33
KÖPRÜLÜ KRENLER Gezer köprü deyimiyle de adlandırılan köprülü kren yarı- ağır ve ağır endüstriyle ilgili bütün atölye,mağaza,makine park ve salonlarında kullanılan bir kaldırma makinesidir. Makinenin kancası atölye içindeki her noktaya erişebilir ve dolayısıyla tekmil makinelere hizmet edebilir. Bir köprülü kren tarafından gerçeklenmesi gereken hareketleri daha şimdiden belirte biliriz. Bu hareketler şunlardır: 1- Oz ekseni boyunca düşey hareket,yani kaldırma ve indirme hareketleri; 2- Oy ekseni boyunca yatay hareket,yani köprünün ötelenme hareketi; 3- Ox ekseni boyunca yatay hareket,yani arabanın köprü üzerinde yaptığı ötelenme hareketi. Bu duruma göre, bir köprülü krende aşağıdaki mekanizmaların öngörülmesi gerekir: 1- Tamburlu bir kaldırma mekanizması; 2- Arabanın köprü üzerinde yürümesini sağlayan bir araba öteleme veya yürütme mekanizması; 3- Bir köprü öteleme veya yürütme mekanizması. Bu mekanizmaların kumandası genellikle elektrik motorları tarafından gerçeklenir. Sadece,güçleri zayıf olan yada seyrek şekilde kullanılan köprülü krenler elle kumanda edilir. Bir köprülü kren: 1- Taşınacak kütlenin maksimal değeri, yani kaldırma kabiliyeti ve bir de 2- Köprü açıklığı, yani köprü uzunluğu ile karakterize edilir. Köprülü krenin asıl karakteristikleri bunlardır. Ama, bunların yanı sıra aşağıdaki özelliklerin de dikkate alınması gerekir: 1 - Tevfik Barış BURSA

Köprülü Krenler Ve Hesapları

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Köprülü Krenler Ve Hesapları

KÖPRÜLÜ KRENLER

Gezer köprü deyimiyle de adlandırılan köprülü kren yarı-ağır ve ağır endüstriyleilgili bütün atölye,mağaza,makine park ve salonlarında kullanılan bir kaldırmamakinesidir.

Makinenin kancası atölye içindeki her noktaya erişebilir ve dolayısıyla tekmilmakinelere hizmet edebilir.

Bir köprülü kren tarafından gerçeklenmesi gereken hareketleri daha şimdidenbelirte biliriz. Bu hareketler şunlardır:

1- Oz ekseni boyunca düşey hareket,yani kaldırma ve indirme hareketleri;2- Oy ekseni boyunca yatay hareket,yani köprünün ötelenme hareketi;3- Ox ekseni boyunca yatay hareket,yani arabanın köprü üzerinde yaptığı ötelenmehareketi. Bu duruma göre, bir köprülü krende aşağıdaki mekanizmaların öngörülmesi gerekir:

1- Tamburlu bir kaldırma mekanizması;2- Arabanın köprü üzerinde yürümesini sağlayan bir araba öteleme veya yürütmemekanizması;3- Bir köprü öteleme veya yürütme mekanizması.

Bu mekanizmaların kumandası genellikle elektrik motorları tarafından gerçeklenir.Sadece,güçleri zayıf olan yada seyrek şekilde kullanılan köprülü krenler elle kumandaedilir.Bir köprülü kren:1- Taşınacak kütlenin maksimal değeri, yani kaldırma kabiliyeti ve bir de2- Köprü açıklığı, yani köprü uzunluğu ile karakterize edilir.

Köprülü krenin asıl karakteristikleri bunlardır. Ama, bunların yanı sıra aşağıdakiözelliklerin de dikkate alınması gerekir:1- Kaldırma hızı;2- Köprü ötelenme hızı;3- Arabanın köprü üzerindeki ötelenme hızı;4- En yüksek konumunda, kanca altında kalan serbest yükseklik, yani kaldırmayüksekliği;5- Köprü kurs uzunluğu, yani köprü gezinme mesafesi.Bir köprülü krene ait esas hesapların yapılabilmesi için bütün bu karakteristiklerinbilinmesine lüzum vardır.

