kuşadası turizm analizi raporu (2012)

KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU (2012)

KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012

2

İÇİNDEKİLER

Sayfa

1. Sunuş.………………………………………………………………………………………………………… 3

2. Turizm ve Ekonomi…………………………………………………………………….………………. 5

3. Dünyada ve Türkiye’de Turizm………………………………….………………………..……… 6

3.1. Dünyada Turizm…………………………………………………………………………… 6

3.2. Dünya Turizminde Yeni Trendler………………………………………………….. 7

3.3. Türkiye’de Turizm………………………………………………………………………… 9

3.4. Türkiye Turizm Stratejisi 2023………………………………………………………. 14

4. Kuşadası’nın Türkiye Turizmindeki Yeri ve Önemi………………………………………. 18

4.1. Güvercinada…………………………………………………………………………………. 19

4.2. Plajlar…………………………………………………………………………………………… 20

4.2.1. Kadınlar Denizi………………………………………………………………. 20

4.2.2. Neopolis (Yılancı Burcu)…………………………………………………. 21

4.2.3. Papaz Hamamı……………………………………………………………….. 21

4.2.4. Şehir Merkezi Palmiye Plajları………………………………………… 22

4.2.5. Sahil Siteleri Karova Plajı………………………………………………… 22

4.3. Panionion…………………………………………………………………………………….. 22

4.4. Pygale………………………………………………………………………………………….. 23

4.5. Mimari Doku………………………………………………………………………………… 23

4.6. Kaleiçi Camii………………………………………………………………………………… 24

4.7. Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı…………………………………………………. 25

4.8. Milli Park……………………………………………………………………………………… 25

4.9. Kadıkalesi…………………………………………………………………………………….. 26

4.10. Kaplıca ve Mağaralar………………………………………………………………….. 27

5. Son Veriler Işığında Kuşadası’nda Turizm……………………………………………………. 27

5.1. Konaklama Sektörü……………………………………………………………………… 27

5.2. Seyahat Acenteleri……………………………………………………………………….. 30

5.3. Kruvaziyer Turizmi……………………………………………………………………….. 31

5.4. Kongre Merkezi……………………………………………………………………………. 33

5.5. Yatırım Teşvikleri…………………………………………………………………………. 34

6. 2012 Yılı Beklentileri………………………………………………………………………………….. 37

EK: 2012 Yılı Turizm Fuarları…………………………………………………………………………… 40

1. Sunuş

Kuşadası ticaretinin ve sosyal hayatının Küçükada-Vergi Dairesi ve Marina

üçgeninde ağırlıklı olarak döndüğünü ve bu alanın yaklaşık olarak 2 km2 olduğunu kabul

edersek aslında ne kadar dar bir alanda sıkışıp kaldığımızı anlarız. Bu alanda neler

olduğunu bakarsak eğer; yılda 700.000 yolcunun giriş yaptığı Kuşadası Limanı, Kuşadası

Marinası, Belediye, Kaymakamlık, Emniyet Müdürlüğü, 6 adet okul, Adliye, Vergi

Dairesi, Banka Şubeleri, Türkiye’deki turizm ilçeleri içerisindeki en büyük çarşı, oteller,

AVM’ler, camiler, evler saymakla bitmeyecek bir yoğunluk... Ayrıca tuz biber olarak bu

üçgende sokak aralarında kurulan 1 hafta içerisinde 3 adet Pazar.

Bundan 1 ay önce çalışmasını bitirdiğimiz ticari envanter çalışması da zaten en

çok işyerinin olduğu bu üçgeni en çok üzerinde durulması gereken bölge olarak işaret

ediyor. Bunun en çarpıcı örneği yazın Marinadan Belediyeye kaç dakikada gittiğimizdir.

Bırakın yaz aylarını kış aylarında da bu üçgen içerisinde araç kullananlar ne demek

istediğimi daha iyi anlayacaklardır. Hele pazarın kurulduğu günlerden biriyse bu çile iki

katı artmaktadır. Birde son iki yılda artan sabit ve seyyar satıcı bolluğu sadece

sahillerimizde değil artık ara sokaklarda da boy gösteriyor. Köşe başlarında devamlı

duran açık kasa manav arabaları, pazar tezgâhları bu bölgede yaşayan, iş yapan, gezen

insanlar için çekilmez bir durum oluşturuyor.

Devamlı artan araç ve motor sayımız, dışarıdan gelen misafirlerimizin araçları

büyük bir park yeri ve trafik sorunu oluşturmakta. Yukarıda saydığım birçok kurumla işi

olan insanlarımız için bu merkeze inmek artık kâbus olmaya başladı. Çok acil ve uzun

vadeli bir planlama artık kaçışı olmayan bir durum arz ediyor. Belediye başta olmak

üzere insan ve trafik yoğunluğu yaratan tüm kurumların bu üçgenin dışına alınması

gerekmektedir. Sebze meyve pazarı dışında ilçemizde başka Pazar ihtiyacı yoktur. Bu

pazarında kapalı ve sabit bir yere alınması hem trafik hem de sağlık açısından

gereklidir. Seyyar, sabit son dönemde üretilen çakma işyerleri acilen kaldırılmalıdır.


4

Çarşılarda son dönemde artan imitasyon mal satışları acilen kontrol altına alınmalı

işgaliye düzeni disiplin altına alınmalıdır.

Bindiğimiz dalı ve altın yumurtlayan tavuğu kesme hikâyesini herkes bilir. Eğer

uzun vadeli, düzenli ve istikrarlı bir sosyal, ticari hayat istiyorsak bu tedbirler alınmak

zorundadır. Önlemleri bugün almaya başlamazsak artan ticari ve sosyal şikâyetler yarın

dönüşü olmayan bir noktaya gelecek, gidecek zeytinliğimizde kalmadığından, turizmin

ipine iyi sarılmamız gerekiyor. Aksi takdirde o ip koparsa ağlayanlarımıza mendil

yetiştiremeyiz.

Önce bizim sonra misafirlerimizin yaşamaktan keyif aldığı bir Kuşadası için

herkese iş düşüyor. Meclis ve Yönetim Kurulumuz adına; sen ben demeden ve aynı

gemide olduğumuzu unutmadan göreve hazır olduğumuzu buradan tüm Kuşadası

kamuoyuna duyurur, saygılarımı sunarım.

(Kuşadası Güvercin Dergisi, Eylül-Ekim 2011, Sayı:12)

Serdar AKDOĞAN

Yönetim Kurulu Başkanı

2. Turizm ve Ekonomi

Turizm sektörü, dünya ekonomisinde giderek artan oranlı bir gelişim

göstermektedir. Birçok ülkede turizm, GSMH ile istihdamın önemli bir bölümünü

meydana getirmektedir. Buna ilave olarak turizmden elde edilen uluslararası döviz

gelirleri ülkelerin mevcut bütçe açıklarını finanse etmeye yardımcı olmaktadır. Bölgesel

düzeyde ise turizm işsizlik sorununun çözümüne yardım etmekte ve tarım sektöründen

dolayı kaybedilen rekabet avantajının yeniden kazanılmasına yarar sağlamaktadır.

Bununla birlikte, turizm ekonomisi birçok ülkedeki ulaşım, ticaret, inşaat, konaklama,

yiyecek-içecek sektörleri ve diğer hizmet sektörleri ile birlikte doğrudan ya da dolaylı

bir yayılma etkisi göstermektedir (Proença ve Soukiazi: 2008).

Turizm gelirinin zengin ülkelerden daha fakir ülkelere, gelişmişlerden gelişmekte

ve az gelişmiş ülkelere doğru dağılımına katkı yaparak ülkeler arasında yakınsamaya da

neden olmaktadır. Böylece turizm bölgesel gelişmeye de yardımcı olmakta ve bölgesel

ekonomik farklılıkların azaltılmasına olanak sağlamaktadır. Dolayısıyla sektöre yapılacak

ulusal/uluslararası yatırımlar, kısa sürelerde etkisini göstererek geri kalmış bölgelerin

ilerlemesine olumlu yönde etki edebilecektir (Proença ve Soukiazi: 2008).

Özellikle gelişmekte olan ülkelerde (GOÜ), ekonomik büyümenin

gerçekleştirilmesi için politik bir alternatif olarak görülen uluslararası turizm talebi, her

geçen gün artmaya devam etmekte ve hızlı bir ilerleme göstermektedir. Ayrıca bu

ülkelerde turizmin; ekonomik gelişim açısından ihtiyaç duyulan kaynak ve döviz

gereksinimi ile artan nüfusun artan beklentilerini karşılamak ve tatmin etmek için

desteklendiği görülmektedir. Böylece, istihdam, üretim ve ödemeler dengesine

sağladığı geniş katkılardan dolayı turizm, ekonomik kalkınma ve büyümede önemli bir

sektör olarak kabul görmektedir (Gökovalı ve Bahar: 2006).

Turizm ürününün üretiminde sermayenin sınırlı kalması ve turizmin doğası

gereği onun emek yoğun bir sektör olması emek ve sonuçta istihdam yönünden

öneminin daha da artmasına neden olmaktadır. Ulusal ekonominin turizm aracılığıyla

geliştirilmesi, turistlerin ihtiyacı olan konaklama, yiyecek, ulaşım faaliyetleri, hediyelik

eşya, eğlence, güvenlik, bankacılık ve sağlık gibi hizmetler sektöründeki arz

kapasitesinin arttırılmasına ve geliştirilmesine ek olarak, bu sektöre yapılacak altyapı

yatırımlarının yapılabilmesine bağlıdır. Bu bağlamda, uluslararası sermaye otel, tur


6

operatörleri ve ulaşım hizmetleri ile altyapı yatırımlarındaki doğrudan yabancı sermaye

şeklinde turizm sektörüne giriş yapmaktadır.

Uluslararası ticaretteki en büyük kategorilerden biri olan turizm, dünya

genelinde tüm hizmetler ticaretinin yaklaşık % 40’ını oluşturmakta ve görünmez bir

ihracat kalemi olarak ekonomik büyümeye ve gelişmeye önemli katkılar sağlamaktadır.

3. Dünyada ve Türkiye’de Turizm

3.1. Dünyada Turizm

Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi (World Travel & Tourism Council, WTTC)’nin

verilerine göre, 2011 yılında turizm sektörü dünya GSMH’sinin % 9,7’sine doğrudan

katkı sağlamıştır. İstihdama ise doğrudan katkısı % 8,3 oranında olmuştur.

Dünya Turizm Örgütü’nün son verilerine göre, 2011 yılında dünyada 980 milyon

kişi seyahat etmiştir. Dünya Turizm Örgütü, dünya genelinde 2010'da 939 milyon olan

turist sayısının 2011 yılında yüzde 4'lük artış gösterdiğini belirterek, 2012 yılında turist

sayısının 1 milyara ulaşacağı öngörüsünde bulunmaktadır. 2010'a oranla 2011'de turist

sayısının en fazla arttığı bölgeler yüzde 10 ile güney Amerika, yüzde 6 ile Avrupa, Asya

ve Pasifik ile yüzde 4 ile Amerika olarak gösterilmiştir.

2011'de Arap baharının yaşandığı Kuzey Afrika'da turist sayısında yüzde 12'lik

bir gerileme dikkat çekerken, diğer bir olumsuz rakam da yüzde 8 ile Orta Doğu'dan

verilmiştir.

Dünya Turizm Örgütü Genel Sekreteri Talep Rifai’ne göre,''2011 yılında tüm

zorluklara rağmen dünyada turizm sektöründe yeni bir rekor kırılmış, turizm sektörü,

dünyadaki gayri safi milli gelirin yüzde 5'ine karşılık gelmiş, gerek gelişmiş gerekse

gelişmekte olan ülkelerde her 12 kişiden 1'ine iş sağlanmıştır”.

Dünya Turizm Örgütünün uzun vadeli tahminlerine göre, 2010 ila 2030 yılları

arasında her yıl yaklaşık 43 milyon yeni turist olacak ve 2030 yılında dünyada 1 milyar

800 milyon kişinin seyahat edecektir.


