Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
KONYA İL MİLLİ EĞİTİMMÜDÜRLÜĞÜ
2
İŞYERİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİRİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazete’deyayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Risk değerlendirmesinin usul ve esaslarını düzenler.
3
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk DeğerlendirmesiYönetmeliği
4
Risk değerlendirmesi Nedir?Risk değerlendirmesi, işyerinde (Okul/Kurumlarda)
var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerinbelirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açanfaktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analizedilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerininkararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmalardır.
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
5
Risk değerlendirmesinin 01.01.2013 tarihinden itibaren bütünokullarda yapılması gerekiyor. Okulun Devlet okulu veya özelokul olması durumu değiştirmiyor.
Risk değerlendirmesi zorunlu mu?
Bu kurala uymayaneğitim kurumları paracezaları yaptırımıylakarşı karşıya kalabilir.
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
3.906 TL5.859 TL5.859 TL
6
Risk değerlendirmesi yapmamanın ne kadarcezası var?
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
KanunMaddesi
CezaMad.
Kanun Maddesinde SözüEdilen Fiil
2016 Yılında Uygulanacak Ceza Miktarı (TL)(Yeniden Değerleme Oranı %5.58)
10 dan Az Çalışanı Olanİşyerleri 10-49 Çalışanı Olan İşyerleri 50-+ Çalışanı Olan İşyerleri
AZTEHLİKELİ TEHLİKELİ ÇOK
TEHLİKELİAZ
TEHLİKELİ TEHLİKELİ ÇOKTEHLİKELİ
AZTEHLİKELİ TEHLİKELİ ÇOK
TEHLİKELİ
26/1-ç 10/1 Risk değerlendirmesiyapmamak veya yaptırmamak.
3.906 4.883 5.859 3.906 5.859 7.812 5.859 7.812 11.719 TL
MADDE 10 -Riskdeğerlendirmesi, kontrol,ölçüm vearaştırma
5.859 7.324 8.789 5.859 8.789 11.719 8.789 11.719 17.579
TL /Aykırılığındevamıhalinde heray
26/1-ç
10/4 Risklerin belirlenmesineyönelik gerekli kontrol,ölçüm, inceleme vearaştırmaları yapmamak.
1.952 2.439 2.927 1.952 2.927 3.904 2.927 3.904 5.856TL
7
8
Risk değerlendirmesi yapmamanın cezasıoldukça yüksek. Risk değerlendirmesi yapmayanveya yaptırmayanlara 2016 yılında 3.906 TL cezauygulanacak. Bu ceza aykırılığın devam ettiği her ayiçin 5.859 TL olarak uygulanacaktır. Bu cezalar heryıl yeniden değerleme oranında artırılıyor.
Örnek: 2016 yılı Ocak ayında yapılmasıgereken risk değerlendirmesi 2016 yılı boyuncayapılmaz ise okula 68.355TL ceza uygulanacak.
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
9
Risk değerlendirmesi dokümanının sayfalarınumaralandırılarak; gerçekleştiren kişiler tarafından hersayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve okulda saklanır.Risk değerlendirmesi dokümanı elektronik ve benzeriortamlarda hazırlanıp arşivlenebilir. Risk değerlendirme belgesiOkulda İSGK kurulmamışsa asıl işveren olan İl MEM’negönderilir. İstenmediği sürece herhangi bir kamu kuruluşunaverilmesine gerek bulunmuyor. İş müfettişleri tarafındanyapılacak denetimlerde müfettişlere gösterilmesi vegerekirse bir örneğinin verilmesi gerekiyor.( Arif Temir, Açıklamalı, Uygulamalı İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Yaklaşım Yayınları, Haziran 2014)
Risk değerlendirmesinin bir kurumaverilmesi gerekiyor mu?
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
5. Madde - İşveren; çalışma ortamının veçalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama,sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı vegüvenliği yönünden risk değerlendirmesi yaparveya yaptırır.
12. Madde - Az tehlikeli işyerlerinde en geç altıyılda bir yenilenir.
10
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk DeğerlendirmesiYönetmeliği
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
11
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdangelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecekzarar veya hasar verme potansiyeli
12
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk DeğerlendirmesiYönetmeliğinde TANIMLAMALAR
Nazmi Toker Ortaokulu'nun bahçesinde oynayan 6'ncı sınıf öğrencisi CüneytKüçükköse'nin üzerine, kızağından çıkan demir kapı devrildi. Sivri demirlerin temas etmesisonucu boynundan ve vücudunun çeşitli yerlerinden yaralanan Küçükköse, arkadaşları veöğretmenlerin yardımıyla kapının altından çıkarıldı.
