eg>)y@ mekt+b+n+z bana iletildi k8A)kadanz Gay &>ngR>)t/2benden iki kita5 i*in tantmyazs istedi8 Yazdm@ yazla) >n be g(n n.e *kt@ )8 Gay Yeats ylbandan s>n)a bi) g(n!/e S5eake)0n edit)(n( g)e.ek8 A.ade my0ninedit)(ne benim ii)le)i ne)di ld+?+ndasize syleye.e?imden emin >l+n8 A/ evet@ b+)ada bi)adama ?)etmenlik ya5y>)+m ve bana >n be g(nde bi)1; )8 %a)is beni *>k e?lendi)iy>) ve Q)anszedebiyatnda ni*in ii) b+l+nmad?n a)tk

    91= D+blin $nive)sity C>llege ?)en.i de)gisi8^2_ E)nest 7i.t>) &>ngR>)t/ 91B413=@ D+blinde Daily E\5)ess de)gisinin edit)(8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    23/156

    anly>)+mW Q)ansz yaamnda ii) ya)atmak >lanaksz8 Kiba)Q)ansz.aya bi) yaknlk d+ym+y>)+m8 Almanla)n >nla)

    yenmesine memn+n >ld+m@ +ma)m bi) da/a yene)le)8 QakatQ)anszla)n y>kl+?+ndan Alla/ k>)+s+n d(nya byle a*la)ve dans +stala)n yiti)mesin8 AmaW

    Es Ra) ein K>nig in !/+lea) t)e+ bis an das )ab1

    k(*(k y+va)lak Msy &>+bet0den2 balaya)ak b(t(n bi)/ayvanat ba/*esi b+n+ ()etemezdi *(nk( !annmn k)all?

    gzlemle >)taya *kmad8 Saygla)mla8J!es A; Joyce

    JO=N STANISLAUS JOYCE" &ost%rt'

    21 O.ak 1;33

    &>nd)a

    Alt 5enilik ve /anla) tatmin ede)se m+/abi) >lmam ne)isiyle= %a)isdenedebiyat ve tiyat)> n>tla) yazmak (ze)e ie alndm8 Ama ilksay Ma)ta kada) *kmaya.ak8 Oysa benim ilk yazla)m(mk(n >lan en ksa s()ede gnde)meye balamam

    ge)ekiy>)W demele)i de *>k y(ksek 91;;; sz.(k bana ] 22; veya A.ademynin iki kat=8 A.ademy0nin edit)(n( deg)d(m ve makalemi

    91= !/+lede bi) k)al va)dTmeza)a bile sadktP@ >et/enin Qa+st+ndan892= Emile Q)an*>is &>+bet 91B3B12=@ 1B1;6 ylla) a)asnda Q)ansa C+m/+)bakan8

    93= Ylban ailesiyle D+blinde ge*i)dikten s>n)a@ J>y.e %a)ise dnmeden n.e iki g(n &>nd)adakald8 `

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    24/156

    braktm, buna g(re ergi*i iin uygun olu7 olma2m*(yleye-ek10 )u ge-e ge vakte kaar )ay uo6yi g(re$meim#0 ri*6 ime* almaya evam ein ve beni olaylaran6aberar ein0 =5ara5mn3tam olarak ne ei2ini e yazn0Gourtney5e" e yazm, onan ve e2er ;onra5ay*aAr-6eren *aba6a mektu7 bekliyorum0

    J i m

    BAYAN JOHN STANISLAUS JOYCE'a2 O.ak 1;3 )and I>tel

    C>mellle@ %a)is

    Sevgili Anne, a6a (n-e yazmam, nk beklei2im7aket 6HlH I7azarte*i *aba6J gelmei0 u kitabn ele.tiri*ini%

    e EL7re**5e yollam, Stannie5ye ikkat etme*ini *(yle0 8enigazetenin a en an Momen ve yayn- bana S7e-tator ileatler ara* bir .ey olarak tanmla, onun iin, g(rr*en, bugazeteleren kenine al0 aBtalk, ! 7en-e0 Stannie5ye bana biran (n-e Ib(yle-e 7er.embe ge-e*i elime geebilirJ benimMagner5in&o7era$

    91= A.ademy nin edit)( C &eRis Iind 91B62P124= J>y.e0+n makalesini kab+l etmedi8 J>y.e+nk(*(mseyi.i t+t+m+ndan s>n)a Yeals de davasn b)akmamas y>l+nda >n+ aza)[email protected] yama ans kalmad8

    = Gabasnn &>nd)adan a)kada893= Mat/eR OIa)a J>y.e +n babasnn a)kada ve #)is/ !imes m+/abi)iW J>y.e0+n makalesi 4 isan

    1;30de /e)/alde b+ ilikiyle yaymland8^= illiam &e>na)d C>+)tney 91B;12B= ngiliz gazete.i@ yaza)@ Q>)tnig/tly 'evieRm edit)(8

    9= J>y.e0+n Ste5/en Rynn0in )landa0da d(n ve b+g(n )landa S>)+nlan i*in Denemele)Z adlkitabnn eleti)isi 2 O.ak 1;3 ta)i/li Daiy E\5)essde *kt8

    96= il/elm 'i./a)d agne) 91B31BB3= Alman >5e)a beste.isi@ yaza)@ eleti)men8 Alman /alkmasalla)nn ka/)amanla)m k>n+ edine)ek Av)+5a k)alla)n kzd)d@ svi*)eye ye)lemekz>)+nda kald8 An.ak da/a s>n)a azile) ta)alan S>syal Da)vinizm ve(st(n insan g)(le)i ile 1B;den s>n)a /e) ye)de )a?bet g)d(88

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    25/156

    lan k>5yasn@ e?e) ya5abili)se )ant Allen0in1%a)is0i ile bi)liktegnde)mesini syle8 G+ a)ada@ &a Qemme en )isin2 1;;8say)ka)m ge.ikti)dim8 $ma)m Stannie iyilemiti) ve sizdedikle)imi ya5y>) s+n+zd+)8 &ibe)al Kl(bde A)./e)a)astladm@ n+mamz +z+n s()d(yse de 5ek bi) eyebenzemedi8 &ady )eg>)ye )astladm ve t)eni ka*)dm8 G+ daO0C>nnelli3 g)mem i*in zaman ya)att8 S5eake) anlad?mkada)yla iyi nla)a bi) eyle) gnde)i)im8 Kendimi gazetele)de bi) a*klama>lmadan gste)mek istiy>)+m8 Evde s>)+nla)n (st(ne gitmeyi

    +n+tma@ C/a)lienin snav 9ba/a)da bi) g(n= i*in /az)lanmasndemek istiy>)+m ve Stannie@ +ma)m bana yaza.aksnz veyaza)sanz@ bizi ilgilendi)en eyle)den de yaza.aksnz8 Gabama#)is/ !imes ile a)asnn nasl >ld+?+n+ d+ymay bekledi?imisyle8

    J i m

    %akette .eva5 ge)ekti)en bi) ey *ka) d((n.esiyle mekt+b+b+ g(ne kada) 9sal= ge.ikti)dim8

    3AYAN JO=N STANISLAUS JOYCE"

    C Ma)t 1;3 %aza) 283;

    9%a)is=

    "ekini b>zd+)amadm8 aze /akknda yazdkla)ndan /i*bi) ey anlamadm8 Gi) mekt+5 yalnz (* dakikada yazln.a *>kakll.a >lm+y>)8 Ie) ne ise@ aze ka

    O= )and Ailen 91BB1B= %a)is 9&>nd)a@ 1;;= adl )>mann yazan892= &a Qemme en )is 91B= Q)a+ S>)genin )>man893= '>ss OC>nnell@ J>y.e0+n baba ta)a

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    26/156

    5al8 O y(den gele.ek yeme?im yann 95aza)tesi= 110de >la.ak8S>n yeme?im ge*en ge.e 9.+ma)tesi= 40deydi8 Gy le.e bi) ;saat da/a >)+.+m8 Iay) >)+* de?il@ *(nk( bi) 5enilik k+)+etmek yedim8 S>ndan bi) n.endan 2; saatn.eydi8 2;;c6; saate iki yemek kt( de?il sannm8 G(y(k

    5e)/iz adetim ne de >lsa beni zaydama *ka.a?m veyatma zamanna kada) >)ada >t+)a.a?m8 "ekin bana salsaba/na kada) yete)@ yann *>k a* >la.a?ma g)e8 D>+.eimdiden 5a)asn dedi@ baka nasl yay>)+m sany>)s+n@gelen tek 5a)a ?)en.im A+ve)gin>tdan ad@D+blin

    Sevgili >ga)ty@ *antay ge)i y>ll+y>)+m8 Il yay>)+m8 te

    91= >ga)ty ;B4B14= J>y.e+n sn< a)kada@ 1223 dneminde )landa Senat>s+ (yesi>lan d>kt>) v. yaza)8 $iysses0de M>lligan ti5i8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    27/156

    ba/*ede a)k syl(y>)+m@ e?e) ve)ebile.e?in /> bi) elbisen veyak)iket gmle?in va)sa@ >n+ veya >nla) gnde)8 Kingst>R%avili>nla anlamaya *aly>)+m8 O)dan kimseyi tany>) m+s+nH!emm+z ve A?+st>s i*in d((n.em + D>lmets./0e1benim i*inbi) l+t ya5t)tmak ve Qalm>+t/0dan Ma)gatee eski ngiliz a)kla)syleye)ek ky b>y+ g(ney ngilte)eyi d>lamak8 O\)d0dan nezaman ay)ly>)s+nH Keke ay)ld?n g)ebilsem8 Sa5lantnanlamy>)+m8 0Oda M(zi?i0 s(itin bal?8 $ma)m Jenny bi) ikig(n i*inde aynly>)d+)8 Elveda ve />*akal demek i*ina)aya.a?m8 Mekt+b+ beni kzd)mad8 Ltekile) kzd)d8Gb()lenebilesin diye bi)ini gnde)iy>)+m8 EllR>>d2 ne)d eyseiyileti8 Annie &ang t>n0la )andev+m va)8 Y>ksa >n+ +n+tt+n m+HGildi)e.ek bi) /abe) y>k8 Sayn )8 Maestele)inin M()8 Ma. A+lid %im0in yanmaC%#0de ie gi)iy>)@ selamla)m iletmemi istedi8 Sana saygla)mlay>k8 Iaydi elveda8 !+ta)sz8

    S

    Ste&)e$ 9edl#s

    91= A)n>ld D>lmets./ 91BB1;= eski m(zik ve m(zik aletle)i +zman8

    4 5 J>/n '+d>l< ElR>>d@ J>y.e+n a)kada ve Sanat*nn Gi) en* Adam Ola)ak %>)t)e sindeki !em5leti5i8

    tt= Sinn Qeindle)8 6 Kasm 1;6 ta)i/li mekt+ba baknz8^"_ Kaba kyl(le) veya belki de Stanisla+s J>y.e+n ne)di?i gibi 5a5azla)8

    J>/n Q)ands Gyme 91B416;=@ J>y.e+n sn< a)kada8 Da/a s>n)a AGDnde gazete.i >ld+8Sanat*nn Gi) en* Adan[ OJa)ak %>)t)esi nde C)anly8 J> 1:e Gyme0n@ gene >k+l a)kadala)ndan veSanat*nn Gi) en* Adam Ola)ak %>)t)esi ile $lyssesdeki &yn./ ti5ine m>dellik eden 7in.entC>sg)ave0den 91B4B412;le)in s>nlan= ay)ld?m anlaty>)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    28/156

    NORA 3ARNACLE"1

    1 Iazi)an 1; 6;S/elb>+me '>ad

    K) >labili)im8 $z+n bi) zaman kzlka/ve)engi bi) sa*abaktm ve sen >lmad?na ka)a) ve)dim8 Eve >ld+k*a ma/z+ngittim8 Gi) )andev+ ve)mek iste)dim ama sana +yg+n >lmayabili)8$ma)m sen bana ve)e.ek kada) iyi >l+)s+n@ e?e) beni+n+tmadysanX

    J!es Joyce

    CONSTANTINE PETER CURRAN"2

    9!emm+z 1; balan=!/e 'ain8 C+ma

    Sevgili C+))an: M+/teemX Ginle).e dal teekk()8 Ge)batbl(m( biti)dim 1;2 say

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    29/156

    NORA 3ARNACLE "

