KONKURS PRZEDMIOTOWY

Z GEOGRAFII

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

ETAP REJONOWY

14 lutego 2020 r.

Ważne informacje 1. Test składa się z 24 zadań. Masz 90 minut na ich rozwiązanie. Możesz zdobyć 40 pkt.

2. Zapisz szczegółowe obliczenia. Możesz korzystać z kalkulatora i linijki.

3. Pisz długopisem lub piórem, nie używaj ołówka ani korektora. Jeżeli się pomylisz, przekreśl błąd i napisz ponownie odpowiedź lub zaznacz inną.

4. Pisz czytelnie i zamieszczaj odpowiedzi w miejscach na to przeznaczonych.

Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.

5. Pracuj samodzielnie, korzystając z własnej wiedzy i umiejętności!

Życzymy powodzenia!

Maksymalna liczba punktów

40

100%

Uzyskana liczba punktów

Podpis osoby sprawdzającej

KOD UCZNIA

2

3

Zadanie 1. (0 – 1 p.)

Odległość między dwoma miejscowościami na mapie w skali 1: 3 000 000 wynosi 50 mm.

Odległość między nimi w rzeczywistości wynosi

a) 15 km.

b) 150 km.

c) 1500 km.

d) 15000 km.

Zadanie 2. (0 – 2 p.)

Odległość między dwoma miastami mierzy na mapie 4 cm, a w terenie 160 km. Oblicz

skalę, w której wykonana jest mapa. Zapisz ją w postaci liczbowej i mianowanej.

Obliczenia

Odpowiedź:………………………..

Zadanie 3. (0 – 2 p.)

Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F, jeśli

zdanie jest fałszywe.

Zmiany długości trwania dnia i nocy w ciągu roku to konsekwencje ruchu

obrotowego Ziemi.

P F

Zmiana wysokości górowania Słońca w ciągu roku jest spowodowana

ruchem obiegowym Ziemi wokół Słońca.

P F

Spłaszczenie Ziemi na biegunach jest efektem jej ruchu obrotowego wokół

Słońca.

P F

Ruch obiegowy i obrotowy Ziemi to ten sam ruch.

P F

Zadanie 4. (0 – 1 p.)

Dokończ zdanie, wybierając A albo B i 1. albo 2.

Zdecydowana większość obszaru Polski leży w strefie czasu

A. środkowoeuropejskiego,

tylko wschodnia część leży w strefie

1. UTC + 2

B. zachodnioeuropejskiego, 2. UTC + 3

4

Zadanie 5. (0 – 1 p.)

Która godzina miejscowego czasu słonecznego będzie w mieście X [30°N, 15°E], jeśli

w miejscowości Y [30° S, 15° W] jest w tym samym momencie godzina 13.00

miejscowego czasu słonecznego?

Podkreśl prawidłową odpowiedź.

Godzina: a) 15.00 b) 11.00 c) 9.00 d) 17.00

Zadanie 6. (0 – 3 p.)

Na mapie konturowej Polski literami A – F zaznaczono pasy rzeźby terenu. Uzupełnij

tabelę, podając ich nazwy oraz przyporządkowując im regiony geograficzne spośród

tych, które podano w ramce.

Regiony geograficzne

Żuławy Wiślane Pojezierze Pomorskie Pojezierze Wielkopolski

Karpaty Nizina Mazowiecka Bieszczady

Nizina Wielkopolska Wyżyna Śląska Kotlina Sandomierska

Roztocze Pobrzeże Słowińskie Nizina Podlaska

Litera na

mapie

Nazwa pasa rzeźby

terenu

Region geograficzny

A

B

C

D

E

F

A

B

C

D

E

F

5

Zadanie 7. (0 – 2 p.)

Wpisz nazwy cieśnin oddzielających od siebie podane kontynenty. Skorzystaj

z poniższych podpowiedzi.

Cieśniny: Gibraltarska, Palk, Kaletańska, Bab al-Mandab, Dardanele, Ormuz, Skagerrak,

Otranto, Beringa, Bassa.

Ameryka Północna – Azja .....................................................

Europa – Afryka .....................................................................

Azja – Afryka ........................................................................

Europa – Azja ........................................................................

Zadanie 8. (0 – 2 p.)

Na podstawie zamieszczonej poniżej mapy wykonaj poniższe polecenia.

a) Podaj współrzędne geograficzne punktu B. Szerokość geograficzna: ………………….

Długość geograficzna: ……………………

b) W jakim kierunku porusza się polarnik z punktu A do C? Kierunek marszu: …………………..

6

Zadanie 9. (0 – 2 p.)

Uzupełnij tabelę, do każdego opisu przyporządkowując nazwę parku narodowego,

którego on dotyczy.

Parki narodowe: Słowiński PN, Tatrzański PN, Woliński PN, Kampinoski PN, Pieniński PN,

Białowieski PN, Karkonoski PN, PN Gór Stołowych, Ojcowski PN.

Lp.

Opis parku narodowego

Nazwa parku narodowego

1.

Teren znajdujący się w obrębie puszczy na północny

zachód od Warszawy. Występują tutaj wydmy

śródlądowe, bagna i torfowiska.

2.

Region o krajobrazie alpejskim. Żyją tu m.in. kozice

i świstaki.

3.

Obszar w okolicach Łeby, nad jeziorami Łebsko

i Gardno, w którym występują ruchome wydmy

nadmorskie.

4.

Najmniejszy park narodowy Polski, chroni krajobraz

wapiennych ostańców.

