Klasse voor Leraren 204

Maandblad voor onderwijs in Vlaanderen

klasse.be

204

Meer mannenvoor de klas

LERAAR: EEN VROUWENBEROEP?

CRIMINELE JONGEREN: LAATSTE KANS

EEN OP DRIE LERAREN MET STEMPROBLEEM

HET TRAGE BREIN VAN PUBERS

april 2010

SGOOL IS SAAI

Maandblad voor onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming (Agentschap voor Onderwijscommunicatie)

Nr 204 • april 2010

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.be.Hoofdredactie: Leo Bormans Eindredactie: Nele Beerens en Wouter Bulckaert Beeldredactie: Jo Valvekens Redactie: Patrick De Busscher, Wim De Jonge, Leen Leemans, Jan T’Sas, Annelies Vaneechoutte en Bert VermeulenVormgeving: Mieke Keymis,

Peter Mulders en Tim Sels Sites en multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte TV.Klasse: Elke Broothaerts, Wouter Vanmol en Hans Vanderspikken Lerarenkaart: Hannah El-Idrissi, Kerim Helaut, Geert Neirynck, Anne Siccard, Marc Van Belle en Sonja Van Droogenbroeck Secretariaat Klasse: Sabrina Claus, An Declercq en Souadia El-Moussaoui Publiciteit: Diana De Caluwé Verantwoordelijke uitgever: Jo De Ro – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel

Alle actieve Vlaamse leraren, CLB-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen schooladministratie.Abonnement (10 nummers): 28 euro.Gepensioneerden, terbeschikkinggestelde leraren en individuele studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs.

Groepsabonnementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis (bel 02 553 96 84 of mail [email protected]).

Voor scholen die dat wensen is er ook Yeti (derde graad lager onderwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs tot en met tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde tot en met zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be.

Klasse – Koning Albert II-laan 15 – 1210 [email protected]. redactie: 02 553 96 86Tel. secretariaat: 02 553 96 84Tel. advertenties: 02 553 96 94Tel. lerarenkaart: 02 553 96 95

Ergernis. We discussiëren met

een groep leerlingen. Ze gaan

best graag naar school. Vooral

dan voor de vrienden. De les-

sen? Die zijn meestal ‘saai’.

Verwondering. Op de jon-

gerensites is een van de po-

pulairste zinnen ‘sgool is saai’,

in allerlei variaties van mega- tot turbosaai, van ‘school

sucks’ tot ‘het is gewoon een saaie

hobby’. Spanning is voor buiten

de school. Binnen is het saai.

Verantwoordelijkheid. In het

zesde leerjaar zegt een op de vijf

dat wat ze leren saai en oninteres-

sant is. Een op de drie zegt dat de leraar nooit naar zijn

mening vraagt. Volgens de leerlingen wordt het in het

secundair alleen maar erger. Als de leraar zijn DNA mag

bepalen, staat ‘avontuur’ helemaal onderaan. Mochten

de leerlingen kiezen, stond die eigenschap waarschijnlijk

bovenaan. Moet de school ‘fun’ zijn? Waarschijnlijk niet.

In het Oostenrijkse Linz werd over die vraag zelfs een

internationaal congres gehouden. De deelnemers geraak-

ten er niet uit. Al waren ze het er wel over eens dat het

er luchtiger aan toe mocht gaan. Leraren met gevoel voor

humor blijven het langste bij. Al zijn er eindeloos veel

dingen op te noemen die wel plezierig zijn maar waarbij

je helemaal niets leert. Maar wat als saai wordt ervaren,

wordt ook niet geïntegreerd in de lerende mens. De school

blijft blijkbaar al te vaak een artifi ciële constructie. Een taal

leer je nu eenmaal makkelijker en met meer plezier door

in een taalbad met native speakers te springen dan in een

klas met mensen die de taal ook niet kennen en regeltjes

moeten leren. Het congres kwam tot het besluit dat hoe

authentieker en levensechter het onderwijs is, hoe leer-

rijker én hoe prettiger. Dan wordt plezier ook leerplezier

en vallen er woorden als betekenisvolle ervaring, uitdaging

en motivatie. Confucius wist dat al: wat ik hoor vergeet ik,

wat ik zie onthoud ik, wat ik doe begrijp ik. De uitweg zit

blijkbaar in het begrip ‘fl ow’: de mentale toestand waarbij

je volledig opgaat in je bezigheden. De

voorwaarden daarvoor? Een duidelijk

doel, concentratie, directe feedback

over succes en falen, een intrinsiek

aardige activiteit die voldoende uitda-

gend is en waarvan je voelt dat je ze

onder controle hebt. Dan vergeet je

jezelf en vliegt de tijd voorbij. Het is zowel voor de leerling

als voor de leraar de ideale toestand om plezier te vinden

in de les. Een pleidooi voor actief onderwijs waarin leraar

en leerling geprikkeld worden om zich te smijten. Die fl ow

is ons allemaal gegund.

Hoofdredacteur Klasse

[email protected]

Moet school fun zijn?

38

17

24

20

10

04 NieuwsHoofddoekenverbod voorlopig geschorst.

10 Doe de stemtestEen derde van de leraren heeft last met zijn stem. Een op de vijf heeft een echt stemprobleem. Tien stemtips.

17 “Ik wil uit de gevangenis blijven”Youth At Risk zet probleemjongeren weer op het juiste spoor. Zij slagen waar hulpverlening faalt.

20 TV.KlasseDag en nacht op school

24 Gezocht: mannen voor de klasAcht op de tien onderwijzers is een vrouw. In de lerarenopleiding zitten nauwelijks jongens. Waar zijn de mannen naartoe?

29 SjapoBrossers deeltijds bso maken een fi lm.

30 Dialoog

Weg met het cynisme?

32 De school is geen koekjesfabriekWord mede-eigenaar van je school en houd je passie levend.

34 De lerarenkamerAcademie voor muziek en woord met de sfeer van een café chantant

37 Sjapo

Leer zweefvliegen op school.

38 Het trage brein van pubersGedragen je puberleerlingen zich irritant? Het zijn hun hersenen! Hoe buig je je ergernis om?

41 Zeker Doen

58 Speeltijd

I N H O U D

Zonder stem voor de klas

[INDONESIË] In Jakarta protesteren meer dan dui-zend studenten tegen plannen van de regering om een omstreden bank van het faillissement te redden. De politie trakteert de demonstranten op traangas en het waterkanon. Studentenprotesten leiden soms tot grote maatschappelijke omwentelingen, ook in Indonesië. Studenten vormen er de frontlinie van de publieke opinie. Ze staan tussen de regerende elite en machteloze burgers, hebben baan noch gezin en hebben dus weinig te verliezen. Bovendien krijgen ze vaak de steun van de docenten.

Als de vlag een wapen wordt

©

MAST IRHAM

/BELGA

H E T NI E U W S

4 • Klasse voor leraren

H E T NI E U W S

Klasse voor leraren • 5

BEELD VAN DE MAAND

Kriebels. In je buik en in je hele lijf. Sensoa focust dit jaar op het leuke

van verliefdheid, relaties en seks. Praten met jongeren over seksualiteit is

nog altijd niet vanzelfsprekend. En vaak krijgen de lessen seksuele voorlichting een negatieve toon doordat ze vooral de risico’s van seks benadrukken. Toch is volgens Sensoa een goede relationele en seksuele vorming (RSV) een van de voorwaarden voor een gezond en gelukkig seksueel leven.

Vanaf 6 april download je via de website lesmateri-aal. Jongeren kunnen online ook zelf ideeën opdoen om de Week van de Lentekriebels in hun school te organiseren. En er zijn twee ouderavonden in Gent.

Alle info vind je op www.sensoa.be/rsv.

De Raad van State heeft het hoofd-doekenverbod in het Gemeen-schapsonderwijs (GO!) voorlopig geschorst. Hij oordeelt dat niet het net, maar wel de overheid zo’n verbod moet uitvaardigen. Het is nu aan het Grondwettelijk Hof om te beslissen of de Onderwijsminis-ter via een decreet de knoop moet doorhakken.

De schorsing van het verbod komt er na een klacht van het platform Baas Over Eigen Hoofd (BOEH!). Intussen verandert er echter niets. De schorsing van de Raad geldt niet voor scholen die al een verbod hadden, maar enkel voor de

scholen die door de beslissing van het GO! een verbod zouden moeten invoeren. “Wij blijven in elk geval bij onze plannen om het hoofd-doekenverbod in te voeren vanaf 1 september 2011”, zegt het GO!.

CHRONOLOGIE VAN HET HOOFD-DOEKENVERBOD:1 september 2009: de athenea in Antwerpen en Hoboken verbieden het dragen van een hoofddoek. Meisjes voelen zich beknot in hun godsdienstbeleving en trekken naar de Raad van State. Volgens een advies aan de Raad van State is het niet aan individuele scholen om zo’n zwaarwichtige beslissing

te nemen, maar aan het scholen-net (in casu het GO!).

11 september 2009: het GO! beslist om het hoofddoekenverbod in te voeren vanaf 1 september 2010. Na enkele maanden blijkt die timing te snel en wordt 1 septem-ber 2011 de begindatum.

18 maart 2010: na een nieuwe klacht schorst de Raad van State voorlopig het hoofddoekenverbod. De auditeur stelt dat het niet aan het scholennet is maar aan het parlement om te beslissen of zo’n verbod kan. Dat moet het Grond-wettelijk Hof nu uitmaken.

Hoofddoekenverbod voorlopig geschorst

WEEK VAN DE LENTEKRIEBELS

[26 – 30 april]

Drugpreventieprogramma’s hebben soms een te-genovergesteld effect. Ze leggen te veel de nadruk op productinformatie en maken daardoor jongeren nieuwsgierig. Ook goedbedoelde, zelfgemaakte lespakketten hebben meestal geen of het verkeerde effect. Dat blijkt uit onderzoek van European Drug Abuse Prevention (EU-Dap). De meest effectieve programma’s combineren sociale vaardigheden, nor-matieve opvoeding en productinformatie en passen in het drugbeleid van de school.

Unplugged, een preventieprogramma ontwikkeld door De Sleutel, werd getest bij 7000 jongeren tus-sen 12 en 14 jaar. Vier maanden na de lessen was het cannabisgebruik met 23 procent gedaald. De effecten waren een jaar later nog merkbaar.

Lees meer over Unplugged, over het Europese onderzoek en drugpreventiebeleid. Check hoe effectief het in jouw school is.

www.klasse.be/leraren/bijlage

Jongeren nemen drugs door foute drugpreventie

H E T NI E U W S


Tweehonderd leraren vulden de lege tekst-ballon van deze cartoon van Klasse-tekenaar Camp in. Zij winnen elk twee posters met de beste cartoons uit 20 jaar Klasse. Camp zelf vond de inzending van Ervé Lefevre uit

Oudenaarde de beste. Hij krijgt een gesigneerd, ingelijst exemplaar van ‘zijn’ cartoon.

Voelen jongeren zich veilig op school? En waar zijn ze bang voor? Met die vragen trok Anjuli Van Damme (UGent) naar 547 leerlin-gen van het tweede jaar secundair onderwijs. De leerlingen moesten aangeven of ze het voorbije jaar al of niet slachtoffer waren geweest van pesterijen, bedreigingen, schoppen of slagen, seksuele bemerkingen, vandalisme. Ze moesten ook aange-ven hoe (on)veilig ze zich voelden op school. 40 procent van de leerlingen heeft het gevoel dat hun iets zou kunnen overkomen op school. Bijna 60 procent voelt zich niet altijd op

zijn gemak bij sommige leraren. Bijna de helft mijdt bepaalde plekken op school. Vooral de kans om gepest te worden schatten ze hoog in. In totaal voelen ruim vier op de tien leerlingen zich in hoge of zeer hoge mate onveilig op school. Leerlingen die al eerder iets overkwam, voelen zich het meest onveilig. Of leerlingen zich veilig voelen hangt ook van de school af. Een negatief sociaal schoolklimaat blijkt nefast.

‘Onveiligheidsbeleving en slachtofferschap van geweld op school’ – Met dit onderzoek haalde Anjuli Van Damme (Universiteit Gent) de shortlist van de Klasseprijs-Vlaamse Scriptieprijs 2009. Thesis en synthese vind je op www.scriptieprijs.be.

Brokken

Vier op de tien voelen zich onveilig op school

7 procent van de vieren vijfjarigen kan wel goed praten, maar heeft moeite met de ongeschreven regels voor gesprekken. Dat blijkt uit een onderzoek aan de Radboud Universiteit Nijmegen. De kinderen weten niet hoe je iemand aanspreekt, hebben moeite met de logische volgorde in een verhaal of kijken hun gesprekspartner onvoldoen-de aan. Ouders en leraren hebben het gesprekgebrek vaak niet in de gaten. Noch-tans hebben die kinderen tien keer zo vaak gedrags-problemen en lopen ze grote kans op een latere diagnose voor ADHD, autisme of een taalstoornis.

Gesprekgebrek


FOCUS

MÉÉR ONDERWIJSNIEUWS? ELKE WOENSDAG KANT-EN-KLAAR IN JE MAILBOX.

Ben je leraar, CLB-medewerker, opvoeder ...?Abonneer je op de nieuwsbrief van LERARENDIRECT of lees het nieuws op www.lerarendirect.be.

Ben je directeur of secretariaatsmedewerker?Abonneer je op de nieuwsbrief van SCHOOLDIRECT of lees het nieuws op www.schooldirect.be.

★ DOORLICHTING JANUARI – JUNI 2009• Leerplandoelen en eindtermen realiseren

is een pijnpunt in alle onderwijsniveaus: het is de meest genoemde reden voor een gunstig advies beperkt in de tijd.

• Veiligheid en regelgeving opvolgen gaan erop vooruit in het basisonderwijs.

• CLB’s blijven het moeilijk hebben om tot schoolspecifi eke en doelgerichte afspraken te komen met de school via het beleidsplan of -contract.

• Geen enkele school kreeg een ongunstig advies.

Onderwijsspiegel 2009: het jaarverslag van de inspectie

GUNSTIG ADVIES

GUNSTIG ADVIES

BEPERKT IN DE TIJD

BASISONDERWIJS 115 83

SECUNDAIR ONDERWIJS 27 68

DEELTIJDS KUNSTONDERWIJS 4 8

VOLWASSENENONDERWIJS 1 8

CLB 1 3

★ S CHOOLLOOPBAANBEGELEIDING: MÉÉR DAN HULP BIJ STUDIEKEUZE

• Het basisonderwijs focust op competentie-ontwikkeling, het secundair op informeren over keuzemogelijkheden.

• Leerlingen en ouders vinden welbevinden en tijd nemen belangrijker dan een vlekkeloze loopbaan.

• Voor leerlingen en ouders is de hamvraag: wat is de goede keuze voor welke leerling?

• Scholen organiseren activiteiten om leer-lingen hun talenten en interesses te laten ontdekken, maar die zijn doorgaans te vrijblijvend.

De volledige Onderwijsspiegel 2009 vind je op www.onderwijsinspectie.be (‘publicaties’).

★ FUNCTIEBESCHRIJVINGEN IN BO EN DKO: VEEL WERK, MAAR GOED VOOR DE KWALITEIT

• Slechts de helft van de functiebeschrijvingen is ge-individualiseerd. Slechts een derde is opgesteld door het personeelslid zelf samen met de eerste evaluator, hoewel dat decretaal verplicht is.

• In twee derde van de gevallen stelt de scholen-gemeenschap of het schoolbestuur functiebeschrij-vingen op basis van een algemeen model op. Planlast is de meest genoemde reden.

• Bij de helft staan er geen persoons- of ontwikkelings-gerichte doelstellingen in de functiebeschrijving, maar gaat het vooral over de hoofdtaak en school-gebonden opdrachten.

• De helft van de personeelsleden had nog geen functio neringsgesprek.

H E T NI E U W S


DE STERREN

[VERENIGDE STATEN] De Amerikaanse scholier Blake J. Robin kreeg net als zijn medeleerlingen een laptop van zijn school. Leuk, tot hij merkte dat die uitgerust was met een ingebouwde webcam die van op afstand bediend kan worden. De school zou de camera’s ook echt gebruikt hebben om in de kamers van de studen-ten te gluren.

De zaak kwam aan het licht toen Blake een straf kreeg voor ‘ongepast gedrag bij hem thuis’. De directeur gebruikte als bewijs een foto, genomen van op Robins laptop. Veel gestoorder kun je het niet bedenken, vinden de leerlingen. Iedereen trekt zich wel eens terug in zijn kamer, al was het maar voor een Zumbanummer voor de spiegel of om luchtgitaar te spelen.

Robin en zijn klas maken er nu een rechtszaak van. Ze klagen de directeur aan. Het schoolbestuur geeft toe dat de camera’s inderdaad geïnstalleerd zijn, maar ontkent dat ze die ooit gebruikt heeft op een ongepaste manier. Het systeem op de laptops dient om gestolen en uitgeleende computers te kunnen lokaliseren. De school heeft de webcams voorlopig uitgeschakeld.

Mag de school camera’s plaatsen? Mag een school haar leerlingen fi lmen? Moet elke leerling op de klasfoto?

Mogen leraren of directieleden in de spullen van leerlingen kijken? Op die en nog veel meer vragen vind je een antwoord op de site van de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) – www.vsknet.be.

Bestel of download de Gids voor leerlingen op www.ond.vlaanderen.be/gidsvoorleerlingen

Big Brother op school

Daar is de lente[INDIA] In Chennai vieren meisjes ingesmeerd met ge-kleurd poeder Holi. Dat is een jaarlijks hindoeïstisch feest in de maand maart. De hindoes vieren met dat kleurenfestival het begin van de lente.

© REUTERS/Babu Babu


INTERNATIONAAL

©

Corbis

Meer dan 30.000 Vlaamse leraren sukkelen met hun stem

Een derde van de leraren heeft last met zijn stem. Een op de vijf heeft

zelfs een echt stemprobleem. In Vlaanderen zou het om 30.000

tot 50.000 leraren gaan. “Stemtraining hoort daarom thuis in

elke lerarenopleiding”, reageert logopedist en onderzoeker

Bernadette Timmermans (Vrije Universiteit Brussel en Rits-

Erasmushogeschool Brussel). Met nieuw experimenteel

onderzoek verbetert ze de stemkwaliteit van 75 procent van

haar studenten. Hoe doet ze dat en hoe kunnen leraren hun

stem sparen?


Bernadette Timmermans:

Een op de vijf wordt hees

Hoeveel leraren hebben problemen met hun stem?Bernadette Timmermans: “Wereldwijd

heeft gemiddeld minstens een op de drie lera-ren soms tot vaak stemproblemen, en hun aan-tal neemt in alle westerse landen toe. Neder-landse onderzoekers ontdekten dat meer dan de helft van de leraren geregeld last heeft met zijn stem. Een Zwitsers-Iers onderzoekersduo stelde in 2008 permanente stemproblemen vast bij meer dan een kwart van de door hen ondervraagde leraren; slechts een op de vijf heeft er geen. En in Finland zijn de sympto-men voor stemproblemen bij leraren in twaalf jaar tijd zowel verergerd als toegenomen. Bij ons spreekt recent onderzoek over een leraar op de drie met stemproblemen. Uit onderzoek in het Antwerpse blijkt dat leraren die aan stemloosheid lijden gemiddeld negentien da-gen per jaar afwezig zijn. Het probleem is dus bijzonder groot.”

