28

Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Tom I Spis treści Źródła prawa 7 Inne CDCJ.. –. Europejski.Komitet.Współpracy.Prawnej.Rady.Europy EKDA.. –. Europejski.Kodeks.Dobrej.Administracji. j.s.t... –. jednostka.samorządu.terytorialnego. Wykaz skrótów 8 KRRiT.. Wykaz skrótów

Citation preview

Page 1: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 2: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragmentpełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnierozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przezNetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym możnanabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione sąjakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgodyNetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepieinternetowym E-ksiazka24.pl.

Page 3: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 4: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 5: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 6: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 7: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

Spis treści

Tom I

Wykaz skrótów.......................................................................................................7Źródła.prawa.....................................................................................................7Periodyki............................................................................................................8Inne.....................................................................................................................8

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego..................................................11Dział.I..Przepisy.ogólne................................................................................... 13

Rozdział.1..Zakres.obowiązywania.......................................................... 13Rozdział.2..Zasady.ogólne......................................................................... 84Rozdział.3..Organy.wyższego.stopnia.i.organy.naczelne.................. 181Rozdział.4..Właściwość.organów........................................................... 190Rozdział.�..Wyłączenie.pracownika.oraz.organu................................ 240Rozdział.6..Strona..................................................................................... 277Rozdział.7..Załatwianie.spraw................................................................ 409Rozdział.8..Doręczenia............................................................................. 428Rozdział.9..Wezwania.............................................................................. 476Rozdział.10..Terminy................................................................................ 489

Dział.II..Postępowanie................................................................................... �02Rozdział.1..Wszczęcie.postępowania..................................................... �02Rozdział.2..Protokoły.i.adnotacje........................................................... ��4Rozdział.3..Udostępnianie.akt................................................................ �69Rozdział.4..Dowody................................................................................. �79Rozdział.�..Rozprawa............................................................................... 667Rozdział.6..Zawieszenie.postępowania................................................ 703

Bibliografia.........................................................................................................7�3

Page 8: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

Spis treści

Tom II

Wykaz skrótów.......................................................................................................7Źródła.prawa.....................................................................................................7Periodyki............................................................................................................8Inne.....................................................................................................................8

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego..................................................11

Rozdział.7..Decyzje..................................................................................... 13Rozdział.8..Ugoda..................................................................................... 118Rozdział.9..Postanowienia....................................................................... 138Rozdział.10..Odwołania........................................................................... 170Rozdział.11..Zażalenia.............................................................................. 239Rozdział.12..Wznowienie.postępowania.............................................. 2�9Rozdział.13..Uchylenie,.zmiana.oraz.stwierdzenie..

nieważności.decyzji............................................................................ 321Dział.III..Przepisy.szczególne.w.sprawach.ubezpieczeń.społecznych..........424Dział.IV..Udział.prokuratora......................................................................... 441Dział.V..(skreślony)........................................................................................... 4�7Dział.VI..(skreślony)......................................................................................... 4�7Dział.VII..Wydawanie.zaświadczeń............................................................ 4�7Dział.VIII..Skargi.i.wnioski............................................................................ 47�

Rozdział.1..Postanowienia.ogólne.......................................................... 47�Rozdział.2..Skargi...................................................................................... 484Rozdział.3..Wnioski.................................................................................. �06Rozdział.4..Udział.prasy.i.organizacji.społecznych............................ �11Rozdział.�..Przyjmowanie.skarg.i.wniosków....................................... �14Rozdział.6..Nadzór.i.kontrola................................................................. �17

Dział.IX..Opłaty.i.koszty.postępowania...................................................... �20Dział.X..Przepisy.końcowe............................................................................ ��0

Bibliografia.........................................................................................................�6�

Skorowidz...........................................................................................................607

Page 9: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

7

Wykaz skrótów

Źródła prawa

a.r.w.. –. ustawa.z.dnia.23.stycznia.2009.r..o.wojewodzie.i.administra­cji.rządowej.w.województwie.(Dz..U..Nr.31,.poz..206)

k.k... –. ustawa.z.dnia.6.czerwca.1997.r..–.Kodeks.karny.(Dz..U..Nr.88,.poz..��3.z.późn..zm.).

k.k.s... –. ustawa.z.dnia.10.września.1999.r..–.Kodeks.karny.skarbowy.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2007.r..Nr.111,.poz..76�.z.późn..zm.)

k.p.a... –. ustawa.z.dnia.14.czerwca.1960.r..–.Kodeks.postępowania.ad­ministracyjnego.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2000.r..Nr.98,.poz..1071.z.późn..zm.).

k.p.c... –. ustawa.z.dnia.17.listopada.1964.r..–.Kodeks.postępowania.cywilnego.(Dz..U..Nr.43,.poz..296.z.późn..zm.).

k.p.k... –. ustawa.z.dnia.6.czerwca.1997.r..–.Kodeks.postępowania.kar­nego.(Dz..U..Nr.89,.poz..���.z.późn..zm.)..

k.p... –. ustawa.z.dnia.26.czerwca.1974.r..–.Kodeks.pracy.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.1998.r..Nr.21,.poz..94.z.późn..zm.).

k.r.o... –. ustawa.z.dnia.2�.lutego.1964.r..–.Kodeks.rodzinny.i.opiekuń­czy.(Dz..U..Nr.9,.poz..�9.z.późn..zm.)

k.s.h... –. ustawa.z.dnia.1�.września.2000.r..–.Kodeks.spółek.hand­lowych.(Dz..U..Nr.94,.poz..1037.z.późn..zm.).

k.w... –. ustawa.z.dnia.20.maja.1971.r..–.Kodeks.wykroczeń.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2010.r..Nr.46,.poz..27�.z.późn..zm.).

p.w.s.a... –. ustawa.z.dnia.30.sierpnia.2002.r..–.Przepisy.wprowadzające.ustawę.–.Prawo.o.ustroju.sądów.administracyjnych.i.ustawę.–.Prawo.o.postępowaniu.przed.sądami.administracyjnymi.(Dz..U..Nr.1�3,.poz..1271.z.późn..zm.).

