Journal Cover vol15 no02 finalresearch.kbu.ac.th/home/journal/pdf/journal_v15_no2.pdf · 2017-03-10 · วารสารเกษมบัณฑิต วารสารราย

วารสารเกษมบณฑต วารสารราย 6 เดอน ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014 เจาของ : ดร.วลลภ สวรรณด อธการบด มหาวทยาลยเกษมบณฑต วตถประสงค

1.เพอเผยแพรบทความทางวชาการ บทความวจย การแนะน าต ารา และบทวจารณบทความในสาขาการศกษาและจตวทยา สาขานเทศศาสตร สาขาบรหารธรกจ สาขาเศรษฐศาสตร สาขารฐศาสตรและการปกครอง สาขาวศวกรรมศาสตร สาขาสถาปตยกรรมศาสตร สาขาสงคมศาสตรทวไป สาขาศลปศาสตรและมนษยศาสตร และอน ๆ

2.เพอเปนศนยกลางแลกเปลยนความคดเหน วทยาการและเทคนคใหม ๆ อนน าไปสการพฒนาทกษะและศกยภาพในการสรางผลงานทางวชาการ การคนควา การวจยและบรการทางวชาการระหวางบคคลากรของมหาวทยาลยเกษมบณฑต และมหาวทยาลย หรอหนวยงานอน ๆ ทงภายใน และตางประเทศ

3.เพอสงเสรมความรวมมอและการน าเสนอบทความทางดานการเรยนการสอน การวจย การบรการสงคม และการท านบ ารงศลปวฒนธรรมของบคลากรของมหาวทยาลยเกษมบณฑตและมหาวทยาลยหรอหนวยงานอนๆ ทงภายในและตางประเทศ บรรณาธการบรหาร : ศาสตราจารย ดร. ผองพรรณ เกดพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร. ณฐพล ขนธไชย มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร. รญจวน ค าวชรพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร. บญเชด ภญโญอนนตพงษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย สถาพร ดบญม ณ ชมแพ มหาวทยาลยเกษมบณฑต ดร. เสนย สวรรณด มหาวทยาลยเกษมบณฑต กองบรรณาธการวารสาร มหาวทยาลยเกษมบณฑต : ศาสตราจารย ดร. สรพงษ โสธนะเสถยร สาขานเทศศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศาสตราจารย ดร. ผองพรรณ เกดพทกษ สาขาจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ศาสตราจารย(พเศษ) ดร.ยวฒน วฒเมธ สาขาวชาพฒนาสงคม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองศาสตราจารย ดร.สมโภชน เอยมสภาษต สาขาวชาจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย รองศาสตราจารย ดร.พนารตน ปานมณ สาขาวชาพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร รองศาสตราจารย ดร.ราเชนทร ชนทยารงสรรค สาขาวชาพฒนาการเศรษฐกจ สถาบนพฒนบรหารศาสตร (นดา) รองศาสตราจารย ดร.ชยชนะ องคะวต สาขาวชารฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร.กอบชย เดชหาญ สาขาวชาวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง รองศาสตราจารย ดร. ณฐพล ขนธไชย สาขาเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร. รญจวน ค าวชรพทกษ สาขานวตกรรมการศกษามหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร.บดนทร รศมเทศ สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองศาสตราจารย สถาพร ดบญม ณ ชมแพ สาขาสถาปตยกรรม มหาวทยาลยเกษมบณฑต ดร. เสนย สวรรณด สาขาวชาเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต

วารสารเกษมบณฑต วารสารราย 6 เดอน ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014 คณะกรรมการกลนกรองบทความ (Peer Review) สาขาการศกษาและจตวทยา

ศาสตราจารย ดร.จรรจา สวรรณทต มหาวทยาลยเกษมบณฑต ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต

ศาสตราจารย ศรยา นยมธรรม มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร.สมโภชน เอยมสภาษต จฬาลงกรณมหาวทยาลย รองศาสตราจารจ ดร.รญจวน ค าวชรพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร.ไพศาล หวงพาณชย นกวชาการอสระ รองศาสตราจารย ดร. ประสาร มาลากล ณ อยธยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร. ปรชา วหคโต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รองศาสตราจารย ดร. นพพร แหยมแสง มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร. สมถวล วจตรวรรณา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รองศาสตราจารย ดร. ลดดาวรรณ ณ ระนอง มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ดร. น าชย ศภฤกษชยสกล มหาวทยาลยศรนครนทรวโรจน

สาขานเทศศาสตร ศาสตราจารย ดร.สรพงษ โสธนะเสถยร มหาวทยาลยธรรมศาสตร รองศาสตราจารย รกศานต ววฒนสนอดม จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผชวยศาสตราจารย ดร.สภาภรณ ศรด มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ดร.สเทพ เดชะชพ มหาวทยาลยเกษมบณฑต

สาขาบรหารธรกจ รองศาสตราจารย ดร.พนารตน ปานมณ มหาวทยาลยธรรมศาสตร รองศาสตราจารย ดร.บดนทร รศมเทศ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองศาสตราจารย สธรรม พงศส าราญ มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ทองฟ ศรวงษ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สาขาเศรษฐศาสตร

รองศาสตราจารย ดร.ราเชนทร ชนทยารงสรรค สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รองศาสตราจารย ดร.ณฐพล ขนธไชย มหาวทยาลยเกษมบณฑต รองศาสตราจารย ดร.ดารารตน อานนทนะสวงศ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รองศาสตราจารย กาญจนา ธรรมาวาท มหาวทยาลยรามค าแหง ดร.เสนย สวรรณด มหาวทยาลยเกษมบณฑต

วารสารเกษมบณฑต วารสารราย 6 เดอน ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014 สาขารฐศาสตรและการปกครอง

ศาสตราจารย ดร.ตน ปรชญพฤทธ มหาวทยาลยสยาม ศาสตราจารย ดร. ทนพนธ นาคะตะ มหาวทยาลยปทมธาน รองศาสตราจารย ดร.ชยชนะ องคะวต มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร. อทย เลาหวเชยร มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร. ปกรณ ปรยากร มหาวทยาลยเกษมบณฑต ดร. สชพ พรยสมทธ มหาวทยาลยเกษมบณฑต

สาขาวศวกรรมศาสตร

รองศาสตราจารย ดร. บญมาก ศรเนาวกล มหาวทยาลยนานาชาตสแตมฟอรด รองศาสตราจารย ด ารงค ทวแสงสกลไทย จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผชวยศาสตราจารย ดร.อตถกร กลนความด มหาวทยาลยเกษมบณฑต ผชวยศาสตราจารย ดร.สมชย หรญวโรดม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ดร.กฤชชย วถพานช มหาวทยาลยศรนครนทรวโรต (องครกษ)

สาขาสถาปตยกรรมศาสตร

รองศาสตราจารย สถาพร ดบญม ณ ชมแพ มหาวทยาลยเกษมบณฑต ผชวยศาสตราจารย ดร. ปนรชฎ กาญจนษฐต จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผชวยศาสตราจารย ดร.อาดศร อดรส รกษมณ มหาวทยาลยเกษมบณฑต

สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ศาสตราจารย ดร.สดา เกยรตก าจรวงศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย รองศาสตราจารย ดร.กอบชย เดชหาญ พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ดร.จารวรรณ เกษมทรพย มหาวทยาลยเกษมบณฑต

สาขาสงคมศาสตรทวไป ศาสตราจารย ดร.ยวฒน วฒเมธ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ศาสตราจารย ดร.พทยา สายห จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.บญทน ดอกไทสง มหาวทยาลย มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย รองศาสตราจารย ดร. ปราชญา กลาผจญ มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร. จมพล หนมพานช มหาวทยาลยรงสต รองศาสตราจารย ดร.ลลตา ฤกษส าราญ มหาวทยาลย มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ดร.รชยา ภกดจตต มหาวทยาลยแสตมฟรอต

สาขาศลปศาสตรและมนษยศาสตร

ศาสตราจารย ดร.สมทรง บรษพฒน มหาวทยาลยมหดล รองศาสตราจารย อรทย ศรสนตสข มหาวทยาลยธรรมศาสตร

วารสารเกษมบณฑต วารสารราย 6 เดอน ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014 สาขานตศาสตร

ศาสตราจารย ดร.ธระ ศรธรรมรกษ มหาวทยาลยธรกจบณฑต รองศาสตราจารย ดร.ภม โชคเหมาะ มหาวทยาลยธรกจบณฑต

ประจ ากองบรรณาธการ :

รองศาสตราจารย ดร.ณฐพล ขนธไชย หวหนาบรรณาธการการ William R. James ผชวยบรรณาธการ อาจารย นชมณฑ เจมส ผชวยบรรณาธการ

อาจารย ดร.จราทศน รตนมณฉตร ผชวยบรรณาธการ นางสาวทกษณา ชารรกษ ประจ ากองบรรณาธการ

ก าหนดการเผยแพร วารสารวชาการ มหาวทยาลยเกษมบณฑต KASEM BUNDIT JOURNAL ก าหนดออกเผยแพรราย 6 เดอน ปละ 2 ฉบบ ดงน

ฉบบท 1 เดอนมกราคม-มถนายน ฉบบท 2 เดอนกรกฎาคม-ธนวาคม

การจดพมพ

จดพมพฉบบละ 500 เลม

การเผยแพรฉบบ on-line http://research.kbu.ac.th. การสงตนฉบบ

On-line: http://journalkbu.kbu.ac.th. E-mail: [email protected] ประสานงานการผลต : ส านกวจย มหาวทยาลยเกษมบณฑต ศนยออกแบบและสอสงพมพ

จดพมพโดย : มหาวทยาลยเกษมบณฑต 1761 ถนนพฒนาการ แขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง กรงเทพฯ 10250 โทร. 02-320-2777 โทรสาร. 02-321-4444 ISSN 1513-5667

ค าชแจง ทศนคต ความคดเหนใด ๆ ทปรากฏในวารสารเกษมบณฑตฉบบนเปนของผเขยน โดยเฉพาะ

มหาวทยาลยเกษมบณฑตและบรรณาธการ ไมจ าเปนตองมความเหนพองดวย

http://research.kbu.ac.th/

http://journalkbu.kbu.ac.th/

วารสารเกษมบณฑต วารสารราย 6 เดอน ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014

บรรณาธการแถลง วารสารเกษมบณฑตฉบบนน าเสนอบทความวจย 6 บทความ บทความวชาการ 1 บทความ และบทวจารณหนงสอ 1 บทความ บทความวจยเรองการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมของชาวกะเหลยง : กรณศกษาชาวกะเหรยงบานทพเย ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร เปนบทความวจยเชงมานษยวทยา โดยการสงเกตการณแบบไมมสวนรวม (Non-participant observation) บทความเรองการรบรการมสวนรวมการใชประโยชนและความพงพอใจของผอานผานเครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทย และการวจยเรอง สถาปตยกรรมพนถนนนทบร : ความสบเนองและการเปลยนแปลงเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey research) บทความวจยเรองการพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา เปนการวจยโดยใชเทคนคเดลไฟ (Delphi technique) และบทความวจยเรอง รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม เปนการวจยโดยใชวธการวจยเชงปรมาณ (Quantitative research) เปนวธหลก และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) เปนวธการเสรม (Complementary) และบทความวจยเรอง มาตรการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยเจรญพนธทางการแพทย เปนการวจยเชงคณภาพ โดยการวจยเอกสาร (Documentary research) และการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) สวนบทความวชาการ เรอง จากสะพานไมอตตามนสรณถงสะพานไมไผลกบวบ : ภาพสะทอนวถชวตชมชนไทย-มอญ สองฝงแมน าซองกาเลยทเปลยนแปลง สะทอนขอคดเหนเชงวชาการดานมานษยวทยาของผเขยน ส าหรบบทวจารณหนงสอเรอง Social Research Methods : Qualitative and Quantitative Approaches เปรยบเทยบใหเหนความแตกตาง และจดออน จดแขง ของวธการวจยทงสองแนวทาง ผอานอาจพจารณาวาเปนบทสรปของการน าเสนอบทความวจยทง 6 บทความในวารสารเกษมบณฑตเลมนกได รองศาสตราจารย ดร. ณฐพล ขนธไชย บรรณาธการ

วารสารเกษมบณฑต วารสารราย 6 เดอน ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014

ผเขยนบทความประจ าฉบบ ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557

1. พลเอก ดรณ ยทธวงษสข - ปรญญาเอก นโยบายสาธารณะและการจดการ, กระทรวงกลาโหม

2. พเชษฐ พมพเจรญ - Master of arts (Communication Arts) New York Institute of Technology,

อาจารยประจ าคณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต 3. ยศศกด โกไศยกานนท

- ปรญญาเอก นตศาสตรรามค าแหง, อาจารยประจ าคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต

4. ขจรศกด เจากรมทอง - ปรญญาเอก นโยบายสาธารณะและการจดการ

อาจารยประจ าสาขาวชาสถาปตยกรรมศาสตร คณะวศวกรรมศาสตรและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ศนยนนทบร

5. พรเทพ จนทรนภ - ปรญญาเอก นโยบายสาธารณะและการจดการ

กรรมการผจดการ บรษท เอส ซ เยเนอรล เทรดกรป จ ากด 6. จกรรตน แสงวาร

- นกศกษาปรญญาเอก สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

7. ปรชญนนท นลสข - รองศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คณะครศาสตร

อตสาหกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 8. พลลภ พรยะสรวงศ

- ผชวยศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

9. ณฐพงค แยมเจรญ - ปรญญาเอก วจยศลปะและวฒนธรรม คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

หวหนาสาขาวชาสอสารการแสดงรวมสมย คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต 10. ณฐพล ขนธไชย

- Ph. D. (Economics),University of Reading, England รองศาสตราจารย ผอ านวยการหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขานโยบายสาธารณะและการจดการ มหาวทยาลยเกษมบณฑต

วารสารเกษมบณฑต ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557

สารบญ

บทความวจย การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม : กรณศกษาชาวกะเหรยงบานทพเย ต าบลชะแล

อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร พลเอก ดรณ ยทธวงษสข

การรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอาน

ผานเครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทย พเชษฐ พมพเจรญ

มาตรการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ยศศกด โกไศยกานนท สถาปตยกรรมพนถนนนทบร : ความสบเนองและการเปลยนแปลง ขจรศกด เจากรมทอง

1

17

34

49

Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014

สารบญ

รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม พรเทพ จนทรนภ

การพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา จกรรตน แสงวาร, ปรชญนนท นลสข, และพลลภ พรยะสรวงศ

บทความวชาการ

จากสะพานอตตามนสรณถงสะพานไมไผลกบวบ : ภาพสะทอนวถชวตชมชนไทย-มอญสองฝงแมน าซองกาเลยทเปลยนแปลง ณฐพงค แยมเจรญ

บทวจารณหนงสอ

Newman, W. Lawrence (2003). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches. 5th Edition. New York: Pearson Education, Inc. (584pp.) ณฐพล ขนธไชย

75

89

60

103

วารสารเกษมบณฑต ปท 15 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2557

พลเอก ดรณ ยทธวงษสข1

บทคดยอ การวจยทางมนษยวทยาพบวา มการเปลยนแปลงในสวนทเกยวกบโครงสรางของครอบครว วธการเลอกคครอง สงคมกรณ และปญหาครอบครวเพมมากขน เนองจากความเจรญดานตางๆ รวมทงเทคโนโลยและวฒนธรรมจากภายนอกไดแพรกระจายเขาไปในหมบานและชมชน ท าใหเกดการผสมผสานและแลกเปลยนทางวฒนธรรม แตอยางไรกตามชาวกะเหรยงในหมบานทพเยกยงคงรกษาอตลกษณทางชาตพนธของตนเองเอาไวไดเปนบางสวน เชน ภาษาพด การแตงกายตลอดจนประเพณและพธกรรมทส าคญๆ ในเทศกาลตาง ๆ เนองจากในปจจบนรฐบาลไทยไดมอบสญชาตไทยใหกบชาวกะเหรยงในหมบานทพเยและหมบานใกลเคยงในพนทอ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบรแลว ดงนนการพฒนาเพอสรางความเขาใจและความรสกทดตอกน จงเปนเรองทมความส าคญ ค าส าคญ: วฒนธรรมของชาวกะเหรยง โครงสรางครอบครว สงคมกรณ

1 ผทรงคณวฒพเศษส านกงานปลดกระทรวงกลาโหม

การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม : กรณศกษาชาวกะเหรยงบานทพเย ต าบลชะแล

อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร


Culture Changes: A Case Study of Karen People at Ban Thi Phu Ye, Chalae Subdistrict, Thong Pha Phum District, Kan Chanaburi Province

Darran Yutthawonsuk1 Abstract Anthropological research revealed that there were changes in the family structure, mate selection, socialization, cultural identity and family problems of Karen people. The changes were resulted mainly from cultural accumulation and exchanges as well as technological development in the village and communities. However, Karen people at Ban Thi Phu Ye still retained their ethnic identity in some part of spoken language, dressing as well as important traditions and rituals, particularly festivals. The granting of Thai nationality by Thai government to Karen people at Ban Thi Phu Ye and neighboring villages has led to harmony and peace between Thai and Karen peoples Key words : socialization, Karen culture, social structure.

1 Special expert, off of the permanent secretary for defense


บทน า กะเหรยงเปนชาวเขากลมใหญทสดทอาศยอยในประเทศไทย โดยกระจายกนอยในภาคเหนอตงแตเชยงราย เชยงใหม แมฮองสอน และเรอยลงมาตามชายแดนภาคตะวนตกไปทางจงหวดตาก และกาญจนบร ชาวกะเหรยง ไดตงรกรากเปนชมชน สรางครอบครวตงถนฐาน ท ามาหากนและมการใชชวตประจ าวนรวมกบคนไทยมาเปนระยะเวลาทยาวนาน และเมอความเจรญและเทคโนโลยไดกระจายเขาสหมบานชาวกะเหรยงในชมชนตางๆ ท าใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคม และชวตความเปนอย แตสถาบนครอบครวของชาวกะเหรยงในแตละชมชนกยงคงประเพณวฒนธรรมและเอกลกษณของตนเอาไวในชมชนในหมบานทตนเองอาศยอยได เหตใดจงเปนเชนนน ทงๆทสภาพแวดลอมโดยทวไปไดเปลยนแปลงไปตามกาลเวลาและเทคโนโลยทเขามาสชมชนเปนอยางมาก แตชมชนและครอบครวชาวกะเหรยงกยงคงอตลกษณของตนเองไวได (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร , 2552) บานทพเยอยในต าบลชะแลซงเปนต าบลขนาดกลางมการจดรปแบบการปกครองเปน อบต. ประกอบดวย 7 หมบานไดแก บานหวยเสอ บานเกรงกระเวย บานทพเย บานทงเสอโทน บานภเตย บานทงนางครวญ และ บานชะอ ต าบลชะแล มการพฒนาในหลายดาน ประชากรสวนใหญยงคงอาศยและประกอบอาชพอยในหมบาน (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2557) จงท าใหสะดวกตอการเกบรวบรวมขอมลตลอดจนการสงเกตเปรยบเทยบชวตความเปนอยของแตละครวเรอน เพอน ามาวเคราะหผลการศกษาไดงายและเมอวนท 5 มกราคม 2540 สมเดจพระบรมราชนนาถไดทรงเสดจฯเยยมเยยนราษฎรชาวกะเหรยง ณ หมบานทพเย ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร พรอมทงไดทรงมพระราชด าร ในเรองการพฒนาคณภาพชวตของชาวกะเหรยงในหมบานแหงน จงท าใหผวจยประสงคท จะศกษาโครงสรางครอบครว สงคมกรณ (Sociallization) การอบรมเลยงดบตร การเลอกคครองตลอดจนวฒนธรรม

และปญหาของครอบครวชาวกะเหรยงในหมบานแหงนตอไป วตถประสงคการวจย การศกษาการเปลยนแปลงทางวฒนธรรม: กรณศกษา ชาวกะเหรยงบานทพเย ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร มวตถประสงค ดงน 1. เพอศกษาโครงสรางครอบครวของชาวกะเหรยง 2. เพอศกษาการเลอกคครองของชาวกะเหรยง 3. เพอศกษาการขดเกลาทางสงคมของชาวกะเหรยง 4. เพอศกษาอตลกษณทางวฒนธรรมของชาวกะเหรยง 5. เพอศกษาปญหาครอบครวของชาวกะเหรยง ระเบยบวธวจย การศกษานไดใชระเบยบวธวจยทางมานษยวทยา (Anthropological fieldwork หรอ Ethnographic research) เปนหลก โดยใชกรอบแนวคดและทฤษฎทเกยวกบครอบครว สงคมกรณ และทฤษฎโครงสรางหนาทนยมดวยการเขาไปอยอาศยในหมบาน ตลอดจนเขาไปมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของชาวกะเหรยงในหมบานทพเย พรอมทงท าการคดเลอกประชากรชาวกะเหรยงทมบดามารดาหรอปยาตายายเปนชาวกระเหรยง และตงบานเรอนอยอาศยในพนทโซนตางๆครอบคลมทงหมบานทพเย มาเปนกลมตวอยาง จ านวน 18 คนและท าการศกษาคนควาขอมลจากเอกสารทางวชาการทเกยวของ การสงเกตทวไป (General observation) การสมภาษณอยางไมเปนทางการ (Informal interview) การส ารวจลกษณะทางกายภาพและสงแวดลอมของชมชน (Ecological mapping) การส ารวจประชากร ( Field censuses) การท าแผนท (Making maps) การท าไดอะแกรมทางเครอญาต (Genealogy) การเกบประวตชมชน (Cultural history) และการจดบนทกสนาม (Field notes) จากนนกท าการเกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณเจาะลก (In-depth interview) ผใหขอมลส าคญ (Key-Informants) (งามพศ สตยสงวน, 2551) ท เปนกล มตวอยางท ง 18 คน ตลอดจนการ


สมภาษณผน าชมชนและชาวบานทอยในชมชนนมานาน และเนองจากเปนการศกษาทมประเดนยอยเกยวกบเรองครอบครวของชาวกระเหรยงมากมาย จงเปนเรองยากทจะไดขอมลในเชงลกและเชอถอได จ าเปนตองใชเทคนคการวจยหลายรปแบบของงานวจยสนามทางมานษยวทยา (Anthropological fieldwork) เพอใหเขาถงขอมลดงกลาว แลวจงน าขอมลทเกบรวบรวมได มาวเคราะหในเชงพรรณนาโดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) พร อมยกต วอย า งประกอบตามหล กการว จ ยทางมานษยวทยา (สดา สงเดช, 2546) ผ ว จ ยไดแบ งกล มประชากรทท าการศกษาออกเปน 2 กลม คอกลมประชากรทเปนชาวบานทวไป จ านวน 8 คน กลมประชากรท เปนผน าชมชน และผทรงคณวฒ จ านวน 10 คน เปนเพศชาย 11 คน เพศหญง 7 คน ส วนใหญมการศกษาระดบ กศน. ป.6 และกศน. ม.3 แตงงานแลวและมบตร ไมเกน 3 คน ซงสวนใหญมความพงพอใจในชวตสมรส และไมมปญหาครอบครว กลมประชากรทเปนชาวบาน คอนขางจะใหความรวมมอในการบอกเลาชวตความเปนอย รายละเอยดของตนเองและครอบครว รวมทงประวตสวนบคคล ท าใหเหน

ภาพโครงสรางครอบครวเดม กอนทจะแตงงานและแยกครอบครวออกมาอยรวมกน แตอยางไรกตามกไมสามารถใหขอมลตามทผวจยตองการไดทงหมด ส าหรบในกลมประชากรทเปนผน าชมชนและผทรงคณวฒ การไดมาซงขอมลโครงสรางครอบครว รายละเอยดของตนเองและครอบครวนน ไดมาไมคอยสมบรณ อาจเนองมาจากเวลาในการสมภาษณมไมมากนกเพราะแตละทานมภารกจหนาทการงาน ขอมลเบองตนเกยวกบต าบลชะแล ต าบลชะแลมสภาพภมประเทศลอมรอบดวยปาเขานอยใหญสลบซบซอน มความอดมสมบรณทงแหลงน า ปาไม สตวปา และแรธาต ประชากรสวนใหญประกอบอาชพเพาะปลกพชไร พชสวนตามทราบชายเขาใกล แหลงน า และทราบตามไหลเขา ซงสงกวาระดบน าทะเลประมาณ 300 – 700 เมตร ต าบลชะแลเปน 1 ใน 7 ต าบลของอ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร มพนทประมาณ 1,017,000 ไร หรอ 1,627.2 ตารางกโลเมตร (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2557) ประกอบดวยหมบาน ตามตารางท 1 และจ านวนประชากร ตามตารางท 2

ตารางท 1 หมบานและพนทในต าบลชะแล หมท บาน เนอท (ไร) อนดบ

1 บ.หวยเสอ 23,981 6 2 บ.เกรงกระเวย 40,719 4 3 บ.ทพเย 173,017 2 4 บ.ทงเสอโทน 625,415 1 5 บ.ภเตย 108,307 3 6 บ.ทงนางครวญ 17,852 7 7 บ.ชะอ 27,708 5

ทมา : อบต.ชะแล, 2557.


ตารางท 2 จ านวนประชากรและครวเรอน

หมท บาน จ านวนครวเรอน จ านวนประชากร (คน)

ชาย หญง รวม 1 บ.หวยเสอ 479 452 403 855 2 บ.เกรงกระเวย 799 563 553 1,116 3 บ.ทพเย 205 258 261 519 4 บ.ทงเสอโทน 684 603 555 1,158 5 บ.ภเตย 1,016 836 765 1,601 6 บ.ทงนางครวญ 479 750 677 1,427 7 บ.ชะอ 244 426 383 809

รวม 7 หมบาน 3,906 3,888 3,597 7,485 ทมา : อบต.ชะแล, 2557.

ประชากรมอตราการเปลยนแปลงเพยงเลกนอย การคมนาคมขนสงคอนขางสะดวก จากการส ารวจสภาพภมประเทศโดยรอบพบวา บานภเตย มจ านวนครวเรอนมากทสด ถง 1,016 ครวเรอนและบานเกรงกระเวยเปนหมบานทมจ านวนครวเรอนเปนอนดบสอง คอ 799 ครวเรอน ในขณะทบานทพเยมจ านวนครวเรอน เพยง 205 ครวเรอนเทานน นอกจากนยงพบวาพนทการกอตงบานเรอนอยอาศยกนเปนครอบครวในบานภเตย และบานเกรงกระเวย สวนใหญจะอยหางไกลกน เมอเทยบกบบานทพเย ทมลกษณะของการอยรวมกนเปนกลมก อน ในระยะ ไม ห า ง ไกลก นมากน ก อ ต ร ากา รเปลยนแปลงจ านวนครวเรอน หรอประชากรตอครวเรอน ของบานภเตยและบานเกรงกระเวยจะมคอนขางมาก ประชากรสวนใหญกมการอพยพเคลอนยายเขาไปท างาน

ในตวเมองกาญจนบร และในกรงเทพฯ เมอเทยบกบบานทพเยซงมอตราการเปลยนแปลงจ านวนครวเรอนเพยงเลกนอย

ราษฏรใน ต าบลชะแล นบถอศาสนาพทธมศาสนสถาน จ านวน 10 แหง การโทรคมนาคม มเสาอากาศโทรศพทเคลอนท จ านวน 8 จด ครอบคลมทงต าบล ระบบไฟฟายงขยายเขตไมครอบคลมทงต าบล ประชากรยงไมมไฟฟาใชครบทกครวเรอน หมบานทมไฟฟาใช คอ หมท 1, 2, 3, 5, 6 และ 7 แตกยงไมครบครวเรอน ครวเรอนสวนใหญใชน าอปโภคและบรโภคจากระบบประปาภเขา อางเกบน า ฝายและแหลงน าธรรมชาต เชนหวย และสระ ในพนทต าบลชะแล มโรงเรยนระดบ ประถมศกษาจ านวน 5 โรงเรยน (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2557) ตามตารางท 3

ตารางท 3 โรงเรยนและจ านวนนกเรยนในพนทต าบลชะแล


บาน อนบาล1 อนบาล2 ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6 รวม ช. ญ. ช. ญ. ช. ญ. ช. ญ. ช. ญ. ช. ญ. ช. ญ. ช. ญ.

บ.หวยเสอ 28 20 27 15 27 26 22 27 26 25 27 19 18 18 25 18 368 บ.เกรง กระเวย 27 34 28 32 43 36 42 46 18 26 24 38 23 35 30 28 510 บ.ทงเสอโทน 17 25 18 23 17 14 19 29 18 4 25 11 23 18 20 15 296 บ.เหมอง สองทอ 13 18 24 14 18 11 8 15 18 11 18 11 7 7 9 12 214 บ.วดปา ถ าภเตย 18 17 13 14 14 19 12 19 17 13 21 20 14 15 18 15 259

รวม 103 114 110 98 119 106 103 136 97 79 115 99 85 93 102 88 1,647


ระด บม ธ ยมศ กษาตอนต น จ านวน 4 โรงเรยน มนกเรยน 276 คน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย จ านวน 1โรงเรยน นกเรยน 35 คน และมศนยพฒนาเดกเลกจ านวน 3 ศนย มเดกกอนวยเรยนจ านวน 68 คน การคมนาคมของต าบลชะแล มถนนสายหลก คอทางหลวงหมายเลข 323 ทองผาภม–สงขละบร จ านวน 1 เสนทาง การคมนาคมภายในต าบลเปนถนนลกรงไมมความสะดวกในการสญจรไปมา ต าบลชะแลอยห างจากอ า เภอทองผาภม เปนระยะทาง 35 ก โลเมตร และหางจากจงหวดกาญจนบร เปนระยะทาง 190 กโลเมตร มสถานททองเทยวทส าคญ คอ น าตกทงนางครวญ น าตกคลต น าตกนางแล น าตกผาแตก บงเกรงกระเวย ถ านกนางแอน และถ าเสาหน (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2557) ต าบลชะแลมโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล จ านวน 3 แหง ตงอยทบานเกรงกระเวย บานภเตย และบานทงเสอโทน ค าวาชะแลเปนชอ ล าหวย ซงไหลลงมารวมกบหวยเสอทบรเวณชายหมบานหวยเสอ ซ งเปนชมชนกะเหรยงมดวยกนสามเชอสาย คอ กะเหรยงโป กะเหรยงสะกอ (กะหราง) และกะเหรยงตองส นายชารล คายล ไดคนควาแสดงหลกฐานวากะเหรยงอาศยอยในบรเวณแนวชายแดนระหวางไทยพมามาเปนระยะเวลาประมาณ 600-700 ป มเจ า เมองส งขละบร คอ พระยาศรส วรรณคร (ภวะโฟ) ซงเปนชาวกะเหรยง เปนผปกครอง ต าบลชะแลซงเปนชมชนชาวกะเหรยงโป เดมมอยสามหมบาน คอบานชะแล บานคลต และบานทพเย ในสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว มชาวกะเหรยงทบานชะแลสองคน ชอหมอโกวง และปลดปวยปะ น าชางเผอกในพนทไปถวายทบรเวณน าตกไทรโยคใหญ เมอครงทพระองคเสดจฯ ประพาสไทรโยคใหญ ท าใหพระยาศรสวรรณ

ครโกรธมาก หมอโกวงเดนทางกลบถงบานไดโดยปลอดภย สวนปลดปวยปะเสยชวตในระหวางทางโดยไมทราบสาเหตทแนชด จากเหตการณดงกลาว พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาฯ ทรงทราบถงความทรกนดารของพนท จงทรงมพระบรมราชโองการฯใหชายไทยในเขตต าบลชะแลไมตองเขารบการเกณฑทหาร เพอจะไดดแลชมชนของตนเอง ตงแตบดนนเปนตนมา เพงจะมการยกเลกและใหเขารบการเกณฑทหารตาม พระราชบญญตรบราชการทหาร พ.ศ.2497 ใหมเมอป พ.ศ.2545 (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2552)

สภาพทางภมศาสตร เศรษฐกจ และสงคมของบานทพเย

พนททงหมดของหมบานทพเย หมท 3 ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร มจ านวนทงสน 173,017 ไร พนทท าการเกษตรโดยปกตอยหางจากทอยอาศยประมาณ 1-2 กโลเมตร บางบานกประมาณ 100 – 200 เมตร ชาวไรชาวสวน สามารถเดนทางไปกลบจากบานโดยใชเวลาไมนานนก พนทเกษตรกรรมบางสวนอยตดกบเนนเขา หมบ านอยหางจากอ าเภอทองผาภมประมาณ 35 ก โ ล เ มตร ห า งจ ากต ว จ งหว ดกาญจนบรประมาณ 190 กโลเมตร บานทพเย เปนชมชนชาวกระเหรยงโปดงเดม ท แปลวารองน าขนาดเลก พ กคอน าพ สวน เย เปนชอของตนไมชนดหนงมลกษณะคลายตนหมาก แตมขนาดใหญกวาชอบขนบรเวณทชนโดยเฉพาะในล าหวยบรเวณหมบานน บานทพเย มถนนลาดยาง และคอนกรตตดผาน 1 สาย ระยะทางประมาณ 5 กโลเมตร ลกษณะเปนเสนทางขนเขาชนและมถนนลกรง ถนนซอยตาง ๆ ภายในหมบานมการเชอมตอกนโดยถนนคอนกรตบางสวน การตงบานเรอนจะอยรวมกนเปนกลม


ญาตมตร และเครอญาต ตามแนวถนนและล าน า แสดงวาบานเรอนทอยอาศย ยงคงยดถอหลกปฏบตเดม ทอยกนอยางใกลชดทามกลางกลมเครอญาต ชาวบานบางสวนเปดรานคารมถนนเพอความสะดวกในการขายสนคาและการคมนาคมขนสงและรบความเจรญจากภายนอก เปนการเลอกท าเลการท ามาหากนทเปนจดสนใจของคนทสญจรไปมา หมบานทพเย อยในเขตพนททางภาคกลางของประเทศไทย (ดนแดนตะวนตก)จงมสภาพอากาศรอนชนแบงฤดกาลออกเปน 3 ฤด คอ ฤดฝน ฤดหนาว และฤดรอน อากาศในบรเวณหมบานนบวาไมรอนจดเมอเทยบกบภาคอน ๆ ของประเทศไทย อณหภม เฉลยตลอดปประมาณ 27 องศาเซล เซยส อณหภม ส งส ดประมาณ 30 องศาเซลเซยส และอณหภมต าสดในฤดหนาวประมาณ 16-18 องศาเซลเซยส พนททวไปในหมบานเปนทราบลมเหมาะแกการท าเกษตรกรรม มล าหวยเกรงกระเวยไหลผาน เหมาะแกการท าการเกษตร ลกษณะดนเปนดนเหนยวสคอนขางแดง น าไหลผานไดชา ดนมความเปนกรดเบส ส าหรบอาณาเขตของ บานทพเย หมท 3 มอาณาเขตตดตอกบหมบานอนๆ ดงน ทศเหนอตดตออทยานแหงชาตเขาแหลม ทศใตตดตอบานชะอ หมท 7 ทศตะวนออก ตดตอบานทงนางครวญ หมท 6 ทศตะวนตกตดตอบานเกรงกระเวย หมท 2 (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2552) ชาวบานทพเย หมท 3 ของต าบลชะแล มจ านวนครวเรอนทงสน 205 ครวเรอน ประชากร

519 คน เปนชาย 258 คน หญง 261 คน มอาชพคาขายและรบจางทวไปแตสวนใหญจะมอาชพทางการเกษตรกรรมท าไรท าสวน ขอมลทางดานการศกษา ในหมบานทพเย มศนยพฒนาเดกเลก จ านวน 1 ศนย มนกเรยน จ านวน 30 คน สอนความรเบองตนใหแกเดกกอนวยเรยน มหนวยงานภาครฐตงอยในหมบาน จ านวน 5 หนวยงานไดแก ส านกงานเขตพนทพฒนาสงคม และสวสดการบนพนทสง เขต 3 อ าเภอทองผาภม ศนยพฒนาเดกเลก ศนยการเรยนรชมชนชาวไทยภเขา “แมฟาหลวง ” ส านกงานองคการบรหารสวนต าบลชะแล และชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร การคมนาคม มถนนลาดยางจาก อ าเภอทองผาภ ม ถ งบ านท พ เ ย ระยะทางประมาณ 34 กโลเมตร แหลงน าเพอการอปโภคบรโภค มล าหวยธรรมชาตไหลผานมทอสงน าเพอการเกษตร แตไมพอใชในหนาแลง ในขณะทฤดฝนน าคอนขางอดมสมบรณ บานทพเยมไฟฟาใชเมอ พ.ศ. 2541 แตยงไมครบทกครวเรอน (ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร, 2557) ขอมลจากการสมภาษณหวหนาครวเรอนตวอยางเกยวกบ จ านวนประชากร สภานภาพสมรส จ านวนบตร ระดบการศกษา และจ านวนครอบครวของชาวกะเหรยงบานทพเย น าในตารางท 4-8


ตาราง 4 แสดงจ านวนประชากรแยกตามเพศและอาย

อาย เพศชาย เพศหญง จ านวน เทากบ 20 ป - - - 21-40 ป 5 4 9 41-60 ป 6 2 8 61-50 ป - 1 1

รวม 11 7 18

ตารางท 5 แสดงสถานภาพสมรส

สถานภาพ เพศชาย เพศหญง จ านวน สมรส 11 7 18 หยา - - - โสด - - -

รวม 11 7 18

ตารางท 6 แสดงจ านวนบตร

จ านวนบตร เพศชาย เพศหญง จ านวน 0-3 คน 10 5 15 4-7 คน 1 2 3 8 คนขนไป - - -

รวม 11 7 18

ตารางท 7 แสดงระดบการศกษา

ระดบการศกษา เพศชาย เพศหญง จ านวน ไมไดเรยน 2 2 4 เทยบเทา ป.6 5 - 5 ม.ตน 2 4 6 ม.ปลาย 2 - 2 ปวช./ปวส./อนปรญญา - 1 1

รวม 11 7 18


ตารางท 8 แสดงจ านวนครอบครว

จ านวนคนในครอบครว เพศชาย เพศหญง จ านวน ต ากวา 3 คน - - - 4-7 คน 11 6 17 8 คนขนไป - 1 1

รวม 11 7 18

การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม หากพจารณาลกษณะประชากร ตามการสบเชอสายชาวไทย/กะเหรยง บานทถอวา เปนเขตไทย/กะเหรยงจะมอตลกษณของตวเอง ทจะมนามสกลทขนตนวา“ทองผา” ซงแสดงใหเหนทมาและแหลงทอยอาศยเดมวามาจากไหน เรมตนกะเหรยงสมยกอนนนไมมนามสกล เมอไปขอนามสกลจากทางอ าเภอทองผาภมและไดนามสกลวาทองผาแลวกใหแตละครอบครวไปก าหนดค าตอทายกนเอาเอง เพอใหรวาเปนผทมเชอสายมาจากพนทอ าเภอ “ทองผาภม” นนเอง จากการทประชากรสวนใหญของหมบานมอาชพทางการเกษตรกรรมยอมแสดงใหเหนวาชาวไทย/กะเหรยง ยงคงยดถออาชพเกษตรกรรมเปนหลกซงเปนอาชพดงเดมทสบทอดกนมา นอกจากนยงมอตสาหกรรมในครวเรอนพรอมๆ กบการสบทอดประเพณ ตามแบบฉบบของบรรพบรษ โดยผปกครองจะมาสงบตรหลานหรอเดกทอยใกลศนยกจะเดนทางมาเองในตอนเชา 08.30 น. และรบกลบในชวงเวลา15.30 น. สวนในระดบประถมและมธยมศกษาตองไปเรยนทหมบาน อน ในสมยกอนชาวบานทน (ชาวกะเหรยง) เรยนทวด แตบางสวนกไมไดเรยนเพราะตองชวยพอแมท างานท าไรท าสวน เนองจากครอบครวมฐานะยากจน เดก ๆ เรยนทวดสมยกอนจบประถมปท 4 ไมมใบรบรองคณวฒ ปจจบนมศนยการศกษาชาวไทยภเขาแมฟาหลวงเปนแหลงใหการศกษาแกลกหลานของชาวบานในหมบาน โดยใหการศกษาตงแตระดบอนบาล

1 จนถงชนประถมปท 6 เมอจบจากทนแลว บางคนกไปเรยนตอในอ าเภอทองผาภม และในจงหวดกาญจนบร ตามล าดบ (อบต.ชะแล, 2552) การรกษาพยาบาลเปนแบบสมยใหมผสมผสานกบสมยเกาโดยใชวธการรกษาแบบพนบานทสบทอดกนมาดงเดม สวนสมยใหมถามเงนกเขาไปรกษาในตวอ าเภอ ทองผาภม ตามสถานพยาบาลตาง ๆ การรกษาแบบพนบานสมยนนไมมหมอตองอาศยการรกษาพยาบาลกนเอง โดยใชสมนไพรทหาไดจากปาและภเขา มาท าการรกษาตวอยางเชน ยาสมนไพรทใชหามเลอด กน ามาจากตนไมชนดหนงชอตามภาษากระเหรยงวา“ตนเขว” วธการใช เวลาจะหามเลอด ตองไปถากเปลอกตนเขว นแลวน ามาต าหรอเคยวใหมน าออกมา แลวมาปดไวทแผลทมเลอดไหลอยกจะท าใหเลอดหยดไหล วดทพเยโกวทยาราม และวดพทโธภาวนา วดทพเยโกวทยาราม ยงคงความเปนวฒนธรรมของกะเหรยงโดยมการกอสรางแบบงาย ๆ เปนอาคารไมชนเดยวยกพนประมาณ 1-1.50 เมตร ปดวยไมกระดาน ทส าคญเสาทสรางเปนเสาทมขนาดใหญ และมหลายเสา ทางวดมพธกรรม การสวดมนต ใหศล ใหพร โดยใชภาษากะเหรยงไมมอโบสถ และมเมรส าหรบเผาศพก าลงอยในระหวางกอสรางยงไมแลวเสรจ (อบต.ชะแล, 2557) วฒนธรรมโดยทวไปเปนแบบกระเหรยง เชน ภาษาพด การแตงกาย และการละเลนพนบานทส าคญคอ การรายร า ทเรยกวา ร าตง โดยมประเพณและพธกรรมทส าคญ ๆ ในรอบป ตามตารางท 9


ตารางท 9 ประเพณ และพธกรรมในรอบป ของชาวกระเหรยง บานทพเย

เดอน กจกรรม รายการ มกราคม - - กมภาพนธ กวนขาวยาห เปนการสะเดาะเคราะห และเลยงผบรรพบรษ มนาคม ขอขมาตนไม,ผเฒาผแก เปนการตดไมไผไปค าตนไมใหญใหอายยนยาว เมษายน - - พฤษภาคม - - มถนายน - - กรกฎาคม ขอขมาแมน า เปนการไถโทษและขอใหมผลผลตทางการเกษตรด สงหาคม การผกขอมอ เปนการเรยกขวญ เรยกวญญาณใหกลบมาอยกบเนอกบตวไมไปไหน กนยายน - - ตลาคม เจดยเทยนขผง เปนการตอชวตใหสงขนไปยงปหนา พฤศจกายน ตขาว นวดขาว

สขวญขาว การขอขมาขาวกอนเกบเกยว

ธนวาคม - -


โครงสรางครอบครวและการเลอกคครอง เดมโครงสรางของครอบครวเรมจากการเปนครอบครวขยายทมขนาดใหญมาก มสมาชกหลายชวอายคนมาอยรวมกน และ มลกหลายคน เพอชวยกนท ามาหากน โดยเฉพาะการท าไร ตลอดจนท างานบาน เชน ตกน า ต าขาวเปนตน แตในปจจบนครอบครวของกะเหรยง มขนาดเลกลง สวนมากมลกษณะเปนครอบครวเดยวขนาดเลก เพราะมลกนอยลงเนองจากผลส าเรจของการคมก าเนดและความตองการจะลดภาระทางเศรษฐกจในการเล ยงดสมาชกหลายคน ปจจบนพบวา ในบางครอบครวมสมาชกเพยง 3 - 4 คนเทานนเอง การเลอกคครอง จากการสมภาษณผอาวโสชาวกะเหรยงทานเลาวา ในอดตชาวกะเหรยงรนเกาจรง ๆ จะเลอกคโดยผใหญจดการให หนมสาวแทบไมเคยเจอหนากน แตตองอาศยการชกน าของผใหญ จงจะแตงงานกนได ผใหญจะมบทบาทในการเลอกคแตงงานใหหนมสาว บางครงมการยองสาวแลวจงท าพธขอขมากนภายหลงโดยพาญาตผใหญไปท าพธขอขมาน าและขอขมาดนอยางละหาสบสตางค ในปจจบนมการเปลยนแปลงเกดขนเปนอยางมาก ทงโครงสรางของครอบครวและการเลอก

คครอง ซงในอดตดงทกลาวมาแลวจะเปนระบบคลมถงชนทมผใหญเปนผเลอกคครองให แตจากการวเคราะหขอมลประชากรชาวกะเหรยงทศกษา พบวาท าการเลอกคครองเอง การแตงงานแบบคลมถงชนซงเปนลกษณะเดนของชาวกะเหรยงในการเลอกคครองในอดต ไดลดความส าคญลงไปมาก ในกรณทเลอกคครองเองจะเปนไปในลกษณะทลกหลานตางชอบพอกนเองกอน แลวจงไปปรกษาผใหญเพอใหผใหญไปท าการสขอและจดการแตงงานกนตามประเพณ ในขณะเดยวกนกจะมอกสวนหนงทคบาวสาวไปพบกนทกรงเทพฯ หรอจงหวดอนๆและจดงานแตงงานกนเอง โดยขอใหผใหญในสถานท ทเจาบาวท างานอยชวยจดพธแตงงานให โดยไมไดบอกพอแมและญาต ๆ ในหมบานเกดใหทราบ อยางไรกตามหลงจากนนคบาวสาวจะมาท าพธขอขมากนทบาน เพอใหญาต ๆไดรบรวาแตงงานกนแลว เปนลกษณะการพาสะใภมากราบไหว เพอแสดงความคารวะตอญาตผใหญ ทงทเสยชวตแลวและยงมชวตอย กระบวนการเลอกคและแต งงาน ในอดตคนสมยกอนพบคครองในหมบาน และบางรายพอแม ญาตพนอง แนะน าใหพบและแตงงานกน ส าหรบระยะเวลาท


พบกนกอนแตงงานมกจะไมแนนอนอาจเจอกนตงแตเดกหรอไมเคยเจอหนากนเลยกได โดยทวไปกะเหรยงไมม พธหมน แตจะจดพธแตงงานอยางเรยบงายภายในระยะเวลาหนงวนตามประเพณของชาวกะเหรยง และการแตงงานของกะเหรยงจะจดทบานเจาสาวเปนหลก สนสอดมราคาไมกบาท หรออาจไมมสนสอดเลยกได ในดานประเพณการแตงงานนน ญาตพนองจะชวยกนจดการเตรยมตว เตรยมชดทจะใชสวมใสในวนงาน หมอพธจะมาเรยกขวญ ชวยจดงานพธใหถกตองตามประเพณ ชาวกระเหรยงในสมยกอนมความคาดหวงวาการแตงงานกเพอสบตระกลมลกหลานคอยสบประเพณและชวยกนท ามาหากน ในปจจบนทางดานพธหรอประเพณท ใช ในการแต งงานแบบกะเหร ยงมการเปลยนแปลงไปตามประเพณของไทยมากขน ปจจยทท าใหเกดการเปลยนแปลงกคอความรกและชอบพอกน จากการส ารวจพบวา หวหนาครอบครวมความรกใครชอบพอเปนทนเดมกอนมพธแตงงาน และสาเหตหลกของการ แตงงานคอ ความรกและความพงพอใจ ดงเชนกลมตวอยางตามตารางท 10 เพราะความรกความสนทสนมกนเปนสวนประกอบทท าใหชวตครอบครวมความราบรน และมความสข ส าหรบสนสอดทใชแตงงาน ทองหนงบาท เงนประมาณสามหมนบาทแลวแตฐานะของครอบครว ดานพธการแตงงานมการเปลยนแปลงไปบาง ในปจจบน