In de statistieken van Volksgezondheid komen stemproblemen nochtans nauwelijks voor. Lera-ren blijken vooral met ziekteverlof te zijn wegens psychosociale aandoeningen en rugklachten.

Bernadette Timmermans: “Tot voor kort er-kende de verzekering stemproblemen niet als beroepsziekte en dus gaven leraren ze niet als reden op voor ziekteverlof. Daarom lijkt het in de statistieken alsof leraren nauwelijks stem-problemen zouden hebben. Gelukkig worden stemproblemen sinds 2005 in alle EU-landen offi cieel als beroepsziekte erkend. Ze worden nu dus wel degelijk ernstig genomen.”

Welke stemproblemen duiken het meest op bij leraren?

Bernadette Timmermans: “Stemverlies en keelontsteking, beide door overbelasting. Vooral vrouwelijke leraren hebben er last van:

leraren met stemverlies of zelfs stemloosheid zijn voor 82 procent vrouwen, bij ontsteking van de stembanden en/of strottenhoofd is dat 75 procent. Dat komt doordat vrouwen van na-ture hoger praten; ze forceren hun stem mak-kelijker.”

Hebben vooral oudere leraren stemproblemen?Bernadette Timmermans: “Niet helemaal.

Het aantal stemproblemen bij leraren piekt tussen 20 en 25 jaar en bij de groep van 45- tot 50-jarigen. De 45- tot 50-jarigen klagen het meest over stemproblemen. Die treden duide-lijk op na langdurige (over)belasting. Twinti-gers met stemproblemen kunnen veroudering of slijtage niet als reden inroepen. Ik vrees dat hun stem vaak gewoon ongeschikt is voor een spreekberoep.”

Moet de stem van een leraar constant in topvorm zijn? Iedereen is wel eens hees, dat waait toch over.

Bernadette Timmermans: “En toch. Leer-lingen verstaan een onzuiver klinkende stem moeilijker. In een Brits experiment presteer-den honderd lagereschoolkinderen beter toen ze opdrachten kregen van een leraar met een heldere stem dan van een leraar met een hese stem. Licht of zwaar hees zijn, maakt op dat punt niets uit. Leraren mogen dus niet wachten tot ze hun stem helemaal kwijt zijn voor ze naar de dokter of de logopedist stappen.”

Je onderzocht de stem van 120 aspirant-leraren. Jonge mensen. Hoe groot zijn de problemen in die groep?

Bernadette Timmermans: “Een vijfde van deze 120 studenten heeft last met zijn stem of zelfs al een stemprobleem. Dat is meer dan ik had verwacht. Tijdens hun opleiding komen ze

‘Stemproblemen bij leraren’, onderzoeksproject van de Universitaire Associatie Brussel door prof. Linda Van Looy en Bernadette Timmermans, m.m.v. logo-pedisten Yannick Coveliers en Lotte Six - [email protected]


daar nog mee weg, maar zodra ze vol-tijds voor de klas staan en hun stem intensiever gebruiken, hebben ze prijs. In 2004 toonde de Nederlandse onderzoeker de Jong aan dat 90 pro-cent van de leraren die stemproble-men hadden tijdens hun opleiding, la-ter in hun carrière ook stemproblemen kregen.”

Studenten gebruiken hun stem lang niet zo intensief als leraren. Waarom hebben ze er dan zoveel last mee?

Bernadette Timmermans: “Veel studenten beseffen niet dat ze hun stem verkeerd gebruiken: ze spreken

met veel druk op nek en keel, ze roe-pen te veel, ze gaan te hoog praten als ze hun stem verheffen ... Als je zoiets heel vaak doet, krijg je gegarandeerd stemproblemen. Als je dan niet tijdig ingrijpt en een goede adem- en stem-techniek aanleert, krijg je stemband-knobbeltjes of een poliep. Dan is het opereren en logopedie volgen.”

In het voormalige Oost-Duitsland wer-den alle mensen die een stemberoep wilden uitoefenen, vooraf gescreend. Was hun stem niet goed genoeg, dan mochten ze dat beroep niet leren. Moe-ten wij dat ook gaan doen?

Bernadette Timmermans: “Nee, je kunt een stem verbeteren. Elke le-rarenopleiding zou de stemmen van haar studenten moeten screenen en trainen, maar voor zover ik weet, is een module stempreventie enkel aan de universiteit waar ik lesgeef een verplicht onderdeel voor alle aspirant-leraren.”

Via experimenten ging je na hoeveel tijd lerarenopleiders hierin zouden moeten investeren.

Bernadette Timmermans: “Dat valt best mee. De meest rendabele aanpak bestaat uit drie uur theorie, drie uur praktijk in kleine groepen van twin-tig studenten en individuele coaching van een halfuur. Dan gaat de globale stemkwaliteit er bij 75 procent van de groep duidelijk op vooruit. Wij doen nu nog iets meer: drie uur theorie en zes uur praktijk in kleine groepen. Als onze studenten op stage gaan, raden we ze aan een les van zichzelf op te nemen en zichzelf te (her)beluisteren. Ze schrijven een refl ectieverslag over hun stemgebruik en wat ze hieruit le-ren. Mijn hypothese is dat hun stem-gebruik er nog op vooruit zal gaan.”

Wat is je conclusie?Bernadette Timmermans: “Je hoeft

niet zo gek veel lesuren te investeren in stemtraining. Het meeste kun je zelfs in groep. Individuele screening en de eindevaluatie vragen meer energie; je moet immers elke student gehoord en getest hebben. Studenten die in het begin al stemproblemen hebben, móet je doorverwijzen naar een neus-, keel- en oorarts en een lo-gopedist. Die lost problemen op maar kan jongeren die een stemberoep willen uitoefenen daar ook op voor-bereiden. Mocht dat in alle lerarenop-leidingen gebeuren, je zou een enorm effect zien.”

Info: ‘Meer stem voor leraren’. Elke Vlaamse lerarenopleiding ontvangt samen met deze Klasse dertig brochures. Je kunt ze ook gratis downloaden via www.vub.ac.be/IDLO.

Bekijk het fi lmpje ‘Doe de stemtest’ op www.tvklasse.be.

©

Luc Daelemans

LERAREN SUKKELEN MET HUN STEM


“Ik was altijd hees, zeker als ik verkouden was. Bovendien liepen mijn nekspieren vast door daar te veel spanning op te bouwen bij het praten. In 2004 ben ik anderhalve maand buiten strijd geweest. Ik kreeg er geen woord meer uit.

Ik ben geboren met stem band-atrofi e: te veel ruimte tussen de stembanden. Het enige wat je kunt doen, is je stembanden

zoveel mogelijk trainen. Ik volgde logopedie en nascholing over stembeheersing. De tips die ik daar meekreeg, heb ik altijd op zak.

Voor zestig euro kocht ik een stemversterkertje op batterijen, zo’n heuptoestel dat museumgid-sen vaak dragen. Het microfoon-tje steek je achter je oor. Omdat ik biologie geef, noem ik het mijn biobabbelbox. De leerlingen vin-den het best cool, en het werkt. Vroeger kon ik na vijf of zes uur lesgeven helemaal hees zijn. Nu niet meer.”

“Ik gaf nog maar pas les of ik kreeg al problemen. Ik overbe-lastte mijn stem en gebruikte ze verkeerd. Ik zette te veel druk op de keel, ademde niet vanuit de buik en dus niet diep genoeg. Na enkele weken was ik al hees. Elke vakantie was nodig om mijn stem weer in de juiste plooi te krijgen, maar op de duur had ik zelfs geen stem meer. De dokter stelde een stembandknobbel vast en verwees me door naar een logopedist.

Uiteindelijk ben ik geopereerd. Ik volgde drie keer per week logope-die en nam de hele zomervakantie rust. Maar in september was ik nog altijd erg hees. Een andere lo-gopedist benaderde mijn probleem ruimer: hoe leef je, hoe adem je, wat houdt je bezig? Zij leerde me bewuster omgaan met mijn stem.

Van de grootste stemproblemen ben ik twee jaar lang verlost geweest. Ik geef ook minder klas-sikaal les, dat helpt. Hees ben ik soms nog wel, maar ik heb het beter onder controle.

Ik heb geleerd hoe belangrijk rust is voor je stem en hoe nefast stress is. Je moet bewust op je spreken letten, veel water drinken en eventueel stembandsmeerders halen bij de apotheker. En vooral: niet roepen! Als mijn leerlingen rumoerig zijn, stop ik met praten en laat mijn ogen spreken.”

Lut De Broeck (49)leraar biologie • aangeboren stembandatrofi e

Tinne Geens (39)leraar economie • hees van bij de start

Voor de klas met mijn biobabbelbox

Minder klassikaal lesgeven helpt

©

Luc Daelemans

©

Luc Daelemans


LERAREN SUKKELEN MET HUN STEM

“Je toonhoogte mag niet stijgen als je luider praat”, bezweert Ber-nadette Timmermans. “Spreek op je eigen toonhoogte, niet te hoog en niet te laag.” Dat is haar belangrijkste advies voor elke leraar.

Tien andere tips:

1. Als ’s morgens je stem ‘slecht op gang’ komt, drink dan iets voor je gaat praten.

2. Praat in een rustige omge-ving. Probeer niet boven lawaai van stofzuiger, radio of tv uit te komen.

3. Zingen kan slecht zijn voor je stem als je vaak veel te hoog, te hard of schreeu-wend zingt.

4. Ben je verkouden, praat dan niet te veel en schreeuw zeker niet. Ga niet fluiste-ren. Verzorg je stem: damp dagelijks.

5. Probeer alleen door je neus adem te halen, niet door je mond. Houd je mond dicht als je niet praat.

6. Bij kriebels in de keel: slik een paar keer of drink een slokje water. Kuchen of je keel schrapen is niet goed voor je stem.

7. Roep niet van ver, maar kom dichterbij als je iets wilt zeg-gen. Forceer je stem niet.

8. Schreeuw of gil niet als je aan het voetballen bent of in een zwembad bent. Fluit liever op je vingers of vraag/koop een fluitje.

9. Let op je voeding, eet nooit vlak voor je gaat slapen.

10. Stress en vermoeidheid zijn echte stemkillers. Probeer ze niet te overstemmen.

“Zes of zeven jaar geleden viel mijn stem weg. Ik ging naar een neus-, keel- en oorarts en raadpleegde een logopedist. Niet alleen gebruikte ik mijn stem verkeerd, mijn stembanden bleken niet zo goed op elkaar aan te sluiten. Daardoor verlies ik veel lucht en heb ik weinig basklanken. Luid praten is moeilijk. Dan ga ik al gauw hoger spreken. Dat is heel slecht voor je stem.

Drie maanden lang, twee keer per week, zat ik bij de logopedist: adem-halingsoefeningen, uitspraakoefenin-gen, mijn mond meer opentrekken, uitleg over hoe we precies spreken en huiswerk. Als je leerlingen rumoerig zijn, probeer je daar bovenuit te ko-men. Maar niet te luid praten is een betere tactiek. Bovendien straal je rust uit. Andere trucs: rustpauzes inbou-wen en de leerlingen zelfstandig aan het werk zetten.”

“De voorbije vijf jaar had ik vaak een keelontsteking. Vorig schooljaar had ik het echt goed te pakken. Drie weken lang had ik pijn. Ten slotte viel ook mijn stem weg. Volgens de logo-pedist heb ik mijn stem altijd verkeerd gebruikt: druk zetten op de keel in plaats van vanuit de buik te spreken. Het voelde aan alsof ik voortdurend mijn stem forceerde, maar ik deed er niets aan.

Mijn stem is nu weer min of meer oké, maar het blijft levenslang opletten. Ik heb drie dingen geleerd: ademhalen en spreken vanuit de buik, altijd een rechte houding aannemen bij het spreken en geregeld water drinken. Soms leg ik mijn hand op mijn buik om dat niet te vergeten, want een automatisme is dat ‘buikspreken’ lang nog niet. En ik volg nog altijd logope-die. Ik vind het een groot gemis dat de huidige lerarenopleiding zo weinig aandacht besteedt aan stemgebruik.”

DE HYPERTIP: PRAAT NOOIT HOGER

Jan Everaert (46)leraar Frans en godsdienst • na vijftien jaar plots zonder stem

Veerle De Bruyn (27)leraar wiskunde en aardrijkskunde • vijf jaar keelpijn

Soms leg ik mijn hand op mijn buik

Van zachtjes praten worden ze ook stil

©

Luc Daelemans

©

Luc Daelemans


advertentie

“‘Stop met stelen’, zeggen ouders, vrienden, leraren, opvoeders, hulpverleners,

de jeugdrechter, cipiers ... Maar op gasten als ik heeft dat geen vat.” Toen M. in de

jeugdgevangenis van Everberg zat, kwamen de vrijwilligers van Youth At Risk (YAR)

langs. Elf maanden later woont hij in zijn eigen studio. Leraar Kirsten Neyens is

YAR-coach. Ze neemt de ervaring mee naar haar klas.

Ik wil uit de gevangenis blijven

Youth At Risk slaagt waar hulpverlening faalt

Hoe kwam je met YAR in contact?M: “In de jeugdgevangenis van Everberg. Over mijn toe-

komst wist ik maar één ding zeker: ik wou nooit meer naar de gevangenis. Maar hoe moest ik dat aanpakken? Ik had geen huis, geen geld, enkel de kleren die ik droeg. Toen de mensen van YAR langskwamen, dacht ik: ik doe mee maar stop als

het niets voor mij is. Ik wou aan de jeugdrechter tonen dat ik iets van mijn leven wou maken.”

Kirsten Neyens: “Een dochter van een collega was al YAR-coach, zij kwam daarover vertellen op school. Toen ze me vroegen om het ook te worden heb ik toegehapt. Dit engagement zorgt voor een mooie aanvulling bij mijn job als leraar Nederlands en Duits.”

Voor je in YAR stapt, moet je zes dagen op kamp.M: “Je vertrekt op een soort bosklassen,

in een mooi gebouw met veel groen errond.Een verademing na de gevangenis. Alles verloopt in een Oprah Winfrey-talkshowsfeer. Je zit met twintig jongens en meisjes in een kring, daar-achter staan vrijwilligers. Wie iets wil zeggen, staat op en krijgt applaus. Na de instellingen en de jeugdgevangenis doet dat deugd. De be-geleiders zorgen voor een positieve sfeer.”

©

Katrijn Van Giel

Hoe kwM:

komstgevanhuis, gvan Y

hetik i

YAzeDm

©Katrijn Van Giel

Kirsten Neyens


Kirsten Neyens: “Een keer per maand komen alle coaches samen en dan krijgen wij heel wat positieve feedback van de vaste YAR-mensen. Dan besef je zelf hoeveel deugd het doet om een compliment te krijgen. Daar kunnen we in onderwijs nog veel van leren. Sanctioneren we niet te vaak slecht gedrag , en vergeten we niet het goede gedrag te belonen? De mensen van YAR prenten ons in om als coach nooit te oordelen over wat de jongere je vertelt. In onderwijs doen we dat wél: we zijn bijna dagelijks bezig met punten geven en drukken vooral de zwakkeren telkens weer met hun neus op de feiten dat ze het niet zo goed doen. Ik probeer daar in mijn les-sen op een bescheiden manier iets aan te doen. Ik werk met een belonings-systeem. Leerlingen kunnen een ‘Das gefällt mir’-stempel winnen wanneer ze het maximum van de punten beha-len op taken en toetsen. Drie stempels leveren een extra punt op voor het dagelijks werk. Dat geeft ze zin om succes ervaringen na te jagen.”

Je krijgt de kans je levensverhaal te ver-tellen. Is dat confronterend?

M: “Bijzonder. Stoere gasten heb ik als een kind zien huilen. Misschien heeft nog nooit iemand écht naar hen geluisterd. Ik heb vooral veel levens-wijsheid opgedaan. Van ’s ochtends vroeg tot middernacht hameren ze erop dat je je leven zelf kunt bepalen. Als je van jezelf zegt dat je een dief bent, dan gedraag je je ook zo. Je moet dat doorbréken en je verhaal uit het verleden achter je laten. Op het kamp heb ik geleerd om fouten in te zien, de consequenties van die fout te dragen en de fout in het vervolg te vermij-den.”

Kirsten Neyens: “Ik heb het meest geleerd over je engageren. Als je ‘ja’ zegt, moet dat een onvoorwaardelijke ‘ja’ zijn en geen ‘ja, maar’. Dat leert me hoe je bijvoorbeeld met huiswerk om-gaat. Vroeger zei ik: ‘Jullie leveren dat werk tegen morgen in, oké?’ Is dat een afspraak? Nee, ik leg gewoon iets op. Nu herformuleer ik het zo: ‘Zijn jullie zeker dat jullie het huiswerk morgen

kunnen inleveren?’ Ik leg de bal in hun kamp. Als ze hun huiswerk toch niet maken, dan kan ik hen wijzen op de keuze die ze gemaakt hebben.”

Uiteindelijk krijg je op het einde van het kamp een persoonlijke coach.

M: “Dat is een vrijwilliger die je de volgende negen maanden bijstaat. Dat zo’n vrijwilliger dat wil doen zonder daar ook maar één euro voor te krij-gen, vind ik straf. Voordien kende ik alleen betaalde hulpverleners. In hen ben ik mijn vertrouwen totaal kwijt-gespeeld. Vrijwilligers zijn ménsen. Je hebt iemand nodig die objectieve commentaar geeft op wat je doet. Mijn coach zei nooit dat ik iets goeds of fouts deed. Hij vroeg wel altijd: ‘Ben je zeker dat je het wilt?’ Vergelijk zo’n coach met wat ouders doen als je opgegroeid bent. Die hoeven ook niet meer elke dag alles voor je te doen, maar als je ze nodig hebt, kun je wel op hen rekenen.”

Kirsten Neyens: “Door je werk als coach besef je dat je eigen ‘gelukkige jeugd’ pure luxe is. Ik heb alle kansen gekregen en deze jongeren verdienen dat ook. Dat is mijn engagement. Ik heb ook geleerd dat je als leraar niets vanzelfsprekend mag vinden. Vraag leerlingen niet zomaar om een taak met de computer te maken. Als coach moet je voldoende afstand houden van de jongere. Intuïtief ben ik noch-tans geneigd om net heel dichtbij te komen. Maar je bent geen surrogaat-moeder of beste vriendin van de jon-gere die je coacht.”

Tijdens de YAR-periode moet je zelf drie levensdoelen bepalen.