Konstrüksiyonu İstenen Çift Kirişli Vincin Teknik Özellikleri ;

Kaldırma kapasitesi : Q = 20 ton Kaldırma yüksekliği : h = 10 m Köprü açıklığı : L = 18 m Kaldırma hızı : Vkal = 5 m/dk Araba yürütme hızı : Var = 20 m/dk Köprü yürütme hızı : Vköp =40 m/dk

1.KALDIRMA MEKANİZMASI HESABI:1.1. Palanga Tipi ve Kanca SeçimiQ=20 ton<30 ton olduğundan, bu durumda taşıyıcı halat sayısı Z=4 olan ikiz makaralı

1 - Tevfik Barış BURSA

Page 2: Köprülü Krenler Ve Hesapları

palanga sistemi seçilir.

Palanga redüksiyonu ip = Taşıyıcı halat sayısı/ Tambura sarılan halat sayısı = 4/2 =2İp= 2 olduğundan iki makaralı palanga seçildi.

1.1.1. Kanca HesabıQ=20 ton ve vinç tahrik sınıfı 2m;

(cm)

=8.5 cm

a1=2a =2x85 =170 mm

DIN 15401’e göre 20 no lu kancayı seçeriz

b1=140 mmb2=118 mmh1=180 mm=e1+e2

2 - Tevfik Barış BURSA

Page 3: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Kesit Alanı → F

mm ² Kesitin atalet momenti→ I

Ağırlık merkezinden uzaklık→ e1,e2

Mukavemet Momentleri→W1,W2

I. noktasının mukavemet kontrolü

3 - Tevfik Barış BURSA

Page 4: Köprülü Krenler Ve Hesapları

II. Noktasının mukavemet hesabı :

= =567daN/cm2 < σem = 600 – 700 daN/cm2

= =423daN/cm2 < σem = 600 – 700 daN/cm2

olduğundan kanca bu yük altında emniyetlidir.

Kanca seçimi ; Mustafa DEMİRSOY’un Transport Tekniği kitabından yapılmıştır(sayfa 88).Kanca mukavemet hesapları ; İsmail CÜRGÜL’ün transport tekniği kitabındanyapılmıştır.

1.1.2. Vida HesabıMalzemesi C22 çeliği için = 300 – 600 daN/cm12 No lu kanca için Rd= 72*8 vidası seçildi.

Ölçüler:dd= 90 mmdi= 90-10 = 80 mm h = 10mm

Vidada meydana gelen çekme gerilmesi

=398 daN/cm2 < = 300 – 600 daN/cm2 olduğundan emniyetli

Vida hesabı ; Faruk SÜNER’in II.cildinin 19 sayfasına göre yapılmıştır.

1.1.3. Kanca Somun hesabı

Kanca malzemesi C35 – C45 için Pem= 200 – 300 daN/cm2

4 - Tevfik Barış BURSA

Page 5: Köprülü Krenler Ve Hesapları

P→ somun yüzey basıncıZ→ somundaki diş sayısı

M= Z*h = 76 → Vida boyuZ=M/h = 76/8 =9.5 ≈ 9diş

P =166 daN/cm2 < Pem = 200- 300 daN/cm2 olduğundan emniyetli

Kanca somunu standardı F.S. cilt II sayfa 27’de kancaya göre seçilmiştir.

1.1.4. Kanca Travers hesabı

Kanca traversleri DIN 15412 de Standardlaştırılmış olup boyutlar F.S. cilt II sayfa 130 da verilmiştir.

b1= 180b4= 34 c = 10ds = 60h1 = 78

2eğilme momenti

5 - Tevfik Barış BURSA

Page 6: Köprülü Krenler Ve Hesapları

mukavemet momenti

eğilme gerilmesi

σe=Me/W = 101000/121.68 = 840 daN/cm2

C35 malzemesi için σem= 800 – 1200 daN/cm2

σe= 840 daN/cm2 σem = 800 – 1200 daN/cm2 olduğundan emniyetli

Yüzey Basıncı

olmalı

P= 694 daN/cm2 < Pem = 800 –900 daN/cm2 olduğundan emniyetliTravers mukavemet hesapları; F.S. cilt II sayfa 29 dan alınmıştır.

1.1.5. Kanca Bilyeli Yatağın Seçilmesi

Q=Co/So Co→ Statik yükSo → Emniyet katsayısı2m grubu için So = 1

Co= Q*So = 20000*1 = 20000 daN (statik yük)

İç çapı 100 mm olan Co= 20000 daN’lık yükü taşıyan eksenel sabit bilyalı yatak SKFkatalogundan seçilir. (51520 nolu yatak seçilir.)Yatak hesabı ; F.S. cilt II sayfa 31’e göre yapılmıştır.

