NR 22 (634) ROK XXXI

16-30 LISTOPADA 1984

Cana 20 11

JEST TAKA WIES, WITASZYCL .

W SZYSCY CHWALA WITASZYCE, " bo to kolo wiejskie. A mnie ten

sposeth mowienia draini. No to CO, ze wiejskie...? To znaczy inne? Z taryfe ulgowe...?

W odniesieniu do Witaszyc, to w ogo-le smieszne. Kiedy 7 paidziernika przy-jechalem na miejsce, przede wszystkim zrodzily giQ wetpliwoeci: czy Witaszyce to wieb? Trzy zakiady produkcyjne. Mlodzietowe Centrum Kultury Wiej-skiej ZSMP — to okazaly wielofunk-cyjny budynek, ze ho, ho, ho...! Z sale widowiskowe na kilkuset widzOw. Z ba-rem, gdzie mile panie szybko, z Arnie-chem i bardzo smacznie karmic. Przez wiele godzin pobytu w Witaszycach dojrzalem tylko jednego lekko pod-. chmielonego, ktOry grzecznie dal sie koledze odprowadzie do domu...

Mej Ty Boae...! Gdyby taki budynek o-trzymaly warszawskie Stegny lub Ursynow

(osiedia liezece po ok. 50 tys. ,mieszkancOw) miejscowi by oszaleli z radoki.

Gospodarze zaklinali sie jednak, ie to wied, taka zwyczajna sobie wied wielkopolska.

Nikonou jednak bym nie uwierzyl na slo-wo, gdybym sam tego nie sprawdzii, ie w Witaszycach moina znalead skarb prawdzi-wy. Ludzi — spolecznik6w. Ludzi, kterym naprawde thee ate chciet. I ktgrzy to chce-nie przeobraaajg w czyn.

Za krotko tam bylem, by o wszystkim sic dowiedzie5. Za story wszak jestem, bym nie rozumial, Se nie wolno oidzielaC jednej date-dziny tycia spolecznego od pozostalych. Dla- tego jestem przekonany, le nie tylko filate- lisci wyroaniaja sic systematycznacia i so-lidnogoig -w wan, spolecanej, char sie zga-dram, ie filatelistyka stanowi tarn wlagnie wa2ny przejaw iycia kulturalnego.

Staratem sic wiec rzetelnie zebrao material o pracy kola PZF w Witaszycach. Od jego calonkbw. Z wystawy jubileuszowej. Z kro-nik, z tych ostatnich zreszta najwiecej.

Kolo w Witaszycach prowadzilo kronikg od pierwszych dni istnienia. Przez tych 25 lat zebralo sie kilka opaslych tom6w. W jedna-kowej oprawie sprawiajg imponujgce wra-Senie. To z zewnetrz. A po ich otwarciu

colowiek ma wradenie, de zajroal do przeilicz-nych dredniowiecznych inkonabulOw. Koloro-we, pracowite pismo. Ozdobne inicjaly. In-formacje o wszelkich przejawach dzialalnoici kola. At chcialoby sie przedrukowat je wszystkie. Ogranicze sit jednak do notatek porobionych z kilku, kolejnych kart:

8.11.80. Obrady 30-lecia PZF. Kolo limy 14 colorik6w.

1.12.80. Temat „Lowiectwo". Prelekcja. Po-kaz.

27.2.81. Zebranie sPrawozdawczo-wyborcze. Aleksy Grabiasz — przewodniczacy. Zbig-niew Stnoczyk — sekretarz. Aleksander Mu-sial — skarbnik. Wojciech Lison — przewod-niczacy Komisji Newizyjnej-

Aleksy Grabiasz jest przewodniczqeym kola od dnia zaloienia po dzien dzisiej-szy. Przez 25 lat bez przerwy! Pozostali panowie swe funkeje do te-raz.

4.05.81. Temat: Najstarsze znaki pocztowe polskie. Znaki pocztowe i literatury o Kon-stytucji 3 Maja.

1.06.81. „Pdsarze i poeci na znakach yam-. towych".

9.11.81. „Flora na znakach pocztowych". 11.08.82 .Spotkanie z dzietmi ze „Stomilu",

z Bydgoszczy, przebywajacymi na kolonii w Witaszycach. Temat „Filatelistyka w sakole", pokaz zbloru, literatury, przyborbw filatelistycznych.

7.2.83. „Pay na znaczkach pocztowych". Rd., ltd., ltd.

To przecied iraponujecel Tym bardziej, de w kole zastosowano presto oasade. Przed koatem roku ustala sit plan pracy na rok nastepny. Czyli: kto, kiedy i jakiego tematu jest gospodarzem. Oznacza to, ie colonek kola, ktOry czuje sit na silach i ma odpo-wiedni zbidr, jui w grudniu 1982 r. wie, de np. 5.9.83 r. bedzie mial prelekcje o „300 romnicy Odsieczy Wiedefiskiej" i zilustruje swym zbiorem (.przyklad z Kroniki).

Panowie z dudych, miejskich k61 — czapki z glow!

• l‘T a wystawe jubileuszowe skiadala sit nie

tylko ekspozycja znakOw pocztowych, ale takie medali i literatury filatelistycznej (spo-ro pout% a wdr6d nich Mika bardzo intere-sujacych).

Przed aasadnicze impreze odbylo sic jam-cze wyjazdowe posiedzenie Zarzachi Olcregu PZF w Kaliszu, z udzialem miejseowego ak-tywu. I podczas Lego posieclzenia po ran pierwszy uslyszalem slowa skargi i ogromne-go rozczarowania. Ambieja miejscowych data-Mazy (nie tylko filatelist6w, lecz przedeta-wicieli wladz table) bylo udwietnienie 25-1e-cia clzialalnotci kola stemplem okolicznotcio-wym. Swim tei, ie z mydla o tym stemplu w haiku M.C.K.W. oainstalowano stoisko peer-

Rowe (tiumy i tak oreszta je oblegaly). Ale stempla nie byte.

one uzyskano zgodY. Rozumem obawy pried inflacje .stempli

okoLcznoiciowych. Jai w tym roku grubo gonad 100 k61 PZF w Polsce obehodzi swoje „okregle" rocznice istnienia.

1Jrzeba byte jednak widziet to rozczarowa-nie mlodzikow, osOb w drednim wieku plci 000jga lub posiadaczy caupryn mocno pray-proszonych siwiana, kiedy sit dowiadywaty w stoisku yocztowym, de stempla nie ma. 1th stemplal Na ich uroczystadd

I to rodzi sir; .wetpliwode. Nasuwa sit py-tanie: czy shisznie pozbawiono Kolo PZF w Witaszycach tej satysfakcji. Po 25 latach so-lidnej pracyl Autentyczrue spolecznej i rze-czywitcie wainej, i dostrzeganej przez spo-lecaenstwo eras miejscowe wladze.

Potwierdzeniem tej pozycji kola w (trade-wisku byla frekwencja na akademii jubileu-smwej, skromnie w zaproszeniu nazwanej „Dniem Znaczka 1984". A przybylo kilkaset osOld, wirOd kterych m.in. dostrzeglem: Ry-szarda Szymaaskiego skarbnika ZG PZF, JO-zefa Wlodarczyka prezesa ZO w Kaliszu, za-stopce Naczelnika Urzedu Miasta i Grniny w Jarocinie, Andrzeja Freckoiviaka, a takle: Mariana Szurygajlo, Mariana Pakule, Hen-ryka Wojciechowskiego, Aniele Grabiasz i Mariana Sikorskiego.

Poczatek byl bardzo podniosly 1 uroczysty. Dekoracja zasludonych dzialaczy odznacze-niami resortowymi i PZF, referat o 25-letniej pracy kola, przepigkny kosz kwiatdw dla A. Grabiasza... Se delegacje filatelistow z Jam-tirm i Ostrowia Wlkp. Jest Jaroslaw Koczo-rowski z Poznania, pierwszy opiekun kola w Witaszycach z ramienia ZO w Poznaniu (do reformy administracyjnej kraju I powatania ZO w Kaliszu, by/ to roacierzysty Okreg PZF).

W czasie przerwy znOw rozmawiam z nuej-scowymi filatelistami. Mowie:

...My sic przeciet wszymy znainti. We wsi I w oko/icy. Kaddy z nas ma krewnych, po-winowatych. Wige chotby z ciekawoict mum sit zajmuje wujek, Mocks, przychodza. Na nasze wystawy, a co dopiero na taint uroczystoie. I wietu z nich potem prosi o dekiaracje... Wzrasta wiec bolo w site, limy pond 80 oath... Jay° sktad socjalny? Mniej wiecej po remotos 113 gospodarzy rolnych, 1/3 robotnikaw I tyled inteligencji. Grabiasz i jego Iona, to dune i motor dziaWnia... Sarni tei dajg dobry przyk/ad, podejmujac sic kW-dej pracy... Name marzenie na najbliing n7.21)8.82°80— Krajowa Wystawa Filatelistycz-na.

Bardzo chcialbym przyjechat do Witaszyc na take wystawt. Z dwema stemplami oko-liczno§ciowymi. Jednym z okazji Krajowej Wystawy, drugim, zaleglym na 25-lecie Kola.

Czego wapanialym Metellstom Witaszyc I Sable tyezY

Jerzy B. Klima

506

ROCZNICE LWP NA ZNAKACH POCZTOWYCH

0 PAZDZIERNI.KA KAEDEGO ROKU, w ." dniu bitwy 1 Dywizji Piechaty im. Ta-deusza Koiciuszki pod Lenin() — obchodzi-my kolejne rocznice ludowego Wojska Pol. skiego. W tym roku — czterdziesto pierwszq.

Eolnierz polski poczowszy od twitu 1 wrzet-nia 1939 roku kaddego dnia skladal darling krwl: obroncy Westerplatte i Help, Warsza-wy i Modlina, at po bitwy nad Bzurq i pod Kookiem.

Polskie formacje regularne oraz oddzialy partyzanckie toczyly walki na terytorium 19 spoked 23 Icraj6w Europy j Afrykl biorg-cych udzial w tej wojnie.

Dymily peiniej -1crematoria 06wiecimia, Majdanka, Treblinki, Stutthofu i innych obo-zOw zaglady. A na barykadach powstaticzej Warszawy, w ulicznych walkach gingli po-wstancy i ludnad cywilna.

'..'LII. VI 'XX ' „ I ... ,,,,,,,rio r- X RAID ...71 PRZYJA2N1

w VLSECZAVACH

x POISKIEGO

LUDOWE -WOJSKA-

W okresie II wojny Swiatowej zginglo 6 028 000 obywateli polskich, w tym 644 000 bezpotrednio w wyniku dzialarl wojennych, pozoetali to ofiary masowego terroru i ekster-minacyjnej polityki okupanta. Trwale kalec-two stalo sit udzialem 509 000 os6b, a 185 050 doled. polskich odebrano rodzicom i skazano na germanizacjg, wywoiqc je do Niemiec. 2 478 000 Polakow wysiedlono, a 2 460 000 wy-wietiono w glob Nierniec do prac niewolni-czych. Obozy koncentracyjne i wigzienia przetrwalo 863 000 mob — tracqc zdrowie tub doznajoc trwalych urazow psychicznych. Ogromne straty poniosla nasza gospodarka. Unicedtwiono okolo polowy d6br kultural-nych Polski.

Przypomnienie tych potwornych strat bio-logicznych i zniszczefi, pozwala lepiej trout-miee ogromny wysilek oraz rozrniar i trud-noSci powojennej odbudowY.

8 maja 1943 roku radio i pram ZSRR po-dal}, komunikat:

Rzgd radziecki postanowil zadoeenezunie proabte Zwigzku Patriotdw Polskick to ZSRR w sprawie utworzenia na terytorium ZSRR polskiej Dywizji im. Tedeusze Kokinseki,

celu tusin5Inej z Armig Czerwong waUct prze-etwko najeidicorn niemieckim. Forme:Lennie polskiej dywizji ItcC si0 rozpocento.

Istotnie. Jut w drugiej polowie kwietnia do prac organizacyjnych ptzystgpili wojsko-wi polscy i radzieccy. Formujoca sit dywizja mists dowedeg w osobie pulkownika dyplo-mowanego Zygmunta Berlinga, ktlry referu-joc Jdzefowi Stalinowi projekt organizacji dywizji, przedstawit rewniet ogllny plan u-tworzenia w ZSRR Polskith Sit Zbrojnych. Dywizja im. T. Koiciuszlci zapoczotkowala: powstawanie daLszych jednostek, byla niejako fundamentem 1 Korpusu Polskiego, ktery marcu 1944 roku przeksztalcony zostal w Ar-m1 Polskg w ZSRR.

Kolebko Polskich SO Zbrojnych w ZSRR byl oboz wojskowy w Sielcach nad 050. 4 maja 1943 roku odbylo sig formalne jego przekazanie Polakom. Tu formowaly sig prOcz 1 Dywizji Piechoty im. T. Koteiuszki 2 DP im. Henryka Dobrowskiego, 3 DP im. Romualda 'Traugutta oraz oddzialy i pod-oddzialy specjalne Korpusu.

1 Dywizja rozwijala sig organizacyjnle, przechodzoc intensywne szkolenie. Zaprzysig-Male dywizji odbylo sit w dniu 15 lipca 1943 roku w rocznicg bitwy pod Grun-waldem, Wydarzeniu temu nadano niezwykle uroczysty charakter. Od tej chwili wiete o polskiej dywizji w ZSRR panto. w Swiat.

Szlak bojowy 1 Dywizji Piechoty im. T. Kotciuszki rozpoczal sit pod Lenino, gdzie w skladzie 33 Armii Radzieckiej walczyla pol-ska dywizja.

F.,!9.1,111

133,1 to chwalebny udzial, mimo ii poniet-litmy dale straty wlasne: okolo 500 zabitych, 1800 rannych i 660 zaginionych. Powatne byly straty Niemc6w. Stracili oni okolo 1800 zabitych i 329 wzigtych do niewoli. Dowodem uznania °stunted dywizji i postawy tolnie-rzy -w walce jest nadante 239 odmaczen tol-nierzom, podoficerorn i oficerom za wyka-tang odwag0 i hart bojowy na polo bitwy.

507

Z chwila, gdy Armia Radziecka przekro-czyla • Bug, wyzwalajac wschodnie tereny Polski, Krajowa Rada Narodowa w dniu 21 lipca 1944 roku powolala Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, ktfiry 22 lipca ogle-sil historyczny Manifest. RownoczeSnie Kali wydaje ustawe o polaczeniu Armii Ludowej dzialajacej w kraju a walczaca u boku Armii Czerwonej, Armia Polska, w Ludowe Wojsko Polskie. Decydujacej pomocy w uzbrojeniu i wyszkoleniu naszej armii udzielal w dal-szym eiagu ZSRR. Armia Qs/agile/a w kwiet-niu 1945 roku 400 000 Solnierzy.

Jednostici bojowe 1 Arndt WI' braly udzial w wyzwoleniu WarszawY, przelamaniu Wale Pomorskiego, zdobyciu Kolobrzegu i Waft-ska, a po sforsowaniu Odry w szturmie Boe-hm. To iolnierzom 1 DP przypadl w udziale szturm gniazda hitleryzmu. Tak oto szlak bojowy najstarazej jednosUci WP opial klam-ra dwie nazwy: Lenino i Berlin. Dopelnil sie ode tylko akt dziejowej sprawiedliwoki, lecz takte znalazia praktyczne potwierdzenie po- lityczna myal lewicy polakiej.

2 Armia WP brala udzial w wyzwalaniu ziem nad Odra i Nysa fadycka, przywraca-jac le po wielowiekowej niewoli Polsce. W tym gigantycznym wysilku zbrojnym narodu trzeba rowniei widzie6 trust tyaieey robotni-kow i chlopaw, ktbrzy obok odbudowy wy-zwolonej Ojczyzny, zabezpieczall transport i zaopatrzenie wojsk radzieckich i polskich, re- monty sprzatu i to wszystko, co potrzebne byte walczacym armiom.

Wklad militarny Polski — wliczajac udzial dwustutysiecznej armii polslciej na Zachoclzie, bioracel udzial w wyzwalaniu Wloch, Fran-cji, Belgit i HoIandii — w dziele wyawalania Europy 'od faszyzmu, ustepowal jedynie Zwiazkowi Radziecklemu, Wielkiej Brytanii i USA, natomiast byl rOwny wildadowi Francji!