Page 10: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

8

r.p.a... –. rozporządzenie. Prezydenta. RP. z. dnia. 23. marca. 1928.r...o.postępowaniu.administracyjnym.(Dz..U..Nr.36,.poz..341.z.późn..zm.).

r.s.w... –. rozporządzenie.Rady.Ministrów.z.dnia.8.stycznia.2002.r..w.sprawie.organizacji.przyjmowania.i.rozpatrywania.skarg.i.wniosków.(Dz..U..Nr.�,.poz..46).

u.d.i.p... –. ustawa.z.dnia.6.września.2001.r..o.dostępie.do.informacji.pub­licznej.(Dz..U..Nr.112,.poz..1198.z.późn..zm.).

u.p.p.s.a... –. ustawa.z.dnia.30.sierpnia.2002.r..–.Prawo.o.postępowaniu.przed.sądami.administracyjnymi.(Dz..U..Nr.1�3,.poz..1270.z.późn..zm.).

u.s.g... –. ustawa.z.dnia.8.marca.1990.r..o.samorządzie.gminnym.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2001.r..Nr.142,.poz..1�91.z.późn..zm.).

u.s.p.. .–.ustawa.z.dnia.�.czerwca.1998.r..o.samorządzie.powiatowym.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2001.r..Nr.142,.poz..1�92.z.późn..zm.)

u.s.u.s... –. ustawa.z.dnia.13.października.1998.r..o.systemie.ubezpieczeń.społecznych.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2009.r..Nr.20�,.poz..1�8�.z.późn..zm.)

u.s.w... –. ustawa.z.dnia.�.czerwca.1998.r..o.samorządzie.województwa.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2001.r..Nr.142,.poz..1�90.z.późn..zm.)

Periodyki

Mon..Praw... –. Monitor.PrawniczyONSA.. –. Orzecznictwo.Naczelnego.Sądu.AdministracyjnegoOSP.. –. Orzecznictwo.Sądów.PolskichOTK.. –. Orzecznictwo.Trybunału.KonstytucyjnegoPiP.. –. Państwo.i.PrawoPiŻ.. –. Prawo.i.Życie

Inne

CDCJ.. –. Europejski.Komitet.Współpracy.Prawnej.Rady.EuropyEKDA.. –. Europejski.Kodeks.Dobrej.Administracji.j.s.t... –. jednostka.samorządu.terytorialnego.

Wykaz skrótów

Page 11: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

KRRiT.. –. Krajowa.Rada.Radiofonii.i.Telewizji.KRS.. –. Krajowy.Rejestr.SądowyNSA.. –. Naczelny.Sąd.Administracyjny..NTA.. –. Najwyższy.Trybunał.Administracyjny..RIO.. –. Regionalna.Izba.Obrachunkowa.RM.. –. Rada.Ministrów..RPO.. –. Rzecznik.Praw.Obywatelskich.SKO.. –. Samorządowe.Kolegium.Odwoławcze.SN.. –. Sąd.Najwyższy..ST.. –. Samorząd.TerytorialnySW.. –. Sąd.Wojewódzki.TA.. –. Trybunał.Administracyjny.TK.. –. Trybunał.Konstytucyjny..UOKiK.. –. Urząd.Ochrony.Konkurencji.i.Konsumentów.URE.. –. Urząd.Regulacji.Energetyki.URTiP.. –. Urząd.Regulacji.Telekomunikacji.i.PocztyWSA.. –. Wojewódzki.Sąd.Administracyjny

Wykaz skrótów

Page 12: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 13: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

Ustawa

z.dnia.14.czerwca.1960.r.

Kodeks postępowania administracyjnego

(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2000.r..Nr.98,.poz..1071;.zm.:.Dz..U..z.2001.r..Nr.49,.poz..�09;.z.2002.r..Nr.113,.poz..984,.Nr.1�3,.poz..1271,.Nr.169,.poz..1387;.z.2003.r..Nr.130,.poz..1188,.Nr.170,.poz..1660;.z.2004.r..Nr.162,.poz..1692;.

z.200�.r..Nr.64,.poz..�6�,.Nr.78,.poz..682,.Nr.181,.poz..1�24;..z.2008.r..Nr.229,.poz..1�39;.z.2009.r..Nr.19�,.poz..1�01,.Nr.216,.poz..1676;.

z.2010.r..Nr.40,.poz..230)

Page 14: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 15: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

13–––––.Czesław Martysz.–––––

DZIAŁ IPrzepisy ogólne

Rozdział 1Zakres obowiązywania

Art. 1. Kodeks postępowania administracyjnego normuje postę­powanie:

1) przed organami administracji publicznej w należących do właści­wości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,

2) przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmio­tami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozu­mień do załatwiania spraw określonych w pkt 1,

3) w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządo­wej oraz między organami i podmiotami, o których mowa w pkt 2,

4) w sprawach wydawania zaświadczeń.

I. Kształtowanie się przedmiotowego i podmiotowego zakresu obowiązywania k.p.a.

1. Treść.art..1.k.p.a..ma.kluczowe.znaczenie.dla.określenia.podmioto­wego.i.przedmiotowego.zakresu.jego.obowiązywania.i.stosowania..Artykuł.ten.określa,.jakie.sprawy.załatwiane.są.na.jego.podstawie,.kto.jest.upraw­niony.do.jego.stosowania.oraz.w.jakiej.formie.prawnej.następuje.rozstrzyg­nięcie.danej.sprawy.

Pierwsza.regulacja.ogólnego.postępowania.administracyjnego.doko­nana.w.r.p.a..określała.zakres.stosowania.tych.przepisów.we.wszystkich.sprawach.z.zakresu.prawa.administracyjnego,.załatwianych.przez.władze.

Page 16: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

14 –––––.Czesław Martysz.–––––

i.urzędy.administracji.państwowej.i.samorządu.terytorialnego,.o.ile.przepi­sy. rozporządzenia.nie.przewidywały.wyjątków.(art..1)..Przepis. ten.nie.wskazywał.formy.załatwienia.spraw,.niemniej.w.tak.ujętym.zakresie.widać.było.wyraźny.związek.norm.materialnych.i.procesowych,.bowiem.przez.prawo.administracyjne.rozumiano.powszechnie.obowiązujące.prawo.ma­terialne.przynależne.do.prawa.publicznego.(W..Dawidowicz,.Model postępo­wania…1,.s..60)..Poza.tak.ujętym.zakresem.stosowania.znalazło.się.wiele.spraw.wymienionych.w.art..112–116.r.p.a.,.wśród.których.były.sprawy.na­leżące.do.administracji.wojskowej.(o.ile.postępowanie.toczyło.się.przed.wła­dzami.wojskowymi),.dotyczące.państwowych.podatków.bezpośrednich.i.pośrednich,.opłat.stemplowych.oraz.ceł.i.monopolów,.sprawy.załatwiane.przez.placówki.dyplomatyczne.i.konsularne.Rzeczypospolitej.Polskiej.za.granicą.oraz.przez.Komisariat.Generalny.Rzeczypospolitej.Polskiej.w.Gdań­sku,.a.także.sprawy.należące.do.właściwości.władz.górniczych..Zasadniczo.–.chyba.że.rozporządzenie.stanowiło.inaczej.–.przepisy.nie.miały.także.za­stosowania.do.postępowania.w.sprawach.karno­administracyjnych,.w.spra­wach.dyscyplinarnych,.w.sprawach.sporno­administracyjnych.w.wojewódz­twach:.poznańskim,.pomorskim.i.śląskim,.a.także.w.sprawach.likwidacji.nie­mieckich.majątków.prywatnych.w.wykonaniu.Traktatu.Wersalskiego.z.dnia.28.czerwca.1919.r.

