KAN ve KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYONU ENDİKASYONLARI · •Gençlik & epilepsi tedavisi 1492 •Kaydedilen ilk kan transfüzyonu Romada Papa VIII. Innocent •Endikasyon •Beyin

YOĞUN BAKIMDA KAN ve KAN ÜRÜNLERİ KULLANIMI

Dr. Volkan Hancı

Kan

• Tüm organların perfüzyonunu sağlayan taşıyıcı, hareketli bir organ

– Oksijenin hücreye taşınıp hücreden karbondioksitin uzaklaştırılması,

– Hücrelerin besin ihtiyaçlarının taşınması ve artık ürünlerin uzaklaştırılması,

– Pıhtılaşmanın sağlanması,

– Humoral ve hücresel savunmanın sağlanması,

– Çeşitli hormon ve enzimlerin taşınması

Kan Transfüzyonu Tarihçe 1492 Kayıt edilen ilk transfüzyon girişimi

1665 Hayvandan hayvan transfüzyon R. Lower

1667 Hayvandan insana transfüzyon J. Baptist Dennis

1818 İnsandan insana transfüzyon (Kayıtlara geçen ilk hayat kurtarıcı transfüzyon)

James Blundell

1881 İnsandan insana transfüzyon W. Halsted

1901 ABO kan gruplarının bulunması Landesteiner

1939 Rh faktörünün bulunması Landsteiner, Wiener

1940 Cross-Matching’in bulunması

Serolojik Bilgiler

• ABO – Rh kan grupları sistemi

– Eritrositlerin taşıdığı en önemli antijenler A ve B. O kan grubunda A ve B antijeni yoktur.

• Cross-match

– Transfüzyonun bir taklidi.

– Donör eritrositleri ile alıcı serumu & donör serumu ile alıcı eritrositleri karşılaştırılır.

– ABO ve Rh tiplerinin doğrulanması (5 dk’dan kısa).

– Diğer kan grubu sistemleri için antikorların saptanması (en az 45 dk).

– Düşük titrelerdeki ya da kolayca aglütine olmayan antikorların saptanması (en az 45 dk).

Serolojik Bilgiler

Kan

grubu

Oran Antijen Antikor Uyumlu

grup

Rh (-) lik

O % 45-50 Yok Anti A –

Anti B

Sadece O % 10

A % 35-45 A Anti B A veya O % 6

B % 10 B Anti A B veya O % 2

AB % 5 A ve B Yok A, B, AB

veya O

% 0.5

Kanın Depolanması

• Koruyucu

– Kanın pıhtılaşmasını önlemek,

– kan hücrelerinin glikoz gereksinimini karşılamak

– pH’ı tamponlamaktır.

• Heparin (kısa süreli depolama) ECMO

• ACD (Asit Sitrat Dekstroz), 21 gün

• CPD (Sitrat Fosfat Dekstroz), 28-35 gün

• CPDA (Citrate Phosphate Dextrose Adenin) 30-35 gün

• AS-1 (ASDOL), AS-3 (NUTRICE)

Kanın Depolanması Günler 0 7 14 21 Eritrosit canlılığı % 95 % 90 % 84 % 75 Tromb canlılığı % 95 0 0 0 Lokosit canlılığı % 95 0 0 0 F V, VIII % 95 % 30 % 20 - % 30 % 10 - % 20 Serbest Hb (gr/L) 0 –0.1 0.25 0.5 1.0 Laktik asit (gr/L) 0.2 0.7 1.2 1.4 PH 7.00 6.85 6.77 6.65 K (Mmol) 3.4 10 24 32 Amonyak (8/100ml) 50 260 479 680

Endikasyon - Tarihçe

MS 160- 200

• Gençlik & epilepsi tedavisi

1492

• Kaydedilen ilk kan transfüzyonu Roma’da Papa VIII. Innocent

• Endikasyon

• Beyin kanamasına bağlı felç, koma.

• Hekimlerin “yararlı olacağı umudu”

• Sonuç:

• Komplikasyon & Papa ex

• Kan donörü 3 genç de ex…

Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu

Akut kan kaybını yerine koymak,

Oksijen taşıma kapasitesini arttırmak,

Ciddi anemilerin tedavisi,

İntravasküler volümü arttırmak,

Kan hücrelerini ve pıhtılaşma faktörlerini yerine koymak,


Hastane yatışında artış

Yüksek mortalite

Organ disfonksiyonu

Enfeksiyöz komplikasyonlar

Transfüzyon komplikasyonları (Febril – Nonfebril)

Non-Hogkin Lenfoma gelişme riskinde artış

Spahn DR, et al. Patient blood management is a win-win: a wake-up call.Br J Anaesth. 2012 Jun;108(6):889-92.

Kan hareketli bir organ.

Kan transfüzyonu basit bir sıvı infüzyonu değil, bir organ naklidir.

Öncelikle zarar verilmemesi ilkesi doğrultusunda, kan ve ürünlerinin transfüzyonu uygun endikasyonlarla yapılmalıdır.


Yılmaz Hancı S, Hancı V. Kan transfüzyonunun infeksiyöz komplikasyonları. Sendrom 2006;18(1):41-50.

Tam Kan

• Tek vericiden elde edilir,

• Yaklaşık 513 ml volümdedir (450 ml kan ve 63 ml antikoagülan).

• Hemotokrit değeri %35–45 dir.

• Aktif trombosit içermez. Plazmasında albumin, gamma globulin ve faktör V ile VIII hariç (Normalin %10-20’si kadar bulunur) tüm pıhtılaşma faktörlerini içeren bir üründür.

• Sterilize edilmemiş olduğundan plazma veya hücre içi yaşayabilen mikroorganizmalarla enfeksiyon riski taşıyabilir. ABO ve Rh uygunluğu aranır.

Tam Kan Transfüzyonu

Diğer kan ürünlerinin elde edildiği kaynak materyal

Sınırlı endikasyon

Hipovolemik şoka neden olacak akut kan kayıpları

Tek gerçek endikasyon masif kanama

• 24 saatte total kan hacmine eşit oranda kanama.

• 24 saat içinde 10 U fazla tam kan veya 20 U fazla eritrosit süspansiyonu

• > 3 saat dolaşımdaki kan hacminin > %50 replasmanı

• 150 ml/dk üzerindeki kan kaybı

Ekschange transfüzyon

Eritrosit Süspansiyonu

• Tek vericiden elde edilir.

• 300 ml volümdedir. (220 ml eritrosit, 80 ml plazma)

• Hematokrit değeri %65–75 tir.

• Tam kanın içerdiği tüm enfeksiyon risklerini taşır.

• ABO ve Rh uyumu aranır.

• 50–100 ml serum fizyolojik ile dilüe edilip yavaş akım hızında verilmelidir.

• Ringer laktat veya dekstroz ile birlikte verilmemelidir.


