Journaal 4

stadsschouwburg journaal#4 - 2012

maart - april - mei - juni

stad

ssch

ouw

burg

jour

naal

ww

w.s

sba.

nl

CoverbeeldCorriette Schoenaerts beweegt zich in de grijze zone tussen kunst, mode en commerciele fotografie. Ze weigert te kiezen voor een bepaalde beeldende stijl, waardoor ze meer vrijheid heeft om zich te focussen op het onderwerp zelf. Ze studeerde aan de St-Lukas Akademie te Brussel en aan de Rietveld Akademie te Amsterdam.

fotografie: Corriette Schoenaertsassistent fotografie: Jonathan Rouah, Neeltje Kleijnhair & make-up: Minke Boeijen @ FaasVroniquemodellen: Anna @ Peperoni Models, Anna de Jong, Jeroen T @ Tony Jones, Noud @ Tony Jonesthank you Ram & Alex @ Umsjatka Studios

er ging iets mis in Journaal #3 met de prachtige beelden van fotograaf Morad Bouchakour. De beeldvullende fotos zijn te licht afgedrukt, waardoor ze niet goed tot hun recht komen. Meer informatie over de fotograaf en zijn werk vindt u hier: www.moradbouchakour.com.

Colofonstadsschouwburg Journaal #4, februari 2012

Concept en Vormgeving: Van Lennep, AmsterdamFotografie: Marnix GoossensRedactie: Karin Sommerer, An Cardoen

Aan dit nummer werkten mee: Jacq. Algra, Simon van den Berg, Melle Daamen, Anita van Dolen, Robbert van Heuven, Vincent Kouters, Remmelt Otten, Ren van der Pluijm, Karin Veraart, Tamar Uylenburg

Veel dank aan: Alle fijne mensen die hebben meegeholpen aan de totstandkoming van dit nummer, door mee te denken, mee te lezen en achter de schermen mee te werken.

Oplage: 20.000Uitgave: februari 2012Stadsschouwburg Amsterdam

Druk: Dijkman Offset

Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van drukkerij Dijkman Offset.

PieP zei de Kunst in het voorhuis

We zijn een theater, we hebben zelfs de ambitie ht Neder-landse Huis van het theater te zijn. Maar dat neemt niet weg dat we in onze schouwburg meer doen dan theater alleen. We doen Expanding Theatre (waarover in maart een pocket ver-schijnt), maar we doen ook beeldende kunst.

Binnenkort zullen in het publieke gedeelte van de Stadsschouw-burg twee nieuwe bijzondere kunstwerken te zien zijn. En werk, The Greatest Show on Earth, is gekocht, het andere, Dancing White Man, wordt speciaal voor ons in opdracht gemaakt.

The Greatest Show on Earth is een film/video van Sven Johne (1976), een van oorsprong Noorse kunstenaar die al geruime tijd in Duitsland woont en werkt. Hij was van jongs af aan gefasci-neerd door het circus. Op zijn achtste ging hij voor het eerst naar het circus. Dat circus was Circus Probst, dat in 2011 zijn 66e tour maakte door Europa. Sven Johne volgde als kunstenaar die tour. Ik zag zijn werk tijdens de Kunstbeurs Art Basel Miami Beach. Zijn solotentoonstelling bestond voor het grootste deel uit fotos genomen een paar uur nadat het circus een stad verlaten had. Je ziet zanderige verlaten pleinen, met op de achtergrond de stad waar het Circus Probst zijn tenten had opgeslagen. Op het plein, een vlakte bijna, zie je nog allerlei sporen van het net vertrokken circus, afdrukken van autobanden in het zand, uitwerpselen van dieren, nog wat rommel. Het waren mooie fotos in zwart/wit. Maar ik raakte vooral gentrigeerd door een ander werk uit de serie. Op een televisiescherm zie je een spreekstalmeester, gespeeld door de Duitse acteur Gottfried Richter, die in een lege theaterzaal de acts van de grootste circusshow van de wereld aankondigt. Het wordt briljant gespeeld, het is briljant gefilmd en als kijker word je er geheel ingezogen. Maar je voelt dat er iets niet klopt. Dat de acts die hij in zijn circus aankondigt eigenlijk niet mogelijk of onwaarschijnlijk zijn (bijvoorbeeld trapezesprin-gers van boven de 70 jaar). Toch wil je de spreekstalmeester blijven geloven, omdat hij er zelf in gelooft. Hij overtuigt.

Ik vond het een mooi kunstwerk en het bleef in mijn hoofd hangen. Thuisgekomen uit Miami bedacht ik dat het werk eigenlijk over theater gaat, over wat theater - goed theater - met je kan doen. Ik besloot het werk te kopen. Ik denk dat we de monitor waarop het werk te zien zal zijn, ophangen in onze informatiehal. Ik hoop dat u mijn fascinatie voor het werk zult kunnen delen.

Dan het tweede kunstwerk is Dancing White Man van de in Amsterdam woonachtige kunstenaar Leonard van Munster. Deze kunstenaar heeft eerder - voor wie het nog weet - de interac-tieve sprekende toiletten in de Balie gemaakt ( helaas verwij-derd). Twee jaar geleden maakte hij een oase onder een brug van de A10. Zijn kunstwerken zijn eigenlijk altijd in min of meer openbare ruimte en roepen reacties op.

Ik heb Leonard van Munster gevraagd voor de Stadsfoyer, de benedenverdieping van de schouwburg, een werk te maken. Hij kwam met het idee van de Dancing White Man. Met gebruik van de nieuwste technieken (uit de VS) en begeleid door TU Twente, wordt op dit moment een replica-robot van de kunstenaar gemaakt. Ik heb proeven gezien en het ziet er angstaanjagend echt uit. U kunt the making of ook zien via www.thedancing-whiteman.com. Maar het gaat niet alleen om een goed gelijken-de robot. Het bijzondere aan de robot is dat hij reageert als je er langs loopt. Als je contact met het beeld van Leonard van Munster maakt, dan gaat hij dansen. Op reggaemuziek. Hij danst wat houterig, zoals blanke mannen veelal wat houterig dansen. Het wordt een opvallende verschijning in de Rotonde - zo verwacht ik. Probleem is nu waar we hem neerzetten. Midden in de ruimte is het mooiste, maar de robot is zo levensecht dat we bang zijn dat mensen eraan gaan zitten, het is sowieso een kwetsbaar apparaat. Hij zal dus enigszins beschermd moeten worden. De kunstenaar - opgegroeid op een boerderij - dacht zelf aan schrikdraad. Aan dat idee moet ik nog even wennen.

Twee nieuwe kunstwerken vanaf dit voorjaar in het openbare gedeelte van de Stadsschouwburg. Ik hoop dat u ze gaat waarderen. Ik hoop meer in het algemeen dat u het waardeert dat we een diverse programmering hebben, waarin we randge-bieden van theater opzoeken, waarin we andere kunstdisciplines aan bod laten komen, waarin we de samenleving en actualiteit in huis halen,. Een programmering waarmee we uw grens mis-schien ook wel eens overschrijden. Juist in een tijd waarin grenzen tot vestingmuren worden gemaakt, blijven wij grenzen laag en open houden. De douaniers hebben wij al geruime tijd geleden ontslagen. Bij ons is iedereen welkom. Melle Daamendirecteur

voorwoord

3

27

inhoud

romANtiek eN oNtHeemdHeid

FotoreportAGe

SAburo teSHiGAwArA

Nederlandse theatermakers in het buitenland

Een Japanse meesterchoreograaf in Amsterdam

4

Een aantal interviews in dit Journaal bleken een buitenland-connectie te hebben. Daarom

portretteerde fotograaf Marnix Goossens voor ons vier vrouwen met roots in de betre ende

landen. Turkije, Duitsland, Suriname en Syri. Omdat de Stadsschouwburg hecht aan internati-

onale uitwisseling; omdat veel belangrijke Nederlandse theatermakers (ook) in het buiten-land werken en we hun parcours volgen; omdat culturele diversiteit ons nauw aan het hart ligt.

StAdS-SCHouwburG

AmSterdAm

Alles WAt ertoe

doet

Serie Midden in de actualiteit

GroeN tHeAter

Een column

veeLbeSprokeN

Thomas Manneke fotografeerde acteurs en publiek op de nieuwjaarspremire van de Gijsbrecht

27GroeN tHeAter

Een column

12CuLtureLe diverSiteit iN de StAdSSCHouwburG

oLA mAFAALANi reGiSSeert HAmLetEen interview

FedJA vAN Hut eN kAriNA SmuLderS iN NA de ZoNdevAL

Een interview

StAdSSCHouwburGNieuwS

Een interview

5

veeLbeSprokeN HANdiGe iNFo

16-17

& het ProgrAmmAIn het midden van dit Journaal vindt u een losse bewaarkatern met het volledige programma van maart t/m juni, het jaaroverzicht en de zaal-plattegronden.

5

7Ze werken alle vier veel in het buitenland, vooral in duitsland. Choreografen Anouk van dijk en Nanine Linning, regisseur Johan Simons en toneelspeler Jeroen willems zijn de voorhoede van een cohort Nederlandse podiumkunstenaars dat furore maakt over de grens. Het heeft iets ro-mantisch, dat werken in het buitenland, maar je moet oppassen voor ontheemdheid.

iNterview

NederLANdSe tHeAtermAkerS iN Het buiteNLANd

door Simon van den bergFotografie marnix Goossens

Linning: Voor mij is werken in Heidelberg niet heel anders dan in Amsterdam of Osnabrck. Thuis is waar mn favoriete dansers zijn. Mijn inspiratie en mijn eigen artistieke lijn komen toch voor-namelijk uit mezelf. Mijn werk gaat over universele menselijke emoties en dramas in een abstracte beeldentaal. In de ene stad heb ik natuurlijk meer mogelijkheden dan in de andere. Voor de voorstelling Requiem wilde ik werken met een koor en een or-kest, en dat kan veel makkelijker in Duitsland dan in Nederland. Zo kijk ik altijd naar welke mogelijke partners aanwezig zijn. De stad is natuurlijk wel anders: in Osnabrck kon ik moeilijk aar-den, het voelt daar echt provinciaals. Ik moest af en toe adem halen in Amsterdam. Uiteindelijk heb ik me verzoend met het publiek, maar niet met de stad. In Heidelberg is het publiek heel anders: rijk en mondain. Veel politici en celebrities hebben er een tweede huis. Ze zijn meer gewend, maar ze zijn ook een beetje blas.

Willems: Je kijkt op de plek waar je werkt altijd hoe mensen op straat zijn en hoe ze met elkaar omgaan. Ik was bijvoorbeeld in Avignon met regisseur Christoph Marthaler, die zich sterk laat leiden door wat zich aan hem voordoet. We zagen in die stad veel zwervers met honden, maar dat zijn geen arme sloebers, dat zie je aan alles. Dat bleken kinderen van rijke ouders die zich op die manier afzetten. Uiteindelijk kan zoiets, in een hele abstracte vorm, weer in de voorstelling terecht komen.

Wat zijn de voorwaarden en omstandigheden waaronder je kunt werken?

Willems: Als ik ergens een paar maanden ben om een voorstel-ling te maken stel ik wel eisen aan de plekken waar ik logeer. Het hoeft geen vijfsterrenhotel te zijn, maar ik heb heel graag een leuk uitzicht en een leuke buurt. Ik wil toch het liefst op straat om de hoek koffie kunnen drinken. Als ik ergens langer zit ga ik

In hoeverre heeft de stad waar je iets maakt invloed op je werk?

Van Dijk: Oh, de plek waar je werkt heeft heel veel invloed. In dans werk je vaak met een internationale groep mensen die niet vast verbonden is aan het gezelschap. Er ontstaat snel een hechte band, omdat niemand een sociale omgeving heeft. Dus dan ga je met al die mensen in die vreemde stad samen voorstel-lingen zien, uit eten, naar de film. Ik heb ook in Rusland en China gewerkt en daar was ik de enige buitenstaander, en dat zijn ook extreme culturen. In China werkte ik met veertien danseressen, waarvan er maar n een beetje Engels sprak. Ik heb toen schil-derijen van Nik Christensen gebruikt om het gesprek op gang te brengen. De dansers daar zijn gewend om vanuit een anekdote te werk te gaan. Ik wilde uitgaan van een sfeer en die beelden hielpen heel erg om dat mogelijk te maken.