Kirsten Neyens: “Ik heb een jong meisje begeleid. Zij heeft haar drie doelen gehaald. YAR is een bijzonder effectieve manier van hulpverlening. De valkuil is om niet alles in de plaats van de jongere te willen doen. Op een gegeven moment wilde zij een cv op-stellen. Ik had kunnen zeggen: ‘Geef hier, ik maak wel een mooi cv op mijn computer voor je.’ Als leraar maken we ook veel te snel de fout om de op-lossing zelf te geven. Heeft een leer-

ling niet veel meer baat bij het zelf vin-den van een oplossing?”

M: “Ik wilde een eigen studio, een job en geen contact meer met de poli-tie of het gerecht. Die studio bleek het moeilijkste. Anderhalve maand ben ik daarmee bezig geweest. Huisbazen zeiden dat ze liever een Belg hadden, liever geen jonge huurder, iemand met vast werk ... Ik woonde toen noodge-dwongen in de gesloten instelling van


Mol. Bij mijn ouders kon ik niet meer terecht. Ik neem ze dat niet kwalijk. Zo moest ik leren voor mezelf in te staan. Uiteindelijk heb ik een kamer gevonden. Via een interimbureau heb ik werk gevonden. Afwassen. Dat doe ik liever dan opnieuw te stelen. Ik heb nog veel plannen. Ik wil een avond-cursus volgen in de kokschool en wie weet begeleid ik binnen enkele jaren wel jongeren die het spoor in hun le-ven even kwijt zijn.”

De missie van Youth At Risk sluit nauw aan bij onze taak als leraar: ‘Jongeren laten ervaren dat ze vanuit hun eigen verantwoordelijkheid keuzes kunnen maken’. De onderliggende methodiek steunt op vertrouwen, erkenning, waardering, inzet en gemeenschapsgevoel. Met aandacht voor bezinning en refl ectie om wat je leert ook werkelijk te kunnen integreren in wie je bent.

Wil je ook vrijwillig YAR-coach worden? Meld je aan via www.yarvlaanderen.be.

YOUTH AT RISK SLAAGT WAAR HULPVERLENING FAALT


“Dag en nacht op school!”

“De camera heeft altijd gelijk”

©

Katrijn Van Giel

©Katrijn Van Giel

T V. K L A S S E


www.tvklasse.be Extra kijktips

De Truc: Klaar met schoolwerk?

Toon ziet de berg huistaken en lessen vaak niet zitten. “Plannen is niet zijn sterkste kant”, zegt papa Koen. “Daar heeft hij hulp bij nodig.” Nu brengen ze samen structuur aan in zijn agenda. Hoe doen ze dat?

Het Labo: Structuur op je bord

Kevin wil een leraar worden met sterke vak-kennis en boeiende lessen. Hij volgt het tweede jaar in de lerarenopleiding. Tijdens zijn oefenles kijken de camera’s van TV.Klasse mee. Span-nend. De vaklector geeft nadien drie tips om zijn lessen nog beter te maken.

Strafwerk: Ambras in de turnklas

Leerlingen kunnen veel leren door in de spiegel te kijken. Maar hoe houd je hun die spiegel voor? Gregory geeft lichamelijke opvoeding. Hij neemt een camera mee. Onder het motto ‘Zie jezelf eens bezig’ wagen zijn leerlingen de sprong. Straf!

Op de hielen van ... de opvoeder

Mijke en Tino zijn opvoeder in een internaat. De deur tussen school en internaat is dun. De leerlingen moeten er zich thuis voelen. Maar de school is nooit ver weg. Volg een dag én een nacht het leven van opvoeders in het internaat. Wanneer slapen zij zelf?

Doe de stemtest

Een derde van de leraren heeft last met zijn stem. Een op de vijf heeft zelfs een echt stem-probleem. Hoe spaar je je stem en wanneer is luid spreken gevaarlijk? Vier tips om stempro-blemen te voorkomen in de klas. Stemcoach Bernadette Timmermans geeft uitleg.

1’15”

1’35”Af . 2

Af . 6

Af . 8

8’30’’

7’19’’

Af . 16

LEER ME PRATENVan het begin naar het einde van een zin: een eindeloze weg. Althans voor stotte-raars. In de beklijvende do-cumentaire Help me to speak breken openhartige, stotte-rende kinderen uit hun soci-ale isolement.


OLD SCHOOL SCHOOL-TVWaar je ook bent, wat je ook doet, kijk rondom je: het mot-to van de Britse schooltelevi-sie in de jaren ‘70 en ‘80. Maar Look around you is ook een wonderlijke hommage aan én een heerlijke parodie op die old school schooltelevisie.


“ Ze noemen me satanist” “In onze school loopt een gothic rond en ik ben er bang van”, geeft een leraar toe. “Maar eigenlijk weet ik niets over gothics.” Kijk in deze reeks naar wat er achter de façade schuilt. Jolien (17) is gothic. Voor haar is het een manier van denken, weg van de mainstream.

INTIEM

3’25”


advertentie

advertentie

“Ik moest altijd de bal van het dak halen”, zegt meester Kris van het vierde leerjaar in

Woluwe. Hij heeft het dan over zijn begin-jaren als leraar in een basisschool met enkel

vrouwelijke collega’s. “Nogal snel en ongevraagd kwamen alle praktische klusjes mijn richting uit.”

Nu geeft Kris les in een school met vier mannen en vier vrouwen. Directeur Bob Delafaille zorgt voor

een overwicht aan Y-chromosomen. “Die man-vrouw-verhouding is een bijkomende troef, besef ik. Maar zijn

we daarom een betere school?”

ERSATZPAPADirecteur Delafaille vermoedt dat vooral kinderen die

een moeilijke relatie met hun papa hebben deugd kunnen hebben van een meester voor de klas: “Maar

natuurlijk moet je als leraar je professionele afstand bewaren. Je mag nooit een ersatzpapa worden.”

Juffen Ilse, Anouk, Sara en Katleen zijn blij dat ze in Woluwe in een gemengd team mogen werken.

Of komt dat omdat ze allemaal voetbalervaring hebben? Schrikt de soms moeilijke Brusselse

context vrouwen af en worden mannen er net door aangetrokken? Volgens meester Steven

van het tweede leerjaar hebben mannen een iets strengere aanpak: “Vrouwen

gooien vaker hun gevoelens in de strijd door eens een knuffel te geven, man-

nen moeten het meer van woorden en mimiek hebben.”

PIZZAPAPA“Wij kunnen perfect zonder man”, zegt juf Nathalie van de mini’s (eerste en tweede kleuterklas) fel. In leefschool De Grasmus in Leuven is er geen man voor het bord te be-speuren. Enkel de leraar bewegingsopvoeding is een man. “Al zou de soms relativerende en humoristische invloed van een man goed zijn voor onze gesprekken. Vrouwen drammen soms door en vatten dan alles veel te ernstig op.” Toch hangt er geen ‘mannen verboden’-bordje in de Leuvense school: “Wij zijn een leefschool: we betrekken veel ouders en externen bij de lessen. Zo komt er een papa pizza’s bakken, een andere geeft uitleg over computers. En ook voor onze kunstprojecten komen er mannen naar de school. Na één les zijn ze unaniem: ze wisten niet dat lesgeven zo moeilijk is. Mijn vriend is net als ik aan de lerarenopleiding begonnen maar hij haakte af. Hij kon het lawaai niet aan en had niet vol-doende geduld. Hebben vrouwen misschien een hogere tolerantiedrempel?”

MACHOTIMEOpvallend minder jongens studeren af aan de lerarenopleiding (een verhouding van één jon-gen voor negen meisjes) en verhoudingsgewijs méér jongens maken hun studies niet af. Juf Barbara van het derde en vierde leerjaar zoekt naar een verklaring: “Struikelen jongens niet over de vele en zeer gedetailleerde lesvoor-

Acht op de tien leraren in het basisonderwijs zijn vrouwen. In de leraren-

opleiding zitten er nog nauwelijks jongens. Waar zijn de mannen naartoe?

Klasse gaat naar een school mét veel mannen (het Sint-Jozefscollege basis

in Woluwe) en een school zonder mannen (leefschool De Grasmus in Leuven).

Wie haalt de ballen van het dak?

Leraar: een vrouwenberoep?

Waar zijn de mannen?


bereidingen die ze moeten maken? Moet het niet allemaal té stipt en nauwkeurig zijn? Jongens zijn tijdens hun studiejaren nog halve pubers, voor hen is het volop machotime. Maar enkele jaren later zijn zij misschien wel rijp voor het onderwijs. Is de jobinhoud ook niet drastisch verscho-ven? Het belang van zorg is alsmaar toegenomen en dat heeft van leraar zijn een vrouwenjob gemaakt.”

Nochtans zouden veel mannen in de basisscholen terecht kunnen. Meester Kris ziet in zijn vriendenkring genoeg geknipte leraren die toch de weg naar de klas niet hebben gevonden: “Ik stel telkens apetrots vast dat van al mijn vrienden ik mijn job het al-

lerliefste doe.” Ook meester Luc staat na 27 jaar nog heel enthousiast voor zijn zesde klas: “In 1983 stond ik parallel met een vrouwelijke collega. Twee jaar later waren we getrouwd. Waartoe overleg met een collega kan leiden (lacht).” Luc beantwoordt niet aan het cliché dat mannen graag car-rière maken in het onderwijs: “Mijn echtgenote werkt al vier jaar voor het Brusselse Voorrangsbeleid. Het is belangrijk dat we onderwijs met mannen blijven voeden, ook al heb

ik daar geen wonderrecept voor.” Meer loon, oppert meer dan één col-lega als lokmiddel voor mannen. “Of misschien een campagne”, suggereert juf Barbara. “Wat zijn de troeven voor een man? Als hij afstudeert, vindt hij zeker een job én hij mag met ferme vrouwen samenwerken.”

POETSMANOverwegen directeurs positieve dis-criminatie bij sollicitatiegesprekken? Directeur Begga Willems van De Grasmus twijfelt niet: “Bij evenwaar-dige kandidaten kies ik voor de man. Ik vermoed dat nog meer directeurs zo denken. Jongens die nu hun lera-renopleiding afwerken zijn bijna zeker

van een job. Ze zijn gegeerd. Golden dezelfde regels in het onderwijs als op de privé-arbeidsmarkt dan kon-den ze hun prijs opdrijven en veel geld verdienen.” Directeur Willems aarzelt even met volgende suggestie: “Ik weet niet of ik veel medestanders voor dit idee krijg: waarom stellen we geen hogere diploma-eisen aan de job van leraar? Leraar zijn is een bijzonder complexe job geworden, je moet over zoveel een grondige kennis hebben. Die verwerf je maar als je een

universitaire opleiding voorziet. Ook voor de kleuterjuffen. Door die op-waardering komt er automatisch ook een toevloed van jongens, ook al is dat niet mijn doel. Ik wil gewoon zeer goed opgeleide en gemotiveerde leraren.”

Katleen, de zorgjuf voor de lagere school van de Grasmus vindt het overwicht aan vrouwen in het basisonderwijs geen probleem: “Theoretisch vindik het ook beter dat ons schoolteam de maatschappij weerspiegelt, met mannen en vrouwen dus. Toch is ons vrou-wenteam een goed én heel divers team. We hebben hier vrouwen met

heel verschillende temperamenten en leerstijlen. Wat heb je eraan om bij-voorbeeld enkel machomannen toe te voegen? Nu zien onze leerlingen dat vrouwen bijvoorbeeld ook de klasmu-ren kunnen schilderen en hebben we een poetsman op school.” Directeur Willems voegt toe: “Als het moet, haal ik ook wel een bal van het dak. Op voorwaarde dat ik die dag geen rok draag (lacht).”

©

Isabel Corthier

Leefschool De Grasmus: een school vol vrouwen


Het (basis)onderwijs vervrouwelijkt. Is dat erg? Klasse vraagt het

aan ... een vrouw. Jessy Siongers is socioloog aan de VUB en schreef mee

aan ‘Leraars. Profi el van een beroepsgroep.’ Zij onderzocht vroeger al de

invloed van het geslacht van de leraar op de prestaties en houdingen

van leerlingen.

hun beroep met trots uitoefenen, dat is de beste reclame.”

Moeten we ons zorgen maken over het gebrek aan mannelijke leraren?

Jessy Siongers: “Uit onze onderzoeken blijkt dat er geen enkele belangrijke invloed is van het geslacht van leraren op de prestaties van leerlingen. Een jongen zal niet achterop hinken in wiskunde als hij les krijgt van een vrouw. Ook op algemene houdingen zoals bur-gerzin heeft de man-vrouwverhouding van het lerarenkorps geen effect. Verschillende onder-zoeken brengen aan het licht dat sterk ‘vrouwe-lijke’ sectoren gekenmerkt worden door lagere lonen en een lager prestige. Gelukkig stellen

Waarom kiezen steeds minder mannen voor het lerarenberoep?

Jessy Siongers: “Mannen maken meer dan vrouwen een keuze op basis van extrinsieke elementen in een job. Een goed loon bijvoor-beeld, of de kans op promotie in de loop van hun carrière. Vrouwen kiezen veeleer voor de inhoudelijke uitdaging van een job. Het is ook een bijzonder gezinsvriendelijk beroep. Door de doorbraak van de tweeverdieners en de democratisering van het hoger onderwijs ontstond er een behoefte aan beroepen die een evenwichtig arbeids- en gezinsleven toelaten. Vrouwen werken in het onderwijs veel minder deeltijds dan in andere beroepssectoren, wat bewijst dat het onderwijs écht gezinsvriende-lijk is. Het onderwijs trekt ook opvallend veel ‘nieuwe mannen’ aan, mannen die veel belang hechten aan een evenwichtige verdeling van de huishoudelijke taken. Als het waar is dat te-genwoordig veel mannen het onderwijs links laten liggen omdat het niet genoeg ‘aanzien’ heeft, dan moeten we daar toch een kantteke-ning bij maken. Leraren genieten ontzettend veel vertrouwen van de maatschappij. Veel meer dan bijvoorbeeld rechters of zelfs politie-agenten.”

Hoe lokken we meer mannen naar de basis-school?

Jessy Siongers: “Het zal ontzettend moei-lijk worden om het tij te keren. Voor de nieuwe generaties mannen wordt het almaar moeilij-ker de stap te zetten naar dat steeds vrouwe-lijker wordend beroep. Zo geraken we in een vicieuze cirkel. Misschien moeten we sleutelen aan de carrièremogelijkheden van leraren, maar daar moeten we absoluut mee opletten. Veel mensen kiezen net voor het onderwijs om te ontsnappen aan de competitie- en prestige-dwang in de privésector. Bovendien trekken we dan een heel ander type leraren aan, ter-wijl de inhoudelijke interesse voor de job toch het belangrijkste blijft. Laat de huidige leraren

Jessy Siongers is licentiaat in

de sociologie en gediplomeerde in de

aanvullende studie ‘culturele studies’.

Zij is als wetenschappelijk medewerker verbonden

aan de Vakgroep Sociologie – Onderzoeksgroep TOR van de Vrije Universi-teit Brussel. In 2007 promoveerde ze met het proefschrift ‘Van generatie op generatie. Een cultuursociologische benadering van de gelij-kenissen in houdingen en smaken tussen ouders en hun adolescente kinderen’. De TOR-groep onderzoekt tijd, cultuur en samenle-ving.

Sint-Jozefscollege basis: een school met mannen


LERAAR: EEN VROUWENBEROEP?

©

Isabel Corthier

we daarnaast vast dat loon en prestige niet dalen als een beroep vervrouwe-lijkt. Feminisering blijkt dus absoluut niet negatief te zijn. Waar we wel voor moeten opletten, is het lerarentekort.

ÉÉN MAN VOOR ZEVEN VROUWEN

Mogen we binnenkort veel man-nen in het basisonderwijs ver-wachten? Niet meteen, zo mag je besluiten uit de man-vrouw-verhouding van de laatstejaars in de lerarenopleiding. Op een totaal van 1049 studenten zijn er 915 meisjes en 134 jongens. Slechts 13 procent is dus een man.

9368 mannen (16 procent)

51.019 vrouwen (84 procent)

Bij de zestigplussers is nog bijna een op de drie leraren een man, maar hoe jonger, hoe kleiner het aandeel mannen in de basisschool. Bij de twintigers is maar 11 procent van de leraren een man.

60+: 28 procent mannen en 72 procent vrouwen

50-59: 23 procent mannen en 77 procent vrouwen




Toestand januari 2009

Trotse leraren zijn de beste reclame voor het beroep

AANTAL MANNEN/VROUWEN IN HET BASISONDERWIJS:

9368

51.019

Om te voorzien in een nieuwe gene-ratie leraren, zullen we zowel mannen als vrouwen naar het beroep moeten lokken. Natuurlijk zou een gender-evenwicht in het lerarenberoep niet slecht zijn om stereotiepe beelden over ‘mannelijke’ en ‘vrouwelijke’ taken te doorbreken. Binnen het gezin nemen mannen almaar vaker zorgtaken op zich, op de werkvloer zien we veel te weinig mannen in zorgsectoren.”

MEER OUDERE DAN JONGE MANNEN


advertentie

Brossers deeltijds bso maken fi lm

Schone Mensen in 3009Hoe doe je hardnekkige spijbelaars weer zin krijgen in school? In het Centrum voor Leren en Werken (CLW) Trefpunt in Dendermonde werken school-moeë jongeren vijf weken lang aan een fi lm. Van scenario tot making of. Onder het goedkeurend oog van koningin Paola.

“In ons creatieve project ‘Schone Mensen’ proberen wij spijbelaars uit het deeltijds bso ervan te overtuigen dat school best leuk kan zijn”, zegt begeleider Gerd De Wilde. “Acteren zien ze eerst niet zitten. Maar eens het project loopt, zijn ze niet meer te houden: ze brainstormen over het thema ‘het jaar 3009’, schrijven een scenario uit, stu-deren dialogen in, reserveren de fi lmlocatie in Technopo-lis en kiezen kostuums in de carnavalswinkel.” Dat levert een fi lmpje op, maar ook een making of én koninklijk bezoek. Resultaat: het volgende antispijbelproject gaat niet door wegens ... te weinig spijbelaars.

Bekijk het fi lmpje op www.klasse.be/leraren/bijlage.

©

Lieven Van Assche

S J A P O


BEGRIJPEND LEZEN,

EEN FEEST?

Vandaag bekeek ik op

www.tvklasse.be het fi lmpje

‘Begrijp je het’, waarin een

leraar lagere school een les

begrijpend lezen geeft en tege-

lijk gefi lmd wordt. Een prima

manier van werken (zelfre-

fl ectie) en knap dat een leraar

zichzelf zo ‘blootgeeft’. Tegelijk

ben ik enorm teleurgesteld. We

zien een ‘lesje’ begrijpend lezen

zoals wij dat ongeveer dertig

jaar geleden aangeleerd kregen

in de ‘normaalschool’.