Oksijen taşıma kapasitesinde düşmeye neden olan akut & kronik, derin ve semptomatik anemiler;

• Hb değeri > 10 gr/dL olguların çoğunda transfüzyona ihtiyaç yok

• < 6-7 gr/dL olguların büyük kısmında transfüzyon ihtiyacı

Kan yapımı için temel yapı taşları olan demir, vitamin B12 ve folik asit yerine konmalı

Hb seviyeleri temel alınarak transfüzyon yapılmamalı

• Hb & doku hipoksine bağlı belirti ve bulgular


Hb, Hct değerleri

• 10 / 30 oranı ? ?

• Hangi Hb veya Hct değeri ?

Kan volümü tayini

• Kanama miktarını tam olarak ölçümü?

• Kompartmanlar arası geçiş,

• Sıvı verilmesiyle dilüsyon

Oksijenasyonla ilgili parametreler;

• Oksijen sunumu (DO2)

• Total oksijen tüketimi (VO2)

• Oksijen ayrışma oranı (O2ER)

Yetersiz doku oksijenasyon bulgusu

• VO2 100 mL/dk/m2 yada hiper laktatemi

• Yeterli kan volümüne rağmen koroner yada serebrovasküler iskemi

Yeterli kardiyak output’a rağmen oksijen salınım oranı > % 50

Aktif koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık, önemli kardiyak disfonksiyon Hb < 8 g/dL

Klinik Değerlendirme


Kanamaların sınıflandırılması Derece Kan Kaybı Klinik

1. < %15 Hafif hemodinamik etki

2. %15-30 Taşikardi, nabız basıncında düşme, anksiyete

3. %30-40 Belirgin taşikardi, takipne sistolik hipotansiyon,

bilinç bozukluğu

4. > %40 Belirgin taşikardi, belirgin hipotansiyon, nabız

basıncında daralma, idrar atılımı azalması,

bilinçte depresyon

Kanama Miktarının Tespiti


Aspiratörde toplanan kan miktarı (Yıkama sıvıları)

Gazların kompreslerin ıslak - kuru ağırlık farkı (Yıkama sıvıları – kuruma)

Verilen sıvı miktarı

Şok İndeksi

Şok İndeksi KAH (atım/dk) / SAB (mmHg)]

Şok

İndeksi

İntravasküler

volum kaybı

~ 0.5 0

~ 0.8 % 10 – 20

~ 1.0 % 20 – 30

~ 1.1 % 30 – 40

~ 1.5 % 40 – 50

Kan kaybına göre hipovolemik şokun klasifikasyonu

Hipovolemi

derecesi

I – Minimal II – Hafif III – Orta IV – Ciddi

Kan kaybı (%) < %15 %15-30 %30-40 >%40

Kan kaybı (ml) <750 ml 800 – 1500

ml

1500-2000 ml >2000 ml

SAB (mmHg) N N Düşük Çok düşük

DAB (mmHg) N Yüksek Düşük Çok düşük

NB (Atım/dk) N 100-120 120-140 >140

Kapiller dolum N Yavaş (>2 sn) Yavaş (>2 sn) Belirlenemez

Solunum hızı N N Takipne

(>20/dk)

Takipne (>20/dk)

İdrar miktarı (ml/s) 30 20-30 5-10 Minimal

Perifer N Soluk Soluk Soluk, soğuk

Bilinç durumu N Huzursuz,

agresif

Huzursuz,

agresif, uykulu

Uykulu, konfüze

veya şuursuz

Cilt N Soluk Soluk Soluk

Kan Kaybı Komponent Tedavisi

% l Kristal Kolloid ES TDP Tromb.

Susp.

< 30 < 1.5 + + - - -

30-40 1.5-2 + + + - -

40-60 2-3 + + + - -

60-80 3-4 + + + + -

> 80 >4 + + + + +


ASA Klavuzu

Transfüzyon

• Hb değeri 10 g/dl ise nadiren,

• 6 g/dl altında (özellikle anemi akut ise) daima endike

Ara (6-10) Hb değerlerinde:

• Yetersiz oksijenasyonun hastaya getireceği riskler.

Tek Hb değeri veya oksijenasyonu etkileyebilecek fizyolojik etkenleri dikkate almayan yaklaşımlarla karar verilmemelidir.

Alınan örneklemler normovolemik şartlarda alınmalıdır

American Association of Blood Banks

Öneri 1: Stabil olgularda kısıtlı transfüzyon stratejisi (Hb < 7 - 8 g/dL) (Derece: Güçlü öneri; yüksek kaliteli kanıt).

Öneri 2: Kardiovasküler hastalık olan olgularda kısıtlı transfüzyon stratejisi (Hb < 8 g/dL, iskemi semptomları) (Zayıf öneri; orta kaliteli kanıt).

Öneri 3: Hemodinamik stabil akut koroner sendrom olgularında liberal/kısıtlı transfüzyona ait kanıt yok (Çok düşük kaliteli kanıt).

Öneri 4: Transfüzyon kararını hemoglobin konsantrasyonu kadar semptom olması da etkiler (Zayıf öneri; düşük kaliteli kanıt).

Carson JL, et al (for the Clinical Transfusion Medicine Committee of the AABB). Red Blood Cell Transfusion: A Clinical Practice Guideline From the AABB. Ann Intern Med. 2012 Mar 26. [Epub ahead of print]

Kan Ürünü Verilmesi (Septik Şok)

Yetişkinlerde Hb < 7.0 g/dL (< 70 g/L) düşerse, hedef seviyesini 7.0–9.0 g/dL yapacak şekilde eritrosit suspansiyonu ver. (1B).

Özel durumlarda (Myokard iskemisi, ciddi hipoksemi, akut kanama, siyanotik kalp hastalıkları, laktik asidoz) daha yüksek Hb seviyeleri

Sepsise bağlı anemi tedavisinde eritropoetin kullanma. Eritropoetin diğer sebeplere bağlı durumlarda kullanılabilir. (1B)

• Dellinger RP, et al.: Crit Care Med 2008;36:296-327

Kan Ürünü Verilmesi

Kan Kaybı kan volümünün %20’sinden fazla

Hb < 8 g/dL

Major hastalığı olan olgularda (KOAH, İskemik kalp hastalığı) Hb < 10 g/dL

Otolog kanı olan olgularda Hb < 10 g/dL

Ventilatör bağımlı olgularda Hb< 12 g/dL

Miller RD. Transfusion Therapy. Miller’s Anesthesia Seventh Edition. 1739-1766.

