KANT- NIETZSCHE: MORALA//Kant eta nietzcherenmoralari brz!o
e!ar"ena! o#o berritzailea #"o#atzten$ %ateti! & Kante! bere
'araira arte!o en"iri#moaeta arrazionali#moaren arte!o "olarizazioa
'ain(itt!o($ %e#tetti! Nietz#)he! or(ra arte!o men(ebal(e!o!ltran
errota! ze(en balio morala! hati#z etabalio berriza! #ortz$ %ien
i!#!era! ezber(ina! (ira'ztiz& baina be(te ber(inta#na!& ha
(a& bi atorea!bana!oaren lehen in"olt#oan *nietz#che! bai
baina!!ante! ez& bia! a"rtzailea! (ira orainarte!o
+lo#o+an,#ine#ten (te eraba!ia hartze!o or(an$//Kante!!ontzientzia
morala (ai'la zioen$ Hone! 're bizitzao#oa bi(eratzen (m eta hel(r
na'#ia o!abi(earen
le'e nibert#ala #ortze (a$ Hone! i(ia morala etazorionta#na
bereizi ziten$ Izan ere& i(eal moralae#!a!izn arrazionala
(a& ha (a& betebeharra&e#"erientziati! in(e"en(ientea
(a$ %e#tal(e&zorionta#na e#"erientziari lotta (a'o& or(an
a"o#terioriz!oa (a eta beraz ezin ( le'e nibert#al
bat#ort$//H.rrela i(eal morala betebeharren oinarria
(enheinean& boron(ate ona izan (a lortze!o helbr'orena$ Izan
ere boron(o(a ona ab#olta (a&ezinez!oa baita boron(ate
oona'ati! betebeharrenar!a oatea$ Kante! hir e!intza bereizi
ziten$//-betebeharren a!a!o e!intza!: moral!i t)arra
loitza!e&betebeharren a!a (oala!o$ A(ibi(ez t)irr(lari
batlrrean i!#i eta ez la'ntzea eraba!itzen (znean$//-betebeharren
arabera!oa!: hae! helbr bat lortze!oa#moare!in e'iten (iren
e!intza! (ira$ Izan (aite!e zreoinarriz!o izatea e(o
betebeharre'ati!$//Az!eni!helbrri! 'abe!oa! (a(e& ha (a&
betebeharren'ati!izan behar (te$//Az!eni!& !ante! in"eratibo
!ate'ori!oa"ro"o#at zen$ Ha& e!intzaren on(orioa !ontanhart
'abe hart beharre!o eraba!ien "rintzi"ioa (a$%eraz& e'oera
baten arrean& a "rioriz!o 'ormari e(ooerari erre"arat behar
zaio& materia al(e bateratziz$//Nietz#che! or(ea& le'e
nibert#alen ar!a!oazen$ o'mati#moa baztertzen zen eta
"olitei#moan
oinarrit!o ( bere +lo#o+a$ Men(ebal(e!o !ltrarie'ini!o
!riti!an& e#!laboen moralaren 'ailenta#narie'in'o (io !riti!a
han(iena$ Horrela hone! balioenal(eraz!eta e'in'o ( eta e#!loboen
morala*boteret#enen ar!a!o erre#mina, anen moral'ati!al(at!o (a
*!an"o!o or(aini! e#"ero ez (en 'iza!ia,$Horrela& ba!oitza!
bere balio moral "ro"ioa!a#matzearen al(e!oa zen& 0e#te inorre!
bal(intzat'abe!o balioa!$//On(orioz& !ante! "ro"o#atri!o
i(ealmorala Nietz#che! (e#eztat e'iten ( eta erabat!ontraarria (en
+lo#o12a "lazaratzen ($ %aina hala ere&ba(te bien arte!o
ber(inta#ni!$ %ia! (ira arrazioa e(oa "rioriz!o 1orma! e(o oera!
erabiltzearen al(e!oa&mn(o materiala! bal(intzat 'abe!oa!$