Ondertussen zijn er over

begrijpend lezen toch heel wat

nieuwe inzichten gekomen

die het leesonderwijs naar een

andere invulling en aanpak

hebben gestuurd. Ook ‘on-

derwijs op maat van het kind’

dat zich onder andere uit in

een minimum aan differenti-

atie op de werkvloer zou

toch ingeburgerd moeten zijn

of minstens aangemoedigd

moeten worden. Mogelijk

mag ik niet van een (enthou-

siaste, kindvriendelijke en

zich kwetsbaar en leergierig

opstellende) tweedejaarsstu-

dent verwachten dat zij al die

inzichten toepast bij een eerste

les begrijpend lezen. Maar de

lerarenopleiding moet toch in

staat zijn om via een degelijke

basisopleiding en via gerichte,

goede feedback leraren op te

tillen tot het niveau dat nodig

is om leerlingen echt te laten

leren, om alle kinderen mee

te nemen. Die feedback was

echter zeker niet van die aard

dat hij bij de kandidaat-leraar

zou kunnen leiden tot nieuwe

inzichten, tot bijleren, tot

verdere professionalisering. Dit

is zeker geen voorbeeld van

innoverend-creatief lesgeven

en nog minder een voorbeeld

van coaching tot zelfrefl ectie.

Annemie Roovers

In de reeks ‘Het Labo’ registreert

Klasse geen modelles, maar een

reële situatie van een proefl es en

bespreking in de lerarenopleiding.

Als die les uitnodigt tot een

andere aanpak en refl ectie: prima!

VERSE LUCHT

IN DE KLAS?

In onze muziekschool werden

enkele jaren geleden nieuwe

ramen geplaatst. Je kunt ze op

geen enkele manier openen.

Ze hebben slechts een klein

Het editoriaal over cynisme in Klasse 203 lokte heel wat

reacties uit. Een bloemlezing.

Het editoriaal over cynische leraren heb ik met een mar-

keerstift in de hand gelezen. Elk woord is zo herkenbaar.

Niemand durft die mensen nog een spiegel voor te houden

en ze weten niet welk leed ze aanrichten. Zo kreeg ik een

anonieme brief van een collega waarin stond dat ik geen

mens was maar een ding dat vlug gerecycleerd moest wor-

den. Na meer dan dertig jaar dienst is zoiets verschrikkelijk.

Na mijn ziekteverlof wilde ik weer met volle moed beginnen,

maar de roddel, het onbegrip en de jaloezie hebben me met

een zware depressie terug naar huis gestuurd. Toch blijft dat

vlammetje van passie in mij branden. Maar mijn zelfbeeld

en zelfrespect zijn helemaal weg. Ik heb de directie en de

inspectie op de hoogte gebracht maar ik krijg niet eens een

antwoord. De psychiater zegt me dat ik voorlopig het best de

collega’s, de directie en zelfs het schoolgebouw mijd. Ik moet

nu positief leren denken. Maar ik heb schrik om opnieuw in

die negatieve spiraal te worden meegezogen.

Naam en adres gekend bij de redactie

Ook ik had vroeger prima ideeën, een verfrissende kijk op

het onderwijs en een hoofd vol onderwijskundige voorstel-

len. Vaak werd dit cynisch onthaald door (veelal oudere)

collega’s. In de loop van de jaren ben ik zelf cynischer

geworden omdat waardevolle zaken realiseren (wat u terecht

‘passie’ noemt) steeds moeilijker geworden is. Het lijkt alsof

ik ergens onderweg een groot stuk hoop verloren heb. Ook

heb ik wat tegenslag (slecht uurrooster, moeilijke klassen)

gehad waardoor dat cynisme een grotere kans kreeg. Eigen-

lijk is dat geen excuus. En soms zie je dan onverwacht wat

je (bij gebrek aan een beter woord) ‘het licht’ kunt noemen,

waardoor je de dingen plots anders ziet. Ik denk dat dat mij

vandaag overkomen is door uw opiniestuk nog een paar

keer opnieuw te lezen. U hebt gelijk en uw pleidooi voor

passie en enthousiasme is meer dan terecht. Het kan het

Vlaamse onderwijs alleen maar ten goede komen. En mis-

schien doet het mij mezelf ook beter voelen en enthousiaster

voor de klas staan. Dus: hartelijk dank.

Een heel wat minder cynische leraar

Cynisme is een symptoom van onmacht. Een organisatie

met veel cynici wijst op structurele onvolkomenheden. Zeg

me hoe groot het percentage cynici in je organisatie is, en

ik vertel je hoe gezond die is. Cynici houden zichzelf niet

‘handig buiten schot’: ze zijn al slachtoffer. Ze vertonen de

laatste stuipen van betrokkenheid. Nadien rest enkel nog het

stilzwijgen. Cynici een spiegel voorhouden is dweilen met de

kraan open, de verwarming afzetten als het brandt. Er zijn

zinvoller remedies.

Een enthousiaste en kritische leraar tso / bso

WEG MET HET CYNISME?

D I A LO O G


Jouw vragen?• Voor vragen of problemen rond onderwijs: bel gratis de Vlaamse Infolijn

via 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur), fax 02 553 96 55 of surf naar www.ond.vlaanderen.be/infolijn.

• Rondzendbrieven en wetgeving vind je op edulex.vlaanderen.be.• Recent nieuws? Check www.lerarendirect.be en www.schooldirect.be.

Jouw mening?• Mail naar [email protected].• Schrijf naar Klasse (Dialoog) – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.• Geef je mening op www.klasse.be/leraren.

roostertje om een beetje lucht

binnen te laten. De buren had-

den immers geklaagd over te

veel ‘lawaai’ uit onze school. In

de straat hoor je wel eens mu-

ziek, maar of je daar last van

hebt? Moeten wij dus stikken

in slechte lucht, of kunnen wij

eisen dat we opnieuw ramen

krijgen die open kunnen?

Het zou ons een aangenamer

werkklimaat bezorgen, en een

pak minder hoofdpijn.

Naam en adres gekend

bij de redactie

VERTROUWEN

Na de zaak Ronald Janssen

hebben we in onze school me-

dia uit binnen- en buitenland

over de vloer gehad. Sommige

handelen correct. Sommige

helemaal niet. Klasse heeft zijn

naam eer aangedaan. Onmid-

dellijk een sober voorwoord en

foto van een (sprekende) lege

stoel. Daarna een dossier over

vertrouwen. Dat dossier is heel

sterk. Wij putten er ook lessen

uit. Namelijk dat we in Herk-

de-Stad nog veel werk hebben.

We zouden de zaak Janssen

graag afsluiten, vergeten, ver-

der werken zonder omkijken.

Maar de werkelijkheid zal

wellicht anders zijn en daar

moeten we op voorbereid zijn.

Het editoriaal over de cynische

leraar in de vorige Klasse is

(nog maar eens) de spijker

op de kop. De auteur heeft

de gave om de sfeer in de

lerarenkamer aan te voelen en

schrijnend te formuleren wat

misloopt. Dat artikel is een

steun in de rug van duizenden

die het goed menen met hun

school en hun leerlingen.

Ludo Appeltans, directeur Sint-

Martinus, Herk-de-Stad

FINANCIËLE LESSEN

Vanaf volgend schooljaar moe-

ten de scholen verplichte les-

sen in economie en geldbeheer

organiseren. Kinderen van

het eerste middelbaar moeten

weten wat een zichtrekening

is, moeten de fi nanciële fi nes-

ses leren kennen om – het

ultieme excuus – weerbaar te

zijn tegen catastrofale crisissen.

Minister Smet had aan één

persconferentie genoeg om

dit de wereld kond te maken.

De school moet zelf maar zien

hoe ze het organiseert, maar

‘organiseren zal ze’. Daar heb

je het weer, misbruik maken

van kinderen ten voordele van

het kapitalistische adagium

‘Gij zult kopen en verkopen’.

Kinderen worden op televisie,

op het internet, in stations,

in de bioscoop om de oren

geslagen met dat adagium,

en nu moet het ook nog in

de les. Schaffen we daarvoor

het laatste uur geschiedenis

af? Laten we kinderen tijdens

de proefwerken een voorstel

formuleren om de fi nanciële

depressie op te lossen? Buizen

we ze als ze beweren dat de

banken en overheden schuldig

zijn aan al die debacles en

dat zij daar geen fl uit mee te

maken hebben?

Minister Smet mag op zijn

hoofd staan, ik zal mijn leerlin-

gen opdragen om die leerstof

links te laten liggen. Ik zal

ze vragen om examenvragen

daarover blanco te laten en zal

ze uitnodigen om te slapen

tijdens die lessen. En ik zal in

elke les verkondigen dat de

wereld gek aan het worden is.

Manu Vanhaverbeke

LERAREN SCREENEN?

Stel dat Ronald Janssen vooraf

psychologisch gescreend was

(‘Leraren screenen?’ in Klasse

203). Ik vermoed niet dat hij

ongeschikt voor het onderwijs

bevonden was. Uit alles blijkt

dat deze man sluw, manipula-

tief en bijzonder intelligent is

en waarschijnlijk makkelijk de

psychologische tests had kun-

nen omzeilen. Volgens trauma-

psycholoog De Soir worden

alle kandidaat-soldaten (en

toekomstige politieagenten)

psychologisch gescreend.

Hoe rijm je dat dan met de

gruweldaden van die ex-para

die zijn zoontje van de rotsen

gooide, de militair die zijn

kinderen het kanaal inreed, de

para’s die een Somalisch kind

boven een vuurtje roosterden

of de politiemensen die hun

dienstwapen gebruikten om

familieleden te doden en

daarna de hand aan zichzelf

sloegen? Inderdaad, allemaal

psychologisch gescreend.

Zulke onderzoeken zijn niet

sluitend. Hoe dramatisch de

zaak Janssen ook, het is een

vrij uitzonderlijk gegeven, dat

het vertrouwen in leraren en

onderwijs als geheel niet mag

aantasten.

Jan Stynen

VOOR ALLE SURFERS

Profi ciat, Klasse! Jullie website

www.klasse.be/leraren kreeg

onlangs het AnySurferlabel.

Dat betekent dat die website

toegankelijk is voor mensen

met een handicap. Daarvoor

is de site technisch ingrij-

pend aangepast: er kwamen

meer kleurcontrasten en een

eenvoudig aan te passen

tekstgrootte. De Klasse-

website heeft het dubbel en

dik verdiend: je vindt er niet

alleen tekst, maar ook tal van

multimediatoepassingen en

fi lmpjes. Die geven pit aan

de website, maar wie hem

toegankelijk wil maken, heeft

er een hele kluif aan.

Bij de Vlaamse overheid moe-

ten alle nieuwe websites van

na 1 januari 2006 beantwoor-

den aan de AnySurferbasisnor-

men. Ondanks deze verplich-

ting van de Vlaamse regering

heeft nauwelijks 15 procent

van die websites het label

verworven. Ik hoop dat het

knappe voorbeeld van Klasse

velen bij de Vlaamse overheid

kan inspireren. Klasse is klasse!

Ingrid Pelssers

Vlaams Emancipatieambtenaar


“Tot voor enkele jaren had de Nederlandse overheid heel veel invloed in vernieuwingen op school”, vertelt Evelien Loeffen (KPC, ’s Her-togenbosch). “Scholen, directeurs, leraren voelden zich beroofd van hun vak, hun profes-sioneel handelen, hun verantwoordelijkheid. In 2007 adviseert een commissie dat de positie van de leraar en van de school opnieuw sterker moet worden. Ze moeten opnieuw meer eige-naar worden van hun werk.”

Wat bedoelen jullie precies met eigenaarschap?Evelien Loeffen: “Eigenaarschap houdt in

dat elke leraar een zelfstandig professional mag zijn en niet als een marionet aan touw-tjes hangt. Hij bepaalt mee wat er op school gebeurt en hoe dat gebeurt. Hij werkt er vanuit zijn eigen passie aan mee. Wanneer dat ook opgaat voor het hele team, de directie, het middenkader, spreken we van gedeeld eige-naarschap en dat is nog sterker. Niet evident, want in veel Nederlandse scholen gaapt er een kloof tussen directie en leraren. Als het gaat over de schoolpraktijk, wordt vaak in ‘wij-zij’-termen gesproken.”

Wat levert eigenaarschap op?Lex Jussen: “Eigenaarschap geeft je het

gevoel dat wat je doet belangrijk is voor je-zelf. Je weet: ‘Ik heb iets te zeggen’, ‘Ik ben verantwoordelijk’. Daardoor ben je intrinsiek gemotiveerd om je werk te doen. Slaag je erin dat gevoel te delen met anderen, dan ontstaat dat gedeelde eigenaarschap, dat een breed

“Als je een gepassioneerd leraar bent, voel je jezelf echt

eigenaar van wat er in je school gebeurt”, zeggen de

Nederlandse pedagogisch adviseurs Lex Jussen en Evelien

Loeffen. “Je school wordt meer dan een fabriek met een

lopende band.” Het deeg van echte passie.

Word mede-eigenaar van je school

De school is geen

koekjesfabriek


Dit is het zevende van een tiendelige artikelenreeks waarin Klasse dieper graaft naar wat leraren drijft: hun passie, hun waarden en gevoelens, hun visie op onderwijs, hun twijfels en dromen. Op www.klasse.be/leraren/passie vind je uitgebreide interviews met deskundigen en gepas-sioneerde leraren, stof tot nadenken, zelftests en lec-tuurtips. Volgende maand: passie en spiritualiteit.

7/10

draagvlak is om de kwaliteit van je on-derwijs te verbeteren. Als een school individuele ambities weet te verbin-den met schoolambities, dan heeft ze de beste voedingsbodem om zich te ontwikkelen en om te vernieuwen. Eigenaarschap draait om de vraag: wil je een professionele organisatie

of een koekjesfabriek? Passie vind je niet als lesgeven bandwerk wordt. Het sleutelwoord voor eigenaarschap ten slotte is vertrouwen. Dat vinden we in alle scholen die goed draaien.”

Waarom is het ineens zo belangrijk?Lex Jussen: “De jongste tien jaar

vragen steeds meer schooldirecteurs zich af: hoe krijg ik mijn leraren nog in gang? Ook de overheid beseft dat weinig leraren nog fi er zijn op hun beroep. Welnu, als je je meer eigenaar voelt van wat er op school gebeurt, dan bestaat de kans dat leraren op-nieuw met meer trots over hun be-roep zullen spreken. Dat lukt niet in een-twee-drie, maar wel op lange termijn.”

Wat typeert scholen waar leraren zich eigenaar voelen van hun werk?

Evelien Loeffen: “Een profes-sionele houding, samenwerking op alle niveaus en autonomie zijn drie krachtige tekenen van eigenaarschap. Zonder deze ‘zachte’ kenmerken is er geen vertrouwen, is er geen passie. Scholen die daarop hoog scoren, zit-ten dus goed. Sommige scholen pres-teren laag voor deze kenmerken, maar gooien wel hoge ogen voor de meer administratieve, bureaucratische ken-merken van schoolontwikkeling: een technisch beleid, duidelijke taken en bevoegdheden, rekening houden met betrokken partners. Allemaal mooi, maar daar creëer je geen eigenaar-schap mee.”

Lex Jussen: “Sterker nog: als je hoog scoort voor professionele hou-ding, samenwerking op alle niveaus en autonomie, dan moet je veel min-der investeren in administratie en bureaucratie.”

Hoe realiseer je dat op school?Evelien Loeffen: “Door leraren tij-

dig te betrekken bij beleidsontwikke-ling. De manier waarop een directeur zijn school leidt, is cruciaal. Hij kan eigenaarschap creëren door mensen met elkaar te verbinden in het peda-gogisch project, door de talenten van elke leraar aan te spreken (persoonlijk

empowerment) en door ze te beschou-wen als gelijkwaardige professionals. Op die manier voert hij eigenaarschap indirect in, een andere weg is er niet. Eigenaarschap is vooral een bril waar-door je naar je organisatie kijkt.”

Lex Jussen: “Goede leiders inves-teren dus in de zachte kenmerken die we al noemden. Ze gaan met hun mensen om als professionals en ge-loven in hen. Soms moet je wel even naar het administratieve doorschui-ven, anders dreigt er chaos, maar je mag daar nooit in blijven vastzitten. Dat maakt mensen wantrouwig.”

Merken jullie ook negatieve effecten?Lex Jussen: “Op individueel vlak

kan het vakidioten creëren en ter-ritoriaal gedrag: leraren claimen hun eigen stoel in de lerarenkamer, hun eigen klaslokaal, hun eigen vrije mid-dag in het lessenrooster. Ook als het voor de hele school beter is dat ze andere dingen gaan doen, zullen ze morren. Als je in je eigenaarschap bent vastgegroeid, kun je niet goed omgaan met weerstanden. Bij gedeeld eigenaarschap kan het ook mislopen: te snel vernieuwen, vastlopen op au-tonomie of samenwerking, geen tijd meer nemen om te refl ecteren of om dingen op papier te zetten. De fl ow van energie en enthousiasme wordt dan overfl ow.”

Gaat het de goede richting uit?Lex Jussen: “We hopen dat over

tien jaar alle leraren zich eigenaar zul-len voelen van de ontwikkeling van hun school. De uitdaging zal dan zijn: en nu ook de leerlingen!”

‘Van betrokkenheid naar invloed; gedeeld eigenaarschap bij schoolont-

wikkeling’, in: Van 12 – 18, december 2009, p. 46-48. Download het op www.klasse.be/leraren/bijlage.

De fi lm ‘Gedeeld eigenaarschap’ kun je bekijken op www.klasse.be/leraren/bijlage.

Onze passie ligt niet in het

papierwerkMarthe Nelissen over passie en eigenaarschap

op www.klasse.be/leraren/passie


AMAI

ELS BRUYNSEELS - LERAAR

WEG MET DE MUZIEKSCHOOL “Het in de volksmond gangbare ‘muziekschool’ gaat er stilaan uit, oef! Hier doen we ook aan toneel, hé. Samen iets leuks doen, elk zijn rol en hups, snel en veel het podium op. Dat werkt: verlegen kinderen bloeien open en allochtonen leren er Nederlands mee. Kinderen of volwas-senen, veel of weinig talent: elke leerling krijgt body en veel stimulansen om het artistiek zo ver mogelijk te brengen.”

SMAK

CHRIS CARLIER - LERAAR

WE KUSSEN VEEL “De sfeer hier is zeer familiaal. Dat en onze vrijheid zijn de kracht van onze academie. Rock-muziek mocht 25 jaar geleden niet, maar onder de noemer samenspel kon het wel. Je gaat voor iets speciaals, ziet dat het lukt en zet een stap verder. Dat geeft de academie telkens een nieuw elan. Wereldmuziek, tango-ensemble, muziekkampen zijn maar enkele voorbeelden.”