Zadanie 10. (0 – 1 p.)

Średnie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi około

a) 7 ‰.

b) 7 %.

c) 37 ‰.

d) 0,7 ‰.

Zadanie 11. (0 – 1 p.)

Podkreśl gleby, które występują na obszarze Polski.

gleba bielicowa, gleba kasztanowa, czarnoziem, gleba cynamonowa, gleba laterytowa, mada

7

Zadanie 12. (0 – 2 p.)

Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F, jeśli

zdanie jest fałszywe.

Część dorzecza Wisły należy do zlewiska Morza Czarnego.

P F

Największym jeziorem Polski są Mamry.

P F

Odra w całości płynie przez terytorium Polski.

P F

Większość polskich jezior jest pochodzenia polodowcowego.

P F

Zadanie 13. (0 – 1 p.)

Uszereguj rzeki Polski od położonej najdalej na zachód (W) do położonej najdalej

na wschód (E).

Nysa Łużycka, Pilica, Brda, Drawa, San

W ………………………………………………………………………………………… E

Zadanie 14. (0 – 2 p.)

Poniższe miejsca połącz w pary z surowcami mineralnymi, które w nich występują.

(Jeden z surowców nie pasuje do żadnego z nich).

a) Bełchatów 1. węgiel brunatny b) Tarnobrzeg 2. siarka c) Kłodawa 3. rudy miedzi d) Lubin 4. ruda żelaza

5. sól kamienna

a – ....... b – ....... c – ....... d – .......

8

Zadanie 15. (0 – 2 p.)

Skreśl w podanych zdaniach informacje fałszywe.

a) Oś Ziemi nachylona jest do płaszczyzny orbity pod kątem 66°34' / 23°26'.

b) Ziemia obraca się wokół własnej osi z zachodu na wschód / ze wschodu na zachód.

c) Ziemia obiega Słońce zgodnie / niezgodnie z ruchem wskazówek zegara.

d) 21 marca to dzień równonocy wiosennej / przesilenia wiosennego.

Zadanie 16. (0 – 1 p.)

Formacja roślinna składająca się przede wszystkim z gęstych zarośli krzewów wiecznie

zielonych i twardolistnych, takich jak: oleandry, jałowce, mirty, nazywana jest

a) tundrą.

b) tajgą.

c) selvą.

d) makią.

Zadanie 17. (0 – 1 p.)

Wyjaśnij pojęcie urbanizacja.

Odpowiedź:……………………………………………………………………..………………

Zadanie 18. (0 – 2 p.)

Podanym rzekom przyporządkuj po dwa dopływy.

Dopływy: Gwda, Pilica, Bóbr, San, Nysa Łużycka, Drawa, Rega, Łeba.

Wisła – ………., …………..

Odra – ………., ……………

9

Zadanie 19. (0 – 2 p.)

Z każdego zbioru województw wykreśl nazwę jednego, które nie spełnia kryterium

przyporządkowania.

a) Województwa graniczące z Niemcami: lubuskie, zachodniopomorskie, wielkopolskie, dolnośląskie.

b) Województwa graniczące z Ukrainą: podkarpackie, lubelskie, małopolskie.

c) Województwa graniczące z Czechami: dolnośląskie, śląskie, opolskie, małopolskie.

Zadanie 20. (0 – 3 p.)

Zaznacz znakiem X zdania poprawnie charakteryzujące zasoby surowcowe Polski.

Lp.

Zdania

Odpowiedź

1. Największe znaczenie dla gospodarki Polski ma wydobycie węgla

brunatnego.

2. W Polsce nie wydobywa się ropy naftowej.

3. W Polsce znajdują się złoża rudy żelaza, ale nie są eksploatowane.

4. Węgiel kamienny wydobywa się w naszym kraju metodą głębinową.

5. W województwie lubuskim wydobywa się gaz ziemny.

6. Do surowców skalnych pozyskiwanych w Polsce zaliczany jest piasek.

Zadanie 21. (0 – 2 p.)

Oblicz przyrost rzeczywisty ludności Polski, wiedząc, że w roku 2017 r. urodziło się

402 tys. osób, a zmarło 403 tys. osób. Saldo migracji wyniosło 1,6 tys. Zapisz obliczenia.

Obliczenia:

Odpowiedź: ……………………………………………

10

Zadanie 22. (0 – 1 p.)

Uzupełnij tekst dotyczący polskiego rolnictwa tak, by zawierał poprawne informacje.

Cechą polskiego rolnictwa jest rozdrobnienie gruntów. Oznacza to, że gospodarstwo

rolne należące do jednego właściciela składa się z kilku oddzielnych działek. Użytki rolne

zajmuja około 60% powierzchni naszego kraju. Taki udział jest jednym z najwyższych

w Europie. W strukturze upraw w Polsce dominują zboża. Największą powierzchnię upraw

zajmuje ……………….. . Z jej ziaren otrzymuje się miedzy innymi najlepsze gatunki mąki.

Zadanie 23. (0 – 1 p.)

Kiedy gnomon rzuca najkrótszy cień?

Odpowiedź: …………………………………………………………………………

Źródło: https://ksiegarnia-edukacyjna.pl

11

Zadanie 24. (0 – 2 p.)

Zaznacz na mapie za pomocą cyfr podane obiekty geograficzne.

1 – Zatoka Fińska

2 – Kattegat

3 – Gotlandia

4 – Sarema

Źródło: http://spgolina.edu.pl

12

Brudnopis: