Kennisbasis p.o.

gelaagd en betekenisvol

In de Jan Tooropstraat, Amsterdam

Basisschool voorgezet onderwijs IPABO

Enkele cijfers

schooltype aantal scholen aantal leerlingen

basisonderwijs 8.200 1.600.000

voortgezet onderwijs 650 950.000

hbo 50 350.000

principe onder ruimtelijke spreiding van onderwijsvoorzieningen

• spreiding van basisscholen; wijkvoorziening • klein verzorgingsgebied; • veel bewoners maken vaak gebruik van deze voorzieningen, zoals

bushalte, buurtsuper, e.d.

principe onder ruimtelijke spreiding van onderwijsvoorzieningen

• spreiding van scholen voor voortgezet onderwijs; stadsdeel of kleine gemeente

• middelgroot verzorgingsgebied; • deel bewoners maakt gebruik van voorziening of veel bewoners

maken met enige regelmaat gebruik

• van deze voorzieningen, zoals huisarts, restaurant, e.d.

principe onder ruimtelijke spreiding van onderwijsvoorzieningen

• spreiding van hbo-instellingen• groot verzorgingsgebied; • deel bewoners maakt gebruik van deze voorziening of veel

bewoners af en toe, zoals academische boekhandel, • kwaliteitswarenhuis, effectenbeurs, e.d.

ruimtelijke spreiding van pabo’s over 1e en 2e orde CP: 100 %

1e orde CP 2e orde CPAmsterdam LeeuwardenRotterdam GroningenDen Haag ZwolleUtrecht Enschede/Hengelo

DeventerAlkmaarHaarlemArnhemNijmegenDordrechtMiddelburg/VlissingenBredaTilburgDen BoschEindhovenMaastricht

ruimtelijke spreiding van pabo’s over 2e en 3e orde CP

3e orde CP 4e orde CPmet pabo: 50 % met pabo: 10 %Assen HoofddorpEmmen ZeistMeppel EdeAlmere DoetinchemLeiden VeghelAmersfoort HelmondGouda TerneuzenVenloRoermondSittardHeerlen

zonder pabo: zonder pabo:10 plaatsen 63 plaatsen

vanuit CP-theorie:

• aanwezigheid pabo’s in 3e/4e orde CP niet vanzelfsprekend; vereisen sterke profilering

• demografische teruggang vergroot druk op bestaan pabo’s in 3e/4e CP’s

Functie van de kennisbasis

de leraar p.o. is meester van voorwaardelijke kennis en vaardigheden

die nodig zijn om de kerndoelen basisonderwijs voor een vak- of

vormingsgebied te realiseren

kennisbasis kent grondslag in Dublin Descriptor 1:

• Heeft aantoonbare kennis van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen; functioneert doorgaans op het niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied is vereist

een vakgebied:

verzorgen van onderwijs in een vak- of vormingsgebied in het basisonderwijs

• conceptualisering van niveau van beheersing: Pedagogical Content Knowledge (PCK)– kennis van de eigen benadering van de werkelijkheid van een

vak- of vormingsgebied– kennis van de leerstrategieën die het vak vereist om het

stapsgewijs te bemeesteren– kunnen hanteren van voorwetenschappelijke beelden van

kinderen en/of misconcepties

Dublin Descriptor 2Gericht op verzorgen van onderwijs. Centraal staan kennis en gebruik/transfer van (vak)didaktiek en leerpsychologische inzichten.

Dublin Descriptor 3

Oordelsvorming.

Kunnen verantwoorden van een gekozen onderwijsaanpak.

DD2 en DD3 behoren tot de verantwoordelijkheid van elke individuele

opleiding. Dit geldt ook voor de opbouw van het opleidingsprogramma

en de toetsing.