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma yada başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimali,
13
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan,işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeliolduğu halde zarara uğratmayan olayı ifade eder.
14
RAMAK-KALA• Ramak kala, zarar, yaralanmaveya kayıpla sonuçlanmayankazadır!• Kaza olmuş gibi önemle elealınmalıdır!• Kazaların habercisidir!• Ucuz atlatılan kaza olarak dabilinir.
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
15
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Risk Değerlendirmesi İlkeleri• Risklerden kaçınmak,• Riskleri analiz etmek,• Risklerle kaynağında mücadele etmek,• Riskleri önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek,• Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanladeğiştirmek,• Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerinegöre öncelik vermek.
16
RİSK DEĞERLENDİRMESİ NASIL YAPILACAK ?
ADIM ADIMRİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
• Risk Değerlendirmesi Ekibinin Kurulması1. ADIM
• Risk Değerlendirmesi Yapılacak Alan ve FaaliyetlerinTanımlanması2. ADIM
• Risk Değerlendirme Planının Oluşturulması3. ADIM
• Risk Değerlendirme Ekiplerinin Eğitimi4. ADIM
• Risk Değerlendirme Ekiplerinin Ön Hazırlık Yapması veBilgi Toplama5. ADIM
• İş Sağlığı ve Güvenliği Tehlike ve RisklerininTanımlanması6. ADIM
17
RİSK DEĞERLENDİRMESİ ADIMLARI
• Risklerin Önem Derecelerinin Belirlenmesi7. ADIM :
• Riski ortadan kaldırmak ya da azaltmak için KontrolTedbirlerinin Planlanması8. ADIM :
• Risk kontrol tedbirlerinin uygulanması9. ADIM :
• Uygulamaların izlenmesi10. ADIM :18
RİSK DEĞERLENDİRMESİ ADIMLARI
19
1. ADIM : RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİNİNKURULMASI
RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİ
20
Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur.
İşverenveya
İşverenVekili.
İşyeriHekimi
İşyerindekiÇalışan
Temsilcileri.
İşyerindekiDestek
Elemanları.
KonusundaBilgi SahibiÇalışanlar.
ÖğretmenlerKurulunda açık oylaseçilir, seçilememesidurumundaOkul/KurumMüd. belirlenir.
Okul/Kurum Müd.
Asli görevinin yanında,önleme, koruma,tahliye, yangınlamücadele, ilk yardımv.b. konularda özelolarak görevlendirilmişhemşire, öğretmen,memur
Okul ve eklentilerindegörev alan alan vebölüm şefleri, pansiyonmemuru v.b.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİ
21
Risk Değerlendirmesi Ekibi Kimlerden Oluşur?Milli Eğitim Bakanlığı 2014/16 Sayılı Genelge4- İş Sağlık ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğine göre, Bakanlığımız merkez vetaşra teşkilatı ile okul ve kurumlarında risk değerlendirmesi; kurum yöneticisi veyakurumda görevli İş Güvenliği Uzmanı, İl ISGB uzmanlarından destekalınarak, söz konusu yönetmeliğin 6'ncı maddesi gereğince risk değerlendirmesi ekibitarafından yaptırılacaktır.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİ
22
• Risk Değerlendirme Ekiplerinde görev alacak kişilerden en az biriincelenecek alan veya faaliyette çalışan ve alan veya faaliyetle ilgilidetaylı bilgi sahibi olan bir kişi olur.• İncelenecek alan veya faaliyette tehlikeli kimyasal madde ile ilgiliriskler, biyolojik riskler, radyasyon riski gibi özel riskler söz konusu ise,Risk Değerlendirme Ekiplerinde görev alacak kişilerden en az biri sözkonusu riskler hakkında bilgi sahibi olmalı. İşyerinde bu hususlarlailgili yeterli bilgiye sahip kişi bulunmuyorsa, kuruluş dışında ilgilialanlarda uzman kişilerden destek alınabilir.• Risk değerlendirmesinde işletme körlüğünden kaynaklanabilecekeksikliklerin minimize edilmesi amacıyla, risk değerlendirmesiyapılacak alan veya faaliyetten tümüyle bağımsız en az bir kişininRisk Değerlendirme Ekibinde bulunmasının sağlanması yararlıolacaktır.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİ
23
Proje Ekibinin görevi; Okul/Kurumda yapılacak risk değerlendirmeçalışmalarının koordinasyonu ile zamanında ve etkin bir şekildegerçekleştirilmesinin sağlanması olmalıdır.