Simons: De stad heeft natuurlijk politieke invloed. Mnchen is een rijke stad, met voornamelijk bourgeoisie en haute bourgeoi-sie. Er is weinig gewoon volk en het is niet zo gemleerd als bij-voorbeeld Amsterdam, alles ziet er gedisciplineerd uit, zelfs de immigrantenwijken. Nu ja, ze hebben ook hun geschiedenis, de anarchisten zijn hier aan de macht geweest. En ik zie het wel als mijn taak om hier iets te laten gebeuren, om tegendraads te zijn. Dat verwacht men ook: hier mag je ergens tgen zijn; heel anders dan de Nederlandse consensuscultuur.

Ik kom graag in het stadion van Bayern Mnchen. Dan zie je dat die burgers ook heel erg loos kunnen gaan. Net als tijdens Ok-toberfest. Als je niet meedrinkt is het verschrikkelijk, maar hoe mr je meedoet, hoe bijzonderder het is. En erna, als iedereen starnakel naar huis gaat is het een Sodom en Gomorra op straat van kotsen, seks en pissen waar ik graag een tijdje doorheen loop. Carnaval is maskerade, maar Oktoberfest is waar de sme-rige binnenkant getoond mag worden.

nanine linning is gezelschapsleider dans van het Theater Osnabrck, waar ze als Chefchoreografin enkele grote voorstellingen per jaar maakt. Volgend seizoen verhuist ze naar Heidelberg, waar ze een van de artistiek leiders wordt van het stadstheater. Te zien: Requiem van Theater Osnabrck op 21 mei 2012.

Anouk van dijk werkt met haar groep Anoukvandijk dc regelmatig samen met de Duitse toneelschrijver Falk Richter, met wie ze op dit moment werkt aan de voorstelling Rausch in Dsseldorf. Volgend jaar vertrekt ze naar Australi, waar ze artistiek leider wordt van het dansgezelschap Chunky Move in Melbourne. Te zien: Protect Me van Schaubhne Berlin op 23 maart 2012.

Johan simons leidde Theatergroep Hollandia, ZT Hollandia en NT Gent en is sinds 2010 intendant van de Mnchner Kammerspiele in Duitsland. Tijdens Brandhaarden presenteert de Mnchner Kammer-spiele een week lang haar werk, met o.a. Ludwig II. van Ivo van Hove en Winterreise van Johan Simons. 15 t/m 20 februari 2012.

Jeroen Willems is freelance toneelspeler. Hij werkt regelmatig met Johan Simons in Mnchen, in Basel en bij de Veenfabriek in Leiden. Te zien tijdens Brandhaar-den: Ludwig II. 16 en 17 maart 2012.

romAntieK en ontheemdheid

het een beetje inrichten. Dan koop ik een goedkoop kleed of een paar grote planten.

Als de voorstelling af is wordt hij in het Duitse repertoiresysteem een paar keer per maand gespeeld. Ik ga nu twee tot vier keer per maand naar Mnchen om Ludwig II. te spelen en een aan-tal keer per maand naar Basel voor de voorstelling Lo stimola-tore cardiaco van Marthaler. Dan ga ik een nacht op en neer en ik heb op dat soort trips steeds minder bij me: schone kleren, een tandenborstel en mn computertje. Je moet erg oppassen dat je in zon bestaan niet vereenzaamd. Dat is me wel gebeurd de afgelopen jaren, daarom heb ik ook een aantal maanden een pas op de plaats gemaakt. Het heeft iets romantisch, dat werken in het buitenland, maar je moet oppassen voor ontheemdheid.

Linning: Ik ben een werkmonster dat overal direct aan de slag kan. Ik heb altijd mn digitale videocamera bij me, waarmee ik repetities en voorstellingen opneem. Ik ben erg visueel ingesteld en ik vind het prettig om mijn oeuvre op die manier bij me te hebben en te kunnen terugkijken.

Van Dijk: Waar ik ook ben, ik neem altijd een paar dingen mee uit Nederland: een heel scherp mes en een fles van mijn favorie-te whisky. Voor mij zijn repetitieruimtes erg belangrijk. Mijn eigen studio in Amsterdam is het fijnst, daar is daglicht en een goeie vloer. In Dsseldorf is het nu ideaal dat we twee repetitieruimtes fulltime beschikbaar hebben, zodat Falk Richter en ik simultaan kunnen werken. In Melbourne is de huisstijl van het gezelschap oranje, dus ook het interieur van de studio. Ik ben benieuwd wat dat voor invloed heeft.

Simons: Ik ben afgelopen maand drie keer mn paspoort kwijt geraakt, dus ik kan niet zeggen dat ik me erg hecht aan prakti-sche zaken In het voorjaar ga ik Macbeth maken bij Toneel-groep Amsterdam. Dan kan ik weer in mn eigen huis in Varik wonen, heerlijk!

Hoe wordt er vanuit het buitenland naar Nederland gekeken?

Van Dijk: Alle landen willen weten hoe het zit met ons subsidie-systeem. Je kunt bij ons geld verdienen met kunst maken, daarin zijn we een voorbeeld voor de wereld. We hebben gelukkig nog steeds de reputatie dat we jonge makers veel mogelijkheden geven om zich te ontwikkelen en dat er een levendige scene voor dans is. Dus dat relativeert de huidige problemen wel. In Duitsland is het weer heel anders: in bepaalde circuits zijn er veel meer mogelijkheden, maar het is moeilijk om daar tussen te komen, en voor meer avontuurlijke dansers zijn er veel minder mogelijkheden dan in Nederland.

Linning: Ook in Duitsland wordt er bezuinigd en sluiten som-mige theaters vanwege de crisis, maar de integriteit van kunste-naars of het nut van de kunst staan absoluut niet ter discussie. Je hoeft je hier niet te verdedigen, want er is een diep respect voor kunst en kunstenaars. In Nederland voel je je bijna persona non grata. Wat ik heel mooi vind is dat hele oude mensen die de oorlog hebben meegemaakt je bewonderen omdat je als Neder-landse kunstenaar toch in Duitsland wil werken. Je voelt bij hen een combinatie van schuld en dankbaarheid.

Wat is typisch Nederlands aan je manier van werken?

Linning: In Duitsland vinden ze het bijzonder dat ik theater be-schouw als event. Ik denk verder dan het programmeren van de zaal en dat heeft impact. Als we een keer met een groep dansers een nachtclub bezetten staat dat de volgende dag op de voorpa-gina van de lokale krant. Er hangt buzz om ons gezelschap. Ik zie

hier weinig ondernemerschap en mijn Nederlandse manier van nadenken over coproduceren, locatietheater, partners betrekken en sociale media moet hier echt nog doordringen in theaters. En in artistiek opzicht is mijn opvatting over dans natuurlijk Neder-lands: in Duitsland is alles f ballet f Tanztheater zoals het werk van Pina Bausch. Men is enthousiast dat dans zo emotioneel en spannend kan zijn.

Willems: Ik heb niet zon last van de hirarchie die in het Duitse theater nog steeds heel sterk is of van de status van de regisseur. Ik durf makkelijk vrijheid te nemen. Wat ik altijd vergeet is dat het in Duitsland de bedoeling is dat je een kwartier van tevoren aanwezig bent om je Probekostum, speciale repetitiekleren, aan te trekken. Daar moet ik altijd een beetje om lachen.

Van Dijk: Ik moet nog afwachten hoe het in Melbourne gaat. De werkethiek is anders: wij zijn iets meer hands on, zij iets for-meler, nog een beetje Brits. Dat is vooral zo op het gebied van afspraken, werktijden en schemas. Wij zijn daar losser in. Maar mijn gevoel voor humor sluit goed aan bij de Australirs. De mensen daar zeggen steeds dat het heel goed gaat werken.

Simons: Ik repeteer nu aan een voorstelling met teksten van Sarah Kane. Het is grappig om te merken dat ik zon Engelsta-lig stuk beter begrijp dan de spelers en dramaturgen. Als ik een Duitse klassieker regisseer heb ik altijd het gevoel dat ik achter hen aanloop, omdat die Duitse traditie zo sterk is. Maar nu merk ik het voordeel van Nederland: We kennen beide tradities.

8

brittA bhlerNederland-Duitsland

geboren in: Freiburg is: Hoogleraar, advocate, publiciste en was Eerste Kamer-lid voor GroenLinks verdedigde o.a. PKK-leider Abdullah calan en Volkert van der G. Kreeg o.a. de Clara Wich-mann- penning

brengt mee uit duitsland: De Duitse cultuur heeft mij gevormd, ik ben daar geboren en heb er meer dan de helft van mijn leven geleefd. Duitse literatuur bijvoorbeeld is nogsteeds heel belangrijk voor mij. Dat geldt ook voor moderne muziek, bijvoorbeeld de componist Wolfgang Rihm die vorig jaar een aantal keren in Het Concertgebouw te horen was.

Koestert in nederland: Ik houd van Amsterdam, voor mij is het de mooiste stad van Nederland.

stadsschouwburg Amsterdam: Dans. Dat is misschien verrassend want de Stadsschouwburg is met name bekend voor toneel. Maar er zijn regelmatig fantastische dansvoorstelling, er komen veel dansgezelschappen uit het buitenland. Laatst heb ik Israel Galvans La Curva gezien, geweldig. En dan is er elk jaar Julidans, het tiendaagse festival voor hedendaag-se dans.

PROTECT ME Schaubhne Berlin / Anouk van Dijk / Falk Richter ma 23 aprlees meer in het programma p. 11.

RequiemTheater Osnabrck /Nanine Linning ma 21 meilees meer in het programma p. 15.

Ludwig II. Mnchner Kammerspiele / Johan Simonsvr 16 & za 17 mrtlees meer in het programma p. 3.

MacbethToneelgroep Amsterdam / Johan Simons do 7 t/m zo 10 & wo 13 t/m za 16 junlees meer in het programma p. 16.

Gesubert / Gier / 4.48 PsychoseMnchner Kammerspiele / Johan Simonsdi 20 mrtlees meer in het programma p. 5.

door Jacq. Algra

sAburo teshigAWArA:

Als kind kijkt hij graag naar de vogels en de wolken. in vastomlijnde danstechnieken voelt hij zich niet thuis. maar als hij ruimte om zich heen heeft danst Saburo teshigawara op onnavolg-bare wijze en weet hij overal toeschouwers mee te slepen in zijn unieke universum. ik wil deel uitmaken van een revolutie die duizend jaar in beslag zal nemen.

portret

poederdANS

mirror and music, foto: Sakae oguma

9

vanuit het absolute nulpunt -- In zijn geboortestad Tokyo volgt Saburo Teshigawara (1953) de opleiding tot beeldend kunstenaar. Op zijn twintigste begint hij met lessen klassieke dans, maar hij voelt zich niet op zijn plaats in het ballet. Waarom zou ik deze bewegingen maken, vraagt hij zich af, ze passen totaal niet bij mijn lichaam. Teshigawara gaat op zoek naar dans die niet gebaseerd is op een uitgedachte techniek maar die zoals hij het zelf omschrijft voortkomt uit de dialoog met het eigen lichaam. Hij voelt zich verwant aan eigenwijze videomakers en dwarse rock- en noise-muzikan-ten, hun gezamenlijke experimenten noemen ze Moving works. In een tot theater omgebouwde fabriek danst hij halverwege de jaren tachtig onder een paar kale lichtpeer-tjes in de hal zijn eerste solo op zijn eigen manier. Een hele reeks fascinerende creaties zou volgen, gedanst op podia over de hele wereld.