2..Kodeks.postępowania.administracyjnego,.uchwalony.dnia.14.czerw­ca.1960.r.,.przyjął.w.art..1.odmienną.koncepcję,.bowiem.w.określeniu.zakre­su.stosowania.kodeksu.odniesiono.się.do.sprawy.indywidualnej.z.dziedzi­ny.administracji.państwowej..W.definicji.tej.zastosowano.zatem.dla.okreś­lenia.tego.zakresu.klauzulę.generalną,.co.miało.ten.skutek,.że.w.praktyce.funkcjonowania.kodeksu.pojawiły.się.wątpliwości.interpretacyjne.(J..Bor­kowski,.Zakres przedmiotowy…,.s..121.i.n.)..Jak.pisze.Z..Janowicz,.„niemal.od.chwili.wejścia.w.życie.Kodeksu.można.zauważyć.tendencje.do.szerszej.–.niż.to.przyjmowali.autorzy.kodeksu.–.interpretacji.przepisu.art..1”.(Z..Janowicz,.Ogólne postępowanie…,.s..4�)..Tendencje.te.objawiały.się.szczególnie.w.dąże­niu.do.objęcia.działaniem.kodeksu.np..spraw.pracowników.mianowanych.oraz.dziedziny.stosunków.zakładowych.przyznających.określone.upraw­nienia.w.sferze.prawa.administracyjnego,.np..w.sprawie.przyjęcia.lub.od­mowy.przyjęcia.na.studia.(E..Ochendowski,.Zakład administracyjny jako przed­miot…,.s..21�.i.n.;.tenże,.Zakres stosowania Kodeksu postępowania administracyj­

1.Pełne.adresy.bibliograficzne.powoływanych.publikacji.znajdują.się.w.Bibliografii.(s..7�3.i.n.).

Art. 1 Zakres obowiązywania

Page 17: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

1�–––––.Czesław Martysz.–––––

nego…,. s..7. i.n.;. S.. Kraszewski,. Zakres stosowania Kodeksu postępowania administracyjnego…,.s..93.i.n.)..Taki.kierunek.stosowania.k.p.a..miał.na.celu.zapewnienie.pełniejszej.ochrony.prawnej.jednostce.i.zyskał.powszechną.aprobatę.(por..także.wyr..NSA.z.dnia.29.czerwca.1982.r.,.II.SA.�32/82,.OSPiKA.1983,.z..1,.s..�0–�6,.z.aprobującą.glosą.J..Homplewicza.i.J..Filipka,.PiP.1983,.z..8,.s..148–1�1)..Większe.natomiast.wątpliwości.budziło.objęcie.zakresem.kodeksu.sfery.stosunków.między.przedsiębiorstwami.państwowymi.i.ich.jednostkami.nadrzędnymi.(zob..E..Iserzon.(w:).E..Iserzon,.J..Starościak,.Ko­deks postępowania administracyjnego…,.s..23–24)..Należy.też.podkreślić,.że.sa­mo.kryterium.„indywidualnej.sprawy.z.zakresu.administracji.państwowej”.jako.przedmiot.postępowania.administracyjnego.było.sporne.już.w.toku.prac.legislacyjnych,.jak.i.po.wejściu.w.życie.kodeksu.(W..Dawidowicz,.Ogól­ne postępowanie…,.s..23.i.n.)..Podnoszono.przede.wszystkim,.że.przy.braku.kodeksowej.definicji.pojęcia.„indywidualnej.sprawy”.nie.będzie.można.zna­leźć.granicy.oddzielającej.sprawy.z.zakresu.administracji.państwowej.od.spraw.indywidualnych.z.zakresu.cywilnoprawnej.działalności.administra­cji..Tak.więc.szerokie.ujęcie.tego.zagadnienia.rodziło.zarówno.w.teorii,.jak.i.w.praktyce.administracyjnej.wiele.wątpliwości.interpretacyjnych..Doty­czyło.to.również.problematyki.tzw..sfery.wewnętrznej.w.administracji,.któ­ra.była.wyłączona.z.przedmiotowego.zakresu.stosowania.kodeksu.nie.do.końca.precyzyjnie,.stąd.na.temat.tendencji.rozszerzania.zakresu.kodeksu.na.tę.sferę.również.wypowiadano.się.krytycznie.(M..Zimmermann,.Z roz­ważań nad postępowaniem jurysdykcyjnym…,.s..433.i.n.).

W.ujęciu.podmiotowym.kodeks.normował.–.jako.zasadę.–.postępo­wanie.przed.organami.administracji.państwowej,.niemniej.na.podstawie.art..2.§.2.jego.przepisy.stosowano.również.w.postępowaniu.przed.organa­mi.przedsiębiorstw.państwowych.i.innych.państwowych.jednostek.organi­zacyjnych,.organizacji.zawodowych,.samorządowych,.spółdzielczych.i.in­nych.organizacji.społecznych.–.gdy.organom.tym.zlecono.na.podstawie.ustaw.szczególnych.załatwianie.spraw.indywidualnych..Stosownie.do.art..3,.kodeks.regulował.także.postępowanie.przed.organami.władzy.i.administra­cji.państwowej.oraz.przed.innymi.organami.państwowymi.w.sprawie.skarg.i.wniosków.(dział.IV.k.p.a.)..Kodeks.zapowiadał.także.uregulowanie.w.od­rębnej.ustawie.problematyki.rozstrzygania.sporów.o.właściwość.między.or­ganami.administracji.a.sądami.(art..20.k.p.a..w.wersji.pierwotnej).

Podobnie.jak.w.r.p.a.,.kodeks.z.1960.r..nie.był.jedynym.aktem.regu­lującym.postępowanie.administracyjne.w.indywidualnych.sprawach..Ko­deks.postępowania.administracyjnego.również.wyłączał.z.zakresu.swojego.