Her bir Risk Değerlendirme Ekibi içerisinden bir kişiye tümekibi koordine etme görevi ve sorumluluğu verilir.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ EKİBİ
24
R.D. YAPILACAK ALAN VE FAALİYETLER
2. ADIM : RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILACAKALAN VE FAALİYETLERİN TANIMLANMASI
Proje Ekibi üyeleri tarafından Okul/Kurumda kendi birimlerininsorumluluk alanlarında olan Okul/Kurum içi ve Okul/Kurumeklentileri de dahil olmak üzere tüm alanlar ve her bir alandayürütülen tüm faaliyetler;
• Normal şartlardaki faaliyetler• Temizlik, bakımonarım gibi zaman zaman olan faaliyetler• Tedarikçi, taşeron, vb. faaliyetleri• Ziyaretçi faaliyetleridahil olmak üzere tanımlanır.
Ayrıca Okul/Kurum dışında Okul/Kurum için risk yaratabilecektesisler, karayolları, demir yolları, hava alanı, yerleşimler, akarsularvb. tüm yerler tanımlanır.
R.D. YAPILACAK ALAN VE FAALİYETLER
R.D. YAPILACAK ALAN VE FAALİYETLER
27
RİSK DEĞERLENDİRME PLANI
3. ADIM : RİSK DEĞERLENDİRME PLANININOLUŞTURULMASI
İşyerinde;Risk değerlendirmesi yapılacak alanlar,Alanlarda yapılacak faaliyetler,Risk değerlendirmesi yapacak ekipler,
tanımlandıktan sonra Risk DeğerlendirmeEkiplerinin görüşleri alınarak RiskDeğerlendirme Planı oluşturulur.
Bu planda çalışma tarihleri, çalışmaların hangisürede bitirilmesi gerektiği gibi hususlarplanlanır.
28
4. ADIM : RİSK DEĞERLENDİRME EKİPLERİNİN EĞİTİMİ
Her bir Risk Değerlendirme Ekibinden beklenen kendisorumluluk alanlarının ve bu alanlarda yapılan faaliyetleriniş sağlığı ve güvenliği ile ilgili tehlike ve risklerinintanımlanması, tanımlanan risklerin önem derecelerininbelirlenmesi ve bu risklere karşı mevcut kontroltedbirlerinin varlığının ve yeterliliğinin değerlendirilmesidir.
R.D. EKİPLERİNİN EĞİTİMİ
29
Bu nedenle tüm risk değerlendirme ekibi üyelerine buyeterliliği kazandıracak aşağıdaki eğitimlerin verilmesi önemlidir:• Uymakla yükümlü bulunan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı ve varsadiğer şartlar• İşyerinin türüne göre değişen içerikte iş sağlığı ve güvenliği temelkuralları ve risklerinin yönetimi prensipleri• Sahada örnek faaliyetler üzerinde uygulamalı iş sağlığı ve güvenliğirisklerinin değerlendirilmesi
Söz konusu eğitimler Okul/Kurum içinde iş güvenliğisorumlusu ve işyeri hekimi tarafından koordineli şekilde verilebileceğigibi, kuruluş dışından hizmet alınarak da gerçekleştirilebilir.
R.D. EKİPLERİNİN EĞİTİMİ
30
5. ADIM: RİSK DEĞERLENDİRME EKİPLERİNİN ÖNHAZIRLIK YAPMASI
• Kuruluşun kontrolü altındaki alanlar ve alanlardakifaaliyetlerde risk değerlendirmesi yapacak olan her bir RiskDeğerlendirmesi Ekibi kendi sorumluluk alanında riskdeğerlendirmesi çalışmasını gerçekleştirmeden önce, riskdeğerlendirmesinde kullanılacak bilgileri temin eder:
R.D.EKP. ÖN HAZ. ÇALIŞMASI VE BİLGİ TOPLAMA
31
Çalışma ortamı, Okul/Kurum bina ve eklentileri,Okul/Kurumda yürütülen faaliyetler ile iş ve işlemler,Organizasyon ve hiyerarşik yapı, görev, yetki ve sorumluluklar,Okul/Kurumda varsa üretim süreç ve teknikleri,İş ekipmanları,Okul/Kurumda kullanılan maddeler,Artık ve atıklarla ilgili işlemler,Çalışanların eğitim durumları,Okul/Kurumun teftiş sonuçları,Acil durum planları,Sivil Savunma sağlık ve güvenlik planıTehlike oluşturabilecek malzemelerin listesi,Tehlike oluşturabilecek proseslerin listesi,Yapılan kritik işlemlerin listesi,Okuldaki kritik ekipmanların listesi v.s.