7

3.2. Dünya Turizmindeki Yeni Trendler

Gezi rehberleri yayınlayan dünyaca ünlü Lonely, Planet, Amerikan Tur

Operatörleri Birliği (USTOA), Amerikan Seyahat Acenteleri Birliği (TIA) ve Dünya Turizm

Örgütü (WTO) işbirliğinde gerçekleştirilen, “Turizmde Yeni Trendleri” konulu

araştırmanın sonuçlarına göre, turizmde çevre, sosyal sorumluluk, sessizlik, yavaşlık ve

kısa tatiller gibi yeni kavramlar öne çıkıyor.

Araştırmada yer alan bu yeni 12 yeni turizm trendi ise şöyledir:

Yavaş turizm: Artık, turizmde bir yerden bir yere koşuşturmak yerine gezerek,

gidilen yerin keyfini çıkararak yapılan tatiller ön planda. Bu tür tatilleri sevenler,

uçakların karbon salınımının yüksek olması nedeniyle daha çok tren seyahatlerini tercih

ediyor.

Türkiye golfte moda ülke: Araştırmaya göre Türkiye, Dubai ve Güney Afrika golf

turizminde İspanya ve Portekiz’in yerini almaya başladı. Türkiye, ayrıca Çin, Tunus,

Japonya, Libya, Vietnam, Suriye ve Kenya ile birlikte 2008 turizminde “moda ülkeler”

arasında yer alıyor.

Sessizlik: Sessizlik, otelde konaklayan tatilcilerin tercih sebeplerinde üst sıralara

yükseldi. Tatilcilerin bu eğilimini dikkate alan dünyanın önde gelen zincir otelleri de

sessiz odalar yaratabilmek için yalıtıma yaptıkları yatırımı artırıyor.

68 Kuşağı ve Baby Boomers: 1946-64 yılları arasında doğan ve Batı’da “Baby

Boomers” olarak adlandırılan kuşak ve Avrupa’yı 1968-72 yılları arasında saran gençlik

hareketine mensup olan “68 kuşağı” artık emekli oluyor. Yeni turizm trendleri arasında

bu kuşakların ‘Torununu da al tatile gel’ sloganıyla tatile yönlendirilmesi de var. 68

kuşağı ve “baby boomers” çalıştıkları dönemde para da biriktirdiler. Bankada birikmiş

paraları bulunan bu kesimi Türkiye’ye çekmek için yeni kampanyalar düzenleniyor. Bu

kuşağın emekli olması ile birlikte emekli tatilciler katmanına daha önce hiç olmadığı

kadar Japon’un katılması bekleniyor.

Showroom oteller: Otellere mobilyadan bornoza, yemek takımından yatağa

kadar ürün veren şirketler, otelleri artık birer pazarlama alanı olarak da kullanıyor.

Otelde konaklayanlar odasında kullandığı her türlü eşyayı satın alabiliyor. Satın alınan

ürünler tatilcinin evine gönderiliyor.


8

Butik jet havayolları: Business Class uçuşlardaki hizmeti yeterli bulmayan

müşteriler için artık özel jetle seyahat imkanı söz konusu. Dünyanın önde gelen

havayolu şirketleri bu tür lüks talepleri karşılayabilmek için kendi özel jet filolarını

oluşturmaya başladı.

Fiyat etiketlerinin kataloglardan kaldırılması: Batılı tur operatörlerinin uzun

süredir savunduğu bir konuyu göz önüne alan turizm devleri, katalogların fiyatsız

yayınlanması için baskı yapıyor.

Varoş turizmi: Sosyal sorumluluk anlayışının gelişmesiyle birlikte Afrika ülkeleri

ve Meksika’nın yanı sıra İstanbul’daki varoşlara da kenar mahalle insanının yaşam

şartlarını gözlemlemek amacıyla günübirlik turlar da yeni trendler arasında yer alıyor.

Bu turlara varoş insanlarının yaşam koşullarının düzeltilebilmesi için yapılabilecekler

konusunda görev almak isteyenlerin katılabilecekleri düşünülüyor.

Kısa tatiller: Kısa sürede daha fazla yer görme isteği ve terör korkusu dolayısıyla

iki haftalık uzun tatillerin yerini kısa tatiller alıyor.

Diaspora turizmi: AB’nin doğuya genişlemesi doğu ülkelerinden Batıya olan

göçü de artırdı. AB’nin doğuya doğru genişlemesi ile birlikte atalarının yaşadığı yerleri

görmek isteyenler “diaspora turizmi”ni canlandırıyor. 2 milyar dolar olarak tahmin

edilen pazarda en büyük pay Doğu Avrupa ülkelerinde. Diaspora turizmi miras (atalarını

daha iyi tanıma), mülk yatırımı (para kazanıp ülkesinde yatırım yapma) ve evlilik

şeklinde 3 bölümde gelişiyor.

Eko (yeşil) turizm: Avrupalı tatilcinin yanı sıra Türk tatilci de kendi özüne dönme

çabasında. İnsanları doğayla buluşturan “yeşil turizm” bu nedenle ön plana çıkıyor.

Şehir hayatından bıkan tatilciler bu tür tatillerde tarladan sebze meyve toplayarak,

ağaca ve toprağa dokunarak hem ruhlarını hem bedenlerini dinlendiriyorlar.

Helal turizm: Muhafazakar kesimin turizm taleplerini karşılamak için ortaya

çıkan bu turizm türü Türkiye’de olduğu gibi dünyada da yayılıyor. Batılı otel zincirleri bu

pastadan pay almak için birbirleriyle yarışıyor, Dubai merkezli El Mulla Grubu ise alkol

satılmayan, kumar oynanmayan ve yalnızca helal yiyeceklerin verileceği iki lüks otel

zinciri projesini bu yıl hizmete açıyor.


9

3.3. Türkiye’de Turizm

Tarih, kültür ve olağanüstü doğal güzelliklerin iç içe yaşandığı Türkiye, bu

özelliklerini günümüze kadar devam ettirebilmiş dünyanın ender turizm cennetlerinden

biridir. Dört mevsimin tüm özelliklerinin her zaman yaşanabildiği yöreleri, yeşil

ormanları, kayak sporuna elverişli karlı dağları, temiz denizleri, kumsalları, kaplıcaları,

konuksever insan dokusu ve dünyanın üç ünlü mutfağından birine sahip olması

bakımından da ayrıcalıklı bir ülkedir.

Türkiye’nin özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde, yaz turizmi oldukça ileri

seviyededir. Karadeniz kıyılarında sınırlı ölçüde yaz turizmi, yüksek yerlerde ise yayla

turizmi gelişmiştir. Bu bölgelerde yeterli altyapı hizmetleriyle birlikte modern turizm

tesisleri oluşturulmuştur. Yaz turizminin en yoğun olduğu tatil beldeleri arasında

Antalya, Alanya, Marmaris, Kuşadası, Bodrum, Fethiye ve Kaş gibi merkezler

bulunmaktadır. Ülkenin yüksek yerlerinde ise yayla turizmi her geçen gün önemini

artırmaktadır. Yayla turizminin en fazla geliştiği yöreler arasında Trabzon, Giresun, Rize,

Ilgaz, Bolu ve Abant yer almaktadır.

Ülkenin en çok turist kabul eden şehri Antalya, ikinci şehri ise İstanbul'dur. Bu

şehirleri Muğla, Edirne, İzmir, Aydın (Kuşadası-Didim) ve Ankara takip etmektedir.

Turizmin son yıllardaki hızlı gelişiminde en önemli faktör, belgeli tesis ve yatak

kapasitesindeki artıştır. Nitekim son yıllarda turistik tesislerin geliştirilmesi ile ilgili

çalışmalar hız kazanmıştır. Türkiye’de 2010 yılı verilerine göre, Kültür ve Turizm

Bakanlığı işletme ve yatırım belgeli tesislerin sayısı 3524’dir. Bunun yanı sıra kaplıcalar,

apart-oteller, golf tesisleri, mola tesisleri, eğitim ve uygulama tesisleri, oto karavan

turizm kompleksleri ve uygulama otelleri gibi modern kuruluşlar da Türk turizmine

hizmet vermektedir. Antalya, ülkede bulunan turizm tesisleri bakımından ilk sırada yer

almaktadır.

Ülkeyi ziyaret eden turist sayısı ve turizm gelirlerinde sağlanan sürekli artışlar,

sektörde istikrarlı bir gelişmenin olduğunu göstermektedir. 2010 yılında Türkiye’yi

ziyaret eden turist sayısı 28.850.971'dir. 2011 yılında ülkemizi 31 milyon 456 bin 76 kişi

ziyaret etmiştir. Net turizm gelirleri ise 20 milyar dolara yaklaşmıştır.


10

Dünya Turizm Örgütü tarafından hazırlanan "Turizm: 2020 Vizyonu Avrupa"

konulu çalışmada, Türkiye'nin 2020 yılında, bölgesinde Fransa, İspanya ve İtalya'dan

sonra 4. ülke konumuna geleceği ve aynı yıl turizmden elde edeceği gelirin 40 milyar

ABD Doları'na yükseleceği tahmini yapılmaktadır. Türkiye’nin 2020 hedefi ise, 60

milyon ziyaretçi ve 50 milyar ABD Doları değerinde turizm geliridir.

2005 – 2011 Yılları Arası GSYH, Dış Ticaret ve Turizm Verileri (Milyon $)

YILLAR GSYH İhracat İthalat Dış

Ticaret Dengesi

Turizm Geliri

Turizm Gideri

Turizm Dengesi

Turizmin Dış Ticaret Açığını Kapatmadaki

Payı (%)

2005 481.497 77.847 -107.053 -29.206 18.152 -2.872 15.280 52,32

2006 526.429 92.537 -130.086 -37.549 16.853 -2.743 14.110 37,58

2007 648.754 113.865 -156.142 -42.277 18.487 -3.260 15.227 36,02

2008 742.094 136.314 -187.720 -51.406 21.951 -3.506 18.445 35,88

2009 616.753 104.616 -132.139 -27.523 21.250 -4.147 17.103 62,14

2010 734.929 117.919 -173.915 -55.996 20.807 -4.826 15.981 28.54

2011 589.072* 139.910 -225.094 -85.184 23.409 -4.746 18.663 21.90

NOT: 2011 yılı GSYH verisi 9 aylık, diğer veriler Kasım 2011 itibarıyladır.

Kaynak: T.C. Merkez Bankası verilerinden hesaplanmıştır.

Türkiye’ye Gelen Yabancıların 2005-2010 Yılları Arası Aylara Göre Harcamaları (Dolar)

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Ocak 457 457 480 616 560 531

Şubat 403 380 434 573 527 506

Mart 604 530 587 817 705 700

Nisan 695 719 702 806 765 752

Mayıs 1.226 1.034 1.070 1.452 1.209 1.308

Haziran 1.321 1.303 1.333 1.696 1.521 1.607

Temmuz 2.017 1.801 1.973 2.343 2.201 2.099

Ağustos 2.504 2.312 2.509 2.966 2.785 2.373

Eylül 1.968 1.764 2.012 2.190 2.055 1.980

Ekim 1.603 1.161 1.512 1.843 1.910 2.114

Kasım 682 606 809 886 939 962

Aralık 448 484 568 573 678 644

TOPLAM 13.929 12.554. 13.990 16.761 15.853 15.577

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı


11

Türkiye’ye Gelen Yabancı Ziyaretçilerin Yıllara ve Aylara Göre Dağılımı

AYLAR YILLAR % DEĞİŞİM ORANI

2009 2010 2011 2010/2009 2011/2010

Ocak 751.817 809.974 975.723 7,74 20,46

Şubat 898.927 953.848 1.079.505 6,11 13,17

Mart 1.207.729 1.414.616 1.617.782 17,13 14,36

Nisan 1.750.281 1.744.628 2.290.722 -0,32 31,30

Mayıs 2.718.788 3.148.337 3.283.125 15,80 4,28

Haziran 3.263.089 3.500.024 3.780.637 7,26 8,02

Temmuz 4.343.025 4.358.275 4.597.475 0,35 5,49

Ağustos 3.760.372 3.719.180 4.076.783 -1,10 9,62

Eylül 3.136.010 3.486.319 3.923.546 11,17 12,54

Ekim 2.617.193 2.840.095 3.039.754 8,52 7,03

Kasım 1.403.740 1.491.005 1.596.295 6,22 7,06

Aralık 1.226.143 1.165.903 1.194.729 - 4,91 2,47

TOPLAM 27.077.114 28.632.204 31.456.076 5,74 9,86


2011 yılında ülkemizi toplam 31.456.076 kişi ziyaret etmiştir. 2011 yılında

ülkemizi ziyaret eden yabancı sayısı 2010 yılına göre % 9,86 artış göstermiştir.