1.2. Halat Hesabı :

(mm)d→ halat çapı (mm)

6 - Tevfik Barış BURSA

Page 7: Köprülü Krenler Ve Hesapları

k→ Vinç tahrik sistemi grubu ve halat tipine bağlı katsayıT→ Bir halata gelen max. yük (daN)Gp→ Kanca bloğu ağırlığı = 170 kgZ = 4 halat sayısı2m grubu ve DIN 655 tipi halat içink = 0.3

d= 22 mm seçilir. (8*19 L.Ö)

Teorik kopma yüküne göre halat hesabıST→ Teorik emniyet katsayısı

ω→Metalik dolgu faktörü

ω

σk = 160 daN/mm2

arası çıktığı için halat teorik kopma emniyet

katsayısı bakımından uygundur.

Halat hesabı ; İ. CÜRGÜL’ün Trans.Tek. kitapından sayfa 71’e göre yapıldı. Ayrıca halat çapı ve Amet değerleri yine aynı kitaptan yararlanıldı.

1.3. Tambur Hesabı

DT ≥ H1*H2*d (mm)DT→ Tambur çapıd → Halat çapıH1 → Vinç tahrik sınıfı ve halat tipine bağlı katsayı

7 - Tevfik Barış BURSA

Page 8: Köprülü Krenler Ve Hesapları

H2 → Halat donanımına bağlı katsayı, tambur ve dengeleme makaraları için donanımına bağlı olmadan H2 = 1H1=18DT ≥ 18*1*22 =396 mm

DT = 396mm

Tamburdaki basınç gerilmesi

olduğundan emniyetlidir.

Tamburdaki eğilme gerilmesi

σeT= 416.6 daN/cm2 < σcem = 500 daN/cm² olduğundan emniyetli

8 - Tevfik Barış BURSA

Page 9: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Tamburun bir tarafına ait yük boyu hesabı (Lg)Lg = Z*SZ→ Tamburun bir tarafına ait sarım sayısıh→ Kaldırma yüksekliği (h= 7m)L→ Tamburun bir tarafına sarılan halat boyu (L= 7m)n→ Tambura sarılan halat sayısı (n=2)

Z=14sarım

Lg= 14*18 = 252 mm

Tambur hesapları; İ.CÜRGÜL’ün Transport tek. Kitabının 96,97 ve 98. Sayfalarındanyararlanılmıştır.

1.4. Halat Makarası Hesap ve Seçimi

DH ≥ H1*H2*d

H1→ Tahrik sistemi katsayı grubuna bağlıH2→ Halat donanımına bağlı katsayıd → Halat çapıH1= 20

wt=w1+w2+w3w1= 1 → 1 tambur içinw2= 2*2→ 2 makaranın aynı yönde eğilmesiw3=0 → dengeleme makarası içinwt=5≤ 5 olduğu için →H2 =1

DH≥ 20*1*22= 440 mmDH = 440 mm

Halat makarası hesapları; İ:CÜRGÜL’ün Trans.Tek. sayfa 76’ya göre yapılmıştır.Halat makarası çapı; Mustafa DEMİRSOY’un Trans.Tek. kitabından sayfa 60’danalınmıştır.

1.5. Dengeleme Makarası Hesap ve SeçimiDd ≥ H1*H2*d

H1=14H2=1

Dd ≥ 14*1*22 = 308 mmDd =350 mm

Dengeleme makarası çapı; İ.CÜRGÜL’ün Transport Tek. Kitabından sayfa 78’den

9 - Tevfik Barış BURSA

Page 10: Köprülü Krenler Ve Hesapları

alınmıştır.

1.6. Kaldırma Motoru Hesap ve Seçimi

P=Q( dan )*V (m/dk)

6120*hveri m

hveri m = 0 .95 (Rulmanlı yataklarda)

Motorsan Norm katoloğundan 18 kw (1500 d/dk)lık 180L4/2A motoru seçilir.

1.7. Kaldırma Redüktörü Seçimi

motor ile tambur arası

redüksiyon oranı

Tahvil oranı 80 kabul edilip yılmaz redüktör katalogundan NT 275 redüktörü seçilir.