Ponad pig& tysisey tolnIerzy wP otrzymato ra-dzieekle ordery I medale, a 29 polsklels jednostek wojskowych zostalo wyrdtnionych wysoklmi od-

Z aczenlaml radzlecklmi. Wyzwolenle stoney Polski 117arszawy uhonorowal Zwlswek Radzlecki torte-

nowlajad medal, ktOrym odana0zen1 zostall wszy-say biorgey mIclat w wyzwalaniu stoney Polski, a 70 jednostek wojekowych rat/rice:rich 1 12 pol-skieh otrzymalo nazwe ”WARSZAWSKA,e.

Ratak bojowy LWP od Lenino do tierUna I udzial w wyzwalaniu bratniej Czechoslowacji, to powhd do slimy iesza chlubna tradycla.

lat nasce Zbrojne peln1a pokojows stu2- tog tak caSzczytnie, jak mcinie walczyly a oku-pantem. Stoat asszych granic, walks z niedoblt-kaml faszystow w Bieszezarlach, geese 701031 gen. „Walter. Swierczewski, udzial w powojennej 002

budowle znizzezonego kraju, a SzczegOlnie osad-nictwo wojakowe na zlemlach gachodnich I Poi-nocnych oraz ich zagospodarowywanie, saperskle zmaganLa z „zardzewla13 9 imierela — minami niewypalami, to rownie trudne I s honorem wy-pelnlone zadanla.

Dowodem uznania dla pokojowych wysil-kow naszego kraju i naszych Sil Zbrojnych jest udzial ihirlierzy i oficerow WP w mi-sjach pokojowych ONZ w Korei, Nigerii, Wietnamie i Laosie, a w ostatnich latach w Sited/ Zbrojnych ONZ w Egipcie i Syrii.

Wydarzenia ostatnich let potwlerdzaja patrio-tyCzne zaangatowanie wojska — w dramatycznych okolleznotciach WOjskowa Rada Ocalenia traroda-wage podjola trod politycznego I gospodarezego odrodzenIa. Wojskowe Grupy Operaeyjne Pornaga-ty w gmlnach, miatitecakach 1 wslach przywracaC normality tok tyclo 1 dzialaLno2c1, a Inspekeja Sit Zbrojnych y telciaug konsekwencjg przeprowadzata kontrole poszczegolnych wojew6datw, sprawdzajac nastopnie z cola wnikliwotcia realizowanle swoich zaleeed. W tym trudnym Chreste, tolnierze wypel-0111 z honorern nletypowe dla wojska eadania. Ltt-dowe Wojsko po5side zagroczuo 07090 anarchil, tolnierze wykazall wielka dojrzaloto polItyczha, a wielu oficerow 1 generalow abide stanowiska

aparaele admInIstracyJnYzn 1 P 771Phikel — lake ministrowie, wojewodowle, dyrektorzy, sekretarze Instaneji partyjnych Its. Na stanowlskach wnleSli tak potrzehns rzetelnok, operatywno16 I dyscypling.

Szlak bojowy LW? od Oki po Labq zostat bogato udokumentowany na naszych znakach pocztowych, a talcie przez pocztq ZSRR.

508

Najcenniejsze, oryginalne przesylki poczto-we z okresu wojny czy sluSby pod flagq ONZ, cenzury, poczty polowe itp. dokumen-ty czasu sq poszukiwang ozdobg zbioru, przedstawiajqcego dzieje iolnierskich dreg, wyzwolenie Polski, Pokojowe misje LWP I wiele innych. Wystawy hlatelistyczne, sym-pozia, kluby zointereeowan, liczne publika-cje w prasie filatelistycznej, przyczyniajg sig do popularyzacji tej tematyki wired

W ciggu ubieglych lat ukazaly sig znaczki przedstawiajgce patrondw pierwszych dywizji WP (KoAciuszki, Dabrowskiego, Traugutta, Berne, Kiltriskiego), jego bohaterow (M, Kali- noWski, K. Pazihski) i dowEgicow (Michal Rota Zymierski, Karol Swierczewski, Zyg- munt Berling), ordery i odznaczenia, rodzaje

epizody walk i rnalarstwo batalis- tyczne.

Poczta Polska, poczynajac od dziesigtej rocznicy LWP wydaje co pige lat okolicznog-ciowe serie znaczkow pogwigcone kolejnym rocznicorn. Do kaidej serii wydawane sg tel koperty „pierwszego Lqcznie wydano z tej okazji 35 znaczkbw i 15 kopert FDC. Wydano tei 3 kartki pocztowe - z okazji 30, 35 i 40 rocznicy LWP (pray czym dwie ostatnie w 3 wersjach kaida).

Z okazji Oddzialowej Wystawy Pilateli-stycznej w Bytorniu odbywajgcej sig 11-19 pagdsiernilca 1973 r. wydano specjalna na-lepke polecenia: „Bytom 1 (Wystawa Filateli stye.) XXX-lecie LWP". Jest to dotychczas jedyna specjalna nalepka polecenia o tema-tyce „militaria'.

XX Zmiana Polskiego Kontyngentu Woj-skowego w snack zbrojnych ONZ w Syrii,

jeden z trzech kasownikOw - w formie trot-kgta wzdlut boicOw napis: 40 lat LWP 12 X 1943 12 X 1983 XX Zmiana PKW Syria VI-XI 83, w arodku kasownika dwa only. Jest to jeden z niewielu tematycznych kasownikow uiywanych w Egipcie i Syrii.

•

Procz znalsow pocztowych wydawanych z okazji rocznic LWP przez Pocztg Polska, rOwniet Poczta ZSRR wydala z okazji 30 rocznicy LWP specjalna koperty pocztowg oral stosowany byl w m. Lenino stempel 0- kolicznogclowy..Poprzednio z okazji 25 rocz-nicy LWP rowntez or m. Lenin stosowany byl kasownik okolicznogclowy.

Lacznie z okazji rocznic LWP dotychczas Poczta Polska wydala 128 znakOw poczto-wych (35 znaczkow, 15 kopert FDC, 3 kartki pocztowe i przeszlo 75 kasownik6w okolicz-nogciowych), jetli dodamy do Lego 3 znaki pocztowe wydane przez Pocztg ZSRR otrzy-mamy 131 canakow opoezfurwyeh:

10 roc znica LWP - 1953 r - znaczki 680-2, FDC - standardowy kasownik FDC

15 loonies LWP - 1960 r. - znaczk1 924-6, FDC, - 58073, 58074

19 rocznIca LWP - 1962 r. - kas. - 62206

20 rocznlca LWP - 1963 6, -znaczki - 12779-89, FDC, kas. - 63126, 63134, 63136, 51147, 63198. 62210. 63416, 63460, 63470, 63478, 63470, 63480, 63481, 63482 63483, 09984

21 rocznica LWP - 1969 r. - kas. 64245

25 roczntoa LWP - 1668 r, - znaczin 1725-34. FDC, 1169. 68043, 66049, 68963, 68079, 68165, 68192. 65196 68215, 68236, 68255, 68236, 88297, 68298, 68295, 66300, 68201, 68302,•68363, 68364, 68367, orar010 Wet), w kat. My-1110610g0 - „Bydgoszcz 12 X1939 II Pokar znaczkow Bydgoszcz XXV-lecie Ludowego W03ska Poiskiego Kok. PZF nr 2 G140

rocznica LWP - 1973 1. - znaczki 2127-36 FDC. C24 537, kas. 73027, 73033, 73119, 73129, 73207, 71525, 73226, 73236, 73231 (nalepka polecents) 71235

05 rocznicy LWP - 1978 r. - znaczki 2431-3, FDC, Cp 710 I. 710 II, ass. - 78286, 78053, 78260, 78561, 78267, 78279, 73280, 78298

40 rocznica LWP - 1963 r. - znaczkl, FDC, Cp, kasownlki nie sa feSzcze Ujete w katalogach.

ZBAR - kas. - 2079, 2772, koperta pocztowa -9168.

Jerzy Parfiniewicz Jerzy Jagodziiiski

Numery znaczkece, kart pocztowych wg Kat. Pop. 1984 r., stena.ple okohcznotclowe wg Ket. Po1- 51c1ch Stempli Okollezn08C1Owych, Stemple olcolicz-noeciowe ZSAR wg kat, w sakobs ,specialnyie PoCztowyje sztiemplela koperty pocztowe wg kat. W. Orlow, N. Orlow „chudozestwiennyie marklrowannyje kornoterty 80911 .. .

509

U N

g sew

45 42 .51 54 59 54

4 4

4,5 4,5 4.5

3

3 2

Bosom 40

Kleezowa Siupey wrzeeni Kostrzyna Poznanta

Na kaldey z 11 Stacyl die Pozztyliona 2 zip. trinkgeldu. 1 tern Pocatmayetrowl od smarowania t.1. stmirgeld 1./2 21p.

ogotem

04 25 24 34 29 36

2.4 3 ti 12

920 450

22 44

5,5 5,5

357,5 525,5

Z Werszawy do: za 4 konle ea 6 koni Mil Zip. Zip.

JAK POCZTA PRZEWOZILA PODRONYCH W XVIII WIEKU

P OCZTA NIP TYLKO ZAJMOWALA SIF EKSPEDIOWANIEM LISTOW i rozma-

itego rodzaju przesyiek pocztowych, ale spat-nia/a tea role przewoinika web. Nie byio wdwczas regularnych linii pasaaerskich, mot-na byio korzystad z przejazdu wozem poca-towo-osobowym po wyznaczonej trasie tub wynajne tzw. ekstrapocztg, kt6ra przewoziia pasatera do okreilonej miejscowoSci. Pod-rOzny rn6g/ wynajad albo konie do wiasnego pojazdu, albo odpowiedniej wielkotci pow6z.

TRAKT POCZTOWY Z WARSZAWY DO POZNANIA

Mil za 4 korne za I pizoni ZIP. Zip.

Blorlla Sochaezewa Mallows Kutna Itiodawy Sempoina

Warszawy do:

Plac zamkowy, w glabi — Dom Wasilewskiego, w ktorym mle0ell ate Poeztamt w 1rVIII w.

Dysponowano w6wczas pojazdami dwuosobo-wymi, do kt6rych zaprzggano tray koala, modsoa tea. byio korzystad z pojazdow 0 wlek-szej liczbie miejsc, do kt6rych przydzielano, w zaleinoSci od Wielkoget pojazdu i jego cit. Zara, od 4 do 6 koni. Kaidy pojazd byf pro-wadzony przez jednego pocztyliona w pray-padku, gdy zapragg skiadal sit od dw6ch, do pitcht koni. Jeiell natomiast pojazd wyma-gal a koni, pocztylion6w musialo byd dw6ch.

Przejazd taki byl kosatowny i nie kaady mOgl sobie nest pozwoli6. Generalne Officyum Poczt J.K. Mel wydalo odpowiednie przepisy pocztowe okreAlajace trasy przejazd6w i ich koszt. Jeden z takich przepisdw m6wi:

Note 1. Od 2 konia do karety placid sig po-winno na I mile zip. 2.— od wierzchowego cad pod kuryera 2,5.— ztp. 3. Nader. Pocztmayster obowtrizany nie be-dote, Passoiyerowi wigcey Toni zaprzegae, jab WWI ile jemu zap/acq. 4. Naden Pocztmayster nie powtnien wiccep od Passaiyera wyciagad talc tylg • co tome sig rude* tot same Passaiyer na1eaycie po Ma-await placid ma, y w niczem Pocztmaystra krzywdzie nie powinien, inaczey Pocatinay-star obowirizarty nie bedzie Passayera daley expeclyototte, y 7001720 /emu bydzie do pob1ii-sup° Grodu lob zwierachnoAci zapozwae, a poniesiona krzywda Generatnemu Pocztamto-col Warszawskiemu J.K.Mci donieid, stosujqc sig w tyrn do Uniwersalu Nayianieyszego Porto.

Poczta, jak to wynika z przytoczonego prze-pisu, dbaia nie tylko o interes wiasny, ale takte o dobro pasatera, a zarazem i pracow-nikow pocztowych.

510

Podrat w owych =mach nie naletaa do przyjemnutcl. Pojazdy nie byly resorowane, mieltkie siedzenia posiadaty tylko niekt6re powozy, w Innych natomiast siedzenta, we-wnotrz pojazdu, spoczywaly na skOrzanych pasach amortyzujocych w pewnym stopniu wstrzosy-na nierOwnej drodze. Bo :Mt drogi na ego) byly w fatalnym stanie.

Trakty pocztowe, to stare goScifice, kt6ry-mi, zgodnie z obowiozujocymi przepisami, powinni sie opiekowae i utrzymywa6 je no naletytym porzadku wlatciciele gruntbw, przez ktdre prowadzily trakty. Niestety, prze-pisy przewatnie nie byly respektowane. Po-zarywane mostki i mosty, eabokie koleiny wyryte kolami, podczas slot i rortopdw wits-sennych, dab, I dziury, w ktdrych Tamely

i s- osie i kola pojazd6w. Istniejace przydroine zajazdy nie bodoce

poczthalteriami lob stacjami pocztowymi, by-ly przewahnie prymitywnymi chalupami za-mieszkanymi przez rlydowskich arendarzy, czerpiocych z prmjezdnych czesto spore zys-ki. Poniewat na bocznych zwlaszcza trak-loch, nie bylo stacji pocztowych lub poczt-halterii, podr6ini cecsto byli zmuszent do ho- rzystania z prymitywnych legowisk na slo- mie rozlotonej na podlodze, bedocej zazwy-cm) zwyktym klepiskiem oraz nedznych po-silk6w, joieli podrainy nie dysponowal wlas-nymi zapasami tywnoici, a nawet skladany-mi /6tIcarni z poteielo.

Ludzie jednak wowczas byli mniej wyma-gajocy od dzisiejszych. Prymityw bytowania znacznie czgiciej wystepowsd jako normalny tryb tycia, zwlaszcza warstw ubotszych. Warstwy. zamoiniejsze, zwlaszcza kupiectwo przyzwyczajone do wystepujecych w kraju niedogodnotci w czasie podr6ty, jeteli we-runki na to pozwalaly, korzystalo z wlasnych rodlaw lokomocji, wyposatonych w potrzeb-

ne w podr6iy trodki I zapasy. Inaczej bylo z cudzoziemcami, ktOrzy krytycznym okiem obserwowali nest kraj, chat czesto byly lei oceny przyjazne. Ciekawe so bet ich wspom-nienia. Przytocze fragmenty listu pisanego 1791 r. Johanna Ericha Biestera:

W Polsce bardzo wygodnie podrauje ale erstrapocztq. Oznaczona z Odr11 limbo kohl, ktOro trzeba zaprzqc do powozu, jest dole wysoka. Na stacjach obsluga tidal° dond sprawnie. Pocztylioni role so an% podstepni, ani Mezreczni, )ado ostronnte, a jednak szyb-ko, co jak wiecle, nie lady to zwyczajts wszystkich sasiednich krajdw. Konie to uiy-wane so lekkie, zwlnne, daskonale chodzace po niebagnistej drodze, czasem spotvka alp konte ukrainskie cry tatarskie, bardzo ognis-te. Pleat sip Podobnie jak w Prusach, ostem groszy za miZg ad koala. Mite so to nieco mniejsze: celery polskie rdwmtlq sip freers niemieckinz.

Chod naden z nos nie mdwit po polsku, nigdy nie powieziono nos w niewlahciwynt kterunku ani nie wstrzymano po drodze; ate wyrzodzono nom lei nigdy Zadnej przykron-ci. Raz tytko na trasie ostemdziesteciondlo-

Dyllgans pocztowy z czasdw Stardslawa Augusta na Placu Zarnkowym w Watszawle

wej podrony doszlo do drobnej sprzeczki z nieco podchrnielonym pocztmistrzern, Wong trwalaby petunia duns- kracej, gdybygmy

po polsku. Mime to wszystko skoriczyto sip szybko i dobrze. Fannie) et/a artroinoici wzieltbny wystawiony przez Kralewsko Ge-neralno Dyrekcje Poczt w Warszawie i za-opatrzony w pieczocie rozkaz do wszystk• pocztmistrzow, ale sass pochwee Polak6w trzeba powiedziee, te nie mielinmy potrzeby ant rams z nieco korzystat. Uwatara, de ob-razajri godno46 Iudzko ci, ktOrzy szybko ob-stage na pocztach w Polsee i uprzedzajtico grzecznoid pocrtyliondu, w tyre kraju, tows-Zajo za przejaw niewolniczej duszy twit lu-d.zi.