2011 yılında ülkemize gelen yabancı ziyaretçilerin en çok giriş yaptığı sınır

kapılarının bağlı olduğu iller sıralamasında ilk beş il aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir.

Ülkemize gelen yabancı ziyaretçilerin % 80,09’u (24.797.191 kişi) bu 5 ilden ülkemize

giriş yapmıştır. 2011 yılında 658.608 kişi gemi ile 47.206 kişi de feribot ile olmak üzere

toplam 705.814 kişi Kuşadası’na deniz yoluyla giriş yapmıştır.

S.No. İlin Adı Yüzde Gelen Yolcu Sayısı

1 Antalya % 33,27 10.464.425

2 İstanbul % 25,61 8.056.390

3 Muğla % 9,78 3.076.508

4 Edirne % 8,59 2.073.085

5 İzmir % 4,36 1.370.018

TOPLAM % 81,61 25.040.426

Kuşadası (Deniz Yolu) 705.814

2011 yılında da Almanya, Türkiye'ye en çok turist gönderen ülke unvanını

sürdürmüştür. 2011 yılında 4.826.315 Alman ülkemizi ziyaret etmiştir. Almanya’yı

% 11,03 pay ile Rusya Federasyonu izlemektedir. İngiltere % 8,21, İran ise % 5,97 oranla


12

3. ve 4. sıradadır. 2011 yılında Bulgaristan’dan 1 milyon 491 bin 561 kişi (% 4,74),

Gürcistan’dan ise 1 milyon 152 bin 661 kişi (% 3,66) kişi Türkiye’yi ziyaret etmiştir.

Hollanda’dan gelen turist sayısı 1 milyon 222 bin 823 kişidir. Hollanda’yı 1 milyon 140

bin 459 kişi ile Fransa, 974 bin 54 kişi ile Suriye izlemektedir. 2009-2010 ve 2011

yıllarında ülkemize gelen yabancıların sayıları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

2009-2010 ve 2011 YILLARINDA ÜLKEMİZE GELEN YABANCILARIN

MİLLİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI

ÜLKELER 2011 Payı 2010 Payı 2009 Payı

Almanya 4.826.315 % 15,34 4.385.263 % 15,32 4.488.350 % 16,58

Rusya Fed. 3.468.214 % 11,03 3.107.043 % 10,85 2 694 733 % 9,95

İngiltere 2.582.054 % 8,21 2.673.605 % 9,34 2 426 749 % 8,96

İran 1.879.304 % 5,97 1.885.097 % 6,58 1 383 261 % 5,11

Bulgaristan 1.491.561 % 4,74 1.433.970 % 5,01 1 406 604 % 5,19

Gürcistan 1.152.661 % 3,66 1.112.193 % 3,88 995 381 % 3,68

Hollanda 1.222.823 % 3,89 1.073.064 % 3,75 1 127 150 % 4,16

Fransa 1.140.459 % 3,63 928.376 % 3,24 932 809 % 3,45

Suriye 974.054 % 3,10 899.494 % 3,14 509 679 % 1,88

İtalya 752.238 % 2,39 671.060 % 2,34 634 886 % 2,34

Diğer 11.966.393 % 38,04 10.463.039 % 36,54 10 477 512 % 38,70

GENEL TOPLAM

31.456.076 %100,00 28.632.204 % 100,00 25.850.971 % 100,00


2011 YILINDA ÜLKEMİZİ ZİYARET EDEN YABANCILARIN MİLLİYETLERİNE

GÖRE YÜZDE DAĞILIMI


13

Aşağıdaki tablolar Ocak-Kasım aylarında 2009, 2010 ve 2011 yıllarında

ülkemize giriş-çıkış yapan ziyaretçilerin sayılarını göstermektedir. Tablolarda

günübirlikçiler denizyoluna ilave edilmiştir. 2010 yılında ülkemize gelen 28 milyon 632

bin 204 kişinin % 68,3’ü havayolunu, % 24,3’ü karayolunu, % 7,2’si ise denizyolunu,

% 0,2’si ise demiryolunu tercih etmiştir.

*: Geçici Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

*: Geçici Kaynak. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı


14

2010 Yılı İtibarıyla T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İşletme ve Yatırım Belgeli Tesis İstatistikleri

TÜRÜ SINIFI

TURİZM YATIRIMI BELGELİ TURİZM İŞLETMESİ BELGELİ

TESİS SAYISI

ODA SAYISI

YATAK SAYISI

TESİS SAYISI

ODA SAYISI

YATAK SAYISI

OTELLER

5 YILDIZLI 138 35.210 76.696 319 103.764 220.474

4 YILDIZLI 238 36.570 79.109 523 81.352 168.812

3 YILDIZLI 224 13.002 26.331 641 42.672 86.316

2 YILDIZLI 32 1.253 2.797 561 22.124 43.711

1 YILDIZLI 13 393 819 69 2.464 4.842

TOPLAM 645 86.428 185.752 2.113 252.376 524.155

MOTELLER

1.SINIF - - - 2 81 161

2.SINIF - - - 6 170 336

Motel 5 107 216 7 221 443

TOPLAM 5 107 216 15 472 940

TATİL KÖYLERİ

1.SINIF (5 YILDIZLI) 26 7.651 16.405 65 23.609 52.436

2.SINIF (4 YILDIZLI) 15 3.860 8.884 17 2.979 6.562

TOPLAM 41 11.511 25.289 82 26.588 58.998

TERMAL OTELLER

5 YILDIZLI 10 2.030 4.758 9 2.000 4.636

4 YILDIZLI 4 647 2.097 10 1.428 2.947

3 YILDIZLI 1 80 160 7 534 1.181

2 YILDIZLI - - - 3 122 251

TOPLAM 15 2.757 7.015 29 4.084 9.015

PANSİYONLAR 19 349 685 51 723 1.422

KAMPİNGLER 4 706 1.740 4 215 587

OBERJLER 1 58 120 2 279 572

APART OTELLER 48 5.551 14.904 103 5.161 12.712

ÖZEL TESİS 11 298 672 203 6.855 14.616

GOLF TESİSLERİ 1 60 228 2 201 424

EĞİTİM VE UYG. TESİSLERİ - - - 1 36 72

TURİZM KOMPLEKSİ 7 2.787 5.936 1 816 1792

BUTİK OTEL 64 2.533 5.408 36 1.424 2913

B TİPİ TATİL SİTESİ 10 1.315 4.454 2 249 860

BUTİK TATİL VİLLALARI 2 91 240 - - -

DAĞ EVİ 1 10 20 2 98 272

ÇİFTLİK EVİ / KÖY EVİ 2 170 225 1 44 115

YAYLA EVİ 1 40 80 - - -

TOPLAM 877 114.771 252.984 2.647 299.621 629.465

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı

3.4. Türkiye Turizm Stratejisi 2023

Türkiye Turizm Stratejisi, turizm sektöründe, kamu ve özel sektörün yönetişim

ilkesi çerçevesinde işbirliğini gündeme taşıyan ve stratejik planlama çalışmalarının

yönetim ve uygulamasına yönelik açılımlar sağlamasını hedefleyen bir çalışmadır.

Katılımcı planlama anlayışı ile hazırlanan Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı ile


15

üretim, yönetim ve uygulama süreçlerinde sektörün önüne bir yol haritası konularak

yönlendirilmesi temel amaç olarak kabul edilmiştir. Türkiye Turizm Stratejisi - 2023

çalışmasının temelinde yer alan bu yaklaşım, çalışmanın noktasal değil bölgesel,

emredici değil yönlendirici, statik değil dinamik bir çerçevede geliştirilmesini olanaklı

kılmaktadır.

Ülkemiz kıyı turizmi yanı sıra, alternatif turizm (sağlık ve termal turizm, kış

sporları dağ ve doğa turizmi, yayla turizmi, kırsal ve eko turizm, kongre ve fuar turizmi,

kruvaziyer ve yat turizmi, golf turizmi, v.b.) gibi turizm türleri açısından da eşsiz

imkânlara sahip bulunmaktadır Bununla birlikte, bu potansiyel rasyonel anlamda

kullanılamamaktadır.

Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Planı 2013, ülkemizin doğal, kültürel,

tarihi ve coğrafi değerlerini koruma-kullanma dengesi içinde kullanmayı ve turizm

alternatiflerini geliştirerek ülkemizin turizmden alacağı payı arttırmayı hedef

almaktadır.

Söz konusu turizm kaynaklarının noktasal ölçekte planlanması yerine gelişim

aksları boyunca turizm koridorları, turizm bölgeleri, turizm kentleri ve eko turizm

bölgeleri oluşturacak şekilde ele alınması, bu değerlerin tanıtımı ve kullanım

kriterlerinin belirlenmesi açısından daha doğru bir yaklaşım olarak görülmektedir.

Böylece, turizm potansiyeli bulunan bölgelerin diğer alternatif turizm türleri ile cazibesi

artırılacaktır.

Bu çalışma ile geliştirilmesi öngörülen turizm gelişim aksları üzerinde turizm

yatırımı yapmayı planlayan yatırımcılar; kıyı turizmi veya diğer alternatif turizm

türlerinden de yararlanarak bu alanlarda yatırım yapma fırsatı bulacaklardır. Aynı

zamanda planlama, tahsis ve turizm yatırımı için devlet tarafından verilen diğer

teşviklerden de bu kapsamda yararlanabileceklerdir.

Türkiye Turizm Stratejisi-2023’ün öngördüğü hedeflerle ülkemizin her yanına

dağılmış durumda bulunan sağlık, termal, yayla, kış ve dağ sporları, kültürel açıdan

önemli yer ve yerleşmelerin tek tek ele alınmasından çok bunların birbirleriyle

entegrasyonu sayesinde daha cazip ve daha güçlü alternatif varış noktaları ve

güzergâhlar oluşturulacaktır. Güçlü bir turizm güzergâhı ve bölgesel varış noktası


16

oluşturulması ile bu bölgeler içinde zayıf kalan yerleşmelerin kültür, el-sanatları, yeme-

içme tesisleri ve konaklama imkânları ile güçlenmeleri de sağlanmış olacaktır.

Turizm sektörü, tanıtım ve pazarlama aşamalarında da varış noktaları bazında

tek elden organize edilerek, yöresel yatırım, tanıtım ve pazarlama imkânlarının bir

bütün halinde değerlendirilmesi ve dengelenmesi mümkün olabilecektir.

Türkiye’de turizmde kitle turizmine yönelik gelişmeler ve turizm planlamasına

parçacı yaklaşımlar sonucunda; Akdeniz ve Ege kıyı kesiminde aşırı yığılma, Kıyı gerisi

ve çevresi alanlarda çarpık kentleşme/yapılaşma, Altyapı yetersizliği ve çevre sorunları

ortaya çıkmıştır. Bu olumsuz yapılanmayı olumlu yönde değiştirebilmek için Türkiye

Turizm Stratejisi kapsamında bütüncül politika, strateji ve uygulamaya dönük

yaklaşımlar yer almaktadır.