gibi hazırlanması gereken belirli dokümanlar vb. bilgiler toplanır.
R.D.EKP. ÖN HAZ. ÇALIŞMASI VE BİLGİ TOPLAMA
32
• Risk değerlendirmesi yapılacak alanlardaki her bir faaliyetin işadımları, süreç yönetimi mantığı ile tanımlanır.
Örneğin; Okula yada pansiyona gelen malzemelerin depoya taşımafaaliyetinin muhtemel adımları;
Malzeme aracının yanaşacağı bina kapısı,Malzemenin taşınacağı koridor,Malzemeyi taşıması gereken personelin kimler olduğu,İlgili personelin malzemeyi taşımak için kullanacağı araç ve
gerecin neler olduğu,Malzemenin belirlenen hat boyunca taşınarak depoya
getirmesi,Malzemenin depoda uygun yerlere yerleştirilmesi,
Şeklinde olabilir.
R.D.EKP. ÖN HAZ. ÇALIŞMASI VE BİLGİ TOPLAMA
33
Bilgi kaynakları
R.D.EKP. ÖN HAZ. ÇALIŞMASI VE BİLGİ TOPLAMA
34
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
6. ADIM : İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEHLİKE VERİSKLERİNİN TANIMLANMASIBu adım iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirmesinin en önemli adımıdır.Çünkü tanımlanamayan tehlike ve risklerin kontrol edilmesi veyönetilmesinin mümkün olamayacağı açıktır.Okulun kontrolü altındaki alan ve faaliyetlerle ilgili olarak her bir RiskDeğerlendirme Ekibi tarafından, aşağıdaki yöntem kullanılarak sorumluolunan alanların ve alanlarda yapılan her bir faaliyetin her bir adımı ileilgili iş sağlığı ve güvenliği tehlike ve riskleri tanımlanır ve hazırlanacak bir“İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Formu”nda kayıt altınaalınır.
TEHLİKELERİNTANIMLANMASI
1- ÇalışmaOrtamıçalışanlarve işyerineilişkin bilgitoplanması
2- İşKazalarıve MeslekHastalıkları Kayıtları
3- ÇalışmaOrtamıtehlikelerininkayıt altınaalınması
4-Çalışma ortamı şartları dahaönce risk analizi yapılmamışsaçalışanların maruziyetdüzeyinin belirlenmesi için ;Kontrol, ölçüm, inceleme vearaştırma yapılması
36
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
• İlgili alanın ve faaliyetin yerinde gözlemlenmesi tehlike ve risktanımlamanın en önemli adımıdır. Risk Değerlendirme Ekibinin tüm üyeleritarafından mümkün olan her durumda ilgili alanda ve faaliyetin her biradımında yerinde gözlem yapılır.
• Ekip içinde bulunsa dahi ilgili alanda ve faaliyette diğer çalışanlarlagörüşmeler yapılarak, alan veya faaliyetle ilgili İSG tehlikeleri ve riskleri,risklere karşı uygulanan mevcut risk kontrol tedbirleri ve alınmasınıistedikleri ilave risk kontrol tedbirleri ile ilgili görüşleri alınır.
ÇALIŞANLARLAGÖRÜŞME KAYIT ALTINA
ALMA
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
1-Tehlike Kaynakları nelerdir?
2-Bu tehlikeden kim yada ne zarargörebilir?
3-Zarar nasıl ortaya çıkabilir?