GEK

GUY PUYNEERS - LERAAR

GOEDGEMUTST“Ik kom nu al bijna twintig jaar goedgemutst naar hier. Voor mij is dit niet mijn ‘werk’. In 1992 gaf ik les aan drie academies en speelde fulltime in een orkest. Deze school zocht een

3

CAFÉ CHANTANT

1

2

In 1968 telde de toen tweetalige muziek-school in Sint-Agatha-Berchem 85 leerlingen. Nu vinden bijna duizend leerlingen de weg naar de academie. Al fl uitend, net als hun 62 meestal deeltijds werkende leraren, voor wie muziek zowel hobby als beroep is. Een le-rarenkamer hebben ze niet, maar in elk lokaal adem je de diversiteit van Brussel en proef je de sfeer van een café chantant.

2 CHRIS CARLIER

5 NATHALIE BOSCH

6 WIETZE MINNE

D E L E R A R E N K A M E R


GEK

dgemututututututututututttu st ‘werkkkkk’.’’. In

n speeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeldldldddddddldddddde ocht eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee nn n nn nnn nnn n nnnnn nnn nnnnnnnn

1 ELS BRUYNSEELS

HIJ IS ENORM NIEUWSGIERIG MAAR VOLKOMEN ONGEVAARLIJK. DE KOFFIEMAN VAN KLASSE KLOPT IEDERE

MAAND OP DE DEUR VAN EEN LERARENLOKAAL. HIJ TAPT HET ZWARTE VOCHT IN KLASSE-KOPPEN EN MAAKT

DE TONGEN LOS. WAT ROERT IN HET VLAAMSE ONDERWIJS? DEZE MAAND: DE GEMEENTELIJKE ACADEMIE VOOR

MUZIEK EN WOORD IN SINT-AGATHA-BERCHEM.

©

Luc Daelemans

Wil je de koffi eman in jouw lerarenkamer? Hij brengt kilo’s Wereldwinkelkoffi e mee. Mail naam en adres van je school naar koffi [email protected] en overtuig hem in een tiental regels.

leraar slagwerk voor twee uur. Ik zei onmiddellijk ‘ ja’. Intussen ben ik hier al tien jaar voltijds. De aparte sfeer geeft mij telkens een nieuwe drive. Wij zijn leraar, vriend, leerling, maar smeren ook broodjes of spelen ober.”

STRAF

PATRICK DE JONGHE - LERAAR

BUIKGEVOEL“Waarom ik muziek geef? Net als bij mijn col-lega’s vanuit interesse en eigen talenten. Vanuit het buikgevoel. Bijna iedere lesgever is ook buiten de academie artistiek bezig. Dat zorgt voor een enorme dynamiek. Daardoor is onze bigband na 25 jaar nog altijd alive and kicking.”

STERK

NATHALIE BOSCH - LERAAR

MET VOLLE GOESTING“Twee jaar geleden was mijn dochtertje ernstig ziek. Toen was naar de academie gaan niet leuk, maar het werkte wel therapeutisch. Omdat iedereen hier met volle goesting komt? Leraren volgen zelf les bij een collega, leerlingen heb ik soms negen jaar en oud-leerlingen blijven in het orkest spelen. Dat schept een sterke band.”

OEI

WIETZE MINNE - WAARNEMEND DIRECTEUR

VRIJHEID?“Directeurs zijn beducht voor vrijheid. Terecht als dat enkel blijheid betekent. Naar de academie gaan, is voor leerlingen én leraren niet vrijblijvend. Ruimte kan, maar niet ten koste van kwaliteitsonderwijs.”

DIRK BAETEN - DIRECTEUR

GEEN GELD“Het dko zit in de lift. Daardoor is de infrastruc-tuur vaak nog meer ontoereikend. Vooral in Brussel, want daar zijn er geen subsidies voor. De academie in Sint-Agatha-Berchem heeft nog lang geen eigen café chantant.”

4

5

6

7

4 PATRICK DE JONGHE

3 GUY PUYNEERS

7 DIRK BAETEN


advertentie

Wiskunde, fysica en aardrijkskunde in de sport

Zweefvliegen op schoolWiskunde en fysica zijn vaak vooral theorie. Maar wat vind je van die vakken terug in de praktijk? Daarvoor streek de Kortrijk Flying Club neer in het SHZMI in Deinze met een team, vliegsimulator én een zweefvliegtuig.

Hoe blijft een vliegtuig in de lucht? Wat is thermiek en wat is de betekenis van een glijgetal? Ook bij zweefvliegen is enige theorie onontbeerlijk. Welk gevoel vliegen geeft, ondervinden de leerlingen aan den lijve in een simulator. Hoe het besturings-systeem werkt, legt een piloot uit aan de hand van een heus zweefvliegtuig. “Met deze workshop kan ik eens afstappen van de bord- en krijtfysica”, zegt fysicaleraar Chris Simoens. Een afsluitende quiz levert twee winnaars een initiatievlucht op. “Zo zien jongeren dat zweefvliegen zinnig, avontuurlijk en natuurvriendelijk is voor een relatief laag budget”, aldus de vliegclub.

Lees de webreportage op www.klasse.be/leraren/bijlage. Sint-Hendriks en Zusters Maricoleninstituut Deinze – www.shzmi.be. Kortrijk Flying Club vzw – www.kfc.be

Interculturele babbel met inburgeraars

Stadsklap!Veel migranten volgen een inburgeringstraject. Zo leren ze over het leven in België én de Nederlandse taal. Alleen ontmoeten ze zelden Vlamingen in die periode. In Antwerpen brengt Stadsklap daar verandering in.

“Stadsklap is geen vrijblijvende babbel, maar een begeleid ontmoetingsmoment”, zegt Sofi e Liekens van Onthaalbureau Inburgering Antwerpen. “Inburgeraars praten met Vlamingen over de raak-punten en verschillen in ieders cultuur en over hoe we kunnen samenleven. De gespreksbegeleiders geven impulsen voor een diepgaand gesprek van drie uur, met pauze. Groepen hogeschoolstuden-ten en leerlingen derde graad secundair reageren alvast enthousiast op Stadsklap. Ze verruimen hun interculturele horizon en krijgen meer inzicht in de leefwereld van inburgeraars. Een buitenkans voor (hoge)scholen om rond diversiteit te werken.”

Wil je met een groep op Stadsklap in het Onthaalbureau Inburgering Antwerpen? www.antwerpen.inburgering.be

Lees meer over Stadsklap op www.klasse.be/leraren/bijlage.

©

Lieven Van Assche

©

Lieven Van Assche

S J A P O


Vind je het gedrag van pubers soms onbegrijpelijk en irriterend? Vervloek dan

niet langer hun hormonen. “Hun hersenen zijn de hoofdschuldige”, schrijven

Huub Nelis en Yvonne van Sark in Puberbrein binnenstebuiten. “Ook al heb

je als kind van zes al een hersenvolume dat 95 procent is van dat van een

volwassene, toch ontwikkelen je hersenen zich nog tot je 25 bent.” Die trage

ontwikkeling verklaart elf ergernissen over pubers.

Waarom je leerlingen zich ergerlijk gedragen

Ergernis 1

“PUBERS KUNNEN NIET PLANNEN!”De verschillende hersengebieden ontwikke-len zich niet tegelijk en in hetzelfde tempo. Pubers hebben daardoor moeite met com-plexe vaardigheden zoals plannen, vooruit-kijken en ordenen.

Het trage brein va n pubers

Ergernis 2

“JE WILT LATER LABORANT WORDEN, WAAROM SPAN JE JE DAN NIET MEER IN VOOR CHEMIE?”De prefrontale kwab van de hersenen regelt allerlei belangrijke complexe vaardigheden en wordt daarom soms ‘de topmanager van het brein’ genoemd, maar het is net een van de hersenonder-delen die het langst ‘under construction’ zijn. Daarom hebben pubers last met ab-stract denken en weloverwogen keuzes maken.

Ergernis 3

“WAAROM BLIJVEN ZE TOCH AANMODDEREN MET DAT GROEPSWERK VOOR AARDRIJKSKUNDE?”De overdrachtsnelheid van informatie is nog relatief laag en het probleemoplossend vermogen is nog niet zo groot bij pubers. Dat komt omdat in het begin van de puberteit nog niet alle verbindin-gen tussen de hersencellen zijn gelegd. Het aantal hersencellen (de grijze stof) is maximaal maar de myeline (de witte stof) die bepaalt hoe snel signalen van cel naar cel worden gestuurd, moet nog sterk toenemen.


1. Pubergedrag heeft een biologisch nut: ze worden klaargemaakt voor de voortplanting. Zich afzetten tegen de ouders, het gezin en de omgeving voorkomt dat de voortplanting in eigen kring zal plaatsvinden.

2. De balans tussen emotie en ratio is zoek bij pubers. Dat zorgt ervoor dat jongeren op zoek gaan naar nieuwe dingen, naar onafhankelijkheid, naar hun eigen rol binnen een groep. Neurobioloog Dick Swaab: “De puber moet het veilige nest uit en in een nieuwe omgeving zijn eigen leven beginnen. Als hij zorgvuldig alle risico’s af zou wegen, zou dat nooit gebeuren.”

3. De periode tussen het vijftiende en het vijfentwintigste levensjaar is hét mo-ment om uit te blinken in muziek, sport of wetenschap, omdat je dan voor die taken extra voordeel hebt van de enorme flexibiliteit van het brein.

4. Bij de mens duurt het jaren tot hij geslachtsrijp en volwassen is. Dat geeft de hersenen alle tijd om de intelligentie te bereiken die hem onderscheidt van de aap.

DE ZIN VAN PUBERGEDRAG Ergernis 5

“HET EERSTE LESUUR ZITTEN ZE ALLEMAAL SUF IN DE KLAS.”Negen op de tien pubers heb-ben last van een verschuivend bioritme. Rond het vijftiende levensjaar wordt de interne klok van een jongere ongeveer anderhalf uur achteruitgezet. De melatonine in zijn hersenen (de stof die slaap oproept) gaat pas later werken. Pubers zijn ’s avonds niet in bed te krijgen, ’s ochtends krijg je ze er niet uit. Een proefwerk om acht uur ’s ochtends is voor pubers dus geen goed idee.

Ergernis 4

“JE BENT AL ZO GROOT, WAAROM REAGEER JE DAN ZO KINDERACHTIG?”De ontwikkeling van de hersenen gebeurt trager dan de lichamelijke en de sociaal-emotionele ontwik-keling. Een jongere kan dus een volwassen lichaam hebben maar toch nog ‘kinderachtig’ denken. © Michael Prince/GETTYIMAGES


Kun je nog wel lesgeven aan pubers als je weet wat er zich allemaal in het hoofd van je leerlingen afspeelt? Natuurlijk. Kennis over het puber-brein leidt net tot beter lesgeven en omgaan met pubers. Vier tips:

1. Gebruik ac tiverende w erkvor-men. Het is niet omdat pubers stilzitten in de les dat hun hoofd aan het werk is. Pubers onthou-den – net als andere leerlingen – 10 procent van wat ze lezen, 20 procent van wat ze horen, 30 procent van wat ze zien, 50 procent van wat ze horen en zien, 70 procent van wat ze met anderen bespreken, 80 procent van wat ze evalueren en nabe-spreken en 90 procent van wat ze anderen uitleggen.

2. Overschat hun z elfstandigheid niet. Kinderen hebben behoefte aan structuur en regels, pubers nog méér. Pubers willen een strenge, duidelijke leraar. Com-municeer duidelijk met hen. Pubers vinden het prettig als ze weten wat je aan het eind van een traject van hen verwacht.

3. Straal pas sie v oor je v ak ui t. Jongeren snakken in hun zoek-tocht naar studie en beroep naar rolmodellen en voorbeeldfiguren die enthousiasme uitstralen.

4. Geef z e v eel c omplimenten. Jongeren kunnen meer met complimenten dan met straf of afkeuring. Laat ze ook in het bijzijn van hun medeleerlingen weten waar ze goed in zijn.

Puberbrein binnenstebuiten – Wat beweegt jongeren van 10 tot 25 jaar? – Huub Nelis en Yvonne van Sark, Kosmos uitgevers.

Ergernis 8

“ALS IK JE TIEN EURO BELOOF, DAN KAN JE WÉL VOOR EEN TOETS LEREN.”Pubers zijn erg gevoelig voor beloning, maar lijken wel im-muun voor een dreigende straf. De emotiegebieden in hun hersenen zijn snel gevormd. Dat zijn zeer stimulerende gebieden (‘Nu doen!’) die door de prefrontale kwab in even-wicht zouden moeten worden gebracht (‘Eerst nadenken, dan doen!’), maar die ontwikkelt zich pas later.

SUCCES MET PUBERS IN DE KLAS

Ergernis 10

“HIJ LIJKT ENKEL UIT OP KICKS MET ZIJN SNOW-BOARD.”De hormonen gieren door hun puberlijf en zorgen voor sterke stemmingswisselingen, de behoefte aan kicks is groot. Een beloning in het hier en nu (lekker doorfeesten, ook al had je al thuis moeten zijn) is veel aantrekkelijker dan een belo-ning straks (geen ruzie met je ouders).

Ergernis 9

“DE MEISJES IN MIJN KLAS ZIJN VOLWASSEN, DE JONGENS ZIJN NOG ECHTE PUBERS.”De hersenen van meisjes rijpen twee tot vier jaar eerder dan die van jongens, dat verklaart misschien ook waarom zoveel jongens falen in de secundaire school en aan de universiteit.

Ergernis 6

“ZE ZIEN RECLAME VOOR EEN MP3-SPELER EN DE VOLGENDE DAG HEBBEN ZE HEM AL GEKOCHT.”Later is te laat voor pubers. Hun hersenen en dan vooral de prefrontale kwab zijn nog niet volgroeid en daarom willen ze behoeften meteen bevredigen.

Ergernis 7

“HIJ LIJKT SOMS MET ZIJN LIJF GEEN BLIJF TE WETEN!”De groeispurt duurt ongeveer vier jaar, in die tijd groeien pubers zo snel (jongens tot wel negen centimeter per jaar) dat hun hersenen het niet altijd kunnen bijhouden. Hun lengte verandert maar ook hun zwaar-tepunt en balans verschuiven. Gevolg: ze komen onhandig over en lijken werkelijk overal tegenaan te botsen.

Ergernis 11

“JE HEBT TOCH HERSENEN GEKREGEN? GEBRUIK ZE DAN!”De hersenomvang van een kind van zes is al 95 procent van die van een volwassen brein. Maar omvang zegt niets over het functioneren. Net zoals een kind soepel moet leren bewe-gen, moet een jongere soepel leren denken. De hersenen van een jongere zijn pas ‘klaar’ rond zijn vijfentwintigste.


WAAROM JE LEERLINGEN ZICH ERGERLIJK GEDRAGEN

Gratis cultuurbad op dynamoDAGEN Gratis naar ‘The Eagle Hunter’s Son’ Win ‘Ontmoetingen met Fidel Castro’

zekerdoen

ALGEMEEN

ACTIES

BASIS SECUNDAIR

4343

Europa nodigt je uitBezoek Mini-Europe8 – 9 mei

DONDERDAG 15 APRIL

DOMOOR!KLASSEDAG Stoelen, drinkbekers, bestek:

Nederlands succesvolste designer Richard Hutten maakt functionele maar onconventionele gebruiks-voorwerpen. Wat levert een schoolbezoek op? Zie p. 45 Waar? Design museum Gent – Jan

Breydelstraat 5 – 9000 Gent Wanneer? 10 tot 17 uur (rondleidingen om het uur) Wie? Gratis voor leraren en hun gezin Meer info: www.designmuseumgent.be Inschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven

WOENSDAG 21 APRIL

KUNST EN GELUIDUITTIP Wat? Hoe roep je gevoelens op door

geluid te manipuleren? De workshop van de kunst-educatieve dienst Aifoon leidt jou door de nieuwe media. Je vertrekt van een persoonlijk geluid en leert opnemen en monteren op pc. Zie p. 46 Waar?

Zebrastraat – Zebrastraat 32 – 9000 Gent Wanneer? 15 tot 17 uur Wie? Gratis voor leraren Meer info: www.zebrastraat.be Inschrijven: uitslui-tend via www.lerarenkaart.be/inschrijven

ZATERDAG 24 APRIL

DE HEMEL KOMT NAAR JE TOEVIPDAG Bekijk in detail de sterren en planeten

met het vernieuwde projectiesysteem van het plane-tarium. Tijdens de opendeurdag krijg je een voorstel-ling van het digitale planetarium met full-dome pro-jectie. Zie p. 44 Waar? Planetarium van de

Koninklijke Sterrenwacht van België – Boechoutlaan 10 – 1020 Brussel Wanneer? 14 tot 17 uur Wie? Gratis voor leraren secundair onderwijs en hun gezin (vanaf 12 jaar) Meer info: www.planetarium.be (onder ‘nieuw’) Inschrijven: uitsluitend via [email protected] (vermeld je contactgegevens en die van de school waar je lesgeeft)

ZONDAG 25 APRIL

NATIONALE PLANTENBEURSUITTIP Ga op ontdekkingstocht in de grootste

tuin van België en verrijk jouw eigen droomtuin. De eerste tienduizend betalende bezoekers krijgen een zeldzame tuinplant cadeau. Zie p. 44 Waar? Nationale plantenbeurs – Hombekerkouter 18 –

2811 Hombeek (Mechelen) Wanneer? 10 tot 17 uur Wie? Gratis voor leraren Meer info: www.groenbeurs.be Inschrijven: hoeft niet

WOENSDAG 5 MEI

MET DE SCHOOL NAAR BOZARINFODAG Na de presentatie van het scholenaanbod 2010-2011 volgt

een vrij bezoek aan de tentoonstelling De Canvascollectie. Waar? Paleis voor Schone Kunsten – Ravensteinstraat 23 – 1000 Brussel Wanneer? 14 uur Wie? Gratis voor leraren en hun partner Meer info: www.bozar.be Inschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven

ZATERDAG 8 MEI

CLOSING TIMEVIPDAG Rondleiding door de tijdelijke tentoon-

stelling ‘Closing Time’ van Jan Vanriet. De laatste expo vooraleer het museum sluit voor ingrijpende verbouwingswerken. Napraten kan bij een drankje in het museumcafé. Zie p. 45 Waar? Koninklijk

Museum voor Schone Kunsten Antwerpen – Leopold De Waelplaats – 2000 Antwerpen Wanneer? 14 tot 17 uur Wie? Gratis voor leraren en hun gezin Meer info: www.kmska.be Inschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven

ZATERDAG 8 MEI

VIP IN HET EUROPEES PARLEMENTVIPDAG Win een viparrangement in het Europees Parlement. Een

aparte ingang zorgt ervoor dat jij en je partner niet hoeven aan te schuiven. Je woont het debat in de plenaire vergaderzaal bij waarna je de Europese instellingen vrij bezoekt. Zie p. 43 Waar? Europees Parlement – Bezoekersingang PHS-gebouw – Wiertzstraat 43 – 1047 Brussel Wanneer? 9.30 tot 18 uur (vipingang enkel tussen 9.30 en 10 uur en alleen voor de winnaars van een vipticket) Meer info: www.europarl.be Inschrijven: vul het wedstrijdformulier in op www.lerarenkaart.be/inschrijven

ZATERDAG 8 EN ZONDAG 9 MEI

EUROPA IN HET KLEINKLASSEDAG Bezoek driehonderd Europese mo-

numenten in een paar uur. Je bezoekt het park vrij en volgt een infosessie over de pedagogische aan-pak van een schoolbezoek. Zie p. 43 Waar? Mini-Europe – Bruparck – 1020 Brussel Wanneer? 10

tot 17 uur (vanaf 14 uur om het halfuur infosessies) Wie? Gratis voor leraren, hun partner en kinderen kleiner dan 1,20 meter. Max. 3 kinderen van 1,20 m tot 18 jaar betalen 7,10 i.p.v. 9,80 euro Meer info: www.minieurope.eu Inschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven

ZONDAG 9 MEI

EUROPAZOLDER TIELTKLASSEDAG Na een begeleid bezoek aan de

Europazolder ga je op culinaire verkenningstocht door Tielt. Zie p. 43 Waar? Europazolder – Ieperstraat 42-46 – 8700 Tielt Wanneer? 14 tot 17 uur Wie? Gratis voor leraren en hun gezin Meer

info: www.tielt.be (toerisme – Europazolder) Inschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven (vanaf 2 april)

KALENDER LERARENDAGENDoorkruis Europa. Als vip of als toerist. Wie het groter ziet verkent de sterren en planeten. Ooit al die ‘domoor’ van Richard Hutten in han-den gekregen? Ontmoet medewerkers van Klasse op Mano Mundo. Kijk voor het recentste aanbod op www.lerarenkaart.be. Of blijf als eerste op de hoogte en abonneer je op de gratis nieuwsbrieven (inschrijven – nieuwsbrieven).