Çalışma kapsamında, kıyı alanlarında turizm potansiyeli yüksek olan alanların

‘Turizm Kentleri’ şeklinde bölgesel ölçekte ve özel sektör yatırımlarını özendirici ‘arazi

geliştirme modeli’ anlayışında planlanması ve geliştirilmesi söz konusudur. Bu şekilde

sadece kıyı şeridi değil kıyı gerisindeki alanların ve hatta yerleşmelerin bir bütün olarak

planlanması, turizm çeşitliliğinin arttırılması, mevcut yerleşmelerin iyileştirilmesi ve

dönüşümlerinin sağlanması da mümkün olabilecektir. Bu politikalar, turizm sektörünün

sürdürebilirliğinin sağlanması açısından önemlidir.

Türkiye Turizm Strateji çalışması Planlama, Yatırım, Örgütlenme, İç Turizm,

Araştırma Geliştirme (Ar-Ge), Hizmet, Ulaşım ve Altyapının Güçlendirilmesi, Tanıtım ve

Pazarlama, Eğitim, Kentsel Ölçekte Markalaşma, Turizmin Çeşitlendirilmesi, Mevcut

Turizm Alanlarının Rehabilitasyonu ve Varış Noktalarının Geliştirilmesi konularında

uzun erimli stratejiler önermektedir.

Planlama kısmında, turizm sektöründeki planlamanın esnek, şeffaf, ve hesap

verebilir, yönetim ve uygulama etaplarında katılımcı ve sürdürülebilir gelişim

niteliklerine sahip stratejik planlama anlayışına dayanması gerekliliği vurgulanmaktadır.

Yatırım kısmında ise, genel olarak, sektörde Katma Değer Vergisi (KDV) indiriminin

yatırımları hızlandıracağı, turizm sektöründe yatırım ve danışmanlık hizmeti veren

firmaların belirli standartlara getirilmesi belge verilmesi, bölgeye ve turizm türüne özgü

yıllık teşvik sistemlerinin gerekliliği gibi konular ele alınmaktadır.


17

Örgütlenme kısmında, sektör için iyi yönetişim ve bunun etkin kılınması için

ulusal, bölgesel, il düzeyinde ve nokta bazında konseylerin kurulması önerilmektedir.

Bu çerçevede, Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde Ulusal Turizm Belgeleme, İç

Turizm Araştırma ve Yönlendirme ve Turizm Eğitimini Yönlendirme gibi birimlerin

kurulmasını sağlayacak yasal ve örgütsel düzenlemelerin yapılmasının önemi

vurgulanmaktadır. İç Turizm Stratejisi’nde, genel olarak iç turizmle ilgili istatistiklerin

derlenmesi ve iç turizmi özendirici kampanyaların önemi üzerinde durulmaktadır.

Ar-Ge kısmında, önümüzdeki dönemde ulusal düzeyde turizm sektöründe

araştırma geliştirmeden sorumlu kuruluşlar ve görevleri hakkında öneriler

sunulmaktadır.

Hizmet Kalitesi kısmında, turizm sektöründe sürekli eğitim, müşteri

memnuniyeti, Toplam Kalite Yönetimi konusunda karar vericilerin bilinçlendirilmesinin

gerekliliği, mesleki niteliklerin standardizasyonu ve belgelendirilmesinin önemi

vurgulanmaktadır. Ulaşım ve Altyapının Güçlendirilmesi kısmında, turizmin gelişimi ve

çeşitlenmesinin olmazsa olmaz koşullarından biri olan altyapının geliştirilmesi ile

birlikte ulaşımın çeşitlendirilmesi ve niteliğinin yükseltilmesi olduğu belirtilerek bu

alanlarda kamunun maliyetini en aza indirecek özel sektörü ön plana çıkaracak çeşitli

uygulamalara girişilmesinin önemi ele alınmaktadır.

Tanıtım ve Pazarlama kısmında reklam kampanyaları, markalaşma ve imajın

öneminin altı çizilirken, Eğitim kısmında, turizm sektöründeki eğitimin ölçülebilir

sonuçlar içermesi, sektörde yer alan aktörlerin sürekli eğitimle niteliklerinin

iyileştirilmesi ve turizm eğitiminin nitelik ve nicelik olarak üst ölçekli kararlar düzeyinde

yönlendirilmesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın etkin rol oynamasına vurgu

yapılmaktadır.

Kentsel Ölçekte Markalaşma kısmında ülkemizde turizmde markalaşan şehirler

ve kültür turizmi kapsamında yapılması gereken çalışmalar yer almaktadır.

Turizm türlerinin çeşitlendirilmesi kısmında, önümüzdeki dönemde, öncelikle

geliştirilmesi planlanan turizm türleri (sağlık ve termal turizm, kış turizmi, golf turizmi,

deniz turizmi, eko-turizm ve yayla turizmi, kongre ve fuar turizmi) ayrı ayrı ele alınarak

değerlendirilmektedir.


18

Turizm Gelişim Bölgeleri, Turizm Koridorları, Turizm Kentleri ve Ekoturizm

Bölgelerinin geliştirilmesi kısımlarında tematik ve yönlendirici nitelikte bir yaklaşım

bulunmaktadır. Bu yaklaşım kamu kaynaklarını ve özel sektörü bir anlamda öncelikli

turizm gelişim bölgelerine yönlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu kısımlar kapsamında,

dokuz turizm gelişim bölgesi, yedi tematik koridor, on turizm kenti ve beş ekoturizm

bölgesi önerilmiştir. Yine bu kısımda alternatif turizm türlerinin ulusal ve bölgesel

ölçekte nasıl, nerede ve hangi ölçütler çerçevesinde geliştirileceği konusunda bilgiler

verilmektedir.

Yeni varış noktalarına ulaşım imkânlarının geliştirilmesi, ulaşımda niteliğin

yükseltilmesi için bölünmüş yol, hızlı tren hatları, havaalanları, kurvaziyer ve yat

limanları gibi birçok ulaşım alternatifi önerilmektedir.

Türkiye Turizm Stratejisi–2023 Belgesi’nde belirlenen stratejik yaklaşımlar

çerçevesinde yapılacak çalışmalar tamamlanması, geliştirilmesi öngörülen bölgelerdeki

altyapı ve konaklama ihtiyaçlarının karşılanması durumunda, 2023 yılında, 63 milyon

turist, 86 milyar $ dış turizm geliri ve turist başına yaklaşık 1350 $ harcamaya ulaşılması

öngörülmektedir.

4. Kuşadası’nın Türkiye Turizmindeki Yeri ve Önemi

Kuşadası İlçesi, Türkiye’de önde gelen turizm merkezlerinden biridir. Uzun bir

sahil şeridine sahip olan ilçede turizm sektörünün gelişimi, liman işleyişi ile birlikte

ilçenin genel ekonomik yapısını da son derece değiştirmiştir. Kuşadası, Devlet Planlama

Teşkilatı (Kalkınma Bakanlığı) tarafından 2004 yılında yapılan Sosyo-Ekonomik

Gelişmişlik Sıralaması Araştırmasına göre, Türkiye’deki 872 ilçe arasında 17. sırada,

Aydın ili ilçeleri arasında ise 1. sırada yer almıştır.

Kuşadası, İstanbul’un ardından Türkiye’de turizmin ilk başladığı yerdir.

Türkiye’nin en önemli kıyı ve kültür turizmi merkezlerinden biridir. İzmir, Efes, Meryem

Ana, Milet, Didim, Pamukkale, Marmaris, Bodrum gibi önemli tarihi ve turistik

merkezlerin odağında bulunmaktadır. Kuşadası, Türkiye’nin en fazla yolcu girişinin

gerçekleştiği deniz hudut kapısıdır.


19

İlçeye ilişkin sosyo-ekonomik göstergeler incelendiğinde, tarım sektöründe

çalışanların oranını % 27, sanayi sektöründe çalışanların oranının % 6, hizmet

sektöründe çalışanların oranının % 67 olduğu görülmektedir. Fert başına bütçe gelirleri

kaleminde ülke genelinde 44.sırada yer alan ilçenin genel değerlendirmesi yapıldığında,

sosyo-ekonomik açıdan ileri düzeyde olduğunu söylemek mümkündür.

1960'lı yıllarda büyük bir turizm potansiyeline sahip olduğu keşfedilen

Kuşadası, bu tarihten sonra hızlı bir gelişme göstermiştir. Özellikle son yıllarda gerek

kent içinde gerekse civarda otel, motel, kamp alanı, tatil köyü gibi pek çok dinlenme

tesisi ve yazlık villalar yapılmıştır.

Yat limanının da inşa edilmesi ile birlikte liman tesisleri de genişlemiştir.

Kuşadası bugün Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden biridir. Bunun

nedenlerini değerlendirirken, zengin tarihi, çevrenin ve eşsiz plajların varlığının yanı sıra

uygun iklim koşullarını da belirtmek gerekmektedir.

Kuşadası, hemen önünde başlayan kumsalları ile her şeyden önce bir plaj

kentidir. Geniş kumsalların yanı sıra, dalmaya elverişli kayalık koylar da Kuşadası'nda

bulunmaktadır.

Kuşadası’ndaki önemli tarihi, turistik ören yerlerinden bazıları aşağıda

sunulmuştur.

4.1. Güvercinada

Şehrin merkezinde yer alan ada, Kuşadası iskelesi yapılırken bir mendirek ile

karaya bağlantısı oluşturulmuştur. Üzerinde sarp kayalar üzerine inşa edilmiş bir Bizans


20

kalesi bulunmaktadır. Surlar 2,5 m. Yüksekliğinde adayı çepeçevre kuşatmaktadırlar.

Şehre bakan yönünde biri silindirik, diğeri de altıgen iki kule arasında yuvarlak kemerli

bir kapısı vardır. Bu kapının üzerinde olması gereken yazıt yerinden alınmış, altıgen

burcun yanına konulmuştur. Kalenin ortasında bulunan kare biçimindeki büyük kule

aynı zamanda depo olarak kullanılmıştır. Güneydeki sivri kemerli bir kapıdan içerisine

girilen kulenin ikinci katında top ve tüfek mazgalları açılmıştır.

19.yy da Mora ayaklanması 1834 sırasında Osmanlılar tarafından, adalardan

gelebilecek saldırılara karşı ileri uç karakolu olarak kullanılmıştır. Bugün Kuşadası'nın en

önemli sembolü olarak nitelendirilen Güvercin Ada muhteşem gün batımı manzaraları

ve tarihi atmosferiyle yabancı turistlerin olduğu kadar yerli turistlerin de gözdesi olan

bir mekândır.

4.2. Plajlar

Kuşadası 20 km'nin üstünde kumsal şeridine sahip bir tatil merkezi ve

Türkiye'deki önemli plaj merkezlerinden birisidir.

4.2.1. Kadınlar Denizi

Kuşadası merkezine 3 km uzaklıkta, yol boyunca palmiyelerin sıralandığı,

upuzun açık kumsalı ile Kuşadası'nın en popüler plajıdır. Kimi araştırmacılara göre

Ulysses'in Troia'ya ulaşmaya çalışırken sirenlerin çağrısına dayanamayan gemicilerin

kayalara sürüklendiği yer burasıdır. Kadınlar Denizi, bir halk plajıdır.


21

4.2.2. Neopolis (Yılancı burnu)

Güvercinada’nın biraz ilerisinde, denize uzanan ikinci bir yarımada halinde

olan antik Neopolis’in, ilçenin ilk yerleşme yeri olduğu ve İyonlar tarafından kurulduğu

sanılmaktadır.

Güvercinada’nın arka kısmında kalan Yılancı burnu (Neopolis), denize girmek

için farklı alternatif arayanların gidebileceği, kıyı kesiminde iki adet Beach Club'ın

bulunduğu bir bölgedir. Clubların girişler ücreti haftasonu-haftaiçi olmak üzere farklılık

göstermektedir.

4.2.3. Papaz Hamamı


22

Güvercinada’nın girişinde bulunan özel plajdır. Giriş ücretlidir. Kumsal kısmı

bulunmamaktadır.

