Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – …gimnazjum2.radom.pl/pliki/kalendarz.pdf · Średniowiecze w Polsce i na świecie (XII- XIV w.) ... Polska i świat u 1.Unia

Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos

Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego 2018 - część humanistyczna- historia i wos 20 tygodni

Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)

1.

2-6 X

Czas w historii i rodzaje źródeł

1. Obliczanie czasu 2. Przyporządkowywanie

dat do poszczególnych wieków / określanie wieków na podstawie dat

3. Rodzaje źródeł historycznych

Przypomnij sobie rzymskie cyfry, przy pomocy których zapisujemy numery wieków. Pamiętaj, że wiek to 100 lat. Przypomnij sobie jak na osi czasu zapisuje się upływ czasu.

1. Początki cywilizacji

1. Ewolucja praludzi Przypomnij sobie nazwy gatunków praludzi

2. Cywilizacje Żyznego Półksiężyca (Bliski Wchód):

a. Mezopotamia b. Egipt c. Izrael d.

Przypomnij sobie:

czym były państwa- miasta,

jakie znaczenie miały rzeki w funkcjonowaniu tych państw

jak zorganizowana była władza w tych państwach

nazwy najważniejszych władców

3. Religia, kultura, osiągnięcia

Przypomnij sobie:

Czym różniła się religia politeistyczna od monoteistycznej

Najważniejsze osiągnięcia architektoniczne cywilizacji: piramidy, świątynie, ziggurat, cytadela

Najważniejsze bóstwa

Najważniejsze rodzaje pisma

2. 9-13 X

2. Antyczna Grecja 3. Starożytny Rzym

1. Charakterystyka geograficzna półwyspu Bałkańskiego, Peloponeskiego i Apenińskiego

Znajdź na mapie nazwy najważniejszych półwyspów w Basenie Morza Śródziemnego. Określ jakie tereny znalazły się pod wpływem kultury greckiej.

2. Ustroje starożytnych państw greckich:

a. Sparta b. Ateny

Narysuj sobie schematy ustrojów Sparty i Aten. Spróbuj dostrzec najważniejsze różnice. Zapamiętaj charakterystyczne nazwy urzędów i organów władzy.

3. Wojny w historii Grecji: a. Z Persami b. Peloponeska c. Podboje

Aleksandra Macedońskiego

Znajdź w atlasie mapy przedstawiające wojny grecko-perskie. Znajdź daty wypraw Persów na Grecję, daty najważniejszych bitew. Określ który to wiek, i która połowa wieku.

Ustal co się działo w Helladzie po wojnach perskich. Jak wyglądały relacje między Spartą a Atenami. Co to była wojna peloponeska i ustal jej daty, przyczyny i skutek.

Przypomnij sobie dlaczego Macedonia podporządkowała sobie Greków. Kim był król Filip II oraz Aleksander Wielki (Macedoński).

Ustal jakie tereny udało się podbić Aleksandrowi i kto był jego głównym przeciwnikiem. Ustal



czas podbojów Aleksandra Macedońskiego

Przypomnij sobie jak była zorganizowana armia grecka: co to była falanga, co to był hoplon, kim był hoplita

4.Imperium Rzymskie – początki i ustrój

Przypomnij sobie historię o początkach Rzymu i ustal datę początku Rzymu

Przypomnij sobie cechy charakterystyczne ustrojów Rzymu: o Monarchia (753 r. – 509 r. p.n.e) o Republika (509 r – 31 r. p.n.e.) o Cesarstwo (31 r. p.n.e – 476 r. ) – dwa rodzaje pryncypat (31 r. p.n.e. -285 r) i

dominat (285 – 476)

Zobacz na mapie linię podziału cesarstwa na wschodnie i zachodnie z 395 r. (cesarz Teodozjusz)

Przypomnij sobie o roli senatu w okresie Republiki; najważniejsze urzędy i ich kompetencje,

Przypomnij sobie przyczyny upadku republiki: kto zawarł I Triumwirat, jaką rolę odegrał Juliusz Cezar w obaleniu ustroju republikańskiego; kto zawarł II Triumwirat; kim był Oktawian August

5.Podboje Rzymu i zagrożenia Przeanalizuj na mapie do kiedy udało się Rzymowi opanować Półwysep Apeniński;

Czym były wojny punickie: daty, skutki kim był przeciwnik Rzymu

Przeanalizuj na mapie (mapa konturowa) jakie tereny zostały opanowane przez Rzymian w okresie republiki a jakie w okresie cesarstwa

Pojęcia: Pax Romana, limes, , barbarzyńcy, legion, manipuł, prowincja, namiestnik prowincji,

Przypomnij sobie jak była zorganizowana armia rzymska: co to był legion, kohorta

Przypomnij sobie w jaki sposób najazdy barbarzyńców zagrażały Rzymowi; kim byli Hunowie (w którym wieku zagrażali Rzymowi)? Kto to był Attyla?

6. Chrześcijaństwo i upadek Rzymu Gdzie narodziło się chrześcijaństwo?

Jak państwo rzymskie traktowało wyznawców chrześcijaństwa?

Najważniejsze postanowienia w sprawie religii chrześcijańskiej w państwie rzymskim: edykt mediolański 313 r. (cesarz Konstantyn); edykt Teodozjusza Wielkiego z 392 r.

7. Kultura i osiągnięcia Greków i Rzymian

Przypomnij sobie najważniejsze bóstwa mitologii greckiej i rzymskiej

Przypomnij jaki Grecy organizowali igrzyska: jakie dyscypliny były uprawiane

Przypomnij sobie czym były walki gladiatorów

Dokonaj porównania dokonań Greków i Rzymian w dziedzinie techniki, architektury, matematyki, inżynierii

Porównaj dokonania w dziedzinie filozofii, poezji, literatury: najważniejsi filozofowie, twórcy i


Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły) ich dzieła

Dokonania Rzymian w dziedzinie prawa: XII Tablic,

3. 16-20. X 4. 23-27.X

4. Wczesne średniowiecze w Europie i Polsce do XII wieku

1. Bizancjum Przypomnij sobie w jakich okolicznościach powstało Wschodnie Cesarstwo Rzymskie – Bizancjum; znajdź na mapie stolicę Konstantynopol

Przeanalizuj mapę przedstawiającą rozwój terytorialny Cesarstwa Bizantyjskiego: jakie tereny zachodniego cesarstwa rzymskiego zostały opanowane czasowo przez Bizancjum?

Kim był Justynian Wielki: jakich osiągnięć dokonał: w polityce zagranicznej oraz wewnątrz kraju ( w dziedzinie prawa); czym była Hagia Sophia

Przypomnij sobie jak zorganizowany był Kościół w Bizancjum; kim był patriarcha

2. Islam Przypomnij sobie kto był założycielem religii islamskiej? Przypomnij sobie kim był Mahomet i kiedy działał?

Wypisz sobie pięć filarów islamu; czym był Koran?;

Przypomnij sobie pojęcia: dżihad, muzułmanie, wielka hidżra, kalifowie,, meczet

Przeanalizuj mapę z podbojami Arabów: Jakie tereny znalazły się pod kontrolą Arabów do XII wieku

3. Europa Zachodnia od V do XI wieku

Państwo Karola Wielkiego: przypomnij sobie osiągnięcia Karola Wielkiego, kiedy koronował się na cesarza,; jakie osiągnięcia w dziedzinie kultury były za Karola Wielkiego – czym był renesans karoliński?

Kiedy doszło do rozpadu Karola Wielkiego – traktat z Verdun 843 r.; Przedstaw podział państwa karolińskiego na mapie

W jaki sposób doszło do utworzenia Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego w 962 r. : na czym polegała idea cesarstwa uniwersalnego wg Ottona III?;

4. Normanowie i Słowianie, Węgrzy

Zobacz na mapie gdzie były siedziby Normanów i trasy ich wypraw. Ustal jakie tereny były przez nich kontrolowane, a w tworzeniu których brali udział?

Ustal pierwsze kraje słowiańskie (położenie na mapie oraz czas trwania: Państwo Samona, Państwo Wielkomorawskie, Ruś Kijowska

Ustal na mapie gdzie występowały plemiona Słowiańskie: grupa wschodnia, zachodnia i południowa

Ustal na mapie gdzie znajdowało się państwo Węgrów i kiedy zostało utworzone

5. Początki Państwa Polskiego do 1078 r.

Przeanalizuj na mapie rozwój terytorialny państwa Polan – zwróć uwagę kiedy ( i za panowania jakiego władcy) pod władzą znajdowały się Wielkopolska, Małopolska, Mazowsze, Pomorze, Pomorze Zachodnie, Śląsk, Grody Czerwieńskie

Dlaczego Mieszko I przyjął w 966 r. chrzest i jaki wpływ miało to na funkcjonowanie państwa polskiego

Przypomnij sobie najważniejszych władców Polski od połowy X do 1138 r. i zrób zestawienia osiągnięć poszczególnych władców w polityce zewnętrznej i wewnętrznej

Z jakimi państwami i kiedy toczyło wojny państwo polskie do 1138 r.

Przeanalizuj przyczyny i skutki kryzysu monarchii wczesnopiastowskiej w latach 1031-1040r.


Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły) 6. Bolesław Krzywousty i

początek rozbicia dzielnicowego

Przypomnij sobie dokonania Bolesława Krzywoustego: jakie ziemie udało mu się podbić, podporządkować; jak wyglądały jego relacje z Cesarstwem Niemieckim?

Przypomnij sobie czym był testament/ statut Krzywoustego?; co to była zasada senioratu; dzielnica senioralna, dzielnice dziedziczne; jakie kompetencje miał księże senior?

Dlaczego doszło do rozbicia dzielnicowego? Na jakich zasadach miało funkcjonować państwo polskie po ogłoszeniu statutu Krzywoustego w 1138 r.

synów Bolesława Krzywoustego;

5. 6-10.XI

Średniowiecze w Polsce i na świecie (XII- XIV w.)