    3 A2u*to* 19"& S6elboume Roa

    Sevgili >)a b+ ge.e B83;da da) *kmana izin ve)e.ekle) miH"ka.a?n +ma)m *(nk( b+g(n yle de)t gi)dabna ka5ldm ki senink>lla)nda /e)eyi +n+tmak istiy>)+m8 K+tsal %a5a On+n.+ %i+s0+n

    bana ba/etti?i /ava)i g(*le)inin e)demi sayesinde@ ve)mekten memn+n>la.a?m 5a5alk k+tsamasn almak i*in eteksiz gelmene izin

    ve)iy>)+m8 Ac'lr i>i$de%i Y)#di$i$ce$zo $$#telli6

    4%rdi$l diy%oz#5

    NORA 3ARNACLE"

    1% A2u*to* 19"& S6elboume Roa

    Can))a@ imdi saat bi)i v+)d+8 On bi) b+*+kta geldim@ >zamandan be)i a5tal gibi )a/at bi) sandalyede >t+)+y>)+m8 Ii* bi) eyya5amadm8 Senin sesinden baka /i*bi) ey d+ym+y>)+m8 Geni .anmdiye *a?)man iiten bi) a5tal gibiyim8 G+g(n iki kiiyi s>?+k*a

    te)kede)ek k)dm8 Senin sesini d+ymak iste)dim@ >nla)n de?il8Sen yanmdayken kibi)li@ k+k+.+ yanm bi) yana b)aky>)+m8

    Nimdi ban >m+z+mda d+y+msamak istedim8 San)m yatmayagide.e?im8

    91= 7in.enz> 7ann+telli 91B3613;= Kat>lik Kilesisinin tannm ka)dinalle)inden@ 1;3de 5a5alkse*imini az

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    30/156

    Ya)m saatti) b+ eyi yazy>)m8 Gana bi) eyle) yaza.akmsnH $ma)m yaza)sn8 asl imza atmalymH Kendime

    neyin imzasn ata.a?m bilmiy>)+m8

    NORA BARNACLE$a

    2 A?+st>s 1; 6;S/elb>+me '>ad

    Canm >)a@ /i* ita/m >lmadan ge.e ya)s yeme?imiimdi biti)dim8 Yeme?in ya)smdayken )+m8 e*en ge.eki gibi kendimi /asta/issettim8 ">k skntlym8 G+ kt( kalemi ve be)bat ka?d

    ba?la8Syledikle)imle b+ ge.e sana a. ve)mi >labili)im )W y+va@ tanmm de?e)le)@yaam bi*imle)i ve dini k+)+mla)8 Ev )ta sn< iiydi8 Annem yava*a ld()(lm(t(@ san)m

    babamn yanl dav)anla)yla@ ylla) s()en de)tle)le ve benimalay.@ i*ten dav)anla)mla8 !ab+t+nda yata)ken y(z(ne

    bakt?m anladm ve >n+ k+)ban eden 8sisteme ka/)ettim8 Ailede14 kiiydik8 Kz ve e)kek ka)dele)im benim i*in /i*ti)8 Yalnz

    bi) ka)deim beni anlayabili)8Alt yl n.e kat>lik kilisesini /n*l bi) ne)ada kalmann >lanakszl?nanladm8 L?)en.iyken gizi bi) sava ve)dim ve >n+n banas+nd+?+ >lanakla) )eddettim8 Gyle ya5makla kendimi dilen.iya5tm n+)+m+ k>)+d+m8 Nimdi yazdkla)m@syledikle)im ve ya5tkla)mla a*k sava ve)iy>)+m8 Se)se)i>lmadk*a t>5l+msal d(zene +yamam8 V* kez t5 ?)enimine

    baladm8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    31/156

    bi) kez /+k+k@ bi) kez m(zik8 Gi) /ala)ak+zakla)a gitmeye /az)lany>)d+ n8 %lan +yg+lamak i*in enei

    b+lamadm@ *(nk( sen beni di)se?imden *ekiy>)d+n8 Yaammn

    z>)l+kla) inanlmazd) ama ben >nla) k(*(ms(y>)+m8G+ ge.e sen i*e)i gi)dikten s>n)a C)an St8e d>?)+ d>latm@

    +z+n zaman s>kak lambasna dayan5 siga)a i*tim8 S>kak@gen*li?imden akntla) dkt(?(m bi) yaamla d>l+yd+8 O)adadikili)ken ylla) n.e %a)isdey ken yazd?m bi) ka* .(mleyiannfadm@ + .(mlele): Kendile)i i*in yaklm bi) ye)de@ b>zamanlan >lan insanla) gibi@ ikili@ (*l(@ b+lva) yaamnn >)tasndange*iy>)la)8 Iam+) a/*smdala)@ gevezelik ediy>)la)@ k(*(k 5asta

    5a)*ala)n k)y>)la) ya da bi) ka/ve ka5snda sessiz.e >t+)m+la) veya

    zanile)in sesi gibi y+m+ak giysile)iyle a)a*la)dan iniy>)la)8 %a))la)8 %a)k+s+ va)8

    G+nlan kendime tek)a)la)ken b+ yaamn e?e) te).i/ ede)sem /lbeni bekledi?ini biliy>)+m8 Gelki bi) kez bana ve)di?i ze/i)i ve)emezk da/a k+)naz ve k>nt)>ll(y(m8(venliydi@ /i* s>)+ s>)mazd@ benden yaamn baz anla) dnda bi)ey istemezdi@ ge)i kalan se)best b)ak) ve ka)l?nda e?len.e sz(

    ve)i)di8 G(t(n b+nla) d((nd(m ve 5iman >lmadan )eddettim8 Genimi*in ya)a)szd@ istedikle)imi bana ve)emezdi8

    San)m@ sana mekt+5ta yazd?m baz bl(mle)i yanl anladn ve> ge.enin anmsanmas seni tedi)gin ediy>)m+ gibi@ dav)annda

    beli)li bi) +tanga*lk ay nmsadm8 Oysa ben b+n+ bi) *eit ayin kab+lediy>)+m ve anmsamak beni akn bi) nee ile d>ld+)+y>)8 Gelki

    bi)den senden niye b+ kada) >n+) d+yd+?+m+ ka

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    32/156

    g+s+yla b)akan bi) ayindi8 Vz(nt(@ *(nk( seni n>)mal d@ b+ayini bi) +zlama >la)ak g)en melank>lik bi) d+yg+sallkta

    g)d(mW al*aklk@ *(nk( senin gz(nde va)>lan t>5l+m+m+z+nd(zeninde aa?da >ld+?+m+ anladm8G+ ge.e seninle alay. k>n++y>)+m@ ama senden de?il

    d(nyadan sz ediy>)+m8 Gen@ milletin al*akl?nn@ kleli?inind(manym@ senin de?il8 G(t(n gizlili?imin altndaki basitli?ig)ebiliy>) m+s+nH Ie5imiz maske taka)z8 Gi)likte >ld+?+m+z+

    bilen baz kimsele) sk sk senden aa?lay. szle)lek>n++y>)la)8 Onla) sakin.e dinliy>)+m8 Ceva5 ve)meyi@k(*(kl(k g)(y>)+m@ n bak@ y>)g+n bi) ald)mazlk@anmsaya)ak yata?a gi)mek benim i*in *>k z>)@ senin n.ekige.eki eziyetini anmsaya)ak8 Ii* bi) insan senin d+)d+?+n gibi

    benim )+/+ma yakn d+)mad ve yle anlaly>)W sen benimszle)imi a. bi) kabalkla ka)layabildi?ine g)e 9imdi neyink>n+t+?+n+ biliy>)+mZ dedin=8 en*ken kendimi se)best*eve)di?im bi) a)kada1va)d@ bi) bakma sana ve)di?imden k b(y(k i8 G+ mekt+5 /akkndane d((ne.e?ini bilemiy>)+m8 &(tl+) m+H nan

    bana@ .anm >)a@ seninle >n+) d+y+y>)+m@ kanmabekliy>)+m8 Geni gene a.l bi) k+k+ i*inde b)aktn8

    J;A;J;

    91= J>/n Q)an.is Gy)n.8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    33/156

    NORA 3ARNACLE "

    I1 Eyll 19" -ivanJ4 S8 %ete)s !e))a.e@ Cab)a@ D+blin

    !atlm@ b+ saba/ key+na gitsede gitmese de sana yazmakta s)a)lym8 e*en ge.ekzka)deime senden ba/setmem dnda da/a baka /abe)imy>k8 O da *>k e?len.eliydi8 M(zik *almam isteyen%almie)iyi1g)meye ya)m saate kada) da) *ky>)+m@ senin5en.e)enden ge*e.e?im8 O)da msn me)ak ediy>)+m8 O)daysanda seni g)ebileek miyim me)ak ediy>)+m8 Ie)/aldeg)emeye.e?im8

    e g(zel bi) saba/X N+ ka)a0y ne kada) seviy>)+m G+ szle) seni elbette allak b+llaketti@ seni dinda) ya)atk seniX

    G+ saba/ yazd?m bi) yk(y( biti)mek i*in e)ken kalktm8Gi) sayn)a sana mekt+5 yazmamn da/a iyi>la.a?na ka)a) ve)dim8 G+ a)ada senin %aza)tesile)i sevmedi?inibiliy>)+m@ benden ala.a?n mekt+5 seni neelendi)ebili)8 M+tl+>ld+m m+ )astlad?m /e)kese b+n+ sylemek i*in *lgn bi)istek d+y+y>)+m land?n .vl .vl5(.(kle)den bi)ini ve)i)sen da/a da m+tl+ >labili)im8 L5(le)inbana t(en kana)yala) anmsaty>)8

    G+ saba/ > k>)k+n* a.lan d+ym+y>)s+nd+) +ma nm8Dan *k@ + Sige)s>n+ g) ve >na )e*ete yazd)8 G(y(kteyzemin2a5tallktan ld(?(n( d+y+n.a (z(le.eksin8 &(tn (* mekt+5 alm >ld+?+m+ anmsa8

    91= Genedett> %almie)i 91B6311BH= D+blindeki en iyi ses ?)etmeniydi8 Aslen a5>lili >lan %almie)i1;;0den 11e kada) D+blin M(zik Akademisinde ?)etmenlik ya5t8 J>y.ea@ >n yllkk>nse)le)inden 5ay alma ka)l?nda (* yl ?)etmenlik ya5may ne)di y.e kab+l etmedi8

    92= J>y.e+n Ll(le) Lyk(s(ndeki Miss M>)kan ti5ine m>dellik eden annesinin tayzesi M)s Callanan>lmal8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    34/156

    Gayan M+)/y0de kal5 >na eziyet etmeyi i/mal etme >nak>m5le bi) s(va)i takm a)ma?an etsen iyi >l+) san)m81eden> lanet eyle)i giyiy>)s+nH Geni /i* +inness0in a)abala)yla@

    atayla d>lan)ken g)d(n m(H Kendini >nla)dan bi)imi ya5mak istiy>)s+nH

    Ama yle inat*sn ki k>n+mann ya)an y>k8 Sana sevgilika)deim Stannie0den szetmeliyim8 Masada yan giyinik kita5>k+y>) ve sessiz.e kendi kendine k>n++y>)8 Alla/ belasnve)sin kitabn yaza) G+ kitabn iyi >ld+?+n+ /angi nam+ss+zsylediH Man ka

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    35/156

    et8 K+leye bana gelen mekt+5 va)sa l(t)+mla)a/atszl?n a)asndaki ba?nty ld+?+n )a/atlktan ne kada) y>ks+n kala.a?nanlamakt8 $z+n.a bi) s()e d((nd(kten s>n)a teki s>)+na *z(m

    b+ld+m +@ >k+lda m >k+l dnda m yaamamn da/a iyi >la.a?k>n+s+ndaki ka)a)szl?n8 D(n ge.e *>k@ *>k kt( +y+d+m@ d)t kez+yandm8 Seni ni*in sevmedi?imi s>)+y>)s+n ama senden *>k/>land?mdan emin >lmalsn ve e?e) bi) kiiye b(t(n(yle sa/i5>lmak iste?i@ b+ kiiye de)in bi) /ay)anlk ve sayg beslemek@ > kiinin

    m+tl+l+?+n+ /e) bakmdan g(ven altna almaya *almak sevgiyse@ >zaman benim sana ka) d+yg+la)m da bi) t() sevgidi)8 Sana )+/+n+n

    benim i*in d(nyann en g(zel ve basit )+/+ >ld+?+n+ sylemeliyim8Gelki b+ k>n+da *>k bilin*li >lmam nedeniyle@ sana bakt?mda sana>lan sevgim veya d+yg+la)m iddetinin *>?+n+ yiti)iy>)8