4.2.4. Şehir Merkezi Palmiye Plajları

Şehrin merkezinde hiçbir taşıta gereksinim duymadan ulaşılabilen plajdır.

4.2.5. Sahil Siteleri - Karaova Plajı

Kuşadası'ndan 5 km uzaklıkta, Fantasia Otel önünden başlayarak, Emekli

Sandığı dinlenme tesislerine kadar olan plajdır. (Kumsal şeridi Milli Parkın sonuna kadar

uzamaktadır.)

Yukarıdaki plajların dışında, Güzelçamlı Sahili, Davutlar Sahili ve Milli Park'ın

koylarında da denize girilebilmektedir.

4.3. Panionion

Davutlar-Güzelçamlı yolundan birkaç yüz metre içeride olan Panionion, tarihte

İyon Konfederasyonu’na bağlı 12 İyon şehrinin merkezini oluşturmaktadır.


23

Panionion’da tarihte ayinlerin ve törenlerin yapıldığı tahmin edilmektedir.

4.4. Pygale

Kuşadası’nın 3 kilometre kadar kuzeyinde küçük bir yerleşim yeri olan

Pygale’nin, Agamemnon tarafından inşa edildiği bilinmektedir.

4.5. Mimari Doku

Kuşadası’nın tarihi yapısındaki en önemli unsur hiç şüphesiz surlardır. Kale içini

çepeçevre saran surların bugün pek azı hayatta kalabilmiştir. Surlarla çevrilmiş antik

Kuşadası mahalleleri ve evleri Kuşadası’nın kurulduğu Orta Çağ’ın Akdeniz mimari

tarzının bozulmamış en güzel örneğidir ve korumaya alınmıştır. Kuşadası kentsel

koruma alanını içeren bölümde dar uzun sokaklar üzerinde bitişik nizamda sıralanmış

evler zemin katlar üzerinde basit çıkmalar ve kornişlerle süslenmiştir. Sokaklar “T”

seklinde kesişmelerle hiç bıkmadan dolaşılan bir güzellik sergiler.


24

Bilhassa Kale içinde birbirine paralel sokakların ön cephelerinde sıra sıra evler

arkalarında birbirine bitişik avlular vardır. Bu avlulardan sokaklara tasan çeşit çeşit

meyve ağaçları, yaseminler, begonviller, salyokalar, şehre gizemli bir hava verir.

Dağ mahallesi ise daracık merdivenli yolları ile yeniden başlayan sokakların

çıkmazların gizemiyle başınızı kaldırıp baktığınızda denizin harikulade görünümüyle

görenleri büyüler. Efes yamaç evleri tarzında düzenlenen sırt sırta vermiş bahçelerin

görüntüsüyle sokak kenarlarına yan yana sıralanmış evler görüntüyü kesinlikle

engellemez. Kentsel sit alanı içindeki yapıların pek çoğu mimari açıdan değer taşımasa

da yüzlerce yıldan beri topluca bir arada bulunmaları açısından Kuşadası olarak büyük

değer taşımaktadır.

4.6. Kaleiçi Camii

Çarşı içindeki Kaleiçi Camii’nin 1618 yılında Sadrazam Öküz Mehmet Paşa

tarafından yaptırılmıştır. 1830 yılında onarılan camiin giriş kapısının kanatları geometrik

geçmeler ve sedef kakmalarla süslüdür.


25

4.7. Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı

Kuşadası İskelesi yakınında 1618 yılında Sadrazam Öküz Mehmet Paşa

tarafından yaptırılan kervansaray, 1966 yılında restore edilmiştir.

4.8. Milli Park

Samsun dağlarının Ege Denizi’ne uzantısı olan Dilek yarımadasındaki ormanlık

alan, 1966 yılında Milli Park olarak korunmaya alınmıştır. 11 bin hektarlık alanı

kapsayan ve Kuşadası ilçesinin sınırları içinde, ilçe merkezinin güneyinde yer alan park,

ilginç jeolojik ve jeomorfolojik yapısı yanında, Akdeniz bölgesinde ender görülen bir

bitki örtüsüne sahip bulunmaktadır.


26

Milli Parkın sahip olduğu doğal çevrenin, yakın zamana kadar karayolunun

bulunmamasının da katkısıyla, bazı yaban hayvanlarının da korunduğu bir alan olduğu,

alanda, soyu yeryüzünde tükenmek üzere bulunan türlere rastlandığı belirtilmektedir.

4.9. Kadıkalesi

Kuşadası-Davutlar yolunun 10’uncu kilometresinde, dar bir yol üzerinde

bulunan kalenin bir bölümü, 1976 yılında restore edilmiştir. Kadıkalesi’nde her yıl

haziran-eylül ayları arasında kazı ve restorasyon çalışmaları sürmektedir.


27

4.10. Kaplıca ve Mağaralar

Kuşadası kaplıca ve mağaralar açısından da önemli potansiyele sahiptir.

Alangüllü Kaplıcası’nın cilt, kalp ve romatizma hastalıklarına iyi geldiğine

inanılmaktadır.

Çıban (Yavansu Venüs) Kaplıcası’nın cilt hastalıklarına, Güzelçamlı ve Kemerli

kaplıcalarının ise mide ve bağırsak hastalıklarının tedavisinde yardımcı olmaktadır. Zeus

mağarasının ise küçük bir obruk ve yeraltı su kaynağının oluşturduğu havuz şeklindeki

tabanı ile etkileyici doğal güzelliğe sahiptir. Arslanlı Mağarası’nın ise 110 metre

uzunluğu, 36 metre derinliği bulunmaktadır.

5. Son Veriler Işığında Kuşadası Turizmi

Aşağıdaki tablo Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin destinasyona göre sıralamasını

vermektedir. En fazla turist çeken bölge Antalya’dır. 2011 yılında Kuşadası’na deniz

yoluyla 705.814 kişi giriş yapmıştır.

2009 2010 2011

2010/2009 (% Değişim)

2011/2010 (% Değişim)

Antalya 8 260 399 9.246.814 10.464.425 11,94 13,17

İstanbul 7 510 470 6.928.867 8.056.390 -7,74 16,27

İzmir 1 056 792 1.155.830 1.370.018 9,37 18,53

Muğla 2 820 298 2.973.886 3.076.508 5,45 3,45

Kuşadası (deniz yolu)

615.102 529.722 705.814 -13,88 33,24

Diğer 6.814.053 7.797.085 7.782.921 14,43 -0,18

Toplam 27.077.114 28.632.204 31.456.076 5,74 9,86

5.1. Konaklama Sektörü:

Turizm açısından bakıldığında ilçenin en önemli ve en temel sektörüdür.

Konaklama imkânları, potansiyeli ilçeye çekmekte ve turizm faaliyetleri

gerçekleştirilmektedir. İlçede konaklama sektörünün yapısal olarak karşımıza çıkan en

önemli yanı, konaklama tesislerinin eski oluşudur.


28

İlçedeki büyük yıldızlı otellerin sadece % 10-15’i ilçede ikamet eden kişilere

aittir. Geri kalanlar civar iller ile diğer illerden gelen yatırımcılar tarafından

kurulmuştur. İlçede büyük yıldızlı tesisler en az 15 yaşındadır. Bu tesislerin, büyük

seviyede bakım, tadilat, onarım ve yenilemeye ihtiyacı bulunmaktadır. Yıllar itibarıyla

kazanç oranlarının düşmesi, ilçedeki tesislerin bakım ve onarımları ile ilgili gerekli

çalışmaları yapmamalarına neden olmuş bu nedenle bazı tesisler oldukça yıpranmıştır.

Konaklama tesislerine gelen müşteriler, % 90-95 oranında tur operatörleri

tarafından getirilmektedir. Bu nedenle turizm sektörünün de bir gerçeği olarak tur

operatörleri, seyahat acenteleri ve konaklama tesisleri arasında son derece sıkı bir bağ

vardır. Ancak konaklama tesisleri bu ilişkinin en temel unsurunu oluşturmaktadır.

İlçede konaklamalar ağırlıklı olarak 7-14 gün üzerinden yapılmakta olup, paket

tur şeklinde çalışılmaktadır. Son yıllarda özellikle 3, 4 ve 5 yıldızlı tesislerde her şey

dâhil konaklama sistemi ağırlık kazanmış, bu sektörde yer alan konaklama tesisleri ile

diğer yan kuruluşları olumsuz etkilemiştir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan son verilere göre

Kuşadası’nda 13.856 yatak kapasiteli toplam 50 adet işletme belgeli tesis

bulunmaktadır. Kuşadası'ndaki Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli tesisler, Aydın

ilindeki tesislerin % 69,32'sine denk gelmektedir. Aydın ilinde toplam 24 adet Kültür ve

Turizm Bakanlığı yatırım belgeli tesis vardır. Bu tesislerin yarısı Kuşadası’ndadır. Bu

tesislerin toplam yatak kapasitesi 6.197'dir.

2011 yılında söz konusu yıldızlı ve belediye belgeli konaklama tesislerinde

ortalama yıllık doluluk oranı % 78 seviyesinde gerçekleşmiştir.

KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI İŞLETME BELGELİ TESİSLER (AYDIN İLİ)

YER TESİS ADEDİ

ODA SAYISI YATAK SAYISI

AYDIN /MERKEZ 5 147 294

KUŞADASI 61 7.661 15.940

DİDİM 15 2.335 4.125

NAZİLLİ 4 67 115

SULTANHİSAR 2 56 112

KÖŞK 1 0 0

TOPLAM 88 10266 20586


29

KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI İŞLETME BELGELİ TESİSLERİN TOPLAM TESİSLER İÇİNDEKİ PAYI

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM BELGELİ TESİSLER

YER TESİS ADEDİ ODA SAYISI YATAK SAYISI

AYDIN/MERKEZ 1 0 0

KUSADASI 12 1237 2877

DİDİM 6 1100 2584

SÖKE 2 91 182

GERMENCİK 2 219 454

KARACASU 1 50 100

TOPLAM 24 2697 6197

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan son verilere göre,

Kuşadası’nda 349 tesis Belediye belgelidir. Bu tesislerin toplam yatak kapasitesi

26.768'dir. Diğer bir deyişle, Kuşadası'ndaki belediye belgeli tesisler Aydın ilindeki

toplam belediye belgeli tesislerin % 66,79'unu oluşturmaktadır.

BELEDİYE BELGELİ TESİSLER

YER TESİS ADEDİ YATAK ADEDİ

AYDIN / MERKEZ 9 768

BOZDOĞAN 1 36

BUHARKENT 2 50

ÇİNE 1 34

DİDİM 207 11.446

GERMENCİK 1 128


30

YER TESİS ADEDİ YATAK ADEDİ

İNCİRLİOVA 1 28

KARACASU 1 18

KARPUZLU 1 16

KOÇARLI 1 16

KÖŞK 1 80

KUŞADASI 349 26.768

KUYUCAK 0 0

NAZİLLİ 9 419

SÖKE 4 188

SULTANHİSAR 0 0

YENİPAZAR 1 80

TOPLAM 589 40.075

BELEDİYE BELGELİ TESİSLERİN TOPLAM TESİSLER İÇİNDEKİ PAYI

Kuşadası’nda işletme belgeli 7 adet 5 yıldızlı, 25 adet 4 yıldızlı, 11 adet 3

yıldızlı, 7 adet iki yıldızlı ve 1 adet özel tesis bulunmaktadır. Ayrıca 2 adet pansiyon, 2

adet apart otel ve 2 adet tatil köyü bulunmaktadır. 12 adet yatırım belgeli otel ve 1

adet yat limanı bulunmaktadır.

5.2. Seyahat Acenteleri

Kuşadası'nda, 119 tanesi A grubu, 10 tanesi AG grubu, 1 tanesi B grubu ve 4

tanesi C grubu olmak üzere toplam 134 seyahat acentesi firması turizme hizmet

vermektedir. Kuşadası’ndaki seyahat acenteleri toplamı Aydın ilindeki seyahat

acentelerinin % 66,7'ine tekabül etmektedir.