1.System feudalny przypomnij sobie, jak funkcjonowało społeczeństwo w średniowieczu i jak wyglądała jego hierarchia: drabina feudalna, wypisz i scharakteryzuj stany społeczne (rycerstwo, duchowieństwo, mieszczaństwo, chłopstwo)

utrwal pojęcia: feudalizm, feudum, beneficjent, hołd, lenno, inwestytura, monarchia patrymonialna, monarchia stanowa, senior, wasal, suzeren,

przypomnij co oznaczała zasada systemu feudalnego:” Wasal mojego wasala nie jest moim wasalem”

omów, czym była Wielka Karta Swobód z 1215 r.

wyjaśnij w czym różniła się monarchia patrymonialna od monarchii stanowej

2.Kolonizacja na prawie niemieckim – osadnictwo w miastach i wsiach

przypomnij sobie czym było zjawisko kolonizacji na prawie niemieckim

przypomnij sobie i porównaj proces lokowania wsi i miasta – zwróć uwagę na role książąt (donatorów) oraz zasadźców

utrwal pojęcia: zasadźca, lokacja, akt lokacyjny, wolnizna, trójpolówka, sołtys, ława, burmistrz, rada miejska, wójt, patrycjat, pospólstwo, plebs, cech, czeladnik, ratusz, pręgierz, prawo magdeburskie,

wypisz i scharakteryzuj warstwy stanu mieszczańskiego: patrycjat, pospólstwo i plebs

3.Rola Kościoła w średniowieczu

przypomnij sobie czym była Wielka Schizma Wschodnia z 1054 r.

przypomnij sobie najważniejsze zakony i scharakteryzuj je: benedyktyni, cystersi, dominikanie

znajdź informacje, czym była „niewola awiniońska” papieża oraz kiedy miała miejsce; informacje o soborze w Konstancji (1414-1418)

przypomnij sobie, na czym polegał uniwersalizm w kulturze średniowiecznej Europy; jakie były wzorce kulturowe średniowiecza (asceta, rycerz, władca) i ich przykłady

porównaj dwa style architektoniczne średniowiecznej Europy: romański i gotycki

wypisz sobie cechy charakterystyczne malarstwa, rzeźby w średniowieczu

4.Od wypraw krzyżowych do najazdów Mongołów

przypomnij sobie czym były krucjaty i ustal przyczyny i skutki oraz w jakim obszarze czasowym miały miejsce te wydarzenia; jakie zakony rycerskie powstały w tym okresie

zapamiętaj postać Urbana II; Clermont, Jerozolima, Lewant, Akka, Turcy Seldżuccy, joannici, krzyżacy, templariusze

przyjrzyj się mapie wypraw krzyżowych i ustal dokąd poszczególne wyprawy (daty) zostały skierowane; ustal na mapie skutki (nowe państwa) wypraw krzyżowych; jakie państwo utworzono po IV wyprawie krzyżowej w latach 1202-1204


Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły) przyjrzyj się mapie powstawania Imperium Mongołów w XIII w. – przeanalizuj fazy podbojów

przypomnij sobie postać Temudżyna (Czyngis-Chana); pojęcia: Tatar, jarłyk, haracz, elementy uzbrojenia wojownika mongolskiego,

przeanalizuj mapę najazdu Mongołów na Europę Środkowo-Wschodnią w l. 1240-1242; mapę najazdu na Polskę w 1241 r. – zapamiętaj najważniejsze bitwy m.in. pod Legnicą (jako skutek śmierć Henryka Pobożnego)

5.Polska dzielnicowa i sprowadzenie Krzyżaków

przypomnij sobie: warunki zjazdu w Łęczycy z 1180 r., postać Kazimierza Sprawiedliwego, zasadę senioratu, zasadę pryncypatu ; okoliczności zjazdu w Gąsawie w 1227 r. (postać Leszka Białego)

wypisz sobie pozytywne i negatywne skutki rozbicia dzielnicowego w XIII w.

ustal dlaczego Konrad Mazowiecki w 1226 r. zgodził się na sprowadzenie Krzyżaków na ziemie polskie (ustal pełną nazwę zakonu krzyżackiego)

przeanalizuj mapę i opisz rozwój terytorialny Państwa Krzyżackiego – kiedy udało się zakończyć podbój Prus, jakie ziemie polskie zostały zagarnięte przez Państwo Krzyżackie i kiedy;

wypisz skutki pozytywne i negatywne osadnictwa krzyżackiego

pojęcia: komtur, mistrz, komturia, Prusy,

6.Zjednoczenie Państwa Polskiego i odbudowa jego pozycji

przeanalizuj próby zjednoczenia państwa polskiego w XIII w.; w jaki sposób władcy czescy (Dynastia Przemyślidów) utrudnili zjednoczenie Polski

przypomnij sobie postać Władysława Łokietka – wypisz jego osiągnięcia i porażki w procesie zjednaczania Polski

przeanalizuj mapę i ustal jakie ziemie udało się przyłączyć, a jakie stracić Władysławowi Łokietkowi – ustal granice Polski z 1320 r. i porównaj z granicą z 1333 r.