    Ailenden sana ka) bi) /a)ekete ilikin en k(*(k sezginde /emen>telden ay)l5 bana telg)a< *eke)ek 9b+ ad)ese= seni ne)edeg)ebile.e?imi bildi)meni sylemek

    91= J>y.e M>)lell> K+lesinden ay)ldktan s>n)a@ baba evine dnmeden n.e@ bi)ka* g(n days77Vliam 91BB112= ve yengesi J>se5/ine M+))ayn 91B6212= evinde kald8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    36/156

    istiy>)+m8 Elbette ailen sen istiy>)san gitmeni engelleyemez )@ /e)/alde )landa0dan aynlana kada)>n+n evinde kala.a?m8 D>laysyla yaza)san >)aya yaz8Ad)es 4 S8 %ete)0s !e))a.e@ Cab)a@ D+blin8 Nimdilikelveda .anm >)a@ ya)n akama kada)8

    Jim

    GEORGE RUSSELL'a

    " Ekim19" C S0 ?eter* erra-e, Gabra0'ublin

    Sevgili Gay '+ssell@ sizi s>n g)((mden s>n)a@/an+na svi*)eye gitmemi isteyen bi) telg)a< aldm8!a/min edebile.e?iniz gibi 5a)aya *>k sk?m8

    Eminim siz bana ya)dm edebile.ek d+)+mdaysanzede)siniz8 Gay >)mana2 (*(n.( yk(m Ya)tanS>n)ay b+g(n ve)dim@ ya)n 5a)am deye.e?inisany>)+m8 Ama svi*)eye en +.+z gidi bile >ld+k*a

    5a/al8 G+ nedenle sizden tek)a) ya)dm istiy>)+m8Saygla)mla8

    Jas A Joyce

    GEORGE ROBERTS'a3

    % Ekim 19"C S0 ?eter* erra-e, Gabra,'ublin

    91= e>)ge illiam '+ssell 91B6413= )landal# mistik ai)8"2= Ia))y Qeli\ >)man 91B6B14= 1B0dan 1;e kada) #)is/ I>mestead edit)(893= e>)ge '>be)ts 1;0de D+bline gele)ek e>)ge '+ssell *ev)esindeki gen* yaza)la)dan

    bi)i >ld+8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    37/156

    memi syleyen bi) baka telg)a< aldm8 En +.+z ta)i)+m8 2; dakika s>n)agele.e?im8 Gana 5a)a ve)emedi?ine g)e +n+ ya5:

    1di l+)sa >ls+n 5alt> ve ve)ebile.e?in

    bi) yele?i 5aket ya58G+nla) *>k ya)a)l >la.ak8 E?e) b+)ada >lmazsan beni 1;0+ 4

    ge*e 5aketle Devy Gy)nede b+l8 Ii* ayakkabm y>k8 J#A#J#

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    38/156

    1; Ekim

    1; est/a+s@&age)st)asse1U()i/@svi*)e

    Sevgili Stannie@ b+ saba/ sa5asa?lam geldik /e)/alde b+ad)este kala.a?z8 Ien(z Ge)litz Ok+l+na gitmedim@ ya)m saati*inde gidiy>)+m8 D>+.e #s5anyada tatildeydi ns+ g)mek istedim ama >lmad8

    Ji!

    G8A8 belgemi ve kaydm y>lla8

    91= e)*ekle 16 'eite)gasse@ J>y.e yanl ya5m892= D)8 J>se5/ 'ivi-)e 91B16=@ %a)is #)stit+t %/ysi.>t/.)a5i+e k+)+.+s+@ J>y.ela tankl?

    1;20den893= Ayba i*in )tme.e89= !/>mas Devin 91B6B134= J>y.e0+n babasnn a)kada8 Gelediyedeki anlamazl? s>n+.+

    !emizlik le)ine s()(lm(t(8 $lyssesde b+)daki g)eviyle a)>l)89= James M+mag/an 91BB1=@ J>y.e+n D+blin $nive)sity C>llege0den a)kada@ da/a s>n)a

    Ya)gtay (yesi896= J>y.e >)a Gama.lela bi)likte ka*l?nn bilinmesini istemiy>)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    39/156

    Y)tla.ak bl(m1

    Ne/)in .addele)inde d>la ama da/a n.e y>l+nan a)kadala)a+?)ama@ C+ma)tesiden n.e 1 ] b+l ve > g(n m+/akkak elime ge*mesini

    sa?la8 Gabaya bi) ey deme8 Qinalement@ elle n0est 5as en.>)e vie)geW elleest t>+./ee.2

    Ji!

    NORA 3ARNACLE JOYCE23

    IAralk 19"J GaBBe iramar,

    ?ola, Avu*tuiya

    Sevgili >)a Alla/ akna b+ ge.e bizi m+ts+z ede.ek bi) ey

    ya5ma8 Gi) s>)+n va)sa l(tn)a da bana eskisi gibi bakmazsan ka/vede aa? y+ka) k>t+)maya

    balaya.a?m8 G+ ge.e ya5abile.e?in /i* bi) ey beni )a/atsz etmeye.ek8

    Ii* bi) eyin beni m+ts+z etmesine izin ve)meye.e?im8 Eve gitti?imizde

    seni y(zle).e kez 5e.e?im8 N+ /e)i< mi seni )a/atsz etti y>ksa ben miseni sn)laya)ak kzd)dmH

    STANISLAUS JOYCE2

    2B A)alk 1; 7ia i+lia 2@ ##@

    %>la@ Av+st+)ya

    Sevgili Stannie #)is/ I>mestead0m ylba saysn yk(m(n

    b+l+nd+?+ say ile gnde)8 G+ /an+na kada) sana h##@ h###@ h#78

    bl(mle)i gnde)iy>)+m8 Nimdi

    91= Mekt+b+n b+ bl(m(@ kalannn aileye gste)ilebilmesi i*in Stanisla+s J>y.e ta)a)8

    92= S>n+* >la)ak@ + anda baki)e de?il@ el de?mi893= J>y.e b+ n>t+ >)aya masann altndan ve)mi >la.ak8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    40/156

    h78 bl(mdeyim ve Mild)ed &aRs>n0+n talyan.asnabaladm18 G+ bl(mle) /aknda bana /emen yazmanistiy>)+m8 E?e) iste)sen b+nla) C>sg)ave veya C+))anave)ebili)sin ama baka /i* kimseye ve)me8 J>se5/ine !eyzeye>k+yabili)sin8 Ya)n >na yaza.a?m syle8

    Gelki benden byle basit mekt+5la) almak seni a)ty>)ama anlata.ak *>k eyim y>k8 Iava a. s>?+k@ s>bamz y>k8">?+nl+kla ka/vele)de yazy>)+m8 Ok+l+n sek)ete)i Q)a+leinl>b>.nik0in25iyan>s+ va)@ baz akamla) bizi davet ediy>)8Melank>lik k(*(k *ik /assas8

    e)deyse bende kadnla) *eken bi) ey >ld+?+na inana.a?m8N+ andakinden da/a *>k 5a)a ve zg()l(k a)z+l+y>)+m b+nedenle de )>man ve *evi)i (ze)inde *aly>)+m8

    Keyild+?+m+ )s+nd+)8 G+n+ 5ek de i)s+n8 Yeni ilikim beni bi)az a?)bal ya5t ve eskin+t+kla)dan +zaklat)d8 Ya i*miy>)+m ya da i*e)sem *>k azi*iy>)+m8 ">k az siga)a i*iy>)+m ve *>k sey)ek a)ksyl(y>)+m8 K>lay telaa ka5ly>)+m8 >)a bende aziz y(z(>ld+?+n+ syl(y>)8 Gense kendimde d(k(n y(z( g)(y>)+m8

    Ama a)tk Lyle de?ilim@ en azndan yle >lmad?md((n(y>)+m8

    Gi) ge.e iddetli mide k)am5 ge*i)dim@ >)a Alla/m Jimina?nsn ge*i)0 diye d+a etti8 Gaka bi) ge.e bi>sk>5a3gittik8

    /anete +?)ayan )at./en0in bi) dizi )esmi va)d8 V*(n.(@s>n+n.+ sa/nede &>t/a)i> )et./ eni )ma?a aty>) veka*y>)8 Kalabalk 5eine d((y>)8 >)a AmanX %>lisX

    YakalaynX diye ba?)d8

    Gi) ka* de)a akn t+z+bibe)idi) diy>)W ben *>k *>.+ks+ym++m8 Genim *>k iyika)akte)im >ld+?+n+ syl(y>)8 Gana basit ka)8C>m5limenti@ sign>)X

    91= e>)ge M>>)e+n Celibates: !/)ee S/>)t St>)ies 9&>nd)a 1B= kitabndan lk yk(892= AmaVa l>b>.nk@ J>y.e+n %>la da/a s>n)a!)i.sl.de a)kada8^3= Gi>sk>5: Yi)min.i y(zyl bala)nn sinema >ynatma makinas8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    41/156

    Evimiz *a2lk*z, yeni bir yer aryorum0 Nora *an$rm 6amile, olabili2in-e *a2lkl ya.ama*na al.yo$

    rum0 Do-u2um, e2er olur*a, elbette vaBtiz olmaya-ak amaona *oyam vere-e2im0 )u konua 6enz konu.maktan6o.lanmyorum0

    )(n((m nik s>?+kalgnl?ndan kt(ledi8 Kelebek gzl(k almak i*in gele.ek ay d>kt>)a gide.e?im@ g)((m a?lana.ak d+)+mda8

    Esin anla) kayda ge*e.ek *>kl+kta de?il8 A)tka)k yaza.a?ma inanmy>)+m8 e*en yln ngiliz de)gile)ini ta)ay5 DAnn+nzi>n+n Qiglia di J>)i>s+yla1 ilgili makale va) m bi) bak8 E?e y>ksa ben yazabili)im8G+ /a)+m8 D+keSt8 den sand?mn ana/ta)m alabili)sen al *(nk( gnde)di?in ana/ta) elime ge*medi8 Gende b+l+nmasn istedi?im + eski S5eake) saysn da kaybettim8

    G+ mekt+5 seni memn+n etmi >lmalW +z+n yazW

    imdi eve gidiy>)+m8 e* >ld+@ s>?+kta +z+n bi) y>l+mva)8

    Calmadla)2

    Yeni Yl i*in iyi dilekle)

    91= talyan yaza) ab)iel DAnn+nzi>n+n 91B6313B= &a &iglia di #>)i>@ !)agedia 5ast>)ale adlese)i 9Milan>@ 1;=8

    92= h ile beli)tilen 5(.(kle) anlatly>)8

    Jm >)aJ>y.e

    >)ahhhhh

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    42/156

    66 !emm+z1; 7ia S8 i.>l> 3;@ ## !)ieste@Av+st+)ya

    Sevgi Stannie@ ya)n sana D+blinlile)in 8 yk(s( %ansiy>n+gnde)iy>)+m8 G+n+ bi) ngiliz ya da Ame)ikan gazetesineve)melisin8 Gende bi) k>5yas va)8 68 yk(y( de yazdm8 S+)etle)ve e?e) .+ma)tesiye kada) k>5yasn *ka)abili)semgnde)e.e?im8 stedi?im@ yl s>n+na kada) D+blinlile)0itamamlamak ve a)kasndan bi) kita58 !a)alla)X G+ yk(le)den>la?an(st( />n+t+m8 %ansiy>nda be sz.(kl(k /> bi) bl(mva)@ >n+ b+lX J>/n &ane ii)le)imi )eddetti@ ben de >nla) ElkinMa t/eRse tekli< ettim8 ele.ek /an)a ylemekt+5 sa?ana?na t+t+la.aksn ki8 b+ mekt+5 bi)in.isiX

    e*en .+ma)tesi gnde)di?im@ .iddi bi) s>)+n (st(nek>n+mak i*in b+)aya@ !)ieste0ye1 geli5 gelemeye.e?inis>)d+?+m ka)t imdiye kada) almsmd) san)m8 O zamandan

    be)i d((nd(m ki senin i*in b+)aya gelmek z>) >la.ak@ > nedenles>)+nla) mekt+5la ta)ta.a?m8 G(t(n yazdkla)mn 8sade.esana ve J>se5/ine !eyzeye2ait >ld+?+n+ bil ve sizle)in .evabnzme)akla bekleye.e?imi d((n8 D>k+z ay n.e )landayte)ketti?imde@ k>+llan anmsa)sn8 Yaammda ya5t?m b(t(neyle) gibi b+ da bi) denemeydi8 e)*e?i sylemek ge)eki)se b+deneyin baa)szl?a +?)ad?n syleyemem8 9G+ d>k+z ayi*inde bi) *>.+?+m >ld+?+n+@ )>manmn ;; sayld+k*a

    iyi ?)endi?imi@ b+nla)n yannda iimin bana g)e dayanlmazg)evle)ini ye)ine geti)di?imi ve iki te)ziyi d>land)d?md((n()sek8= G+nla)n yan s)a imdi D+blinde >ld+?+ndan *>kda/a iyi yazd?ma