11 çalışma, 290.847 olgu, Akut Koroner Sendrom

Ana transfüzyon endikasyonu major kanama

Transfüzyon yapılan olgularda mortalite riski yüksek

Akut koroner sendromu olan olgularda Hb < 8 g/dL iken yapılan ES transfüzyonları mortalite üzerine yararlı veya en azından etkisiz

Hb > 11 g/dL ES transfüzyonu mortalite üzerine kötü etki

Veriler konservatif transfüzyon stratejisini desteklemekte


Garfinkle M, et al. Red blood cell transfusion and mortality among patients hospitalized for acute coronary syndromes: A systematic review. Int J Cardiol. 2012 Feb 1. [Epub ahead of print]

Eritrosit Süspansiyonu Transfüzyonu

• Erken ES transfüzyonu travma olgularında ARDS için bağımsız belirleyici.

• ES transfüzyonunun 1 U azaltılması travma olgularında ARDS riskini azaltabilmekte. Chaiwat O, et al. Anesthesiology. 2009;110:351-60.

• Septik şoklu olgularda ES transfüzyonu hücresel oksijenasyonun ve organ fonksiyonlarının iyileşmesi ile ilişkili değil.

Fuller BM, et al. J Emerg Med. 2012

• KC transplantasyonu yapılan olgularda transfüze edilen ES’nun yaşam süresine negatif etkisi vardır.

de Boer MT et al. Anesth Analg. 2008;106:32-44

• Septik şoklu olgularda 90 günlük mortalite, iskemik olay ve yaşam desteği kullanım oranları yüksek (9gr/dl) ve düşük (7gr/dl) hemoglobin gruplarında benzer Holst LB. N Engl J Med. 2014;371:1381-91.

Eritrosit Transfüzyonu Kanıt Uygulama

İsrail, 5 YBU, 238 olgu

%50 ‘si en az 1 ES transfüzyonu, ana endikasyon (%43.7) düşük Hb

Hasta ortalaması 1.2 ± 0.4 U

Transfüzyon eşiği 7.9 ± 1.1 g/dL.

Akut myokardial iskemi olgularında 8.8 ± 0.9 g/dL Transfüzyon yapılan olgularda YBU yatışı & hastane mortalitesi anlamlı yüksek Sonuç: Kanıt ile uygulama arasındaki “boşluk” devam etmekte.

Ana endikasyon Hb düşüklüğü

Cohen J, et al. Red blood cell transfusions--are we narrowing the evidence-practice gap? An observational study in 5 Israeli intensive care units. J Crit Care. 2011 Feb;26(1):106.e1-6.

Eritrosit Transfüzyonu Kontrendikasyonları

Genel durumu iyileştirmek

İyileşme hissini artırmak

Yara iyileşmesini artırmak

İntravasküler volümü genişletmek

Hb < 10 g/dL olan, fakat doku iskemisi belirtileri (anjina, iskemik strok, hiperlaktatemi) olmaması

FDA Bülteni, 1989.

Lökositten Fakir Eritrosit Süspansiyonu

• Tek vericiden elde edilir.

• 220 ml hücre ve 50–100 ml serum fizyolojik içerir.

• Lökosit ve trombositlerin en az %70 i ayrıştırılmıştır.

• 24 saat içinde kullanılmalıdır.

• Hepatit ve HIV riski varken CMV riski azalmıştır.


Transfüze edilen lökositlerin istenmeyen olası etkileri

Alloimmünizasyon

• Febril non-hemolitik transfüzyon reaksiyonları (FNHTR), Trombosit transfüzyonuna refrakterlik, Graft rejeksiyonu, Eritrosit yaşam süresinde kısalma

Graft-vs-host hastalığı (GVHH)

Transfüzyonla ilişkili akut akciğer hasarı (TRALI)

İmmünmodülasyon

• GVHH, Virus aktivasyonu (örnek: HIV–1), T ve NK hücre fonksiyonlarında immunsupresyon, Malignite nüksü

İnfeksiyöz hastalık

• CMV, HTLV–I/II, EBV, Toxoplazma Gondii, Yersina Enterokolitika


İmmünolojik olarak yetmezlikte, daha önce CMV, HTLV–I/II, EBV gibi ajanlarla karşılaşmamış olgular

Lökositlere bağlı febril nonhemolitik atağın iki kez tekrarladığı veya bu tür reaksiyonun çok ağır seyrettiği olgular

Gebeler ve intrauterin kan transfüzyonu

Yenidoğan kan transfüzyonu, ekschange transfüzyon

Sık transfüzyon gerektiren hastalar (lösemi, aplastik anemi, hemoglobinopati, hematolojik malignite vb)

KI transplantı, hematopoetik kök hücre ve solid organ nakli adayları

1.derece akrabalardan kan alınarak verilmesi

Ağır ürtiker, allerjik ve anaflaktik reaksiyon gösteren hastalar

• Ig A eksikliği

• T-Aktivasyon sendromu

Neonatal ve intrauterin transfüzyonlar

Yıkama işlemi ile GVHD veya CMV enfeksiyonu engellenemez

Yıkanmış Eritrosit Süspansiyonu Transfüzyon

Dondurulmuş Eritrosit Süspansiyonları

Toplumda çok nadir bulunan kan grubu olan alıcıların fazla miktardaki acil ihtiyacını karşılamak

Sık transfüzyon nedeniyle alloantikor gelişmiş hastalarda uygun kan bulunması

Otolog kan transfüzyonu amacıyla alınmış kanlar

İşlemler sırasında eritrosit harabiyeti fazla

Yüksek miktarda serbest hemoglobin içerir

Modern transfüzyon uygulamalarında fazla tercih edilmez

Trombosit Süspansiyonları

• Tek donörden alınabileceği gibi genellikle 5 veya 6 donörden elde edilir.

• Tek donörden elde edilen 40-70 ml plazma, en az 5.5x1010 trombositle birlikte 0.5 ml den az eritrosit ve 20x107 den az lökositten oluşur.

• Enfeksiyon riski tam kanla aynıdır. Çok donörden elde edilende enfeksiyon riski artar.

• ABO uyumu aranmaz ancak Rh+ trombositleri 45 yaş altı Rh- bayanlara vermekten kaçınılmalıdır.

• 20-24ºC’de 5 gün depolanabilir. Dondurulmamalı, altı saat içinde, mikroagregat filtreler kullanılmadan verilmelidir.

• Transfüze edilen trombositlerin ömrü 1-7 gün kadardır.


• Aferez yöntemiyle tek hastadan toplanmıştır.

• Plateletpherezis üniteleri 6 normal üniteye denk gelir.

• İnfeksiyon riski tam kan gibidir.

• Trombositlere karşı antikor gelişmiş hastalarda HLA uyumlu kişilerden transfüzyon için tercih edilir.

• Erişkinlerde genellikle 1 Ü aferez trombositinin kullanılması ile yeterli hemostaz sağlanabilmektedir.


