KONSUMI DHE KURSIMI

KONSUMI DHE KURSIMITË ARDHURAT E DISPONUESHME DHE FUNKSIONI I KONSUMIT Konsumi perfaqson shpenzimet e konsumatorve privat

per mallra dhe sherbime qe shfrytezohen per dobi ne periudhen e tanishme apo aktuale.

Pjesa e pashpenzuar per konsumin aktual e te ardhurave te disponueshme perfaqson kursimin.

YD=C+S YD=Te ardhurat e disponueshme, C=Konsumi, S=Kursimi

Mallrat e konsumit afatgjatë si automobilët dhe makinat tjera qe mund te kene dobi edhe ne periudhen aktuale edhe ne te ardhmen.

Konsumi eshte komponenti me i madh i GDP-se (65% ne vendet e industrializuara)

Familjet e varfëra shpenzojnë pjesën më të madhe të të ardhurave të tyre per ushqim dhe strehim.

Me rritjen e te ardhurave, rritjen me te shpejtë e pëson kursimi, qe konsiderohet si e mire luksi.

Ne krahasim me te ardhurat e tyre, te pasurit kursejnë më shumë se sa të varfërit

Faktori i parë përcaktues i konsumit dhe kursimit janë të ardhurat e disponueshme

Kjo varesi eshte analizuar dhe ndryshe njihet edhe si hipoteza e “të ardhurave absolute”

Tabela ne vijim shpreh funksionin linear te konsumit dhe atë të kursimit.

0 50 100 150 200 250 3000

50

100

150

200

250 Konsumi(miliona leke)

Konsumi(miliona leke)

Kurba e konsumit dhe ajo e kursimit paraqet lidhjen pozitive midis te ardhurave te disponueshme dhe konsumit dhe kursimit.

Pikat e lakores se konsumit mbi vijen 45 shkallë, korrespondojnë me vlera negative të kursimeve.

Pikat e lakores se konsumit nën vijen 45 shkallë, nenkuptojnë se vlerat e kursimeve do te jenë pozitive.

Pikat e kurbes se konsumit qe gjinden ne pikprerje me vijen 45 shkallë (pika A), nenkupton se vlerat e kursimeve do te jetë zero, apo C=YD.

Pjerrësia e lakores së konsumit shpreh shtesen e konsumit per çdo njesi monetare shtesë të të ardhurave të disponueshme (MPC – prirja marxhinale per konsum)

Pjerrësia e lakores se kursimit shpreh shtesen e kursimit per çdo njesi monetare shtesë të të ardhurave të disponueshme (MPS – prirja marxhinale per kursim)

Konsumi dhe Kursimi ne fig 15.1 janë supozuar si lineare, prandaj per kete arsye MPC dhe MPS edhe do te jenë konstant.

Mirëpo, mund te supozohen edhe raste te tjera, ku MPC zvogëlohet, ndërsa MPS dhe YD rriten.

YD=C+S

MYD=MC+MS

MPC+MPS=1

MYD=1 njësi monetar

0 50 100 150 200 250

-50

0

50

100

150

200

250

300

Kursimi(S)Konsumi(C)Te ardhurat e disponueshme (YD)

A

B

MPS=1\5

45°

Kurba e konsumit dhe kurba e kursimit

MPC=4\5

FAKTORËT QË PËRCAKTOJN KONSUMIN TE ARDHURAT PREZENTE DHE TE ARDHURAT E ARDHSHME YD luajnë një rol kyç ne percaktimin e nivelit te

konsumit, megjithatë ka edhe faktorë te tjerë.

Pasuria është faktor shume i rendesishem - ndikimi i saj ne konsumin agregat rritet kur ndryshon shpejtë dhe ne permasa te medha.

Sa per thjeshtesi supozojm vetem dy periudha kohore, ku konsumatori individual bënë përzgjedhjen midis konsumit aktual (periudhen aktuale t) dhe atij te ardhshem (periudhen e ardhshme t+1)

Te ardhurat individuale ne periudhen aktuale janë Yt dhe ne periudhen e ardhshme Yt+1

Vija MAN eshte vija e buxhetit individual qe tregon te gjitha kombinimet qe mund te arrijë nje konsumator midis konsumit aktual dhe atij te ardhshem, duke i pasur te dhena te ardhurat aktuale, te ardhurat e ardhshme dhe normen e interesit.