Şu üç soru tehlikeleri tanımlamamıza olanak tanır;
39
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONTROL LİSTELERİKONTROL
LİSTESİ NO KONTROL LİSTESİ ADI KONTROLLİSTESİ NO KONTROL LİSTESİ ADI
KL - 01 OKUL ORTAK KULLANIM ALANLARI KL - 21 TEHLİKELİ YÜZEYLERE SAHİP NESNE VE AKSAMLAR
KL - 02 ACİL PLAN KL - 22 KONTROLSÜZ HAREKETE GEÇEBİLECEK NESNELER
KL - 03 ATÖLYELER KL - 23 SOĞUK/SICAK MADDE VEYA ARAÇLARLA TEMAS
KL - 04 LABORATUAR KL - 24 AYDINLATMA
KL - 05 KANTİN VE KAFETERYA KL - 25 İÇ İKLİM KOŞULLARI
KL - 06 GENEL TEMİZLİK KL - 26 YÜKSEKTE ÇALIŞMA
KL - 07 SINIFLAR KL - 27 MAKİNALARIN HAREKETLİ PARÇALARI
KL - 08 KORİDORLAR KL - 28 EL ALETLERİ VE EKİPMANLARI
KL - 09 OKUL ARAÇLARI VE SERVİSLER KL - 29 B ELEKTRİKLİ TESİSAT VE EKİPMANLAR
KL - 10 TOPLANTI SALONU KL - 30 TAŞLAMA TAŞI
KL - 11 OKUL DIŞI AKTİVİTELER KL - 31 KAYNAK-KESİM- KAPLAMA
KL - 12 MÜZİK ODASI KL - 32 BASINÇLI KAPLAR VE TESİSATLAR
KL - 13 SANAT ODASI KL - 33 BASINÇLI GAZ TÜPLERİ
KL - 14 ISLAK HACİMLER ( WC VE DUŞLAR ) KL - 34 VİNÇLER VE KALDIRMA MAKİNALARI
KL - 15 SPOR SALONLARI KL - 35 YANGIN VE PATLAMA
KL - 16 YÜZME HAVUZU KL - 36 GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM
KL - 17 KAZAN DAİRELERİ KL - 37 KİMYASAL GÜVENLİK
KL - 18 ERGONOMİ-BEDENSEL İŞLER KL - 38 KİMYASAL ATIKLAR
KL - 19 ERGONOMİ-BÜRO İŞLERİ KL - 39 EKRANLI ARAÇLAR VE BİLGİSAYARLAR
KL - 20 İŞ İSTASYONU VEYA TEZGAHI
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİTOPLANTI SALONU KONTROL LİSTESİ
Tarih FormNo
…../…../…….KL- 10
SIRANO
AÇIKLAMA
GEREKLİDEĞİL
1 Aydınlatma kumanda panosundaki açma kapama anahtarlarları ve şalterler çalışırdurumda mı ?
2 Uzatma kablosu kullanımını gerektirmeyecek kadar sabit tesisat var mı ?
3 Tüm elektrik anahtarları ve prizleri düzgün çalışıyor mu ?
4 Yeterli sayıda elektrik prizi var mı ve görsel-işitsel cihazların kullanımı için uygun yerlerde mi?
5 Toplantı salonunda havalandırma sistemi yeterli mi?
6 Zemin, kaymaya, düşmeye karşı uygun malzemeden yapılmış mı?
7 Aydınlatma sistemi yeterli mi ?
8 Isıtma sistemi yeterli mi?
9 Acil durum alarmı var mı ?
10 Mevzuata uygun olarak acil çıkış kapısı var mı ?
11 Acil çıkış yönlendirme levhaları asılmış mı?
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Aynı zamanda kontrol yapılan alanlardahangi kişilerin hangi türde tehlike verisklere maruz kalabileceklerininbelirlenmesi gerekmektedir.
Okul/Kurumlarda olan risklerden zarargörebilecek kişilere bazı örnekler aşağıdaverilmektedir;
•Öğretmenler•Öğrenciler•Taşeronlar•Hizmetliler•İdari personel•Ziyaretçiler•Stajyerler•Çıraklar•Okulun civarında risklerdenetkilenebilecek olanlar•Vb.
Okul/Kurumlarda risklerden zarargörebilecek kişiler belirlenirken;
• Engellilere• Kişilerin deneyim durumuna• Hamile bayanlara• Yeni doğum yapmış bayanlara• Yalnız çalışan personele• Ziyaretçilere• Stajyerlere• Çıraklara ve• İş ortamı paylaşılan diğerpersoneleözel dikkat gösterilmelidir.