wymień przyczyny konfliktu polsko-krzyżackiego; przypomnij sobie fazy konfliktu (spory sądowe, militarne, najważniejsze Biwy)

przypomnij sobie postać Kazimierza Wielkiego: wypisz porozumienia zawarte z Czechami (porozumienie w Namysłowie 1348 r. i Krzyżakami (pokój kaliski 1343 r.) – zwróć uwagę, jak wyglądała sprawa przynależności Śląska

przeanalizuj mapę: ustal granicę Polski z 1333 r. i porównaj ją z 1370 r. – jakie ziemie udało się Kazimierzowi przyłączyć (inkorporować) do Polski a jakich nie udało mu się odzyskać

przypomnij sobie najważniejsze reformy Kazimierza Wielkiego

utrwal pojęcia: poradlne, insygnia królewskie, regalia, Akademia Krakowska, szczerbiec, grosz praski, starosta, przywilej składu, prawo przymusu drogowego, Ruś Halicka, „orle gniazda”

7.Utrwalenie Wykonaj sobie testy i ćwiczenia

6. 13-17.XI

Powtórzenie materiału od 1 do 6 tygodnia

Utrwal sobie dotychczas powtarzany materiał; wykonaj testy gimnazjalne

Polska i świat u 1.Unia Polski z Litwą Przypomnij sobie czym była unia; rodzaje unii (czym się różni unia personalna od unii realnej;



7. 20-24.XI

schyłku średniowiecza

Przypomnij sobie jakie pokrewieństwo istniało pomiędzy dynastią Piastów a Andegawenów;

Wypisz sobie przyczyny zbliżenia między Polska a Litwą i zawiązania unii; wypisz sobie postanowienia unii: w Krewie (1385), w Wilnie (1401), w Horodle (1413) – znajdź te miejscowości na mapie Polski i Litwy (Krewo, Wilno, Horodło)

Wypisz sobie skutki zawarcia unii między Polską a Litwą (pozytywne i negatywne dla Polski)

2.Konflikty Polski z Zakonem Krzyżackim w XV wieku

Przypomnij sobie przy pomocy atlasu historycznego jakie ziemie i kiedy utraciła Polska za panowania Władysława Łokietka i jakie postanowienia zawarł Kazimierz Wielki z Zakonem Krzyżackim w 1343 r. w Kaliszu,

Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim (1409-1411): ustal przyczyny; przy pomocy mapy przeanalizuj przebieg działań wojennych (Grunwald 1410); j

jakie były postanowienia I pokoju toruńskiego (jakie ziemie udało się Polsce i Litwie odzyskać a jakich nie – spójrz do kogo nadal należało Pomorze Gdańskie; wypisz sobie skutki Wielkiej Wojny z Zakonem Krzyżackim

Wojna Trzynastoletnia 1454 -1466: ustal przyczyny wybuchu wojny między Polską a Zakonem Krzyżackim; jaki władca panował w Polsce (Kazimierz Jagiellończyk); przypomnij sobie czym był Związek Pruski; na podstawie mapy przeanalizuj przebieg działań wojennych (miejsca bitew, oblężenia miast, ruchy wojsk, przegrane wojsk polskich), na podstawie mapy ustal jakie ziemie udało się Polsce przyłączyć (inkorporować) po wojnie trzynastoletniej (znajdź Prusy Królewskie =Pomorze Gdańskie, Prusy Zakonne (od 1466) =Prusy= od 1525 Prusy Książęce;

Przypomnij sobie czym było Pospolite Ruszenie; czym był armia zaciężna

Jakie były postanowienia przywileju cerekwicko-nieszawskiego z 1454 r. za panowania Kazimierza Jagiellończyka

3.Europa Zachodnia w XIV i XV wieku

Przypomnij sobie kiedy i w jakich okolicznościach pojawiła się choroba dżumy „czarnej śmierci” i jakie skutki wywołała dla społeczeństwa i gospodarki Europy w XIV w.

Znajdź przyczynę wojny stuletniej (1337-1453) pomiędzy Francją i Anglią

Kim był Jan Hus i zwolennicy jego poglądów – husyci; gdzie narodził się husytyzm

4.Nowe potęgi w Europie Wschodniej

Przypomnij sobie jakie nowe potęgi w Europie Wschodniej narodziły się w XV wieku: Wielkie Księstwo Moskiewskie (Rosja) , Imperium Osmańskie (Turcja); napisz w jaki sposób udało się tym państwom zbudować potęgę (bitwy, dyplomacja)

W jakich okolicznościach: zginął Władysław Warneńczyk pod Warną w 1444 r.; został zdobyty przez Turków Konstantynopol w 1453 r.

Pojęcia: sułtan, janczarzy, spahisi, car, trzeci Rzym,

Postaci: Dymitr Doński, Iwan III Srogi, Iwan IV Groźny, Władysław Warneńczyk, Jan Hunyady, Sulejman Wspaniały.