Zakres obowiązywania Art. 1

Page 18: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

16 –––––.Czesław Martysz.–––––

postępowania.wiele.spraw,.które.wymieniał.w.art..194..Były.to.sprawy.za­łatwiane.przed.organami.państwowego.arbitrażu.gospodarczego,.sprawy.karno­administracyjne.i.karno­skarbowe,.dyscyplinarne,.podatkowe,.ubez­pieczeń.społecznych.oraz.rent.i.zaopatrzeń.z.innych.tytułów,.powszechne­go.obowiązku.wojskowego,.a.także.rozstrzygane.przed.komisjami.rozjem­czymi,.przed.polskimi.przedstawicielstwami.dyplomatycznymi.i.konsular­nymi. za. granicą,. przed. organami. administracji. wojskowej. w.sprawach.unormowanych.w.przepisach.szczególnych,.a.także.przed.Urzędem.Paten­towym.Polskiej.Rzeczypospolitej.Ludowej..Z.zakresu.k.p.a..wyłączone.były.także.sprawy.dostarczania.środków.transportowych.na.potrzeby.obrony.państwa.i.bezpieczeństwa.publicznego,.świadczeń.osobistych.i.rzeczowych.na.potrzeby.obrony.państwa.oraz.sprawy.odpowiedzialności.majątkowej.za.szkody.wyrządzone.w.majątku.państwowym,.unormowane.w.przepi­sach.szczególnych..Należy.jednak.zaznaczyć,.że.do.spraw.rozpatrywanych.w.tych.postępowaniach.miały.zastosowanie.przepisy.Działu.IV.o.skargach.i.wnioskach.oraz.art..189.k.p.a..zawierający.zasadę.generalną,.że.jeżeli.prze­pis.prawny.powołuje.się.ogólnie.na.przepisy.o.postępowaniu.administra­cyjnym,.należy.przez.to.rozumieć.przepisy.kodeksu..Rada.Ministrów.mogła.więc.rozciągnąć.w.drodze.rozporządzenia.przepisy.kodeksu.w.całości.lub.w.części.na.postępowania.przed.organami.administracji.państwowej.w.spra­wach.wyłączonych,.jednakże.nie.skorzystała.z.tego.uprawnienia..Jak.pod­kreśla.się.w.literaturze,.tak.duża.liczba.wyłączeń.(zawartych.w.k.p.a..i.w.usta­wach.szczególnych).świadczy.o.„umiarkowanych.efektach.ujednolicenia.procedury.administracyjnej.w.momencie.wejścia.w.życie.Kodeksu.dnia..1.stycznia.1961.r..–.i.tak.też.było.w.rzeczywistości,.co.widać.w.procesie.dal­szej.ewolucji.regulacji.prawnej”.(J..Borkowski,.Postępowanie administracyj­ne…,.s..67)..Tak.ukształtowany.zakres.stosowania.k.p.a..przetrwał.bez.więk­szych.zmian.do.nowelizacji.z.1980.r.,.z.wyjątkiem.zmiany.w.art..194,.w.któ­rym.mocą.ustawy.z.dnia.31.maja.1962.r..–.Prawo.wynalazcze.(Dz..U..Nr.33,.poz..1�6),.z.dniem.1.października.1962.r..z.zakresu.wyłączeń.skreślono.po­stępowanie.przed.Urzędem.Patentowym.

3..Celem.nowelizacji.kodeksu.w.1980.r.,.oprócz.dostosowania.go.do.aktualnej. struktury. terenowych. organów. administracji. ukształtowanej.w.wyniku.reform.z.lat.1972–197�,.było.także.poszerzenie.zakresu.jego.obo­wiązywania.i.stosowania.(S..Zawadzki,.Przemówienie posła sprawozdawcy…,.s..16)..Przede.wszystkim.zrezygnowano.z.klauzuli.generalnej.odnoszącej.się.do.spraw.indywidualnych,.a.w.to.miejsce.wprowadzono.sprawy.indywi­

Art. 1 Zakres obowiązywania

Page 19: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

17–––––.Czesław Martysz.–––––

dualne.należące.do.właściwości.organów.administracji.państwowej,.roz­strzygane.w.drodze.decyzji.administracyjnej.(art..1.§.1.k.p.a.)..Podobnie.jak.w.1960.r..pozostawiono.możliwość.zlecania.funkcji.orzeczniczych.oraz.wy­dawanie.zaświadczeń.innym.podmiotom.wymienionym.w.art..1.§.2.k.p.a.,.gdy.upoważnienie.do.takiego.działania.wynikało.bezpośrednio.z.przepisów.prawa.

Nowelizacja.dokonana.ustawą.z.dnia.31.stycznia.1980.r..o.Naczelnym.Sądzie.Administracyjnym.i.zmianie.ustawy.–.Kodeks.postępowania.admi­nistracyjnego.(Dz..U..Nr.4,.poz..8.z.późn..zm.).wyraźnie.powiększyła.też.zakres.stosowania.kodeksu,.bowiem.miał.on.zastosowanie.w.sprawach.roz­strzygania.sporów.o.właściwość.między.organami.administracji.państwowej.a.sądami.(co.zapowiadał.art..20.kodeksu.z.1960.r.),.w.sprawach.wydawania.zaświadczeń.oraz.w.sprawach.zaskarżania.decyzji.administracyjnych.do.NSA.z.powodu.ich.niezgodności.z.prawem..Przepisy.kodeksu.miały.zasto­sowanie.także.w.sprawach.skarg.i.wniosków.przed.organami.państwowy­mi,.organami.przedsiębiorstw.państwowych.i.innych.państwowych.jedno­stek.organizacyjnych.oraz.przed.organami.organizacji.społecznych.(dział.VIII.k.p.a.)..Z.zakresu.stosowania.kodeksu.wyłączono.sprawy.unormowane.przepisami.o.postępowaniu.arbitrażowym,.karne.skarbowe,.a.także.sprawy.wynikające.z.powszechnego.obowiązku.obrony,.dyscyplinarne,.należące.do.właściwości.wojskowych.organów.administracji.państwowej,.jak.również.należące. do. właściwości. polskich. przedstawicielstw. dyplomatycznych.i.urzędów.konsularnych,.o.ile.przepisy.szczególne.nie.stanowiły.inaczej..Te.ostatnie.mogły.jednak.zostać.poddane.regulacji.kodeksowej.w.całości.lub.w.części.w.wyniku.rozporządzenia.Rady.Ministrów.

Przepisów.k.p.a..nie.stosowano.także.do.postępowania.w.sprawach.wynikających.z.nadrzędności.i.podległości.organizacyjnej.w.stosunkach.między.organami.administracji.państwowej.i.innymi.państwowymi.jednost­kami.organizacyjnymi.oraz.wynikających.z.podległości.służbowej.pracow­ników.tych.organów.i.jednostek.organizacyjnych,.o.ile.przepisy.szczególne.nie.stanowiły.inaczej..Do.wszystkich.tych.organów.miały.jednak.zastoso­wanie.przepisy.w.sprawie.skarg.i.wniosków.