Rzuca sip w oczy fakt, ze w tak wielktm kraju jak Polska nie ma regularnego prze-WO= poczto °sob. (...) Podejmujoe wieksze pm:Irate w sprawach prywatnych czy han-dlowych trzeba korzystat z wlasnego ekwi-patu albo wynalq6 extrapoute. Moist ludzie naimetlq zwykle Eyda, ktOry wiezie ich dete-sted ezy dwadziefeta mtl, poczym Jaen cling jechad dale), wynajmujo noway° 2vda. W obecnych czasach game° powitano projekt _ uruchomienia stale) poczty, ale ze wzgledu as liczne pareby, slabe zaludniente kraju, grotoce stale to drodze niebezpieczeetstwa, wskutek czego monna w ctogu dwudziestu czterech godzin stracia wiecej, nit zarobit w ciorfu dwudziestu czterech lot, projektten wzbudzil wide zastrzeten. jednak cry to we dnie, coy to to nocy podrdruje sip bardzo bezpiecznie, kilka tystecy dukatow wozi ka-brio/atom (kariolko) laden czlowiek tam i z powrotem po kraju, a nawet przekracza Ja-ya granite. Ntejedrookrotnie powierza sip znaczne sumy calkiem nieznanvm wotnicom z odleglych polskich prowincji, a nikt jesz-cze ale slyszal, ctieby je ukradziono tub Mt-bowano. Monna stwierdzie, de z wyjotkiem sporadycznych wypadkdw, kt6re nova sip zdarzyt w najsprawniej modzonych pad-stwach, na °got die rabusiMe o wiele bar-dziej klopotliwq sprawq jest zorganizowanie napadu na przygodnego podrannika nie za-trzymujocego sip na ustalongch postojach,

511

nit na kursujgcy regularnie td samq. droga pojazd, nie posiadajgcy w dodatku dostatecz-•nej obrony.

W og6Inoici Polacy, to =rod zbyt dobro-duszny i zbyt spokojny, teby mogli papal-Mad takie zbrodnie. Zreszta wiadomo, te rowniet Roe*, aczkolwiek z innych wzglt-dew, jak tet SawaWarta, nie maja stalych poczt, to ostatnia nie ma nawet extrapoczt, ktore to Polsce jednak istniek• Tak wigc w Pollee, kraju najhojniej przez nature wypo-saaonym, podrdtuje sic beaptecznie, wygod-nie i przyjemnie t prowls nie napotyka sic ludzi.

Jak widad z tego opisu, poczta polska w owych czasach, minw niedogodnoici (Mere zreszt4 istniaty i w innych krajacn na zachodzie) oceniana byla wysoko, a ti-cwiwoie, grzecznote, solidnoit i pracowitok pracownikow pocztowych budziala podziw i pochwaly. Jednakie bardzo zmienity sic we-runki i stosunki w naszym kraju w niespetna 200 lat.

R6wnie interesujgce sq spostrzeienia Fried-richs Schulza, inflantczyka podr6Zuj0cego go Polsce to 1793 r:

Droga z W ggrowa, skqd tego wieczora toy-jechalem rut Makew (tray mile), Stanistawow (trey mile) i Okuniew (trzy mile) do War-szawy (trey mile), jak poprzednio do Wegro-wa, mato jest urozmaicona. Plaski i las iowarzyszyN mi do Warszawy, dokgd dnia siodmego Tana o dziestatej przybytem. Talc to szea6 dui i dwie note zrobitem mil dziewica-daiesiat staid i pdt. Wetpic bym w krajach innych, ktdre ten gwiat za dziki poczytujg rownie szybko magt ubiec przestrzen talc wielkg. (...) Cena koni extrapoczta jest WSZe-d.zie, od jednego po dwa dote za mile, to jest po groszy °stem, pocztylion ad stacji dtuiszej czy knitszej po dwa ziote, ktOre sig placq postmajstrowt razem. Oddtde on je Postylionowt po powrocie dopier°, aby go-siadajgc ten skarb nie pit po drodze, gdy2 dla tutejszego ludo jedynct przyjemnotcig jest wddka. JddB mu sic oprocz tego da trey do pied: polskich groszy, dojechawszy, catuje rece i suknie.

Mamy to dwie ratite oceny pracownika pocztowego, jakim byl pocztylion. Charakte-rystyczna unitonoSe w stosunku do cudzo-ziemea byla raczej oceny niesprawiedliwq i nie nalety przypuszczad, by ogal pocz#ylio-now zachowywal sig podobnie do opisanego.

Na uwagg zastugujg opinie Francuzow: Fortia de Piles i Boiseglin de Kerdu, Oglo-&zone w Parytu (w roku 1798) pod tytutem „Voyage de deux Francais en...et Pologne fait en 1790-1792". Podajg kilka frogmen-tow.

Przybylienty do Warszawy na ntdznym wa-de, Story papsut sit pray wjeadzie do inias-ta. Poniewat sauna stata sig niemotliwa jut o 25 mil od tej stolicy, trzeba byio z Societe-not ct derygnotuad z tego Srodka lokamacji i przesirtid sic do jakiegokoludek pojazdu no Solace, nie mieliAmy pixy tym wyboru.

Warszawa jest dodd durum miastem, liczg-cynt 65 tys. mieszkancow. Brisk' sci talc o-kropne, ii niepodobna jechad wyciggnigtym ktusem, :lice brudne i nieoiwietIone. Stoja pray nick Ode niegdzie niebrzydkie palace, najzzdctej jednak zwykte domy, czy raczej Potworne rudery. Palace magnatow set camel obszerne t bogato urzcidzcnie. Minna :teen stanu brukow w 'Magda, a biota I kurzu w jego okoitcach, Polacy dubo jetclag konno, majct bowiem wspaniate i dobrze adeidtone bonnie. (...)

Droga migdzy Warszawq a Krakowem biegnie only coos przez rfrtoniny i Brae-jekitalitmy po drodze przez wide tad, ale toszystkte byt), ntdzne, jak rbtottiet przez kilka miast, ktdre price nazwy, niewiele miaty wspblnego z miestem. Trudno sable wyobrazie, w jak oplakanym stance jest to droga, zwlaszcza w porn rortop6w, kiedy whignie nit} jechaltimy. (...) Drogi nie na-prawtone t nigdy nie brukowane.

PowyZszy obraz nie szczedzi krytycznego spojrzenia na stan ziem polskich. Dalekie to jest od obrazow, jakie tworzylo sig na pod-stawie opowiedci idealizujqcych dawng wing i miasteczka. Jakie odmienna byta rzeczy-wistogg, zwlaszcza widziana cudzymi oczami.

Jerzy Dobrzeniecki

ROZWIAZANIE KRZY2OWR1 Z NR 17 - Poziomo: 1. pilkarz, 4. Sewed, 7. lotnictwo, 8. reka, 9. Grunwald, 11. zjazd, 12. bajka, 17. Slowaoki, 19, kola, 21. pieczqtka, 22. Wisla, 23. adresat.

Pionowo: 1. pisarz, 2. auto, 3. zbiory, 4. sztan-dor, 5. wrona, 6. Dziady, 7 .lokaj, 10. sztafeta, 13. krowa, 14. Ostr6w, 15. okazja, 18. poczet, 18. odpis, 20. star.

Nagrody, spcdrod 578 nadeslanych rozwiazan, wylosowali walor filate- listyczny bL 60: Josef MAMMA,

ul. M. Konopnickiej 11/6, 43-450 I/stroll k. Cieszyna, bony oszczqdnoiciowe PKO po 250.— zi: Grzegorz LO2EWSKI, ul. Podhalan-ska 3/43, 86-303 Grudziadz, Marian KA-NABUS, ui. Niska 25 m 442, 01-046 Warszawa. Nagrody pocieszenia — ark. 2728: Euge-nia BROZEK, ul. Swierczewskiego 21/4, 21-040 Swidnik.

Gratulujemyl

512

SOCPHILEX

7- '84 8

POLSKA

0 MWF „SOCPHILEX '84" POWIEDZIELI NAM:

Ladislav Ilvorzaczek, Prezydent FIP:

VVystawa bardzo, ale to bardzo udana, eks- portray na wysokirn poziomie a imprezy to- warzyszqce import:1p} rozmachem

To byl dobry pomp* to ulokowaliicie jg we Wroclawiu. Jul so 1944 r. w tym mteicie tak bardzo zniszczonym przez wojne odbyl sic Swiettowy Kongres Intelektualistew, ktbry wystosowat ape/ do wszystkich narodow o walks o pok6j. Stanowilo to poczatek iwia-towego ruchu obroncow pokoju, ktory przyjiq formy organizacyjne w dwa Iota painiej w Warszawie. Dzie walka o yokel jest nie mniej walna nil 34 lata term Wiele eksPo-nat6w z krajew socjalistycznych przypomina groat wojny, ?nowt o bohatersklej walce z faszyzmem, nawoluje do walki o yokel.

Spero razy bytent jut w Palace. Poznatem dzialaczy filatelistycznych w rainyek mias-tack i rejonach Waszego pick/sego kraju. Te-raz poznalem wroclawski aktyw. To dobry aktyw. Made Prawo bye z niego dumni.

Przed filatelistami stoi sporo trudnych problemdw do rozwiazania. Musza sic tymt sprawami zaj46 dzialacze FIP. Muzzu w turn porn& zwiezki filatelist6w, aktywiect w kat- dym z paistw neat/lei/eh do Federacji. Wy-sold poziom urystawiertnictwa w Polsce t Wa-sze zbiory wskazuk na to, to liezna jest roe-sza czolowych filatelist6w w Waszyrn kraju. To bardzo mnie cteszy. Jako Waszego przyJa-ciela i jako prezydenta FIP. Liczymy na stale rosnacy udzial poiskich filatelistaw w pra-each FIP, na udzia/ PZF w rozwiezywaniu problemaw fllatelistyki Iwiatowej, na Wasze inicjatywy.

Z ogromnym uznantem ocentam Wass u-dzial pray opracowywaniu wadnych doku-mentew regulujacych zasady wsp6lpracy fila-telist6w kraj6w socjalistycznych t wystatoten-nictwa na „Socphilexach". Powatrui role ode-gral PZF w rozwoju kontaktew bilateralnych i wielostronnych zwirlzkow filatelist6w.

A szczepoInie imponulit mi Wasze formli pracy z dzieemi t mlodzielet. Taka systema-tyczna I konsekwentna praca gwarantuje flu-ty rozwdj Polskiego Zuriezku Filatelist6w.

Andrzej hopczynski, sehretarz ZG PZF:

Przez chwilc nie watpilem, to MWF philex '84 Wroclaw" sig uda. B/gdy? Potknig-cia organizacyjne? Tych nigdy nie morna wy-kiuczyd. Zwlaszcza pray duiej imprezie. A MWF „Soephilex 84 — Wroclaw" by' ogrom-na irnpreza. Jedng z najwigkszych, jeSli nie najwieksza z dotychczasowych.

W jakim nastroju opuszczam Wroclaw? Do-minuje uczuele podziwu dla wroc/awslciego aktywu z Zygmwatem Kalamagg na czele. A przeciet trzeba pamigtad i o tym, ze wielu

tych kolegow pracuje zawodowo. Brali wigs pracy urlopy, calymi dniami nie wIdzieli sig

z rodzinami. To byla cena, ktdorg musieli ea-placid za sulcces. Ale Socphilex zakodczyl sic sukcesem.

Niskie ukkny i serdeczne podzigkowania naleig sig wiadzom Wroclawia. Za Ratusz. Za pomieszczenia na imprezy towarzysz9ce. Za liczne, dodatkowe wystawy. Za stworzenie

17,.rietnych warunkow goiciom zagranicznym i krajowym, sgdziom konkursowym Wystawy.

I jeszcze pragng skierowad slowa uznania pod adresem kolegow z resorto Lticznohci. Za trud 1 ofiarnoid. Za podejinowanie opera-tywnych decyzji, trudnych niejednokrotnie i skomplikowanych. Jedna z watkich korzyki wystawy upatrujg w bliskiej wspdlpracy i lepszym poznantu sic filatelist6w i pocztow-cow.

Ryszard Szymanski, skarbnik ZG PZF:

Jako czlowiek odpowiadakcy za firtanse Zwiqzku zaczng od tego wlahnie kompleksu spraw. Z obserwacji postawy aktywu wmc-tawskiego jui teraz widad, to rozliczenie z wydatkow Socphileeu bgdzie prawidlowe. Jedynie boje sic przekroczen wydatk6w za pobyt gold zagranicznych. Chodby z racji wzrostu cen za hotel.

Sama wystawa urosto do wydarzenla rangi. Nabriaa charakteru untwersalne-

go. Odpowiada wszystkint wymogom stawia-nym przez FIP.

Specjalnego uroku dodalo Wystawie miej-see ekspozycji.

Przepickne wuctrza Ratting, a w nick zharrnontzowana oprawa plastyczna

Zaimponowala mi frekwencja. Ludzte dys-kutowati prop gablotach, ale dyskutowali tea po wyjlciu, na placu pried Ratuszem. Tattle bylo ciinienie wralen, ernocji...

Bardzo udane imprezy towarzyszace, row-nie2 deszcice sic clutit frekwenck• W turn tattle gold zagranicznych. A sama konferen-cja migdzynarodcnua...? Praca w zespolach...? Koracretrut. Owocna w decyzje i w przylatnie. Te stare — odnowione. I to nowe — nawiq-zone. Bo No tak nie kezy Mdzt fats wspOliza idea i wspolna pracy.

ibis

513

SOCPHILEX

'84 8 POLSKA

ROZMOWRI NA „SOCPH1LEXIE '84"

• Czestaw Palau z Rybnika — Na Wystawg przyjechali6my z wyciecz.-

kg, jest nas 30 os6b z RYFAMY (Rybnicka Fabryka Maszyn). Jestem brygadzisto — tloczarzem. Talc i filateliatg• To po matte, Antoninie, ktbra zbieraia jeszcze przed wojno Polska. Zbierana Polska od 1944 roku, ale mam od mamy i wczetniejsza• Hie, nie wy-stawialem, nie bylo odwagi. Na to trzeba man i roboty. Chao sprObowaE, wrociawska wystawa mchaca.

Sa tu bardzo ladne zbiory, ale mall) cza-su na zwiedzanie.

— Jakie zblory Pana najnaredej nataltexesoWaly?

— GeneraIna. Tematyka mniej, bo to clad-ko sia zbiera.

— Do landau° kola Pan naleay? Pan tu jest Sam?

— Do Kola PZF nr 56 w Rybniku. Na Wystawie jestem z tong Teresa i cOrka Jad-wigo.

— Panic interesole ale Itlateltetyket

— Ja niekoniecznie, corka tak, po trochu idzie w tlady ojca.

• Jan — dziadek i Reraigiusz orna Dariusz Rapacaowie — wnukowie z Wronlawia

— Najmniej eatery godziny jut tu jested-my. Tyle ciekawego materialu — m6wi Dzia-dek = a jeszcze, powiadajg mi chlopcy, de nie wszystko widzieli. Oni tak porownujg, co maja, a czego jeszcze im potrzeba. Tema-tycznie rile abieraja, za trudno, wolo tak wszystko, jak led, seriami, co ich zaintere-suje.

— sax aceniade Wystawq?

— Swietna. Takiej jeszcze nie byte we Wroclawiu. Tylko trudno zdoby6 pami9tki z „Socphilexu" arkusik, ostemplowania, taka koiejka przed Pocztoi Cod trzeba bedzie

• Przewodniezka turystymna (niechaj pa-zostanie anonimowa)

— Ta wystawa tutaj, bardzo, prosza pati- stwa, psuje nastroj wspanialych sal Ratusza, zas/ania wszystko. Jestedmy w Wielkiej Sali Gotyckiej — prosza popatrzed w gore, na te zworniki, jest ich ponad sto. Sa tam herby i twarze ludzkie, sa zwierzota. Sala nazywa-na jest Wielka, Rycerskg lub Refektarzem. Tylko fa pierwsza nazwa oddaje rzeczywis-tok, pmestale sa nietrafne: laden szanujacy sie rycerz nie byiby tu wszedl, gdzie prze-bywali tylko zacni mieszczanie. Refektarze so natomiast tylko w klasztorach... Idziemy

dalej, prosze uwataC, talc tu ciasno, te okrop-ne gabloty... (Wycieczka byla z Wtoclawka, jak sig do-wiedzieliSmy)

• Fabian Bars z Warszawy — Sporo niedopracowanych eicsponatow,

dla przykladu nr 142 „Analogofilia — abler generalny" — jawnie niekonsekwentny. Au-tor zaczyna w tornado, koaczy za4 w sios-trzanym, w maksymafilii. Albo, nr 45 „ZSRR — abide generalny specializowanY". Autor majoc bardzo dobry material, nie za-dbal o naletyte opracowanie. Podpisy nie ko-resjxmdujo z cennym materialem.