    91= !)ieste@ Gi)in.i D(nya Savandan n.e Av+st+)yaya aitti892= J>se5/ine !eyze@ J>y.e+n daysnn ka)s J>se5/ine M+))ay8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    43/156

    inany>)+m8 238 bl(mdeki Ste5an0m Emma Cle)ye ak >ld+?+bl(m ben.e /a)ik+lade yazlmt)8 G+nla)a@ yaamm s()d()e.ek

    kada) yiyi5 i*ti?imi@ ba)dak ve saat edindi?imi ve s>n+nda dile)imebakt)d?m ekle8 Uamanm /a).ad?m d((nm(y>)+m ve yleya5m >lsaydm bile a*klamak (ze)e >ld+?+m eyle)i etkilemez8

    Ie) eyden n.e@ !)iestenin imdiye kada) b+l+nd+?+m en kabaye) >ld+?+n+ sylemeliyim8 Ialkn medeniyetsizli?ini anlatmak>lanaksz8 Kzla)@ kadnla)@ >)aya ka) yle kabala) ki@ s>ka?a*kmaya k>)k+y>)8 >)a !)ieste dilinden 3; sz.(k biliy>) 9>na Q)ansz.a ?)etmeye *altm ve baa)amadm= ve ne zaman da) *ksa>na a)kadalk etmek z>)+nda kaly>)+m8 En basit bi) eyi mak+l bi)n)am /a).y>)+m8 Sana+n+ da sylemeliyim ki@ /e)/angi bi) ekilde dikkatle)i *ekmeye

    bala) balamaz 5ansiy>n+m+za dn(y>)+z8 G+@ >k+l+n yanndaki evetan5@ b+ /a)ika k+)+m+n gzkamat). *eki.ili?inin evsa/ibi(st(ndeki a)t. etkisinden .esa)etle ya)a)lanma 5lamn keld+8 G+ /ile imdiye kada) baa)ya +lat .+kla)

    y>k8 M(d() >)a0y g)(n.e benim tam bi) *lgn >ld+?+m+d((nd(?(n( syledi8 kin.i m(d() de de/ete d(t(8 Alman.a@ kendi

    5a)asyla@ lkba/a) "i*ekle)i kita5*?n yaynlam@ bi) ii)i ylebaly>):

    (>!e%te )i>bir z!$ ,eri %l!d'!;Gi) bakas 9b+ k>+lla)da a*k bi) imgeleme baa)s= yle

    baly>):A)/ $$e$i$ y-re:i i>i$ olbilir !i d) )o*

    *iir>oc#:# bir >o% >bd$ so$r il%szc-:-$- syledi:i$de

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    44/156

    G+nla)dan@ devam edebilmek *in@ ne kada) ilgin* bi)*ev)ede s>l+d+?+m+ g)e.eksiniz8 >)a /emen /emen daima

    ikayet*i8 Iam+) ii talyan yemekle)ini *>k az yiyebiliy>)@)8 Gi)a i*iy>) ama *>kaz bile >n+ /asta ediy>)8 %>lada kn s>?+ktan *>k *ekti8Nimdi 91;; Q veya da/a labiliy>)= ne)edeyse b(t(n g(n

    5e)ian@ /alsiz bi) ekilde yaty>)8 !)ieste /alk giyimde b(y(kstilist8 skelede iyi giysile)le gste)i ya5abilmek i*ingenellikle a*lk *eke)le)8 >)a *a)5k gvdesiyle 9// yanlm= ve ksa d)t 5a)*al ete?i@ k+lakla)nn (st(nde ya5lm sa

    *yla@ /e5 di)sekle)le d()t(l(5 gste)iliy>) ve alay ediliy>)8 S>nzamanla)da bi) kat 9b+ da iki veya (* >da@ bi) m+t)+m8 Qakat emlak*mn bi)i@ *>.+?+n+zva)sa !)ieste0de ev ki)alamann *>k z>) >ld+?+n+ syledi8G+)da@ yatak >dasnda m+t)+z8 "(nk( >)a bakasnn m+t)8 Giz de ?le yemekle)ini da)da yiy>)+z8 S>n+*tam(d()den ve teki iki ngiliz.e 5)>)*aly>)+m ve e)tesi g(n d(y>)+m8 !)ieste yle +.+z de?il8 Gi)

    kadnla yaayan@ bi) deniz.i veya ate*i i*in yete.ek [email protected] g)(n((n( k>)+mas beklenen ve entelekt(ely()e?ini tiyat)>ya veya kita5*la)a zaman zaman ziya)etle)le)a/atlatmaya *alan ngiliz.e />.as i*in z>)l+kla) *>k b(y(k8Lyk(n(n bi)in.i bl(m(n( d+ymakla anlayabili)sin ki>k+lla)n )eimi bi) te)) saltanatd) ve ben@ bi) *>k ?)en.im9asille) @ seny)le)@ edit)le) ve zenginle)= /akettikle)imk>n+s+nda kendisi de bi) s>syalist >lan m(d()e benivmesele)di@ *>k da/a l+)d+m8 Gaka bi)>k+lda@ da/a d>?)s+ /i* bi) ye)de@ i a)amy>)+m8 Gi) g(n banaa*k*a@ baka bi) ye)de i a)ayan /emen demam kasasna kilitledi ve teki5)>

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    45/156

    yalan@ Av+st+)ya /+k+k+na g)e b+)ada i/tisas ya5m d>kt>)tek ?)etmen benim)1Szlemenin >ndaki n(s/as damgalyken

    bendekinin damgasz >ld+?+n+ syledi8 Kiba) ?)en.ile)imle en+la.ak ve benima/lakszl?m e/i)de ilan edilmi >la.a?ndan b+)ada baka iya5mam >lanaksz8 le)lemek i*in /i* bi) +m+t y>k ve s()ekli bi)*k( k>)k+s+ va)8 Ek>n>mik d+)+m b+8

    M>)al d+)+m da 5ek i*a*. de?il8 Kendi d+)+m+m+ imdilikbi) yana b)akalm8 >)a /akknda da/a )ka)m )ka)m ye)inden >ynatl5 baka ye)e

    dikile.ek bitkile)den de?il8 S()ekli a?ly>)8 Kendi adamlannada/a )+m ve /emen /emen eminim ki 9b+ >n+n kendi .(mlesidi)= b+ yaam

    benimle da/a n+a.ak benden bakakimsesi y>k ve ka/)amanla) bi) yana@ b+ bi) kadn i*in iyi de?il8Gazan bi)likte da) *kt?mzda 9teki ngiliz.e 5)>n+m+y>)8 Gana melank>liye d(mete/likesi i*inde g)(n(y>)8 G+ da m+/akkak sa?l?na da/a )+m b+ kada) gz yandan s>n)a ne a.ai5

    bi) ya)atk meydana geti)e.ek8 Iatta gittik*e se*ti?im adlann9e>)ge ve &+.y= ztl?n tek)a) d((nmeye baladm8 Aynzamanda d+yg+sal@ %>lada bi) se.asn@ ad Eye)s@ a?lad? i*in 9bi) >dadan *ka)mak z>)+nda kaldm8 G+g(n >na benimi*in *>.+k yetiti)mek iste) misin diye s>)d+m ve *>k inand).

    bi) bi*imde iste)im dedi8 Qakat b+ beli)siz d+)+mda >na bi) ailey(klemek istemiy>)+m8 S)adan ile) k>n+s+ndaki bilgisi bile *>kazW J>se5/ine !eyze >na bi*imle)ini gnde)di?i ve ben ge)eklimalzemeyi ald?m /alde *>.+k el

    91= J>y.e mez+niyet de)e.esini Av)+5a dkt>)as ile eit sany>)d+@ >ysa yle de?ildi8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    46/156

    bisesi ya5amad? i*in a?ly>)8 Gyle d+)+mla) i*in devlet nede) diye ya da k+)+mla) i*in /i* sab)m ve /alim y>k ve basit*e

    en iyisidi) diye d((nd(?(m( ya5maya *aly>)+m8M+tl+ >lmak en iyisidi) diye d((n(y>)+m ve >n+n yaam

    b+)ada s()d()e)ek m+tl+ >lmas i*in bi) +m+t g)m(y>)+m8On+n /akknda nasl saygl@ takdi) eden d((n.ele)im>ld+?+n+ elbette bili)sin8 E?e) /+y+na da/a +yg+n bi) yaam>lsa sa?lk ve m+tl+l+?+n+n *>k da/a iyi >la.a?nd((n(y>)+m ve te)s ak meni tedi)ginlik ya)atsa daW

    benimki gibi *>k ben.il.e y()(t(len bi) yaamda@ ikayetetmenin d>?)+ >ld+?+n+ sanmy>)+m8 ">.+k@ s>)+n+n+n+t+lmaz bi) 5a)*as8 San)m >)a0nn ge*e)li a/lak/ilele)inden /i*bi)ini ya5amad?m bili)sin ve *>k +ma)sz@ enk(*(k z>)l+kla ba edemeye.ek kada) be.e)iksiz >ld+?+n+dikkate al)san m+ts+zl+?+n+ a*klayabili)sin8 Senin >n+n/akkm daki ve >n+nla benim >la.ak *>.+k /akkmdakit+t+m+n+ tam bilmiy>)+m )m8 e)*ekten kadnla) /akknda*>k az ey biliy>)+m@ sen benden de az biliy>)s+n8 G+ k>n+y+

    ikimizden de iyi bilen J>se5/ine !eyzeye teslim etmeliyiz8ngiliz.e ?)etmenle)inden bi)i >n+n bana layk >lmad?msyledi ve eminim bi) *>?+n+n ya)gs byle k )l+?a /az) de?ilim8 i/ayet@Sken+n gibile) kadnn e)ke?e eit >ld+?+n+d((n()le)8 C>sg)ave de benim >ndan bi) ey ya5amaya.a?msylediW yle g)(y>)+m ki C>sg)ave ile benim bi) *>k n>ktala)da eksi?imiz va)@ > ya5lmay /i* de ge)eksinmiy>)8

    Kesinlikle kendimi >na baka bi)ine >ld+?+ndan )d+m@ > bana.esa)et ve)di8 Genim (st(mdeki etkisi@ imdiye kada)@ bendekid>?al neeyi ve s>)+ms+zl+?+