Zijn internationale doorbraak volgt in 1986 in Frankrijk. Op het Choreografie Concours in Bagnolet presenteert Teshigawara samen met Kei Miyata Kaze No Sentan: The Point of the Wind. In elkaar zijgen en weer opstaan, dat is de essentie van het met de Innovation Award bekroonde bewegingsmateriaal. Miyata is niet opgeleid in welke dans-techniek dan ook, maar brengt samen met Teshigawara uren in de studio door met het herhalen van dezelfde beweging. Hoe zou het lichaam bewegen als het helemaal leeg was, wilden ze ontdekken. Beginnen vanuit point zero, zonder enige vooraf bedachte vorm. Dat is hun pad in de dans. Je volledig bewustworden van alle ruimte in het lichaam en alle energie die daarbinnen rondgaat. Diep ademhalen is de

obsession, foto: emmanuel valette

eerste stap. Een lichaam dat leeg is zal in elkaar zakken, toch?, oppert Teshigawara. Miyata begrijpt het meteen: ze ademt uit en verkruimelt vanaf het hoofd tot op de grond. Je kunt bijna stof- en rookwolken zien als zij naar beneden stort, in de woorden van de choreograaf. Dit is geen beweging, dit is shitsukan: vleesgeworden dans.

Armen op luchtkussentjes Lucht blijft een van de sleutel-woorden van Teshigawaras dans. Lucht in het lichaam, adem, en lucht daarbuiten: de ruimte om het lichaam heen. In zijn studio draait het om in- en uitademen, smelten en weer vaste vorm krijgen, ineenzakken en als poeder uit elkaar vallen. En weer inademen en opnieuw opbouwen. Wie hem zelf ziet dansen, ziet armen die met ongelooflijke souplesse door de ruimte laveren alsof ze op talloze onzichtbare luchtkussentjes drijven. Daaronder volkomen ontspannen en flexibele benen die geen enkele moeite hebben het gewichtloos ogende lichaam door de ruimte te dragen. Dat is dans die het resultaat is van een gemoedstoestand waarbij alle zintuigen openstaan en samen-komen, zoals Teshigawara zijn kunst definieert. Het is een holistische staat van maximale sensibiliteit, meer dan een doelgerichte dansante actie. Teshigawara: Ik ben op zoek naar een sensibiliteit of vorm van perceptie die niet gericht is op de visuele kant, ons verlangen om duidelijke vormen te zien. Ik zoek naar iets dat dieper ligt opgeslagen in onze ervaring, een connectie met de menselijke ziel.

Die alertheid en activiteit in de zintuigen, die de basis vormt voor elke beweging, kun je door training intensiveren. Vanaf

10

Glasstooth, foto: takashi Shiikama/New National theatre tokyo Scream and whisper, foto: bengt wanselius

1995 organiseert de choreograaf ook workshops en zo ontmoet hij Rihoko Sato, zijn huidige assistent, en Stewart Jackson. De laatste is blind en neemt de wereld om hem heen dus niet waar door te kijken, maar via zijn andere zintuigen en dat levert een speciaal soort bewustzijn op en een andere manier van door de ruimte bewegen. In 2001 ziet het Amsterdamse publiek in het Muziektheater het resultaat. Luminous focust op de tegenstelling tussen zien en niet zien, licht en donker. Teshigawaras toelichting: Waar ik door mid-del van beweging mee experimenteer is licht. Licht om het lichaam heen en licht van lichtgevende, met speciale verf beschilderde lichamen. Licht verschijnt, wordt weerkaatst of geabsorbeerd. Wanneer we iets zien ontvangen onze ogen het licht dat op een object valt en erdoor wordt weerkaatst. Maar licht zelf onttrekt zich aan onze waarneming. Dans is, zo luidt een van zijn favoriete omschrijvingen, het zichtbaar maken van het onzichtbare, vormgeven van ruimte en tijd. Bones in Pages, de voorstelling die in de Stadsschouwburg te zien is tijdens Julidans 2004, noemt hij een zoektocht naar een nieuw soort schoonheid: een ruimte die voor onze ogen oplost, waar het licht smelt en lichamen de tijd zichtbaar maken. We zien het organisch bewegende lichaam, de bones, tussen wanden vol boeken, de pages: midden in het leven, op het kruispunt van alle mogelijke verhalen.

dansen in een andere dimensie Nu, na ruim zeven jaar, strijkt Saburo Teshigawara opnieuw neer op Amsterdamse bodem. Waren het in het verleden vooral solos of duetten die hij creerde, dit keer is het een choreografie voor een com-plete groep. We zien de meester zelf en Rihoko Sato over het

toneel meanderen samen met een nieuwe generatie dansers. Mirror and Music presenteert dans die in werkelijkheid niet bestaat. De eerste minuten ontwaren we nauwelijks iets. De dans is mogelijk al begonnen, maar we moeten eerst zelf de ruimte aftasten met onze ogen. Er is duisternis, vervolgens zijn er onderbroken, korte en plaatselijke plukjes licht. Later is er steeds meer licht, soms fel tegenlicht. Daardoor zien we dansers, of delen van hun lichamen, hun schaduwen, silhou-etten of reflecties. Er is stilte, na onweerswolken van elektro-nische klanken, muren van metalige, industrile ruis. Er zijn zachte, warme en meditatieve pianoklanken, een bijna religieuze compositie, meerstemmige zang. Contrasten bepalen ook de dans. Die is aan- of afwezig, live of in onze verbeelding. Solo of samen, langzaam of snel. Weifelend, ingeperkt op een lichtvlakje van een paar vierkante decime-ter. Vloeibaar, organisch en lichtvoetig, in spiralen draaiend om de eigen as en weids dwarrelend door de ruimte als de vlucht van opgewonden zwaluwen aan het begin van de lente. Het toneelbeeld zoals altijd ontworpen door de choreograaf zelf - is grotendeels leeg, de kostuums zijn voornamelijk zwart, licht en donker hebben vrij spel. Een andere dimensie dat is wat de choreograaf wil oproepen. Een die gevuld is met louter licht en geluid. Zijn dansers laten ons de ruimte en de tijd even anders ervaren.

Mirror and Music is exclusief te zien in de Stadsschouwburg Amsterdam op za 3 & zo 4 maart, 20.00 uur.

11

12

Culturele diversiteit in de

stAdssChouWburgdoor robbert van Heuven

fotografie marnix Goossens

Jrgen tjon A Fong is vanuit de schouwburg verantwoordelijk voor de cultureel diverse program-mering en voor het vinden van voorstellingen voor een nieuw publiek dat nu de weg naar het theater nog niet weet te vinden. er is een cultureel divers publiek voor het theater. Het wordt alleen niet bediend.

iNterview

Alle Amsterdammers Het theaterpubliek in de Stads-schouwburg is nou niet bepaald een dwarsdoorsnede van de Ne-derlandse bevolking. Kijk bij een willekeurige voorstelling om je heen in de zaal en je ziet dat vooral wit en hoogopgeleid publiek de pluchen stoeltjes bezet. Dat is uiteraard niet met opzet en de Stadsschouwburg zou het liever ook anders zien, vertelt Jrgen Tjon A Fong. De Stadsschouwburg wil graag een breed publiek trekken. Het theater heeft immers een verantwoordelijkheid naar alle Amsterdammers, niet alleen de blanke hoogopgeleiden. Je moet daarom een programmering bieden waarin al die Amster-dammers zich kunnen herkennen.

ervaring Dat Amsterdammers met een cultureel diverse achtergrond zich vaak niet herkennen in het aanbod begrijpt Tjon A Fong ook uit eigen ervaring. Al toen hij op de toneelschool zat, was hij vaste klant in het theater. Maar ik had niet altijd het gevoel dat ik op dat podium werd gerepresenteerd. Als er een zwarte acteur op het toneel te zien was, dan was dat een bijzondere gebeurtenis. Terwijl dat niet zo zou moeten zijn. Het vanzelfsprekend willen maken van culturele diversiteit binnen

het theater speelde dan ook een rol bij de werkzaamheden na zijn studie.

Met zijn eigen gezelschap Urban Myth weet hij nieuw publiek naar de schouwburg te trekken door te werken met acteurs met verschillende culturele achtergronden en door themas te kiezen die ook voor een jong cultureel divers publiek interessant zijn. Voor De Balie zat hij in de redactie voor de jongerenprogramme-ring. En in London deed hij onderzoek naar hoe de theaters daar omgaan met culturele diversiteit. Die gecombineerde ervaring was de reden van de Stadschouwburg om hem te vragen hen te helpen bij het opzetten van een programmering die een nieuw publiek zou kunnen trekken.

Dat publiek is er in ieder geval, heb ik bij De Balie en bij Urban Myth geleerd. Er is een groot cultureel divers publiek dat gen-teresseerd is cultuur. Ze worden alleen niet bediend. Er is in het theater te weinig te zien dat aansluit bij hun referentiekader. Neem een Hamlet. Daar wordt van gezegd dat het universeel is. Maar de interpretatie is vaak westers georinteerd. Als jouw

12

themas, de dingen die jou bezig houden niet worden getoond op het podium, is de stap naar de schouwburg erg groot.

referentiekaders Natuurlijk is er niet n enkel cultureel divers referentiekader dat - eenmaal aangesproken - de Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse Amsterdammers mas-saal naar Stadsschouwburg zal doen trekken. Tjon A Fong: Er zijn veel verschillende culturele kaders, dus je zal als schouw-burg veel meer in doelgroepen moeten denken. Die doelgroepen moet je heel nauwkeurig specificeren. Het cultureel diverse pu-bliek is immers niet een enkele doelgroep. In sommige gevallen vallen de doelgroepen samen met etnische groepen, maar het publiek bij hiphopvoorstellingen bijvoorbeeld is juist weer heel gemengd. Ik probeer voor de verschillende doelgroepen te be-denken welk aanbod bij hun referentiekader aansluit.

Het vinden van dat aanbod is overigens zo makkelijk nog niet. Theater met een cultureel divers referentiekader voor de grote zaal is, anders dan bijvoorbeeld in Engeland, (nog) schaars. Daarom zoekt de schouwburg partners om dat aanbod mee op te bouwen, zoals Likeminds of MC. Door die groepen ruimte te bieden in ons theater hopen we een impuls te geven aan het cultureel diverse theater. Bovendien gaat de schouwburg samen met partners als Podium Mozaek en het Bijlmer Parktheater de wijken in, bijvoorbeeld door daar een deel van de programme-ring van Julidans te laten zien. Zo bereik je het publiek dat nog niet naar de schouwburg komt en introduceer je het merk Stads-schouwburg daar. Maar andersom heeft Podium Mozaek het succesvolle Caf Istanbul. Wij hebben ze gevraagd daar een aflevering van te maken voor onze Grote Zaal. Dat gaan ze samen doen met Theatergroep Rast. Zo werken we op verschillende manieren samen om nieuw aanbod te creren.

Apartheid Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat de cultureel diverse programmering naast de reguliere program-mering komt te staan. We willen geen apartheid binnen de pro-grammering: dit is voor het cultureel diverse publiek en dit is voor het blanke publiek. Het maakt allemaal deel uit van ons aanbod waar we trots op zijn en dat we graag aan iedereen willen laten zien. Het gaat erom dat je een gebalanceerde programmering hebt waarin alle Amsterdammers aan bod komen. We hebben de Stadsschouwburg ook al op andere manieren opengebroken voor nieuwe doelgroepen: met De Nachtmis, het Eerste Amsterdamse Sinterklaasgala voor Volwassenen, Expanding Theatre en met Urban Myth. Daar is dit een aanvulling op. De programmering van de schouwburg moet meegaan met zijn tijd en met de veranderin-gen in de samenleving. Net als het theater zelf.

