KOBALTPIERWIASTEK CHEMICZNY

COBALTUM

Kobalt Co – pierwiastek chemiczny z grupy metali

przejściowych układu okresowego.

Posiada 26 izotopów z przedziału mas 50-75. Trwały jest tylko

izotop 59, który stanowi 100% składu izotopowego naturalnego

kobaltu.

Został odkryty w roku 1735 przez Georga Brandta. Nazwa

wywodzi się od kobolda, złego ducha, krasnala lub gnoma,

rzekomo podrzucającego rudy bezwartościowego wówczas

kobaltu w miejsce skradzionych kruszców żelaza.

K O B A L T

OGÓLNE INFORMACJE

Nazwa, symbol, l.a. kobalt, Co, 27

(łac. cobaltum)

Grupa, okres, blok 9, 4, d

Stopień utlenienia II, III

Właściwości metaliczne metal przejściowy

Właściwości tlenków amfoteryczne

Masa atomowa 58,9332 u

Stan skupienia stały

Gęstość 8900 kg/m³

Temperatura topnienia 1495 °C

Temperatura wrzenia 2927 °C

Numer CAS 7440-48-4

PubChem 104730[3]

WYSTĘPOWANIE

Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 20 ppm, w postaci

dwóch minerałów: smaltyn i kobaltyn, które występują

zwykle przy złożach siarki. Najbogatsze poznane złoża

znajdują się w Afryce. Zambia i Demokratyczna Republika

Kongo ,pokrywają łącznie połowę zapotrzebowania

światowego na kobalt. Pozostała część światowego

wydobycia pochodzi z takich krajów jak: Kanada, Kuba,

Brazylia, Maroko, Botswana, Zimbabwe, Republika

Południowej Afryki, Rosja, Chińska Republika Ludowa,

Indonezja, Australia, Vanuatu.

ZASTOSOWANIE

Metaliczny kobalt jest składnikiem niektórych stopów o

wysokich parametrach (tzw. nadstopy). W postaci metalicznej lub

jako tlenek jest składnikiem elektrod akumulatorów litowo-

jonowych, niklowo-kadmowych i niklowo-metalowo-wodorkowych.

Niesymetryczne sole kobaltu np. K3CoO4 mają silne własności

ferromagnetyczne i piezoelektryczne i są wykorzystywane w

elektronice. Kompleksy karbonylkowe i fosfinowe są stosowane

jako katalizatory wielu reakcji organicznych. Roztwory soli

kobaltu (II) i (III) mają intensywną krwisto-czerwoną i niebieską

barwę i są używane jako pigmenty farb oraz służą do barwienia

ceramiki.

Kobalt jako magnes

Czysty kobalt stosowany jest jako dodatek do stopów magnetycznych. Jest jednym z najsilniejszych postaci magnetyzmu w przyrodzie. Wśród pierwiastków, podobne właściwości wykazują również: żelazo i nikiel.

JEST RÓWNIEŻ STOSOWANY W JUBILERSTWIE

Izotop kobaltu - bomba kobaltowa

Izotop kobaltu - kobalt-60 - emituje promieniowanie gamma i jest wykorzystywany między innymi do napromieniowania komórek nowotworowych (urządzenie do napromieniania zmian nowotworowych z użyciem radioaktywnego kobaltu, nazywa się bombą kobaltową), a także np. do prześwietleń elementów metalowych w celu wykrycia w nich uszkodzeń, wad produkcyjnych lub defektów spawów. W taki sposób sprawdza się np. konstrukcje mostów i szyn.

Czas rozpadu wynosi 5,3 roku. Izotop ten odgrywa on ważną rolę w technice i medycynie. Stosuje się go również w innych dziedzinach, m.in. do sterylizacji żywności.

KOBALT W JEDZENIU

Kobalt to metal, którego niewiele potrzebujemy by funkcjonować,

bo zaledwie ziarnko pisaku kobaltu wystarczy nam na całe

życie, a jednak bez kobaltu to całe nasze długie życie byłoby

niemożliwe. Jego ilość w organizmie u dorosłej osoby wynosi około

1,1 miligrama. Kobalt obecny jest w większości tkanek, ale

największe jego stężenie znajduje się w wątrobie, nerkach i

kościach. Kobalt w organizmie występuje przede wszystkim pod

postacią witaminy B12, której funkcja jest mocno powiązana jest z

syntezą kwasów nukleinowych i otoczki mielinowej komórek

nerwowych. Jony kobaltu pobudzają dodatkowo biosyntezę

erytrocytów – glikoproteiny wpływającej u człowieka na produkcję

czerwonych krwinek.

Izotop kobaltu- zagrożenie

Izotop przechowuję się w ołowianych beczkach, które osłaniają środowisko zewnętrzne przed promieniowaniem. Po wydostaniu się na zewnątrz może dojść do skażenia środowiska i napromieniowania organizmu. To z kolei powoduje choroby skóry, raka, wymioty, a nawet śmierć.

ZNACZENIE BIOLOGICZNE

Kobalt jest jednym z mikroelementów i jest obecny w centrach reaktywności kilku enzymów. Zapotrzebowanie dobowe na ten pierwiastek jest jednak bardzo małe – 0,05 ppm. Wchodzi również w skład kobalaminy (witaminy B12). Jest konieczny dla roślin motylkowych żyjących w symbiozie z bakteriami brodawkowymi. Niedobór u ludzi i zwierząt: Zaburzenia procesu krzepnięcia krwi. Niedobór u roślin: Zahamowanie procesu wiązania azotu przez rośliny motylkowe.

KONIEC

Damian Góralik klasa 1 „ c ”