Çünkü diğerlerine göre dahasavunmasız olabilirler.
Tehlike Alanı/Ortamı
SINIFLARRisk Altındaki Personel
ÖĞRENCİLER ve ÖĞRETMENLERHasarlı zemin
Sıvı Dökülmeleri
Uzatma Kablolar
Elektrik ekipmanları/soketler, Diğer elektrikli ekipmanlar
Sıcak radyatörler /ısıtıcılar
Açık pencereler
Sıralar
Tehlikeli maddeler
TehlikeAlanı/Ortamı
SINIFLAR
Risk Altındaki PersonelÖĞRENCİLER veÖĞRETMENLER
RİSKHasarlı zemin Kayma, takılma, düşme yaralanma
Sıvı Dökülmeleri Kayma, düşme yaralanma
Uzatma Kablolar Takılma, düşme yaralanma Elektrikçarpması
Elektrik ekipmanları/soketler, Diğerelektrikli ekipmanlar
Elektrik çarpması
Sıcak radyatörler /ısıtıcılar Yanma/yaralanma
Açık pencereler Düşme
Sıralar Çarparak yaralanma, Düşme, Takılma
Tehlikeli maddeler Zehirlenme, Hastalanma
7. ADIM : RİSKLERİN ÖNEM DERECELERİNİNDEĞERLENDİRİLMESİ ve BELİRLENMESİ
45
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Kayıp oluşturabilecek olayın ne kadar kritik olduğunun ve hangiöncelikle ele alınmasının gerektiğinin tespit edilmesi çok önemlidir.Bu değerlendirmeyi yaparken, aşağıdaki kıstasları göz önündebulundurmak gereklidir:(1) Riskin Şiddeti yada Ciddiyeti:Eğer bir olay kayıpla sonuçlanıyorsa, oluşan kayıp ne kadar önemlidir, nekadar ciddidir?(2) Riskin oluşum yada tekrarlanma sıklığı:İş ortamındaki insanlar, ekipman, malzeme yada çevreye risk oluşturanolaya hangi sıklıkla maruz kalıyor.(3) Olasılık:Riske maruz kalabilecek insan, ekipman, malzeme, çevre işlem faktörlerininele alınarak kayba uğrama olasılıkları nedir?
OLASILIKOrtaya çıkma olasılığı Frekans için
derecelendirme basamakları
Çok Yüksek 5 Her gün
Yüksek 4 Haftada bir
Orta 3 Ayda bir
Küçük 2 Üç ayda bir
Çok Düşük 1 Yılda bir
ŞİDDET
DERECELENDİRME SONUC
Çok Ciddi 5 Birden çok ölüm,Sürekli iş görmezlik
Ciddi 4 Ölüm, Ciddi YaralanmaMeslek hastalığı
Orta 3 Hafif yaralanmaTedavi gerektirir
Hafif 2 İş Günü Kaybı Yokİlkyardım gerektiren
Çok Hafif 1 İş Saati Kaybı YokYardım gerektiren
47
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİRİSKLERİN 5X5 MATRİSE GÖRE DERECELENDİRMESİ YAPILIR.
OLASILIKŞİDDET
Çok Ciddi5
Ciddi4
Orta3
Hafif2
Çok Hafif1
Çok Yüksek5
YÜKSEK25
YÜKSEK20
YÜKSEK15
ORTA10
DÜŞÜK5
Yüksek4
YÜKSEK20
YÜKSEK16
ORTA12
ORTA8
DÜŞÜK4
Orta3
YÜKSEK15
ORTA12
ORTA9
DÜŞÜK6
DÜŞÜK3
Küçük2
ORTA10
ORTA8
DÜŞÜK6
DÜŞÜK4
DÜŞÜK2
Çok Düşük1
DÜŞÜK5
DÜŞÜK4
DÜŞÜK3
DÜŞÜK2
DÜŞÜK1
TehlikeAlanı/Ortamı
SINIFLAR
Risk AltındakiPersonel
ÖĞRENCİLER veÖĞRETMENLER
RİSK Olasılık Şiddet RiskDüzeyi AÇIKLAMA
Hasarlı zemin Kayma, takılma, düşmeyaralanma
2Küçük
3Orta
6Düşük
KabulEdilebilir Risk
Sıvı Dökülmeleri Kayma, düşme yaralanma 2 3 6 Kabul EdilebilirRisk
Uzatma Kablolar Takılma, düşme yaralanmaElektrik çarpması 3 3 9 Dikkate Değer
Risk
Elektrikekipmanları/soketler, Diğerelektrikli ekipmanlar
Elektrik çarpması2 3 6
Kabul EdilebilirRisk
Sıcak radyatörler /ısıtıcılar Yanma/yaralanma 4 4 16 Kabul EdilemezRisk
Açık pencereler Düşme
Sıralar Çarparak yaralanma,Düşme, Takılma
Tehlikeli maddeler Zehirlenme, Hastalanma
Örnek sonuç tablosu
Derecelendirilmiş tüm riskler
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
8. ADIM : RİSKİ ORTADAN KALDIRMAK YA DA AZALTMAKİÇİN KONTROL TEDBİRLERİNİN PLANLANMASI
50
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Riskin Tamamen Yok Edilmesi, Ortadan KaldırılmasıGenelde tercih edilen bir seçimdir. Eğer risk yoksa kayıptayoktur. Fakat riski tamamen ortadan kaldırmak her zamanmümkün değildir.Yapılan çoğu işte yok edilemeyen riskler vardır, ya da tümriskler yok edilemez.
