Kreu

10

Teknikat eBuxhetimit tëKapitalit

Saimir SallakuLektor

Drejtim Financiar

10-1

Llogaritja, interpretimi dhe vlerësimi I periudhës sëkthimit të investimit fillestar.

Aplikimi I vlerës aktuale neto (NPV) dhe normës sëbrendshme të kthyeshmërisë (IRR) për përzgjedhjen eprojekteve të pranueshme kapitale.

Përdorimi I grafikut për të krahasuar teknikat e NPV dheIRR në dritën e renditjeve konfliktuale.

Objektivat e Kreut

10-2

Diskutimi I përdorimit të teknikave të buxhetimit tëkapitalit në kushtet e pasigurisë.

Të kuptojmë si të përcaktojmë dhe përdorim normat eskontimit të rregulluara me riskun.

Objektivat e Kreut

10-3

Teknikat e Buxhetimit të Kapitalit

Do të përdorim një ushtrim për të ilustruar tëgjitha teknikat e përshkruara në këtë kapitull. Një kompani po shqyrton dy projekte: Projektin A që

kërkon një investim fillestar prej $42,000, Projektin Bme investim fillestar $45,000. Flukset e parashikuaratë parasë për të dy projektet paraqiten si vijon.

10-4

Teknikat e Buxhetimit të Kapitalit

Projekti A Projekti B

Investimi Fillestar $42,000 $45,000

Viti Flukset Operative të Parasë

1 $14,000 $28,000

2 $14,000 $12,000

3 $14,000 $10,000

4 $14,000 $10,000

5 $14,000 $10,000

Mesatarja $14,000 $14,000

10-5

Teknikat e Buxhetimit të Kapitalit

10-6

Periudha e kthimit të investimit fillestar thjeshtmat se sa kohë (në vite dhe/ose muaj) duhet përnjë firmë që të rikuperojë investimin e saj fillestarnë një projekt.

Kriteri I Vendim-marrjes: Nëse periudha e kthimit është më e vogël se periudha

maksimale e pranueshme për kthimin e investimitfillestar, projekti pranohet.

Nëse periudha e kthimit është më e madhe seperiudha maksimale e pranueshme për kthimin einvestimit fillestar, projekti refuzohet.

Periudha e Kthimit të InvestimitFillestar

10-7

Projekti A: Payback = 3.0 vjet > 2.75 years: Refuzohet

Projekti B: Payback = 2.5 vjet < 2.75 years: Pranohet

Supozojmë se periudha maksimale për projektete kompanisë në shqyrtim është 2.75 vjet.

Bazuar në këtë kriter, ne do të merrnimvendimet e mëposhtme në lidhje me A dhe B:

Periudha e Kthimit të InvestimitFillestar

10-8

Periudha e Kthimit të InvestimitFillestar

‘Pros’ dhe ‘Cons’ e kësaj teknike: Kjo teknikë përdoret gjerësisht nga firmat e mëdha

për të vlerësuar projektet e vogla dhe nga firmat evogla për të vlerësuar shumicën e projekteve.

Popullariteti I kësaj teknike qëndron në thjeshtësinëdhe tërheqjen nga ana intuitive.

10-9

Periudha e Kthimit të InvestimitFillestar

‘Pros’ dhe ‘Cons’ e kësaj teknike: Dobësia kryesore e kësaj teknike është se kriteri I

vendosur shpesh është një numër subjektiv.

Një dobësi tjetër e kësaj teknike është se ajo nukmerr në konsideratë vlerën në kohë të parasë.

Një dobësi e tretë është se ajo injoron flukset qëmerren pas periudhës së kërkuar të kthimit tëinvestimit fillestar.

10-10

Kriteri I vendimit:Nëse NPV > 0, projekti pranohetNëse NPV < 0, projekti refuzohetNëse NPV = 0, indiferent

Vlera Aktuale Neto (NPV)

Vlera aktuale neto gjendet duke zbritur vlerën aktuale tëflukseve dalës pas taksave nga vlera aktuale e fluksevehyrës pas taksave.

10-11

Vlera Aktuale Neto (NPV)

10-12

Norma e Brendshme e Kthimit(IRR)

Norma e brendshme e kthimit (IRR) është ndoshtateknika më e përdorshme dhe më e sofistikuar ebuxhetimit të kapitalit.

Norma e Brendshme e Kthimit (IRR) eshte ajo normëskontimi që barazon vlerën aktuale të flukseve dalës mevlerën aktuale të flukseve hyrës.

është norma vjetore e përbërë e kthimit që firma do tëfitojë nëse investon në projektin dhe merr flukset edhëna hyrëse.

IRR është norma specifike e kthimit për projektin.

10-13

Norma e Brendshme e Kthimit(IRR)

Kriteri I Vendimit:

Nese IRR > k, projekti pranohet

Nese IRR < k, projekti refuzohet

Nese IRR = k, indiferent

10-14

Norma e Brendshme e Kthimit(IRR)

10-15

Krahasimi i NPV dhe IRR

Profili I Vlerës Aktuale Neto Projektet mund të krahasohen duke ndërtuar

grafikisht profilet e vlerës aktuale neto që ilustrojnëNPV-të për norma të ndryshme skontimi.

Për të përgatitur profilet e NPV për Projektet A dhe B,hapi I parë është gjenerini I një numër kordinatash“normë skontimi – NPV’.