Tambur dişlileri

183.27=80*=2.29

Z1=19 kabul edilirse

diş

10 - Tevfik Barış BURSA

Page 11: Köprülü Krenler Ve Hesapları

=1899000 daNmmmalzeme C 1040kf=3kd=1.2

=0.8=32 daN/mm²

m=12 seçilir

1.8. Kaldırma Mekanizması Fren Hesabı

Motorun nominal momenti → Mn

Motor tarafından oluşturulan moment 1137 (daNcm) olduğuna göre F.S. cilt II sayfa64’den uygun kaplin seçilir.Fren seçimiYAZAN Elektromanyetik Fren ve Kavrama San.katalogundan 17 kw 1500 d/dk lıkmotora Mf = 10 kgm lik fren seçilir.

2.ARABA YÜRÜTME MEKANİZMASI HESABI

2.1. Tekerlek ve Ray Hesabı

11 - Tevfik Barış BURSA

Page 12: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Max. tekerlek yükü;

Q=20000 daNGa=6000 daN

tekerlek malzemesi C45 içinPem=0.56N/mm²Bt=45C2=1.14C3=0.8

D=280 olarak alınır

D= 280 çaplı çıkıntılı dar tekerlek seçildi.

d1= D = 280mmd2= 310mmb1= 65 mmb2=110 mm

12 - Tevfik Barış BURSA

Page 13: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Tekerleğin emniyet kontrolü : Yüzey basıncına göre

Pmin= Ga/4 = 6500/4=1625 daN minimum Tekerlek yükü

Ortalama tekerlek yükü;

PmitI,II= (Pmin+2*Pmax)/3= (1625+2*6500)/3= 4875 daN

Emniyetli yüzey basıncı;

tekerlek malzemesi C45 içinPem=0.56 daN/mm²

D= 280 mm için tekerlek çapı ve Vor= 20 m/dk yürütme hızı içinc1= 1c2=1.14

olduğundan emniyetlidir

İkinci kontrol

13 - Tevfik Barış BURSA

Page 14: Köprülü Krenler Ve Hesapları

olduğundan emniyetli

Ray tekerlek hesabı; F.S. cilt II sayfa 118’e göre hesaplanır.

Seçilen bu tekerleğe göre dikdörtgen kesitli A55ayı seçilir.K= 55mm

= 5mm= 3 mm

b1= 150mmb2= 31mm

=66mm

2.2. Araba Yürütme Motoru

a) Yürütme Direnci Hesabı

f=0.05=0.08 (kaymalı yataklar için)

P=Q+Ga =20000+6000=26000 daNd=55 mm

14 - Tevfik Barış BURSA

Page 15: Köprülü Krenler Ve Hesapları

b) Yürütme Momenti Direnci→ M1

nm=1000 dev/dk

c) Doğrusal Hareketin İvme Momenti → M2

m: Doğrusal hareketi yapan kütle

ta = 2.5 sn (FEM cetvel,6 sayfa 13)

d) Dönen Kütlenin İvmeleşme Momenti

e) Motor ve Redüktör Hesabı

ηtop = 0.85Mk=M1+M2+M3 Mk=189+109.48+60=358.48daNcm

Buradaki Nk değerine Motorsan elektrik motorları katalogundan 4.3 kw 1000d/dk lık 160M6/4A motoru seçilir.

15 - Tevfik Barış BURSA

Page 16: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Toplam redüksiyon ;İtop = nm/ntek = 1000/22.7 = 44

Bu devir sayısına uygun delik milli redüktörü, Yılmaz redüktör katalogundan EV125-132M seçeriz.

Bu bölümdeki yürütme direnci; F.S. cilt II sayfa 110 dan alınmıştır.Yürütme momentleri; F.S. cilt II sayfa 43 ten alınmıştır.

2.4. Yürütme Mekanizması Fren Hesabı

Motorun nominal momenti → Mn

YAZAN: Elektromanyetik Fren ve Kavrama San. Katalogundan 4 kw 1000 d/dk likuygun Mf = 5 kgm olan manyetik fren seçiliyor.

