Koncepte Baze Te Rrjeteve

7/28/2019 Koncepte Baze Te Rrjeteve

1/31

Leksioni 2


2/31

Rrjeti kompjuterik Nj sistem komunikimi pr ndrlidhjen e

kompjuterave / host

Prse? ndrlidhje m t mir

komunikim m t mir

shfrytzim t prbashkt t resurseve

pr t sjell njerzit m afer


3/31

Rrjeti lokal (Local Area Network) Lidh host-et brenda nj zone gjeografike

relativisht t vogl

t njjtn dhom

t njjtn godin t njjtn kampus

Rrjeti i gjr kompjuterik(Wide Area Network) kur host-et gjenden t shprndara n distanca t

mdha midis qyteteve / shteteve / kontinenteve


4/31

LAN: shpejtsi tipike

10 Mbps n 10 Gbps

Kostua e ult

WAN shpejtsi tipike

64 Kbps ne 8 Mbps

Kostua e lart


5/31

Nj rrug e dedikuar komunikimi sht enevojshme midis dy nyjeve rruga ndjek nj sekuenc t caktuar t lidhjeve t

ndrmjetme.

Nj kanal logjik prcaktohet n do lidhje fizike(physical link). I prkushtuar pr lidhjen(connection)


6/31

N circuit switching, tre hapa jant nevojshme pr komunikim: Krijimi i lidhjes(Connection establishment)

E nevojshme para transmetimit t t dhnave.

Transferimi i t dhnave(Data transfer) Mund t vazhdoj me shpejtsi maksimale

Prfundimi i lidhjes(Connection termination) I nevojshm, pasi transmetimi i t dhnave sht kryer

Pr dealokimin e burimeve t rrjetit.


7/31

Disavantazhe: Kapaciteti i kanalit sht i dedikuar gjat t gjith

kohzgjatjen s komunikimit.

sht e pranueshme pr komunikim telefonik.

shum e paefektshme pr trafikun bursty(e vrullshm). ka nj vones fillestare(initial delay)

pr vendosjen e lidhjes.


8/31

Form moderne e komunikimit te t dhnaven distanca t largta. burimet e rrjetit nuk jan t prkushtuara.

nj lidhje mund t shprndahet(shared). Teknologjia baz ka evoluar me kalimin e

kohs. koncepti themelor ka mbetur i njjt.

prdorur gjersisht pr distanca t largeta t

komunikimit te te dhenave.


9/31

T dhnat transmetohen n paketa tshkurtra (~ Kbytes). Nj mesazh i gjat coptohet n copa(chunks) t

shkurtra

Copzat quhen paketa do paket prmban nj header

Informacionin e duhur pr itinerarin(routing) e paketsetj.


10/31

Paketat


11/31

Packet Switching bazohet n konceptinstore-and-forward. do nyje ndrmjetse e rrjetit pret nj pakete t tr.

prcakton itinerarin.

transmeton paketn prgjate rrugs s prcaktuar.


12/31

Avantazhet: Link-umund t ndahet, shfrytzimi n mnyr m

t mir t lidhjes.

I prshtatshem pr trafikun e gjeneruar nga

kompjuterat. Trafik i vrullshem

Ruajtja n kujtes(buffering) dhe konvertimi i tdhnave mund t kryhet leht.

Disa paketave mund t'u jepet prioritet mbi t tjerat,nse dshironi.


13/31

Si transmetohen paketat ? Dy trajtime alternative:

Virtual Circuits

Datagram

Modeli abstrakt i rrjetit :


14/31

I njjt n koncept me circuit switching. Nj itinerar sht vendosur para trasmetimit t

paketave.

T gjitha paketat ndjekin t njjtn rrug.

Link-et q prbjn rrugn nuk jan t dedikuara. T ndryshme nga circuit switching n kt rast

analogjia: sistem telefonik


15/31

Si funksionon? N fillim prcaktohet itinerari

Paketat transmetohen nga nj nyje n tjetren dukeprdorur skemen store-and-forward

Vetm numri virtuale i cirkuitit duhet t prmbahetnga nj paket.

do nyje e ndrmjetme prmban nj tabel.

