Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Karaciğer NakliGüncel YaklaşımlarGüncel Yaklaşımlar
Dr Sezai YILMAZ
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi
MALATYA
Karaciğer Nakli – Malatya Deneyimi
ABD Karaciğer Nakli Verileri - 2007
ABD Karaciğer Nakli Verileri - 2008
ABD Karaciğer Nakli Verileri - 2009
• Yüksek volümde karaciğer nakli yapan merkezlerin sonuçları daha iyidir
N Eng J Med 1999; 341; 2049
Liver Transpl 2008; 14: 1347
Liver Transpl 2009; 15: 776
Am J Transplant 2009; 9: 309
Canlı Vericili Karaciğer Nakli Avantajları
• Tx öncesi bekleme periyodu kısa
• Elektif cerrahi (günler, haftalar önceden planlanır)
• Alıcılar daha iyi hazırlanır (sepsis, HCV, HBV)
• Greftin soğuk iskemi zamanı kısa (1 h vs 6-12 h)
• Sağlıklı ve genç donörden alınan hepatik greft daha kaliteli olacaktır
Canlı Vericili Karaciğer Nakli Dezavantajları
• Donörün ölüm ve komplikasyon riski (% 15-28) mevcut
• “Small for size greft sendromu” riski OLT’ den 3 • “Small for size greft sendromu” riski OLT’ den 3 kat fazla
• Alıcıda biliyer komplikasyon riski yüksek (% 13 vs % 44)
Erişkin alıcılarda çözülmesi gereken sorunlar
• Greft hacim uyumsuzlukları
• Kan gurubu uyumsuz karaciğer nakli
• Hepatoselluler karsinoma ve CVKN• Hepatoselluler karsinoma ve CVKN
• Hepatitis C nüksü
• Marjinal donorler
• İmmünosüpresyon-free yaşam
Greft hacim uyumsuzlukları
• Alıcı için gerekli minimal greft hacmi– Greft volümü / Standart karaciğer volümü = 30-40 / 100
– Greft volümü / Vücut ağırlığı > 0.8 / 100
• APOLT (Auxiliary partial orthotopic liver tx)
• Small-for-size greft
• Large-for-size greft
Total karaciğer volümü
• 1.02 x BSA - 0.22 (BSA>1 olmalı) De Land
• 50.12 x ağırlık0.78 (kg) Noda (Japonya)
• 706.2 x BSA + 2.4 (1 ay- 27 yaş) Urata (Japonya)
• 1072.8 x BSA – 345.7 (Ağırlık≥15 kg) Heinemann
• 6 x ağırlık (pnd) + 4 x yaş + 350 (yaş >11) Emre
• 772 x BSA – 38 PF (çocuklar için BSA<1 ise PF=1; BSA>1 ise PF=0)Emre
Sezai Yılmaz’ın karaciğer volümü
• De Land: 1650 gr
• Noda: 1453 gr
• Urata: 1280 gr• Urata: 1280 gr
• Heinemann: 1597 gr
• Emre: 1521.8 gr
• Emre: 1397.3 gr
Small-for-size greft sendromu
• Israrcı fonksiyonel hiperbilirubinemi
• Dirençli ascite
• GIS kanaması• GIS kanaması
• Renal yetmezlik
Small-for-size greft sendromu• Aşırı portal venöz kan akımı
– Reperfüzyonda sinüzoidal endotel hasarı– Portal venöz akımı azaltmak için splenektomi, splenik arter ligasyonu,
hemiportokaval şant
• Yetersiz hepatik venöz drenaj– MHV dallarının rekonstrüksiyonu vs– MHV dallarının rekonstrüksiyonu vs
• Fonksiyonel karaciğer parankim yetersizliği– Hiperbarik oksijen tedavisi, intraportal pgE1 uygulaması, bioartificial liver
support system
• Uygunsuz intragreft yanıtlar– Aşırı greft rejenerasyonunu yavaşlatılması (heat shock proteinler)
Large-for-size greft
• Yenidoğanlarda önemli bir sorun
• Greft volümü / Vücut ağırlığı > 4-5 / 100
• Grefte yetersiz kan akımı
• Artmış portal ven trombozisi
• Akut selluler rejeksiyon