14

KArin AmAtmoeKrimNederland-Suriname

geboren: in Paramaribo studeerde: Letterkunde (UvA). is: schrijfster en boekenrecensent (haar laatste roman Het gym kreeg vier sterren in NRC, de Volkskrant en VN) Won: de Black Magic Woman Literatuurprijs

brengt mee uit suriname: Is het een te groot clich om meteen over eten te beginnen? Haha, maar het is wel zo! Ik kook Surinaams, en best goed ook. Mijn echtgenoot, die Nederlands is, eet het liefst elke dag Surinaams. Soms verdenk ik hem ervan dat hij vooral vanwege het eten met me getrouwd is.

verbaast zich over: Schaatsen is iets dat de Nederlander z graag doet - ik snap er niets van. Ook omdat ik niet goed tegen de kou kan, en me al helemaal niet voor mijn plezier op het ijs begeef. Als je Nederlanders over schaatsen hoort praten, proef je in hun woorden een zucht naar vrijheid. Mateloos fascinerend dat een heel volk zo opgewonden kan worden van bevroren water.

stadsschouwburg Amsterdam: Ik kan nooit meer de Stadsschouwburg binnenlopen zonder te denken aan Het Boekenbal. Het is vaak ook best een saaie bedoening, maar ik heb er zeker een aantal legendarische avonden meegemaakt. Nee, daar zeg ik verder niets over. What happens in de Stadsschouwburg, stays in de Stadsschouwburg....

Urban Myth speelt KabelDe Kabel was een benaming voor een groep van vijf zwarte voetballers van Surinaamse afkomst, die midden jaren 90 zowel voor Ajax als het Nederlands Elftal speelde: Winston Bogarde, Edgar Davids, Patrick Kluivert, Michael Reiziger en Clarence Seedorf. Op het EK 1996m bleek dat er een enorme kloof was tussen blank en zwart. Er werd bekend dat de zwarte spelers bij Ajax minder verdienden dan de blanken. Hoe zat dat? Was het plaatje van ons tolerante, multicul-turele Holland wel zo mooi als we wilden dat het was? zo 29 apr

MC - Tori XL: Nina SimoneEen Tori is een theatrale jamsessie/happening rond een centrale gast, de Toriman of verhalenverteller. Theater MC - gevestigd op het Westergasfabrieksterrein - brengt dit concept naar de Stadschouw-burg, een Tori XL rond Nina Simone. Haar verhalen leven voort en zijn een bron van inspiratie voor veel artiesten en performers. Verschil-lende theatrale en muzikale gasten uit binnen- en buitenland reflecte-ren op het fenomeen Nina Simone en waar zij voor stond: de vrijheid om te zijn wie je bent.vr 25 mei

Caf Istanbul: MoollarBekende gasten en aanstormende talenten zorgen samen voor een cross-over van traditionele Turkse volksmuziek en hedendaagse popcultuur. In Caf Istanbul kunt u onder het genot van de beroemde Turkse meze en een drankje genieten van volksmuziek in een modern, grootstedelijk jasje. Caf Istanbul is een productie van Podium Mozaek, een internationaal cultuurpodium in Amsterdam West, dat wereldmu-ziek, theater, kleinkunst en dans programmeert, door en voor alle culturen die in Amsterdam samenleven.ma 9 apr

LikemindsLikeminds is een dynamisch collectief van jonge stedelijke kunstenaars. De Likeminders gebruiken de stad als inspiratiebron en het theater als podium. In de Stadsschouwburg presenteren de makers van Likeminds een best-of. Met o.a. Gouden Kalf-winnaar Nasrdin Dchar, dansers Khadija Massaoudi en Jihane el Fahidi, een muziektheatersolo van Glen Faria en de film Rabat.zo 8 apr

14

nilgn YerliNederland-Turkije

geboren in Turkije is schrijfster en cabaretire schreef o.a. Turkse Troel: de columns (2000), De garnalenpelster (2001) shows Wat zeg ik, Vreemde Vreemdgangers, Held op blote voeten, BangBang, De adem van Eva tourt nu met Weer met Henk

15

1616

stAdssChouWburgnieuWs

To beeDe bijen komen!

Wist u dat u met uw toegangskaart voor de Stadsschouwburg in de meeste gevallen gratis gebruik kunt maken van het Amsterdamse open-baar vervoer? Als op uw kaartje het GVB-logo staat, kunt u gratis reizen met stadsbus en tram van het GVB (met uitzondering van de metro).

U bereikt de Stadsschouwburg (halte Leidseplein) met tram 1, 2 en 5, tram 7 en 10, buslijnen 170, 172, diverse streekbussen en nachtbussen. Op www.gvb.nl vindt u alle vertrektijden en plattegronden. Via www.9292ov.nl kunt u uw reisweg van deur tot deur uitstippelen.

Na de Dodenherdenking leest het ensemble van Toneelgroep Amsterdam Incident van Vichy van Arthur Miller, waarin hij schuld, medeplichtigheid en de angst voor autoriteit gedurende de Jodenvervolging in het door Nazis bezette Frankrijk onderzoekt.

Deze speciale editie van Wish you were here wordt door TA en Stadsschouw-burg Amsterdam gepresenteerd in het kader van Theater na de Dam.

4 mei, 21.00 uur.Lees meer in het programma op pagina 13.

Gratis openbaar vervoer

4 mei Theater na de Dam:

Incident in Vichy

De Stadsschouwburg krijgt binnenkort nieuwe bewoners: enkele (tienduizen-den) bijen. Urban beekeeping is hot. De Parijse Opra Garnier, bijvoorbeeld, heeft ze al op het dak. Ook de dakpar-tijen van de schouwburg bleken een prima plek te zijn om een paar korven neer te zetten. En daar zijn hele goede redenen voor.

Door monocultuur is het voor bijen op het platteland steeds moeilijker om door het jaar heen voedsel te vinden. In de grote steden, met de vele tuinen en dakterrassen, is echter meer dan genoeg te vinden. Bijen vliegen zon 5 km in het rond en kunnen van Vondel-park tot Centraal Station aan de slag.

De korven zijn klaar, de plantenbakken ook (als snack voor onze bijen) en de bijen zelf arriveren in de eerste weken van april tussen de 10.000 en 60.000 bijen (het aantal is afhankelijk van de tijd van het jaar). Drie imkers, Ann Doherty, Robert Sekuur en rpd Gerecsey (van Imker Vereniging Waterland) komen de bijen verzorgen. U kunt onze nieuwe gasten zelf ook bewonderen als u naar een voorstel-ling in de Rabozaal gaat: de korven staan op een dakje bij ingang E.

www.jaarvandebij.nl

foto: Dar. L. Perlman/ecolibrary.org foto: Manecke foto: Werry Crone

MaartaprIl

MEI JuNI

programma

PLUS JAARKALENDER EN ZAALINFORMATIE

stadsschouwburg journaalst

adss

chou

wbu

rg jo

urna

alw

ww

.ssb

a.nl

Foto

Tartu eToneelgroep Amsterdam / NTGent / Dimiter Gotsche (p 6, 14)

Eric de Vroedt leidt het gezelschap mightysoci-ety, een alliantiepartner van Toneelgroep Amsterdam. Vorig jaar regisseerde hij bij Toneelgroep Amsterdam Glengarry Glen Ross. De voorstelling speelde voor volle zalen. Voor zijn tweede TA-regie koos De Vroedt een stuk van de Amerikaanse schrijver Arthur Miller. Na de zondeval is voor De Vroedt een wervelend experiment waarin gezocht wordt naar de onbevangenheid, naar het verlangen nieuw in het leven te staan.Quentin (Fedja van Hut) - veertiger, advocaat en gescheiden - stelt zichzelf de vraag leef ik te goeder trouw? in Millers meest autobiografi-sche en controversile stuk. Quentin worstelt met zijn verleden: het falen van zijn twee huwelijken, een ongelukkige kindertijd en de politieke heksenjachten. Dan ontmoet hij de Duitse Holga. Zij brengt haar Europese verleden mee: de Tweede Wereldoorlog, de massaver-nietigingswapens, de concentratiekampen. Quentin verbindt deze geschiedenis met zijn leven en stelt zijn eigen motieven ter discussie.Lees ook het interview met Fedja van Hut en Karina Smulders op p. 25.

vanaf 10try-outs 22 (ongeplaceerd, alle rangen)korting: 4inleiding: 7 mrt, 19.45 uurnagesprek: 9 mrt

2

toneel

Na de zondeval (premire) Toneelgroep Amsterdam / Eric de Vroedt

dans

Mirror and Music (NL premire)

KARAS / Saburo Teshigawara (Japan)

expanding theatre

Het BoekenbalStichting CPNB

do 1 t/m za 3 (try-outs) &wo 7 t/m za 10 mrt, 20.30 uurzo 4 mrt (premire), 16.00 uur

Grote Zaal

za 3 & zo 4 mrt, 20.00 uur

Rabozaal

di 13 mrt, 20.00 uur

Grote Zaal

Fedja van Hut, Karina Smulders e.a. in nieuwe regie Eric de Vroedt

Japans toverwerk voor ogen, hoofd en hart, exclusief in Amsterdam

Het literaire feest der feesten

tekst Arthur Miller regie eric de Vroedt Met kitty Courbois, tamar van den Dop, Fred goessens, Marieke Heebink, Fedja van Hut, Marwan Chico kenzari, Hugo koolschijn, karina smulders, Leon Voorberg

www.tgA.nL

CHoreogrAFie & ontwerp saburo teshigawara Met saburo teshigawara, rihoko sato, eri wanikawa, kafumi takagi, riichi kami, Jeef, Mie kawamura

www.st-kArAs.CoM

www.Cpnb.nL

prograMMa Maart 2012

Het werk van de vermaarde Japanse choreo-graaf/danser Saburo Teshigawara is vele malen bekroond en overal ter wereld te zien. Hij wordt met regelmaat gevraagd als gastchoreograaf bij prestigieuze internationale gezelschappen zoals het Frankfurt Ballet, de Opra de Paris en het Nederlands Dans Theater. Mirror and Music is exclusief te zien in de Stadsschouwburg Amsterdam.

Een dansstuk van Teshigawara is altijd een zintuiglijke totaalervaring. Dat geldt ook voor Mirror and Music, een groepswerk voor acht dansers waarin Teshigawara zelf meedanst. Het is een ingenieus spel van muziek, dans, licht en beelden. Klassieke muziek wordt afgewisseld met industrieel geluid, licht speelt met de duisternis, de virtuoze dansers lijken bestuurd te worden door onzichtbare machten. Fascinerend en hypnotiserend. (El Pas)Lees ook het portret van de choreograaf op p. 9.

vanaf 31korting 4duur: ca. 1 uur 15 min, geen pauzerandprogramma: zie www.ssba.nl

De Stadsschouwburg wordt op deze avond aan alle kanten beveiligd. Boekenbal-gatecrashen, het is een nationale sport. Allerlei gure, ongure en ook hele frisse types maken zich dus op om illegaal Het Boekenbal binnen te komen. Want dit is het literaire feest der literaire feesten. Om precies 00.00 uur wordt op Het Boekenbal de Boekenweek officieel geopend. Het traditionele openingsbal waar heel literair Nederland feest viert vindt al sinds 1947 plaats, meestal in de Stadsschouwburg.

Het bal is alleen toegankelijk voor genodigden. Uitnodigingen zijn schaars en zeer begeerd. Wie geen uitnodiging verwacht te krijgen, kan eens googelen op de vele tips en tricks om er toch n te versieren. Of heel snel een bestseller schrijven. Succes!

toegang uitsluitend op uitnodiging

language no problem premire try outnederlandse premire

reserveren kassa: 020 624 23 11 www.ssba.nl Leidseplein 26, 1017 pt Amsterdam

Alle voorstellingen, actuele informatie en online bestellen:

www.ssba.nl

Het Journaal digitaal:www.ssba.nl/journaal

3BrandhaardenMnchner Kammerspiele

15-20 mrt

do 15 t/m di 20 mrt + zo 27 & ma 28 mei

En van Europas belangrijkste gezelschappen neemt de Stadsschouwburg over

Adembenemend mooi stuk van Nobelprijswinnares Elfriede Jelinek

Jeroen Willems speelt de Beierse Sprookjeskoning

do 15 mrt, 19.30 uur

Grote Zaal

vr 16, 19.30 uur & za 17 mrt, 19.00 uur

Rabozaal

regie Johan simonsMet benny Claessens, Jan Czajkowski, bendix Dethleffsen, katja Herbers, stefan Hunstein, Andr Jung, wiebke puls, Hildegard schmahl, kristof Van boven

www.MuenCHner-kAMMerspieLe.De

regie ivo van Hove Met Jeroen willems, silke Avenhaus, Marc benjamin, stephan bissmeier, peter brombacher, katharina Hackhausen, brigitte Hobmeier, sylvana krappatsch, oliver Mallison, wolfgang pregler, steven scharf, edmund telgenkmper


toneel

Winterreise (NL premire)Mnchner Kammerspiele / Johan Simons(Brandhaarden)

toneel

ludwig II. (NL premire)Mnchner Kammerspiele / Ivo van Hove(Brandhaarden)

De Stadsschouwburg Amsterdam maakt zich op voor een van de grootste internationale toneelprojecten in zijn geschiedenis. De Mnchner Kammerspiele - o.l.v. regisseur Johan Simons, met vele topacteurs en toonaange-vende gastregisseurs - neemt de schouwburg voor een week over. Het is uniek dat een Duits stadsgezelschap zo lang in een ander land zijn kampement opslaat. Het Nederlandse publiek krijgt de kans zich te laven aan zeven spraak-makende toneelproducties en een uitgebreid randprogramma van een groots ensemble, waarover Arnon Grunberg schreef Op zeven uur rijden van Amsterdam is er hoop.