Krijuar gjat krijimit t itinerarit.

Prdoret pr t transmetuar(forwaring) paketat. Asnj vendim dinamik rutimi nuk merret nga

nyjet e ndrmjetme.


16/31

1: 7

2: 7

1: 14

2: 8

link 7

link 14

link 8

1

2

1

2

link 7

20: 14, 78

53: 8, 42

link 14

link 8

1: 7, 202: 7, 53


17/31

Koncepte baz: Asnj itinerar nuk prcaktohet q n fillim

do paket transmetohet si nj entitet i pavarur

do nyje nuk permban asnje historik

Analogji: Sistemi postar


18/31

do nyje e ndrmjetme duhet t marrevendime rutimi ne menyre dinamike. Perdor nje tabele rutimi(routing table) do paket duhet t prmbaj adresn e nisjes dhe

t destinacionit(source and destination addresses) Probleme:

Paketat mund t mos dorzohen sipas radhes.

N.q.s nj nyje nuk funksion momentalisht(crashes)

t gjitha paketat q ndodhen n queue e saj,humbasin

Dedektimi i paketave kopje(duplicate packets)


19/31

Avantazhe: M i shpejt se virtual circuit pr nj numr t vogl

paketash

Mungesa e krijimit t nj itinerari qe ne fillim

M fleksibel Paketat midis dy host-eve mund te ndjekin rruge te

ndryshme

P.sh. Ne rastin e mbingarkes/ dshtimin e nje link-u.


20/31

Tri lloje t vonesave(delay) duhet tkonsiderohen: Vonesa e prhapjes(Propagation Delay)

Koha e nevojshme e perhapjes se sinjalit (data signal)

nga nje nyje ne tjetren Koha e transmetimit(Transmission Time)

Koha e nevojshme pr t drguar nj pakete ngatransmetuesi(transmitter)

Vonesa e prpunimit(Processing Delay) Koha e nevojshme nga nje nyje per perpunimin e

paketes


21/31

Pas formimit fillestar te cirkuitit, bit-et e tdhnave drgohen n vazhdimsi, pa asnjvones.


22/31

Dergimi i paketes se kerkeses(request) ngaderguesi(source) te destinacioni(destination).

Dergimi pas i paketes se pranimit telidhjes(accept packet)

Dergimi i paketeve njera pas tjetres nemenyre pipeline Trajtimi Store-and-forward .


23/31

Nuk ka vonesa fillestare Paketat drgohen n mnyr t pavarur.

Mund t ndjek rrug t ndryshme

Trajtimi Store-and-forward .


24/31

Modeli i referimit Open systems interconnection(OSI) Model me 7 shtresa(layer)

Funksionet e komunikimit jan t ndar n set-e

hierarkike te shtresave. Objektivi:

Trajtim sistematik i dizenjimit

Ndryshimet n nj shtres nuk duhet t krkojn

ndryshime n shtresat e tjera.


25/31


26/31

Physical Transmetimin e fluksit te bit-eve neper nje mjet

fizik(physical medium)

Data link Transferimin e sigurt te frame-ve neper nje link

point to point((flow control, error control)

Network Krijimi, funksionimin dhe ndrprerjen e lidhjes

Transferon paketat(routes) nepermjet link-eve pointto point


27/31

Transport Transferimi ne menyre te besueshme i te dhenave

midis host-eve me error recoverydhe flow control.

Session Menaxhimi i sesioneve

Presentation Paraqet formatimin e te dhenave

Application Ndrvepron me aplikacionet e perdoruesve


28/31


29/31

Hub Zgjeron shtrirjen e nje LAN

Bridge/ Layer-2 Switch Lidh dy ose m shum LAN s bashku.

Funksionon ne nivelin data link layer

Router / Layer-3 Switch Lidh do kombinim t LAN-eve dhe WAN-eve.

Funksionon ne nivelin network layer level.


30/31

krkon nj karte ndrfaqe rrjeti network interface card(NIC).

lidhje prmes switch / hub.


31/31

Documents

Koncepte Baze Te Rrjeteve