31

SEYAHAT ACENTELERİ

A Grubu AG Grubu B Grubu C Grubu Grup Toplamı

Aydın /Merkez 8 0 0 1 9

Kuşadası 119 10 1 4 134

Didim 48 5 0 1 54

Söke 1 0 0 0 1

Nazilli 1 2 0 0 3

TOPLAM 117 17 1 6 201

5.3. Kruvaziyer Turizmi

Özelleştirilerek 2003 yılından itibaren Ege Liman İşletmeleri A.Ş. tarafından

işletilmeye başlanan Kuşadası Limanı Kuşadası ekonomisi ve turizminin en önemli

öğelerinden biridir. 264 m. ve 255 m.'lik iki iskele ile hizmet veren limanda her iki iskele

dâhil olmak üzere gemi kabul kapasitesi 2.400 gemi/yıl'dır. Yolcu gemileri, kruvaziyerler

ve motorlar olmak üzere hizmet verilmektedir. Limana gelen gemiler ve günü birlik

ziyaretçiler ilçe turizminin vazgeçilmez bir parçası, hatta ilçedeki ekonomik faaliyetlerin

en önemli odak noktalarından birini oluşturmaktadır.

Kuşadası Limanı, Türkiye’de en fazla geminin geldiği kruvaziyer limanıdır. 2011

yılında 573 gemi 658 bin 608 kişiyi ilçeye getirmiştir. 2011 yılı içerisinde Yunanistan’ın

Sisam adasına günübirlik olarak 604 feribot seferi gerçekleştirilirken, 412 yat giriş, 393

yat ise çıkış yapmıştır. İstanbul Limanı’na ise 342 gemi ile 508.246 yolcu gelmiştir.

Kuşadası Limanı gelen gemi sayısı bakımından 1. Sıradadır. Aşağıdaki grafikler 2010 yılı

verilerine göre Türkiye’de kruvaziyer turizmini ortaya koymaktadır.

Limanlarımıza Gelen Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları (2006-2010)

LİMAN ADI 2006 2007 2008 2009 2010

GEMİ YOLCU GEMİ YOLCU GEMİ YOLCU GEMİ YOLCU

Alanya 114 80440 124 93937 84 57.000 73 50285 2 1071

Antalya 32 13015 34 15680 41 25057 23 12549 41 103859

Bartın 0 0 0 0 8 957 10 941 4 555

Bodrum 66 10478 63 9892 126 52862 87 38414 89 31700

Çanakkale 24 5008 23 5207 31 8776 33 8712 17 7670

Çeşme 0 0 0 0 3 1819 1 817 16 9247

Datca 0 0 0 0 1 207 3 1041 3 778

Dikili 23 3990 13 2631 29 10424 13 6592 26 15401

Fethiye 67 3566 4 948 13 4217 8 2615 5 879

Göcek 0 0 0 0 6 1121 10 1532 16 2274

Güllük 0 0 0 0 19 2747 5 1172 1 279

İskenderun 0 0 0 0 3 819 2 1884 1 106

İstanbul 306 273553 340 422896 404 489544 313 476541 342 508246

İzmir 105 184797 122 287357 133 318451 129 315454 159 378266

Kaş 0 0 0 0 6 600 4 1341 8 1317

Kemer 0 0 0 0 1 37 0 0 6 602

Kuşadası 471 368696 613 466677 601 518872 506 462746 517 493911

Marmaris 83 65265 64 60039 70 101874 74 81 84 146531

Mersin 0 0 0 0 4 941 3 1583 1 106

Mudanya 0 0 0 0 1 482 4 1309 1 224

Samsun 9 2661 8 186 5 596 9 1524 4 825

Sinop 0 0 0 0 6 3136 14 7861 7 7098

Taşucu 0 0 0 0 1 18 3 440 2 201

Trabzon 17 4845 13 2950 15 4813 19 7369 14 7952

Tuzla 0 0 0 0 1 2 0 0 2 0

TOPLAM 1317 1016314 1421 1368400 1612 1605372 1346 1484194 1368 1719098

Kuşadası’na konaklama, günübirlik veya kruvaziyer olarak gelenlerin

çoğunluğunu ise Amerika, Almanya, İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya, İspanya, İran,

İrlanda, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Hollanda, Belçika, Kanada, Avustralya,

İskandinav ülkelerinden gelen turistler oluşturmaktadır.

5.4. Kongre Merkezi

Temeli 2005 yılında atılan ve yapımı devam eden Kuşadası Kongre Vadisi

Projesi, Avrupa’nın en büyük, Türkiye’nin ise ilk ve tek kongre vadisidir. Kuşadası'nda

50 bin metrekareye yakın kapalı alana sahip, 3415 kişilik oditoryum, 1915 kişilik kongre

salonu, 830 kişilik konferans salonu, 20 adet çeşitli kapasitede toplantı salonları, 2 adet

sinema salonu, fuar ve sergi alanları, özel yemek salonları, kafeterya, bar, banket

salonu, çevirmen odaları ve otopark gibi ünitelerden oluşacaktır.

Kuşadası Kongre Vadisi Projesi


34

İnşaatı Devam Eden Kuşadası Kongre Vadisi Projesi

Otel, sosyal tesisler, villalar, safari park gibi farklı bölümlerin yer alacağı

Kongre Vadisi projesinin sadece ilk bölümünü oluşturan Kongre Merkezi’nin birinci

kısmı 35 milyon YTL’ye mal olacaktır. Kuşadası turizmini canlandırması, 12 aya yayması

ve büyük bir ekonomik potansiyel yaratması hedeflenen KOMER’in ilk etapta, ilk

bölümünü oluşturan Kongre Merkezinin inşaatı tamamlanacaktır. İkinci bölümde sosyal

tesisler, yemek üniteleri, amfi tiyatro ve villalar, üçüncü bölümde 600 odalı otel,

dördüncü bölümde ise safari parkı tamamlanacaktır. Projenin toplam maliyeti 250

milyon YTL’yi aşmaktadır. Kuşadası Belediyesi, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği

(TÜRSAB), Uluslararası Kongre Tesisleri İşletmeciliği Şirketi (UKTAŞ), Aydın Özel İdaresi,

Kuşadası Ticaret Odası, LİMAŞ, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bazı turistik tesisler

ortaktır. KOMER, Avrupa’nın en büyük kongre merkezi projesi olarak tasarlanmıştır.

Kongre Merkezinin 2012 yılının Nisan ayında açılacağı ve 1700 doktorun

katılacağı tıp kongresine ev sahipliği yapacağı tahmin edilmektedir.

5.5. Yatırım Teşvikleri

Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda öngörülen hedefler ile uluslararası

anlaşmalara uygun olarak

Tasarrufları katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirmek,


35

Üretimi ve istihdamı artırmak,

Yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak,

Uluslararası rekabet gücünü artıracak teknoloji ve araştırma-geliştirme

içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımları özendirmek,

Doğrudan yabancı yatırımları artırmak,

Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını gidermek,

Çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerini

desteklemek, amacıyla Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırımlar teşvik edilmektedir.

Hazine Müsteşarlığı’nın sevk ve idaresindeki yeni yatırım teşvik kararı ile

sağlanan destekler

Gümrük Vergisi Muafiyeti

KDV İstisnası

Gelir ve Kurumlar Vergisi İndirimi

Sigorta Primi İşveren Hisse Desteği

Faiz Desteği

Yatırım Yeri Tahsisidir.

Düzenlemeden,

Gerçek kişiler

Adi ortaklıklar

Sermaye şirketleri

Kooperatifler

İş ortaklıklar

Kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il

özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye

bileşimindeki hisse oranları % 50'yi geçen kurum ve kuruluşlar)

Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları


36

Dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye'deki

şubeleri teşvik belgesi temin edebilmeleri durumunda yararlanabilecektir.

Teşvik kararında, illerinin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi dikkate alınarak

dört bölge oluşturulmuştur.

I.Bölge II.Bölge III.Bölge IV.Bölge

TR10

İstanbul

TR22

Balıkesir, Çanakkale

(Bozcaada,

Gökçeada hariç)

TR52

Konya, Karaman

TR82

Kastamonu, Çankırı, Sinop

TR21

Tekirdağ, Edirne,

Kırklareli

TR32

Aydın, Denizli,

Muğla

TR63

Hatay, Kahramanmaraş,

Osmaniye

TR90

Trabzon, Ordu, Giresun, Rize,

Artvin, Gümüşhane

TR31

İzmir

TR61

Antalya, Isparta,

Burdur

TR71

Kırıkkale, Aksaray, Niğde,

Nevşehir, Kırşehir

TRA1

Erzurum, Erzincan, Bayburt

TR41

Bursa, Eskişehir,

Bilecik

TR62

Adana, Mersin

TR33

Manisa, Afyonkarahisar,

Kütahya, Uşak

TRA2

Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır

TR42

Kocaeli, Sakarya,

Düzce, Bolu, Yalova

TR72

Kayseri, Sivas, Yozgat

TRB2

Van, Muş, Bitlis, Hakkari

TR51

Ankara

TR81

Zonguldak, Karabük, Bartın

TRB1

Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli

TR83

Samsun, Tokat, Çorum, Amasya

TRC2

Şanlıurfa, Diyarbakır

TRC1

Gaziantep, Adıyaman, Kilis

TRC3

Mardin, Batman, Şırnak, Siirt

TR22

Çanakkale İli Bozcaada,

Gökçeada İlçeleri


37

Aşağıdaki tablo, bölgelere göre muafiyetleri göstermektedir.

Asgari

Yatırım

Tutarı

I. ve II. Bölge

Desteklenen Yatırım

Sektörleri İçin

I. ve II. Bölge

Diğer Sektörler

III. ve IV. Bölge

Desteklenen Yatırım

Sektörleri İçin

III. ve IV. Bölge Diğer

Sektörler İçin

500.000.-TL --- ---

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

KDV İstisnası KDV İstisnası

Vergi İndirimi

Sigorta Primi İşveren

Hissesi Desteği

Yatırım Yeri Tahsisi

Faiz Desteği

1.000.000.-

TL

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

KDV Desteği KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası

Vergi İndirimi

Vergi İndirimi


Hissesi Desteği


Hissesi Desteği

Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Yeri Tahsisi

Faiz Desteği

50.000.000.-

TL ve Üzeri

(Büyük

Ölçekli

Yatırım)

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

Gümrük Vergisi

Muafiyeti

KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası

Vergi İndirimi

Vergi İndirimi


Hissesi Desteği


Hissesi Desteği

Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Yeri Tahsisi

6. 2012 Yılı Beklentileri

Turizmciler, dünyadaki ekonomik krizin Türk turizmini olumsuz etkileyebileceği

öngörüsüne rağmen, iyi bir tanıtım ve pazarlama faaliyeti yürütülerek, 2012'de de

başarılı bir sezon geçirileceğini umut etmektedirler. Avrupa'daki ekonomik kriz

yüzünden, turistin tatilini evinde geçirmesinden endişe duyulmaktadır.

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık’a göre, 2011'in

iyi bir yıl olmuş, Türkiye'nin turizmdeki genel rakamlarının gayet iyi olduğunu,

turizmcilerin beklentilerini karşılayan bir yıl gerçekleştiğini ifade ederek, 2012'de de

aynı temponun, 2011'in biraz altında olmakla birlikte, tüm dünyadaki olumsuzluklara

rağmen yakalanabileceğini ancak, dünyadaki ekonomik kriz yüzünden bazı riskler

olabileceğini vurgulamıştır. 2012 yılında sektörel anlamda kötü bir yıl yaşanmayacağını


38

beklediklerini ifade eden Osman Ayık, 2012'ye ilişkin öngörülerin netleşebilmesi için

Şubat ayı sonunu beklemek gerektiğini vurgulamıştır.