M

ee

GEN

©

Richard Hutten B.V.

©Planetarium

Brussel


EUROPA IN HET KLEINReis in enkele uren door heel Europa. In Mini-Europe staat de Eiffeltoren in de schaduw van het Atomium. Big Ben verwelkomt je met

zijn typische brom. Gondels en mandolines laten je de charmes van Venetië ontdekken. Wil je meer actie? Laat dan de Vesuvius uitbarsten. Of breek de Berlijnse muur af. Waaghalzen verslaan een stier in de arena van Sevilla.Op zaterdag 8 en zondag 9 mei ontvangt Mini-Europe leraren met part-ner gratis voor een ontdekkingstocht langs alle bezienswaardigheden. Kinderen vanaf 1,20 meter tot 18 jaar betalen het schooltarief (7,10 i.p.v. 9,80 euro). De infosessie verschaft uitleg over de pedagogische programma’s. Verplicht inschrijven via www.lerarenkaart.be/inschrijven.Mini-Europe – Bruparck – 1020 Brussel – www.minieurope.eu – gratis op vertoon van de lerarenkaart

EUROPA VOOR DUMMIESBijna vijfhonderd miljoen inwoners, 27 lidstaten en een Belg als pre-sident. Dat is de Europese Unie. Wie organiseert en beheert deze po-litieke mastodont? Kennen de Europese burgers elkaar? De Eiffeltoren weet je staan. Maar welke bezienswaardigheden vind je in Hongarije of Roemenië? Tijdens het weekend van de ‘Dag van Europa’ (9 mei) helpt Klasse je een antwoord te vinden op deze vragen. Zo ben je voorbereid wanneer België voorzitter wordt van de EU in de tweede helft van 2010.

EUROPA IN HET GROOTDe Europese Raad, de Europese Commissie, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio’s en de 736 leden van het Europees Parlement. Waar houden ze zich mee bezig? Welke beslis-singen nemen ze? Hoe komen ze tot die beslissing? Word de vlo in hun parlementaire pels en bestudeer het van dichtbij tijdens de opendeurdag van de Europese instellingen.Op zaterdag 8 mei mag het grote publiek zomaar de Europese instel-lingen binnenwandelen. 75 leraren met partner winnen een viparrange-ment. Als winnaar hoef je niet aan te schuiven want je sluipt tussen 9.30 en 10 uur binnen langs een aparte vipingang. Na een gratis drankje in de bar naast de plenaire vergaderzaal volg je het debat over klimaatverande-ring en het Verdrag van Lissabon. Nadien bezoek je verder het Europees Parlement op eigen tempo. Waag je kans en vul het wedstrijdformulier in op www.lerarenkaart.be/inschrijven. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.Opendeurdag van het Europees Parlement – zaterdag 8 mei (10 tot 18 uur) – Europees Parlement – Wiertzstraat 43 – 1047 Brussel – voor iedereen gratis toegankelijk

HOE INSCHRIJVEN?

De lerarendagen rond Europa op zaterdag 8 en zondag 9 mei zijn gra-tis voor leraren en partner. Naar Mini-Europe kunnen ook de kinde-ren mee, zij krijgen korting. Inschrijven is verplicht en kan enkel via www.lerarenkaart.be/inschrijven. Na inschrijving ontvang je een beves-tigingsmail. Die leg je met je lerarenkaart voor aan het onthaal.

W!N

KRUIP OP DE EUROPAZOLDEREuropastad Tielt leert je Europa kennen aan de hand van zijn inwoners. Maak kennis met 27 personages uit de 27 Europese Unie-landen. Elk personage heeft op een of andere manier een link met de stad Tielt. Bekijk hun introductiefi lm en zoek het antwoord op de prikkelende vraag die ze stellen. Je ontdekt waarin we verschillen maar vooral wat ons bindt als burgers van de Europese Unie.Op de dag van Europa, zondag 9 mei, brengen leraren met hun gezin een geleid bezoek aan de Europazolder. Daarna ga je op culinaire ver-kenningstocht door Tielt. Je ontdekt er heel wat lekkers uit de streek. Verplicht inschrijven vanaf 2 april via www.lerarenkaart.be/inschrijven. Europazolder – Huis Mulle de Terschueren – Ieperstraat 42 – 8700 Tielt – www.tielt.be (toerisme – europazolder) – gratis op vertoon van de lerarenkaart

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT


MET KLASSE NAAR EUROPA

KLASSEDAG

NATIONALE PLANTENBEURSTintelen jouw groene vingers bij de eerste lentezon? De nationale plan-tenbeurs is dé ontmoetingsplaats voor al wie zijn droomtuin wil realise-ren. Tweehonderd standhouders uit binnen- en buitenland bieden een diversiteit aan planten. Jaarlijks stellen kwekers en liefhebbers tientallen nieuwigheden voor. De eerste tienduizend betalende bezoekers krijgen een zeldzame tuinplant cadeau. Parkeer gratis op de fabrieksparkings van Mechelen-Zuid. Er is een gratis pendeldienst.Nationale plantenbeurs – zondag 25 april – Hombekerkouter 18 – 2811 Hombeek (Mechelen) – www.groenbeurs.be – gratis op vertoon van de lerarenkaart (i.p.v. 3 euro)

DE HEMEL KOMT NAAR JE TOEZoef door ons sterrenstelsel en strand bij de Magellaanse wolken of andere nevels. Vlieg gezwind heen en weer tussen meer dan 115.000 sterren. Enkel mogelijk in Star Trek, zeg je? Toch niet, een uitstap naar Brussel volstaat. Het vernieuwde digitale planetarium projecteert het universum op een koepelopppervlak van 840 m². De ‘full-dome’ voor-stelling die op deze manier ontstaat vervangt de vroegere diaprojecties door videobeelden. Het maakt van tijd- en ruimtereizen een boeiende sensatie.Op zaterdag 24 april beginnen leraren secundair onderwijs en hun gezin (kinderen vanaf 12 jaar) gratis aan hun ruimtereis. Een edu-catieve medewerker van het planetarium bouwt een les op voor de hoogste graad secundair. Je krijgt fragmenten te zien van het full-dome planetariumprogramma ‘Alma, de zoektocht naar onze kosmi-sche oorsprong’. Verplicht inschrijven voor de gratis opendeurdag via [email protected] (vermeld je contactgegevens en die van de school waar je lesgeeft).Planetarium van de Koninklijke Sterrenwacht van België – Boechoutlaan 10 – 1020 Brussel – www.planetarium.be – leraren betalen op andere dagen 5 i.p.v. 6 euro op vertoon van hun lerarenkaart

GRATIS ZUURSTOFHield de strenge winter jou te lang binnen? Vul dan je longen met Ardense zuur-stof in Parc Chlorophylle. Je ontdekt er het bos op een originele manier. Via de

loopbrug wandel je letterlijk tussen de toppen van de bomen. Kinderen leven zich uit in de thematische speeltuin. Talrijke animaties staan in het teken van de natuur en het milieubehoud. De tweetalige didactische panelen informeren de weetgierige bezoeker.Op zondag 16 mei is het feest in Parc Chlorophylle met kinderanima-tie, Waals theater en Luikse marionetten, verhalen en legendes uit de Ardennen en wetenschappelijke animaties. Als houder van de leraren-kaart wandel je samen met je gezin gratis naar binnen. Verplicht in-schrijven via www.lerarenkaart.be/inschrijven.Parc Chlorophylle – 60 rue des Chasseurs Ardennais – 6960 Dochamps (Manhay) – www.parcchlorophylle.com – gratis op vertoon van je lerarenkaart

WAPENGEKLETTER TUSSEN ROMEINEN EN EBURONENMaak een afspraak met Ambiorix. Of ga langs bij Julius Caesar. Ruim zeshonderd topstukken bren-gen de hoogdagen van de Kelten tot leven: rijke goudschatten, zwaarden, dolken, slingerkogels en strijdwagens. Beleving staat centraal in de ten-

toonstelling. Naast hyperrealistische en levensgrote menselijke fi guren zijn er fi lms, touchscreens en educatieve installaties. Hoogtepunt is een kortfi lm over de veldslag tussen de Romeinen en de Eburonen.Ambiorix, Koning van de Eburonen – tot en met 13 juni 2010 – Gallo-Romeins Museum – Kielenstraat 15 – 3700 Tongeren – www.galloromeinsmuseum.be – gratis op vertoon van je lerarenkaart

UITTIP GRATIS

UITTIP GRATISVIPDAG

VIPDAG

©

David Martin

©

Planetarium Brussel


©

Johan Humblet

KLASSE ONTVANGT JE OP MANO MUNDOVan Afrika tot Azië, van folk tot elektro. Muziek en cultuur mixen zich tot een smakelijke cocktail. Mano Mundo is een gratis gezinsfestival op 8 en 9 mei op domein De Schorre in Boom.Het feestpakket van Mano Mundo is groot. Op het hoofdpodium staan Raymond van het Groenewoud, Leki, Sioen en Fixkes. Maar er is meer: reggae van Jampara, ska van La Kinky Beat, raï van Kasba en ambiance van Babylon Circus.Bezoek het Wereld Doe Dorp, de wereldmarkt, het circusplein en ge-niet op de picknickweide. Mondiaal, intercultureel, gezinsvriendelijk, duurzaam en democratisch. Daar schaart Klasse zich achter. Zaterdag en zondag trekken de redacteurs hun tentzeil open tussen 14 en 19 uur. Kom je in het Kringwinkelsalon zitten, dan ga je voor een familiefoto. Mano Mundo – zaterdag 8 en zondag 9 mei – De Schorre provinciaal recreatiecen-trum – Schommelei – 2850 Boom – www.manomundo.be – voor iedereen gratis toegankelijk

DOMOOR!Wie is toch die Richard Hutten? Nederlands internationaal succesvolste designer stelt zich voor in de tentoonstelling ‘Richard Hutten, 18 jaar spelen’. Als volwassene is hij het spelen niet ontgroeid. Sinds 1991 ontwerpt hij eigenzinnige en ludieke concepten die ook nog functioneel zijn. De ‘domoor’, een mok met twee reuzegrote oren, is daarvan het bekendste voorbeeld.Op donderdag 15 april dompelen leraren zich onder in het Hutten-bad. De partners wandelen op eigen tempo door de tentoonstelling en het museum. Kinderen ontdekken onder begeleiding waarom niet groot-moeder maar wel ‘domoor’ zo’n grote oren heeft. De lerarendag is gratis voor het hele gezin. Inschrijven via www.lerarenkaart.be/inschrijven.Richard Hutten, 18 jaar spelen – tot en met 6 juni – Design museum Gent – Jan Breydelstraat 5 – 9000 Gent – www.designmuseumgent.be – gratis voor houders van de lerarenkaart

CLOSING TIMEHaast je om het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen te bezoeken, voor-aleer het de deuren sluit voor ingrijpende verbouwingswerken. Beeldend kunstenaar Jan Vanriet zet een groots parcours uit in de collectie oude en moderne meesters. Hij toont meer dan 150 werken en brengt die samen met evenveel werken uit de museum-verzameling die inhoudelijk of stilistisch verwant zijn. Het resul-

taat is een hedendaags verhaal over het menselijk tekort.Op zaterdag 8 mei krijgen leraren en hun gezin een gratis rondleiding door de tijdelijke tentoonstelling. Napraten kan bij een drankje in het museumcafé. Inschrijven via www.lerarenkaart.be/inschrijven. Closing Time / Jan Vanriet – van 24 april tot 3 oktober – Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen – Leopold De Waelplaats – 2000 Antwerpen – www.kmska.be – gratis op vertoon van de lerarenkaart

UITTIP GRATIS

©

Herman Selleslags

VIPDAG

KLASSEDAG

©

Richard Hutten B.V.

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT


WE ZIJN AL ‘HALFWEG’Een autoreis gepland naar het Zuiden? Las dan op tijd een rust-pauze in. De reisgids ‘Halfweg’ loodst je via precieze aanwijzin-gen naar gezellige plekjes om te overnachten, te eten en te genie-ten. En dat op slechts enkele ki-lometers van de snelweg. Dit boek informeert ook ruim over hoe je fi les vermijdt, welke routes je het best neemt, hoe je het snelst voor-bij de péages geraakt en hoe je de

kinderen bezighoudt in de auto. Deskundig samengesteld door VAB.Halfweg – Overnachten, tafelen en genieten in Frankrijk op weg naar of op de terugweg van het Zuiden – uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts – leraren betalen 17,50 (+ 1 euro verzendingskosten) i.p.v. 22,50 euro met het inschrijfformulier op www.lerarenkaart.be (startpagina – gelezen in Klasse).

WIN EEN VERBLIJF IN BULGARIJEBulgarije is steeds populairder als vakantiebestemming. In en om Veliko Tarnovo, de oude hoofdstad, vind je overblijfselen van de Thraciërs, een fort, kloosters, orthodoxe kerken, markten, ecotrails en nationale parken. Maar ook het vakantiehuis Velika Gledka. Dit zomerhuis in ty-pisch Bulgaarse stijl, is sober uitgerust voor maximaal vijf volwassenen. Rondom de woning ligt een groot terras met zicht op weilanden en de vallei.Eén leraar met gezin wint een verblijf voor tien dagen (exclusief waarborg en schoonmaak – waarde: 595 euro). De winnaar kan zijn gratis verblijf in 2010 of 2011 opnemen tijdens de periode van 15 mei tot 30 september, volgens be-schikbaarheid. Mail vóór 30 april naar [email protected] met als onderwerp ‘wedstrijd lerarenkaart’. Vermeld jouw contactgegevens en het nummer van je lerarenkaart – www.vakantieplekje.be.

VERDWAALD IN DE JUNGLEJungleboek, de musical, vertelt over Mowgli. Als klein, weerloos jongetje ver-dwaalt hij in de mysterieuze jungle. Hij ontsnapt aan de gruwelijke tanden van de kreupele tijger Shere Khan en zoekt on-derkomen in het welpennest van Raksha, de wolvin. Op voorspraak van Bagheera en

Baloo neemt de wolvenhorde hem op. Maar achter elke struik, elke steen en elk jungleblad schuilt het gevaar, de bedreiging en misschien zelfs de dood.Jungleboek, de musical – Cultuurcentrum Evergem – Weststraat 31 – 9940 Sleidinge – www.event-team.be – voorstellingen op 13 mei (20 uur), 14 mei (14.30 en 20 uur), 15 mei (14.30 en 20 uur) en 16 mei (14.30 uur) – van 12,50 tot 16,50 euro – leraren krijgen 2 euro korting bij reservatie via Uitbureau (09 233 77 88), vermeld het nummer van je lerarenkaart wanneer je reserveert.

KORTING

KORTING

W!N

STADSMYTHES ONDERZOCHTZag Dirk Martens, de eerste drukker in ons land, er echt uit als zijn standbeeld op de Grote Markt van Aalst? Woonde Pieter Daens inder-daad op het eiland Chipka? Sprak Charles Woeste, de tegenstander van priester Daens, echt geen woord Nederlands? Is het Ros Beiaard eigen aan Dendermonde of liep het paard met de vier heemskinderen ook in Aalst rond? Ontdek het in de tentoonstelling Fake? die verschillende stadsmythes onderzoekt. Je krijgt er antwoord op je vragen aan de hand van documenten, archiefstukken en museumobjecten. Kinderen ontdek-ken als een echte speurneus de tentoonstelling op een speelse manier.Fake? Stadsmythes onderzocht – van 10 april tot 13 juni – ’t Gasthuys – Stedelijk Museum Aalst – Oude Vismarkt 13 – 9300 Aalst – www.aalst.be/museum – voor iedereen gratis toegankelijk

GRATIS

KUNST EN GELUIDWelk deuntje speelt een vink als ze brood-kruimels pikt tussen de snaren van een elek-trische gitaar? Het fi lmpje op YouTube is een hit. Binnenkort trippelt de vink ook door de Gentse Zebrastraat. Dit werk van Céleste Boursier-Mougenot maakt deel uit van de tentoonstelling Body Sound. Dit parcours van vorm en geluid toont onder andere werk van Bruce Nauman. ‘Get out of my room, get

out of my head’, vraagt zijn hoofd. Beklemmend voor de toeschouwer. Deze tentoonstelling illustreert hoe je gevoelens oproept door geluid te manipuleren. De workshop van de kunsteducatieve dienst Aifoon leidt jou door deze nieuwe media. Je vertrekt van een persoonlijk geluid en leert opnemen en monteren op pc. Leraren maken gratis kennis met de tentoonstelling en de workshop op woensdag 21 april (15-17 uur). Inschrijven gebeurt uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven.‘Update 3_Body Sound’ – 17 april tot 20 juni – Zebrastraat – Zebrastraat 32 – 9000 Gent – www.zebrastraat.be


WINDKRACHT 4“Platvis, daar draait het om”, meldt Kris Hulsen. Vijf collega’s van Hogeschool West-Vlaanderen mochten als winnaars van een ‘20 jaar Klasse’-wedstrijd uitzonderlijk mee met de 0.29 Broodwinner, het oplei-dingsschip van het Maritiem Instituut Mercator Oostende. “Langs weers-zijden zijn twee immens grote netten voorzien van kettingen die de bo-dembewonende vissen uit hun schuilplaats opschrikken. Ze zwemmen een weinig benijdenswaardig lot tegemoet. De eerste vangst bestaat uit massa’s zeesterren. Een even groot aandeel is schol, schar en bot. Na het sorteren worden we aan het ‘gutten’ gezet, scheepsjargon voor in-gewanden verwijderen. Een bezigheid die nogmaals het uiterste vergt van onze beproefde magen. Ondertussen heeft scheepskok Adrien een pannetje vis gebakken. Hoeveel verser kan je vis zijn? Nog tweemaal halen we de netten binnen en er tekent zich waarachtig al enige routine af in de verwerking van de vangst. Met een fl inke zak platvis komen we aan land. Dank je wel, bemanning en leerlingen van de Broodwinner!”