ไดรบอทธพลจากวฒนธรรมของไทย มการเพมพธทางพทธศาสนาเขาไปดวย เชน มการนมนตพระ เลยงพระ ตลอดจนการยดถอและน าประเพณการแตงงานของไทยบางอยางไปใชดวย เชน การใหคาสนสอดแบบไทย คอ คาสนสอดมมลคาหลกพน หลกหมน หรอ หลายหมนบาท ตามอทธพลของวฒนธรรมไทย รวมทงมการจดเลยงโตะจน สวนพธอนๆจะจดตามประเพณดงเดมของกะเหรยง ดานความหวงในชวตสมรสนน ผชายตองมความพรอม คอ ตองบวชเรยนกอนแลวจงคอยหาคครองและด าเนนการตามประเพณนยม ผหญงตองฝกฝนการเปนแมบาน ดแลบานเรอน ชวยบดามารดาท างาน หรอหางานอน ๆ ท าเมอทงสองฝายมความรกตอกนจนสนทสนมกนเปนอยางดแลวจงขอใหบดามารดาไปสขอ เพอจดงานตามประเพณไทยกะเหรยงตอไป คบาวสาวมกคาดหวงใหครอบครวมความสงบสขมครอบครวมนคงเขมแขง โดยมความรกเปนพนฐานจนท าใหคครองซงเปนเสมอนคทกขคยากทตองทนฟนฝาอปสรรคนานาประการ เพอหวงใหลกหลานประสบผลส าเรจในชวตทงอาชพการงาน และการสมรสตอไป

ตารางท 10 แสดงความพอใจในการสมรส

ความรสก เพศชาย เพศหญง จ านวน พอใจ 11 6 17

ไมพอใจ - 1 1 เฉยๆ - - - รวม 11 7 18

สงคมกรณ สงคมกรณในครอบครว แตเดมชาวกะเหรยงในอดตมกไมไดคาดหวงอะไรจากลกมากนก นอกจากใหชวยพอแมท าไร สบทอดประเพณ และเลยงดพอแมยามแกเฒา ในสมยกอนไมมการวางแผนครอบครวจงท าใหม

ลกมาก นบสบคนบางครอบครวอาจมลกสบคนขนไป ในเรองเพศของบตร ชาวกะเหรยงสวนใหญอยากไดลกชายมากกวาลกสาวเพอสบทอดประเพณทตองใหผชายเปนผน าครอบครว ส าหรบเรองการดแลครรภของคนสมยกอน มกดแลแบบธรรมดาไมไดใสใจอะไรเปนพเศษ


ท างานในไรไดในขณะทตงครรภ ชวงใกลคลอด และระหวางทคลอดกจะอย ในความดแลของหมอต าแย ในอดตมการคลอดลกเฉพาะกบหมอต าแยเทานน ในการเลยงดเดกจะเลยงลกอยางธรรมชาต คอ การผกเปล ใตถนบานและปลอยใหว ง เลนตามไรนา อาหารกรบประทานเหมอนกบผใหญ เมอโตขนกใหรบผดชอบ งานบานและชวยผใหญท างานเมอถงวยผใหญกตองแยกไปมครอบครวตามอธยาศย ส าหรบผมอทธพลในการเลยงดบตรมากทสด คอ พอแมทท าหนาท เปนผน าครอบครว และคอยดแลอบรมส งสอนลก การเลยงดบตรชายและหญง จะมการสอนใหท าหนาทแตกตางกนคอผชายจะตองสอนใหเปนผน าท างานนอกบาน และหาเลยงครอบครว ขณะทผหญงจะเนนการท างานในบาน เชน ทอผา ปกผา หงขาว ท ากบขาว ท าความสะอาดบาน และออกไปเทยวนอกบานในเวลาทนอยกวาผชาย และเวลาออกไปไหนกจะไปกนเปนกลม คานยมในการเลยงดบตร คานยมในการเลยงลกในอดต สงทชาวกระเหรยงสงเสรมใหมขนในหมลกหลาน คอ การนบถอผอาวโสความกตญญ ความขยนมนเพยร การประหยดมธยสถ และการรกญาตพนอง คานยมทจ าเปนในการด ารงชพในสงคมเกษตรกรรมทการพงพากนตองอาศยญาตพนองความอบอน และการตอบสนองความกรณาปราณ ทางพระพทธศาสนา สอนใหเคารพผใหญ และตอบแทนบญคณ การท างานในไรตองมความขยนหมนเพยร และสรางฐานะเพอหลกหนจากความยากจนทตองพากนอพยพมาจากตางถน ครอบครวกะเหรยงในอดตแบงการเลยงดบตร ออกเปน 3 แบบ คอ แบบเผดจการ แบบการปลอยปละละเลย และแบบประชาธปไตย ถาเปนแบบเผดจการ หมายถงพอแมจะเขมงวด และเขามาจดการชวตของบตร เชน บอกใหท างาน และแตงงานกบคนทผใหญเลอกให โดยทลกไมไดมโอกาสตดสนใจเอง สวนถาเปนการเลยงดแบบปลอยปละละเลย จะเปนแบบทพอแมไมคอยใสใจกบลกมากนกแลวแตวาลกจะเลอกวถชวตของตนเองอยางไร อยากจะท าอะไร พอแมกจะท าตามใจลก ในอดต

วธการสองรปแบบนจะเปนหลกส าคญในการเลยงดบตร สวนวธการเลยงลกแบบท 3 คอ แบบประชาธปไตย ไดแกการใหโอกาสลกแสดงความคดเหนมสวนรวมในการตดสนใจในเรองตางๆโดยเฉพาะเรองการศกษา อาชพ และเรองอน ๆ ทเกยวกบบตรโดยตรง ปรากฏวาวธนไดรบความสนใจนอยจากพอแมกะเหรยง แตครอบครวทมการศกษาหรอมฐานะดจะนยมใชวธน การเลยงดบตรสวนใหญยงยดถอแบบดงเดม เนองจากพอแมมการศกษานอยมอาชพเกษตรกรรม มหวหนาครอบครวประมาณ 20 ครอบครวเทานน ทม การศกษาโดดเดน กว าครอบคร ว อน ๆ จ งม แนวทางการเลยงดสมาชกในครอบครวแบบททนสมยกวาครอบครวอน พอแมสวนใหญยงมบทบาทในการเลยงดลก พอแมมอทธพลกบลกเปนอยางมาก โดยเฉพาะ ลกตองพงพาดานเศรษฐกจใหพอแมหาเลยง ใหความรกความอบอนตลอดจนใหความปลอดภย พอแมท เปน ชาวกะเหรยงจะมความผกพนกบลกมาก เหมอนกบครอบครว ไทยในชนบททสอนใหบตรท ามาหากน และมความใกลชดกนมากระหวางพอแมและลก ๆ ปจจบนการเล ยงลกผชาย และลกผหญงไมแตกตางกนมากนก มความเทาเทยมกนในดานการใหความรกและความเอาใจใส แตสงทยงคงมความแตกตางกน คอ การสอนทแตกตางกน โดยผชายจะสอนเนนการออกไปท างานนอกบาน ขณะทผหญงจะท างานทเบากวาผชาย อยางไรกตามแมวาการเลยงดจะเปนแบบดงเดม แตบรบทของสงคมทเปลยนไปท าใหผหญงเรมมวถชวต ทแตกตางไปจากเดม โดยเฉพาะคนรนใหมท ไดรบการศกษามกจะออกไปแสวงหาอาชพทดกวาในเมองทงๆ ทพอแมกไมไดสงเสรมใหออกไปท างานนอกบานแตเปนเพราะการไดรบคาตอบแทนหรอ เงนเดอนทดกวา อยางไรกตามผชายมอภสทธมากกวาผหญงในดานการรบมรดก และการไดรบความคาดหวงใหสบทอดประเพณ คานยมด งเดมในการเลยงดบตรยงคงมอย ไม เสอมคลายแตมการเพมเตมคานยมทางการศกษาทสงเสรมใหบตรเรยนสงขน นอกจากนครอบครวชาวกะเหรยงทงหมดยงคงสงเสรมการอนรกษ และเผยแพรประเพณชาวกะเหรยงไปสรนลกรนหลาน และสบทอด


ตอ ๆ กนไปดวย จากการสมภาษณพบวา ครอบครวทพอแมมการศกษาสงและรบราชการ จะเลยงดบตรแบบประชาธปไตย ปลอยใหลกไดแสดงความคดเหนอยางอสระเสร และม 2-3 ครอบครว ทเลยงลกแบบปลอยปละละเลย ท าใหมปญหาครอบครวเพราะหวหนาครอบครวเมาสรา ครอบครวชาวกะเหรยงสวนใหญจะเลยงดลกแบบผสมผสาน คอการเลยงดแบบเผดจการในบางครง เลยงดแบบปลอยปละละเลยในบางสวนและเลยงดแบบประชาธปไตย การลงโทษบตรในปจจบนจะเปนการตกเตอน และการดดา มการลงโทษดวยการอางถงความศกดสทธของผเรอนทสามารถลงโทษได และมการใหรางวลดวยการกลาวค าชมเชย ซงยงคงเหมอนสมยกอนทกประการแตความเชอถอของคนในสมยปจจบนอาจจะไมเทากบคนสมยกอน คนรนใหมอาจไมเชอถอเรองทแมเลาใหฟง ครอบครวทมการศกษาด และท างานรบราชการและมความสามารถในการสงเสรมการศกษาใหบตรเรยนในระดบอดมศกษา ในขณะทบางครอบครวสงเรยนไดแคเพยงระดบมธยมศกษา โดยเฉพาะลกคนรองและลกคนเลกมกจะมโอกาสไดรบการศกษาในระดบทสงความคาดหวงตอลกในปจจบนชาวกะเหรยงยงคงมความคาดหวงใหลกชายอยบานเพอชวยดแลบาน และสบทอดประเพณดงเดม แตสภาพการณท เปลยนแปลงไปในปจจบนท าใหคาดหวงอะไรไมได และบางคนกไมมลกชายไวสบสกล พอแมในครอบครวชาวกะเหรยงยงคงคาดหวงใหลกคนโต รบผดชอบและเสยสละใหนอง ตลอดจนเปนทพงใหกบนอง ๆ และพอแมเชนเดยวกบคนไทยในปจจบนทไมจ ากดวาลกคนโต หรอลกคนเลกคนใดกไดทสมครใจอยในหมบาน เพอดแลพอแม และไมจ ากดวาหญงหรอชาย เมอมครอบครวแลวกจะตองเลยงดครอบครวของตนเองตอไป การใหการศกษาชาวกะเหรยงสมยกอนจรง ๆ แลวสวนใหญถาเปนผหญงจะไมไดเรยนหนงสอ แตถาเปนผชายจะไดเรยนหนงสอจากการบวชเรยน และการจางครมาสอนทบาน คนสมยกอนทเรยนหนงสอจรง ๆ จะจบชนสงสดในระดบชน ป.4 ทวด ครอบครวสวนใหญ

ไมคอยสงเสรมหรอสนบสนนการศกษาใหกบลก ๆ เพราะขาดความร และสนใจแตเรองการท ามาหากนเปนหลก การควบคมพฤตกรรมของบตร ชาวกะเหรยงในอดตจะควบคมพฤตกรรมลกโดยใชความเชอเรองการลงโทษของผเรอน เพอใหลกสบสานประเพณในการนบถอผเรอนตอไป การลงโทษดวยการใชค าพด เชน การดดา และการท าโทษดวยการต หากลกยงเปนเดก และอาจมการตกเตอนบางเมอถงเวลาสมควรโดยมากพอแมในอดต ไมคอยพดหรอกลาวค าชมเชยเพราะกลววาลกจะไดใจ ทศนคตของพอแมทมตอความส าเรจของบตร ชาวกะเหรยงในอดตมความพอใจในวถชวตแบบเรยบงาย เพยงแตลกขยนท ามาหากนในไร มรายไดมนคงไมมหนสนพอเลยงตวเองได กถอวาลกประสบความส าเรจแลว พอแมในอดตจงมความคาดหวงดงน พอแมหวงใหลกสบทอดการท าไรและท ามาหากนในลกษณะเดยวกบทพอแมท ามา หากเปนลกชายตองมการบวชเรยน มคณธรรม แตงงานประกอบอาชพจนมฐานะมนคงไมกนเหลาเมายา แตหากเปนลกสาวตองมความสามารถในการเปนแมบาน และแตงงานกบคนดขยนท ากน และไมเลนการพนน การเลยงดบตรคนโต พอแมกะเหรยงมความพยายามจะเลยงลกใหเปนผใหญเพอใหลกคนโตชวยดแลรบผดชอบงานรวมกบพอแม คอยดแลนอง ๆ ตอไปลกคนโตตองมความรบผดชอบมากกวา และชวยแบงเบาภาระของพอแม ลกคนโตตองเสยสละเพอนอง นอง ๆ คนตอมาจะสบายกวาเพราะพคนโตรบผดชอบงานมากกวา นองคนตอ ๆ มาจงมโอกาสไดเรยนสงกวา ในปจจบนเรองการขดเกลาทางสงคมในครอบครวชาวกะเหรยงยงมความคดแบบเดม คอคาดหวงใหลกเปนคนด ท าการท างาน และกตญญตอพอแม ครอบครวเหลานมกมความคดเหนคอนขางอนรกษนยม แตกมครอบครวจ านวนหนงทมความคดกาวหนาคาดหวง ใหลกเรยนสงระดบปรญญาตร และไดท างานทมนคง และมรายไดทด


การวางแผนครอบครว ในเรองการวางแผนครอบครวนน พบวาครอบครวของชาวกะเหรยงรนใหม มการวางแผนครอบครวตงแตตน คนอาย 40 - 50 ป วางแผนครอบครวไดหลงจากมลกแลว 3 - 4 คน เนองจากวธการคมก าเนดเพงจะแพรหลายเมอประมาณ 20 ป ทแลว ความตองการเกยวกบเพศของบตร พบวาครอบครวสวนใหญของชาวกะเหรยงยงคงคาดหวงจะมลกชายไวอยางนอย 1 คน เพอสบสกลและสบทอดประเพณทตองใหลกชายดแลบาน ดแลพอแม สวนครอบครวอกจ านวนหนง มความคดเหนวา มลกชายกไดลกสาวกด ปจจบนครอบครวสมยใหมใชบรการของสถานอนามย และโรงพยาบาล ในการดแลครรภและคลอดบตร ปจจบนไมมหมอต าแยแลว แตครอบครวปจจบนมประสบการณใชหมอต าแย อยบาง กลาวคอ ลกคนแรกคลอดกบหมอต าแย สวนลกคนหลงใชบรการกบหมอสมยใหม มหวหนาครวเรอนประมาณ 20 กวาครวเรอนทไมเคยใชบรการหมอต าแยเลย ซงหวหนาครวเรอนเหลานมอายระหวาง 30 – 40 ป และคลอดลกคนแรกทโรงพยาบาล และรบบรการดแลครรภในบานอนามยแมและเดกของสถานอนามยประจ าต าบล อตลกษณและการผสมผสานทางวฒนธรรม การร กษา อตลกษณทางชาต พนธ และการผสมผสานทางวฒนธรรมในอดต สงทยงคงรกษาไวไดอยางมนคงคอการพดภาษากะเหรยง และมจ านวนหนงทยงสามารถพด และเขยนภาษากะเหรยงไดนอกจากนนยงคงอนรกษการแตงกายไวไดอยางสมบรณ เพราะในชวตประจ าวนกแตงกายแบบกะเหรยงทกครวเรอน ส าหรบประเพณความเชอกเปนแบบความเชอผ แมวาจะมการผสมผสานความเชอเขากบศาสนาพทธ เชน มการท าบญ การสรางวด การเลยงพระ บวชพระ ในเรองความภมใจในชาตพนธกะเหรยงของคนรนกอน ปรากฏวามสงมาก ส าหรบสงทคนรนเกาคาดหวงไว คอ การนบถอผตนไมใหญทตองมการจดงานประเพณเพอแสดงความกตญญ และเคารพนบถอ เชน การไหวตนไมใหญ ใน

เรองการผสมผสานทางวฒนธรรม ผวจยพบวาสมยกอนมการแบงแยกระหวางคนไทย กบคนกะเหรยง จงท าใหมความรสกวาแปลกแยกในระดบทสงมาก ในปจจบนหาคนทอานภาษากะเหรยงไดยากมากขน และมแนวโนมวาคนกระเหรยงรนใหมจะไมนยมศกษาภาษากะเหรยง หรอการแตงกายแบบกะเหรยงในชวตประจ าวน แตกยงมการใชภาษากะเหรยงพดจากนอย และทบานทพเยน คงมเฉพาะคนสงอายเทานนทยงคงแตงกายแบบดงเดม และเมอมงานประเพณส าคญ เชน งานศพ งานสงกรานต งานบวช หรองานแตงงาน คนรนใหมจงจะแตงกายแบบชาวกะเหรยง แตอยางไรกตาม ปรากฏวา ครวเรอนสวนใหญทมการศกษา ยงคงรกษาวฒนธรรมชาวกะเหรยงดานการแตงกายไวไดเปนอยางด ดวยความคาดหวงทจะใหลกหลานสบทอดประเพณความ เชอผเรอน แตความคาดหวงนเกดขนในระดบทไมมากนก กลาวคอคาดหวงใหลกหลานมารวมพธตามประเพณ โดยไมจ าเปนตองมาทกคน เพราะแตละคนตางกมความจ าเปนในชวตทตองไปท ามาหากนอยทอน และเนองจากการแพรกระจายของวฒนธรรมสมยใหม และการเคลอนยายทางวฒนธรรม ท าใหชาวกะเหรยงยอมรบการผสมผสานทางวฒนธรรม โดยเฉพาะในดานการศกษา ท าใหเกดการยอมรบในความเปนคนไทยมมากขน และเกอบทงหมดจะมความรสกวาตนเองกเปนคนไทยเชนเดยวกบคนไทยในภาคอน ๆ เหมอนกน ปญหาในครอบครว ปญหาในครอบครวของกลมตวอยางตามตาราง ท 11 ซงแตเดมครอบครวชาวกระเหรยง ในรนกอนจะมความขดแยงในครอบครวนอยมากเพราะไมมเวลาจะท าอยางอน นอกจากตงใจท ามาหากนจงตองอดทนอยกนไป เนองจากไมมทางเลอกอน อกทงการรบรขาวสารและการคมนาคมกยงไมเจรญ การศกษาของชาวบานกมนอยสวนใหญจงนยมอยกนอยางสงบ พอใจในชวตทสนโดษ ไมคอยมความทะเยอทะยาน แตถามปญหาความขดแยงในครอบครวกมกเกดจากการละเมดกตกาของชมชน แตเนองจากในปจจบนมการเปลยนแปลงทางสงคมเกดขนมาก ท าใหคนรนใหมมความคดอสระ และกลาแสดงออกทาง


ความคดมากกวาทจะอดทนเกบไว และยอมรบสภาพทเปนจรงอาจท าใหมความขดแยงกนทางความคดในครอบครวบาง โดยเฉพาะครอบครวท เลยงลกแบบ

ประชาธปไตย แตไมเปนปญหาทรนแรงมากนกเพราะวฒนธรรมในการใหความเคารพผอาวโสยงคงมอทธพลอยสงมาก

ตารางท 11 แสดงปญหาครอบครว

ปญหาครอบครว เพศชาย เพศหญง จ านวน ไมม 8 6 14 ความประพฤต - 1 1 ลก - - - สขภาพ - - - การท ามาหากน 3 - 3

รวม 11 7 18 สรป จากการศกษา เรอง วฒธรรมของชาวกะเหรยง : กรณศกษาชาวกะเหรยงบานทพเย ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร สามารถสรปผลการวจยไดดงน 1. ลกษณะโครงสรางครอบครวชาวกะเหรยง บานทพเย ในปจจบน เปนแบบครอบครวเดยว มขนาดเลกลง เม อชาวกะเหร ยงแต งงานแลวมกจะแยกครอบครวไปอยกนเอง แตกยงอยในบรเวณทไมไกลจากบานพอแมมากนก และมการไปมาหาสกน พอแมหรอญาตผใหญจะคอยใหค าปรกษาในการเลยงลกหรอคอย ไกลเกลยแกปญหาในครอบครวให

2. การเลอกคครองของชาวกะเหรยงบานทพเย ในปจจบนนยมเลอกคครองดวยตนเอง โดยไมตองมแมสอหรอพอสอ ประเพณการแตงงานกมการเปลยนแปลงไปบางจากอดต เนองจากไดรบอทธพลทางวฒนธรรม ของไทย คอเพมพธทางพทธศาสนา มการเลยงพระ มการใหสนสอดทองหมน รวมทงการจด เชน การเลยงโตะจน แตกยงคงประเพณแบบดงเดมไวบางสวน

3. การขดเกลาทางสงคมในครอบครวของชาวกะเหรยงบานทพเย ยงคงยดถอความคดแบบดงเดม คอการเคารพผอาวโส ความกตญญ ความขยนหมนเพยร

การรกพรกนอง รกครอบครว ความคาดหวงใหลกเปนคนด มงานท า สามารถเลยงตวเองได การเลยงลกชายและ ลกสาวจะไมแตกตางกน พยายามสงเสรมใหลกมการศกษาสงขน การเลยงดลกเปนแบบประชาธปไตย รบฟงความคดเหนของลก แตจะคอยควบคมความประพฤตของลก และสอนใหลกรจกเปนคนตรงตอเวลา พยายามท างานและท าตนใหเปนแบบอยางทดแกลก

4. การรกษาอตลกษณหรอเอกลกษณทางวฒนธรรมของชาวกะเหรยงบานทพเย ยงคงพยายามรกษาอตลกษณ หรอเอกลกษณทางวฒนธรรมของชาวกะเหรยง ทงดานภาษาพด การแตงกาย และประเพณดงเดม แมวาความเจรญทางวฒนธรรมและเทคโนโลยดานตาง ๆ ไดแผขยายเขาไปสหมบ าน รวมท งการทประชากรของหมบานไดรบการศกษาเพมสงขนตามฐานะทางเศรษฐกจของแตละครอบครว แตอยางไรกตามเมออยในหมบาน ชาวกะเหรยงบานทพเย ยงคงใชภาษากะเหรยงเปนภาษาพดหรอการแตงกายแบบกะเหรยง และยงคงประเพณส าคญตามเทศกาลส าคญ ๆ ไวโดยเฉพาะผเฒาผแก ยงคงรกษาอตลกษณทางวฒนธรรมนไวและตองการสบทอดไปสลกหลานในรนตอไป

5. ปญหาครอบครวของชาวกะเหรยง ทพบเปนปญหาดานเศรษฐกจ การท ามาหากน เนองจากสวนใหญ


จะประกอบอาชพท าการเกษตร ท าไร ท าสวน ตามฐานะของแตละครอบครว ส าหรบปญหาครอบครวรนแรงนนไมปรากฏขอมล

ขอเสนอแนะ 1. ควรสรางความเขาใจและความรสกทดกบชาวกะเหรยงในหมบานทพเยรวมทงหมบานอน ๆ ในต าบล ชะแล เพอสรางความสมพนธทดตอกน มการถายทอดและผสมผสานวฒนธรรมซงกนและกน เพอสบสานและคงประเพณวฒนธรรมท ด งามของชาวกะเหรยงในประเทศไทยไวตอไป

2. เนองจากทางราชการไดยกฐานะชาวกะเหรยงในหมบานทพเย และหมบานอน ๆ ในอ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร ใหเปนคนไทย ดวยการมอบสญชาต

ไทยและบตรประชาชนไทยใหกบบคคลเหลาน ดงนนทางราชการจงควรสรางจตส านกในความเปนคนไทยใหกบชาวกะเหรยงดวย ขณะเดยวกนกควรใหการยกยอง และปฏบตตอชาวกะเหรยงดงกลาวเชนเดยวกนกบการปฏบตตอพนองคนไทยในพนทใกลเคยง เพอมใหเกดความรสกแปลกแยก หรอความแตกตางทางสงคม อนจะน ามาซงปญหาทางสงคมทอาจขยายกลายเปนปญหาทางดานความมนคงเหมอนเชนกรณท เกดขนใน 3 จงหวดชายแดนภาคใต ในปจจบน

บรรณานกรม งามพศ สตยสงวน, รศ.ดร. (2551). สถาบนครอบครวของกลมชาตพนธในกรงเทพมหานคร : กรณศกษาครอบครว ไทยโซง. กรงเทพฯ โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ชดประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร. (2552). รายงานผลการปฏบตงาน กองพลทหารราบท 9. -----------. (2557). รายงานผลการปฏบตงาน กองพลทหารราบท 9. สดา สงเดช. (2546). สมพนธภาพในครอบครว การอบรมเลยงด โครงสรางครอบครว การเหนคณคาในตวเอง และผลส าฤทธทางการเรยนของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง. องคการบรหารสวนต าบลชะแล.(2552).วารสารเพอการประชาสมพนธ วารสารองคการบรหารสวนต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร. ------------.(2557).วารสารเพอการประชาสมพนธ วารสารองคการบรหารสวนต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร.


พเชษฐ พมพเจรญ1

บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธของลกษณะทางประชากรกบการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานผานเครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทยเกบขอมลดวยแบบสอบถาม จากผอานซงใชงานเฟซบกทถกใจ (Like) เพอตดตามแฟนเพจของนตยสาร Men’s Health นตยสารแพรว นตยสาร Image และนตยสาร a day จานวน 400 ตวอยาง ผลการวจยพบวา ผอานเคยเหนหนาแฟนเพจนตยสารจากนตยสารฉบบเลมและตดตามแฟนเพจเพราะชนชอบนตยสารฉบบเลมอยแลว ในขณะทผอานสวนใหญมสวนรวมกบแฟนเพจของนตยสารอยในระดบปานกลาง (คะแนนเฉลยเทากบ 2.74 จากคะแนนเตม 5.00) และมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารเพราะการไดรบขอมลขาวสารจากแฟนเพจนตยสาร อกทงผอานสวนใหญใชประโยชนจากแฟนเพจของนตยสารเนองจากสามารถหาขอมลขาวสารททนสมยไดจากแฟนเพจของนตยสาร ตลอดจนผอานสวนใหญมความพงพอใจในแฟนเพจของนตยสารเพราะไดรบความรทมความทนสมยจากแฟนเพจ ในสวนของความสมพนธระหวางตวแปรทศกษาพบวา การรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานผานเครอขายสงคมออนไลนของนตยสาร มความสมพนธกนในทางบวก อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ P≤.01 ทงนตวแปรทมประสทธภาพมากทสดในการอธบายการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสาร คอ การใชประโยชน ค าส าคญ: การรบร การมสวนรวม การใชประโยชน ความพงพอใจ เครอขายสงคมออนไลน นตยสาร

1 อาจารยประจาสาขาวชาวารสารศาสตรและสอใหม คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต

การรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอาน ผานเครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทย


Perception, Participation, Uses and Satisfaction of the Readers through the Social Networks of Thai Magazines

Phichate Phimcharoen Abstract The purpose of this research was to study the relationship among demographic characteristics, perceptions, participations, benefits and satisfaction of readers through social networking of Thai magazines. Questionnaires were employed to investigate a sample of 400 readers who used Facebook and pressed Like in order to follow magazines’ Fan pages which were Men’s Health, Praew, Image, and a Day. Results showed that readers came across magazines’ Fan pages on the magazines and they also followed magazines’ Fan pages because they liked those magazines. Besides, most readers participated in magazines’ Fan pages in the medium level (averaged 2.74 out of 5.00 points) because they could receive information from the magazines’ Fan pages. In case of the uses of magazines’ Fan pages, most readers used them because they could update information from those Fan pages. Furthermore, most readers satisfied with the magazines’ Fan pages because they could gain lots of new information from them. As far as the relationship among the variables was concerned, it was revealed that perceptions, participations, uses and satisfaction of readers through social networking of Thai magazines were positively related with one another significantly at P≤ 0.01 Moreover, the most effective variable explaining the participation with the magazines’ Fan pages was benefits of the on-line network of the magazine. Keywords: Perception, Participation, Benefits, Satisfaction, Social network, Magazine

1 Lecturer of Department of Journalism and New Media Faculty of Communication Arts Kasem Bundit University


บทน า การสอสารมการพฒนามาตงแตอดตจนถงปจจบน โดยมการพฒนาอยางชา ๆ คอยเปนคอยไปตามววฒนาการของเทคโนโลย จนมาถงปจจบนซงมการพฒนาอยางรวดเรว และมการเกดขนของสอใหมจากการววฒนาการของเทคโนโลยคอมพวเตอร โดยเฉพาะอยางยงระบบการสอสารทสามารถเชอมโยงโลกทงใบใหต ดตอกน ได ใน เวลา เ พยง เส ยววนาท ด ว ยระบบอนเทอรเนต อนเทอร เนต กลายเปนส อ อ เลกทรอนกสทางการสอสารสมยใหมทสาคญขนตามลาดบ จนกลายเปนส วนหน ง ในชว ตประจ าวนของโลกเรา อนเทอรเนตทาใหการตดตอสอสารไมขนอยกบเวลาและสถานท อ กท ง ย ง ม ช อ งทา งการต ด ต อส อ ส า รทหลากหลายรปแบบต งแต ไปรษณย อ เลกทรอนกส (Electronic mail: e-mail) หองสนทนา (Chatroom) เวบบอรด (Webboard) ทสามารถพดคยผานแปนพมพ ตอมาพฒนาเปนกลองวดโอขนาดจว (Webcam) ทสามารถสอสารกบฝายตรงขามไดทงภาพและเสยง ในหลายปทผานมา นกการตลาดไดเหนการเตบโตอยางรวดเรวของเฟซบก (Facebook) ในฐานะทเปนเครอขายสงคมออนไลนทใหญทสดในโลก ณ ขณะน ดวยจานวนผคนทใชงานทวโลกเปนจานวนมาก เฟซบกยงกลายมาเปนเครองมอสอสารโดยตรงกบลกคา และดงดดลกคากลมเปาหมายใหมใหเขามามสวนรวมกบกจกรรมตาง ๆ ของสนคา (สธรพนธ สกรวตร, 2554) จากการศกษาผใชเฟซบกในสหรฐอเมรกา (สธรพนธ สกรวตร, 2554) จานวน 1,500 คน ในเดอน

กนยายน ป 2553 พบวา 38% ของผทใชงานเฟซบก มการกดถกใจ (Like) อยางนอย 1 สนคา ซงโดยเฉลยผใชงานเฟซบกเหลานไดกดถกใจใหกบ 9 Pages ซงเปนโอกาสทใชเปนชองทางในการสอสารกบสนคา เมอพจารณาเหตผลของคนทเขามากดถกใจจะพบวา 39% กดเพอตองการแสดงออกวาสนบสนนสนคานน ๆ 34% กดเพอตองการรบขอมลขาวสารตาง ๆ ของสนคานน ๆ 25% กดเพอตองการเขาถงขอมลสาคญทไมสามารถหาไดจากทอน 21% กดเพอตองการรจกสนคานน ๆ มากยงขน 13% กดเพอตองการสรางความสมพนธกบสนคา ซงเมอดจากตวเลขกจะเหนวาเปอรเซนตของคนทกดของผบรโภคมเหตผลทหลากหลาย การนาเสนอเนอหาของการโพสตแบบผสมผสานอยางลงตว บนหนาสาหรบโพสตขอความ (Wall) จงเปนโจทยทยาก และเปนเรองททาทาย เมอเครอขายสงคมออนไลน (Social network) อยางเฟซบกเขามามบทบาทในการทาการตลาดยคใหมของนกการตลาดทเขาถงกลมผบรโภคไดอยางรวดเรวและงายดาย ประกอบกบการลงทนทนอยมากเมอเทยบกบสออน ทาใหหลายสนคาเขามาทาการตลาดบนเฟซบก สาหรบธรกจสอสงพมพทจดจาหนายทงหนงสอพมพ นตยสาร กหนมาใหความสนใจกบการใชแฟนเพจ (Fan Page) ในเฟซบกเปนชองทางในการตดตอสอสารกบผคนทสนใจและลกคา ในสหรฐอเมรกา นตยสารทมจานวนการกดถกใจแฟนเพจมากทสดเกอบ 6 ลาน คอ นตยสาร Playboy สวนนตยสารอน ๆ กประสบความสาเรจพอสมควร ดงตารางท 1

Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014 แผนภมแสดงจานวนแฟนเพจของนตยสารในสหรฐอเมรกา ในเดอนมถนายน 2554 ทมา: http://www.emediavitals.com/ สาหรบแฟนเพจของนตยสารของไทยนน มนตยสารหลายฉบบไดทาแฟนเพจขนมาเพอใหผทสนใจคอยตดตามขาวสาร จากการสารวจพบวา นตยสารไทยท

มแฟนเพจมาก ไดแก นตยสาร Men’s Health นตยสารแพรว นตยสาร Image นตยสาร a day เปนตน โดยมแฟนเพจ ดงตอไปน


ตารางท 1 แจกแจงจานวนแฟนเพจของนตยสาร

แฟนเพจของนตยสาร จานวนผตดตาม Men's Health 33,819 แพรว 82,750 Image 39,165 a day 255,922

ทมา : www.facebook.com ขอมล เมอวนท 27 เมษายน 2555 จานวนแฟนเพจสามารถวดความนยมทผคนตดตามขาวสาร ความเคลอนไหวของนตยสารตาง ๆ เหลาน แตทางนตยสารเองควรทราบถงความตองการของผคนทตดตามดวยวามความตองการอะไรจากนตยสารบาง ซงเครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทยเปนชองทางทนตยสารสามารถสอสารกบผ อานไดโดยตรง และมความเฉพาะกลม จากทมาและความสาคญของปญหาดงทไดกลาวมานน จะเหนไดวาแฟนเพจไดเขามามบทบาทสาคญในการสงตอขอมลนตยสารไปยงผอานกลมเปาหมาย ซงในสถานการณปจจบนทมการแขงขนทางธรกจสง บทบาทของแฟนเพจถกยกระดบใหเปนหนงในเครองมอสอสารการตลาดทผผลตนตยสารนามาใชมากขน จงนาไปสประเดนของการศกษาการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานผานเครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทย ซงจะเปนคาตอบไดดถงประสทธผลของแฟนเพจทจะเปนประโยชนตอวงการนตยสารไทยตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผ อานจากแฟนเพจนตยสารไทย 2. เพอศกษาความสมพนธระหวางการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานแฟนเพจนตยสารไทย

3. เพอศกษาตวแปรทสามารถอธบายถงการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทยของผอานไดดทสด สมมตฐานการวจย 1.ผอานทมลกษณะทางประชากรแตกตางกนมการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจในแฟนเพจนตยสารไทยแตกตางกน 2.การรบรถงแฟนเพจของผอานมความสมพนธกบการมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทย 3.กา ร ม ส ว น ร ว ม ก บ แ ฟน เพจ ขอ งผ อ า น มความสมพนธกบการใชประโยชนและความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทย 4.การใชประโยชนจากแฟนเพจของผ อานมความสมพนธกบความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทย 5. การใชประโยชนจากแฟนเพจของผอานเปนตวแปรทมประสทธภาพมากทสดในการอธบายการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทย ขอบเขตการวจย การวจยครงนมงศกษาเฉพาะการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานผานแฟนเพจของนตยสารไทย เกบขอมลระหวางวนท 1 ตลาคม 2556 – 31 ธนวาคม 2556 ผวจยกาหนดขนาดกลมตวอยางทงสนจานวน 400 คน โดยตองเปนผทใชงานเฟซบกและถกใจเพอตดตามแฟนเพจของนตยสารซง


จะศกษาเฉพาะแฟนเพจของนตยสาร Men’s Health นตยสารแพรว นตยสาร Image และนตยสาร a day โดยเกบขอมลผานสอออนไลนจานวน 200 ตวอยางและเกบขอมลจากแบบสอบถามจานวน 200 ตวอยาง ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ผลการวจยนจะไดทราบถงการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานถงแฟนเพจนตยสารไทย 2. ผลการวจยนจะไดทราบถงความสมพนธระหวางการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานแฟนเพจนตยสารไทย โดยทผผลตนตยสารสามารถนาขอมลทไดรบไปพฒนาหรอปรบปรงขอมลขาวสารตาง ๆ ใหสอดคลองกบความตองการของผ อานทใช เครอขายสงคมออนไลนของนตยสารไทย 3. ผลการวจยทาใหทราบถงตวแปรทมอทธพลตอการมสวนรวมของผอานแฟนเพจนตยสารไทย ซงจะเปนขอมลสาคญใหนตยสารตาง ๆ สามารถนาไปใชในการวางแผนกลยทธการสอสารเพอใหผอานเกดการมสวนรวมมากขน แนวคดเกยวกบเวบไซตเครอขายสงคม เฟซบกเปนเวบไซตเครอขายสงคมออนไลน ทเปดใหทกคนไดสมครเปนสมาชกไดฟรและสมาชกสามารถรวมแบงปนความคดเหน ความรสก ขอมล ขาวสาร รปภาพ วดโอ ฯลฯ ซงเปนวธการนาเสนอไลฟสไตลของตนเองอยางหนง (ฐตกานต นธอทย, 2554) เฟซบกเพจ (Facebook Page) เปนการทาตลาดอยางหนงบนเวบไซตเครอขายสงคมออนไลน จดไดวาเปนการทาการตลาดแนวใหมสาหรบสงคมในปจจบน ถาทาการตลาดไดดและเจาะตรงกลมเปาหมาย กจะมโอกาสเขาถงกลมลกคาไดไมยาก อกทงการทาเฟซบกเพจ กทาไดฟร ไมมคาใชจาย และมแอพพลเคชนตาง ๆ มากมายรองรบ (ฐตกานต นธอทย, 2555) การทจะทาใหเฟซบกเพจ (Facebook Page) หรอ แฟนเพจ (Fan Page) ไดรบความนยมนนเปนเรอง

สาคญ เพราะหากทาหนาแฟนเพจออกมาแลว แตไมไดรบความนยม กไมมเหตผลใดทตองทาขนมา ดงนนตองหาวธทจะทาใหแฟนเพจทสรางขนไดรบการตอบรบและเขารวมกนกด “Like” (@mimee &@ tuirung, 2554) เฟซบก เปนเวบไซตเครอขายสงคมหนงทมผใชทวโลกมากกวา 1,200 ลานคน (Gonzalez, 2013) องคกรธรกจสามารถสอสารกบลกคาทเปนผใชเฟซบกไดผานหนาแฟนเพจองคกรธรกจทรองรบการใชงานดานธรกจและการพาณชยของเฟซบก แบงออกเปน 3 กลม คอ 1. องคกรธรกจ บรษท 2. ตราสนคาและผลตภณฑ 3. ธรกจทองถน ลกคาเขามาเปนสมาชกหนาเพจไดโดยการเลอกแอพลเคชน “ถกใจ” (Like) ลกคาจะกลายเปนแฟนเพจขององคกรธรกจนน ๆ ซงเปนการเขารวมแบบสมครใจของลกคา ในการเปดรบขอมลตาง ๆ ขององคกรธรกจ นกการตลาดสามารถเขาถงขอมลพนฐานสาคญของแฟนเพจไดผานบรการขอมลเชงลก (Facebook Insight) (ฐตกานต นธอทย, 2554) สามารถวเคราะหพฤตกรรมการใชเฟซบกและชวงเวลาในการเขาหนา เ พ จ ข อ ง ต ร า ส น ค า ไ ด ท ง ข อ ม ล ท า งประชากรศาสตร รปแบบการดาเนนชวต (Lifestyle) จ านวนคร ง ช ว ง เวลา และกจกรรมท แฟนเพจมปฏสมพนธกบหนาเพจ (ธนส บญอา, 2553) นาขอมลดงกลาว เปนฐานขอมลในการพฒนาความสมพนธกบลกคา รวมทงสรางกจกรรมทางการตลาดใหตรงความสนใจของกลมลกคาเปาหมาย สถาบนวจยเนลสน (Nielsen) ทาการสารวจความเชอถอในโฆษณาของผบรโภคชาวเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Trust in Advertising for Southeast Asian Consumers ) พบวา ในประเทศไทย เฟซบกมอทธพลตอการตดสนใจซอของผบรโภครอยละ 20 ซงอยในระดบสง เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยระดบโลกรอยละ 19 และระดบเอเชยตะวนออกเฉยงใตรอยละ 14 เนองจากผบรโภคไทยเปดรบขอมลจากเฟซบก เพอการเขาถงขอมลทสะดวกรวดเรว นอกจากนผลการวจยยงพบวา การเลอก “ถกใจ” ของกลมเพอนในทศนคตของผบรโภคไทย คอ การแนะนาหรอบอกตอ ซงผบรโภคไทยมความเชอในการบอกตอของเพอน รอยละ 85 ทาใหเกด


ความสนใจขอมลขององคกรธรกจมากขน ขอมลในเดอนพฤษภาคม ป พ.ศ. 2554 พบวา การบอกตอมผลตอการตดสนใจซอรอยละ 20-25 (สกร แมนชยนมต, 2554) อยางไรกตามองคกรธรกจจานวนมากท ใช เฟซบกเปนเครองมอทางการตลาด ยงขาดความเขาใจในการวางกลยทธการตลาด ทศนคตของลกคา การแบงสวนตลาด และกลมเปาหมาย รปแบบการสอสารและขอมลเนอหาทสอดคลองกบสออน ๆ ขององคกรธรกจ ทาใหการใชเวบไซตเครอขายสงคมไมบรรลเปาหมาย (ภเษก ชยนรนดร, 2554) สอดคลองกบขอมลจากบรษท Burson Marsteller ระบวา องคกรธรกจไทยยงใชเวบไซตเครอขายสงคมไดยงไมมประสทธภาพ เนองจากผบรหารไมไดตระหนกถงความสาคญและประสทธภาพในการใชเวบไซตเครอขายสงคมทางการตลาด รวมทงผใชเฟซบกทเปนแฟนเพจขององคกรธรกจ ยงใชเฟซบกเพอความบนเทงกบกลมเพอนมากกวาการสอสารกบองคกรธรกจ วธด าเนนการวจย การว จ ยน เ ป นการว จ ย เ ช ง ส า ร วจ โ ดย ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง คอ ผใชเครอขายสงคมออนไลนเฟซบก (www.facebook.com) ทเปนแฟนเพจของนตยสารไทย ผวจยกาหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชเกณฑจากตารางสาเรจรปในการกาหนดกลมตวอยางของ Yamane (1973) ทจานวนประชากรมากกวา 100,000 คน ทระดบความเชอมน 95% ความคลาดเคลอน 5 % ในการวจยนผวจยกาหนดขนาดกลมตวอยางทงสนจานวน 400 คน โดยอาศยการเลอกตวอยางแบบแบงเปนชนภม (Stratified sampling) และแบบกาหนดโควตา (Quota samping) ตามวตถประสงค (Purposive) ดงน ขนท 1 แบงกลมนตยสารออกเปน 4 ประเภท ไดแก นตยสารผชาย นตยสารผหญง นตยสารแฟชน และนตยสารสาหรบคนรนใหม ขนท 2 เลอกนตยสารจากแตละประเภททมผตดตามแฟนเพจเปนจานวนมาก ดงน นตยสารผชายเลอกนตยสาร Men’s Health นตยสาร

ผหญงเลอกนตยสารแพรว นตยสารแฟชนเลอกนตยสาร Image นตยสารสาหรบคนรนใหมเลอกนตยสาร a day ขนท 3 กาหนดใหแตละแฟนเพจของนตยสารมจานวนกลมตวอยางเทากน ๆ คอ 100 คน โดยแฟนเพจนตยสาร Men’s Health เปนเพศชาย 100 คน แฟนเพจนตยสารแพรว เปนเพศหญง 100 คน แฟนเพจนตยสาร Image เปนเพศชาย 50 คนและเพศหญง 50 คน แฟนเพจนตยสาร a day เปนเพศชาย 50 คนและเพศหญง 50 คน จากนนทาการเกบขอมลจากกลมตวอยางในแตละแฟนเพจ จนครบตามจานวนทกาหนดไว เครองมอทใชในการเกบขอมล เ ค ร อ ง ม อ ท ใ ช ค อ แ บ บ ส อ บ ถ า ม (Questionnaire) มลกษณะเปนแบบสอบถามปลายปด (Closed-ended questionnaire) แบบคาถามใหเลอกตอบและแบบ Likert Scale การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรปทางสถต สาหรบสถตทใชในการวเคราะหไดแก 1) สถตเชงพรรณนา (Descriptive statistics) 2) สถตเชงอนมาน (Inferential statistics) ใชการทดสอบความแตกตางและการทดสอบความแปรปรวน (t-test และ One-way ANOVA) การทดสอบสหสมพนธระหวางตวแปร (Pearson’s product moment correlation coefficient) และการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณแบบเปนขนตอน (Stepwise multiple-regression analysis) ผลการวจย ขอมลทางประชากร ผอานสวนใหญมอาย 20-30 ป เปนนกเรยน นกศกษา มการศกษาในระดบปรญญาตร และมรายไดตากวา 10,000 บาท ขอมลการใชงานเฟซบก ผอานสวนใหญใช เฟซบกทบาน คอนโด หอพก ทพกอาศย และเชอมตอ เฟซบกโดย Smart phone ผอานใชเฟซบกทกวน ๆ ละมากกวา


3 ชวโมง และชวงเวลาทใชงานเฟซบกอยระหวางเวลา 18.01–24.00 น. การรบรถงแฟนเพจของนตยสารไทย ผอานสวนใหญเคยเหนหนาแฟนเพจนตยสารไทยจากนตยสารฉบบเลม ขณะทผ อานมการรบร โดยรวมถงแฟนเพจของนตยสารไทยอยในระดบมาก (คะแนนเฉลยเทากบ 3.64 จากคะแนนเตม 5.00) ทงนประเดนทผอานมการรบรในระดบมากทสด คอ การตดสนใจกด Like เพอตดตามแฟนเพจของนตยสาร เพราะชนชอบนตยสารฉบบเลมอยแลว สวนประเดนทมการรบรในระดบนอยทสด คอ การตดสนใจกดถกใจเพอตดตามแฟนเพจของนตยสาร เพราะเพอนกดถกใจกนมาก การมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทย ผอานสวนใหญมสวนรวมโดยรวมกบแฟนเพจของนตยสารไทยอยในระดบปานกลาง (คะแนนเฉลยเทากบ 2.74 จากคะแนนเตม 5.00) ทงนประเดนทผอานมสวนรวมในระดบมากทสด คอ การไดรบขอมลขาวสารจากแฟนเพจนตยสาร สวนประเดนทมสวนรวมในระดบนอยทสด คอ การมสวนรวมในการเปนผตงกระทโพสตขอมลขาวสารในแฟนเพจนตยสาร

การใชประโยชนจากแฟนเพจนตยสารไทย ผอานสวนใหญมการใชประโยชนโดยรวมจากแฟนเพจของนตยสารไทยอยในระดบมาก (คะแนนเฉลยเทากบ 3.56 จากคะแนนเตม 5.00) ทงนประเดนทผอานมการใชประโยชนในระดบมากทสด คอ การใชประโยชนในการหาขอมลขาวสารททนสมยจากแฟนเพจของนตยสาร สวนประเดนทมการใชประโยชนในระดบนอยทสด คอ การใชประโยชนในการแสดงความคดเหนของตนเองในแฟนเพจนตยสาร ความพงพอใจทมตอแฟนเพจของนตยสารไทยผอานสวนใหญมความพงพอใจโดยรวมจากแฟนเพจของนตยสารไทยอยในระดบมาก (คะแนนเฉลยเทากบ 3.74 จากคะแนนเตม 5.00) ทงนประเดนทผอานมความพงพอใจในระดบมากทสด คอ การไดรบความรทมความทนสมยจากแฟนเพจของนตยสาร สวนประเดนทมความพงพอใจในระดบนอยทสด คอ ความสามารถสรางความสมพนธกบเพอน ๆ และบคคลอนไดในแฟนเพจนตยสาร

การทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานท 1 ผอานทมลกษณะทางประชากรแตกตางกนมการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจในแฟนเพจนตยสารไทยแตกตางกน ตารางท 2 เปรยบเทยบคาเฉลยการรบรถงแฟนเพจนตยสารไทยระหวางผอานทมลกษณะทางประชากรแตกตางกน ลกษณะทางประชากร คาเฉลยการรบร t P เพศ ชาย 3.57 -2.58 .010