Trombosit sayısı > 20.000/mm3

• Spontan kanama riski düşük

Trombosit sayısı < 10.000/mm3

• Spontan ciddi düzeyde kanamalar

Trombosit sayısı < 5.000/mm3

• Spontan öldürücü kanamalar

Trombositopeni

Kanaması veya pıhtılaşma bozukluğu yoksa PLT<10.000/mm3

Kanaması olmayan, pıhtılaşma bozukluğu olan PLT<20.000/mm3

Kanaması olan, DIK gelişen, cerrahi bir işlem uygulanacak PLT<50.000/mm3

Göz veya beyin op. yapılacak hastalarda PLT<100.000/mm3

Masif kan transfüzyonu yapılan olgularda PLT <30.000/mm3

Trombositopati:

• Kanaması olan

• Konjenital trombosit fonksiyon bozukluğu, İlaçlar (aspirin, tiklodipin vs), Kardiak by-pass, Karaciğer ve böbrek yetmezliği

Trombosit Endikasyonları

Trombosit Endikasyonları ASA Klavuzu

Profilaktik trombosit etkisiz

Trombosit > 100.000/mm3 gereksiz

Trombosit < 50.000/mm3 endike

Ara değerlerde (50.000-100.000): kanama riski

Yeterli sayı ancak trombosit disfonksiyonu ve mikrovasküler kanama: endike


Risk faktörleri bulunmayan hastalarda:

• Eşik değer= 10.000/mm3

Risk faktörleri bulunan hastalarda:

• Eşik değer= 20.000/mm3

Risk faktörleri

• Yüksek ateş

• İnfeksiyon

• Sepsis

• İlaçlar (amfoterisin, vankomisin, ATG, INF)

• Eşlik eden başka kanama bozukluğu, DIK

• Ağır mukozit

Aferez Trombosit Süspansiyonları

HLA immünizasyonu nedeniyle

• Random donör trombosit süspansiyonlarına yanıtsız olan

• Trombositlere karşı antikor gelişmiş hastalarda

• HLA veya cross-match uygun aferez trombosit süspansiyonları önerilmektedir

Yoğun trombosit transfüzyonuna gereksinim duyulan hasta gruplarında

• Fazla sayıda donöre maruziyeti önlemek için

• Transfüzyon ile bulaşan (CMV vb)hastalıklardan korumak için

American Association of Blood Banks – Trombosit transfüzyonu

Öneri 1: Trombosit sayısı <10.00 ise transfüzyon yapılmalı (Güçlü öneri, orta dereceli kanıt)

Öneri 2: santral venöz kateter takılacak hastalarda trombosit sayısı en az 20.000 olacak şekilde transfüzyon yapılmalı (Zayıf öneri, düşük kaliteli kanıt).

Öneri 3: Elektif diagnostik lumbar ponksiyon uygulanacak olgularda trombosit sayısı en az 50.000 olacak şekilde transfüzyon yapılmalı (zayıf öneri, Çok düşük kaliteli kanıt).

Öneri 4: Major elektif non-nöroaksiyel cerrahide trombosit sayısı en az 50.000 olmalı(Zayıf öneri; çok düşük kaliteli kanıt).

Öneri 5: Nontrombositopenik olgularda ve kardiopulmoner bypass (CPB) cerrahisinde trombositopenisi olmayan olgularda profilaktik trombosit verilmemeli (zayıf öneri, çok düşük kaliteli kanıt)

Öneri 6: İntrakraniel kanaması olan antiplatelet tedavi kullanan olgularda trombosit transfüzyonu önerilmez (Belirsiz öneri, çok düşük dereceli kanıt)

Platelet Transfusion: A Clinical Practice Guideline From the AABB

Kan Ürünü Verilmesi (Septik Şok)

Aşağıdaki durumlarda trombosit ver: (2D)

• Trombosit sayısı < 5000/mm3 ise kanama olup olmamasına bakılmaksızın.

• Trombosit sayısı 5000 ile 30.000/mm3 (ise ve bariz kanama riski varsa.

• Cerrahi ve invaziv girişimlerde yüksek trombosit sayısı (≥50,000/mm3 gerekir.

• Dellinger RP, et al.: Crit Care Med 2008;36:296-327

Trombosit süspansiyonları profilaktik olarak kullanılmamalı!

Ciddi kanama yoksa (SSS kanaması):

• TTP

• HIT

•Kontrendikedir

Trombosit Kontrendikasyonları

Mutlak nötropenik (nötrofil sayısı <500/l)

Kontrol altına alınmayan ateş, mikroorganizma gösterilmiş

Gram negatif sepsisi, mantar infeksiyonu olduğu gösterilmiş

Antibiyotik ve diğer tedavilere 48 saat yanıt alınamamış

Hastanın genel durumu bozuluyor

KI hipoplazi ve Kİ fonks. geri dönüş şansı olan hastalar

Kronik granülomatöz hastalıklı olgular (yukarıdaki koşullar aranmaksızın) antibiyotik tedavisi yetersiz

Çok yaygın değil: septisemi ve ateş ile birlikte ciddi nötropeni

G-CSF / GM-CSF ile büyük ölçüde azalmıştır

Granülosit Süspansiyonu

Kan Ürünlerinin Işınlanması

Amaç

• Transfüzyonla ilişkili GVHH önlemek

Işınlanması gereken ürünler:

• Tam kan

• RBC süspansiyonu

• Trombosit süspansiyonu

• Granülosit süspansiyonu

Işınlanması gerekmeyen ürünler:

• TDP ve Kriyopresipitat

Işınlanmış Kan Ürünü Kullanımı

Allogeneik kök hücre alıcıları ve vericileri

Otolog kök hücre nakli hastaları

HLA uygun vericilerden alınan kan ürünü

1. veya 2. derece akrabalardan alınan kan ürünü

Şiddetli immün yetmezlik, hematolojik malignite, hodgkin hastalığı

Pürin analogları ile tedavi edilen hastalar

Konjenital immün yetmezlik hastaları

İntauterin transfüzyonlar

Prematüre veya yoğun bakım ünitelerindeki yeni doğanlar

Ekschange transfüzyon yapılan yenidoğanlar

Taze Donmuş Plazma

• Tek yada 5-6 donörden elde edilir.

• 200–250 ml volümdedir.

• Normal plazma düzeyinde tam ve stabil pıhtılaşma faktörleri,

• Albümin, gamma globülin, (400-800 mg) fibrinojen, FVIII içerir.

• HIV ve hepatit riski vardır.

• ABO uyumu aranmaktadır.

• Rh uyumu temel değildir ancak, 45 yaş altı bayanlara Rh uyumu aranmaktadır.

• Hızlı verilmesi reaksiyon riskini arttırır.

• Koagülasyon testleri rehberliğinde dozu belirlenir.

Taze Donmuş Plazma

PT ve aPTT’nin normalin 1.5 katına çıkmasında,

Multipl pıhtılaşma faktör eksiklikleri

Masif transfüzyon sonrasında,

Warfarin yüksek dozunda,

Vitamin K eksikliği

Kronik Karaciğer hastalığına bağlı kanama diatezlerinde

Akut DIC tüketime bağlı kanama bozukluklarını düzeltmede.