Szezegdolnie arktyczny rejs lodola- macza „Malygin" — a w podpisie, to ptynie do Bieguna P6Ineenego. Tymczasem walor ten, to list lotniczy — lot Zeppelina na spot-kanie z lodolamaczeml

ZbiSr nr 85 „Muzyka na znaczkach pocz-towych" zawiera bardzo cenne walory, np. blok WIPA z 1933 r. , wart &it 8 tys. mkz! Albo pigkne arkusiki „Hymn Narodowy" Czechosiowacji a 1934 roku. To bardzo do-bry zbi6r, ale np. polscy muzycy wyekspono-want sr; na fredziim poziomie, cho6 tat ma cenno2c1...

Dobry jest natomiast zbidr sir 79 „Bul-garia — pierwsze stemple", bo na listach obiegu, ciekawe frankatury. Warnenczyk bardzo korzystny, bo na hide lotniczym! Same zalety. Zreszta zbiory lotnieze, takie polskie sa dobre..,

• Wladyslawa Zdzistawa Howalska a Wroc-lawia

- Zwiedzilam Wystawg „Socphilex" w Ratuszu, interesujg sic filatelistyka, abed tyl-ko okazionalnie, mam troche anaczk6w,choC to do niczego jeszcze nie Nip znam sic na tym, prosze nie traktowad zbyt serio tego, co powiem. Podobaly rat tie te gabloty, gdzie znaczki byly razern z ich po-wiekszeniami. To byte flicznel

Latwiej obejrzed o co chodzi, takie piakne widoki i dziela sztuki, kolorowe, wyraziste. A znaczek talc may! Jestem przewodnikiem. bade, owszem, zacheead wycieczki do zwie-dzenia wystawy. W piatek Main wycieczkg z RFN-u, na pewno WEI chcieli obejrzed wystawg.

0, tak, term. im powiem, Se to so nie lyle powiakszenia znaealthw, a raczej maksymat-lia! No, mam cod nowego...

• Marcel Heave a Paryda — Swietne niekt6re zbiory. Taki alai& Na-

dolnego, lotniezy nr 132 „Polska pocata lot-alma". .Podoba mi sic tot Malingiewicz nr 118 „Polskie wydawnictwa pocztowe na tie-

514

miach wyzwalanych w roku 1944". Sa tam cudowne rzeczy. Sluszne sa nagrody za ta-lcie zbiory!

Wystawa jest piekna, jest tet wyczynem organizacyjnym. Przylmiewa go tylko to, tie podia jest odwietlenie sal i gablot. Nic nie widat. Zle olovietlenie zabija Slowo daja, nitro przychodza z latarka elek-trycana...

Zle zorganizowano oprawa propagandowa, nikt to chyba nie chce zarabia6, na tak brym hobby?! Nie ma katalogu (a jak to zwiedzak bez tego?), ani arkusika i °stem-plowaii, nawet o goiciach z zagranicy nikt nie pomySlall Nie mam czasu na kolejki. Czemu nie ma rezerwy wydawnictw dla got-ci, ro6wia mi, be wszystkie katalogi sa spree-dane, to niemetliwe...

pl; t cotatj!, %"..;:=1:1 "- - Zaluje zbioru an 214 Wojciechowskiego

„CaIostki PRL — zbior specjalizowany", ow-szem, dobrze pielagnowany, ale ile pokaza-ny. Autor sam nie wie, co ma...

Spodobal eta abide nr 105 Landrocka z NRD „Nigdy nie zapomnimy — poczta z faszystowskich oboznw koncentracyjnych"— ma bardzo dobry material, poczynajac od 1934 rolcul

• Marcin Grzywacz a Sosnowes — Jestem na Wystawie razors z narzeczo-

rw, Ewa KowalsIca (kiedy ten wywiad uka-ie sie drukiem — bada jui malienstwem —Cases gratulacje na filatelistycznej drodze tycia!). Oboje zawodowo jesteAmy zaintere-sowani medycyna (Pan jest studentem VI roku Slaskiej Akademii Meclycznej, cat Pa-ni ukonczyla pomaturalna salt* medyczna, Wale pracowat jako technik radiology.

— Z Whim lest Pan kolas

— Maio PZF nr 1 w Sosnowcu. Filatelis-tykq zainteresowalem sic od pierwszej Icla-sy szkoly podstawowej, a to jul pond 18 lat! Specjalizuja dwudziestolecie miadzywo-jenne, brakuje mi tylko najwiakszych road-

Zaczynalem, jak wszysey, od masOw-ki. Zbieralem wszystko, zwlaszcza PRL. Od 2-3 lat specjalizuja. Ograniczam swe. zain-teresowania, rezygnuja ze zbierania ,,gene-ralnie".

Tu na Wystawie wroclawskiej wysoko ce-nia abior nr 170 Leslawa Schmutza z Kola nr 1 w Rzeszowie ,,Wydania lokalne z lat 1918-1919". Ma on wielkie rzadkotci tych wydan, a to bardzo trudny do zbierania te-mat.

Ewa nie abiera — odpowiada Pan Marcin — namawiam ja do tego, jej ojciec zbieral. Ale one moim hobby sic interesuje, nie sta-wia mi warunkow, ni przeszkod. Namawiam ja na Wolne Miasto Gdansk, to moina sto-sunkowo taniej zgromadzit.

— Caytoje Pan „Fllatellatqwt

— 0, tak, od lat i abieran5 numery. Cot, jak dla mnie, zbyt mate piszecie o latach' miadzywojennych. Interesuje mnie wszystko — specjalizacja, odmiany, prdby, rzadkoSci. Wszystko, byle z faktycznego obiegu pocz-wego.

co spray:ma:10 panstwa do Wrochada, tylko Wystawa?

— Talc, przyjechaliLmy razem z Marcinem — powiada Pani Ewa — no wystawa, bo rzadka to okazja, by obejrzee wystawe na takim dobrym poziomie. I, nie ma rozczaro-wania. Ani miastem, ani „Socphilexem".

Rozmawial: Jan Szpruch

SOCPHs.F_X

OBRADY ZESPOLU ZWIAZKOW FILATELISTOW KDL

W xoclaw, 9 wrzeinia 1984 roku. Sala kon- ferencyjna Hotelu „Wroclaw". Zblitia

sie godz. 11.00. Dobiega konca inauguracyjne plenarne posiedzenie delegacji zagranicznych KDL. Przewodniczaey obradom prezes ZO PZF we Wroclawiu, wiceprzewodniczacy Ko-mitetu Organizacyjnego MWF KS „Socphi-lex '84" Zygmunt Kalamaga oglasza przerwe.

Po przerwie , obrady tocza ate w trzech zespelach:

— administracji pocztowych, — zwiazkow filatelist6w, — redalstorOw pism filatelistycznych.

W zespole zwiazkow filatelist6w uczestni-cza przedstawiciele delegacji: BRL, CSRS, MRL, NRD, SRR, WRL i ZSRR. Z ramienia

Fly jako obserwator uthial laierze prezyclent Federacji Ladislav DvoraZek.

PZF reprezentuja: prezes ZG Henryir Ma-lek, Lucjan Adamwsyk (przewodniczacy Ko-misji Wystow ZG PZF), Zygmunt Kalamaga (prezes ZO PZF we Wroclawiu), Andrzej Kopczysiski (sekretarz ZG) i Jan Zaborowski (przewodniczacy Komisji Wspelpracy z Za-granica ZG PZF).

Obradom przewodniczy 11. Bialek. Dzia-kuje delegacjom zwiazkOw filatelistow KDL za przybycie do Polski w 40-lecie PL i u-czestniczenie w tej wielkiej imprezie jaka jest MWF KS „Socphilex '84". Podlcretla it udzielenie „Wystawie" poparcia ze strony FIP otwiera „Socphilex'om" drogo do Swia-towej filatelistylci.

515

Slciadajgc informacjg o 53. Kongresie FIP L. Dvoraeek ogrardczyl sig w swojej wypo-wiedzi do kilku uwag. Jako jedng z iatotnych dziedzin bieigcej pracy Biura FIP wyntienil prowadzenie spraw finansowych.

L. Dvoraeels wspomnial tat o koniecznodci przeorganizowania pracy w komisjach FIP.

W dyskusji jednornyalnie stwierdzono, ie wszystkie zwiazki filatelistow KDL zastano-wia sie jai[ najskuteczniej wspelpracourae w ramach FIP, a merytoryczng prate wykony-wad beds komisje FIP.

Dzigki bardzo aktywnej pracy L. Dvoraelca — co szezegolnie podkrealono — zwiazki fila-telistow Icrajow socjalistycznych dun) zys-kaly. I za to prezydentowi Federacji L. Dvo-raekowi zloiono alowa podzigkowania i wdziecznoki. Ale sama wdziecznoaC nie wy-starczy. Zwigzki filatelistow KDL powinny popierad dzialalnodd Prezydenta FIP i aktyw-nie w pracach komisji, a tym samym mini wplyw na caloksztalt dzialal-noici FIP.

Przedstawiciele poszczegolnych delegacji o-mowili przebieg dotychczasowej wspolpracy. Stwierdzono, de wspolpraca miedzy zwiazka-mi filatelistow KDL uklada sic bardzo dob-rze co przynosi powaine korzylci. Przez or-ganizowanie wspelnych (dwu- i wielostron-nych) imprez filatelistycznych utrwala sie przyjain. Wnosi sie wielki wklad pracy i za-slug w wake o pokoj i jego utrwalanie na Swiecie.

50CPFLEX

Podziekowano Zwiazircrwi Filatelistow NRD za coroczne opracowywanie I wydawanle ,Aalendarza imprez filatelistycznych KDL".

Pamietano o sprawach mlodzieiowego ru-chu filatelistycznego. Rok 1985 — to „Mie-dzynarodowy Rok Mlodzieiy". Jak poinfor-mowal I. A. Morosanow, Komitet Organiza-cyjny Festiwalu Mlodziely w Moskwie zwre-cil sie do WOF o zorganizowanie w tym cza-sie imprez (wystaw) filatelistycznych. ' _ Zgodnie is postulatami z ostatniego poste-dzenia (Warszawa; 14-15.IV.84 r.) Miedzyna-rodowego zespolu ds. opracowania •rojektu regulaminu wystaw „Socphilex", omawiono projekt tego dok-umentu. Przedyskutowano doktadnie artykul po artykule, punkt po punkcie. W wyniku talc wszechstronnego rozpatrzenia i wniesienia drobnych popra-wek, projekt uznano za prawidlowy, odpo-wiaisicy aktualnym warunkom i zadowala-jsey zainteresowane strony.

Przedyskutowano tee metode przygotowa-nia zasad oceny zbiorew na orystawach „Socphilex". Postanowiono, be zWiazki filate-listow KDL ponownie przeanalizuja materia-ly FIP dotyczace „Regulaminu oceny zbio-row" i przekaia swoje uwagi pozostalym zwigzkom.

Dochodzi godzina 17.00. Prams 11. Bialek stwiordza: „jestelmy zmeesent, ale wszyscy moiemy miee i mamy wielka satysfakcje —program posiedzenia naszego zespolu w pel-ni zostal urealizowany".

Andrzej Sopezyliski

ODZNACZENI

MEDALE ZLOTE

Andor Ber (Wegry) — „Wegierskie calotel przed-zmzkowe".

Manialaw Hihid (Polska) — „Korespondencja polakich jencdw woJennych (w plerwszym okreste tstnienia oboariw stalychr wraz nagrode.

Anatollj Bogdanowsk)J — „Partla I ar- mla".

Joan Boma (Rumania) — „Strain. 'Astor)) Ru-munil 1021-1918" wraz z nagrodp.

Cleo Remote (NRD) — .,Nerw a dusza". Adolf Cerny (CARS) — „Czechoslowacki ruck

antyfaszystowskl" wraz negrods. Grigor CWietanow (Bulgaria) — „walka narodif

bulgarskiego przeetwaso kapItallzmowl I monarchs.- faszyzmowi".

Georg) Dimiszew (Bulgaria) — „Duty kw". maoirea Dania (SORB) — „z historl1 datownl-

kOw pocztowych Basil". HanS Joachim Holz (HAD) — „Pdlnocno-nle-

mleckl ohm pocztowy". Istran Horbnkyi (WOgry) — „FrankatUry I entice-

kl drukowane na kopertech pocztowyCh", Marat Kabanow (ZSRR) — „Obiegewe znaczkl

pocztowe RYSER i ZSRR w latach 1921-1939". Was]) KataiWanOW (Bulgaria) — „Maly law I

nadruki".

Jarostaw Hazieski (Polska) — „Muzyka na znaczkach pocztowych" wraz z nagrodq.

Harry swipe (NRD) — „On Mosel Lskre do bee, ki z prochem — ?damns Lute,.

Hanna KonopiPska (FNMA) — .,Poznan — /Be-torts jego poorly" wraz nagrodb.

WleStaw Lewieki (Polska) — „RoMa ranks". Pavel LeukanIc (CARS) — „Gospodarka rolna —

to wytywlenle ludnoki". Tadeusz Laster (Polska) — „LiSty przedznaczko-

we Kr6lestwa polzkiego- wraz nagrodq. MlcheR Stoczew (Bulgaria) — „Historia poczty

ksiestwa Aulgarli I Wschodnla Rumella 1075-1905". Alfred Stollberg (NRD) — „Okras inflacji w Ra-

sp Radelecklej I917-1915 (zbibr specjalistyczny)" wraz z nagrodn.

Alekslej Szwiedow (ZARB) — „Powtiswe peel-sylki pierwszych 1st wiadzy racialeckiej 1917-1923".

Igor Wlerdycz (ZSRR) — „zascski pocztowt ZSRR 1921-1141".

Piotr Wodnlk (Polska) — — [oz. wed a organIzacja" wraz nagroda.

Edward woiciechowski (Polska) — „Calostki PILL — Mier specjallzowany" wraz z nagrodq.

Anatol)] Cuba (ZSRR) — „NaKennielSw — po-063 narodom Zwiata" wraz z nagroda.

5(8

WYDAWNJCTWA NA ,,SOCPHILEX' 84"

SOCPKI

'84

POLSKA

RS — Karta Zr anaklem optaty wartogei 5 Res NRD — Karta rysurakiem wroclawskiego Ratu- CSRS Wroclawia) i stempel okolieznogeiowy sza, stempel okolIcanoadowy berbami pakstwo- wymi I napisem 90 lat PRL, 351st NRD

klolgaria — kopertai stempel oicolieznoaciowy, ria kOperie naklejono znaezek wydany okazji VIII SwIatowej Mlodziegowej Wystawy Filateli-

PiiL Karts z rysunkiem wrocJawskiego ratusza, stycznej w. Pleven. Gotabek pokoju z listen w na anaku °platy wartokci 5 al. Figure postanea datobie unosagey ste nad atemska bard.°

z Ratusza wroclawskiego odpowiadal tematyCznie 'deem aSocktulex'o"

Wagry — Koperta z nadrukiem i stempel okoliez- noacIowy

517

-Zt 6 _sisa - -0

460

nowoAci Q POLSKIE „ROZWOJ POJAZDOW POZARNICZYCH"

Ministerstwa Lacznoki przygotowuje nowq anal- sjg szeicht znaczkOw pocztowych, becks one pre- zentowat pojazdy potarnteze z OstatnIch dwusto tat:

• 4 at — porapg parows z pocz. XX w. (w na 01301)1 8 min sabots),

• 5 It — oFolskiegO Fiala" z pompa I ablorrn. Rims na wodg (8 min sat.),

• 6 at — „pellet 315 .• do gaszenia ognla prosz-Itieto (8 min sot.),

• 18 al — slkawkg konna reczna z 1899 r. (5 min szL),

• 29 al — drabing .,Magirus" na podwoziu „Sal-oon" (3 min sat.),

"I 31 at — eieZka sikawkb recent z pocz. XVIII w. min Ott).

Mezbedue naregdzia do walk' a iywlotern. Zaku-pIorso done slkawkl parowe, nowote na owe essay

_ (zupelnle tattle, jak na znaczkU o nom. 4 at), dwie 6,kawk , Memo (Palm nom. 16 al), dwa mazy re-kWizytOwe, dwa osobowe, drabIng mechanieznd, eatery beczki telarne 1 luny sprzat.