หญง 3.72 ลกษณะทางประชากร คาเฉลยการรบร F P อาย ตากวา 20 ป 3.60 0.42 .743

20 - 30 ป 3.64 31 - 40 ป 3.62 มากกวา 40 ป 3.72

การศกษา มธยมศกษา 3.65 1.15 .329 ปรญญาตร 3.62 ปรญญาโท 3.73 ปรญญาเอก 3.80 รายไดตอเดอน ตากวา 10,000 บาท 3.64 .06 .981 10,000 – 20,000 บาท 3.63 20,001 – 30,000 บาท 3.67


สงกวา 30,000 บาท 3.64 อาชพ นกเรยน/นกศกษา 3.66 1.06 .384 ขาราชการ/พนกงานของรฐ 3.64 พนกงานรฐวสาหกจ 3.81 พนกงานเอกชน 3.57 เจาของกจการ 3.65 อาชพอสระ 3.73 อน ๆ 3.38

จากตารางท 2 พบวาผอานเพศชายและหญงมการรบรถงแฟนเพจของนตยสารไทยแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยเพศหญงมการรบรสง

กวาเพศชาย สวนอาย ระดบการศกษา รายไดตอเดอน อาชพทแตกตางกนพบวามการรบรถงแฟนเพจนตยสารไทยไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 3 เปรยบเทยบคาเฉลยการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทยระหวางผอานทมลกษณะทางประชากรแตกตางกน

ลกษณะทางประชากร คาเฉลย การมสวนรวม

t P

เพศ ชาย 2.69 -1.49 .137 หญง 2.80

ลกษณะทางประชากร คาเฉลย การมสวนรวม F P อาย (1) ตากวา 20 ป 2.75 3.64 .013

คทแตกตาง (2)>(3)

(2) 20 - 30 ป 2.82 (3) 31 - 40 ป 2.47 (4) มากกวา 40 ป 2.59

การศกษา (1) มธยมศกษา 2.74 1.71 .164 (2) ปรญญาตร 2.79 (3) ปรญญาโท 2.63 (4) ปรญญาเอก 2.39 รายไดตอเดอน (1) ตากวา 10,000 บาท 2.80 3.87 .010


(2) 10,000 – 20,000 บาท 2.84 (3) 20,001 – 30,000 บาท 2.59 (4) สงกวา 30,000 บาท 2.51 อาชพ (1) นกเรยน/นกศกษา 2.85 1.62 .139 (2) ขาราชการ/พนกงานของรฐ 2.56 (3) พนกงานรฐวสาหกจ 2.75 (4) พนกงานเอกชน 2.63 (5) เจาของกจการ 2.60 (6) อาชพอสระ 2.81 (7) อน ๆ 2.48


จากตารางท 3 พบวาอายและรายไดตอเดอนของผอานทแตกตางกนมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทยแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยเพศหญงมการมสวนรวมสงกวาเพศชาย และผมรายไดตา

มแนวโนมของการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทยสงกวาผมรายไดสง สวนระดบการศกษา และอาชพทแตกตางกน พบวาการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทยไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 4 เปรยบเทยบคาเฉลยการใชประโยชนจากแฟนเพจนตยสารไทยระหวางผอานทมลกษณะทางประชากรแตกตางกน

ลกษณะทางประชากร คาเฉลย การใชประโยชน

t P

เพศ ชาย 3.49 -2.36 .018 หญง 3.64

ลกษณะทางประชากร คาเฉลย การใชประโยชน

F P

อาย (1) ตากวา 20 ป 3.64 2.80 .040 คทแตกตาง (1)>(4)

(2) 20 - 30 ป 3.61 (3) 31 - 40 ป 3.41 (4) มากกวา 40 ป 3.38



(2) 10,000 – 20,000 บาท 3.67 (3) 20,001 – 30,000 บาท 3.46 (4) สงกวา 30,000 บาท 3.35 อาชพ (1) นกเรยน/นกศกษา 3.64 1.60 .146 (2) ขาราชการ/พนกงานของรฐ 3.37 (3) พนกงานรฐวสาหกจ 3.55 (4) พนกงานเอกชน 3.55 (5) เจาของกจการ 3.30 (6) อาชพอสระ 3.55 (7) อน ๆ 3.40

จากตารางท 4 พบวา เพศ อาย และรายไดตอเดอนของผอานทแตกตางกนจะมการใชประโยชนจากแฟนเพจนตยสารไทย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยเพศหญงมการใชประโยชนรวมสงกวาเพศชาย อายตากวา 20 ป มกมการใชประโยชน

มากกวาอายมากวา 40 ป และรายไดตามแนวโนมการใชประโยชนมากวารายไดสง สวนระดบการศกษา อาชพแตกตางกนพบวามการใชประโยชนจากแฟนเพจนตยสารไทยไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05


ตารางท 5 เปรยบเทยบคาเฉลยความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทยระหวางผอานทมลกษณะทางประชากรแตกตางกน ลกษณะทางประชากร คาเฉลย

ความพงพอใจ t P

เพศ ชาย 3.66 -2.83 .005 หญง 3.83

ลกษณะทางประชากร คาเฉลย ความพงพอใจ

F P

อาย (1) ตากวา 20 ป 3.81 2.76 .042 คทแตกตาง (1)>(3)

(2) 20 - 30 ป 3.79 (3) 31 - 40 ป 3.57 (4) มากกวา 40 ป 3.60


(2) 10,000 – 20,000 บาท 3.79 (3) 20,001 – 30,000 บาท 3.71 (4) สงกวา 30,000 บาท 3.61 อาชพ (1) นกเรยน/นกศกษา 3.79 .53 .782 (2) ขาราชการ/พนกงานของรฐ 3.68 (3) พนกงานรฐวสาหกจ 3.81 (4) พนกงานเอกชน 3.72 (5) เจาของกจการ 3.60 (6) อาชพอสระ 3.70 (7) อน ๆ 3.69

จากตารางท 5 พบวา เพศ อาย ของผอานทแตกตางกนจะมความพงพอใจจากแฟนเพจนตยสารไทย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยเพศชายมความพงพอใจสงกวาเพศหญง กลมอายตา

(ต ากวา20 ป ) มความพงพอใจสงกวากลมอายส ง (31-40 ป) สวนระดบการศกษา รายไดตอเดอน อาชพแตกตางกนพบวามความพงพอใจจากแฟนเพจนตยสารไทยไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05


การทดสอบสมมตฐานท 2- 4 ตารางท 6 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของแฟนเพจนตยสารไทย

ตวแปร การรบรแฟนเพจ การมสวนรวม กบแฟนเพจ

การ ใ ชประโยชนจากแฟนเพจ

ความพงพอใจ ทมตอแฟนเพจ

การรบรแฟนเพจ 1 .405** .511** .485** การมสวนรวมกบแฟนเพจ 1 .533** .422** การใชประโยชนจากแฟนเพจ 1 .683** ความพงพอใจทมตอแฟนเพจ 1 ** p<.01 สมมตฐานท 2 การรบรถงแฟนเพจของผ อานท มความสมพนธกบการมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทย การรบรมความสมพนธในทางบวกกบการมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทย ในทางบวกและในระดบสง (0.405-0.511) อยางมนยสาคญ (P≤ 0.01) แสดงวา หากผอานมการรบร ในระดบสงกจะส งผลใหการมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานทมตอแฟนเพจนตยสารไทย อยในระดบสงดวย หรอในทางตรงกนขามหากผอานมการบรในระดบตากสงผลใหการมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจของผอานทมตอแฟนเพจนตยสารไทย อยในระดบตาดวยเชนกน สมมตฐานท 3 การมสวนรวมกบแฟนเพจของผอานมความสมพนธกบการใชประโยชนและความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทย

จากตารางท 6 การมสวนรวมกบแฟนเพจของผอานมความสมพนธในทางบวกกบการใชประโยชนและความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทย ในทางบวกและในระดบสง (0.422 -0.533) อยางมนยสาคญ(P≤0.01) แสดงวา หากผอานมสวนรวมกบแฟนเพจอย

ในระดบสงกจะสงผลใหการใชประโยชนและความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทยอยในระดบสงดวย หรอในทางตรงกนขามหากผอานมสวนรวมกบแฟนเพจอยในระดบตากจะสงผลใหการใชประโยชนและความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทยอยในระดบตาดวยเชนกน สมมตฐานท 4 การใชประโยชนจากแฟนเพจของผอานมความสมพนธกบความพงพอใจท มตอแฟนเพจนตยสารไทย

จากตารางท 6 การใชประโยชนจากแฟน เพจของผอานมความสมพนธในทางบวกกบความพงพอใจทมตอแฟนเพจนตยสารไทย และในระดบสง (0.683) อยางมนยสาคญ (P≤ 0.01) แสดงวา หากผอานมการใชประโยชนจากแฟนเพจอยในระดบสงกจะมความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทยในระดบสงดวย หรอในทางตรงกนขามหากผอานมการใชประโยชนจากแฟนเพจอยในระดบตากจะมความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทยในระดบตาดวยเชนกน


สมมตฐานท 5 การใชประโยชนจากแฟนเพจของผอานเปนตวแปรทมประสทธภาพมากทสดในการอธบายการ

มสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทย

ตารางท 7 สรปผลการวเคราะหเพอศกษาปจจยสาคญระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม คอ การมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสาร

ตวแปรอสระ R2 R2 Change

F B Beta Sig

การใชประโยชน

0.284 0.284 158.221 0.613 0.533 .000

การใชประโยชนและการรบร

0.308 0.024 88.479 0.507 0.240

0.441 0.180

.000

การใชประโยชน การรบรและ รายไดตอเดอน

0.316 0.008 61.098 0.487 0.254 -0.063

0.424 0.190 -0.091

.000

จากตารางท 7 พบวาการมสวนรวมกบแฟนเพจ

นตยสารขนอยกบตวแปรสาคญ 3 ตว คอ การใชประโยชน การรบร และรายไดตอเดอน โดยทงสามตวแปรนสามารถรวมกนทานายหรออธบายความแปรปรวนตอตวแปรตาม คอ การมสวนรวมกบแฟนเพจ ไดรอยละ 31.60 และมนยสาคญทระดบ .001 สาหรบตวแปรทสาคญทสด คอ การใชประโยชน ตวแปรนสามารถอธบายถงการมสวนรวม ไดรอยละ 28.40 และมนยสาคญทระดบ .001 เมอเพมตวแปรการรบรจะทาใหสามารถอธบายผลไดมากขนอก รอยละ 2.40 และเมอเพมตวแปรรายไดตอเดอนจะทาใหสามารถอธบายผลไดมากขนอก รอยละ 0.80 ดงนน การใชประโยชนเปนตวแปรทสามารถอธบายการมสวนรวมได และเปนตวแปรทมประสทธภาพมากทสดในการมสวนรวม การอภปรายผล 1. การรบรถงแฟนเพจของนตยสารไทย

ผลการวจยการรบรถงแฟนเพจของนตยสารไทยพบวาผอานสวนใหญเคยเหนหนาแฟนเพจนตยสารจากการแนะนาของนตยสารฉบบเลม สวนการรบรทผอานตดสนใจกดถกใจเพอตดตามแฟนเพจของนตยสารไทยมากทสดนนเพราะชนชอบนตยสารฉบบเลมอยแลว รองลงมาเพราะความโดดเดนของหนาแฟนเพจนตยสาร สดทายตดตามแฟนเพจของนตยสารเพราะเพอนกดถกใจกนมาก จากผลการวจยทกลาวมาในขางตนจะเหนไดวาผอานมการรบรแฟนเพจของนตยสารไทย เปนไปตามแนวคดของ Assael (2004) ไดอธบายถงกระบวนการรบรไว 3 ขนตอน ดงน คอ การเลอกสรร การจดระเบยบ และการแปลความหมายของสงเรา องคประกอบแรกของการรบร คอ การเลอกสรร กลาวคอ ผบรโภคจะเปดรบสงเราทางการตลาดและเลอกสนใจกบสงเราทตรงกบความตองการและทศนคตของตน โดยแบงออกไดเปน การเปดรบ (Exposure) และความสนใจ (Attention) ซงการเปดรบจะเกดขนเมอประสาทสมผสทง 5 ของผบรโภคถกกระตนจากสงเรา โดยผบรโภคจะทาการเปดหรอไมเปดรบสงเรานน ขนอยกบความสนใจหรอความ


เกยวพนกบสงเราตาง ๆ สวนความสนใจนนหมายถงการทผบรโภคเลอกเปดรบสงเราทตนเองสนใจ หรอมความเกยวของกบตนเองเทานน และจะทาการหลกเลยงสงเราทไมนาสนใจหรอไมตรงกบความตองการ ซง Assael (2004) ไดเรยกกระบวนการขนแรกนวา การรบรและเลอกสรร จะเหนไดวาแนวคดตาง ๆ ทไดกลาวมานนมความสอดคลองและสามารถใชอธบายเกยวกบการทผอานรบรโดยตดสนใจกดถกใจ เพอตดตามแฟนเพจของนตยสารไทยไดเปนอยางด 2. การมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทย

ผลการวจยการมสวนรวมกบแฟนเพจของนตยสารไทยทผอานสวนใหญมสวนรวมเพราะการไดรบขอมลขาวสารจากแฟนเพจของนตยสาร รองลงมาไดแก การกดถกใจขอมลขาวสารตาง ๆ ของแฟนเพจนตยสาร การกดแบงปนขอมลขาวสารตาง ๆ จากแฟนเพจนตยสาร การไดแนะนาแฟนเพจนตยสารโดยการเชญเพอนของทานใหถกใจหนาแฟนเพจ การแทก (Tag) รปของแฟนเพจนตยสารใหเพอนหรอผอน การเขยนขอความแสดงความคดเหนในกระทตาง ๆ ของแฟนเพจนตยสาร การไดรวมกจกรรมตาง ๆ ในแฟนเพจนตยสาร และการมสวนรวมในการเปนผตงกระทโพสตขอมลขาวสารในแฟนเพจนตยสาร ตามลาดบ จากผลการวจยทกลาวมาในขางตนจะเหนไดวาผ อานมสวนรวมกบแฟนเพจของนตยสารไทย เปนไปตามแนวคดของ Cohen and Uphoff (1980) ไดมการนาเสนอถงลกษณะของการมสวนรวมของประชาชน โดยแบงออกเปน 4 แบบ คอ 1) การมสวนรวมในการตดสนใจ (Decision making) ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ รเรมตดสนใจ ดาเนนการตดสนใจ และตดสนใจปฏบตการ 2) การมสวนรวมในการปฏบตการ (Implementation) ประกอบไปดวยการสนบสนนดานทรพยากร การบรหาร และการประสานขอความชวยเหลอ 3) การมสวนรวมในผลประโยชน (Benefits) ไมวาจะเปนผลประโยชนทางดานวตถ ผลประโยชนทางดานสงคม หรอผลประโยชนสวนบคคล 4) การมสวนรวมในการประเมนผล (Evaluation) สวนของการมสวนรวมของประชาชนในองคกรสอ ไดอธบายไววาองคกรสอหรอองคกรอนใดทมนโยบายหรอพนธกจ

ในการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน ไมวาจะเปนองคกรภาครฐ ภาคเอกชน หรอภาคประชาสงคม มกมระดบความเขมขนของการม ส วนร วมท แตกต า งหลากหลายไปตามวตถประสงคหรอเปาหมายขององคกรนน ๆ ในภาพรวมสามารถแบงระดบการสงเสรมบทบาทการมสวนรวมของประชาชนไดเปน 5 ระดบ ไดแก 1) Inform มเปาหมายใหประชาชนไดรบรขอมลขาวสารตามทองคกรตองการจะใหหรอองคกรสามารถใหได 2) Consult ขอคาปรกษาหรอรบฟงความคดเหนจากประชาชนในประเดนตาง ๆ ตามทองคกรมความประสงคจะไดเพมเตม 3) Involve เชญชวนหรอดงภาคประชาชนเขารวมในกระบวนการวางแผน หรอตดสนใจในบางเรอง 4) Collaborate รวมมอกนเปนพนธมตรการทางานในรปแบบตาง ๆ รวมทงการตงเปนกรรมการในองคคณะทมอานาจหนาทอยางชดเจน 5) Empower เสรมพลงอานาจหรอกระจายอานาจในระดบใดระดบหนงใหประชาชนไปดแลรบผดชอบดวยตนเอง จะเหนไดวาแนวคดตาง ๆ ทไดกลาวมานนมความสอดคลองและสามารถใชอธบายเกยวกบการทผอานมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารไทยไดเปนอยางด 3. การใชประโยชนจากแฟนเพจนตยสารไทย

ผลการวจยการใชประโยชนจากแฟนเพจของนตยสารไทยทผ อานสวนใหญใชประโยชนในการหาขอมลขาวสารททนสมย รองลงมาไดแก การใชประโยชนในการใชเวลาวางและไดรบความบนเทง การใชประโยชนในการนาขอมลขาวสารไปชวยในการตดสนใจ การใชประโยชนดานความสมพนธกบเพอนและคนในสงคม และการใชประโยชนในการแสดงความคดเหนของตนเอง ตามลาดบ จากผลการวจยทกลาวมาในขางตนจะเหนไดวาผอานมการใชประโยชนจากนตยสารไทย เปนไปตามแนวคดของ Lee B. Becker (1979) วเคราะหองคประกอบของความพงพอใจ 3 องคประกอบ คอ 1) ก า รต ดตามข า วส ารและการแนะน าพฤต ก ร รม (Surveillance/Guidance) ซงสะทอนใหเหนขอบเขตทปจเจกชนใชสอมวลชน เพอจะไดรบขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการตดสนใจและเพอใหรเทาทนเหตการณตาง ๆ ทเกดขน 2) การใชประโยชนทางการตดตอสอสาร


(Communicatory Utility) ความตนเตน (Excitement) และเสรมยาความเชอ (Reinforcement) ซงครอบคลมถงการหลบหนจากงานประจา การพดคยแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบขาวสารกบผ อน และการซมซบขาวสารเขาสชวตประจาวน 3) การหลกเลยงไม ใชสอ (Media Avoidance) สะทอนใหเหนแนวโนมทคนไมใชสอ ไมรบขาวสารจากสอ เปนตน จะเหนไดวาแนวคดตาง ๆ ท ไดกลาวมานนมความสอดคลองและสามารถใชอธบายเกยวกบการทผอานมการใชประโยชนจากแฟนเพจนตยสารไทยไดเปนอยางด 4. ความพงพอใจทมตอแฟนเพจของนตยสารไทย

ผลการวจยความพงพอใจทมตอแฟนเพจของนตยสารไทยทผอานสวนใหญพงพอใจในเรองการไดรบความรทมความทนสมย รองลงมาไดแก การไดรบความรขอมลขาวสารตาง ๆ ไดงายและสะดวกรวดเรว สามารถเปนกจกรรมททายามวางและไดรบความเพลดเพลน สามารถสอสารแสดงออกถงความคดเหนตาง ๆ ของตนเองได และสามารถสรางความสมพนธกบเพอน ๆ และบคคลอนได ตามลาดบ จากผลการวจยทกลาวมาในขางตนจะเหนไดวาผอานมความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทย เปนไปตามแนวคดของ Lawrence A. Wenner (1985) ไดรวบรวมผลงานวจยทมผทาไวมากมายทแสดงถงความพงพอใจในการบรโภคขาวสารหรอการเปดรบขาวสาร ซงแบงความพงพอใจออกเปน 4 กลม คอ 1) Orientational Gratifications หมายถง การใชขาวสารเพอประโยชนทางดานขอมลเพอการอางอง และเพอเปนแรงเสรมยาในความสมพนธระหวางปจเจกบคคลกบสงคม รปแบบของความตองการทแสดงออกมา ไดแก การตดตามขาวสาร การไดมาซงขอมลเพอชวยในการตดสนใจ เปนตน 2) Social Gratifications เปนการใชขาวสารเพอเชอมโยงระหวางขอมลเกยวกบสงคม ซงรบรจากขาวสารเขากบเครอขายสวนบคคลของปจเจกชน เชน การนาขอมลไปใชในการสนทนากบผอน ใชเปนขอมลเพอการชกจงใจ เปนตน 3) Para-social Gratifications หมายถง กระบวนการใชประโยชนขาวสารเพอดารงเอกลกษณของบคคล หรอเพอการ

อางองผานตวบคคลทเกยวของกบสอ หรอปรากฏในเนอหาของสอ เชน การยดถอหรอความชนชมผอานขาวเปนแบบอยางในทางพฤตกรรม เปนตน 4) Para-orientational Gratifications หมายถง กระบวนการใชประโยชนขาวสารเพอประโยชนในการลดหรอผอนคลายความตงเครยดทางอารมณหรอเพอปกปองตนเอง เชน เปนการใชเวลาใหหมดไปเพอความเพลดเพลนสนกสนาน เพอหลกหนจากสงทไมพงพอใจอยางอน เปนตน จะเหนไดวาแนวคดตาง ๆ ทไดกลาวมานนมความสอดคลองและสามารถใชอธบายเกยวกบการทผ อานมความพงพอใจตอแฟนเพจนตยสารไทยไดเปนอยางด 5. ตวแปรทสามารถอธบายถงการมสวนรวมของผอานแฟนเพจนตยสารไทย การมสวนรวมกบแฟนเพจของนตยสารไทยของผอานเปนตวแปรทมระดบการมสวนรวมทเปนกลาง และเปนตวแปรทมระดบตาสดในตวแปรทงหมด ดงนนจงหาตวแปรทมประสทธภาพมากทสดในการอธบายการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสาร แลวพบวาการมสวนรวมกบแฟนเพจนตยสารขนอยกบตวแปรสาคญ 3 ตวรวมกน คอ การใชประโยชน การรบร และรายไดตอเดอน โดยตวแปรทสาคญทสด คอ การใชประโยชน ตวแปรนสามารถอธบายถงการมสวนรวม ไดรอยละ 28.40 เมอวเคราะหแลวพบวาผอานจะมสวนรวมกบแฟน เพจของนตยสารเมอแฟนเพจของนตยสารมประโยชนตอผ อาน สวนการรบรนนเปนอกตวแปรทชวยเสรมใหสามารถอธบายถงการมสวนรวมไดดยงขน เพราะผอานไดเหนการโพสตเนอหาทมประโยชนจากแฟนเพจกจะมสวนรวมกบแฟนเพจมากขนได สอดคลองไปตามงานวจยของ ชฎาภา อนนตกตตก ล (2554) ศกษา เร องความสมพนธระหวางพฤตกรรมการใชเวบไซตเครอขายสงคมกบความผกพนทมเทของลกคา พบวาวตถประสงคสาคญทผ ใชเฟซบกเขารวมเปนแฟนเพจ คอ เพอรบขอมลขาวสารจากแฟนเพจ แฟนเพจมความพงพอใจ แฟนเพจมความผกพนทมเทตอองคกรธรกจ และพฤตกรรมการใชเฟซบกมความสมพนธกบความผกพนทมเทของแฟนเพจ


ดงนนการใชประโยชนจงเปนสาเหตสาคญสาเหตหนงททาใหผอานเขามามสวนรวมกบแฟนเพจของนตยสารไทย แตยงมปจจยอน ๆ ทมอทธพลตอผอานอกหลายประการ ซงผวจยจะตองทาการศกษาเพมเตมตอไปในอนาคต ขอเสนอแนะ

1. การจดทาแฟนเพจของนตยสารเปนกลยทธในการสอสารการตลาดทดในลกษณะของสอสนบสนน ซงจะมบทบาทสาคญใหสอหลกมประสทธภาพมากยงขน ซงแฟนเพจของนตยสารนจะมประสทธภาพสงสดสาหรบนตยสารทเปนทรจกอยางแพรหลายและเปนแฟนเพจทมกจกรรมสมาเสมอ

2. ผลการวจยแสดงใหเหนวา ผอานมสวนรวมกบแฟนเพจของนตยสารไทยอยในระดบกลาง ในขณะทตวแปร อน ๆ อย ในระดบท เปนบวกมากกวา ฉะนน นตยสารไทยควรหนมาใหความสาคญกบการวางแผนการใชเครอขายสงคมออนไลนอยางเฟซบกทมผ ใชงานเพมขนอยางตอเนอง ถงแมวาการใชแฟนเพจของนตยสารจะไมมคาใชจายกตาม แตการทาใหแฟนเพจประสบความสาเรจ ไมใชเฉพาะยอดการกดถกใจทมจานวนมาก แตควรทจะนาเสนอเนอหาสาระทตรงตามวตถประสงคของนตยสารและมประโยชนกบผอาน

ขอเสนอส าหรบงานวจยครงตอไป 1. ควรทาการศกษาเฉพาะแฟนเพจของนตยสาร

ประเภทเดยวกน เชน นตยสารผหญง ไดแก แพรว ผหญง ดฉน พลอยแกมเพชร เปนตน นตยสารเพอสขภาพ ไดแก Men’s Health, Women’s Health, Health Today เปนตน เพอใหไดขอมลทมความเฉพาะตามลกษณะของกลมผอานของนตยสารทแตกตางกนไป

2. ควรมการศกษาโดยใชการสนทนากลม (Focus Group Interview) เพอใหไดขอมลในเชงลกยงขนเพราะจากผลการวจยพบวา นาจะมตวแปรอน ๆ ทเกยวของตอการรบร การมสวนรวม การใชประโยชนและความพงพอใจ ทจะตองศกษาในประเดนดงกลาวในลกษณะทเจาะลกยงขน เพอคนหาถงตวแปรทมตอแฟน เพจของนตยสาร

3. ควรศกษาในลกษณะการวเคราะหเนอหาของแฟนเพจของนตยสารเพอนาผลการศกษามาตรวจ สอบกบผลการศกษาในเชงปรมาณ ตลอดจนศกษาถงวธการวางแผนกจกรรมตาง ๆ ของแฟนเพจนตยสาร ซงยอมนาไปสการหาคาตอบวาประสทธผลของแฟนเพจของนตยสารมมากนอยเพยงใด

บรรณานกรม กรงเทพธรกจออนไลน. (2554). Nielsen>>ค าแนะน าของคนอน คอโฆษณาทนาเชอถอมากทสด. [ออนไลน]. ไดจาก : http://www.marketingoops.com/reports/behaviors/nielsen/ ชฎาภา อนนตกตตกล. (2554). ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการใชเวบไซตเครอขายสงคมกบ ความผกพนทมเทของลกคา. วทยานพนธปรญญาการจดการมหาบณฑต มหาวทยาลย เทคโนโลยสรนาร. ฐตกานต นธอทย. (2554). Facebook Marketing. กรงเทพฯ: ดรม แอนด แพชชน. ฐตกานต นธอทย. (2555). การสรางแบรนดดวย Facebook. กรงเทพฯ: อนสพล. ธนส บญอา. (2553). รลกตวตนลกคา Facebook Insight. Positioning magazine, ตลาคม :


98-100. ภเษก ชยนรนดร. (2554). หนงสอปนแบรนดใหรวยดวย Facebook. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. สกร แมนชยนมต. (2554). โซเชยลมเดยมอทธพลตอการซอของคนไทยมากกวาไหน ๆ ในโลก [ออนไลน]. ไดจาก : http://www.positioningmag.com/magazine/details.aspx?id =93607 สขมาลย คดรอบ. (2552). การใชประโยชนและประเดนทางสงคมเกยวกบทวตเตอรในประเทศไทย. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สธรพนธ สกรวตร. (2554). iMarketing 10.0 : 10 กลยทธการตลาดออนไลนเขยาโลก. กรงเทพฯ : โปรวชน, บจก. Amanda Lucci. (2555). What magazines with the most Facebook fans are doing right. [ออนไลน]. ไดจาก : http://emediavitals.com/content/what-magazines-most- fans-are-doing-right. Assael, H. (2004). Consumer behavior: A strategic approach. New York: Houghton Mifflin. Becker, Lee B. (1979). Using Mass Communication Theory. New Jersey : Prentice Hall, Inc. Clara Shih. (2009). The Facebook Era : Tapping online social networks to build better product , reach new audiences , and sell more stuff. Prentice hall: Pearson Education. Cohen, J. and Uphoff, N.T. (1980). Participation’s Place in Rural Development : Seeking Clarify. Through Specificity Vol. 8. World Development. Gonzalez. (2013). checkfacebook [On-line]. Available: http://www.checkfacebook .com Lawrence A. Wenner. (1985). The Nature of News Gratification. in Media Gratifications Research: Current Perspectives. (eds.) Karl Erik Rosenger. Lawrence A. Wenner. And Phillip Palmgreen. Beverly Hills: Sage Publications. Yamane,Taro.(1973). Statistics : An Introductory Analysis. 3rd ed. Singapore: The Hamper International Edition. @mimee &@ tuirung. (2554). การตลาด 2.0. กรงเทพฯ: พดเอแมกซ


ยศศกด โกไศยกานนท1

บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาแนวทางการก าหนดมาตรการทางกฎหมายในการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ผลการวจยสรปไดดงตอไปน มาตรการทางกฎหมายมหาชน ควรจดตง “คณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย” (กคพ.) และ “องคกรผจดใหมการตงครรภแทน” เพอก าหนดนโยบายและวธด าเนนการใหเปนไปตามเจตนารมณทางกฎหมาย อกทงควรบญญตใหมผลยอนหลงแกเดกทเกดกอนการบงคบใชกฎหมายนดวย มาตรการทางกฎหมายเอกชน ควรก าหนดใหคสมรสทตองการมบตรเปนบดาและมารดาโดยชอบดวยกฎหมายตามหลกพนธกรรมทแทจรง โดยบญญตใหน าเรองครอบครวและมรดกมาใชโดยอนโลมในกฎหมาย มาตรการควบคมทางกฎหมาย ควรก าหนดหลกเกณฑการใหบรการและการควบคมเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยอยางเขมงวดใหครอบคลมทงผประกอบวชาชพทางการแพทยและสถานบรการทางการแพทย รวมถงการหามโฆษณา หามกระท าการเปนนายหนาหรอตวแทนในกรณอมบญดวย และมาตรการบงคบทางกฎหมาย ควรก าหนดมาตรการบงคบทางแพง โดยน าเรองการอปการะเลยงดจนกวาจะบรรลนตภาวะมาใชกบผปฏบตผดกฎหมายตงครรภแทน และมาตรการบงคบทางอาญา ควรก าหนดโทษจ าคกแกผฝาฝนและน าเรองโทษปรบมาใชส าหรบสถานบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยดวย ค าส าคญ : กฎหมาย มาตรการคมครองเดก เทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย การตงครรภแทน (อมบญ)

1 ผชวยศาสตราจารย คณะนตศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต

มาตรการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย


Legal Protection Meatuses for Childs Born by Assisted Reproductive Technologies in Medical Science

Yotsak Okosaiyakanon Abstract This research aimed to study legal measures to regulate babies born by assisted reproductive technologies. The results of the study were the following. “Committee of Born Regulation by Assisted Reproductive Technologies” and “Organizers for Providing Surrogacy Mothers” should be established as meatuses of public law in order to formulate policies and processes in accordance with the wills of the legislations, the enforcement of which should be made retrospectively. In addition, as meatuses of civil Law, it should be regulated that parenthood should be able to be verified by genetic principles by the implementation of family and heritage laws. Moreover, the legal and regulation measures should be implemented to regulate and control the provision of services and reproductive technologies strictly only by medical professionals and medical clinics and prohibit advertisement, and brokerage of unregulated surrogacy agencies. Finally, Measures of Civil Legal enforcement should include necessary financial supports to the baby born illegally until he/she is mature by law by those who violate this law. As a measure of criminal law, it should be stipulated that violation of this law can result in imprisonment and fine for delivery of the reproductive technology as a medical service. Key words: Law, Child protection measures, Assisted Reproductive Technology , Surrogacy

1 Asst.Prof, Faculty of law, Kasem Bundit University.


บทน า ในประเทศไทยตลอดระยะเวลา 30 กวาปทผานมา กไดมความเจรญรดหนาเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย (Assisted Reproductive Technology) ไมนอยไปกวาตางประเทศ โดยเฉพาะความกาวหนาทสามารถชวยเหลอใหมการตงครรภแทน (Surrogacy) เพอบ าบดรกษาภาวการณมบตรยาก หรอทเรยกวา “อมบญ”โดยวธการผสมเทยมใหหญงอนตงครรภแทน โดยอาจมขอตกลงกนวาจะสงมอบเดกทเกดมานนใหแกคสมรสเจาของไขและเชออสจ จนกลายเปนธรกจทางการแพทยอยางหนงในสงคมไทย โดยมการจดต งศนย รกษาผ มบตรยากหลายแห งทงในโรงพยาบาลของรฐและเอกชน ทงในกรงเทพมหานครและตางจงหวดเพมมากขน และยงมการด าเนนการเปนคนกลาง นายหนาหรอตวแทนประกาศผานอนเตอรเนทในลกษณะทมผลประโยชนเชงพาณชยคอนขางชดเจนในขณะน นอกจากนน เดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย โดยวธการผสมเทยมใหหญงอนตงครรภแทนดงกลาว ยงกอใหเกดสภาพปญหาทางกฎหมายมากมาย เพราะเดกทเกดมาถอวาเปนบตรชอบดวยกฎหมายของหญงทรบตงครรภแทน อนมผลท าใหบทบญญตของกฎหมายทใชบงคบอยในปจจบน เกยวกบความเปนบดามารดาทชอบดวยกฎหมายของเดกทเกดโดยการตงครรภแทนนน ไมมความสอดคลองกบความสมพนธทางพนธกรรมทแทจรง ประกอบกบความตองการควบคมการศกษาว จ ยทางวทยาศาสตรการแพทยเกยวกบตวออนและเทคโนโลยชวยการเจรญพนธมใหมการน าไปใชในทางทไมถกตอง กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.) จงเสนอร า งพระราชบญญต ค มครอง เดกท เ ก ด โดยอาศ ยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ซงผานความเหนชอบของคณะรฐมนตรในสมยนายอภสทธ เวชชาชวะ เปนนายกรฐมนตร และคณะกรรมการกฤษฎกาไดพจารณาเสรจเรยบรอยแลว เรองเสรจท 163/2553 แตยงคางการพจารณาของสภาผแทนราษฎรเพราะเหต

ยบสภาไปเสยกอน (กมลา เทพวงค , 2556) ตอมาวนท 26 ธนวาคม 2555 กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.) ไดเปดรบฟงความคดเหนภาคประชาชนทวไปเกยวกบเรองนใหแลวเสรจภายในเดอนมกราคม 2556 เ พอน ามาพจารณาประกอบรางพระราชบญญตฯ เขาสการพจารณาของคณะรฐมนตรในสมยนางยงลกษณ ชนวตร แตกฎหมายฉบบนกยตไปดวยเหตการยบสภาอกเชนกน ในขณะเดยวกน สภาพปญหาเกยวกบการตงครรภแทนโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยกลบเพมจ านวนและทวความรนแรงกระทบตอความรสกของชาวไทยมากขน เมอเกดขาวการรบจางอมบญในประเทศไทยทไดรบความสนใจไปทวโลก หลงจากหญงไทยวย 20 ป ตดสนใจรบจางอมบญใหกบพอแมชาวออสเตรเลยตกลงคาจางทราคา 350,000 บาท ภายใตการตดตอผานเอเยนตซงตดตอทางอนเตอรเนตจนไดบตรฝาแฝดชายหญง แตผวาจางน าเพยงลกสาวทสมบรณกลบไป ทงใหลกชายซงเปนดาวนซนโดรมและหวใจรวไวจนส านกขาวตางประเทศแทบทกแหงทวโลกตดตามขาวน รวมถงรฐบาลออสเตรเลยไดยนมอเขามาชวยเหลอในเรองน หรอขาวปญหาชาวจนนยมเขามาจางหญงไทยอมบญเพราะสามารถเลอกเพศได หรอปญหาชายลกรวมเพศจะมาจางหญงไทยตงครรภแทน โดยน าน าเชออสจของชายรกรวมเพศชาวตางชาตทอยากมบตรมาผสม และจายคาจางอมบญใหแกหญงไทย จากนนจะน าเดกทเกดกลบประเทศของบดาทเปนเจาของเชออสจ แตเกดปญหาในขนตอนน าเดกกลบประเทศ แตทางกองสญชาตและนตกรณ กรมการกงสล กระทรวงตางประเทศ ไมรบรองเอกสารใบสตบตรของเดกทเกด เพอน าไปประกอบหลกฐานการออกหนงสอเดนทาง เพราะเหนวาการรบจางอมบญลกษณะเชงพาณชยเขาขายการคามนษยผดกฎหมาย โดยปญหาดงกลาวมการฟองรองกนถงศาลเยาวชนและครอบครวของไทยแลว จากชายรกรวมเพศชาวอสรเอล ทนยมมาจางหญงไทยอมบญและพยายามน าเดกกลบประเทศอสราเอล


นายธงชย ชาสวสด อธบดกรมการกงสล เปดเผยวา ปญหาชายรกรวมเพศชาวอสราเอลมาจางหญงไทยอมบญมจรง และมปญหาในการน าเดกกลบประเทศเกดขนจรง เนองจากระยะหลงมชายรกรวมเพศทอยากมบตร ไดเขามาจางหญงไทยอมบญมากขน มทงน าเชออสชายรกรวมเพศมาผสมกบรงไขของหญงไทยรบจางตงครรภ อกวธคอผสมน าเชออสจมาเรยบรอยแลว จากนนน ามาฉดฝากตงครรภ เมอเดกเกดมากไดรบสญชาตไทยตามมารดา แตมปญหาตอนน าเดกกลบไปอยทอสราเอลเปนการถาวร เพราะกฎหมายอสลาเอลเดกทมบดาเปนชาวอสลาเอลจะไดสญชาตตามบดา เมอมการน าใบสตบตรเดกและใบยนยอมของมารดา ไปแปลเอกสารเปนภาษาองกฤษ เพอน าไปยนท าหนงสอเดนทางกองสญชาตและนตกรณ ซงรวาเปนเรองการพาณชยรบจางอมบญ จงไมรบรองเอกสารใหท าใหเปนปญหาในขณะน ตอมาเมอปลายป พ.ศ. 2556 กระทรวงการตางประเทศไดมหนงสอหารอไปยงหนวยงานทเกยวของหลายหนวยงาน กไดรบแจงตอบจากกระทรวงการพฒนาส ง คมแล ะคว ามม น ค งข อ งมน ษย แ ล ะคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต วากรณดงกลาวเขาลกษณะผดกฎหมายปราบปรามการคามนษยของไทย แพทยสภากแจงตอบกลบมาวาผดประกาศแพทยสภาเกยวกบมาตรฐานการใหบรการดวยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย สวนส านกงานอยการสงสดกลบตอบวา กรณดงกลาวไมเขาขายความผดตามกฎหมายปราบปรามการคามนษยของไทย นายวนชย รจนวงศ โฆษกส านกงานอยการส งส ด ( ไทยร ฐออนไลน ,2557) กล าวว า กรณชาวตางชาตนยมมาจางหญงไทยอมบญ เมอคลอดแลวไมสามารถจดทะเบยนเปนคนสญชาตนน ๆ ได เพราะตดขนตอนทางกฎหมายไทยนน ในปจจบนยงไมมกฎหมายรองรบ แตโดยหลกทวไปแลว ถาชายหญงไมไดจดทะเบยนสมรสเดกทเกดมาเปนบตรของหญงทตงครรภแทนโดยชอบ เวนแตฝายชายจดทะเบยนรบเดกเปนบตร แตกรณนไมใชเปนการกระท าผดฐานคามนษย

ตองดวาจะเปนความผดฐานอนหรอไม ถาจะใหดตองมการตรากฎหมายใหชดเจน จงเกดเปนปญหาคางคากนอยในขณะน หลงจากนนไมกวนกมขาวการบกจบแกงอมบญ น าโดยนางปวณา หงสกล ประธานมลนธเพอเดกและสตร (ไทยรฐออนไลน,2557) ไดน าก าลงต ารวจและเจาหนาททหาร เขาตรวจสอบคอนโดแหงหนงยานลาดพราว หลงจากไดรบแจงวาเปนแหลงขบวนการอมบญและมหญงสาวอมบญใหชาวตางชาตมาพกอยจ านวนมาก เมอไปถงสถานทดงกลาวพบวาหองพกหองหนงทอยชนลางอาคารชดแหงน มเดกทารกอายตงแตแรกคลอดจนถง 8 เดอน จ านวน 9 คน แตละคนจะมพเลยงคอยดแลอยางใกลชด ทนาสงเกตคอเดกเหลาน หนาตาคลายเดกลกครง ผวพรรณด ตรงขามกบพเลยงทเปนเพยงหญงชาวบานธรรมดา จากการสอบถามทราบวา เดกทงหมดเปนเดกทเกดจากการอมบญจากแมชาวไทย ทรอการด าเนนการดานเอกสารในการเดนทางไปตางประเทศ โดยพเลยงรบจางเลยงเดกเดอนละ 10,000 บาท และทราบแตเพยงวาเกดจากการอมบญจากพอชาวญปน ระหวางการตรวจสอบขอเทจจรงเจาหนาทจงไดรบเดกทงหมด 9 คน ไปดแลทสถานสงเคราะหเดกออนปากเกลด จงหวดนนทบร ตอมากเกดการลอมคอกโดยมการตรวจสอบโรงพยาบาลเอกชนทขายเชออสจขายไขและกระท าการเลอกเพศทไดมการเผยแพรในเวบไซตสอตาง ๆ โดยมบคคลส าคญทางการแพทยกลาวถงเรองน (เดลนวส , 2557) ไดแก นพ.บญเรอง ไตรเรองวรวฒน อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ (สบส.) กลาววา ชาวจนนยมเดนทางมาใชบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยในประเทศไทย โดยเฉพาะการเลอกเพศบตร เนองจากคาใชจายถกและมาตรฐานด นอกจากจะผดตามพระราชบญญตสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 แลว ยงผดตามประกาศแพทยสภา ฉบบท 21 ปพ.ศ. 2554 เรองมาตรฐานการใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ ซ งก าหนดวาการตรวจวนจฉยโรคทาง


พนธกรรมของตวออน กอนยายเขาสโพรงมดลก ท าไดเฉพาะการตรวจวนจฉยโรคตามความจ าเปน ตองไมกระท าในลกษณะการเลอกเพศ โดยสถานพยาบาลและแพทยผ ใหบรการตองไดรบหนงสอรบรองจากราชวทยาลยสตนารแพทยแหงประเทศไทย นพ . ก า ธ ร พฤกษานานนท ประธานอนกรรมการเวชศาสตรการเจรญพนธ ราชวทยาลยสตนารแพทยแหงประเทศไทย กลาววา ในแตละปมเดกทเกดจากการอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยประมาณ 6,000 คน เฉพาะสถานบรการทถกตองตามกฎหมาย ซงขณะนมอย 48 แหง แตมหลายแหงเปดบรการคลนกอมบญอยางผดกฎหมาย ซงตอนนมรายชอแลว 12 แหง โดยคลนกเหลานมกโ ฆ ษ ณ า ใ ห ห ญ ง ส า ว ว ย ร น ม า ข า ย ไ ข ห า ก พ บสถานพยาบาลใดละเมดจะมโทษถงขนปดสถานพยาบาลและถอนใบประกอบวชาชพ ในขณะทประเทศไทยมสถานพยาบาลทมแผนกสตนารเวชอยประมาณ 300 แหง พล.ต.ท.นพ.จงเจตน อาวเจนพงษ อดตผอ านวยการโรงพยาบาลต ารวจกลาววา แพทยสภาและราชวทยาลยสตนารแพทยแหงประเทศไทย ควรตกรอบเรองกฎหมายอมบญเพราะกรณท เกดขนเดกออกมาพการ ในกฎหมายพอแมตองรบผดชอบเดก แตปจจบนพอแมมกปฏเสธไมรบเลยง สวนผอมบญกไมมทนทรพยเลยงเดก ทางเอเยนตตองแกปญหาโดยปลอยใหทารกอมบญตายไปหลายสบรายแลว ท าใหเกดปญหาตอภาพพจนประเทศไทยเพราะเราไมมกฎหมายควบคมเรองน นพ.สมศกด โลเลขา นายกแพทยสภา กลาววา แพทยสภามระเบยบขอปฏบตอยางชดเจนวาตองท าใหคสมรสตามกฎหมายเทานน แตกยงมขอถกเถยงวาตองเปนคสมรสทจดทะเบยนดวยหรอไมซงขณะนยงไมไดก าหนดถงขนนน และการอมบญตองกระท าการโดยผานความสมครใจและตองเปนญาตโดยสายเลอดของฝายสามหรอภรยาเทานน ไมใหมการซอขายหรอท าธรกจเดดขาด อยางไรกตามขณะนทพบวามการซอขายไข

รบจางอมบญและเลอกเพศนน ถอวามความผด ทผานมามการรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย พ.ศ. ..... ซงท ากนมาตงแตป 2553 ผานชนกฤษฎกาแลว แตตดทยงไมมการน าเขาพจารณาในสภาเสยท ในทสดกไดเกดแรงผลกดนกนอยางจรงจงในการแกไขปญหาเกยวกบเรองน เพราะวาประเทศไทยมเพยงประกาศแพทยสภานนไมเพยงพอตอการบงคบใชกฎหมาย ควรทจะออกพระราชบญญตเกยวกบเรองนเสยท โดยอาศยโอกาสการจดตงสภานตบญญตแหงชาตของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) เปนการเรงดวน สะทอนไดจาก นายวลลภ ตงคณานรกษ เลขาธการมลนธสรางสรรคเดก และสมาชกสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) (ไทยรฐออนไลน, 2557) กลาววา ทผานมามการอมบญและผวาจางน ากลบไปแลวไมนอย ขณะทยงมอกมากพอสมควรทรบจางโดยตงครรภอยเวลาน ปญหาดงกลาวจงเปนเรองเรงดวนททกฝายตองใหความส าคญแกไข เพราะเปนเรองละเอยดออนทเกยวกบเดกและผหญง ซงรวมถงการผลกดนรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย พ.ศ. ..... ใหมผลบงคบโดยเรว คณหญงสมณฑา พรหมบญ สมาชกสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) (ไทยรฐออนไลน , 2557) กลาววา กรณการอมบญทสงคมไทยใหความส าคญอยในขณะน เปนเรองของศลธรรมและจรยธรรมทไมใชเรองเกดขนใหม ซงประเทศไทยยงมการควบคมทหละหลวมและการแพทยของไทยมราคาถก ดงนน หากจะมการเสนอรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย พ.ศ. ..... กเพอควบคมและควรมบทลงโทษทชดเจนทนท สรปไดวา แมปจจบนนประเทศไทยจะมเพยงประกาศของแพทยสภากตาม กยงไมมมาตรการและสภาพบงคบในการบงคบใชกฎหมายอยางไดผลเทาไรนก (จกรกฤษณ ควรพจน และคณะ , 2548) จนกลาวไดวา การทประเทศไทยยงไมมบทบญญตแหงกฎหมายใด ทควบคม


เกยวกบเรองเหลานโดยตรง เชน การรบจางตงครรภแทน การหามมใหมการโฆษณาใด ๆ หรอการกระท าโดยคนกลางเกยวกบการตงครรภแทนในเชงพาณชย เทากบประเทศไทยยงมชองวางทางกฎหมายทไมสามารถควบคมและลงโทษบคคลทหาแสวงหาผลประโยชนในเชงพาณชยไดในขณะน อกทงการน าหลกกฎหมายใกลเคยงอยางย ง เชน ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ประมวลกฎหมายอาญา พระราชบญญตการรบเดกเปนบตรบญธรรม พระราชบญญตค มครองเดก หรอพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษยกตามดงทไดวเคราะหมาแลวขางตน กยอมไมตรงกบสภาพปญหาเทาไรนก แมจะพยายามอาศยค าสงศาลเขามาชขาดวนจฉยและตดสนคด เมอเกดขอพพาทโตแยงโดยค านงถงประโยชนสงสดของเดกเปนส าคญ กไมใชทางแกหรอทางออกทดเทาไรนก ควรทจะไดมการก าหนดความชดเจนเกยวกบสถานภาพความเปนบดามารดาโดยชอบดวยกฎหมาย การก าหนดหลกเกณฑการใหบรการหรอการควบคมเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ซงควรทจะไดมความพยายามออกกฎหมายเกยวกบรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย พ.ศ. .....โดยเรงดวน วตถประสงคของการวจย การศกษาวจยครงนมวตถประสงคในการศกษาประเดนส าคญ ๆ ดงน 1) เพอรวบรวมแนวความคด หลกกฎหมาย และค าพพากษา ทเกยวของกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย หรอการตงครรภแทน ทงในประเทศไทยและตางประเทศ 2) เพอวเคราะหถงสภาพปญหาทางกฎหมาย และกรอบความคดเกยวกบการก าหนดสถานะทางกฎหมาย การก าหนดหลกเกณฑและเงอนไขการใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ตลอดจนมาตรการควบคมเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย

3) เพอสงเคราะหแนวทางการบญญตกฎหมายคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยทเหมาะสมกบสภาพสงคมและระบบกฎหมายไทยตอไป ระเบยบวธวจย ในการศกษาวจยครงน มวธวจยทใชการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) มงเนนการวเคราะหเอกสาร (Documentary Research) และการสมภาษณเจาะลก (In-depth Interview) ผพพากษาประจ าศาลเยาวชนและครอบครว จ านวน 11 ทาน ซงคดเลอกจากผทรงคณวฒทเปนผพพากษาในเขตอ านาจของศาลเยาวชนและครอบครว และมความเชยวชาญในการบงคบใชกฎหมายเกยวกบเรองนโดยตรง เพอน ามาสงเคราะหเปน มาตรการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยชวยแกไขปญหาการอมบญและปญหาทางกฎหมาย สาระส าคญของรางกฎหมายฉบบน เนองจากรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย พ.ศ. .... ซงกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.) และส านกเลขาธการคณะรฐมนตรไดมหนงสอยนยนเมอวนท 24 มนาคม 2553 เปนเรองเสรจท167/2553 กมการก าหนดหลกการใหมกฎหมายวาดวยการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญ พนธ ท า งการแพทย บน พนฐาน เหต ผลทความก าวหนาทางการแพทย ในการบ าบดร กษาภาวการณมบตรยาก สามารถชวยใหผทมภาวะการมบตรยากมบตรไดโดยการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย อนมผลท าใหบทบญญตของกฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนในเรองความเปนบดามารดาทชอบดวยกฎหมายของเดกทเกดจากเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ไมสอดคลองกบความสมพนธในทางพนธกรรม ดงนน เพอก าหนดสถานะความเปนบดามารดาทชอบดวยกฎหมายของเดกทเกด


จากเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยใหเหมาะสม ตลอดจนควบคมการศ กษาว จ ยทางวทยาศาสตรการแพทยเกยวกบตวออนและเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยมใหมการน าไปใชในทางทไมถกตอง จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน โดยมขอบเขตสาระส าคญของรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย พ.ศ..... ดงตอไปน 1) ก าหนดใหชอของกฎหมายฉบบนเรยกวา “พระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยช ว ย ก า ร เ จ ร ญ พ น ธ ท า ง ก า ร แ พท ย พ . ศ . ….” (รางมาตรา 1) 2) ก าหนดนยามความหมายท เกยวของกบพระราชบญญตน (รางมาตรา 3) ไดแก “อสจ” หมายความวา เซลลสบพนธของเพศชาย “ไข” หมายความวา เซลลสบพนธของเพศหญง “เทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย” หมายความวา กรรมวธใด ๆ ทางวทยาศาสตรการแพทยทน าอสจและไขออกจากรางกายมนษย เพอใหเกดการตงครรภโดยไมเปนไปตามธรรมชาต รวมทงการผสมเทยม “การผสมเทยม” หมายความวา การน าอสจเขาไปในอวยวะสบพนธของหญง เพอใหหญงนนตงครรภ โดยไมมการรวมประเวณ “การตงครรภแทน” หมายความวา การตงครรภโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย โดยหญงทรบตงครรภแทนมขอตกลงไวกบสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายกอนตงครรภวาจะใหทารกในครรภเปนบตรของสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายนน “ตวออน” หมายความวา อสจและไขของมนษยซงรวมกนจนเกดการปฏสนธ ไปจนถงแปดสปดาห “ทารก” หมายความวา ตวออนของมนษยทมอายเกนกวาแปดสปดาห ไมวา อยในหรอนอกมดลกของมนษย

“ขาย” หมายความวา จ าหนาย จาย แจก แลกเปลยน หรอให เพอประโยชนในทางการคาหรอประโยชนอนใดทมควรไดส าหรบตนเองหรอผอน และหมายความรวมถงการเสนอขายดวย “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน 3) ก าหนดใหศาลเยาวชนและครอบครวมเขตอ านาจพจารณาพพากษาเฉพาะคดทเกยวกบความเปนบดามารดาของผทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย และก าหนดใหประธานศาลฎกามอ านาจวนจฉยในกรณทมปญหาวาคดใดอยในเขตอ านาจของศาลเยาวชนและครอบครวหรอศาลยตธรรมอน (รางมาตรา 4) 4) ก าหนดใหมคณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ก าหนดอ านาจหนาท ในการก าหนดนโยบายและหลกเกณฑเกยวกบการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย วาระการด ารงต าแหนง องคประชม ต ล อ ด จ น ใ ห อ า น า จ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร แ ต ง ต งคณะอนกรรมการได (รางมาตรา 6 ถงรางมาตรา 13) 5) ก าหนดหลกการในการใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย (รางมาตรา 15 - รางมาตรา 18) 6) ก าหนดใหการผสมเทยมตองกระท าตอหญงทมสามทชอบดวยกฎหมายแลวเทานน และจะตองไดรบความยนยอมเปนหนงสอจากสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายกรณการใชอสจจากผบรจาค (รางมาตรา 19 และรางมาตรา 20) 7) ก าหนดเงอนไขและวธการด าเนนการตงครรภแทนไวสองกรณ ไดแก (1) การใชตวออนทเกดจากอสจและไขของสามภรยาทชอบดวยกฎหมายทประสงคจะใหมการตงครรภแทน และ (2) การใชตวออนทเกดจากอสจหรอไขของสามหรอภรยาทชอบดวยกฎหมายทประสงค


จะใหมการตงครรภแทนกบอสจหรอไขของผอน รวมถงหามมใหมการรบจางตงครรภแทน หามท าการเปนคนกลาง/นายหนาจดใหมการรบตงครรภแทน และโฆษณาหรอไขขาวใหแพรหลายวามหญงทรบตงครรภแทน (รางมาตรา 21 ถงรางมาตรา 25) 8) ก าหนดใหแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนดหลกเกณฑ วธการ และ เงอนไขเกยวกบคาใชจายในการบ ารงรกษาสขภาพของหญงทรบตงครรภแทนในขณะตงครรภ การคลอดและหลงคลอด (รางมาตรา 24) 9) ก าหนดความเปนบดามารดาทชอบดวยกฎหมายของเดกทเกดจากเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยไวเปนการเฉพาะ และใหผมสวนไดเสยมอ านาจรองขอตอศาลใหตงผปกครองได กรณทสามและภรยาทประสงคใหมการตงครรภแทนถงแกความตายกอนเดกเกด (รางมาตรา 27 และรางมาตรา 28) 10) ก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการรบฝาก การรบบรจาค การใชประโยชนจากอสจ ไข หรอตวออนทรบฝากหรอรบบรจาค เนองมาจากการด าเนนการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย หรอการท าลายตวออนทรบฝากหรอรบบรจาค (รางมาตรา 37) 11) ก าหนดหามใชประโยชนจากอสจ ไข หรอตวออนทฝากไวในกรณทเจาของอสจ ไข หรอตวออนดงกลาวตายลง ยกเวนกรณทเจาของอสจ ไข หรอตวออนใหความยนยอมเปนหนงสอไวกอนตายและตองใชอสจ ไข หรอตวออนเพอบ าบดรกษาภาวะการมบตรยากของสามหรอภรยาทยงมชวตอยเทานน (รางมาตรา 38) 12) ก าหนดโทษในทางจรยธรรม โดยมงลงโทษผประกอบวชาชพเวชกรรมทไมปฏบตตามประกาศของแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย (รางมาตรา 39 และรางมาตรา 40) 13) ก าหนดบทเฉพาะกาลเ พอรบรองใหผประกอบวชาชพเวชกรรมซ ง เปนผ รบผดชอบหรอใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยตามประกาศแพทยสภาวาดวยมาตรฐานการ

ใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธอยกอนวนทรางพระราชบญญตนใชบงคบ ใหสามารถด าเนนการตอไปไดจนกวาจะมประกาศแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการเกยวกบคณสมบตและมาตรฐานการใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ใชบงคบ (รางมาตรา 47) 14) ก าหนดบทเฉพาะกาลรบรองสทธของผทเกดจากการตงครรภแทนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ โดยตองยนค ารองตอศาลเพอใหศาลมค าสงใหผทเกดจากการตงครรภแทนดงกลาวเปนบตรชอบดวยกฎหมายของสามและภรยาทด าเนนการใหมการตงครรภแทนนบแตวนทผนนเกด (รางมาตรา 49) ผลการวจย จากการศกษามาตรการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย มผลการวจยทส าคญ ๆ ดงตอไปน 1) มาตรการจ าแนกประเภทเทคโนโลยชวยการเจรญพนทางการแพทย ภายใตกรอบความคดเกยวกบเทคนคทางการแพทย พบวา สามารถจ าแนกเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย แบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ 1) เทคโนโลยชวยการเจรญพนธโดยการตงครรภเอง คอการน าเทคนคทางการแพทยไมวาจะเปนการฉดเชอ (Artificial insemination surrogacy) การปฏสนธนอกรางกาย (In vitro fertilisation surrogacy) หรอการต งครรภ เองโดยการรบบรจาค (Donated embryo surrogacy) ในกรณทคสมรสทงสองทตองการมบตรนนไมสามารถน าเซลลสบพนธ ของตนมาใชในการปฏสนธไดเลย หรออาจจะเปนความบกพรองของฝายใดฝายหนง จงอาจขอรบการบรจาคทงไขอสจและไขของผอน หรออาจมการรบบรจาคมาอยางใดอยางหนงกได แตสงส าคญทสดคอตองน ากลบเขามาใสในมดลกของหญงทตองการมบตรไดตงครรภดวยตนเองเปนส าคญ 2) เทคโนโลยชวยการเจรญพนธโดยการตงครรภแทน คอการน าเทคนคทางการแพทยเขามาชวย


ให เกด “การต งครรภ แทน” (Surrogacy arrangement) หมายถง วธการซงหญงผหนงตกลงทจะตงครรภแทนหญงอน โดยมความตงใจทจะสงเดกใหกบหญงอนนนโดยทนท หรอเรวทสดภายหลงทเดกเกด หรอทคนไทยรจกกนมานานกนดในค าวา “การอมบญ” หมายถง การน าลกหรอตวออนไปฝากไวในมดลกของผหญงอกคนหนง โดยน าไขของแมและอสจของพอผสมกนเกบไว ในหลอดแกว หร อฟกต อบใน อณหภมพอเหมาะเหมอนอยในรางกายมนษย แลวเลอกตวออนทสมบรณทสด 2-3 ตวสงกลบไปยงผหญงอกคนหนงใหตงครรภแทน แมทงสองค านจะเรยกตางกนแทจรงแลวกมความหมายและนยอยางเดยวกน โดยเนนวธการปฏสนธภายนอกรางกายโดยใชตวอสจของสามและไขของภรยามาผสมกน แลวน าตวออนนนไปใสโพรงมดลกของหญงอนทรบตงครรภแทน ในประเดนนผลการศกษา พบวา กรณการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนทางการแพทยโดยการตงครรภเองนน ไมมปญหาในทางปฏบตมากนก แตสภาพปญหาทเกดขนมากมายในสงคมไทยลวนเปนการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนทางการแพทยโดยการตงครรภแทนทงสน รางกฎหมายฉบบนจงไมสนบสนนการตงครรภแทนโดยมคาตอบแทนในลกษณะทเปนเชงพาณชย รางกฎหมายฉบบนจงควรก าหนดอนญาตใหมคาตอบแทนกนได ในลกษณะท ไม เปน เชงพาณชย (surrogacy in principle) เกยวกบการจายคาตอบแทนในคาใชจายทเกดขนจรงอนจ าเปนตามสมควร เชน คาใชจายทางการแพทย คาประกนสขภาพ และคาขาดรายไดของผรบตงครรภแทนทตองสญเสยในขณะทตงครรภ ซงคนไทยนยมเรยกวา “อมบญ” อนอยบนพนฐานของความเหนอกเหนใจผทมบตรยากเปนสงส าคญ โดยไมไดหวงผลก าไรในเชงพาณชย แตหากเปนการกระท าไปเพอหวงผลก าไรทางธรกจ ท เรยกวา “รบจางตงครรภ” หรอเรยกอกอยางแบบไทย ๆ ไดวา “อมกรรม” ซงเกดจากการรบจางตงครรภแทนโดยหวงผลก าไรในเชงพาณชยนน รางกฎหมายฉบบนควรบญญตหามมใหกระท าโดยเดดขาด อกทงควรหามไปถง

ตวแทน (agent) หรอนายหนา (broker) หรอหามมใหมการโฆษณาหรอไขขาวใหแพรหลายดวยประการใด ๆ รวมถงการก าหนดเงอนไขการใหบรการการตงครรภแทนในรางกฎหมายฉบบน จะตองก าหนดในเครงครดรดกมอยางยง จงไดมการบญญตระบใหการด าเนนการไดเฉพาะคสมรสทตองการมบตรทเปนสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายเทานน และจะตองเปนกรณทภรยาไมอาจตงครรภไดทางการแพทยจรง ๆ และจะตองมความพรอมทงทางดานรางกายและจตใจทจะเปนบดามารดาของเดกดวย อกทงยงบญญตเงอนไขไปถงฝายหญงอนทรบตงครรภแทน จะตองมใชบพการหรอผสบสนดาน และตองเปนหญงทเคยมบตรมากอนแลวเทานน ถาหญงนนมสามจะตองไดรบความยนยอมจากสามดวย 2) มาตรการก าหนดสถานภาพความเปนบดามารดาโดยชอบดวยกฎหมาย เรมตนการพจารณาจากกรอบความคดเกยวกบการก าหนดความเปนบดามารดาของเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย โดยมขอพจารณาส าคญ ๆ แบงออกเปน 4 ประการ ดงตอไปน 1 ) ห ล ก ค ว า ม ส ม พ น ธ ท า ง ช ว ภ า พ (Biological relation approach) หมายถง การก าหนดความเปนมารดาตามขอสนนฐานทางกฎหมาย หรอการก าหนดใหหญงเปนมารดาโดยการใหก าเนด 2) หลกความส ม พนธทาง พนธ กรรม (Genetic-based approach) หมายถง การก าหนดความเปนบดามารดาตามความเปนจรงทางสายเลอด โดยการก าหนดใหคสมรสเจาของเชอหรอไขทแทจรงเปนบดามารดาโดยชอบดวยกฎหมาย ไมวาจะตงครรภเองหรอตงครรภแทนกด 3) หลกการยดเจตจ านง ( Intent-based parenthood) หมายถงการก าหนดความเปนบดามารดาโดยค านงถงขอตกลงกนเกยวกบการตงครรภแทนเปนส าคญ โดยสวนใหญกจะเกดขนจากความตองการของฝายคสมรสทตองการมบตรตกลงกบคสมรสฝายทรบตงครรภแทน


4) หลกการยดค าส งศาล ( Parental order) หมายถงการอาศยค าสงศาลชวยชขาดวาความเปนบดามารดาของเดกตามกฎหมายทรองรบไวนนเปนอยางไร รวมถงการชขาดวาอ านาจปกครองเดกนน ควรอยกบใครจงจะเกดประโยชนสงสด ซงอ านาจปกครองเดกนน ในประเดนนผลการศกษาวจย พบวา ในการยกรางกฎหมายฉบบน ควรไดมการน าหลกการยดความสมพนธทางพนธกรรมมาใช โดยการบญญตใหคสมรสทตองการมบตรและปฏบตตามเงอนไขทกฎหมายก าหนดไวนน มความเปนบดามารดาโดยชอบดวยกฎหมายเพราะเปนเจาของเลอดเนอเชอไขทแทจรงของเดก อกทงยงกอใหเกดความสอดคลองตามหลกเจตจ านง หรอตามหลกค าสงศาล หากมกฎหมายก าหนดสถานะทางกฎหมายรองรบความชอบดวยกฎหมายในความเปนบดาและมารดาของเดกทเกดมา หรอรองรบการท าสญญาตงครรภแทนทชอบดวยกฎหมายอกดวย เพอใหศาลกลาทจะบงคบใชกฎหมาย บงคบใชสญญาตามเจตจ านง หรอกลาทจะใชดลพนจโดยค านงถงประโยชนสงสดของเดกทมบทบญญตแหงกฎหมายรองรบไวแลว สวนประเดนความเก ย ว พนทางกฎหมายประการอนนน พบวา เมอมการรบรองความเปนบดามารดาโดยชอบดวยกฎหมายกนแลว กควรก าหนดใหมการน ากฎหมายครอบครวและมรดกมาใชโดยอนโลมเทาทไมขดกบกฎหมายฉบบน ในทางกลบกน หากเปนกรณทมการใชเชออสจหรอไขของผบรจาค หรอใชตวออนของผบรจาค เหนไดวา ผบรจาคไมไดตองการมบตรและเลยงดบตร เพราะการมเพยงเจตนาบรจาคใหคสมรสผทตองการมบตรเทานน เดกทเกดมาจงไมควรมสทธและหนาทตามกฎหมายครอบครวและมรดกระหวางผบรจาคกบเดกทเกดมา จงจ าเปนทจะตองมกฎหมายบญญตใหชายหรอหญงทบรจาคอสจหรอไขซงน ามาใชปฏสนธเปนตวออนเพอการตงครรภ หรอผบรจาคตวออน และเดกทเกดจากอสจ ไข หรอตวออนทบรจาคดงกลาว ไมมสทธและหนาทระหวางกนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยครอบครวและมรดกไว

ดวย เพอปองกนปญหาวนวายทจะเกดขนแกเดกในอนาคต ดวยเหตผลทวา เมอมการบรจาคเซลลสบพนธไปแลว ไมวาจะเปนเชออสจ ไข หรอตวออน ซงน ามาใชในการปฏสนธ ผบรจาคตวออน และเดกทเกดจากอสจ ไข หรอตวออนทบรจาคดงกลาว กไมสมควรจะมสทธและหนาทระหวางกนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยครอบครวและมรดกอกตอไป ดวยเหตผลเพราะวาการออกกฎหมายก าหนดจ ากดสทธระหวางกนของผทบรจาคไปแลว กไมควรทจะใหมความเกยวพนใด ๆ กนตอไปอก เพราะหากไมมกฎหมายบญญตไวเชนน อาจจะกอใหเกดการกลาวอางหรอความสบสนแกเดกตอเนองไมมทสนสดกได 3) มาตรการควบคมและก ากบดแลเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ประเดนน ในทางการศกษา พบวา สามารถก าหนดมาตรการควบคมและก ากบดแลเกยวกบเรองนไว 3 แนวทาง คอ 1) การจดตงคณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย (กคพ.) เนองจากกฎหมายฉบบนมลกษณะเปนกฎหมายแมบทจงควรมการยดหยนเกยวกบการควบคมเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย และก ากบนโยบายเพอคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ตลอดทงท าหนาทสงเสรมสนบสนนการศกษาวจยทางจรยธรรม กฎหมาย หรอวฒนธรรมทเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ดงนน การใหความเหนชอบตอแพทยสภาในการออกประกาศเกยวกบการใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย และก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการใชตวออนทเหลอใชจากการบ าบดรกษาภาวะการมบตรยากของสามภรยาทชอบดวยกฎหมายเพอการศกษาวจย จงเปนสงทควรน ามาก าหนดไวเปนอ านาจหนาทของคณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย (กคพ.) โดยใหกองการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ท าหนาทสนบสนนการด าเนนการของคณะกรรมการดงกลาว


2) การก าหนดหล ก เกณฑการ ให บร การเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ดงตอไปน ผประกอบวชาชพเวชกรรมซงเปนผใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยตามพระราชบญญตน ตองมคณสมบตและตองปฏบตตามมาตรฐานในการใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ตามทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด กอนใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ผใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย จะตองจดใหมการตรวจและประเมนความพรอมทางดานรางกาย จตใจ และสภาพแวดลอมของผขอรบบรการและของผบรจาคอสจหรอไขทจะน ามาใชด าเนนการ รวมทงการปองกนโรคทอาจมผลกระทบตอเดกทจะเกดมาดวย ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด การสราง เกบรกษา ใชประโยชนจากตวออน หรอท าใหส นสภาพการเปนตว ออน ตองด าเนนการตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด แตจะก าหนดใหเกบรกษา หรอใชประโยชนจากตวออนทมอายเกนกวาสบสวนนบแตวนปฏสนธไมได ทงน อายของตวออนไมนบรวมระยะเวลาในการแชแขงตวออน ในการใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยผใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการ เจรญ พนธ ท า งการแพทย อาจท าการตรวจวนจฉยโรคทางพนธกรรมในตวออนทอาจเกดขนไดตามความจ าเปนและสมควร ทงน ตองไมเปนการกระท าในลกษณะทอาจท าใหเขาใจไดวาเปนการเลอกเพศ การตรวจวนจฉยตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด ในการใหบรการเกยวกบการผสมเทยมตองกระท าตอหญงทมสามทชอบดวยกฎหมายเทานน และการผสมเทยมโดยใชอสจของผบรจาค จะตองไดรบความยนยอม

เปนหนงสอจากสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายทประสงคใหมการผสมเทยม ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด 3) การก าหนดมาตรการควบคมเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ดงตอไปน หามมใหผ ใดซงมใชผประกอบวชาชพเวชกรรมใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย รวมทงรบฝาก รบบรจาค ใชประโยชนจากอสจ ไข หรอตวออน หรอท าใหสนสภาพการเปนตวออน หามมใหผใดสรางตวออนเพอใชในกจการใด ๆ เวนแตเพอใชในการบ าบดรกษาภาวะการมบตรยากของสามและภรยาทชอบดวยกฎหมาย ผประกอบวชาชพเวชกรรมทประสงคจะใชตวออนทเหลอใชจากการบ าบดรกษาภาวะการมบตรยากของสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายเพอการศกษาวจยตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการฯ โดยหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขออนญาตและการอนญาตใหเปนไปตามทคณะกรรมการประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา และการศกษาวจยตวออนทมอายเกนกวาสบสวนนบแตวนปฏสนธจะกระท ามได ทงน อายของตวออนไมนบรวมระยะเวลาในการแชแขงตวออน หามมใหผใดด าเนนการใด ๆ เพอมงหมายใหเกดมนษยโดยวธการอนนอกจากการปฏสนธระหวางอสจกบไข หามมใหผใดน าอสจ ไข ตวออน หรอสวนหนงสวนใดของเซลลดงกลาวใสเขาไปในรางกายของสตว หรอน าเซลลสบพนธของสตว เซลลท เกดจากการปฏสนธระหวางเซลลสบพนธของสตว หรอสวนหนงสวนใดของเซลลดงกลาวใสเขาไปในรางกายของมนษย หามมใหผใดสราง เกบรกษา ขาย น าเขา สงออก หรอใชประโยชน ซงตวออนทมสารพนธกรรมของมนษยมากกว าสองคนข น ไป หรอต ว ออนท ม เซลลหร อสวนประกอบของเซลลมนษยกบสงมชวตสายพนธอนรวมกนอย


หามมใหผใดซอ เสนอซอ ขาย น าเขา หรอสงออก ซงอสจ ไข หรอตวออน การรบฝาก การรบบรจาค การใชประโยชนจากอสจ ไข หรอตวออนทรบฝากหรอรบบรจาค เนองมาจากการด าเนนการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย หรอการท าใหสนสภาพการเปนตวออนทรบฝากหรอรบบรจาค ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด การใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยกบสามหรอภรยาทชอบดวยกฎหมาย หากเจาของอสจ ไข หรอตวออนทฝากไวกบผรบฝากตายลง หามน าอสจ ไข หรอตวออนดงกลาวมาใช เวนแตมการใหความยนยอมเปนหนงสอไวกอนตาย และการใชอสจ ไข หรอตวออนตองใชเพอบ าบดรกษาภาวะการมบตรยากของสามหรอภรยาดงกลาวทยงมชวตอยเทานน และการใหความยนยอมในเรองน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศก าหนด การก าหนดบทลงโทษทางอาญา ส าหรบผทฝาฝนขอหามการใหบรการเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย การต งครรภเ พอประโยชนทางการคา ผกระท าเปนคนกลาง นายหนา หรอผโฆษณาไขขาวเกยวกบการตงครรภแทน และใหมการก าหนดบทลงโทษทางจรยธรรม โดยการเพกถอนใบผประกอบวชาชพเวชกรรมทไมปฏบตตามประกาศของแพทยสภาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย 4 ) ม า ต ร ก า ร ค ม ค ร อ ง เ ด ก ท เ ก ด ก อ นพระราชบญญตนใชบงคบ ส าหรบมาตรการคมครองยอนหลงน ควรมการก าหนดในบทเฉพาะกาลเพอรบรองสทธของผทเกดจากการตงครรภแทนกอนวนทกฎหมายฉบบนใชบงคบใหมผลยอนหลงไปคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยด วย โดยสามารถยกบทบญญตไดวา “รางมาตรา... .. ใหผท เกดจากการ

ตงครรภแทนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ สามหรอภรยาทด าเนนการใหมการต งครรภแทน หรอพนกงานอยการ มสทธยนค ารองตอศาลใหมค าสงใหผทเกดจากการตงครรภแทนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบเปนบตรชอบดวยกฎหมายของสามและภรยาทด าเนนการใหมการตงครรภแทนนบแตวนทผนนเกด ทงน ไมวาสามและภรยาทด าเนนการใหมการตงครรภแทนจะเปนสามและภรยาทชอบดวยกฎหมายหรอไม แตทงนจะอางเปนเหตเสอมสทธขอบคคลภายนอกผท าการโดยสจรตในระหวางเวลาตงแตเดกเกดจนถงเวลาทศาลมค าสงวาเปนบตรไมได” จากการสมภาษณผพพากษาศาลเยาวชนและครอบครวโดยสวนใหญเหนตรงกนวา ควรบญญตกฎหมายใหมการยอนหลงได ทงในสวนของผประกอบการทางการแพทย และการใหสทธแกเดกทเกดกอนพระราชบญญตฉบบนใชบงคบ เพอเปนการคมครองสทธของเดกยอนหลงไปคมครองในขณะทยงไมมการบงคบใชกฎหมายฉบบนดวย ดวยเหตผลเกยวกบความเสมอภาคเทา เทยมและการไม เล อกปฏบต เพยงแตตองเขาในเงอนไขทกฎหมายฉบบนรบรองไวเทานน แมอาจเกดความยงยากในทางปฏบตเกยวกบการน าสบพยานหลกฐานคนหาความจรงในกรณทมระยะเวลาผานพนไปนานแลว แตกเปนสทธทเดกเกดกอนมการบงคบใชกฎหมายควรทจะไดรบความเสมอภาคในการบงคบใชกฎหมายฉบบนอยางเทาเทยมกน บทสรปและขอเสนอแนะ จากผลการศกษาขางตน สรปไดวา ควรทจะไดมการแกไขเพมเตมรางพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยใหสมบรณยงขน โดยมขอเสนอแนะแนวทางการบญญตและแกไขเพมเตมในประเดนทส าคญแบงออกเปนมาตรการทางกฎหมาย 4 ประการ ดงตอไปน 1) แนวทางการการแกไขเพมเตมมาตรการทางกฎหมายมหาชน ควรทจะมการก าหนดคณสมบตของผทเกยวของเพมเตมใหครอบคลมรอบคอบและชดเจนในประเดนส าคญ 2 กรณ ดงตอไปน


1) ควรแกไขเพมเตมคณสมบตทางดานผใหบรการ โดยจดใหมตวแทนหรอองคกรตวกลางทเรยกวา “ผจดใหมการตงครรภแทน” ทไมหวงผลประโยชนในเชงพาณชย สามารถเขามาท าหนาทเปนสอกลางการด าเนนการตาง ๆ ทกฎหมายฉบบนหามไว ไมวาจะเปนการประชาสมพนธ การโฆษณา หรอด าเนนการเปนตวกลางแทนในเรองตาง ๆ โดยมการบญญตรองรบการจดตง “องคกรผจดใหมการตงครรภแทน” ไวในรางพระราชบญญตฉบบนดวย 2) ควรแกไขเพมเตมคณสมบตทางดานผรบบรการ โดยระบคณสมบตเหลานใหชดเจนไวในกฎหมายฉบบน ไดแก เรองอาย ควรก าหนดอายขนต าและขนสงไวดวย เพอลดความเสยงและความสามารถในการตงครรภ ตลอดทงเปนการคมครองสขภาพความสมบรณแขงแรงของเดกทจะเกดมาอกดวย โดยทางดานของหญงผรบตงครรภแทนควรทจะก าหนดอายขนต า 25 ป และขนสงไมเกน 35 ป เพราะยงเปนชวงเจรญพนธทมความรบผดชอบและตองประกอบกบคณสมบตทตองเคยมบตรมากอนดวย สวนชวงอายทางดานของคสมรสทตองการมบตรนน กควรก าหนดอายขนต า 25 ป และขนสงไมเกน 45 ป ดวยเหตผลทจะตองค านงถงความรบผดชอบเลยงดอปการะประกอบกบการเจรญเตบโตของเดกเปนผใหญทสามารถพงตนเองไดดวย เรองสญชาต ควรก าหนดใหบคคลทเกยวของไมวาจะเปนคสมรสทตองการมบตร หรอหญงทรบตงครรภแทนนน ตองเปนผมสญชาตไทยเทานน ดวยเหตผลทตองการปองกนการลกลอบรบจางต งครรภ โดยใชประเทศไทยเปนสถานทรบตงครรภแทน และยงเปนการปองกนไมใหมการใชคนตางชาตเขามารบจางตงครรภแทนกนไดดวย เพราะหากไมไดก าหนดในเรองการมสญชาตไทยเอาไว อาจท าใหชาวตางชาตในหลายประเทศทยงไมมกฎหมายรองรบเกยวกบเรองน นยมเขามาจดใหมการตงครรภแทนในประเทศไทยกได เรองความสามารถของบคคลทเกยวของ ควรทจะไดมการก าหนดหามไวรางพระราชบญญตฉบบน

อยางชดเจน ไดแก ความเปนบคคลลมละลาย ความเปนผ พการของหญงทรบตงครรภแทน ความเปนผว กลจรต คนไร ความสามารถ หรอคนเสม อนไรความสามารถ 3) ควรก าหนดการคมครองสทธของเดกทจะรบรความจรง และก าหนดหนาทในการรกษาความลบของบคคลทเกยวของไวในรางพระราชบญญตฉบบนดวย 4) ควรก าหนดการคมครองสทธของเดกใหไดรบโอกาสการไดรบน านมจากหญงผรบตงครรภแทนดวย เพราะเปนสทธตามปรชญากฎหมายธรรมชาตทควรไดรบการคมครองไวในรางพระราชบญญตฉบบนดวยเชนกน 2) แนวทางการแกไขเพมเตมมาตรการทางกฎหมายเอกชน ควรไดรบการแกไขเพมเตมในเรองส าคญ ๆ ดงตอไปน 1) ควรทจะไดมการบงคบแบบใหท าสญญาตงครรภแทน และควรก าหนดหามมใหมการแกไขเปลยนแปลงสาระส าคญ หรอบอกเลกสญญาใด ๆ ทสงผลกระทบตอเดกทจะเกดมาไวในรางพระราชบญญตฉบบน เวนแตจะมเหตจ าเปนเพอสขภาพรางกายของหญงนนจรง ๆ หรอเปลยนแปลงไดโดยค าสงศาลเทานน 2) เมอมการคมครองความเปนบดามารดาทางพนธกรรมแลว ควรทจะไดมการแกไขเพมเตมโดยตดความสมพนธทางชวภาพก าหนดไวในรางพระราชบญญตฉบบนดวยเชนกน โดยเฉพาะในกรณทมการตงครรภแทน เพอปองกนความสบสนซ าซอนอนไม เปนคณส าหรบเดกทจะเกดมา 3) แนวทางการแกไขเพมเตมมาตรการควบคมทางกฎหมาย ควรไดรบการแกไขเพมเตมในเรองส าคญ ๆ ดงตอไปน 1) ควรมการแกไขเพมเตมเงอนไขการควบคมสถานบร กา รทา งการแพทย เ พม เต ม ใน 2 กรณ ดงตอไปน กรณแรก กฎหมายควรก าหนดใหแพทยสภามหนาทในการรายงานชอสถานบรการทางการแพทยทไดรบอนญาตใหท าการรกษา โดยใชเทคโนโลยชวยการเจรญ


พนธทางการแพทย ตลอดจนขอมลเกยวกบวธการรกษาหรอใหบรการตามประกาศหรอค าสงโดยอาศยอ านาจตามกฎหมายฉบบน กรณทสอง กฎหมายควรก าหนดใหสถานบรการทางการแพทย มหนาทในการรายงานขอมลเกยวกบผบรจาคไข อสจ หรอตวออน และขอมลเกยวกบตวเดกทถอก าเนดจากการใชเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย เพอใหขอมลทงหมดถกเกบอยในฐานขอมลเดยวกน อนจะชวยอ านวยความสะดวกแกผใชสทธตามกฎหมายในการขอทราบขอมลตอไป 2) ควรมการแกไขเพมเตมเงอนไขการควบคมการตงครรภแทน โดยหามมใหท าใหกบชาวตางชาตโดยเดดขาด หรอหามม ใหหญงท รบต งครรภแทนเปนชาวตางชาต เทากบกฎหมายฉบบนรบรองการตงครรภ

แทนใหกระท าไดเฉพาะคสมรสทตองการมบตร และหญงทรบตงครรภแทนทเปนผมสญชาตไทยเทานน 3) แนวทางการแกไขเพมเตมมาตรการบงคบทางกฎหมาย ควรไดรบการแกไขเพมเตมในเรองส าคญ ๆ ดงตอไปน 1) มาตรการบงคบทางแพงนน ควรทจะไดน าเรองการอปการะเลยงดจนกวาจะบรรลนตภาวะมาใชกบผปฏบตผดสญญาตงครรภแทน 2) มาตรการบงคบทางอาญานน ควรทจะไดมการเพมโทษจ าคก และน าเรองโทษปรบส าหรบสถานบรการทฝาฝนมาใชกบรางพระราชบญญตฉบบนดวย

บรรณานกรม กมลา เทพวงค. (2556). การคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย (อมบญ) ผลงาน สวนหนงของการอบรมหลกสตร ผพพากษาผบรหารในศาลชนตน. รนท 11 สถาบนพฒนาขาราชการฝาย ตลาการศาลยตธรรม. ส านกงานศาลยตธรรม. ขาวไทยรฐออนไลน. แกะรอยธรกจอมบญหรออมบาป. ลงวนท 28 กรกฎาคม 2557, http://www.thairath.co.th/content/439522. ขาวไทยรฐออนไลน. [Online]. (2557) อยการชอมบญไมผดกฎหมายขอหาคามนษย. ลงวนท 26 กรกฎาคม 2557. http://www.thairath.co.th/content/438998. ขาวไทยรฐออนไลน. [Online]. คสช. เชญตวแทน พม.-สธ. หารอสางปมอมบญ. ลงวนท 6 สงหาคม 2557, http://www.thairath.co.th/content/441669. ขาวไทยรฐออนไลน. [Online]. (2557). ตะลงซกคอนโด 9 ทารก ผลผลตอมบญ. ลงวนท 6 สงหาคม 2557, http://www.thairath.co.th/content/441457 ขาวเดลนวส. [Online]. (2557). รพ.เอกชน 12 แหง ขายไข-อมบญ-เลอกเพศ สอผดกม. ลงวนท 22 กรกฎาคม 2557, http://www.dailynews.co.th/Content/politics/254260. จกรกฤษณ ควรพจน และคณะ. (2548). การผสมเทยมโดยใหหญงอนตงครรภแทน รายงานวจย. ส านกงาน คณะกรรมการกฤษฎกา. ประสพสข บญเดช. (2536). อ มบญ. วารสารกฎหมายสโขทยธรรมาธปท 5.(2), 28. วชา มหาคณ. (2556). จรยธรรมและกฎหมายกบการก าเนดมนษยโดยเทคโนโลยแผนใหม. นตยสารกระทรวง ยตธรรม, ดลพาห ปท 40 (3). วฑรย องประพนธ. (2549). การรบจางตงครรภกบกฎหมาย. วารสารคลนกปท 6. (12).

http://www.dailynews.co.th/Content/politics/254260


สมชย โกวทเจรญกล. (2537) อมบญใหเกดหนทางของผมลกยาก. กรงเทพธรกจ, หนา 1. สหทยา สนทรเกต. (2539). ปญหาทางกฎหมายของการตงครรภแทน. วทยานพนธหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย .


ขจรศกด เจากรมทอง 1

บทคดยอ ผวจยมวตถประสงคในการวจย เพอศกษาลกษณะทางกายภาพของสถาปตยกรรมพนถนจงหวดนนทบรโดยเลอกศกษาแหลงทตงชมชนทมลกษณะทางสงคมและวฒนธรรม ทงวถชวตและการด ารงอย ศกษาลกษณะของการตงถนฐานของชมชนและ ลกษณะทางกายภาพ ของสถาปตยกรรมพนถนนน ๆ และศกษาองคประกอบของชมชน ทงทางดานสงคม ศาสนา ประเพณ ความเชอ ผานรปแบบทางสถาปตยกรรม ในการวจยครงนมงศกษาถงสถาปตยกรรมพนถนนนทบรในรปแบบของเรอนพกอาศยเดมเปนหลก

ผลการวจยพบวา สถาปตยกรรมพนถนนนทบร มความเปลยนแปลงแบบคอยเปนคอยไป มววฒนาการอนดงาม สอดคลองไปกบสภาพแวดลอม และธรรมชาตอนเปนทตงของเรอน แตทงนจากปจจยภายนอกหลาย ๆ อยาง และกระแสความเปลยนแปลงจากสงคมเมองทมก าลงมาก ท าใหเรอนพนถน ในปจจบนเกดการเปลยนแปลงตามสภาวการณดงกลาวออกไปหลายรปแบบโดยทปจจยทางสภาพแวดลอมเปนเหตผลส าคญในล าดบรองลงไป เพราะเหตวาในบางทองถน กจกรรมและสภาพแวดลอมเดมของตนกลบไมมอทธพลตอการเปลยนแปลงรปแบบเรอน และวถชวตของผคนในอดตทเคยเปนมาอกตอไป ทงนแสดงใหเหนถงความแขงแกรงของวถชมชน และความยงยนของเรอนมนอย ไมอาจตานทานตอกระแสความเปลยนแปลง ลกษณะการเปลยนแปลงของเรอนจากอดตจนถงปจจบนจงแบงออกไดเปนสองลกษณะ ตามรปแบบทางกายภาพ คอ

- การเปลยนแปลงองคประกอบตางๆโดยยงคงเคาของรปลกษณองคประกอบเดม - การเปลยนแปลงองคประกอบ โดยมไดคงเคาลกษณะของรปแบบเดม

ค าส าคญ: สถาปตยกรรมพนถน,ความสบเนอง การเปลยนแปลง

1 อาจารยประจ าสาขาวชาสถาปตยกรรมศาสตร คณะวศวกรรมศาสตรและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ศนยนนทบร

สถาปตยกรรมพนถนนนทบร : ความสบเนองและการเปลยนแปลง

Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July – December 2014

Nonthaburi Vernacular Architecture : Continuity and Change

Kajohnsak Chaokromthong 1

Abstract

The objectives of research were to study physical nature of architecture of Nonthaburi province in a selected community that had a unique social and cultural way of life and living, to study the characteristics of settling and physical nature of regional architecture of its community, and to study the social, religious, traditional and belive aspects of the community through architecture. The research pointed out that Nonthaburi Vernacular Architecture was on the process of gradual change and had evolved nicely along with environment and nature that the houses were situated. Moreover, many external factors and the changes in urban society had strong influence on the native houses. Environmental factor was the second most important factor that influenced the change of house styles and way of life of the people. Norms and house styles that could not resist have undergone changes. The changes of houses from the past to the present could be seen in 2 physical types, namely:

- The changes of some components, but main styles were still retained, and - The changes of both components and traditional styles

Key words: Vernacular architecture, Continuity, Change

1 Lecturer, Department of Architecture, Faculty of Engineering and Architecture, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi Nonthaburi.


บทน า การศกษาสถาปตยกรรมพนถนนนทบร

โดยการอาศยดวยความเปนชมชนทเกดจากการตงถนฐาน มานาน มประวตความเปนหลากหลายเผาพนธ ความเปลยนแปลงของชมชน ทมผลตอการเปลยนแปลงของพนทและสถาปตยกรรมทเกดขน ควรแกการศกษาเชน ทอยอาศย วด ประเพณทเ ก ย ว เ น อ ง ว ฒ น ธ ร ร ม แ ล ะ ว ถ ช ว ต อ น ม สภาพแวดลอมของชมชน และสถาปตยกรรมพนถนเปนตวเชอมโยงเมอท าการศกษา จงไดพบวา สถาปตยกรรมพนถนนนทบร เปนสถาปตยกรรมแหงวถชวต ทงทมอยแตเดม ทงความเปนชาวสวนผลไม สะทอนออกมาเปน บานเรอนทสรางกนเรยบงาย อยในสวนผลไม จากอดต จนถงปจจบนกยงหลงเหลอใหเหนอย แตมการปรบปรงเพมเตม เพอประโยชนตอการใชสอย และตามวถชวตทมการพฒนาเพมเตม และความเกยวเนองของชมชน ทตองมการ พงพาอาศยกน ความเก ยวของกบสภาพแวดลอม การด ารงอยของความเปนชมชนเหลาน สะทอนออกมาใหเหนถงภาพแหงกาลเวลาไดอยางเดนชด โดยการมเพอนบานทด มชมชนทด มน าใจไมตรใหแกกน ชมชนกยอมเขมแขง มแตความสข มวถชวตทงดงาม ซงหากไมไดไปศกษาและลงไปสมผสกบวถชวตของชาวนนทบร ตามหลากหลายชมชนแลว อาจไมรเลยวา สงเหลานนยงหลงเหลออยหรอไม และจะรกษาไวใหอยคกบเมองนนทบรไดอยางไร การศกษาสถาปตยกรรมพนถนนนทบร จงมงศกษาถงจดก าเนดของเมอง และสถาปตยกรรมแหงวถชวต เพอผสมผสานสงตาง ๆ รอยเรยงกน ใหเหนถงรปแบบของสถาปตยกรรมแหงวถชวตของชาวนนทบรและผสานเขากบกาลเวลาทจะลวงผานไปเพอใหสงด ๆ เหลานยงคงอย

วตถประสงค

1. ศกษาลกษณะรปแบบของสถาปตยกรรมพนถนจงหวดนนทบรโดยเลอกศกษาแหลงทตงชมชนทมลกษณะทางสงคมและวฒนธรรม ทงวถชวตและการด ารงอย

2. ศกษาลกษณะของการตงถนฐานและลกษณะทางกายภาพของชมชน

3. ศกษาองคประกอบของชมชน ทงทางดานสงคม ศาสนา ประเพณ ความเชอ ผานรปแบบทางสถาปตยกรรม วธด าเนนการวจย

การวจยในครงนเปนการศกษา ทมงศกษาเกยวกบการศกษาทางกายภาพของชมชน และ ตวบานท เปนทอยอาศย ผนวกกบการศกษาอทธพลของสงคมและวฒนธรรมทองถน ทสงผลมายงสงกอสรางหรอสถาปตยกรรม ดงนน ขอมลทส าคญเปนอยางยง คอการส ารวจสภาพปจจบน ดวยการถายภาพ และการบนทกจากแผนท ผนวกกบการ รางภาพ จากวถชวต ความเปนอย รวมถงการ วดระยะผงอาคารอยางหยาบ ดงนนขอมลทได จงมรปแบบดงตอไปน

- ขอมลเอกสารศกษาประวตความเปนมาของชาวนนทบร การตงถนฐานทางประวตศาสตร ลกษณะทางสงคมวฒนธรรมทเปนลกษณะเดมของชมชน

- ขอมลจากการศกษาทฤษฎทเกยวของรวมถงการศกษาในบรบทของการเปลยนแปลงทางสงคม

- ขอมลปฐมภมจากการสมภาษณ ขอมลการตงถนฐาน การอยอาศย ของชมชนแตเดม จนถงการอยอาศยของเจาบานในปจจบน

- ขอมลจากการส ารวจทางกายภาพ จากการบนทกการถายภาพ และแผนททเปนการส ารวจภาพรวมโดยขอมลบางสวนอาจตองขอความ


อนเคราะหจากหนวยงานราชการ เชน ขอเออเฟอแผนทของจงหวดให เพอเปนขอมลแหงการศกษา แตในกรณทสามารถบนทกหรอลงรายละเอยดในแผนทจรงไดโดยท าแผนทเปนจด ๆ ของพนทคราว ๆ

- ขอมลจากการส ารวจรงวด โดยกรณศกษาเลอกเฉพาะพนททนาสนใจ เพอลงรายละเอยดของผ ง พน รปดาน รปตด รายละเ อยดทางสถาปตยกรรม และโครงสรางตาง ๆ เพอน าไปท าการวเคราะหตอไป

ขนตอนและการวเคราะหขอมล

- วเคราะหความสมพนธของขอมลในกลมทเกยวเนองกบวฒนธรรม และความเชอตาง ๆ ทสงผลมายงสถาปตยกรรม

- วเคราะหลกษณะทางกายภาพของเรอนพนถนนนทบร

- วเคราะหถงเอกลกษณของเรอนพนถนนนทบร ทมคณคาตอการศกษาสถาปตยกรรมพนถน สรปผลการวเคราะห และเสนอแนะความเป น ไป ได ท จ ะอน ร กษ สภาพแวดล อมและสถาปตยกรรมพนถนนนทบร

ว เ ค ร า ะ ห ถ ง ค ว า ม ส บ เ น อ ง ห ร อ ก า รเปลยนแปลงโดยดภาพรวมทางกายภาพทเกยวของเปนหลก ขอบเขตของการวจย ดวยรปแบบงานสถาปตยกรรมพนถนในเขตพนทจงหวดนนทบร ในปจจบนคอนขางทจะเลอนหายเนองจากเกดจากการเปลยนแปลงการใชทดนซงในปจจบนการครอบครองการใชทดนเปนทอยอาศยทเปนปจจบนเปนสวนใหญ เพราะฉะนนเพอความสมบรณในการศกษาจงเลอกเกบขอมลในพนทสถานทเกบขอมล แบงตามพนทศกษาตาง ๆ ตามชมชนทมความนาสนใจทางการตงถนฐาน ความ

หนาแนนของชมชน สภาพแวดลอม ความเดนชดของวถชวต และลกษณะทโดดเดนทางสถาปตยกรรม

จดศกษาท 1 บานหมท 3 ต.บางคเวยง อ.บางกรวย จ.นนทบร

วดสมเกลยง ต.บางควยง อ.บางกรวย จ.นนทบร

ชมชนรมคลอง หลงวดสมเกลยง จดศกษาท 2 บานหมท 5 ต าบลบางรกนอย

อ.เมอง จ.นนทบร ชมชนรมคลอง บรเวณตรงกน

ขามกบวดโตนด จดศกษาท 3 บานหมท 1 ต.ศรบางเมอง

อ.เมอง จ.นนทบร วดเฉลมพระเกยรต ชมชนหลงวดเฉลมพระเกยรต ชมชนรมคลองออมนนท

ต.บางศรเมอง อ.เมอง จ.นนทบร โดยขอบเขตของการศกษาโครงการน ใหครอบคลมถงเรองดงตอไปน

- ลกษณะทางกายภาพของชมชน หรอตวบานทเลอกเปนกรณการศกษา

- บานและองคประกอบตาง ๆ ในบรเวณบาน - รายละเอยดทางสถาปตยกรรมของบานท

เลอกเปนกรณศกษา ซงประกอบดวย - ผงพน - รปดาน - ทศนยภาพ - รายละเอยดของสถาปตยกรรม - ระบบและวธการกอสราง และวสดกอสราง - การเปรยบเทยบความเหมอนกบ ความแตกตาง พฒนาการความแปรเปลยน และปจจยทสงผลตอการแปรเปลยน