İzole faktör eksiklikleri (F XI)

Trombotik trombositopenik purpura, HUS

Hemorojik şok

Geniş yanık

AT-3 eksikliği

Masif Transfüzyon - TDP

Masif transfüzyon, travma: TDP/ES oranı ≥ 1:1.5 12 ve 24 saatlik survi iyileştirir. Trombositler için oran ?

• Lustenberger T, et al. J Trauma. 2011 Nov;71(5):1144-50; discussion 1150-1.

Masif transfüzyon , travma: TDP/ES > 1:1 artmış survival.

• Mitra B, et al. Injury 2010;41(1):35-9.

4-10 U ES transfüzyon, travma: yüksek TDP/ES, düşük mortalite ve yoğun bakımda kan ürünü kullanımının azalması ile ilişkilidir.

• Wafaisade A, et al J Trauma 2011 Jan;70(1):81-8; discussion 88-9.

Masif transfüzyon , TDP/ES > 0.31:1 prokoagülan aktiviteyi düzeltir ARDS nedeni olmaz.

• Lucas CE, Ledgerwood AM. J Trauma Acute Care Surg. 2012 Apr;72(4):821-7.

>8 U ES, TDP/ES> 1:1.5 mortalite riskini azaltır, ARDS riskini yükseltir. TDP/ES< 1:1.5 mortalite koagulopati ve hemoraji ile ilişkili.

• Sperry JL et al. J Trauma.2008 Nov;65(5):986-93.

Kan Ürünü Verilmesi

Kanama veya planlanmış bir invaziv girişim yoksa, laboratuar testlerinde tespit edilen pıhtılaşma anormalliklerini düzeltmek için TDP kullanma. (2D) Dellinger RP, et al.: Crit Care Med 2008;36:296-327

YBU alınan 1923 olgunun %12.7’sine TDP infüzyonu

%48 kanama; %15 işlem öncesi, %36 plansız işlem öncesi proflaksi

%31 olguda PT uzaması yok, %41 olgu kanama yok veya INR <2.5

Transfüzyon öncesi INR <2.5 ise, transf sonrası INR düzelmesi az.

YBU’ de TDP transfüzyonlarının çoğunun klinik faydası yok • Stanworth SJ, et al. Crit Care.2011;15(2):R108. Epub 2011 Apr 5

Royal Darwin hastanesindeki TDP infüzyonlarının önemli bir kısmının açık klinik endikasyonu yoktur.

• Moylan S, et al. Intern Med J. 2008;38(9):686-91.

Volüm genişletmek amacıyla

Yalnızca uzamış PT/aPTT değerlerini düzeltmek amacıyla

Heparin etkisini tersine çevirmek

Spesifik faktör konsantrelerinin varlığında (FVIII ve FIX)

Kardiyopulmoner bypass sonrası profilaktik amaçla

Nütrisyonel destek amacıyla

Albümin düzeyini yükseltmek amacıyla

Protein kaybını yerine koymak amacıyla

• KULLANILMAMALIDIR!

Taze Donmuş Plazma: Kullanılmaması Gereken Durumlar

FDA Bülteni, 1989.

Kriopresipitat

• Altı veya daha fazla dönorden elde edilir.

• Taze donmuş plazmanın yavaş erimesi ile yüksek

konsantrasyonda faktör VIII (50-150 U/paket),

fibrinojen(150-300 mg/paket) ve fibrinonektin içeren

jelatinöz bir presipitat (kriyopresipitat) elde edilir.

• İnfeksiyon riski ve verilişi TDP ile benzerdir.

Kriopresipitat

Konsantre şekilde fibrinojen

Fibrinojen replasmanı

Fibrinojen düzeyi < 100 mg/dL

Hipofibrinojenemi/ Disfibrinojenemi

Hemofili A, Hemofili B

vWD

DIC

FVIII replasmanı

F XIII replasmanı

Üremik trombositopati

Obstetrik kanamalar

Faktör Konsantresi

FVIII konsantresi

• Hemofili A

• WVB hastalığı

FIX konsantresi

• Hemofili B

• Warfarin aşırı dozajı

Protrombin kompleks konsantresi(PCC)

• Hemofili B,

• Uzun protrombin zamanının hızlı düzeltilmesi

Human Albümin

• Büyük miktarda plazmanın ayrıştırılıp 60oC’de 10 saatte pastörilizasyon ve sterilizyonla elde edilir.

• Viral enfeksiyon geçme riski yoktur.

• Yarı ömrü 10-15 gündür.

Human Albümin

Volum replasmanı amacıyla kulanılır.

Şok

Yanıklar

Karaciğer hastalıklarına bağlı hipoproteinemi,

Nefrotik sendrom,

Diüretiklere rezistans ödem

Terapötik plazma değişiminde replasman sıvısı

% 20 ve % 25’lik albümin ile akciğer ödem riski artar

İntravasküler beslenme için kullanımı uygun değil.

Gereksiz kullanım % 50-67

Remahi MJT, et al. The Annals of Pharmacotherapy 2000;34:1198-1205. Yılmaz M, ve ark. Uluslararası Hematoloji-Onkoloji Dergisi.2006;16:18-22.

Ciddi sepsisli olgularda albümin & salin: albümin renal veya diğer organ hasarına neden olmaz ve ölüm riskini azaltabilir

•SAFE Study Investigators, Impact of albumin compared to saline on organ function and mortality of patients with severe sepsis. Intensive Care Med. 2011 Jan;37(1):86-96. Epub 2010 Oct 6.

•Delaney AP, et al. The role of albumin as a resuscitation fluid for patients with sepsis: a systematic review and meta-analysis. Crit Care Med. 2011 Feb;39(2):386-91.

Albümin& salin: Yanık & Hipoalbüminemisi olan yoğun bakım hastalarında mortaliteyi azalttığına yönelik kanıt yok

•Roberts I, et al. Human albumin solution for resuscitation and volume expansion in critically ill patients. Cochrane Database Syst Rev. 2011 Nov 9;(11):CD001208.

Travmatik beyin hasarı olgularında albümin yüksek mortalite ile ilişkilidir ve bu olguların akut resüsitasyonunda önerilmez.