Brandhaarden wordt mede mogelijk gemaakt door het Goethe Institut en Fonds Podiumkunsten.

Speciaal voor de Mnchner Kammerspiele schreef de Oostenrijkse Nobelprijswinnares Elfride Jelinek Winterreise. In de sporen van Schuberts getoonzette verzenreeks Winterreise schreef zij een tekst over vervreemding, vol subtiele verwijzingen naar actualiteiten als de kredietcrisis, bankschandalen en het verhaal van Natascha Kampusch, die jarenlang door haar ontvoerder werd vastgehouden in een kelder.

De Duitse pers was bij de premire in februari 2011 niet onverdeeld over deze regie van Johan Simons, maar inmiddels is de productie een hit bij onze Oosterburen en werd geprogrammeerd op prestigieuze festivals als de Wiener Festwochen in 2012. Het tijdschrift Theater Heute riep Winterreise uit tot stuk van het jaar 2011. Raadselachtig droevige en stille toneelavond, adembenemend mooi. Het applaus is stormachtig. (De Groene Amsterdammer) Johan Simons vertelt over zijn werk in Mnchen op p. 6.

vanaf 10korting 4

inleiding: 18.45 uur duur: ca. 3 uur 30 min, incl. feestelijke opening en pauzeDuits gesproken met Nederlandse boventitels

BraNDHaarDEN

6 dagen Mnchner Kammerspiele in de Stadsschouwburg Amsterdam










Met de Nederlandse premire van Ludwig II. naar de fi lm van Visconti - is er voor het eerst een buitenlandse regie van Ivo van Hove in Nederland te zien. Jeroen Willems speelt de Beierse Sprookjeskoning en staat bijna de gehele voorstelling onafgebroken op het podium.

Ludwig II, ook wel de Sprookjeskoning genoemd, was een man met weinig interesse in staatszaken en een obsessie voor kunst, een man die de tongen losmaakte door zijn vermeende krankzinnigheid en de discussies over zijn seksuele geaardheid. Visconti toonde Ludwig als tragische held, die zijn utopie de mens als schepper niet realiseren kan en zich daar door steeds meer van de wereld afk eert. Hij vlucht in zijn zelf geschapen Neverland. Een prachtrol. schreef het Parool over Jeroen Willems rol. Jeroen Willems vertelt over zijn werk in Mnchen op p. 6.

vanaf 25korting 4

duur: ca. 2 uur 40 min, incl. pauzeinleiding: 16 mrt, 18.45 uur & 17 mrt, 18.15 uurnagesprek: 16 mrtLudwig II. is op n avond te combineren met Hotel Europa I. Duits gesproken met Nederlandse boventitels

4language no problem premire try outnederlandse premire


Een sprookje voor iedereen vanaf 4 jaar oud.

Liedjes over thuiskomen en heimwee

Theatrale leesmarathon van Geert Maks In Europa

Theatrale leesmarathon van Geert Maks In Europa e.a.

zo 18 mrt, 12.00 uur

Koninklijke Foyer

vr 16 mrt, 23.00 uur

Caf Cox

za 17 mrt, 23.00 uur

Grote Zaal

zo 18 mrt, 15.00 uur

Grote Zaal

tekst theodor stormMet kristof Van boven

www.ssbA.nL

Met benny Claessens, simon Lenski

www.ssbA.nL

regie Johan simonsMet ensemble Mnchner kammerspiele

www.ssbA.nL

regie Johan simonsMet ensemble Mnchner kammerspiele

www.ssbA.nL

Jeugd

De kleine Janneman (4+) (NL premire)

Mnchner Kammerspiele / Kristof Van Boven (Brandhaarden)

Kollektiv, Kollektiv: no place at allMnchner Kammerspiele / Benny Claessens(Brandhaarden)

toneel

Hotel Europa I (NL premire)

Mnchner Kammerspiele(Brandhaarden)

toneel

Hotel Europa II (NL premire)

Mnchner Kammerspiele(Brandhaarden)

In Kollektiv, Kollektiv laten n of meer van de acteurs van de Mnchner Kammerspiele zich van een andere kant zien. In een intieme setting, op een laat avondlijk uur, heel dicht bij hun publiek, terwijl de bar geopend is, maken ze muziek of vertellen ze theatrale verhalen. De Vlaamse acteur Benny Claessens (tijdens Brandhaarden is hij te zien in Winterreise en Ruf der Wildnis) brengt samen met Simon Lenski liedjes over thuis komen en heimwee. Kom kijken en luisteren in Caf Cox.

Taking a walk with me taking a walk with me moving from one point to another point from a to b from me to you in no time in no time in no time at all in no place at all. (Uit: Tearjerker-solo for Risto)

2,50

Hotel Europa is een leesmarathon met het hele ensemble van de Mnchner Kammerspiele. Het boek In Europa van Geert Mak ligt op tafel, met daarnaast romans, getuigenissen en toneel-stukken. Acteurs lezen, zingen, improviseren. Niets ligt vast, alleen de tekst. De Duitse pers reageerde enthousiast op de Hotel Europa-avonden in Mnchen. Een waar genoegen. Er zijn momenten waarop de lezing verandert in een stukje fonkelend theater. (Sddeutsche Zeitung) Het publiek zit in een bijzondere opstelling. Doel is samen met het publiek een reis door de 20e eeuw te maken en tegelijk een reis door Europa. In elke plek die we bezoeken, zoeken we naar getuigen van de grote n de kleine geschiedenis, naar het verleden n het heden. De Hotel Europa-programmas in de Stadsschouwburg Amsterdam stellen de volgende themas centraal: de overgang van de 19e naar de 20e eeuw, de Eerste Wereldoorlog, revolutie en het Interbellum.

Kijk op www.ssba.nl voor de defi nitieve invulling per avond.vanaf 25korting 4duur: ca. 2 uur, geen pauzeinleiding: 22.15 uurDuits gesproken met Nederlandse boventitelsHotel Europa I en Hotel Europa II kunnen los van elkaar gezien worden.

Theodor Storm schreef het sprookje Der kleine Hwelmann (De kleine Janneman) in 1849 voor zijn zoontje Hans. De kleine Janneman moet slapen. Mama ligt al in het hemelbed te slapen, maar Janneman is nog klaar wakker. De maan schijnt door het venster en ziet hoe Janneman van zijn bed een zeilschip maakt en door de slaapkamer vaart. Ik wil meer, ik wil meer, roept de kleine Janneman, en hij zeilt op het licht van de maan de kamer uit, de stad in, het bos in, tot aan het einde van de wereld en nog verder. En dan? Ja, en dan?

5kinderen t/m 15 jaar 3,50

duur: ca. 30 min, geen pauze Nederlands gesproken

Hotel Europa is een leesmarathon met het hele ensemble van de Mnchner Kammerspiele. Het boek In Europa van Geert Mak ligt op tafel, met daarnaast romans, getuigenissen en toneel-stukken. Acteurs lezen, zingen, improviseren. Niets ligt vast, alleen de tekst. De Duitse pers reageerde enthousiast op de Hotel Europa-avonden in Mnchen. Een waar genoegen. Er zijn momenten waarop de lezing verandert in een stukje fonkelend theater. (Sddeutsche Zeitung) Het publiek zit in een bijzondere opstelling. Doel is samen met het publiek een reis door de 20e eeuw te maken en tegelijk een reis door Europa. In elke plek die we bezoeken, zoeken we naar getuigen van de grote n de kleine geschiedenis, naar het verleden n het heden. De Hotel Europa-programmas in de Stadsschouwburg Amsterdam stellen de volgende themas centraal: de overgang van de 19e naar de 20e eeuw, de Eerste Wereldoorlog, revolutie en het Interbellum.

Kijk op www.ssba.nl voor de defi nitieve invulling per avond.wvanaf 25korting 4duur: ca. 2 uur, geen pauzenagesprekHotel Europa I en Hotel Europa II kunnen los van elkaar gezien worden. Duits gesproken met Nederlandse boventitels

Maart

Serie Midden in de

actualiteit

Serie Midden in de

actualiteit

BraNDHaarDEN







5Duitse steractrice en violiste in aangrijpend oorlogsepos

Zes personages en zes honden in theaterversie van Call of the Wild

Een dag in het leven van een Nederlandse-Duitse-Turkse actrice

De donkere, verontrustende wereld van Sarah Kane

ma 19 mrt, 21.00 uur

Grote Zaal


Caf Cox

di 20 mrt, 19.30 uur

Rabozaal


Op locatie: Goethe Institut

regie Alvis Hermanis Met benny Claessens, walter Hess, Annette paulmann, thomas schmauser, katharina Marie schubert, kristof Van boven


Met igdem teke

ww.ssbA.nL

regie Johan simonsMet Marc benjamin, stefan Hunstein, sandra Hller, sylvana krappatsch, stefan Merki, Annette paulmann, thomas schmauser


regie Johan simonsMet Hildegard schmahlViooLspeL Vera beths


toneel

ruf der Wildnis (NL premire)

Mnchner Kammerspiele / Alvis Hermanis(Brandhaarden)

Kollektiv, Kollektiv: igdem goes InternationalMnchner Kammerspiele / igdem Teke (Brandhaarden)

toneel

gesubert / gier / 4.48 psychose (NL premire)

Mnchner Kammerspiele / Johan Simons(Brandhaarden)

toneel

Vasili grossman: leben und Schicksal (NL premire)Mnchner Kammerspiele / Hildegard Schmahl(Brandhaarden)

De overweldigende roman Leven en lot van Vasili Grossman (1905-1964) is een meesterlijk epos over de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. Op onvergetelijke wijze beschrijft de Russische auteur onder andere het sterven van een moeder en haar zoon in de gaskamers van een concentratiekamp.

Actrice Hildegard Schmahl, violiste Vera Beths en regisseur Johan Simons creren een ruimte voor deze vertelling, die eigenlijk niet verteld kan worden. Ze zien af van beelden en pathos en vertrouwen geheel op hun stem, instrument, denken en horen. Deze voorstelling speelt in het kader van Brandhaarden op locatie in het Goethe Institut Amsterdam: www.goethe.de/amsterdam.

Johan Simons vertelt over zijn werk in Mnchen op p. 6.

8korting 4kaartverkoop via het Goethe Institutbestel via [email protected] /tel. 020 531 29 00

duur: ca. 1 uur, geen pauzeDuits gesprokenDeze voorstelling is op n avond te combineren met Ruf der Wildnis.

Bij zijn aantreden als intendant van de Mnchner Kammerspiele, vroeg Johan Simons de Letse regisseur Alvis Hermanis voor een gastregie. Resultaat is Ruf der Wildnis, naar Jack Londons Call of the wild. Die roman vertelt het verhaal van de sledehond Buck, die de leider van een wolvenhorde wordt.