Stre2acy byli sprawnl, 32111ni 1 oftarol. Z nara-aeolem svlasnego brood! Zycia t minute tnnych ludzi. Ninety wlainie dwte roczn1ce wlelkIch

kiedy to w 1904 r. siedmIn druh6w zginelo w ogn)u, za3 w 1911 szeklu ulegto bardzo silnym poparzentom. Wszyscy z VI OddzianI; kiedy w zadumIe spogInclara na Wqsate twarze atratak6w, na zdjgclach zamleaczonych w Xstgdze Jublleu-szowej, wydanej w 1928 r. na przypomi-nam sob), wIeltz spoteOd flints, starych „famula-rzy" z robotntcyych domOw na Ogrodowej w Lo-dzi, rietelnych ludz1.

Posiugiwall sig2 czasem nowoczegniejszym Jul w 1911 C. otrzyrudi nowott. drabibb

-4utorem projektow znaczkow, kopert FDC w trzech rodzajach oraz datownlka okollcznoiclowe-go, jak1 logdzie stosowany w Opt. Warszawa 1, jest art. yank Zb1gniew Stasik.

• sprzedatny ma 50 znaczkew drukowanych rolograwitua, na .pap1erze kredowanym, for-mat zacska 43X31.25 mm. Data wprowadzenta do obiegu,

n jak 1 ostateczne nominal), poSzCzegOlnyeh

znaczkOw ale sa jeszcze minion,. Ta, co prezentu-Jemy aktua1nie, to 'projekty snaczkOw.

By) cans, kiedy zwlaszcza 16dzkie stra2e ogniowe staly sic alawne, uzyskIwaty dyptomy na atote medals, nawet na mtstrzostwach Tait sit sklada, zaPowled2 name) emIsk zblega sig ze 110 rocznica powstanle straty polarnych Miasta Lo-dzi. Meal woMo rat bytizte z le) rocznIcowej oka-zp wsponanted dziadka, Franctszka, ktbry by) sek-.YJnYnt topornikew w stalym 033.51011 VI, w lab-nice Pozobasktego. OddzIal ten powstat w 1389 8. 1 hojote costal niebawem mopatrzony we wszystkle

finny „MagirUS”, wysoka na m, automatycznie wysuwajacq slg pray pomocy „kwasu wbgIaneHO'. Ta sama firma po chid dale. dostarcza ova t (patrz nom. 29 at). Interesujacym, zapewne ma o znanym szczegotem, bertha I ten, to podczas I woj-ny, w 1915, kiedy strata podupadly, zrodziia sic inieJatywa, by oorganizowab oddzIal pocotowy straty. WykorzyStano w ten spos615 ludzi, nie rioter majgayeh Platoe zakcie, usprawnlajac za-razem obleg pocztowy w mieicie. Jak zapisano we

w5PomolaneJ Ks1gdze Jublleuszowet:

„Komendant dr A. Grobmann waxer,' pertrak-tacle z wIadzand okupacyjnymi o zorgantzowarne pray Study rozooszenla list6w, pragnoe wykorzy-Mt do tel PtaCY eatnnktw Straty nie pos1ada1b-Ora zalecia, a to:amnia! pray* a aamoeR mtesz-

kancom mlasta, funkcjonujaca bowlem portal nit-mieeka ale dostarczaht Ilstics do dom6w. Dzitki staraniom d-ra. Grolunanna w1adze nlemIeckie

618

V 25 lot krazowlecklch Zokladinv Eattneryjnych

✓ Helvetia Cup - MIstradtwa Europy or Badmintonle Giityrna. Komenda Straty Po-Imicych„Las pIonte szybko - mints powoll" naiad OlimestietYka 1800 Panorama Baciewicka VIII Zjazil 2119 - VII Mangers ZSoWin 40 rocznica powrotu ZIem Za-criorthich do blecterzy PomnIk Smrital Matkl Polkt 30-lecie Palacu Kultury 1 Nam. kl w Warszawie 60-1ec1e Towarzystwa Organi-each i Klerowania Karol A-damieck1 50-1001e Towarzystwa Polsko--BrazylIjskiego Waclaw soratynekt - Krob-skie Towarzystwo Kulturalne Odnowa Zabytk6w Krakowa 50-lecie Cantrell Zeopatrzenta Poczty 1 TelekomuntkacjI Wybltny 11Iatellsta W. PolanskI Koperta z wydrukowanym znaczklem pocztowynt 900 rocznIca urodzin Boletlawa Krzywoustego

1.

2.

3.

4. 5. S. 7. 0.

8. 10.

11.

19. 15.

IS. 17.

III

III IV lv V V

V V

V

VI

Vol

VIII IX

VIII

zgodttly 014 na przekmanie Straty roznostenia po mieacie korespondencji oraz przYjnsowania od mieszkaackw wysylanej. W tym MIU Pray kaRlYm

caterech pierwszych oddzial6w zorganisowano pododdzIaly pocztowe i umieszczono jednoezetnle pray Bich oddzIalach specjame skrzynki pocztowe. Sedni smaiacy sortowal1 nedchodzacg korespon• dende, inns doreczali memong adresatom, Ind wzeszeIe dyturowali we dale I w nocy w celu przyjmOwania i dorgmania telegram6w.

Caly ten aparat stratacko-poeztowy wymbil sly z mama( doskooale. Mies(karacy byll z tyCh czya-motel Straty zupelnie todowolebi t a sama Strad delyki inicjatywie d-rn Orono:maim zyska, to, to adolala utrzymat w swyeb szeregach najlepszych stratak6w. Po roabieleniu NiemcOw (:) w listopa-dale 1918 r. to czynnotici Straty przeigiy polskie (manta p000towe".

Natorniast postyp teohniki stratackiel zaznaCzyl sir skokowo, dopier° po wprowadzeniu uzyska-nych z demobllu starych samochodow. Zat w 1923 r. sprolvadzono a wiedenskiej flrmy W. Kinaust nowoczesna slkawkg sarnOehodowq „ALIStro--Flat", ale jak zoinsono: „Mintz:Mu konnnego na male jednak nie zlikwldowano zupebnie, gdyi ebeiano siy zarazem przekonak w praktyce, jaka niepewnde wykata pray notaracb ziGNNe WOW

samochodowe. Zmiany okmaly sty border( peak-tyre's..."

Zak ten postep lactY1 sly mraIeMz IMPrawg warunk6w kultury tycla przekonuje opts, jak to powiekmeuie remMy dla potrzeb samochodowych spowodowalo dobudowe sali jadalnej 3 sypialnd. Zrolhono to: „Ma stalyeb topornIk6w I szoter6w, urzadzakie tam, jednomeiltie dla stratakow Rapid] tryinkowa (I) i specjalna utnywalnle.

Byl tet ems, kledy 16dzka steal byla naJwIek-eza lirzebnie w calym panawte polskim lat mly-dzywojennych, oraz dobrze wyposalona technicznie. Slumnie tat w Ksigdze zauwatonoi „Rozwid km-dego stowarzyszenia jest zaletny od uspolecznienia, dobrych checi semomparcla sly 1 wyerwabitcl, a wriesIcie I umidetnoie 1 kIerowniczych jednostek

44822 3300c/ion (-1 Co zbudowall nteustanna. mozolng praeg ojcowle, to pokolenie nastepne po-deJmowalo zrome; energig i dwiadomieniem o-bywatelsIsiem, rozbudowUJA2 aadal 0 8(41311,318

chIubne dzielo przodk6w swoich. W nieknirych rodzinach obywAteti 16dzkich stall sig wprost Ira-dye% te sIn oddawal sly sprawom Steady przY boku old, lab pa ojcu poiwiecni sic stuome stra-tackiel..."

Ofiamn, patrtotyczna dzIalainott straty podczes II wojny Swlatowej I okupech to osobna Nle zaponme Mteczki Niemc6w z Lodz' w stycz-niu 1945 r., kiddy to, z tejte fabrykt Poznanskiego, okupanct wywictli canna cadet clektrowni i lone watne yrzadzenia - nojazdamt potarniczymt, 2 na-szymi szoferami. Zmykll onI MUNcoSe WrOgai by rzekomo „uszkodzonynal" wozami powrocia po wygwoleniu miasta 19 stycznia 1045 r. zdolaligmy od razu uruchomie na nowo produkcJg•

PLANY EMISJI ZNACZKOW POCZTOWYCH

LP Nalwa °midi zmaczkow pocztowych

Zczba ac,

k6w Terrain

1. NO2w61 nojezdnw no- tarnIczych

16. LudOwe Mstrumenty mutyczne 11. II 6 II

3. Dzikle rwilerzeta chro- nione 4 IV

A. Swiatowy Rok Ngodzie-gy 1 IV

5. 8.

Panorama RaelaWieka 40-lecle Instytutu Za-

1 IV

7, chodnlego minimize Strormictwa

1 IV

8. Bemokratycznego 40 rocznIca odzyskanla

1 V

9. =ern Sack. i Parr - 40 rocrnica zwyclestwa

2 V

nad faszyzmem 90-lecle StronnIctwa LIP

1 V

11. dowega 40 rocznica powsitanla

2 VI

Marynarkl Wojennej. Ptak( Blowy wawelskle - o-

1 6

VI VI

23 biegowa •

14. 2 VII

Sport - Itokej na tra-

15. wie Wojna obronna 1830 0.

1 VIII

16. cz. II 100 rocznica (mettle St.

2 IX

I. Witiciewicza (Witka- neg.) 6 IX Sprzet korounikecyjny PAPAWAG 4 IX 40-lecie ONZ Miedzynarodowa Wysta-wa Fi1atebStyeans ITA-

1 X -

20. LIA 85 Odnowa zabytk6w Kra-

1 X

21. kowa 200 let baletu polskingo

1 a

XI XI

22. 23.

Znane legendy polskle 320 Tonal. urodzIn J.

6 XII

S. Barba 1 XII

Ratem 59

I KART POCZTOWYCH NA ROK 1985

L.P. TENLAT rermin

519

Stemple okolieznolciowe

2510. Lqcznoact wyrazIlo xgodu na stosoWanle: 19 XI w Opt. Poznan 2 — datownika: INTERART

I Targi Sztukt KraHow SOCIallatycznyCh. 24 XI no Opt. Warszawa 1 — datownika: X Mg-

daynarodowe MIstrzostwa Polaki w BadmIntone. 2 011 w Upt. Bielsko-Biala 1 — dat0wn1k9; Okru-

gowa Wystawa Pllatellatyczna BESFIL 89. 7 XII w Upt. Rzeszow 1 — datownika: 40 lat

TPPR. 29 XII w Opt. Lublin 1 — datownSta: 175 roeznica

indent Stanislawa Malachowskiego.

Prezentujemy kasownhd, o ktoryob

2105 r. W Upt. Elk 1 — datownika: 20 lat ROJO-nowej DyrekcJ1 InwestycJI.

10I IS r. w Opt. Lublin 1 — datowntka: IX Non-ferencja Sprawozdawczo-Wyborna kubelsklel Cho-ragwi ZIIP PKWN.

15 1 85 r. w Up). Etelehataw 1 (97-400) — datown-ka; X lat KopaInt Wugla Kam1ennego „Selena-

17 I 85 0. w Opt. Warszawa 1 — datowhika: 40 ronntea wyzavolenla Warszawy — Wystawa Pilate-listyczna.

Stalego datownIka w parednIctwie pontowym na statku-muzeum ,,Dar Pomona". Urzedem ma-clerzystym ells potrdnictwa Opt. Gdynia I.

piss3i4my w poprrednich numeraC0

nowoAci ZAGRANICZNE

AFRYKI PD. REP. (RBA) 2.IX. — 4 0naczkl „Wawa KOnstytucja": 11 c X (tekst konstytucli po anglelsku w mielscowym 2407- 1u); 55 c (tekst hymn); 50 (herb).

AITUTAKI. 24 VII. — 4 Blank) 1 blok „Igrzyska GlImpljskm Los Angeles 1984"•• 36: 48; 80 e; 2 dol.; blok (wrzystkle 4 nacrld z do-p)ata do kaidego ..45 0").

ANDORA, POCZTA FRANCUS. KA. lI.IX. — 1 znaczek„Centrum kultur plreneJskieh”: 3 Ir (symb. rys.).

ANGUILLA. 16.v11. — 4 znaczkl 0100 „Wystawa Fllatehatyczna

Auslpex 94": 10; 75 c; 1; 2.59 001.; Ina znankach — downy znaczea Australlt 1 emblemat Wystawy);

blok 5 dol. (na anaczku w bloke — repr. dwbch znaczkow austra-lInkich).

1.0111. — 8 naczkow t blok „150-14c1e znleslenla nlewolnletwa": 10; 25; 35; BO; 75 e; I; 2.50; 5 dol.; Wok (wnyStkle a znaczkow).

13.0111. — 3 znaczki „19. Stela-towy Kongres Pocnowy Hamburg 1904": 5 4; 20 c nadruk na 10 c; 5 dol. (na dawnych znaczkach n-druk talon okolicnoletowego).

a

AUSTRIA. 4.X. — 1 znaczek sent ObIegOwel..0pactwa 1 klasa-buy to AUStr11": 4 82 („Stiff Reln-Hohenfurth).

Iz.X. — 1 znaczek 0 cyklu „Ban-ka nowonesna w Austr11": 4 sz (001910 Karla Koraba „Okno").

18.X. — 1 znaczek „500-lode u-

rodzln matematyka 1 astronomy Johannes von Gmunden": 3.50 n (astrolablum, 1555).

BAHAMA WISPY. 18.IX. — 4 znacrki 1 blok „Gehrona dy"; 5; 25; 35; 50 c (gaily I pt92Y): 0101 (wszystkie 4 zilaCelti).

BELGIA. 17.1X. — 1 snaczels 009011 50-lecla „Chlrojeugd": 10 f (.1.6oryo.ny M. 1 emblentat).

BERLIN ZACH. 18.X. — 4 znacz-It1 z doplatq na opleke sponczng: 504-20 f; 89+30 f; 90+40 f; 120+M f (orchldee).

BRAZELIA. 3.1X. — 4 znacald „Konkurs rysunkow dateel a oka- all ojczyzny": 100 cr.

10.IX. I znaczek „150-lecle Zurlanu Handlowego w RIO de Janeiro": 100 er (symb. *U.),

220

24.1X. — 1 enamels „150-12d3e Smlerct Don Pedro I, krtda Bray zy111 Oako Pedro IV — kada Portuga116": 100 cr.

COOKA WEEPY. 20.VII. — 1 anaemic do seril OblegOwej: 7.20 dol. (korale).

10.V111. — 7 znaczek do seth oblegowej: 9.6o dol. (koralm.

DANIA 5.X. — 1 znaczek „300- -leske urodzin piearza Ludwige Holberge": 2.70 kr (llustracja ma-terra WIlhelms Maratranda do jednej z anegdot Holberge).

DzIEwICZE — 10 zna 2067: w dwOch paskach pozlomych po pled ....Dv ,,150- -lecle emencypacll na WyspeCIP': 10 C X (sceny feetiwalu ludo-we sk go); 30 e X 5 (zawody teglar-

). ETIOPIA. 3.VIII. — 3 ma..

..MiejsCowe domy": 15; 65 c; 1 b (leplanki I roinych creecl kra1 11).

£1020. — .000.1.1 WY; 21 VIII. — 1 znaczek „Irolarsk.v stews edatebstyczna Austpex 94' MIstrzostwe Svviata'•: 17 pt (em-5; 25; 40 c; 1 dol. (1edynynt blemat. kolarz). centern „wystawowym. Jest em- INDIE. 3.VIII. — 4 znaczkl blemat w PrawYDI &TRY. 102 11 duskie forty": 50; 100; 150; 200 P. znacektoz). KAMPVCZA. 15.VI. — 7 znacz-

FINLANDIA. 6.X. — 1 znaezek 06, „Lokomotywy - : 0.10; 0.40; 260-16010 kOdelcsu z 1734 r.: 2 mk pm ; 0; 120; a; 2.50 riels.

(kslega rut tie strong tytulowel kodek sta).

KENIA. 1.X. — 4 zna0ek1 „Rok eksportu- : 70 c (emblemat R001); 3.50 sz (elosport lotnlezy); 5 se (eksport morski); 10 sz (towery eksportowe).