Przeanalizuj szczególnie mapę w atlasie historycznym, ukazującym powstawanie nowych imperiów; zwróć uwagę jakim zagrożeniem stawały się te imperia dla Polski i Litwy – o jakie tereny mogło dojść do konfrontacji.

5.Kultura późnego Zwróć uwagę na najważniejszych przedstawicieli i ich dzieła w Polsce doby schyłku średniowiecza:



średniowiecza w Polsce Wita Stwosza, Wojciecha z Brudzewa, Mikołaja Kopernika, Pawła Włodkowica, Jana Ostroroga

Odpowiedz dlaczego okres panowania Kazimierza Jagiellończyka nazywany jest złotą jesienią polskiego średniowiecza

6.Utrwalanie wiadomości Utrwal wiadomości z 8 tygodnia – wykonaj sobie jakiś test

8. 27.XI-!.XII

Świat nowożytny w XVI wieku

1.Cywilizacje Ameryki i odkrycia geograficzne

Przy pomocy atlasu historycznego: odszukaj położenie cywilizacji prekolumbijskich: Inkowie, Aztekowie, Majowe;

Przypomnij sobie najważniejsze osiągnięcia cywilizacyjne Majów, Azteków, Inków (najlepiej rozpisz sobie w formie tabeli)

Przypomnij sobie przyczyny Wielkich Odkryć Geograficznych; przypomnij sobie dlaczego zajęcie Konstantynopola przez Turków w 1453 r. wpłynęło na nieopłacalność handlu na

szlaku jedwabnym

Przy pomocy mapy: znajdź szlaki i daty wypraw Bartłomieja Diaza, Vasco da Gamy, Krzysztofa Kolumba, Ferdynanda Magellana (zapamiętaj je); na mapie znajdź informacje o sposobie podziału stref wpływów między Hiszpanią a Portugalią (traktat z Tordesillas)

2.Skutki odkryć geograficznych Przypomnij sobie skutki odkrycia Ameryki dla rdzennej ludności oraz dla Europy; zwróć uwagę na konkwistadorów Francisco Pizarro, Ferdynand Cortez

Jakie nowe zjawiska w gospodarce pojawiły się po odkryciu Ameryki: złoty trójkąt, napływ kruszców złota i srebra do Europy; jakie zmiany zaszły w strukturze gospodarczej na zachodzie Europy (zwróć uwagę na: kapitalizm, grodzenie pól, rozwój bankowości i nowych środków płatniczych; nowe metody produkcji: system nakładczy, manufaktury)

o Przypomnij sobie dlaczego rzeka Łaba stała się granicą dwóch systemów gospodarczych w Europie (kapitalistycznego i feudalnego)

o Czym były kompanie handlowe i jakie znaczenie odgrywały w życiu gospodarczym w epoce kolonialnej. Jakie zmiany zaszły w życiu Europejczyków?

3.Kultura Odrodzenia Przypomnij sobie najważniejsze założenia kultury odrodzenia (renesansu)

Dlaczego człowiek stał się centrum zainteresowania

Wypisz sobie najważniejszych twórców epoki odrodzenia, ich dzieła; zwróć szczególną uwagę na Erazma z Rotterdamu, Michała Anioła, Rafaela Santi, Leonarda da Vinci

Zwróć uwagę na najważniejsze cechy architektury renesansowej

4.Reformacja i kontrreformacja Przypomnij sobie przyczyny reformacji w Europie w XVI w.;

Przypomnij sobie postacie reformacji: Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII

Wypisz sobie najważniejsze nurty protestantyzmu w Europie wraz z datami powstania i ich rozmieszczenie (przy pomocy mapy w atlasie historycznym); wypisz sobie najważniejsze zasady poszczególnych nurtów religijnych



Jakie wojny religijne stoczono na terenie Niemiec, Francji; postanowienia pokoju religijnego w Augsburgu 1555 r.; czym była rzeź hugenotów we Francji w 1572 r.

Jakie były postanowienia soboru w Trydencie (1545-1563), który rozpoczął kontrreformację w Kościele

Jakimi metodami walczył Kościół z reformacją i jakie zmiany zaszły w Kościele katolickim

Porównaj wygląd protestanckiego zboru i świątyni katolickiej

Pojęcia: reformacja, protestantyzm, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, arianizm, predestynacja, zbór, liturgia, symonia, nepotyzm, odpusty, indeks ksiąg zakazanych, święta inkwizycja

Postaci: Ignacy Loyola, papież Grzegorz XIII

5.Reformacja i kontrreformacja na ziemiach Polskich

Przeanalizuj na mapie rozmieszczenie religii protestanckich na ziemiach Polski i Litwy

Jaki wpływ wywarła reformacja na rozwój kultury polskiej

Wypisz postanowienia i wyjaśnij czym był akt konfederacji warszawskiej z 1573 r.; jakie miał znaczenie dla utrzymania tolerancji religijnej w Rzeczpospolitej Obojga Narodów

Jakie efekty odniosła kontrreformacja na ziemiach polskich

Czym była unia brzeska (1596 r.) i dlaczego ją zawarto pomiędzy prawosławnymi z Kościołem katolickim; gdzie było największe skupisko grekokatolików (unici)