THEATER VOOR DE VERKEERSLESHoe leg je kinderen tussen zes en veertien jaar de harde regels van het verkeer uit? Of hoe wijs je hen op ‘duurzaamheid’ in het verkeer? Vlaams Fruit Educatief maakt er theatervoorstellingen rond. Zo zijn Zebke en Padje het rode en groene fi guurtje uit het voetgangerslicht. Een spijtig ongeval slingert ze uit het licht. Voor de allereerste keer ontsnap-pen ze uit hun fantasie en komen in de harde mensenwereld terecht. Of het verhaal van Bert Beekmans. Als een ‘rare snuiter’ wordt hij geplaagd op school vanwege zijn afkomst. Op een avond, ergens tussen licht en donker, sukkelt Bert door zijn verstrooidheid onder een tractor …Extra Twintig leraren winnen een duoticket voor een voorstelling naar keuze. Mail vóór 12 april naar [email protected] met als onder-werp ‘Vlaams Fruit’. Vermeld de voorstelling van jouw keuze, je naam en adres en het nummer van je lerarenkaart.

Tussen Licht & Donker (voor jongeren tussen 11 en 14 jaar) – donderdag 22 april om 20.30 uur – Zebke en Padje (voor kinderen tussen 6 en 10 jaar) – donderdag 6 mei om 20.30 uur – www.vlaamsfruit.be – Theater Het Klokhuis – Parochiaanstraat 4 – 2000 Antwerpen – reserveren via [email protected] of 03 231 71 81

W!N

ANDERHALF MILJOEN DODENWerp een blik achter de schermen van de Commonwealth War Graves Commission. Deze organisatie houdt de herinnering levendig aan de meer dan anderhalf miljoen mannen en vrouwen uit de Commonwealth die hun leven verloren in de twee wereldoorlogen. Aan de hand van ori-ginele documenten, foto’s en nooit eerder in Vlaanderen getoonde stuk-ken leer je meer over deze organisatie.Extra Op zaterdag 24 april (9.30 tot 17 uur) organiseert het museum een colloquium rond de zin en onzin van levende geschiedenis. Wat brengt het bij en wanneer gebruik je het? Ervaringsdeskundigen uit het onder-wijs en educatieve medewerkers brengen hun verhaal. Buitenlandse specialisten plaatsen dit in internationaal perspectief. Houders van de lerarenkaart betalen 10 i.p.v. 12,50 euro. Inschrijven verplicht via [email protected] of 051 77 04 41.Remember me – The Commonwealth War Graves Commission 1917-2010 – van 24 april tot 30 november – Memorial Museum Passchendaele 1917 – Ieperstraat 7 a – 8980 Zonnebeke – www.passchendaele.be – voor een museumbezoek betalen leraren 4 i.p.v. 5 euro op vertoon van hun lerarenkaart

KORTING

©

Joeri Cochuyt

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT


advertentie

HET PAPARAPPORT

5 APRILTIPS• TIP 1 Het paparapport. Wat vinden kinderen de sterkste eigen-

schappen van hun papa en waar ergeren ze zich blauw aan? Klasse voor Ouders vroeg het aan 1000 kinderen. Hoe ziet het Vlaamse paparapport er uit? Doe je dezelfde oefening met de leerlingen in de klas? Een kant-en-klaar paparapport print je op www.klasse.be/ouders/klikenprint.

• TIP 2 Welk soort papa hebben de kinderen van jouw klas? Is het een kompaspaps, een pretpaps, spookpaps of … Vraag aan jouw leerlingen om de test thuis even naast de krant op de ontbijttafel te leggen.

• TIP 3 Op www.klasse.be/ouders/instapbrief vind je instapbrieven voor anderstalige ouders (in negen talen) met de papaverklaring. Print ze en geef ze mee aan anderstalige ouders.

• TIP 4 Prikactie voor vaders. Wie de papaverklaring online onderte-kent, krijgt een gratis papapin. Wie die draagt, maakt kans op een vakantiecheque voor een gezinsreis. Meedoen?

• TIP 5 Mama’s zie je nog altijd vaker op school dan papa’s. Inspireert het actie(f)-papa-plan jouw school?

GROENE POTLODENVerzamel met je leerlingen zoveel mogelijk groene potloden. Maak teke-ningen over bossen. Eind april komt iemand van Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) die dan in je school ophalen. Op 8 mei trekken mensen van JNM, Natuurpunt en Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) naar de bevoegde ministers om aandacht te vragen voor meer groene be-stemmingen in de Vlaamse gewestplannen.Meld meteen je medewerking via [email protected] – www.jnm.be – www.vbv.be – www.natuurpunt.be

INTERNATIONAAL … IN JE KLASEen Europees project organiseren zonder daarvoor je school te verla-ten? Dat kan met eTwinning. Via computer en IT werk je samen met Europese collega’s. Online vind je projectpartners en werk je samen in een webruimte. Heb je plankenkoorts om zo’n project te starten? Schrijf in voor een infosessie, (Europese) workshop of contactseminarie met de buurlanden. Je leert dan praktijkvoorbeelden kennen en legt contact met Europese collega’s.Meer info op www.etwinning.net – op www.etwinning.classy.be vind je een agenda van eTwinning-activiteiten – deelnemen is gratis, inschrijven is verplicht – nog meer info via [email protected] of Sara Gilissen – 02 553 96 34

g g pMeld meteen je medewerking via [email protected] –www.jnm.be – www.vbv.be – www.natuurpunt.be

GRATIS

IK DOE …“Ik wil dat mijn dochter van dertien in het buitenland gaat studeren.” Dat is de eerste van een reeks straffe stellingen waarop je online kunt reageren in het kader van de nieuwe campagne van ‘Vlaanderen in Actie’ (ViA), een project van de Vlaamse regering om van Vlaanderen tegen 2020 een topregio te maken. Onderteken ook het Pact 2020, de lijst met de ViA-doelstellingen. Ben jij een doener? Maak je eigen doe-button. Alles wat je post op de ViA-site kun je ook delen op Facebook, Netlog of Twitter. Maak ook je leerlingen en collega’s warm! www.vlaandereninactie.be

VAN ROODKAPJE TOT FRANKENSTEINLaat je meevoeren met de mooiste verhalen van nationale en interna-tionale rasvertellers tijdens het vijftiende Internationale Vertelfestival van 19 tot 27 april in Alden Biesen (Bilzen). Op schooldagen is er een aangepast programma voor kleuter-, basis-, secundair en hoger onder-wijs. ’s Avonds zijn er speciale vertelsessies voor de taalafdelingen van volwasseneneducatie. Het weekend van 24 en 25 april staat open voor het grote publiek met o.m. ‘The story of Frankenstein’, een meertalige verhalencarrousel en het aperitiefverhaal ‘Roodkapje’.Reserveren is verplicht behalve voor de festivalnamiddag op zondag.www.alden-biesen.be – 089 51 93 43

GOEDKOPE BOEKENMaak je keuze uit 1000 m² boeken voor kinderen en volwassenen, aangevuld met schoolspullen en wenskaarten. Uitgeverij Lannoo verkoopt uit stock een ruime keuze aan reisgidsen, kook- en tuinboeken, kunsten fotoboeken, kinderen jeugdboeken, cd-roms, geschiedenisboeken, biografi eën, hulp bij opvoeding, poëzie en zingeving.De stockverkoop vindt twee keer plaats.

In Manhattan Leuven op 28 april (13 tot 20 uur), 30 april (13 tot 20 uur), 1 mei (10 tot 17 uur) en 2 mei (10 tot 17 uur). In Grenslandhallen Hasselt op 5 mei (13 tot 20 uur), 7 mei (13 tot 20 uur), 8 mei (10 tot 17 uur) en 9 mei (10 tot 17 uur).De woensdagnamiddagsessies van 28 april (Leuven) en 5 mei (Hasselt)

zijn helemaal voor leraren, met kortingen tot 75 procent.

ALG

EM

EE

N


advertentie

GOESTINGHet jaarlijkse ‘Festival van de Amateurkunsten’ brengt een

hele dag lang muziek, theater, dans, multimedia, beeldende kun-

sten en literatuur. Thema dit jaar is ‘Goesting’. Laat je lichaam kalligraferen,

bezoek het theatraal jongerendorp, dans mee in de silent disco en experimenteer erop los in het multimedialab. Ook bekende artiesten tonen er hun hart voor de amateurkunsten. Top of the bill is een uniek én gratis openluchtconcert van Bart Peeters, peter van het Festival, en amateurkunstenaars.Het ‘Festival van de Amateurkunsten’ vindt plaats op zondag 2 mei in Gent. Het is het orgelpunt van de ‘Week van de Amateurkunsten’. Het Forum voor Amateurkunsten coördineert beide projecten.www.festivalvandeamateurkunsten.be – www.wak.be – www.amateurkunsten.be

ROLSTOELPOETSENVan donderdag 22 tot donderdag 29 april is er ‘Rolstoelpoetsweek’. Een week lang kun je met je leerlingen rolstoelen poetsen in rusthuizen in de buurt van de school.De actie is een initiatief van ‘Time4Society’ (voorheen vzw De Tijdbank). Voor je leerlingen is dit misschien een eerste, prettige ervaring met vrijwilligerswerk en voor de rusthuizen is dit een enorme duw in de rug.Wil je meedoen? Surf dan naar www.time4society.be en klik op ‘Tijdgever’ – klik in de linkerkolom op ‘inschrijven’ – vul je contactgegevens in en tik in de balk ‘projectidee?’ het woord ‘rolstoelpoetsweek’ in – de coördinatoren van de ‘Rolstoelpoetsweek’ zullen vervolgens contact met je opnemen.

DYNAMODAGENWil je weten hoe je gratis met De Lijn op stap kunt naar cultuur? Hoe je tot 1500 euro voor een creatief project kunt krijgen? Hoe je een cultuur-beleid in je school concreet maakt? Hoe je het culturele netwerk van je school in kaart kunt brengen?Dompel je tijdens de dynamoDAGEN van Canon Cultuurcel onder in info-sessies, workshops en netwerkmomenten. Je buit van de dag: een rugzak vol inspiratie om creatief met cultuur in je klas aan de slag te gaan.De dynamoDAGEN vinden plaats op dinsdag 27 april (leraren secundair onderwijs) en woensdag 28 april (leraren basisonderwijs) in Mechelen (Lamot-site).Info en inschrijvingen via www.dynamo3.be – deelnemen is gratis

GRATIS OP CURSUSZin om bij te tanken tijdens de paasvakantie? Wisper vzw organiseert cursussen en workshops audiovisuele en beeldende kunsten, dans, literatuur, muziek, theater. Een unieke gelegenheid om er eens zinnig tussenuit te zijn.Op het programma bijvoorbeeld ‘Van verhaal naar dans’ (6, 7 en 8 april), ‘Drama en onbekende gebeurtenissen’ (6 en 7 april), ‘Tiny leert knip-pen en plakken – Illustratie meets hoorspel’ (6, 7 en 8 april), ‘Zingen vanuit je spreekstem’ (7, 8 en 9 april), ‘Schrijven voor een (school)krant’ (8 april), ‘Dansen op een school- of verjaardagsfeest’ (8 april) en ‘Werken rond een jeugdboek’ (5, 6 en 7 april).Alle info over plaats, programma, begeleiding, prijzen vind je op www.wisper.be (klik op ‘workshops’)

Win: voor elk van deze workshops schenkt Wisper een gratis plaats weg – mail meteen naar [email protected]

dasten

‘Goestinbezoek het th

FAKE?‘Erfgoeddag 2010’ vindt plaats op zondag 25 april, van 10 tot 18 uur, met als centrale thema ‘Fake?’. Wat is echt en wat is vals? Schitterende historische vervalsingen en hun verhalen, onwaarheden, maar ook de rol van restauraties, living his-tory, sprookjes en geschiedenis-sen van de leugen en bedriegers. Honderden activiteiten tussen Aartselaar en Zonnebeke.www.erfgoeddag.be

Meer doe-tips, wedstrij-den en acties vind je op www.klasse.be/leraren (klik op ‘zeker doen’) en op www.lerarenkaart.be.

W!N

GRATIS

ALG

EM

EE

N


KLASSEACTIE

advertentie

DE MAGISCHE KRACHT VAN POPPENPraktische tips, raadgevingen, getuigenissen, praktijkvoorbeelden en talrijke illustraties tonen je hoe je poppen nuttig kunt inschakelen in de opvoeding van kinderen. Je ontdekt hoe je als leraar of ouder geloof-waardig omgaat met poppen én hoe je daar ook zelf van geniet.‘De magische kracht van poppen’ is een basiswerk als je poppen als educatief en pedagogisch hulpmiddel wilt gebruiken.‘De magische kracht van poppen’ (Hubert Stuyvaert) – 24,50 euro – www.abimo.net

Win: 5 x ‘De magische kracht

van poppen’ – mail vóór 15 april (met vermelding ‘magi-

sche poppen’) naar [email protected]

De magische kracht van poppen (Hubert Stuyvaert) 24,50 euro www.abimo.net

Win: 5 x ‘De magische kracht

van poppen’ – mail vóór 15 aprilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll ’

(met vermelding ‘magi-sche poppen’) naar

[email protected]

YETI WALST JE KLAS BINNEN

In het aprilnummer hiphopt Yeti de stress uit het lijf in Mechelen. De Yetiklas ruikt naar zweet, drijft op bezwerende beats en trippende bleeps en huppelt sierlijk op pas de bourrées door de refter. Yeti danst de ziel uit het tienerlijf, recht het blad in.Trek je tutu aan en trippel op pointes samen met je leerlingen naar de volgende onderwerpen:• Welk soort vader heb jij? Doe de papa-test.• Fiks je dromen.• Zo zeg je sorry. En zo niet.

Bij deze reportages vind je in de pedagogische bijlage lestips die nauw aansluiten bij de eindtermen. Schrijf je in voor deze maandelijkse gratis nieuwsbrief via www.klasse.be (e-brieven) of vind elke maand het gedrukte exemplaar in het pakket Yeti’s.

RIDDERS OP SCHOOL‘Gerald Hilderic van Hostade’ is een nieuwe educatieve voorstelling over de middeleeuwen. Een onderhoudend verhaal, een speels decor en hu-moristische situaties zijn de ingrediënten waarmee je leerlingen (alle klassen van de lagere school) bijna ongemerkt heel wat te weten komen over het dagelijkse leven in de middeleeuwen. Naast de voorstelling is er ook een interactieve quiz, een derde bekende acteur komt onver-wachts op de proppen en er is een uitgebreide lesmap.Theater Op School speelt drie gratis promotievoorstellingen op maan-dag 19 april (10.30 en 13.30 uur) in GSA, Sint-Antonius-Zoersel en op dinsdag 11 mei (13.30 uur) in SWOK, Staden.www.theateropschool.be – reserveer je tickets via [email protected] – 0484 07 34 37

MUSSEN TELLENLagere scholen kunnen meewerken aan het ‘Huismussenonderzoek’ van Vogelbescherming Vlaanderen en hun leerlingen laten meehelpen met het tellen van de mannetjeshuismussen in de omgeving van hun school. Die telling gebeurt drie keer (van april tot juni) en het is de bedoeling dat je dit elk jaar opnieuw doet. Klassen die meewerken, kunnen een profi el aanmaken op de nieuwe website van de Mussenwerkgroep Vlaanderen. Daar kun je je telgegevens invullen en herbekijken.www.mussenwerkgroep.be (vanaf begin april) – www.vogelbescherming.be – [email protected] – 03 296 26 80

GRATIS

W!N

KROKETRAKETWEDSTRIJDOntwerp met je klas de meest knettergekke raket en stuur of mail een schets van je ontwerp, met uitleg, naar Marc de Bel. Zorg ervoor dat je ontwerp heel origineel is, dat de raket is gebouwd van gerecycleerde materialen en milieuvriendelijk wordt aangedreven. Er zijn twee groe-pen: eerste en tweede graad vormen de eerste groep, de derde graad de tweede groep.De beste vijf klassen van elke groep mogen op donderdag 27 mei met hun klas naar Technopolis om hun in elkaar geknutselde raket te demon-streren en er te genieten van een wetenschappe-leuke dag. Alle klassen krijgen een prijs, de uiteindelijke winnaar krijgt een boekenpakket (ge-signeerd door Marc de Bel).Meer info op www.abimo.net/spikkelenspekkie – leuke ideeën op www.experimenteer.be – inzendingen vóór 30 april naar [email protected] of Marc ‘Spekkie’ de Bel – Boekweitstraat 37 – 9770 Kruishoutem

Win: 5 x ‘De kroketraket’ (het boek van Marc de Bel) – mail vóór 24 april (met vermelding ‘Kroketraket’) naar [email protected]

W!N

BA

SIS


advertentie

DE LEESFEE IN JE KLASSchrijf met je leerlingen eerste graad een leuk verhaal, grappig of span-nend, waargebeurd of verzonnen, en stuur het naar Emy, de Leesfee. Emy leest al tien jaar voor aan kinderen, in scholen, bibliotheken, ziekenhui-zen en viert haar jubileum met een grote schrijfwedstrijd.De deadline voor je verhalen (max. 1 pagina A4) is 1 juni. De klas die het leukste verhaal opstuurt, wint een verwenbezoek van de Leesfee. Enkele verhalen krijgen een plek op de Leesfee-website, alle andere verhalen komen op de blog van de Leesfee.Stuur je verhalen naar [email protected] – www.leesfee.be – www.leesfee.blogspot.com

EEN BOEKJE TUINVragen en antwoorden, weetjes en gezegdes, knutsel- en kooktips: ‘Een boekje tuin’ is een leuk en informatief boek over wat er allemaal in een tuin gebeurt. Inge Bergh, Inge Misschaert en Kolet Janssen sloegen de handen in elkaar voor een weet- en doeboek waar je met je klas het hele jaar door plezier aan beleeft, zowel binnen als buiten. Netjes gerang-schikt per seizoen en met mooie en functionele illustraties van Jurgen Walschot.‘Een boekje tuin’ – 8- tot 11-jarigen – 18,95 euro – www.eenhoorn.be

Win: 10 x ‘Een boekje tuin’ – mail vóór 24 april (met vermelding ‘Een boekje tuin’) naar [email protected]

W!N

W!N

MIJNHEER SATIE Mijnheer Satie krijgt zelden post. Vaak belt de post-bode aan, gewoon om hem zijn lege handen te tonen. Mijnheer Satie laat zich echter niet zo snel ontmoe-digen. Hij besluit een brief te schrijven aan zichzelf.