กรอบแนวความคดทใชในการวจย หากไดศกษาถงปญหาและปจจยตาง ๆ อนเปนตวแปรตอพฒนาการและการเปลยนแปลงตลอดจนปญหาทเกดขนตอชมชน และเรอนพนถน ของชมชนนนทบร เชอวาคณลกษณะทดงามในองคประกอบเดม ภมปญญาเดมและทรพยากรทางสงแวดลอมทดงาม เมอน ามารวมหรอปรบประยกตใหเขากบกระแสความเปลยนแปลงในปจจบนอยางเหมาะสม ในลกษณะของความรวมสมย ยอมจะท าใหเรอนพนถน ด ารงอยไดอยางยงยนและงดงาม สะทอนเอกลกษณของตนและตอบสนองตอวถชวตของผคนในชมชนนไดด และประสบผลส าเรจแนนอน และเพอใหการด าเนนการศกษาบรรลผลทสมบรณ จ าเปนตองใชกรอบความคดเปนเครองมอในการน าไปสการวเคราะหและตความ กรอบความคดทจะน าไปใชประกอบดวย

- กรอบความคดในการศกษาสถาปตยกรรมและชมชน ในลกษณะภาพรวมหรอบรบทนยม เพอจะเลอกกรณศกษา

- กรอบความคดแบบเจาะลกเฉพาะกรณ เพอศกษารายละเอยด เมอเลอกกรณศกษาแลว

- กรอบความคดแบบการศกษาเปรยบเทยบ เพอพจารณาความเหมอน ความแตกตาง และความแปรเปลยน รวมถงปจจยทสงผลตอการแปรเปลยนนน ๆ

- กรอบความคดในดานการอนรกษ เ พอพจารณาศกยภาพของการคงอยของสถาปตยกรรมพนถนนนทบร

ผลการวจย หลงจากไดศกษา วเคราะหองคประกอบ และ

รปลกษณะของเรอนพนถนในแตละชวงเวลาตาง ๆ ท าใหพบวา เรอนพนถนนนทบร นนมทมาอนยาวนาน และคอยเปนคอยไป มววฒนาการอนดงาม สอดคลองไปกบสภาพแวดลอม และธรรมชาตอนเปนทตงของเรอน แตทงนจากปจจยภายนอก

หลาย ๆ อยาง และกระแสความเปลยนแปลงจากสงคมเมองทมก าลงมาก ท าใหเรอนพนถน ในปจจบนเกดการเปลยนแปลงตาม สภาวการณดงกลาวออกไปหลายรปแบบโดยทปจจยทางสภาพแวดลอมเปนเหตผลส าคญในล าดบรองลงไป เพร าะ เหต ว า ใ นบา งท อ งถ น ก จ ก ร รมและสภาพแวดลอมเดมของตนกลบไมมอทธพลตอการเปลยนแปลงรปแบบเรอน และวถชวตของผคนในอดตทเคยเปนมาอกตอไป ทงนแสดงใหเหนถงความแขงแกรงของวถชมชน และความยงยนของเรอนมนอย ไมอาจตานทานตอกระแสความเปลยนแปลงดงกลาวทรนแรงและรวดเรวนนได ลกษณะการเปลยนแปลงของเรอนจากอดตจนถงปจจบนจงแบงออกไดเปนสองลกษณะ ตามรปแบบทางกายภาพ คอ

- การเปลยนแปลงองคประกอบตาง ๆ โดยยงคงเคาของรปลกษณองคประกอบเดม

- การเปลยนแปลงองคประกอบ โดยมไดคงเคาลกษณะของรปแบบเดม

ทงน การเปลยนแปลงในรปลกษณะแบบแรก จงบงบอกไดถงความแขงแกรง และความส าคญในองคประกอบเดมอย อนเปนผลมาจากการมพฒนาการทส าคญ และความจ าเปนตอการใชสอยในวถชวตประจ าวนของผคน ซงในประเดนทศกษา จงไดก าหนดเลอกศกษา และวเคราะห ตลอดจนถงการสรปรปแบบในองคประกอบ จากเรอนในประเภทดงกลาวนเทานน อนเปนการสอดคลองตอการฟนฟ สบทอด และรงสรรครปแบบของเรอนอนเกยวของ และเตบโตขนจากรากฐานวฒนธรรมทแทจรง


องคประกอบของเรอนจากอดตจนถงปจจบน อนเปนผลสะทอนใหเหนความยงยนและการคงอยยงคงมเอกลกษณทด และความส าคญหลายประการอนเปนปจจยทสงผลถงรปแบบของเรอนพนถนนนทบรในปจจบน จงไดน ารปแบบทไดจากการศกษาลกษณะของตวเรอนตาง ๆ นนมาสรางรปแบบของเรอนทเปนรปแบบของบานตนแบบนนทบร ซงมความส าคญตอการสบสานใหคงอยตอไป ไดท าการน าเอารปแบบมาออกแบบเปน 2 ลกษณะคอ 1 .บานด งเดมนนทบร เปนบานทน าเอารปแบบของเรอนพนถนนนทบรมาใช 2 .บานประยกตนนทบร เปนบานทน าเอาเรอนพนถนนนทบรมาประยกตใหเขากบการเปลยนแปลงของสงคมในปจจบน ขอด และขอเสยของรปแบบเรอนทเสนอแนะ ขอดของรปแบบเรอนทเสนอแนะทางดานสถาปตยกรรมพนถนนนทบร คอการประยกตใช และการด ารงคงอยแบบยงยนในองคประกอบทด ทมพนฐานพฒนาการมาจากวฒนธรรมเดม ความเขาใจและภมปญญาทเจรญขนมาแตบรรพบรษ นน

คอ ความสมถะ เรยบงาย โปรงโลง สะดวกสบาย เขาใจธรรมชาต และเลอกใชวสดทมอยในพนถนของตน อนสงผลสความงามแบบธรรมชาต ความงามแบบเรยบงาย เปนการใชรปแบบของผง และรปแบบของเรอนทยงคงองกบสภาพแวดลอมทเหมอนเดม หรอใกลเคยงของเดมอยมาก โดยการป ร บ ป ร ะ ย ก ต ใ ห เ ข า ก บ อ ง ค ป ร ะก อ บ ข อ งสภาพแวดลอมทจ าเปนตอวถชวตในปจจบน ขอเสยของรปแบบเรอนทเสนอแนะ คอการมงเนนทลกษณะของกายภาพอนสอดคลองกบรปแบบเดม ท าใหมขอจ ากดอยบางในการเลอกใชวสด อนเหมาะสม และใกลเคยงกบรปแบบดงเดม แตทงนกมงเนน และพยายามเลอกใชวสดทมประโยชนใชสอยทดกวา(แกปญหา หรอจดออนของวสดแบบเดม) นอกจากนขอเสยกคอ ดงทไดกลาววเคราะหแลววาความเจรญจากสงคมเมอง และสภาพแวดลอมอยางมาก อนสงผลลบตอรปแบบโดยตรงของเรอนทมววฒนาการมาทางดานบวก พงพงธรรมชาต และสภาพแวดลอมมากกอาจท าใหรปแบบของเรอนมโอกาสเปลยนแปลง และจ าเปนตองเปลยนรปแบบ อาจท าใหสญสลายไปได (แผนภมท 1)


แผนภมท 1 การวเคราะหขอมล และสรปผลในองคประกอบรวม

ลกษณะของเรอนดงเดม

ง

ลกษณะของเรอนทมพฒนาการจากเรอนดงเดม

ง คตความเชอแบบหลกพทธศาสนา

ง

ยดถอหลกพทธศาสนาและคตนยมใหม ตามรปแบบสงคมเมอง (วทยาศาสตร)

ขอมลทส ารวจ

ง ๑. แบบเรอนพนถน ๒. เลกและพอเหมาะ ๓. แบบเรอนพนถนและเรอนเครองผก ๔. ไม + วสดธรรมชาต ๕. ใชเรอ และใตถน

ขอมลทส ารวจ

ง ๑. องคประกอบการใชสอยในเรอน ๒. เพมขน / สมาชกเพม ๓. แบบเรอนพนถน / ประยกต ๔. ไม และวสดแบบใหมตาม

ทองตลาด

“เรยบงาย ประหยด สขสบาย”

ง

“ตอเตมและเปลยนแปลงองคประกอบเรอน”

ง

ลกษณะรวมในองคประกอบ

ง

๑. องคประกอบการใชพนทภายในเรอนแบบเดมยงเดมยงคงเหมอนเดม ๒. ขนาดพนทมแนวโนมขยายตว ๓. รปแบบเรอนมลกษณะแบบเรอนดงเดมประกอบรวมกนเปนหม ๔. วสดใชสอยเลอกใชทหาไดงายและมความประหยด ๕. ยงคงพงพงสภาพแวดลอมเดม แตเพมการจอดรถตามระนาบ ของถนนทเกดขน

การแทรกแซง และปจจยภายนอกอนๆ

ง รปแบบวถของเรอนในอนาคต

ง

ปจจยทางเศรษฐกจ

และสงคม

จากสงคมเมอง


รปแบบวถของเรอนในอนาคต

ง

ปจจยทางเศรษฐกจ

และสงคม

จากสงคมเมอง

“ทนสมยเปลยนแปลงสภาพแวดลอม และส าเรจรปจากสงคมเมอง”

“ฟนฟรปลกษณและทพงพาสภาพแวดลอมเดม เรยบงาย ประหยด ตอเตมขยายได”

เรอนรปแบบใหม (บานในสงคมเมอง) รปแบบเรอนทเสนอแนะ

๑. สรางบานบนดนจงตองถมดนใหเทาถนน ไมตองการใตถน ๒. ผงบานไมเปดโลง และยดหยน มกเปนหอง ตาง ๆ ท าใหการขยายตวยาก จ าเปนตอง สรางใหญ ๓. การกอสรางซบซอน ยงยาก และมราคาแพง ใชพลงงานมาก ใชวสดตางถนโดยสนเชง ๔. เนนทความสวยงาม หรหราตามคานยม แบบสงคมเมอง ๕. ประโยชนใชสอยและความสบายตาม สภาวะแวดลอมมนอย เพราะอาศยการใช ระบบเครองกล และอปกรณไฟฟา ๖. เมอดหรหรา และมหนามตา จงตองท ารว และประตแนนหนา เพออปกรณไฟฟา ๗. การมปฏสมพนธกบเพอนบานนอยลง ๘. การสรางเรอน คอการใหรางวลกบชวตเปน การสรางเพอการเปนอยอยางมหนามตา ในสงคม และสรางฐานะใหร ารวย

๑. มผงแบบกรด / ขยายไดงาย ๒. พนฟและพงพงสภาพแวดลอม ไมมการ ถมท / ปรบตวตามรปแบบเดม ๓. องคประกอบพนทใชสอยครบถวน มการ แบงหองบางเพอความเหมาะสม ๔. การจดองคประกอบการใชสอยภายในรวม กลมในพนทเดยวกน แบบเรอนพนถน ๕. ประโยชนใชสอย ประหยด และดแลรกษา งาย ไมสนเปลอง ๖. วสดหาไดงายตามทองตลาด ทงนเนน ความคงทนและประหยด ไมท าลายสภาพ แวดลอม กอสรางไดงาย ไมซบซอน ๗. ปรบเปลยนและเพมเตมองคประกอบทจ า เปนตอการด ารงชวตในรปแบบใหมแบบ การยดหยน เชน การท าพนทจอดรถในระ นาบถนน เพอใหเขากบวถชวตทสะดวกขน ๘. การสรางครอบครวและวถชวตพอเพยง และยงยน กลบสความรมเยนเปนสข

แผนภมท 1 การวเคราะหขอมล และสรปผลในองคประกอบรวม (ตอ)


สรปและอภปรายผล ผวจยไดสรปและน าเสนอแบบบานตนแบบ

นนทบรโดยอาศยผชวยวจยใหน าเสนอเปนรปแบบไว 2 ลกษณะโดยมแนวคด คอบานทรกษาไวซงรปแบบสถาปตยกรรมพนถนนนทบร อนมคณคาควรแกการเกบรกษาไว ไม ใหสญสลายไปกบระยะเวลา และววฒนาการความกาวหนาทางดาน

ส งคม อนกอให เกดความเหล อมล าของงานสถาปตยกรรมจงไดรวบรวมขอมลและออกแบบบานตนแบบนนทบร บานท เหมาะสมกบเมองนนทบร สอดคลองกบสภาพแวดลอมแมจะลวงเลยผานระยะเวลายาวนาน ทงทางดานรปแบบ ส การเลอกใชวสด รวมถงสอดแทรกเรองของการประหยดพลงงานเขาไวอกดวย (แผนภมท 2)

แผนภมท 2 แสดงรปแบบความสมพนธของเรอนทศกษากบปจจยภายนอก จากการศกษาลกษณะการเปลยนแปลงของเรอนจากอดตจนถงปจจบนจงแบงออกได เปนสองลกษณะ ตามรปแบบทางกายภาพ คอ

- การเปลยนแปลงองคประกอบตางๆ โดยยงคงเคาของรปลกษณองคประกอบเดม

- การเปลยนแปลงองคประกอบ โดยมไดคงเคาลกษณะของรปแบบเดม

ทงน การเปลยนแปลงในรปลกษณะแบบแรก จงบงบอกไดถงความแขงแกรง และความส าคญในองคประกอบเดมอย อนเปนผลมาจากการมพฒนาการทส าคญ และความจ าเปนตอการใชสอยในวถชวตประจ าวนของผคน ซงในประเดนทศกษา จงไดก าหนดเลอกศกษา และวเคราะห ตลอดจนถงการสรปรปแบบในองคประกอบ จากเรอนใน

ชวต

เรอน

สภาพแวดลอม

อาหาร

ดน น า คมนาคม ชมชน

ภมปญญา คตความเชอ

การประกอบอาชพ


ประเภทดงกลาวนเทานน อนเปนการสอดคลองตอการฟนฟ สบทอด และรงสรรครปแบบของเรอนอน

เกยวของ และเตบโตขนจากรากฐานวฒนธรรมทแทจรง (แผนภมท 3)

แผนภมท 3 คณคาของเรอนพนถน และสภาพแวดลอม

องคประกอบของเรอนจากอดตจนถงปจจบน อนเปนผลสะทอนใหเหนความยงยนและการคงอยยงคงมเอกลกษณทด และความส าคญหลายประการอนเปนปจจยทสงผลถงรปแบบของเรอนพนถนนนทบรในปจจบน จงไดน ารปแบบทไดจาก

การศกษาลกษณะของตวเรอนตางๆ นนมาสรางรปแบบของเรอนทเปนรปแบบของบานตนแบบนนทบร ซงมความส าคญตอการสบสานใหคงอยตอไป

บรรณานกรม กองแกว วระประจกษ.(2551). การเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรม .[ออนไลน] เขาถงไดจาก

http://guru.sanook.com/encyclopedia ชาต ภาสวร ).2542( . บทเรยนสถาปตยกรรมพนถน พมพครงท 1.กรงเทพฯ:เอกสารการพมพ งานบรการ

วชาการ คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง. ญาณ สรประไพ. (2538). การสบเนองและการเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรมชาวสวนจงหวด

นนทบร. ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต ภาควชามานษยวทยาคณะมานษยวทยา มหาวทยาลยศลปากร.

คณคาทางดานจตใจ

คณลกษณะทดงามใน

องคประกอบเดม

คณลกษณะทดงามใน

องคประกอบใหม

ลกษณะของความ

รวมสมย

ความเปนเรอนพนถน

ทยงยน

การเปลยนแปลง

+ +


ทฆมพร ลอยศกดวงศ. (2547). การศกษารปแบบเรอนพนถน ต าบลคลองจก อ าเภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา. ปรญญาสถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต ภาควชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

สมใจ นมเลก. (2545). สถาปตยกรรมพนถนเรอนชาวสวน พมพครงท 1. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สดจต สนนไหว. (2550). สถาปตยกรรมในประเทศไทย - สถาปตยกรรมพนถน. ปรญญาสถาปตยกรรม ศาสตรมหาบณฑต ภาควชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยรงสต.

สบพงศ อาชวปรสทธ. (2547). การศกษาความสมพนธทางกายภาพเพอการออกแบบปรบปรงสภาพสงแวดลอมทางกายภาพของ 2 ฝง แมน าเจาพระยา. ปรญญาสถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต ภาควชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

ส านกงานจงหวดนนทบร. ขอมลทวไปจงหวดนนทบร.(2551).[ออนไลน] เขาถงไดจาก http ://www.nonthaburi.go.th

อปถมภ รตนสภา. (2551). สถาปตยกรรมพนบานเกาะสมย. ปรญญาสถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต ภาควชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อ านาจ จ ารสจรงผล .(2551). ผลกระทบของการพฒนาเมองตอการอนรกษพนทสเขยว: กรณศกษาคลองออมนนท จงหวดนนทบร. เคาโครงดษฎนพนธ สาขาสงแวดลอมสรรคสราง บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร


พรเทพ จนทรนภ1

บทคดยอ วตถประสงคของการวจยเพอศกษาหลกการบรหารวสาหกจยคใหม องคประกอบของจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม และรปแบบจรยธรรมการบรหารวสาหกจยคใหม โดยใชวธการวจยแบบผสมผสานทงการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ โดยใชการวจยเชงปรมาณเปนหลก ประชากรทใชในการวจยมาจากผบรหารและพนกงานระดบปฏบตของบรษทจดทะเบยนทมผลการด าเนนงานยอดเยยม ตามกฎเกณฑของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กลมตวอยาง 340 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย แบบสอบถาม และแบบสมภาษณเชงลก ผลการวจยพบวา ภาพรวมและรายดานของหลกการบรหารวสาหกจยคใหมอย ในระดบมาก ประกอบดวย หลกธรรมาภบาล หลกการปฏบตทดทสด และองคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตามหลกศาสนา พทธ ครสต อสลาม และขงจอ รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม ไดแก มความขยน ยอมรบและแสวงหาการเปลยนแปลง มความซอสตยตอตนเองและผอน มความเปนเอกภาพ มความคดสรางสรรค และมความเปนสากล การทดสอบสมมตฐานการวจย พบวา หลกการบรหารจดการองคกรยคใหม ไดแก หลกนตธรรม หลกความคมคา และหลกปฏบตทดทสด เปนตวแปรทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม และองคประกอบจรยธรรมในการบรหารจดการองคกรยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนา ไดแก หลกจรยธรรมของขงจอ หลกจรยธรรมของศาสนาครสต เปนตวแปรทมผลอยางมนยส าคญตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม (P‹0.001) ค าส าคญ: รปแบบจรยธรรม การบรหารวสาหกจยคใหม

1 ปร.ด.(สาขาวชานโยบายสาธารณะและการจดการ) บรษท เอส ซ เยเนอรล เทรดกรป จ ากด

รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม


Ethical Model for Modern Enterprises Management

Pornthep Chantraniph 1 Abstract The objectives of this research were to study the principles of modern enterprises management, the ethical elements in modern enterprises management, and the ethical model for modern enterprises management. The research used both quantitative and qualitative methods, the main method being quantitative. The population studied were the executives and operational level staffs from three best performing companies according to the rules of the Stock Exchange of Thailand (SET). A sample of 340 people was employed for data collection. The instruments used in this research were a questionnaire and an in-depth interview form. It was revealed that the ethical principles for modern enterprise management, both at the overall level and specific aspects, were at a high level and consistent with good governance principles, best practice principles, and religions principles of Buddhism, Christianity, Islam, and Confucianism. In addition, ethical issues for modern enterprises management were enthusiasm in work, acceptance and seeking of changes, honesty with oneself and with others, unity, creativity, and global ethical principles. Moreover, the hypothesis testing revealed that principles of the rule of law, and of efficiency, as well as best practice principles were variables that affected the ethical model for modern enterprises management. Finally, the the ethical elements in modern enterprise management that were mostly derived from ethical principles in Confucianism and Christianity were variables that significantly affected the ethical model for modern enterprises management (P<0.001). Keywords: Ethical model, Modern enterprises management

1 Ph.D., Public Policy and Management. S.C. General Trade Group Co, Ltd.


บทน า ในการบรหารองคการหรอรฐวสาหกจใด ๆ ปจจยหลกทส าคญทสามารถจงใจคนใหสามารถท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพมความรบผดชอบตอองคกร ยอมรบความคดเหนและความแตกตางทางความเชอของคนในสงคมโลก องคกรคอ สถานทการท างานทประกอบไปดวยบคลากรทมาจากวฒนธรรมทหลากหลาย ไมวาจะเปนวฒนธรรม ฮนด ขงจอ ชนโต พทธ ครสต อสลาม แตความเชอเหลานเปนสมบตของแตละบคคลทไดรบการปฏบตสบตอกนมา ซงแตละศาสนานนยอมเปนสวนส าคญทพฒนาบคคลใหเปนคนดและสามารถท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ ในการท างานจงตองมวฒนธรรมกลาง ซงวฒนธรรม จรยธรรม มาจากค าๆ เดยวคอ ศาสนา (พระยาอนมานราชธน, 2537) ค าวา “สากล” หมายถงเปนคากลางททกคนสามารถน าไปสการปฏบตได เพราะการเปนสากลนนกคอความหลากหลายของวฒนธรรมซงในปจจบนนองคกรหรอสถานทท างานตางๆ นนเปนวฒนธรรมแมวาจะมความหลากหลายแตมาจากสายเดยวกน ซงยอมรบความเปนมนษย มความรก ความปรารถนาดตอกนและกน ดงนน จรยธรรมในการบรหารจงมบทบาทส าคญในการทจะน ามาเปนปจจยดานลกทางจตใจทจะท าใหคนทกคนรวมกนท างานเพราะสงคมในปจจบนน เปนสงคมทนนยมททกคนยอมรบวา “วตถธรรม” เปนตวก าหนดแนวคดจตใจ ดงทนกวชาการไดกลาววา “วตถสามารถเปลยนแปลงจตใจมนษยได” แตอกกลมหนงกลาววา “จตใจสามารถเปลยนแปลงวตถได” แตเหนอสงอนใด จรยธรรมหรอรปแบบจรยธรรมในยคปจจบนจงมความส าคญอยางยงทจะน ามาเปนเครองมอคขนานกบเทคโนโลยยคใหม เพอจะพฒนาการบรหารในยคใหมใหมคณภาพสงสด ดวยเหตผลดงกลาวน ผวจยมความเชอมนตามทศนคตของนกบรหารทวา “จรยธรรมน าการพฒนา การไมคอรปชนคอ ผลพวงทจะน าความเจรญมาสองคกรและจะสรางความเจรญกาวหนาใหกบองคกรทท ากนอย” ดงแนวคดเกยวกบหลกธรรมาภบาลทถอวาเปนววฒนาการจากแหลงทส าคญคอ ศาสนา วฒนธรรม ประเพณ ของคน

ทงโลกมารวมเปนกระบวนการเรยกธรรมาภบาลในการบรหาร และมค าส าคญทเราไดรจกคอ ความโปรงใส ความรบผดชอบ ตรวจสอบได ซงกระบวนการดงกลาวนถอวาเปนหลกการทส าคญ ฉะนนการวจยในประเดนนจงมความส าคญทจะไปส ารวจองคกรวสาหกจยคใหม เกยวกบรปแบบจรยธรรมในการบรหารยคใหม ทงในเอกสาร ผลงานวจย และการน าหลกของจรยธรรมในการบรหารองคกรทศกษาน ภาพรวมของปญหาการวจยในการใชหลกจรยธรรมในการบรหารนจะพบวา การขาดความสามคค การขาดความโปรงใส การขาดเอกภาพ ไมยดวฒนธรรมในองคกรจงน ามาใหเกดความเสอมเสยและสญเสยซงสงทมองไมเหนอยในดานลกของจตใจมนษย เปนความคด ความเชอ และศรทธามนษยเปนทอยภายในทส าคญในการน าไปสการสรางและท าลายสงตางๆ วตถประสงคในการวจย 1. เพอศกษาหลกการบรหารวสาหกจยคใหม 2. เพอศกษาองคประกอบของจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม 3. เพอศกษารปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม ขอบเขตของการวจย การวจยน เปนการวจยแบบผสมผสานโดยใชวธการวจยเชงปรมาณเปนหลกและวธการวจยเชงคณภาพเปนสวนเสรม เครองมอในการเกบรวบรวมขอม ลใชแบบสอบถามและแบบสมภาษณเชงลก โดยผวจยศกษาวธการบรหารจดการของบรษทจดทะเบยนทมผลการด าเนนงานยอดเยยมตามกฎเกณฑของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (SET) โดยผวจยศกษาการใหความส าคญกบรปแบบการบรหารวสาหกจยคใหม ซงประกอบดวย หลกการบรหารองคกร หลกธรรมาภบาล และหลกปฏบตทดทสด น ามาบรณาการกบองคประกอบจรยธรรมตามหลกศาสนาไดแก ศาสนาพทธ ศาสนาครสต ศาสนาอสลาม จรยธรรมตามหลกปรชญาขงจอ และตวแปรรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม


กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

รปแบบจรยธรรมในการบรหาร

วสาหกจยคใหม

- มความขยน - ยอมรบและแสวงหาการ เปลยนแปลง - ซอสตยตอตนเองและผอน - มความเปนเอกภาพ - มความคดสรางสรรค - มความเปนสากล

1) หลกการบรหารวสาหกจยคใหม 1.1 หลกธรรมาภบาล

- หลกนตธรรม - หลกคณธรรม - หลกความโปรงใส - หลกการมสวนรวม - หลกส านกรบผดชอบ - หลกความคมคา

1.2 หลกปฏบตทดทสด - การสรางคณคาระยะยาวใหแกผมสวนไดเสย - การไมเอาเปรยบผบรโภค - การปฏบตตามกฎหมาย - การก ากบดแลพนกงานทด - การสรางพนธมตรธรกจอยางซอสตย

2) องคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจ ยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนา

2.1 พทธ - ไตรสกขา อรยสจ 4 มรรค 8 สามคคธรรม ศล 5

2.2 ครสต - หลกของความรก ความบากบนอตสาหะ ความ

มธยสถ นกส ารวจ การศกษามวลชน 2.3 อสลาม

- หลกความเชอ ความซอสตย การแบงปน ความเสมอภาค เปนธรรม

2.4 ขงจอ - การออนนอมถอมตน การใหเกยรตผอน

ความกลาหาญ ความเทยงธรรม การใชเหตผลตดสนใจ


ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ ผบรหารและพนกงานระดบปฏบตการของบรษทจดทะเบยนทมผลการด าเนนงานยอดเยยมตามกฎเกณฑของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (SET) 3 บรษท ไดแก บรษท รอกเวธ จ ากด (มหาชน) (ROCK), บรษท ซฟโก จ ากด (มหาชน) (SEAFCO), และบรษท ศรไทยซปเปอรแวร จ ากด (มหาชน)(SITHAI) จ านวน 2,289 คน โดยกลมตวอยาง ประกอบดวย 1. กลมตวอยางส าหรบการวจยเชงปรมาณ คอ พนกงานขององคกรวสาหกจ จ านวน 340 คน ค านวณขนาดกลมตวอยางโดยใชสตรของทาโร ยามาเน (Taro

Yamane’, 1973) ทระดบความคลาดเคลอน ± 5% (e = 0.05) 2. กลมตวอยางส าหรบการวจยเชงคณภาพ คอ ผบรหารขององคกรวสาหกจ จ านวน 9 คน ใชวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2540) ผลการวจย 1 . ห ล ก ก า ร บ ร ห า ร ว ส า ห ก จ ย ค ใ ห ม องคประกอบจรยธรรมในการบรหารตามหลกศาสนา และรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม มดงน

ตารางท 1 หลกการบรหารวสาหกจยคใหม องคประกอบจรยธรรมในการบรหารตามหลกศาสนา

และรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม รายการ x S.D. แปลคา

1. หลกการบรหารวสาหกจยคใหม หลกนตธรรม 3.85 .55 มาก หลกคณธรรม 3.82 .67 มาก หลกความโปรงใส 3.79 .57 มาก หลกการมสวนรวม 3.78 .62 มาก หลกส านกรบผดชอบ 3.75 .71 มาก หลกความคมคา 3.70 .69 มาก หลกปฏบตทดทสด 3.88 .62 มาก

2. องคประกอบจรยธรรมในการบรหารตามหลกศาสนา หลกจรยธรรมของศาสนาพทธ 3.78 .35 มาก หลกจรยธรรมของศาสนาครสต 3.88 .45 มาก หลกจรยธรรมของศาสนาอสลาม 3.93 .53 มาก หลกจรยธรรมของขงจอ 3.97 .57 มาก

3. รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม 3.93 .58 มาก จากตารางท 1 พบวา หลกการบรหารวสาหกจยคใหม ประกอบดวย หลกธรรมาภบาล 6 หลก ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกส านกรบผดชอบ หลกความคมคา และหลกปฏบตทดทสด และองคประกอบจรยธรรมในการ

บรหารตามหลกศาสนา ไดแก หลกจรยธรรมของศาสนาพทธ หลกจรยธรรมของศาสนาครสต หลกจรยธรรมของศาสนาอสลาม หลกจรยธรรมของขงจอ และรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม ทกรายการอยในระดบมาก


ตารางท 2 การวเคราะหตวแปรหลกการบรหารจดการวสาหกจยคใหม ทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม

ล าดบตวท านาย R R2 Adj.R2 b Bata t Sig 1. หลกปฏบตทดทสด (X1) .165 .027 .024 .371 .401 5.920 .000 2. หลกความโปรงใส (X2) .299 .090 .084 .227 .225 2.947 .003 3. หลกนตธรรม (X3) .325 .106 .098 .181 .175 2.458 .013

Constant (a) = 4.043 S,E.est = .571 Sig. = .014 จากตารางท 2 พบวา ดานหลกปฏบตทดทสด (X1) ถกคดเลอกเขาสสมการถดถอยเปนล าดบท 1 มผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม รอยละ 16.5 หลกการบรหารจดการวสาหกจยคใหม ดานหลกความโปรงใส (X2) ถกคดเลอกเขาสสมการถดถอยเปนล าดบท 2 มผลตอ

รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม รอยละ 29.8 และหลกการบรหารจดการวสาหกจยคใหม ดานหลกนตธรรม(X3) ถกคดเลอกเขาสสมการถดถอยเปนล าดบท 3 มผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม รอยละ 32.5

สมการถดถอยเพอท านายหลกการบรหารจดการวสาหกจยคใหม ทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม โดยใชคะแนนดบคอ

kk2211 Xb...XbXbaY

3.181X2.227X1.371X4.043Y

สมการถดถอยเพอท านายหลกการบรหารจดการวสาหกจยคใหม ทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการ

บรหารวสาหกจยคใหม โดยใชคะแนนมาตรฐานคอ kk2211Y Z...ZZZ

3.175Z2.225Z1.401ZYZ

ตารางท 3 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางองคประกอบจรยธรรมในการบรหารจดการองคกรยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนา กบรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม

ล าดบตวท านาย R R2 Adj.R2 b Bata t Sig 1. หลกจรยธรรมของขงจอ

(X1)

.871

.759

.758

.646

.547

14.740

.000 2. หลกจรยธรรมของ

ศาสนาครสต (X2)

.886

.785

.784

.473

.360

6.431

.000 Constant (a) = .041 S,E.est = .284 Sig. = .000


จากตารางท 3 พบวา หลกจรยธรรมของขงจอ (X1) ถกคดเลอกเขาสสมการถดถอยเปนล าดบท 1 มผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมรอยละ 87.1 หลกจรยธรรมของ

ศาสนาครสต (X2) ถกคดเลอกเขาสสมการถดถอยเปนล าดบท 2 มผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม รอยละ 88.6

สมการถดถอยเพอท านายองคประกอบจรยธรรมในการบรหารจดการองคกรยคใหม ตามหลก

จรยธรรมของศาสนา ทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม โดยใชคะแนนดบคอ

Y’= a + b1X1 + b2X2 + …+bkXk Y’= .041+.646X1 + .473X2

สมการถดถอยเพอท านายองคประกอบจรยธรรมในการบรหารจดการองคกรยคใหมตามหลก

จรยธรรมของศาสนา ทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม โดยใชคะแนน

Z’Y = β1Z1 + β2Z2 + … + βkZk มาตรฐานคอ

Z’Y=.547Z1 +.350Z2 อภปรายผล

ผลการศกษาหลกการบรหารวสาหกจยคใหม ในภาพรวมอยในระดบมาก ทงนเปนเพราะหลกการบรหารวสาหกจยคใหม จะเปนหลกธรรมาภบาลหรอหลกการบรหารจดการทด ซงเปนหลกการทองคกรตางๆ น ามายดถอปฏบตใหเกดการยอมรบและสรางความเชอมนใหกบองคกรทงในประเทศและตางประเทศ ดงนนปจจบนองคกรไมวาขนาดใดตางกใหความส าคญกบการบรหารและการจดการทด น าหลกการตางๆ มาบรณาการประยกตใชใหเหมาะสมกบบรบทขององคกร ซงการบรหารจดการทดนบวาเปนจดเรมตนของการเจรญเตบโตและการด ารงอยตอไปขององคกร สอดคลองกบขอมลการสมภาษณผบรหาร ทวา บรษทฯ มการน าหลก ธรรมาภบาลมาใชในการบรหารจดการและใหความส าคญกบระบบการบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาล เพอใหเปนทยอมรบของทกฝาย และ

น าหลกธรรมาภบาลมาใช ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หล กส าน ก ร บผ ด ชอบและหล กคว ามค มค า สอดคลองกบแนวคดของ บวรศกด อวรรณโณ (2545) ถวลวด บรกล และคณะ (2545) กลาววา การน าหลกธรรมาภบาลมาประยกตใชในการบรหารองคกร เพอใหเกดความเปนธรรม ความสจรต ความมประสทธภาพและประสทธผล การสรางธรรมาภบาลในองคกรคอ การมความโปรงใส มความส านกรบผดชอบ ตรวจสอบไดและทกฝายมสวนรวม ธรรมาภบาลเปนเรองของหลกการบรหารแนวใหมทมงเนนหลกการ มใชหลกการทเปนรปแบบทฤษฎการบรหารงาน แตเปนหลกการการท างาน ซงหากมการน ามาใชเพอการบรหารงานแลวจะเกดความเชอมนซงผลลพธทดทสดคอ ความเปนธรรม ความสจรต ความมประสทธภาพและประสทธผล


หลกการบรหารวสาหกจยคใหมทน ามาใชบรหารองคกรมากทสดคอ หลกปฏบตทดทสด ไดแก การสรางพนธมตรทางธรกจตอผมสวนไดสวนเสยอยางซอสตยตรงไปตรงมา มการบรหารจดการตามบทบญญตของกฎหมาย เปนตน ดงผลการสมภาษณของผบรหารทวา ใช ในการบรหารจดการองคกรโดยด าเนนธรกจตามกฎหมาย สรางคณคาระยะยาวแกผมสวนไดเสย มความซอสตยตอตนเอง ผเกยวของและองคกร รบผดชอบตอหนาทของตนเองและสวนรวม ไมเอาเปรยบผบรโภคดวยการผลตสนคาทมคณภาพ สรางพนธมตรทางธรกจ ใหผลตอบแทนกบทกฝายอยางเปนธรรม มระบบการก ากบดแลท เชอถอได เนนความโปรงใสในการท างานสามารถตรวจสอบได ทงนเปนเพราะวา หลกปฏบตทดทสดเปนวธการท างานทดทสดในแตละเรองทสามารถเกดขนไดในทกหนวยงาน จากหลายชองทางทงตวผน า ผรวมงาน ผมสวนไดเสย ซงสอดคลองกบหลกการทองคกรพงปฏบตสความเปนเลศของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทไดออกหลกการก ากบดแลกจการทดส าหรบบรษทจดทะเบยน พ.ศ. 2549 ในการสรางคณคาระยะยาวใหแกผมสวนไดเสยแกองคกร เชน บรษท จเอมเอม แกรมม จ ากด (มหาชน) และบรษท ซโน-ไทย เอนจเนยรง แอนด คอนสตรคชน จ ากด (มหาชน) ไดน ามาก าหนดขอปฏบตตอผมสวนไดเสย เชน ผถอหน ลกคา คแขงทางการคา คคา เจาหน พนกงาน และสงคมสวนรวมอยางเปนธรรมและเทาเทยมกน โดยมการเปดเผยขอมลใหผเกยวของอยางครบถวนและถกตอง โดยหลกปฏบตทดทสดขององคกรสวนใหญมการด าเนนการโดยการสรางพนธมตรทางธ ร ก จ ต อ ผ ม ส ว น ไ ด ส ว น เ ส ย อ ย า ง ซ อ ส ต ยตรงไปตรงมา โดยค าน งถ งผลประโยชนและผลกระทบจากการด าเนนงานตอผมสวนไดสวนเสย

ผลองคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนาตางๆ

ไดแก หลกจรยธรรมของศาสนาพทธ หลกจรยธรรมของศาสนาครสต หลกจรยธรรมของศาสนาอสลาม และหลกจรยธรรมของขงจอ ซงหลกจรยธรรมดงกลาวมความส าคญอยในระดบมาก ทงนเปนเพราะวา จรยธรรมในการบรหารองคกรทเปนสากล เปนสงทผบรหารจะตองยดถอยดมนในการบรหารเพอใหองคกรบรรลเปาหมายอยางประสทธภาพและประสทธผล มความสามคคกลมเกลยวกนเปนอนหนงอนเดยวกน

หลกจรยธรรมของศาสนาพทธในภาพรวมอยในระดบมาก โดยน าหลกธรรมค าสอนตามแนวทางของศาสนาพทธ ไดแก ไตรสกขา อรยสจ 4 มรรค8 สามคคธรรม และศล 5 มาใชในกระบวนการบรหารจดการ เชน การใหความชวยเหลอเกอกลผอนหาสาเหตทท าใหเกดปญหาเพอใหรและเขาใจปญหา แลวจงหาวธการแกไขปญหา ประกอบอาชพดวยความสจรต ยอมรบฟงความคดเหนของผอน มการท างานเปนทม และไมคดโกงเบยดเบยนผอน ดงนน ผบรหารควรมคณธรรมในการบรหาร มสตเปนทตง ใชความรไปในทางทถกทควร ใชเหตผลมากกวาอารมณ เพอสรางความสมครสมานสามคคใหเกดในองคกร สอดคลองกบผลการสมภาษณผบรหารทวา บรษทมการน าหลกจรยธรรมของศาสนาพทธมาใชในการบรหาร ไดแก การมความมานะอตสาหะในการปฏบตหนาท ความมเหตมผลในการแกปญหา ใชสตตงมน น าปญญาความรมาแกไขปญหา หาเหตผลของการเกดปญหาและศกษาหาแนวทางแกไขปญหา ใชวาจาทสภาพ ไมใสรายผอน ไมเบยดเบยนผ อน มจตใจเอออาร มความรกและความปรารถนาดกบผอนเสมอ สอดคลองกบแนวคดของ บญทน ดอกไธสงค (2551) กลาววา การบรหารจดการทดจะตองมองคประกอบของหลกธรรมาภบาลตามแนวทางพระพทธศาสนา โดยเรมจาก ศล สมาธ ปญญา รจกอรยสจ 4 มการพจารณาอยางครบถวนคอ โยนโสมนสการ มสต ระลกได ม


สมปชญญะ รจกตว (รรอบ) ตามพระไตรปฎก น าเสนอแหลงทมาของความร 3 ขาคอ พระสตร เปนกรณศกษา อาท นทานเรองความด ความไมดตางๆ พระวนย กฎระเบยบทจะตองปฏบตและขอทไมควรท าอนๆ เชน การยดวนยตวบทกฎหมายรฐธรรมนญ และประเพณอนดงามของสงคม

เมอพจารณาตามหลกสามคคธรรมพบวา การบรหารงานในองคกรสวนใหญมการยอมรบฟงความคดเหนผอน มมนษยสมพนธทด การท างานเปนทม ใหเกยรตผรวมงาน และมความรกความปรารถนาดและใหอภยทกคน สอดคลองกบผลการสมภาษณผบรหารทวา การบรหารงานตามหลกจรยธรรมของศาสนาพทธ การมความมานะอตสาหะในการปฏบตหนาท น าปญญาความรมาแกไขปญหา ใชวาจาทสภาพ ไมใสรายผ อน ไมเบยดเบยนผ อน มจตใจเอออาร มความรกและความปรารถนาดกบผอนเสมอ ทงนเปนเพราะวา การยดมนในความรกความปรารถนาดใหกบผ อน เปนการแสดงถ งความเปนผ ม เมตตา กรณา สอดคลองกบแนวคดของ พระมหาวฒชย วชรเมธ (2556) กลาวถง หลกสามคคธรรม6ขอ (ธรรม 6 ประการ) ไดแก มความคดตอเพอนมนษยอยางพนองใหเกยรตกน พดจาดวยความเมตตาไมใชความรนแรง มจตสาธารณะและยอมรบในหลกการเดยวกน

ส าหรบหลกอรยสจ 4 นนตวอยางมความคดเหนวา บรษทมการคนหาตนเหตทท าใหเกดปญหา เ พอใหรและท าความเขาใจกบปญหาทเกดขน แลวจงหาวธการแกไขปญหา และลงมอแกไขปญหานนๆ ทงน เปนเพราะวา อรยสจ 4 หมายถง ความจรงอนประเสรฐ 4 ประการ คอ การมอยของทกข เหตแหงทกข ความดบทกข และหนทางไปสความดบทกข ซงเมอเกดทกขหรอเกดปญหา ผเกยวของจะรวมมอกนหาสาเหตทท าใหเกดปญหา เรยนรและเขาใจปญหา พยายามหาวธการ

แกไขปญหาและท าการแกไขปญหาตางๆ สอดคลองกบแนวคดของ พระธรรมปฎก (ประยทธ ปยตโต) (2546) ทกลาวถง อรยสจ 4 ไววา สงทตองท าตออรยสจ 4 ไดแก การรและเขาใจปญหาหรอสภาวะทเปนทกข หาทางดบทกขหรอแกปญหาทตนเหต ตองเขาใจถงภาวการณดบทกข และหาวธการทจะน าไปสเปาหมายทไมมปญหา

หลกไตรสกขา บรษทใหความส าคญกบการใหความชวยเหลอเกอกลผอน ประพฤตปฏบตตนในทางทดงาม มจตใจมนคงไมฟงซาน ปฏบตหนาทการงานดวยความสจรต มความเปนธรรมในการพจารณาผลงาน และพรอมทจะรบฟงขอเสนอแนะของผอนอยางจรงใจ ทงนเปนเพราะวา ตามหลกของไตรสกขานนประกอบดวย ศล สมาธ และปญญา ซงทงสามอยางนจะตองมความสมพนธกน การท างานในองคกรกเชนเดยวกน บคลากรจะตองมจตใจเอออารตอกนรจกชวยเหลอเกอกลกน มการท างานเปนทมกจะท าใหงานในหนาทบรรลตามจดมงหมายและประสบผลส าเรจได สอดคลองกบค าสอนธรรมของพระพทธเจาททรงแสดงบอย และมพทธพจนแสดงตอเนองกนทพระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต) (2546) ไดน ามากลาวไวคอ อยางนศล อยางนสมาธ อยางนปญญา สมาธ ศล อนอบรมแลวยอมมผลใหญ มอานสงคใหญ ปญญาอนสมาธอบรมแลว ยอมมผลใหญ มอานสงคใหญ จตอนปญญาอบรมแลว ยอมหลดพนจากอาสวะโดยชอบ คอ กามาสวะ ภวาสวะ อวชชาสวะ ไตรสกขาจงเปนระบบฝกฝนอบรมกาย วาจา ใจ ใน 3 ดาน คอ ทางปญญา ทางศล และทางจต เปนเรองของการท างานรวมกนเปนองครวม เกอกลกนและกนไปตามล าดบ สวน ศล สมาธ ปญญา เปนเรองทตองลงมอปฏบต

ในสวนของมรรค 8 นน บรษทมการปฏบตในระดบมากทกรายการ โดยมการปฏบตภารกจตามระเบยบของกฎหมาย ประกอบอาชพดวยความสจรต ไมคดโกงเบยดเบยนใคร รจกการใชค าพดท


สภาพ และสรางสรรค เปนตน ทงนเปนเพราะวา มรรค 8 เปนจรยธรรมระดบสงทใชเปนหลกปฏบตเ พอ ให ถ งความดบทกข ท เ ร ยกโ ดยท ว ไปว า มชฌมาปฏปทา หรอทางสายกลาง ไดแก ความเหนชอบหรอความเขาใจถกตอง ความด ารชอบ เจรจาชอบ การกระท าชอบ เลยงชพชอบ ความเพยรชอบ ระลกชอบ และการตงใจมนชอบ ซงการด าเนนชวตตามหลกมรรค 8 จะเปนรากฐานของความสขความเจรญท งส งคมและตนเอง ซ งสอดคลองกบค ากลาวของ พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต) (2546) ทวา หนทางทจะน าไปสความดบทกข (ทกข-นโรธคามนปฎปทา-อรยสจจ) หนทางสายนเรยกวา ทางสายกลาง (มชฌมา ปฏปทา) มองคแปดประการอนประเสรฐ (อรยอฏฐคกมคค) คอ 1) เหนชอบ (สมมาทฏฐ) (ปญญา) 2) ด ารชอบ (สมมาสงกปปะ) (ปญญา) 3) เจรจาชอบ (สมมาวาจา) (ศล) 4) กระท าชอบ (สมมากมมนตะ) (ศล) 5) เลยงชพชอบ (สมมาอาชวะ) (ศล) 6) พยายามชอบ (สมมาวายามะ) (สมาธ) 7) ระลกชอบ (สมมาสต) (สมาธ) และ 8) ตงจตมนชอบ (สมมาสมาธ) (สมาธ)

ส าหรบหลกศล 5 ทน ามาใชในการบรหารนนสวนใหญบรษทจะไมฉอโกงผอน ด าเนนธรกจโดยไมสรางความเดอดรอนให ใคร ไมหลงมว เมาในอบายมข ทงนเปนเพราะวาศล 5 เปนจรยธรรมพ น ฐ า น ท พ ท ธ ศ า ส น ก ช น ย ด ถ อ ป ฏ บ ต ใ นชวตประจ าวน เพอใหมจตใจทดงาม ไดแก เวนจากการฆาสตวหรอท ารายผ อน ใหมเมตตากรณาตอม น ษ ย แ ล ะ ส ต ว เ ว น จ า ก ก า ร ล ก ท ร พ ย มสมมาอาชวะ หรอประกอบอาชพทสจรต เวนจากการประพฤตผดในกาม การส ารวมในกาม ยนดในคครองตน เวนจากการพดเทจ มสจจะ รกษาค าพด และเวนจากการดมสราและของเมาทกชนด มสตสมปชญญะ ไมขาดสต การไมฉอโกงใครเปนการกระท าทไมท าใหผอนเดอดรอนและประกอบอาชพ

ในทางสจรต ซงสอดคลองกบแนวคดของบญม แทนแกว (2539) ทวา ศลเปนขอปฏบต ไดแก การเวนชว ประพฤตด ปฏบต เ พอความปกต สงบเรยบรอย ไมท าใหตนและผอนเดอดรอน

องคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนาครสต กลมตวอยางมความเหนวามการน ามาปฏบตมาก โดยหลกทน ามาใชมากทสด คอ หลกนกส ารวจ ไดแก การมสต รอบคอบในการป ฏบต ง าน ส า รวจตรวจสอบและยอมรบขอผดพลาดของตน ล าดบตอมา ความมธยสถ ไดแก การด าเนนชวตอยางพอเพยง ไม ฟงเฟอ ประหยด อดออม ส าหรบการศกษามวลชน ไดแก น าผลทไดจากค าแนะน าทมประโยชนตอองคกรมาปรบปรงการบรหาร สวนความมานะบากบนอตสาหะ ไดแก ความเพยรพยายามปฏบตงานดวยความตงใจ และหลกความรก ไดแก คอยตกเตอนดวยความปรารถนาดเมอพบผอนกระท าสงทไมถกตอง ซงไมสอดคลองกบผลการสมภาษณผบรหารทพบวา หลกจรยธรรมของศาสนาครสตทน ามาใชเปนองคประกอบในการบรหารองคกร ไดแก ความซอสตยสจรต ไมคดโกง มความรกและความปรารถนาดกบทกคน เหนอกเหนใจตอเพอนมนษยดวยกน ไมเอาเปรยบผถอหนและผบรโภค ไมคดโกงใคร ขยนหมนเพยรท างานไมเกยจครานและมความรบผดชอบตอหนาท ไมเผยความลบของคนอน หมนศกษาหาความรใหกบตนเองและสงเสรมใหผ อนไดรบการพฒนาความร หาวธการใหม ๆ มาใชในการบรหารจดการ ทงนเปนเพราะวา กลมตวอยางมความแตกตางกนในเร องต าแหนงหนาท และความรบผดชอบ ซ งผบรหารนนมภารกจหนาทในการก ากบดแล จดการงานทกดานใหเปนระเบยบเรยบรอย และใหมความเปนธรรมกบทกฝาย การท าหนาทของผบรหารจงตองมความซอสตยยตธรรม ใหความรกความปรารถนาด และม เมตตากบผ ร ว มงานหร อ