10-16

Krahasimi i NPV dhe IRR

Profili I Vlerës Aktuale Neto

Norma eskontimit

Vlera Aktuale Neto

Projekti A Projekti B

0% $28,000 $25,000

10% $11,071 $10,924

19.90% $0 -

21.70% - $0

10-17

Krahasimi i NPV dhe IRR

Renditjet konfliktuale Renditja është e rëndësishme kur projektet janë

reciprokisht përjashtimorë ose kur është I nevojshëmracionimi I kapitalit.

Kur projektet janë reciprokisht përjashtimorë, renditjae lejon firmën të përcaktojë se cili projekt është më Imirë nga pikpamja financiare.

Kur është I nevojshëm racionimi I kapitalit, projektet erenditura do të sigurojnë një pikënisje logjike përpërcaktimin se cilin grup projektesh të pranojmë.

10-18

Krahasimi i NPV dhe IRR

Renditjet konfliktuale Renditje konfliktuale, duke përdorur NPV dhe IRR,

shkaktohen nga diferencat në madhësinë dhe kohën endodhjes së flukseve të parasë.

Shkaku themelor I renditjeve konfliktuale ështësupozimi imlicit në lidhje me normën e riinvestimit tëflukseve të ndërmjetme të parave.

NPV supozon se flukset e ndërmjetme të parave janëriinvestuar me koston e kapitalit, ndërsa IRR supozonse ato janë riinvestuar me normën më pak konservativeIRR.

10-19

Krahasimi i NPV dhe IRR

Renditjet konfliktuale Kjo mund të ilustrohet grafikisht më poshtë.

10-20

Krahasimi i NPV dhe IRR

Cila teknikë është më e mirë? Mbi baza tërësisht teorike, NPV është më e mirë

sepse ajo në mënyrë implicite supozon se flukset endërmjetme të parave janë riinvestuar me një normëmë konservative, që është kosto e kapitalit.

Përvec kësaj, për profile të caktuara fluksesh parashëmund të mos rezultojë asnjë IRR ose të rezultojnë mëshumë se një.

Nga një perspektivë praktike, drejtuesit financiarëpreferojnë IRR për shkak të një preference tëpërgjithshme për të punuar me tregues intuitivisht tëinterpretueshëm.

10-21

Behavioral Approachesfor Dealing ëith Risk

Sensitivity Analysis Bigpaë Tire Company has a 10% cost of capital

and is considering investing in one of tëo mutuallyexclusive projects A or B. Each project has a $10,000initial cost and a useful life of 15 years.

As financial manager, you have provided pessimistic,most-likely, and optimistic estimates of the equalannual cash infloës for each project as shoënin Table 11.5.

10-22

Behavioral Approachesfor Dealing ëith Risk

Sensitivity Analysis

Table 11.5

10-23

Behavioral Approachesfor Dealing ëith Risk

Simulation Simulation is a statistically based behavioral

approach that applies predetermined probabilitydistributions and random numbers to estimate riskyoutcomes.

By tying the various cash floë componentstogether in a mathematical model and repeatingthe process, the financial manager can developa probability distribution of projected returnsas shoën in Figure 11.5.

10-24

Behavioral Approachesfor Dealing ëith Risk

Simulation

Figure 11.5

10-25

Behavioral Approachesfor Dealing ëith Risk

International Risk Considerations Exchange rate risk refers to the danger that an

unexpected change in the exchange rate betëeen thedollar and the currency in ëhich a project’s cash floësare denominated can reduce the value of the project.

Short-term exchange rate risk can be managedby hedging using instruments such as currencyfutures and options.

Long-term exchange rate risk can be minimizedby financing the project in the local currency.

10-26

Behavioral Approachesfor Dealing ëith Risk

International Risk Considerations Political risk is much more difficult to protect against.

Therefore, it is important for managers to accountfor this risk before making an investment by adjustingproject cash infloës or using risk-adjusteddiscount rates.

Other considerations in international capital budgetinginclude taxes and transfer pricing.

Finally, it is important that firms vieë internationalinvestments from a strategic vieë, rather thanfrom a strictly financial perspective.

10-27

Risk-Adjusted Discount Rates(RADR)

The risk-adjusted discount rate (RADR) is the rateof return that must be earned on a given projectto compensate the firm’s oëners adequately.

The higher the risk of a project, the higher the RADR,and therefore the loëer the NPV for a given project.

10-28

Risk-Adjusted Discount Rates(RADR)

Onlab Company ëishes to use the risk-adjusted discountrate approach to determine, according to NPV, ëhetherto implement project A or B.

Onlab’s management after much analysis has assigneda “risk index” of 1.6 to project A and 1.0 to project B.The associated RADR for Onlab’s various risk indexmeasures is given on the folloëing slide. Calculationand results are depicted in Figure 11.6.

10-29

Risk-Adjusted Discount Rates(RADR)

10-30

Risk-Adjusted Discount Rates(RADR)

Figure 11.6

10-31

Risk-Adjusted Discount Rates(RADR)

The popularity of RADRs stems from tëo facts: They are consistent ëith the general disposition

of financial decision makers toëard rates of return.

They are easily estimated and applied.

In practice, firms often establish a number of riskclasses ëith RADRs assigned to each class asillustrated in Table 11.6.

10-32

Risk-Adjusted Discount Rates(RADR)

Table 11.6

Kreu

10

Fundi i Kreut

Saimir SallakuLektor

Drejtim Financiar