•SAFE Study Investigators. Saline or albumin for fluid resuscitation in patients with traumatic brain injury. N Engl J Med. 2007 Aug 30;357(9):874-84

Human Albümin

İmmünoglobulinler

Kas içi kullanım için immünoglobulinler

• Spesifik infeksiyonlara karşı yüksek antikor içeren kişilerden elde edilir (Örn: Hepatit B, kuduz, tetanoz)

• Spesifik infeksiyonların önlenmesi

• İmmün yetersizlik durumlarında tedavi

İntravenöz immunoglobulin

• İdyopatik otoimmun trombositopenik purpura

• İmmün yetersizlikler

• Hipogamaglobulinemi

• HIV bağlantılı hastalık

• Spesifik enfeksiyon tedavisi

Anti-RhD immünoglobulin ( Anti-D RhIG)

• Rh D negatif annelerde yenidoğan hemolitik hastalığını önleme

Endikasyon Ürün Endikasyon

Tam kan Masif kanama dışında nadir

Eritrosit süsp Standart transfüzyon birimi

Yıkanmış erit. s. Ateşli ve allerjik reaksiyon riskini azaltmak için

Dondurulmuş e.s. Multıpl transfüzyonda HLA ve lökosit a.j karşı hassasiyeti azaltmak

TDP Koagülasyon faktörlerini yerine koymak

Plazma prot fraks Plazma genişlemesi

Kriopresipitat FVIII ve fibrinojen replasmanı

Trombosit süsp. Nonimmün trombositopenide trombosit sayısını arttırmak

Granülosit süsp Kullanımı nadir. İnfekte granülositopenik hastalarda kullanılır

FVIII kons. Hemofili A

Protrombin kons. Hemofili B, oral antikoagülan etkisini düzeltmek için

Prot C Faktör eksikliğinde trombozun önlenmesi

AT III Eksiklik replasmanında

Endikasyona Uyum

Çin’de, 3. basamak genel hastane,

19.102 olgu, %99.3’ü komponent

%44.1 olguda herhangi bir medikal endikasyon olmaksızın doktor “deneyimi” ile transfüzyon kararı

603 olgu’da operasyondan sonraki 72 saat içinde Hb, Htc yok

Hasta kayıtlarında “irrasyonel” kullanım oranı: Tam kan ve ES %39.2, trombosit süspansiyonu %43.7

Ana neden: Transfüzyon endikasyonu konusunda “rahatlık”

Yao YY, et al. [Investigation of the status of perioperative blood transfusion in grade III-A general hospitals in Zhejiang province]. Zhonghua Yi Xue Za Zhi 2010 Apr 6;90(13):894-7.

Endikasyona Uyum

Peru, Haziran-Ekim 2002, hasta dosyası, lab. verisi

Toplam 311 transfüzyon

Uygunsuz endikasyon %33.8.

ES: %25, TDP: %59, Trombosit s: %13, Kryopresipitat %88

Cerrahi ile ilişkili transfüzyonların yarısı “uygunsuz endikasyon”

YBU 1/3 transfüzyon “uygunsuz endikasyon”

TDP “en kötü kullanılan” kan ürünü

Flores-Paredes W. [To inadequate indication of blood transfusion in a reference hospital in Lima, Peru]. Rev Peru Med Exp Salud Publica. 2011 Dec;28(4):617-22.

Transfüzyon Reaksiyonları

• Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları

– Akut Hemolitik TR

– Gecikmiş Hemolitik TR

• Non Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları

– Alerjik ve Anafilaktik Reaksiyonlar

– Sıvı Yüklenmesi

– TRALI

– NHFTR

– Septik TR

Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları

• Transfüzyonu izleyen 24 saat içinde

• Transfüzyona bağlı ölümlerin yarısının sebebi

• Komplemanı aktive eden IgM ve IgG tipi antikorların yol açtığı masif intravasküler hemoliz

• ABO uygunsuz eritrosit transfüzyonu

• Reaksiyonun şiddeti alıcının antikor titresine bağlı

• Bulgular genellikle transfüzyonun başlangıcından itibaren 1-2 saat içinde çıkar.

• Birkaç ml uygun olmayan kan transfüzyonu semptomların ortaya çıkmasına neden olabilir.

Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları - Klinik

• Hemolitik şok fazı:

– Transfüzyonun sonlanmasını takip eden 1-2 saat içinde

– Ürtiker, lumbar bölgede ağrı, flushing, başağrısı, prekordiyal ağrı, solunum sıkıntısı, kusma, ateş, titreme ve kan basıncında düşme

– Anestezi altında: hemoglobinüri, açıklanmayan hipotansiyon, hipertermi, kontrol edilemeyen generalize kanama (DIC) ve sarılık

• Oligürik faz: AHTR olan bazı olgularda ABY ile birlikte renal tübüler asidoz

• Diüretik faz: ABY iyileşme döneminde sıvı ve elektrolit dengesi bozulabilir.

Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları - Tedavi

• Reaksiyonun şiddeti transfüze edilen kan miktarı ile doğru orantılı

• AHTR şüphesi olan her hasta acilen değerlendirilip tanı konulmalı

• Transfüzyon hemen durdurulmalı, İ.V. damar yolu açık tutulmalı,

• Vital bulgular monitorize edilmeli,

• Kan basıncı ve renal perfüzyonun korunmalı

• Yeterli IV sıvı , mannitol, furosemid

• İdrar pH: 8 olmalı. 40-70 mEq/70 kg sodyum bikarbonat

• Oksijen tedavisi ve/veya MV desteği

• Trombosit sayısı, PT, aPTT, serum fibrinojen düzeyleri

• DIC gelişen hastalarda uygun transfüzyon

• Şok gelişen hastalarda ise şok tedavisine

• Akut böbrek yetmezliği - diyaliz

Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları - Tedavi

• Doğru kan ünitesinin doğru hastaya verildiğinden emin olunmalı

• Reaksiyona neden olan transfüzyon ünitesi kan merkezine gerekli testlerin yapılması için gönderilmelidir.

• Pre ve post transfüzyon hasta kan grubu, donör kan grubu ve cross-match tekrarlanmalıdır. Post transfüzyon kan örneğinde direkt coombs bakılmalıdır.

• Plazma hemoglobinemi ve hiperbilüribinemi yönünden değerlendirilmelidir

• Bakteriyel kontaminasyonun araştırılması için hem transfüze edilen kandan hem de hastadan örnek gönderilmelidir.

• Hemoglobinüri için post transfüzyon idrar örneği alınmalıdır.

• 6 ve/veya 24 saat sonra kan sayımı, bilirübin ve serbest hemoglobin için kan örnekleri alınmalıdır.

Gecikmiş Tipte Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları

• Primer immünizasyon:

– Hafif tipte reaksiyon; transfüzyondan haftalar sonra görülebilir.

– Primer alloimmünizasyon sonucu görülür.

– Transfüze edilen her bir ünite kan başına D antijeni dışındakilere karşı duyarlanma riski %1-1.6 dır.

– Antikorlar genellikle transfüzyondan sonra en erken 7-10 günde veya birçok haftalar veya aylar sonra saptanabilirler.

– Hemolizin derecesi oluşan antikor miktarına ve transfüze edilen eritrositlerden kalan miktara bağlıdır.