Örnek; Öğrencilerin bahçeye çıkarılmaması….Riskin tamamen bertaraf edilmesi, bu mümkün değil ise riskin kabuledilebilir seviyeye indirilmesi için aşağıdaki adımlar uygulanır.
51
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Önem derecesi belirlenmiş olan her bir İSG riski için mevcutrisk kontrol tedbirlerinin varlığı/yeterliliği değerlendirilir veaşağıda belirtilen risk kontrol hiyerarşisi göz önündebulundurularak ilave risk kontrol tedbirleri planlanır:
• Tehlikenin ortadan kaldırılması (Örneğin, tehlikeli birmadde yerine tehlikeli olmayan bir maddenin kullanımı, vb.)
• Riskin azaltılması (Örneğin tehlikeli bir maddenin yerinedaha az tehlikeli olanların kullanılması, vb.)
• Kişilerin tehlikeden uzak tutulması (Örneğin, öğrencilerintehlikeli alana girmesine izin verilmemesi, vb.)
52
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
• Tehlikenin çembere alınması (Örneğin tüm boyama işlemlerinindüzgün ve kapalı bir boyama kabininde yapılması, hareketli parçalarıolan ekipmanlara koruyucu konulması, yüksek yerlere korkulukyapılması vb.)• Çalışanların maruziyetlerinin azaltılması (Örneğin bir kişinin 8saat maruz kalması yerine 4 kişinin her birinin ikişer saat birgürültüye veya bir kimyasal buharına maruz kalması, vb.)• İş sisteminin iyileştirilmesi (Örneğin buharlaşmayı minimizeedecek tarzda bir boyama faaliyetinin yapılması konusunda yazılıprosedürler oluşturulması, tehlikeli alanlara çalışanların girişininkısıtlanması, vb.)• Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı (Örneğin baret,eldivenler, koruyucu gözlükler, koruyucu giysiler, kulaklıklar, vb.kullanımı)
Risk kontrol tedbirleri planlanırken öncelikle ilgili yasal mevzuatşartlarının sağlandığından emin olunmalıdır.
53
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİRisk kontrol tedbirlerinin kapsamı oldukça geniş olup, risk yönetimi yaklaşımı ile elealınmalıdır. Aşağıda idari veya teknik risk kontrol tedbirlerine bazı örneklerverilmektedir:• İşyerinde tüm çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine yönelik olarak görev yetki vesorumluluklarının tanımlanması ve kendilerine bildirilmesi• Riskli faaliyetlerin emniyetli şartlar altında gerçekleştirilmesine yönelik prosedür vetalimatların oluşturulması ve uygulanması• İş ekipmanlarının emniyetli kullanım talimatlarının hazırlanması ve uygulanması• İş ekipmanlarına önleyici bakım uygulanması• Basınçlı kaplarda, kaldırma araçlarında periyodik kontrollerin yapılması• Personelin, taşeronların, tedarikçilerin, vb. işyerinde maruz kalabilecekleri risklerve risk kontrol tedbirleri hakkında bilgilendirilmesi ve eğitilmesi• Riskli faaliyetlerde çalışan veya riskli faaliyetleri yöneten personelin meslekiyeterliliklerinin sağlanması• Riskli alanlara yeterli aydınlatma sağlanması• Tehlikeli kimyasalların uygun şartlarda depolanmasının sağlanması• Kişisel koruyucu donanımların sağlanması• Düzgün olarak kullanılıp kullanılmadıklarının ve beklenen risk azaltmayı sağlayıpsağlamadıklarının kontrolü için işyeri önlemlerinin periyodik olarak izlenmesi vedenetlenmesi• Vb.