3. KÖPRÜ KİRİŞ HESABI

3.1. Ana Kiriş Hesabı3.1.1 Ana Kiriş Boyut HesabıVinç projemizde kutu kirişleri tercih ediyorum. Bu kirişin açısından daha mukavemetli ve işçilik daha ucuzdur.

bu atalet momentine uygun kiriş grubu oluşur.Py= Q+Gp = 20000+210 = 20210 daN

l/f = 2250 ( sehim oranı)L = 1800 cm ( köprü açıklığı)r = 240 cm ( tekerlek aralığı)

16 - Tevfik Barış BURSA

Page 17: Köprülü Krenler Ve Hesapları

K01 kirişi seçilir.

Kiriş boyutları:B = 29 cm h = 49 cm e = 21.8 cm S1 = 0.6 cmS2 = 0.6 cm Ry = 4 cm b = 23 cm H = 50.2 cmr1 = 20.85 cm r2 = 28.75 cm u1 = 9.56 cm u2 = 12.84 cmFm = 1111 cm2 Fo = 29.4 cm2 Jx = 42305 cm4 Jy = 11459 cm4Wx = 1456 cm3 Wy = 710 cm3 qkiriş = 88.5 kg/m q’platform = 40 kg/m

Bu değerlerden görüldüğü gibi;Jxo = 29747 cm4 < Jx = 42305 cm4 olduğundan K01 kirişi emniyetlidir.Bu kiriş değerleri; ÇESAN’ın K.M. kitabından sayfa 8 den alındı.

3.1.2. Ana Kiriş Gerilme Hesapları

17 - Tevfik Barış BURSA

Page 18: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Vincin kendi ağırlığından ileri gelen gerilmeler:Ana kirişin kendi ağırlığından ileri gelen moment→ M1 (kgcm)

Araba ağırlığından ileri gelen max. moment→ M2 (kgcm)

Özağırlık gerilmeleri:

Kaldırma yükünden ileri gelen gerilme:Max. moment:

18 - Tevfik Barış BURSA

Page 19: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Kaldırma yükü gerilmesi :

Yatay kuvvetlerden ileri gelen gerilme :

Max. moment:

Gerilme:

Kasılma momenti ( Kiriş boyunca aynı )→ M5

daNcm ( K.M. sayfa 18 )

Gerilme:

19 - Tevfik Barış BURSA

Page 20: Köprülü Krenler Ve Hesapları

V1 = 5/60 = 0.083 m/s için Ψ = 1.18Vinç kiriş grubu 2m için M=1

Ana kirişteki kayma gerilmesinin hesabı : ( K.M. sayfa 20)

20 - Tevfik Barış BURSA

Page 21: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Mukayese gerilmesi:

Sürekli dinamik emniyetli çekme gerilmesi:

Fe = 37 için σB = 3700 daN/cm2 kopma mukavemetiVinç kiriş grubu 2m ve K4 çentik hali için

emnσz = 1600 daN/cm2 Fe 37 malzemesi için (K.M. sayfa 20)

Ana kiriş gerilme hesapları emniyet kontrolü

Statik kontrol σv ≤ emnσz olmalı1392 daN/cm2 ≤ 1600 daN/cm2 olduğundan emniyetli

Dinamik kontrol σv ≤ emnσ∆z(x) olmalı1392 daN/cm2 ≤ 1936 daN/cm2 olduğundan emniyetli

Kiriş moment ve gerilme hesapları; CESAN’ın Kiriş Hesapları kitabından sayfa 15,16,18 den alındı.

Mukayese gerilmesi; K.M. sayfa 20 den, sürekli emniyet gerilmesi sayfa 10 dan, St 37malzemesi için σB ve emnσ∆z(x) değerleri sayfa 9 dan alınmıştır.

3.2. Baş Kiriş Hesabı3.2.1 Baş Kiriş Boyut Tespiti

21 - Tevfik Barış BURSA

Page 22: Köprülü Krenler Ve Hesapları

h = 49 cm L=354 cme = 21.8 cm L’=454 cms1 = 0.6 cm s2 = 0.6 cmb = 23 cm H = 50.2 cm k = h-5 = 49-5 =44 cm

