Upload
cara
View
121
Download
8
Embed Size (px)
DESCRIPTION
KEMİKLER HAKKINDA GENEL BİLGİLER Dr. Esin Tokmak Özşahin. Osteoloji ; Y unanca osteon: kemik, logos: bilim, terimlerinin birleşmesini ifade eder. Latince (os) terimi özel kemiklerin isimlendirilmesinde kullanılır. Örneğin; os coxae. KEMİĞİN FİZİK ÖZELLİKLERİ. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
KEMİKLER HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Dr. Esin Tokmak Özşahin
Osteoloji; Yunanca osteon: kemik, logos: bilim,
terimlerinin birleşmesini ifade eder. Latince (os) terimi özel kemiklerin
isimlendirilmesinde kullanılır. Örneğin; os coxae.
KEMİĞİN FİZİK ÖZELLİKLERİ
Kemik bir mineral asit içinde uzun bir süre tutulursa tuzlar çıkar, organik madde kalır. Bu işleme dekalsifikasyon denir. Kemik şeklini aynen korur. Ancak eğilip bükülebilir
Yeraltında uzun
süre gömülü bir
kemiğin bakteriyel
faaliyet ile
organik kısmı
kaybolur. Sadece
tuzlar kalır. Bu
işleme
dekompozisyon
denir.
KEMİĞİN FONKSİYONLARI
Kemikler vücudun sert iskeletini oluştururlar. Kaslara yapışma yeri olarak hizmet ederler. Bazı iç organlarını korurlar. Örneğin: Kafatası
beyni, columna vertebralis medulla spinalis’i, göğüs kafesi, kalp ve akciğerleri, kalça sentürü üretim organları ve mesaneyi korurlar.
Kan hücrelerini doğuran kemik iliğini içerirler. Kalsiyum ve fosfor depo ederler.
KEMİKLERİN SINIFLANDIRILMASI
Uzun Kemik Yassı Kemik
Kısa Kemik Düzensiz Kemik
Şekillerine göre
Makroskobik yapısına göre
Kompakt kemik Spongioz kemik
Mikroskobik yapısına göre
• Primer-olgunlaşmamış trabeküler kemik
• Sekonder-olgun kompakt kemik (lameller kemik)
Histogenezine göre:
Membranöz kemik Enkondral kemik
Uzun Kemiğin Yapısal BölümleriUzun Kemiğin Yapısal Bölümleri
Tipik bir uzun kemiğin
orta kısmına diafiz,
şişkince olan uç kısmına
epifiz denir. Epifizler ince
bir kompakt kemik
tabakası ile kaplı
süngerimsi kemikten
meydana gelmiştir.
Diyafiz adlı silindirik
kısmın hemen tümü
kompakt kemikten
oluşur.
Kemik Dokusunun Yapısal Elemanları
Kemik Dokusunun Yapısal Elemanları
Hücreler Osteoprojenitör hücre Osteoblast Osteosit Osteoklast
Hücrelerarası kalıp (Matriks)
Organik Matriks
Mineral tuzları
İnorganik Komponentİnorganik Komponent
Kuru ağırlığının % 65’ini oluşturur. Kalsiyum fosfat (%85) Kalsiyum karbonat (%10), Kalsiyum florid, magnezyum florid,
hidroksit ve sulfat bileşikleri ile sodyum ve potasyum oluşturur.
Kalsiyum ve fosfor hidroksiapatit kristallerini oluştururlar.
Organik Komponent Organik Komponent
Kuru ağırlığının % 35’ini oluşturur. Kollajen tip I %90-95’i Sülfatlı glikozaminoglikanlar Proteoglikanlar ve agregatları Glikoproteinler
Kemik Hücreleri Kemik Hücreleri
Osteoblast
Osteosit
Osteoklast
Kemiğe sağlamlık veren eleman kollajen liflerdir,
sertlik sağlayan ise hidroksiapatit kristalleridir.
Periosteum ve Endosteum Periosteum ve Endosteum
Kemiğin iç ve dış yüzleri kemiği oluşturan hücrelerden ve bağ dokusundan oluşan tabakalarla örtülüdür.
Endosteum kemiğin içindeki bütün boşlukları örter.
Periosteum ve endosteum kemik dokusunun beslenebilmesi, büyüyebilmesi ve onarımı için gereklidir.
Kemik Metabolizmasında Hücrelerin Görevi
Osteoblastlar: Kemik yapımını sağlar=Osteoblastik aktivite=Osteogenezis
Osteoklastlar :Kemik yıkımını sağlar= Osteoklastik aktivite= Osteolizis
Kemiğin yapısında büyük oranda Kalsiyum bulunduğundan kemik metabolizması temelde Kalsiyum metabolizmasıdır. Vücudun temel minerallerindendir. Yetişkin insanda 1 kğ kalsiyum bulunur Yaş ilerledikçe kalsiyum ihtiyacı artar.
Kalsiyum
Kemiğin Beslenmesi
• A.Nutricia
• Periosteal kan damarları
• Eklemi besleyen
arterlerden doğan
metafizial veya epifizial
damarlar
Kemiğin Sinir Dağılımı
Sinir lifleri, kan damarları ile birlikte kemiğe girerler. Vazomotor ve duyu lifleridir.
Sinir lifleri periost ve damarların dış tabakasında sonlanırlar.
Duyu liflerinden bazıları ağrı lifleridir. Periost yırtılma ve gerilmeye karşı aşırı
şekilde duyarlıdır. Kompakt tabakasına anestezisiz olarak girilirse
bir sızı ve sıkıntı verici duyu oluşur. Spongioz kemiğe girilmesi ise çok aşırı ağrı
yapar. Kırıklar son derece ağrılıdır.
Kemiklerde Yaygın Kullanılan Terimler
Tüberositas: Kemik üzerindeki geniş pürtüklü saha
Tüberkül: Küçük çıkıntı, tümsekcik
Spina-spinöz: İnce uzun dikenimsi çıkıntı
Kondil: Uzun kemigin iki ucundaki geniş yuvarlak çıkıntılar
Epikondil: Kondillerin hemen üzerinde bulunan daha küçük kemik yapılar.
Fossa: Çukur,çöküntülü yüzey
Faset: Küçük ve düz eklem yüzeyi
Fasies artikularis: Düzgün eklem yüzeyi
Kaput: Baş
Krista: Keskin kenar
Trokanter: Çıkıntı
Fissura: Yarık
Foramen : Delik
Sulkus: Oluk
Sinüs: Hava ile dolu bosluk