ผเกยวของ ผบรหารตองมความตงมนอยในคณธรรม ต ง ใจท างาน ประพฤตตนในทางท ด เ พอเปนแบบอยางใหกบพนกงาน เชน มความซอสตย ความเมตตากรณา ความยตธรรม ความขยน ความบากบนอตสาหะ ความมธยสถ มวนยและหมนศกษาคนควาหาความรอยางตอเนองเพอใหทนโลกทนเหตการณ ซงสอดคลองกบแนวคดของ หลวงวจตรวาทการ (2546) ทวา จรยธรรมทส าคญของศาสนาครสตคอ ความเปนมตรและความปรารถนาดใหผ อนมความสข เพราะหลกจรยธรรมของศาสนาครสตจะเนนเรองความรก ความมน าใจตอผอน ไมเบยดเบยนผอน

ส าหรบองคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนาอสลาม กลมตวอยางมความเหนวามการน ามาใชอยในระดบมากเชนเดยวกน โดยองคประกอบทน ามาใชในการบรหารจดการ ไดแก การใหโอกาสผอนในการท างานอยางเสมอภาค เพอใหบคลากรทกคนรสกวาตนเองมความส าคญ เปนสวนหนงในการขบเคลอนความส า เรจขององคกร มการชวยเหลอเกอกลในกลมทงในดานก าลงกายและก าลงใจ อยางเตมความสามารถ ตลอดจนปฏบตหน าท ด วยความซ อส ตย ไม เ อา เปร ยบผ อ น สอดคลองกบผลการสมภาษณผบรหารทกลาวถงการน าหลกจรยธรรมของศาสนาอสลามมาใช ไดแก มการด าเนนงานดวยความซอสตย ใหความเสมอภาคดวยความบรสทธใจ เชอมนในการท าความด ใหเกยรตตอคณคาการเปนมนษยหรอพนกงานในองคกร มความยตธรรม จดสรรสวสดการใหสอดคลองกบความตองการของทกฝาย เนนการความสมพนธทดในองคกร ใหความส าคญกบกลมคนในทกระดบชน ความคาดหวงใหพนกงานทกคนกนดอยด โดยไมแยกเชอชาต ศาสนา และต าแหนงหนาท ทงนเปนเพราะวา ตามหลกศาสนาอสลามสอนใหทกคนมความนอบนอมถอมตน ขดเกลา

จตใจและสอนใหรจกมารยาทในการแสดงความจงรกภกด ใหตรงตอหนาทและเวลา ตระหนกถงความเสมอภาค ไมแบงชนวรรณะ มความซอสตย ซอตรง ไมโลภ มความเปนธรรม เครงครดตอระเบยบ และเคารพกฎหมาย และสอดคลองกบแนวคดทของ บรรจง บนกาชน (2543) ทกลาวถงจรรยามารยาทในการด าเนนธรกจหรอการตดตอคาขายกบผอนไววา พยายามหาเลยงชพดวยตนเองโดยไมตองพงพาคนอน จงท าใหอยในสงคมไดอยางมศกดศรจงหารายไดโดยซอสตย ถงแมรายไดจะดนอยแตกมความประเสรฐมากกวารายไดจ านวนมาก ทไดมาโดยทจรต คดโกง ไมวาจะอยในฐานะลกจางหรอนายจางหรอประกอบอาชพอสระ จงท างานดวยความกระตอรอรน ซอสตยตอการด าเนนธรกจ อยาประกอบอาชพทผดกฎหมาย ไมเอาเปรยบลกคาโดยเอาสนคาทมต าหนไปใหลกคาโดยไมบอกใหทราบ สรางความไวเนอเชอใจใหเกดขนแกลกคาเพอทลกคาจะไดไววางใจ ตรงตอเวลาและรกษาสญญาอยางเครงครด สภาพและใจกวาง ไมหยาบคายหรอแขงกราวตอผมาขอยมหรอลกหน องคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตามหลกจรยธรรมของขงจอ มการน ามาใชอยในระดบมาก โดยองคประกอบทน ามาใชบรหารจดการ ไดแก การใหเกยรตผอน มความออนนอมถอมตน และเคารพผอาวโส สอดคลองกบผลการสมภาษณผบรหารทกลาวถงการน าหลกจรยธรรมของขงจอมาใช ไดแก ใหเกยรตกน ใหความเคารพผอาวโส พดจาสภาพไมกาวราว บรหารจดการดวยความซอสตยตรงไปตรงมา ไมคดโกงใคร มความเปนธรรมกบทกฝาย ใหความนบถอซงกนและกนเพอใหสงคมการท างานเขาถงความดด าเนนชวตอยางผาสก สงเสรมการสรางความสมพนธทดใหกบพนกงานในองคกรใหเกยรตทงดานความคดและการกระท า ยอมรบฝงคดเหนซงกนและกน และสงเสรมความกลาในการตดสนใจบนพนฐานความถกตองด


งาม ทงนเปนเพราะวา ขงจอสอนใหคนมความเชอวา ถาคนเรามความนบถอซงกนและกนจะไดไมมอาชญากรรม และสงคมมความสขสงบ การใหเกยรตเพอนรวมงานจะท าใหไดรบความรวมมอรวมใจในการท างาน มความสามคคในหมคณะ ในหลกปรชญาขงจอจะเนนหลกการทคนควรปฏบตตอกนทวา “ถาตองการใหคนอนปฏบตตอเราอยางไร จงท าเชนนนกบเขากอน” การทบคคลจะเขาใจกนและกนกตองอาศยการศกษาเลาเรยน การปลกฝงสงทดงามใหแกทกคน เพราะคนจะเปนคนทสมบรณไดตองยดถอประเพณและการศกษา จงท าใหเกดความคดทถกตอง รจกชวต รจกโลก ตลอดจน การมมตรภาพ และการใหความเคารพตอผอาวโสนบวาเปนสงส าคญในชวต

รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม กลมตวอยางมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก โดยใหความส าคญกบ ความซอสตยตอองคกร มความเปนเอกภาพเปนอนหนงอนเดยวกน ยอมรบการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม รวมทงยอมรบการเปลยนแปลงทกดาน สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารทวา มการปฏบตตามกฎหมาย มความซอสตย ขยนอดทน มความยตธรรม รกษาผลประโยชนของสวนรวม สงเสรมการมสวนรวม สงเสรมการท างานเปนทม มความเปนประชาธปไตย ศกษาหาความรวทยาการใหมๆ มการปรบเปลยนวธการท างาน ยอมรบการเปลยนแปลงในทกดาน มก าหนดทศทางการท างานในองคกรใหทกคนทกฝายยอมรบและปฏบตตาม มจรรยาบรรณในการด าเนนธรกจ ใหความส าคญกบสงแวดลอม

ผลการศกษารปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม กลมตวอยางทงพนกงานระดบปฏบตและผบรหารใหความส าคญกบความซอสตย ทงนเปนเพราะวา ความซอสตย เปนความประพฤตทตรงและจรงใจ ไมคดคดโกงหรอหลอกลวงผอน

พฤตกรรมเหลานจะท าใหเกดความไววางใจซงกนและกน ความซอสตยจงเปนคณธรรมพนฐานทบคคลพงม สอดคลองกบแนวคดของธรศกด ก าบรรณารกษ และเทพฤทธ วชญศร (2545) และสภาพร พศาลบตร (2545) ทกลาววา ความซอสตยในการด าเนนธรกจคอการท าธรกจอยางตรงไปตรงมา ยดหลกความจรง การไมขโมยขอมลหรอผลงานหรอลขสทธ ยดกฎระเบยบของกฎหมาย หลกเลยงภาษหรอการตดสนบนเจาหนาทของรฐ มการผลตสนคาหรอใหบรการตามมาตรฐานทตนไดก าหนดไวในโฆษณา ไมหลอกลวง ฉอฉล มความซอสตยตอผบรโภค

นอกจากเรองความซอสตยแลว พนกงานและผบรหารยงมความคดเหนในท านองเดยวกนคอ การยอมรบการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม ทงน เปนเพราะววฒนาการตางๆ นบวนจะมการเปลยนแปลงอยางตอเนอง หากองคกรย งยดตดกบว ธการบรหารจดการแบบเดมๆ กอาจจะท าใหขาดความเชอมนและลาสมยไมไดรบการยอมรบ จงตองน าเอาวทยาการส ม ย ใ ห ม ม า ใ ช บ ร ห า ร จ ด ก า ร อ ง ค ก ร ใ นขณะเดยวกนกจะตองพฒนาบคลากรขององคกรเองใหมความรความเขาใจกบสงทเปลยนแปลงไปดวย นอกจากการยอมรบการเปลยนแปลงดงกลาวแลว องคการธรกจยงตองมการยอมรบการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมอง มอสระในการบรหารนนคอ องคกรตองมอสระทางความคดทจะบรหารกจการของตนเองภายใตขอก าหนดกฎหมายใหเจรญกาวหนา โดยไมมองคกรอนมาสงการ ซงสอดคลองกบแนวคดของ จรส อตวทยาภรณ (2556) ทวา ผบรหารยคใหมจะตองมความเปนผน าท เขมแขง โดยเฉพาะการน าการเปลยนแปลง สามารถชกน าหรอสรางแรงจงใจผรวมงานเกดการเปลยนแปลงทางปฏบตงานใหเปนไปตามเปาหมาย เปนผ ม วส ยทศน มการวางแผนการท างานม


ความคดร เร มสร า งสรรค บรหารงานโดยม งประโยชนตอสวนรวม รจกแสวงหาความรใหทนตอการเปลยนแปลงเปนแบบอยางทดมบคลกภาพ ปฏภาณไหวพรบด มความรบผดชอบ มใจเปดกวางพรอมทจะรบฟงความคดเหนของผ อนมความซอสตยสจรต ยตธรรม มความสามารถในการสอสาร กลาในการพดและการปฏบต มความตนตวอยเสมอ

หล กการบร ห า ร ว ส าหก จ ย ค ใหม แล ะองคประกอบของจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตามหลกของจรยธรรมของศาสนาทสงผลตอรปแบบจรยธรรมการบรหารวสาหกจยคใหม พบวา ดานหลกความโปรงใส และดานหลกนตธรรม เปนตวแปรทมผลตอรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม แสดงใหเหนวา รปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหมตองมการบรหารจดการดวยความโปรงใส มระเบยบขอบงคบ และด าเนนธรกจภายใตขอก าหนดของกฎหมาย เพราะจะท าใหเกดความไววางใจกบทกฝาย ผมสวนไดเสยและพนกงานรบรขอเทจจรงจากผลการปฏบตงาน องคประกอบของจรยธรรมในการบรหาร ไดแก หลกจรยธรรมของศาสนาพทธ หลกจรยธรรมของศาสนาครสต หลกจรยธรรมของศาสนาอสลาม และหลกจรยธรรมของขงจอ มความสมพนธกบรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม โดยหลกจรยธรรมขงจอและหลกจรยธรรมของศาสนาครสต มผลรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม ทงน เปนเพราะวา หลกจรยธรรมของขงจอเปนหลกการทสอนใหคนทวไปรจกใหเกยรตกน มความกลาหาญ เทยงธรรม และรจกการออนนอมถอมตน ในขณะทหลกจรยธรรมของศาสนาครสตสอนใหคนมความรกสามคคตอกน มความบากบนอตสาหะในการท างาน ซงถาคนในองคกรมความรกสามคค ใหเ ก ย รต ก นและก นก จ ะท า ให อ งค ก รประสบความส าเรจ ซงสอดคลองกบผลการศกษาของสณย

ลองประเสรฐ (2548) ศกษาเรอง ปญหาและสาเหตจรยธรรมของนกธรกจในจงหวด สราษฎรธาน พบวา องคกรธรกจกบความมจรยธรรมนนมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถต กลาวคอเมอองคกรธรกจมจรยธรรมเพมขนผลก าไรขององคกรกจะเพมขน ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะส าหรบการรกษาค าจนและพฒนาจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม มดงน

1.1 สนบสนนและสงเสรมใหบคลากรมสวนรวมในการควบคม ตรวจสอบจรยธรรมการบรหารงานขององคกร เพอสรางจตส านก และอดมการณในการรกษาจรยธรรมทางการบรหาร

1.2 สนบสนนและสงเสรมใหผมสวนไดเสยรวา มาตรฐานทางจรยธรรมขององคกรเปนอยางไร มปฏบตตอผเกยวของในลกษณะใด ทงนเพอใหทกภาคสวนมความเขาใจแนวทางการบรหารขององคกรไปในทศทางเดยวกน

1.3 จรยธรรมขององคกรธรกจเปนสงทมคณคาตอองคกร ผ เกยวของหรอประชาคม ดงนน องคกรธรกจควรก าหนดตวชวดเพอรกษามาตรฐานในองคกร

1.4 สนบสนนและสงเสรมใหพนกงานทกฝายทวทงองคกรทราบและเขาใจอยางชดเจนวา องคกรตงใจจะท าอะไร อยางไร และองคกรคาดหวงการประพฤตของพนกงานใดมาตรฐานใด

1.5 ตระหนกถงความรบผดชอบตอสงคม ด าเนนธรกจโดยไมท าลายสงแวดลอม

1.6 ก าหนดกลยทธในการใชหลกจรยธรรมในการบรหาร ไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

2. ขอเสนอแนะในการน าผลการศกษาไปใช


2.1 ควรจดกจกรรมเพอสรางเสรมจรยธรรมใหกบพนกงาน โดยการอบรมพฒนาคณธรรมจรยธรรมใหกบบคลากรทกระดบอยางตอเนอง

2.2 ควรสนบสนนและสง เสรมใหบคลากรในองคกรมส วนร วม รบร ข าวสารทเกยวของกบการด าเนนงานขององคกรอยางทวถง

2.3 ผลการวจยน ามาก าหนดตวชวดของจรยธรรมทางการบรหารวสาหกจยคใหม ดงน 2.3.1 หลกการบรหารวสาหกจยคใหม ควรประกอบดวย

1) องคกรมกฎระเบยบและขอบงคบในการปฏบตงานชแจงกฎระเบยบใหผเกยวของรบทราบ

2) บคลากรทกระดบมความซอสตย สจรตตอหนาท ปฏบตงานตรงเวลา ผบรหารตองประพฤตตนเปนแบบอยางทด

3) บคลากรในองคกรมความไววางใจซงกนและกน ปฏบตงานอยางเปดเผยตรงไปตรงมา สามารถชแจงได

4) สนบสนนใหผมสวนไดเสยมสวนรวมในการจดท าแผนกลยทธขององคกร มสวนรวมในกระบวนการบรหารและกจกรรมการพฒนาองคกร

5) มการด าเนนธรกจโดยใสใจกบปญหาทจะเกดขนกบชมชน สงคมและประเทศชาต

6) มอบหมายงานโดยค านงถงความรความสามารถของบคคลเปนหลก

7) มการด าเนนการสรางพนธมตรทางธรกจตอผมสวนไดเสยอยางตรงไปตรงมา

2.4 องคประกอบจรยธรรมในการบรหารวสากจยคใหมตามหลกจรยธรรมของศาสนา ควรประกอบดวย

1) หลกจรยธรรมของศาสนาพทธ ใหความชวยเหลอเกอกลผ อนหาตนเหตทท าใหเกด

ปญหา ใชค าพดทสภาพและสรางสรรค ยอมรบฟงความคดเหนของผอน ไมฉอโกงผอน

2) หลกจรยธรรมของศาสนาครสต คอยตกเตอนผอนทกระท าสงไมถกตองดวยความรกความปรารถนาด เพยรพยายามปฏบตงานดวยความตงใจ ด าเนนชวตอยางพอเพยง ไมฟงเฟอ รจกประหยด อดออม มสตรอบคอบในการปฏบตงาน คนหาวธการบรหารจดการททนสมย

3) หลกจรยธรรมของศาสนาอสลาม ใหโอกาสผ อนในการท างานดวยความเสมอภาค แบงปนชวยเหลอผอน มความซอสตย

4) หลกจรยธรรมของขงจอ รจกใหเกยรตผอน มความออนนอมถอมตน เคารพผอาวโส และกลาทจะท าความด

2.5 ปจจยทมผลตอจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม ประกอบดวย จรยธรรมบรหารสากล ยอมรบความแตกตางทางวฒนธรรม ความโปรงใส และหลกปฏบตทดทสด

2.6 ตวชวดรปแบบจรยธรรมในการบรหารวสาหกจยคใหม มดงน

1) ดานองคกร ประกอบดวย การบรหาร งานดวยความโปรงใส ตรวจสอบได การด าเนนธรกจภายใตกรอบกฎหมาย มกฎระเบยบขอบงคบในการบรหารงานชดเจน สรางพนธมตรทางธรกจ สงเสรมการมสวนรวมในการท างาน มบรหารจดการโดยค านงถงผลทจะเกดขนตอสวนรวม

2) ดานบคลากร ประกอบดวย ซอสตยสจรต ไมคดโกงใคร ความขยนอดทน ตงใจท างาน ความรอบคอบในการท างาน การบรหารจดการดวยความเสมอภาค มความออนนอมถอมตน ใหเกยรตผอน คนหาวธการบรหารททนสมยเสมอ มน าใจชวยเหลอเกอกลผอน กลาทจะท าความด รบฟงความคดเหนผอน มความรก ความปรารถนาดกบทกคน อยอยางพอเพยง รจกประหยดอดออม และยอมรบการเปลยนแปลง


บรรณานกรม จรส อตวทยาภรณ. (2556). ผบรหารยคใหม. สงขลา: ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยทกษณ. ถวลวด บรกล และคณะ. (2545). การศกษาเพอพฒนาดชนวดผลการพฒนาระบบบรหารจดการทด.

กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา. ธรศกด ก าบรรณารกษ และเทพฤทธ วชญศร. (2545). รายงานการวจยเรอง การขาดจรยธรรมทางธรกจ

ของผประกอบการกบระดบความเครยดของผประกอบการธรกจขนาดยอมและขนาดกลาง. กรงเทพฯ: สถาบนทรพยากรมนษย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

บรรจง บนกาชน. (2543). จรรยามารยาทในอสลาม. กรงเทพฯ: นดวดา การพมพ. บวรศกด อวรรณโณ. (2545). “ธรรมาภบาลในองคกรอสระ”. เอกสารประกอบค าบรรยาย 8 มถนายน

2545 สถาบนพระปกเกลา. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2540). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพ

และปกเจรญผล. บญทน ดอกไธสงค. (2551). การจดการทนมนษย. กรงเทพฯ: พมพตะวน. บญม แทนแกว. (2539). จรยศาสตรทวไป. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. พระยาอนมานราชธน. (2537). ศาสนาเปรยบเทยบ. กรงเทพฯ: กรมการศาสนา. พระมหาวฒชย วชรเมธ. (2556). “ว. วชรเมธ แนะหลกสามคคธรรมพาไทยพนวกฤต.” ไทยรฐออนไลน. 28

ธนวาคม 2556 : 13:28.) สถาบนพระปกเกลา. (2554). ธรรมาภบาลและการบรหารจดการบานเมองทด. นนทบร: สถาบน

พระปกเกลา. สณย ลองประเสรฐ. (2548). ปญหาและสาเหตจรยธรรมของนกธรกจในจงหวดสราษฎรธาน. งานวจย

สวนบคคล มหาวทยาลยราชภฏ สราษฎรธาน. สภาพร พศาลบตร. (2545). จรยธรรมทางธรกจ. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต. หลวงวจตรวาทการ. (2546). ศาสนาสากล เลมท1. กรงเทพฯ: อษาการพมพ. Nuchanapha. (2554). โครงสรางในดานคณลกษณะของจรยธรรม. [online]. available :

http://plosanga.blogspot. com/2011/05/blog-post_6528.html, 14/3/2557.


จกรรตน แสงวาร1

ปรชญนนท นลสข2 พลลภ พรยะสรวงศ3

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา วธด าเนนการวจยใชเทคนคเดลฟาย โดยสมภาษณผเชยวชาญจากนกวชาการ นกสอสารมวลชน และนกวชาชพ จ านวน 25 คน เกบรวบรวมขอมล 3 รอบ โดยใชเครองมอทผวจยสรางขน ในรอบท 1 เปนแบบสมภาษณมโครงสรางเพอพฒนาเกณฑคณภาพ รอบท 2 เปนการประเมนความเหมาะสมของเกณฑคณภาพโดยใชแบบสอบถามแบบมาตราสวน และ 3 เปนการประเมนเพอยนยนค าตอบของผทรงคณวฒตามผลการประเมนในรอบทสอง ท าการวเคราะหขอมลโดยการค านวณหาคามธยฐานและพสยระหวางควอไทล คดเลอกเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา โดยพจารณาจากคามธยฐานตงแตระดบมากขนไป (มากกวา 3.50) และคาพสยระหวางควอไทล (นอยกวา 1.50)

ผลการวจยสรปไดดงน เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาทผเชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกน ประกอบดวย เกณฑคณภาพ 5 ดาน คอ ดานการบรหารจดการ ดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ ดานทรพยากรบคคล ดานผเปดรบ และ ดานการประเมนผล มเกณฑคณภาพรายขอ จ านวน 50 ขอ เปนเกณฑคณภาพทมความจ าเปนอยในระดบมากทสดจ านวน 39 ขอ และเกณฑคณภาพทมความจ าเปนอยในระดบมากทสดจ านวน 11 ขอ ซงมคามธยฐานตงแต 3.92-4.87 และคาพสยระหวางควอไทลมคาตงแต 0.62-1.17 ค าส าคญ: เกณฑคณภาพ, สถานโทรทศนดจทล, การศกษา

1 นกศกษาปรญญาเอก สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

2รองศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ 3ผชวยศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

การพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา


The Development of Digital Television Station for Education Quality Criteria

Jakgreerat Sangvari Prachyanun Nilsook

Panlop Piriyasurawong Abstract The purpose of the research was to develop the quality criteria of education digital television station. The research employed Delphi technique involving three steps involving 25 experts who were professionals in mass communication including both academicians and journalists. The first step was the structured interview to develop a draft of the quality criteria. The second step was suitability evaluation of the quality criteria by means of close-ended questionnaire using rating scale. The third step was concerned with experts’ judgment to confirm the validity of the close-ended questionnaire from step two. Statistical techniques used for analytical purposes were median and interquartile range It was revealed that quality criteria of education digital television station consisted of five components i.e., administration, TV programmes management and production, human resources, audience, and evaluation. Among the 50 subcomponents, 39 of them were very necessary and 11 were necessary, the medians of which being 3.92-4.87 and interquartile 0.62-1.17 Keywords: Quality criteria, Digital television station, Education

1 Ph.D. student, Information and Communication Technology for Education, Faculty of Technical Education, King Mongkut's University of Technology North Bangkok 2 Assoc. Prof. Dr. Information and Communication Technology for Education, Faculty of Technical Education, King Mongkut's University of Technology North Bangkok 3 Asst. Prof. Dr. Information and Communication Technology for Education, Faculty of Technical Education, King Mongkut's University of Technology North Bangkok


บทน า สถานโทรทศนดจทลทางการศกษานนถอไดวาเปนชองทางการสอสาร ผานโทรทศนในชองบรการสาธารณะ ตามท พรบ. การประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน พ.ศ. 2551 ก าหนดไวตามวตถปะสงคหลก 3 ประการด งน 1 ) เ พอการส ง เสรมความร การศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรม วทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอมการเกษตร และการสงเสรมอาชพอนๆ สขภาพ อนามย กฬา หรอการสงเสรมคณภาพชวตของประชาชน 2) เพอความมนคงของรฐ หรอความปลอดภยสาธารณะ 3) เพอสงเสรมความเขาใจอนดระหว า งร ฐบาลกบประชาชนและรฐสภากบประชาชน การกระจายขอมลขาวสาร เพอการสงเสรมสนบสนน ในการเผยแพรและใหการศกษาแกประชาชน เกยวกบการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข บรการขอมลขาวสารอนเปนประโยชนสาธารณะแก คนพการ คนดอยโอกาส หรอกลมความสนใจ ทมกจกรรมเพอประโยชนสาธารณะ หรอบรการขอมลขาวสารอนเปนประโยชนสาธารณะอน จะเหนไดวาสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาอาศยหลกการบรหารจดการ โดยอยในวตถประสงคหลกขอท 1 ซงอยในชองทไมแสวงหาก าไร โดยมาตรา 11 ก าหนดไววาผขอรบใบอนญาตประกอบกจการบรการสาธารณะตองเปน 1) กระทรวง ทบวง กรม องคกรอสระตามรฐธรรมนญองคกรปกครองสวนทองถน องคการมหาชน หรอหนวยงานอนใดองรฐทมใชรฐวสาหกจ 2) สมาคม มลนธ หรอนตบคคลอน ทจดตงขนตามกฎหมายไทยทมวตถประสงคในการด าเนนกจการเพอประโยชนสาธารณะ โดยไมแสวงหาก า ไ ร ในทางธ รก จ 3 ) สถาบนอดมศกษา เพอการใชประโยชนดานการเรยน การสอน หรอการเผยแพรความรสสงคม (สชาต สภาพ, 2556: 27-29) ดงนนเพอใหการด าเนนงานบรหารจดการของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาใหไดมาซง "สถานคณภาพ" จงควรมการก าหนดเกณฑคณภาพเชนเดยวกบการบรหารจดการทางดานไอซทประเภทอนๆ โดยอาศย

หลกการเทยบสมรรถนะเปนเครองมอในการบรหารจดการ เพอชวยในการตดสนใจของผบรหารในการเปรยบเทยบความสามารถในการแขงขนระดบประเทศ เปนขอม ลท ท า ใหทราบว าควรจะบรหารจดการระดบประเทศอยางไรจงจะเหมาะสม เพราะขอมลจากองคกรตางๆ มากมายทแสดงใหเหนโอกาสและอปสรรคของการบรหารจดการไดอยางชดเจน เปนตวอยางในการคดและเปรยบเทยบสมรรถนะองคกรดวยกระบวนการทเปนระบบ เปนเทคนคส าคญในการเรยนรตนเองและเปรยบเทยบกบคแขงไดอยางตรงประเดน (ปรชญนนท นลสข และจระ จตสภา, 2556: 142)

ดวยเหตนผวจยจงมความสนใจท าวจยเรองการพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา โดยอาศยแนวการเทยบสมรรถนะเปนเครองมอในการบรหารจดการ มเกณฑคณภาพมาเปนตววด ชวยใหการตดสนใจถกตองแมนย าไมผดพลาดเพราะการเทยบสมรรถนะนนมลกษณะทแสดงออกอยางตรงไปตรงมา และนาเชอถออย างย ง ซ งผลการวจยท ไดจะเปนประโยชนสามารถใชเปนขอมลประกอบการพจารณาก าหนดเปนเกณฑคณภาพในการพฒนาการด าเนนงานบรหารจดการของสถานโทรทศนดจทลการศกษา เพอความพรอมและสมบรณในองคกร ชวยสรางสรรคสงคมและพฒนาประเทศชาตตอไป วตถประสงคของการวจย

เพอพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา ขอบเขตของการวจย ในการศกษาครงนผวจยไดก าหนดขอบเขตของการวจยดงน

1. เทคนคทใชในการศกษาครงน ใชเทคนคการวจยแบบเดลฟาย (Delphi Technique)

2. ประชากรในการวจย ประกอบดวย 2.1 ประชากร คอ ผ เช ยวชาญทางดาน

นกวชาการ (การบรหาร/การศกษา/เทคโนโลยสารสนเทศ


และการสอสาร/นเทศศาสตร) ดานสอสารมวลชน และดานวชาชพ 2.2 กลมตวอยาง คอ ผเชยวชาญจ านวน 25 ทาน ไดโดยการเลอกแบบเจาะจงโดยมประสบการณในดานทเกยวของ ประกอบดวย

2.2.1 ผเชยวชาญทางดานนกวชาการ จ านวน 16 ทาน

2 . 2 . 2 ผ เ ช ย ว ช า ญ ท า ง ด า นสอสารมวลชน จ านวน 4 ทาน

2.2.3 ผเชยวชาญทางดานนกวชาชพ จ านวน 5 ทาน

3. ตวแปรหลกของการวจย คอ เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา นยามศพทเฉพาะ 1. เกณฑคณภาพสถาน โทรทศนดจทลทางการศกษา หมายถงเกณฑคณภาพของสถานทประกอบได 5 ดาน คอ ดานการบรหารจดการ ดานการจดผ งรายการ/ผลตรายการ ดานทรพยากรบคคล ดานผเปดรบ และดานการประเมนผล 1.1 เกณฑคณภาพดานบรหารจดการ หมายถง ทศทางในการท างาน เปนการก าหนดวสยทศน การผลกดนนโยบาย การวางแผนกลยทธ การควบคม เนนผบรหารหรอผน า ม อทธพลตอการขบเคลอนการด าเนนงานทกอยางในสถานโทรทศน สอดคลองกบการเนนกระบวนการท างานในเรองการก าหนดนโยบายและแผนงาน มกระบวนการท างานทตองค านงถงการบรหารทรดกมสง แสดงภารกจทชดเจนเพอประโยชนแกประชาชน 1.2 เกณฑคณภาพดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ หมายถงการเนนทางดานเนอหาทสอดแทรกความรพรอมความบนเทง โดยตองอาศยความหลากหลายของเนอหา ความนาสนใจในการน าเสนอ รวมไปถงควรค านกถงประโยชนทสามารถน าไปใชไดจรงในชวตประจ าวน 1.3 เกณฑคณภาพดานทรพยากรบคคล หมายถง การสรางวฒนธรรมองคกร มการพฒนาบคลากรของ

องคกรอยตลอดเวลา สรางหลกประกนในความยงยน นอกจากนนควรเนนการเปดชองทางในการมสวนรวมในสวนงานตาง ๆ 1.4 เกณฑคณภาพดานผเปดรบ หมายถงการมสวนรวม ไมวาจะเปนเรองของการผลตรายการ เรองของการตรวจสอบเน อหารายการ และการประเมนประสทธภาพการประกอบกจการ และสามารถเขาถงทกกลมของผเปดรบเพอความส าเรจของสถาน 1.5 เกณฑคณภาพดานการประเมนผล หมายถง การความส าคญทงจากหนวยงานภายใน จากหนวยงานภายนอก และจากผเปดรบเพอการพฒนาสถานโทรทศนดจทล จากการประเมนผลและการวจย 2. นกวชาการ หมายถง อาจารยทปฏบตหนาทการสอนในสถาบนการศกษา แบงออกเปน 4 ดาน ประกอบดวย 1) ดานการบรหาร 2) ดานการศกษา 3) ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 4) ดานนเทศศาสตร ซงตองมประสบการณในดานๆ ไมนอยกวา 10 ป 3. นกสอสารมวลชน หมายถง บคคลทท าหนาทางดานสอสารมวลชน โดยเฉพาะสอทางดานวทยโทรทศน ทเกยวของกบ กสทช. ซงตองมประสบการณในดานสอสารมวลชน ไมนอยกวา 10 ป 4. นกวชาชพ หมายถง บคคลทท าหนาท ในส ถ า น โ ท ร ท ศ น ด จ ท ล ท า ง ก า ร ศ ก ษ า ซ ง ต อ ง มประสบการณในการท างานดานวชาชพ ไมนอยกวา 5 ป ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย การศกษาวจยครงนผลของการวจยสามารถน าไปใชประโยชนไดดงตอไปน

1. ผลการศกษาว จยท า ใหทราบถง เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา

2. เ ป นแนว ในการ พฒนา เกณฑ คณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา

3. เปนแนวทางในการพฒนาสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาเพอเสรมสรางดานเกณฑคณภาพของสถานโทรทศน


วธด าเนนการวจย การศกษาวจยเรอง “การพฒนาเกณฑคณภาพ

สถานโทรทศนดจทลทางการศกษา” เปนการศกษาวจยเช งบรรยาย (Descriptive Research) โดยมวตถประสงค เ พอศกษาการพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique) โดยศกษารวบรวมความเหนคดทสอดคลองกนของผเชยวชาญ 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงน คอผเชยวชาญทเปนนกวชาการ นกสอสารมวลชน และนกวชาชพ กลมตวอยาง คอผเชยวชาญจ านวน 25 คน 2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวยแบบสอบถาม 3 ชด คอ 2.1 แบบสอบถามรอบท 1 ผวจยน าแนวคดเกณฑคณภาพสถานโทรทศนทางการศกษาไดจากการศกษาเอกสาร ต ารา งานวจยตางๆ รวมทงจากการศกษาแนวคดสภาพปญหาในการท างาน บทบาทและขอบเขตหนาทความรบผดชอบสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาในประเทศไทย บรณาการเพอก าหนดกรอบในการสรางค าถาม ซงผวจยสรางค าถามปลายเปด เพอใหผ เ ช ยวชาญไดแสดงความคด เหนอย าง อสระ น าแบบสอบถามท สรางขน ไปใหผ เช ยวชาญ 3 ทานตรวจสอบ เพอความชดเจนของการใชภาษาและความครอบคลมของเนอหา แลวปรบแกตามทผเชยวชาญไดใหค าแนะน า เพอแบบสอบถามมความสมบรณมากทสด 2.2 แ บ บ ส อ บ ถ า ม ร อ บ ท 2 เ ป นแบบสอบถามทสรางขนจากการวเคราะหเนอหาของค าตอบของผเชยวชาญในรอบท 1 เปนแบบสอบถามมาตรประมาณคา 5 ระดบเพอใหผเชยวชาญใหคะแนนน าหนกของระดบความเหมาะสมของเกณฑคณภาพสถาน โทรทศนดจท ลทางการศกษา โดยก าหนดความหมายตามระดบคะแนน

2.3 แ บ บ ส อ บ ถ า ม ใ น ร อ บ ท 3 เ ป นแบบสอบถามทมขอความแบบรอบท 2 แตปรบขอความในแบบสอบถามบางขอใหมความชดเจนตามทผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะพรอมทงเพมต าแหนงคา มธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล ของค าถามแตละขอทค านวณไดจากการตอบแบบสอบถามรอบท 2 และต าแหนงทผเชยวชาญแตละทานไดตอบไวในรอบท 2 เ พอใหผ เชยวชาญไดพจารณาทบทวนค าตอบของตนเอง จากนนผวจยน าค าตอบทไดจากกลมผเชยวชาญในการตอบแบบสอบถามรอบท 2 มาค านวณหาคามฐยฐาน และคาพสยระหวางควอไทลของค าถามแตละขอ เพอสรางแบบสอบถามฉบบใหมทใชขอความเดม โดยเพมต าแหนงคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล และต าแหนงผเชยวชาญทานนนตอบมา โดยรอบท 3 นผเชยวชาญจะไดมโอกาสทบทวนค าตอบในรอบท 2 ของตนเอง และตอบกลบมาอกครง โดยใหความหมายของระดบคะแนนเฉลยคามธยฐาน ผวจยน าเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาทมระดบความเหมาะสมมากทสดและมาก และทผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนมาสรปเปนเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา 3. การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลรอบท1 ผ วจยน าเอกสารทผ านการตรวจสอบความเหมาะสมไปใหผเชยวชาญไดศกษากอนสมภาษณ เปนแบบสมภาษณมโครงสรางเปนค าถามปลายเปด พรอมทง นดหมาย วน เวลา และสถานท ส าหรบสมภาษณตามความเหมาะสมของผเชยวชาญ การด าเนนการสมภาษณผเชยวชาญจะสมภาษณตามขอค าถามทก าหนดไวในแบบสมภาษณ โดยมการจดบนทกขณะสมภาษณและขออนญาตผเชยวชาญในการบนทกเทป และการสมภาษณจะไมถ า มน า ใ ช ก า ร ส ม ภ า ษณ แบ บ กา รม ป ฏ ส ม พ น ธ (Interactive Interview) การเกบรวบรวมขอมลรอบท 2 ผวจยน าแบบสอบถามรอบท 2 สงใหผ เชยวชาญ โดยการน าแบบสอบถามทไดปรบปรงแกไขแลวไปใหผเชยวชาญตามวน เวลา และสถานท ซงผเชยวชาญไดนดหมายไว


โดยใหผเชยวชาญแตละทานตอบแบบสอบถามแตละขอตามล าดบความเหมาะสมของแตละเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา หากมขอเสนอแนะเ พมเตมในเร องของความชด เจนของภาษาความครอบคลมของเนอหา สาระตางๆ กสามารถแสดงความคดเหนเพมเตมได การเกบรวบรวมขอมลครงท 3 ผวจยสงแบบสอบถามรอบท 3 ดวยวธเชนเดยวกบรอบท 2 โดยใหผเชยวชาญแตละทานทราบความคดเหนกลม และมโ อกาสทบทวนค าตอบของตน เองจากการตอบแบบสอบถามในรอบท 2 เมอไดทบทวนค าตอบของตนเอง ผเชยวชาญอาจยนยนค าตอบเดม เพมเตมค าตอบหรอเปลยนแปลงค าตอบได หากค าตอบของผเชยวชาญอยนอกพสยระหวางควอไทลของขอนนจะถกขอรองใหแสดงความเหตผลในขอนนๆ ดวย 4. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ การตรวจสอบคณภาพเครองมอทกชดของขนตอนวจยน ผวจยน าเครองมอทใชรวบรวมขอมลทกชดพจารณาและตรวจสอบความชดเจน ความถกตอง และความเหมาะสมของเครองมอกอนน าไปเกบรวบรวมขอมลจากผเชยวชาญ ในการรวบรวมขอมลรอบท 2 ผวจยไดน าเครองมอทไดจากการวเคราะหเนอหา และจดกลมเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาน าไปใหผเชยวชาญทมคณสมบตตามเกณฑจ านวน 25 คน ตรวจสอบความตรงเนอหา โดยใหแสดงความคดเหนเก ยวกบ เกณฑคณภาพสถาน โทรทศนด จทลทางการศกษา ท จ า เปนมากถ งมากท ส ด พรอมท ง ใหค าแนะน าการปรบแกส านวน ภาษา หลงจากนนน าเครองมอทไดมาวเคราะหหาคามธยฐาน และสวนเบยนเบนระหวางควอไทล และปรบปรงภาษา และเนอหาตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญตามกระบวนการของเทคนคเดลฟาย และในการเกบรวบรวมขอมลในรอบท 3 เปนการยนยนค าตอบจากความคดเหนทผานการถามย า ท าใหผเชยวชาญมโอกาสตรวจสอบค าตอบของตนเองหลายรอบ จงเปนการหาความเทยง รวมทงขอมลทางสถตทไดวเคราะหจากเทคนคเดลฟายท าใหผเชยวชาญมโอกาสตรวจสอบอยในกระบวนการของเทคนคเดลฟาย ดงนน

ความเทยง และความตรงของขอมลทไดรบขนอยกบการเลอกผเชยวชาญอนจะท าใหผลการวจยทไดรบมความนาเชอถอมากยงขน 5. การวเคราะหขอมล ผวจยเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงนโดยใชแบบสอบถาม 3 รอบ และมการวเคราะหขอมลทไดในแตละรอบ ดงน การวเคราะหขอมลรอบท 1 รวบรวมขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญโดยใชแบบสอบถามปลายเปด ใหผเชยวชาญแสดงความคดเหนอยางอสระเก ยวกบ เกณฑคณภาพสถาน โทรทศนด จทลทางการศกษามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และจ ด ก ล ม ( Categorized) ข อ ง เ ก ณ ฑ ค ณ ภ า พสถาน โทรทศนดจทลทางการศกษา รายดาน รายองคประกอบ และรายขอ แลวน ากลมเกณฑคณภาพทวเคราะหไดมาสรางเปนแบบสอบถามรอบท 2 แบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ การวเคราะหขอมลรอบท 2 ผวจยน าค าตอบทไดจากผเชยวชาญในรอบท 2 มาวเคราะหขอมลโดยหามธยฐานและคาพสยระหวางควอไทล ของแตละเกณฑคณภาพเพอจดเปนแบบสอบถามรอบท 3 ใหผเชยวชาญเหนคามธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล และต าแหนงคะแนนทผเชยวชาญแตละทานตอบในรอบท 2 ใหผเชยวชาญยนยนค าตอบอกครง พรอมทงขอเหตผลประกอบ ในกรณทค าตอบตกอยนอกพสยระหวางควอไทล ค าตอบทไดในรอบท 3 ท าการวเคราะหขอมลโดยใชสตรค านวณและการแปรผล เชนเดยวกบแบบสอบถามรอบท 2 ดงนนจากค าตอบแบบสอบถามในรอบท 3 ผวจยน ามาวเคราะหหาคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล โดยพจารณาเกณฑคณภาพทผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกน คอ คามฐยฐานไมต ากวา 3.50 พสยระหวางควอไทลไมเกน 1.50 น ามาสรปเปนเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาตอไป


ผลการวจย การพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา โดยใชเทคนดเดลฟาย ผวจยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหโดยพจารณาจากคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล หาคามธยฐานมคาตงแต 3.50 ขนไป คาพสยระหวางควอไทลไมเกน 1.50 แสดงวากลมผเชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกนในขอความนน ขอความทมคามธยฐานตงแต 3.50-4.49 ผวจยถอวากลมเชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกนวา ขอความนนมความจ าเปนมาก และขอความทมคามธยฐานตงแต 4.50-5.00 ผวจยถอวากลมผเชยวชาญมความคดเหน

สอดคลองกนวา ขอความนนมความจ าเปนมากทสด สรปผลการวเคราะหขอมลและน าเสนอในรปของตาราง ซงประกอบดวย หวขอเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาตามล าดบ ดงนคอ

1. ดานการบรหารจดการ 2. ดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ 3. ดานทรพยากรบคคล 4. ดานผเปดรบ 5. ดานการประเมนผล ดงขอมลในตาราง 1-5

ดานการบรหารจดการ

ตาราง 1 คามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทลของเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาดานการบรหารจดการ เรยงล าดบขอความทมคามธยฐานสงสดตามล าดบ

เกณฑคณภาพดานการบรหารจดการ Md IR ระดบ

ความจ าเปน 1. มการจดท าแผนประจ าปของสถานโทรทศนดจทลทาง การศกษา

4.83

0.63

มากทสด

2. มระบบควบคมคณภาพทางการบรหารจดการทเปนทยอมรบ ของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา

4.70

0.91

มากทสด

3. มการตรวจสอบการบรหารจดการระบบสถานโทรทศนดจทล ทางการศกษา

4.70

0.91

มากทสด

4. มการประเมนผลงานผบรหารทกปของสถานโทรทศนดจทล ทางการศกษา

4.59

1.03

มากทสด

5. มการจดท าแผนระยะ 3 ปของสถานโทรทศนดจทลทาง การศกษา

4.52

0.99

มากทสด

6. มการจดท าแผนการบรหารความเสยงของสถานโทรทศนดจทล ทางการศกษา

4.52

0.99

มากทสด

7. มการประเมนความสามารถและภาวะผน าของผบรหารของ สถานโทรทศนดจทลทางการศกษาเปนระยะอยางเปนระบบ

4.52

0.99

มากทสด

ตาราง 1 แสดงถงเกณฑคณสถานโทรทศนดจทล

ทางการศกษาดานการบรหารจดการ ประกอบไปดวยเกณฑคณภาพจ านวน 7 ขอ ขอความทผเชยวชาญม

ความคดเหนสอดคลองกนวามระดบความจ าเปนมากทสดครบ 7 ขอ

Kasem Bundit Journal Volume 15 No. 2 July - December 2014 ดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ

ตาราง 2 คามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทลของเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาดานการจดผงรายการ/ ผลตรายการ เรยงล าดบขอความทมคามธยฐานสงสดตามล าดบ

เกณฑคณภาพดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ Md IR ระดบ

ความจ าเปน 1. มการวเคราะหความเหมาะสมของเนอหารายการในรปแบบของคณะท างาน 4.87 0.91 มากทสด 2. มการจดท าแผนการผลตรายการตางๆ อยางเปนระบบ ไวลวงหนา 4.86 0.62 มากทสด 3. มการจดสรรงบประมาณการผลตโดยดแลงบประมาณ ใหเหมาะสมเพยงพอตอการผลตแตละรายการ 4. มการคดเลอกเนอหาอยางเปนระบบใหเหมาะสมกบวตถประสงคทไดวางไว

4.86

4.79

0.62

0.76

มากทสด

มากทสด 5. มเวบไซตของสถานโทรทศนดจทลทางอนเทอรเนต 6. มการใชวตถอปกรณในการผลตและตดตอดวยระบบดจทล 7. มหองสงและเครองสงสญญาณและเสยงระบบดจทล

4.79 4.79 4.75

0.76 0.80 0.74

มากทสด มากทสด มากทสด

8. มระบบการจดหาขอมลเนอหารายการทเหมาะสมส าหรบการผลตโดย คณะท างาน

4.75 0.85 มากทสด

9. มระบบการรบขอมลเพอใหสามารถดรายการยอนหลงไดทางอนเทอรเนต 4.75 0.85 มากทสด 10. มเทคโนโลยการสอสาร 2 ทางระหวางสถานโทรทศนดจทลกบผชม 11. มการจดท าโครงการเพอขออนมตการผลตรายการ 12. มระบบการประสานงานภายในฝายการผลตรายการ ใหรบทราบโดยทวถงกน

4.75 4.65 4.65

0.88 0.96 0.96

มากทสด มากทสด มากทสด

13. มการรวบรวมจดเกบและสบคนขอมลของรายการดวยระบบดจทล 4.65 0.96 มากทสด 14. มการใชชางเทคนคมาชวยในการผลตรายการระบบดจทล 15. มทมงานเขยนบทโทรทศนและตรวจสอบความถกตอง เหมาะสมในรปแบบคณะท างาน

4.65 4.59

0.96 0.96

มากทสด มากทสด

16. มการก าหนดรปแบบของรายการจากคณะท างาน 17. มการจดประชมทมงานอยางนอยเดอนละ 2 ครง

4.52 4.39

0.99 1.03

มากทสด มาก

18. มระบบเทคโนโลยการออกอากาศรายการทงทางการสอสารผานดาวเทยมและไฟเบอรออฟตก

4.36 1.08 มาก

19. มการน าเสนอเนอหารายการทเนนความรวดเรวทน ตอเหตการณตามกระแสสงคม

4.26 1.17 มาก

20. มการน าเสนอเนอหาดานการศกษาโดยเนนในรปแบบ สาระบนเทงตามความเหมาะสม

3.92 0.81 มาก


ทางการศกษาดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ ประกอบไปดวยเกณฑคณภาพจ านวน 20 ขอ ขอความท

ผ เชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกนวามระดบความจ าเปนมากทสด 16 ขอ และมระดบความจ าเปนมาก 4 ขอ


ดานทรพยากรบคคล ตาราง 3 คามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทลของเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาดานทรพยากรบคคล เรยงล าดบขอความทมคามธยฐานสงสดตามล าดบ

เกณฑคณภาพดานทรพยากรบคคล Md IR ระดบ

ความจ าเปน 1. มการก าหนดประสบการณและผลงานในวชพของบคลากร 2. มการวางเกณฑในการคดเลอกบคคลใหตรงกบงาน อยางเปนระบบ

4.87

4.83

0.91

0.63

มากทสด

มากทสด 3. มการท าการประเมนผลการปฎบตงานของบคลากร อยางตอเนอง

4.83

0.63

มากทสด

4. มการก าหนดจรรยาบรรณและจรยธรรมวชาชพของบคลากร 4.83 0.62 มากทสด 5. มการก าหนดคณลกษณะพเศษอนๆ ทางอาชพ (Professional) ของ บคลากร

4.75

0.85

มากทสด

6. มการสนบสนนการพฒนาบคลากรเพอแสวงหาความรจาก ภายนอกทสนบสนนสถานโทรทศนดจทลอยางนอยปละ 3 ครง 7. มการก าหนดคณวฒทตรงกบต าแหนงงานของบคลากร ฝายตางๆ