Baş kiriş boyutları üzerinde ray bulunmadığı göz önüne alınarak (K.M. sayfa 8 cetvel 1)den K01 kirişinden alınmıştır.Nötr eksenler ; r1,r2,u1,u2 ( K.M. sayfa 4 )r1 = r2 = ( h + s1 )/2 = ( 49+0.6 )/2 = 24.8 cmu1 = u2 = ( e + s2 )/2 = ( 21.8+0.6 )/2 = 11.2 cm

x-x ekseni atalet momenti → Jx

x-x eksenine göre atalet momenti → Wx

y-y eksenine göre atalet momenti → Jy

22 - Tevfik Barış BURSA

Page 23: Köprülü Krenler Ve Hesapları

y-y eksenine göre mukavemet momenti→ Wy

Kayma gerilmesi için gerekli alan değerleri → F0,Fm

Fm = ( u1 + u2 )*( r1+r2 )Fm = 2*11.2*2*24.8 = 1111.04F0 = s2*h = 0.6*49 = 29.4

Baş kirişin birim boy ağırlığı → qb (kg/m)qb = 1.57*( s2*h+s1*b ) + 0.785*( 0.003*e*k )qb = 1.57*( 0.6*49+0.6*29 ) + 0.785*( 0.003*21.8*44 )qb = 75.73 (kg/m)

3.2.2 Baş kiriş boyut hesabı

Kiriş Hesapları sayfa 8 cetvel 1 den K01 kirişinden alınmıştır.

Ana kiriş ağırlığı : Q1 = ( qa + q’)*L = ( 88.5+40 )18= 2313 daNMax. moment :

M1 = (Q’/2)*65 = (2313/2)*65 = 75172 daNcmσ1 = M1/Wx = 75172/1321 = 57 daN/cm2Baş kirişin kendi ağırlığından ileri gelen gerilme;

Max. moment:M2 = ( qb*L² )/8= ( 0.75*354² )/8= 11748 daNcmσ2 = M2/Wx = 11748/1321 = 8.9 daN/cm2Araba ağırlığından ileri gelen gerilme:

23 - Tevfik Barış BURSA

Page 24: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Araba ağırlığından baş kirişe gelen yük → A (daN)A = (Ga+Gp)* (L-e)/L = ( 6000+210)*(1800-150)/1800 = 5692.5 danMax. moment:

M3 = [(A/2)*65] =180006 daNcmGerilme :

σ3 = M3/Wx = 180006/1321 = 140 daN/cm2

Kaldırma yükünden ileri gelen gerilme :Kaldırma yükünden baş kirişe gelen yük → A (kg)A = Q*(L-e)/L = 20000*(1800-150)/1800 = 18333 daN

Max. moment :M4 = (A/2)*65 = (18333/2)*65 = 595833 daN

Gerilme :σ4 = M4/Wx = 595833/1321 ≅ 450daN/cm2

Yatay yüklerden ileri gelen gerilme :Atalet kuvvetlerinden ileri gelen yatay yüklerin meydana getirdiği gerilmeler çok

küçük olduğu için düşey yüklerin ( 1/10 )’u yatay kuvvet olarak alınır.

Qy = (1/10)*( Q’+Ga/2+Gp/2+qb*L/2+Q/2 )Qy = (1/10)*( 2313+6000/2+210/2+75.73*3.54/2+20000/2 ) =1555daN

Max. moment:M5 = Qy*65 =1555*65 = 101075 daNcm

Gerilme:σ5 = M5/Wy = 101075/608 =166 daN/cm2

Max. gerilmeler:M = 1ψ = 1.15

σmax = M*(σ1+σ2+ψ*σ3+σ4+σ5 )σmax = 1*(57+8.9+1.15*140+450+166) = 843 daN/cm2σmin = σ1+σ2 = 57+8.9 = 66 daN/cm2X = σmin/σmax = 66/843 = 0.078

Fe 37 malzemesi için emnσz = 1600 daN/ X = -1 kabul edilmesi halinde kiriş daha emniyetli olur.

24 - Tevfik Barış BURSA

Page 25: Köprülü Krenler Ve Hesapları

Buna göre vinç kiriş grubu B3 ve K4 çentik hali için emnσD(-1) = 764 daN/cm2

(K.M. sayfa 8 cetvel 3)

Baş kiriş gerilme hesapları emniyet kontrolü:Statik kontrol :

σmax ≤ emnσzσmax = 409 daN/cm2 < emnσz = 1600 daN/cm2 Emniyetli

Dinamik kontrol :σmax ≤ emnσ∆(-1)