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) İkinci Başkanı Talha Görgülü’ye

göre 2011 yılı beklentiler doğrultusunda olumlu geçmiştir. Görgülü’ye göre, 2012

yılında dünyadaki ekonomik krizin etkisiyle moralsiz başlanmış, ancak 2012’de

Türkiye'nin turizm sektörünün 2011'e göre yüzde 8-10 arasında büyüyecektir.

Görgülü’ye göre "Turizm pazarımız genişledikçe, Türkiye bir marka haline gelmektedir.

Türkiye, Dünyada turizmde ilk 5'i zorlayan bir ülkedir. Sektörün yüzde yüz Türk olan

konaklama sektörü, filoları sürekli genişleyen Türk bayraklı uçak şirketleri, Türk

sermayeli tur operatörlerinin dünyanın en büyük tur operatörleri arasında yerini

almasının yanı sıra, son yıllarda ortaya çıkan kültür değerlerin turizme yeniden

katılması ve bu sayede kültür turlarına olan ilginin artmasıyla Türkiye önemli bir avantaj

elde etmiştir. Ayrıca, Türkiye'de toplantı ve kongre turizmi de artıya geçmiştir.

Akdeniz Turistik Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Sururi Çorabatır’a göre,

dünyadaki ekonomik kriz ve turizm yatırımlarının artmasıyla devreye giren yeni

yataklar nedeniyle 2012'nin de turizmde 2011 gibi geçecektir, ancak 2012'de turizmde

önemli bir büyüme beklenmemelidir. Çorabatır’a göre, 2011'deki başarının verdiği

rahatlık ve güvenle rehavete kapılmadan, hizmet anlayışından taviz vermeden ve

tedbiri elden bırakmadan yapılacak çalışmalar sayesinde 2012 kayıpsız

atlatılabilecektir. Çorabatır’a göre, Türk turizmi rakiplerine göre avantajlı olsa da tedbiri

elden bırakmadan, kamu-özel sektör işbirliğiyle takım oyunu oynayarak, pastadan en

büyük payı almalıdır.

Turistik Otelciler Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır’a göre, Avrupa'daki bir

çok ülkede 'resesyon' tehlikesinin baş göstermektedir. Türkiye'de tatil yapan

müşterinin yarısının Orta Avrupa'da olduğunu düşünüldüğünde sıkıntı yaşama ihtimali

görülmemektedir. Türkiye’nin yeni pazarlara açılarak sıkıntıyı hafif atlatmaya

çalışmalıdır ama göstergeler geçen seneye göre pek iyi olmayacak gibidir.

Turizm Gazeteci ve Yazarları Derneği (TUYED) Başkanı Kerem Köfteoğlu’na

göre ise, Türkiye'nin en büyük pazarı olan Avrupa'da turistlerin 2012'de tatile çıkmak

yerine evde kalacağına ilişkin araştırma sonuçları bulunduğunu, tüm rakiplerimiz

gözlerini ikinci büyük pazarımız Rus turiste çevirmiş olduğunu, 2012'de Rus turisti


39

kapma konusunda ciddi bir rekabet yaşanacağını, büyük bir aksilik olmazsa, 2012'de

Avrupa pazarında oluşacak kayıpların, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'den telafi

edilebileceğini, 'Turizmde Çin Yılı' ilan edilen 2012'de gerekli adımların atılması halinde

bu ülkeden gelecek, iyi para harcayan kültür turisti sayısının artırabileceğini

vurgulamıştır.


40

EK: 2012 YILINDA KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TARAFINDAN İŞTİRAK

EDİLECEK TURİZM FUARLARI

FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ

UTRECH TURİZM FUARI 744 HOLLANDA UTRECH 10 -15 OCAK 2012

FİTUR TURİZM FUARI 590 İSPANYA MADRİD 18 - 22 OCAK 2012

BIT MİLANO T.F. 315 İTALYA MİLANO 16 -19 ŞUBAT 2012

ITB BERLİN TURİZM FUARI 3079 ALMANYA BERLİN 7 -11 MART 2012

MITT MOSKOVA 1254 RUSYA MOSKOVA 21 - 24 MART 2012

ARABIAN TARVEL MARKET 610 B.A.E. DUBAİ 3 - 6 MAYIS 2012

WORLD TRAVEL MARKET 966 İNGİLTERE LONDRA 7 - 10 KASIM 2012

LUZERN TURİZM FUARI 60 İSVİÇRE LUZERN 6-8 OCAK 2012

LONDON BOAT SHOW 76 İNGİLTERE LONDRA 6 - 15 OCAK 2012

FERIENMESSE WIEN -VİYANA TURİZM FUARI

200 AVUSTURYA VİYANA 12 -15 OCAK 2012

CENEVRE TURİZM FUARI 80 İSVİÇRE CENEVRE 13 -15 OCAK 2012

CMT STUTTGART FUARI 350 ALMANYA STUTTGART 14 - 22 OCAK 2012

LOS ANGELES TRAVEL ADVENTURE SHOW 36 A.B.D. LOS ANGELES 14- 15 OCAK 2012

1. İSFAHAN TURİZM ve YAN EKİPMANLARI FUARI

100 İRAN İSFAHAN 15 - 17 OCAK 2012

MATKA TURİZM FUARI 200 FİNLANDİYA HELSİNKİ 19 - 22 OCAK 2012

SLOVAKYA TURİZM FUARI 60 SLOVAKYA BRATISLAVA 19 -22 OCAK 2012

FERIE TURİZM FUARI 120 DANİMARKA KOPENHAG 20 - 22 OCAK 2012

LÜKSEMBURG TURİZM FUARI 12 LÜKSEMBURG LÜKSEMBURG 20 - 22 OCAK 2012

BOOT DÜSSELDORF 300 ALMANYA DÜSSELDORF 22-30 OCAK 2012

DÜSSELDORF DALIŞ FUARI 45 ALMANYA DÜSSELDORF 22-30 OCAK 2012

ANVERS TURİZM FUARI 100 BELÇİKA ANVERS 26 - 30 OCAK 2012

ZÜRİH EXPO TURİZM FUARI 240 İSVİÇRE ZÜRİH 26 -29 OCAK 2012

ITM VARŞOVA FUARI 250 POLONYA VARŞOVA 27 - 29 OCAK 2012

DRESDEN TURİZM FUARI 50 ALMANYA DRESDEN 27-29 OCAK 2012


41


NANTES TURİZM FUARI 36 FRANSA NANTES 27 - 29 OCAK 2012

DUBLİN HOLIDAY WORLD SHOW 34 İRLANDA DUBLİN 27 -29 OCAK 2012

HANNOVER TURİZM FUARI 60 ALMANYA HANNOVER 28 Ocak - 05 ŞUBAT

2012

BRÜKSEL TURİZM FUARI 150 BELÇİKA BRÜKSEL 02- 06 ŞUBAT 2012

TOULOUSE MAHANA FUARI 64 FRANSA TOULOUSE 03 -05 ŞUBAT 2012

BASEL TURİZM FUARI 80 İSVİÇRE BASEL 03 -05 ŞUBAT 2012

MULHOUSE TURİZM VE ŞARAP FUARI 54 FRANSA MULHOUSE 03 - 05 ŞUBAT 2012

HAMBURG TURİZM FUARI 150 ALMANYA HAMBURG 08 -12 ŞUBAT 2012

HOLIDAY WORLD TURİZM FUARI-PRAG 150 ÇEK CUM. PRAG 09 -12 ŞUBAT 2012

LILLE TOURISSIMA FUARI 36 FRANSA LILLE 10- 12 ŞUBAT 2012

SATTE 2012 200 HİNDİSTAN Y.DELHİ 10 - 12 ŞUBAT 2012

ST.GALLEN TURİZM FUARI 60 İSVİÇRE ST.GALLEN 10 - 12 ŞUBAT 2012

BALTTOUR TURİZM FUARI 45 LETONYA RIGA 10 - 12 ŞUBAT 2012

IMTM-U.ARASI AKDENİZ TURİZM FUARI 105 İSRAİL TEL-AVİV 14 - 15 ŞUBAT 2012

INT. TOURİST EXHIBITION HOLIDAY & SPA EXPO

200 BULGARİSTAN SOFYA 16 - 18 ŞUBAT 2012

OTM-OUTBOUND TRAVEL MUMBAI 100 HİNDİSTAN MUMBAI 17 - 19 ŞUBAT 2012

TOUREST TURİZM FUARI 45 ESTONYA TALLIN 17 - 19 ŞUBAT 2012

FREE MÜNİH FUARI 300 ALMANYA MÜNİH 22 - 26 ŞUBAT 2012

BELGRAD TURİZM FUARI-ITTFA 305 SIRBİSTAN BELGRAD 23 - 26 ŞUBAT 2012

FERIE FOR ALLE TURİZM FUARI 132 DANİMARKA HERNING 24 - 26 ŞUBAT 2012

VIVATTOUR TURİZM FUARI 45 LİTVANYA VILNIUS 24 - 26 ŞUBAT 2012

BTL LİZBON TURİZM FUARI 60 PORTEKİZ LIZBON 29 Şubat- 04 MART

2012

UTAZAS TURİZM FUARI 150 MACARİSTAN BUDAPEŞTE 01 - 04 MART 2012

GITF - GUANZHOU ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI

108 ÇİN GUANZHOU 01 - 03 MART 2012

ASTA IDE 37 PERU LİMA 01 -4 MART 2012


42


REISELIV ULUSLAR ARASI SEYAHAT FUARI 120 NORVEÇ OSLO 02 - 4 MART 2012

MAHANA LYON FUARI 64 FRANSA LYON 02 - 4 MART 2012

THE NEW YORK TIMES TRAVEL SHOW 140 A.B.D. NEW YORK 02 -04 MART 2012

CONFEX LONDON 100 İNGİLTERE LONDRA 06 - 08 MART 2012

THE TRAVEL AND VACATION SHOW 37 KANADA OTTAWA 10 -11 MART 2012

MIAMI SEA TRADE SHOW 140 A.B.D. MİAMİ 12 -15 MART 2012

BİŞKEK U.ARASI TURİZM FUARI 100 KIRGIZİSTAN BİŞKEK 14 -16 MART 2012

THE TRAVEL AND ADVENTURE SHOW 18 A.B.D. VASHINGTON 17 - 18 MART 2012

PARIS MAP FUARI 100 FRANSA PARİS 17 - 20 MART 2012

BLOOMS CANADA 18 KANADA TORONTO 17 - 24 MART 2012

INTOUR MARKET 510 RUSYA MOSKOVA 17 - 20 MART 2012

TOUR GÖTEBOURG U.ARASI SEY. VE TUR. FUARI

264 İSVEÇ GÖTEBOURG 22 - 25 MART 2012

PGA GOLF MERCH.SHOW 18 A.B.D. ORLANDO 25 - 28 MART 2012

THE GULF INCENTIVE BUSINESS (GIBTM) 54 B.A.E ABU DABİ 26 - 28 MART 2012

UITT UKRAYNA TURİZM VE SEYAHAT RUARI 500 UKRAYNA KİEV 28 -30 MART 2012

SARAYBOSNA TURİZM FUARI 100 BOSNA-HERSEK SARAYBOSNA 28 - 31 MART 2012

GLOB KATOWICE TURİZM FUARI 50 POLONYA KATAVİÇE MART 2012

UTF 8.U.ARASI UKRAYNA TURİZM FORUMU(BAHAR)

100 UKRAYNA KİEV MART 2012

CROTOUR - ZAGREP TURİZM FUARI 50 HIRVATİSTAN ZAGREP MART 2012

MATTA 1 -MALEZYA SEYAHAT FUARI 90 MALEZYA KUALA LUMPUR MART 2012

RANDONE DOĞA FUARI 18 FRANSA PARİS 30 Mart- 01 NİSAN 2012

26. EDITION THE ROMANIAN TOURISM FAIR

100 ROMANYA BÜKREŞ 31 Mart -03 Nisan 2012

ATB 9 ARAP TUR.BORSASI 100 SURİYE ŞAM 04 - 06 NİSAN 2012

AZERBEYCAN U.ARASI TURİZM VE SEY. FUARI (AITF)