4.59

4.52

0.96

1.09

มากทสด

มากทสด

8. มการสงเสรมใหบคลากรลาศกษาตอในศาสตรทเกยวของกบ งานทรบผดชอบ

4.44

1.04

มาก

9. มการจดโครงการฝกอบรม โดยเชญผเชยวชาญทางดานวชาชพ มาใหความรภายในสถานโทรทศนดจทลอยางนอยปละ 3 ครง

4.44

1.04

มาก


ทางการศกษาดานทรพยากรบคคล ประกอบไปดวยเกณฑคณภาพจ านวน 9 ขอ ขอความทผเชยวชาญม

ความคดเหนสอดคลองกนวามระดบความจ าเปนมากท ส ด 7 ขอ และ มระดบความจ า เปนมาก 2 ข อ


ดานผเปดรบ ตาราง 4 คามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทลของเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาดานผเปดรบ เรยงล าดบขอความทมคามธยฐานสงสดตามล าดบ

เกณฑคณภาพดานผเปดรบ Md IR ระดบ

ความจ าเปน 1. มการศกษาความตองการของผเปดรบรายการเปนประจ าทกป 4.75 0.76 มากทสด 2. เปดโอกาสใหผเปดรบเขามามสวนรวมในรายการในลกษณะ ตางๆ ไดหลายชองทาง

4.70

0.96

มากทสด

3. มการส ารวจจ านวนของผเปดรบในแตละรายการเปนระยะๆ อยางสม าเสมอ

4.65

0.96

มากทสด

4. ใหผเปดรบแสดงความคดเหนเกยวกบรายการไดอยางอสระ และรวดเรว

4.59

1.03

มากทสด

5. มระบบและกลไกเกยวกบการคมครองสทธประโยชนดาน ตางๆ ของผเปดรบ 6. มการศกษาขอมลพนฐานองผเปดรบทเปนกลมเปาหมาย อยางนอยปละ 1 ครง 7. มการประเมนผลความพงพอใจในการเปดรบรายการของผ เปดรบผานทางสอมวลชนประเภทตางๆ

4.44

4.38

4.38

1.04

0.99

0.99

มาก

มาก

มาก

8. มการวางระบบรบเรองรองเรยน โดยผานศนยบรการขอมล (Call Center)

4.29

1.05

มาก


ทางการศกษาดานผ เปดรบ ประกอบไปดวยเกณฑคณภาพจ านวน 8 ขอ ขอความทผ เชยวชาญมความ

คดเหนสอดคลองกนวามระดบความจ าเปนมากทสด 4 ขอ และมระดบความจ าเปนมาก 4 ขอ

ดานการประเมนผล

ตาราง 5 คามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทลของเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาดานการประเมนผล เรยงล าดบขอความทมคามธยฐานสงสดตามล าดบ

เกณฑคณภาพดานการประเมนผล Md IR ระดบ

ความจ าเปน 1. มการจดสรรงบประมาณประจ าปในการท าวจยเพอพฒนา การปฏบตงานดานตางๆ ของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา

4.87 0.91 มากทสด

2. มการประชมสรปผลการประเมนผลของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา 4.79 0.76 มากทสด 3. มการรายงานผลการประเมนใหบคลากรสถานโทรทศนดจทลทางการศกษารบทราบ 4.79 0.76 มากทสด 4. มการท าวจยอยางตอเนองทกป เพอคนหาเทคโนโลยทเหมาะสมรวมทงขอมลตางๆ ทเปนประโยชนมาใชในการผลตรายการ

4.79 0.76 มากทสด

5. ท าการประเมนผลในภาพรวมหลงรายการออกอากาศ 4.65 096 มากทสด 6. ท าการประเมนผลในภาพรวมกอนรายการออกอากาศ 4.24 1.00 มาก


ตาราง 5 แสดงถงเกณฑคณสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาดานการประเมนผล ประกอบไปดวยเกณฑคณภาพจ านวน 6 ขอ ขอความทผ เชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกนวามระดบความจ าเปนมากทสด 5 ขอ และมระดบความจ าเปนมาก 1ขอ สรปผลการวจย การพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา สรปผลการวจยไดดงน 1. เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา ทผเชยวชาญไดใหความเหนทงหมด 50 ขอ

2. เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา ทผ เชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวาเกณฑคณภาพนนม 5 ดาน ครบจ านวน 50 ขอ ผานเกณฑ คอคาพสยระหวางควอไทลไมเกน 1.5 คามธยฐานมากกวา 3.50 และผเชยวชาญใหความเหนวามเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาทมความจ าเปนระดบมากทสด (คามธยฐาน 4.50-5.00) จ านวน 39 ขอ มความจ าเปนระดบมาก (คามธยฐาน 3.50-4.49) จ านวน 22 ขอ ดงรายละเอยดทสรปเปนตาราง 6 ดงตอไปน

ตาราง 6 จ านวนรอยละของเกณฑคณภาพ แสดงรายขอยอยในระดบมากทสดและมากตามดานตางๆ ของเกณฑ คณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา เกณฑคณภาพ

รายขอยอย ระดบ

มากทสด ระดบ มาก

1. ดานการบรหารจดการ 7 7 - 2. ดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ 20 16 4 3. ดานทรพยากรบคคล 9 7 2 4. ดานผเปดรบ 8 4 4 5. ดานการประเมนผล 6 5 1

รวม 50 39 11 รอยละ 100 78 22

การอภปรายผลการวจย การพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา ซงผวจยไดอภปรายผลการวจยในประเดนตางๆ ดงน การศกษาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนทง 5 ดาน ไดแก (1) ดานการบรหารจดการ (2) ดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ (3) ดานทรพยากรบคคล (4) ดานผเปดรบ และ (5) ดานการประเมนผล จ านวนรวม 50 ขอ เปนเกณฑคณภาพทมความจ าเปนระดบมากทสด 39

ขอ และเกณฑคณภาพทมความจ าเปนระดบมาก 11 ขอ ซงผวจยอภปรายเปนรายดานดงตอไปน

1. ดานการบรหารจดการ จากผลการวจยพบวา เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มท งหมด 7 ขอ โดยท เกณฑคณภาพรายขอทระดบความจ าเปนมากทสดม 7 ขอ ไดแก มการจดท าแผนประจ าปของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มระบบควบคมคณภาพทางการบรหารจดการทเปนทยอมรบของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มการตรวจสอบการบรหารจดการระบบสถาน โทรทศนดจทลทางการศกษา มการประเมนผลงานผบรหารทกปของ


สถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มการจดท าแผนระยะ 3 ปของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มการจดท าแผนการบรหารความเสยงของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มการประเมนความสามารถและภาวะผน าของผบรหารของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาเปนระยะอยางเปนระบบ สอดคลองกบศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย (2549: 226) ทกลาวถงการตดสนใจของผบรหารสามารถแบงออกเปน 4 ลกษณะคอ การตดสนใจเชงกลยทธ การตดสนใจเชงยทธวธ การแกปญหาเฉพาะหนา การตรวจสอบและควบคม 2. ดานการจดผงรายการ/ผลตรายการ จากผลการวจยพบวา เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มทงหมด 20 ขอ โดยทเกณฑคณภาพรายขอทระดบความจ าเปนมากทสดม 16 ขอ ไดแก มการวเคราะหความเหมาะสมของเนอหารายการในรปแบบคณะท างาน มการจดท าแผนการผลตรายการตางๆ อยางมระบบไวลวงหนา มการจดสรรงบประมาณการผลตโดยดแลงบประมาณใหเหมาะสมเพยงพอตอการผลตแตละรายการ มการคด เลอกเน อหาอย างเปนระบบใหเหมาะสมกบวตถประสงคท ไดวางไว มเวบไซตของสถานโทรทศนดจทลทางอนเทอรเนต มการใชวตถอปกรณในการผลตและตดตอดวยระบบดจทล มหองสงและเครองสงสญญาณภาพและเสยงระบบดจทล มระบบการจดหาขอมลเนอหารายการทเหมาะสมส าหรบการผลตโดยคณะท างาน มระบบการรบขอมลเพอใหสามารถดรายการยอนหลงไดทางอนเทอรเนต มเทคโนโลยการสอสาร 2 ทางระหวางสถานโทรทศนดจทลกบผชม มการจดท าโครงการเพอขออนมตการผลตรายการ มระบบการประสานงานภายในฝายการผลตรายการใหรบทราบโดยทวถงกน มการรวบรวมจดเกบและสบคนขอมลของรายการดวยระบบดจทล มการใชชางเทคนคมาชวยในการผลตและตดตอดวยระบบดจทล มทมงานเขยนบทโทรทศนและตรวจสอบความถกตองเหมาะสมในรปแบบคณะท างาน มการก าหนดรปแบบของรายการจากคณะท างาน และมความจ าเปนระดบมาก 4 ขอ ไดแก มการจดการประชมทมงานอยางนอยเดอนละ 2 ครง ม

ระบบเทคโนโลยการออกอากาศรายการทงทางการสอสารผานดาวเทยมและไฟเบอรออฟตก มการน าเสนอเนอหารายการทเนนความรวดเรวทนตอเหตการณตามกระแสสงคม มการน าเสนอเนอหาดานการศกษาโดยเนนในรปแบบสาระบนเทงตามความเหมาะสม สอดคลองกบเรองการก าหนดนโยบายในการบรหารงานทเกยวของ (เอกสารการสอนชดวชาการบรหารกจการสอสาร, 2556: 295) ไดแก นโยบายดานเทคโนโลยดานความปลอดภยและความเปนสวนตว ดานความสมพนธกบผเปดรบ ดานความเสยง ดานบคคลและดานการวดประเมนการด าเนนการขององคการ โดยเฉพาะดานเทคโนโลย ทองคกรจะตองก าหนดแนวทางทชดเจนในการใชเทคโนโลย ซงประกอบดวย ระบบสารสนเทศ ระบบเครอขาย ระบบการสอสารภายในและภายนอกองคการ วธการเขาถงองคการผานทางเวบไซต การม

ปฏสมพนธกบผใชทงทเปนบคลากรภายในและผเปดรบ 3. ดานทรพยากรบคคล จากผลการวจยพบวา เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มทงหมด 11 ขอ โดยท เกณฑคณภาพรายขอทระดบความจ าเปนมากทสดม 7 ขอ ไดแก มการก าหนดประสบการณและผลงานในวชาชพของบคลากร มการวางเกณฑในการคดเลอกบคคลใหตรงกบงานอยางเปนระบบ มการท าการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรอยางตอเนอง มการก าหนดจรรยาบรรณและจรยธรรมวชาชพของบคลากร มการก าหนดคณลกษณะพเศษอน ๆ ทางอาชพ (Professional) ของบคลากร มการสนบสนนการพฒนาบคลากรเพอแสวงหาความรจากภายนอกทสนบสนนสถานโทรทศนดจทลอยางนอยปละ 3 ครง มการก าหนดคณวฒทตรงกบต าแหนงงานของบคลากรฝายตาง ๆ และมความจ าเปนระดบมาก 2 ขอ ไดแก มการสงเสรมใหบคคลากรศกษาตอในศาสตรทเกยวของกบงานทรบผดชอบ มการจดโครงการฝกอบรมโดยเชญผเชยวชาญทางดานวชาชพมาใหความรภายในสถานโทรทศนดจทลอยางนอยปละ 3 ครง สอดคลองกบเรองการเรยนรจากการปฏบตงานโดยตรง (Work -Based Learing) ซงเปนกระบวนการเรยนรตามขนตอนของการจดการความร (Knowledge Management) ใน


การจดการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพมนษยและองคการในยคปจจบน ตามความหมายของการจดการความรของศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยประเวศ วะส ทกลาววา การจดการความรเปนการคนพบความร ความช านาญแฝงเรนในตวคน หาทางน าออกมาแลกเปลยนเรยนรใหงายตอการใชสอยและมประโยชนเพมขน มการตอยอดใหใชไดเหมาะสมกบสภาพความเปนความเปนจรงตามกาลเทศะ โดยอาศยความร 2 ประเภทคอ ความรทถายทอดไปยงบคคลอน (Explicit Kowledge) และความรเฉพาะบคคล (Tacit Knowledge) (รญจวน ค าวชรพทกษ, 2555: 47) และสอดคลองกบกบเรองการรบรวฒนธรรมองคกร ทกลาวถงบคคลในองคกรควรมการรบรถงระเบยบแบบแผนการปฏบตในการท างาน (สมยศ นาวการ, 2541: 25-29) ทวฒนธรรมตามวถชวตและพฤตกรรมทควรเนน (1) เนนบทบาท โดยมงเนนต าแหนง บทบาทหนาท และความรบผดชอบทก าหนดตามโครงสรางทองคก าหนดไว (2) เนนงาน สงเสรมใหบคลากรแตละคนพฒนาการใชความร ความสามารถอยางเตมท (3) เนนบทบาทอสระเฉพาะตวบคคล ความรความสามารถของบคคลทหลากหลายจ าเปน มผลตอประสทธภาพและชอเสยงขององคกร (4) เนนผน า น าการตดสนใจ น านโยบาย แนวทาง และแผนงานไปปฏบตใหบรรลผล 4. ดานผเปดรบ จากผลการวจยพบวา เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มทงหมด 6 ขอ โดยทเกณฑคณภาพรายขอทระดบความจ าเปนมากทสดม 4 ขอ ไดแก มการศกษาความตองการของผเปดรบรายการเปนประจ าทกป เปดโอกาสใหผเปดรบเขามามสวนรวมในรายการในลกษณะตาง ๆ ไดหลายชองทาง มการส ารวจจ านวนของผ เปดรบในแตละรายการเปนระยะ ๆ อยางสม าเสมอ ใหผเปดรบแสดงความคดเหนเกยวกบรายการไดอยางอสระและรวดเรว และมความจ าเปนระดบมาก 4 ขอ ไดแก มระบบและกลไกเกยวกบการคมครองสทธประโยชนดานตางๆ ของผเปดรบ มการศกษาขอมลพนฐานของผ เปดรบทเปนกลมเปาหมายอยางนอยปละ 1 ครง มการประเมนผล

ความพงพอใจในการเปดรบรายการของผเปดรบผานทางสอมวลชนประเภทตาง ๆ มการวางระบบรบเร องรองเรยน โดยผานศนยบรการขอมล (Call Center) สอดคลองกบเรองความรบผดชอบของนกกระจายเสยง (Broadcaster's Responsibility) ทตองอาศยความหลากหลายของมวลชนผรบสารมาประกอบการพจารณาในการจดรายการสถานโทรทศนของตน โดยนกกระจายเสยงวทยโทรทศนทกคนตองมพนธะตอความรบผดชอบในวชาชพและการใชดลพนจอยางมเหตผลในการพฒนา การผลต และการเลอกรายการ (นงนช ศรโรจน, 2554 : 70) 5. ดานการประเมนผล จากผลการวจยพบวา เกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มท งหมด 5 ขอ โดยท เกณฑคณภาพรายขอทระดบความจ าเปนมากทสดม 5 ขอ ไดแก มการจดสรรงบประมาณประจ าป ในการท าวจยเ พอพฒนาการปฏบตงานดานตาง ๆ ของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มการประชมสรปผลการประเมนผลของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา มการรายการผลการประเมนใหบคลากรสถานโทรทศนดจทลทางการศกษารบทราบ มการท าวจยอยางตอเนองทกป เพอคนหาเทคโนโลยท เหมาะสมรวมท งขอมลต าง ๆ ท เปนประโยชนมาใชในการผลตรายการ ท าการประเมนผลในภาพรวมหลงรายการออกอากาศ และมความจ าเปนระดบมาก 1 ขอ ไดแก ท าการประเมนผลในภาพรวมกอนรายการออกอากาศ สอดคลองกบแนวคดการประเมนผล (สมควร กวยะ, 2547: 195) ทเปนสวนส าคญของการวจย เพอการพฒนาตามหลก อาร แอนด ด (Research and Development) และเปนกระบวนการเรยนรปฏกรยา (Reaction) การปอนกลบ (Feedback) และกระบวนการปฏสมพนธ (Interaction Process) ซ ง เป นส ง ส าคญย ง ต อพลว ตของระบบ (System Dynamics) และสอดคลองกบคมอการประเมนสมรรถนะคร ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในป 2553 ทกลาวถงการถงเรองของวจยทตองจดท าแผนการวจย และมการด าเนนการ


ตามกระบวนการตามแผนงานทไดวางไวอยางมระบบ สรปและประเมนอยางนาเชอถอ และมการน าผลการวจยไปประยกตใชในกรณศกษาอนๆ ขอเสนอแนะจากการวจย จากการศกษาวจย เร อง “การพฒนาเกณฑคณภาพสถานโทรทศนดจทลทางการศกษา” ผวจยมขอเสนอแนะทไดจากการวจยดงตอไปน 1. ควรเลอกผเชยวชาญใหมจ านวนมากกวา 25 คน ตามทก าหนดไว เพอปองกนปญหาผเชยวชาญตดภารกจ หรอปญหาอนๆ ท าใหไมสามารถตอบค าถามไดครบ 3 รอบ ถาเกดกรณดงกลาว ท าใหยงมจ านวนผเชยวชาญเหลอเพยงพอในการตอบแบบสอบถามตามระยะเวลาทก าหนด

2. ควรเลอกผเชยวชาญทใหความรวมมอ มความเตมใจและเหนความส าคญของการวจย โดยยนดตอบแบบสอบถามซ าหลายรอบ 3. ควรน าผลการวจยและขอความคดเหนเพมเตมจากผเชยวชาญมาท าการวเคราะหองคประกอบเกณฑคณภาพของสถานโทรทศนดจทลทางการศกษาตอไป กตตกรรมประกาศ งานวจยเรองนไดรบทนอดหนนการวจยเพอท าวทยานพนธส าหรบนกศกษาระดบบณฑตศกษา จากฝายวางแผนพฒนาและวจย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

บรรณานกรม นงนช ศรโรจน. (2554). จรยธรรมสอสารมวลชน. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง ปรชญนนท นลสข และจระ จตสภา. (2556). การบรหารเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอ การศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ รญจวน ค าวชรพทกษ. (2555). แนวโนมการจดการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพมนษยและองคการ. วารสารจตวทยา. ปท 2 (ฉบบท 2). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษมบณฑต. ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย. (2549). ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยการจดการความร.

กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. สมควร กวยะ. (2547). การประชาสมพนธใหม. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร สมยศ นาวการ. (2541). การบรหารและพฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ: เพชรจรสแสงแหงโลกธรกจ สขาต สภาพ. (2556). โทรทศนดจตอล จดเปลยนโทรทศนไทย. กรงเทพฯ: ฐานบณฑต ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2553). คมอการประเมนสมรรถนะคร. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เอกสารการสอนชดวชาการบรหารกจการสอสาร. (2556). การบรหารสอดจทล. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช


ณฐพงค แยมเจรญ1 บทคดยอ บทความนเปนบทความทางวชาการ การเปลยนผานทางวฒนธรรมเพออธบายความเปลยนแปลงทางดานวถชวตของชมชนไทย-มอญสองฝงแมนาซองกาเลย อาเภอสงขละบร จงหวดกาญจนบรทเกดขนโดยใชสะพาน อตตามนสรณ และสะพานไมไผลกบวบซงเปนสญลกษณของชมชนเปนตวแทนในการในการเรยบเรยงบทความนแสดงใหเหนวาเมอมองภาพสะทอนผานสะพานทง 2 แหงจะพบบรบทแวดลอมทเปลยนแปลงไปทาใหวถชวตของชมชนไทย-มอญ รมฝงแมนาซองกาเลย จากอดต และปจจบนมการแตกตางทงในดานสงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรม โดยพบวา ทนนยม เขามบทบาทกบสงคมไทย -มอญมากขน ขณะเดยวกนดวยระยะเวลาทอยรวมสงคมกนมาอยางยาวนานการกลมกลนทางวฒนธรรมจงเกดขนอยางตอเนองและทาใหคนในชมชนรนใหมมลกษณะเปนไทยรวมสมยมากขนโดยลดทอนความเปนมอญ คงเหลอเพยงผ สงอายจานวนนอยในชมชนเทานนทยงคงรกษาขนบธรรมเนยมและวฒนธรรมแบบมอญเอาไว คาสาคญ: สะพานอตตามนสรณ , ชมชนไทย-มอญ , ภาพสะทอนชวต

1 หวหนาสาขาวชาสอสารการแสดงรวมสมย คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต

จากสะพานอตตามนสรณถงสะพานไมไผลกบวบ : ภาพสะทอนวถชวตชมชนไทย-มอญสองฝงแมน าซองกาเลยทเปลยนแปลง


From Utamanusorn Wooden Bridge to Bamboo Floating Bridge: A Reflection of Life on the Changing of Thai and Mon besides the Songalia River.

Nattapong Yamcharoen1 Abstract This article is about cultural transformation. It outlines the changing of the way of life of Thai and Mon communities on the both sides of Songalia River in Sangkhlaburi District, Karnjanaburi province because of the change from Utamanusorn Wooden Bridge to Bamboo Floating Bridge. The bridges represented the changing of the surrounding contexts from past to present and of their way of life in social, economic and cultural aspects. The author suggested that capitalism affected greatly on their communities. As a result of cultural assimilation, the new generation of Mons has changed their identity to be more Thais. Only few of the old generation could retain their Mon's tradition and culture.

Keywords : Utamanusorn wooden bridge, Thai and Mon community , Reflection of life

1 Head of Communications Branch of the Contemporary, Faculty of Communication Arts Kasem Bundit University


บทนา สะพานอตตามนสรณหรอสะพานไมทเชอมฝงชมชนไทยและชมชนมอญถอเปนจดทสาคญแหงหน งของอาเภอส งขละบร จ งหวดกาญจนบร สะพานไมแหงนเปนสะพานไมทยาวทสดในประเทศไทยและคาดวานาจะเปนสะพานไมทยาวเปนอนดบ 2 ของโลกรองจากสะพานไมอเบงทเมองอมรประ ประเทศพมา สะพานไมแหงนสรางขนโดยมหลวงพออตตมะเปนศนยรวมจตใจและแรงศรทธา ทามกลางสงคมพหวฒนธรรมของไทย มอญ และกะเหรยง

ภาพท 1 สภาพสะพานอตตามนสรณท พงจากกระแสนา ภาพและเรองราวเกยวกบการพงทลายของสะพานไมอตตามนสรณเมอวนท 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2556 สรางความตนตระหนกใหกบคนไทยและผเคยเดนขามสะพานไมแหงนพอสมควร เพราะสะพานไมทพาดผานระหวางชมชนเปนสญลกษณทสาคญของอาเภอสงขละบรทเชอมมตรภาพของคนไทยและคนมอญทมแมนาซองกาเลยกนอยตรงกลาง นอกจากนยงเปนภาพสะทอนสภาพทางสงคม เศรษฐกจ วฒนธรรม ของชมชนรมฝงแมนาซองกาเลย เมอสะพานอตตามนสรณไดขาดและพงทลาย จงเกดสะพานไมไผลกบวบ ขนมาใชงานชวคราวเปนการทดแทน นบตงแตกรกฎาคม 2556 จนถง

ปจจบนเกอบ 1 ปแตสะพานอตตามนสรณยงไมสามารถซอมแซมไดเสรจซงแตกตางจากยคสมยในป พ.ศ.2529 – 2530 ทมความยากลาบากในหลาย ๆ ดานแตสามารถสรางสะพานแหงนจนสาเรจดวยระยะเวลาราว 2 ป จากปรากฏการณทกลาวมาขางตนผเขยนมองเหนถงความเปลยนแปลงทางสงคมท เกดขนกบชมชนสองฝ งน าซองกาเลย โดยใชวธการศกษาจากเอกสาร การสมภาษณเชงลก การสงเกตการณ จากการลงภาคสนามอยางตอเนองตงแตเดอนสงหาคม พ.ศ. 2556 -กรกฎาคม พ.ศ.2557 เ พอนาผลการศกษาวาวเคราะหและและอภปรายตามประเดนตาง ๆ ดงรายละเอยดตอไปน สอ งป ก บ ก า รส ร า งส ะพาน อตตา มน ส ร ณ ยอนมองวถชวตไทย-มอญในอดต นบตงแตชวงป พ.ศ. 2491 เปนตนมาตงแตการหนภยสงครามและการเอารดเอาเปรยบจากรฐบาลพมา จนเกดการอพยพมาเรมกอตงหมบานมอญพลดถนทสงขละบร เดมพนทแถบนเปนปาเขาและมแมนาหลายสายเปนแหลงทรพยากรธรรมชาตอนอดมสมบรณ เมอชาวมอญอพยพเขามาในยคแรก ๆ ชวงประมาณป พ.ศ.2492 จะทาไรทานาหากนรวมกบชาวกะเหรยงชนดงเดมในบรเวณน สวนใหญมอญจะอพยพเขามาในฐานะผลภยดวยความสมครใจมากกวาลกษณะอน ระยะตอมาชาวมอญอพยพเขามามากขน หลวงพออตตมะซ ง เปนชาวมอญจากหมบานเดยวกนในประเทศพมาไดเขามารวบรวมชาวมอญอพยพใหไปอยรวมกนทบานวงกะลางจนกระทงในทสดหลวงพอไดทาการเจรจากบปลดอาเภอขอพนทกอตงกาเนดเปนหมบานมอญพลดถนบรเวณฝงตรงกนขามแมนากบฝงตวอาเภอ (อรวรรณ ทบสกล, 2546)


จากขอมลในหนงสออตตมะพบวากอนจะมการสรางสะพานอตตามนสรณ หลวงพออตตมะไดเปนผนาชมชนในการสรางสะพานขามแมนาอยหลายครง เชน การสรางสะพานขามแมนาแควนอยทมสาเหตมาจากการทเดกมอญเสยชวตจมนาระหวางโดยสารเรอหรอแพขามฟาก “...การขามแมนาแควนอยนนเดมทใชเรอหรอแพกนเอง ตอมามคนมาเปดกจการเรอขามฟากเกบเงนคาโดยสาร คนมอญกใชบรการมากเพราะสะดวกดแตตอมาเกดมเรอลม ทาใหเดกนกเรยนมอญจมนาตายไปไมใชความผดของเรอแตเปนความผดของน า คนมอญเปนคนตางดาว จะฟองรองคนไทยกไมได...” การสรางสะพานขามแมนาสามประสบเพอใหชาวบานสามารถใชเปนเสนทางเทาเพอเดนทางไปวดและทากจธระตาง ๆ ระหวางสองชมชน “...การสรางสะพานขามแมนาสามประสบเพอใหชาวบานเดนทางไปมาสะดวกและเพอไปซอมแซมเจดยสรางทอยเลยสะพานขามแมนานนไป ตวสะพานหางจากวดวงกวเวการามขนไปทางเหนอราวกโลเมตรครง หลวงพอเลอกสรางตรงสวนทเปนแหลมยนเขาไปในแมนาบคทง 2 ฝง สะพานจงมความยาวเพยง 40 เมตร ใชไมในปาทพวกเถาแกทงไวไมไดชกลากไปเพราะขนาดเลกเกนกวาทตองการสวนมากเถาแกตองการไมใหญขนาด 8 กาขนไป (30 นว) แตแรงงานทตดนนเปนมอญ บางคนกะขนาดไมถกกตดเลกเกนไป ไมขนาด 5-6 กาจงเหลอทงอยบางกเปนไมทหลนลงไปในเหว เถาแกไมลงทนลากขนมา หลวงพอเพยงแตแจงใหทางปาไมทราบกสามารถนาขนมาใชไดเพราะเปนไมทตตราแลวทงนน ทานขอแรงชาวบานใชชางชกลากชนมาไดมาก สรางสะพานนมคนมาชวยมากมายเหมอนเดม หลวงพอใชเงนทประชาชนทาบญไวไปซอตะป และจางคนงานบาง พวกททาอะไรยงไมเปนไดคาแรงวน

ละ 20 บาท พวกทพอมฝมอไดวาละ 35 บาท นอตแทบไมตองซอเพราะมโรงงานสงมาชวย หมดคากอสรางไปไมเกนหาหมนบาทสะพานกเสรจในเดอนสามใชเวลากอสรางเพยง 2 เดอน...” หลงจากนนอกหลายปตอมาราว พศ.2529 – 2530 จงไดมการสรางสะพานอตตามนสรณขน หรอทเรยกกนอยางสน ๆ วา “สะพานมอญ” หรอ “สะพานแหงศรทธา” ซงเปนสะพานหลกทหลงเหลอการใชงานจรงอยในปจจบนและกลายเปนสญลกษณอาเภอสงขละบรทมคณคา จากขอมลเชงประวตศาสตรเกยวกบการสรางสะพานขามแมนาในสงขละบรหลายตอหลายครงผเขยนไดพบภาพสะทอนทางวถชวตของชมชนไทย -มอญบรเวณ สงขละบรชวงเวลานน ดงน 1. ภาพสะทอนทางสงคม ยคสมยทกอนสรางและสรางสะพาน อตตามนสรณ พบวา ชมชนไทย-มอญยงมลกษณะเลก จานวนครวเรอนในหมบานชาวมอญพลดถนยงมจานวนไมมากนก เวลาบานใดมงานบญหรองานเฉลมฉลองชาวบานในหมบานกจะไปชวยเหลอกน และการทามาหากนทไมอตคดขดสนจนเกนไปทาใหชาวมอญสามารถดารงชพอยไดอยางราบร น ไมแกงแยง เบยดเบยน หรอตองดนรนหาเลยงชพสงผลใหชาวมอญสามารถมวถชวตอยางเรยบงายเชนทเคยปฎบตสมยอยบานเกดของตน (อรวรรณ ทบสกล, 2546) สงคมเลก ๆ ของชมชนชาวไทย - มอญจ ง เน นการ พ งพาอาศยกนประกอบกบความสมพนธของคนมอญทอพยพมายงเปนระบบเครอญาตจงมการเคารพในระบอบอาวโส การอยรวมกนในสงคมจงเปนไปโดยเรยบงาย ดงนนการสรางสะพานอตตามนสรณจงเตมไปดวยความสมครใจของคนในชมชนทมความสมพนธกนแบบพงพาอาศยกนเปนตนทนเดม ดวยระยะเวลาเพยง 2 ปกบการกอสรางโดยใชภมปญญาและความชานาญในเชงชางไมของคนมอญจงสาเรจไดอยางรวดเรว


2. ภาพสะทอนทางเศรษฐกจ เศรษฐกจในยคสมยดงกลาวเนนการทาเกษตรกรรม ทดนททากนยงมเพยงพอในการทาเกษตร เพาะปลก เล ยงสตว เอาไวบร โภคในครวเรอน ผลผลตจากการเพาะปลกยงมเหลอเอาไวแจกจายหรอแลกเปลยนกบเพอนบานบาง เพราะสงคมมขนาดเลก ประชากรมไมมากและทรพยากรยงมเพยงพอ (อรวรรณ ทบสกล ,2546) ดงนนเศรษฐกจของสงคมไทยและมอญสงขละบรจงเนนวถชวตเพอดารงชพโดยมปจจยสเปนพนฐาน ระบบเศรษฐกจจงไมไดมบทบาทและความสาคญตอสงคมมากจนเกนไป การกอสรางสะพานในแตละครงคาจางหรอคาแรงจงไมใชสงสาคญเพราะสงทสาคญยงกวาคอการสรางสะพานเพอประโยชนสาธารณะของคนในชมชนอยางแทจรง 3. ภาพสะทอนทางวฒนธรรมและประเพณ วฒนธรรมและประเพณทสาคญของชมชนไทย-มอญ สงขละบรลวนเกยวพนกบระบบความเชอ ความศรทธา ของคนทองถน ผเขยนเหนวาวฒนธรรมและประเพณทมอทธพลอยางสงในยคสมยสรางสะพานอตตามนสรณมอย 2 ลกษณะคอ 3 .1 วฒนธรรมและประเพณเกยวกบพทธศาสนา ความศรทธาทมตอพทธศาสนาของคนไทยและคนมอญเปนไปอยางแรงกล า ประกอบกบความศรทธาทมตอ หลวงพออตตมะทมคณปการมหาศาลทงทางโลกและทางธรรมใหแกคนในแถบนน จนมกลาวทวา “ชาวมอญทสงขละบรมพอ 3 คนหนงคอ พอผใหกาเนด สองคอพออยหว(พระเจาแผนดน) พอผใหทอยอาศยในแผนดนไทย และสามคอ หลวงพอ ศรทธาอนสงสดถาไมมหลวงพอกไมมชาวมอญทนในวนน” สอดคลองกบงานวจยของศรรตน แอดสกลและคณะ (2542) ทไดกลาวถงคนมอญกบ

พทธศาสนาวา เมอถงวนพระหรอวนสาคญทางศาสนา วดคอแหลงรวมทคนทกเพศทกวย ตองมาโดยนากบขาวคาวหวานตดตวมาทาบญกนดวยโดยไมมใครกะเกณฑ งานประเพณของชมชน เชน แขงเรอยาว สงกรานต ลอยกระทง เลนผมอญ ตอยมวยมอญ ประเพณวนมาฆบชา ฯลฯ ลวนมาทากนทวดทงสน ผเฒาผแกชาวมอญเหนพระสงฆมกคกเขาลงไปกราบกบพน ถาพระสงฆเดนมาตามถนนกกราบไปกบพนถนนเลยทเดยว ดงนนหลวงพออตตมะจงเปนเหมอนผนาชมชนตามธรรมชาตทคนไทยและคนมอญตางใหความเคารพนบถอดวยความศรทธา เมอทานมความคดอยางไร ชาวบานในชมชนตางใหความรวมมอและสนบสนนเปนอยางดรวมถงการสรางสงปลกสรางตาง ๆ และสะพานขามแมนาดวยเชนกน 3.2 วฒนธรรมและประเพณของคนมอญดงเดม เมอคนมอญอพยพมาตงรกรากในแผนดนไทย ความเชอหนงของคนมอญททาใหระบบพงพาอาศยกนในหมเครอขายยงคงเขมแขงคอ การนบถอผตามฝายชาย จะมการทาพธเซนไหวผบรรพบรษประจาทกป ศรรตน แอดสกลและคณะ(2542)ไดกลาววา ตลอดชวตของชาวมอญนนเกยวของกบวดตลอดตงแตเกดจนกระทงตาย พระโดยเฉพาะเจาอาวาสไดมบทบาททางดานผนาทางจตใจ การศกษา และการพฒนาชมชนมาโดยตลอด อาจกลาวไดวาผทชาวมอญนบถอไดแกผมอญหรอผบาน (อาลกฮอย) ในความหมายของชาวมอญหมายถง ผท เปนบรรพชนและบพการ ตลอดจนญาต พนองทลวงลบไปแลว ซ งชาวมอญแตละตระกลจะเชญใหมาสงสถตยอยทเสาเอกของบาน โดยผบานในแตละตระกลอาจมสญลกษณทเหมอนหรอตางกนกได เชน ผเตา ผไก ผง ผปลา ผมา ผชาง เปนอาท


เมอระบบอาวโสหรอการเคารพบรรพบรษเปนไปดวยความศรทธา การชวยเหลอพงพากนระหวางคนในชมชนซงทจรงแลวกคอสงคมเครอญาตจงเปนไปดวยความรวมแรงรวมใจ เพราะทกคนตางมงหวงทาเพอชมชนของตวเองไมไดคดถงประโยชนสวนตวเปนหลก กจการใด ๆ ทตองอาศยคนในชมชนจงสาเรจไดโดยงาย เพราะทกคนในชมชนนลวนแลวแตเปนญาตพนองกนทงสน 4. ภาพสะทอนทางดานการเมองการปกครอง ชมชนสมยกอสรางสะพานอตตมานสรณมการอาศยอยปะปนกนทงคนไทย กะเหรยงและมอญ ซงคนมอญสวนใหญทอพยพหนภยมาจากฝงพมาจะมสถานภาพเปนคนพลดถนไมไดถอสญชาตไทย ทางการไทยเองเหนวาชาวมอญไมใชพลเมองไทยกสมควรจะถกผลกดนใหออกนอกประเทศ เหตผลเนองจากไมม พนท ใหอยอาศย แตดวยความสามารถในการเจรจาของหลวงพออตตมะกบทางราชการไทยทาใหชาวมอญพลดถนอาศยอยในสงขละบรไดตอไปแตอนญาตใหชาวมอญมเพยงแคทดนทอยอาศยเทานน โดยปราศจากทดนททากน ดวยเหตนจงทาใหการปกครองในสมยนนมลกษณะเนนผนาของชมชนทเกดจากความเคารพ ศรทธา เชน หลวงพออตตมะ เพราะทานเปนพระสงฆทมบญคณโดยเฉพาะในเรองของการรวบชาวมอญอพยพและเปนผเจรจากบทางราชการไทยใหพวกเขาไดมอยอาศย ไมตองถกผลกดนกลบประเทศพมา อกทงชาวมอญเหลานอาศยอยในดนแดนไทยในสถานะผพลดถนทไมมทยดเหนยวทางจตใจ นอกเหนอไปกวานนจากลกษณะและความสามารถหลาย ๆ ดานของพลวงพออตตมะจงทาใหชาวบานมความนบถอศรทธาในตวหลวงพออตตมะอยางลกซง (อรวรรณ ทบสกล,2546) หนงสออตตมะไดกลาววา “การทชาวมอญไดมาอยบ านวงกะ ได เขามาอาศยอย ใน

เมองไทย กเพราะหลวงพอขอรองปลดเจรญไวดงนนใครจะมาอยทหมบานน จะตองปฏบตตามกฎ 3 ขอคอ 1.หามดมสรา 2.หามเลนการพนน 3.หามลกทรพยและผดลกเมยใคร” ขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวา หลวงพออตตมะมบทบาทอยางสงทงทางโลกและทางธรรมสาหรบคนในชมชนสงขละบรโดยเฉพาะชาวมอญพล ดถ นท ม าอาศ ยอย ใ นแผ นด น ไทย ด งน นนอกเหนอจากบทบาททางพทธศาสนาแลว บทบาททางสงคมการปกครองในฐานะผนาทสามารถสรางการมสวนรวมตอชมชนไดถอเปนอกอยางหนงทผลกดนใหการทากจการใด ๆ ในยคสมยนนสาเรจไดโดยสะดวก หกวนกบการสรางสะพานไมไผลกบวบ เมอสะพานอตตามนสรณพงทลายลง ชาวชมชนไทย-มอญตางรวมแรงรวมใจตามกาลงของตนเองสรางสะพานไมไผลกบวบสรางเพอใชงานทดแทนโดยใชเวลาเพยง 6 วนโดยอาศยแรงศรทธาจากชาวบานทงสองฝงแมนาซองกาเลยในการจดหาไมไผวสด อปกรณ กาลงทรพย และแรงงานเพอรวมกนกอสรางสะพานไมไผลกบวบจนสาเรจใชงานไดในเวลารวดเรว การออกแบบสะพานไมไผลกบวบใชแบบเดมทเคยสรางตงแตกอนจะมสะพานอตตานสรณซงออกแบบโดยหลวงพออตตมะโดยลกษณะโครงสรางของสะพานไมไผลกบวบในปจจบนใชไมไผจานวน 50 ลามามดเปนกลมเรยกวา 1 ลกบวบโดยตลอดระยะทางของสะพานคาดวาจะมลกบวบทงสนไมตากวา 140 ลกเพอใหตวสะพานลอยนาและพยงตวอยผวนา โดยมการนาเอาไมไผมาผาซกเพอทาพนผวสะพานและสามารถรองรบนาหนกคนทงสองฝงไทยและมอญเพอใชสญจรและเดนขามไปมาไดชวคราวในวถชวตประจาวน ในขณะทขอมลจากหนงสออตตมะไดกลาวถงการสรางทางเดน


ลกษณะหนงทใชไมไผมาทาเปนแพในชวงกอนการสรางสะพานขามแควนอยวา “หลวงพอจงสรางแพแทนสะพานขนตรงเหนอทททานจะสรางสะพานจรง แพนนทาดวยไผบงแพละ 100 ลา มเสารมตลงทง 2 ฝงขงเชอกโยงแพแตละแพตอกนเตมแมนา บนแพเอาไมไผสานกนเปนพนอกจนไมเหนรอยตอระหวางแพ ขามไดอยางสบาย ตอมามคนรองทกขวาแพปดทางนา เรอแลนผานไมได หลวงพอจงทาแพสะพานแบบเปดไดเวลามคนขบเรอผานใหดงแพตรงกลางออกได 2 แพ”

ภาพท 2 สะพานไมไผลกบวบทสรางมาใชงานทดแทน วธการสรางโดยใชไมเปนความชานาญเชงชางของคนมอญในประเทศพมา ซงสะพานไมอเบงซงเปนสะพานไมทยาวทสดในโลกกเปนภมปญญาดานงานไมของชาวพมาเชนกนการสรางสะพานไมไผลกบวบสาเรจไดโดยระยะเพยง 6 วนผเขยนไดวเคราะหถงปจจยทมผลตอการมสวนรวมของชมชนไทย- มอญตอการสรางสะพานไมไผลกบวบ ดงน 1. เพอประโยชนใชสอยของคนในชมชน สะพานอตตามนสรณถอเปนตวเชอมการคมนาคมทสาคญของชมชน 2 ฝงแมนาซองกาเลยโดยเฉพาะการสญจรดวยการเดนเทา เพราะเปนยน

ระยะเวลา ระยะทางเมอสะพานอตตามนสรณพงลง หากจะสญจรไปมาหาสกนจะตองเดนทางโดยถนนทตดออมเนนเขาโดยมระยะทางประมาณ 4 – 5 กโลเมตรทาใหเกดความยากลาบากดงนน ชมชนไทยและมอญจงตองพยายามเรงมอในการสรางสะพานชวคราวเพอใหสามารถใชประโยชนและบรรเทาปญหาเฉพาะไปกอน 2. คตความเชอเรองการทาบญโดยการสรางสะพานหรอสรางทาง ผสงอายสวนใหญทงชาวไทยและมอญทยงคงศรทธาพทธศาสนาอยางแรงกลา คนกลมนยงยดโยงคตความเชอทงแบบพทธ พราหมณ และผไวในชวตประจาวน คตความเชอเรองการทาบญโดยการสรางสะพานหรอสรางทางเปนความเชอทสบทอดตอเนองกนมา ทาใหผมจตศรทธาสวนใหญอยากจะมสวนรวมในการสรางสะพานไมไผลกบวบใหสาเรจขนเพราะถอไดวาเปนการทาบญประการหนงทชวยใหผคนสามารถสญจรไดอยางสะดวกและทสาคญเสนทางนยงเปนเสนทางทพระภกษใชบณฑบาตในตอนเชา และพทธศาสนกชนยงสามาถใชเดนเทาไปทาบญทวดวงกวเวการาม และเจดยพทธคยาได “...ผททาบญดวยการสรางสะพาน จะไดรบอานสงสในผลบญนนอยางสงสง คอในยามยากกมผเขามาชวยเหลอ จะมแตคนหยบยนนาใจใหอยเสมอ เปนทรกของคนรอบขาง การงานกจะมความมนคง ถงเรมกระทาสงใดไมนาน กจะมผใหญเหนความตงใจ และหยบยนตาแหนงหนาททสงขนให ชวตครอบครวกเหมอนกบสะพาน ซงแขงแกรง มนคง อานสงสนสงผลใหเหนทางสวางทกครงทม ด ม น เ ห ม อ น ม ค น ม า ช ท า ง ใ ห . . . ” (http://www.the-than.com/saranalu/S1/3.html คนเมอวนท 1 เมษายน 2557)


“...อานสงสของการสรางถนนเขาวด สงผลใหมลทางในการทามาหากน มชองทางเสมอ เดนทางกปลอดภยแคลวคลาด ไมม อปสรรค คลองตว สะดวกสบายขน ไมวาจะทาอะไรกไมตดขด มหนทางโลงเตยน เหมอนดงถนนทชวยใหสาธชนทงหลายไดเดนทางกนมาทาบญในวดไดงายดาย แกกรรมใหกบผท ไมรอนาคตตวเอง ไมรจะทาอะไรในชวต ชวตพบกบทางตน มดแปดดาน ปญหารมลอม...” (สานกสงฆแพรธรรมจกร, 2557) 3. เพอฟนฟเศรษฐกจการทองเทยวของอาเภอสงขละบร สะพานอตตมานสรณถอเปนสถานทสาคญแหงหนงของการทองเทยวสงขละบร เมอสะพานขาดลงในชวงแรกหลายคนคาดวาจะสงผลกระทบตอการทองเทยวเปนอยางมากเพราะ นกทองเทยวนยมมาถายรปกบสะพานอตตมานสรณ และสะพานแหงนยงใชเดนไปสมผสกบวถชวตคนมอญทชมชนมอญฝ งตรงขามได สะดวกสบาย รวมถงนกทองเทยวทตนเชาจะไดทาบญตกบาตรกบพระภกษสงฆทบรเวณสะพานแหงน ดวยเหตนคนในชมชนทงไทย -มอญทปจจบนมรายไดสวนหนงมาจากธรกจทองเทยวจงไดรวมกนสรางสะพานหรอสรางทางเพอใหธรกจทองเทยวยงสามารถดาเนนกจกรรมตอไปไดเปนการทเลาปญหาในเบองตน แตดวยรปแบบของสะพานทแปลก สะดดตาและสะพานนสรางขนเพยงชวคราวจงเปนสวนหนงของประวตศาสตรของอ า เ ภ อ ส ง ข ล ะ บ ร ส ง เ ห ล า น จ ง ก ร ะต น ใ หนกทองเทยวเดนทางมาเยอนยงอาเภอสงขละบรอยางตอเนองไมแตกตางกบชวงทสะพานอตตมานสรณยงใชงานได จากปจจยขางตนดงทกลาวมาจะเหนวาความเสยหายของสะพานอตตมานสรณสงผลกระทบตอชวตปจจบนในปจจยท ง 4 ดานซ ง

เกยวของกบคนในชมชนโดยตรง ทงหมดนจงเปนสวนสาคญในการผลกดนใหเกดความมสวนรวมของชมชนไทย-มอญและทาใหสะพานไมไผลกบวบสามารถสรางเสรจเพยง 6 วนจากเดมทไดกาหนดระยะเวลากอสรางไว 2 สปดาห หนงป กบการรอคอยการซอมสะพานอตตามนสรณ: ความเปลยนแปลงทางวถชวตของชมชนไทย-มอญ สงขละบร นบต งแตป 2528 -2530 ทหลวงพออตตมะมดารสรางสะพานอตตมานสรณเพอเชอมระหวางฝงไทยกบฝงมอญ ดวยเวลา 2 ปสะพานอตตมานสรณสามารถสรางเสรจสมบรณและใชงานได หลงจากนนไดมการซอมแซมตามสภาพมา 5 ครง ครงลาสดเมอป พ.ศ.2554 จนมาถงวนท 28 กรกฎาคม 2556 สะพานอตตมานสรณไดพงลงจากกระแสนาทไหลเชยว คนในชมชนจงไดสรางสะพานไมไผลกบวบเพอใชงานชวคราวระหวางรอการซอมแซมโดยใชเวลาเพยง 6 วน จากวนนนถงวนนใกลครบเวลา 1 ปทสะพานอตตามนสรณเกดความเสยหายแตยงไมปรากฏความคบหนาในการดาเนนการซอมแซมสะพานอยางเปนรปธรรม จนจงหวดกาญจนบรยกเลกการวาจางกบบรษทเอกชนแหงหนงเนองจากไมสามารถดาเนนการซอมแซมสะพานอตตามนสรณไดเสรจสมบรณทนตามสญญา และอาจจะตองยอมเสยคาปรบในกรณเลกสญญาเปนเงน 10 ลานบาท นามาซงความเคลอบแคลงสงสยของประชาชน จนมการเรยกรองใหเกดการตรวจสอบเกดขน เพราะเงน 10 ลานบาททอาจจะตองชดใชคายกสญญาใหกบบรษทเอกชนจนทายทสดทหารชางกองพล 9 พรอมชาวบานอาเภอสงขละบรไดระดมกนจดหาไมและลงมอลงแรงชวยกนซอมแซมสะพานอตตมานสรณดวยพลงของชมชนอกครง