σmax = 409 daN/cm2 < emnσ∆(-1) = 764 daN/cm2 Emniyetli

4.KÖPRÜ YÜRÜTME MEKANİZMASI HESABI4.1. Tekerlek ve Ray Hesabı

e = 150l = 800 cm köprü açıklığıQ = 20000 daN kaldırma yüküGp = 210 daN kanca bloku ağırlığıGa = 6000 daN araba ağırlığıGk = Ana kiriş ağırlığı + Baş kiriş ağırlığıGk = 2*(qa+q’)*L+2*qb*LbGk = 2*(88.5+40)*8+2*75.73*3.84 = 2637.6 daN

∑Ma = 0 yüklü durumu için( Q+Gp+Ge)*e+Gk*(L/2)-RB*L = 0( 20+0.21+4)*1.5+2.637*(8/2)-RB*8 = 0

RB = 5.857Mp = 5857 daN

RA+RB = Q+Gp+Ga+GkRA+5.857 = 20+0.21+6+2.637RA = 22.88Mp = 22880 daN

TEKERLEK SEÇİMİ

Pmax =6.41 ton için ( F.S. ciltII sayfa 108 cetvel 43 den) D = 315 mm çaplı dartakerlek seçildi.Tekerlek aks çapı 60 mm ( F.S. ciltII sayfa 124 cetvel 50 den) alındı ve

25 - Tevfik Barış BURSA

Page 26: Köprülü Krenler Ve Hesapları

bu tekerlek için A45 rayı seçildi. A45 rayı için gerekli boyutlar ( F.S. ciltII sayfa 106cetvel 41 den) K = 45 mm, r1 = 4 alındı. Buna göre b = k-2*r1 = 45-2*4 = 37 mmolmaktadır.

Tekerlek malzemesi D.Ç. 60 için ( F.S. ciltII sayfa 118 cetvel 45 den) emniyetliyüzey basıncı PL = 0.56 daN/mm2 alındı.

D = 315mm ve Vköp = 46 m/dk için ( F.S. ciltII sayfa 120 cetvel 147 den) c1 = 0.95alındı. Vinç tahrik sınıfı 2m için ( F.S. ciltII sayfa 120 cetvel 48 den) c2 = 1 alındı.

Pmit/( 6*D ) ≤ PL*c1*c24600/( 37*315 ) ≤ 0.56*0.95*1

0.39 ≤ 0.53 olduğundan Emniyetli

4.2. Köprü Yürütme Motoru Hesabı :a) Yürütme Direnci Hesabı :

X = 2 → Rulmalı yatak için ( F.S. ciltII sayfa 110)F = 0.05 cm → ( F.S. ciltII sayfa 110)µ = 0.002 → Rulmalı yataklarda

R = D/2 = 315/2 = 157.5 mm

d = 60 mm ( aks çapı )P = Q+Gp+Ge+Gk = 20000+210+6000+2637.6 = 28847.6 daN

b) Yürütme direnci momenti : →M1M1 = W*R* nt/nm (daNcm)

V3/π*D = 46/π*0.315 = 46.48 d/dk = 1000 d/dk ....kabul

M1 = 220.4*15.75* 46.48/1000 = 161.3 daNcm

c) Yürütme direnci hesabı : →M2M2= m*b*R*nt/nmm = p/g = 16807.6/9.81 = 1713.3 daNs2/mb = V3/60*ta ( ta = 5.7 F.S. cilt III cetvel 6)b = 46/60*5.7 = 0.134 m/s2M2 = 1713.3*0.134*15.75*46.48/1000 = 168 dancm

26 - Tevfik Barış BURSA

Page 27: Köprülü Krenler Ve Hesapları

d) Dönen kütlelerin ivmeleşme momenti : →M3M3 = %20*(M1+M2 = 1/5*( 168+161.3 ) = 66 daNcm

e) Motora gerekli ilk hareket gücü ve motor seçimi

=0.8

161.3+168+66=395 daNcm

5.1/2 = 2.55Buna uygun motor katalogundan 3kw 1000 d/dk AM 132SX-6

4.3. Köprü Yürütme Redüktör Seçimi :Toplam redüksiyon : itop = nm/nt = 960/46.48 = 20.15Tekerlek direkt redüktörden döndürülür.ZET redüktör katalogundan 2KA215 redüktörü seçilir.

4.4. Köprü Yürütme Mekanizması Fren Hesabı :Mn = 97450*3/960 = 304.5 daNcmK1 → kaplini seçilir.

Fren hesabı :YAZAN Elektromanyetik Fren Katalogundan seçilir.

27 - Tevfik Barış BURSA