KOREA/72RA REP. LOD. DEM. 30.VI. — 2 znaczkl Prarwlees-

19.X. — 1 znaczek „150-lecle uro- kam1 1 blok „1511-lecle Alfreda Bola poety Alekalsa Klv1": La Noble.: 10 barn (Nobel przy do-Mk (lleatrecie do pOeMatu Kly1 twledczenteeb); 30 czon (portret „Pleed mego err."). Noble); blok 80 own (portret).

GABON. 1.1X. — 3 znaczkt „KrajObrazy Gebonu": 90; IM; 1E6 t.

GAMBIA. 19.VI — 2 znaczkl I serif Oblegowej 2 nadruklem „N. Kongres UPII, Hamburg OM": 2.50: 5 d.

27.VII. — 4 znaczkl „Tgrzyska 011rapdskle Los Angeles ISM": GO b(Meg); 85 b (Gtok w dal); 90 b (bleg); 1.25 d (tredskol).

GIBRALTAR. 21.1y. — 4 znaczkl ,,Herby statkOw Royal Navy": 20; 21; 28; 29 p.

GWINEA-B10SAIL 24.V. — 7 enaC217.7 1 blok„1grzyska 011m-p12sIde Los Angel. 1964”: 6 p

(polka (:all'e;? ' 2: It' roVell)7t2I') (Puke revane); P (keTek1); m

(..); Wok 709 p (eagle). HAITI. 30.V. — 6 enacelcOw

„Swlatowy Itok KomunlkacJI": 0.25; 0.50; 1; 1.25; 2; 2.50 0.

HISZPANIA. 16.V111. — 1 zna-cook „Statut autonomlezny Ne-warmw; 17 pt (herb 1 fragment tnePY).

LIBERIA. 2.V11. — 5 znacakew 1 Molt „Igrzyeka OlImpijskie Los Angeles NM": 3; 4; 25; 41' 62 c; blok 1.25 dol. (dawn) meda1.1.1).

MALAWI. VIII. — 4 enaczkl „Motyle-: 7; 20; 30 1; 1 12,

61AURETANIA. VI. — 6 znacz-kow „Ryby i rybolOwstwO": 1; 1; 5; 14; 18 um.

VI — 5 eneszkOw 1 blok „JR-rzyska OlImpOskle Los Angeles 1964" 14 um (bLegl; 18 urn (6011Me-710 01114); 19 urn (bieg przez met-k1); 44 17m (rzut oszczepem); 77 urn skok wzwyt); blok 100 Urn (bieg przez plotki).

MAURITIUS. VIII. — 4 znaczki „MO- ecle praybycia IndyjskIch trnlg antOw i 0(eslenl0 nlewol-nlctwa": 25 c (aleavolnlea); 1 r Mandel niewolnikarni); 2 r (codei-ne 10 r (przybycle ImIgrantenv na bmem.

NEPAL. LVIL — 1 arm.. „20-le0le 11011 Radlotmdeznej 7/11w Azji i PacyfikU.: 5 r.

NIGER. 16.VIII. — 1 znaczek „Wete": SO f ( 1mi/ed.

NIGERIA. 9.VIII. — 4 znaczk1 „/grzyske OlimpOskle Los Ange-les 19414"; 10 k (boks); 25 k (rent

10 Is (podnOmenle Mete-rs.); 45 (0 (kolaretwo).

FRANCIA. 15.X. — 1 rnaczek 10.VII. — 1 znaczek „POprawa z cyklU „Malarstwo": 5 2 (molars standardu in.": 10 czon (0600 Andre Masson — „Pyba"). ertykulow spotywczych na tie no-

29.X. — 1 vtaczek z doplate z wych wietowc(rw). Cy 10501 „Slaw. ludaie": 2.10+0.40 fr KOREA PD. 2.3.VI. — I znaczek (Jean Paulhan, portret). „90-lecle MR21zynarodowego 1Co-

mItetu OlImpijsklego": 70 w. 30.VI. — znaczek „20-lecle

Radlotonlcznej Krajow Az11 1 Pa. cyflku": 70 w. (emblemat).

9.V11. — 1 znaczek „Wleyte pre-zydenta Senegaltr: 70 w (Clog!).

KUBA. 11.Vt. — 6 znaczkaw .,Stare lokomotywy": 1; 4; 1; 10; 30; 50 c.

19.VI. — 1 blok „19. Swlatowy Xongres Pocztowy Hamburg INK": blok 1 p.

23.v1. — znaczek „25-lecle miedzynarodowego Komiteto 0- lImpljskiego": 30 c (portret Pier-re de Coubertin).

LAOS. 19.V1. — 7 znaczkOw I blok „M. Kongres GPO 1 Wysta-wa Fllatelistyczna Hamburg ISM": 0.60; 1; 2X2; 3: 4; 9; blok 10 k (stare samochody t emblemat Kongrestb.

521

N1KARAGUA. 19.71. — 1 blok „19. Kongres UPU flanablIrg 1384 i Wystawsk Filaielistyerna": blok

cor (zeppelin). NOWA KALEDONIA. 11.161. —

1 znaczek 1 1 blok„Wystawa El-Jatellstyczna w Melbourne Awl-pen 84": 160 f (gmach Wystawy); blok 150 1.

N RF. 18.X. — 1 maczek „EMMA Znacalta 1284"; 80 1 (bUdynek 00eZty Taxistne w Augsburgu z XVI w. wedtug daWnej ryelaY).

OWCZE WYSPY. 10.132. — 3 rnaczki „Rybolowstwo”: 1.80 kr (1049 rybacka); 3; 12 kr (rybacy).

PAPUA i NOWA GWINEA. 21.1X. — 9 znaczkI „Tarcze obrze-down": 10; 10; 00; 50 t (tarcm retnych prowincji).

— 0 znaczkow „igrzyska Olirapijskie Los Angeles 1984"; 20 e (jeadaleetwo); 30 c (surfing); 50 c (pOlia notna); 9 f (plywanie); 10 / (hOkej na trawls); 40 0 (suer-mierka); 80 f (Meg); 200 0 (boles).

SAN MARINO. 21.132. — 2 znacz-z w pionowei parce „Melbour-ne•, z okeejl Deriatowej Wyatawy Filatelistycznej „AtIalPeR 04" w tym mietele: IMO; 1000 1 oaks) „colnns" wg ryciny z 1035 r. 1 fotograf11 dzIslejszeD•

SZWAJCARIA. 11.1X. — 3 enact-kl obtegowej) 25; 45; 80 c (zwyczaje ludowe).

SZWECJA. 28.7111. — 6 znacz-kew on zessyelku „Stare :Malta": 1.00 kr X I (mlasta; Jarkoping, Karlstad; Gtlyle; 51160.110a; Norrkb-ping; Vadstena).

TOGO. 5.711. — 34 znaczki 1 7 MokOw „100-19cie przyjarni togij-

skoentemieckler: 26 3 X 7; 48 2 X II; 70 e X 2; 90 1 X 11; 110 X 1; 150 f; 270 1 X 4; 300 1.

VANUATU. 2.1R. — 3 znaczkI „Wystawa Filatellstyczna Ausipesc 94"; 15; 43 s.

WALLIS I FUTUNA. 20.71.11. —1 znacrek loin. ,400 -lecie 0004215 Amedeo Modlgilan1": 140 1 („port-rei dalewczynki). 21.IX. — 1 znaeZek loin. „Wy.

Galva Fllatenstyema Austpex 180 f (erablemat 1 repr. kiliM11).

ZADI. 5.71. — 5 znaczkrea I blok „Igrzyska Glimpijskie Loa Angeles 1084": 2 z (koszykowka); 3 z (jeidzieetwo); 10ell:ties); 15 (skok w dal); 20 z (P a nolna); blok 50 (kajakt).

38.VI. — eznaczkOw„200-lecte Merwszego lotu Calowieka Oslo- ne”: 10; 15 lc; 3; 5; 10; 15; 37.50; m 50 z (balany).

PERU. 3.711. — 1 mac zek „Fau-nPeru": 1000 s (maipy).

RWANDA. 4.71. --8 znaezkow „106blecie pierwszego loth 9000- wieks balonem": 20; 30; 50 c; 9:

10; 10; 80; 200 f (plerwsze wzlety 7941ych balonew).

z lycia PZF

XI PLENUM ZG PZF

dokonuje wstepnej oceny

MWF krajow socjalistycznych

„Socphilex 84"

Odbylo 319 15 wrzeSnia br. w Soluitce k. Wroclawia. Posiedzenie otworzyl i obradom przewodniczyl prezes ZG PZF Henryk Bialek. Ministra LqcznoSei PRL reprezentowali dyr. Okregu Poczty i Telekomunikacji we Wrocla-wiu Wladyslaw 2ebrowski i z-ca dyr. Jan Wawmzynek.

Zarzed Gldwny dokonal wstepnej oceny MWF „Socphilex 84" i imprez jej towarzy-szacych. Z satysfakcja stwierdzono, ii Wysta-ws spelnila swoje zadania. Wszystkie impre-zy towarzyszace oeeniono bardm wysoko. ZG PZF wyrazil date uznanie dla organizatortow z Zygmuntern Kalarnaga, prezesern ZO PZF we Wroclawiu, wiceprzewodniczacym Komi-

tebi Organizacyjnego Wystawy. PodkreAlono wspaniale atmosferg wspapracy w Komite-cie Organizacyjnym Wystawy.

Wiele cieplych slow padlo tei pod adresem „pocztowc6w", a szczegolnie kierownictwa i • personelu Upt. nr 32 (oczywiScie we Wroc-lawiu).

Z uznaniem i ardzieeznokie merreiono o po-mocy wladz wojewedztwa wroclawskiego. Zgbdnie potwierdzono wysoki poziom ekspo-nat6w. Zgodzono sig z wypowieclzie przewod-niczacego Miedzynarodowego Jury Wystawy Jana Ryblewskiego, ie ekspozycja ukladzie alfabetyeznym (tog naZWISIC wystawc6w) by-la przednim pomyslem.

Zygmunt Kalamaga w imtertiu Komitetu organizacyjnego 1- aktywu wroclawskiego po-dziekowal wszystkim czlonkom ZG PZF, M-azy udzielili pomocy w organizacji Wystawy, jak tei imprez jej towarzyszscych.

Dyrektor W. Zebrowski, w imieniu Mini- . stra Lacznoki PRL podzigkowal i zkotyl gra-tulacje za zorganizowanie MWF KS „Socphi-lex 84".

Plenum ZG jednomySinie pocljete uchwaN zatwierdzilo wszystkie decyzje i postano-wienia Prezydium ZG PZF podjete miedzy

522

posiedzeniami ZG PZF (od 25 czerwca do 14 wrzeSnia 1984 r.).

Zgodnie z przyjetym porzadkiem dziennym, odbyly sig posiedzenia w zespolach proble-mowych ZG PZF, a nastepnie przedstawiciele poszczegolnych zespoldw zreferowali Zarzo-dowi GlOwnemu najwatniejsze problemy.

A oto niektere z nick:

— GIOwne xolecum sedza&vm przygotowuje projekt programu szkolezna ekspert6w; 05010(0 do organizatorOw Wystaw by ezhgclej 011080a11 kan-dydatury do jury sp0gr6d czlonkow OKS-6w a Me ograniczaii Us do ezIonkaw OHS;

— Zesp61 ds. wystawiennietwa: anaiNowat !de-lete:re wydawn1ctwa z wystast okrhg6w, stwierdza-Mc czesto ich ala jama; przedstawit tematyke proponowanych na NM rot caterech wystaw km-jowych stopnla II-go; pray:mantel o terminach skladania weds:skew 1 projektem kasowniklw oko-licznotclowych .na 1925 r.:

— Zespot ds. mbodzietowego ruche filatelistyc, nego (obradowal wspolnie z komisja Mtodziettnya ZG PZF): zamterza przeprowadzIe badanta sad sta nem zainteresowan instencyosnyco Mimi I miodzie2y oraz opracawrad raport o Mania mlo-dzielowego ruchu illatetistycznego w poisce; pray-stepuje do amodyfikowania projektu nmsad state] wspOlpracy z innymi komisjami problemowymi ZG PZF". Projekt ten przedioty do deny*. ZG no kolejnym, najblliszym postedzonio (listopad

— zesp01 ds. orgarmacjl suchis filateustycznego wtrtki dorostych: przedlotod wrahoski organizacyjne do planowsusej w sterpniu 1925 :Mu „Ill szmand Przewodniczacych (organizator: ZO PZF w KaIlszu); a:emit propozycje do terminarza poste-dzen ZG 1 premdium ZG PZF w 1935 r.;

— Zmp61 ds. rozwoju pigmlennictwa filatellatyez-nego bibitotek PIP: omeholt przyczysay nieter- minowego ukaaywarna slq „Filatelisty-Tematyka"; wtbcil uwagq na powatne opMnienia w realize-

cji plan wydawniczego.

J. Kozlowski (pmeworiniczacy Komisj1 Literatury t Bibliotek Filitelistycznych ZG PZF) zreferowat projekt „Progrsmu dzialania PZF w dziedzinie 515110100 filatelistycznych".

Plenum ZG postsnowno ,,Prograrc , przyjat do reolizacji, traktujhe go taco watqpne zatotenia;

— ZespOl ds. handle t zaopatrzenia ealonkow w nierbedne pomme filateastymne omawial sprawy: katalogow I can no polskte anaki pocztowe; spot-kan wymiennych organizowanych w kolach arm — niestety — nadal slabego zoopotrzerna w walory I przybory filatelLstyczne;

— Zesp61 ds. badan, ekspertyz I rwalczania rat-szerstw .poruszyl sprowy: szkoierda ekspertew (Zbigniely Paezkowski wyrazil total:vote opracowa-nia programu szkolen1a); wydanda POdreeznika nt. zwolczania falszerstw (M. Ways podjkl alq zorga-nizewanta arUPY 5368, ktOrn zaistie .le oP0000w3-

niern takiego wydmanietWa); Ujednolicenta nazew-nictwa utywanego w filatelistyce.

Sim:01301k ZG PZF Ryszard Szymanski ornOwil sprawozdania a wykonania plane dochodew 1 Wy-datkew Ns I paroete 1934 'NACU — Zarzadu GI:Ow-ned° oraz Miorezego za Zwimek.

Uwzgledniajge wnioski dotyczace nadawa-nia imion patronfrw kolom PZF, Plenum podjg/o stosowng uchwalq. Zadecydowato, ze w tej sprawie uchwalg podejmuje zarzad ma-cierzystego okrggu PZF.

Prezes H. Bialek podZigkowal obecnym za udzial w posiedzeniu, aktywnoid w dyskusji oraz decyzyjnok, Goopodarzom Okregu Wroc-tawskiego PZF i wszysticim jego aktywistom w imieniu Plenum ZG PZF wyrazil slowa uznania i podzigkowania za stworzenie ideal-nych waronkow do przeprowadzenia obrad, koleteriskoSe i uczynnoSe.

Andrzej KepCayAakl sekretarz ZG PZF

P.R. Dokumenty om6wions w tract artykulu, w Wigk30010i w pelnym bramieniu 5059009 publikoseme w RI PZF nr 3)31 z 1959 r.

PROBLEMATYKA

POCZT JENIECKICH

T rzy byly glowne kwestie, o jakich dys-kutowano w Lodz) (30 IX 84) podczas

spotkania rozszerzonego gremium Bomish Naukowo-Badawczej Okrogu Lodzkiego PZF: cenzury, raport o statusie poczt obozowych oral problemy badawcze, do podjecia w pray-szlodei.

Spotkanie prowadzil Tadeusa Hempel, te-maty referowali: Jerzy Tokar cenzury Tadeuso Molenda • — raport. Autorzy omd-wien zapewne zechca ogiosie diklkiem swe ustalenia, lecz dobrym prawern dziennilcarza jest zasada — relata refero...

Jerzy Tokar ze swede przedstawil dzieje instytuzji cenzury, poczynajac od starodyt-notci przyslowiowej, a w siczegolach, od re-wolucji Erancuskiej ad do naszych cenzur stanu wojennego. Podkreilil jeduak, ze praw-dziwymi prekursorami rozmartych arkanOw cenzury sg Brytyjczycy.