Należy.także.dodać,.że.na.podstawie.art..12.ust..1.cytowanej.wyżej.ustawy.z.dnia.31.stycznia.1980.r..wprowadzono.ogólną.klauzulę.derogacyj­ną,.która.zniosła.z.dniem.wejścia.w.życie.tej.ustawy.wszelkie.przepisy.pro­cesowe.znajdujące.się.w.ustawach.szczególnych,.o.ile.te.sprawy.zostały.unormowane.w.znowelizowanym.k.p.a..Tym.samym.a contrario –.wszelkie.przepisy.dotyczące.spraw.nieuregulowanych.w.kodeksie.zostały.utrzyma­

Zakres obowiązywania Art. 1

Page 20: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

18 –––––.Czesław Martysz.–––––

ne.w.mocy..Z.kolei.art..12.ust..2.tej.ustawy.zawierał.17­punktowy.wykaz.ustaw.szczególnych,.które.pozostały.w.mocy,.pomimo.że.dotyczyły.spraw.uregulowanych.w.k.p.a..Były.tam.przepisy.m.in..z.zakresu.prawa.górnicze­go,.wywłaszczeń.nieruchomości,.prawa.paszportowego,.zwalczania.alko­holizmu,.kontroli.publikacji.i.widowisk,.zgromadzeń,.dróg.publicznych,.sta­tusu.prawnego.cudzoziemców,.miar,.scalania.gruntów,.prawa.lokalowego,.prawa.wodnego,.prawa.budowlanego.itp.

Tak.ujęty.zakres.stosowania.kodeksu.nawiązywał.do.postulowanej.wcześniej.potrzeby.rozszerzenia.tego.zakresu.(J..Borkowski,.Z zagadnień ak­tualizacji…,.s..66.i.n.;.tenże,.Problem rozszerzenia…,.s..16.i.n.)..Jak.pisze.J..Bor­kowski:.„Zamierzenie.to.zostało.zrealizowane.przez.wprowadzenie.trzech.rozwiązań.prawnych..Pierwszym.była.zmiana.treści.klauzuli.generalnej.sto­sowania.k.p.a.,.drugie.polegało.na.częściowym.zunifikowaniu.postępowa­nia.administracyjnego.przez.ograniczenie.liczby.wyłączeń.spod.mocy.obo­wiązującej.k.p.a..i.w.konsekwencji.zmniejszenie.liczby.procedur.administra­cyjnych.szczególnych..Wreszcie.trzecim.rozwiązaniem.było.wprowadzenie.do.k.p.a..nowych.trybów.postępowania.(np..w.sprawie.wydawania.za­świadczeń).oraz.nowych.instytucji.prawnych.(np..ugoda.jako.akt.kończący.postępowanie)..Równoczesne.wprowadzenie.tych.3.rozwiązań.prawnych.spowodowało.istotną.zmianę.podmiotowego.i.przedmiotowego.zakresu.stosowania.k.p.a.,.który.stał.się.po.nowelizacji.bliższy.kodyfikacji.postępo­wania.administracji.państwowej.w.jej.stosunkach.z.obywatelami.i.ich.orga­nizacjami.oraz.innymi.podmiotami.w.sprawach.indywidualnych”.(J..Bor­kowski,.Zakres przedmiotowy…,.s..119–120)..Doniosłym.wydarzeniem.było.także.poddanie.sądowej.kontroli.decyzji.administracyjnych.

Nowelizacja.z.1980.r..wyraźnie.zawęziła.także.dotychczasową.klau­zulę.generalną.wyrażoną.w.art..1.k.p.a..z.1960.r..–.nie.nawiązywano.już.do.„zakresu.administracji.państwowej”,.a.podstawowe.znaczenie.przydano.po­jęciu.decyzji.administracyjnej..Taki.sposób.regulacji.był.również.krytykowa­ny.przede.wszystkim.za.brak.wyraźnego.związku.z.prawem.materialnym..Jak.pisze.W..Dawidowicz,.określenie.przez.ustawodawcę.„sprawy.indywi­dualnej”.jako.„rozstrzyganej.w.drodze.decyzji.administracyjnej”.niczego.w.istocie.nie.wyjaśnia,.ponieważ.nadal.pozostaje.otwarte.pytanie:.co.ozna­cza.„decyzja.administracyjna”,.a.zwłaszcza.–.jakie.przepisy.prawne.stano­wią.podstawę.prawną.tej.decyzji.(W..Dawidowicz,.Postępowanie administra­cyjne…,.s..28)..W.1993.r..autor.ten.przypomniał,.że.zarówno.„sprawa.indy­widualna”,.jak.i.„decyzja.administracyjna”.nie.mają.materialnego.znaczenia,.bowiem.nie.zostały.odniesione.przez.ustawodawcę.do.określonej.gałęzi.pra­

Art. 1 Zakres obowiązywania

Page 21: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

19–––––.Czesław Martysz.–––––

wa.materialnego,.wytworzyła.się.paradoksalna.sytuacja,.w.której.obszar.prawa.materialnego,.na.jakim.ma.obowiązywać.postępowanie.administra­cyjne,.jest.wyznaczany.przez.to.postępowanie.(W..Dawidowicz,.Model po­stępowania…,.s..60)..Należy.zaznaczyć,.że.niedogodność.tę.próbowano.usu­nąć.na.etapie.dyskusji.nad.nowelizacją.k.p.a..w.1980.r..przez.zamieszczenie.w.nim.legalnej.definicji.decyzji.administracyjnej..Jak.pisze.E..Ochendowski,.propozycja.ta.brzmiała.następująco:.„Za.decyzję.administracyjną.uważa.się.orzeczenie,.zezwolenie,.pozwolenie,.nakaz.lub.inne.władcze.rozstrzygnię­cie.lub.odmowę.rozstrzygnięcia.indywidualnej.sprawy”.(E..Ochendowski,.Postępowanie administracyjne…,.s..27–28)..Celem.takiego.zabiegu.miało.być.uniemożliwienie.organom.administracji.odstępowania.od.załatwiania.spraw.w.formie.decyzji.„pod.pretekstem,.iż.nie.wydają.one.»decyzji.administra­cyjnej«,.lecz.załatwiają.sprawy.w.innych.formach.działania.administracji”.(E..Ochendowski,.Postępowanie administracyjne…,.s..28)..Ostatecznie.w.ko­deksie.definicji.takiej.nie.zamieszczono.