CVKN İnönü Üniversitesi Deneyimi
• Toplam 300 CVKN olgusu
– Small for size greft GRWR < 0.8 %, 26 olguda (% 8.6) kullanıldı
– Sağ lob grefti kullanılan 274 olgunun 50’sinde (% 18.2) middle hepatik ven grefte dahil edildi
– Large for size greft 2 olguda kullanıldı
Kan gurubu uyumsuz karaciğer nakli
• Acil koşullarda CVKN yapılacaksa ABO uyumsuz karaciğer nakli kaçınılmazdır
• İmmünitenin yeterince oluşmadığı 1 yaş altı çocuklarda sonuçlar daha iyiçocuklarda sonuçlar daha iyi
• Donor kan gurubu antijenlerine karşı alıcıda bulunan antikorlar nedeniyle– Hiperakut rejeksiyon– CVKN’nden 1 ay sonra karaciğer nekrozu– 3 ay sonra biliyer sistem harabiyeti
ABO mismatch - protokol
• Preoperatif and postoperatif plasmapheresis (anti-ABO titrelerini < 1/16 sağlamak için)
• Basiliximab, induksiyon and postoperatif 4. gün
• Splenik arter ligasyon, splenektomi
• Tacrolimus and MMF’e postransplant 1. gün başlandı
ABO mismatch karaciğer nakliMalatya deneyimi
• 12 hastaya 13 karaciğer nakli– 9 CVKN
– 5 Kadavra KN
• 6 hasta hayatta (1 ay - 3 yıl)• 6 hasta hayatta (1 ay - 3 yıl)
• 2 hasta 3-6 ay yaşadı
• 2 hasta akciğer komplikasyonlarından kaybedildi
• 2 hasta erken postoperatif dönemde kaybedildi (sepsis)
Hepatoselluler karsinoma için CVKN
• Karaciğer nakli yapılan (Kadavra ve CVKN) 380 hastanın 64’ünde (% 16.8) endikasyon HCC
• CVKN 59 olgu, kadavra KN 5 olgu• CVKN 59 olgu, kadavra KN 5 olgu
• 28 olgu (% 43) Milan Kriterleri içinde
• HCC rekurrensi 7 olguda (tümü Milan Kriterleri dışında)
Hepatitis C nüksü
• HCV’ye bağlı karaciğer sirozu Avrupa ve US’te en sık endikasyon (% 30-50)
• Alıcıların % 100’ünde HCV virolojik olarak nüks eder. Bunların % 20’si 5 yıl içinde siroza gider. Hızlı seyir sözkonusu olabilir (fibroze kolestatik hepatitis)sözkonusu olabilir (fibroze kolestatik hepatitis)
• Nüks için risk faktörleri– KS– Yaşlı donor– MMF– CVKN (?)– Cyc A (olumlu etki)
Marjinal donorler
• Donor güvenliği için marjinal donorler daha sık kullanılmaktadır– Potansiyel donörlerin önceden % 14’ü uygun
• Yağlı karaciğer• Yağlı karaciğer– BMI > 25-28, biyopsi önerilir– BT’de LAI, L/S oranı, hepatosteatoz = % 5-30– % 20-30 yağlı karaciğerler CVKN’nde greft olabilir
• Yaşlı donor– CVKN’nde 18-65 yaş arası
Immunosupresyon-free yaşam
• Immunosupresyonu azaltmak veya kesmek için
– CVKN sonrası en az 2 yıl geçmiş olmalı
– Normal karaciğer fonksiyonları
– Son 1 yıl içinde akut sellüler rejeksiyon olmamalı– Son 1 yıl içinde akut sellüler rejeksiyon olmamalı
– Karaciğer biyopsisinde progressiv safra duktus hasarı olmamalı
Sonuç
• Canlı vericili karaciğer nakli, son dönem karaciğer hastaları için önemli bir tedavi seçeneğidir
• Canlı donor riski ve alıcının bu işlemden göreceği • Canlı donor riski ve alıcının bu işlemden göreceği fayda, iyi hesaplanarak bu operasyon planlanmalıdır
• “Malatya İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü”, 12 Nisan 2010, Pazartesi günü İnönü Üniversitesi Senatosu’nda kabul edildiÜniversitesi Senatosu’nda kabul edildi