Drugs wojna twiatowa byla natomiast okresem powszechnego stosowania rygorow tej instytucji (boda) z wyjatkiem arserustanu t -num. Rumu- Na

nie stosowaia cenzury w latach 1939-1941 (n2 do przystapienia do wojny), co taktwito naszym wojskowym kontakty z Zaehodem. Natomiast tat-nialy korespondencil jenleckiej at obo-zach tnternowania (Wegry, Szwajcaria, Idols one zawsse byla naletycIe przestrzegana maz oozy-wista w III hzeszyb

W Polsee aarys dziejem cenzury poczyns sie od Insurekcp Koteiuszkowskiej, kteay to Rada Za-

523

stoma Tyro..Owa w area 1794 narzocita kom hole korespondenc3L. Zachowal sig untkatowy od-risk lakowej pieezeci warszewskiej eensury. wieku XIX brak dokumentach, oboe wladomo, re W Petersburgu byl departament canonry (na doblexLstwo ,,Coarnego Gal:Mato" z Let rewoluch francusktej), POdczas I Wojny OwlatoweJ Po -wszechna censure stosowano w zaborseM prwskirn I austriackirn, w rosyjsktro oat, Census. podlegaty (Aka przezyIki zagranlasne.

Znana jest natomiast censure strzelecka, legio-nowa, formacyjna. Po tanstej wohne censure sto-sowano tylko tam, gdzle toczyly 117 walki, nie byla stosowana na terenach pleblscytowych. Dwo-doiestolecIe ale znato canonry, tstniala tylko 'cen-trals dewisawa.

W Przewidywantu wojny przygotowano system canonry (raktycznie wprowadzony 31 WII1939). Go-towe byly trojkatne plecsatkl a literowyml cans-ezeniam1. Road emigracyjny stosowal jedynie ben-zurg formacyjna, byly tat eenzory oboe (trafiaja sie stemple polsko-angielskie).

W Z1110 od 1943 r. stosowano w wojsku naszym cenzure radziecks, at do powolania canonry LWP. W powstaniu warszawskim stosOwano powasechna tenure poczty harcerskiej i w poczcie polowej AK,

Natomiast PKWN me od razu wprowadsil can-oure, pierwsze dokumenty, nosedce eechy canonry, pochodsa prselomu slerprda-wszetrda 1949 r. Byla to cenzura umgclu Bezpleczenstwa Publiconego, rood formaMie nos' a osnacsenia century web-skowej. Zniesiono ja 31 1 X1949 roku.

Warta wymienit Mywane najezgtciej znaki century: sg nimi reczne adnotacje, stemple, naklejki, -zaklejki, zalepki oraz formularze. Stosunek filatelistow do cenzur, jako przed-miotu zbieractwa, wskasuje, ze to nie sg marginalia naszego hobby.

W ystgpienie kolejne, Tadeusza Molendy, as temat statusu west .jeniockich, tassel°

sie od przypomnienia, te temat liczy sobie 1st!

Zaczglo sie od japonskiego obozu — Ban-do, dla jencew niemieckich w 1914 r, ktOrzy wydali dwa znaczki dla utytku poczty obo-zowej. Natomiast w 1915 r. w obozie jencOw alianckich — w Rukleben pod Berlinem, u-kazala sie, emisja 13 znaczkow. Natomiast druga wojna iwiatowa zaznaczyla sie wla3- nie rozwojern tych poczt obozowych w Sro-dowisku polskich oficeraw-jencaw. I to wbrew warunkom ekherminacyjnym, jako wyraz ruchu oporu w obozowym fyciu. , Po-wolanie tat aktywnie dzialajgeego Funduszu Welow i Sierot, na ktbrego ceIe szly wpiywy uzyskane z tej poczty, nadaje swoiste pittno tej inicjatywie. Spoleczny seas PozorneJ ',ea -bawie" w pocztg.

Z niezupelnie jednak jasnych powod6w za-cMto w 1946 r. dyskusjo, jak sie okazalo trwajace po dolt dzWs, na temat statusu tych poczt.

Autorytet St. Miksteina jut w 1948 r. sankcjonowal to poczty, zwqc je — poczty wewnetrzna. Ale oto problem sie odnawia,

gdyi zdarzaja 114 przypadki wyleczen z oce-ny elesponatow tej poczty. Jako przyklad po-dano m.in. wystawy w Oslo, Paryiu i w Lan-dynie, gdzie takie decyzje zapadaly, mime pisemnych otwiadczeti naszych przedstawieie-li w micdzynarodowym jury, ktere dotyczyly autentycznotci tych walor6w.

Doszlo wife u nas do powolania grupy eksperttw, by wypowiedzieli sie na ten te-mat, stad idea lOdzkiego sympozjum, gdzie pod dyskusjg poddano zarys projektu pray-szlego raportu. NiektOrzy ezionkowie tej grupy napisali nawet specjalne prate, np. L. Schmalz spisal swe wnioski na 21 stro-flack, plus 48 zdjee, tat Cs. Jerya, na 16 stro-nach, plus 21 zdjge. Ten pierwszy omawia 'tine obozy i poczty, drugi mowi o Wolden-bergu (Dobiegniewie).

D yskusje zdominowala sprawa statusu poczt jenieckich. Chat i w sprawie cen-

tury let byte kilka interesujecych wystapien. Glos w drugim temacie zabierali min.: Fa-bian Burs, Marian Gwiazdka, Jerzy Jago-dziiiski, Krzysztof Kulphiski (z USA), Ta-deusz Modraewski, Ryszard Rosin, Jerry Sai-kiewicz to Bolandii), Stanislaw Sankowski, Stefan Sniady. Zaraz na wstepie wyjainilo sic, to cala kwestia nie jest najwlageiwiej postawiona, gdyi nie ma orzeczen, ani nie stalely oczekiwae ich od FIP, ktOra rile kwe-st-nowala migdy pelooprawnoSci poczty obo-zowej.

Natomiast Oo46 z Holandii zwrocil sluse-nie uwage, te na Zachodzie brakuje specja-lisblow od tej tEmatyki. Na krajowej wysta-wie w Holandii zdarzylo mu tie ustyszee o swym zbiorze, za ktory otrzymal medal po-zlacany, be z braku specjalisty or jury, polega sie na znawstwie eatery samego Autora eks-ponatu. Co oat do meritam sprawy, dodal: „Ten caly swad idzie od malej grupki ludzi

Ostatnig sprawe obszernie natwietlil Fa-bian Bura, kt6ry przedstawil kserokopie ma-terialaw z nru 43/84 Biuletynu IMOS (Mig-dzynarodowa Grupa Tematyczna „Olimpla-dy i Sport" w RFN), gdzie odpowiadaje na nonsensy niejakiego Hansa von Vespera z Duisburga, ktOry nadeslal list do Biuletynu, pt. ,No bitte nicht, mein Olympia-Samm-lerfreundel" (w wolnym nie jest - tak, moi Olimpijscy Przyjaciele-Zbierame"). Pikantnym szczegolem mote bye to, ie sam Vesper Make charakteryfuje, jako bylego — jefica wojennego. Podaje, byl fan-ny podczas walk przeciw powstancom war-szawskim (strati) w6wczas mice), a nawet przymaje 017, te uczestniezyl w tow. „eisatz-gruppe", a wicc pall) i hurzyl stolice.

Na kalumnie Lego osobnika odpowiedzial, w tymie numerze Biuletynu IMOS, dr. M. Bergman, czlonek HOmisji Tematycznej FIP, w artykule p.t. „Politik and Olympische Spiele" („Polityka i Igrzyska Olimpijskie").

Riposte jest celna: 1310a to poczty — piste slusznie w obozach oficjaIna, zgodna z

524

.11.••10

a konwencje genewskq, stgd walory przez niq wydane do oplacania przesylek pocztowgch sq znaczkami. Jako cz/onek wielu migdzyna_ rodawych jury, mogg zapewnig p. Vespers, ie tego rodzaju jury, tych zbiorow z pewnoi-cig nie dyskwalifikujo I otrzymujg one na pewno wigcej, said dyplom uczestnictwa.

Aby tat wszystko bylo jasne, dodaje: Jury tylko wtedy obnity scent, gdy tnf ormacje bg-dg podane Townie 7 -gaggle, jab to czyni p. Vesper to swoinz artykule.

Jak wiemy sam Fabian Burs uczestniczyl tego lata w wystawie filatelistycznej w Los Angeles, podczas Igrzysk, ekspomujac wia.4- nie ternatyke poczt obozowych, m.in, na przy-kladzie walordw olimpijskieh emitowanych w Woldenbergu i w Gross Born, gdzie odbywa-ly sie „Igrzyska XIII Olimpiady" w wojen-nym, lees przeciat olimpijskim 1944 rebut

Eksponat wywolal za Oceanem zaintereso-wanie widz6w t filatelist6w.

W dalszej dyskusji przytaczano przyklady, wymownie dwiadezgee o tym, to walory poczt obozowych .sa wykupywane wlaknie przez zbieraczy w BFN, chat niekt6rzy tam-tejsi „dzialacze" usilujg je ignorowad. Gca z USA dodal, to walory to sq jeszcze zbyt roalo inane za Oceanem, takte gagrad Polo-nii. Wspomnial tel a fakcie, de zbieraeze, z pochodzenia Niamey, nadaja ton filatelistyce amerykatiskiej. W Stanch sq wiec potrzebne wystawy i attykuly w prasie fachmirej, a zacznie sie w6wczas run na to walory, stang sie klasyka, ktdrej Big poszukuje. Dodal, to za wlasny eksponat „Murnau" erlyzymal srebro et USA. Informujac jedooczegnie, ie tamtejsi zbieracze najbardziej boja sie fal-szeretw tel poczty, tak trudnych tam do uchwycenia.

Temat ten i dla uczestnikow iddzklego sympoziiirn stanowil glowny problem badaw-czy do podjecia na przysziode.

Jon gzpruch

cilt€pisztl INNI DZIEJE SOFA I WRACY

Stoliea Bulgarii — Sofia, to dawna rzym-ska Serdica. Piste o Mai w nr 3/83 miesiecz-nika .,Filatelen Pregled" Nikolaj Gryncza-row. W tyro samym nurnerze Maria An-drejew episuje miasto Wraca i okreg wra-czafiski.

TEMAT: TYTON

Istnieja znaczki, steniple i inne walory, pogwiecone uprawie i przerobowi tytoniu. Pisze o tym Janos Tatar w nr 3/84 rniesigez-nika „Filateliai Szernle".

0 I IS Obozy jenieckie

1939-1945

Jest to jedna a najpickniej-szych ekspozycji, jakie dziatees w swym dlugirn .eyciu 1i/cite/Wry. Mimo monoterna-tycznoict oriole zainteresowaa wszystktch filatelistow, o ile sq zbieraczami.

Stanislaw J. 261kiewski eziOnek ❑onorowy PZF

Od wystawy tej trudno bylo sie oderwae. Tak bogatego materialu dawn nie zgroma-dzono. Cel wystawy, zaloiony przez orgasm-zatorgw, zostal osiagniety. Bylo nim zgroma-dzenie wlagnie najlepszych w kraju ekspona-taw dotyezacych obslugi pocztowej jeficOw wojennych eraz internowanych tolnierzy WP, poczt wewnetrznych obozow oficerskich II C Woldenberg, II D Gross Born, II E Neubrandenburg i VII A Murnau, poczty marszowej oraz zwiazanej z tematem liters-terry.

Material zgromadzono czesto unikalny, zawsze interesujacy, takte dla historyka, co podnosi range zbieractwa filatelistycznego. To jut nie tylko przyjazne ludziom hobby lam takte dokumentacja, przyezynki do ba-dania dziej6w. Ustalenia i lakty czasami wy-sokiej wartoki dla poznania przeszlodei, dla ksztaltowania postaw.

Bylem Swiadkiem na Wystawie rozmow Tadeusza Molendy, twietnego filatelisty, ze zwiedzajacymi lodzianami, ktdrzy — nie he-dge filatelistami — posiadajg stare przesylki, dokumenty ezasu wojny, albo jeidiac po sze-rokim dwiecie, nieraz na takowe natrafiajq, pytali wiec, CO z tym robig? Wymieniali sie rozm6wcy telefonami, adresami...

Krajowa Wystawa Filatelistyczna (II stop-nia) zorganizowana byla przez. Klub Zainte-resowan PZF „Militaria" i Zarzad Oleregu 1.6dzkiego PZF oraz Kolo przy Klubie Gar-nizonowym w Lode, na ul. Tuwima (od 14 do 30 ttgzednia 1984). Protektorem Wystawy oraz uczeatnikiem otwarcia byl Tadeusz Cze-chowics, czlonek Biura Politycznego KC, I selcretarz KL PZPR. Wystawa miala Wyjgt-koko bogatq oprawg, byly m.M.: katalog, medal parniatkowy, palmares i kasownik 0- koticznogclowy, ale glavena caeca w tym, ie odbywaty SiQ liczne, ciekawe imprezy towa-rzyszace Wystawie. Zlogono kwiaty na ply-cie „Nieznanemu 2olnierzowi" oraz w miej-scach mulled narodowej: na terenie b. fob-ryki Rosenblatta i w Radogoszczu. Otwarto takie osobne wystawy — „W niewoli Wehr-

525

machtu", oparta o zbiory Centralnego Mu-zeum Jeniectwa w Polsce w Lambinowi-each, a prezentowana w Muzeum Historii Miasta Lodzi; wystawa ,,Wysiedlanie i prze-siedlanie ludnoici polskiej w okresie okupa-cji z regionu 16dzkiego" w Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego w Lodzi; a takie wy-stawa filatelistyczna „Ludowe Wojsko Polskie 1943-1984" w Centrism Szkolenia Oficerow Politycznych im. Ludwika Warynskiego w Lodzi.

Ponadto odbyla sia sesja naukowa p.n. „Hitlerowskie obozy jenieckie" zorganizowana przez Olsragowa Komisjt Badania Zbrodni Hitlerowskich oraz &Maki Oddzial Polskiego Towarzystwa Historycznego, odbyla sia rOw-niet sympozjum Komiuji Naukowo-Badaw-gzej PZF w Lodzi, po1wiacone problematyce statusu poczt jenleckich. Na koleteAskie spotkania zeszli czlonkowie Klubu „Mi-litaria" oraz Kola przy Kiubie Garnizonc-wym.

Slowo o wystawie „W niewoli Wehrmachtu"...

oraz o ‘sesji naukowej. Byly to ■bowiem zy o duiym znaczentu i zbieine tematycznie. Museum Martyrologii i Walki Jencow Wo-jennych w Lambinowicach, w woj. opolsisim (slynny oh& jeniecki w latach I i II wojen twiatowych: W I na 90 tys. jeficdw ok. 7 tys. zginelo, w II zag na 380 tys. jelle6w POIskiCh, holenderskich, jugoslowiafiskich, brytyjskich, amerykaftskich, wioskich, radzieckich i wielu innych narodfoy, ok. 100 tys. zginaloh, Mu-zeum to zostalo 1 wrze4nia br. przeksztal-cone w Centralne Muzeum Jeniectwa w Pol-sce. Wystawa ukazuje dzialania Muzeum, 1st-niejacego od 1984 r., ktorych celem jest utrwalenie pamiaci zbiorowej o tragicznych ofiarach wojny. zgromadzenie resztek i pa-miatek po jencash, dolcumentowanie tej zbrodni wojennej hitlerowc6w.

Jeficy byli wyniszczani praca ponad sily oraz epidemiami, glodem j zimnem. rzy maczono niewolnicza praca, oficerdw Ma-rano sin, zgragbie celowym i perfidnym pozo-stawieniem na pastwa bezczynnotci. Wysta-wa ukazuje sposoby stosowane prmz jericow dla samoobrony, reline formy zaja6 kultural-nych i inne, kt&rymi broniono sia skutecznie przed degradacja psychiczna i fizyczna. Byl to specyficzny, w tych warunkach moiliwy, ruck oporu wobec zamiarow wroga.

Z zaduma oglada sia ubogie resztlsi dobyt-ku jenieckiego, jakiet lytki, menaiki, blaszki od but6w, identyfikatory. Zdjacia, oryginalne z tamtych dni i lat, sceny transportu, z bi-dziennotei obozowej, sceny kaini jenc6w. Wr6g nie respektowal konwencji haskiej z 1907, genewskiej z 19291 W samej Lodzi rowniet istnialy przejtclowo 2 stalagi i 17 podobozow.

Na sesji naukowej podano szczegoly mar-tyrologii jeniecklej, pieciu referent6w scha-rakteryzowalo funkcjonowanie obozdw, zwra-cajac uwagg na wyjatkowo brutalne trakto-wasne jencaw radzieckich. Wskazali zarazem liczue przyklady pomocy spoleczenstwa poI-skiego oraz MCK dla jefictw wojennych. Jak powiedzial jeden z referent6w, dr Fake Piot-rowski: Nic nie malt mite o rycerskotci Wehrmachtu, ktory w RFN steal sig parawa-nern ells zbrodniarzy wojennych.