– Hemoglobin konsantrasyonunda beklenmeyen bir düşüşle birlikte DAT (+) liği ve/veya yeni eritrosit alloantikorlarının tesbiti halinde geç HTR düşünülmelidir.

Gecikmiş Tipte Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları

• Anamnestik Yanıtlar:

– Daha önceden duyarlanmış alıcıda transfüze edilen eritrositlere karşı anamnestik veya sekonder yanıt alınması.

– Transfüzyondan 7-10 gün sonra transfüze edilen eritrositlere karşı anamnestik yanıt veren IgG tipi antikorlar oluşur.

– Hem antikorun, hem de eritrositlerin dolaşımda fazla miktarda bulunuşu belirgin bulgular oluşturur.

– En sık görülen işaretler ateş, hasta Hb’ininde açıklanamayan düşüş ve sarılıktır.

– Pozitif antikor saptanım testleri ve Cross-match uygunsuzlukları gözlenebilir.

Transfüzyonda Proteinlere Bağlı Reaksiyonlar

• Plazma transfüzyonundan sonra erken tipte aşırı duyarlılık reaksiyonları

– Tam kan veya plazma transfüzyonundan sonra alıcıda anaflaktik tipte bir reaksiyon

– Ürtikerden, Ciltte kızarma, hipotansiyon, substernal ağrı ve dispneye dek bir yelpazede

– Transfüze edilen IgA ile alıcının plazmasındaki sınıfa özgül anti-IgA arasındaki etkileşim

– Birçok olguda reaksiyonun nedeni bilinmemekte

– Ağır reaksiyonlar sıklığı 20.000 transfüzyonda bir

– Ürtiker gelişmesi nisbeten sıktır.

Febril Nonhemolitik Reaksiyonlar (FNH)

• Ateş çeşitli tipte transfüzyon reaksiyonlarının başlangıç belirtisi olabilir

• Febril nonhemolitik reaksiyonlar (FNH) transfüzyon esnasında başka bir nedenle açıklanmayan 1oC veya daha fazla vücut ısısı yükselmesi.

• Vücut ısısının yükselmesi hafiften şiddetliye kadar değişik derecelerde

• Transfüzyonun başlangıcından, toplam ünitenin verilmesinin sonunda ve hatta transfüzyon bittikten sonraki bir iki saatlik süre içinde olabilir

• FNH reaksiyonları sık transfüzyon yapılanlarda veya çok sayıda gebelik geçirenlerde daha sık görülür.

• Ateş genellikle antipiretiklere yanıt verir.

• Alıcıda verici lenfosit, granülosit veya trombosit membran antijenlerine karşı reaksiyonu

• Lökosit sayısı azaltılmış komponentlerin transfüzyonu FNH önleyebilir.

• Geçek FNH reaksiyonları nadiren fatal olmakla birlikte, transfüzyon esnasında ortaya çıkan ateşin nedenini saptamak önemlidir.

Anaflaktik Reaksiyonlar

• Anaflaktik reaksiyonları diğer erken reaksiyonlardan ayırdeden özellikler:

• Sadece birkaç milimetreküp kan veya plazma infüzyonundan sonra başlaması,

• Ateşin bulunmaması.

• Öksürük, bronkospazm, respiratuvar distress, vasküler instabilite, bulantı, abdominal kramplar, kusma, diare şok ve bilinç kaybı.

• Bu reaksiyonların bir kısmı IgA yetmezliği olan ve önceki transfüzyonlarda veya gebelik esnasında immünize olarak anti-IgA antikorları oluşturan hastalarda görülür.

Kutanöz Hipersensitivite Reaksiyonları

• Ürtikeryal lezyonlar

• FNH transfüzyon reaksiyonlarından sonra ikinci sırayı alır.

• Lokal eritem, ödem, kaşıntı, genellikle ateş veya diğer bulgular yok.

• Lokalize ürtiker tek bulgu ise genellikle transfüzyonun kesilmesi gerekmez.

• Tedavi Antihistaminik

• Sık ürtikeryal lezyonları olan alıcılarda transfüzyon öncesi antihistaminik

Nonkardiyojenik Pulmoner Reaksiyonlar

• Kardiak basınç değişikliği saptanamayan pulmoner ödem

• Akut solunum yetmezliği olup, kalp yetmezliği bulgusu yoktur.

• X-Ry: Akut pulmoner ödem

• Respiratuar distress semptomları, ateş, siyanoz, hipotansiyon

• Transfüzyon hemen durdurulmalıdır.

• IV steroidler / oksijen-solunum desteği /MV

• Daha sonra transfüzyon gerekirse, lökositten fakir eritrositler veya lökosit filtreleri

Posttransfüzyon Purpura

• Multipar kadınlarda

• Transfüzyondan bir hafta sonra trombosit sayısında ani düşme ve yaygın purpura

• Bazı hastalarda trombosite özgül alloantikorlar; anti-HPA-la (anti-P11, anti Zwa)

• Trombositopeni genellikle ağır seyreder

• Tedavi gerekirse exchange plazmaferez önerilebilir.

• Trombosit transfüzyonları yarar sağlamaz.

Transfüzyon İlişkili Graft Versus Host Hastalığı

• Histoinkompatibl lenfoid hücrelerin infüzyonunu takiben oluşur

• Donör kanındaki lenfositler ile alıcının immun sisteminin durumu

• Sitotoksik lenfositler - sitoliz

• Transfüzyondan 2 - 30 gün sonra

• Ani gelişen yüksek ateş, kusma, bulantı, makülopapüler eritematöz raş, sulu ya da kanlı ishal, hepatoselüler hasar, KC fonksiyon testlerinde belirgin artış, hiperbilirubinemi, pansitopeni, halsizlik, bulantı, kusma ve adenopati

• Evre III-IV’deki ağır formlarında mortalite yüksek

• Önlemeye yönelik en etkili yöntem olarak kan ve kan ürünlerinin yatkınlığı olabilecek alıcılara ışınlama sonrası verilmesi

• Işınlama yapılmayan ve GVHH meydana gelen olgularda: yüksek doz steroid, antitimosit globulin, methotrexate ve siklosporin

İmmunsupresyon

• Lökosit içeren kan transfüzyonlarında immunosupresif etki görülür.

• Cerrahi sırasında kan transfüzyonu yapılan malignensi hastalarında rekürrens daha fazladır.

• İmmunsupresyon nedeniyle alıcıdaki latent virüsler yeniden alevlenebilmektedir.

• Ayrıca kan transfüzyonu cerrahi veya travma sonrasında ciddi enfeksiyon görülme sıklığını artırır.

Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları

• Bakteriyel ve parazitik bulaş

– Kapalı sistemlerin kullanılmasından sonra çok azalmıştır.