Postacie: Piotr Skarga, Stanisław Hozjusz, Jan Łaski, , arianie (bracia polscy)

Pojęcia: konfederacja, unici, grekokatolicy, unia brzeska,

6.Kultura odrodzenia na ziemiach polskich

Wypisz sobie najważniejszych przedstawicieli polskiego renesansu i ich dzieła: Maciej z Miechowa, Marcin Kromer, Mikołaj Kopernik, Mikołaj Rej, Jan Kochanowski,

Przypomnij sobie najważniejsze polskie budowle renesansowe

Odpowiedz, dlaczego XVI wiek nazywany jest „złotym wiekiem”

9. 4-8.XII

Utrwalenie dotychczasowego zakresu materiału

Zapoznaj się z interaktywnymi materiałami edukacyjnymi

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72918 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/55213 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72884 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku ‐ ćwiczenia

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/64129 ‐ Sejm Walny

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72937 ‐ nowożytna Europa (znajdziesz tam zagadnienia dotyczące absolutyzmu we Francji i monarchii parlamentarnej w Anglii)

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72946 ‐ zestawienie cech ustroju absolutnego oraz parlamentarnego

http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72918








10 11-15.XII

Wiek XVII 1.Ustroje polityczne w Anglii i Francji

Przypomnij sobie najważniejsze cechy ustroju absolutnego we Francji; wojna trzydziestoletnia; jaką rolę odgrywał kardynał de Richelieu w kształtowaniu monarchii absolutnej we Francji; postać władcy absolutnego – Ludwik XIV; cechy najważniejsze doktryny ekonomicznej jaką był „merkantylizm” – twórca doktryny Jean Baptiste Colbert

Jak ukształtowała się monarchia parlamentarna w Anglii w XVII wieku; przyczyny i skutki wojny domowej w Anglii – wojna między parlamentem a królem; rola Oliviera Cromwella w wojnie domowej; wydarzenia: 1649 – ścięcie Karola I, 1660 – restauracja monarchii, 1679 – uchwalenie Habeas Corpus Act; charakterystyka ustroju monarchii parlamentarnej w Anglii w XVII w.

Skorzystaj z materiału poglądowego: http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72946 ‐ zestawienie cech ustroju absolutnego oraz parlamentarnego

2.Rzeczpospolita w I połowie XVII wieku – początki rządów Wazów

Przypomnij sobie w jaki sposób dynastia Wazów objęła tron w Polsce: panowanie Zygmunta III Wazy – jaki miał program reform państwa polskiego; rokosz Mikołaja Zebrzydowskiego 1606-1609;

Pojęcia: rokosz, husaria

Wydarzenia: bitwa pod Kircholmem 1605, bitwa pod Oliwą 1627, rozejm w Altmarku (Starym Targu) 1629, rozejm w Sztumskiej Wsi 1635

Wymień przyczyny i skutki wojen polsko-szwedzkich w I poł. XVII wieku

Obejrzyj właściwe slajdy z : http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72918 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku; http://www.scholaris.pl/resources/run/id/55213 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku; http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72884 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku ‐ ćwiczenia

Wskaż na mapie tereny, na których toczyły się walki między Polską a Szwecją w I poł. XVII wieku.

3.Rzeczpospolita w I połowie XVII wieku – konflikty z Rosją i Turcją

Przypomnij sobie przyczyny wojny Polski w I. połowie XVII w. z państwem moskiewskim i tureckim

Postać Iwana IV Groźnego, Stanisława Żółkiewskiego, Dymitra Samozwańca

Pojęcia : dymitriada, samozwaniec, lisowczycy, husaria

Datą 1610, 1620

4.Kozacy w Rzeczpospolitej. Powstanie Chmielnickiego

Przypomnij sobie kim byli Kozacy, ich pochodzenie i i sposób życia

Przypomnij sobie, jakie były przyczyny konfliktu z Kozakami w XVII w.- jaką politykę wobec Kozaków prowadziła Rzeczpospolita?







11 8-12.I

Powstanie Chmielnickiego-wybuch i przebieg ugody z Kozakami

Pojęcia: kozacy, unia, powstanie, ugoda, Kozacy rejestrowi

Daty : 1596r., 1637r., 1648r., 1651r., 1654r., 1658r., 1667r.

11 8-12.I

Wojny polsko-szwedzkie w I I poł. XVII w.Potop szwedzki

Wyjaśnij, jakie były przyczyny „potopu”,▪ na wybranych przykładach ocenia różne postawy mieszkańców Rzeczypospolitej wobec agresji szwedzkiej

wyodrębnij główne etapy wojny

posługując się mapą, oceń bezpośrednie następstwa „potopu”

wyjaśnij pojęcia : potop” szwedzki, pospolite ruszenie, JasnaGóra, konfederacja tyszowiecka, wojna szarpana, śluby lwowskie, traktaty welawsko-bydgoskie

Przypomnij sobie rolę, jaka odegrali: Jan Kazimierz, Karol Gustaw, Janusz Radziwiłł Bogusław Radziwiłł, Augustyn Kordecki, Stefan Czarniecki, Jerzy II Rakoczy,

Przypomnij sobie daty: 1605r., 1626r., 1655r., 1657r., 1660r.