Referat dra Piotrowskiego omawial „Polo-tenie rannych jeficow w L6dzkiem" widziane oczami lekarza. Pozostale tematy, to: prof. dra Jana Waszezynskiego „Status jencow wo-jennych podczas II wojny twiatowej w twietle norm prawa miedzynarodowego": „Obozy jenieckie na Pomorzu Zachodnim" dra Andrzeja Zientarskiego oraz ..Obozy je-nieckie w L6dzkiem" ran. Dsrii Howalskiej; najciekawszy sat dla filatelistdw byl refe-rat mgrs Tadeusza Molendy „Koresponden-

Iciatoe..asnia xomputerowe kOlarzenie ofert

kupna-sprzedaty, kotesecSonerstwa takZe systemem ankoylnym. Sko-rzystaj — NaMszt INCOMP-C111 90401 L664, skrytka IA. (0-88)

Wyprzedaje ezyste, atemplOWn-ne. PMW, PRL, Europa Wsch., Zack., lists, calostld, klasery, ka-talonl. Marek Retold, 50-20 Po-roast. 11111mtera IA m. 13. (13-143)

Muth PAL, FDC NUrnery 2, 10, 59, DI oral Pozety 25.1e)skle. Leplony. Armla Rrajowa, Ilsty 1 karty PMW, Generalnego amber-natorstwa. Rut, Warerawa, czewsklego 95(99 m. 50. (0-749)

Kurile zbith lub poJedync, sztuld czystych catozetek polskich 1919-1900. Welkens, Etzwedzka 11, 10-324 Krakow. (F-170)

Kuala znamkt caleqo kwlata, o-rs. emtraty, katalogl, klasery to-rn, cserwone. Yolskie Znakt Poor-lave. Sprzedam ruatenste. Fits-tells — Czmhostowacht. Na wszyetkle oferty odpowledem. n,nrat. 57402 Nowa Ruda, XXX--Lech 14/9. (F-191)

FIRMA FILATELISTYCZNA PAN

Kovno — Sprzedat ul. Waszyngtona 85,

04-076 Warszawa tel. 10-48-14

(D-I00)

Odstapla walory z Papletem 3P 1. posmkuje koleintotwo. L Skal-

skl, Ike. pomt. 2, 91-101 L641-12. (D-197)

Ratan:th Michel, Sorek, MAMA Moe. mucous, Zamorze. Czasopts-ma Matenstvesne znamek na ad-orns/1mA! 15,742, skrytka 72. 95.223 Mato, Goes. (F-173)

Sprzedam zsaalnok 33. }some, wymienle ezyste —

. wymiente Europa —

Capt. Sprzedem enem-a), blokl, arleusik) Polskt. Write aktualne. Head, Wesolek. skr. 125, 64-920 PlIa. (P.174)

Kupie holy przedzoaczkowe Arthestwa Polaklego, Polska ye stemplowane. na Ustach, wycln-kach. takte wszelkla odmiany, Nedy, odwrotkl, pr6by, cbtor spa-cjalhowany — do TM. 1980. Elm-pertyra konteczna. °Carty r cenq prossc klerowse na adres: Tama. ea nonak. at. Dabrowsktego 71 0. 11, 01-5115 Warszawa. (0-1727

Szukans snaczkaw AWL 1 USA. march1ak, skrytka 791, 00-050 Warszawa. 02-1741

526

cja jencow polskich". Zapowiedziano wyda- drukiem dorobku sesji naukowej.

KWF w Lodzi...

„Ohm), jenieckie 1939-1915" zwiazana z ea- loScia imprez, byta pierwszy tego typo wy- stawa monotematyczna w kraju, ulcazujaca tylko to no naPepsze. Praktycznie sea tej wystawie nie byte opustek, zaproszono wszy- stluch hczacych sie w tym temacie wystaw- cOw i Memel wszyscy zaproszeni obeslaii or- ganizatorbw tym, co maja najstaranniej o-pracowane.

Lficlzka wystawa stanowita wise forum nie-codziennej konfrontaeji tego, co normalnie bywa rozproszone. Tutaj moina bylo robth porbwnania, hadae nivanse odmian, oglacia6 rarytasy. Table unikaty, jak zbiory poczty' .marszowej Cz. Malingiewicza (z Radomaka). Z najciekawszych eksponatlyw warto wyrnie-nil w klasie oficjalnej „Murnau" zaprezen-towane przez Museum Poezty i Telekomuni-kacji z Wroclawia oraz „Korespondencja tol-nierzy polskich i niemieckich oboz6w jeniec-Itch 1939-1945", eksponat Museum Jeniec-twa z Larnbinowie.

Ten pierwszy eksponat zawiera znaczki i karty emitowane przez poczte jeniecka Ofla-gu VII A Murnau, w G6rnej Bawarii (zwa-nego ozasami obozem generalskim). Na 64 kartach wystawowych pokazano liczne ocl-miany i proby. Caly zbidr zostal podarowa-ny Museum P i T w 1847 r. przez organiza-torow poczty obozowej: ppor. Zdzisfawa Hol-lers i ppor. Tadeusza Kluralaka. Zbidr ten nigdy jesacze nie byl eksponowanyl To rze-czywista ozdoba Wystawy, warto byte pray-jeldia6 do Lodzi we wrzeeniu...

Drugi eksponat zbudowany zostal z - zaso-bow Museum w Lambinowicach, dopier() te-raz w 1984 r., za namowa i przy wspolpracy czionkew 16dzkiej sekcji Klubu „Militaria". Autorem scenariusza jest Tadeuaz Moleada. Na 198 kartach ukazano autentyczna kores-pondencja polskich jeficow z thinych obo-cOw hitlerowslcich. Ten canny material jest chroniony I wykorzystywany w pracach do-kumentalnych Muzeum, jest tea starannie konserwowany, by nie ulegl zatracie.

To byl redwniei pierwszy pokaz awietnej kolekcjil Pierwszy jego „wymarsz w fiwiat" stat sie zaraz okazja dla ofiarodawcow, kt6- rzy deklarowali chee przeslania posiadanych apsobew do Lambincrwie.

W klasie honorowej...

znalazly sio trzy zbiory. Najfwietniejszym zbiorem Wystawy okazal sit eksponat Wie-slawa Nacheifiskiego (z Warszawy) „PolacY w latach wojny 1939-1945", laureata nagody gtOwnej, Protektora Wystawyl Pozostale zbiory w tej klasie, to: „Korespondencja polskich jencow wojennych 1939-1945" Sta-nistaws Bilskiego Cr Ksakowa) oraz „Poczta

obozu Oflag II C Wollenberg" Tadeusza Modrzewskiego (z Warszawy).

Stanislaw Bilski inns czega swego zbiorU przeslal, rownolegle z 16dzka Wystawa, na wroclawska MWF „Soephilex 84", gdzie o-trzymal medal zloty wraz z nagrodal

W.klasie koakursowej...

znalazly sit wirbd 40 eksponatew tak dobre, jak Zolli Molinslciej (z Zywca) czy Zbignie-wa Sierpinskiego (z Warszawy). Za najlepszy w tej klasie jury uznalo eksponat Stefana Ptyci (a Lorin).

• Zofia Mainska stale sit wyjatkowo tire-czyrnzjawiskiem Wystawy, to mica Pani, mi-me klopotow ze wzrokiem oraz odlegloeci, o-sabilcie przywiorta zbibr do Lorin. Obecna byla r6wniei na palmaresie .1 na sympozjum Komisji Naukowo-Badawczej. Jest niestru-daunt filatelistka, popularria nie tylko w 0- kregu PZF Bielsko-Biala, lees w calej Pc11- see Poludniowej, gdzie czesto eksponuje swe zbiory.

Awers me.dalu .pannetkoweeo

A zaczelo Big wszystko ad fascynacji graft-kg obozowa, jeszcze w 1945 roku, kiedy od znajornego b. jefica z Dobiegniewa (Walden-berg) otrzymala pierwszeokazy, a table wa-lory filatelistyczne. Dail, siwiej4ca prababcia, nadal para sit zbieractwem jak najczynniej, semi to ujraelidmy z poctziwem w Lodzi. Ta iywa pasja, teraz po utracie Wis., to je-dyne zajecie i cata pociecha...

W zbiorze Pani Zofii sa takie unikaty, jak korespondencja majora Henryka Sucharskie-go, legendarnego dowadcy Obrony Wester-platte.

Za ekeponaty wystawione or Lorin „Poczta jencow wejennych" oraz „Peaty wewnatrz-obozowe" otrzymala Autorka: dale srebro i medal duly poziacany. Gratulpjemyl

• Zbigniew Sierpifiski na 80 kartach ye-bezel karty i listy jenieckie, a table osOb cywilnych internowanych w tzw. ilagach. To _fragment 120-0cartowego zbioru. Eksponowa-nego czasto i nagradzanego. W Lodzi otrzy-mat medal pozlacany oraz dwa dyplomy.

• Czeslaw Malingiewies zaprezentowal slawna „poczte marszowa" z wielkimi road-koeciami. Wydania zwiazane z wyzwoleniern obozu i powstalyro Ogrodkierin Wojskowym Murnau. Urzad Poczty Blob „D" clzialal od 22 do 29 kwietnia 1945 r., a utworzony zo-stal w Murnau przez grape 380 oficerew z Woldenberga, ewakuowanych stamtad pod naporem wojsk radaieekich. Oficerowie mieli ze sobp przygotowane wczedniej znaczki.

527

Thick. uzyskal zloto, natomiast dwa inne eks-ponaty, !amnia &Lae srebro.

• Stefan Ptycia za eksponat ,,Korespon-deneja jeficOw wojennyeh", w ktkrym zawarl druki umgdowe, zawiadomienia o przybyciu jenca do obozu i inne, eksponat dobrze skom-ponowany i opisany, otrzymal dude zloto wraz z nagroda prez. Miasta Lodzi, Jazefa Niewiadonasidego. _

Tadeusz Molenda rOwnie2 otrzymal duie zloto wraz z nagroda za eksponat „Kores-pondencja polskich jencow wojennyeh", kt6- ry obejmuje fragment attics° zbioru studial-nego, na temat stosowania formularzy, cen-zur wojskowych oraz datownik6w pocztowo--nadawczych. Wyniki prac publikuje Autor od 1978 a. w Historyczno-Badawczym Biule-tyrke Filatelistycznym.

Pozostale dyplomy na medale dude ziote otrzymali: Caeslaw Jerzy (z Gdanska) za „Poczte obozowa Woldenbergu" wraz z na-groda; Jacek Kieszezewski (z Lodzi) za „Poez-tt jeniecka obozu II C Woidenberg" wraz nagroda oraz Okreg Lodzki PZF, w dziale literatury, za HBBF, takie wear z nagroda.

Sad Konkursowy w swym orzeczeniu wy-sako ocenil znaczenie eicspozycji oraz trud i wysileis wystawc6w, a zwlaszcza bogactwo zebranego materiaiu dowodowego, umoili-wiajacego poglebienie prac badawczych.

Jury przyznalo ogtlem 39 wyroinieS, w tym na medale: dui}, zloty — 5, zloty — 5, duly poziacany — 1, poziacany — 4, duty srebrny — 8, srebrny — 4, posrebrzany — 5, brazowy — 5 oraz 2 dyplomy.

Dwie obszerne sale wystawowe byly nale-dycie odwietlone, dobrze zabudowane meta-lowymi gablotami. Frekwencja zwiecizait-eych duia, spurnZyczliwych wpisow w ksit-dze pamiatkoviej, w9r6d nick takte gold spoza granie lcraju.

Jan Sztnuch

Ti(), ()„,\

100-LECIE FILATELISTYKI NA WEGRZECR

Wegierscy przyjaciele obchodza 100, razz-Rico utworzenia pierwszego stowarzyszenia filatelist6w. MABEOSZ — Zwigzek Filateli-stow Wggierskich z tej okazji wydal pamiat-kowa nalepkg przypominajgea nieco bloczek (warto c tym wiedziee, by sit nie pomyliC!), na kt6rej zreprodukowano, wydany przed 50 laty, blok pocztowy upamietniajacy

LEHE picrwszej wegierskiej organizacji filatelistycznej, z portretem Ferenca Lista.

C.A.

REDAGUJE ZESPOL W SKLADZIE: Iwona Bro. niarek, Jerzy B, Klima (red. naca.), Felicja Ewa 1121ekiewicz, Jan Szpruch, "'aubara Sierplaska (ad-'iSnistracja).

RADA REDAKCYJNA „,FILATELISTY": Prze-wodniezacy: Heriryk Bialek, calonkowie: Ta-deusz Hampel, Jerzy B. Klima, Ludwilc Halen-dowiez, Jan Malik, Je-rzy Parfiniewies, Kazi mien Flake, Lucjan Plekars, Lucjan WIS-raps,

KONSIILTANCI RE-DAKCYJNI: Fabian Bu-m, Stanislaw Glowinski, Animal KeresYfiskii Sta- nislaw J. Zfilkiewskl.

ADRES REDAKCJI: ul. Now, Saliba 47, 90-042 Warszawa, (Cl. 27-49-40.

Artykta6w nie zamtsvio- nych Redaiccja nie rwra-

0•10azenla przyjmuje: Radek*: Wydawnactw PoraduiczyCh I Re-klarny MAW. ul. Mokotvwska 1 to 8, II p., 00440 Warszawa, tel. 2534-75. konto: REP IS ON Warszawa. nr 1153401478413941. Cena °Women 35 Cl ze slaws w ogloszenlach drobnych. za trade ogle:wen Redakcja a oenowiada Warunkl prenumeraty: cens prenumeraty krajowej: kwarl. 120 11, pole. 240 al, :meanie 080

1. dla oseb prawnych — I sakIadew may; — In.stytuwe a zaktady matey Rokalmowane w nuestach wojewedz-

kith 1 .pozostalyeti miestaCh, w ktorych znajauja 3:2 stectzlby 0c1- 0.1•115w RSW „Press—Kmaka—Ruch" zamawMaia ['Teammate w tych Oddalataeh;

— iastytUcJe 1 zakiady pram, Rokalizowane wauedscowoimach, Edate Me ma OcklualOw RSW .,Prasa—Ksm.a—Ruch- a na terenaca wiejakicb optac212 prenumerat2 w ur22clech pownowych l u da-raczyclen. L 53614 thytunych — maywissamych prenumerstorew:

RSWLityCzne zamiesakale w miasmata — stedzabach Oddziatew

RSW .„Prasa—icsiaaka —aucia", oplaeaja prenumerett wY 12 2221 2 Urzedach pocztowycla nadawczo-odbloretych wtaeciwych die auejsea amaleszkania prenurneratora. Wolaty dokonuts ulywatec „blenlc212 wpiaty” na raehunek bankowy miesoowego Oddelstu RS W ,,Prasa--Krostka—Ruch

— osaby fityczne zamieszkate na wit 1 w mieJacomtelaCh. (tibia Me ma ocazikow RSW ,.Press—Kaletka—Ruch" optacsIe .prenume-raM w Urzedach pamtdwycla I u doreczywelli • prenturterat, 22 neeenlem wysyllkl on graeles 11222,122J2 RSW ,,Prasa—Kaistka—Rded', Centrals Ka/aorta,. Prosy

Odatztal Wydawnicrw,

ul. Towarowa 28, 00-955 Warszawa, konto NBP XV Warsza-wa, or 11531201015-123-21. Prenumecala ae maces:am wyaylkl so era-111c2 poc212 227'212 Jest drotsza od prenumeraty kraKimet a 5 074 die Weeemodawcow indywldualnych 1 a 100% dla Recatecych stytuc11 i casiadow pracy. Terrniny przyjmowanta prenumeraty na kraj I sa granice: — do dale 10 listopada na I kwartali I pldrome risks nastepnega Gr eat, rot nastepny; — d

az o dam 1-go katdego oziesiiva popmedzajecego okras prenume-

raty coma bleitalcaSO Egzemplarze zdezottualizowase wysyla za 22liCzenleM paCztOwyna 015P178, DzIal Prasy ArChlwaloW, W. Towarowa 28, 011-837 Wanns-

Nakiad 20.0E. Objetade 1,5 ark. Format LS. Papter Rustr. V kl. 70 • 10)(100. RSW Zak!. Oral. W-wa, ul. smarm la, earn. 1300414. T-24 PL ISN 00I5-00077 INDEKS 25808.

528