– Bakteri kontaminasyon oranı %0.2-0.5

– Gram pozitifler (iyi antisepsi uygulanmamış donör derisinden): Stafilokoklar, Mikrokoklar, Streptokoklar, Bacillus spp, Difteroidler,

– Gram negatifler (genellikle laboratuvar çalışmaları sırasında): Pseudomonas spp, Achromobacter spp, E.coli, Enterobacter agglomerans, Citrobacter freundii transfüzyonla bulaşan bakteriler arasındadır


• Trombosit süspansiyonu !!!! – Trombositler oda ısısında saklanır

– Hazırlanması sırasında kontaminasyon riski yüksektir.

– Ortalama %5’i bakteri ile kontamine

• Kontaminasyon riski trombosit hazırlanma çeşidi !!! – Tromboferezde elde edilen trombositlerde kontaminasyon daha az

• Trombosit saklama süresi kontaminasyon riskini arttırır.

• Buzdolabı kanlarında fazla önemi olmayan bakteriler trombosit süspansiyonlarında enfeksiyon kaynağı olabilir


• Kan verilmeden önce paketler hemoliz açısından kontrol edilmeli, pıhtı varlığı, kahverengi veya kırmızı plazma varlığı enfeksiyonu destekler

• Transfüzyona bağlı bakteri enfeksiyonlarında semptomlar çok kısa sürede başlar

• Üşüme, titreme, ateş, bulantı, kusma, kanlı ishal, karın ağrısı, kas ağrıları, hipotansiyon, hemoglobinüri ve DIC

• Transfüzyon esnasında bakteri bulaşmasında: transfüzyona acilen son verilmeli, artan torba kanı incelenmek üzere laboratuvara gönderilmeli, kan kültürü alınmalı ve hastaya sepsis tedavisi uygulanmalıdır.


• Viral Bulaş – Serolojik testlerin büyük çoğunluğu antijen aramak yerine antikor

tespitine dayanır;

– Markerları donör tarama testleri içerisinde yer alan tüm viruslar donördeki enfeksiyonlarının erken döneminde tüm serolojik testlerin negatif olduğu bir tanısal pencere dönemi gösterir.

Ajan Risk Pencere dönemi (gün)

HIV 1/493000 22

HTLV 1/641000 51

CMV < %1 Hızlı

HCV 1/103000 82

HBV 1/63000 59


• Taşıyıcılık durumunda viral ajan uzun zaman, bazen ömür boyu herhangi bir bulguya neden olmadan infeksiyöz durumda kalır.

• Latent infeksiyonlarda infeksiyöz ajan nükleik asitinin konak hücre genomuna entegrasyonu ile karakterizedir.

• İnfekte hücrelerin transfüze edilen kanda bulunması durumunda bulaş gerçekleşir.

• Transfüzyon yolu ile bulaşan viral enfeksiyonların genellikle aylar sürebilen uzun bir inkübasyon periyotları vardır.

• Akut dönemde hafif veya belirsiz enfeksiyonlara yol açarlar.

• Belirgin bir viremi dönemi gösterirler.

• Transfüzyon bulaşlı viral ajanlar depolanan kan, kan komponenti ya da fraksinasyon ürününün, saklanma koşullarında, uzun süreler stabil kalabilir.

• Transfüzyon yolu ile bulaşan viral ajanlar plazma kaynaklı ve hücresel kaynaklı olarak iki grupta yer alır


Plazma kaynaklı viral ajanlar Hücresel kaynaklı viral ajanlar

Hepatit A virüsü (HAV)

Hepatit B virüsü (HBV) ve varyantları

Delta ajanı (HDV)

Hepatit C virusu

Diğerleri (GBV serisi)

HIV-1/2

Parvovirus B 19

Sitomegalovirus (CMV)

Ebstein Bar virus (EBV)

HTLV-I/II

Human herpes virüs 8 (HHV/8)

Metabolik Etkiler

• Volüm yüklenmesi, hiperpotasemi,

• Amonyum düzeyinde yükseklik,

• Sitrata bağlı olarak hipokalsemi

• Demir yüklenmesi

• Hipotermi, trombosit dilüsyonu, Akciğer mikroembolileri

Transfüzyon Reaksiyonları

Etyoloji İşaretler Tanı Tedavi

Akut hemoliz Ateş, dispne, kanama, TA, sırt ağrısı

Kan-idrar hemoglobin Iv sıvı, O2, bronkodil, vasopres, mannit, FFP

Lokoaglutinin Ateş, dispne AKC grafisi O2, vent. Tdv

IgA anaflaksisi TA, dispne Serum IgA düzeyi O2, bronkodil, vasop.

KK dışı immun rks Ateş,ürtiker, döküntü Diğer ety dışlanması Asetaminofen, difenh.

Bakteriel konta. Ateş, septik şok Hemokültür (hst-kan) antibiotik

Volum yüklemesi Dispne AKC grafisi Diüretik

Masif Transfüzyon

• Vücuttaki kan hacmine eşit miktardaki kanın 24 saatte verilmesi

• Dolaşımdaki kan miktarının ½ sinden fazla kısmının 3 saat veya daha kısa zamanda verilmesi

• 10 U’den fazla tam kan veya 20 U’den fazla eritrosit süspansiyonunun verilmesi olarak tanımlanabilir.

Masif Transfüzyon Komplikasyonları

• Trombositopeni, Koagülasyon Faktörlerinde Azalma

• Hipokalsemi, Hiperkalemi

• Hipotermi

• Hb Oksijen Afinitesinde Artma

• Asit Baz Dengesinde Bozulma

– Banka kanında pH 6.3 olmasına rağmen masif transfüzyon sonrası metabolik alkaloz gözlenebilir. Bu sodyum sitratın sodyum bikarbonata dönüşmesi nedeniyledir

• Mikroagregatlar ve pulmoner mikroemboli

• Plazma Onkotik Basınç Değişmesi

Sonuç

Komplikasyon riski taşımayan tek kan, transfüze edilmemiş kan

Kan ve kan ürünleri transfüzyonu uygun endikasyonlar içerisinde kullanılmalıdır.

Yılmaz Hancı S, Hancı V. Kan transfüzyonunun infeksiyöz komplikasyonları. Sendrom 2006;18(1):41-50.

Tek Ünite Kan Transfüzyonu

Tek ünitelik transfüzyonun aneminin düzeltilmesinde yetersiz, dolayısıyla faydasız

% 60–70’ inin endikasyon yok (1962)

İncelenen tüm tek ünitelik transfüzyonlar gereksiz ve sorgulanabilir

Vakaların % 38’inde bu uygulamaların sorgulanabilir

Tek ünite kan transfüzyonu virus enfeksiyonu riskini anlamlı oranda artırırken, az/veya hiç terapötik yarar

Documents

KAN ve KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYONU ENDİKASYONLARI · •Gençlik & epilepsi tedavisi 1492 •Kaydedilen ilk kan transfüzyonu Romada Papa VIII. Innocent •Endikasyon •Beyin