มขอสงสยเกดขนมากมายวาเพราะเหตใดร วม 1 ปแล วสะพานย งซอมแซมไม เสร จ เนองจากสะพานขาดตรงกงกลางไมไดพงทลายลงทงหมดเมอเทยบกบขอมลในอดตขางตนจะเหนถงความแตกตางของการสรางสะพานแตละครง จากปรากฎการณดงกลาวผเขยนเหนวาสงเหลานกาลงสะทอนภาพบางอยางของสงคมไทย-มอญ สงขละบรทเปลยนแปลงไปในดานตาง ๆ ตอไปน 1. ภาพสะทอนทางสงคม สงคมไทยและมอญสงขละบรในปจจบนเปนสงคมทขยายตวมากขนจากเดมทเปนเพยงมอญผลดถนในหมบานเลก ๆ แตในปจจบนอาจกลาวไดวามอญรนใหมผสมผสานกบชมชนไทยจนเกดการกลมกลนทางวฒนธรรม (Assimilation) ตามลาดบสอดคลองกบแนวความคดของอมรา พงศาพชญ (2529) เกยวกบการผสมกลมกลนทางวฒนธรรมนนหมายถง การทสมาชกของกลมชาตพนธหนงรบเอาวฒนธรรมของอกกลมหนงในทกกรณ จนทาใหสญ เส ย เอกล กษณ เด ม ไป ม การยอมร บทา งสถานภาพวามฐานะในสงคมเชนเดยวกบสมาชกคนอน ๆ ปจจยททาให เกดการผสมกลมกลนทางวฒนธรรมไดแก นโยบายของรฐ (assimilation) การศกษา (education) การประกอบอาชพ (occupation) การแตงงานเขากบสมาชกของสงคมใหญ (intermarriage) และการยายถน (migration) ดวยเหตนลกษณะสงคมไทยและมอญมลกษณะการพงพาอาศยกนตามระบบอาวโส หรอแบบเครอญาตจงลดนอยลงเนนความเปนปจเจกมากขน 2. ภาพสะทอนทางเศรษฐกจ คนในชมชนไทยและมอญสงขละบรในปจจบนดารงชพโดยทางานในระบบอตสาหกรรมมากขนกวาอาชพเกษตรกรรม เหตหนงก เพราะพนทภาคเกษตรกรรมนอยลงซงเปนผลพวงจากการสรางเขอนวชราลงกรณ (เขาแหลม) ชาวมอญเรมม

อาชพใหม ๆ เกดขน อาท ลกจางใหกบนายทนคนไทยฝงอาเภอ เชน โรงงานเยบผา บานพกตากอากาศ รานคา รานอาหาร อาชพคาขายสนคาอปโภคบรโภค อาชพคาขายจาหนายสนคาทระลกเปนตน (อรวรรณ ทบสกล, 2546) ดงนนวถชวตของคนไทยและมอญจงยดต ด ก บ ร า ย ไ ด ม า จ า ก ก า ร ท า ง า น ใ น ร ะ บ บอตสาหกรรมซงสวนใหญเปนรายไดรายวนสงเหลานจงเปนสวนหนงททาใหวถชวตของคนเปลยนแปลงไปเพราะตองปรบเขากบระบบ เงนกลายเปนปจจยสาคญการดารงชวต การขาดงานหยดงานเพอกจกรรมสาธารณะเปนเรองทตองตระหนกอยางมากเพราะหมายถงการขาดรายไดคาครองชพซงหากเท ยบก บสม ยก อนการด า ร งช พอย ด ว ยการแลกเปลยนจงทาใหเกดความรวมมอรวมใจในการสรางสะพานไดงายกวา 3. ภาพสะทอนทางวฒนธรรมและประเพณ พทธศาสนาสาหรบคนไทยและมอญสงขละบรยงถอวามความสาคญมากในชมชนแถบน เนองจากวดและชมชนมความผกพนใกลชดกนมาตงแตสมยกอตงชมชน ดวยเหตนผสงอายทยงเปนผใหญในชมชนยงสบทอดแนวคดประเพณทงแบบพทธ และความเชอดงเดมแบบมอญใหคนรนใหมไดเหน ในขณะเดยวกนคนรนใหมบางสวนกยงมโอกาสมสวนรวมในกจกรรมทางศาสนาและความเชอ แตขณะทคนรนใหมบางสวนใหความสาคญกบพทธศาสนาและประเพณความเชอแบบมอญลดนอยลง เนองจากมความเปนไทยมากขนทงเชอชาตและสญชาต รวมทงความผกพนตอความยากลาบากในสมยเปนมอญพลดถนไดเจอจางลงตามกาลเวลา 4. ภาพสะทอนทางดานการเมองการปกครอง


ในยคสมยปจจบนการเมองการปกครองอาเภอสงขละบร ไดรบการดแลจากเจาหนาทผปกครองทางรฐไทย จงสงผลใหผนาตามธรรมชาตทเคยมบทบาทกลบมความสาคญลดนอยลง เมอมคนรนใหมทมจานวนมากขนและเตบโตขน ความผกพนความศรทธาในระบบอาวโสแตดงเดมจงเหลอแตเพยงกลมผสงอายทนบวนจะลดนอยลงทกขณะ เชน ในกรณการมรณภาพของพระอตตมะซงเปนเหมอนผนาทางจตวญญาณของคนในชมชนแถบนน แมปจจบนมพระมหาสชาต สรปญโญ มาเปนเจาอาวาสกยงถอไดวาเปนผมบทบาทในชมชนตามสมควรแตอาจจะไมเทากบสมยพระอตตมะยงมชวตอย ด งน นการยดท ต วบ คคลจ งมความเปลยนแปลงไปโดยใหความสาคญนอยลงโดยเฉพาะคนรนใหมทมความเปนไทยมากขนประกอบกบการเกดมาโดยไดรบสญชาตไทยจงถกปกครองโดยกฎหมายไทย จงไม ไดร สกผกพนกบบคคลทมบญคณดงเชนบรรพบรษทไดอพยพมาตงรกรากเปนมอญพลดถนเหมอนในยคสมยกอน

ความกลมกลนทางวฒนธรรม : ความลมสลายของชมชนสงขละบรเดม หรอเดนไปคขนาน ? จากความเปลยนแปลงทางดานสงคม เศรษฐกจ วฒนธรรมและประเพณ การเมองการปกครองจากทง 2 ยคสมยคอ ยคชวงสรางสะพานอตตมนสรณ และยคสมยสรางสะพานไมไผลกบวบ แนวคดและทฤษฎความกลมกลนทางวฒนธรรมสามารถอธบายปรากฏการณดงกลาวไดชดเจนถงความสมพนธเกยวกบการเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรมทเปลยนแปลงไป แนวความคดหนงซงมความสมพนธกบความกลมกลนทางวฒนธรรมคอ การผสมผสานทางวฒนธรรม (acculturation) หมายถงการรบเอาวฒนธรรมของสงคมอนมาปฏบต และกลายเปนวฒนธรรมทปฏบตสบทอดกนมาดเหมอนจะสอดคลองกบความเปลยนแปลงไปของชมชนสงขละบรดงทไดกลาวมา สมศกด ศรสนตสข (2552 อางถงใน มวตน เอม กอรดอน (Miltion M. Gordon) , 1964) โดยกลาวถงตวแปรตาง ๆ ตามขนตอนเกยวกบกระบวนการความกลมกลนทางวฒนธรรม ดงน


ตารางท 1 กระบวนการความกลมกลนทางวฒนธรรม

จากแนวคดและทฤษฎขางตนเมอนามาเปรยบเทยบความแตกตางทางวถชวตของชมชนไทยและมอญสงขละบรในยคสมยทแตกตางกน พบวาวถชวตของชมชนไทยและมอญสงขละบรมความเปลยนแปลงไปอยางสนเชงในทกดานดวยปจจยภายนอกและปจจยภายในชมชนโดยผาน

กร ะบ ว น ก า ร ย อ ย ใ น ข น ต อน ต า ง ๆ ท ง 7 กระบวนการตามท การดอนไดกลาวไว และเมอเปรยบเทยบวถชวตชมชนไทย-มอญ ทเปลยนแปลงไปในระยะเวลาการซอมสะพานอตตมานสรณนนมลกษณะการเปลยนแปลงดงทสรปในตารางท 2

กระบวบการยอย ประเภทหรอข นตอนของความกลมกลนทางวฒนธรรม

ศพทเฉพาะ

1. การเปลยนแปลงแบบแผนวฒนธรรมไปสวฒนธรรมของสงคมเจาของถน (host society)

ความกลมกลนทางดานวถการดารงชวต

การผสมผสานทางวฒนธรรม (Acculturation)

2. การไดรบการยอมรบใหเขาเปนสมาชกในองคกรหรอสถาบนในระดบทองถน

ความกลมกลนทางโครงสราง (Structural Assimilation)

ไมม

3. การแตงงานระหวางกลมอยางแพรหลาย

ความกลมกลนทางการสมรส (Marital Assimilation)

ความกลมกลนทางชวภาพ

4. สงคมเจาของถนมความรสกเปนประชากรกลมเดยวกน

ความกลมกลนทางดานเอกลษณ (Identification Assimilation)

ไมม

5. การไมมความเดยดฉนท (Absence of Prejudice)

ความกลมกลนทางดานทศนคต (Attitude Recreational Assimilation)

ไมม

6. การไมมการเลอกปฎบต (Absence of Discrimination)

ความกลมกลนทางดานการยอมรบทางพฤตกรรม (Behavior Receptional Assimilation)

ไมม

7. การไมมความขดแยงเกยวกบคานยมและอานาจ (Absence of Value and Power Conflict)

ความกลมกลนทางดานพลเรอน (Civic Assimilation)

ไมม

ตารางท 2 เปรยบเทยบความแตกตางทางวถชวตของชมชนไทย-มอญสงขละบรในชวงสรางสะพาน อตตมานสรณกบชวงซอมแซมสะพานอตตมานสรณ วถชวตชมชนไทย-มอญ ชวงสรางสะพานอตตมานสรณ ชวงซอมแซม

สะพานอตตมานสรณ ทางดานสงคม สงคมเครอญาต สงคมขยายใหญ ทางดานเศรษฐกจ พงพาอาศย ระบบทนนยม ทางดานวฒนธรรมประเพณ ศาสนาพทธและความเชอ

ดงเดมของคนมอญทมความศรทธาสง

ศาสนาพทธและความเชอของคนมอญทลดลง

ทางดานการเมองการปกครอง ภายใตการดแลของรฐไทยโดยมหลวงพออตตมะเปนผนาตามธรรมชาตทางความคดและจตวญญาณ

ภายใตการปกครองของรฐไทยอยางเตมรปแบบ

ผลกระทบทเกดขนตอความคดเกยวกบการม

สวนรวมของประชาชนกบการประมลจางเหมาในการสรางสะพาน สถานการณทเปลยนแปลงไปจากวถชวตทเคยมความคดตองรวมมอกนของประชาชนเปลยนแปลงไปพรอมกบมอทธพลของการเปลยนวถชวตภาคเกษตรกรรมมาเปนภาคอตสาหกรรมและธรกจบรการมผลกระทบตอทศนคตของการรวมพลงชมชนเพอพฒนาชมชนของไทย-มอญทเคยมมาในอดต

ความกลมกลนทางดานวถการดารงชวต หรอ การผสมผสานทางวฒนธรรม (Acculturation) ในชวงแรกสงคมไทยและมอญสงขละบรตางพงพาอาศยกน อยรวมกนดวยความปกต แตเมอสงคมขยายใหญขนมการตดตอสอสารคมนาคมมากขน การอยรวมกนของชมชนนจงเปนลกษณะของการผสมผสานทางวฒนธรรมซงเปนจดเรมตนของการกลมกลนทางวฒนธรรมในระยะตอมานนคอ ความกลมกลนทางโครงสราง (Structural assimilation) เพราะเมอชมชนมการผสมผสานกนแลว โครงสรางทา งส ง คมจ ง ขยายต ว ข น โ ดยม โ ค ร งสร า งท

เปลยนแปลงไดโดยสามารถเปดรบซงกนและกนและสามารถอยรวมกนในสงคมไดระหวางคนไทยและคนมอญ ประกอบกบปจจยภายทสงผลตอการเปลยนแปลงทางโครงสรางสงคมและเศรษฐกจคอการสรางเขอนวชราลงกรณ (เขาแหลม) ททาใหส ง ค ม เ ต บ โ ต ข น เ จ ร ญ ก า ว ห น า ท า ง ด า นสาธารณปโภคมากขน การคมนาคมสะดวกขน แตพนทภาคเกษรกรรมนอยลง ระบบอตสาหรรมแบบทนนยมจงเรมเขามาในพนท

ขณะเดยวกนความกลมกลนทางการสมรส (Martial assimilation) ระหวางคนไทยและคนมอญเปนอกกระบวนการยอยทเกดขนในชมชนน คนรนใหมทมเชอชาตไทยรวมกบมอญและมสญชาตไทยไดเกดขน ซงทาใหสงคมขยายออกไปมากกวาเดม การเปดรบสงคมแบบเมองใหญเรมเขามา และระบบอาวโส เครอญาตทมมาแตเดมเรมมการเปลยนแปลงคนในชมชนจงผกพนกบบรรพบรษตนเองนอยลง และคนรนใหมทขาดประสบการณรวมในการผลดถนกบบรรพบรษจงไมไดความสาคญกบ ผนาตามธรรมชาต หรอเชอในความเชอดงเดมท


นบถอกนมาอยางเขมขน เมอคนรนใหมกบคนรนเกาอยรวมกนในสงคมเดม เพราะมการกลมกลนทางการสมรสแลวความรสกเปนประชากรกลมเดยวกนจงเกดขน หรอทเรยกวา ความกลมกลนทางดานเอกลกษณ (Identification assimilation) ซงนาไปสการไมมความเดยดฉนท (Absence of prejudice) หรอเปนขนตอนของความกลมกลนทางดานทศนคต (Attitude receptional assimilation) การไมเลอกปฏบต (Absence of discrimination) หรอเปนขนตอนความกลมกลนทางดานการยอมรบทางพฤตกรรม (Behavior receptional assimilation) และนาสกระบวนการยอยสดทายนนคอการไมมความขดแยงเกยวกบคานยมและอานาจ ( Absence of value and power conflict) หรอขนตอนของ ความกลมกลนทางดานพลเรอน (Civic assimilation) ในทสด ดงนนเกอบ 1 ปทสะพานอตตมานสรณไดรบความเสยหายจงไมใชเรองงายทจะสามารถซอมแซมใหกลบมาใชงานไดโดยเรวเมอเทยบกบอดต อาจกลาวไดวา ชมชนไทยและมอญสงขละบร ไดเตบโตขนเปนแบบสงคมเมองโดยมการพงพาตนเองนอยลง มลกษณะเปนครอบครวเดยวมากขน ความผกพนใกลชดแบบระบบเครอขาย บรรพบรษกนอยลงตามสายเลอดทหางไกลออกมา ซงสงผลตอระบบความเชอในรากเหงาวฒนธรรมเดมของตนเอง ในขณะเดยวกนคนในชมชนตางอาศยและหวงพงกลไกของระบบรฐเขามาจดการตามขนตอนตาง ๆ มากกวาทจะเนนการมสวนรวมของคนในชมชนดวยกนเอง ดงเชนในอดต ผเขยนจงอนมานไดวาอนาคตตอไปการมสวนรวมของคนในชมชนจะลดนอยลงจะมลกษณะเขาขายทฤษฎเอกวฒนธรรม (Melting pot theory) มากขนเปนลาดบกลาวคอจะไมมความแตกตางระหวางคนมอญและคนไทยหลงเหลออย ดงนนจงเปนเรองทผเกยวของควรจะตองหนมา

สนใจและดแลชมชนไทย-มอญสงขละบรใหเตบโตไปตามระบบเมองโดยยงไมทงรากเหงาเดมทมทนวฒนธรรมอย หรอเปนไปในลกษณะทฤษฎพหวฒนธรรม (Cultural pluralism theory) พยายามรกษาการมสวนรวมของชมชนสรางจตสานกทางประวตศาสตรใหกบคนในพนทเพอใหสงคมไทย -มอญสงขละบรเดนคขนานไปกบความเจรญทกาลงถาโถมเขามาและนามาสการเปลยนแปลงอยางตอเนอง สรป สะพานไมไผลกบวบเปนสะพานทสรางขนชวคราวเพอทดแทนสะพานอตตมานสรณสะพานไมทเชอมตอระหวางฝงไทยและฝงมอญ การสรางสะพานไมไผลกบวบสะทอนวถชวตของคนไทย -มอญสงขละบรในยคปจจบนไดชดเจนวามความแตกตางจากสงคมคนไทย -มอญสมยเมอสรางสะพานอตตามนสรณ เมอสะพานอตตามนสรณไดพงทลายจากภยธรรมชาต ทกภาคสวนทเกยวของตางพยายามชวยกนซอมแซมใหสะพานกลบมาใชงานไดเรวทสดเทาทสามารถจะทาได แมจะใชเวลาเกอบ 1 ปแลวกตาม คาดวารปแบบของสะพานไมอตตามนสรณหลงจากการซอมแซมคงเปล ยนแปลงไปเนนประโยชนใชสอยและมความแขงแรงคงทนมากขน ความเปลยนแปลงของสะพานไมแหงนคงเปนเชนเดยวกบสภาพวถชวตของชมชนไทย -มอญ สงขละบรทเปลยนไปตามกาลเวลา กระแสนาทเชยวกรากทซดสะพานขาด หากจะเปรยบคงไมแตกตางกบ กระแสทนนยมและความเจรญของสงคมเมองภายนอก ทไหลบามายงอาเภอสงขละบรและนาพาความเจรญกาวหนาสทแหงนจนทาให ชมชนไทย-มอญสงขละบรจะไมมวนรกษาสภาพวถชวตดงเดมไวไดอกตอไป

บรรณานกรม ศรรตน แอดสกลและคณะ.(2542).การธารงเอกลกษณทางวฒนธรรมของชาวมอญ : กรณศกษาชมชน

มอญบานมวง ตาบลบานมวง อาเภอบานโปง จงหวดราชบร.รายงานผลการวจยเงนอดหนน งบประมาณแผนดน จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.

สมศกด ศรสนตสข.(2552).การศกษาสงคมและวฒนธรรม : แนวความคด วธวทยา และทฤษฎ.คณะ มนษยศาสตร และสงคมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

สภรณ โอเจรญ.(2519). ชาวมอญในประเทศไทย : วเคราะหฐานะและบทบาทในสงคมไทยต งแตสมย อยธยาตอนกลางถงสมยรตนโกสนทรตอนตน. วทยานพนธอกษรศาสตรมหาบณฑต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยอตตมะ.(มปป.).กรงเทพมหานคร : บรษทวฒนกลกรป

สานกสงฆแพรธรรมจกร.ขอเชญรวมทาบญสรางถนนคอนกรตทางข นสานกสงฆแพรธรรมจกร.[2556]. คนเมอ วนท 1 เมษายน 2557.จาก http://www.dhammathai.org/webbokboon/dbview.php?No=2027

อมรา พงศาพชญ.(2529). “แนวคดทวไปเกยวกบชนกลมนอย.”ในเอกสารการสอนชดวชาปญหาการเมอง สวนภมภาค และชนกลมนอย. หนวยท 9-15 สาขาวชารฐศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช. กรงเทพมหานคร : สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.

อรวรรณ ทบสกล.(2546). หลวงพออตตมะ: ผนาทางวฒนธรรมกบการเปลยนแปลงทางสงคมและ วฒนธรรมของหมบานมอญพลดถนสงขละบร.วทยานพนธภาควชามานษยวทยา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

อานสงสผลบญจากการทาบญ 40 แบบ.[มปป.]. คนเมอวนท 1 เมษายน 2557.จาก http://www.the- than.com/saranalu/S1/3.html Barth, Ernest A.T.and Donald Neel.(1972). Conceptual Frameworks for the Analysis of

Race Relation, Social Forces. Foster, Brian L.(1972).Ethnicity and Economy : The Case of the Mons in Thailand.

Unpublished Doctoral Dissertation, The University of Michigan. ……………………….(1982).Commerce and Ethic Different : The Case of the Mon in Thailand.

Ohio : Ohio University. Keyes, C.F.(1982).Ethnic Change. Seattle : University of Washington Press.

http://www.dhammathai.org/webbokboon/dbview.php?No=2027

http://www.dhammathai.org/webbokboon/dbview.php?No=2027


ณฐพล ขนธไชย1

I

กลาวโดยทวไป การวจย (Research) เปนกระบวนการในการศกษาหาความร เพอเพมพนองคความร (Body of Knowledge) หรอเพอแสวงหาค าตอบ หรอสาเหตของปญหา (Solutions to problems) โดยทการวจยเพอวตถประสงคแรก เปนการวจยทางวชาการ (Academic research) หรอการวจยบรสทธ (Pure research) สวนการวจย เ พอวตถประสงคประการท สองเปนการวจ ยประยกต (Applied research) ก า ร ว จ ย เ ช ง ว ท ย า ศ า ส ต ร ( Scientific research) เปนการวจยซงเปนการประยกตวธการทางวทยาศาสตร (Scientific method) โดยมวตถประสงคดงกลาวประการใดประการหนง หรอทงสองประการรวมกน และมการด าเนนการเปนขนตอนในกระบวนการวจย กลาวคอ การก าหนดประเดนปญหา (Specification of the problem) การก าหนดสมมตฐาน (Hypothesis formulation) การรวบรวมขอมล (Data collection) การวเคราะหขอมล (Data analysis) และสรปผลการวจย (Conclusion)

การวจยอาจจ าแนกไดหลากหลายแบบขนอยกบเกณฑในการจ าแนก การจ าแนกการวจยเปนการวจยบรสทธ และการวจยประยกตดงกลาว ใชเกณฑการน าผลการวจยไปใชประโยชน เปนส าคญ กลาวคอ การวจยบรสทธประโยชนของการวจย เปนประโยชนทางวชาการซงไดแกการเพมพนองคความร สวนการวจยประยกตประโยชนของการวจยไดแกการน าผลการวจยไปใชในการก าหนดแนวทางหรอนโยบายในการด าเนนงาน ถาใชเกณฑในการจ าแนกการวจยโดยใชแหลงหรอทมา (Sources) ของขอมล กอาจแบงประเภทการวจยออกเปน 3 ประเภท คอ การวจยเชงทดลอง (Experimental research) เมอขอมล (Data) ไดจากการทดลองในหองปฏบตการ (Laboratory experiment) หรอการทดลองในสนาม (Field experiment) และการวจยซงไมใชจากการทดลอง (Non-experimental research) เมอขอมลไดมาจากการส ารวจภาคสนาม (Field research) หรอขอมลไดมาจากเอกสารตางๆ ทมผรวบรวมไวแลว (Documentary research) เปนตน

II

กระแสการวจยในปจจบนซงนยมกลาวถง และใชในการด าเนนการวจย รวมทงอยในประเดนของการอภปรายถง จดออน-จดแขง และคณคาใน

การน ามาใชในการวจยไดแกการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) และการวจยเชงปรมาณ (Quantitative research)

บทวจารณหนงสอ

Newman, W. Lawrence (2003). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches. 5th Edition. New York: Pearson Education, Inc. (584pp.)

1รองศาสตราจารย มหาวทยาลยเกษมบณฑต


หนงสอ Social Research Methods : Qualitative and Quantitative Approaches ซงเรยบเรยงโดย William Lawrence Newman เปนต าราแนะน าวธการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ โ ด ย เ ป ร ย บ เ ท ย บ ใ ห เ ห น ค ว า ม แ ต ก ต า ง ใ นกระบวนการวจย จดออน จดแขงของแตละวธการวจย รวมทงประโยชนจากการผสมผสานวธการวจยทงสองแนวทางเขาดวยกนโดยน าเสนอไปตามล าดบขนในกระบวนการวจย แบงเปน 5 ตอน (Parts) และ 16 บท (Chapters) ดงน ตอนท 1 (Part One) วาดวยความรพนฐานส าหรบการวจย (Foundation) ประกอบดวย วทยาศาสตรกบการวจย (Science and Research) มตตาง ๆ ของการวจย (Dimensions of Research) ทฤษฎและการวจย(Theory and Research) ความหมายของวธการวจย (Meanings of Methodology) และการทบทวนเอกสาร และจรรยาบรรณ (The literature Review and Ethical Concerns) รวมทงหมด 5 บท ตอนท 2 (Part Two) วาดวยการวางแผนและการเตรยมการวจย (Planning and Preparation) ประกอบดวยสาระเกยวกบ การออกแบบการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ(Qualitative and Quantitative Research Designs) การวดเชงคณภาพและเชงปรมาณ (Qualitative and Quantitative Measurement) และการเลอกตวอยางเชงคณภาพและเชงปรมาณ

(Qualitative and Quantitative Sampling) ทงหมด รวม 3 บท ตอนท 3 (Part Three) วาดวยการรวบรวมและการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ สาระส าคญในตอนน เปนเรองเกยวกบการวจยเชงปรมาณโดยตรง โดยเปนสาระเกยวกบ การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) การวจยเชงส ารวจ(Survey Research) การวจยเชงไมใชปฏกรยา และการวจยเอกสาร (Nonreactive Research and Secondary analysis) และการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Analysis of Quantitative Data) รวมทงหมด 4 บท ตอนท 4 (Part Four) วาดวย การรวบรวมและการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Data Collection and Analysis) สาระส าคญประกอบดวย การวจยสนาม (Field research) การวจยเชงประวตศาสตรเปรยบเทยบ (Historical-Comparative Research) และการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Analysis of Qualitative Data) รวม 3 บท ตอนท 5 (Part Five) วาดวยการสอสารกบบคคลอน ๆ (Communicating with Others) ซงเ ป น ก ร ะบ ว น ก า ร ข น ส ด ท า ย ข อ ง ก า ร ว จ ย สาระส าคญจงเปนเรองเกยวกบ การเขยนรายงานการวจยและการเมองของการวจยสงคม (Writing the Research Report and the Politics of Social Research) สาระส าคญรวมอยใน 1 บท

III

จดเดนของหนงสอเลมน ไดแก การบรรยาย

ให เหนความแตกตางของแนวทางการวจยเชงคณภาพ และเชงปรมาณ ซงจะเหนไดชดเจนในตอนท 2 ตอนท 3 และตอนท 4 นบตงแตการออกแบบ การวางแผนและการเตรยมการวจย การวด การ

ก าหนดขอบเขตประชากร การเลอกตวอยาง วธการวบรวมขอมล และ เทคนคการวเคราะหขอมลแบบแผน (Style) ของการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ แตกตางกนในสวนทส าคญ ดงน (ตาราง 1.2 หนา 16)


การวจยเชงปรมาณ การวจยเชงคณภาพ การวดขอเทจจรงเชงปรนย (Objective facts) สรางความหมายของความเปนจรงทางสงคมและวฒนธรรม มงเนนการศกษาตวแปร (Variables) มงเนนการศกษากระบวนการหรอเหตการณปฏสมพนธ ใชหลกความนาเชอถอ (Reliability) ใชหลกความจรง (Authenticity) ปราศจากคานยม (Value Free) ขนอยกบคานยมอยางชดเจน (Explicit value) เปนอสระจากบรบท สถานการณเปนขอจ ากด ใชหนวยในการเคราะหจ านวนมาก ใชหนวยในการวเคราะหจ านวนนอย ใชการวเคราะหทางสถต ใชการวเคราะหแนวคดหลก (Thematic analysis) นกวจยแยกตวจากสถานการณวจย นกวจยเขารวมในสถานการณวจย

กา ร ไ ด ต ร ะห น ก ถ ง ค ว า ม แ ต ก ต า ง ใ น

กระบวนการและเทคนควธการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ จะมประโยชนแกนกวจยในการเลอกใชกระบวนการและเทคนคการวจยใหเหมาะสมกบประเดนปญหาของการวจย เพราะประเดนปญหาของการวจยบางประเดนปญหา ตวแปรในประเดนปญหาหลก (Problematic Variable) สามารถวดหรอก าหนดคาในเชงปรมาณไดชดเจน และยอมรบไดกอาจเลอกใชวธการวจยเชงปรมาณ เชน ประเดนปญหาปรมาณเงนกบ อตรา เง น เ ฟอและการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ตวแปรทงสามก าหนดคาได ในเชงปรมาณโดยตรง หรอผลสมฤทธทางการศกษา(Scholastic achievement) ของนกเรยนกบระดบรายไดของครอบครว เปนตน แตถาตวแปรในประเดนปญหาหลก เปนเรองท ไมสามารถก าหนดคาในเชงปรมาณได หรอท าไดยาก กอาจเลอกใชวธการวจยเชงคณภาพ เชนวถปฏบตของบคคลเมอบวชเปนพระสงฆในพระพทธศาสนา ซงเปนเรองเกยวกบ กระบวนการ และระยะเวลา รวมทงประเภทของกจกรรมตาง ๆ ในชวงเวลาตาง ๆ กนวธการวจยเชงคณภาพจะมความเหมาะสมกวา แตถาตวแปรในประเดนปญหาหลก และตวแปร

ประกอบอน ๆ มทงทสามารถก าหนดคาเชงปรมาณไดและก าหนดคาไดยากกอาจเลอกใชการผสมผสาน ระหวางวธเชงปรมาณและเชงคณภาพ เชน การวจยพฤตกรรมการออกเสยงเลอกตงดวยวตถประสงคหลก เพอตองการทราบมลเหตจงใจทท าใหผมสทธออกเสยงเลอกตง บางคนมาใชสทธ แตบางคนไมมาใชสทธ วามสวนเกยวของกบอดมการณ การเมองระบอบประชาธปไตยหรอไม พฤตกรรมการออกเสยงเลอกตง ก าหนดคาวา มาใชสทธ กบไมมาใชสทธ ซงท าไดโดยงาย แตตวแปรอดมการณทางการเมองระบอบประชาธปไตยอาจตองใชการสมภาษณเชงลกตามแนวทางการวจยเชงคณภาพ เปนตน หนงสอ Social Research Methods : Qualitative and Quantitative Approaches โดย William Lawrence Newman เนนการเปรยบเทยบระหวางวธการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพ จงมไดมรายละเอยดของกระบวนการ และเทคนคการวจย ในเรองการก าหนดประเดนปญหาในการวจย (Research problem formulation) การก า หนดกรอบแนวความค ด ในการว จ ย


(Conceptual framework) เทคนคการก าหนดขนาดตวอยาง (Sample size) เทคนคการวเคราะหทางสถต รวมทงเทคนควธโดยละเอยดในทางการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพ เชนเทคนคการ

ออกแบบการวจ ย เช งทดลอง ( Experimental designs) และเทคนคเดลไฟ (Delphi technique) เปนตน ผอานจงจ าเปนตองศกษาคนควาเพมเตมจากเอกสารวจยอน ๆ

IV

กลาวโดยสรป หนงสอ Social Research

Methods: Qualitative and Quantitative Approaches โดย William Lawrence Newman เ ป น ห น ง ส อ ท น ก ว จ ย แ ล ะ น ก ศ ก ษ า ร ะ ด บบณฑตศกษาควรอาน เพอใหเกดความเขาใจในความแตกตางระหวาง การวจยเชงปรมาณ และการวจยเชงคณภาพเพราะหนงสอนไดจ าแนกเทคนควธไวในแตละขนตอนของกระบวนการวจย ตงแตการก าหนดหวขอ (Topic) ในการวจยไปจนถงการเผยแพรผลการวจย การวจยเชงปรมาณมจดแขงในเรองของความเทยงตรง (Validity) และความนาเชอถอ (Reliability) รวมทงการยอมรบในเชงการวจยดวย

วธการทางวทยาศาสตร แตมจดออนทผลการวจยดวยเทคนคการวเคราะหทางสถตและการบรรยายความเขาใจไดจากหากผวจยหรอผอานมพนฐานทางวชาการสถตนอย สวนการวจยเชงคณภาพมจดเดนในดานการบรรยายความ (Descriptive) สามารถด าเนนการหรออานใหเขาใจไดไมยาก การน าวธการวจยทงเชงปรมาณและคณภาพมาบรณาการในการวจย ในการด าเนนการวจยเรองใดเรองหนง จงเปนส งท การวจ ยท งสองแนวทางได มการอ านวยประโยชน (Complementary) ตอกนใหเปนการวจยทสมบรณแบบ มความถกตองเชงวทยาศาสตร สามารถด าเนนการวจย และเขาใจผลการวจยไดไมยาก

แบบ JKBU-1

แบบฟอรมน าสงบทความ/บทวจารณหนงสอเพอพมพเผยแพรใน

วารสารเกษมบณฑต (สงพรอมกบบทความ/บทวจารณหนงสอ)

วนท……….เดอน………..……..พ.ศ.………

เรยน บรรณาธการวารสารเกษมบณฑต ขาพเจา (นาย/นาง/นางสาว)......................................................................................................... ........

(Mr./Mrs./Ms.)................................................................................................ ......................... คณวฒสงสด และสถานศกษา................................................................................................................. ต าแหนง/ต าแหนงทางวชาการ (ถาม) ............................................................................. ....................... ชอหนวยงาน/สถาบนทท างาน.................................................................................................. .............. ขอสง บทความจากงานวจย บทความวชาการ บทความปรทศน (review article) บทวจารณหนงสอ (book review) ชอเรอง (ภาษาไทย) .................................................................................... ......................................... .................................................................................................................... ............................................ ชอเรอง (ภาษาองกฤษ) ......................................................................... ................................................ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ค าส าคญ (ภาษาไทย) ....................................................................................... ...................................... Keyword (ภาษาองกฤษ)....................................................................................................................... ทอยทสามารถตดตอไดสะดวก......................หมท...................ซอย...................ถนน............................. ต าบล/แขวง....................อ าเภอ/เขต.....................จงหวด.............................รหสไปรษณย................... โทรศพท...........................................โทรศพทมอถอ........................................โทรสาร .......................... E-mail........................................................................................... ........................................................ ขาพเจาขอรบรองวาบทความน

เปนผลงานของขาพเจาเพยงผเดยว (ไมตองกรอกแบบ JKBU-2 ) เปนผลงานของขาพเจาและผทระบชอในบทความ (กรอกแบบJKBU-2 ดวย)

บทความนไมเคยลงตพมพในวารสารใดมากอน และจะไมน าสงไปเพอพจารณาลงตพมพใน

วารสารอนๆ อก นบจากวนทขาพเจาไดสงบทความฉบบนมายงกองบรรณาธการวารสารเกษมบณฑต

ลงนาม............................................................ (.........................................................................)

แบบ JKBU-2

ขอมลผรวมเขยนบทความ

(สงแนบพรอมกบบทความ/บทวจารณหนงสอ)

ผรวมเขยนบทความคนท 1 ขาพเจา (นาย/นาง/นางสาว)........................................................................................................................................ (Mr./Mrs./Ms.)............................................................................................................................................... คณวฒสงสด และสถานศกษา........................................................................................................................................ ต าแหนง/ต าแหนงทางวชาการ (ถาม) ........................................................................................................................... ทอยทสามารถตดตอไดสะดวก......................................หมท...................ซอย...................ถนน.................................... ต าบล/แขวง.......................อ าเภอ/เขต............................จงหวด.............................รหสไปรษณย................................ โทรศพท...........................................โทรศพทมอถอ................................................โทรสาร.......................................... E-mail.......................................................................................................................................................................... ขาพเจาขอรบรองวาบทความน เปนผลงานของขาพเจาในฐานะผรวมวจยและรวมเขยนบทความจากงานวจย (กรณทเปนบทความจากงานวจย)

เปนผลงานของขาพเจาในฐานะผรวมเขยนบทความ ผรวมเขยนบทความคนท 2 ขาพเจา (นาย/นาง/นางสาว)....................................................................................................................................... (Mr./Mrs./Ms.).............................................................................................................................................. คณวฒสงสด และสถานศกษา........................................................................................................................................ ต าแหนง/ต าแหนงทางวชาการ (ถาม) ........................................................................................................................... ทอยทสามารถตดตอไดสะดวก......................................หมท...................ซอย...................ถนน.................................... ต าบล/แขวง.......................อ าเภอ/เขต............................จงหวด.............................รหสไปรษณย................................ โทรศพท...........................................โทรศพทมอถอ........................................โทรสาร.................................................. E-mail.......................................................................................................................................................................... ขาพเจาขอรบรองวาบทความน เปนผลงานของขาพเจาในฐานะผรวมวจยและรวมเขยนบทความจากงานวจย (กรณทเปนบทความจากงานวจย)

เปนผลงานของขาพเจาในฐานะผรวมเขยนบทความ หมายเหต : ถามผเขยนบทความมากกวา 2 ทาน กรณากรอกรายละเอยดของผเขยนบทความรวมทานอน ๆ ดวย

แบบ JKBU-3

รปแบบการพมพและการน าเสนอบทความ/บทวจารณหนงสอ

1. การพมพ พมพตนฉบบบทความ/บทวจารณหนงสอดวย Microsoft Word for Windows หรอซอฟตแวรอนทใกลเคยงกน พมพบนกระดาษขนาด A4 หนาเดยว ประมาณ 26 บรรทด ตอ 1 หนา ใหพมพดวยอกษรTH Saraban ขนาดของตวอกษรเทากบ 16 และใสเลขหนาตงแตตนฉบบจนจบบทความ ยกเวนหนาแรกโดยจดพมพเปน 2 คอลมภ ส าหรบสาระของบทความ ยกเวนบทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษเปนแบบคอลมภ 2. การน าเสนอบทความ 2.1 บทความทกประเภททงทเปนบทความจากงานวจย บทความวชาการ และบทความปรทศน (review article) มความยาวประมาณ 12 – 15 หนา A4 (รวมบทคดยอ) 2.2 ชอบทความใหระบทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ 2.3 ใหระบชอของผเขยนบทความ ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ใตชอบทความ และระบต าแหนงทางวชาการ (ถาม) ต าแหนงงาน สถานทท างานของผเขยน โดยเขยนเปนเชงอรรถ(footnote) ในหนาแรกของบทความ 2.4 การน าเสนอบทความใหน าเสนอ โดยมองคประกอบดงน

บทคดยอ (เฉพาะบทความจากงานวจย) กรณทเปนบทความจากงานวจย ตองมบทคดยอภาษาไทยและบทคดยอภาษาองกฤษ โดยแตละบทคดยอมความยาวไมเกน 1/3 ของกระดาษ A4 (ประมาณ 18 บรรทด) และใหระบค าส าคญ (Keywords) ในบรรทดสดทายของบทคดยอทงทเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ

1 : บทน า ระบปญหา/ความเปนมา ความส าคญของปญหา/ประเดนทจะน าเสนอในบทความ และวตถประสงคในการวจย/การเสนอบทความ

2 : เนอหาสาระ น าเสนอประเดนเนอหาตาง ๆ ซงอาจประกอบดวยหลายยอหนา และในกรณของบทความจากงานวจย การน าเสนอในสวนนควรมสวนประกอบ ดงน วตถประสงคของการวจย สมมตฐานการวจย (ถาม) ขอบเขตของการวจย แนวคดทฤษฎและกรอบความคดในการวจย การทบทวนเอกสาร วธการด าเนนการวจยและผลการวจย

3 : สรป สรปผลการวจย/บทความและขอเสนอแนะ (ถาม) 4 : เอกสารอางอง ใหน าเสนอแยกภาษาไทยและภาษาองกฤษ (เรยงล าดบอกษร) โดยน าเสนอ

ตามตวอยาง 3 ภาคผนวก (ถาม)

(ตวอยาง 1) การน าเสนอบทความจากงานวจย (Research Article)

บทคดยอ

............................................................................................................................. .................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... .............................................. ค าส าคญ : ......................................................................................... Abstract

............................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................ ...........................................................................

Keywords: .........................................................................................

บทน า (สวนท1ของบทความ) ระบประเดนปญหาของการวจยใหชดเจนและปรากฏการณโดยสงเขป ในสวนทายของบทน าใหระบวตถประสงคของการวจย(เฉพาะการน าเสนอเปนบทความวจยมใชในวทยานพนธ/ดษฎนพนธ) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เนอหา (สวนท 2 ของบทความ)

การทบทวนเอกสาร/งานวจย (โดยสงเขป) แนวคดทฤษฎ/งานวจย กรอบความคดในการวจย และสมมตฐาน (ถาม) ค าจ ากดความของศพท/ตวแปร ระเบยบวธวจย (ประชากร/กลมตวอยาง/วธการสรางเครองมอ/วธการรวบรวมและ

วเคราะหขอมล) ผลการวจย

ขอมลเชงประจกษ การวเคราะห และผลการวเคราะหในรปตารางทน าเสนออยางกะทดรด (Concise)

ผเขยนอาจปรบชอหวขอในเนอหาสาระของการน าเสนอไดตามความเหมาะสม เมอขนยอหนาใหม ไมควรเขยนเปนขอ ๆ

สรปและเสนอแนะ (สวนท 3 ของบทความ) เอกสารอางอง (สวนท 4 ของบทความ) ภาษาไทย.......................................................................................................... ..................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ภาษาไทยองกฤษ................................................................................................................... ................ .................................................................................................................. ............................................ ภาคผนวก (ถาม) ............................................................................................................................. ... ................................................................ ....................................................................... .........................

(ตวอยาง 2) การน าเสนอบทความทางวชาการ (Academic Article) /บทความปรทรรศน (Article Review) บทน า (ระบประเดนส าคญ ความเปนมา และวตถประสงคของการน าเสนอ) ............................................................................................................................. .................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ...................................... เนอหา (สรปสาระส าคญแตละบท/ตอน โดยน าเสนอเปนยอหนาไดมากกวา 1 ยอหนา) ............................................................................................................................. ..................................................................................................................................................... ........................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................ ..................................................................................................................................................................................... .............. สรปและเสนอแนะ (ถาม) ........................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................... ........ เอกสารอางอง (กรณเปนบทความปรทรรศน ควรมเอกสารอางองตามสมควร) ภาษาไทย...................................................................................................................... ......................... ......................................................................................................... ....................................................... ภาษาไทยองกฤษ................................................................................................................ .................... ................................................................................................................................................................ ภาคผนวก (ถาม) ............................................................................................................................. ... ............................................................................................................................... .................................

(ตวอยาง 3) การเขยนบรรณานกรม

1. จรธ ก าไร.(2547). กาวแรกส e-Commerce. กรงเทพฯ: เอส ซ พ บกส 2. ทวศกด อนทรรกขา. (2549). การยอมรบเทคโนโลยคอมพวเตอรเพอการปฏบตงานของ

บคลากรบรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน). วทยานพนธ ศลปะศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม

3. ลกขณา สรวฒน. (2544). จตวทยาในชวตประจ าวน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร 4. ส านกงานพฒนาการทองเทยว. (2551). สถตนกทองเทยว 2008 จาก :

http:www.tourism.go.th/2009/th/statixtic/tourism.phb?cid=12.10 มนาคม 2551 5. Beek,Thorsten and Demirguc-Kurt,Asli. (2549). “Small and Medium Enterprises:

Access to Finance as a Grouth Constraint.”Journal of Banking and Finace. Volume 30,2931-2943.

6. Hughes, Allen. (2540). “Finance for SMEs: A U.K. Perspective.” Small Business Economics.Volume 9, 151-166.

การเขยนอางองภายในสาระบทความ

วารสารเกษมบณฑตใชระบบ นาม-ป และระบหนา (เมอเปนการอางองเฉพาะประเดน) ไมใชระบบหมายเลขหรอเชงอรรถะดงน 1............(จรธ ก าไร, 2547: 4-5) ……………………….. 2............(ทวศกด อนทรรกขา,2549) ……………………. 3............(ส านกงานพฒนาการทองเทยว,2551) ……………………….. 4............(Beek,Thorsten and Demirguc-Kurt,2549) ……………………. 5............(Hughes,2540:161-162)

3. การเขยนบทวจารณหนงสอ (Book Review) 3.1 ตองระบขอมลเกยวกบหนงสอทวจารณ ดงน

ชอหนงสอ ชอผเขยน/ผแตง ปทพมพ ส านกพมพ/โรงพมพ จ านวนหนา

3.2 การน าเสนอบทวจารณหนงสอควรมสวนน า สวนเนอหา และสวนสรป ในท านองเดยวกบการน าเสนอบทความ (โปรดพจารณาตวอยางท 2)

3.3 การน าเสนอสาระส าคญในแตละบทโดยสรปและวจารณแยกแตละบทหรอแตละบทความ (กรณเปนหนงสอทรวบรวมบทความ)

3.4 ความเหนโดยสรป (Concluding remarks)

4. การน าเสนอตารางและภาพประกอบ ในกรณทมตารางและภาพประกอบในบทความ ใหน าเสนอดงน 1. การน าเสนอตาราง

(ตวอยาง) ตารางท....... : ………………………………(ชอตาราง)................................................ ทมา : …………. (แหลงทมา และป)......................... 2. การน าเสนอภาพประกอบ ภาพกราฟ หรอแผนภมตาง ๆ ทไมใชตาราง ใหเรยกวา ภาพประกอบ โดยเขยนก ากบใตภาพประกอบ ดงน

(ตวอยาง) รปภาพ

ภาพประกอบท........ : ………………….(ชอภาพประกอบ).................................... ทมา : ………………(แหลงทมา และป)............(ถาม)

การพจารณาคดเลอกบทความ/บทวจารณหนงสอเพอพมพเผยแพร ในวารสารเกษมบณฑต

1. บรรณาธการจะมหนงสอแจงใหทราบวาไดรบบทความเพอพจารณาลงตพมพ 2. บรรณาธการจะพจารณากลนกรองบทความ/บทวจารณหนงสอวาม รปแบบการน าเสนอ

เปนไปตามรปแบบ แบบ JKBU-3 หรอไม และสงวนสทธทจะไมพจารณาบทความ/บทวจารณหนงสอ ทการน าเสนอไมเปนไปตามรปแบบ JKBU-3 (โดยไมสงคนตนฉบบใหแกผเขยน)

3. บรรณาธการจะน าบทความ/บทวจารณหนงสอทผเขยนสงมาเสนอตอผทรงคณวฒเ พอประเมนคณภาพและความเหมาะสมของบทความ/บทวจารณหนงสอ โดยใชเวลาประมาณ 20-30 วน

4. บทความ/บทวจารณหนงสอทจะไดพมพเผยแพรในวารสารเกษมบณฑต จะตองไดรบการประเมนใหพมพเผยแพรไดจากกรรมการผทรงคณวฒจ านวนไมนอยกวา 2 ใน 3 ของกรรมการผทรงคณวฒในแตละสาขาวชา

5. ในกรณทผลการประเมนระบใหตองปรบปรงหรอแกไขกอนพมพเผยแพร ผเ ขยนจะตองด าเนนการใหแลวเสรจ และสงบทความ/บทวจารณหนงสอทไดปรบปรงแกไขแลวไปยงบรรณาธการวารสารฯ ภายใน 15 วน (หรอตามทบรรณาธการก าหนด) นบจากวนทไดรบทราบผลการประเมน ในกรณทานสงบทความ/บทวจารณหนงสอฉบบแกไขชากวาก าหนด บรรณาธการจะน าไปพมพเผยแพรในวารสารฉบบตอไป (โดยผ เขยนจะตองแจงใหบรรณาธการทราบวาประสงคจะสงชา)

การสงบทความ/บทวจารณหนงสอเพอพมพเผยแพรในวารสารเกษมบณฑต

1. กรอกขอมลในแบบฟอรมน าสงบทความ/บทวจารณหนงสอฯ (แบบ JKBU-1 ) 2. กรณมผเขยนมากกวา 1 คน ใหระบขอมลของผรวมเขยนทกคนเพมเตมในแบบ JKBU-2 3. การสงบทความ/บทวจารณหนงสอ กระท าได 2 วธดงน

วธท 1 : สงผาน E-mail [email protected] วธท 2 : สงบทความ On-Line ท http://journalkbu.kbu.ac.th. วธท 3 : สงทางไปรษณยไปยงอยขางลางน

บรรณาธการวารสารเกษมบณฑต ส านกวจย มหาวทยาลยเกษมบณฑต

เลขท 1761 ถนนพฒนาการ แขวง/เขตสวนหลวง กรงเทพมหานคร 10250

กรณสงทางไปรษณยใหสงบทความ/บทวจารณหนงสอ จ านวน 1 ฉบบ พรอมบนทกขอมลลงแผน CD จ านวน 1 แผน โดยน าสงพรอมแบบ JKBU-1 และแบบ JKBU-2 (ถาม)

4. เมอสงบทความ/บทวจารณหนงสอแลว กรณาโทรศพทแจงใหบรรณาธการทราบดวยวาจา โดยโทรศพทไปท 02-3202777 ตอ 1129

Documents

Journal Cover vol15 no02 finalresearch.kbu.ac.th/home/journal/pdf/journal_v15_no2.pdf · 2017-03-10 · วารสารเกษมบัณฑิต วารสารราย