Kennslufræði-Upplýsingatækni Sólrún B. Kristinsdóttir 12.jan 2001

Kennslufræði-Upplýsingatækni

Sólrún B. Kristinsdóttir 12.jan 2001

Þróun kennslutækninnar

Kennslutækni er samsett úr tveim hugtökum sem skarast:

•tækninni í námi og kennslu - tækin (technology in education)

•tækninni sem beytt er við nám og kennslu- kennslufræði(technology of education)



Tækin og tæknin – vélbúnaðurinn er tengdur notkun tækjanna í kennslutækninni, s.s. hljóð og myndnotkun (audiovisual aids) – tæknin í námi og kennslu

Kennsklufræðin á rætur sínar í þróun atferlis-sálfræðinnar



Hægt er að grein þrjár megin stefnur á síðustu öld.

• Kennslutækja – tækni hreyfinguna (Instructional technology)

•Atferlis eða ný-atferlishreyfinguna (Behaviourist and neo-behavourist movments)

•Vitsmuna og hugsmíðahyggjuna(Constructivist or cognitive sience approach)


Þróun kennslutækninnarKennslutækja – tækni hreyfingin (Instructional technology)

Vinsæl í byrjum 20.aldarinnar

Áherslan lögð á áhrif véla, tækja, efnis og aðferða frekar en nemandann sjálfann.Hugmyndafræðin leggur áherlu á að:“nýjir miðlar leiða til að nám verður varanlegra, nemandinn hefur betra vald á að sjá hluti í samhengi og dýpka skilning sinn” (Dale, 1954).



Upp úr kennslutækja – tækni hreyfingunni sprettur hugmyndafræði atferlissinna (behaviourism),þegar farið var að þjálfa fólk í seinni heimstyrjöldinni.

Þessi hugmyndafræði nær hámarki í kerfisfræðilegri nálgun (Systems Approach) við gerðkennsluefnis og uppsetningu náms.

Líta má á þessa hugmyndafræði sem grunnurinn að kennslufræði sem sögulega byggist á atfelisfræðilegri nálgun.



Atfelisfræðileg nálgun í kennslufræði (Behaviourism)er byggð á tilraunum sálfræðinga semvísvitandi og afdráttarlaust höfnuðu því að skoða hvernig hugurinn vinnur heldur lögðuáherslu á að skoða sjáanlegar breytingar í atferli.

Ný-atferlisfræðingar (Neo-Behaviourists) koma fram seinna á öldinni. Þeir ganga út frá því aðeingöngu sé hæt að skoða atferli en viðurkenna þó aðatferli byggir á úrvinnslu hugans.


Þróun kennslufræðinnar

Nöfn þriggja sálfræðinga eru merkust þegar fjallað er um atferlisfræðina fyrst á 20.öldinni

1. Edward Lee Thorndike (1874-1949)2. Ivan Petrovich Pavlo (1849-1936)3. John B. Watson (1878-1958)


Edward Lee Thorndike (1874-1949)

Nám er séð sem tenging (connectionism). Dæmigert nám á sér stað sem tilraun – nám(trial-learning)

Leggur áherslu á leiðir til að auka tilfelli ákveðinnar hegðunar og skilja hvernig hún birtist

Samdi lögmá náms –skipti þeim upp í þrjá flokka


•Lög um áhrif (Law of Effect) - nám á sér stað við styrkingu (umbun-refsing)

•Lög um fúsleika (Law of readiness) – lífvera þarf að vera tilbúin – þroskuð til að geta tengt rétt (hér er átt við líkamlega /náttúrufræðilega)

•Lög um æfingu (Law of Exercise) – styrking og tenging á sér stað með æfingu


Edward Lee Thorndike (1874-1949)

Ivan Petrovich Pavlo (1849-1936)

Rannsakaði aðstæður þar sem hægt væri að framkalla ákveðið svar

Hundarnir og slefið

Óskilyrt áreiti (matur) leiðir af sér óskilyrt svar (slef)Hægt er að kalla fram óskilyrt svar og gera það skilyrt með því að para það nógu oft við skilyrt áreyti t.d.bjölluhljóm eða ljós.


Ivan Petrovich Pavlo (1849-1936)


Pavlo talar um fjóra þætti sem hafa áhrif á nám:

•Styrking (Reinforcement)

•Slokknun (Extinction)

•Bæling (Inhibitation)

•Alhæfing (Generalisation)

John B. Watson (1878-1958)


Aðhylltist kenningar John Locke(1632 – 1704) um að:“þekking hjá barni á sér eingöngu stað með tilraunum og námi. Barn er afsprengi umhverfis og uppeldis”.

Kenningar Darwins móta hann.

Watson var á móti hugmyndafræði um sjálfskoðun (introspection) og vildi færa kennslufræðina og rannsóknir á henni á sama grunn og rannsóknir í náttúrufræðum, skoða hegðunina/atferlið.

John B. Watson (1878-1958)


Markmið sálfræðinnar á að vera að sjá fyrirog stjórna hegðun –ekki að öðlast skylning á hvernighugurinn vinnur

Gerði fræga tilraun á Albert litla –sjá í gagnabúri (Media Centre)



Kenningar og rannsóknir Thordikes, Pavlov og Watson lögðu grunnin að framþróun kennslutækninnar og hugmyndir manna eins og Skinners byggja á þeim.

Skinner (sjá í gagnabúri)

Skinner hannaði línulega kennslu vél (the linear teaching machine).



System approach eða kerfisnálgun er hugmyndafræði sem sprettur upp úr hugmyndumatferlisfræðinnar

Hlýtarnám (Mastery Learning) Blooms og tillögur Kellers um kerfi einstaklingsfræðslu(Personalized system of instruction- PSI) eru hugmyndir byggðar á kerfisnálguninni. (sjá gagnabúr)



Samhliða hugmyndafræði atferlissinna fer að bera á nýrri hugmyndafræði – Vitsmunahyggjunni eða kenningum Piaget

Upplýsingatækni


Upplýsingatækni


Upplýsingatækni


Upplýsingatækni


Upplýsingatækni


Documents

Kennslufræði-Upplýsingatækni Sólrún B. Kristinsdóttir 12.jan 2001