‘Allerliefste mezelf’, begint hij. En dan? Een leegte. Wat te zeggen? Hij zou graag willen schrijven: ‘Ik hou van je’, maar dat is een beetje veel voor een eerste brief.Een ontroerend en grappig luisterboek van ex-leraar Carl Norac, met dromerige tekeningen van Elodie Nouhen en prachtige muziek van de bekende Franse componist en pianist Erik Satie.‘Mijnheer Satie‘ (Carl Norac) – 19,95 euro – www.lannoo.be

FEESTEREOFEESTIn een nieuwe theaterproductie vol verbeelding en muziek nemen Fee Hortensia en Fee Carmella Patata Socissa Fanta-Cola Margarina je leerlingen mee naar hun huizen en hun luidruchtige buurman meneer Stereo. Dat is een viespeuk, hij kijkt voetbal, drinkt bier, laat boeren en winden en maakt enorm veel kabaal. Daardoor lukt het de feeën niet meer om te toveren.Niet alleen toveren, maar ook vriendschap, humor en de nood aan rust in een luidruchtige maatschappij voel je in het hele stuk. De voorstelling nodigt uit om mee te zingen en te dansen en is daardoor ook bijzonder geschikt voor anderstalige kinderen.‘Feestereofeest’ is een productie van theatergezelschap L’essence de L’existence, voor leerlingen van vier tot negen jaar. Op zondag 25 april kun je een gratis voorstelling bijwonen om 15 uur, in de Kioskzaal in Gent (Kammerstraat, vlakbij de Vrijdagmarkt).Reserveer meteen je tickets (kinderen zijn ook welkom) via [email protected]

VERSTANDIG ZONNENDe campagne ‘Verstandig zonnen’ richt zich vooral op kinderen tot 12 jaar. Zij zijn het kwetsbaarst en verbranden het snelst. Met affi ches, folders en kleurrijke stickers sensibiliseert Stichting tegen Kanker ou-ders en leraren om de kinderen zo goed mogelijk te beschermen.Speerpunt van de campagne is een teken-/collagewedstrijd voor kleu-teren lagere scholen. Maak met je leerlingen een tekening of collage die toont hoe ze van de zon genieten terwijl ze zich er toch tegen be-schermen. De klas die de tofste, grappigste tekening of collage inzendt, wint een extra schooluitstap. De campagne ‘Verstandig zonnen’ is een initiatief van Stichting tegen Kanker, i.s.m. de Provincies, Kind & Gezin en de Vlaamse basisscholen. Na de paasvakantie krijgt elke school een pakket met stickers en affi ches.www.kanker.be (tik ‘verstandig zonnen’ in de zoeken-balk) – hier vind je ook de folder en het wedstrijdreglement

GRATIS

THE EAGLE HUNTER’S SON‘The Eagle Hunter’s Son’ is een fascinerende roadmovie. De twaalfjarige Bazarbai is een nomadenjongen. Hij droomt ervan zijn geboortestreek in de Mongoolse steppe te ontvluchten naar de grote stad Ulan Bator. Maar zijn vader heeft andere plannen: Bazarbai moet de familietraditie verderzetten en als adelaarsjager in de voetsporen van zijn vader treden. Hij vergezelt zijn vader naar het grote Adelaarsfestival, maar als daar vaders ‘prijsbeest’ opschrikt en wegvliegt, volgt Bazarbai hem … de wijde wereld in.‘The Eagle Hunter’s Son’ is een Zweedse jeugdfi lm van René Bo Hansen – vanaf 10 jaar – de fi lm gaat in première op 21 april – www.jekino.be/eaglehuntersson Op zondag 18 april om 11 uur kun je (mét je kinderen) gratis naar een kennismakingsvoorstelling van deze fi lm in Cinema Lumière in Brugge.Vraag je gratis tickets (in totaal zijn er 174 plaatsen) meteen aan via www.lerarenkaart.be.

GRATIS

Meer doe-tips, wedstrijden en acties vind je op www.klasse.be/leraren (klik op ‘zeker doen’) en op www.lerarenkaart.be.

BA

SIS


“POKER? DAT IS LIEGEN EN BEDRIEGEN!”

Een op de drie Belgische pokerspelers tussen tien en zeventien jaar speelt geregeld voor geld, zo blijkt uit een onderzoek van het OIVO. Toch zijn jongeren zich niet altijd bewust van het gevaar van (online) pokeren. Maks! geeft in het aprilnummer zes tips om hun pokerverslaving onder controle te houden.

Bekijk ook samen met je leerlingen de fi lmpjes op Maks!TV (via www.maks.be), met deze rubrieken:Intiem: beatboxer Benjamin (16) speelt Super Mario op het orgelSOS School: hoe maak je van een kale, stenen woestijn een leuke speelplaats?Afgevraagd: hoe ziet het secundair onderwijs eruit in 2020?

In de bijlage Maks!mum vind je elke maand ideeën voor boeiende lessen die nauw aansluiten bij de vakoverschrijdende eindtermen. De lestips zijn tijdloos genoeg om ze later nog te gebruiken. Hang deze bijlage dus op in de lerarenkamer en stimuleer je collega’s om er gebruik van te maken in hun lessen.

STUDENTENUITWISSELINGENJe studenten vijf dagen actief laten samenwerken met studenten van een Waalse of Duitstalige hogeschool of universiteit. Of minstens drie dagen samen cursusmateriaal, modules en programma’s uitwerken met collega-docenten van een hogeschool of universiteit in de andere gemeenschap(pen). Die uitwisselingen kun je organiseren met het Prins Filipfonds.Als je project wordt geselecteerd, krijg je maximum 2500 euro. De vijf-daagse studentenuitwisseling kun je spreiden over het academiejaar én over verschillende locaties in België. Ten minste vijf studenten uit iedere hogeschool of universiteit nemen eraan deel. Voor zo’n uitwisselings-project krijg je maximum 1500 euro. Een interdisciplinaire aanpak en/of innovatieve werkvormen verhogen je kansen op zo’n projectsubsidie.Alle projectvoorstellen voor volgend academiejaar moeten vóór 19 april binnen zijn.www.prins-fi lipfonds.org

DE WERELD IN 2030Hoe zien jongeren (16-26 jaar) de wereld in 2030? Dat mogen ze indi-vidueel of in groep op hun favoriete manier tonen, met woord, geluid of beeld. Creatieve scenario’s worden vóór 30 april via de post of via e-mail verwacht bij de Stichting P&V.Alle inzendingen worden gepubliceerd op www.go2030.be. Bekijk nu al enkele inspirerende fi lmpjes. Je vindt er ook alle info.

ZOMEREN IN GRAZ Zin om deel te nemen aan een Duitstalig seminarie over kunst en cul-tuur? De ‘Belgischer Germanisten- und Deutschlehrerverband’ (BGDV) en het Oostenrijkse ministerie van Onderwijs nodigen je uit om deel te nemen aan het zomerseminarie ‘Graz: Kultur- und Gartenstadt der Steiermark’ in Graz (Oostenrijk). Op het programma: kunst en cultuur in Steiermarken, workshops over didactiek en taal, architectuurwandeling in Graz, Steiermarken in literatuur, muziek, keuken en kelder.Het seminarie vindt plaats van 4 tot 10 juli. Deelnemen kost 275 euro voor cursus- en verblijfskosten (295 euro voor een single kamer; 200 euro voor -30-jarigen of nieuwe deelnemers). Er zijn slechts 20 plaatsen beschikbaar.www.bgdv.be – inschrijven via [email protected]

ONTWERP EEN COVERLeerlingen tweede en derde graad secundair onderwijs kunnen, individu-eel, met enkele klasgenoten of met de hele klas de cover ontwerpen voor een offi ciële publicatie van het ministerie van Onderwijs en Vorming.Het Programma for International Assessment (PISA) onderzoekt en ver-gelijkt wereldwijd (en ook in Vlaanderen) hoe vijftienjarigen het doen in lezen, wiskunde en wetenschappen. De nieuwe resultaten verschijnen eind dit jaar in alle deelnemende landen. Zo komt er ook een Vlaams PISA-rapport. Voor die publicatie kunnen je leerlingen de cover ont-werpen. Daarvoor hebben ze tijd tot 30 juni. Een mooie prijs ligt klaar voor de winnaar!Alle info en wedstrijdreglement via [email protected]

WEDSTRIJD

FIDEL CASTROIs El Commandante een ordinaire dictator of een diep bewogen en geniaal staatsman? Historicus Katrien Demuynck en fi losoof/economist Marc Vandepitte zochten de sleutelmomenten in het leven van Fidel Castro. Ze spraken met mensen uit zijn omgeving en

Cubaanse journalisten, en tekenden getuigenissen op. Het resultaat is een onthullende bio van de man achter de mythe en een verslag van 27 ontmoetingen met de Cubaanse leider.‘Ontmoetingen met Fidel Castro’ – 18,50 euro – www.epo.be

Win: 4 x ‘Ontmoetingen met Fidel Castro’ – mail vóór 24 april (met vermel-ding ‘Fidel’) naar [email protected]

W!N


BARON VON MÜNCHHAUSENBaron von Münchhausen was een Duitse edelman die in zijn jonge jaren als kapitein met het Russische leger tegen de Turken vocht. De rest van zijn leven organiseerde hij de dolste banketten, waarin hij op een kanonskogel door de lucht vloog en langs een bo-nenstaak naar de maan klom. Verteller Geert Beullens delfde nieuwe verhalen van Baron von Münchhausen

op: de waanzinnige reis van de baron naar Afrika, zijn ontmoeting met de verschrikkelijke sneeuwman en zijn ontdekking van de bron der eeuwige jeugd. Leesvoer voor wie niet graag leest (en de anderen).‘De gloednieuwe avonturen van Baron von Münchhausen’ – 17,50 euro – www.houtekiet.com

MEISJE NIEMANDVijf Merksemse jongeren spelen ‘Meisje Niemand’, een toneelstuk over jaloezie tussen tienermeisjes, naar het gelijknamige debuut van de Poolse schrijver Tomek Tryzna. Centraal staan drie vijftienjarige meisjes. Marysia verhuist naar de grote stad en ontmoet daar Kasia, die een ultiem klassiek muziekwerk wil componeren, en Ewa, die haar laat kennismaken met louter materiële en

lichamelijke genoegens.‘Meisje Niemand’ is een adolescentenroman over liefde en jaloezie, over de dunne lijn tussen onvoorwaardelijke trouw en vals bedrog.Karakter Collectief lanceert ‘Meisje Niemand’ met voorstellingen in CC Merksem, op 15, 16 en 17 april, telkens om 20.15 uur en op 18 april, om 15 uur. In mei volgen nog twee voorstellingen in Kunstencentrum Kaleidoscoop in Mortsel, op 29 mei, om 20.15 uur en op 30 mei, om 19 uur.Tickets kosten 8 euro – leraren en leerlingen krijgen een korting van 50 procent en betalen dus slechts 4 euro – reserveer je tickets via [email protected] – 0473 59 19 66 ZEG HET MET KLEUR

Wat is dat eigenlijk: een kleur? Gras is groen, lucht blauw en de nacht pikzwart. Rood is vurig, wit kil en geel zonnig. Kleuren omringen ons, kleuren bepalen ons gemoed.‘Zeg het met kleur’ is een reeks lespakketten en workshops voor leerlin-gen derde graad tso en bso. Leraren en leerlingen ontdekken samen op een interactieve manier de wondere wereld van kleurgebruik en -repro-ductie in nieuwe en oude media.Dit project is ontwikkeld door de opleiding Bachelor in de grafi sche en digitale media van Arteveldehogeschool Gent. Je krijgt bovendien de kans om met je klas het grafi sch atelier van de mediacampus te bezoe-ken en er het productieproces te volgen van jullie eigen ontwerp (poster, fl yer, naamkaartje).www.zeghetmetkleur.be – inschrijven via [email protected] – Karen D’Haeseleer – 09 216 36 16

AAN HET EIND VAN DE ASPERGETIJDZusters, moeders, dochters, familiebanden die niet uit te wissen zijn. Zo ook in ‘Aan het eind van de aspergetijd’ van Theater Boeketoe. Frank Houtappels schreef een verhaal voor iedereen vanaf zestien jaar over drie zussen Kitty, Aggie en Francien en over Sophie, Aggies dochter, die op eigen benen

wil staan. Kristine Perpête tekent voor de regie, drie van de vier acteurs zijn leraar en een Lierse school levert alle kappersmateriaal.Theater Boeketoe speelt de eerste voorstellingen op 2, 3, 4, 9 en 10 april (telkens om 20.15 uur) in CC Vredeberg in Lier.www.theaterboeketoe.be – [email protected] – 03 289 79 19

Win: 10 gratis tickets voor de voorstellingen van 9 of 10 april – mail vóór 7 april (met vermelding ‘Aspergetijd’) naar [email protected] – vermeld je adresgegevens, de datum van je keuze en het antwoord op deze vraag: welke rol speelt regisseur Kristine Perpête in de tv-soap ‘Familie’?

VOLWASSENENEDUCATIE GAATINTERNATIONAALIn het buitenland een nascholing volgen, een conferentie bijwonen of werken? Dat doe je met het Europese Grundtvig-programma. Grundtvig richt zich tot de hele volwasseneneducatie, zowel de formele als de non-formele sector (CVO’s, musea, bibliotheken). Op 19 mei verneem je meer tijdens de Grundtvig-informatienamiddag in Gent. Je krijgt een overzicht van het programma, veel nuttige tips én enkele praktijkvoor-beelden van een Grundtvig-leerpartnerschap en Grundtvig-navorming. Focus ligt op instellingen die werken rond de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting.Deze infosessie is een initiatief van EPOS vzw en Centrum Ryckevelde. Op 20 mei is er een infodag ‘Grundtvig’ voor docenten lerarenopleiding.www.ryckevelde.be (‘Kalender’) – inschrijven vóór 15 mei via [email protected]

Win: 5 x Europese fl uovest – mail vóór 3 mei (met vermelding ‘Fluovestje’) naar [email protected]

KORTING

Meer doe-tips, wedstrijden en acties vind je op www.klasse.be/leraren (klik op ‘zeker doen’) en op www.lerarenkaart.be.

W!N

W!N

SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N



Neem de eerste letter van wie of wat je op elke foto precies ziet. Samen vormen ze een vijfl etterwoord. Daarmee kun je de kluis openen voor een reischeque van 500 euro. Je kunt een citytrip kiezen uit het volledige aanbod van Holidayline.

Op www.klasse.be krijg je een extra tip. Mail je ant-woord (met vermelding ‘fotospel 204’) vóór 23 april naar [email protected]. Bart Ceulenaere uit Ieper is de maartwinnaar (‘REGEN’). Prettige reis!

FOTOSPEL – WIN EEN CITYTRIP! WIN!

Wim Vercruysse (33) – is papa van Siebe (7) en Flore (6), on-derwijzer en kersvers redacteur van Klasse voor Ouders, mixt in zijn homestudio op piano, gitaar en trompet hiphop, ska, punk en schlager.

Katy Thiriaux (49) – is coör-dinator vakoverschrijdende eind-termen op het P.T.I. in Kortrijk, speelt Shakespeare en Lorca in het Zwevegems Theater, leest Tom Lanoye en houdt van lekker tafelen.

“Voor onze schoolwebsite en nieuwsbrieven vind ik veel inspiratie op de website van Klasse voor Ouders. We plakken

links naar reportages en fi lmpjes. De klik-en-print artikels inspireren ons om zelf materiaal te ontwerpen, zoals struc-tuurkaarten en weekplanningen. Klasse voelt de gespreks-onderwerpen en discussies in de lerarenkamer haarfi jn aan. Ook over gevoelige thema’s als kansarmoede helpt Klasse voor Ouders om het ijs te breken. Sommige ouders geloven ons immers pas als ‘Brussel’ het zegt.”

Op www.klasse.be/ouders vind je sterke campagnes, reportages en nieuws-berichten die de brug slaan tussen opvoeding en onderwijs, tussen thuis- en schoolcultuur.

“Preventie, muzisch-creatieve vorming, tienerzwangerschap-pen ... Maks! besteedt zoveel aandacht aan vakoverschrij-

dende eindtermen dat alle leraren PAV zich abonneerden op de pedagogische bijlage. Maks! leidt onze bso-leerlingen automatisch naar de festivaltickets of iPods die ze met hun leerlingenkaart kunnen winnen. Maar het brengt ze ook naar de blogs en de jongerencommunity op www.maks.be. De kaart krijgt bij ons een groene of rode sticker: met groen mo-gen ze ‘s middags de school verlaten. Leerlingen gebruiken hun kaart ook in winkels of voor vrijetijdsbesteding. ”

Maks!, het jongerenmagazine van Klasse, verspreidt jaarlijks 400.000 leerlingenkaarten in het secundair onderwijs. Op www.maks.be vinden ze alle voordelen die de kaart biedt.

WIE LEEST KLASSE? DEZE MAAND: KATY EN WIM

S P E E L T IJ D

advertentie

MET ALLE CHINEZENZowat 140.000 Chinese arbeiders worden vanaf 1917 naar de Eerste Wereldoorlog in Europa gehaald. Ze verrichten hard labeur achter het front. Dat eindigt niet met de Wapenstilstand. Tot begin 1920 worden de ‘koelies’ of Chinese landarbeiders ingezet om puin en munitie te ruimen en om do-den te begraven. Voor de Chinezen is de oorlog in Europa een bijzondere ervaring. De tentoonstelling, in samenwerking met het stadsarchief van Weihai (China), brengt dit vergeten maar boeiende hoofdstuk van de Eerste Wereldoorlog tot leven met fi lm, foto’s en tal van objecten uit binnen- en buitenland.Tussen 24 april en 9 mei bezoek je als leraar de tentoonstelling gratis. Je mag bovendien één extra persoon meebrengen. Wie jonger is dan 26 betaalt 1 euro. Toon je geldige lerarenkaart aan het onthaal om van het voordeel te genieten.Sjouwers voor de Oorlog. Chinese arbeiders in de Eerste Wereldoorlog – van 24 april tot 15 augus-tus 2010 – In Flanders Fields Museum – Grote Markt 34 – 8900 Ieper – www.infl andersfi elds.be – leraren betalen op andere dagen 4 i.p.v. 8 euro op vertoon van de lerarenkaart

GRATIS

België - Belgique

PB/PP3/9156

Afgiftekantoor Gent X – Pnr: P004699Vlaams ministerie van Onderwijs en VormingRedactie KLASSEKoning Albert II-laan 151210 Brussel

TIJDSCHRIFTverschijnt maandelijks(behalve in juli en augustus)

Documents

Klasse voor Leraren 204