Kennsla í aldursblönduðum hópum Kennsluhættir og námsmat

Ingvar Sigurgeirssonnóvember 2011

Örlítið um IS• Hefur fengist talsvert við rannsóknir á kennsluháttum

(m.a. 1987–1988 og 2009–2011) og mat á skólastarfi (frá 1993)

• Hefur skrifað nokkrar handbækur fyrir kennara: – Skólastofan: Umhverfi til náms og þroska– Listin að spyrja– Að mörgu er að hyggja: Handbók um undirbúning kennslu– Litróf kennsluaðferðanna

• Heldur úti nokkrum vefsíðum fyrir kennara og kennaraefni, sjá hér

• Ráðgjöf við þróunarverkefni, frá 2004 (sjá m.a. hér)

Sögur úr tveimur skólum

• Lítill þorpsskóli á Norðurlandi (barnastig)– Líklega besta kennsla í litlum skóla sem IS hefur fylgst

með

• Framhaldsskólinn á Laugum– Áhugavert þróunarverkefni í litlum skóla

Litli þorpsskólinn

• Vikuáætlanir• Lausnaleitarnám• Uppskeruhátíðir• Tölvu- og upplýsingatækni samofin náminu• Sjálfsmat nemenda fastur liður í starfi skólans

Framhaldsskólinn á LaugumSveigjanlegt námsumhverfi – persónubundin námsáætlun

Framhaldsskólinn á Laugum

• Skólinn er vinnustaður• Helmingur námsins í vinnustofum• Nemendur taka ábyrgð á eigin námi• Uppbrot á stundatöflu• Persónuleg samskipti kennara og nemenda• Áhersla á að hlusta á raddir nemenda

Aldursblöndun

• Kennsla í aldursblönduðum hópum hlýtur að ganga út frá einstaklingsmiðaðri kennslu

– En hvað merkir það?

– Markviss viðleitni kennara til að koma sem best til móts við getu, hæfileika, námsaðferðir, áhuga og áform nemenda

• Einstaklingsmiðað námsmat = Leiðsagnarmat

Sóknarfæri í litlum skólum

• Meiri einstaklingsmiðun– Einstaklingsáætlanir– Val og valsvæði– Áhugasviðsverkefni– Námssamningar

• Aukið samvinnunám• Nemendur fáist við fleiri raunveruleg verkefni

– Nýta upplýsingatæknina meira – leyfa nemendum að vinna með ólíka miðla (kvikmyndagerð)

• Leiðsagnarmat• Formlegt þróunarstarf

Meiri einstaklingsmiðun• Einstaklingsáætlanir, dæmi• Val og valsvæði, dæmi• Áhugasviðsverkefni, dæmi• Námssamningar

Aukið samvinnunám

• Rannsóknir benda til þess að hópvinna / samvinnunám skipi mjög lítinn sess í skólastarfi– Samvinnunám (Cooperative Learning)

• Óþrjótandi möguleikar

Nemendur fáist við fleiri raunveruleg verkefni

• Rannsóknir í næsta umhverfi• Kvikmyndagerð• Ferðaskrifstofur• Þátttökunám (Social Service Learning)• Raunveruleg (e. authentic) verkefni

Hvað einkennir hinn góða kennara?

Vorverkefni í Álftanesskóla, mynd sótt af heimasíðu skólans: http://www.alftanesskoli.is/Images/Mynd_0385721.jpg

Leiðsagnarmat

• Markmið sett á oddinn• Endurgjöf í formi ráða• Jafningjamat• Sjálfsmat• Jafningjakennsla

Gróska og sóknarfæri í námsmati

• Námsmöppur• Óhefðbundin

próf

• Próf þar sem nemendur mega nota hjálpargögn „Svindlpróf“, glósupróf, námsefni ... öll gögn

• Heimapróf• Munnleg próf, dæmi• Atrennupróf: Nemendur fá að

gera endurteknar tilraunir við sama próf / sömu próf (Salaskóli)

• Einstaklingsmiðuð próf (Salaskóli, Norðlingaskóli)

• Samvinnupróf (Salaskóli)

Formleg þróunarverkefni

• Skilgreind markmið• Skilgreindar leiðir (áætlun)• Formlegt mat á því hvernig til

tekst• Skýrsla (sem aðrir geta lært

af)

• Allir í mat• Matsstofan• Náttúran kallar• Svífum seglum

þöndum• Gerum gott

betra!• Spegillinn

Dæmi um skýrslur: http://starfsfolk.khi.is/ingvar/throunarverkefni.html

Þróunarverkefni í Heiðarskóla, Reykjanesbæ: Áhugasamir nemendur – árangursríkara skólastarf

Ný aðalnámskrá

• Sex nýir (!?) grunnþættir– Læsi í víðum skilningi

– Menntun til sjálfbærni

– Heilbrigði og velferð

– Lýðræði og mannréttindi

– Jafnrétti

– Sköpun

Heimildir á Netinu

Kennsluaðferða-vefurinn

Að vanda til námsmats – heimasíða námskeiðs

New Horizons for Learning