Powtarzajac wiadomości- korzystaj z mapy!

. Konflikty Rzeczypospolitej z Turcją w 2 poł XVII w

Wyjaśnij przyczyny wojen Rzeczypospolitej z Turcją w XVII wieku

wyodrębnij główne etapy tych konfliktów – o Kamieniec Podolski, traktat buczacki, druga bitwa chocimska,

zanalizuje motywy odsieczy wiedeńskiej

oceń politykę Jana III Sobieskiego

Posługując się mapą znajdź Mołdawię, Wołoszczyznę, Podole, Chocim, Kamieniec Podolski, Wiedeń

Przypomnij sobie pojęcia: sułtan, wezyr, haracz,janczarowie, Święta Liga, odsiecz wiedeńska

Daty :1667r., 1672r., 1673r., 1683r., 1699r., 1672r. Postaci : Piotr Doroszenko, Michał Korybut Wiśniowiecki, Jan III Sobieski, Kara Mustafa,

12, 29.I- 02.II

Kryzys Rzeczpospolitej w XVII w. Wyjaśnij przyczyny i przejawy kryzysu społeczno-gospodarczego oraz ustrojowego Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII wieku(zjawiska świadczące o kryzysie zmierzch demokracji szlacheckiej, rokosze, liberum veto, oligarchia magnacka, zasada jednomyślności, Mikołaj Sienicki, straty demograficzne,kryzys

ekonomiczny, kryzys ustrojowy, pańszczyzna, oceńsystem klienteli, na wybranych przykładach scharakteryzuj przejawy nietolerancji wyznaniowej )

przypomnij sobie reformy państwa i jego instytucji w czasach Wazów

Kultura polska czasów baroku(sarmatyzm w życiu szlachty polskiej, barok,



francuszczyzna, jezuici, orientalizm, cechy stylu barokowego w sztukach plastycznych)

Kształtowanie się monarchii absolutnej we Francji i parlamentarnej w Anglii

prześledź główne etapy przemian politycznych we Francji w XVI i XVII wieku

Scharakteryzuj monarchię Ludwika XIV (Stany Generalne,szlachta rodowa, szlachta „nowa”, intendenci, monarchia absolutna,Wersal, edykt nantejski,hugenoci, merkantylizm, Manufaktury

Wyjaśnij kierunki zmian gospodarczych i społecznych w Anglii, ▪ wyodrębnia główne etapy przemian politycznych ( monarchia- republika- monarchia)w Anglii w XVI i XVII wieku, przypomnij sobie politykę Cromwella, wyjaśnij różnice między wigami i torysami, czym były akty nawigacyjne, restauracja Stuartów)

Przypomnij sobie, jaką rolę odegrali:Henryk IV, kardynał Richelieu, Ludwik XIV, Jean Baptiste, Colbert, Karol I, Oliver Cromwell, Wilhelm Orański

13. 5-9.II

Wiek oswiecenia Oświecenie w Europie- Społeczeństwo, gospodarka, Sztuka i architektura klasycyzmu w Europie

Przypomnij sobie filozoficzne podstawy oświecenia Monteskiuszowską zasadę trójpodziału władzy oraz zasadę umowy społecznej, liberalizm ekonomiczny, scharakteryzuj istotę rewolucji agrarnej XVIII wieku, płodozmian,manufaktury, system nakładczy,maszynę parową

Wypisz sobie najważniejszych twórców epoki i ich dzieła. Zwróć uwag na charakterystyczne cechy stylów rokoko i klasycyzm (neoklasycyzmu), zwróc uwagę na encyklopedystów

Zapamiętaj nazwiska: Wolter, Jan Jakub Rousseau, Karol Monteskiusz, Adam Smith, Denis Diderot, Jean d'Alembert , Dominik Merlini, Antonio Corazzi,

Niebezpieczne sasiedztwo - Reformy w Rosji,Prusach i Austrii w XVIII wieku

Porównaj reformy oświeceniowe wprowadzone w Prusach, Austrii i Rosji

Scharakteryzuj rolę władcy w absolutyzmie oświeconym

Wyjaśnij ojęcia : absolutyzm oświecony,manufaktury, tolerancja religijna, merkantylizm, sekularyzacja, władza centralna

Przypomnij sobie rolę, jaką odegrali w tym czasie: Piotr Wielki, Katarzyna II, Maria Teresa, Józef II, Fryderyk II

Utworzenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej

Przypomnij sobie przyczyny i okoliczności wystąpienia kolonistów a Ameryce Północnej przeciw brytyjskiej metropolii

Pamiętaj o udziale Polaków w walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych

Scharakteryzuj zasady ustrojowe zawarte w Konstytucji Stanów Zjednoczonych, uzasadnij jej oświeceniowy charakter

posługując się mapą, określ zasięg terytorialny Stanów Zjednoczonych u schyłku

XVIII wieku

Przypomnij sobie, jaką rolę odegrali: Jerzy Waszyngton, Thomas Jefferson, Tadeusz



Kościuszko

Powtórz daty: 1773r., 1774r., 1776r., 1774-1782r., 1789r.

