Kerkesa dhe ligji i kërkesësKerkesa dhe ligji i kërkesës Kërkesa është sasia e produktit që Kërkesa është sasia e produktit që

konsumatorët janë të gatshëm dhe të konsumatorët janë të gatshëm dhe të aftë të blejnë në një kohë, në një aftë të blejnë në një kohë, në një vend të caktuar dhe me një çmim të vend të caktuar dhe me një çmim të dhënë.dhënë.

Sipas ligjit të kërkeses, kur çmimet e Sipas ligjit të kërkeses, kur çmimet e produkteve ulen, sasia që blersit janë produkteve ulen, sasia që blersit janë të gatshum dhe në gjendje të blejnë të gatshum dhe në gjendje të blejnë rritet dhe kur çmimet rriten, sasia e rritet dhe kur çmimet rriten, sasia e kërkuar zvoglohet, me kushtë që kërkuar zvoglohet, me kushtë që faktorët e tjerë të mbetën të faktorët e tjerë të mbetën të pandryshueshëm.pandryshueshëm.

Sasia e kërkuar po ashtu varet nga Sasia e kërkuar po ashtu varet nga një numër i faktorësh të tjerë, ku një numër i faktorësh të tjerë, ku përfshihet numri i popullsisë, të përfshihet numri i popullsisë, të ardhurat e konsumatorëve, shija e ardhurat e konsumatorëve, shija e konsumatorëve si dhe çmimet e konsumatorëve si dhe çmimet e produktëve të tjera.produktëve të tjera.

Në vazhdimë do te paraqesim një shembull nga kërkesa për qumshtë.Në vazhdimë do te paraqesim një shembull nga kërkesa për qumshtë.

Tabela 1. Tabela 1. Kërkesa për qumësht (mijë litra)Kërkesa për qumësht (mijë litra)

Çmimi i një litri Sasia e kërkuar (mija litra)

1.000.900.800.700.600.500.40

45678910

Çmimet i kemi ranguar nga 1 € deri në 40 cent për një litër. Shihet se kur Çmimet janë relativishtë të ulëta, 50 cent për një litër, atëher, atëher konsumatorët do të furnizohen me 9 mijë litra qumshtë ditorë.

Informatat nga tabela. 1- janë përmbledhur në këtë vijë e cila quhet kurba e Informatat nga tabela. 1- janë përmbledhur në këtë vijë e cila quhet kurba e kërkesës (K). Në këtë kurbë shihet relacioni ndërmjet çmimeve dhe sasisë së kërkesës (K). Në këtë kurbë shihet relacioni ndërmjet çmimeve dhe sasisë së kërkuar.kërkuar.

Çmimet

1.00

0.70

0.90

0.80

0.60

0.50

0.40

4 5 6 7 8 9 10 Sasia e kërkuar

Kërkesa

Figura. Kurba e kërkesës për qumësht

Faktorët që ndikojnë në kërkesFaktorët që ndikojnë në kërkes

Ndër faktorët më të rëndësishum qe Ndër faktorët më të rëndësishum qe ndikojnë në kërkesë janë:ndikojnë në kërkesë janë:

11. . Të ardhurat e konsumatoritTë ardhurat e konsumatorit

2. Numri i popullsisë2. Numri i popullsisë

3. Preferencat e konsumatorit3. Preferencat e konsumatorit

4. Çmimet e produkteve të tjera4. Çmimet e produkteve të tjera

KoK1

Sasia e kërkuar

Fig.6 – Zhvendosja e kërkesës

Me rritjen e të ardhurave , numrit të konsumatorëve , preferencave apo çmimeve të produkteve të tjera ,kërkesa e konsumatorëve rritet nga KO në K1. Kërkesa po ashtu do të zvoglohej me zëvendësimin e këtyre faktorëve.

Çmimet

Oferta dhe ligji i ofertësOferta dhe ligji i ofertës

Oferta paraqet sasinë e produkteve Oferta paraqet sasinë e produkteve

që shitësit ofrojnë për çmime të që shitësit ofrojnë për çmime të ndryshme në një kohë dhe vend të ndryshme në një kohë dhe vend të caktuar. caktuar.

Sipas ligjit të ofertës shitësit do të Sipas ligjit të ofertës shitësit do të ofrojnë një sasi më të madhe për ofrojnë një sasi më të madhe për shitje kur çmimet rriten dhe e shitje kur çmimet rriten dhe e kunderta. kunderta.

Në vazhdimë do te paraqesim një shembull nga oferta për qumshtë.Në vazhdimë do te paraqesim një shembull nga oferta për qumshtë.

Tabela 2. Tabela 2. Oferta për qumësht (mijë litra)Oferta për qumësht (mijë litra)

Çmimi i një litri Sasia e ofruar (mija litra)

1.000.900.800.700.600.500.40

10 9 8 7 6 5 4

Nga tabela e ofertës shihet se me çmimin prej 1 € prodhuesit e qumshtit ofrojnë 10 mijë litra qumësht, ndërkaq kur çmimet janë 0.40 cent ata do zvoglojnë sasinë të cilën e ofrojnë në treg.

Informatat nga tabela. 2- Kurba e ofetës tregon se si sasia e ofruar e një produkti Informatat nga tabela. 2- Kurba e ofetës tregon se si sasia e ofruar e një produkti

për një periudhë të caktuar kohore do të ndryshojë me ndryshimin e çmimit të për një periudhë të caktuar kohore do të ndryshojë me ndryshimin e çmimit të

atijë produkti.atijë produkti.

Çmimet

1.00

0.70

0.90

0.80

0.60

0.50

0.40

4 5 6 7 8 9 10 Sasia e kërkuar

Figura. Kurba e ofertës për qumësht

Oferta

Faktorët që ndikojnë në ofertëFaktorët që ndikojnë në ofertë Faktorët më të rëndësishum që ndikojnë në ofertë janë:Faktorët më të rëndësishum që ndikojnë në ofertë janë: 1. Shpenzimet e prodhimit1. Shpenzimet e prodhimit

2. Progresi teknologjik2. Progresi teknologjik

3. Çmimet produkteve të tjera3. Çmimet produkteve të tjera

4. Parashikimet për të ardhmen4. Parashikimet për të ardhmen

5. Numri i shitësve5. Numri i shitësve

Këta faktorë ndikojnë në rritjen e ofertës, e cila shprehet përmesKëta faktorë ndikojnë në rritjen e ofertës, e cila shprehet përmes

zhvendosjes së ofertës.zhvendosjes së ofertës.

Çmimi

Sasia

Oo O1

Çmimi

(a) (b) Sasia

O2 O1

Fig.8 – Zhvendosja e kurbës së ofertës