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    47/156

    ma/vetti 9veya zay)+m8 Genim ya5mn beli)gin bi) yanma /i*yaknlk d+ym+y>) ve asla d+ymaya.ak@ bi) kez bileW ikimiz de be)bat

    bi) melank>li akam yaa)ken benim a/@ tatlm@ sevgilinin yk(s(n(dinle diye balayan ii)imi >k+d+ 9da/a d>?)+s+ yanl >k+d+=8 G+d>k+z ayd) ilk kez bana ge)*ek bi) ai) >ld+?+m+ d((nd()tt(8 Gazan*>k m+tl+ ve neeli ve ben@ gittik*e da/a az )>mantik >l+)ken@ akmnSe)5en tinedeki1nnga gibi bi) s>na e)mesini a)z+ etmiy>)+m8 Aynzamanda yaammda@ J>se5/ine !eyzenin ka)lkl />g)( dedi?i /e)t()l( insan.a >las ay)lkla)dan ka*mak istiy>)+m8 e)*ekten@ imdimekt+b+mda iyi >ld+?+m gibi@ yine b(y(k +m+tla d>l+y+m ve e?e)

    ikimiz de bi)bi)imizin ya)adlna >lanak tan)sak m+tl+yaayabile.e?imizi d((n(y>)+m8 Qakat imdiki sa*ma sa5an yaami*in de a)tk >lanakl de?il8

    mekt+b+n b+ bl(m( kay5t)8jGana g)e@ yazm@ >n+ bana ka) /ain.e dav)and? i*in maz+)

    g)m(y>)8 Kendi kendime *>k sk d((n(y>)+m ki yazla)m kesking)(nmesine )a?men@ *>k a*k y()ekli >ld+?+m i*in yaamda baa)sz>labili)im ve a*k*a )landal# bi) a)kadan2ya)dmyla ada /akkndadavam ve a)at)mam baa)yla y()(tebili)im diye d((nmekle yanl

    ya5tm8 S()g(n(m(n al*alt. ve d>y+ms+z yan beni kzd)y>) vebi)g(n .ebinde 5a)a ve edebiyat*la)a s>n+nda yetenekli bi)i>ld+?+n+ kantlam >la)ak dnme d((n.esiyle b+n+ s()(klemeyeneden g)emiy>)+m8 Gi) *>k a)ama ve in.elemeden s>n)a ge*i.i bi)*z(m >la)ak +yg+lanabile.ek bi) 5lan d((nd(m ve imdi sana >n+s+na.a?m8

    Nimdi temm+z ay ve gele.ey ay ilgin* bi) ay >la.ak8

    91= Se)5entinede 1B160da inti/a) eden Ia))iet S/elleyi any>)8^2= J>y.e+n maz+) g)medi?i Mandal a)kada@ Ma)tell> >layndan s>n)a a)as a*lan sn< a)kada

    Olive) St8 J>/n >ga)tyPdi)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    48/156

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    49/156

    m+H Dayanlmaz bi) ya)atk de?il miH Lne)mede isteksizli?imin

    (*(n.( nedeni@ imdiye kada) benim a5tall?m >la)akde?e)lendi)ilen *>k k azm ya5m >lmam ve a)tk>t+)m+ bi) adam >lana kada) kimsenin benim tasa)la)ma ya)dmetmesini beklemenin d>?)+ >lmaya.a?m d((nmeye balamam8Qakat isteksizli?ime )a?men ite ne)imi ya5tm ve b+n+n da s>n+va)8 Cevabm bekleye.e?im@ iyi diye d((n(y>)san a?+st>s+n

    banda ilk taksidimi gnde)e.e?im8 Mekt+b+n gelmekte ge.ikmez+ma)m8

    G+ iti)a)mal >la)ak />a gitmeyen bi) ey

    va)sa i*tenlikle inan ki@ a)tk benim sabit nitelikle)imden bi)i >la)aksaylan a5tall?mdan d> ?+y>)d+)8 D((n.emin ge)*ekten be)bat>lmas m(mk(nd() k+z aydan s>n)a gz(m( > kada) yaa)tt ki >layla) eski kesinlikle g)emiy>)+m8 Gi) ey/akknda@ bilin.imin ka)anlk de)inlikle)inden /abe)im >ld+ ki@yaamm yle ya da byle s>na e)di?inde@ ksa zamanda s>nae)e.ek@ b+ ilgilendi)en /e)kese b(y(k bi)

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    50/156

    /ine !eyze /l yazmad?m i*in knldysamz b+ ge)*ekle)i+n+tmamalsnz8 %a)a >ls+n >lmasn bana /emen .eva5

    ve)menizi ge)*ekten a)z+l+y>)+m8Lyk(le)imin dikkatli eleti)isi i*in sana minnetta)m8Gakala)yla kyaslaman ise ne de >lsa a)t.8 Sz(n( etti?inyaza)lann b(y(k ad va) ve yazlmasndan k>)ka)m8&e)m>nt>+ssea+>nla) a)kadala)na >k+d+?+ i*in b>z+ld+la) diy>)8 Yazldkla)k>+llan ta)ta)ak da/a iyi >labile.ekle)ini d((nemiy>)+m8G+ n>ktada da/a bi)*>k k>n+da >ld+?+ gibi seninle enine

    b>y+na k>n+mak iste)im8 S+)etle)0in >k+y+.+y+ kal.+l+?a *ka)makta '+sla)n yetene?ini gste)di?ig)((n@ beni@ millet '+s deyin.e ne anlama geliy>) diyed((nd()tt(8 Ie)/alde@ yaza)la)ken vi.dann z>)l+ g(.(n(netkisi altnda b+l+nd+kla)n sylemek istiy>)s+n@ >k+d+?+m

    bi) ka* '+stan@ b+n+n a*k*a '+s niteli?i >ld+?+ s>n+.+n+*ka)my>)+m8 G(t(n '+sla)da b+ld+?+m temel ey dikkatli@kast i*in d+yd+kla) vi.dani i*g(d(8 !abii !+)genie< /akkndaseninle +y+m+y>)+m8 Gana K>)>lenk>dan da/a (st(n

    g)(n(y>) 9>ndan /i* >k+d+n m+H= veya &e)m>nt>klan >n+ kiba)>ld+?+ i*in be?eniy>)8 >)ki0yi kaba >ld+?+ i*in be?enmedikle)i gibi8 >)kiden sz ede)ken@ >n+n i*in ne d((n(y>)s+nHtalyada b(y(k (n( va)8 !>lst>y /akknda seninle tamamenay) d((n.edeyim8 !>lst>y b(y(k bi) yaza)8 Ii* bi) zamankaba de?il@ a5tal@ y>)g+n@ bilgi*@ tiyat)>va)i de?ilX Ltekile)in(st(nde ba ve >m+zd+) >8 On+ .idden bi) /)istiyan azizi>la)ak almy>)+m8 Sa nnm ge)*ek manevi bi) d>?as va)@ ve

    St8 %ete)sb+)g aksam ile en iyi '+s.ay k+lland?ndan(5/eliyim8 G( y(kb(y(kbabas /)istiyan adn anmsaty>)9b+n+ '+syann dal sanatnn de)inlikle)inde b+ld+m=8&>nd)a !/e !imesa /(k(metle)e sald)an 13 s(t+n

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    51/156

    mekt+5 yazd?n g)d(m8 &ibe)al ngiliz gazetele)i bile kzgn8Sade.e sila/lanmaya sald)my>)@ /atta *an@ zay< akll I+ssa) s+bay@

    entelekt(el k>n+la)n *>?+nda d(zeyin altnda@ )8 ngiliz libe)alle) >ke >ld+la)@ >na kabadiye.ekle)di ama biliy>)la) ki > bi) 5)ensdi)8 #ll+st)ated &>nd>n eRsSA7AN anlamad? i*in !>lst>y+ k(*(ms(y>)@ sevgili zavall adamdiy>)8 Nimdi@ b>ve)@ sini)le)ime /akimim@ n+)s+z gazete.i kendini@la)ak ve a/lak*a !>lst>yla eit misany>)H Sa*ma8 Qakat d((n(n.e ka/)edi.i de8 Gelki de b+ gazete.i

    !>lst>y+@ )>manla)n@ yk(le)ini@ >y+nla)n@ /e5sini@ gzden ge*i)i5d(zelte.ek8 Ma+5assant /akknda ise sana katly>)+m8 M(kemmel bi)yaza)8 Masalla) bazan s+l+ +lla)n anlatmak i*in

    b+ndan ka* nlamaz8Gana dne)sek@ D+blinlile)0i bi) ngiliz yaynevi yaynlayabili)

    diye d((n(y>) m+s+nH Genim ii)le)imi )eddeden vb8 Gay !8 Qis/e)$nRingin b+g(n Daily Mailde Ql>)en.e a)denin yeni k>)k+n*yk(s( #)mak Kysndaki Evle ilgili yazs va)8 Yaz d+ya)l bi)

    eleti)menden alntla)la baly>)@ >m+)ganzn y+ka)sndan aa?yan>)mal /a))+y>)+m8 Lte yandan Gay Magee1ve Gay >ga)ty0nin (5/e etmeye

    baladkla) gibi@ benim sanat* tabiatm va) ve >n+ b>?maya *altk*am+tl+ >lamam8 Genim in@ Mays 1;0den isan ,;0e kada) D+blin0de yaynlanan Danade)gisinin edit)le)inden8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    52/156

    la >lana? kalmad?n@ .iddiye alm g)(nm(y>)s+n8On+n i*in tek)a)ly>)+m@ ve sana anmsat)m ki@ bi)alkanl?m va)8 E?e) b+ bi*im yaamn benim )+/+m i*ininti/a) demek >ld+?+na inansam da/a n.e >ld+?+ gibin(me *ka.ak /e)eyi ve /e)kesi y>l+mdan k>vala)dm8Ga?ll?m >lan *>k az insann m+ts+zl+?+na neden>lmadan yaamak i*in elimden geleni ya5y>)+m8

    ">.+k gele.ek 5e)embe iki aylk >la.ak ama /l ad

    y>k8 ">k iman ve sessiz8 Gilmem kime benziy>)8 Genimilk t>?)ad+) adamgibi ama a)kadan gzle)ine sa/i58 G+ a)ada + .anla5tal nasl?1Kaltmna )a?men *>k sa?lkl g)(l(y>)8 Gi)*>.+?+n ya gelin.e babasnn veya annesinin adnalmasna izin ve)ilmeli diye d((n(y>)+m8 Gabalk /+k+ki

    bi) +yd+)ma8 E?e) >?l+m+ (lkeden (lkeye@ bi) y>ks+l5ansiy>ndan tekine d>lat)sam *>k kt( >lmaz mydH!abi >n+n i*in diy>)+m8 Alla/ i*in@ d((nmeye

    balad?nda bana />g)( gste)mek z>)+nda kalmaz diye+m+y>)+m8

    Sana D+blinlile)in 8 yk(s(n( gnde)iy>)+m8 Gi)Ka)lama8 O5/i)in Seya/ati2 yaza)na it/a< edilebili)89Gi) an n.e ge)i y>lla= G+ yaza)a ge)ekti?inden *>k de?e)ve)iy>)s+n san)m8 On+ &ytt>n ve Dis)aeil0den *evi)e)ekseni nasl a)tt?m anmsy>) m+s+nH Q)ansada >k+lagnde)ilmeliymiim8 Yazd?m baz d(zyazla) d((nmekistemiy>)+m8 Oysa !>mmy Meag/e) Gaba3 ve '+skinta)ana bi) k)>nlakatldm8 Gaz d>?a menle)i beni *>k k>)k+t+y>)8Genim gibi bi)inin a/lak*a k>)k+s+z >lmas ga)i5@ )ka?m8 Gaz ge.ele) kadnmn k>l

    91= Canl a5tal: Ske)ge Me)edit/m alle) %)ensinin 1;1de G)itanya m5a)at>)l+?+n+

    d>lamas (st(ne yazd? ii)893= J>y.e@ Gelvede)e C>llegedeki ?)etmeni !/>mas Ma/e)ln 91B114= s>yadn@ )landa

    milliyet*isi ve yaza) !/>mas Q)an.is Meag/e) Pi) 91B231B64= s>yadyla de?iti)iy>)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    53/156

    lanna a.mayla baky>)+m ve kiba)l?mn belki de )kakl?mn bi) bi*imi >ld+?+n+ d((n(y>)+m8 Gi) ilikiyi

    ga)antilemeyi@ bi) gen.i i*ten m+tl+l+?+n bany>s+nadald)may ne kada) iste)dim8 G+ istek ben.illik >labili)8e*mite )ne?in a)kadala ve >ga)ty@ Gyme ile byleya5t?m kesin8 9 ve Gnin /ay)etle)ine ka)lk ben.il>lmadan= "(nk( baka t()l( dav)ansam kendi d>?am k)lm>l+)d+8 G+ a)ada May naslH