4. Kolejna.istotna.zmiana.w.zakresie.obowiązywania.k.p.a..nastąpiła.w.1990.r..wraz.z.wprowadzeniem.instytucji.samorządu.terytorialnego.na.szczeblu.gminy..Spowodowało.to.konieczność.rozszerzenia.podmiotowego.zakresu.stosowania.k.p.a..(także.w.sprawach.skarg.i.wniosków),.który.miał.teraz.także.zastosowanie.przed.organami.gmin,.organami.związków.gmin.oraz.przed.nowymi.organami.wyższego.stopnia.w.stosunku.do.organów.gmin,.orzekającymi.w.II.instancji.w.sprawach.własnych.samorządu.gmin­nego.–.kolegiami.odwoławczymi.przy.sejmikach.samorządowych,.prze­kształconych.później.w.samorządowe.kolegia.odwoławcze.(art..�.§.2.pkt.3.i.6.k.p.a.)..Kodeks.mogły.także.stosować.(obok.państwowych).komunalne.jednostki.organizacyjne,.poszerzając.krąg.podmiotów.wykonujących.funk­cje.zlecone..Zrezygnowano.przy.tym.z.wymieniania.–.jako.podmiotów.mo­gących.wydawać.decyzje.administracyjne.–.organów.przedsiębiorstw.pań­stwowych,.bowiem.rola.i.znaczenie.tych.ostatnich.w.związku.ze.zmianami.ustrojowymi.uległa.znaczącemu.ograniczeniu..Poszerzono.także.zakres.roz­patrywania.sporów.o.właściwość.poprzez.możliwość.rozstrzygania.tych.sporów.między.organami.państwowymi.i.samorządowymi..Wreszcie,.co.na­leży.szczególnie.podkreślić,.zmniejszyła.się.znacznie.liczba.wyłączeń.spod.zakresu.obowiązywania.kodeksu.w.wyniku.skreślenia.z.tego.wykazu.spraw.powszechnego.obowiązku.obrony,.spraw.należących.do.właściwości.woj­skowych.organów.administracji.państwowej.oraz.spraw.dyscyplinarnych..Wyłączone.pozostały.w.dalszym.ciągu.z.tego.zakresu.sprawy.karne.skarbo­

Zakres obowiązywania Art. 1

Page 22: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

20 –––––.Czesław Martysz.–––––

we.oraz.należące.do.właściwości.polskich.przedstawicielstw.dyplomatycz­nych.i.urzędów.konsularnych,.a.także.sprawy.wynikające.z.nadrzędności.i.podległości.organizacyjnej.w.stosunkach.między.organami.administracji.państwowej. i.innymi.państwowymi.jednostkami.organizacyjnymi,.oraz.podległości.służbowej.pracowników.administracyjnych..Jest.interesujące,.że.pomimo.coraz.częstszego.używania.w.języku.prawnym.pojęcia.„admi­nistracja.publiczna”.zapoczątkowanego.reformą.ustrojową,.która.miała.miejsce.po.1989.r.,.w.kodeksie.konsekwentnie.używano.pojęcia.„organ.ad­ministracji.państwowej”..Tę.rozbieżność.terminologiczną.usunięto.dopiero.w.1998.r..w.związku.z.kolejną.reformą.ustrojową.państwa.

5. Uchwalenie.ustawy.z.dnia.11.maja.199�.r..o.Naczelnym.Sądzie.Ad­ministracyjnym.(Dz..U..Nr.74,.poz..368.z.późn..zm.).spowodowało.znaczne.uszczuplenie.treści.k.p.a.,.usunięto.z.niego.bowiem.przepisy.regulujące.za­skarżanie.decyzji.do.NSA..Należy.również.zauważyć,.że.ustawa.ta.w.art..20.ust..2.wprowadziła.legalną.definicję.organu.administracji.publicznej,.stano­wiąc,.że.w.rozumieniu.ustawy.są.nimi.naczelne.i.centralne.organy.admini­stracji.państwowej,.terenowe.organy.administracji.rządowej,.organy.samo­rządu.terytorialnego.oraz.inne.organy.w.zakresie,.w.jakim.zostały.powoła­ne.z.mocy.prawa.do.załatwiania.spraw.z.zakresu.administracji.publicznej.

6..Reforma.ustrojowa.państwa.rozpoczęta.w.1998.r..wprowadziła.tak­że.zmiany.w.zakresie.stosowania.k.p.a..Miały.one.przede.wszystkim.cha­rakter.porządkujący.(J..Borkowski.(w:).B..Adamiak,.J..Borkowski,.Kodeks…,.s..6),.niemniej.niektóre.ze.zmian.wpłynęły.także.na.zakres.jego.obowiązy­wania..Nawiązując.do.art..20.ustawy.o.NSA,.w.art..1.pkt.1.wprowadzona.została.jednolita.terminologia.organów.administracji.publicznej,.na.którą.składały.się.organy.rządowe,.samorządowe.i.inne.podmioty.uprawnione.do.wydawania.decyzji.w.trybie.k.p.a..Należy.zauważyć,.że.ujednolicenie.nazewnictwa.w.stosunku.do.organów.państwowych.i.samorządowych.po­przez.nazwanie.ich.organami.administracji.publicznej.nastąpiło.prawie.po.9.latach.od.reaktywowania.w.Polsce.samorządu.terytorialnego..Od.tego.cza­su.nie.istniały.już.w.zasadzie.ani.prawne,.ani.doktrynalne.przesłanki.do.przeciwstawiania.organów.państwowych.organom.samorządu.terytorial­nego,.jednak.ustawodawca.w.latach.90..dość.niekonsekwentnie.posługiwał.się.tymi.pojęciami.w.nazywaniu.organów..W.literaturze.można.było.zaob­serwować.powrót.do.stosowania.nazwy.„organ.administrujący”.czy.„organ.administracyjny”,.które.–.choć.niezdefiniowane.ustawowo.–.odpowiadały.

Art. 1 Zakres obowiązywania

Page 23: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

21–––––.Czesław Martysz.–––––

potrzebom.postępowania.administracyjnego.(M..Wierzbowski,.A..Wikto­rowska.(w:).Prawo administracyjne…,.s..47–48)..Nowela.z.1998.r.,.stojąc.na.gruncie.niekwestionowanej.teorii.państwowego.charakteru.samorządu,.wprowadziła.pojęcie.organów.publicznych.jako.obejmujące.zarówno.orga­ny.państwowe.(rządowe),.jak.i.organy.samorządowe..Było.to.tym.bardziej.uzasadnione,.że.pojęcie.to.znalazło.również.trwałe.miejsce.w.Konstytucji.(np..w.art..7)..Uszczegółowione.definicje.tych.organów.i.innych.podmiotów.mo­gących.wydawać.decyzje.zostały.zamieszczone.w.art..�.§.2.pkt.3–6.k.p.a.