110 AZERBEYCAN BAKÜ 12- 14 NİSAN 2012

COTTOM-CHINA OUTBOUND TRAV. &.TOUR.MARKET

72 ÇİN PEKİN 18 - 20 NİSAN 2012


43


SICT BARSELONA TURİZM FUARI 66 İSPANYA BARSELONA 19 - 22 NİSAN 2012

KAZAKİSTAN ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI (KITF)

200 KAZAKİSTAN ALMATI 25-27 NİSAN 2012

SKOPJE TRAVEL MARKET 50 MAKEDONYA SKOPJE 25-28 NİSAN 2012

BMT AKDENİZ TUR.BOR. 54 İTALYA NAPOLİ NİSAN 2012

GTT GDANSK TURİZM FUARI 50 POLONYA GDANSK NİSAN 2012

17. MOLDOVA U.ARARASI TURİZM İHTİSAS FUARI

49 MOLDOVA KİŞİNEV NİSAN 2012

MBIS MOSKOVA YATÇILIK FUARI 90 RUSYA MOSKOVA NİSAN 2012

LEISURE MINSK/BELARUS CUM. 80 BELARUS MINSK NİSAN 2012

ITHF ENDONEZYA SEYAHAT FUARI 36 ENDONEZYA JAKARTA NİSAN 2012

EMİRATES HOLIDAYS BROCHURE LAUNCH 18 B.A.E. DUBAİ 29 Nisan - 01 MAYIS

2012

OMAN TRAVEL MARKET 54 UMMAN OMAN 17-19 MAYIS 2012

IMEX FRANKFURT 400 ALMANYA FRANFKFURT 22 - 24 MAYIS 2012

RİYAD TRAVEL 180 S.ARABİSTAN RİYAD 23 - 26 MAYIS 2012

KORE DÜNYA SEYAHAT FUARI 54 G.KORE SEUL 02 -05 HAZİRAN 2012

2. PERSIA TRAVEL MARKET FESTİVALİ 100 İRAN TAHRAN 08 - 10 HAZİRAN 2012

ITE HONGKONG TURİZM FUARI 54 ÇİN HONKONG 14 - 16 HAZİRAN 2012

KİELER WOCHE YATÇILIK FUARI 120 ALMANYA KİEL 16 - 24 HAZİRAN 2012

BITE PEKİN ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI 108 ÇİN PEKİN 17 - 19 HAZİRAN 2012

3. U. ARASI MEŞHED TURİZM VE YAN SANAYİ FUARI

100 İRAN MEŞHED 19 - 22 AĞUSTOS 2012

11.TITF TAYLAND SEYAHAT FUARI 36 TAYLAND BANKOK AĞUSTOS 2012

JATA DÜNYA SEYAHAT FUARI 126 JAPONYA TOKYO 29 AĞUS - 02 EYLÜL

2012

ASTA THE TRADE SHOW FUARI 75 A.B.D. LAS VEGAS 11 - 13 EYLÜL 2012

MATTA 2- MALEZYA SEYAHAT FUARI 90 MALEZYA KUALA LUMPUR EYLÜL 2012

TOP RESA FUARI 100 FRANSA PARİS EYLÜL 2012

LEISURE MOSKOVA FUARI 350 RUSYA MOSKOVA EYLÜL 2012


44


LÜBNAN AWTTE TURİZM FUARI 80 LÜBNAN BEYRUT 01- 4 EKİM 2012

27. EDITION ROMANIAN TOURISM FAIR 60 ROMANYA BÜKREŞ 03 - 06 EKİM 2012

IMEX LAS VEGAS FUARI 100 A.B.D. LAS VEGAS 09-11 EKİM 2012

CITTM Şanghay ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI

99 ÇİN ŞANGHAY 27 - 30 EKİM 2012

SENIOR 2011 40 İSVEÇ STOCKHOLM EKİM 2012

TTG RİMİNİ TUR.F. 125 İTALYA RİMİNİ EKİM 2012

TOUR SALON POZNAN 100 POLONYA POZNAN EKİM 2012

GENOVA YATÇILIK F. 73 İTALYA GENOVA EKİM 2012

ABAV TURİZM FUARI 100 A.B.D. RİO DE JANERİO EKİM 2012

INT. TOURISM AND TRAVEL SHOW 18 A.B.D. MONTREAL EKİM 2012

UTF 9.ULUSLARARASI UKRAYNA TURİZM FORMU

100 UKRAYNA KİEV EKİM 2012

TOURBUSINESS MINSK FUARI 50 BELARUS MINSK EKİM 2012

CIS TRAVEL MARKET 100 RUSYA ST.PETERSBUG EKİM 2012

ITB ASYA SİNGAPUR SEYAHAT FUARI 36 SİNGAPUR SİNGAPUR EKİM 2012

19TH TRAVEL MARKET UKRAINE 150 UKRAYNA KİEV EKİM 2012

HAMBURG ULUSLAR ARASI BOT FUARI 200 ALMANYA HAMBURG 27 EKİM- 04 KASIM

2012

ERFURT KARAVAN FUARI 50 ALMANYA ERFURT 01 - 04 KASIM 2012

27.PHILOXENIA SELANİK FUARI 120 YUNANİSTAN SELANİK 18 - 20 KASIM 2012

U. ARASI ŞİRAZ ORTADOĞU TURİZM PAZARI FUARI

100 İRAN ŞİRAZ 21 - 24 KASIM 2012

TAIPEI ULUSLAR ARASI SEYAHAT FUARI 54 TAYVAN TAIPEI 21 - 24 KASIM 2012

LEİPZİG TURİZM FUARI 100 ALMANYA LEIPZİG 21 - 25 KASIM 2012

RIYADH MEDIA MULTIMEDIA TECH. EXBİ.FAIR

27 S.ARABİSTAN RİYAD 27 - 29 KASIM 2012

REISEMESSE KÖLN 100 ALMANYA KÖLN KASIM 2012

EIBTM TURİZM FUARI 400 İSPANYA BARSELONA KASIM 2012

FERIENMESSE SALZBURG TURİZM FUARI 60 AVUSTURYA SALZBURG KASIM 2012


45


VIVA TOURISTIKA CARAVANING 100 ALMANYA FRANKFURT KASIM 2012

LUXURY TRAVEL EXPO SHOW 18 A.B.D. LAS VEGAS 06 - 08 ARALIK 2012

ILTM CANNES FUARI 200 FRANSA CANNES ARALIK 2012

PARIS DENIZCILIK FUARI 60 FRANSA PARİS ARALIK 2012

ALPE-ADRIA TIP 50 SLOVENYA LUBLYANA 26 - 29 OCAK 2012

IITM - INDIA INTERNATONAL TRAVEL MARKET

18 HİNDİSTAN KOCHI 27 -29 OCAK 2012

MALEZYA HAC VE UMRE FUARI 18 MALEZYA KUALA LUMPUR OCAK 2012

DESTINATIONS LONDON 51 İNGİLTERE LONDRA 02 - 05 ŞUBAT 2012

FIETS EN WANDELBEURS (BİSİKLET ve YÜRÜYÜŞ)

60 HOLLANDA WANDELBEURS 11 - 12 ŞUBAT 2012

ENDONEZYA ULUSLARARASI HAC VE UMRE FUARI

18 ENDONEZYA CAKARTA ŞUBAT 2012

FİLİPİNLER SEYAHAT FUARI 36 FİLİPİNLER MANİLA ŞUBAT 2012

NATAS 1 SİNGAPUR SEYAHAT FUARI 36 SİNGAPUR NATAS ŞUBAT 2012

ITM-INDIA TRAVEL MARKET FUARI 18 HİNDİSTAN AHMED ABAD 02 - 04 MART 2012

22.ULUSLARARASI KIRIM TURİZM FUARI 21 UKRAYNA KIRIM 02 - 04 MART 2012

ÇİN GOLF EXPO 18 ÇİN PEKİN 16 - 18 MART 2012

OSAKA KANSA HAVALİMANI.SEY. FUARI 9 JAPONYA OSAKA 26 - 27 MART 2012

SYDNEY TRAVEL EXPO FUARI 18 AVUSTRALYA SYDNEY MART 2012

TRAVEL AND GASTRONOMY FAIR 30 KOSAVA PRİŞTİNA 11 - 13 NİSAN 2012

IT&CM INCENTIVE TRAVEL&CONVENTION MEETING

18 ÇİN ŞANGHAY 17 - 19 NİSAN 2012

5. ULUSLAR. TUR. VE SPOR FUARI 28 TÜRKMENİSTAN AŞKABAT 12 - 14 MAYIS 2012

HANA TURİZM SEYAHAT FUARI 9 G.KORE SEUL 20 - 22 MAYIS 2012

ENDONEZYA SURABAYA SEYAHAT FUARI 18 ENDONEZYA SURABAYA MAYIS 2012

EXPOVACACIONES TURİZM F. 30 İSPANYA BİLBAO MAYIS 2012

9.ODESA ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI 50 UKRAYNA ODESA MAYIS 2012

DÜNYA SEYAHAT FUARI (WTF) 32 JAPONYA TOKYO 25 - 28 AĞUSTOS 2012


46


50 PLUS BEURS 12 HOLLANDA UTRECH 13 -18 EYLÜL 2012

ASTANA LEISURE 2012 30 KAZAKİSTAN ASTANA EYLÜL 2012

VIETNAM SEYAHAT FUARI 36 VIETNAM HO CHI MINH EYLÜL 2012

18. TAŞKENT ULUSLARARASI TURİZM FUARI 40 ÖZBEKİSTAN TAŞKENT EYLÜL 2012

12.ULUSLARARASI LVIV TURİZM FORUMU TUREXPO

20 UKRAYNA LVIV EKİM 2012

PAESTUM ARKEOLOJİ F. 36 İTALYA PAESTUM 16 -19 KASIM 2012

NTA-NATIONAL TRAVEL AGENTS (İnanç) 18 A.B.D. A.B.D. KASIM 2012

USTOA-Marko İsland Fuarı 9 A.B.D. Florida ARALIK 2012

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı

K.T.M : Kültür ve Tanıtma Müşavirliği K.T.A : Kültür ve Tanıtma Ataşeliği K.M. : Kültür Müşavirliği K.A. : Kültür Ataşeliği


47

KAYNAKÇA

Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (http://www.aydinturizm.gov.tr)

Denizcilik Müsteşarlığı (http://www.denizcilik.gov.tr)

Gökovalı & Bahar (2006): “Contribution of Tourism to Economic Growth: A

Panel Data Approach”, Anatolia: International Journal of Tourism and Hospitality

Research, 17(2), 155–167 (Winter)

Kuşadası Belediyesi Stratejik Plan 2010-2014 (http://www.kusadasi.bel.tr)

Kuşadası Kaymakamlığı (http://www.kusadasi.gov.tr)

Kuşadası Ticaret Odası Turizm Analizi 2010 (http://www.kuto.org.tr)

Proença, S & Soukiazi, E (2008) “Tourism as an Economic Growth Factor: a Case

Study for Southern European Countries, Tourism Economics, 14(4), 791-806

T.C. Hazine Müsteşarlığı (http://www.hazine.gov.tr)

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

(http://www.aydinturizm.gov.tr)

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İnternet Sitesi (http://www.kultur.gov.tr)

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi 2023

http://www.aydinturizm.gov.tr/

http://www.denizcilik.gov.tr/

http://www.kusadasi.bel.tr/

http://www.kusadasi.gov.tr/

http://www.kuto.org.tr/

http://www.hazine.gov.tr/

http://www.aydinturizm.gov.tr/

http://www.kultur.gov.tr/


48

KUTO Araştırma Yayınları

Süleyman Demirel Bulvarı No:31 09400 Kuşadası / AYDIN

Tel: 0 256 612 57 63 Fax: 0 256 614 53 93 e-mail: [email protected] http://www.kuto.org.tr

http://www.isrehberim.org

Documents

kuşadası turizm analizi raporu (2012)