Rewolucja burzuazyjna we Francji

Przypomnij sobe istotne informacje o absolutyźmie francuskim, podziale społeczeństwa we Francji

Wyjaśnij przyczyny i okoliczności wybuchu rewolucji francuskiej

Wskaz idee oświeceniowe zawaret w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela

Przeanalizuj fazy rewolucji ( zwołanie Stanów Generalnych, rewolucja ludowa, monarchia konstytucyjna,republika, dyktatura jakobinów,rządy Dyrektoriatu)

Zapamietaj pojęcia: stan trzeci, burżuazja,Stany Generalne,Zgromadzenie Narodowe, Konstytuanta, Bastylia, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, jakobini, terror, koalicja antyfrancuska, cenzus majątkowy, Dyrektoriat

Zapamiętaj osoby: Ludwik XIV, Maksymilian Robespierre i daty: 14.07.1789r., 26.08.1789r., 1791r,1793r-1794r., 1795-1799r

14 12-16.II

Rzeczpospolita w okresie upadku

Sytuacja międzynarodowa Rzeczypospolitej w czasach saskich

Określ przyczyny i scharakteryzuj przejawy ingerencji państw ościennych

w sprawy Rzeczypospolitej w czasach saskich

wyjaśnij przyczyny podwójnej elekcji i wojny domowej między zwolennikami Sasa i Lasa

posługując się mapą, wyjasnij bezpośrednie następstwa wojny północnej

posługując się mapą, wyjasnij bezpośrednie następstwa utworzenia Królestwa Prus i aneksji Śląska przez Prusy

Porównaj programy Familii oraz republikantów

Scharakteryzuj przejawy ożywienia w życiu gospodarczym w czasach saskich, programy reform ustrojowych Stanisława Konarskiego i Stanisława Leszczyńskiego

Przypomnij sobe pojęcia: unia personalna, Wettinowie, wojna północna, sejm niemy, Familia, Collegium Nobilium

Postaci: August II Sas, August III Sas., Stanisław Konarski,Stanisław Leszczyński, Czartoryscy

15 19-23. II

Czasy stanisławowskie Przypomnij sobie okoliczności elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, jego inicjatywy reformatorskie

Powtórz wiadomości o konfederacj barskiej, przyczynach I rozbioru Polski, reformach sejmu rozbiorowego

Posługując się mapą, określa zasięg pierwszego rozbioru

Powtórz informacje o przejawach życia umysłowego w tym okresie, scharakteryzuj sztukę klasycystyczną w Rzeczypospolitej



Przypomnij sobie postaci : ▪ Stanisław August Poniatowski, Wojciech Bogusławski, Hugo Kołłątaj, Stanisław Staszic, Canaletto, Jan Piotr Norblin, Mikołaj Riepin

Daty: 1764r., 1768r., 1772r., 1773r., 1775r.

19-23. II

Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja.Targowica i drugi rozbiór Rzeczypospolitej

Przypomnij sobie okoliczności zwołania Sejmu Wielkiego, program stronnictw politycznych podczas jego obrad .

Wyjaśnij postanowienia prawa o miastach

Przypomnij sobie zasady ustrojowe zawarte w Konstytucji 3 maja

Przypomnij sobie motywy ogłoszenia konfederacji targowickiej

Powtórz okoliczności ustanowienia orderu Virtuti Militari

Posługując się mapą, określ zasięg drugiego rozbioru

Zapamiętaj osoby: Stanisław August Poniatowski, Stanisław Małachowski, Hugo Kołłątaj, Jan Dekert, Ignacy Potocki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki, józef Poniatowski, Tadeusz Kościuszko,

Daty: 1788 – 1792, 1791r., 1792r., 1793r

Powstanie kościuszkowskie i utrata niepodległości

Przypomnij sobie okoliczności wybuchu powstania kościuszkowskiego

Posłuując się mapą ustal główne etapy i bitwy insurekcji

Zastan ów się nad znaczeniem problemu chłopskiego w powstaniu,

Wymień przyczyny klęski powstania

Ustal i zapisz w tabeli wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku Rzeczypospolitej

posługując się mapą, określ zasięg trzeciego rozbioru

Wyjaśnij pojęcia: insurekcja, Naczelnik, dyktator, kosynierzy, uniwersał połaniecki, rzeź

Pragi, Postaci: Tadeusz Kościuszko, Jan Kiliński, Jan Henryk Dąbrowski, Tomasz Wawrzecki,

Bartosz Głowacki, Aleksander Suworow

Daty: 1794, 1795

16.- 21 26.II-13.IV

Powtórz materiał programowy klasy III

Documents

Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – …gimnazjum2.radom.pl/pliki/kalendarz.pdf · Średniowiecze w Polsce i na świecie (XII- XIV w.) ... Polska i świat u 1.Unia