    J i m

    G+g(n gene mekt+5 y>k8 e >ld+ imdiH

    %

    STANISLAUS JOYCE2

    #" Eyll19% 8ia S0 Ni--olo 3, ,rie*te

    Sevgili Stannie@ l(t

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    54/156

    la) mH !>lst>y /akknda yle y(ksekten yazan gazete.i9eytana (k()le)= ld( ve +manm ka/)>ld+8 Alla/ i*in@

    bende /l va)>lan b+ ya/+di ba?)sakla)ndan k+)t+malym8 D(n !)ieste dna@ b(y(k bi) >)mana y()(y(egittim8 Ka/)>las tekd(ze yaz ge*ti ve ya?m+) ve y+m+ak /ava@ bana@ g(zel 9.iddiyim= )landa klimini d((nd()tt(8 G+ ka/)>las a5tal g(neten ne)+m8Ie)kesten mille).e +zakta@ +z+n a?a*la)la *ev)ili bi)

    5eykeye >t+)d+m8 G>)a 9!)ieste )(zga)= a?a*la)nte5ele)inde g()l(y>)d+8 !>5)a?n /e) 5a)*asn k>kladmve aa?daki d+ay s+nd+m8 9'enanm1Ak)a5>lis0e s+nd+?+yla ayn de?il= Iey /e)eyin a)dndaki b+lank eyX

    4*a a.k 4in beneki Alla6a ka6rei-i i.leri e2i.tir0 4*a ama bana bir kalem

    ve mrekke7 .i.e*i ve biraz akl ver ve 6a-a gerilmi. 4*a iin, e2er o kalemi amaz$

    *am ve mayalanm. mrekkebe batrmaz*am ve beni -e6enneme atanlar 6akkna

    kk -mleler yazmaz*am0 em in*anlara i6anet etmenin bir ok yoln var0

    )unun -eza*n eken yalnz >alile2e2ili0 angi -e6ennem olur*an ol, *ana,

    benen oynamam beklei2inin zaval6 bir komei olu2unu bilireyim ve *izin

    iin oynar*am -e6ennemlik olaym0 )eni *abrl olmaya zorlarken ne emek

    i*tiyor*unP Senin iyili2in iin, )ri*tollu *iya6 kk aam, bana e7o*unaki

    ze6irinin kk bir k*mn tkr2 zaman, en*e*inen tutu7 *oka2a

    Brlatmaktan kanm00)enim ka6raman o2am brnrn engellei, nk benen

    kkt0 Senin iin bir moto*ikletlinin bana kar. alak ve korkak tavrlarna izin

    verim, benim e.itimmi. gibi ya7arak 6ibir.ey g(r$ myormu. gibi ya7tm0

    Qzntyle *ana itiraB eiyorum, ko-a aam, ko-a bir a7talm0 Fakat bana yalnz

    .unu

    91= Emest 'enan 91B21B2= I)istiyanlk ta)i/i ile sann yaamm ilk >la)ak d>?al ve insang)((yle in.eledi?i i*in dinsiz saylan Q)ansz dil.i ve ta)i/*isi8 J>y.e+n sz(n( etti?i ese)i@">.+kl+k ve en*lik Anlan 91BB3=8

    O= alile 916162= Ast)>n>mi k>n+s+ndaki b+l+la) y(z(nden Engisizy>n Ma/kemesine*ka)lan ve ba?nazl?a ka) savamyla da (nlenen #talyan n>mi bilgeni

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    55/156

    ba2.la, ?ari*5e gie-e2im, *anyorum, oraa, Anatole Fran-e1al ve iyi

    bir a6a iyi en iyi ana bir Kelt ilbilim-i2taraBnan takir eilen bitivar ve ona *ayge2er u*ta, bu kalem yeterin-e alm. m iye-e2im0

    Amin0G+ te)s k>+lla)n yazma g(.(mle ilgili /ayalimi ld()mesi>las8 Qakat beni /ayal /i* bi) zaman te)ket meye.ek@ bensanat* ya)adllym8 eRman ve 'enan L)nek >la)ak@m(kemmel yaza)la) k az sa/i5g)(n(y>)la)8 Oysa 'imba+d3 yaza) saylamaya.akken >nasa/i58 !abii 'enan sanat*d) ve b+ ya)adla sa/i5 >lmald)ama bi) dilbilim.inin ya)adl ile dengelenmi8 eRman da

    sa/i5 >lmald) ama bi) dinbilim.i ya)adl ile dengelenmi8Gen ne bilgin@ ne azizim8 )and 'i./a)ds bana yaza)ak OdaM(zi?i0ni ne kada) takdi) etti?ini syledi8 Qakat mev.+t kam+be?enisi ile )iskin an.ak bi) bl(m(n( alabile.e?ini ekledi8!eekk() ettim 9/i* 5a)as >lmad?n syleyebili)im= ve benimde /i* 5a)am >lmad?n syledim8 Ieinemana yaza)akD+blinlile)den szettim ve >k+ya)ak de?e)lendi)mesini istedim8"a)amba veya 5e)embe g(n( sana 168 yk( Gi) Anneyiy>llaya.a?m8 7e kita5 Kasmn bi)inde bitmi >la.ak8 On+n/akknda ne d((nd(?(n( bilmek iste)im@ *(nk( >n+ sana it/a)+m8 $z+n bi) zamandan be)i )>manm (st(nde>t+)+y>)s+n8 e d((nd(?(n( bilmeyi a)z+ ediy>)+m8 Onabenzeyen bildi?im tek kita5 &e)m>nt>le Q)an.e 1B42= 121de >bel alan@ !annla) S+sadla)@ K)mz Uambak )>manla)yla(nl( Q)ansz )>mana ve eleti)men8

    92= J>y.e0+n s>yad 9Gest: en iyi= nedeniyle iyi da/a iyi eniyi dedi?i 'i./a)d #)vine Gest 91B421=)landa Milli K(t(5/anesi ikin.i m(d()( ve ).e Ok+l+ k+)+.+la)ndan8

    93= A)t/+) 'imba+d 91B1B1= 14 yanda (n kazan5 1B430de ii)den tiksindi?ini syle ye)ek 7e)lainle bi)likte Q)ansay te)keden ve 1B43lizmin k+)+.+s+ Q)anszai)8

    9= J>y.e@ &e)m>nt>ga)ty ile kavgasna benzetiy>)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    56/156

    +z+n ve &e)m>nt>)g+n bi) adamve .es+) bi) /ayvan8 Ama ama*ta@ balkta ve zaman zaman

    asitli ileyite benze)lik va)8 &e)m>nt>n+ndaka/)amam ile a)asnda bi) d(ell>y+ anlaty>)8 v+)+l+y>) veKa)8 Yaza)n ye)gisiylei?nelenmi ge)*ek &e)m>nt >lQ+ d(ell>ya davet etmiti8D(ell>@ kita5ta anlatld? gibi Kant>k etkiledi8 !+)ge niek da/a

    ilgin*8azetele)de ad ge*en ngiliz )ealistle)ini >k+ya.ak msnissing,1 A)t/+) M>))is>n ve Kea)y adl bi)i8 Gen *>k az>k+yabiliy>)+m ve bi) k>.akald+?+n+ d((n(y>)+m8 Gelki de Ieineman ta)a.+kl+?+m+n yk(le)i28%ansiy>n@ Yantan S>n)a ve Eveline delikanllk yk(le)i@

    da)e/anede $l+sal Gay)am (n(@ Gi) Anne ve kitabn s>nyk(s( D+blinin g(nl(k yaamnn yk(le)i8 D+blinin binle).eyl bakent >ld+?+n+ ve G)itanya m5a)at>)l+?+0n+n ikin.i

    b(y(k kenti 9(* 7enedik kada) b(y(k= >ld+?+n+ anmsa)san@/i*bi) sanat*nn >n+ d(nyaya s+nmamas ga)i5 g)(n(y>)8M>>)e0+n3 a5tal@ sek+d+m@Ame)ikalla)n i*ili?i ile dikkate de?e) b+ld+kla)@ amantannmX e)*eten sk.@ b> ve yanl yazlm8

    Ji!

    91= e>)ge issing 91B41;3= #ngiliz )>mana892= J>y.e0+n Lyk(le)inde@ *>.+kl+k ylla)nn baka bi) yk(s( dedi?i A)aby@ kitabn s>n

    Lyk(s( dedi?i Annmad)8 J>y.e iki "a5kn@ K(*(k Gi) G+l+t ve Ll(le)i yazmay/en(z d((nm(y>)8

    93= e>)ge M>>)e+n S()(lm( !a)la adl )>man 1;2de ).e@ 1;30de ngiliz.e yaynland8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    57/156

    NotG+g(n senden gene mekt+5 y>k8 E?e) 5>stadan byleka*amak yaamaya devam ede)sen sana k >la.a?m8 Alla/ i*in

    ne ya5y>)s+nH E?e) /emen .eva5 ve)mezsen@ alla/ i*in@ /emenD+bline gide.e?im ve elya zlanm ala.a?m8 (st(nde misinHYal bi) adam@ a5kasz@ *>)a5sz@ gmleksiz bi) /a.@ imdi

    5en.e)emden@ y>l+na@ vadedilmi t>5)akla)a d>?)+ gitti8 kik(*(k !)iesteli bi) k>)id>)a gi)i5 bi)bi)le)ine v+)ana kada)g(ld(le)8 (l(n* d(nyaX

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    58/156

    kentle)inden bi)idi)@ G)itanya m5a)at>)l+?+0n+n ikin.i e/)i>la)ak kab+l edili)8 7enedikin ne)edeyse (* katb(y(kl(ktedi)8 Da/as@ b+)ada ay)ntsn ve)emeye.e?im bi)

    *>k nedenle@ D+blinlile) deyii bana anlaml geliy>)W0&>nd)al0 ve 0%a)isli0 sz.(kle)i i*in@ bi) *>k yaza).a balk>la)ak k+llanlm >lmala)na ka)n@ ayn anlamll?n ile)is()(lebile.e?inden k+k+l+y+m8 Ua@man zamanyaynevle)inin listele)inde )landa0yla ilgili kita5 d+y+)+la)g)(y>)+m ve insanla)n yk(le)imde gezindi?ini+md+?+m *()(y((n zel k>k+s+n+ almaya istekli>la.akla)n d((n(y>)+m8 Saygla)mla8

    Js A Joyce

    GRANT RSCHARDS'a

    May 1;67ia i>vanni >..a..i> 1@ ##@ !)ieste

    Sevgili )ant 'i./a)ds@ ngiliz d((n.esinin ba)>met)esi

    >ld+?+n+ syledi?iniz yayn.nn ki "a5km0 basmay ni*in)eddetti?ini ve S+)etle)in kena)na ni*in *kmala) ya5t?nbana sylemedi?iniz i*in (zg(n(m8 lk yk(deki k(*(k altn5a)a m y>ksa iki *a5knn a/lak anlay m >n+ >ke ettiHG+nla)da >n+ *a)5a.ak bi) ey g)emiy>)+m8 Ondakidelikanllk d((n.esi@ m+/temelen yal D+mas0mn1

    )>manla)n >k+)ken ve >na valyele) ve +z+n elbiseli/anmla) s+nan )>mantik > y+nlan sey)ede)ken >l+m+8Qakat eminim kendi )8 Qe))e)>0 n+n2aske)le) ve 9k t+t+lan ve M>nteK)ist>@ V* Sila/)le) ad/ kita5la)yla (nl( Q)ansz yaza)8

    92= +glie/n> Qe)e)> 91B4112= ant

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    59/156

    in.eledi?i bl(mle)i >na k+vvetle salk ve)i)im8 Qakat yazk ki

    ya)a)sz@ *(nk( y()e?inin i*inde milita)ist bi) adam8S+)etle)0de (* 5a)*ay ia)etlemi: iki (ikiyi y()(te.ek bi)adam@ elbette ya5amad888@ Qe))ing>n +zakta kinid((nemeye.e?ini syledi ve >na g(lmeye balad888@ >na .es+)

    bakla)la bakmaya devam etti ve sk sk ba.akla)nn d+)+m+n+de?iti)di: *ka)ken >n+n sandalyesine s()(ne)ek C>.kneyaksanyla 5a)d>n dedi8