TehlikeAlanı/Orta
mıSINIFLAR
Risk AltındakiPersonel
ÖĞRENCİLERve
ÖĞRETMENLER
RİSK RiskDüzeyi Kontrol Tedbiri Tamamlanma
Tarihi
Hasarlı zemin Kayma,takılma,düşmeyaralanma
6
Zeminin düzenli kontrol edilmesiBozukluk varsa hemen düzeltilmesiSınıfların iyi aydınlatılmasıÇalışma alanlarını herkes acıktutulması Çantaların dolaşmayollarına bırakılmamasıBu önlemler yeterli mi? Evet / Hayır
1 Ay
Uzatma Kablolar Takılma,düşmeyaralanmaElektrikçarpması
9
Uzatma kabloların sınıftakullanılmaması,Yeterli sıva altı priz takılması,Eğer takılma riski, varsa kablokoruması kullanılması,
2 Hafta
Sıcak radyatörler/ısıtıcılar
Yanma/yaralanma
16
Özellikle okulunuzda özürlü yardımamuhtaç öğrenci varsa düşük yüzeyısısına sahip radyatörlerin seçilmesiÖğrencilere tavsiyelerde bulunulması
5 Gün
55
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Tehlikeve
RiskleriTanı
RiskleriDerecelendir
KontrolTedbirlerineKarar Ver ve
Planla
Uygula, İzleve Tekrar
Et
4 Adımda Risk Analizi
9. ADIM : RİSK KONTROL TEDBİRLERİNİN UYGULANMASI
56
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Kararlaştırılan tedbirlerin iş ve işlem basamakları,işlemi yapacak kişi ya da işyeri bölümü, sorumlu kişiya da işyeri bölümü, başlama ve bitiş tarihi ile benzeribilgileri içeren planlar hazırlanır.
Bu planlar Okul/Kurum idarelerince uygulamayakonulur.
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
10. ADIM : UYGULAMALARIN İZLENMESİ
58
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Hazırlanan planların uygulama adımları düzenli olarak izlenir,denetlenir ve aksayan yönler tespit edilerek gerekli düzeltici veönleyici işlemler tamamlanır.
Risk kontrol adımları uygulanırken toplu korunma önlemlerine,kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi veuygulanacak önlemlerin yeni risklere neden olmaması sağlanır.
Belirlenen risk için kontrol tedbirlerinin hayata geçirilmesindensonra yeniden risk seviyesi tespiti yapılır. Yeni seviye, kabuledilebilir risk seviyesinin üzerinde ise bu maddedeki adımlartekrarlanır.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ SONUCU DÜZENLENECEK BELGE
59
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Risk değerlendirmesi belgesinde;• İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı,• Gerçekleştiren kişilerin isim ve unvanları ile bunlardan iş güvenliği uzmanı veişyeri hekimi olanların Bakanlıkça verilmiş belge bilgileri,• Gerçekleştirildiği tarih ve geçerlilik tarihi,• Risk değerlendirmesi işyerindeki farklı bölümler için ayrı ayrı yapılmışsa herbirinin adı,• Belirlenen tehlike kaynakları ile tehlikeler,• Tespit edilen riskler,• Risk analizinde kullanılan yöntem veya yöntemler,• Tespit edilen risklerin önem ve öncelik sırasını da içeren analiz sonuçları,• Düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, gerçekleştirilme tarihleri ve sonrasındatespit edilen risk seviyesi• gibi hususlar yer alır.Risk değerlendirmesi dokümanının sayfaları numaralandırılarak; gerçekleştirenkişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve işyerinde saklanır.
60
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ YENİLENMESİ
ÇOK TEHLİKELİ İŞYERLERİNDE: 2 Yılda Bir
TEHLİKELİ İŞYERLERİNDE: 4 Yılda Bir
AZ TEHLİKELİ İŞYERLERİNDE :6 Yılda bir
62
SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER
HAZİRAN 2016