Pika A tregon mundesi konsumi per konsumatorin tonë, ku ai mund te konsumojë te gjitha te ardhurat aktuale (Yt) ne periudhen prezente dhe te gjitha te ardhurat e ardhshme (Yt+1) ne periudhen e ardhshme.

Mundesit tjera te konsumit te shprehura ne vijë MN varen nga mundesia e konsumatorit per te marre ose dhënë hua.

Ne njërin ekstrem, në piken M, konsumatori do ti kursente te gjitha te ardhurat aktuale (C=zero), keshtu qe nese supozojm se ne periudhen e ardhshme norma e interesit (i) do te jete e njejte si per dhenie ashtu edhe per marrje hua,

ateherë konsumatori mund te shpenzojë: Yt+1+(1+i)Yt

ku (1+i) Yt = vlera e ardhëshme e të ardhurave aktuale

Ndersa ne ekstremin tjeter, ne piken N, konsumatori do te konsumoje ne periudhen aktuale, te ardhurat aktuale plus vleren e pakesuar të të ardhurave te ardhshme (Yt+Yt+1/1+i)

Zgjedhja e konsumatorit do te varet nga preferencat e tij kohore lidhur me konsumin aktual dhe atë te ardhshem, te cilat, ne një masë të caktuar, varen nga fakti se sa i duruar është ai.

Preferencat e konsumatorit racional mund te

ilustrohet ne piken e vijes se buxhetit me kurben me te lartë te arritshme te indiferences (pika W)

Pika W, individi eshte duke konsumuar Ct dhe kursyer Yt-Ct ne periudhen aktuale

Ndryshimi i pasurisë do te ndikonte ne te Yt si dhe ne Yt+1, prandaj rritja e pasuris zhvendosë vijen e buxhetit djathtas nga MN ne M’N’, ku pika e re e maksimizimit te mirëqenies se konsumatorit do te jete pika V.

Konsumi dhe ndryshimi i pasuriseKonsumi i ardhshem

Yt=1

0 C1 Y1N N'

M

M'

A

WV

I

I’

KONSUMI DHE KUADRI IS-LM

Përgjigja e konsumit ndaj ndryshimeve të ndryshme (p.sh. nëshpenzimet autonome), mund të kërkojë kohë, ndërsa individët gradualisht përshtatin vlerësimet e tyre të të ardhurave permanente.

Përshtatja e ngadaltë e konsumit ndaj një ndryshimi të dhënë në YD do të thotë setë ardhurat vetë përshtaten ngadalë ndaj çdo zhvendosjeje të dhënë në shpenzimetautonome, të cilat më parë nuk ishin të njohura si permanente.

DINAMIKA E PËRSHTATJES NDAJ NJË ZHVENDOSJEJE NË KËRKESËN PËR INVESTIME

KONSUMI KURSIMET DHE NORMAT E INTERESIT Norma e interesit eshte perqindja qe

huamarresi I paguan huadhenesit per perdorimin e burimeve gjate nje intervali te dhene kohe

“Korniza e fondeve te huajtshme”- eshte teoria permes se ciles analizohet norma e interesit duke u bazuar ne oferten dhe kerkesen per fonde si dhe faktor tjere te cilet percaktojne lartesine e % se interesit

MUNDESITE NE TREGUN E HUAMARRJES

Norma e kursimit apo konsumit varet nga mundesite dhe preferencat

Mundesite varen nga: Perkrahja fillestare e mallrave sot dhe

ne te ardhmen dhe nga Tregu I huamarrjes ku individet jane te

lire te kembejne perkrahjen fillestare me nje tjeter duke dhene apo marr hua, me norme te caktuar kembimi, pra R=principal+interesi, ndersa r = interesi neto

MUNDESITE NE TREGUN E HUAMARRJES

FORCAT EKONOMIKE QE NDIKOJNE NORMEN E INTERESIT TE TREGUT

r varet nga oferta dhe kerkesa ne treg, e cila si rrjedhoje, varet nga consumi dhe te ardhurat

Ne ekonomi kursimi ose moskursimi eshte I njejt me huadhenien dhe huamarrjen

PUNOI:MARENA TARJA