In Ruf der Wildnis brengt Hermanis het dierlijke in de mens voor het voetlicht. Het woeste landschap en het ruige leven van Alaska wordt in Hermanis regie verruild voor een kale ruimte met zes banken. Zes persona-ges - mensen uit de huidige samenleving - ver-tellen het verhaal van Buck en zijn strijd om te overleven. Dit doen zij ieder vergezeld van hun hond. Waanzinnig grappig, schitterend gespeeld en op verontrustende wijze diepmenselijk.(BR5 Aktuell)

vanaf 10korting 4

duur: ca. 1 uur 45 min, geen pauzeinleiding: 20.15 uurnagesprekDuits gesproken met Nederlandse boventitels

In Kollektiv, Kollektiv laten n of meer van de acteurs van de Mnchner Kammerspiele zich van een andere kant zien. In een intieme setting, op een laat avondlijk uur, heel dicht bij hun publiek, terwijl de bar geopend is, maken ze muziek of vertellen ze theatrale verhalen. Actrice igdem Teke verruilde in de lente van 2010 Rotterdam voor Mnchen en doet met video en rap verslag over een dag in het leven van een Nederlandse Duitse Turkse actrice bij de Mnchner Kammerspiele. Kom kijken en luisteren in Caf Cox.

2,50

De Engelse theaterschrijfster Sarah Kane was 28 jaar toen zij in 1999 zelfmoord pleegde. Zij liet vijf toneelteksten en een fi lmscript na. Haar zelfmoord leek bijna een logisch vervolg op de donkere en verontrustende werelden die zij schiep. Vernietiging en zelfverminking waren hierbinnen de belangrijkste themas. De dood heeft in haar teksten een menselijker gezicht dan het leven. Haar personages zijn ziek en leven in een zieke wereld. Het zijn mensen zonder schild.

Volgens Johan Simons is het te makkelijk om het sombere werk van Kane af te doen als symptomen van een psychose. Hij is er van overtuigd dat haar teksten het diepe oergevoel van de mens blootleggen. In dezelfde dimensie als de klassieke tragedies. Onontkoombaar en vervullend. Vanuit deze overtuiging vatte Simons het idee op om drie van haar werken in n voorstelling te presenteren. Voor het eerst zal in Nederland een trilogie van Kanes werken op n avond te zien zijn. Johan Simons vertelt over zijn werk in Mnchen op p. 6.

vanaf 25korting 4

duur: ca. 3 uur 30 min, incl. pauzeinleiding: 18.45 uurnagesprekDuits gesproken met Nederlandse boventitels

BraNDHaarDEN









6language no problem premire try outnederlandse premire


DubbeldansfeestDe blinde vlekken van een ziend publiek blootgelegd

Dans op muzikale klassiekers uit de barok

Tweevoudig regisseur van het jaar maakt scherpe satire over bedriegers

do 22 mrt, 19.00 uur

Grote Zaal

zo 27 & ma 28 mei, 16.00 + 20.00 uur

Rabozaal

wo 21 mrt, 20.30 uur

Grote Zaal

do 22 t/m za 24 & di 27 t/m za 31 mrt, 20.00 uurwo 16 &t/m za 19 mei, 20.30 uur

Rabozaal / Grote Zaal

CHoreogrAFie Hans van Manen MuZiek David byrne, Henryk-Mikolaj grecki, gioacchino rossini, erik satie, igor stravinski Met introdans ensemble voor de Jeugd

www.introDAns.nL

regie Dries Verhoeven tekstbiJDrAgen tim etchellsCoproDuCtie Mnchner kammerspiele, Dries Verhoeven, Festival aan de werf, stadsschouwburg Amsterdam


CHoreogrAFie ed wubbe MuZikALe LeiDing Jan willem de Vriend uitVoering MuZiek Combattimento Consort M.M.V. Countertenor Maarten engeltjesDAns ensemble scapino ballet

www.sCApinobALLet.nL

VAn Molireregie Dimiter gotscheffMet Joke emmers, serv Hermans, wim opbrouck, Frieda pittoors, eelco smits, koen de sutter, Chris thys, naomi Velissariou, katelijne Verbeke, reindert Vermeire

www.tgA.nL

jeugd / dans

menEErvanmanen (6+)Introdans Ensemble voor de Jeugd

toneel

Donkere Kamer Mnchner Kammerspiele / Dries Verhoeven(Brandhaarden)

dans

pearlScapino Ballet Rotterdam / Combattimento Consort / Ed Wubbe

toneel

tartuff e (NL premire)Toneelgroep Amsterdam / NTGent / Dimiter Gotscheff

In de installatievoorstellingen van Dries Verhoeven ervaren toeschouwers de wereld op een potische, verwarrende of aangrijpende manier. Op de internationale podia heeft Verhoeven veel succes met zijn eigenzinnige vorm van theater, waarin realiteit en perfor-mance naadloos in elkaar overlopen. Nu is er voor het eerst een voorstelling van Verhoeven in de schouwburg te zien.

Op uitnodiging van Johan Simons maakte Verhoeven bij de Mnchner Kammerspiele een theatrale installatie met zes blinde performers.Met een panoramacamera fi lmen de blinden de binnenstad van Amsterdam en tonen dit vervolgens aan het publiek. De wereld van de ziende en hun eigen belevingswereld wordt door de blinde performers verbeeld. Is het daadwerkelijk zo dat onze ogen ons in de weg zitten om dichter bij elkaar te komen?

Liefdevol ontbranden de performers de lichten in de hoofden van het publiek. (Mnchner Abendzeitung)

vanaf 25korting 4duur: ca. 1 uur 30 min, geen pauzeNederlands en Engels gesproken Let op, deze Brandhaardenvoorstelling speelt pas in mei!

Na de barokklassiekers Perfect Skin en Rameau maakt choreograaf Ed Wubbe opnieuw een theatrale productie met live muziek, vertolkt door de befaamde barokspecialisten van Combattimento Consort.

Het is de setting waarin Wubbe zich als een vis in het water voelt en zich een meester toont in het versmelten van muziek, dans en vormge-ving. Behalve bekend werk van Vivaldi zoeken Combattimento Consort en Wubbe ook naar minder bekende muzikale parels uit de barok.

vanaf 11korting: 4

Introdans wordt veertig jaar, meesterchoreo-graaf Hans van Manen wordt tachtig. Introdans Ensemble voor de Jeugd viert dit dubbele feest met drie choreografi en in menEERvanmanen.

In Sticky Piece blijven twee dansers continu aan elkaar plakken. Pas wanneer ze zich tot knalroze-oranje vlinders ontpoppen, kunnen ze echt even knallen. In het duet Black Cake vechten een man en vrouw een komische strijd uit. Van Manens Squares (met het prachtige designdecor van Bob Bonies) is de klassieker in dit programma. In dit ballet uit 1969 toont Van Manen zich een meester van de beperking. De choreografi e verbluft nog altijd door de combinatie van ogenschijnlijke eenvoud en kracht.

vanaf 11korting: 4

Verwacht geen traditionele Molire. De regie van de Bulgaarse regisseur Dimiter Gotscheff grijpt diep in op deze 350 jaar oude komedie. Gotscheff is n van de grote namen van het Europese theater. Hij regisseerde bij een groot aantal belangrijke (voornamelijk) Duitse theaterhuizen en werd daar twee keer tot regisseur van het jaar verkozen. Op dit moment is hij verbonden aan het Deutsches Theater in Berlijn.

Gotscheff regisseerde eerder al een Tartuff e op de prestigieuze Salzburger Festspiele. Blijkbaar is hij nog niet klaar met deze Molire. In deze coproductie van TA en NTGent zet hij opnieuw zijn tanden in het stuk.

Tartuff e is een aanklacht tegen hypocrisie. De op geld beluste Tartuff e doet zich voor als geestelijke en wint zo het vertrouwen van de rijke bankier Orgon. Blind voor de waarschuwin-gen van zijn familie loopt Orgon in de val en biedt Tartuff e zijn dochter Mariane ten huwelijk aan.

vanaf 10korting: 4

inleiding: 28 mrt & 16 mei, 19.15 uurnagesprek: 23, 30 mrt, 18 mei

MaartBraNDHaarDEN



7Amsterdamse scholieren spelen venijnige komedie

Over de macht van de media en de emoties achter het nieuws

De bekendste interviewers en genterviewden in de schouwburg

De spannende geschiedenis vanaf de Big Bang tot nu

vr 23 t/m zo 25 mrt, 20.30 uur

Grote Zaal

vr 23 & za 24 mrt (try-outs), 18.00 uurzo 25 (premire), ma 26, di 27, vr 30 & za 31 mrt, 15.00 & 18.00 uur

Hele gebouw

wo 28 mrt, 19.30 uur

Grote Zaal

vr 30 & za 31 mrt, 20.30 uur

Grote Zaal

tekst geert Lageveen, Leopold witte regie gijs de Lange Met geert Lageveen, Leopold witte, Martijn Fischer, Meral polat, sophie van winden, beau schneider, britte Lagcher, sallie Harmsen

www.orkAter.nL

nAAr Molireregie karlijn benthem, rosa Fontein, erik willemsMet 45 Amsterdamse jongeren CoproDuCtie toneelgroep Amsterdam (tA-Junior) / stadsschouwburg Amsterdam

www.tgA.nL

Met Adriaan van Dis, Mark van der Linden, giel beelen, pieter webeling, Margriet van der Linden, paul rosenmller, nathan Vos, Franska stuy, Max van weezel, Mirjam van den broeke, peter van der Vorst, Frnk van der Linden, Herman pleij, Antoinette Hertsenberg, Ad Fransen, Danille pinedo e.a.

www.ssbA.nL

regie Alexander Devriendt Met Cameron goodall, Charlotte De bruyne, Joeri smet, karolien De bleser, nathalie Verbeke, tahki saul, Zindzi okenyo CoproDuCtie ontroerend goed, sydney theatre Company, stadsschouwburg Amsterdam, Art Happens & richard Jordan productions Ltd

www.ontroerenDgoeD.be

muziektheater

Breaking the NewsOrkater / Susies Haarlok / Gijs de Lange

toneel / jeugd

tour de tartuffe (premire)

Toneelgroep Amsterdam (TA-Junior) /Stadsschouwburg Amsterdam

expanding theatre

Het grote InterviewgalaStadsschouwburg Amsterdam / Frnk van der Linden

toneel

a History of Everything (NL premire)Ontroerend Goed / Sydney Theatre Company / Alexander Devriendt (Belgi / Australi)

In Tour de Tartuffe wordt u meegenomen op een theatrale rondreis door de Stadsschouwburg. Van vergeten plekken in het oude gebouw tot de nieuwe studios van Toneelgroep Amsterdam. Onderweg botst u op schijnheilige bedriegers en naeve goedzakken.

TA-junior maakt al jaren voorstellingen met Amsterdamse jongeren. Terwijl de acteurs van Toneelgroep Amsterdam en NTGent met Tartuffe in de Rabozaal staan, spelen TA-junio-ren hun eigen versie van deze beroemde komedie.

Tartuffe (1664) is een venijnige stuk van de meester der komedieschrijvers, Molire. Tartuffe is een op geld beluste bedrieger, die het leven van een heel gezin op zijn kop zet. De vader valt voor Tartuffes mooie praatjes, maar niet alle gezinsleden trappen daar zomaar in.

vanaf 9

meet & greet: vr 30 mrtduur: ca. 1 uur 15 min

In het nieuws volgen de Griekse tragedies, Hollandse kluchten en Italiaanse soaps elkaar in hoog tempo op. Orkaters vaste schrijvers- en acteursduo Geert Lageveen en Leopold Witte (samen met regisseur Gijs de Lange ook het creatieve brein achter het succesvolle Kamp Holland) dompelde zich maandenlang onder in de wereld van de media. Achter de schermen van de grote nieuwsprogrammas spraken zij met journalisten, tv-makers, politici en spindoctors. Breaking the News brengt thriller en komedie samen in een verhaal waarin niets is wat het lijkt. Journalisten en lobbyisten vechten om hun scoop in het nieuws te krijgen. De adrenaline en de emoties lopen hoog op. Het spel wordt bepaald door de waan van de dag en de strijd om de kijkcijfers, in een wereld vol ronkende quotes, hijgerige jingles, jachtige samples en de afgemeten soundbites van rockband Susies Haarlok.

vanaf 11korting: 4

duur: ca. 1 uur 30 min, geen pauze randprogramma: zie www.ssba.nl

De eerste editie van Het Grote Interviewgala was een overweldigende succes. Wouter Bos deed een boekje open over de relatie tussen pers en politiek, Matthijs van Nieuwkerk sprak over zijn vak en vrijwel alle grote Nederlandse interviewers verleenden op n of andere manier hun medewerking. De Stadsschouwburg was volledig uitverkocht en werd bevolkt door journalisten, lezers, luisteraars, kijkers en studenten.

Dit jaar organiseren de Stadsschouwburg en initiatiefnemer Frnk van der Linden voor de tweede keer Het Grote Interviewgala. Met Adriaan van Dis, Mark van der Linden, Giel Beelen, Pieter Webeling, Margriet van der Linden, Paul Rosenmller, Nathan Vos, Franska Stuy, Max van Weezel, Mirjam van den Broeke, Peter van der Vorst, Frnk van der Linden,Herman Pleij, Antoinette Hertsenberg, Ad Fransen, Danille Pinedo e.a. Binnenkort wordt het volledige programma bekendgemaakt op www.ssba.nl.

29,50pashouderskorting: 4 studentenkorting: 5

Ontroerend Goed is een Belgisch collectief van jonge theatermakers dat verrassend, prikkelend en persoonlijke werk maakt. Ze beschouwen het theater als hun speeltuin. Alles is al gedaan, maar nog niet door ons en niet nu. Ze maakten internationaal furore met voorstel-lingen als A Game Of You en The Smile Off Your Face.

Voor hun nieuwe productie werken ze samen met de gerenommeerde Sydney Theatre Company, een alliantie die ze te danken hebben aan hun opgemerkte passage in Australi. Actrice Cate Blanchett, die de Sydney Theatre Company samen met haar echtgenoot leidt, was zo onder de indruk dat ze Ontroerend Goed prompt uitnodigde om samen te werken.

Die samenwerking resulteert in A History of Everything, een voorstelling die exact wil brengen wat ze belooft: een geschiedenis van alles. Van de Big Bang tot vandaag, gebaseerd op de evolutietheorie van Darwin, de kosmolo-gie en het besef dat de mensheid slechts een klein fragment van de tijdslijn is. Regisseur Alexander Devriendt: Eigenlijk leest de wereldgeschiedenis als een spannende roman.

vanaf 11korting: 4

duur: 1 uur 40 min, geen pauzeEngels gesproken met Nederlandse boventitelingrandprogramma zie www.ssba.nl

Serie Midden in de

actualiteit

Serie Midden in de

actualiteit


8


Een middag ONeill: openbare lezing Toneelgroep Amsterdam

Een muzikaal dansduet op Bachs Mattheus Passie

zo 1 apr, 15. 00 uur

Rabozaal

ma 2 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

Hartverscheurend mooi. En diep ontroerend. (Trouw)

wo 4 & do 5 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

Met ensemble toneelgroep Amsterdam

www.tgA.nL

CHoreogrAFie emio greco & pieter C. scholtenMet Franck krawczyk, emio greco

www.iCkAMsterDAM.CoM

Wish You Were HereToneelgroep Amsterdam / TA-extra

dans

passione in due (NL premire)

Emio Greco | PC

Verhalen van gevluchte wetenschappers + debat

regie John Leerdam tekst Arthur Miller regie Alize Zandwijk Met Jacqueline blom, Herman gilis, Hannah van Lunteren, gijs naber, sylvia poorta, bart slegers, Lukas smolders, Jack wouterse

www.rotHeAter.nL

expanding theatre

De verboden wetenschapsmonologenUAF / John Leerdam

toneel

Dood van een handelsreizigerRo Theater / Alize Zandwijk

di 3 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

aprIl

De berooide en gedesillusioneerde Ned verzoent zich na een dronken nacht in gezel-schap van zijn vrienden met zijn vader en het leven. Het verleden is eindelijk uitgebannen. Ned drinkt hartstochtelijk op een nieuw begin.

Na de premire in 1920 stopt Eugene ONeill de voorstellingen van Exorcism en vernietigt alle kopien. Vorig jaar is een exemplaar terugge-vonden. Nu heeft Toneelgroep Amsterdam de Europese premire met de openbare lezing van deze verloren gewaande eenakter. Met de lezing van Exorcism en fragmenten uit andere stukken viert Toneelgroep Amsterdam de belangrijke plaats die het werk van ONeill heeft in het oeuvre van directeur Ivo van Hove.

vanaf 10

Passione in due is de Nederlandse premire van een bijzonder duet van de Franse componist/muzikant Franck Krawczyk en danser/choreo-graaf Emio Greco. In zeven verschillende tempi dansen en musiceren Krawczyk (op piano en accordeon) en Greco langs de noten van Bachs Mattheus Passie. Passione in due is een duet over kracht en kwetsbaarheid.

Het werk van choreografenduo Emio Greco en Pieter C. Scholten is met grote regelmaat in de Stadsschouwburg te zien, zoals de premire van you PARA \ DISO tijdens Julidans 2010 en BEYOND Seoul in mei 2011. Emio Greco | PC maakte sinds 1995 een groot aantal internatio-naal succesvolle dansvoorstellingen, maar verlegde ook zijn grenzen naar opera, muziek en film.

vanaf 11korting 4

inleiding: 19.45 uur

De Verboden Wetenschapsmonologen vertellen het verhaal van moedige academici die in hun eigen land vervolgd werden en in Nederland een veilige plek vonden.Dagelijks worden wereldwijd wetenschappers met de dood bedreigd. Vaak spelen zij een cruciale rol in maatschappelijke veranderingen in hun eigen land. Door hun activiteiten en uitgesproken mening zijn ze echter vaak een doelwit van repressieve regimes of fundamentalistische groepen.Hun verhalen worden nu verteld in De Verboden Wetenschapsmonologen. Aansluitend is er een debat waarin schrijvers, politici, journalisten en acteurs reflecteren op de voorstelling.De monologen, geschreven door o.a. Pieter Hilhorst en Manoushka Zeegelaar Breeveld, zijn gebaseerd op de verhalen van gevluchte wetenschappers. De Verboden Wetenschaps-monologen worden geregisseerd door theaterproducent John Leerdam en uitgevoerd door verschillende acteurs en muzikanten. De uitvoering in de Stadsschouwburg vormt de afsluiting van een Nederlandse tour georgani-seerd door de Stichting voor Vluchteling-Stu-denten UAF en Campagnebureau BKB.

10pashouderskorting 4studentenkorting 5

Handelsreiziger Willy Loman loopt zich dood op de illusie van de American Dream. Een faillissement kondigt zich aan, zijn kinderen geloven er niet meer in en zijn huwelijk vertoont barsten. Terwijl Lomans wereld instort, vlucht hij in zijn fantasie en gaat daarin tot het uiterste. Dit stuk is scherp en actueler dan ooit; net als in deze tijd hangen de personages hun geluk en hun waarden op aan economische vooruitgang. De mens telt alleen mee als hij succesvol, rijk en geslaagd is.

Death of a Salesman (1949) is het beroemdste stuk van de bekende Amerikaanse schrijver Arthur Miller, die er o.a. de Pulitzerprijs voor kreeg. Het stuk werd ook verschillende keren bewerkt voor film en televisie. Met muziek van Beppe Costa en Maartje Teussink maakt regisseur Alize Zandwijk de tragiek van Loman tot in de diepste vezels voelbaar. Gepassioneerde voorstelling, met veel vuur en overgave. (de Volkskrant) Hartverscheurend mooi. En diep ontroerend (Trouw)

vanaf 11korting 4

duur: 2 uur, geen pauze inleiding: do 5 apr, 19.45 uur

9Nasrdin Dchar e.a. in het beste van drie jaar Likeminds

Turkse volksmuziek meets westerse pop in Istanbulse sferen

Met de Ashton Brothers en Marc-Marie Huijbregts

zo 8 apr, 20.00 uur

Grote Zaal

ma 9 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

wo 11 t/m za 14 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

www.LikeMinDs.nL www.poDiuMMoZAek.nL tekst peer wittenbolsregie Matthijs rmke speL John buijsman, nanette edens, roos eijmers, Marc-Marie Huijbregts, Jos kuijpers en pepijn gunneweg, pim Muda, Joost spijkers, Friso van Vemde oudejans (Ashton brothers)

www.ZuiDeLiJktoneeL.nL

expanding theatre

Best of likemindsLikeminds

Weergaloos toptoneel (NRC)

vr 6 & za 7, ma 9 & di 10 apr, 18.00 uur

Rabozaal

tekst tom Lanoye naar tsjechov regie ivo van Hove Met barry Atsma, Jacob Derwig, Hlne Devos, roeland Fernhout, Fred goessens, Janni goslinga, Marieke Heebink, Fedja van Hut, Marwan Chico kenzari, Hans kesting, Hugo koolschijn, Chris nietvelt, Frieda pittoors, Alwin pulinckx, Halina reijn, gijs scholten van Aschat, karina smulders, Leon Voorbergwww.tgA.nL

toneel

De russen! Ivanov meets platonov Toneelgroep Amsterdam / Ivo van Hove

expanding theatre

Caf Istanbul: MoollarPodium Mozaek / Rast / Stadsschouwburg

toneel

Vertellingen van 1001 nachtHet Zuidelijk Toneel / Matthijs Rmke

De Russen! is Tom Lanoyes radicale nieuwe bewerking van twee jeugdwerken van de Russische toneelschrijver Tsjechov: Ivanov en Platonov. De twee titelhelden worstelen elk op hun eigen manier met hun leven vol onvervulde verlangens. De Russen! is een marathonvoor-stelling waarin de personages zichzelf en elkaar het leven zuur maken. Ivo van Hove regisseert het (bijna) voltallige ensemble van Toneelgroep Amsterdam. Junkie XL componeerde de soundtrack.

Het kan dus: ruim vijf uur weergaloos toptoneel dat je doet trillen op je benen. (NRC*****) Genieten doe je van alles en iedereen in deze voorstelling. (De Tele-graaf****) Achttien acteurs. Stuk voor stuk meesters in hun vak. Het sterkste politieke toneel dat in jaren is vertoond. (Knack)

vanaf 39korting 4

duur: ca. 5 uur 15 min, incl. 2 korte pauzes Tijdens de pauzes is er eten te koop in de foyers.

Likeminds is een dynamisch collectief van jonge stedelijke kunstenaars. De Likeminders gebruiken de stad als inspiratiebron en het theater als podium. De voorstellingen zijn persoonlijk en actueel, in een vorm waarin verschillende stijlen en disciplines door elkaar worden gebruikt. In de Stadsschouwburg presenteren de makers van Likeminds nu de beste voorstellingen van de afgelopen jaren.

Gouden Kalf-winnaar Nasrdin Dchar herneemt zijn intense solo De Titel is Focking Lastig. Khadija Massaoudi en Jihane el Fahidi nemen in Doorbraak de vloer. En Glen Faria (MC-Fit van Flinke Namen) licht een tipje van zijn persoon-lijke sluier en aankomende soloalbum in de muziektheatersolo Glen Faria.

Na De Titel is Focking Lastig is de film Rabat te zien zijn in de Grote Zaal. Traditioneel bij Likeminds zijn de lauwe beats tot laat.

vanaf 17,50korting 4

combiprijzen zie www.ssba.nl

Caf Istanbul is een unieke avond genspireerd door de muzikale performances in de populaire cafs van Istanbul. Bekende gasten en aanstormende talenten zorgen samen voor een cross-over van traditionele Turkse volksmuziek en hedendaagse popcultuur. In Caf Istanbul kunt u onder het genot van de beroemde Turkse meze en een drankje genieten van volksmuziek in een modern, grootstedelijk jasje.

Caf Istanbul is een productie van Podium Mozaek in de Stadsschouwburg Amsterdam.Podium Mozaek is een internationaal cultuur-podium in Amsterdam West, dat wereldmuziek, theater, kleinkunst en dans programmeert, door en voor alle culturen die in Amsterdam samenleven.