    Gi)in.i 5a)ag)anda )a/i5*e bi) kanb+l+nd+?+n+ d((nd()t(y>)@ b+)ada a/lak d imgele)in k>k+s+*>k a*k8 Gana g)e b+ 5a)ag)a< !/e Stan da)t0daki b>anma/abe)le)i kada) *>.+k*a8 7eya belki de@ Gayan n+nda (*(n.(y( de8 Qakat gene >na + saygde?e) yayn>)gannn /abe).ile)inin byle imal eyle) sylemeye izinli>ld+kla)n anmsatmak iste)im@ ama ben@ zavall sanat*@ /angi

    .esa)etle b+n+ a?za alabili)im8 A/ tek gzl( sanat*X i*in >k+tsal )+/ ile d>l+ mavi kalemiyle b+ 5a)ag)ak+ya.akken a)kadala)nn b>anma davala)@ amata davala)@k)i minal davala)n /abe)le)ini yazmala)na izin ve)di8

    En s>n +?+)s+z sz.(?(ne iti)az kaly>)8 Elbette sz.(?(> basit kaba y>)damyla ne)eden t()etti?ini bilemem@ >n+k+llanld? gibi kab+l ediy>)8 S>n)aki d+)+mda iti)az sa*ma ven.ekinde 9e?e) benim bildi?im tek k+llanm izle)se= Alla/n

    adnn saygsz.a k+llanmndan

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    60/156

    iti)az etmesi ga)i58 ngiliz 5)>testanl? ne)ede kaldH Genkendim ngiliz basnnda aman alla/ belasn ve)sin gibideyimle)e tanklk edebili)im8 K+)naz bi) Cizvit sk

    5)>testam d>?)+ y>ldan *ekmi >lmal ki Gaki)enin>n+)+n+ byle kz gibi bi) gay)etle sav+n+y>)8

    Kendi /esabma syleye.ekle)imin /e5sini syledimve kitabm 5aylay>)+m8 Ama.m (lkenin a/lak ta)i/i ileilgili bi) bl(m ya)atmakt ve D+blin0i se*tim *(nk( b+kent bana la)ak /alka>n+n d)t gz(n( gste)meye *altmW *>.+kl+k@ gen*lik@yetikinlik ve g(nl(k yaam8 Lyk(le) b+ d(zende

    s)alanmt)8 G(y(k >)anda vi.danl bi) anlayla ve b+s>n+.+ de?iti)meye *ala.ak bi)inin@ ne g)d(yse ve ned+yd+ysa da/a zabilmesi i*in *>k .es+) >lmasge)ekti?ine inana)ak yazdm8 G+ndan da/a n+la)na /em de ele al bi*imle)ine@ bakas adnaya5lan sz.(kt()8 E?e) >nla) dinleseydim kitabyazamazdm8 N+ s>n+.a va)dm ki milleti kzd)madan

    yazamam8 Yayn. ki "a5kn ve S+)etle)0i i)8 Gi)D+blinli@ da)e/anede $l+sal Gay)am (n(0n( in.+ Gi) Ka)lama0yild+?+ i*in *>?+n+ g)ememi8 )landal# 5a5az@Kzka)dele)0i in.+ %ansiy>n+ i)+m@ b+ k>n+n+n iki yn( va)@ ne yazk

    ki@ yalnz @ bi)iyle ilgilenebiliy>)+m8 Size /angisiyleilgilene.e?inizi s>)mak yanlgsna d(meye.e?im amag)(n(y>) ki siz de gele.e?in yanlmaz bilgisinde yayn.ya g(veniy>)s+n+z8 ngiliz edebiyatnn imdiki d+)+m+/akkda *>k az ey biliy>)+m ve Av)+5a0nn alay de5>s+>lma >n+)+n+ /ak edi5 etmedi?ini bilmiy>)+m8 Qa

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    61/156

    kat C/a+.e)in1 zamannda >ld+?+ gibi@ Av)+5ann teki (lkele)iniizleye.e?inden k>)ka)m8 Sizse k>n+y+ yakndan izleme ansnasa/i5siniz8 kin.i Gayan !anga) +ayn2 7ikt>)ia3 dneminde i)ge M>>)e veya!/>mas Ia)dy0 nin4bi) kitabn )eddetmeye.e?ini d((n() m(s(n(zHE?e) bi) de?iim >la.aksa ni*in imdi balanmaya.a?nanlamy>)+m8

    S>n+*ta bana@ kendi gele.e?imi ve sizin (n(n(z( te/likeyeatt?m syl(y>)s+n+z8 Size yayn.nn sa*malkla)m gste)dim@D+blinile)0in yaynnn /alkn a/lakna nasl te.av(z etti?im

    bi*iminde de?e)lendi)ildi?ini gste)dim8 e)i ve)di?iniz yk(le)iminyaynnda s)a) etmememi ?(tledi?iniz zaman bana iyilik ya5t?nza

    inanmak istiy>)+m@ eminim benim (stelememde yanld?md((n(y>)s+n+z8 E?e) sanatm baka >lsayd@ ben )essam >lsaydm@kitabm )esim >lsayd@ beni baz ay)ntla) de?iti)meyi )eddetti?imi*in /atal >la)ak de?e)lendi)mekte b+ kada) k>lay. >lamazdnz8 G+ay)ntla) size nemsiz g)(nebili)@ nla) >lmazsaD+blinlile) t+zs+z y+m+)taya benze)8 e)*ekten e?e) b+ ve benze)n>ktala) ma/k+m edildiyse neyin be?enildi?ini me)ak ediy>)+m8

    Mekt+b+m kitabm kada) +z+y>)8 Gendeki inan*la ilgili >la)akile)i s()d(?(n(z /e) maze)ete de?indim8 E?e) benim g)(le)imi

    5aylamy>)sanz benim i*in nasl d(knkl? >la.a?na de?inmedim8A/laki bi) d(knkl?ndan sz etmiy>)+m8 Qakat san)m kendimis>n)adan kesinlikle kendi av ya5a.ak binle).e k(*(k 5imanlktan vekendime in+n >y+n+8 91B3=893= 7i.t>)ia 91B11;1= am.as #78 illiamin evlatsz l(m( ile >5 sekiz yanda ta/ta *kan ve 6

    yl kalan #ngilte)e k)ali*esi89= !/>mas Ia)dy 91B;12B= bi*imde gelenek*i@ zde yen(ik*i@ bilin*ak ynteminin ilk izle)ini

    tayan )>mana8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    62/156

    k)kl?na da/a k>lay +?)ayabili)im8 Gana inan@ sevgili )ant'i./a)ds@ sevgile)le8

    GRANT RICHARDS'a

    # ay* 19&Oia >iovanni )o--a--io 1, , rie*te

    Sevgili )ant 'i./a)ds@ a)amzdaki z>)l+kla)n kendile)inik(*(ltt(kle)ini syl(y>)s+n+z8 E?e) b+ d>?)+ysa >nlan

    k(*(lten benim8 lk mekt+b+n+z+ anmsa)sanz sizin a*nzdanbi)az b(y(d(kle)ini g)e.eksiniz8 V* yk(deki sz.(kle)inde?imesini kab+l ede)ken basit*e size gste)ene kada) bakaykle)dekile)i k+llanmama izin ve)iy>)d+n+z8 Da/as imdiGi) Ka)lama yk(s(n( tamamen *ka)mam istiy>)s+n+z8 lkmekt+b+n+zda byle bi) ey demediniz ve >ndaki i?)en*li?iia)et eden gene bendim8 S+)etle)deki ta)tmal 5asala)dan

    bi)ine izin ve)di?iniz d>?)+@ n+/akknda /i* bi) k8 San)m teslim >lmak@ bana@ size>ld+?+ndan *>k da/a ld+8

    G+ ge)*ekle)i sizin ne)ile)inize +yabilmek i*in +?)at?mg)ebilesiniz diye sz k>n+s+ ediy>)+m8 Nimdi@ A)nma@da)e/anede $l+sal Gay)am (n( ve %ansiy>n (ze)indeanlatk8 S+)etle)0in ikin.i 5asa ve ki "a5kn yk(s( kald8Sizi ilk yk(y( tek)a) >k+maya davet ede)im8 Anlatlan >lay9e?e) bi) de?e)i va)sa@ benim )taya *ka) ve e?e) *kanl)sa 9n+*taki etki kayb>l+)8 Lteyandan 9g)(y>)+m ki z>)l+kla)ben k(*(lt(y>)+m= e?e) bana bi) sz.(k veya deyiin >lay y>ketmeden de?iti)ilebile.e?ini gste)ebili)seniz /i* sevmememeka)n gene sizinle +y+maya *ala.a?m8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    63/156

    ki "a5kndaki s>)+n *ka)an sz.(?( *ka)may kab+l ettim8Kita5tan yk(y( *kk)mak ge)*ekten ykm >l+)8 Kita5taki en nemliyk(le)den bi)idi)8 G+na ka)lk kita5taki yk(y( 9adlannve)ebili)im= k+)ban etmeyi ye?le)im8 da)e/anede $l+sal Gay)am

    (n(nden s>n)a beni en *>k />n+t eden yk( >d+)8 K>)k+la)nzabaz eyle)i teslim edebile.e?imi gste)dim@ v>ke >la.akkada) i/tiyatszdm= yle lml a*kladnz ki b+n+n z>)l+kla)dan bi)i>la.a?n +mmazdm8 G(t(n .iddiyetimle@ yayn. m(mk(n >ld+?+kada) ka)madan@ *ab+k >lmalym@ e?e) kitabm b)>()e dnmeye.ekse@ *(nk( /e) mekt+5 dev)esi benim i*in yeni teslimiyetle)@ sizin

    i*in yeni tale5le) geti)iy>)8 7e batan be)i dedi?im gibi k>)k+la)nznaba)tlm >ld+?+na eminim8 Nimdi ta)tt?m bi) *>k 5asa ve g)(gz(n(zden ka*mt: >nla) size gste)en ben >ld+m8 Sizin gz(n(zden ka*a)ken 9iiniz in.eledi?iniz kita5la)da byle eyle) a)amakken=kita5 >k+ma ama. baka >lan /alk byle in.e eleye.ek misany>)s+n+zH

    Ln.eki yazmanzda ne)di?iniz g)(me >lanaksz >ld+?+ i*in(zg(n(m8 Nimdiki d+)+mda k>)+d+?+n+z etkile) ne ise bi) g)(mede>nlan *>k da/a k>laylkla b>za.a?ma inany>)m8 Kitabn imdiki

    bi*imiyle yaynlanmasnn ya)ata.a? k>)k+n* etki bana size ve)di?inden da/a )+n ve)e.ek gibi g)(n(y>)8 Eleti)menle)9san)m= yayn.la)a sald)maktan *>k yaza)la)a sald)maktan/>lany>)la) ve sizi temin ede)im@ >nla)n sald)la) l(m(m(/zland)maya.ak8 Da/as@ mali baa) a*sndan@ basnda >lasg)(nen bi) kita5 /akknda kesin ve )g(tlenmi bi) sald)nn@ eleti)i@inan* ve a/lak i*in te/likeli >lmayan /e) kitabn *kmasn ka)lad?gelimemi@ y>)g+n k>)>s+ndan@ /alkn lgisini *eke.ek etki ya)atan

    da/a iyi bi)

    T

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    64/156

    s>n+*la bitmesi m(mk(n8Genim d+)+m+mda >lanaksz ve sa*ma /i* bi) eyg)emedim8 Ie) eyi s>n+na kada) a*kladm@ ta)ttm@a*klama ve ta)tma ya)a)sz >ld+?+ zaman *a)esiz sizindedikle)inize /atta demedikle)inize bile +yd+m8 7azge*medi?im n>ktala) kitab bi)bi)ine 5e)*inleyen n>ktala)d)8 E?e) >nla) ele)sem (lkenin a/lak ta)i/ine ait

    bl(mle) ne /ale geli)H Onlann kalmas i*in m(.adeleediy>)+m@ *(nk( inany>)+m ki tam da ya5t?m gibi(lkemin a/lak ta)i/ini yazmakla (lkemin )+/sal zg()l(?(ne ilk adm attm8 )landa edebiyatnn a/lakta)i/ine bi) an gz atnz@ /alen ngiliz.e >ld+?+na g)eW

    benim g)(le)imi ma/k+m etmeden n.e8 Gana en azndan b+ kitabn yazm s)asnda kandilin dibine >t+)ma/izmetini ve)miti)8 Gana inann sevgili Gay )ant 'i./a)ds@ sevgile)le8