Zmieniona.została.także.regulacja.dotycząca.organów.wykonujących.funkcje.zlecone.w.orzecznictwie.administracyjnym..W.miejsce.poprzedniej.obejmującej.organy.państwowych.i.komunalnych.jednostek.organizacyj­nych,.organizacji.zawodowych,.samorządowych,.spółdzielczych.i.innych.organizacji.społecznych,.kodeks.stosuje.pojęcie.zbiorcze.–.nazywając.je.„in­nymi.organami.państwowymi”.oraz.„innymi.podmiotami”,.powołanymi.z.mocy.prawa.lub.na.podstawie.porozumień.do.załatwiania.spraw.w.drodze.decyzji.administracyjnych..O.tym,.jakie.inne.organy.państwowe.lub.inne.podmioty.będą.miały.prawo.prowadzić.postępowanie.jurysdykcyjne,.będą.decydować.ustawy.szczególne..Treść.art..1.pkt.2.k.p.a..akcentuje.także.po­jawiającą.się.szeroko.instytucję.porozumień,.jako.podstawę.prawną.ustale­nia.właściwości.organu.(podmiotu).do.wydawania.decyzji..Może.być.ono.zawarte.między.podmiotami.niepowiązanymi.ze.sobą.zależnością.organi­zacyjną,.a.jego.przedmiotem.jest.wykonywanie.zadań.publicznych..Należy.jednak.podkreślić,.że.zjawisko.zawierania.porozumień.uległo.w.ostatnich.latach.znaczącemu.rozszerzeniu,.zwłaszcza.w.systemie.administracji.zde­centralizowanej.(T..Kuta,.Niektóre nowe formy działania…,.s..180),.co.wpłynę­ło.także.na.dotychczasowy.sposób.ujmowania.samego.pojęcia.„porozumie­nie”.. O.porozumieniach. jako. formie. wykonywania. zadań. publicznych.szczególnie.często.jest.mowa.we.wszystkich.ustawach.określających.ustrój.jednostek.samorządu.terytorialnego,.ale.także.w.ustawie.z.dnia.23.stycznia.2009.r.. o.wojewodzie. i.administracji. rządowej. w.województwie. (Dz.. U..Nr.31,.poz..206.cyt..dalej.a.r.w.).,.która.dopuszcza.możliwość.przekazywania.funkcji.orzeczniczych.z.organów.rządowych.na.samorządowe..Tak.więc.współcześnie.porozumienie.jawi.się.przede.wszystkim.jako.czynność.po­dejmowana.w.celu.sprawowania.orzecznictwa.administracyjnego.(J..Bor­kowski,.Uprawnienia organu…,.s..13)..O.randze.porozumienia.w.sprawach.związanych.z.prowadzeniem.orzecznictwa.administracyjnego.świadczy.tak­że.fakt,.że.instytucja.ta.znalazła.się.po.raz.pierwszy.w.przepisie.art..1.pkt.2..k.p.a..jako.wskazanie.źródła.pochodzenia.kompetencji.orzeczniczych..Jak.

Zakres obowiązywania Art. 1

Page 24: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

22 –––––.Czesław Martysz.–––––

podkreśla.E..Bojanowski,.wprawdzie.porozumienia.takie.samych.kompe­tencji.nie.kreują,.ale.przesuwając.je.między.organami.stają.się.czymś.więcej.niż.tylko.przepisami.prawa.ustrojowego;.wpływają.bowiem.na.materialno­prawną.właściwość.organu.(a.nie.tylko.na.jego.zakres.działania)..(E..Boja­nowski,.Wybrane zjawiska…,.s..39�)..Powszechne.stosowanie.porozumień.zwiększa.zatem.liczbę.podmiotów.uprawnionych.do.prowadzenia.orzecz­nictwa.administracyjnego,.co.ma.również.ten.skutek,.że.występuje.zauwa­żalna.dysproporcja.między.normatywnym.modelem.właściwości.organów.administracji.publicznej.a.zakresem.faktycznie.wykonywanym..Stan.ten.niekiedy.negatywnie.wpływa.na.procesy.administrowania,.utrudnia.bo­wiem.odnalezienie.organu.właściwego.do.załatwienia.sprawy,.a.co.za.tym.idzie.–.wpływa.na.przedłużenie.terminu.jej.załatwiania.(Cz..Martysz,.Właś­ciwość organów…,.s..11–13).

Kodeks.postępowania.administracyjnego.ukształtowany.w.rezultacie.tych.nowelizacji,.do.2004.r..regulował.cztery.rodzaje.postępowań:.1).postę­powanie.ogólne,.zwane.też.postępowaniem.jurysdykcyjnym,.z.wyodręb­nieniem. art..180–181. regulującym. postępowanie. w.sprawach. z.zakresu.ubezpieczeń.społecznych;.2).postępowanie.w.sprawach.dotyczących.roz­strzygania.sporów.o.właściwość.między.organami.administracji.rządowej.i.organami.samorządu.terytorialnego.oraz.między.tymi.organami.a.sądami.(z.wyłączeniem.NSA);.3).postępowanie.w.sprawach.wydawania.zaświad­czeń.oraz.4).postępowanie.w.sprawie.skarg.i.wniosków.

7. Kolejna.zmiana.zakresu.obowiązywania.k.p.a..nastąpiła.od.dnia..1.stycznia.2004.r..wraz.z.wejściem.w.życie.ustawy.z.dnia.30.sierpnia.2002.r..–.Przepisy.wprowadzające.ustawę.–.Prawo.o.ustroju.sądów.administracyj­nych.i.ustawę.–.Prawo.o.postępowaniu.przed.sądami.administracyjnymi.(Dz..U..Nr.1�3,.poz..1271.z.późn..zm.)..Mocą.tej.ustawy.w.treści.art..1.pkt.3.k.p.a..wyłączono.możliwość.rozstrzygania.sporów.między.organami.admi­nistracji.publicznej.a.sądami.powszechnymi,.z.jednoczesnym.skreśleniem.działu.V.k.p.a.,.który.to.zagadnienie.regulował.szczegółowo.(P..Zborniak,.W..Maciejko,.Likwidacja Kolegium Kompetencyjnego…,.s..12)..Obecnie.k.p.a..ma.zastosowanie.wyłącznie.do.rozstrzygania.sporów.o.właściwość.między.or­ganami.administracji.publicznej,.przy.czym.mogą.to.być.spory.o.charakterze.wewnętrznym.–.gdy.dotyczą.organów.należących.do. jednego.systemu.ustrojowego,.lub.spory.zewnętrzne.–.gdy.obejmują.organy.należące.do.róż­nych.struktur.administracji.publicznej..W.tym.ostatnim.wypadku.chodzi.o.rozstrzyganie.sporów.pomiędzy.organami.administracji.rządowej.i.samo­

Art. 1 Zakres obowiązywania

Page 25: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

23–––––.Czesław Martysz.–––––

rządowej,.które.ustawa.o.postępowaniu.przed.sądem.administracyjnym.na­zywa.sporami.kompetencyjnymi.(B..Adamiak.(w:).B..Adamiak,.J..Borkowski,.Postępowanie administracyjne…,.s..117.i.119)..Szczegółowo.zagadnienie.to.ure­gulowane.jest.w.art..22.k.p.a.