Terug naar DD1, kennisbasis Gaat om vakkennis en vakvaardigheden

Taxonomie van Romiszowski:

KENNIS• feitelijke kennis (de effectenbeurs staat in Amsterdam)• begripsmatige kennis (kennis van ruimtelijke vraagstukken)

VAARDIGHEDEN• cognitieve vaardigheden (analyse van spreiding van pabo’s)• reactieve vaardigheden (bewondering voor Berlage als schepper van

de beurs)• psychomotorische vaardigheden (een kaart van de wijk tekenen)• interactieve vaardigheden (samen onderzoek doen)

n.b.: elke mentale, motorische of creatieve activiteit is mix van kennis en vaardigheden !

KENNIS

feitelijke kennisbeschikken over de nodige parate kennis; wordt verder aangeduid als CONTEXTKeuze van ‘verplichte’ context is veelal arbitrair,zie canondiscussies.

begripsmatige kennisgaat erom ‘boven de stof te staan’; geschiedt als leraar de ‘big ideas’, concepten, paradigma’s, het vakeigene van een vak kent en wendbaar kan toepassen

basisconcepten aardrijkskunde

geografisch besef

|

---------------------------------------------------------------

| | |geografische Kennis/inzicht ruimtelijke

geografische

wereldbeeld vraagstukken benadering

| - theorie van CP’s

- etc.

basisschool is bijzonder domein;

gaat om stimuleren en begeleiden van leren van 4- tot 12-jarigen

kinderen doorlopen ontwikkelingsfasen (cognitief, moreel, motorisch, etc.)

cognitief: Piaget• senso-motorische fase (0-2 jaar)

tasten, voelen, pakken• pre-operationele fase (2-7 jaar)

dingen vanuit eigen standpunt kunnen zien• concreet operationele fase (7-12 jaar)

redeneren is gebonden aan concrete processen• formeel-operationele fase (vanaf 12 jaar)

vermogen tot generaliseren, abstraheren

Tot de vakkennis behoort kennis van de ontwikkelingsfasen die kinderen voor dat vak- vormingsgebied doorlopen:

• kennis van voorwetenschappelijke beelden/ misconcepties• kennis van sequentering leerstof (zie TULE)

construeren kennisbasis:

hierarchisch gelaagd en betekenisvol netwerk van concepten met daaraan verbonden context

elke redactiegroep doorloopt de volgende 6 stappen:1. bepaal specifieke van vakgebied voor ontwikkeling van kind2. werk dat uit in een aantal kernconcepten3. werk kernconcepten zonodig uit in onderschikkende concepten4. bepaal context per concept (referentie kerndoelen/TULE)5. beschrijf ontwikkelingsfase van een basisschoolleerling6. bepaal representaties voor verschillende ontwikkelingsfasen

bepaal specifieke van vakgebied voor ontwikkeling van kindaardrijkskunde geografisch besefgeschiedenis historisch besefmuziek muzikaal/culturele ontwikkeling

werk dat uit in een aantal kernconcepten

aardrijkskunde ruimtelijke vraagstukken

geschiedenis continuïteit en verandering

muziek klank, vorm, betekenis

werk kernconcepten zonodig uit in onderschikkende conceptenaardrijkskunde theorie Centrale Plaatsengeschiedenis bestaansdimensiesmuziek klankduur, -hoogte, -sterkte, -kleur

bepaal context per concept (referentie kerndoelen/TULE)

aardrijkskunde voorzieningen in de buurt in kaart brengen

geschiedenis hofstelsel en horigheid

muziek samenklank en melodieën

beschrijf ontwikkelingsfase van een basisschoolleerlingaardrijkskunde fasen Piaget (werkelijkheid, 3D, 2D -kaart-)geschiedenis fasen Egan (de mytische fase)muziek van Oers (’in the mood’, objectivering)

bepaal representaties voor verschillende ontwikkelingsfasenAardrijkskunde mental map van een wijkgeschiedenis voorstelling van leefwijze van verzamelaarmuziek karaktertekening van dieren in muziek

omvang kennisbasis

document van maximaal 15 pagina’s met:• verbinding tussen concepten en context• literatuurverwijzingen