    Js A; Joyce

    GRANT RICHARDS'a

    ## aziran 19&Oia >iovanni )o--a--io 1, , rie*te

    Sevgili )ant 'i./a)ds@ elyazla)m tamam aldm8ele.ek bi) ka* g(n *evi)iyle +?)aa.a?m@ n+nla ne ya

    5abili)im diye bakia.a?m8 $?+)s+z sz.(?(n( g)(nd(?( /e) ye)de *ize.e?im8 %ansiy>n0da bi) 5asa dnda8S+)etle)0deki 5asa@ siz ne ya5abildi?imi en iyisiyleg)ebilene kada) de?iti)e.e?im8 G+nla) benim y()e?imdesevmedi?im ilemle)8 ki "a5kn@kalsm diye sizin iti)azla)nza b+ kada) teslim >l+y>)+m8 E?e) yaymlata

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    65/156

    mazsanz zamanm bi) /i* i*in /a).am >la.a?m8 18 yk( K(*(kGi) G+l+t0da iti)az ede.ek bi) ey b+labile.e?inizi beklemiy>)+m8 Ie)/al(k)da dedi?iniz gibi@ >n+ da size tekile)le bi)likte y>llaya.a?m8

    Gaz ne)ile)im size bi)az g(l(n* gelmi >labili)@ san)m size

    baka bi) yayn. b+lmay ne)sem ya)a)sz >la.ak8 D>?+tan a5talbi)ini te).i/ ede)dim veya bylesi b+l+namaya.aksa ta)tmaya.akbi)ini8 G+nlan b)akalm8

    Sizin D+blinlile)in basmyla ilgili >lanla)n a/lakszlktan davaedilmesi g)((n(z ben.e ta)tmaya >la?and bi) yaklam8ngilte)ede baz embesillikle )in ya5lm >ld+?+n+ biliy>)+z )+m8 Yazdkla)mn a/lakszlk >l+5

    >lmad?na nem ve)miy>)+m@ )sam D+blinlile)0de a/laksz /i* bi) ey yazmadm8G+ 5>stayla size bi) D+blin gazetesi y>ll+y>)+m8 Kelt +l+sla)nn

    nde gelen alay. gazetesi %+n./ veya %as +in>ya ka)lk >lan bi)gazete8 G+n+ size b(t(n d(nyann bildi?i gibi )landal#la)n ne kada)n(kteli >ld+?+n+ g)(n(z diye y>ll+y>)+m8 Ka)ikat()istin stili size nekada) sanat* >ld+klam gste)e.ekti): ve siz )landal#la)n d(nyay(z(ndeki en es5)ili )k >ld+?+n+ anlaya.aksnz8 Gelki de b+nla) siziD+blinlile)le +zlat))8 Lyk(le)imde *5 k>k+la)nn@ *()(m(

    lele)in ve sakatatn d>lamas benim s+*+m de?il8 Cidden@ inany>)+m ki@ benim g(zel.e .ilalanm d()b(n(mle )landal#la)nkendile)ine bi) iyi.e bakmala)m nle)seniz )landa0da +yga)l?ny>l+n+ de?iti)i)siniz8

    nann bana@ sevgili Gay )ant 'i./a)ds@ sevgile)le8

    Js; A; Joyce

    6

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    66/156

    2 A?+st>s 1;6

    5)ess> Sign>)a D++)@ 2 7iaQ)attina@ '>ma

    Sevgili Stannie@ dn bankayla g)(mem iyi gitti18 "almasaatle)i B 1T20dan 120ye ve 2den 4 1T2a@ ka/)edi.i +z+nl+kta8N+ an ya5a.ak k8 Seya/at i*in bana 6 li)etve)dile)@ 1;; li)et avans aldm yani + an i*in g(ven.edeyim8G+)da y>l+m+ iki kez kaybettim8 Y>lla) *>k a)t.8 Gi) *>k

    ey !)iesteden +.+z l>nnada bi)band>n+n Siegstayla .eva5 y>llamas i*in >n+skt)dm8 D(n sana G8803y>lladm8 >ga)tyninyazd? bi)

    makaleyle t(m

    91= J>y.e !)iesteden '>maya gele)ek 1;4 N+batna kada) b+)ada bi) bankada *ala.akt)8

    92= 8'8: )ant 'i./a)ds893= G8t8: Gi)leik )landal#la) gazetesi89= ;@8: >ga)ty8 Sinn Qeinde O;la)ak adland)d ve tekdedik>d+la)nn akam yeme?i >ld+?+n+ yazd8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    67/156

    *enisinin tadna va)a.a?n +ma)ak8 D>stl+kla ilgili bl(mzellikle zengin8 G+n+n sade.e ilk taksit >ld+?+n+ g)mektenmemn+n+m8 J8 !eyze bana Skellamy>)@ mekt+5 da yazmy>)@ beni te)ketti8 Gen *>kanlaysz bi)i >lmalym8 D(n Q>)+m0+ g)meye gittim8Ia)abele)e bakan bi) ta s)aya >t+)d+m8 S.ak ve g(neliydi8A)abala) t+)istle)le d>l+@ ka)t sat.la)@ madalya sat.la)@t>?)a< sat.la)8 O kada) etkilendim ki ne)edeyse +y+yakala.aktm /emen ye)imden tla) da *>k +zakt8Vz(nt(yle eve gitim8 '>ma bana anneannesinin .esedini gez

    ginle)e se)gileye)ek ge*imini sa?layan bi) adam anmsaty>)8a)i5 de?il mi ki O88 *i)kin ngilte)eyi b+ kada) az etsin@tam da benim ngiliz ka5l.ala)nda >lmay istedi?im bi) s)ada8&>kantala)a bakl)sa >nla) da S+l+ *am+) i*in ya5lm >lmal8O88 bi)az g(zel talyada ve a)stik Q)ansada seya/at etmeli8Gayan 8 ngilte)edeyken 5ek e?lendi)i.i de?ildi /e)/alde@ O88+ iki yazy yazmak i*in zaman b+labildi?ine g)e8 G+ a)adaC>lm+n s>n zamanla)da 5a)asn kazanamad?m lmazsa@ G88 i*in +z+n zamand) ma)s+k ya)dmnda b+l+nmad8

    Q>)+mdan eve gide)ken@ y>lda@ *>k y>)g+n >ld+?+m i*in@ *>k)a/at bi) /as) sandalye b+ld+?+m bi) D>miniken kilisesinegi)dim8 (na/ *ka)an iki )a/ibeyi sey)ettim8 (na/ *ka)anla)ve tvbeka)la)@ g(na/ *ka)madan s>n)a kiliseyi te)kedi5 manast)a d>?)+ gittile) k ge*meden )a/ibele) ge)i geldi veyanma diz *kt(le)8 S>n)a akam d+ala) balad@ s>n)a tebi/d+as ve vaaz8 7aaz eden .entilmen szle)inin *>?+n+ banayneltti8 edenini all/ bili)@ san)m dinda) g)(n(y>)+m8!akdise kada) beklemedim8 Dinle)ken de)in bi) 5imanlk beni

    sa)d8 !a)i/ *almasndan byle d>minikanla) gibi beli)li bi)anlay d(zenini kendim i*in elde edemedi?imden san)m8 Ge

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    68/156

    nim bi)ini ve >n+n k+a?n kiliseden *ka)ma siyasetim*>k yava8 Kilisenin@ m()itle)inin saysndan d>layyaamsal bi) s>)+n+ >ld+?+na inanmy>)+m8 G+n+n gibi

    bi) d(zen@ byle b(y(k bi) kiliseyi @ )antla)la@ .im)i lmal8 S>syalizmin mi)asa ka)*kan k+)amna ka) *kmalanmn bi) nedeni de b+ >lmal@*(nk( k>n+la)dan bi)inin de kam+lat)ma >ld+?+n+

    biliy>)la)8G+g(n@ 14 li)elik /avaleni tam zamannda aldm8 Nimdi

    tek k>)k+m bana 2+nda deme ya5maya.aklan8 G+5a)ayla 5e)embe g(n(ne kada) yetinebili)im8 &(tllaya.a?m

    bildi)8 G+)ada ne kada) devam edebile.e?imi bekleyi5anlaya.a?m ve >lmazsa senin i*in G8O8na1 gide.e?im8issing0in bi) kitabn almakla 2 V)eyi b>a /a).am>la.a?m d((n() m(s(n@ y>ksa G)et Ia)te1 nin2 bi)kitabn m almalym8 Sk sk sana@ yazmda >la?and bi)ey >lmas ge)ekti?ini ve sade.e tam da bakasnn kitabnaa? k>yd+?+m zamanla)da bana /i* de bylegelmemesinin aknl?n@ iti)a< etmiimdi)8 Gazan)landay d((nd(?(mde bana ge)eksiz kat >lm++m gibigeliy>)8 Gen 9en azndan D(blin$ le)de= e/)in iti.ili?init()etmedim@ *(nk( %a)is dnda@ kenti te)kettikten s>n)a/i* /+z+) d+ymadm8 On+n .andan te.)itli?ini vek>n+kseve)li?ini t()etmedim8 S>n+n.+ e)deminAv)+5ada /e)/angi bi) ye)de va)l?n imdiye kada)

    g)medim8 On+n g(zelli?ine adil >lmadm: ?al >la)ak *>k da/a g(zel ve (stelik b+te5kile)in ne kada) ya)a)sz >ld+?+n+ biliy>)+m8 "(nk(8'nin ne)di?i gibi bi) ye)de 9byle

    91= G8O8W J>y.e+n !)iestede *alt? Ge)litz Ok+l+892= G)et Ia)te@ J>y.e+n ad)+ Ll(le) adl yk(s(n(n ka/)amanna ve)di?i yaza)8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    69/156

    anlamsz sz.(kle)i /angi .e/ennemden b+l+5 k+llany>)=kitab yeniden yazmalym8 Eminim@ senin '+ /+lk+d+sdedi?in@ m()eke5 iesinde ve kalemimin kamb+)+nda >t+)anedebi bilin.imin yansyan eytann gene b+la.a?m8 ki "a5kn@ni/ayet@ 5aza) kalabalkla)@ Kilda)e ve &ene/an s>kakla)ndakia)5le@ )landa manza)as8 >)ki /akkndaki tela san)m snla)akAv)+5a edebiyatnn alanna gi)mesige)*e?inden kaynaklany>)8 Gen@ >ki0nin iddiala)na sa/i5>lmayan bi)i >la)ak *>k da/a al*akgn(ll( bi) s>n@ bekliy>)+m8#bsen@ !a Gebe?in Evi0yle ilgili sylentile)i kendisi inka) etmig)(n(y>)8 Gi) talyan m+/abi)ine e?e) #8#8ya1 inanabili)sek@

    /)*nlkla yle demi: n+ d>?)+ d()(stanlyamy>)s+n+z8 %a)is0in m>da gazetele)i K)istiania0da2 ilksata *kt? zaman >)ve*0de >lmalydnz8 e)*ekten@ benims()ekli bela ya)atan gn(ls(z ak)abala)mn bana gazetele) vegazete kesikle)i gnde)mele)inin nedeni b+8 G+)ada bi) )landaKl+b( >lmasn iste)dim8 Eminim b+)ada skandinavyal#la)n >nmisli )landal ve Ame)ikal )landal va)d)8 e)*ekten bizimyal@ a5tal bsen b+)ada n+ma)asn $s ya5tH L?)etmek>lanaksz: alman >lmal8

    Genim d((n.eme g)e )in+ma@ gazetesinin va)l?n /akl*ka)y>)8 Aslnda >ga)ty ve C>lm gibi kati5le) ve ya)dm.edit)( gibi baki) e/itle)den s(t+nla)n k+)ta)mal8 Qakatbildi?im kada)yla )landa s>)+n+nda ay)lk*lk n yl i*inde@ m>dem bi) *izgide .anland)an tek kiidi)8 Yaban.(lkele)de )landa k>n

    91= #8#8: #)is/ #nde5endant gazetesi892= K)istiania8 >)ve*in bakenti Osl>n+n eski ad893= A)t/+) )i) )d+8 )ild+8

  • 7/24/2019 James Joyce Sanatinin Mektuplari

    70/156

    s>l>sl+k )g(t( ve (lkede bi) )landa bankas ya)atmak istiy>)8Genim anlamad?m