8..Zmiany,.któree.nastąpiły.w.k.p.a..po.2004.r.,.mają.charakter.me­rytoryczny.i.porządkowy..Nowelą.z.dnia.11.marca.200�.r..(Dz..U..Nr.78,.poz..682).zmienione.zostały.zasady.doręczeń.w.art..44.i.4�.k.p.a.,.a.ustawą.z.dnia.17.lutego.200�.r..o.informatyzacji.działalności.podmiotów.realizują­cych.zadania.publiczne.(Dz..U..Nr.64,.poz..�6�.z.późn..zm.).zmieniono.treść.art..46,.�7,.61.i.63.oraz.dodano.art..391,.które.umożliwiły.przyjmowanie.po­dań.oraz.dokonywanie.doręczeń.przy.wykorzystaniu.narzędzi.elektronicz­nych.(G..Szpor,.Cz..Martysz,.K..Wojsyk,.Ustawa o informatyzacji działalności…, s..190).

W.2008.r..istotne.znaczenie.miał.wyrok.interpretacyjny.Trybunału.Konstytucyjnego.z.dnia.1�.grudnia.2008.r..(P.�7/07,.Dz..U..Nr.229,.poz..1�39),.w.którym. Trybunał. przyjął,. że. art..24. §.1. pkt. �. w.związku. z.art..27. §.1.i.art..127.§.3.k.p.a..w.zakresie,.w.jakim.„nie.wyłącza.członka.samorządowe­go.kolegium.odwoławczego.z.postępowania.z.wniosku.o.ponowne.rozpa­trzenie.sprawy,.gdy.członek.ten.brał.udział.w.wydaniu.zaskarżonej.decyzji,.jest.niezgodny.z.art..2.w.związku.z.art..78.Konstytucji.Rzeczypospolitej.Pol­skiej.”.Ostatnia.nowelizacja.zamykająca.ewolucję.regulacji.postępowania.administracyjnego.dokonana.została.ustawą.z.dnia.23.października.2009.r..o.zmianie.ustaw.w.zakresie.uwierzytelniania.dokumentów.(Dz..U..Nr.216,.poz..1676)..Zmiana.polega.na.szerszym.niż.dotychczas.umożliwieniu.uwie­rzytelniania.odpisów.dokumentów.przez.profesjonalnych.pełnomocników.stron,.reprezentujących.zawody.zaufania.publicznego..Jej.zamierzonym.skutkiem.jest.wydatne.umniejszenie.uciążliwości.polegającej.na.konieczno­ści.wyzbycia.się.przez.strony.postępowania,.często.na.długi.czas.dokumen­tów.oryginalnych.albo.poniesienia.kosztów.ich.notarialnego.uwierzytelnia­nia.bądź.uzyskania.ich.urzędowych.odpisów.

Dokonując.oceny.ewolucji.regulacji.postępowania.administracyjne­go,.należy.zauważyć.daleko.idącą.trwałość.przyjętych.rozwiązań.tak.w.roz­porządzeniu.z.1928.r.,. jak.i.w.kodeksie.postępowania.administracyjnego.z.roku.1960..W.istocie.rzeczy.podstawowe.instytucje.procesowe.podlegały.niewielkim.zmianom,.przy.czym.zmiany.te.były.wymuszone.obiektywnymi.czynnikami.takimi.jak.zmiany.ustroju.administracji.publicznej.czy.koniecz­ność.dostosowania.rozwiązań.prawnych.do.wymogów.postępu.technicz­

Zakres obowiązywania Art. 1

Page 26: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

24 –––––.Czesław Martysz.–––––

nego..Charakterystyczny.jest.również.kierunek.wielu.zmian.mających.na.celu.poszerzenie.zakresu.stosowania.k.p.a..i.tym.samym.umocnienie.prawa.do.procesu..W.takim.kierunku.zmierza.także.orzecznictwo.sądów.admini­stracyjnych.

II. Przedmiotowy zakres obowiązywania k.p.a.

1. Przedmiotowy.zakres.stosowania.k.p.a..wyznacza.art..1..Stosownie.do.uwag.poczynionych.wyżej,.przepis.ten.obejmuje.trzy.rodzaje.postępo­wań:.ogólne.postępowanie.jurysdykcyjne,.postępowanie.w.sprawie.roz­strzygania.sporów.o.właściwość.między.organami.administracji.publicznej,.wreszcie.postępowanie.w.sprawach.wydawania.zaświadczeń..Postępowa­nie.uregulowane.w.art..1.pkt.1.i.2.k.p.a..nazywane.jest.ogólnym.postępo­waniem.administracyjnym.(A..Wróbel.(w:).A..Wróbel,.M..Jaśkowska,.Ko­deks…,.s..31)..Z.tak.przyjętego.zakresu.przedmiotowego.wynika,.że.kluczo­we. znaczenie. dla. jego. określenia. będzie. miało. pojęcie. „postępowanie.administracyjne”,.„decyzja.administracyjna”.oraz.pojęcie.„sprawy.z.zakresu.administracji.publicznej”..Należy.przy.tym.dodać,.że.kodeks.obu.tych.pojęć.nie.definiuje,.zatem.ciężar.zdefiniowania.tych.pojęć.spoczął.na.doktrynie.prawa.administracyjnego.

2. Ustalenia.zakresu.znaczeniowego.terminu.„postępowanie”.nie.na­stręcza.dziś.większych.trudności,.choć.w.kwestiach.szczegółowych.istnieją.w.tym.zakresie.różnice.poglądów..W.języku.polskim.„postępować”.to.„czy­nić.coś.w.określonych.sytuacjach;.zachowywać.się.wobec.kogoś.w.pewien.sposób”.(Słownik języka polskiego…,.t..II,.s..806)..W.ujęciu.słownikowym.tak.rozumiane.postępowanie.odnosić.się.może.do.zachowania.jednej.osoby.względem.innej,.ale.także.do.postępowania.przed.sądem.czy.organem.ad­ministracyjnym..Pojęcie.to.jest.także.utożsamiane.z.terminem.„proces”.lub.„procedura”,.co.z.kolei.oznacza.„przebieg.następujących.po.sobie.i.powią­zanych.przyczynowo.określonych.zmian,.stanowiących.stadia,.fazy,.etapy.rozwoju.czegoś”.(Słownik języka polskiego…,.t..II,.s..88�)..Szerokie.ujęcie.tego.zagadnienia.sprawia,.że.w.jego.ramach.„postępowanie”.może.odnosić.się.do.działań.organów.administracji.publicznej.związanych.z.rozstrzyganiem.spraw.administracyjnych.(niekoniecznie.w.formie.decyzji.administracyjnej),.do.działań.sądów.podejmowanych.w.celu.wymierzenia.sprawiedliwości,.jak.również.do.działań.podmiotów.uczestniczących.w.tych.postępowa­

Art. 1 Zakres obowiązywania

Page 27: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do
Page 28: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I Komentarz do art.1-103; Tom II Komentarz do

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragmentpełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnierozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przezNetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym możnanabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione sąjakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgodyNetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepieinternetowym E-ksiazka24.pl.