Caf Istanbul: Moollar is onderdeel van het festival Turkey Now! Meer info: www.turkeynowfestival.n vanaf 10korting 4

Een wereld die verleidelijk anders is en de fantasie prikkelt. Dat is Vertellingen van 1001 nacht. Sheherazade is verkozen tot de 1001e bruid van de sultan. Na de huwelijksnacht zal ze, net als alle vrouwen die haar voorgingen, onthoofd worden. Om haar gruwelijke lot zo lang mogelijk uit te stellen, verzint Sheherazade een reeks fantastische verhalen waarmee ze haar aanstaande bezighoudt.

De cast van het Zuidelijk Toneel wordt aange-vuld met Marc-Marie Huijbregts en de vier Ashton Brothers. Samen met drie muzikanten maken ze een voorstelling vol live muziek, toneelscnes, komische acts en theatrale acrobatiek.

vanaf 11korting 4

Serie Midden in de

actualiteit


10


Intense, overrompelende voorstelling van Italiaanse cultregisseur

Twee wereldpremires, een succesreprise en een berg danstalent

Explosieve zedenkomedie la Mozart

Wraak, waanzin en liefde in Shakespeares grootste klassieker

vr 13 apr, 20.00 uur

Rabozaal

zo 15 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

di 17 apr, 19.30 uur

Grote Zaal

wo 18 t/m za 21 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

MuZiek w.A. Mozart MuZikALe LeiDing Jan willem de Vriend regie gijs de Lange ZAng en speL John Chest, Johanni van oostrum, Claire ormshaw, John Molloy, Angelica Voje, Christine tocci, erik slik, Ashley Catling, Julia westendorp, pieter Hendriks m.m.v. orkest van het oosten, koor van de nationale reisopera

www.reisoperA.nL

regie pippo Delbono CoproDuCtie emilia romagna teatro Fondazione, teatro di roma, Festival delle Colline torinesi, thatre de la place Liegi, thatre du rond point parigi,thatre national de toulouse Midi-pyrnes, Maison de la Culture dAmiens, Le Merlan scne nationale de Marseille, le Fanal scne nationale de saint nazairewww.pippoDeLbono.it

CHoreogrAFie Alexander ekman, Johan inger, Luk timulakMet ensemble nederlands Dans theater 2

www.neDerLAnDsDAnstHeAter.nL

tekst william shakespeare regie ola Mafaalani Met Malou gorter, wil van der Meer, Joke tjalsma, peter Vandemeulebroecke, Maartje van de wetering

www.nnt.nL

toneel

Questo buio feroce (this Wild Darkness)Compagnia Pippo Delbono (Itali)

dans

offspringNederlands Dans Theater 2

opera

le Nozze di FigaroNationale Reisopera

toneel

HamletNoord Nederlands Toneel / Ola Mafaalani

aprIl

Questo buio feroce is gebaseerd op This Wild Darkness, de autobiografische essays van Harold Brodkey, die stierf aan aids. Delbono maakt er een intense, overrompelende voorstelling van.

Questo buio feroce is een onstuimige viering van het leven in de schaduw van de dood in een reeks donkere, potische taferelen. Er is de grandeur van de Italiaanse cinema, maar ook de gekte van het carnaval. Questo buio feroce slaat het publiek in de ban en laat het achter met tollende hoofden. Bellisimo!(The Montreal Gazette) Alsof je live naar een film van Fellini zit te kijken. (Now Magazine) Pippo Delbono is n van de meest onconventionele theaterma-kers van Itali. Hij werkt niet alleen met professionele acteurs, maar ook met opmerke-lijke amateurspelers, waaronder een doofstom-me man, een psychiatrische patint en een Noord-Afrikaanse asielzoeker. Delbono bestormde met succes de internationale theaters en de grote festivals, zoals het Festival van Avignon. Hij werkte samen met toonaange-vende kunstenaars als Pina Bausch en kreeg een hele reeks belangrijke theaterprijzen.

vanaf 31korting 4duur: ca. 1 uur 30 minuten, geen pauzeItaliaans gesproken, Nederlandse boventitelsrandprogramma: zie www.ssba.nl

Offspring is een drieluik met twee wereld-premires en een bestaand werk, gedanst door het jonge talent van Nederlands Dans Theater 2.

Luk Timulak herneemt zijn ballet Offspring, dat hij in 2009 creerde voor Nederlands Dans Theater 2. Het werk beleefde zijn premire op de dag dat zijn dochter geboren werd en neemt de toeschouwer mee op de golven van euforie die het aanstaande vaderschap bij hem losmaakte.

De Zweedse choreografen Johan Inger en Alexander Ekman, beide associate choreo-grapher bij Nederlands Dans Theater, maken elk een nieuw werk. Inger veelvuldig gelauwerd voor zijn danswerk - maakt na een aantal jaar weer een nieuwe choreografie voor de jonge garde. De tweede wereldpremire komt van zijn landgenoot Alexander Ekman, een artistiek multitalent. Behalve danser en choreograaf is Ekman decorontwerper en filmmaker, iets dat in zijn werk op een eigenzinnige manier naar voren komt.

vanaf 11korting 4

Na de flirt van Mozart met de Duitstalige opera - Die Entfhrung aus dem Serail - wilde het Weense publiek weer Italiaanse operas horen. De keus viel op een politiek explosieve zedenkomedie van Beaumarchais, die door Mozart en Lorenzo da Ponte werd bewerkt tot Le Nozze di Figaro, misschien wel het geloof-waardigste blijspel uit het operarepertoire.

Het verhaal draait om Figaro, knecht van graaf Almaviva. Hij staat op het punt te trouwen met Susanna, de dienstbode van de gravin. De graaf doet er alles aan om Susanna nog voor haar huwelijk voor zich te winnen, maar de slimme Susanna weet de plannen van de graaf te dwarsbomen en ervoor te zorgen dat hij zijn eigen vrouw om vergeving moet smeken.

vanaf 26korting 4

inleiding: 18.45 uurduur: ca. 3 uur 15 min, incl. pauzeItaliaans gezongen, Nederlandse boventitels.

Hamlet is al vierhonderd jaar n van de meest gespeelde en geliefde theaterstukken. Het Noord Nederlands Toneel blijft trouw aan Shakespeares tekst over wraak en rechtvaardig-heid, loyaliteit en verraad, maar bovenal over de liefde.

Nadat Hamlets vader is vermoord door Claudius, komt die laatste aan de macht. Hamlet, die de dood van zijn vader wil wreken, vermoordt per ongeluk Polonius, de vader van Ophelia. Hamlet lijkt steeds krankzinniger te worden. Of veinst hij gekte om het onrecht in het paleis te ontmaskeren? Hoe gestoord ben je, als je weigert je te conformeren aan hypocrisie?

Deze twee jonge mensen prins Hamlet en zijn geliefde Ophelia raken bekneld in een hachelijke situatie. Ze bewegen zich tussen zin en waanzin. Ter voorbereiding op deze Hamlet verbleven Mafaalani en Noraly Beyer enkele weken in gesloten psychiatrische inrichtingen en verwerkten hun ervaringen in de voorstel-ling. Lees ook het interview met Ola Mafaalani op p. 22.

vanaf 11korting 4

inleiding: wo 18 & do 19 april, 19.45 uur

11

Ivo van Hove regisseert een eerste liefde

Avontuurlijke familiemusical naar het boek van Astrid Lindgren

Explosieve choreografie met dansers en acteurs

Over de ondergang van ABN Amro

wo 18 t/m za 21 apr & di 8 t/m za 12 mei, 20.00 uur

Rabozaal

zo 22 apr, 15.00 uur

Grote Zaal

ma 23 april, 20.00 uur

Rabozaal

ma 23 & di 24 apr, 20.30 uur

Grote Zaal

nAAr Astrid LindgrenLieDJesteksten Jurrian van Dongen MuZiek tjeerd oosterhuisregie Fons MerkiesMet Ara Halici, pim wessels, roos van der waerden, wesley de ridder, paul keizer

www.tHeAterterrA.nL

VAn John Cassavetes regie ivo van Hove Met barry Atsma, roeland Fernhout, Hans kesting, Alwin pulinckx, Halina reijn

www.tgA.nL

regie & CHoreogrAFie Falk richter & Anouk van DijkMet Angie Lau, philipp Fricke, erhard Marggraf, Franz rogowski, Judith rosmair, kay bartholomus schulze, stefan stern, Luise wolfram, nina wollny

www.sCHAubueHne.De

nAAr Jeroen smitregie Johan Doesburg Met betty schuurman, Hajo bruins, Jaap spijkers, Jeroen spitzenberger, khaldoun Alexander elmecky, Mark rietman, Matteo van der grijn, Michel sluysmans, pieter van der sman, Xander van Vledder

www.nAtionALetoneeL.nL

toneel

Husbands (NL premire)Toneelgroep Amsterdam / Ivo van Hove

jeugd

De gebroeders leeuwenhart (7+)Theater Terra / Fons Merkies

dans / toneel

protECt ME (NL premire)Schaubhne Berlin / anoukvandijk dc / Falk Richter (Duitsland / NL)

toneel

De prooiHet Nationale Toneel

Husbands is gebaseerd op de gelijknamige film van John Cassavetes uit 1970. Eerder regis-seerde Ivo van Hove met veel succes al twee andere films van de Amerikaanse cineast, Opening Night en Koppen, maar Husbands is zijn eerste liefde.

Drie vrienden, Gus (Barry Atsma), Harry (Hans Kesting) en Archie (Roeland Fernhout) ontmoeten elkaar op de begrafenis van een gemeenschappelijke jeugdvriend. Hals over kop beslissen ze om er samen een viertal dagen op uit trekken, zonder vrouwen en kinderen, zonder verplichtingen. Het wordt een losgesla-gen trip waarop ze alles willen doen wat God de brave burger verboden heeft.

Na de wereldpremire in het Thtre National de Bretagne maakt Husbands een internatio-nale tournee. In Nederland is het stuk alleen te zien in de Stadsschouwburg Amsterdam.

vanaf 25korting 4

nagesprek: vr 20 apr & 11 meiinleiding: wo 9 mei, 19.15 uurEngelse boventitels: do 19 apr & 10 mei

De Gebroeders Leeuwenhart is gebaseerd op het wereldberoemde boek van de Zweedse schrijfster Astrid Lindgren. Het is een sprookje over vriendschap en dapperheid, maar raakt ook droevige themas aan, zoals doodgaan.

In De Gebroeders Leeuwenhart belanden de broers Karel en Jonathan Leeuw in het magische land Nangijala, een paradijs van sprookjes en kampvuren dat bedreigd wordt. Om het land te verdedigen moeten ze de strijd aangaan met de tiran Tengil en een gevaarlijke draak. Theater Terra bekend van onder andere de Kikker-musicals bewerkte het boek tot een avontuurlijke muziektheatervoorstelling voor de hele familie.

vanaf 11korting 4

PROTECT ME, van choreografe Anouk van Dijk en theatermaker Falk Richter, ging in de Berlijnse Schaubhne in premire. Tekst en dans komen samen in een voorstelling met acteurs van de Schaubhne en dansers van anoukvandijk dc. Deze dialoog tussen tekst en dans is zeer geslaagd. (Deutschland Kulturradio)

In PROTECT ME bevinden de personages zich in een staat van desorintatie. De crisis beheerst hun leven, tevergeefs zoeken ze steun bij elkaar. Politieke en persoonlijke themas worden vervlochten in een explosieve choreografie. (Berliner Zeitung)

Anouk van Dijk is een van de belangrijkste Nederlandse choreografen. Veelvuldig wordt ze door internationale gezelschappen gevraagd werk te maken en is ze met haar eigen dansge-zelschap anoukvandijkdc wereldwijd te zien. De Duitse schrijver en regisseur Falk Richter wordt alom geroemd om zijn gengageerde stukken. PROTECT ME is een coproductie van de Schaubhne Berlin met anoukvandijk dc en

Documents

Journaal 4